Split (1)

train · 4.6k rows

url stringlengths 26 103	category stringclasses 17 values	author stringclasses 37 values	raw_date timestamp[s]date 2015-09-14 00:00:00 2025-12-31 00:00:00	mn_date stringlengths 15 17	title stringlengths 1 147 ⌀	content_html stringlengths 53 98.7k	content_text_only stringlengths 0 58.2k	content_md stringlengths 0 58.4k
https://unread.today/c/techworm-easy-technologies	Techworm	Oyunlkham Gungaadorj	2021-05-18T00:00:00	5 сарын 18, 2021	Амьдралыг хөнгөвчилж, цагаа хэмнэхэд туслах аппликэйшнүүд	<div class="article-body"> <h2><div>Бид бүхэн цэнхэр гариг бүхэлдээ аналогиос дижиталд нүүдэллэж буй гайхалтай шилжилтийн үеийн гэрч болж буй билээ. Та бид өдгөө өөрт хэрэгтэй бүхий л зүйлсээ ухаалаг төхөөрөмжийн тусламжтай бүрэн удирдах, зохицуулах боломжтой болсон нь өмнөх зуунд гэхэд л хэний ч санаанд оромгүй мөрөөдөл төдий зүйл байв. Харин сүүлийн нэг жил гаруй хугацаанд дэлхий дахинд өрнөсөн үйл явдлууд сайн талаараа энэ бүтэшгүй мэт мөрөөдлийг бодит байдал, бүр хүн бүрийн нийтлэг хэрэглээ болтол хөгжүүлсэн. Тэгвэл энэ удаа бид та бидний амьдралыг илүү хөнгөвчилж, хэрэглээг ахиулж, цагийг тань хэмнэх технологийн зарим хялбар шийдэл бүхий аппуудаас түүвэрлэн хүргэж байна. </div></h2><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>1. Discord - сонирхол нэгтнүүдтэйгээ холбогдох талбар<div><br></div></h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/424402be94a3a522b2cf5b183fa9c407.png"></p><p></p><p><br></p><p>Гэр бүлийн бүх л гишүүд цаг үеийн байдлаас шалтгаалан аль болох л гэртээ байхыг хичээж буй энэ үед бид ихэнх цагаа онлайн орчинд өнгөрүүлж, бүх төрлийн мэдээ, мэдээллээ цахим хэлбэрээр хүлээн авч байна. Цахим харилцааг илүү хялбарчилсан технологийн шийдлүүдийн нэг жишээ нь Discord. "<a href="https://unread.today/c/techworm-clubhouse" target="_blank">Clubhouse</a> бол сонирхогчдынх" хэмээн үздэг Discord-ын үнэнч хэрэглэгчдийн ихэнх хувийг хүүхэд залуус буюу GenZ (1995-2009), GenAlpha (2010-2024) нар эзэлдэг байна. Сонирхол сонирхлоороо нэгдсэн олон төрлийн хүрээлэл энд бий болж, бүр бие даасан цахим "вант улс" болтлоо хөгжөөд буй. 2015 онд олны хүртээл болсноос хойш видео тоглоом тоглогчдын сонирхлыг илүүтэй татсан уг апп нь стрийминг буюу шууд дамжуулалтын үед гацдаггүй, чатлах, ярилцах, дэлгэцээ хуваах, өөрийн серверийг үүсгэх зэрэг олон давуу талтай.</p><p>Microsoft хүртэл ихэд сонирхсон уг апп энэ жагсаалтын магад хамгийн их хэрэглээтэй апп болов уу. Учир нь тус платформ хэдийн 140 сая гаруй хэрэглэгчтэй болсон бөгөөд 2019-2020 оны хооронд орлогоо гурав дахин нэмэгдүүлж чадсан юм. Та уг аппыг ашиглан амин хувийн болон ажил төрөл, анд нөхөд гээд цахим орчинд өрнөж буй бүхий л харилцаагаа илүү амьд байлгах боломжтой.</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>2. Sendmn - Мөнгөн гуйвуулгыг гэрлийн хурдаар<div><br></div></h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/1ff1a73609170d45660a29d004a4e018.png"></p><p><a href="https://www.facebook.com/SendMN.Nbfi" target="_blank">SendMN - Мөнгөн гуйвуулгыг гэрлийн хурдаар</a></p> <p></p><p><br></p><p>Монгол улсаас БНСУ-руу хамгийн хялбар, хамгийн хурднаар буюу ердөө нэг минутын дотор мөнгөн гуйвуулга хийдэг <a href="https://send.mn/" target="_blank">SendMN</a> апп цаг үеийн нөхцөл байдалтай уялдуулан, хэрэглэгчдэдээ бүхий л хэрэгцээт үйлчилгээгээ зайнаас авах боломжийг бүрдүүлэхээр зорин ажиллаж буй. Уг зорилгынхоо хүрээнд тэд үйлчилгээнийхээ төрлийг нэмэгдүүлсэн бөгөөд ингэснээр та тус аппыг ашиглан Зүүн өмнөд Азийн улсууд, БНХАУ, Япон, Австрали зэрэг нийт 13 орон дахь бүх банкны данс руу 10-30 минутын дотор мөнгөн гуйвуулга хийх боломжтой болжээ.</p><p>Ингэхдээ, таны Япон улс руу илгээсэн гүйлгээ тухайн улсын цагаар 11 цагаас өмнө хийгдсэн бол тухайн өдөртөө, харин 11 цагаас хойш хийгдсэн бол дараагийн ажлын өдөрт нь орох юм. Австрали улсын хувьд, гүйлгээ тухайн улсын цагаар 14 цагаас өмнө хийгдсэн бол тэр өдөртөө, харин 14 цагаас хойш бол дараагийн ажлын өдөр орох байдлаар явах аж.</p><p>Мөнгөн гуйвуулгыг гэрлийн хурдаар <a href="https://www.facebook.com/SendMN.Nbfi" target="_blank">SendMN</a>. </p><p>Апп татах: <a href="https://apps.apple.com/us/app/sendmn/id1533759278?fbclid=IwAR3jnvwM1O-3SwsWsXeD4yLdG7yf7zYHLvZfG4wcMH4LBHV_6e6TkX135hc" target="_blank">AppStore</a> \| <a href="https://play.google.com/store/apps/details?id=com.sendmn.remit.android" target="_blank">PlayStore</a></p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>3. google & aplle news - дэлхийн мэдээллээс бүү хоцор<div><br></div></h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/5a7f765ad2bfff25336d50265bf526d7.jpeg"></p><p></p><p><br></p><p>Технологийн салбарт тэргүүлэгч "Apple", "Google" компаниудын мэдээний апп болох "Аpple news", "Google news"-ийн өргөн цар хүрээтэй мэдээллийн сангаас та өдөр тутамдаа өөрт хэрэгтэй болон сонирхсон сэдвийнхээ хүрээндэх мэдээг цаг алдалгүй авч чадах юм. Хүлээн авах мэдээллийн төрлөө өөрөө сонгон тохируулахын дээр цаг ямагт чанартай мэдээлэл ордог учир эдгээр апп үнэхээр л амьдралыг хөнгөвчилж, цагийг тань хэмнэх болно. Тус платформуудад "Wall Street Journal", "Los Angeles Times", "CNBC" тэргүүтэй медиа салбарын томоохон төлөөлөгчид "цугласан" байдаг тул аль нэгийг нь сонголгүй, багцлан онцлохоор шийдсэн нь энэ юм.</p><p>Уламжлалт болон дижитал медиа, сэтгүүлүүдийг нэг дор багтаасан Apple News аппыг сарын 9.99 ам.доллар төлж хэрэглэх бөгөөд ингэснээр мэдээллээ илүү интерактив хэлбэрээр хүлээн авахын сацуу татаж авсан сэтгүүлээ интернэтгүй үед унших, дотроос нь хайлт хийх зэрэг боломж нээгддэг. Харин Google News-ийг та PlayStore, AppStore-ийн хаанаас ч татан авч хэрэглэж болно.</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>4. Freedom - Сошиал хэрэглээгээ эрүүлжүүл<div><br></div></h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/73905acb8022e6f87e2672993f9cd616.png"></p><p></p><p><br></p><p>Дэлхий нийтээрээ сошиал платформ, амрааж зугаацуулах аппуудад хэт автах болсон өнөө цагт үр дүнтэй ажиллаж, одоо цагтаа амьдаръя гэвэл хэрэглээгээ шаардлагатай үедээ хянаж, хазаарлаж сурах нь чухал болоод байна. Тэгвэл санаснаас ч хэцүү энэ даалгаврыг бид бас л өөр нэг технологийн тусламжтай шийдэх боломжтой бөгөөд чухам уг хэрэгцээнээс л "Freedom" үүссэн гэж болно. Тус аппын ажиллах зарчим тун энгийн бөгөөд та өөрийн хэрэглэдэг сошиал апп, вэб сайтууддаа зөвшөөрөгдсөн хугацаандаа л (тэр хугацаагаа та өөрөө тохируулна) нэвтрэх боломжтой юм. Харин хэрэглэхээр зөвшөөрөгдөөгүй өдрийн бусад цагт тэдгээр апп болон вэбсайт уруу хандах эрх автоматаар хаагддаг.</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>5. Mindnode - санаагаа оновчтой зурагла<div><br></div></h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/94dbf085d375b57a0b26ec1b819ba46a.jpg"></p><p>Хэн нэгэнд санаа бодлоо төвөггүй ойлгуулах, толгой доторх бодлуудаа цэгцлэх, аливаа ажлын эхний төлөвлөлтийг гаргах оновчтой хэлбэр нь Mindmap буюу оюуны зураглал хийх арга байдаг. Тэгвэл хамгийн хялбар, хамгийн хурднаар төлөвлөлтөө гаргахад тань MindNode тусална. Уг аппыг ашигласнаар зайнаас үр бүтээлтэй ажиллаж, багийн хурал, бизнесийн түншүүдтэй хийх уулзалтуудаа илүү товч бөгөөд үр дүнтэй болгож чадна гэдэгт итгэлтэй байна. Бусдад өөрийгөө ойлгуулахад ашиглахаас гадна цэгцтэй сэтгэх, ажлаа төлөвлөх, даалгаврын үе шат бүр дээр нягт нямбай ажиллаж сурахад Mindnode-ийн загваруудаас туршаад үзээрэй. Харин илүү нарийн функцүүдээс нь ашиглахыг хүсвэл нэмэлт төлбөр төлөн ахисан түвшний хувилбарыг хэрэглэж болно.</p> <p><b>Таны амьдралыг хөнгөвчилдөг технологийн өөр </b><b>ямар шийдлүүд байна вэ? Бидэнтэй хуваалцаарай.</b></p> </div>	Бид бүхэн цэнхэр гариг бүхэлдээ аналогиос дижиталд нүүдэллэж буй гайхалтай шилжилтийн үеийн гэрч болж буй билээ. Та бид өдгөө өөрт хэрэгтэй бүхий л зүйлсээ ухаалаг төхөөрөмжийн тусламжтай бүрэн удирдах, зохицуулах боломжтой болсон нь өмнөх зуунд гэхэд л хэний ч санаанд оромгүй мөрөөдөл төдий зүйл байв. Харин сүүлийн нэг жил гаруй хугацаанд дэлхий дахинд өрнөсөн үйл явдлууд сайн талаараа энэ бүтэшгүй мэт мөрөөдлийг бодит байдал, бүр хүн бүрийн нийтлэг хэрэглээ болтол хөгжүүлсэн. Тэгвэл энэ удаа бид та бидний амьдралыг илүү хөнгөвчилж, хэрэглээг ахиулж, цагийг тань хэмнэх технологийн зарим хялбар шийдэл бүхий аппуудаас түүвэрлэн хүргэж байна. 1. Discord - сонирхол нэгтнүүдтэйгээ холбогдох талбар Гэр бүлийн бүх л гишүүд цаг үеийн байдлаас шалтгаалан аль болох л гэртээ байхыг хичээж буй энэ үед бид ихэнх цагаа онлайн орчинд өнгөрүүлж, бүх төрлийн мэдээ, мэдээллээ цахим хэлбэрээр хүлээн авч байна. Цахим харилцааг илүү хялбарчилсан технологийн шийдлүүдийн нэг жишээ нь Discord. " Clubhouse бол сонирхогчдынх" хэмээн үздэг Discord-ын үнэнч хэрэглэгчдийн ихэнх хувийг хүүхэд залуус буюу GenZ (1995-2009), GenAlpha (2010-2024) нар эзэлдэг байна. Сонирхол сонирхлоороо нэгдсэн олон төрлийн хүрээлэл энд бий болж, бүр бие даасан цахим "вант улс" болтлоо хөгжөөд буй. 2015 онд олны хүртээл болсноос хойш видео тоглоом тоглогчдын сонирхлыг илүүтэй татсан уг апп нь стрийминг буюу шууд дамжуулалтын үед гацдаггүй, чатлах, ярилцах, дэлгэцээ хуваах, өөрийн серверийг үүсгэх зэрэг олон давуу талтай. Microsoft хүртэл ихэд сонирхсон уг апп энэ жагсаалтын магад хамгийн их хэрэглээтэй апп болов уу. Учир нь тус платформ хэдийн 140 сая гаруй хэрэглэгчтэй болсон бөгөөд 2019-2020 оны хооронд орлогоо гурав дахин нэмэгдүүлж чадсан юм. Та уг аппыг ашиглан амин хувийн болон ажил төрөл, анд нөхөд гээд цахим орчинд өрнөж буй бүхий л харилцаагаа илүү амьд байлгах боломжтой. 2. Sendmn - Мөнгөн гуйвуулгыг гэрлийн хурдаар SendMN - Мөнгөн гуйвуулгыг гэрлийн хурдаар Монгол улсаас БНСУ-руу хамгийн хялбар, хамгийн хурднаар буюу ердөө нэг минутын дотор мөнгөн гуйвуулга хийдэг SendMN апп цаг үеийн нөхцөл байдалтай уялдуулан, хэрэглэгчдэдээ бүхий л хэрэгцээт үйлчилгээгээ зайнаас авах боломжийг бүрдүүлэхээр зорин ажиллаж буй. Уг зорилгынхоо хүрээнд тэд үйлчилгээнийхээ төрлийг нэмэгдүүлсэн бөгөөд ингэснээр та тус аппыг ашиглан Зүүн өмнөд Азийн улсууд, БНХАУ, Япон, Австрали зэрэг нийт 13 орон дахь бүх банкны данс руу 10-30 минутын дотор мөнгөн гуйвуулга хийх боломжтой болжээ. Ингэхдээ, таны Япон улс руу илгээсэн гүйлгээ тухайн улсын цагаар 11 цагаас өмнө хийгдсэн бол тухайн өдөртөө, харин 11 цагаас хойш хийгдсэн бол дараагийн ажлын өдөрт нь орох юм. Австрали улсын хувьд, гүйлгээ тухайн улсын цагаар 14 цагаас өмнө хийгдсэн бол тэр өдөртөө, харин 14 цагаас хойш бол дараагийн ажлын өдөр орох байдлаар явах аж. Мөнгөн гуйвуулгыг гэрлийн хурдаар SendMN . Апп татах: AppStore \| PlayStore 3. google & aplle news - дэлхийн мэдээллээс бүү хоцор Технологийн салбарт тэргүүлэгч "Apple", "Google" компаниудын мэдээний апп болох "Аpple news", "Google news"-ийн өргөн цар хүрээтэй мэдээллийн сангаас та өдөр тутамдаа өөрт хэрэгтэй болон сонирхсон сэдвийнхээ хүрээндэх мэдээг цаг алдалгүй авч чадах юм. Хүлээн авах мэдээллийн төрлөө өөрөө сонгон тохируулахын дээр цаг ямагт чанартай мэдээлэл ордог учир эдгээр апп үнэхээр л амьдралыг хөнгөвчилж, цагийг тань хэмнэх болно. Тус платформуудад "Wall Street Journal", "Los Angeles Times", "CNBC" тэргүүтэй медиа салбарын томоохон төлөөлөгчид "цугласан" байдаг тул аль нэгийг нь сонголгүй, багцлан онцлохоор шийдсэн нь энэ юм. Уламжлалт болон дижитал медиа, сэтгүүлүүдийг нэг дор багтаасан Apple News аппыг сарын 9.99 ам.доллар төлж хэрэглэх бөгөөд ингэснээр мэдээллээ илүү интерактив хэлбэрээр хүлээн авахын сацуу татаж авсан сэтгүүлээ интернэтгүй үед унших, дотроос нь хайлт хийх зэрэг боломж нээгддэг. Харин Google News-ийг та PlayStore, AppStore-ийн хаанаас ч татан авч хэрэглэж болно. 4. Freedom - Сошиал хэрэглээгээ эрүүлжүүл Дэлхий нийтээрээ сошиал платформ, амрааж зугаацуулах аппуудад хэт автах болсон өнөө цагт үр дүнтэй ажиллаж, одоо цагтаа амьдаръя гэвэл хэрэглээгээ шаардлагатай үедээ хянаж, хазаарлаж сурах нь чухал болоод байна. Тэгвэл санаснаас ч хэцүү энэ даалгаврыг бид бас л өөр нэг технологийн тусламжтай шийдэх боломжтой бөгөөд чухам уг хэрэгцээнээс л "Freedom" үүссэн гэж болно. Тус аппын ажиллах зарчим тун энгийн бөгөөд та өөрийн хэрэглэдэг сошиал апп, вэб сайтууддаа зөвшөөрөгдсөн хугацаандаа л (тэр хугацаагаа та өөрөө тохируулна) нэвтрэх боломжтой юм. Харин хэрэглэхээр зөвшөөрөгдөөгүй өдрийн бусад цагт тэдгээр апп болон вэбсайт уруу хандах эрх автоматаар хаагддаг. 5. Mindnode - санаагаа оновчтой зурагла Хэн нэгэнд санаа бодлоо төвөггүй ойлгуулах, толгой доторх бодлуудаа цэгцлэх, аливаа ажлын эхний төлөвлөлтийг гаргах оновчтой хэлбэр нь Mindmap буюу оюуны зураглал хийх арга байдаг. Тэгвэл хамгийн хялбар, хамгийн хурднаар төлөвлөлтөө гаргахад тань MindNode тусална. Уг аппыг ашигласнаар зайнаас үр бүтээлтэй ажиллаж, багийн хурал, бизнесийн түншүүдтэй хийх уулзалтуудаа илүү товч бөгөөд үр дүнтэй болгож чадна гэдэгт итгэлтэй байна. Бусдад өөрийгөө ойлгуулахад ашиглахаас гадна цэгцтэй сэтгэх, ажлаа төлөвлөх, даалгаврын үе шат бүр дээр нягт нямбай ажиллаж сурахад Mindnode-ийн загваруудаас туршаад үзээрэй. Харин илүү нарийн функцүүдээс нь ашиглахыг хүсвэл нэмэлт төлбөр төлөн ахисан түвшний хувилбарыг хэрэглэж болно. Таны амьдралыг хөнгөвчилдөг технологийн өөр ямар шийдлүүд байна вэ? Бидэнтэй хуваалцаарай.	Бид бүхэн цэнхэр гариг бүхэлдээ аналогиос дижиталд нүүдэллэж буй гайхалтай шилжилтийн үеийн гэрч болж буй билээ. Та бид өдгөө өөрт хэрэгтэй бүхий л зүйлсээ ухаалаг төхөөрөмжийн тусламжтай бүрэн удирдах, зохицуулах боломжтой болсон нь өмнөх зуунд гэхэд л хэний ч санаанд оромгүй мөрөөдөл төдий зүйл байв. Харин сүүлийн нэг жил гаруй хугацаанд дэлхий дахинд өрнөсөн үйл явдлууд сайн талаараа энэ бүтэшгүй мэт мөрөөдлийг бодит байдал, бүр хүн бүрийн нийтлэг хэрэглээ болтол хөгжүүлсэн. Тэгвэл энэ удаа бид та бидний амьдралыг илүү хөнгөвчилж, хэрэглээг ахиулж, цагийг тань хэмнэх технологийн зарим хялбар шийдэл бүхий аппуудаас түүвэрлэн хүргэж байна. ### 1. Discord - сонирхол нэгтнүүдтэйгээ холбогдох талбар Гэр бүлийн бүх л гишүүд цаг үеийн байдлаас шалтгаалан аль болох л гэртээ байхыг хичээж буй энэ үед бид ихэнх цагаа онлайн орчинд өнгөрүүлж, бүх төрлийн мэдээ, мэдээллээ цахим хэлбэрээр хүлээн авч байна. Цахим харилцааг илүү хялбарчилсан технологийн шийдлүүдийн нэг жишээ нь Discord. "Clubhouse бол сонирхогчдынх" хэмээн үздэг Discord-ын үнэнч хэрэглэгчдийн ихэнх хувийг хүүхэд залуус буюу GenZ (1995-2009), GenAlpha (2010-2024) нар эзэлдэг байна. Сонирхол сонирхлоороо нэгдсэн олон төрлийн хүрээлэл энд бий болж, бүр бие даасан цахим "вант улс" болтлоо хөгжөөд буй. 2015 онд олны хүртээл болсноос хойш видео тоглоом тоглогчдын сонирхлыг илүүтэй татсан уг апп нь стрийминг буюу шууд дамжуулалтын үед гацдаггүй, чатлах, ярилцах, дэлгэцээ хуваах, өөрийн серверийг үүсгэх зэрэг олон давуу талтай. Microsoft хүртэл ихэд сонирхсон уг апп энэ жагсаалтын магад хамгийн их хэрэглээтэй апп болов уу. Учир нь тус платформ хэдийн 140 сая гаруй хэрэглэгчтэй болсон бөгөөд 2019-2020 оны хооронд орлогоо гурав дахин нэмэгдүүлж чадсан юм. Та уг аппыг ашиглан амин хувийн болон ажил төрөл, анд нөхөд гээд цахим орчинд өрнөж буй бүхий л харилцаагаа илүү амьд байлгах боломжтой. ### 2. Sendmn - Мөнгөн гуйвуулгыг гэрлийн хурдаар SendMN - Мөнгөн гуйвуулгыг гэрлийн хурдаар Монгол улсаас БНСУ-руу хамгийн хялбар, хамгийн хурднаар буюу ердөө нэг минутын дотор мөнгөн гуйвуулга хийдэг SendMN апп цаг үеийн нөхцөл байдалтай уялдуулан, хэрэглэгчдэдээ бүхий л хэрэгцээт үйлчилгээгээ зайнаас авах боломжийг бүрдүүлэхээр зорин ажиллаж буй. Уг зорилгынхоо хүрээнд тэд үйлчилгээнийхээ төрлийг нэмэгдүүлсэн бөгөөд ингэснээр та тус аппыг ашиглан Зүүн өмнөд Азийн улсууд, БНХАУ, Япон, Австрали зэрэг нийт 13 орон дахь бүх банкны данс руу 10-30 минутын дотор мөнгөн гуйвуулга хийх боломжтой болжээ. Ингэхдээ, таны Япон улс руу илгээсэн гүйлгээ тухайн улсын цагаар 11 цагаас өмнө хийгдсэн бол тухайн өдөртөө, харин 11 цагаас хойш хийгдсэн бол дараагийн ажлын өдөрт нь орох юм. Австрали улсын хувьд, гүйлгээ тухайн улсын цагаар 14 цагаас өмнө хийгдсэн бол тэр өдөртөө, харин 14 цагаас хойш бол дараагийн ажлын өдөр орох байдлаар явах аж. Мөнгөн гуйвуулгыг гэрлийн хурдаар SendMN. Апп татах: AppStore \| PlayStore ### 3. google & aplle news - дэлхийн мэдээллээс бүү хоцор Технологийн салбарт тэргүүлэгч "Apple", "Google" компаниудын мэдээний апп болох "Аpple news", "Google news"-ийн өргөн цар хүрээтэй мэдээллийн сангаас та өдөр тутамдаа өөрт хэрэгтэй болон сонирхсон сэдвийнхээ хүрээндэх мэдээг цаг алдалгүй авч чадах юм. Хүлээн авах мэдээллийн төрлөө өөрөө сонгон тохируулахын дээр цаг ямагт чанартай мэдээлэл ордог учир эдгээр апп үнэхээр л амьдралыг хөнгөвчилж, цагийг тань хэмнэх болно. Тус платформуудад "Wall Street Journal", "Los Angeles Times", "CNBC" тэргүүтэй медиа салбарын томоохон төлөөлөгчид "цугласан" байдаг тул аль нэгийг нь сонголгүй, багцлан онцлохоор шийдсэн нь энэ юм. Уламжлалт болон дижитал медиа, сэтгүүлүүдийг нэг дор багтаасан Apple News аппыг сарын 9.99 ам.доллар төлж хэрэглэх бөгөөд ингэснээр мэдээллээ илүү интерактив хэлбэрээр хүлээн авахын сацуу татаж авсан сэтгүүлээ интернэтгүй үед унших, дотроос нь хайлт хийх зэрэг боломж нээгддэг. Харин Google News-ийг та PlayStore, AppStore-ийн хаанаас ч татан авч хэрэглэж болно. ### 4. Freedom - Сошиал хэрэглээгээ эрүүлжүүл Дэлхий нийтээрээ сошиал платформ, амрааж зугаацуулах аппуудад хэт автах болсон өнөө цагт үр дүнтэй ажиллаж, одоо цагтаа амьдаръя гэвэл хэрэглээгээ шаардлагатай үедээ хянаж, хазаарлаж сурах нь чухал болоод байна. Тэгвэл санаснаас ч хэцүү энэ даалгаврыг бид бас л өөр нэг технологийн тусламжтай шийдэх боломжтой бөгөөд чухам уг хэрэгцээнээс л "Freedom" үүссэн гэж болно. Тус аппын ажиллах зарчим тун энгийн бөгөөд та өөрийн хэрэглэдэг сошиал апп, вэб сайтууддаа зөвшөөрөгдсөн хугацаандаа л (тэр хугацаагаа та өөрөө тохируулна) нэвтрэх боломжтой юм. Харин хэрэглэхээр зөвшөөрөгдөөгүй өдрийн бусад цагт тэдгээр апп болон вэбсайт уруу хандах эрх автоматаар хаагддаг. ### 5. Mindnode - санаагаа оновчтой зурагла Хэн нэгэнд санаа бодлоо төвөггүй ойлгуулах, толгой доторх бодлуудаа цэгцлэх, аливаа ажлын эхний төлөвлөлтийг гаргах оновчтой хэлбэр нь Mindmap буюу оюуны зураглал хийх арга байдаг. Тэгвэл хамгийн хялбар, хамгийн хурднаар төлөвлөлтөө гаргахад тань MindNode тусална. Уг аппыг ашигласнаар зайнаас үр бүтээлтэй ажиллаж, багийн хурал, бизнесийн түншүүдтэй хийх уулзалтуудаа илүү товч бөгөөд үр дүнтэй болгож чадна гэдэгт итгэлтэй байна. Бусдад өөрийгөө ойлгуулахад ашиглахаас гадна цэгцтэй сэтгэх, ажлаа төлөвлөх, даалгаврын үе шат бүр дээр нягт нямбай ажиллаж сурахад Mindnode-ийн загваруудаас туршаад үзээрэй. Харин илүү нарийн функцүүдээс нь ашиглахыг хүсвэл нэмэлт төлбөр төлөн ахисан түвшний хувилбарыг хэрэглэж болно. Таны амьдралыг хөнгөвчилдөг технологийн өөр ямар шийдлүүд байна вэ? Бидэнтэй хуваалцаарай.
https://unread.today/c/techworm-young-developers	Techworm	Oyunlkham Gungaadorj	2021-06-01T00:00:00	6 сарын 1, 2021	Дижитал ирээдүй: Хүүхдэдээ багаас нь программ хөгжүүлэх, код бичих чадвар эзэмшүүлэхийн 4 давуу тал	<div class="article-body"> <h2><div>Харилцаа холбоо, мэдээллийн технологи өндөр хөгжсөн өнөө үед хүүхэд багачууд уншиж сурахаасаа урьтаж ухаалаг төхөөрөмжүүдийг чадмаг эзэмших болжээ. Энэ ч утгаараа ойрын ирээдүйд кодчлол, программын хэл нь суурь боловсрол, бичиг үсэгтэй дүйцэхүйц чухал зүйл болох нь нэгэнт тодорхой болоод байна. Иймд хүүхдэдээ эртнээс код бичих, программ хөгжүүлэхийг сургаж, энэ чиглэлд хөгжүүлэх нь ямар ач холбогдолтой болохыг уг нийтлэлдээ онцоллоо.</div></h2><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">1. зах зээлийн өсөлт: Зайлшгүй ирээдүй</h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/3cf970fb9a283b338dabbbb67aeb7ade.jpeg"></p><p></p><p>Судалгаагаар, 18-24 насны залуус сард ойролцоогоор 90.6 цагийг ухаалаг гар утас, 34.7 цагийг таблет дээрээсээ ямар нэг онлайн апп, программ ашиглан өнгөрүүлж буйг дурдсан байдаг. Өөрөөр хэлбэл, дижитал платформууд нэгэнт байнгын, салшгүй хэрэглээ болсон учир үүнийг цаашид хориглох, хязгаарлахаас илүүтэй, зохицуулах, зөв чиглэлд хөгжүүлэх нь илүү үр дүнтэйг мэргэжилтнүүд онцолж байна.</p><p>Нөгөө талаар, энэ нь ирээдүйн чиг хандлага, хөдөлмөрийн зах зээлийн эрэлт хэрэгцээг тодорхойлж буй тул дэлхийн олон сургуулиуд бага сургуулийн сургалтын хөтөлбөрт компьютер программчлалын хичээлийг оруулах болоод буй. Сүүлийн үеийн тоо баримтаас харахад, дэлхий даяар нийт 19 сая программ хөгжүүлэгч идэвхтэй ажилладгаас 8.7 сая нь зөвхөн гар утасны апп хөгжүүлэлтээр дагнан ажилладаг гэнэ. Өнөө цагийн хамгийн эрэлттэй мэргэжил сонголтод дээгүүр жагсах болсон программ хөгжүүлэх ажил зүгээр ч нэг цаг үеийн трэнд биш юм шүү.</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">2. ЭРЭЛТ хэрэгцээ: ажлын байр</h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/569d23e7337d4d72e6948773d87f716d.jpeg"></p><p>Дэлхийн нийт хүн амын 59 хувь буюу 1.7 хүн тутмын нэг нь ямар нэг хэмжээгээр интернэт ашигладаг. Энэ нь өмнөх оны мөн үетэй харьцуулахад даруй 10 гаруй хувиар өссөн үзүүлэлт бөгөөд дараа дараагийн жилд ч эрчимтэй үргэлжлэх төлөвтэй байгаа юм. Статистик судалгаанд 2023 он гэхэд апп хөгжүүлэлтийн зах зээл нэг их наяд ам.долларт хүрэх төлөвтэй хэмээж буй. Ингэснээр олон шинэ төрлийн программ, апп, дижитал бүтээгдэхүүнүүд өдөр тутмын амьдралд хүч түрэн орж ирж байгаа бөгөөд бид үүнийг криптовалют, цахим хэтэвч, жолоочгүй машин тэргүүтэй бүтээгдэхүүн үйлчилгээнээс харж болно. Энэ бүхэн улам илүү хөгжиж, тэдгээрийг дагасан шинэ ойлголтууд ар араасаа гарсаар байх нь тодорхой учир ирээдүйн нийгэмд амьдрах иргэний хувьд технологийг өндөр түвшинд ашиглах, цаашлаад тэднийг хөгжүүлэх нь наад захын бөгөөд хамгийн чухал чадвар болно.</p> <h2><div><b><br></b></div><b>13 НАСТНУУД ХӨГЖҮҮЛЭГЧЭЭР АЖИЛЛАНА</b><div><b><br></b></div></h2><p></p><p class="MsoNormal">Мэдээллийн технологийн гүнзгийрүүлсэн сургалттай ерөнхий боловсролын "<a href="https://unread.today/c/2001" target="_blank">Nest Education</a>" сургуулийн 6-7 дугаар ангийн дөрвөн сурагч <a href="https://unread.today/c/spotlight-tok-tok" target="_blank">“Ток Ток” </a>компани буюу Тоk Тоk аппын мэдээллийн технологийн албанд хөгжүүлэгч (developer)-ээр ажиллах урилга авчээ.</p><p class="MsoNormal">Эдгээр сурагчид хэдийгээр дунд ангийнхан боловч хэдийн өөрсдийн гар утсан дээрх апп болон тоглоомыг хөгжүүлэн, туршиж үзжээ. Цаашид технологийн салбарт ажиллаж, ирээдүйд хүнд тустай технологийн хөгжүүлэлтүүдийг хийх мөрөөдөлтэй ба тэдний мөрөөдлийг хамтдаа биелүүлэхээр “Ток Ток” компани бяцхан хөгжүүлэгчдэд ажлын санал тавин гэнэтийн бэлэг барьсан байна.</p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/b8cd1e848f2f437ba09030627e361689.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>3. математик сэтгэлгээ: системтэй арга барил<div><br></div></h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/bba10828b91b6572a00224ee899e8fec.jpg"></p><p></p><p><br></p><p>Программын үндсэн зарчим математикт суурилдаг. Ихэнх хүүхдийн төвөгшөөдөг, бүрэн утга учрыг нь ойлгоогүйгээс бууж өгдөг математикийг код бичих, программ хөгжүүлэх замаар сонирхолтой, урамтай байдлаар хүргэх боломжтой. Код бичих нь хүүхдэд цэгцтэй сэтгэх, логик сэтгэлгээгээ хөгжүүлэх, дараалалтай ажиллах, анхаарлаа төвлөрүүлэх, сууж сурах, хийж буй ажлаасаа урам зориг авах зэргээр сэтгэлзүйн болон сахилга батын өндөр ач холбогдолтой юм. </p><p>Өдгөө Play Store дээр 2.2 сая, App Store дээр 2 сая, Windows дээр 0.7 сая гаруй утасны апп байршиж буй. Тэгвэл хүүхэд байхаасаа апп хөгжүүлж эхэлснээр тэр бүхнээс ялгарах, хэрэглэгчид илүү давуу тал бий болгохын тулд хайрцагнаас гадуур сэтгэн, бүтээлч байдлаа нэмэгдүүлэхэд ухамсаргүйгээр суралцаж, тийм зан төлөвийг өөртөө эртнээс төлөвшүүлдгээрээ давуу талтай. </p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">4. нийтлэг ойлголт: хөгжүүлэгч болох хэцүү юу?<div><br></div></h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/4daadbe3943354f74ffbeae24d876065.jpg"></p><p></p><p><br></p><p>2025 онд ч ШИМТ салбарт (STEM буюу шинжлэх ухаан, инженер, математик, технологи) ажиллах чадварлаг боловсон хүчин дутагдалтай хэвээр байна гэсэн тооцоо бий. Одоогоор ШИМТ салбарт ажиллаж буй нийт хүмүүсийн 71 хувь нь компьютерын чиглэлд ажилладаг ч тэдний дөнгөж найман хувь нь мэргэжлийн сургууль төгссөн байдаг аж. Үүнийг судлаачид программ хөгжүүлэх, код бичих нь хэцүү ажил гэж боддогтой холбоотой хэмээн үздэг бөгөөд зөв арга барилаар хөгжүүлж чадвал хэн ч хийх боломжтой, иймдээ ч ирээдүйд улам нийтлэг болно гэж үзэж буй.</p><p>Ирээдүйд компьютерын чиглэлээр мэргэшин ажиллахаас үл хамаарч энэ чадварыг хөгжүүлсэн хэн бүхэн ажлын байран дээрээ бусдаас ялгарч, цаг хугацаа хэмнэх билээ. </p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/c35f84a804200888d755a1629bc90ac5.png"></p><p></p><p><br></p><p>Tok Tok нь онлайн плафторм ашиглан Улаанбаатар даяар хүргэлтийн үйчилгээ үзүүлэгч, 130 ажилтантай үндэсний компани юм. Мэдээлэл технологийн албанд нь одоогоор 10 хөгжүүлэгч ажилладаг байна. Технологийн салбарт илүү дэвшилтэт, хялбар, хэрэгцээт бүтээгдэхүүнийг хөгжүүлэн гаргаж Монголын хэрэглэгчдэдээ хамгийн хурдан хялбараар ашиглах боломжийг олгох зорилготой тул хөгжүүлэгчид нь судалгаа, цахим ертөнцийн шилдэг туршлагуудад үндэслэн загварын шинэчлэлийг хийн ирээдүйтэй мөр зэрэгцэн алхахыг зорьдог. Ийм ч учраас уг ажлын санал "Nest Academy"-ийн сурагчдад сонирхолтой туршлага болох нь гарцаагүй ээ. <br></p> </div>	Харилцаа холбоо, мэдээллийн технологи өндөр хөгжсөн өнөө үед хүүхэд багачууд уншиж сурахаасаа урьтаж ухаалаг төхөөрөмжүүдийг чадмаг эзэмших болжээ. Энэ ч утгаараа ойрын ирээдүйд кодчлол, программын хэл нь суурь боловсрол, бичиг үсэгтэй дүйцэхүйц чухал зүйл болох нь нэгэнт тодорхой болоод байна. Иймд хүүхдэдээ эртнээс код бичих, программ хөгжүүлэхийг сургаж, энэ чиглэлд хөгжүүлэх нь ямар ач холбогдолтой болохыг уг нийтлэлдээ онцоллоо. 1. зах зээлийн өсөлт: Зайлшгүй ирээдүй Судалгаагаар, 18-24 насны залуус сард ойролцоогоор 90.6 цагийг ухаалаг гар утас, 34.7 цагийг таблет дээрээсээ ямар нэг онлайн апп, программ ашиглан өнгөрүүлж буйг дурдсан байдаг. Өөрөөр хэлбэл, дижитал платформууд нэгэнт байнгын, салшгүй хэрэглээ болсон учир үүнийг цаашид хориглох, хязгаарлахаас илүүтэй, зохицуулах, зөв чиглэлд хөгжүүлэх нь илүү үр дүнтэйг мэргэжилтнүүд онцолж байна. Нөгөө талаар, энэ нь ирээдүйн чиг хандлага, хөдөлмөрийн зах зээлийн эрэлт хэрэгцээг тодорхойлж буй тул дэлхийн олон сургуулиуд бага сургуулийн сургалтын хөтөлбөрт компьютер программчлалын хичээлийг оруулах болоод буй. Сүүлийн үеийн тоо баримтаас харахад, дэлхий даяар нийт 19 сая программ хөгжүүлэгч идэвхтэй ажилладгаас 8.7 сая нь зөвхөн гар утасны апп хөгжүүлэлтээр дагнан ажилладаг гэнэ. Өнөө цагийн хамгийн эрэлттэй мэргэжил сонголтод дээгүүр жагсах болсон программ хөгжүүлэх ажил зүгээр ч нэг цаг үеийн трэнд биш юм шүү. 2. ЭРЭЛТ хэрэгцээ: ажлын байр Дэлхийн нийт хүн амын 59 хувь буюу 1.7 хүн тутмын нэг нь ямар нэг хэмжээгээр интернэт ашигладаг. Энэ нь өмнөх оны мөн үетэй харьцуулахад даруй 10 гаруй хувиар өссөн үзүүлэлт бөгөөд дараа дараагийн жилд ч эрчимтэй үргэлжлэх төлөвтэй байгаа юм. Статистик судалгаанд 2023 он гэхэд апп хөгжүүлэлтийн зах зээл нэг их наяд ам.долларт хүрэх төлөвтэй хэмээж буй. Ингэснээр олон шинэ төрлийн программ, апп, дижитал бүтээгдэхүүнүүд өдөр тутмын амьдралд хүч түрэн орж ирж байгаа бөгөөд бид үүнийг криптовалют, цахим хэтэвч, жолоочгүй машин тэргүүтэй бүтээгдэхүүн үйлчилгээнээс харж болно. Энэ бүхэн улам илүү хөгжиж, тэдгээрийг дагасан шинэ ойлголтууд ар араасаа гарсаар байх нь тодорхой учир ирээдүйн нийгэмд амьдрах иргэний хувьд технологийг өндөр түвшинд ашиглах, цаашлаад тэднийг хөгжүүлэх нь наад захын бөгөөд хамгийн чухал чадвар болно. 13 НАСТНУУД ХӨГЖҮҮЛЭГЧЭЭР АЖИЛЛАНА Мэдээллийн технологийн гүнзгийрүүлсэн сургалттай ерөнхий боловсролын " Nest Education " сургуулийн 6-7 дугаар ангийн дөрвөн сурагч “Ток Ток” компани буюу Тоk Тоk аппын мэдээллийн технологийн албанд хөгжүүлэгч (developer)-ээр ажиллах урилга авчээ. Эдгээр сурагчид хэдийгээр дунд ангийнхан боловч хэдийн өөрсдийн гар утсан дээрх апп болон тоглоомыг хөгжүүлэн, туршиж үзжээ. Цаашид технологийн салбарт ажиллаж, ирээдүйд хүнд тустай технологийн хөгжүүлэлтүүдийг хийх мөрөөдөлтэй ба тэдний мөрөөдлийг хамтдаа биелүүлэхээр “Ток Ток” компани бяцхан хөгжүүлэгчдэд ажлын санал тавин гэнэтийн бэлэг барьсан байна. 3. математик сэтгэлгээ: системтэй арга барил Программын үндсэн зарчим математикт суурилдаг. Ихэнх хүүхдийн төвөгшөөдөг, бүрэн утга учрыг нь ойлгоогүйгээс бууж өгдөг математикийг код бичих, программ хөгжүүлэх замаар сонирхолтой, урамтай байдлаар хүргэх боломжтой. Код бичих нь хүүхдэд цэгцтэй сэтгэх, логик сэтгэлгээгээ хөгжүүлэх, дараалалтай ажиллах, анхаарлаа төвлөрүүлэх, сууж сурах, хийж буй ажлаасаа урам зориг авах зэргээр сэтгэлзүйн болон сахилга батын өндөр ач холбогдолтой юм. Өдгөө Play Store дээр 2.2 сая, App Store дээр 2 сая, Windows дээр 0.7 сая гаруй утасны апп байршиж буй. Тэгвэл хүүхэд байхаасаа апп хөгжүүлж эхэлснээр тэр бүхнээс ялгарах, хэрэглэгчид илүү давуу тал бий болгохын тулд хайрцагнаас гадуур сэтгэн, бүтээлч байдлаа нэмэгдүүлэхэд ухамсаргүйгээр суралцаж, тийм зан төлөвийг өөртөө эртнээс төлөвшүүлдгээрээ давуу талтай. 4. нийтлэг ойлголт: хөгжүүлэгч болох хэцүү юу? 2025 онд ч ШИМТ салбарт (STEM буюу шинжлэх ухаан, инженер, математик, технологи) ажиллах чадварлаг боловсон хүчин дутагдалтай хэвээр байна гэсэн тооцоо бий. Одоогоор ШИМТ салбарт ажиллаж буй нийт хүмүүсийн 71 хувь нь компьютерын чиглэлд ажилладаг ч тэдний дөнгөж найман хувь нь мэргэжлийн сургууль төгссөн байдаг аж. Үүнийг судлаачид программ хөгжүүлэх, код бичих нь хэцүү ажил гэж боддогтой холбоотой хэмээн үздэг бөгөөд зөв арга барилаар хөгжүүлж чадвал хэн ч хийх боломжтой, иймдээ ч ирээдүйд улам нийтлэг болно гэж үзэж буй. Ирээдүйд компьютерын чиглэлээр мэргэшин ажиллахаас үл хамаарч энэ чадварыг хөгжүүлсэн хэн бүхэн ажлын байран дээрээ бусдаас ялгарч, цаг хугацаа хэмнэх билээ. Tok Tok нь онлайн плафторм ашиглан Улаанбаатар даяар хүргэлтийн үйчилгээ үзүүлэгч, 130 ажилтантай үндэсний компани юм. Мэдээлэл технологийн албанд нь одоогоор 10 хөгжүүлэгч ажилладаг байна. Технологийн салбарт илүү дэвшилтэт, хялбар, хэрэгцээт бүтээгдэхүүнийг хөгжүүлэн гаргаж Монголын хэрэглэгчдэдээ хамгийн хурдан хялбараар ашиглах боломжийг олгох зорилготой тул хөгжүүлэгчид нь судалгаа, цахим ертөнцийн шилдэг туршлагуудад үндэслэн загварын шинэчлэлийг хийн ирээдүйтэй мөр зэрэгцэн алхахыг зорьдог. Ийм ч учраас уг ажлын санал "Nest Academy"-ийн сурагчдад сонирхолтой туршлага болох нь гарцаагүй ээ.	Харилцаа холбоо, мэдээллийн технологи өндөр хөгжсөн өнөө үед хүүхэд багачууд уншиж сурахаасаа урьтаж ухаалаг төхөөрөмжүүдийг чадмаг эзэмших болжээ. Энэ ч утгаараа ойрын ирээдүйд кодчлол, программын хэл нь суурь боловсрол, бичиг үсэгтэй дүйцэхүйц чухал зүйл болох нь нэгэнт тодорхой болоод байна. Иймд хүүхдэдээ эртнээс код бичих, программ хөгжүүлэхийг сургаж, энэ чиглэлд хөгжүүлэх нь ямар ач холбогдолтой болохыг уг нийтлэлдээ онцоллоо. ### 1. зах зээлийн өсөлт: Зайлшгүй ирээдүй Судалгаагаар, 18-24 насны залуус сард ойролцоогоор 90.6 цагийг ухаалаг гар утас, 34.7 цагийг таблет дээрээсээ ямар нэг онлайн апп, программ ашиглан өнгөрүүлж буйг дурдсан байдаг. Өөрөөр хэлбэл, дижитал платформууд нэгэнт байнгын, салшгүй хэрэглээ болсон учир үүнийг цаашид хориглох, хязгаарлахаас илүүтэй, зохицуулах, зөв чиглэлд хөгжүүлэх нь илүү үр дүнтэйг мэргэжилтнүүд онцолж байна. Нөгөө талаар, энэ нь ирээдүйн чиг хандлага, хөдөлмөрийн зах зээлийн эрэлт хэрэгцээг тодорхойлж буй тул дэлхийн олон сургуулиуд бага сургуулийн сургалтын хөтөлбөрт компьютер программчлалын хичээлийг оруулах болоод буй. Сүүлийн үеийн тоо баримтаас харахад, дэлхий даяар нийт 19 сая программ хөгжүүлэгч идэвхтэй ажилладгаас 8.7 сая нь зөвхөн гар утасны апп хөгжүүлэлтээр дагнан ажилладаг гэнэ. Өнөө цагийн хамгийн эрэлттэй мэргэжил сонголтод дээгүүр жагсах болсон программ хөгжүүлэх ажил зүгээр ч нэг цаг үеийн трэнд биш юм шүү. ### 2. ЭРЭЛТ хэрэгцээ: ажлын байр Дэлхийн нийт хүн амын 59 хувь буюу 1.7 хүн тутмын нэг нь ямар нэг хэмжээгээр интернэт ашигладаг. Энэ нь өмнөх оны мөн үетэй харьцуулахад даруй 10 гаруй хувиар өссөн үзүүлэлт бөгөөд дараа дараагийн жилд ч эрчимтэй үргэлжлэх төлөвтэй байгаа юм. Статистик судалгаанд 2023 он гэхэд апп хөгжүүлэлтийн зах зээл нэг их наяд ам.долларт хүрэх төлөвтэй хэмээж буй. Ингэснээр олон шинэ төрлийн программ, апп, дижитал бүтээгдэхүүнүүд өдөр тутмын амьдралд хүч түрэн орж ирж байгаа бөгөөд бид үүнийг криптовалют, цахим хэтэвч, жолоочгүй машин тэргүүтэй бүтээгдэхүүн үйлчилгээнээс харж болно. Энэ бүхэн улам илүү хөгжиж, тэдгээрийг дагасан шинэ ойлголтууд ар араасаа гарсаар байх нь тодорхой учир ирээдүйн нийгэмд амьдрах иргэний хувьд технологийг өндөр түвшинд ашиглах, цаашлаад тэднийг хөгжүүлэх нь наад захын бөгөөд хамгийн чухал чадвар болно. 13 НАСТНУУД ХӨГЖҮҮЛЭГЧЭЭР АЖИЛЛАНА Мэдээллийн технологийн гүнзгийрүүлсэн сургалттай ерөнхий боловсролын "Nest Education" сургуулийн 6-7 дугаар ангийн дөрвөн сурагч “Ток Ток” компани буюу Тоk Тоk аппын мэдээллийн технологийн албанд хөгжүүлэгч (developer)-ээр ажиллах урилга авчээ. Эдгээр сурагчид хэдийгээр дунд ангийнхан боловч хэдийн өөрсдийн гар утсан дээрх апп болон тоглоомыг хөгжүүлэн, туршиж үзжээ. Цаашид технологийн салбарт ажиллаж, ирээдүйд хүнд тустай технологийн хөгжүүлэлтүүдийг хийх мөрөөдөлтэй ба тэдний мөрөөдлийг хамтдаа биелүүлэхээр “Ток Ток” компани бяцхан хөгжүүлэгчдэд ажлын санал тавин гэнэтийн бэлэг барьсан байна. ### 3. математик сэтгэлгээ: системтэй арга барил Программын үндсэн зарчим математикт суурилдаг. Ихэнх хүүхдийн төвөгшөөдөг, бүрэн утга учрыг нь ойлгоогүйгээс бууж өгдөг математикийг код бичих, программ хөгжүүлэх замаар сонирхолтой, урамтай байдлаар хүргэх боломжтой. Код бичих нь хүүхдэд цэгцтэй сэтгэх, логик сэтгэлгээгээ хөгжүүлэх, дараалалтай ажиллах, анхаарлаа төвлөрүүлэх, сууж сурах, хийж буй ажлаасаа урам зориг авах зэргээр сэтгэлзүйн болон сахилга батын өндөр ач холбогдолтой юм. Өдгөө Play Store дээр 2.2 сая, App Store дээр 2 сая, Windows дээр 0.7 сая гаруй утасны апп байршиж буй. Тэгвэл хүүхэд байхаасаа апп хөгжүүлж эхэлснээр тэр бүхнээс ялгарах, хэрэглэгчид илүү давуу тал бий болгохын тулд хайрцагнаас гадуур сэтгэн, бүтээлч байдлаа нэмэгдүүлэхэд ухамсаргүйгээр суралцаж, тийм зан төлөвийг өөртөө эртнээс төлөвшүүлдгээрээ давуу талтай. ### 4. нийтлэг ойлголт: хөгжүүлэгч болох хэцүү юу? 2025 онд ч ШИМТ салбарт (STEM буюу шинжлэх ухаан, инженер, математик, технологи) ажиллах чадварлаг боловсон хүчин дутагдалтай хэвээр байна гэсэн тооцоо бий. Одоогоор ШИМТ салбарт ажиллаж буй нийт хүмүүсийн 71 хувь нь компьютерын чиглэлд ажилладаг ч тэдний дөнгөж найман хувь нь мэргэжлийн сургууль төгссөн байдаг аж. Үүнийг судлаачид программ хөгжүүлэх, код бичих нь хэцүү ажил гэж боддогтой холбоотой хэмээн үздэг бөгөөд зөв арга барилаар хөгжүүлж чадвал хэн ч хийх боломжтой, иймдээ ч ирээдүйд улам нийтлэг болно гэж үзэж буй. Ирээдүйд компьютерын чиглэлээр мэргэшин ажиллахаас үл хамаарч энэ чадварыг хөгжүүлсэн хэн бүхэн ажлын байран дээрээ бусдаас ялгарч, цаг хугацаа хэмнэх билээ. Tok Tok нь онлайн плафторм ашиглан Улаанбаатар даяар хүргэлтийн үйчилгээ үзүүлэгч, 130 ажилтантай үндэсний компани юм. Мэдээлэл технологийн албанд нь одоогоор 10 хөгжүүлэгч ажилладаг байна. Технологийн салбарт илүү дэвшилтэт, хялбар, хэрэгцээт бүтээгдэхүүнийг хөгжүүлэн гаргаж Монголын хэрэглэгчдэдээ хамгийн хурдан хялбараар ашиглах боломжийг олгох зорилготой тул хөгжүүлэгчид нь судалгаа, цахим ертөнцийн шилдэг туршлагуудад үндэслэн загварын шинэчлэлийг хийн ирээдүйтэй мөр зэрэгцэн алхахыг зорьдог. Ийм ч учраас уг ажлын санал "Nest Academy"-ийн сурагчдад сонирхолтой туршлага болох нь гарцаагүй ээ.
https://unread.today/c/startup-world-cup-chimege-systems	Techworm	Unread Today	2021-05-12T00:00:00	5 сарын 12, 2021	Startup World Cup-д Монголыг “Чимэгэ” төлөөлнө	<div class="article-body"> <p><b> Стартапуудын дунд зохиогддог хамгийн том тэмцээн болох <a href="https://www.startupworldcup.io/" target="_blank">Startup World Cup</a>-д Монголын гарааны бизнесүүд оролцох боломжтой болсон талаар бид мэдээлсэн билээ. Тэгвэл өнгөрсөн баасан гарагт буюу энэ сарын 7-нд <a href="https://www.facebook.com/startupworldcupmongolia" target="_blank">Монголын бүсийн тэмцээн</a>ий эцсийн шат явагдаж, шилдгүүд шалгарлаа. Монголыг төлөөлөн Startup World Cup-д оролцох, үндэсний ялагчаар “<a href="https://chimege.mn/" target="_blank">Чимэгэ системс</a>” тодров.</b></p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Үндэсний ялагч - "Чимэгэ системс"<br><br></h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/a08bae6d-0276-42dd-9d90-9f392196c594/293313834f068d38c626fdd6246bee6a.png"></p><p></p><p dir="ltr"><br>Шилдэг оролцогч “<a href="https://chimege.mn/" target="_blank">Чимэгэ системс</a>” 100 сая төгрөгийн хөрөнгө оруулалт, грант (тэн хагас нь бэлэн мөнгөөр, үлдсэн 50 сая нь хөрөнгө оруулалт хэлбэрээр) хүртэв. 2019 онд байгуулагдсан тус стартап дуу болон дүрс бичлэгийг бичвэрт, бичвэрийг ярианд буулгах систем боловсруулан гаргасан нь тун амжилттай яваа билээ. Дэлхий даяар асар хурдацтай хөгжиж байгаа, хэл яриаг таних технологийг барин авч, харьцангуй богино хугацаанд 96 хувийн танигдацтай систем бүтээсэн эл хамт олон ирэх арваннэгдүгээр сард болох Startup World Cup-д дэлхийн 60 гаруй бүс нутгийн 12 мянган стартапаас шалгарсан шилдгүүдтэй өрсөлдөх нь. Шинэлэг санаа, шилдэг гүйцэтгэл, алсын хараагаараа цойлсон нэг гарааны бизнес уг тэмцээнээс нэг сая ам.долларын санхүүжилттэй буцах юм. Энэ бол технологийн стартапуудын олон улсын хөрөнгө оруулагчидтай холбоо тогтоох, корпорацуудын түншлэлийг хөгжүүлэх, салбарын шилдэг мэргэжилтнүүдийн саналыг сонсох томоохон боломж юм. </p><p>Ташрамд дурдахад, хиймэл оюунд монгол хэл сургаж, бидэнд төрөлх хэлээрээ технологийн дэвшлийг мэдрэх боломж олгосон "Чимэгэ системс"-ийн аппуудыг бид <a href="https://unread.today/c/unread-apps-2020" target="_blank">2020 оны шилдгээр</a> нэрлэсэн билээ. <a href="http://posted.mn/c/signature-badral" target="_blank">С.Бадрал</a> <a href="https://www.youtube.com/watch?v=lSS587FrYKc&t=199s" target="_blank">"Unplug 2019"</a> арга хэмжээн дээр "Chimege"-гээ нийтэд зарласан юм. <br><br></p> <div class="uk-margin-bottom uk-margin-top"><iframe src="https://www.facebook.com/plugins/video.php?height=314&href=https%3A%2F%2Fwww.facebook.com%2Fstartupworldcupmongolia%2Fvideos%2F1463824103956104%2F&show_text=false&width=560" width="560" height="314" style="none;none;none;none;none;none;none;none;none;none;none;none;none;none;none;none;border:none;overflow:hidden" frameborder="0"></iframe></div><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/a08bae6d-0276-42dd-9d90-9f392196c594/7496e2d84ad05c2be00c7933f3e71cad.png"></p><p><br> Олон улсын боловсон хүчнийг зах зээлтэй хамгийн оновчтой дижитал шийдлээр холбох зорилготой HR tech стартап “<a href="https://www.tabsolution.jp/" target="_blank">Tab Solution</a>” удаах байрын шагнал болох 60 сая төгрөгийн санхүүжилтийн эзэн болов. <br><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/a08bae6d-0276-42dd-9d90-9f392196c594/381350e72eedb5897ddcdbadced56e30.png"></p><p><br>Харин хэрэглэгчидтэй харилцах, борлуулалт, маркетингийн сувгийг нэгтгэн автоматжуулсан “<a href="https://erxes.mn/" target="_blank">Erxes”</a> стартап гутгаарт шалгарчээ. <br><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/a08bae6d-0276-42dd-9d90-9f392196c594/cea0cbe3681aa9508a01447cbfa03a5f.png"></p><p><br>Түүнчлэн, нэг гишүүнчлэлээр фитнесс, бялдаржуулах төвийн олон төрлийн үйлчилгээ авах боломж олгодог <a href="http://www.onefit.mn/" target="_blank">ONEFIT</a> аппыг хөгжүүлэгч хамт олон тусгай байрын шагнал хүртэв. </p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">startup world cup mongolia-ийн эцсийн шатанд шалгарсан стартапууд</h3><p></p><p dir="ltr"><b><a href="https://orda.mn/" target="_blank">ORDA </a></b></p><p dir="ltr">Хөдлөх болон үл хөдлөх хөрөнгө, ховор урлагийн бүтээл зэрэг цаг хугацаа улирах тусам үнэ цэн нь өсөх хөрөнгийн өмчлөх эрхийг хэсэгчлэн арилжаалах, хөрвөх чадварыг нь нэмэгдүүлэх, үнэ цэнийг нь өсгөх зорилготой платформ. <br><br></p><p dir="ltr"><b><a href="https://zeel.mn/" target="_blank">ZeelMN</a><br></b></p><p dir="ltr">Цаг, орон зай үл хамааран дижитал гэрээ байгуулан, ямар ч барьцаа хөрөнгийн шаардлагагүйгээр зээл авах, мөн зээл өгөх буюу хөрөнгө оруулах боломж олгох, санхүүгийн үйлчилгээ. <br><br></p><p dir="ltr"><b><a href="https://clinica.mn/" target="_blank">Clinica</a></b></p><p dir="ltr">Эрүүл мэндийн тусламж үйлчилгээ шаардлагатай байгаа хэрэглэгчдийг эмчлэх эрхийн лиценз бүхий мэргэжлийн эмчтэй түргэн шуурхай холбох, Монголын анхны телемедицин платформ. </p> <blockquote><p><a href="https://unread.today/c/spotlight-clinica" target="_blank">Clinica - Таны гарт багтах дижитал клиник</a></p> <cite><p>Unread</p> </cite></blockquote><p></p><p dir="ltr"><a href="https://www.bourse.mn/" target="_blank"><b>Ulaanbaatar Bourse</b></a></p><p dir="ltr">Мөнгө болон бондын зах зээлд хөрөнгө оруулах хүсэлтэй хүмүүсийг бүртгэж, хөрөнгө оруулах, мөнгөжүүлэх үйл явцыг хялбаршуулсан "Смартмони" систем. </p><p dir="ltr"><br><a href="https://chatbot.mn/" target="_blank"><b>Chatbot</b></a></p><p dir="ltr">Хиймэл оюунд суурилсан бизнесийн ухаалаг туслах.<br><br></p><p dir="ltr"><a href="https://zochil.mn/" target="_blank"><b>Zochil</b></a></p><p dir="ltr">Бүхий л төрлийн онлайн худалдаа эрхэлж байгаа хувь хүн, албан байгууллагад зориулсан автоматжуулалтын платформ. </p> <blockquote><p><a href="https://unread.today/c/spotlight-zochilshop" target="_blank">Zochil - 3 минутын дотор онлайн дэлгүүрээ бүтээ </a></p> <cite><p>Unread</p> </cite></blockquote><p>Мөн арга хэмжээний үеэр MCS Investment-ийн гүйцэтгэх захирал Г.Мягмаржав гарааны бизнесүүдийн амжилтанд хүрэх замыг товчлох "Accelerator Hub" хурдасгуур хөтөлбөрийг удахгүй нээх гэж байгаа талаар зарласан байна. <br><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/a08bae6d-0276-42dd-9d90-9f392196c594/ea1d70a0db548ed143ca39cac2bd5088.png"></p><p></p><p> <i><br></i></p><p><i> Технологийн шинэхэн компаниудад хөрөнгө оруулагч “<a href="https://www.pegasustechventures.com/" target="_blank">Pegasus Tech Ventures</a>”-аас зохион байгуулдаг Startup World Cup-ийн Монгол дахь бүсийн тэмцээнийг “<a href="https://exponential.partners/">Exponential Partners</a>”, “<a href="https://mcs.mn/en/" target="_blank">MCS Investment”</a> компани удирдан явуулсан ю</i><i>м. </i><i>Startup World Cup Mongolia тэмцээний эхний гурван байрын шагналыг “MCS Investment”, “<a href="https://www.premiumgroup.mn/?lang=en" target="_blank">Премиум групп</a>”, “<a href="http://socratus.mn/en/" target="_blank">Сократус стартап студио</a>” тус тус санхүүжүүлжээ.<br><br></i></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/a08bae6d-0276-42dd-9d90-9f392196c594/05528c593b48407dda0460e74a769f86.jpg"></p> </div>	Стартапуудын дунд зохиогддог хамгийн том тэмцээн болох Startup World Cup -д Монголын гарааны бизнесүүд оролцох боломжтой болсон талаар бид мэдээлсэн билээ. Тэгвэл өнгөрсөн баасан гарагт буюу энэ сарын 7-нд Монголын бүсийн тэмцээн ий эцсийн шат явагдаж, шилдгүүд шалгарлаа. Монголыг төлөөлөн Startup World Cup-д оролцох, үндэсний ялагчаар “ Чимэгэ системс ” тодров. Үндэсний ялагч - "Чимэгэ системс" Шилдэг оролцогч “ Чимэгэ системс ” 100 сая төгрөгийн хөрөнгө оруулалт, грант (тэн хагас нь бэлэн мөнгөөр, үлдсэн 50 сая нь хөрөнгө оруулалт хэлбэрээр) хүртэв. 2019 онд байгуулагдсан тус стартап дуу болон дүрс бичлэгийг бичвэрт, бичвэрийг ярианд буулгах систем боловсруулан гаргасан нь тун амжилттай яваа билээ. Дэлхий даяар асар хурдацтай хөгжиж байгаа, хэл яриаг таних технологийг барин авч, харьцангуй богино хугацаанд 96 хувийн танигдацтай систем бүтээсэн эл хамт олон ирэх арваннэгдүгээр сард болох Startup World Cup-д дэлхийн 60 гаруй бүс нутгийн 12 мянган стартапаас шалгарсан шилдгүүдтэй өрсөлдөх нь. Шинэлэг санаа, шилдэг гүйцэтгэл, алсын хараагаараа цойлсон нэг гарааны бизнес уг тэмцээнээс нэг сая ам.долларын санхүүжилттэй буцах юм. Энэ бол технологийн стартапуудын олон улсын хөрөнгө оруулагчидтай холбоо тогтоох, корпорацуудын түншлэлийг хөгжүүлэх, салбарын шилдэг мэргэжилтнүүдийн саналыг сонсох томоохон боломж юм. Ташрамд дурдахад, хиймэл оюунд монгол хэл сургаж, бидэнд төрөлх хэлээрээ технологийн дэвшлийг мэдрэх боломж олгосон "Чимэгэ системс"-ийн аппуудыг бид 2020 оны шилдгээр нэрлэсэн билээ. С.Бадрал "Unplug 2019" арга хэмжээн дээр "Chimege"-гээ нийтэд зарласан юм. Олон улсын боловсон хүчнийг зах зээлтэй хамгийн оновчтой дижитал шийдлээр холбох зорилготой HR tech стартап “ Tab Solution ” удаах байрын шагнал болох 60 сая төгрөгийн санхүүжилтийн эзэн болов. Харин хэрэглэгчидтэй харилцах, борлуулалт, маркетингийн сувгийг нэгтгэн автоматжуулсан “ Erxes” стартап гутгаарт шалгарчээ. Түүнчлэн, нэг гишүүнчлэлээр фитнесс, бялдаржуулах төвийн олон төрлийн үйлчилгээ авах боломж олгодог ONEFIT аппыг хөгжүүлэгч хамт олон тусгай байрын шагнал хүртэв. startup world cup mongolia-ийн эцсийн шатанд шалгарсан стартапууд ORDA Хөдлөх болон үл хөдлөх хөрөнгө, ховор урлагийн бүтээл зэрэг цаг хугацаа улирах тусам үнэ цэн нь өсөх хөрөнгийн өмчлөх эрхийг хэсэгчлэн арилжаалах, хөрвөх чадварыг нь нэмэгдүүлэх, үнэ цэнийг нь өсгөх зорилготой платформ. ZeelMN Цаг, орон зай үл хамааран дижитал гэрээ байгуулан, ямар ч барьцаа хөрөнгийн шаардлагагүйгээр зээл авах, мөн зээл өгөх буюу хөрөнгө оруулах боломж олгох, санхүүгийн үйлчилгээ. Clinica Эрүүл мэндийн тусламж үйлчилгээ шаардлагатай байгаа хэрэглэгчдийг эмчлэх эрхийн лиценз бүхий мэргэжлийн эмчтэй түргэн шуурхай холбох, Монголын анхны телемедицин платформ. Clinica - Таны гарт багтах дижитал клиник Unread Ulaanbaatar Bourse Мөнгө болон бондын зах зээлд хөрөнгө оруулах хүсэлтэй хүмүүсийг бүртгэж, хөрөнгө оруулах, мөнгөжүүлэх үйл явцыг хялбаршуулсан "Смартмони" систем. Chatbot Хиймэл оюунд суурилсан бизнесийн ухаалаг туслах. Zochil Бүхий л төрлийн онлайн худалдаа эрхэлж байгаа хувь хүн, албан байгууллагад зориулсан автоматжуулалтын платформ. Zochil - 3 минутын дотор онлайн дэлгүүрээ бүтээ Unread Мөн арга хэмжээний үеэр MCS Investment-ийн гүйцэтгэх захирал Г.Мягмаржав гарааны бизнесүүдийн амжилтанд хүрэх замыг товчлох "Accelerator Hub" хурдасгуур хөтөлбөрийг удахгүй нээх гэж байгаа талаар зарласан байна. Технологийн шинэхэн компаниудад хөрөнгө оруулагч “ Pegasus Tech Ventures ”-аас зохион байгуулдаг Startup World Cup-ийн Монгол дахь бүсийн тэмцээнийг “ Exponential Partners ”, “ MCS Investment” компани удирдан явуулсан ю м. Startup World Cup Mongolia тэмцээний эхний гурван байрын шагналыг “MCS Investment”, “ Премиум групп ”, “ Сократус стартап студио ” тус тус санхүүжүүлжээ.	Стартапуудын дунд зохиогддог хамгийн том тэмцээн болох Startup World Cup-д Монголын гарааны бизнесүүд оролцох боломжтой болсон талаар бид мэдээлсэн билээ. Тэгвэл өнгөрсөн баасан гарагт буюу энэ сарын 7-нд Монголын бүсийн тэмцээний эцсийн шат явагдаж, шилдгүүд шалгарлаа. Монголыг төлөөлөн Startup World Cup-д оролцох, үндэсний ялагчаар “Чимэгэ системс” тодров. ### Үндэсний ялагч - "Чимэгэ системс" Шилдэг оролцогч “Чимэгэ системс” 100 сая төгрөгийн хөрөнгө оруулалт, грант (тэн хагас нь бэлэн мөнгөөр, үлдсэн 50 сая нь хөрөнгө оруулалт хэлбэрээр) хүртэв. 2019 онд байгуулагдсан тус стартап дуу болон дүрс бичлэгийг бичвэрт, бичвэрийг ярианд буулгах систем боловсруулан гаргасан нь тун амжилттай яваа билээ. Дэлхий даяар асар хурдацтай хөгжиж байгаа, хэл яриаг таних технологийг барин авч, харьцангуй богино хугацаанд 96 хувийн танигдацтай систем бүтээсэн эл хамт олон ирэх арваннэгдүгээр сард болох Startup World Cup-д дэлхийн 60 гаруй бүс нутгийн 12 мянган стартапаас шалгарсан шилдгүүдтэй өрсөлдөх нь. Шинэлэг санаа, шилдэг гүйцэтгэл, алсын хараагаараа цойлсон нэг гарааны бизнес уг тэмцээнээс нэг сая ам.долларын санхүүжилттэй буцах юм. Энэ бол технологийн стартапуудын олон улсын хөрөнгө оруулагчидтай холбоо тогтоох, корпорацуудын түншлэлийг хөгжүүлэх, салбарын шилдэг мэргэжилтнүүдийн саналыг сонсох томоохон боломж юм. Ташрамд дурдахад, хиймэл оюунд монгол хэл сургаж, бидэнд төрөлх хэлээрээ технологийн дэвшлийг мэдрэх боломж олгосон "Чимэгэ системс"-ийн аппуудыг бид 2020 оны шилдгээр нэрлэсэн билээ. С.Бадрал "Unplug 2019" арга хэмжээн дээр "Chimege"-гээ нийтэд зарласан юм. Олон улсын боловсон хүчнийг зах зээлтэй хамгийн оновчтой дижитал шийдлээр холбох зорилготой HR tech стартап “Tab Solution” удаах байрын шагнал болох 60 сая төгрөгийн санхүүжилтийн эзэн болов. Харин хэрэглэгчидтэй харилцах, борлуулалт, маркетингийн сувгийг нэгтгэн автоматжуулсан “Erxes” стартап гутгаарт шалгарчээ. Түүнчлэн, нэг гишүүнчлэлээр фитнесс, бялдаржуулах төвийн олон төрлийн үйлчилгээ авах боломж олгодог ONEFIT аппыг хөгжүүлэгч хамт олон тусгай байрын шагнал хүртэв. ### startup world cup mongolia-ийн эцсийн шатанд шалгарсан стартапууд ORDA Хөдлөх болон үл хөдлөх хөрөнгө, ховор урлагийн бүтээл зэрэг цаг хугацаа улирах тусам үнэ цэн нь өсөх хөрөнгийн өмчлөх эрхийг хэсэгчлэн арилжаалах, хөрвөх чадварыг нь нэмэгдүүлэх, үнэ цэнийг нь өсгөх зорилготой платформ. ZeelMN Цаг, орон зай үл хамааран дижитал гэрээ байгуулан, ямар ч барьцаа хөрөнгийн шаардлагагүйгээр зээл авах, мөн зээл өгөх буюу хөрөнгө оруулах боломж олгох, санхүүгийн үйлчилгээ. Clinica Эрүүл мэндийн тусламж үйлчилгээ шаардлагатай байгаа хэрэглэгчдийг эмчлэх эрхийн лиценз бүхий мэргэжлийн эмчтэй түргэн шуурхай холбох, Монголын анхны телемедицин платформ. > Clinica - Таны гарт багтах дижитал клиник > > Unread Ulaanbaatar Bourse Мөнгө болон бондын зах зээлд хөрөнгө оруулах хүсэлтэй хүмүүсийг бүртгэж, хөрөнгө оруулах, мөнгөжүүлэх үйл явцыг хялбаршуулсан "Смартмони" систем. Chatbot Хиймэл оюунд суурилсан бизнесийн ухаалаг туслах. Zochil Бүхий л төрлийн онлайн худалдаа эрхэлж байгаа хувь хүн, албан байгууллагад зориулсан автоматжуулалтын платформ. > Zochil - 3 минутын дотор онлайн дэлгүүрээ бүтээ > > Unread Мөн арга хэмжээний үеэр MCS Investment-ийн гүйцэтгэх захирал Г.Мягмаржав гарааны бизнесүүдийн амжилтанд хүрэх замыг товчлох "Accelerator Hub" хурдасгуур хөтөлбөрийг удахгүй нээх гэж байгаа талаар зарласан байна. Технологийн шинэхэн компаниудад хөрөнгө оруулагч “Pegasus Tech Ventures”-аас зохион байгуулдаг Startup World Cup-ийн Монгол дахь бүсийн тэмцээнийг “Exponential Partners”, “MCS Investment” компани удирдан явуулсан юм. Startup World Cup Mongolia тэмцээний эхний гурван байрын шагналыг “MCS Investment”, “Премиум групп”, “Сократус стартап студио” тус тус санхүүжүүлжээ.
https://unread.today/c/booktalk-batbayarm	Номын тухай	Tsogzolmaa Shofyor	2020-03-14T00:00:00	3 сарын 14, 2020	Номтой яриа #4: "Тагтаа Паблишинг"-ийн орчуулагч, яруу найрагч Мө.Батбаяр	<div class="article-body"> <h2>"Номтой яриа" булангийн энэ удаагийн зочноор "Тагтаа Паблишинг"-ийн орчуулагч М.Батбаярыг урилаа. МУИС-ийн Хэл, уран зохиолын багшийн ангийг төгсөж, ӨМӨЗО-ны их сургуульд Хятадын орчин үеийн уран зохиолын чиглэлээр суралцаж буй тэрээр Хятадын өнөө цагийн нэрт зохиолч Үй Хуагийн "Амьдрахуй", "Цусаа худалдсан тэмдэглэл" роман, зохиолч Чи Зи Жианы "Цасан хөшиг" өгүүллийн түүврийг монгол хэлнээ яруу сайхан хөрвүүлсэн билээ. Хятадын орчин үеийн уран зохиолын судлахын зэрэгцээ өөрийн яруу найргийн түүвэр болох "Намрын тэмдэгтүүд", "Бүгд өөрийн гунигтай", "Өртөөн дээр хэлэгддэг үгс" номуудыг олны хүртээл болгоод буй Мө.Батбаяртай номын ертөнцийн тухай ярилцсанаа хүргэж байна. </h2><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">1. ТА ЯМАР ТӨРЛИЙН НОМ УНШДАГ ВЭ? ОДОО УНШИЖ БУЙ НОМ?</h3><p></p><p class="MsoNormal">Ажил, мэргэжлийн шаардлагаар ч гэх үү уран зохиолын ном түлхүү уншдаг. Анх номд шимтэж эхэлсэн үе маань манай сумын төв номын сантай болсон үетэй давхацдаг юм. Сумын соёлын төвийн үүдэн умгар өрөөнд байрлах номын санд анх ороход надад маш хачирхалтай мэдрэмж төрсөн. Хүнгүй эль хуль атлаа эзэн нь гараад удаагүй байгаа айл шиг бүлээн оргисон тэгсэн мөртлөө нэг их дүнсгэр, нэг тийм хуучны үнэр гээд л. Хэн ч байхгүй газар тийм зугаатай, сонирхолтой байж болдог юм гэж би төсөөлөөгүй. Хэн ч мэддэггүй эрдэнэсийн санг ганцаараа олоод нээчихсэн юм шиг л. </p><p class="MsoNormal">Гэхдээ тухайн үед ном болгоныг сайхан гэж бодсоных уу, ногооны талбай руу орсон үхэр шиг ёстой таарсан болгоноо татаж уншдаг байсан юм шиг санагддаг. Маш их цагийг олон хэрэггүй номд зарцуулсан юм шиг байгаа юм. Тэгж яваад аажим аажмаар нэг л мэдэхэд уран зохиолын номууд уншдаг болчихсон байж билээ. Тиймээс ажил, мэргэжлийн шалтгаанаар уран зохиолын ном уншдаг гэсэн эхний хариултаасаа энд ирээд няцаж байна. Ажил, мэргэжилтэй огт холбоогүйгээр хүсэл сонирхлынхоо дагуу уран зохиолын ном түлхүү уншдаг болсон гэсэн үг юм уу даа. <br></p><p>Одоогоор олон ном зэрэг уншдаг дадалтай болоод байна. Тухайлбал, зав чөлөөтэй үедээ Нобелийн шагналт зохиолч Оэ Кензабүрогийн “<a href="http://www.monsudar.mn/books/view/363/" target="_blank">Хувийн асуудал</a>” номыг, унтлагын өрөөний цонхон дээр яруу найрагч, зохиолч Б.Батрэгзэдмаагийн "<a href="https://book.mn/product/show/13947" target="_blank">Зөвхөн ХАЙР</a>" хайрын шүлгийн түүвэр, "Дэлхийн сонгомол өгүүллэгүүд" номтой хамт байх жишээтэй. Харин бичгийн ширээн дээр Чин гүрний үеийн найман хошууны монгол зохиолчдын намтар судлалын (清代的八旗蒙古文人研究) ном бий. Чин улсын үеийн монгол найман хошуунд хятад, манж, монгол гурван хэлний орчуулагч, бичээч олон байсан юм билээ. Тэдгээр хүмүүсийн намтар, уран бүтээлийн тухай ном юм. Миний судалгаатай холбоотой учраас сонирхон уншиж байгаа.</p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/53/2c0c0b2ec49a7fd25c5a27774344f08c.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">2. ТАНД ХАМГИЙН ИХ НӨЛӨӨЛСӨН, ТОМ ӨӨРЧЛӨЛТ АВЧИРСАН НОМ ГЭВЭЛ?</h3><p></p><p class="MsoNormal">Дагестаны ардын яруу найрагч Расул Гамзатовын “<a href="http://koha.pl.ub.gov.mn/cgi-bin/koha/opac-detail.pl?biblionumber=11625" target="_blank">Миний Дагестан</a>” хэмээх алдартай бүтээлийг анх 10 гаруй жилийн өмнө уншиж байсан юм. Уулын бяцхан ард түмнийхээ ахуй соёл, зан дадхал, түүх, үзэл санааг ертөнцийн олон уншигчдад таниулсан бүтээл. <br></p><p class="MsoNormal">Уг бүтээлийг нэрт соён гэгээрүүлэгч, орчуулагч, зохиолч, яруу найрагч М.Цэдэндорж гүүшийн монгол хэлнээ яруу тансаг хөрвүүлсэн билээ. Хүлэг болгон жороогүй гэдэг шиг бийр, цаас нийлүүлсэн бүхэн нь М. Цэдэндорж биш нь харамсалтай юм даа.</p><p class="MsoNormal">АНУ, Хятад зэрэг том гүрний зохиолчдын хувьд тухайн орны соёл, уламжлал, эдийн засгийн нөлөө дэлхий даяар маш өргөн тул юу ч бичсэн өөрийн соёлыг бусдад түгээж, бид тэднээс суралцаж байна. Харин Монгол гэдэг буйдхан орны зохиолч байх тэднээс арай өөр хэрэг билээ. Хөнгөн зугаа гаргах зүйлс бичээд явж болохгүй болов уу гэж санагддаг. "Миний Дагестан" ном надад эх орон, зон олныхоо сайн сайхан, гэрэл гэгээг бусдад түгээж, таниулах юм сан гэх эрмэлзлийг төрүүлсэн учраас их нөлөөлсөн. Нүүдлийн соёл иргэншил удахгүй дуусах, төгсөх тухай бичсэн янз бүрийн судалгааг мэр сэр харж байсан. Үнэн ч бай, худал ч бай энэ соёлын галыг манаж буй хүмүүс бид болохоор бид л бичих ёстой гэж боддог. </p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://www.unread.today/files/53/6af690710361ce84212a7e5aae56da60.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">3. НОМОО ХЭРХЭН СОНГОДОГ ВЭ?</h3><p>Ихэвчлэн өөрийн сонголтод найддаг. Мөн хэн, ямар ном санал болгож буй нь чухал. Ажил мэргэжилтэй холбоотойгоор аливаа уран бүтээлийг хойшлуулахгүйгээр унших шаардлага гарах нь бий. </p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">4. НОМЫГ ЯМАР БАЙДЛААР, ЯАЖ УНШДАГ ВЭ?</h3><p>Би өмнө нь номыг огт уншаагүй мэт цэвэрхэн эдэлж уншдаг байсан юм. Номын орчуулга хийж, нэлээн зууралддаг болсноос хойш заавал үзэг барьж, дээр нь цоохорлож уншдаг дадалтай болжээ.</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">5. НОМТОЙ ХОЛБООТОЙ ХЭЛМЭЭР САНАГДДАГ ЗҮЙЛ?</h3><p>Монголд дэлхийн стандартад нийцсэн номын дэлгүүр нээгдээсэй гэж хүсдэг. Манайд тэргэнцэртэй иргэн хүссэн үедээ өөрөө номын дэлгүүр орох боломж хомс. Гаднын ганц, хоёр номын дэлгүүрийг сонирхож үзэхэд номын тавиур нь л уншигчдад анхан шатны шүүлт, сонголтыг хийгээд өгчихсөн байдаг. Харин манайд Билгүүн номч Б.Ринчен гуайн бүтээлийн чуулган 16 настай хүүхдийн анхны шүлгийн номтой нэг тавиур дээр хамт байх жишээтэй. Гэхдээ номын соёл, хэрэглээ өмнөхөө бодвол аажим аажмаар сайжирсаар байгааг онцлох нь зүйтэй.</p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/53/be974982b88850ef0695522e2787c720.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">6. БУСАД ХҮМҮҮСИЙГ УНШААСАЙ, МЭДЭЭСЭЙ ГЭЖ ХҮСДЭГ НОМ (АВТОР)?</h3><p>Монгол Улсын Ардын багш, шинжлэх ухааны гавьяат зүтгэлтэн, хэл бичгийн шинжлэх ухааны доктор, профессор С. Дулам багшийн “<a href="http://koha.pl.ub.gov.mn/cgi-bin/koha/opac-search.pl?q=au:%D0%94%D1%83%D0%BB%D0%B0%D0%BC%20%D0%A1." target="_blank">Монгол бэлгэдэл зүй</a>”, “<a href="http://koha.pl.ub.gov.mn/cgi-bin/koha/opac-detail.pl?biblionumber=12058%20thumbnail-shelfbrowser" target="_blank">Монгол домог зүйн дүр</a>” хэмээх ботиудыг уншаасай гэж хүсэж байна. Бидний үндэсний өвөр төрх (national identity) гэж юу болох, юуг бэлгэдэж, цээрлэж, шүтэж, эс шүтэж, ямар тоо, дүрс, өнгө, зүг чигийг сайшааж, хүндэлдэг тухай үндсэн ойлголтыг өгнө. Даяарших уу, дангаарших уу гэх зааг дунд байгаа энэ цаг үед монголын ирээдүйг бүтээх залуус заавал уншиж судлаарай. </p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">7. ДАРААГИЙН БИЧИХ НОМ ТАНЬ ЮУНЫ ТУХАЙ, ЯМАРХУУ НОМ БАЙХ БОЛ?</h3><p>Би “<a href="https://tagtaa.mn/podcast/25" target="_blank">Өртөөн дээр хэлэгддэг үгс</a>” яруу найргийн номоо өнгөрсөн онд гаргасан. Цаашид хүүрнэл зохиол бичих хүсэлтэй байгаа. Орчин үеийг зохиолчид уран бүтээл чөлөөтэй туурвихад маш тохиромжтой цаг гэж харж байгаа. Учир нь, 1990 он гарснаар зохиолч, яруу найрагчид "хаягдаж", хэн ч тэдэнд мөр тоолж, мөнгө бодож өгөхгүй болсон. Хэн ч тэднийг Чингис хааны тухай бичлээ гэж шоронд хийхгүй, агуу удирдагчаа магтсаны төлөө одон зүүж өгөх нь ховор болсон. Зохиолчдын сууж байсан суудлыг одоо сэтгүүлчид залган сууж байна. Тэгэхээр хэн ч бичих үгийг тань хажуунаас шивнэхгүй маш таатай цаг үе гэж ойлгож байгаа. Буруу ч байж мэднэ. </p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/53/ba8659e155bdf9439b432609aa9bf93f.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">8. ОЛДОХГҮЙ БАЙГАА БУЮУ УНШМААР БАЙГАА НОМ?</h3><p>Одоогоор тийм ном байхгүй. </p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">9. ЭДГЭЭР АСУУЛТАД ХЭНИЙГ ХАРИУЛААСАЙ ГЭЖ ХҮСЭЖ БАЙНА ВЭ?</h3><p>МУИС-ийн Утга зохиол, урлаг судлалын тэнхимийн багш, доктор, яруу найрагч Д. Нямдоржийг санал болгоё. Мөн Монгол Улсын 21 дэх Ерөнхий сайд Р.Амаржаргал гуайг дээрх асуултад хариулаасай гэж хүсэж байна.</p> <p></p><p><br></p><p><b>Өмнөх дугааруудыг унших</b></p><p><br></p><p><a href="https://www.unread.today/c/booktalk-badamsambuug" target="_blank">Номтой яриа #3: Сэтгүүлч, зохиолч, судлаач Г.Бадамсамбуу</a></p><p><a href="https://www.unread.today/c/book-jnomin" target="_blank">Номтой яриа #2: Олон улсын мэргэшсэн карьер коуч Ж.Номин</a><br></p><p><a href="https://www.unread.today/c/book-dganzorig" target="_blank">Номтой яриа #1: Unread Media-ийн хамтран байгуулагч Д.Ганзориг</a></p><p><br><br></p> </div>	"Номтой яриа" булангийн энэ удаагийн зочноор "Тагтаа Паблишинг"-ийн орчуулагч М.Батбаярыг урилаа. МУИС-ийн Хэл, уран зохиолын багшийн ангийг төгсөж, ӨМӨЗО-ны их сургуульд Хятадын орчин үеийн уран зохиолын чиглэлээр суралцаж буй тэрээр Хятадын өнөө цагийн нэрт зохиолч Үй Хуагийн "Амьдрахуй", "Цусаа худалдсан тэмдэглэл" роман, зохиолч Чи Зи Жианы "Цасан хөшиг" өгүүллийн түүврийг монгол хэлнээ яруу сайхан хөрвүүлсэн билээ. Хятадын орчин үеийн уран зохиолын судлахын зэрэгцээ өөрийн яруу найргийн түүвэр болох "Намрын тэмдэгтүүд", "Бүгд өөрийн гунигтай", "Өртөөн дээр хэлэгддэг үгс" номуудыг олны хүртээл болгоод буй Мө.Батбаяртай номын ертөнцийн тухай ярилцсанаа хүргэж байна. 1. ТА ЯМАР ТӨРЛИЙН НОМ УНШДАГ ВЭ? ОДОО УНШИЖ БУЙ НОМ? Ажил, мэргэжлийн шаардлагаар ч гэх үү уран зохиолын ном түлхүү уншдаг. Анх номд шимтэж эхэлсэн үе маань манай сумын төв номын сантай болсон үетэй давхацдаг юм. Сумын соёлын төвийн үүдэн умгар өрөөнд байрлах номын санд анх ороход надад маш хачирхалтай мэдрэмж төрсөн. Хүнгүй эль хуль атлаа эзэн нь гараад удаагүй байгаа айл шиг бүлээн оргисон тэгсэн мөртлөө нэг их дүнсгэр, нэг тийм хуучны үнэр гээд л. Хэн ч байхгүй газар тийм зугаатай, сонирхолтой байж болдог юм гэж би төсөөлөөгүй. Хэн ч мэддэггүй эрдэнэсийн санг ганцаараа олоод нээчихсэн юм шиг л. Гэхдээ тухайн үед ном болгоныг сайхан гэж бодсоных уу, ногооны талбай руу орсон үхэр шиг ёстой таарсан болгоноо татаж уншдаг байсан юм шиг санагддаг. Маш их цагийг олон хэрэггүй номд зарцуулсан юм шиг байгаа юм. Тэгж яваад аажим аажмаар нэг л мэдэхэд уран зохиолын номууд уншдаг болчихсон байж билээ. Тиймээс ажил, мэргэжлийн шалтгаанаар уран зохиолын ном уншдаг гэсэн эхний хариултаасаа энд ирээд няцаж байна. Ажил, мэргэжилтэй огт холбоогүйгээр хүсэл сонирхлынхоо дагуу уран зохиолын ном түлхүү уншдаг болсон гэсэн үг юм уу даа. Одоогоор олон ном зэрэг уншдаг дадалтай болоод байна. Тухайлбал, зав чөлөөтэй үедээ Нобелийн шагналт зохиолч Оэ Кензабүрогийн “ Хувийн асуудал ” номыг, унтлагын өрөөний цонхон дээр яруу найрагч, зохиолч Б.Батрэгзэдмаагийн " Зөвхөн ХАЙР " хайрын шүлгийн түүвэр, "Дэлхийн сонгомол өгүүллэгүүд" номтой хамт байх жишээтэй. Харин бичгийн ширээн дээр Чин гүрний үеийн найман хошууны монгол зохиолчдын намтар судлалын (清代的八旗蒙古文人研究) ном бий. Чин улсын үеийн монгол найман хошуунд хятад, манж, монгол гурван хэлний орчуулагч, бичээч олон байсан юм билээ. Тэдгээр хүмүүсийн намтар, уран бүтээлийн тухай ном юм. Миний судалгаатай холбоотой учраас сонирхон уншиж байгаа. 2. ТАНД ХАМГИЙН ИХ НӨЛӨӨЛСӨН, ТОМ ӨӨРЧЛӨЛТ АВЧИРСАН НОМ ГЭВЭЛ? Дагестаны ардын яруу найрагч Расул Гамзатовын “ Миний Дагестан ” хэмээх алдартай бүтээлийг анх 10 гаруй жилийн өмнө уншиж байсан юм. Уулын бяцхан ард түмнийхээ ахуй соёл, зан дадхал, түүх, үзэл санааг ертөнцийн олон уншигчдад таниулсан бүтээл. Уг бүтээлийг нэрт соён гэгээрүүлэгч, орчуулагч, зохиолч, яруу найрагч М.Цэдэндорж гүүшийн монгол хэлнээ яруу тансаг хөрвүүлсэн билээ. Хүлэг болгон жороогүй гэдэг шиг бийр, цаас нийлүүлсэн бүхэн нь М. Цэдэндорж биш нь харамсалтай юм даа. АНУ, Хятад зэрэг том гүрний зохиолчдын хувьд тухайн орны соёл, уламжлал, эдийн засгийн нөлөө дэлхий даяар маш өргөн тул юу ч бичсэн өөрийн соёлыг бусдад түгээж, бид тэднээс суралцаж байна. Харин Монгол гэдэг буйдхан орны зохиолч байх тэднээс арай өөр хэрэг билээ. Хөнгөн зугаа гаргах зүйлс бичээд явж болохгүй болов уу гэж санагддаг. "Миний Дагестан" ном надад эх орон, зон олныхоо сайн сайхан, гэрэл гэгээг бусдад түгээж, таниулах юм сан гэх эрмэлзлийг төрүүлсэн учраас их нөлөөлсөн. Нүүдлийн соёл иргэншил удахгүй дуусах, төгсөх тухай бичсэн янз бүрийн судалгааг мэр сэр харж байсан. Үнэн ч бай, худал ч бай энэ соёлын галыг манаж буй хүмүүс бид болохоор бид л бичих ёстой гэж боддог. 3. НОМОО ХЭРХЭН СОНГОДОГ ВЭ? Ихэвчлэн өөрийн сонголтод найддаг. Мөн хэн, ямар ном санал болгож буй нь чухал. Ажил мэргэжилтэй холбоотойгоор аливаа уран бүтээлийг хойшлуулахгүйгээр унших шаардлага гарах нь бий. 4. НОМЫГ ЯМАР БАЙДЛААР, ЯАЖ УНШДАГ ВЭ? Би өмнө нь номыг огт уншаагүй мэт цэвэрхэн эдэлж уншдаг байсан юм. Номын орчуулга хийж, нэлээн зууралддаг болсноос хойш заавал үзэг барьж, дээр нь цоохорлож уншдаг дадалтай болжээ. 5. НОМТОЙ ХОЛБООТОЙ ХЭЛМЭЭР САНАГДДАГ ЗҮЙЛ? Монголд дэлхийн стандартад нийцсэн номын дэлгүүр нээгдээсэй гэж хүсдэг. Манайд тэргэнцэртэй иргэн хүссэн үедээ өөрөө номын дэлгүүр орох боломж хомс. Гаднын ганц, хоёр номын дэлгүүрийг сонирхож үзэхэд номын тавиур нь л уншигчдад анхан шатны шүүлт, сонголтыг хийгээд өгчихсөн байдаг. Харин манайд Билгүүн номч Б.Ринчен гуайн бүтээлийн чуулган 16 настай хүүхдийн анхны шүлгийн номтой нэг тавиур дээр хамт байх жишээтэй. Гэхдээ номын соёл, хэрэглээ өмнөхөө бодвол аажим аажмаар сайжирсаар байгааг онцлох нь зүйтэй. 6. БУСАД ХҮМҮҮСИЙГ УНШААСАЙ, МЭДЭЭСЭЙ ГЭЖ ХҮСДЭГ НОМ (АВТОР)? Монгол Улсын Ардын багш, шинжлэх ухааны гавьяат зүтгэлтэн, хэл бичгийн шинжлэх ухааны доктор, профессор С. Дулам багшийн “ Монгол бэлгэдэл зүй ”, “ Монгол домог зүйн дүр ” хэмээх ботиудыг уншаасай гэж хүсэж байна. Бидний үндэсний өвөр төрх (national identity) гэж юу болох, юуг бэлгэдэж, цээрлэж, шүтэж, эс шүтэж, ямар тоо, дүрс, өнгө, зүг чигийг сайшааж, хүндэлдэг тухай үндсэн ойлголтыг өгнө. Даяарших уу, дангаарших уу гэх зааг дунд байгаа энэ цаг үед монголын ирээдүйг бүтээх залуус заавал уншиж судлаарай. 7. ДАРААГИЙН БИЧИХ НОМ ТАНЬ ЮУНЫ ТУХАЙ, ЯМАРХУУ НОМ БАЙХ БОЛ? Би “ Өртөөн дээр хэлэгддэг үгс ” яруу найргийн номоо өнгөрсөн онд гаргасан. Цаашид хүүрнэл зохиол бичих хүсэлтэй байгаа. Орчин үеийг зохиолчид уран бүтээл чөлөөтэй туурвихад маш тохиромжтой цаг гэж харж байгаа. Учир нь, 1990 он гарснаар зохиолч, яруу найрагчид "хаягдаж", хэн ч тэдэнд мөр тоолж, мөнгө бодож өгөхгүй болсон. Хэн ч тэднийг Чингис хааны тухай бичлээ гэж шоронд хийхгүй, агуу удирдагчаа магтсаны төлөө одон зүүж өгөх нь ховор болсон. Зохиолчдын сууж байсан суудлыг одоо сэтгүүлчид залган сууж байна. Тэгэхээр хэн ч бичих үгийг тань хажуунаас шивнэхгүй маш таатай цаг үе гэж ойлгож байгаа. Буруу ч байж мэднэ. 8. ОЛДОХГҮЙ БАЙГАА БУЮУ УНШМААР БАЙГАА НОМ? Одоогоор тийм ном байхгүй. 9. ЭДГЭЭР АСУУЛТАД ХЭНИЙГ ХАРИУЛААСАЙ ГЭЖ ХҮСЭЖ БАЙНА ВЭ? МУИС-ийн Утга зохиол, урлаг судлалын тэнхимийн багш, доктор, яруу найрагч Д. Нямдоржийг санал болгоё. Мөн Монгол Улсын 21 дэх Ерөнхий сайд Р.Амаржаргал гуайг дээрх асуултад хариулаасай гэж хүсэж байна. Өмнөх дугааруудыг унших Номтой яриа #3: Сэтгүүлч, зохиолч, судлаач Г.Бадамсамбуу Номтой яриа #2: Олон улсын мэргэшсэн карьер коуч Ж.Номин Номтой яриа #1: Unread Media-ийн хамтран байгуулагч Д.Ганзориг	"Номтой яриа" булангийн энэ удаагийн зочноор "Тагтаа Паблишинг"-ийн орчуулагч М.Батбаярыг урилаа. МУИС-ийн Хэл, уран зохиолын багшийн ангийг төгсөж, ӨМӨЗО-ны их сургуульд Хятадын орчин үеийн уран зохиолын чиглэлээр суралцаж буй тэрээр Хятадын өнөө цагийн нэрт зохиолч Үй Хуагийн "Амьдрахуй", "Цусаа худалдсан тэмдэглэл" роман, зохиолч Чи Зи Жианы "Цасан хөшиг" өгүүллийн түүврийг монгол хэлнээ яруу сайхан хөрвүүлсэн билээ. Хятадын орчин үеийн уран зохиолын судлахын зэрэгцээ өөрийн яруу найргийн түүвэр болох "Намрын тэмдэгтүүд", "Бүгд өөрийн гунигтай", "Өртөөн дээр хэлэгддэг үгс" номуудыг олны хүртээл болгоод буй Мө.Батбаяртай номын ертөнцийн тухай ярилцсанаа хүргэж байна. ### 1. ТА ЯМАР ТӨРЛИЙН НОМ УНШДАГ ВЭ? ОДОО УНШИЖ БУЙ НОМ? Ажил, мэргэжлийн шаардлагаар ч гэх үү уран зохиолын ном түлхүү уншдаг. Анх номд шимтэж эхэлсэн үе маань манай сумын төв номын сантай болсон үетэй давхацдаг юм. Сумын соёлын төвийн үүдэн умгар өрөөнд байрлах номын санд анх ороход надад маш хачирхалтай мэдрэмж төрсөн. Хүнгүй эль хуль атлаа эзэн нь гараад удаагүй байгаа айл шиг бүлээн оргисон тэгсэн мөртлөө нэг их дүнсгэр, нэг тийм хуучны үнэр гээд л. Хэн ч байхгүй газар тийм зугаатай, сонирхолтой байж болдог юм гэж би төсөөлөөгүй. Хэн ч мэддэггүй эрдэнэсийн санг ганцаараа олоод нээчихсэн юм шиг л. Гэхдээ тухайн үед ном болгоныг сайхан гэж бодсоных уу, ногооны талбай руу орсон үхэр шиг ёстой таарсан болгоноо татаж уншдаг байсан юм шиг санагддаг. Маш их цагийг олон хэрэггүй номд зарцуулсан юм шиг байгаа юм. Тэгж яваад аажим аажмаар нэг л мэдэхэд уран зохиолын номууд уншдаг болчихсон байж билээ. Тиймээс ажил, мэргэжлийн шалтгаанаар уран зохиолын ном уншдаг гэсэн эхний хариултаасаа энд ирээд няцаж байна. Ажил, мэргэжилтэй огт холбоогүйгээр хүсэл сонирхлынхоо дагуу уран зохиолын ном түлхүү уншдаг болсон гэсэн үг юм уу даа. Одоогоор олон ном зэрэг уншдаг дадалтай болоод байна. Тухайлбал, зав чөлөөтэй үедээ Нобелийн шагналт зохиолч Оэ Кензабүрогийн “Хувийн асуудал” номыг, унтлагын өрөөний цонхон дээр яруу найрагч, зохиолч Б.Батрэгзэдмаагийн "Зөвхөн ХАЙР" хайрын шүлгийн түүвэр, "Дэлхийн сонгомол өгүүллэгүүд" номтой хамт байх жишээтэй. Харин бичгийн ширээн дээр Чин гүрний үеийн найман хошууны монгол зохиолчдын намтар судлалын (清代的八旗蒙古文人研究) ном бий. Чин улсын үеийн монгол найман хошуунд хятад, манж, монгол гурван хэлний орчуулагч, бичээч олон байсан юм билээ. Тэдгээр хүмүүсийн намтар, уран бүтээлийн тухай ном юм. Миний судалгаатай холбоотой учраас сонирхон уншиж байгаа. ### 2. ТАНД ХАМГИЙН ИХ НӨЛӨӨЛСӨН, ТОМ ӨӨРЧЛӨЛТ АВЧИРСАН НОМ ГЭВЭЛ? Дагестаны ардын яруу найрагч Расул Гамзатовын “Миний Дагестан” хэмээх алдартай бүтээлийг анх 10 гаруй жилийн өмнө уншиж байсан юм. Уулын бяцхан ард түмнийхээ ахуй соёл, зан дадхал, түүх, үзэл санааг ертөнцийн олон уншигчдад таниулсан бүтээл. Уг бүтээлийг нэрт соён гэгээрүүлэгч, орчуулагч, зохиолч, яруу найрагч М.Цэдэндорж гүүшийн монгол хэлнээ яруу тансаг хөрвүүлсэн билээ. Хүлэг болгон жороогүй гэдэг шиг бийр, цаас нийлүүлсэн бүхэн нь М. Цэдэндорж биш нь харамсалтай юм даа. АНУ, Хятад зэрэг том гүрний зохиолчдын хувьд тухайн орны соёл, уламжлал, эдийн засгийн нөлөө дэлхий даяар маш өргөн тул юу ч бичсэн өөрийн соёлыг бусдад түгээж, бид тэднээс суралцаж байна. Харин Монгол гэдэг буйдхан орны зохиолч байх тэднээс арай өөр хэрэг билээ. Хөнгөн зугаа гаргах зүйлс бичээд явж болохгүй болов уу гэж санагддаг. "Миний Дагестан" ном надад эх орон, зон олныхоо сайн сайхан, гэрэл гэгээг бусдад түгээж, таниулах юм сан гэх эрмэлзлийг төрүүлсэн учраас их нөлөөлсөн. Нүүдлийн соёл иргэншил удахгүй дуусах, төгсөх тухай бичсэн янз бүрийн судалгааг мэр сэр харж байсан. Үнэн ч бай, худал ч бай энэ соёлын галыг манаж буй хүмүүс бид болохоор бид л бичих ёстой гэж боддог. ### 3. НОМОО ХЭРХЭН СОНГОДОГ ВЭ? Ихэвчлэн өөрийн сонголтод найддаг. Мөн хэн, ямар ном санал болгож буй нь чухал. Ажил мэргэжилтэй холбоотойгоор аливаа уран бүтээлийг хойшлуулахгүйгээр унших шаардлага гарах нь бий. ### 4. НОМЫГ ЯМАР БАЙДЛААР, ЯАЖ УНШДАГ ВЭ? Би өмнө нь номыг огт уншаагүй мэт цэвэрхэн эдэлж уншдаг байсан юм. Номын орчуулга хийж, нэлээн зууралддаг болсноос хойш заавал үзэг барьж, дээр нь цоохорлож уншдаг дадалтай болжээ. ### 5. НОМТОЙ ХОЛБООТОЙ ХЭЛМЭЭР САНАГДДАГ ЗҮЙЛ? Монголд дэлхийн стандартад нийцсэн номын дэлгүүр нээгдээсэй гэж хүсдэг. Манайд тэргэнцэртэй иргэн хүссэн үедээ өөрөө номын дэлгүүр орох боломж хомс. Гаднын ганц, хоёр номын дэлгүүрийг сонирхож үзэхэд номын тавиур нь л уншигчдад анхан шатны шүүлт, сонголтыг хийгээд өгчихсөн байдаг. Харин манайд Билгүүн номч Б.Ринчен гуайн бүтээлийн чуулган 16 настай хүүхдийн анхны шүлгийн номтой нэг тавиур дээр хамт байх жишээтэй. Гэхдээ номын соёл, хэрэглээ өмнөхөө бодвол аажим аажмаар сайжирсаар байгааг онцлох нь зүйтэй. ### 6. БУСАД ХҮМҮҮСИЙГ УНШААСАЙ, МЭДЭЭСЭЙ ГЭЖ ХҮСДЭГ НОМ (АВТОР)? Монгол Улсын Ардын багш, шинжлэх ухааны гавьяат зүтгэлтэн, хэл бичгийн шинжлэх ухааны доктор, профессор С. Дулам багшийн “Монгол бэлгэдэл зүй”, “Монгол домог зүйн дүр” хэмээх ботиудыг уншаасай гэж хүсэж байна. Бидний үндэсний өвөр төрх (national identity) гэж юу болох, юуг бэлгэдэж, цээрлэж, шүтэж, эс шүтэж, ямар тоо, дүрс, өнгө, зүг чигийг сайшааж, хүндэлдэг тухай үндсэн ойлголтыг өгнө. Даяарших уу, дангаарших уу гэх зааг дунд байгаа энэ цаг үед монголын ирээдүйг бүтээх залуус заавал уншиж судлаарай. ### 7. ДАРААГИЙН БИЧИХ НОМ ТАНЬ ЮУНЫ ТУХАЙ, ЯМАРХУУ НОМ БАЙХ БОЛ? Би “Өртөөн дээр хэлэгддэг үгс” яруу найргийн номоо өнгөрсөн онд гаргасан. Цаашид хүүрнэл зохиол бичих хүсэлтэй байгаа. Орчин үеийг зохиолчид уран бүтээл чөлөөтэй туурвихад маш тохиромжтой цаг гэж харж байгаа. Учир нь, 1990 он гарснаар зохиолч, яруу найрагчид "хаягдаж", хэн ч тэдэнд мөр тоолж, мөнгө бодож өгөхгүй болсон. Хэн ч тэднийг Чингис хааны тухай бичлээ гэж шоронд хийхгүй, агуу удирдагчаа магтсаны төлөө одон зүүж өгөх нь ховор болсон. Зохиолчдын сууж байсан суудлыг одоо сэтгүүлчид залган сууж байна. Тэгэхээр хэн ч бичих үгийг тань хажуунаас шивнэхгүй маш таатай цаг үе гэж ойлгож байгаа. Буруу ч байж мэднэ. ### 8. ОЛДОХГҮЙ БАЙГАА БУЮУ УНШМААР БАЙГАА НОМ? Одоогоор тийм ном байхгүй. ### 9. ЭДГЭЭР АСУУЛТАД ХЭНИЙГ ХАРИУЛААСАЙ ГЭЖ ХҮСЭЖ БАЙНА ВЭ? МУИС-ийн Утга зохиол, урлаг судлалын тэнхимийн багш, доктор, яруу найрагч Д. Нямдоржийг санал болгоё. Мөн Монгол Улсын 21 дэх Ерөнхий сайд Р.Амаржаргал гуайг дээрх асуултад хариулаасай гэж хүсэж байна. Өмнөх дугааруудыг унших Номтой яриа #3: Сэтгүүлч, зохиолч, судлаач Г.Бадамсамбуу Номтой яриа #2: Олон улсын мэргэшсэн карьер коуч Ж.Номин Номтой яриа #1: Unread Media-ийн хамтран байгуулагч Д.Ганзориг
https://unread.today/c/techworm-mobile-office	Techworm	Unread Today	2021-10-07T00:00:00	10 сарын 7, 2021	Харилцаа холбооны үр дүнтэй шийдэл: Мобайл оффис үйлчилгээ	<div class="article-body"> <h2><div>Өнөөдөр бид "new normal" буюу шинэ эгэлд дасан зохицох зайлшгүй шаардлагатай тулгараад байна. Өмнө нь бид зарим тохиолдолд аливаа үйлчилгээг авахдаа заавал биеэр очиж, гарт баригдах зүйл авч байж сая л нэг юм үйлчилгээ авсан юм шиг болдог байв. Харин цар тахлаас улбаалан аль болох зайнаас үйлчилгээ авч байхыг эрхэмлэх болжээ. </div><div><br></div><div>Албан байгууллагын хувьд алсын зайнаас үйл ажиллагаагаа тасралтгүй явуулах нь хөл хорионы үеийн хамгийн том сорилт байсан гэхэд хилсдэхгүй. Тэдний хувьд хэрэглэгч болон ажилчид хоорондоо харилцах харилцаа холбооны шийдлийг зардал багатайгаар шийдэх нь чухал юм. Тиймээс өнөөдөр бид энэ асуудлыг маш хялбараар шийдэх боломжийг олгодог мобайл оффис үйлчилгээг онцолж, гар утасны дуудлагын үйлчилгээг тайлбарлан бизнесийн байгууллагууд үйл ажиллагаандаа хэрхэн нэвтрүүлсэн талаар танилцуулж байна.</div></h2><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">ГАР УТАСНЫ ДУУДЛАГЫН ҮЙЛЧИЛГЭЭ</h3><p>Дэлхий даяар сая сая компаниуд үйлчлүүлэгчдийн дуудлагад хариулах, худалдан авагчдад бүтээгдэхүүнээ борлуулахын тулд гар утасны дуудлагын үйлчилгээг ашигладаг аж. Уг үйлчилгээг түлхүү эмнэлэг, автомашин, харилцаа холбоо, банк санхүү, нийтийн үйлчилгээ, аялал жуулчлал, бизнесийн салбарын байгууллагууд авдаг дүр зураг бий.<br> <br><a href="https://www.oberlo.com/blog/customer-service-statistics" target="_blank">Oberlo</a>-ийн гаргасан “2021 онд харилцаа үйлчилгээний талаарх таны мэдэх ёстой 10 статистик” нийтлэлд америкчуудын <a href="https://cdncom.cfigroup.com/wp-content/uploads/CFI-contact-center-satisfaction-index-2019.pdf" target="_blank">76</a> хувь нь бусад сувгаас илүүтэй гар утасны дуудлагын үйлчилгээг илүүд үзсэн хэвээр байна гэжээ. Учир нь үйлчлүүлэгчид бодит хүнтэй харилцах харилцааг илүүд үздэгтэй холбоотой. Мөн цар тахал, хөл хорионы улмаас албан байгууллагууд болон үйлчлүүлэгчдийн гар утасны дуудлагын үйлчилгээ ашиглах хэрэгцээ урьд өмнөхөөсөө хавьгүй ихээр <a href="https://www.wsj.com/articles/calls-to-companies-rise-amid-coronavirus-but-operators-arent-standing-by-11585483200" target="_blank">нэмэгдсээр</a> байгаа аж. <br> <br>Гэвч бидний одоогийн ашиглаж байгаа суурин холбоо нь байгууллагын харилцаа холбооны шийдлийг төдийлөн бүрэн хангаж чаддаггүй бөгөөд зардал, үр ашиг, ажилчдын бүтээмж болоод хэрэглэгчдийн сэтгэл ханамжид сөргөөр нөлөөлөхүйц бэрхшээлүүдтэй хэвээр л байна. Тухайлбал: <br></p> <ul><li>Байгууллагынхаа брэнд дугаарыг өөр байршил дахь салбар нэгжүүдэд ашиглах боломжгүй.</li><li>IT болон харилцаа холбооны хязгаарлагдмал хүний нөөцтэй.</li><li>Суурин холбооны хэрэглээний зардал өндөртэй.</li><li>IP-PBX болон суурин утас худалдан авах хөрөнгө оруулалт шаардлагатай.</li><li>Гадуур ажилтай ажилтнуудын хувьд харилцагчийн дуудлагыг алддаг гэх мэт сөрөг үр дагаврыг дагуулсаар байдаг аж. </li></ul><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div>ШИЙДЭЛ НЬ ЮУ БАЙЖ БОЛОХ ВЭ?</div></h3><p>Олон салбар нэгж бүхий байгууллагууд гэлтгүй борлуулалтын үйлчилгээ үзүүлдэг бүх л байгууллагын хувьд хэрэглэгчидтэй болоод ажилчидтайгаа цаг алдалгүй холбогддог байх нь тун чухал. Энэ асуудлыг шийдэн үйл ажиллагаагаа үр дүнтэй, оновчтой болгох нэг шийдэл нь Мобайл оффис үйлчилгээ юм.<br> <br>Мобинетийн санал болгож буй Мобайл оффис үйлчилгээ нь байгууллагын харилцаа холбооны цогц үйлчилгээг нэг дороос авах боломжийг олгох бөгөөд үүрэн болон суурин утаснаас ирсэн дуудлагыг нэг дор хүлээн авах, оффистоо байхгүй байсан ч суурин утсаа гар утсанд шилжүүлэх боломжтой орчин үеийн технологид суурилжээ.<br><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/48/ec23b22d6ed0605c6d6a520955623052.jpg"></p><p><br>Энэхүү үйлчилгээг Android, iOS, Windows, Mac үйлдлийн системтэй суурин, зөөврийн бүх төрлийн компьютер болон гар утсан дээр ашиглах боломжтойгоороо онцлог. Байршил үл хамаарахгүйгээр, бага зардлаар, баталгаатай, найдвартай цогц үйлчилгээг үйл ажиллагаандаа амжилттай нэвтрүүлсэн аж ахуйн нэгж олон байгаа аж.</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">үйлчилгээг нэвтрүүлсэн байгууллагуудын сэтгэгдэл</h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/48/2144a5e0242b2531a3b53b07e76597fe.png"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/48/ad33dda2b67de6d96f1188e4eadf2293.png"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/48/b6e9f2616594922dfb0d1932ec1ae693.png"></p><p><i><br></i><i>Байгууллагынхаа харилцаа холбооны шийдлийг илүү найдвартай, хялбар, цогцоор шийдэхийг хүсвэл “<b>Мобинет</b>” компанид хандаарай. <br> <br>Холбогдох имэйл: <a href="mailto:info@mobinet.mn" target="_blank">info@mobinet.mn</a><br>Утас: 2222 </i><br><i><br></i></p> <div class="uk-margin-bottom uk-margin-top"><iframe width="614" height="380" frameborder="0" allowfullscreen src="//www.youtube.com/embed/N8_M-bVp0QM?rel=0"></iframe> </div> </div>	Өнөөдөр бид "new normal" буюу шинэ эгэлд дасан зохицох зайлшгүй шаардлагатай тулгараад байна. Өмнө нь бид зарим тохиолдолд аливаа үйлчилгээг авахдаа заавал биеэр очиж, гарт баригдах зүйл авч байж сая л нэг юм үйлчилгээ авсан юм шиг болдог байв. Харин цар тахлаас улбаалан аль болох зайнаас үйлчилгээ авч байхыг эрхэмлэх болжээ. Албан байгууллагын хувьд алсын зайнаас үйл ажиллагаагаа тасралтгүй явуулах нь хөл хорионы үеийн хамгийн том сорилт байсан гэхэд хилсдэхгүй. Тэдний хувьд хэрэглэгч болон ажилчид хоорондоо харилцах харилцаа холбооны шийдлийг зардал багатайгаар шийдэх нь чухал юм. Тиймээс өнөөдөр бид энэ асуудлыг маш хялбараар шийдэх боломжийг олгодог мобайл оффис үйлчилгээг онцолж, гар утасны дуудлагын үйлчилгээг тайлбарлан бизнесийн байгууллагууд үйл ажиллагаандаа хэрхэн нэвтрүүлсэн талаар танилцуулж байна. ГАР УТАСНЫ ДУУДЛАГЫН ҮЙЛЧИЛГЭЭ Дэлхий даяар сая сая компаниуд үйлчлүүлэгчдийн дуудлагад хариулах, худалдан авагчдад бүтээгдэхүүнээ борлуулахын тулд гар утасны дуудлагын үйлчилгээг ашигладаг аж. Уг үйлчилгээг түлхүү эмнэлэг, автомашин, харилцаа холбоо, банк санхүү, нийтийн үйлчилгээ, аялал жуулчлал, бизнесийн салбарын байгууллагууд авдаг дүр зураг бий. Oberlo -ийн гаргасан “2021 онд харилцаа үйлчилгээний талаарх таны мэдэх ёстой 10 статистик” нийтлэлд америкчуудын 76 хувь нь бусад сувгаас илүүтэй гар утасны дуудлагын үйлчилгээг илүүд үзсэн хэвээр байна гэжээ. Учир нь үйлчлүүлэгчид бодит хүнтэй харилцах харилцааг илүүд үздэгтэй холбоотой. Мөн цар тахал, хөл хорионы улмаас албан байгууллагууд болон үйлчлүүлэгчдийн гар утасны дуудлагын үйлчилгээ ашиглах хэрэгцээ урьд өмнөхөөсөө хавьгүй ихээр нэмэгдсээр байгаа аж. Гэвч бидний одоогийн ашиглаж байгаа суурин холбоо нь байгууллагын харилцаа холбооны шийдлийг төдийлөн бүрэн хангаж чаддаггүй бөгөөд зардал, үр ашиг, ажилчдын бүтээмж болоод хэрэглэгчдийн сэтгэл ханамжид сөргөөр нөлөөлөхүйц бэрхшээлүүдтэй хэвээр л байна. Тухайлбал: Байгууллагынхаа брэнд дугаарыг өөр байршил дахь салбар нэгжүүдэд ашиглах боломжгүй. IT болон харилцаа холбооны хязгаарлагдмал хүний нөөцтэй. Суурин холбооны хэрэглээний зардал өндөртэй. IP-PBX болон суурин утас худалдан авах хөрөнгө оруулалт шаардлагатай. Гадуур ажилтай ажилтнуудын хувьд харилцагчийн дуудлагыг алддаг гэх мэт сөрөг үр дагаврыг дагуулсаар байдаг аж. ШИЙДЭЛ НЬ ЮУ БАЙЖ БОЛОХ ВЭ? Олон салбар нэгж бүхий байгууллагууд гэлтгүй борлуулалтын үйлчилгээ үзүүлдэг бүх л байгууллагын хувьд хэрэглэгчидтэй болоод ажилчидтайгаа цаг алдалгүй холбогддог байх нь тун чухал. Энэ асуудлыг шийдэн үйл ажиллагаагаа үр дүнтэй, оновчтой болгох нэг шийдэл нь Мобайл оффис үйлчилгээ юм. Мобинетийн санал болгож буй Мобайл оффис үйлчилгээ нь байгууллагын харилцаа холбооны цогц үйлчилгээг нэг дороос авах боломжийг олгох бөгөөд үүрэн болон суурин утаснаас ирсэн дуудлагыг нэг дор хүлээн авах, оффистоо байхгүй байсан ч суурин утсаа гар утсанд шилжүүлэх боломжтой орчин үеийн технологид суурилжээ. Энэхүү үйлчилгээг Android, iOS, Windows, Mac үйлдлийн системтэй суурин, зөөврийн бүх төрлийн компьютер болон гар утсан дээр ашиглах боломжтойгоороо онцлог. Байршил үл хамаарахгүйгээр, бага зардлаар, баталгаатай, найдвартай цогц үйлчилгээг үйл ажиллагаандаа амжилттай нэвтрүүлсэн аж ахуйн нэгж олон байгаа аж. үйлчилгээг нэвтрүүлсэн байгууллагуудын сэтгэгдэл Байгууллагынхаа харилцаа холбооны шийдлийг илүү найдвартай, хялбар, цогцоор шийдэхийг хүсвэл “ Мобинет ” компанид хандаарай. Холбогдох имэйл: info@mobinet.mn Утас: 2222	Өнөөдөр бид "new normal" буюу шинэ эгэлд дасан зохицох зайлшгүй шаардлагатай тулгараад байна. Өмнө нь бид зарим тохиолдолд аливаа үйлчилгээг авахдаа заавал биеэр очиж, гарт баригдах зүйл авч байж сая л нэг юм үйлчилгээ авсан юм шиг болдог байв. Харин цар тахлаас улбаалан аль болох зайнаас үйлчилгээ авч байхыг эрхэмлэх болжээ. Албан байгууллагын хувьд алсын зайнаас үйл ажиллагаагаа тасралтгүй явуулах нь хөл хорионы үеийн хамгийн том сорилт байсан гэхэд хилсдэхгүй. Тэдний хувьд хэрэглэгч болон ажилчид хоорондоо харилцах харилцаа холбооны шийдлийг зардал багатайгаар шийдэх нь чухал юм. Тиймээс өнөөдөр бид энэ асуудлыг маш хялбараар шийдэх боломжийг олгодог мобайл оффис үйлчилгээг онцолж, гар утасны дуудлагын үйлчилгээг тайлбарлан бизнесийн байгууллагууд үйл ажиллагаандаа хэрхэн нэвтрүүлсэн талаар танилцуулж байна. ### ГАР УТАСНЫ ДУУДЛАГЫН ҮЙЛЧИЛГЭЭ Дэлхий даяар сая сая компаниуд үйлчлүүлэгчдийн дуудлагад хариулах, худалдан авагчдад бүтээгдэхүүнээ борлуулахын тулд гар утасны дуудлагын үйлчилгээг ашигладаг аж. Уг үйлчилгээг түлхүү эмнэлэг, автомашин, харилцаа холбоо, банк санхүү, нийтийн үйлчилгээ, аялал жуулчлал, бизнесийн салбарын байгууллагууд авдаг дүр зураг бий. Oberlo-ийн гаргасан “2021 онд харилцаа үйлчилгээний талаарх таны мэдэх ёстой 10 статистик” нийтлэлд америкчуудын 76 хувь нь бусад сувгаас илүүтэй гар утасны дуудлагын үйлчилгээг илүүд үзсэн хэвээр байна гэжээ. Учир нь үйлчлүүлэгчид бодит хүнтэй харилцах харилцааг илүүд үздэгтэй холбоотой. Мөн цар тахал, хөл хорионы улмаас албан байгууллагууд болон үйлчлүүлэгчдийн гар утасны дуудлагын үйлчилгээ ашиглах хэрэгцээ урьд өмнөхөөсөө хавьгүй ихээр нэмэгдсээр байгаа аж. Гэвч бидний одоогийн ашиглаж байгаа суурин холбоо нь байгууллагын харилцаа холбооны шийдлийг төдийлөн бүрэн хангаж чаддаггүй бөгөөд зардал, үр ашиг, ажилчдын бүтээмж болоод хэрэглэгчдийн сэтгэл ханамжид сөргөөр нөлөөлөхүйц бэрхшээлүүдтэй хэвээр л байна. Тухайлбал: * Байгууллагынхаа брэнд дугаарыг өөр байршил дахь салбар нэгжүүдэд ашиглах боломжгүй. * IT болон харилцаа холбооны хязгаарлагдмал хүний нөөцтэй. * Суурин холбооны хэрэглээний зардал өндөртэй. * IP-PBX болон суурин утас худалдан авах хөрөнгө оруулалт шаардлагатай. * Гадуур ажилтай ажилтнуудын хувьд харилцагчийн дуудлагыг алддаг гэх мэт сөрөг үр дагаврыг дагуулсаар байдаг аж. ### ШИЙДЭЛ НЬ ЮУ БАЙЖ БОЛОХ ВЭ? Олон салбар нэгж бүхий байгууллагууд гэлтгүй борлуулалтын үйлчилгээ үзүүлдэг бүх л байгууллагын хувьд хэрэглэгчидтэй болоод ажилчидтайгаа цаг алдалгүй холбогддог байх нь тун чухал. Энэ асуудлыг шийдэн үйл ажиллагаагаа үр дүнтэй, оновчтой болгох нэг шийдэл нь Мобайл оффис үйлчилгээ юм. Мобинетийн санал болгож буй Мобайл оффис үйлчилгээ нь байгууллагын харилцаа холбооны цогц үйлчилгээг нэг дороос авах боломжийг олгох бөгөөд үүрэн болон суурин утаснаас ирсэн дуудлагыг нэг дор хүлээн авах, оффистоо байхгүй байсан ч суурин утсаа гар утсанд шилжүүлэх боломжтой орчин үеийн технологид суурилжээ. Энэхүү үйлчилгээг Android, iOS, Windows, Mac үйлдлийн системтэй суурин, зөөврийн бүх төрлийн компьютер болон гар утсан дээр ашиглах боломжтойгоороо онцлог. Байршил үл хамаарахгүйгээр, бага зардлаар, баталгаатай, найдвартай цогц үйлчилгээг үйл ажиллагаандаа амжилттай нэвтрүүлсэн аж ахуйн нэгж олон байгаа аж. ### үйлчилгээг нэвтрүүлсэн байгууллагуудын сэтгэгдэл Байгууллагынхаа харилцаа холбооны шийдлийг илүү найдвартай, хялбар, цогцоор шийдэхийг хүсвэл “Мобинет” компанид хандаарай. Холбогдох имэйл: info@mobinet.mn Утас: 2222
https://unread.today/c/techworm-trend-iptvs	Techworm	Oyunlkham Gungaadorj	2021-06-09T00:00:00	6 сарын 9, 2021	IPTV-ийн салбарт тренд болж буй аппликэйшнүүд	<div class="article-body"> <h2>ТВ хөтөлбөр шүүж, дуртай нэвтрүүлгийнхээ гарах цагийг хуруу даран хүлээн, зурагтынхаа удирдлагыг булаалдан суудаг үеийг нэгэнт өөрчилж, гэр бүлийн гишүүн бүрд дуртай контентоо хүссэн үедээ хүлээн авах боломжийг олгосон IPTV салбар жилээс жилд улам л нийтлэг, өргөн болж байна. Хэрэглээг хэдэн шат ахиулан, бүх л оролцогч талууддаа харилцан үнэ цэнтэй системийг бүрдүүлж чаддаг уг салбарт трэнд болж буй аппуудаас сонирхъё.</h2><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>1. Pluto tv</h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/d02097ce2b74a264fbe39aa807a3f1ac.png"></p><p></p><p>Pluto бол шууд эфир, тв хөтөлбөр, спортын нэвтрүүлгүүдийг цаг алдалгүй үзэх сонирхолтой хүмүүсийн хувьд хамгийн тохиромжтой сонголт. Олон улсын 250 гаруй сувгууд энд байдаг бөгөөд эндээс та хүссэн тв контентоо хүлээн авах боломжтой. Бүх контент, шууд дамжуулалтын албан ёсны эрхтэйгээс гадна нэмэлт төлбөргүй гэдгээрээ онцлог. Уг аппыг Play Store, App Store-ын алинаас нь ч татаж авах боломжтой ба хэрвээ зурагтаасаа хандахыг хүсвэл Amazon-оос Fire TV Stick захиалан ашиглах боломжтой.</p><p><a href="https://www.firesticktricks.com/pluto-tv-on-firestick.html" target="_blank">Pluto TV</a>-г ашиглахад тун хялбараас гадна контентийн сангаа байнга чанартай бүтээлүүдээр баяжуулж байдаг. Сул тал нь, уг үйлчилгээг АНУ, Канад, Австрали тэргүүтэй цөөн тооны улс орнуудад л ашиглаж болдог. Гэсэн ч үнэхээр хүсвэл VPN ашиглах сонголт бас бий шүү дээ.</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>2. XUMO<div><br></div></h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/c7ee15d570f3a3d797a1b545f7d6e281.png"></p><p></p><p><br></p><p>Fire TV Stick ашиглан үнэгүй хэрэглэж болох бас нэгэн үйлчилгээ бол <a href="https://www.firesticktricks.com/xumo-tv.html" target="_blank">XUMO</a>. Контентийн маш баялаг санг бүрдүүлж түүгээрээ өрсөлдөх чадвар, гол ялгарлаа бий болгосон уг аппаас та дэлхийд алдартай олон бүтээлийг нэг дороос хүлээн авч чадна. Түүнчлэн, "ABC News Live", "NBC News NOW" зэрэг телевизийн болон онлайн 190 гаруй сувгийг өөртөө нэгтгэсэн тул мэдээ, кино, хүүхэд, гэр бүл гээд өөрт тохирсон төрөлжсөн сувгаа сонгон үзэх боломжтой. </p><p>Сул тал гэвэл FireStick болон андройд үйлдлийн систем дээр илүү сайн ажилладаг бөгөөд iOS, Windows зэрэг бусад системд нэмэлт программын тусламжтай л бүрэн ажилладаг байна. Мөн төлбөргүй ашигладаг учраас контентийн дундуур зар сурталчилгаа давхар үзэх хэрэгтэй болно. </p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>3. Univision<div><br></div></h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/5bc8b8954cd9c108ed3ce69a89b432de.jpeg"></p><p></p><p><br></p><p>IPTV-ийн Монгол дахь анхдагч үйлчилгээ болох “<a href="https://www.univision.mn/" target="_blank">Юнивишн” компани</a> нь дотоодод ашиглагдаж буй хамгийн нийтлэг, хүлээн зөвшөөрөгдсөн гурвалсан үйлчилгээг хэрэглэгчдэд санал болгодог. Зөвхөн IPTV дэх телевизийн эфир, албан ёсны эрхтэй гадаад дотоодын контентийн санг санал болгохоос гадна интернэт, суурин утасны үйлчилгээг давхар үзүүлдэг нь тэдний давуу тал.</p><p>Өргөн хэрэглээний гурван үйлчилгээг нэг дор үзүүлдэг учраас ч тэр үү, хэрэглэгчид ихэнх тохиолдолд “Яагаад төлбөр маань ингэж гарав?” гэж эргэлзэх үе гардаг нь нууц биш. Тэгвэл хэрэглэгчид төлбөрийн задаргаагаа зурагтаасаа дэлгэрэнгүй байдлаар харах боломжтой болжээ. <a href="https://www.facebook.com/UnivisionMN" target="_blank">Юнивишнийн</a> IPTV-д байрлах "<a href="https://help.univision.mn/21001" target="_blank">Төлбөр, багц апп</a>" руу орсноор Юнителийн салбарт очилгүйгээр төлбөрийн задаргаа, сар бүр багцад дагалдах эрхүүд болон өөрийн хэрэглээтэй холбоотой дэлгэрэнгүй мэдээллээ харж болох юм. “Төлбөр, багц апп” нь Төлбөрийн мэдээлэл, Миний багц, Одоогийн хэрэглээ гэсэн гурван цэстэй бөгөөд таны авч буй үйлчилгээ, үнэ тарифтай нь холбогдох мэдээллүүд бүгд энд багтах ажээ.</p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/b2c165f003a62d2801fdf6b34ad54687.jpeg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>4. Red Bull tv<div><br></div></h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/9eb66f4e0eb878fc644de98fc804fbbd.jpeg"></p><p>Адал явдалт экстрим спорт, хүч хөдөлмөр шаардсан ууланд авиралт, Формулагийн авто уралдаан, бүжиг, олон улсын хөгжмийн фестивалиуд гээд олон сонирхолтой уралдаант нэвтрүүлэг, түүгээр хичээллэгсдийн баримтат түүх бүхий контентод дуртай хүмүүст Red Bull TV-г зөвлөх байна. Уг үйлчилгээг ашиглахын тулд мөнгө төлөх шаардлагагүй, бүр бүртгэл үүсгэх ч хэрэггүй. Мэдээж бүртгэл үүсгэвэл үзэж буй контентуудад тань суурилан таалагдах магадлалтай бүтээгдэхүүнийг санал болгох, хэрэглэгчийн түүх үүсгэх, нэмэлт үйлчилгээ үзүүлэх гэх мэт давуу талтай. Аппыг өөрийн ашигладаг бүхий л ухаалаг төхөөрөмжөөсөө татан хэрэглэж болно.</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>5. Peacock tv<div><br></div></h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/7044de94c95890fbfd5d5b8e28fe818d.png"></p><p></p><p><br></p><p>Peacock нь NBC сувгийн албан ёсны онлайн платформ юм. Энэ ч утгаараа NBC-ийн бүхий л нэвтрүүлэг, энтертайнмент шоу, киног Peacock-оос хүссэн үедээ хүлээн авах боломжтой. Мэдээж IPTV учраас NBC-ээс гадна бусад тв сувгуудын шууд эфирүүд багтдаг. Хэрэглэгчдийн тоо нь 42 саяд хүрээд буй уг үйлчилгээ дотроо хэрэглээний гурван ангилалтай. Төлбөр төлөлгүйгээр ашиглах тохиолдолд контентийн дундуур зар сурталчилгаа явахаас гадна зарим үйлчилгээг авах боломжгүй. Харин нэмэлт төлбөр төлж Premium болон Premium Plus зэрэглэлийг идэвхжүүлэн хүлээн авах контентийн хүрээгээ нэмэгдүүлж болно. Аль ч үйлдлийн систем дээр нийтлэг ажилладаг.</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>6. Live net tv<div><br></div></h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/20153ff0d84911a9edae2eb3f8c5dfac.jpeg"></p><p></p><p><br></p><p><a href="https://www.firesticktricks.com/live-nettv-firestick.html" target="_blank">Live Net TV</a> нь хэл, ангиллаараа төрөлжсөн 800 гаруй телевизийн сувгуудыг санал болгодгоороо алдартай үйлчилгээ юм. Fire TV Stick-ээр хүлээн авахад тохиромжтой бөгөөд Chromecast, MX тоглуулагч, XMTV Android зэрэг олон төрлийн систем дээр үнэгүй ажилладаг уг платформ нь хөтөлбөр сануулах, сануулсан хөтөлбөр эхлэх үед мэдэгдэх, дуртай шоунуудаа тусад нь ангилах гэх мэт олон давуу талыг хэрэгчлэгчдэд олгодог. Гайхалтай нь үнэ төлбөргүй мөртлөө зар сурталчилгаагүй.</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>7. TVTAP<div><br></div></h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/73bf00b69ffdac5d1b99eeb4b0d6ceaa.png"></p><p></p><p class="MsoNormal"><br></p><p class="MsoNormal">Үнэгүй IPTV хайж буй хүмүүст тохирох бас нэгэн таатай хувилбар нь TvTap. Их Британи, АНУ, Европ, Ази, Ойрхи Дорнод тэргүүтэй бүс нутаг, улсуудын 150 гаруй сувгийг эгнээндээ нэгтгэснээс гадна Fire TV Stick болон Android TV системд маш сайн ажилладаг. Хэрэглэхэд хялбар, амархан загвартай тул ямар ч асуудалгүй. Зарим сувгууд эсвэл контентууд нь HD форматтай биш ч голох юмгүй чанартай дүрстэй гэдгийг батлах байна. Бүсчлэл болон тухайн улс үндэстнээс хамааран контентийн хязгаарлалт, хүрээг тогтоож өгдөг.</p> </div>	ТВ хөтөлбөр шүүж, дуртай нэвтрүүлгийнхээ гарах цагийг хуруу даран хүлээн, зурагтынхаа удирдлагыг булаалдан суудаг үеийг нэгэнт өөрчилж, гэр бүлийн гишүүн бүрд дуртай контентоо хүссэн үедээ хүлээн авах боломжийг олгосон IPTV салбар жилээс жилд улам л нийтлэг, өргөн болж байна. Хэрэглээг хэдэн шат ахиулан, бүх л оролцогч талууддаа харилцан үнэ цэнтэй системийг бүрдүүлж чаддаг уг салбарт трэнд болж буй аппуудаас сонирхъё. 1. Pluto tv Pluto бол шууд эфир, тв хөтөлбөр, спортын нэвтрүүлгүүдийг цаг алдалгүй үзэх сонирхолтой хүмүүсийн хувьд хамгийн тохиромжтой сонголт. Олон улсын 250 гаруй сувгууд энд байдаг бөгөөд эндээс та хүссэн тв контентоо хүлээн авах боломжтой. Бүх контент, шууд дамжуулалтын албан ёсны эрхтэйгээс гадна нэмэлт төлбөргүй гэдгээрээ онцлог. Уг аппыг Play Store, App Store-ын алинаас нь ч татаж авах боломжтой ба хэрвээ зурагтаасаа хандахыг хүсвэл Amazon-оос Fire TV Stick захиалан ашиглах боломжтой. Pluto TV -г ашиглахад тун хялбараас гадна контентийн сангаа байнга чанартай бүтээлүүдээр баяжуулж байдаг. Сул тал нь, уг үйлчилгээг АНУ, Канад, Австрали тэргүүтэй цөөн тооны улс орнуудад л ашиглаж болдог. Гэсэн ч үнэхээр хүсвэл VPN ашиглах сонголт бас бий шүү дээ. 2. XUMO Fire TV Stick ашиглан үнэгүй хэрэглэж болох бас нэгэн үйлчилгээ бол XUMO . Контентийн маш баялаг санг бүрдүүлж түүгээрээ өрсөлдөх чадвар, гол ялгарлаа бий болгосон уг аппаас та дэлхийд алдартай олон бүтээлийг нэг дороос хүлээн авч чадна. Түүнчлэн, "ABC News Live", "NBC News NOW" зэрэг телевизийн болон онлайн 190 гаруй сувгийг өөртөө нэгтгэсэн тул мэдээ, кино, хүүхэд, гэр бүл гээд өөрт тохирсон төрөлжсөн сувгаа сонгон үзэх боломжтой. Сул тал гэвэл FireStick болон андройд үйлдлийн систем дээр илүү сайн ажилладаг бөгөөд iOS, Windows зэрэг бусад системд нэмэлт программын тусламжтай л бүрэн ажилладаг байна. Мөн төлбөргүй ашигладаг учраас контентийн дундуур зар сурталчилгаа давхар үзэх хэрэгтэй болно. 3. Univision IPTV-ийн Монгол дахь анхдагч үйлчилгээ болох “ Юнивишн” компани нь дотоодод ашиглагдаж буй хамгийн нийтлэг, хүлээн зөвшөөрөгдсөн гурвалсан үйлчилгээг хэрэглэгчдэд санал болгодог. Зөвхөн IPTV дэх телевизийн эфир, албан ёсны эрхтэй гадаад дотоодын контентийн санг санал болгохоос гадна интернэт, суурин утасны үйлчилгээг давхар үзүүлдэг нь тэдний давуу тал. Өргөн хэрэглээний гурван үйлчилгээг нэг дор үзүүлдэг учраас ч тэр үү, хэрэглэгчид ихэнх тохиолдолд “Яагаад төлбөр маань ингэж гарав?” гэж эргэлзэх үе гардаг нь нууц биш. Тэгвэл хэрэглэгчид төлбөрийн задаргаагаа зурагтаасаа дэлгэрэнгүй байдлаар харах боломжтой болжээ. Юнивишнийн IPTV-д байрлах " Төлбөр, багц апп " руу орсноор Юнителийн салбарт очилгүйгээр төлбөрийн задаргаа, сар бүр багцад дагалдах эрхүүд болон өөрийн хэрэглээтэй холбоотой дэлгэрэнгүй мэдээллээ харж болох юм. “Төлбөр, багц апп” нь Төлбөрийн мэдээлэл, Миний багц, Одоогийн хэрэглээ гэсэн гурван цэстэй бөгөөд таны авч буй үйлчилгээ, үнэ тарифтай нь холбогдох мэдээллүүд бүгд энд багтах ажээ. 4. Red Bull tv Адал явдалт экстрим спорт, хүч хөдөлмөр шаардсан ууланд авиралт, Формулагийн авто уралдаан, бүжиг, олон улсын хөгжмийн фестивалиуд гээд олон сонирхолтой уралдаант нэвтрүүлэг, түүгээр хичээллэгсдийн баримтат түүх бүхий контентод дуртай хүмүүст Red Bull TV-г зөвлөх байна. Уг үйлчилгээг ашиглахын тулд мөнгө төлөх шаардлагагүй, бүр бүртгэл үүсгэх ч хэрэггүй. Мэдээж бүртгэл үүсгэвэл үзэж буй контентуудад тань суурилан таалагдах магадлалтай бүтээгдэхүүнийг санал болгох, хэрэглэгчийн түүх үүсгэх, нэмэлт үйлчилгээ үзүүлэх гэх мэт давуу талтай. Аппыг өөрийн ашигладаг бүхий л ухаалаг төхөөрөмжөөсөө татан хэрэглэж болно. 5. Peacock tv Peacock нь NBC сувгийн албан ёсны онлайн платформ юм. Энэ ч утгаараа NBC-ийн бүхий л нэвтрүүлэг, энтертайнмент шоу, киног Peacock-оос хүссэн үедээ хүлээн авах боломжтой. Мэдээж IPTV учраас NBC-ээс гадна бусад тв сувгуудын шууд эфирүүд багтдаг. Хэрэглэгчдийн тоо нь 42 саяд хүрээд буй уг үйлчилгээ дотроо хэрэглээний гурван ангилалтай. Төлбөр төлөлгүйгээр ашиглах тохиолдолд контентийн дундуур зар сурталчилгаа явахаас гадна зарим үйлчилгээг авах боломжгүй. Харин нэмэлт төлбөр төлж Premium болон Premium Plus зэрэглэлийг идэвхжүүлэн хүлээн авах контентийн хүрээгээ нэмэгдүүлж болно. Аль ч үйлдлийн систем дээр нийтлэг ажилладаг. 6. Live net tv Live Net TV нь хэл, ангиллаараа төрөлжсөн 800 гаруй телевизийн сувгуудыг санал болгодгоороо алдартай үйлчилгээ юм. Fire TV Stick-ээр хүлээн авахад тохиромжтой бөгөөд Chromecast, MX тоглуулагч, XMTV Android зэрэг олон төрлийн систем дээр үнэгүй ажилладаг уг платформ нь хөтөлбөр сануулах, сануулсан хөтөлбөр эхлэх үед мэдэгдэх, дуртай шоунуудаа тусад нь ангилах гэх мэт олон давуу талыг хэрэгчлэгчдэд олгодог. Гайхалтай нь үнэ төлбөргүй мөртлөө зар сурталчилгаагүй. 7. TVTAP Үнэгүй IPTV хайж буй хүмүүст тохирох бас нэгэн таатай хувилбар нь TvTap. Их Британи, АНУ, Европ, Ази, Ойрхи Дорнод тэргүүтэй бүс нутаг, улсуудын 150 гаруй сувгийг эгнээндээ нэгтгэснээс гадна Fire TV Stick болон Android TV системд маш сайн ажилладаг. Хэрэглэхэд хялбар, амархан загвартай тул ямар ч асуудалгүй. Зарим сувгууд эсвэл контентууд нь HD форматтай биш ч голох юмгүй чанартай дүрстэй гэдгийг батлах байна. Бүсчлэл болон тухайн улс үндэстнээс хамааран контентийн хязгаарлалт, хүрээг тогтоож өгдөг.	ТВ хөтөлбөр шүүж, дуртай нэвтрүүлгийнхээ гарах цагийг хуруу даран хүлээн, зурагтынхаа удирдлагыг булаалдан суудаг үеийг нэгэнт өөрчилж, гэр бүлийн гишүүн бүрд дуртай контентоо хүссэн үедээ хүлээн авах боломжийг олгосон IPTV салбар жилээс жилд улам л нийтлэг, өргөн болж байна. Хэрэглээг хэдэн шат ахиулан, бүх л оролцогч талууддаа харилцан үнэ цэнтэй системийг бүрдүүлж чаддаг уг салбарт трэнд болж буй аппуудаас сонирхъё. ### 1. Pluto tv Pluto бол шууд эфир, тв хөтөлбөр, спортын нэвтрүүлгүүдийг цаг алдалгүй үзэх сонирхолтой хүмүүсийн хувьд хамгийн тохиромжтой сонголт. Олон улсын 250 гаруй сувгууд энд байдаг бөгөөд эндээс та хүссэн тв контентоо хүлээн авах боломжтой. Бүх контент, шууд дамжуулалтын албан ёсны эрхтэйгээс гадна нэмэлт төлбөргүй гэдгээрээ онцлог. Уг аппыг Play Store, App Store-ын алинаас нь ч татаж авах боломжтой ба хэрвээ зурагтаасаа хандахыг хүсвэл Amazon-оос Fire TV Stick захиалан ашиглах боломжтой. Pluto TV-г ашиглахад тун хялбараас гадна контентийн сангаа байнга чанартай бүтээлүүдээр баяжуулж байдаг. Сул тал нь, уг үйлчилгээг АНУ, Канад, Австрали тэргүүтэй цөөн тооны улс орнуудад л ашиглаж болдог. Гэсэн ч үнэхээр хүсвэл VPN ашиглах сонголт бас бий шүү дээ. ### 2. XUMO Fire TV Stick ашиглан үнэгүй хэрэглэж болох бас нэгэн үйлчилгээ бол XUMO. Контентийн маш баялаг санг бүрдүүлж түүгээрээ өрсөлдөх чадвар, гол ялгарлаа бий болгосон уг аппаас та дэлхийд алдартай олон бүтээлийг нэг дороос хүлээн авч чадна. Түүнчлэн, "ABC News Live", "NBC News NOW" зэрэг телевизийн болон онлайн 190 гаруй сувгийг өөртөө нэгтгэсэн тул мэдээ, кино, хүүхэд, гэр бүл гээд өөрт тохирсон төрөлжсөн сувгаа сонгон үзэх боломжтой. Сул тал гэвэл FireStick болон андройд үйлдлийн систем дээр илүү сайн ажилладаг бөгөөд iOS, Windows зэрэг бусад системд нэмэлт программын тусламжтай л бүрэн ажилладаг байна. Мөн төлбөргүй ашигладаг учраас контентийн дундуур зар сурталчилгаа давхар үзэх хэрэгтэй болно. ### 3. Univision IPTV-ийн Монгол дахь анхдагч үйлчилгээ болох “Юнивишн” компани нь дотоодод ашиглагдаж буй хамгийн нийтлэг, хүлээн зөвшөөрөгдсөн гурвалсан үйлчилгээг хэрэглэгчдэд санал болгодог. Зөвхөн IPTV дэх телевизийн эфир, албан ёсны эрхтэй гадаад дотоодын контентийн санг санал болгохоос гадна интернэт, суурин утасны үйлчилгээг давхар үзүүлдэг нь тэдний давуу тал. Өргөн хэрэглээний гурван үйлчилгээг нэг дор үзүүлдэг учраас ч тэр үү, хэрэглэгчид ихэнх тохиолдолд “Яагаад төлбөр маань ингэж гарав?” гэж эргэлзэх үе гардаг нь нууц биш. Тэгвэл хэрэглэгчид төлбөрийн задаргаагаа зурагтаасаа дэлгэрэнгүй байдлаар харах боломжтой болжээ. Юнивишнийн IPTV-д байрлах "Төлбөр, багц апп" руу орсноор Юнителийн салбарт очилгүйгээр төлбөрийн задаргаа, сар бүр багцад дагалдах эрхүүд болон өөрийн хэрэглээтэй холбоотой дэлгэрэнгүй мэдээллээ харж болох юм. “Төлбөр, багц апп” нь Төлбөрийн мэдээлэл, Миний багц, Одоогийн хэрэглээ гэсэн гурван цэстэй бөгөөд таны авч буй үйлчилгээ, үнэ тарифтай нь холбогдох мэдээллүүд бүгд энд багтах ажээ. ### 4. Red Bull tv Адал явдалт экстрим спорт, хүч хөдөлмөр шаардсан ууланд авиралт, Формулагийн авто уралдаан, бүжиг, олон улсын хөгжмийн фестивалиуд гээд олон сонирхолтой уралдаант нэвтрүүлэг, түүгээр хичээллэгсдийн баримтат түүх бүхий контентод дуртай хүмүүст Red Bull TV-г зөвлөх байна. Уг үйлчилгээг ашиглахын тулд мөнгө төлөх шаардлагагүй, бүр бүртгэл үүсгэх ч хэрэггүй. Мэдээж бүртгэл үүсгэвэл үзэж буй контентуудад тань суурилан таалагдах магадлалтай бүтээгдэхүүнийг санал болгох, хэрэглэгчийн түүх үүсгэх, нэмэлт үйлчилгээ үзүүлэх гэх мэт давуу талтай. Аппыг өөрийн ашигладаг бүхий л ухаалаг төхөөрөмжөөсөө татан хэрэглэж болно. ### 5. Peacock tv Peacock нь NBC сувгийн албан ёсны онлайн платформ юм. Энэ ч утгаараа NBC-ийн бүхий л нэвтрүүлэг, энтертайнмент шоу, киног Peacock-оос хүссэн үедээ хүлээн авах боломжтой. Мэдээж IPTV учраас NBC-ээс гадна бусад тв сувгуудын шууд эфирүүд багтдаг. Хэрэглэгчдийн тоо нь 42 саяд хүрээд буй уг үйлчилгээ дотроо хэрэглээний гурван ангилалтай. Төлбөр төлөлгүйгээр ашиглах тохиолдолд контентийн дундуур зар сурталчилгаа явахаас гадна зарим үйлчилгээг авах боломжгүй. Харин нэмэлт төлбөр төлж Premium болон Premium Plus зэрэглэлийг идэвхжүүлэн хүлээн авах контентийн хүрээгээ нэмэгдүүлж болно. Аль ч үйлдлийн систем дээр нийтлэг ажилладаг. ### 6. Live net tv Live Net TV нь хэл, ангиллаараа төрөлжсөн 800 гаруй телевизийн сувгуудыг санал болгодгоороо алдартай үйлчилгээ юм. Fire TV Stick-ээр хүлээн авахад тохиромжтой бөгөөд Chromecast, MX тоглуулагч, XMTV Android зэрэг олон төрлийн систем дээр үнэгүй ажилладаг уг платформ нь хөтөлбөр сануулах, сануулсан хөтөлбөр эхлэх үед мэдэгдэх, дуртай шоунуудаа тусад нь ангилах гэх мэт олон давуу талыг хэрэгчлэгчдэд олгодог. Гайхалтай нь үнэ төлбөргүй мөртлөө зар сурталчилгаагүй. ### 7. TVTAP Үнэгүй IPTV хайж буй хүмүүст тохирох бас нэгэн таатай хувилбар нь TvTap. Их Британи, АНУ, Европ, Ази, Ойрхи Дорнод тэргүүтэй бүс нутаг, улсуудын 150 гаруй сувгийг эгнээндээ нэгтгэснээс гадна Fire TV Stick болон Android TV системд маш сайн ажилладаг. Хэрэглэхэд хялбар, амархан загвартай тул ямар ч асуудалгүй. Зарим сувгууд эсвэл контентууд нь HD форматтай биш ч голох юмгүй чанартай дүрстэй гэдгийг батлах байна. Бүсчлэл болон тухайн улс үндэстнээс хамааран контентийн хязгаарлалт, хүрээг тогтоож өгдөг.
https://unread.today/c/book-leanstartup	Номын тухай	Tsogzolmaa Shofyor	2020-04-04T00:00:00	4 сарын 4, 2020	Эрик Ризийн "Дэвшилтэт стартап" номын тухай	<div class="article-body"> <h2>Стартап буюу гарааны компани үүсгэн байгуулж, түүнийгээ амжилтад хүрэх тун амаргүй. Статистикаас үзвэл 10 стартап тутмын 9 нь эхний цөөн жилдээ дампуурдаг байна. Тийм боловч өнөө цагт онцгой зарим технологийн стартапууд цахиур хагалж, үнэлгээ нь асар өндөрт хүрсээр байгаа тул компани байгуулж үзээд алдагсад, эрсдэл үүрэгсэд олон болж байна. Тэд компаниа амжилтад хүргэх жорыг хайсаар байдаг бөгөөд хайж буй зүйлийг нь томьёолж өгсөн ном бол Эрик Ризийн "Lean Startup" ном юм. Гарааны бизнесийнхний гарын авлага болсон энэ сайн бүтээлийг Хүмүүн Паблишинг "Дэвшилтэт стартап" нэрээр тун саяхан эрхлэн хэвлүүлснийг өнөөдөр тоймлон танилцуулж байна.<br></h2><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Гарааны бизнесийг ойлгох нь </h3><p></p><p class="MsoNormal">Гарааны бизнес бол зөвхөн хосгүй шинэ санаа, шийдлийн тухай биш шинжлэх ухаанчаар хандах учиртай инновац аж. Туйлын тодорхойгүй нөхцөлд шинэ бүтээгдэхүүн, үйлчилгээг бүтээх зорилготой хүмүүсийн нэгдлийг гарааны бизнес хэмээн тодорхойлсон зохиогч Эрик Риз нь Йэлийн их сургуулийг төгсөж, Харвардын бизнесийн сургуульд ажилладаг байжээ. Тэрээр гурван спартап компанийг байгуулж, удирдсан өөрийн туршлагад үндэслэн "Стартапын сургамж" нэртэй алдартай блогийг хөтөлж, Нью Йорк Таймс, Уолл Стрийтэд нийтлэл бичдэг байсан юм. Өдгөө томоохон компаниуд, бизнес эрхлэгчдэд бизнес стратегийн зөвлөгөө өгч ажилладаг тэрээр гарааны бизнес эрхлэгчдэд дараах таван зарчмыг санаж, мөрдөхийг санал болгожээ. Үүнд:</p><p class="MsoNormal">1. Энтрепренерүүд хаа сайгүй бий</p><p class="MsoNormal">2. Энтрепренершип бол менежмент</p><p class="MsoNormal">3. Баталгаажсан мэдлэг</p><p class="MsoNormal">4. Бүтээ-Хэмж-Суралц</p><p class="MsoNormal">5. Инновацын тооцоолол </p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Менежментийн II Эрин үеийг тайлбарлах нь </h3><p></p><p class="MsoNormal">Гарааны бизнес бүтэлгүйтдэг хамгийн түгээмэл шалтгаан бол сайн төлөвлөгөө, нягт стратеги, зах зээлийн нарийвчилсан судалгаанд хууртах явдал байдаг ажээ. Бүхий л цаг үед амжилтын гол үзүүлтэд тооцогддог байсан “төгс төлөвлөгөө” өнөөгийн бизнесийн орчинд бүтэлгүйтлийн гол шалтгаан болдог.</p><p class="MsoNormal">Гэвч уламжлалт менежментийн арга барилаас татгалзахаар шийдсэн бизнес эрхлэгчид “шуудхан хий” гэсэн санааг шууд хэрэгжүүлэх гээд байдаг. Үүнээс болж олон шинэ инновацлаг санаа зөв менежментгүйгээс болж сарнин алга болдог байна. Хүмүүс бизнесийн процесс, менежментийг уйтгартай, залхуу гэдэг атлаа гарааны бизнесийг гайхалтай, сэтгэл хөдлөм, адал явдалтай гэж боддог нь хэтэрхий сэтгэл хөдлөлд автсан төсөөлөл гэдийг зохиогч онцолжээ.</p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://www.unread.today/files/53/b58c17c4a2cda0795f123ce0e59d35b9.jpg"></p><p></p><p class="MsoNormal">Мөн зарим энтерпренер гарааны бизнесийн төлөвлөгөөг машин жолоодох бус пуужин хөөргөхтэй адилтган хэт сүржин төсөөлдөг. Тэд хийх гэж буй алхам, хүрэх үр дүнгээ хэт нарийвчилж, өчүүхэн алдаа гаргахад л аймшигтай үр дүнд хүрэх юм шиг аягладагийг бүтэлгүйтсэн олон компанийн жишээгээр тайлбарласан нь сонирхолтой</p><p class="MsoNormal">Мөн хүмүүс гарааны бизнес, менежмент гэдэг хоёр үг эсрэг тэсрэг мэтээр хүлээж авах сэтгэлгээг шүүмжилж, менежментийн ач холбогдлыг өгүүлсэн юм. Олон энтренпренер уламжлалт менежментийн арга барил нь хүнд суртлыг өдөөж, бүтээлч сэтгэлгээг бууруулна хэмээн үздэг тул “шуудхан хий” гэх хандлагыг сонгож, менежмент, үйл явц, дэг журмаас зайлсхийж иржээ. Энэ нь хуучин менежментийн аргууд өнөөгийн гарааны бизнест тулгарч буй асуудлуудыг шийдэж чадахгүй байгаатай холбоотой юм. Тэгэхээр “шуудхан дайрагчид” болон “төгс төлөвлөгөө шүтэгсэд”-ийн арга барилыг хэрхэн өөрчилж болох вэ? </p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Хэрэглэгчээ сонордох нь </h3><p></p><p class="MsoNormal">Алдаанаасаа суралцахыг амжилт хэмээн үзэх философи хаа сайгүй бий. Гэвч гарааны бизнесүүд хохирол амсаж, бүтэлгүйтсэнийгээ алдаанаасаа суралцах үйл явц хэмээн тодорхойлж, үргэлж алдаагаа хаацайлах оролдлого хийдэг гэжээ. Тиймээс Эрик Риз стартап эхлүүлэгчдэд илүү шинжлэх ухаанчаар хандаж, ухаалаг байхыг зөвлөж байна. </p><p class="MsoNormal">Бидний ямар хичээл зүтгэл үнэ цэнийг бүтээж, ямар нь үр ашиггүй зардал болдог бол? Зохиогч хэрэглэгчдэд өгч буй үнэ цэнийг жинхэнэ хичээл зүтгэл гэж үзэж, бусдыг нь ашиггүй зардал хэмээжээ. Өөрөөр хэлбэл, зөвхөн хэрэглэгч юу хүсэж буйг мэдэхэд гол хүчин чармайлтаа гаргах хэрэгтэй гэнэ. Шаргуу хөдөлмөрлөх бус ухаалаг ажиллаж, хэрэглэгчдийн бодит хэрэгцээнд нийцүүлэхэд төвлөрөгтүн. </p><p class="MsoNormal">Ихэнх бизнес эрхлэгчид хамгийн шилдэг санаа, хамгийн шилдэг бүтээгдэхүүнтэй байх хэмжүүрийг өөрсдөдөө тавьдаг. Тэрний оронд "бүтээ-хэмж-суралц" гэх эргэх холбоогоор ажиллах нь үр ашиггүй зардал, хугацааг хэмнэдэг байна. Дэвшилтэт гарааны бизнесийн арга нь алдаанаасаа суралцах бус эхлээд бид юу сурах хэрэгтэйгээ тодорхойлж, дараа нь туршилт хийн ямар бүтээгдэхүүн хийх ёстойгоо олж мэдэх үйл явц болохыг зохиогч Энэтхэгийн нэгэн тосгоны угаалгын үйлчилгээний түүхээр жишээ авч, тайлбарласныг энд хуваалцъя.</p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://www.unread.today/files/53/096d3ce4b0b4e3ddd33c32bc1aae65d8.png"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">ТОсгоны угаалгын үйлчилгээний бизнес </h3><p></p><p>Энэтхэг улсад 10 гаруй жилийн өмнө хүн амын ердөө долоо хүрэхгүй хувь нь угаалгын машинтай байжээ. Угаалгын машин худалдан авахад үнэтэй тул хүмүүсийн ихэнх нь гэртээ гараар угаадаг, эсвэл хувцас угаагчдад мөнгө төлж, өнөөдүүл нь хамгийн ойр байгаа гол дээр угаан хатаагаад хоёроос долоо хоногийн дараа авчирч өгдөг байв. Энэ үед Акшай Мера гэгч залуу угаалгын машингүй хүмүүст зориулан шинэ бизнесийн санаа олж, хэд хэдэн туршилт явуулжээ. </p><p class="MsoNormal">Эхлээд Бангалорын гудамжид явуулын ачааны машинд угаалгын машин байрлуулж, өдрийн төгсгөлд эргүүлэн авчирч өгдөг байв. Хүмүүс хувцсаа өгөхдөө баяртай байсан ч явуулын үйлчилгээ тул хувцсыг нь аваад зугтах вий хэмээн эмээж байжээ. Тиймээс зөөврийн тэргүүдээ жижиг сүлжээ дэлгүүрүүдийн өмнө байрлуулж үзтэл хэрэглэгчид илүү сонирхож, хувцсаа индүүдүүлж, 24 цагийн дотор авах нэмэлт үйлчилгээ хүсэж буйг олж мэджээ. Ингээд эрчим хүчинд хэмнэлттэй угаалгын газар нээн, 14 салбартай болж бизнесээ амжилтад хүргэжээ. </p><p class="MsoNormal">Дээрх жишээнээс бид бизнесээ бага багаар эхэлснээр алсын хараагаа өөрчлөхгүйгээр их хэмжээний үргүй зардал, алдагдлаас урьдчилан сэргийлэх боломжтой болохыг харж болно. Эхэн үеийн чанар муутай анхдагч хувилбарыг хэрэглэгчдэд хүргэж, эхний өдрөөс бодит борлуулалт хийхийг, борлуулалтын зорилгоо багаар тавих аргыг зөвлөжээ. </p><p class="MsoNormal">Бизнес эрхлэгчид “Энэ бүтээгдэхүүнийг хийж чадах болов уу?” гэж асуух бус "Уг бүтээгдэхүүнийг зах зээлд гаргах шаардлагатай юу? Бид энэхүү цогц бүтээгдэхүүн, үйлчилгээний тусламжтайгаар тогтвортой бизнесийг бий болгож чадах уу?" хэмээн асуух нь илүү чухал юм. </p><p class="MsoNormal">Дээрх асуултад хариулахын тулд бид илүү шинжлэх ухаанч арга барилыг сонгож, бизнес төлөвлөгөөг нэг бүрээр нь системтэй задлах учиртай. Тэгэхээр энэхүү аргыг үйл ажиллагааныхаа аль хэсгийг үр дүнтэй, аль хэсэг нь зүгээр солиорол болохыг шалгах туршилт хэмээж болох юм.</p> </div>	Стартап буюу гарааны компани үүсгэн байгуулж, түүнийгээ амжилтад хүрэх тун амаргүй. Статистикаас үзвэл 10 стартап тутмын 9 нь эхний цөөн жилдээ дампуурдаг байна. Тийм боловч өнөө цагт онцгой зарим технологийн стартапууд цахиур хагалж, үнэлгээ нь асар өндөрт хүрсээр байгаа тул компани байгуулж үзээд алдагсад, эрсдэл үүрэгсэд олон болж байна. Тэд компаниа амжилтад хүргэх жорыг хайсаар байдаг бөгөөд хайж буй зүйлийг нь томьёолж өгсөн ном бол Эрик Ризийн "Lean Startup" ном юм. Гарааны бизнесийнхний гарын авлага болсон энэ сайн бүтээлийг Хүмүүн Паблишинг "Дэвшилтэт стартап" нэрээр тун саяхан эрхлэн хэвлүүлснийг өнөөдөр тоймлон танилцуулж байна. Гарааны бизнесийг ойлгох нь Гарааны бизнес бол зөвхөн хосгүй шинэ санаа, шийдлийн тухай биш шинжлэх ухаанчаар хандах учиртай инновац аж. Туйлын тодорхойгүй нөхцөлд шинэ бүтээгдэхүүн, үйлчилгээг бүтээх зорилготой хүмүүсийн нэгдлийг гарааны бизнес хэмээн тодорхойлсон зохиогч Эрик Риз нь Йэлийн их сургуулийг төгсөж, Харвардын бизнесийн сургуульд ажилладаг байжээ. Тэрээр гурван спартап компанийг байгуулж, удирдсан өөрийн туршлагад үндэслэн "Стартапын сургамж" нэртэй алдартай блогийг хөтөлж, Нью Йорк Таймс, Уолл Стрийтэд нийтлэл бичдэг байсан юм. Өдгөө томоохон компаниуд, бизнес эрхлэгчдэд бизнес стратегийн зөвлөгөө өгч ажилладаг тэрээр гарааны бизнес эрхлэгчдэд дараах таван зарчмыг санаж, мөрдөхийг санал болгожээ. Үүнд: 1. Энтрепренерүүд хаа сайгүй бий 2. Энтрепренершип бол менежмент 3. Баталгаажсан мэдлэг 4. Бүтээ-Хэмж-Суралц 5. Инновацын тооцоолол Менежментийн II Эрин үеийг тайлбарлах нь Гарааны бизнес бүтэлгүйтдэг хамгийн түгээмэл шалтгаан бол сайн төлөвлөгөө, нягт стратеги, зах зээлийн нарийвчилсан судалгаанд хууртах явдал байдаг ажээ. Бүхий л цаг үед амжилтын гол үзүүлтэд тооцогддог байсан “төгс төлөвлөгөө” өнөөгийн бизнесийн орчинд бүтэлгүйтлийн гол шалтгаан болдог. Гэвч уламжлалт менежментийн арга барилаас татгалзахаар шийдсэн бизнес эрхлэгчид “шуудхан хий” гэсэн санааг шууд хэрэгжүүлэх гээд байдаг. Үүнээс болж олон шинэ инновацлаг санаа зөв менежментгүйгээс болж сарнин алга болдог байна. Хүмүүс бизнесийн процесс, менежментийг уйтгартай, залхуу гэдэг атлаа гарааны бизнесийг гайхалтай, сэтгэл хөдлөм, адал явдалтай гэж боддог нь хэтэрхий сэтгэл хөдлөлд автсан төсөөлөл гэдийг зохиогч онцолжээ. Мөн зарим энтерпренер гарааны бизнесийн төлөвлөгөөг машин жолоодох бус пуужин хөөргөхтэй адилтган хэт сүржин төсөөлдөг. Тэд хийх гэж буй алхам, хүрэх үр дүнгээ хэт нарийвчилж, өчүүхэн алдаа гаргахад л аймшигтай үр дүнд хүрэх юм шиг аягладагийг бүтэлгүйтсэн олон компанийн жишээгээр тайлбарласан нь сонирхолтой Мөн хүмүүс гарааны бизнес, менежмент гэдэг хоёр үг эсрэг тэсрэг мэтээр хүлээж авах сэтгэлгээг шүүмжилж, менежментийн ач холбогдлыг өгүүлсэн юм. Олон энтренпренер уламжлалт менежментийн арга барил нь хүнд суртлыг өдөөж, бүтээлч сэтгэлгээг бууруулна хэмээн үздэг тул “шуудхан хий” гэх хандлагыг сонгож, менежмент, үйл явц, дэг журмаас зайлсхийж иржээ. Энэ нь хуучин менежментийн аргууд өнөөгийн гарааны бизнест тулгарч буй асуудлуудыг шийдэж чадахгүй байгаатай холбоотой юм. Тэгэхээр “шуудхан дайрагчид” болон “төгс төлөвлөгөө шүтэгсэд”-ийн арга барилыг хэрхэн өөрчилж болох вэ? Хэрэглэгчээ сонордох нь Алдаанаасаа суралцахыг амжилт хэмээн үзэх философи хаа сайгүй бий. Гэвч гарааны бизнесүүд хохирол амсаж, бүтэлгүйтсэнийгээ алдаанаасаа суралцах үйл явц хэмээн тодорхойлж, үргэлж алдаагаа хаацайлах оролдлого хийдэг гэжээ. Тиймээс Эрик Риз стартап эхлүүлэгчдэд илүү шинжлэх ухаанчаар хандаж, ухаалаг байхыг зөвлөж байна. Бидний ямар хичээл зүтгэл үнэ цэнийг бүтээж, ямар нь үр ашиггүй зардал болдог бол? Зохиогч хэрэглэгчдэд өгч буй үнэ цэнийг жинхэнэ хичээл зүтгэл гэж үзэж, бусдыг нь ашиггүй зардал хэмээжээ. Өөрөөр хэлбэл, зөвхөн хэрэглэгч юу хүсэж буйг мэдэхэд гол хүчин чармайлтаа гаргах хэрэгтэй гэнэ. Шаргуу хөдөлмөрлөх бус ухаалаг ажиллаж, хэрэглэгчдийн бодит хэрэгцээнд нийцүүлэхэд төвлөрөгтүн. Ихэнх бизнес эрхлэгчид хамгийн шилдэг санаа, хамгийн шилдэг бүтээгдэхүүнтэй байх хэмжүүрийг өөрсдөдөө тавьдаг. Тэрний оронд "бүтээ-хэмж-суралц" гэх эргэх холбоогоор ажиллах нь үр ашиггүй зардал, хугацааг хэмнэдэг байна. Дэвшилтэт гарааны бизнесийн арга нь алдаанаасаа суралцах бус эхлээд бид юу сурах хэрэгтэйгээ тодорхойлж, дараа нь туршилт хийн ямар бүтээгдэхүүн хийх ёстойгоо олж мэдэх үйл явц болохыг зохиогч Энэтхэгийн нэгэн тосгоны угаалгын үйлчилгээний түүхээр жишээ авч, тайлбарласныг энд хуваалцъя. ТОсгоны угаалгын үйлчилгээний бизнес Энэтхэг улсад 10 гаруй жилийн өмнө хүн амын ердөө долоо хүрэхгүй хувь нь угаалгын машинтай байжээ. Угаалгын машин худалдан авахад үнэтэй тул хүмүүсийн ихэнх нь гэртээ гараар угаадаг, эсвэл хувцас угаагчдад мөнгө төлж, өнөөдүүл нь хамгийн ойр байгаа гол дээр угаан хатаагаад хоёроос долоо хоногийн дараа авчирч өгдөг байв. Энэ үед Акшай Мера гэгч залуу угаалгын машингүй хүмүүст зориулан шинэ бизнесийн санаа олж, хэд хэдэн туршилт явуулжээ. Эхлээд Бангалорын гудамжид явуулын ачааны машинд угаалгын машин байрлуулж, өдрийн төгсгөлд эргүүлэн авчирч өгдөг байв. Хүмүүс хувцсаа өгөхдөө баяртай байсан ч явуулын үйлчилгээ тул хувцсыг нь аваад зугтах вий хэмээн эмээж байжээ. Тиймээс зөөврийн тэргүүдээ жижиг сүлжээ дэлгүүрүүдийн өмнө байрлуулж үзтэл хэрэглэгчид илүү сонирхож, хувцсаа индүүдүүлж, 24 цагийн дотор авах нэмэлт үйлчилгээ хүсэж буйг олж мэджээ. Ингээд эрчим хүчинд хэмнэлттэй угаалгын газар нээн, 14 салбартай болж бизнесээ амжилтад хүргэжээ. Дээрх жишээнээс бид бизнесээ бага багаар эхэлснээр алсын хараагаа өөрчлөхгүйгээр их хэмжээний үргүй зардал, алдагдлаас урьдчилан сэргийлэх боломжтой болохыг харж болно. Эхэн үеийн чанар муутай анхдагч хувилбарыг хэрэглэгчдэд хүргэж, эхний өдрөөс бодит борлуулалт хийхийг, борлуулалтын зорилгоо багаар тавих аргыг зөвлөжээ. Бизнес эрхлэгчид “Энэ бүтээгдэхүүнийг хийж чадах болов уу?” гэж асуух бус "Уг бүтээгдэхүүнийг зах зээлд гаргах шаардлагатай юу? Бид энэхүү цогц бүтээгдэхүүн, үйлчилгээний тусламжтайгаар тогтвортой бизнесийг бий болгож чадах уу?" хэмээн асуух нь илүү чухал юм. Дээрх асуултад хариулахын тулд бид илүү шинжлэх ухаанч арга барилыг сонгож, бизнес төлөвлөгөөг нэг бүрээр нь системтэй задлах учиртай. Тэгэхээр энэхүү аргыг үйл ажиллагааныхаа аль хэсгийг үр дүнтэй, аль хэсэг нь зүгээр солиорол болохыг шалгах туршилт хэмээж болох юм.	Стартап буюу гарааны компани үүсгэн байгуулж, түүнийгээ амжилтад хүрэх тун амаргүй. Статистикаас үзвэл 10 стартап тутмын 9 нь эхний цөөн жилдээ дампуурдаг байна. Тийм боловч өнөө цагт онцгой зарим технологийн стартапууд цахиур хагалж, үнэлгээ нь асар өндөрт хүрсээр байгаа тул компани байгуулж үзээд алдагсад, эрсдэл үүрэгсэд олон болж байна. Тэд компаниа амжилтад хүргэх жорыг хайсаар байдаг бөгөөд хайж буй зүйлийг нь томьёолж өгсөн ном бол Эрик Ризийн "Lean Startup" ном юм. Гарааны бизнесийнхний гарын авлага болсон энэ сайн бүтээлийг Хүмүүн Паблишинг "Дэвшилтэт стартап" нэрээр тун саяхан эрхлэн хэвлүүлснийг өнөөдөр тоймлон танилцуулж байна. ### Гарааны бизнесийг ойлгох нь Гарааны бизнес бол зөвхөн хосгүй шинэ санаа, шийдлийн тухай биш шинжлэх ухаанчаар хандах учиртай инновац аж. Туйлын тодорхойгүй нөхцөлд шинэ бүтээгдэхүүн, үйлчилгээг бүтээх зорилготой хүмүүсийн нэгдлийг гарааны бизнес хэмээн тодорхойлсон зохиогч Эрик Риз нь Йэлийн их сургуулийг төгсөж, Харвардын бизнесийн сургуульд ажилладаг байжээ. Тэрээр гурван спартап компанийг байгуулж, удирдсан өөрийн туршлагад үндэслэн "Стартапын сургамж" нэртэй алдартай блогийг хөтөлж, Нью Йорк Таймс, Уолл Стрийтэд нийтлэл бичдэг байсан юм. Өдгөө томоохон компаниуд, бизнес эрхлэгчдэд бизнес стратегийн зөвлөгөө өгч ажилладаг тэрээр гарааны бизнес эрхлэгчдэд дараах таван зарчмыг санаж, мөрдөхийг санал болгожээ. Үүнд: 1. Энтрепренерүүд хаа сайгүй бий 2. Энтрепренершип бол менежмент 3. Баталгаажсан мэдлэг 4. Бүтээ-Хэмж-Суралц 5. Инновацын тооцоолол ### Менежментийн II Эрин үеийг тайлбарлах нь Гарааны бизнес бүтэлгүйтдэг хамгийн түгээмэл шалтгаан бол сайн төлөвлөгөө, нягт стратеги, зах зээлийн нарийвчилсан судалгаанд хууртах явдал байдаг ажээ. Бүхий л цаг үед амжилтын гол үзүүлтэд тооцогддог байсан “төгс төлөвлөгөө” өнөөгийн бизнесийн орчинд бүтэлгүйтлийн гол шалтгаан болдог. Гэвч уламжлалт менежментийн арга барилаас татгалзахаар шийдсэн бизнес эрхлэгчид “шуудхан хий” гэсэн санааг шууд хэрэгжүүлэх гээд байдаг. Үүнээс болж олон шинэ инновацлаг санаа зөв менежментгүйгээс болж сарнин алга болдог байна. Хүмүүс бизнесийн процесс, менежментийг уйтгартай, залхуу гэдэг атлаа гарааны бизнесийг гайхалтай, сэтгэл хөдлөм, адал явдалтай гэж боддог нь хэтэрхий сэтгэл хөдлөлд автсан төсөөлөл гэдийг зохиогч онцолжээ. Мөн зарим энтерпренер гарааны бизнесийн төлөвлөгөөг машин жолоодох бус пуужин хөөргөхтэй адилтган хэт сүржин төсөөлдөг. Тэд хийх гэж буй алхам, хүрэх үр дүнгээ хэт нарийвчилж, өчүүхэн алдаа гаргахад л аймшигтай үр дүнд хүрэх юм шиг аягладагийг бүтэлгүйтсэн олон компанийн жишээгээр тайлбарласан нь сонирхолтой Мөн хүмүүс гарааны бизнес, менежмент гэдэг хоёр үг эсрэг тэсрэг мэтээр хүлээж авах сэтгэлгээг шүүмжилж, менежментийн ач холбогдлыг өгүүлсэн юм. Олон энтренпренер уламжлалт менежментийн арга барил нь хүнд суртлыг өдөөж, бүтээлч сэтгэлгээг бууруулна хэмээн үздэг тул “шуудхан хий” гэх хандлагыг сонгож, менежмент, үйл явц, дэг журмаас зайлсхийж иржээ. Энэ нь хуучин менежментийн аргууд өнөөгийн гарааны бизнест тулгарч буй асуудлуудыг шийдэж чадахгүй байгаатай холбоотой юм. Тэгэхээр “шуудхан дайрагчид” болон “төгс төлөвлөгөө шүтэгсэд”-ийн арга барилыг хэрхэн өөрчилж болох вэ? ### Хэрэглэгчээ сонордох нь Алдаанаасаа суралцахыг амжилт хэмээн үзэх философи хаа сайгүй бий. Гэвч гарааны бизнесүүд хохирол амсаж, бүтэлгүйтсэнийгээ алдаанаасаа суралцах үйл явц хэмээн тодорхойлж, үргэлж алдаагаа хаацайлах оролдлого хийдэг гэжээ. Тиймээс Эрик Риз стартап эхлүүлэгчдэд илүү шинжлэх ухаанчаар хандаж, ухаалаг байхыг зөвлөж байна. Бидний ямар хичээл зүтгэл үнэ цэнийг бүтээж, ямар нь үр ашиггүй зардал болдог бол? Зохиогч хэрэглэгчдэд өгч буй үнэ цэнийг жинхэнэ хичээл зүтгэл гэж үзэж, бусдыг нь ашиггүй зардал хэмээжээ. Өөрөөр хэлбэл, зөвхөн хэрэглэгч юу хүсэж буйг мэдэхэд гол хүчин чармайлтаа гаргах хэрэгтэй гэнэ. Шаргуу хөдөлмөрлөх бус ухаалаг ажиллаж, хэрэглэгчдийн бодит хэрэгцээнд нийцүүлэхэд төвлөрөгтүн. Ихэнх бизнес эрхлэгчид хамгийн шилдэг санаа, хамгийн шилдэг бүтээгдэхүүнтэй байх хэмжүүрийг өөрсдөдөө тавьдаг. Тэрний оронд "бүтээ-хэмж-суралц" гэх эргэх холбоогоор ажиллах нь үр ашиггүй зардал, хугацааг хэмнэдэг байна. Дэвшилтэт гарааны бизнесийн арга нь алдаанаасаа суралцах бус эхлээд бид юу сурах хэрэгтэйгээ тодорхойлж, дараа нь туршилт хийн ямар бүтээгдэхүүн хийх ёстойгоо олж мэдэх үйл явц болохыг зохиогч Энэтхэгийн нэгэн тосгоны угаалгын үйлчилгээний түүхээр жишээ авч, тайлбарласныг энд хуваалцъя. ### ТОсгоны угаалгын үйлчилгээний бизнес Энэтхэг улсад 10 гаруй жилийн өмнө хүн амын ердөө долоо хүрэхгүй хувь нь угаалгын машинтай байжээ. Угаалгын машин худалдан авахад үнэтэй тул хүмүүсийн ихэнх нь гэртээ гараар угаадаг, эсвэл хувцас угаагчдад мөнгө төлж, өнөөдүүл нь хамгийн ойр байгаа гол дээр угаан хатаагаад хоёроос долоо хоногийн дараа авчирч өгдөг байв. Энэ үед Акшай Мера гэгч залуу угаалгын машингүй хүмүүст зориулан шинэ бизнесийн санаа олж, хэд хэдэн туршилт явуулжээ. Эхлээд Бангалорын гудамжид явуулын ачааны машинд угаалгын машин байрлуулж, өдрийн төгсгөлд эргүүлэн авчирч өгдөг байв. Хүмүүс хувцсаа өгөхдөө баяртай байсан ч явуулын үйлчилгээ тул хувцсыг нь аваад зугтах вий хэмээн эмээж байжээ. Тиймээс зөөврийн тэргүүдээ жижиг сүлжээ дэлгүүрүүдийн өмнө байрлуулж үзтэл хэрэглэгчид илүү сонирхож, хувцсаа индүүдүүлж, 24 цагийн дотор авах нэмэлт үйлчилгээ хүсэж буйг олж мэджээ. Ингээд эрчим хүчинд хэмнэлттэй угаалгын газар нээн, 14 салбартай болж бизнесээ амжилтад хүргэжээ. Дээрх жишээнээс бид бизнесээ бага багаар эхэлснээр алсын хараагаа өөрчлөхгүйгээр их хэмжээний үргүй зардал, алдагдлаас урьдчилан сэргийлэх боломжтой болохыг харж болно. Эхэн үеийн чанар муутай анхдагч хувилбарыг хэрэглэгчдэд хүргэж, эхний өдрөөс бодит борлуулалт хийхийг, борлуулалтын зорилгоо багаар тавих аргыг зөвлөжээ. Бизнес эрхлэгчид “Энэ бүтээгдэхүүнийг хийж чадах болов уу?” гэж асуух бус "Уг бүтээгдэхүүнийг зах зээлд гаргах шаардлагатай юу? Бид энэхүү цогц бүтээгдэхүүн, үйлчилгээний тусламжтайгаар тогтвортой бизнесийг бий болгож чадах уу?" хэмээн асуух нь илүү чухал юм. Дээрх асуултад хариулахын тулд бид илүү шинжлэх ухаанч арга барилыг сонгож, бизнес төлөвлөгөөг нэг бүрээр нь системтэй задлах учиртай. Тэгэхээр энэхүү аргыг үйл ажиллагааныхаа аль хэсгийг үр дүнтэй, аль хэсэг нь зүгээр солиорол болохыг шалгах туршилт хэмээж болох юм.
https://unread.today/c/microsoft-365-new-normal	Techworm	Unread Today	2021-06-29T00:00:00	6 сарын 29, 2021	Microsoft 365: Дэвшилтэт хамт олны жор	<div class="article-body"> <p><b>Дэлхий нийтээрээ технологи суурьтай ажиллах болсон энэ үед технологийн дэвшлийг өдөр тутмын ажилдаа хэрхэн нэвтрүүлж, илүү үр бүтээмжтэй ажиллах тухай бүгд л бодолцох болжээ. Цаг үеийн энэ давлагаанд хөл алдалгүй, зохих шинэчлэлийг хийж яваа гурван компанийн туршлагаас энэхүү нийтлэлдээ хуваалцъя. Байгууллагын түвшинд шинэ техник, технологи нэвтрүүлэхээс гадна хувь хүмүүс энэ талаарх мэдлэг, чадвараа сайжруулах нь чухал билээ. Нийтлэлийн маань гол "зочин" бол Microsoft 365 багц программ. </b><b>Дижитал шилжилтэд ихээхэн үүрэгтэй оролцож буй тус платформын талаар та эндээс ихийг мэдэж авах болов уу. <br><br></b></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/a08bae6d-0276-42dd-9d90-9f392196c594/1be72834ed35be5235c439606e95f432.png"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><br>Та юу хариуцаж ажилладаг вэ? </h3><p> Манайх эрчим хүчний тоног төхөөрөмж нийлүүлдэг компани. Одоо 19 дэх жилдээ үйл ажиллагаа явуулж байна. Би мэдээллийн технологийн асуудлыг нь хариуцдаг. </p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">ТАНАЙ АЖЛЫН АРГА БАРИЛ ХЭРХЭН ӨӨРЧЛӨГДӨВ? </h3><p></p><p dir="ltr">Урьд нь үргэлж суурин ажилладаг байсан бол одоо энд тэндээс ажиллаж дадаад байна. Бүгд суурин компьютер ашигладаг байснаа лэптоп болгож өөрчилсөн байх жишээтэй. Сервер маань гаднаас хандах боломжгүй байсныг өөрчилсөн. Энэ мэт олон зүйлийг өөрчиллөө. </p><p dir="ltr">Ковидоос өмнө бүх ажил уламжлалт арга барилаар явагддаг байлаа. Сүүлийн хоёр жилд харах өнцөг, зорилгоо шинэчилсэн. Энэ дагуу ERP систем нэвтрүүлж байна. Манай үндсэн үйл ажиллагаа эрчим хүчний тоног төхөөрөмжийн худалдаа ч гэлээ IT компаниас дутахгүй технологийн дэвшилтэт хамт олон болно гэсэн зорилготой ажиллаж байгаа. </p><p dir="ltr">Үйлчилгээний байгууллага учраас бүгд зайнаас ажиллах боломжгүй. Гэхдээ ажил дээрээ суух шаардлагагүй хүмүүс гэрээсээ ажиллах бүрэн боломжтой. <br><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/a08bae6d-0276-42dd-9d90-9f392196c594/ac8b1791a770cc6cd807b1225d0193df.jpg"></p><div class="image-caption">"Электро комплект" компанийн мэдээллийн технологийн менежер Н.Хэрлэн</div><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><br>Шийдэл</h3><p></p><p dir="ltr">Урьд нь бол хамгийн энгийн сүлжээний тоног төхөөрөмж ашигладаг, хамгаалалтын программ хангамж антивирусээр хязгаарлагддаг байсан. Харин зайнаас ажиллах болсноос хойш мэдээллийн аюулгүй байдалдаа сайтар анхаарах шаардлага үүслээ. Бидний ашигладаг Fortinet firewall автоматаар VPN үүсгэдэг учраас ажилтан хаанаас ч, ямар ч төхөөрөмжөөр орлоо гэсэн хамгаалалтыг бүрэн хангаж, аюулгүй байж чаддаг. Microsoft Dynamics-ийн CRM-ийг ашиглах төлөвлөгөө бий.</p><p dir="ltr">Багийнхантайгаа харилцахдаа Teams ашигладаг. Microsoft 365 багцын гол давуу тал нь компани дотроо сүлжээ үүсгэхэд хялбарт буй. Өөр программуудтай хослуулж, интеграци хийхдээ гаргуун учир ажлын бүтээмж өндөр байдаг . Мэйл, хуанли гээд л бүх аппликэйшнээ оруулаад, өөрийнхөөрөө зохион байгуулаад ашиглах боломжтой. </p> <blockquote><p>Программ хангамжийг худалдаж аваад л болчихгүй шүү дээ. Сustomer support сайн байж гэмээнэ тогтвортой ажиллана. Ийм ч учраас цаад нийлүүлж байгаа газрын мэргэжилтнүүд нь сайн байх шаардлагатай. </p> <cite><p>Н.Хэрлэн</p> </cite></blockquote><p>Сонсголонд байрлалтай учраас дэд бүтцийн хувьд бага зэрэг хүндрэлтэй, цахилгаан хангамж тасалддаг. Ийм ч учраас төв серверээс гадна Багануур дахь үйлдвэр дээрээ бас сервертэй болж, тасралтгүй ажиллагаагаа хангасан. Энд сервер уналаа гэхэд Багануурт нөөц сервер маань ажиллаж байдаг. Үүлэн технологи руу шилжихэд мөн анхаарч байгаа.<br><br></p> <h2>Microsoft 365-ын тухай зарим баримтууд<br><br></h2><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/a08bae6d-0276-42dd-9d90-9f392196c594/a1d030c50d8cc464a9f8e36749cb0802.png"></p><p> <br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/a08bae6d-0276-42dd-9d90-9f392196c594/f24697ab33444c0d4a45815c557416be.png"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><br>Та юу хариуцаж ажилладаг вэ? </h3><p> 2004 оноос хойш “Мобиком корпораци”-д ажиллаж байна. Мэдээллийн технологийн газрын Бүтээгдэхүүн хөгжүүлэлтийн 60 орчим хүнтэй багийг удирдаж ажилладаг. Мобикомын дотооддоо хөгжүүлдэг бүх бүтээгдэхүүн, программ хангамжийн хөгжүүлэлтийг хариуцдаг юм. </p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Танай ажлын арга барил хэрхэн өөрчлөгдөв? </h3><p dir="ltr">Манайх сүүлийн хоёр жил орчим арга барилаа эрс өөрчилсөн. Хөгжүүлэлтийн арга барилаа “Waterfall” загвараас “Agile” загварт шилжүүлж байна. Техникийн болоод бизнесийн багуудын уялдаа холбоог сайжруулж, мэдээллийн хоцрогдолгүй ажиллахын төлөө хэрэгжүүлж буй шийдэл, соёл юм. Гэхдээ энэ бол нэг хийгээд өнгөрчих зүйл биш, урт аялал юм. Цаг үеэ даган хувьсаж, шинэчилж хөгжүүлээд явна даа. Ковидоос шалтгаалаад дийлэнх маань (70 хувь) зайнаас ажиллаж байна. Тийм ч учраас бүх хурал, уулзалтаа цахим орчинд хийнэ. Ийм нөхцөлд Microsoft 365-ийн программуудын тусламжтайгаар ажлаа зохион байгуулж байна. Өдөр тутам ашиглах олон программыг багтаасан, бүрэн уялдаатай ажилладаг цогц платформ учраас ашиглахад амар. Тэр дундаас хамгийн их ашигладаг нь Teams. Төсөл, хөтөлбөрийн жижиг баг тус бүр Teams дээрээ групп үүсгээд, тэндээ цахим уулзалтаа хийгээд, уулзалтынхаа тэмдэглэлийг бичиж, чатлах гэх мэт.<br><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/a08bae6d-0276-42dd-9d90-9f392196c594/f0df7940add4b05013e2226912be6b9d.png"></p><div class="image-caption">"Мобиком корпораци"-ийн Бүтээгдэхүүн хөгжүүлэлтийн албаны захирал Л.Буянтөгс</div><p></p><p><br></p><p> IT багийн хувьд оффис, гэрээс ажиллах ялгаагүй. Харин ч хөгжүүлэлт дээр суудаг инженерүүд гэрээс ажиллах үедээ илүү төвлөрч сууж чадаж байх шиг. Мэдээж бүгд зайнаас ажиллах боломжгүй. Тэгэхээр оффис, зайнаас ажиллахын тэнцвэрийг олж, зөв зохион байгуулж бүтээмжээ хангах нь чухал. </p><p dir="ltr">Сарын төлөвлөлтөө хийдгээрээ хийж, харин гүйцэтгэлээ өдөр өдрөөр хянаж байна. Өглөө scrum хурлаа хийгээд өчигдөр нь хийсэн ажлаа танилцуулж, тухайн өдөр юу хийх вэ, шийдэх асуудал, бэрхшээл юу байна гэдгээ ярилцдаг.</p><p dir="ltr">Цахимаар харилцаж ажиллах үед энгийн үеийнхээс илүү удаж байж ойлголцолд хүрч байна. Энэ нь юун түрүүнд самбарын хэрэглээтэй холбоотой.Бүгд оффис дээр ажиллах үед нэг нь гараад самбар дээр зураад явчихдаг шүү дээ. Ийм ч учраас ойрд багаараа цахим самбар ашиглаж сурахыг хичээж байна.</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Шийдэл</h3><blockquote><p>Цахимаар ажиллаж байгаа үед мэдээллийн аюулгүй байдал маш чухал. Манай Чанарын удирдлагын газраас долоо хоног бүр зөвлөмж илгээж, юун дээр анхаарахыг жишээгээр тайлбарладаг. </p> <cite><p>Л.Буянтөгс</p> </cite></blockquote><p></p><p dir="ltr">Microsoft 365 хэрэглэж байгаа цагт мэдээллийн аюулгүй байдал дээр асуудалгүй. Харин мэдээллийн технологийн, системд хандах шаардлагатай мэргэжилтнүүд бол ажлынхаа PC рүү VPN-ээр орж байгаа. Ажлынхаа системд VPN-ээр ороогүй тохиолдолд 365-ын Sharepoint, Onedrive хэмээх файл хадгалдаг санг тогтмол ашиглана. </p><p dir="ltr">Office-ын Word, Excel зэрэг, бидний дэлгэц дээр байж байдаг оффлайн программууд бүгд онлайн болчхож байгаа учраас хэдэн талаас зэрэг засаад явчих боломжтой. Долоо хоногийн хуралд зориулсан презентаци байлаа гэхэд бүх оролцох хүмүүс нь өөр өөрийн хэсгээ зэрэг оруулчих нь тун амар байдаг. “Миний хэсэг болчихлоо. Одоо чи” гээд л бие бие рүүгээ файл шидэлцээд байх шаардлагагүй. Outlook-ын вэб хувилбар нь бас их амар. Оффлайн хувилбар дээр хоорондоо холбоотой мэйлүүд саланги харагддаг бол вэб хувилбар дээр цуврал мэйлүүд бүгд нэг дор гарч ирдэг нь эргэж мэйл хайх зэрэг цаг авсан үйлдэл хийхээс сэргийлдэг.</p><p dir="ltr">Үүлэн технологи болохоор функцүүд тасралтгүй нэмэгдсээр байдаг. Нэг иймэрхүү функц нэмчихдэггүй юм байх даа гээд бодож байгаад дараагийн удаа ороход нэмэгдчихсэн байх нь олонтоо. Хэрэглэгчийн сэтгэл ханамжийг дээд түвшинд байлгаж чаддаг.<br><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/a08bae6d-0276-42dd-9d90-9f392196c594/c298a11d53cadf127145400259904262.png"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><br>ТА ЮУ ХАРИУЦАЖ АЖИЛЛАДАГ ВЭ? </h3><p> "Эрдэнэс Монгол" компанийн дотоод сүлжээ, программ болон техник хангамжийг дэмжиж ажилладаг. </p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">ТАНАЙ АЖЛЫН АРГА БАРИЛ ХЭРХЭН ӨӨРЧЛӨГДӨВ? </h3><p dir="ltr">Сүүлийн нэг жил гаруйн хугацаанд манай байгууллага болон ажилчдын ажиллах арга барил техник технологийн давуу талтай холбоотойгоор шат ахисан гэж үзэж байгаа. Цар тахлын хязгаарлагдмал нөхцөлд, тэр дундаа хөл хориотой үед бид технологийн дэвшлийн ачаар орон зай үл хамааран ажлаа зогсолтгүй, амжилттай үргэлжлүүлж чадлаа. Манайхан үүлэн технологийн ач холбогдлыг сайтар ойлгож, өргөн нэвтрүүлсэн нь ажлын бүтээмжид эергээр нөлөөлсөн. <br><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/a08bae6d-0276-42dd-9d90-9f392196c594/e1f7cd76774db884425e685310987ab9.PNG"></p><div class="image-caption">"Эрдэнэс Монгол" компанийн мэдээллийн технологийн инженер Г.Нямдорж</div><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><br>Шийдэл</h3><p></p><p dir="ltr">Багаараа үр бүтээмжтэй ажиллах тал дээр Microsoft Teams-ийг онцолмоор байна. Үүрэг функцын хувьд ижил төстэй программуудаас олон зүйлээрээ давуу. Гадаад болон дотоодын байгууллагатай албан уулзалт хийхэд Teams групптээ хүн чөлөөтэй урьж оролцуулж болдог тул хурал зөвлөгөөнийг үр дүнтэй, шуурхай зохион байгуулахад хамгийн оновчтой сонголт гэж боддог. </p><p dir="ltr">Ажлын чат ч тэр, хуанли ч тэр, шаардлагатай бүх функц, программ нэг дор төвлөрсөн нь уян хатан ажиллах нөхцөлийг бүрдүүлдэг. Олон функцтэй ч гэлээ ойлгож ядах юмгүй, ашиглахад амар. Мэдээлэл, файл солилцоход One Drive-ийг ашиглана. Microsoft 365 дотроо хэрэглэгч буюу ажилтны статусыг харах боломжтойн дээр Cloud Storage-тай шууд холбоотой, мэдээлэл нь байнга шинэчлэгддэг учраас хаанаас ч ажлаа амжуулахад саадгүй.</p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/a08bae6d-0276-42dd-9d90-9f392196c594/6b17f31546628aef48fffbe070ad22ee.png"></p><blockquote><p></p><p>“Мобинет” компани Microsoft 365-ыг албан ёсоор борлуулж байна. Байгууллагынхаа дата, мэдээллийг найдвартай хамгаалж, үр бүтээмжтэй ажиллахыг хүсвэл эл платформыг сонирхоорой. Төлбөрийн олон сонголттой бөгөөд хэрэглэгчийн тоо, ашиглалтын хугацаандаа тохируулан сонгохыг зөвлөе. </p><p>Холбогдох хаяг, утас: <a href="mailto:info@mobinet.mn" target="_blank">info@mobinet.mn</a>, 2222</p> <cite> </cite></blockquote> </div>	Дэлхий нийтээрээ технологи суурьтай ажиллах болсон энэ үед технологийн дэвшлийг өдөр тутмын ажилдаа хэрхэн нэвтрүүлж, илүү үр бүтээмжтэй ажиллах тухай бүгд л бодолцох болжээ. Цаг үеийн энэ давлагаанд хөл алдалгүй, зохих шинэчлэлийг хийж яваа гурван компанийн туршлагаас энэхүү нийтлэлдээ хуваалцъя. Байгууллагын түвшинд шинэ техник, технологи нэвтрүүлэхээс гадна хувь хүмүүс энэ талаарх мэдлэг, чадвараа сайжруулах нь чухал билээ. Нийтлэлийн маань гол "зочин" бол Microsoft 365 багц программ. Дижитал шилжилтэд ихээхэн үүрэгтэй оролцож буй тус платформын талаар та эндээс ихийг мэдэж авах болов уу. Та юу хариуцаж ажилладаг вэ? Манайх эрчим хүчний тоног төхөөрөмж нийлүүлдэг компани. Одоо 19 дэх жилдээ үйл ажиллагаа явуулж байна. Би мэдээллийн технологийн асуудлыг нь хариуцдаг. ТАНАЙ АЖЛЫН АРГА БАРИЛ ХЭРХЭН ӨӨРЧЛӨГДӨВ? Урьд нь үргэлж суурин ажилладаг байсан бол одоо энд тэндээс ажиллаж дадаад байна. Бүгд суурин компьютер ашигладаг байснаа лэптоп болгож өөрчилсөн байх жишээтэй. Сервер маань гаднаас хандах боломжгүй байсныг өөрчилсөн. Энэ мэт олон зүйлийг өөрчиллөө. Ковидоос өмнө бүх ажил уламжлалт арга барилаар явагддаг байлаа. Сүүлийн хоёр жилд харах өнцөг, зорилгоо шинэчилсэн. Энэ дагуу ERP систем нэвтрүүлж байна. Манай үндсэн үйл ажиллагаа эрчим хүчний тоног төхөөрөмжийн худалдаа ч гэлээ IT компаниас дутахгүй технологийн дэвшилтэт хамт олон болно гэсэн зорилготой ажиллаж байгаа. Үйлчилгээний байгууллага учраас бүгд зайнаас ажиллах боломжгүй. Гэхдээ ажил дээрээ суух шаардлагагүй хүмүүс гэрээсээ ажиллах бүрэн боломжтой. "Электро комплект" компанийн мэдээллийн технологийн менежер Н.Хэрлэн Шийдэл Урьд нь бол хамгийн энгийн сүлжээний тоног төхөөрөмж ашигладаг, хамгаалалтын программ хангамж антивирусээр хязгаарлагддаг байсан. Харин зайнаас ажиллах болсноос хойш мэдээллийн аюулгүй байдалдаа сайтар анхаарах шаардлага үүслээ. Бидний ашигладаг Fortinet firewall автоматаар VPN үүсгэдэг учраас ажилтан хаанаас ч, ямар ч төхөөрөмжөөр орлоо гэсэн хамгаалалтыг бүрэн хангаж, аюулгүй байж чаддаг. Microsoft Dynamics-ийн CRM-ийг ашиглах төлөвлөгөө бий. Багийнхантайгаа харилцахдаа Teams ашигладаг. Microsoft 365 багцын гол давуу тал нь компани дотроо сүлжээ үүсгэхэд хялбарт буй. Өөр программуудтай хослуулж, интеграци хийхдээ гаргуун учир ажлын бүтээмж өндөр байдаг . Мэйл, хуанли гээд л бүх аппликэйшнээ оруулаад, өөрийнхөөрөө зохион байгуулаад ашиглах боломжтой. Программ хангамжийг худалдаж аваад л болчихгүй шүү дээ. Сustomer support сайн байж гэмээнэ тогтвортой ажиллана. Ийм ч учраас цаад нийлүүлж байгаа газрын мэргэжилтнүүд нь сайн байх шаардлагатай. Н.Хэрлэн Сонсголонд байрлалтай учраас дэд бүтцийн хувьд бага зэрэг хүндрэлтэй, цахилгаан хангамж тасалддаг. Ийм ч учраас төв серверээс гадна Багануур дахь үйлдвэр дээрээ бас сервертэй болж, тасралтгүй ажиллагаагаа хангасан. Энд сервер уналаа гэхэд Багануурт нөөц сервер маань ажиллаж байдаг. Үүлэн технологи руу шилжихэд мөн анхаарч байгаа. Microsoft 365-ын тухай зарим баримтууд Та юу хариуцаж ажилладаг вэ? 2004 оноос хойш “Мобиком корпораци”-д ажиллаж байна. Мэдээллийн технологийн газрын Бүтээгдэхүүн хөгжүүлэлтийн 60 орчим хүнтэй багийг удирдаж ажилладаг. Мобикомын дотооддоо хөгжүүлдэг бүх бүтээгдэхүүн, программ хангамжийн хөгжүүлэлтийг хариуцдаг юм. Танай ажлын арга барил хэрхэн өөрчлөгдөв? Манайх сүүлийн хоёр жил орчим арга барилаа эрс өөрчилсөн. Хөгжүүлэлтийн арга барилаа “Waterfall” загвараас “Agile” загварт шилжүүлж байна. Техникийн болоод бизнесийн багуудын уялдаа холбоог сайжруулж, мэдээллийн хоцрогдолгүй ажиллахын төлөө хэрэгжүүлж буй шийдэл, соёл юм. Гэхдээ энэ бол нэг хийгээд өнгөрчих зүйл биш, урт аялал юм. Цаг үеэ даган хувьсаж, шинэчилж хөгжүүлээд явна даа. Ковидоос шалтгаалаад дийлэнх маань (70 хувь) зайнаас ажиллаж байна. Тийм ч учраас бүх хурал, уулзалтаа цахим орчинд хийнэ. Ийм нөхцөлд Microsoft 365-ийн программуудын тусламжтайгаар ажлаа зохион байгуулж байна. Өдөр тутам ашиглах олон программыг багтаасан, бүрэн уялдаатай ажилладаг цогц платформ учраас ашиглахад амар. Тэр дундаас хамгийн их ашигладаг нь Teams. Төсөл, хөтөлбөрийн жижиг баг тус бүр Teams дээрээ групп үүсгээд, тэндээ цахим уулзалтаа хийгээд, уулзалтынхаа тэмдэглэлийг бичиж, чатлах гэх мэт. "Мобиком корпораци"-ийн Бүтээгдэхүүн хөгжүүлэлтийн албаны захирал Л.Буянтөгс IT багийн хувьд оффис, гэрээс ажиллах ялгаагүй. Харин ч хөгжүүлэлт дээр суудаг инженерүүд гэрээс ажиллах үедээ илүү төвлөрч сууж чадаж байх шиг. Мэдээж бүгд зайнаас ажиллах боломжгүй. Тэгэхээр оффис, зайнаас ажиллахын тэнцвэрийг олж, зөв зохион байгуулж бүтээмжээ хангах нь чухал. Сарын төлөвлөлтөө хийдгээрээ хийж, харин гүйцэтгэлээ өдөр өдрөөр хянаж байна. Өглөө scrum хурлаа хийгээд өчигдөр нь хийсэн ажлаа танилцуулж, тухайн өдөр юу хийх вэ, шийдэх асуудал, бэрхшээл юу байна гэдгээ ярилцдаг. Цахимаар харилцаж ажиллах үед энгийн үеийнхээс илүү удаж байж ойлголцолд хүрч байна. Энэ нь юун түрүүнд самбарын хэрэглээтэй холбоотой.Бүгд оффис дээр ажиллах үед нэг нь гараад самбар дээр зураад явчихдаг шүү дээ. Ийм ч учраас ойрд багаараа цахим самбар ашиглаж сурахыг хичээж байна. Шийдэл Цахимаар ажиллаж байгаа үед мэдээллийн аюулгүй байдал маш чухал. Манай Чанарын удирдлагын газраас долоо хоног бүр зөвлөмж илгээж, юун дээр анхаарахыг жишээгээр тайлбарладаг. Л.Буянтөгс Microsoft 365 хэрэглэж байгаа цагт мэдээллийн аюулгүй байдал дээр асуудалгүй. Харин мэдээллийн технологийн, системд хандах шаардлагатай мэргэжилтнүүд бол ажлынхаа PC рүү VPN-ээр орж байгаа. Ажлынхаа системд VPN-ээр ороогүй тохиолдолд 365-ын Sharepoint, Onedrive хэмээх файл хадгалдаг санг тогтмол ашиглана. Office-ын Word, Excel зэрэг, бидний дэлгэц дээр байж байдаг оффлайн программууд бүгд онлайн болчхож байгаа учраас хэдэн талаас зэрэг засаад явчих боломжтой. Долоо хоногийн хуралд зориулсан презентаци байлаа гэхэд бүх оролцох хүмүүс нь өөр өөрийн хэсгээ зэрэг оруулчих нь тун амар байдаг. “Миний хэсэг болчихлоо. Одоо чи” гээд л бие бие рүүгээ файл шидэлцээд байх шаардлагагүй. Outlook-ын вэб хувилбар нь бас их амар. Оффлайн хувилбар дээр хоорондоо холбоотой мэйлүүд саланги харагддаг бол вэб хувилбар дээр цуврал мэйлүүд бүгд нэг дор гарч ирдэг нь эргэж мэйл хайх зэрэг цаг авсан үйлдэл хийхээс сэргийлдэг. Үүлэн технологи болохоор функцүүд тасралтгүй нэмэгдсээр байдаг. Нэг иймэрхүү функц нэмчихдэггүй юм байх даа гээд бодож байгаад дараагийн удаа ороход нэмэгдчихсэн байх нь олонтоо. Хэрэглэгчийн сэтгэл ханамжийг дээд түвшинд байлгаж чаддаг. ТА ЮУ ХАРИУЦАЖ АЖИЛЛАДАГ ВЭ? "Эрдэнэс Монгол" компанийн дотоод сүлжээ, программ болон техник хангамжийг дэмжиж ажилладаг. ТАНАЙ АЖЛЫН АРГА БАРИЛ ХЭРХЭН ӨӨРЧЛӨГДӨВ? Сүүлийн нэг жил гаруйн хугацаанд манай байгууллага болон ажилчдын ажиллах арга барил техник технологийн давуу талтай холбоотойгоор шат ахисан гэж үзэж байгаа. Цар тахлын хязгаарлагдмал нөхцөлд, тэр дундаа хөл хориотой үед бид технологийн дэвшлийн ачаар орон зай үл хамааран ажлаа зогсолтгүй, амжилттай үргэлжлүүлж чадлаа. Манайхан үүлэн технологийн ач холбогдлыг сайтар ойлгож, өргөн нэвтрүүлсэн нь ажлын бүтээмжид эергээр нөлөөлсөн. "Эрдэнэс Монгол" компанийн мэдээллийн технологийн инженер Г.Нямдорж Шийдэл Багаараа үр бүтээмжтэй ажиллах тал дээр Microsoft Teams-ийг онцолмоор байна. Үүрэг функцын хувьд ижил төстэй программуудаас олон зүйлээрээ давуу. Гадаад болон дотоодын байгууллагатай албан уулзалт хийхэд Teams групптээ хүн чөлөөтэй урьж оролцуулж болдог тул хурал зөвлөгөөнийг үр дүнтэй, шуурхай зохион байгуулахад хамгийн оновчтой сонголт гэж боддог. Ажлын чат ч тэр, хуанли ч тэр, шаардлагатай бүх функц, программ нэг дор төвлөрсөн нь уян хатан ажиллах нөхцөлийг бүрдүүлдэг. Олон функцтэй ч гэлээ ойлгож ядах юмгүй, ашиглахад амар. Мэдээлэл, файл солилцоход One Drive-ийг ашиглана. Microsoft 365 дотроо хэрэглэгч буюу ажилтны статусыг харах боломжтойн дээр Cloud Storage-тай шууд холбоотой, мэдээлэл нь байнга шинэчлэгддэг учраас хаанаас ч ажлаа амжуулахад саадгүй. “Мобинет” компани Microsoft 365-ыг албан ёсоор борлуулж байна. Байгууллагынхаа дата, мэдээллийг найдвартай хамгаалж, үр бүтээмжтэй ажиллахыг хүсвэл эл платформыг сонирхоорой. Төлбөрийн олон сонголттой бөгөөд хэрэглэгчийн тоо, ашиглалтын хугацаандаа тохируулан сонгохыг зөвлөе. Холбогдох хаяг, утас: info@mobinet.mn , 2222	Дэлхий нийтээрээ технологи суурьтай ажиллах болсон энэ үед технологийн дэвшлийг өдөр тутмын ажилдаа хэрхэн нэвтрүүлж, илүү үр бүтээмжтэй ажиллах тухай бүгд л бодолцох болжээ. Цаг үеийн энэ давлагаанд хөл алдалгүй, зохих шинэчлэлийг хийж яваа гурван компанийн туршлагаас энэхүү нийтлэлдээ хуваалцъя. Байгууллагын түвшинд шинэ техник, технологи нэвтрүүлэхээс гадна хувь хүмүүс энэ талаарх мэдлэг, чадвараа сайжруулах нь чухал билээ. Нийтлэлийн маань гол "зочин" бол Microsoft 365 багц программ. Дижитал шилжилтэд ихээхэн үүрэгтэй оролцож буй тус платформын талаар та эндээс ихийг мэдэж авах болов уу. ### Та юу хариуцаж ажилладаг вэ? Манайх эрчим хүчний тоног төхөөрөмж нийлүүлдэг компани. Одоо 19 дэх жилдээ үйл ажиллагаа явуулж байна. Би мэдээллийн технологийн асуудлыг нь хариуцдаг. ### ТАНАЙ АЖЛЫН АРГА БАРИЛ ХЭРХЭН ӨӨРЧЛӨГДӨВ? Урьд нь үргэлж суурин ажилладаг байсан бол одоо энд тэндээс ажиллаж дадаад байна. Бүгд суурин компьютер ашигладаг байснаа лэптоп болгож өөрчилсөн байх жишээтэй. Сервер маань гаднаас хандах боломжгүй байсныг өөрчилсөн. Энэ мэт олон зүйлийг өөрчиллөө. Ковидоос өмнө бүх ажил уламжлалт арга барилаар явагддаг байлаа. Сүүлийн хоёр жилд харах өнцөг, зорилгоо шинэчилсэн. Энэ дагуу ERP систем нэвтрүүлж байна. Манай үндсэн үйл ажиллагаа эрчим хүчний тоног төхөөрөмжийн худалдаа ч гэлээ IT компаниас дутахгүй технологийн дэвшилтэт хамт олон болно гэсэн зорилготой ажиллаж байгаа. Үйлчилгээний байгууллага учраас бүгд зайнаас ажиллах боломжгүй. Гэхдээ ажил дээрээ суух шаардлагагүй хүмүүс гэрээсээ ажиллах бүрэн боломжтой. "Электро комплект" компанийн мэдээллийн технологийн менежер Н.Хэрлэн ### Шийдэл Урьд нь бол хамгийн энгийн сүлжээний тоног төхөөрөмж ашигладаг, хамгаалалтын программ хангамж антивирусээр хязгаарлагддаг байсан. Харин зайнаас ажиллах болсноос хойш мэдээллийн аюулгүй байдалдаа сайтар анхаарах шаардлага үүслээ. Бидний ашигладаг Fortinet firewall автоматаар VPN үүсгэдэг учраас ажилтан хаанаас ч, ямар ч төхөөрөмжөөр орлоо гэсэн хамгаалалтыг бүрэн хангаж, аюулгүй байж чаддаг. Microsoft Dynamics-ийн CRM-ийг ашиглах төлөвлөгөө бий. Багийнхантайгаа харилцахдаа Teams ашигладаг. Microsoft 365 багцын гол давуу тал нь компани дотроо сүлжээ үүсгэхэд хялбарт буй. Өөр программуудтай хослуулж, интеграци хийхдээ гаргуун учир ажлын бүтээмж өндөр байдаг . Мэйл, хуанли гээд л бүх аппликэйшнээ оруулаад, өөрийнхөөрөө зохион байгуулаад ашиглах боломжтой. > Программ хангамжийг худалдаж аваад л болчихгүй шүү дээ. Сustomer support сайн байж гэмээнэ тогтвортой ажиллана. Ийм ч учраас цаад нийлүүлж байгаа газрын мэргэжилтнүүд нь сайн байх шаардлагатай. > > Н.Хэрлэн Сонсголонд байрлалтай учраас дэд бүтцийн хувьд бага зэрэг хүндрэлтэй, цахилгаан хангамж тасалддаг. Ийм ч учраас төв серверээс гадна Багануур дахь үйлдвэр дээрээ бас сервертэй болж, тасралтгүй ажиллагаагаа хангасан. Энд сервер уналаа гэхэд Багануурт нөөц сервер маань ажиллаж байдаг. Үүлэн технологи руу шилжихэд мөн анхаарч байгаа. Microsoft 365-ын тухай зарим баримтууд ### Та юу хариуцаж ажилладаг вэ? 2004 оноос хойш “Мобиком корпораци”-д ажиллаж байна. Мэдээллийн технологийн газрын Бүтээгдэхүүн хөгжүүлэлтийн 60 орчим хүнтэй багийг удирдаж ажилладаг. Мобикомын дотооддоо хөгжүүлдэг бүх бүтээгдэхүүн, программ хангамжийн хөгжүүлэлтийг хариуцдаг юм. ### Танай ажлын арга барил хэрхэн өөрчлөгдөв? Манайх сүүлийн хоёр жил орчим арга барилаа эрс өөрчилсөн. Хөгжүүлэлтийн арга барилаа “Waterfall” загвараас “Agile” загварт шилжүүлж байна. Техникийн болоод бизнесийн багуудын уялдаа холбоог сайжруулж, мэдээллийн хоцрогдолгүй ажиллахын төлөө хэрэгжүүлж буй шийдэл, соёл юм. Гэхдээ энэ бол нэг хийгээд өнгөрчих зүйл биш, урт аялал юм. Цаг үеэ даган хувьсаж, шинэчилж хөгжүүлээд явна даа. Ковидоос шалтгаалаад дийлэнх маань (70 хувь) зайнаас ажиллаж байна. Тийм ч учраас бүх хурал, уулзалтаа цахим орчинд хийнэ. Ийм нөхцөлд Microsoft 365-ийн программуудын тусламжтайгаар ажлаа зохион байгуулж байна. Өдөр тутам ашиглах олон программыг багтаасан, бүрэн уялдаатай ажилладаг цогц платформ учраас ашиглахад амар. Тэр дундаас хамгийн их ашигладаг нь Teams. Төсөл, хөтөлбөрийн жижиг баг тус бүр Teams дээрээ групп үүсгээд, тэндээ цахим уулзалтаа хийгээд, уулзалтынхаа тэмдэглэлийг бичиж, чатлах гэх мэт. "Мобиком корпораци"-ийн Бүтээгдэхүүн хөгжүүлэлтийн албаны захирал Л.Буянтөгс IT багийн хувьд оффис, гэрээс ажиллах ялгаагүй. Харин ч хөгжүүлэлт дээр суудаг инженерүүд гэрээс ажиллах үедээ илүү төвлөрч сууж чадаж байх шиг. Мэдээж бүгд зайнаас ажиллах боломжгүй. Тэгэхээр оффис, зайнаас ажиллахын тэнцвэрийг олж, зөв зохион байгуулж бүтээмжээ хангах нь чухал. Сарын төлөвлөлтөө хийдгээрээ хийж, харин гүйцэтгэлээ өдөр өдрөөр хянаж байна. Өглөө scrum хурлаа хийгээд өчигдөр нь хийсэн ажлаа танилцуулж, тухайн өдөр юу хийх вэ, шийдэх асуудал, бэрхшээл юу байна гэдгээ ярилцдаг. Цахимаар харилцаж ажиллах үед энгийн үеийнхээс илүү удаж байж ойлголцолд хүрч байна. Энэ нь юун түрүүнд самбарын хэрэглээтэй холбоотой.Бүгд оффис дээр ажиллах үед нэг нь гараад самбар дээр зураад явчихдаг шүү дээ. Ийм ч учраас ойрд багаараа цахим самбар ашиглаж сурахыг хичээж байна. ### Шийдэл > Цахимаар ажиллаж байгаа үед мэдээллийн аюулгүй байдал маш чухал. Манай Чанарын удирдлагын газраас долоо хоног бүр зөвлөмж илгээж, юун дээр анхаарахыг жишээгээр тайлбарладаг. > > Л.Буянтөгс Microsoft 365 хэрэглэж байгаа цагт мэдээллийн аюулгүй байдал дээр асуудалгүй. Харин мэдээллийн технологийн, системд хандах шаардлагатай мэргэжилтнүүд бол ажлынхаа PC рүү VPN-ээр орж байгаа. Ажлынхаа системд VPN-ээр ороогүй тохиолдолд 365-ын Sharepoint, Onedrive хэмээх файл хадгалдаг санг тогтмол ашиглана. Office-ын Word, Excel зэрэг, бидний дэлгэц дээр байж байдаг оффлайн программууд бүгд онлайн болчхож байгаа учраас хэдэн талаас зэрэг засаад явчих боломжтой. Долоо хоногийн хуралд зориулсан презентаци байлаа гэхэд бүх оролцох хүмүүс нь өөр өөрийн хэсгээ зэрэг оруулчих нь тун амар байдаг. “Миний хэсэг болчихлоо. Одоо чи” гээд л бие бие рүүгээ файл шидэлцээд байх шаардлагагүй. Outlook-ын вэб хувилбар нь бас их амар. Оффлайн хувилбар дээр хоорондоо холбоотой мэйлүүд саланги харагддаг бол вэб хувилбар дээр цуврал мэйлүүд бүгд нэг дор гарч ирдэг нь эргэж мэйл хайх зэрэг цаг авсан үйлдэл хийхээс сэргийлдэг. Үүлэн технологи болохоор функцүүд тасралтгүй нэмэгдсээр байдаг. Нэг иймэрхүү функц нэмчихдэггүй юм байх даа гээд бодож байгаад дараагийн удаа ороход нэмэгдчихсэн байх нь олонтоо. Хэрэглэгчийн сэтгэл ханамжийг дээд түвшинд байлгаж чаддаг. ### ТА ЮУ ХАРИУЦАЖ АЖИЛЛАДАГ ВЭ? "Эрдэнэс Монгол" компанийн дотоод сүлжээ, программ болон техник хангамжийг дэмжиж ажилладаг. ### ТАНАЙ АЖЛЫН АРГА БАРИЛ ХЭРХЭН ӨӨРЧЛӨГДӨВ? Сүүлийн нэг жил гаруйн хугацаанд манай байгууллага болон ажилчдын ажиллах арга барил техник технологийн давуу талтай холбоотойгоор шат ахисан гэж үзэж байгаа. Цар тахлын хязгаарлагдмал нөхцөлд, тэр дундаа хөл хориотой үед бид технологийн дэвшлийн ачаар орон зай үл хамааран ажлаа зогсолтгүй, амжилттай үргэлжлүүлж чадлаа. Манайхан үүлэн технологийн ач холбогдлыг сайтар ойлгож, өргөн нэвтрүүлсэн нь ажлын бүтээмжид эергээр нөлөөлсөн. "Эрдэнэс Монгол" компанийн мэдээллийн технологийн инженер Г.Нямдорж ### Шийдэл Багаараа үр бүтээмжтэй ажиллах тал дээр Microsoft Teams-ийг онцолмоор байна. Үүрэг функцын хувьд ижил төстэй программуудаас олон зүйлээрээ давуу. Гадаад болон дотоодын байгууллагатай албан уулзалт хийхэд Teams групптээ хүн чөлөөтэй урьж оролцуулж болдог тул хурал зөвлөгөөнийг үр дүнтэй, шуурхай зохион байгуулахад хамгийн оновчтой сонголт гэж боддог. Ажлын чат ч тэр, хуанли ч тэр, шаардлагатай бүх функц, программ нэг дор төвлөрсөн нь уян хатан ажиллах нөхцөлийг бүрдүүлдэг. Олон функцтэй ч гэлээ ойлгож ядах юмгүй, ашиглахад амар. Мэдээлэл, файл солилцоход One Drive-ийг ашиглана. Microsoft 365 дотроо хэрэглэгч буюу ажилтны статусыг харах боломжтойн дээр Cloud Storage-тай шууд холбоотой, мэдээлэл нь байнга шинэчлэгддэг учраас хаанаас ч ажлаа амжуулахад саадгүй. > “Мобинет” компани Microsoft 365-ыг албан ёсоор борлуулж байна. Байгууллагынхаа дата, мэдээллийг найдвартай хамгаалж, үр бүтээмжтэй ажиллахыг хүсвэл эл платформыг сонирхоорой. Төлбөрийн олон сонголттой бөгөөд хэрэглэгчийн тоо, ашиглалтын хугацаандаа тохируулан сонгохыг зөвлөе. > > Холбогдох хаяг, утас: info@mobinet.mn, 2222
https://unread.today/c/techworm-zeelmn	Techworm	Oyunlkham Gungaadorj	2021-06-24T00:00:00	6 сарын 24, 2021	Апп тойм: Zeel.mn - Тусламжийг хялбаршуулъя	<div class="article-body"> <h2>Хүмүүст нийтлэг тулгардаг санхүүгийн асуудалд хялбар бөгөөд бүтээлч шийдлийг санал болгодог финтек аппууд уг салбарын өсөлт, тэлэлтийг тун ч өндөрт авч яваа. Тэдгээрийн нэг бол Zeel.mn. Хүнээс хүнд болон банк, санхүүгийн байгууллагаас хувь хүнд мөнгө зээлдүүлэх үйл явцыг цахим систем, блокчэйн технологиор дамжуулан оновчтой шийдсэн уг аппыг тоймлохоор бэлтгэлээ.</h2><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div>ЯАГААД ХЭРЭГЛЭХ ХЭРЭГТЭЙ ВЭ? </div></h3><p></p><p>Цалин буух өдөр яагаа ч үгүй байхад ямар ч мөнгөгүй болох үе хүн бүрд л байдаг. Хэдхэн жилийн өмнө бид энэ мэт асуудлаа ойр дотнын хэн нэгэн рүүгээ утас цохих маягаар шийддэг байсан бол өдгөө гартаа байгаа ухаалаг утсаа ашиглаад, хэнээс ч гуйлгүйгээр таван минутын дотор л шийдчихдэг болжээ. Энэ нь финтек аппуудын гол үнэ цэн, давуу тал юм. </p><p>Zeel.mn-ийн хувьд зээл авах, өгөх үйл явцдаа цахим систем, блокчэйн технологи ашигласан анхны монгол платформ гэдгээрээ онцлог. Ингэснээр зээлдэгч, зээлдүүлэгч талын харилцан итгэлцлийг дээд зэргээр хангаж, яаралтай үеийн "тусламж"-ийн үйлчилгээг илүү хялбаршуулж буй ажээ. Хэрэглэгч уг платформоос 10 сая хүртэлх төгрөгийн зээлийг 1-12 сарын хугацаатай, сарын 1.0-2.0 хувийн хүүтэйгээр авах боломжтой. Хэрэглэхэд тун хялбар, маш тодорхой мөртөө цомхон, минимал дизайнтай нь амар юм. Түүнээс гадна нүүр хуудсанд Zeel.mn-ийн зээлийн үйлчилгээгээр дамжуулан бизнесээ хөгжүүлж буй үйлдвэрлэл, үйлчилгээ эрхлэгчдийн зураг, эшлэл байсан нь илүү амьд, дотно сэтгэгдэл төрүүлэв. </p><p>Таны бүртгүүлсэн мэдээлэл, зээлийн мэдээллийн сан, банкны цахим хуулгыг үндэслэн зээл авах дээд хэмжээг систем өөрөө тогтооно. Тиймээс өөрийн нэр, утас, цалин орлогоо тогтмол хүлээж авдаг дансаа алдаагүй, үнэн зөв бөглөсөн байхад л зээл авах боломж шууд үүсэх ба кредит оноо нь ч бодитоор тогтоогдоно. Анхаарах зүйл гэвэл, хэрвээ олон дансаар орлого хүлээж авдаг бол бүртгүүлсэн эхний дансны мэдээлэлд суурилах юм байна лээ. Үүнээс гадна сонгосон зээлийн хүү болон зээлийн дүнгээс 0.5 хувийн шимтгэлийг зээлийн эхний төлөлтөөр авах аж. Мэдээж зээл аваагүй болон өгөөгүй тохиолдолд ямар нэг суурь хураамж, хүү төлөхгүй. Мөн зээлийн эргэн төлөлтийн хугацаагаа сунгах, зээл авах хүсэлт баталгаажихаас өмнө хүсэлтээ цуцлах зэрэг боломж бий. <br></p><p><br></p> <div class="uk-margin-bottom uk-margin-top"><iframe width="614" height="380" frameborder="0" allowfullscreen src="//www.youtube.com/embed/Ru6JD-7zCiQ?rel=0"></iframe> </div><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div><div>ЯМАР ОНЦЛОГ, ДАВУУ ТАЛТАЙ ВЭ? </div></h3><p></p><p>Zeel.mn платформ нь хүнээс хүнд болон банк, санхүүгийн байгууллагаас хувь хүнд мөнгө зээлдүүлэх боломж олгодгоороо энэ төрлийн бусад үйлчилгээнээс ялгардаг. Өөрөөр хэлбэл та ганцхан зээл авах бус, мөнгө хэрэгтэй буй өөр хэн нэгэнд платформоо ашиглан зээл олгож болно гэсэн үг. Хэрэв та хэн нэгэнд зээл өгөхийг хүсвэл өөрийн өгөх гэж буй зээлийн хэмжээ, хугацаа, хүүг сонгож оруулснаар апп таныг яг ижил нөхцөл бүхий зээлийн хүсэлт илгээсэн хэрэглэгчтэй холбож өгөх зарчмаар ажиллана. Ингэхдээ зээлийн нийт дүнгийн 0.5 хувь нь үйлчилгээний шимтгэл болох юм байна. Та зээл өгөхийнхөө өмнө зээлийн графикийг харж зээлийн эцсийн үлдэгдэл болон эргэн төлөгдөх хэмжээг харах боломжтой. Мэдээж та өөрөө хүсвэл хэдэн хүнд ч зээл өгч болно. Нэмж хэлэхэд, таны мөнгө зээлүүлсэн харилцагч зээлээ төлөхгүй тохиолдолд Zeel.mn уг эрсдлийг 100 хувь хариуцах аж.</p><p>Өөр нэг онцлох хэсэг бол "Сануулж тусалъя" цэс. Хэрэглэгч хэсэгт байрлах уг цэс танд төлөвлөгөөт зардал, зээлийн эргэн төлөлтийн өдрүүдийг тань сануулна. Ямар нэг нэмэлт алданги, торгууль төлөх, таагүй нөхцөлд орохоос сэргийлэхэд энэ цэс туслах нь гарцаагүй.</p><p>Мэдээж хэрэг санхүүгийн платформ учир хэрэглэгчээр бүртгүүлэхийн тулд 18 нас хүрсэн, Монгол Улсын иргэн байх, Монголбанканд чанаргүй зээлийн түүхгүй байх, дансаар баталгаажсан орлоготой байх гэх мэт шалгуурууд бий. Энэ явцад хамгийн онцлог санагдсан зүйл нь зээлийн гэрээгээ цахимаар хийх боломж байв. Платформ дээрх онлайн гэрээтэй танилцан, цахим гарын үсгээ зурж баталгаажуулах бөгөөд уг гэрээ хуулийн хүрээнд хүчин төгөлдөр үйлчлэх тул заавал аль нэг салбарт биеэр очиж үйлчлүүлэхгүй нь тун амар байлаа. Хэрэглэгчдийн бүртгэл, мэдээллийг Монголбанкны зээлийн мэдээллийн сан, Хур төрийн мэдээлэл солилцооны систем, арилжааны банкны системтэй холбон баталгаажуулж, кредит оноо тогтоосноор цахим гарын үсгээр үйлчилгээ авах эрх олгодог тул найдвартай эсэхэд санаа зовох хэрэггүй.</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div>САЙЖРУУЛЖ БОЛОХ ЗҮЙЛС </div></h3><p></p><p>Тус платформыг хөгжүүлж буй "Зээл Эм Эн Платформ" ББСБ-ын мэдээлэлд зээлийн хэмжээ, зээл авах хүний хувийн мэдээллийн бүрдэлтээс хамаарч зээлийн хүсэлтийг таван минутаас гурван өдрийн дотор шийднэ хэмээжээ. Зээл авахад хүсэлт маань удаа дараа таван минутын дотор шийдэгдсэнээс харахад Zeel.mn дээрх ихэнх зээлийн хүсэлт төдий хугацаанд шийдэгдчихдэг бололтой. </p><p>Мөн зээлийн үйлчилгээгээр дагнаж буй учир цаашид даатгал, эрүүл мэнд, боловсрол, автомашины гэх зэргээр төрөлжүүлж болох юм гэж бодогдлоо. Дэвшилтэт технологи ашиглан, зээл авах, өгөх үйл явцыг цогц шийдэж буй шинэлэг платформ учир энэ мэт хөгжүүлэлтүүдийг удахгүй хийх нь мэдээж биз ээ. </p> <blockquote><p></p><p>Апп татах:</p><p>- <a href="https://play.google.com/store/apps/details?id=mn.zeel.app.new&hl=mn&gl=US" target="_blank">PlayStore</a><br>- <a href="https://apps.apple.com/us/app/zeel-mn/id1433536972" target="_blank">AppStore</a></p> <cite> </cite></blockquote><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Zeel.mn-ийн эргэн тойронд</h3><p>Дэлхий дахинаа хүчээ авч буй дижитал хөрөнгийн зах зээл өдгөө Монголын хөрсөнд даатгал, зээл, хөрөнгийн биржийн үйлчилгээг хослуулсан нэгэн цогц бүтээгдэхүүн байдлаар хөгжих нь тодорхой болж байна. Учир нь, Монголын анхны <a href="https://unread.today/c/insight-ico-sto" target="_blank">"ICTG" Security Token</a> буюу биет болон биет бус хөрөнгийг дижитал хөрөнгө болгон хөрвүүлэх боломжийг олон нийтэд танилцуулж, ердөө гурван хоногийн дотор зах зээлээс 16.3 тэрбум төгрөгийн хөрөнгө оруулалт татаж чадсан "Ай Си Ти Групп", "Монре Даатгал", "Зээл Эм Эн Платформ" ББСБ болон Монголын хөрөнгийн биржийн гишүүн байгууллага "Стандарт Инвестмэнт ҮЦК" компаниуд энэ сард Стратегийн түншлэлийн гэрээ байгуулжээ. <br><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/7bc3f950b53559f1d10eef667b7dc1e1.jpg"></p><p></p><p><br></p><p>Энэхүү хамтын ажиллагааны гол зорилго нь харилцагч компаниудын үйл ажиллагааг нэгтгэж, дата даатгалын бүтээгдэхүүн бий болгон, токеныг хэрэглээнд оруулж, дижитал хөрөнгө барьцаалсан зээлийн бүтээгдэхүүнийг нийлүүлэх ажээ. Ингэснээр Монголд анх удаа барьцаа нь үнэлгээгээр үнэлэгдэх дижитал хөрөнгийг бий болгох юм байна. Түүнчлэн гаднын болон дотоодын хөрөнгө оруулагчдад Монголын дижитал хөрөнгийн зах зээлд нэвтрэх үйл ажиллагааг зуучилж, брокер, хөрөнгө оруулалтын зөвлөх, андеррайтер зэрэг цогц үйлчилгээг олон улсын стандартын дагуу хүргэх аж. Дээрх хамтын ажиллагааны зорилтууд амжилттай хэрэгжсэнээр даатгалын хүртээмжийг нэмэгдүүлж, даатгалын болон эмэгтэйчүүдийг дэмжих жижиг, дунд үйлдвэрлэлийн гэхчлэн бүх төрлийн зээлийн үйлчилгээг цахимаар авах боломж нээгдэх юм. <br><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/675b237df4c4bf0f91583662c5afda09.jpg"></p><p></p><p class="MsoNormal"><br></p><p class="MsoNormal">Монголын анхны блокчэйнд суурилсан Peer-to-Peer зээлийн үйлчилгээтэй "Зээл Эм Эн Платформ" ББСБ нь хоёр жилийн хугацаанд 250 мянган бүртгэлтэй харилцагч, 14 тэрбум төгрөгийн зээл олголтыг цахим гэрээгээр баталгаажуулснаар үйл ажиллагаагаа 100 хувь цахимаар явуулж буй анхдагч байгууллага болсон юм. Тэд саяхан Монголын тогтвортой санхүүгийн холбоонд гишүүнээр элссэн бөгөөд цаашид тогтвортой хөгжилд чиглэсэн, байгаль орчинд ээлтэй санхүүгийн болон бусад бүтээгдэхүүнийг бий болгохыг эрмэлзэж ажиллана хэмээн мэдэгдээд буй билээ.<br> </p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/37f082be737b4e2e40869ba24366eb80.jpg"></p> </div>	Хүмүүст нийтлэг тулгардаг санхүүгийн асуудалд хялбар бөгөөд бүтээлч шийдлийг санал болгодог финтек аппууд уг салбарын өсөлт, тэлэлтийг тун ч өндөрт авч яваа. Тэдгээрийн нэг бол Zeel.mn. Хүнээс хүнд болон банк, санхүүгийн байгууллагаас хувь хүнд мөнгө зээлдүүлэх үйл явцыг цахим систем, блокчэйн технологиор дамжуулан оновчтой шийдсэн уг аппыг тоймлохоор бэлтгэлээ. ЯАГААД ХЭРЭГЛЭХ ХЭРЭГТЭЙ ВЭ? Цалин буух өдөр яагаа ч үгүй байхад ямар ч мөнгөгүй болох үе хүн бүрд л байдаг. Хэдхэн жилийн өмнө бид энэ мэт асуудлаа ойр дотнын хэн нэгэн рүүгээ утас цохих маягаар шийддэг байсан бол өдгөө гартаа байгаа ухаалаг утсаа ашиглаад, хэнээс ч гуйлгүйгээр таван минутын дотор л шийдчихдэг болжээ. Энэ нь финтек аппуудын гол үнэ цэн, давуу тал юм. Zeel.mn-ийн хувьд зээл авах, өгөх үйл явцдаа цахим систем, блокчэйн технологи ашигласан анхны монгол платформ гэдгээрээ онцлог. Ингэснээр зээлдэгч, зээлдүүлэгч талын харилцан итгэлцлийг дээд зэргээр хангаж, яаралтай үеийн "тусламж"-ийн үйлчилгээг илүү хялбаршуулж буй ажээ. Хэрэглэгч уг платформоос 10 сая хүртэлх төгрөгийн зээлийг 1-12 сарын хугацаатай, сарын 1.0-2.0 хувийн хүүтэйгээр авах боломжтой. Хэрэглэхэд тун хялбар, маш тодорхой мөртөө цомхон, минимал дизайнтай нь амар юм. Түүнээс гадна нүүр хуудсанд Zeel.mn-ийн зээлийн үйлчилгээгээр дамжуулан бизнесээ хөгжүүлж буй үйлдвэрлэл, үйлчилгээ эрхлэгчдийн зураг, эшлэл байсан нь илүү амьд, дотно сэтгэгдэл төрүүлэв. Таны бүртгүүлсэн мэдээлэл, зээлийн мэдээллийн сан, банкны цахим хуулгыг үндэслэн зээл авах дээд хэмжээг систем өөрөө тогтооно. Тиймээс өөрийн нэр, утас, цалин орлогоо тогтмол хүлээж авдаг дансаа алдаагүй, үнэн зөв бөглөсөн байхад л зээл авах боломж шууд үүсэх ба кредит оноо нь ч бодитоор тогтоогдоно. Анхаарах зүйл гэвэл, хэрвээ олон дансаар орлого хүлээж авдаг бол бүртгүүлсэн эхний дансны мэдээлэлд суурилах юм байна лээ. Үүнээс гадна сонгосон зээлийн хүү болон зээлийн дүнгээс 0.5 хувийн шимтгэлийг зээлийн эхний төлөлтөөр авах аж. Мэдээж зээл аваагүй болон өгөөгүй тохиолдолд ямар нэг суурь хураамж, хүү төлөхгүй. Мөн зээлийн эргэн төлөлтийн хугацаагаа сунгах, зээл авах хүсэлт баталгаажихаас өмнө хүсэлтээ цуцлах зэрэг боломж бий. ЯМАР ОНЦЛОГ, ДАВУУ ТАЛТАЙ ВЭ? Zeel.mn платформ нь хүнээс хүнд болон банк, санхүүгийн байгууллагаас хувь хүнд мөнгө зээлдүүлэх боломж олгодгоороо энэ төрлийн бусад үйлчилгээнээс ялгардаг. Өөрөөр хэлбэл та ганцхан зээл авах бус, мөнгө хэрэгтэй буй өөр хэн нэгэнд платформоо ашиглан зээл олгож болно гэсэн үг. Хэрэв та хэн нэгэнд зээл өгөхийг хүсвэл өөрийн өгөх гэж буй зээлийн хэмжээ, хугацаа, хүүг сонгож оруулснаар апп таныг яг ижил нөхцөл бүхий зээлийн хүсэлт илгээсэн хэрэглэгчтэй холбож өгөх зарчмаар ажиллана. Ингэхдээ зээлийн нийт дүнгийн 0.5 хувь нь үйлчилгээний шимтгэл болох юм байна. Та зээл өгөхийнхөө өмнө зээлийн графикийг харж зээлийн эцсийн үлдэгдэл болон эргэн төлөгдөх хэмжээг харах боломжтой. Мэдээж та өөрөө хүсвэл хэдэн хүнд ч зээл өгч болно. Нэмж хэлэхэд, таны мөнгө зээлүүлсэн харилцагч зээлээ төлөхгүй тохиолдолд Zeel.mn уг эрсдлийг 100 хувь хариуцах аж. Өөр нэг онцлох хэсэг бол "Сануулж тусалъя" цэс. Хэрэглэгч хэсэгт байрлах уг цэс танд төлөвлөгөөт зардал, зээлийн эргэн төлөлтийн өдрүүдийг тань сануулна. Ямар нэг нэмэлт алданги, торгууль төлөх, таагүй нөхцөлд орохоос сэргийлэхэд энэ цэс туслах нь гарцаагүй. Мэдээж хэрэг санхүүгийн платформ учир хэрэглэгчээр бүртгүүлэхийн тулд 18 нас хүрсэн, Монгол Улсын иргэн байх, Монголбанканд чанаргүй зээлийн түүхгүй байх, дансаар баталгаажсан орлоготой байх гэх мэт шалгуурууд бий. Энэ явцад хамгийн онцлог санагдсан зүйл нь зээлийн гэрээгээ цахимаар хийх боломж байв. Платформ дээрх онлайн гэрээтэй танилцан, цахим гарын үсгээ зурж баталгаажуулах бөгөөд уг гэрээ хуулийн хүрээнд хүчин төгөлдөр үйлчлэх тул заавал аль нэг салбарт биеэр очиж үйлчлүүлэхгүй нь тун амар байлаа. Хэрэглэгчдийн бүртгэл, мэдээллийг Монголбанкны зээлийн мэдээллийн сан, Хур төрийн мэдээлэл солилцооны систем, арилжааны банкны системтэй холбон баталгаажуулж, кредит оноо тогтоосноор цахим гарын үсгээр үйлчилгээ авах эрх олгодог тул найдвартай эсэхэд санаа зовох хэрэггүй. САЙЖРУУЛЖ БОЛОХ ЗҮЙЛС Тус платформыг хөгжүүлж буй "Зээл Эм Эн Платформ" ББСБ-ын мэдээлэлд зээлийн хэмжээ, зээл авах хүний хувийн мэдээллийн бүрдэлтээс хамаарч зээлийн хүсэлтийг таван минутаас гурван өдрийн дотор шийднэ хэмээжээ. Зээл авахад хүсэлт маань удаа дараа таван минутын дотор шийдэгдсэнээс харахад Zeel.mn дээрх ихэнх зээлийн хүсэлт төдий хугацаанд шийдэгдчихдэг бололтой. Мөн зээлийн үйлчилгээгээр дагнаж буй учир цаашид даатгал, эрүүл мэнд, боловсрол, автомашины гэх зэргээр төрөлжүүлж болох юм гэж бодогдлоо. Дэвшилтэт технологи ашиглан, зээл авах, өгөх үйл явцыг цогц шийдэж буй шинэлэг платформ учир энэ мэт хөгжүүлэлтүүдийг удахгүй хийх нь мэдээж биз ээ. Апп татах: - PlayStore - AppStore Zeel.mn-ийн эргэн тойронд Дэлхий дахинаа хүчээ авч буй дижитал хөрөнгийн зах зээл өдгөө Монголын хөрсөнд даатгал, зээл, хөрөнгийн биржийн үйлчилгээг хослуулсан нэгэн цогц бүтээгдэхүүн байдлаар хөгжих нь тодорхой болж байна. Учир нь, Монголын анхны "ICTG" Security Token буюу биет болон биет бус хөрөнгийг дижитал хөрөнгө болгон хөрвүүлэх боломжийг олон нийтэд танилцуулж, ердөө гурван хоногийн дотор зах зээлээс 16.3 тэрбум төгрөгийн хөрөнгө оруулалт татаж чадсан "Ай Си Ти Групп", "Монре Даатгал", "Зээл Эм Эн Платформ" ББСБ болон Монголын хөрөнгийн биржийн гишүүн байгууллага "Стандарт Инвестмэнт ҮЦК" компаниуд энэ сард Стратегийн түншлэлийн гэрээ байгуулжээ. Энэхүү хамтын ажиллагааны гол зорилго нь харилцагч компаниудын үйл ажиллагааг нэгтгэж, дата даатгалын бүтээгдэхүүн бий болгон, токеныг хэрэглээнд оруулж, дижитал хөрөнгө барьцаалсан зээлийн бүтээгдэхүүнийг нийлүүлэх ажээ. Ингэснээр Монголд анх удаа барьцаа нь үнэлгээгээр үнэлэгдэх дижитал хөрөнгийг бий болгох юм байна. Түүнчлэн гаднын болон дотоодын хөрөнгө оруулагчдад Монголын дижитал хөрөнгийн зах зээлд нэвтрэх үйл ажиллагааг зуучилж, брокер, хөрөнгө оруулалтын зөвлөх, андеррайтер зэрэг цогц үйлчилгээг олон улсын стандартын дагуу хүргэх аж. Дээрх хамтын ажиллагааны зорилтууд амжилттай хэрэгжсэнээр даатгалын хүртээмжийг нэмэгдүүлж, даатгалын болон эмэгтэйчүүдийг дэмжих жижиг, дунд үйлдвэрлэлийн гэхчлэн бүх төрлийн зээлийн үйлчилгээг цахимаар авах боломж нээгдэх юм. Монголын анхны блокчэйнд суурилсан Peer-to-Peer зээлийн үйлчилгээтэй "Зээл Эм Эн Платформ" ББСБ нь хоёр жилийн хугацаанд 250 мянган бүртгэлтэй харилцагч, 14 тэрбум төгрөгийн зээл олголтыг цахим гэрээгээр баталгаажуулснаар үйл ажиллагаагаа 100 хувь цахимаар явуулж буй анхдагч байгууллага болсон юм. Тэд саяхан Монголын тогтвортой санхүүгийн холбоонд гишүүнээр элссэн бөгөөд цаашид тогтвортой хөгжилд чиглэсэн, байгаль орчинд ээлтэй санхүүгийн болон бусад бүтээгдэхүүнийг бий болгохыг эрмэлзэж ажиллана хэмээн мэдэгдээд буй билээ.	Хүмүүст нийтлэг тулгардаг санхүүгийн асуудалд хялбар бөгөөд бүтээлч шийдлийг санал болгодог финтек аппууд уг салбарын өсөлт, тэлэлтийг тун ч өндөрт авч яваа. Тэдгээрийн нэг бол Zeel.mn. Хүнээс хүнд болон банк, санхүүгийн байгууллагаас хувь хүнд мөнгө зээлдүүлэх үйл явцыг цахим систем, блокчэйн технологиор дамжуулан оновчтой шийдсэн уг аппыг тоймлохоор бэлтгэлээ. ### ЯАГААД ХЭРЭГЛЭХ ХЭРЭГТЭЙ ВЭ? Цалин буух өдөр яагаа ч үгүй байхад ямар ч мөнгөгүй болох үе хүн бүрд л байдаг. Хэдхэн жилийн өмнө бид энэ мэт асуудлаа ойр дотнын хэн нэгэн рүүгээ утас цохих маягаар шийддэг байсан бол өдгөө гартаа байгаа ухаалаг утсаа ашиглаад, хэнээс ч гуйлгүйгээр таван минутын дотор л шийдчихдэг болжээ. Энэ нь финтек аппуудын гол үнэ цэн, давуу тал юм. Zeel.mn-ийн хувьд зээл авах, өгөх үйл явцдаа цахим систем, блокчэйн технологи ашигласан анхны монгол платформ гэдгээрээ онцлог. Ингэснээр зээлдэгч, зээлдүүлэгч талын харилцан итгэлцлийг дээд зэргээр хангаж, яаралтай үеийн "тусламж"-ийн үйлчилгээг илүү хялбаршуулж буй ажээ. Хэрэглэгч уг платформоос 10 сая хүртэлх төгрөгийн зээлийг 1-12 сарын хугацаатай, сарын 1.0-2.0 хувийн хүүтэйгээр авах боломжтой. Хэрэглэхэд тун хялбар, маш тодорхой мөртөө цомхон, минимал дизайнтай нь амар юм. Түүнээс гадна нүүр хуудсанд Zeel.mn-ийн зээлийн үйлчилгээгээр дамжуулан бизнесээ хөгжүүлж буй үйлдвэрлэл, үйлчилгээ эрхлэгчдийн зураг, эшлэл байсан нь илүү амьд, дотно сэтгэгдэл төрүүлэв. Таны бүртгүүлсэн мэдээлэл, зээлийн мэдээллийн сан, банкны цахим хуулгыг үндэслэн зээл авах дээд хэмжээг систем өөрөө тогтооно. Тиймээс өөрийн нэр, утас, цалин орлогоо тогтмол хүлээж авдаг дансаа алдаагүй, үнэн зөв бөглөсөн байхад л зээл авах боломж шууд үүсэх ба кредит оноо нь ч бодитоор тогтоогдоно. Анхаарах зүйл гэвэл, хэрвээ олон дансаар орлого хүлээж авдаг бол бүртгүүлсэн эхний дансны мэдээлэлд суурилах юм байна лээ. Үүнээс гадна сонгосон зээлийн хүү болон зээлийн дүнгээс 0.5 хувийн шимтгэлийг зээлийн эхний төлөлтөөр авах аж. Мэдээж зээл аваагүй болон өгөөгүй тохиолдолд ямар нэг суурь хураамж, хүү төлөхгүй. Мөн зээлийн эргэн төлөлтийн хугацаагаа сунгах, зээл авах хүсэлт баталгаажихаас өмнө хүсэлтээ цуцлах зэрэг боломж бий. ### ЯМАР ОНЦЛОГ, ДАВУУ ТАЛТАЙ ВЭ? Zeel.mn платформ нь хүнээс хүнд болон банк, санхүүгийн байгууллагаас хувь хүнд мөнгө зээлдүүлэх боломж олгодгоороо энэ төрлийн бусад үйлчилгээнээс ялгардаг. Өөрөөр хэлбэл та ганцхан зээл авах бус, мөнгө хэрэгтэй буй өөр хэн нэгэнд платформоо ашиглан зээл олгож болно гэсэн үг. Хэрэв та хэн нэгэнд зээл өгөхийг хүсвэл өөрийн өгөх гэж буй зээлийн хэмжээ, хугацаа, хүүг сонгож оруулснаар апп таныг яг ижил нөхцөл бүхий зээлийн хүсэлт илгээсэн хэрэглэгчтэй холбож өгөх зарчмаар ажиллана. Ингэхдээ зээлийн нийт дүнгийн 0.5 хувь нь үйлчилгээний шимтгэл болох юм байна. Та зээл өгөхийнхөө өмнө зээлийн графикийг харж зээлийн эцсийн үлдэгдэл болон эргэн төлөгдөх хэмжээг харах боломжтой. Мэдээж та өөрөө хүсвэл хэдэн хүнд ч зээл өгч болно. Нэмж хэлэхэд, таны мөнгө зээлүүлсэн харилцагч зээлээ төлөхгүй тохиолдолд Zeel.mn уг эрсдлийг 100 хувь хариуцах аж. Өөр нэг онцлох хэсэг бол "Сануулж тусалъя" цэс. Хэрэглэгч хэсэгт байрлах уг цэс танд төлөвлөгөөт зардал, зээлийн эргэн төлөлтийн өдрүүдийг тань сануулна. Ямар нэг нэмэлт алданги, торгууль төлөх, таагүй нөхцөлд орохоос сэргийлэхэд энэ цэс туслах нь гарцаагүй. Мэдээж хэрэг санхүүгийн платформ учир хэрэглэгчээр бүртгүүлэхийн тулд 18 нас хүрсэн, Монгол Улсын иргэн байх, Монголбанканд чанаргүй зээлийн түүхгүй байх, дансаар баталгаажсан орлоготой байх гэх мэт шалгуурууд бий. Энэ явцад хамгийн онцлог санагдсан зүйл нь зээлийн гэрээгээ цахимаар хийх боломж байв. Платформ дээрх онлайн гэрээтэй танилцан, цахим гарын үсгээ зурж баталгаажуулах бөгөөд уг гэрээ хуулийн хүрээнд хүчин төгөлдөр үйлчлэх тул заавал аль нэг салбарт биеэр очиж үйлчлүүлэхгүй нь тун амар байлаа. Хэрэглэгчдийн бүртгэл, мэдээллийг Монголбанкны зээлийн мэдээллийн сан, Хур төрийн мэдээлэл солилцооны систем, арилжааны банкны системтэй холбон баталгаажуулж, кредит оноо тогтоосноор цахим гарын үсгээр үйлчилгээ авах эрх олгодог тул найдвартай эсэхэд санаа зовох хэрэггүй. ### САЙЖРУУЛЖ БОЛОХ ЗҮЙЛС Тус платформыг хөгжүүлж буй "Зээл Эм Эн Платформ" ББСБ-ын мэдээлэлд зээлийн хэмжээ, зээл авах хүний хувийн мэдээллийн бүрдэлтээс хамаарч зээлийн хүсэлтийг таван минутаас гурван өдрийн дотор шийднэ хэмээжээ. Зээл авахад хүсэлт маань удаа дараа таван минутын дотор шийдэгдсэнээс харахад Zeel.mn дээрх ихэнх зээлийн хүсэлт төдий хугацаанд шийдэгдчихдэг бололтой. Мөн зээлийн үйлчилгээгээр дагнаж буй учир цаашид даатгал, эрүүл мэнд, боловсрол, автомашины гэх зэргээр төрөлжүүлж болох юм гэж бодогдлоо. Дэвшилтэт технологи ашиглан, зээл авах, өгөх үйл явцыг цогц шийдэж буй шинэлэг платформ учир энэ мэт хөгжүүлэлтүүдийг удахгүй хийх нь мэдээж биз ээ. > Апп татах: > > - PlayStore > - AppStore ### Zeel.mn-ийн эргэн тойронд Дэлхий дахинаа хүчээ авч буй дижитал хөрөнгийн зах зээл өдгөө Монголын хөрсөнд даатгал, зээл, хөрөнгийн биржийн үйлчилгээг хослуулсан нэгэн цогц бүтээгдэхүүн байдлаар хөгжих нь тодорхой болж байна. Учир нь, Монголын анхны "ICTG" Security Token буюу биет болон биет бус хөрөнгийг дижитал хөрөнгө болгон хөрвүүлэх боломжийг олон нийтэд танилцуулж, ердөө гурван хоногийн дотор зах зээлээс 16.3 тэрбум төгрөгийн хөрөнгө оруулалт татаж чадсан "Ай Си Ти Групп", "Монре Даатгал", "Зээл Эм Эн Платформ" ББСБ болон Монголын хөрөнгийн биржийн гишүүн байгууллага "Стандарт Инвестмэнт ҮЦК" компаниуд энэ сард Стратегийн түншлэлийн гэрээ байгуулжээ. Энэхүү хамтын ажиллагааны гол зорилго нь харилцагч компаниудын үйл ажиллагааг нэгтгэж, дата даатгалын бүтээгдэхүүн бий болгон, токеныг хэрэглээнд оруулж, дижитал хөрөнгө барьцаалсан зээлийн бүтээгдэхүүнийг нийлүүлэх ажээ. Ингэснээр Монголд анх удаа барьцаа нь үнэлгээгээр үнэлэгдэх дижитал хөрөнгийг бий болгох юм байна. Түүнчлэн гаднын болон дотоодын хөрөнгө оруулагчдад Монголын дижитал хөрөнгийн зах зээлд нэвтрэх үйл ажиллагааг зуучилж, брокер, хөрөнгө оруулалтын зөвлөх, андеррайтер зэрэг цогц үйлчилгээг олон улсын стандартын дагуу хүргэх аж. Дээрх хамтын ажиллагааны зорилтууд амжилттай хэрэгжсэнээр даатгалын хүртээмжийг нэмэгдүүлж, даатгалын болон эмэгтэйчүүдийг дэмжих жижиг, дунд үйлдвэрлэлийн гэхчлэн бүх төрлийн зээлийн үйлчилгээг цахимаар авах боломж нээгдэх юм. Монголын анхны блокчэйнд суурилсан Peer-to-Peer зээлийн үйлчилгээтэй "Зээл Эм Эн Платформ" ББСБ нь хоёр жилийн хугацаанд 250 мянган бүртгэлтэй харилцагч, 14 тэрбум төгрөгийн зээл олголтыг цахим гэрээгээр баталгаажуулснаар үйл ажиллагаагаа 100 хувь цахимаар явуулж буй анхдагч байгууллага болсон юм. Тэд саяхан Монголын тогтвортой санхүүгийн холбоонд гишүүнээр элссэн бөгөөд цаашид тогтвортой хөгжилд чиглэсэн, байгаль орчинд ээлтэй санхүүгийн болон бусад бүтээгдэхүүнийг бий болгохыг эрмэлзэж ажиллана хэмээн мэдэгдээд буй билээ.
https://unread.today/c/book-giveandtake	Номын тухай	Tsogzolmaa Shofyor	2020-06-21T00:00:00	6 сарын 21, 2020	Адам Грантын "Өгөх, авах ухаан" номын тухай	<div class="article-body"> <h2>Амжилтын талаарх түгээмэл ойлголт, байр суурийг няцааж, бусдад туслах нь амжилтад хүрэх томьёо болохыг тайлбарласан профессор Адам Грантын “Өгөх, авах ухаан” номыг энэ удаа онцолж байна. Анхны энэ ном нь Адам Грантыг сайн таниулан нэр хүндийг нь өргөж, өдгөө олон ном бичсэн, ажил карьер ба менежментийн том сэтгэгч болоход жинтэй нөлөөлсөн юм. Зохиогч 10 гаруй жилийн судалгаандаа үндэслэн бусдад хариу нэхэлгүй тус хүргэх нь эцэстээ ямар гайхалтай үр дүнтэй авчирдгийг энэ номдоо бичжээ. Ингээд тун саяхан албан ёсны эрхтэй орчуулагдсан "Өгөх, авах ухаан"-тай танилцъя.</h2><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Яагаад өгөх, авах гэж? </h3><p>Адам Грант бол Уартоны бизнесийн сургуулийн хамгийн топ профессороор олон жил дараалан шалгарсан нэр хүндтэй судлаач юм. Тэрээр энэ болоод "Анхдагчид", "Option B" зэрэг хэд хэдэн ном бичсэн бөгөөд дэлхийн менежментийн шилдэг 10 сэтгэгч, Fortune сэтгүүлийн "40 хүртэлх 40" жагсаалтад нэрлэгдэж байв. Мөн WorkLife подкастыг хөтлөн явуулж, дэлхийн хамаг л том компани, байгууллагуудад уригдан лекц уншдаг.<br><br>Тэрээр энэ номоо гаргахаас өмнө 10 гаруй жилийн турш хүмүүс бусадтай харилцахдаа ямар стратеги баримталж, хэрхэн сонголт хийдэг тухай судалгааг Google-ээс эхлээд АНУ-ын Агаарын зэвсэгт хүчний цэргүүд дээр хийжээ. Үүний дагуу бидний өдөр тутмын харилцаандаа баримталдаг хандлага амжилтад хүрэхэд санаанд оромгүй байдлаар нөлөөлдгийг олж мэдсэн байна. Тэдний ялгаатай хандлагыг ерөнхийд нь тайлбарлахын тулд хүмүүсийг авагч, өгөгч гэж нэрлэжээ. <br><br>Хүмүүсийн бусдад өгөх, авах хүсэл сонирхол харилцан адилгүй байдаг. Тухайлбал, авагч төрлийн хүн бусдад алсын бодолтой тусалж, хожим авах ашиг тус нь гаргаж буй зардал, золиосоос илүү байх ёстой гэж үздэг бол харин өгөгчид бусдад чин сэтгэлээсээ хариу нэхэлгүй туслахыг хичээдэг байна. Гэвч бидний ихэнх нь цэвэр өгөгч, авагч гэх туйлын зарчмыг баримтлахаас илүүтэй хоёуланг нь тэнцвэржүүлж “нийцүүлэх” алтан дундаж хандлагыг баримталдаг ажээ. Харин ажлын талбарт аль нэг хандлагыг давамгай баримталдгийг сэтгэл зүйчид тогтоосон байна. </p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/53/23aba66c73bce1137f87ea15622f2697.jpg"></p><p>Өгөгч хүмүүс авагчдаас 14 хувиар бага цалин авахаас гадна гэмт хэргийн золиос болох магадлал хоёр дахин их байдаг гэвэл итгэх үү? Авагч, нийцүүлэгч, өгөгч хүмүүсийн аль нь амжилтад хүрэх илүү магадлалтай байдаг бол? Судалгаагаар өндөр амжилтад хүрсэн хүмүүсийн дийлэнх нь нөгөөх л өгөгч төрлийн хүмүүс байсныг Адам Грант хэдэн зуун сонирхолтой түүх, жишээгээр тайлбарлажээ.<br><br>Түүний номын бүтэц, бичлэгийн хэв маяг нь АНУ-ын сэтгэл зүйч, зохиолч Дейл Карнегийн сэтгэл зүй, харилцааны алдарт бүтээлүүдтэй тун төстэй. Олон төрлийн хүмүүс, үйл явдалд хийсэн судалгааны ажлуудаа сонирхолтой түүх, харилцан яриагаар хачирлаж, алдартай хүмүүсийн эшлэл, ярилцлагын хэсгээс шигтгээ болгон оруулжээ. Нийт есөн бүлэг, 300 гаруй хуудастай ном боловч уншихад зугаатай, хөнгөн. Гэвч унших тусам уншигчдад өөрийнхөө тухай эргэцүүлэн бодох сэдэл өгч, харилцаа, хандлагаа эерэгээр өөрчилж болох олон санаа, шийдлийг төрүүлэх болно. Ажил карьер, бизнесээ амжилттай авч явах, бусадтай харилцах, асуудалд хэрхэн хандах тухай зөв зүйтэй чиг баримжааг өгч, “өгөх”-ийн үнэ цэн, гайхамшгийг энэхүү номд тайлбарлажээ. </p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Өгөхийг үлгэрлэгч Авраам Линкольн</h3><p></p><p>Авахаас илүү өгөх нь харилцааны илүү хүчтэй, аюулгүй хэв маяг болохыг өгүүлсэн нэгэн түүхийг хуваалцсаныг нь хүргэе. Амьдралынхаа ихэнх хугацааг ферм дээр өнгөрүүлсэн 23 настай нэгэн залуу Иллинойс мужаас улс төрд орох гэсэн анхны оролдлогодоо ялагджээ. Сонгуульд ялагдсаныхаа дараа банкнаас зээл авч найзтайгаа жижиг дэлгүүр нээсэн боловч удалгүй дампуурч, зээлээ төлж чадахгүйд хүрснээс гадна хамтрагч нь нас барж, жилийн орлогоосоо 15 дахин их өрийг төлөх хүнд ачаа үүрчээ. Тэрээр өр төлбөрөө төлөхөд хэдэн жилийг зарцуулж, мужийн хууль тогтоох байгууллагын гишүүн болсныхоо дараа 45 насандаа сенатын сонгуульд нэр дэвшихдээ урьдчилсан санал хураалтаар нэгэн мужийн захирагчтай ойролцоо хувьтай явж байсан аж. Гэвч өрсөлдөгч нэр дэвшигч нь зүй бус хэргүүдтэй орооцолдож байсан учраас муу хүнийг улс төрд гаргахгүйн тулд сонгуулиас нэрээ татаж, улс төрийн туршлагын хувьд өөрөөс нь илүү Лайман Трумбулл хэмээх боолчлолын эсрэг тэмцдэг, чадварлаг шүүгчид санал өгөхийг уриалжээ. Тэрээр өөрийн эрх ашгийг хойш тавин, тэр хүнд санал өгөхийг бусдад ятгасан юм. </p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/53/5c4a9e1b57551b4b9998c4f28a7687be.jpg"></p><p></p><p><br></p><p>Ингээд сонгуулийн дүнгээр түүний дэмжсэн хүн гарсан билээ. Энэ бол улс орны эрх ашгийг өөрийн эрхээс дээгүүрт тавьдаг Авраам Линкольны бодит түүх юм. Тэрээр 1860 онд Ерөнхийлөгчийн сонгуульд ялсныхаа дараа Бүгд найрамдах намын сунгаанд түүнтэй өрсөлдсөн гурван эрхмийг Төрийн нарийн бичгийн дарга, Сангийн сайд, Ерөнхий прокурорын албан тушаалд томилжээ. Хэрэв авах хандлагатай хүн байсан бол өөрт нь үргэлж за гэдэг чих зөөлөнтэй хүмүүсээр хүрээлүүлэх байсан бол нийцүүлэгчид өөрт нь тус хүргэж байсан холбоотнуудаа урьж ажиллуулах байсан хэмээн зохиогч онцолсон байна. Харин Линкольн тэдний эх орныхоо төлөө гавьяа байгуулах боломжийг хаах эрх байхгүй хэмээн өөрийн хүчтэй өрсөлдөгчдийг засагтаа урьж, хамтран ажилласан түүхтэй ажээ.</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Өгөхийн марафон </h3><p>Энэхүү номд амжилтад хүрсэн өгөгч хүмүүс networking буюу харилцаа тогтоох, colloborating буюу хамтран ажиллах, evaluating буюу үнэлэх, influencing буюу нөлөөлөх гэх харилцааны дөрвөн хэрэгслийг хэрхэн үр дүнтэй ашигладгийг өгүүлжээ. Өгөгчид нэг бол хамгийн шилдгүүд, үгүй бол хамгийн бүтэлгүй нөхөд байх магадлал өндөр. Харин авагч болон нийцүүлэгчид амжилт бүтээлээрээ тэдний дундуур жагсдаг ажээ. Өгөгчид чухам ямар стратеги баримталж, хэрхэн сонголт хийхээс түрүү магнай юм уу баян ходоод болох эсэх нь шийдэгддэг байна. Гэхдээ нэг удаагийн өгөх үйл хэзээ ч амжилтад хөтлөхгүй. Өгөгч хандлага 100 алдын богино зайн уралдаанд хэрэг болохгүй. Харин марафонд гүйхэд маш чухал ажээ. Тиймээс эхлээд амжилтад хүрээд дараа нь бусдад туслах биш эхэлж туслаад түүгээрээ дамжуулан амжилтад хүрч болох хандлага бол жинхэнэ өгөх ухаан юм. </p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/53/c5f3c9771f2ec83972baf7bd7e1517e6.png"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Авагчийн тухай андуурсан бодол</h3><p>Өгөгч хандлагатай хүмүүсийн амжилтыг бид дутуу үнэлдэг жишээ олон. Ажлын талбарт авагчид шинэлэг санаа дэвшүүлэхдээ өөртөө итгэлтэй байж, түүнийхээ төлөө тэмцэх эрмэлзэлтэй, бие даасан байдгийг Адам Грант архитекторуудын ажиллах арга барилд хийсэн судалгаанаас олжээ. Харин өгөгчид илүү хамтын ажиллагааг чухалчилж, хувийн ашиг сонирхлоос илүүтэй баг хамт олны сайн сайхны төлөө нөөц бололцоогоо зориулдаг байна. Өгөгчид ажлын арга барилаа сагсан бөмбөгийн дамжуулалттай адилтгадаг гэнэ. Тэд бусдын өгсөн дамжуулалтаар би оноо авсан гэх бус багийн ажиллагааг эрхэмлэдэг байна. </p> <p></p><p>Ихэнх хүмүүс дууныхаа өнгийг ширүүн болгож, чанга ярьж, итгэлтэй байгаагаа харуулахыг хичээдэг. Харин өгөгчид хариулт нэхэхээсээ илүү асуулт асуудаг, ширүүн ярихаас илүү эргэлзэж ярьдаг, давуу талаа дөвийлгөх бус сул талаа хүлээн зөвшөөрдөг байна. Мөн өөрийн бодлыг тулгахаас илүүтэй зөвлөгөө авахыг хичээдэг байна. Алдартай уран бүтээлчид, спортын тамирчдын анхны багш нар нь ихэнх нь маш эелдэг, тэвчээртэй хүмүүс байсныг уг номд онцолжээ. Амжилт биш хүчин чармайлт л хүний мөн чанарын үзүүлэлт болохыг удаах бүлгүүдэд өгүүлж, дэлхийн хэмжээний од болох тамирчдыг хэрхэн шилж сонгодог, яагаад хүмүүс ирээдүй муутай нэр дэвшигчдэд найдлага тавьдаг тухай бичсэн байна. </p><p>Хүн амьдралынхаа хайран цагийг бусдын төлөө л гарздаад байвал өөрийн бүх эрч хүчээ алдаж дуусах нь тодорхой. Хамгийн гол нь, бусдад туслахдаа бус бусдын төлөө хийсэн бүхнийхээ утга учрыг ойлгож, сайн сайханд тэмүүлэх нь танд аз жаргал, итгэл найдвар төрүүлэх учиртайг та эндээс дэлгэрүүлж унших болно.<br></p> </div>	Амжилтын талаарх түгээмэл ойлголт, байр суурийг няцааж, бусдад туслах нь амжилтад хүрэх томьёо болохыг тайлбарласан профессор Адам Грантын “Өгөх, авах ухаан” номыг энэ удаа онцолж байна. Анхны энэ ном нь Адам Грантыг сайн таниулан нэр хүндийг нь өргөж, өдгөө олон ном бичсэн, ажил карьер ба менежментийн том сэтгэгч болоход жинтэй нөлөөлсөн юм. Зохиогч 10 гаруй жилийн судалгаандаа үндэслэн бусдад хариу нэхэлгүй тус хүргэх нь эцэстээ ямар гайхалтай үр дүнтэй авчирдгийг энэ номдоо бичжээ. Ингээд тун саяхан албан ёсны эрхтэй орчуулагдсан "Өгөх, авах ухаан"-тай танилцъя. Яагаад өгөх, авах гэж? Адам Грант бол Уартоны бизнесийн сургуулийн хамгийн топ профессороор олон жил дараалан шалгарсан нэр хүндтэй судлаач юм. Тэрээр энэ болоод "Анхдагчид", "Option B" зэрэг хэд хэдэн ном бичсэн бөгөөд дэлхийн менежментийн шилдэг 10 сэтгэгч, Fortune сэтгүүлийн "40 хүртэлх 40" жагсаалтад нэрлэгдэж байв. Мөн WorkLife подкастыг хөтлөн явуулж, дэлхийн хамаг л том компани, байгууллагуудад уригдан лекц уншдаг. Тэрээр энэ номоо гаргахаас өмнө 10 гаруй жилийн турш хүмүүс бусадтай харилцахдаа ямар стратеги баримталж, хэрхэн сонголт хийдэг тухай судалгааг Google-ээс эхлээд АНУ-ын Агаарын зэвсэгт хүчний цэргүүд дээр хийжээ. Үүний дагуу бидний өдөр тутмын харилцаандаа баримталдаг хандлага амжилтад хүрэхэд санаанд оромгүй байдлаар нөлөөлдгийг олж мэдсэн байна. Тэдний ялгаатай хандлагыг ерөнхийд нь тайлбарлахын тулд хүмүүсийг авагч, өгөгч гэж нэрлэжээ. Хүмүүсийн бусдад өгөх, авах хүсэл сонирхол харилцан адилгүй байдаг. Тухайлбал, авагч төрлийн хүн бусдад алсын бодолтой тусалж, хожим авах ашиг тус нь гаргаж буй зардал, золиосоос илүү байх ёстой гэж үздэг бол харин өгөгчид бусдад чин сэтгэлээсээ хариу нэхэлгүй туслахыг хичээдэг байна. Гэвч бидний ихэнх нь цэвэр өгөгч, авагч гэх туйлын зарчмыг баримтлахаас илүүтэй хоёуланг нь тэнцвэржүүлж “нийцүүлэх” алтан дундаж хандлагыг баримталдаг ажээ. Харин ажлын талбарт аль нэг хандлагыг давамгай баримталдгийг сэтгэл зүйчид тогтоосон байна. Өгөгч хүмүүс авагчдаас 14 хувиар бага цалин авахаас гадна гэмт хэргийн золиос болох магадлал хоёр дахин их байдаг гэвэл итгэх үү? Авагч, нийцүүлэгч, өгөгч хүмүүсийн аль нь амжилтад хүрэх илүү магадлалтай байдаг бол? Судалгаагаар өндөр амжилтад хүрсэн хүмүүсийн дийлэнх нь нөгөөх л өгөгч төрлийн хүмүүс байсныг Адам Грант хэдэн зуун сонирхолтой түүх, жишээгээр тайлбарлажээ. Түүний номын бүтэц, бичлэгийн хэв маяг нь АНУ-ын сэтгэл зүйч, зохиолч Дейл Карнегийн сэтгэл зүй, харилцааны алдарт бүтээлүүдтэй тун төстэй. Олон төрлийн хүмүүс, үйл явдалд хийсэн судалгааны ажлуудаа сонирхолтой түүх, харилцан яриагаар хачирлаж, алдартай хүмүүсийн эшлэл, ярилцлагын хэсгээс шигтгээ болгон оруулжээ. Нийт есөн бүлэг, 300 гаруй хуудастай ном боловч уншихад зугаатай, хөнгөн. Гэвч унших тусам уншигчдад өөрийнхөө тухай эргэцүүлэн бодох сэдэл өгч, харилцаа, хандлагаа эерэгээр өөрчилж болох олон санаа, шийдлийг төрүүлэх болно. Ажил карьер, бизнесээ амжилттай авч явах, бусадтай харилцах, асуудалд хэрхэн хандах тухай зөв зүйтэй чиг баримжааг өгч, “өгөх”-ийн үнэ цэн, гайхамшгийг энэхүү номд тайлбарлажээ. Өгөхийг үлгэрлэгч Авраам Линкольн Авахаас илүү өгөх нь харилцааны илүү хүчтэй, аюулгүй хэв маяг болохыг өгүүлсэн нэгэн түүхийг хуваалцсаныг нь хүргэе. Амьдралынхаа ихэнх хугацааг ферм дээр өнгөрүүлсэн 23 настай нэгэн залуу Иллинойс мужаас улс төрд орох гэсэн анхны оролдлогодоо ялагджээ. Сонгуульд ялагдсаныхаа дараа банкнаас зээл авч найзтайгаа жижиг дэлгүүр нээсэн боловч удалгүй дампуурч, зээлээ төлж чадахгүйд хүрснээс гадна хамтрагч нь нас барж, жилийн орлогоосоо 15 дахин их өрийг төлөх хүнд ачаа үүрчээ. Тэрээр өр төлбөрөө төлөхөд хэдэн жилийг зарцуулж, мужийн хууль тогтоох байгууллагын гишүүн болсныхоо дараа 45 насандаа сенатын сонгуульд нэр дэвшихдээ урьдчилсан санал хураалтаар нэгэн мужийн захирагчтай ойролцоо хувьтай явж байсан аж. Гэвч өрсөлдөгч нэр дэвшигч нь зүй бус хэргүүдтэй орооцолдож байсан учраас муу хүнийг улс төрд гаргахгүйн тулд сонгуулиас нэрээ татаж, улс төрийн туршлагын хувьд өөрөөс нь илүү Лайман Трумбулл хэмээх боолчлолын эсрэг тэмцдэг, чадварлаг шүүгчид санал өгөхийг уриалжээ. Тэрээр өөрийн эрх ашгийг хойш тавин, тэр хүнд санал өгөхийг бусдад ятгасан юм. Ингээд сонгуулийн дүнгээр түүний дэмжсэн хүн гарсан билээ. Энэ бол улс орны эрх ашгийг өөрийн эрхээс дээгүүрт тавьдаг Авраам Линкольны бодит түүх юм. Тэрээр 1860 онд Ерөнхийлөгчийн сонгуульд ялсныхаа дараа Бүгд найрамдах намын сунгаанд түүнтэй өрсөлдсөн гурван эрхмийг Төрийн нарийн бичгийн дарга, Сангийн сайд, Ерөнхий прокурорын албан тушаалд томилжээ. Хэрэв авах хандлагатай хүн байсан бол өөрт нь үргэлж за гэдэг чих зөөлөнтэй хүмүүсээр хүрээлүүлэх байсан бол нийцүүлэгчид өөрт нь тус хүргэж байсан холбоотнуудаа урьж ажиллуулах байсан хэмээн зохиогч онцолсон байна. Харин Линкольн тэдний эх орныхоо төлөө гавьяа байгуулах боломжийг хаах эрх байхгүй хэмээн өөрийн хүчтэй өрсөлдөгчдийг засагтаа урьж, хамтран ажилласан түүхтэй ажээ. Өгөхийн марафон Энэхүү номд амжилтад хүрсэн өгөгч хүмүүс networking буюу харилцаа тогтоох, colloborating буюу хамтран ажиллах, evaluating буюу үнэлэх, influencing буюу нөлөөлөх гэх харилцааны дөрвөн хэрэгслийг хэрхэн үр дүнтэй ашигладгийг өгүүлжээ. Өгөгчид нэг бол хамгийн шилдгүүд, үгүй бол хамгийн бүтэлгүй нөхөд байх магадлал өндөр. Харин авагч болон нийцүүлэгчид амжилт бүтээлээрээ тэдний дундуур жагсдаг ажээ. Өгөгчид чухам ямар стратеги баримталж, хэрхэн сонголт хийхээс түрүү магнай юм уу баян ходоод болох эсэх нь шийдэгддэг байна. Гэхдээ нэг удаагийн өгөх үйл хэзээ ч амжилтад хөтлөхгүй. Өгөгч хандлага 100 алдын богино зайн уралдаанд хэрэг болохгүй. Харин марафонд гүйхэд маш чухал ажээ. Тиймээс эхлээд амжилтад хүрээд дараа нь бусдад туслах биш эхэлж туслаад түүгээрээ дамжуулан амжилтад хүрч болох хандлага бол жинхэнэ өгөх ухаан юм. Авагчийн тухай андуурсан бодол Өгөгч хандлагатай хүмүүсийн амжилтыг бид дутуу үнэлдэг жишээ олон. Ажлын талбарт авагчид шинэлэг санаа дэвшүүлэхдээ өөртөө итгэлтэй байж, түүнийхээ төлөө тэмцэх эрмэлзэлтэй, бие даасан байдгийг Адам Грант архитекторуудын ажиллах арга барилд хийсэн судалгаанаас олжээ. Харин өгөгчид илүү хамтын ажиллагааг чухалчилж, хувийн ашиг сонирхлоос илүүтэй баг хамт олны сайн сайхны төлөө нөөц бололцоогоо зориулдаг байна. Өгөгчид ажлын арга барилаа сагсан бөмбөгийн дамжуулалттай адилтгадаг гэнэ. Тэд бусдын өгсөн дамжуулалтаар би оноо авсан гэх бус багийн ажиллагааг эрхэмлэдэг байна. Ихэнх хүмүүс дууныхаа өнгийг ширүүн болгож, чанга ярьж, итгэлтэй байгаагаа харуулахыг хичээдэг. Харин өгөгчид хариулт нэхэхээсээ илүү асуулт асуудаг, ширүүн ярихаас илүү эргэлзэж ярьдаг, давуу талаа дөвийлгөх бус сул талаа хүлээн зөвшөөрдөг байна. Мөн өөрийн бодлыг тулгахаас илүүтэй зөвлөгөө авахыг хичээдэг байна. Алдартай уран бүтээлчид, спортын тамирчдын анхны багш нар нь ихэнх нь маш эелдэг, тэвчээртэй хүмүүс байсныг уг номд онцолжээ. Амжилт биш хүчин чармайлт л хүний мөн чанарын үзүүлэлт болохыг удаах бүлгүүдэд өгүүлж, дэлхийн хэмжээний од болох тамирчдыг хэрхэн шилж сонгодог, яагаад хүмүүс ирээдүй муутай нэр дэвшигчдэд найдлага тавьдаг тухай бичсэн байна. Хүн амьдралынхаа хайран цагийг бусдын төлөө л гарздаад байвал өөрийн бүх эрч хүчээ алдаж дуусах нь тодорхой. Хамгийн гол нь, бусдад туслахдаа бус бусдын төлөө хийсэн бүхнийхээ утга учрыг ойлгож, сайн сайханд тэмүүлэх нь танд аз жаргал, итгэл найдвар төрүүлэх учиртайг та эндээс дэлгэрүүлж унших болно.	Амжилтын талаарх түгээмэл ойлголт, байр суурийг няцааж, бусдад туслах нь амжилтад хүрэх томьёо болохыг тайлбарласан профессор Адам Грантын “Өгөх, авах ухаан” номыг энэ удаа онцолж байна. Анхны энэ ном нь Адам Грантыг сайн таниулан нэр хүндийг нь өргөж, өдгөө олон ном бичсэн, ажил карьер ба менежментийн том сэтгэгч болоход жинтэй нөлөөлсөн юм. Зохиогч 10 гаруй жилийн судалгаандаа үндэслэн бусдад хариу нэхэлгүй тус хүргэх нь эцэстээ ямар гайхалтай үр дүнтэй авчирдгийг энэ номдоо бичжээ. Ингээд тун саяхан албан ёсны эрхтэй орчуулагдсан "Өгөх, авах ухаан"-тай танилцъя. ### Яагаад өгөх, авах гэж? Адам Грант бол Уартоны бизнесийн сургуулийн хамгийн топ профессороор олон жил дараалан шалгарсан нэр хүндтэй судлаач юм. Тэрээр энэ болоод "Анхдагчид", "Option B" зэрэг хэд хэдэн ном бичсэн бөгөөд дэлхийн менежментийн шилдэг 10 сэтгэгч, Fortune сэтгүүлийн "40 хүртэлх 40" жагсаалтад нэрлэгдэж байв. Мөн WorkLife подкастыг хөтлөн явуулж, дэлхийн хамаг л том компани, байгууллагуудад уригдан лекц уншдаг. Тэрээр энэ номоо гаргахаас өмнө 10 гаруй жилийн турш хүмүүс бусадтай харилцахдаа ямар стратеги баримталж, хэрхэн сонголт хийдэг тухай судалгааг Google-ээс эхлээд АНУ-ын Агаарын зэвсэгт хүчний цэргүүд дээр хийжээ. Үүний дагуу бидний өдөр тутмын харилцаандаа баримталдаг хандлага амжилтад хүрэхэд санаанд оромгүй байдлаар нөлөөлдгийг олж мэдсэн байна. Тэдний ялгаатай хандлагыг ерөнхийд нь тайлбарлахын тулд хүмүүсийг авагч, өгөгч гэж нэрлэжээ. Хүмүүсийн бусдад өгөх, авах хүсэл сонирхол харилцан адилгүй байдаг. Тухайлбал, авагч төрлийн хүн бусдад алсын бодолтой тусалж, хожим авах ашиг тус нь гаргаж буй зардал, золиосоос илүү байх ёстой гэж үздэг бол харин өгөгчид бусдад чин сэтгэлээсээ хариу нэхэлгүй туслахыг хичээдэг байна. Гэвч бидний ихэнх нь цэвэр өгөгч, авагч гэх туйлын зарчмыг баримтлахаас илүүтэй хоёуланг нь тэнцвэржүүлж “нийцүүлэх” алтан дундаж хандлагыг баримталдаг ажээ. Харин ажлын талбарт аль нэг хандлагыг давамгай баримталдгийг сэтгэл зүйчид тогтоосон байна. Өгөгч хүмүүс авагчдаас 14 хувиар бага цалин авахаас гадна гэмт хэргийн золиос болох магадлал хоёр дахин их байдаг гэвэл итгэх үү? Авагч, нийцүүлэгч, өгөгч хүмүүсийн аль нь амжилтад хүрэх илүү магадлалтай байдаг бол? Судалгаагаар өндөр амжилтад хүрсэн хүмүүсийн дийлэнх нь нөгөөх л өгөгч төрлийн хүмүүс байсныг Адам Грант хэдэн зуун сонирхолтой түүх, жишээгээр тайлбарлажээ. Түүний номын бүтэц, бичлэгийн хэв маяг нь АНУ-ын сэтгэл зүйч, зохиолч Дейл Карнегийн сэтгэл зүй, харилцааны алдарт бүтээлүүдтэй тун төстэй. Олон төрлийн хүмүүс, үйл явдалд хийсэн судалгааны ажлуудаа сонирхолтой түүх, харилцан яриагаар хачирлаж, алдартай хүмүүсийн эшлэл, ярилцлагын хэсгээс шигтгээ болгон оруулжээ. Нийт есөн бүлэг, 300 гаруй хуудастай ном боловч уншихад зугаатай, хөнгөн. Гэвч унших тусам уншигчдад өөрийнхөө тухай эргэцүүлэн бодох сэдэл өгч, харилцаа, хандлагаа эерэгээр өөрчилж болох олон санаа, шийдлийг төрүүлэх болно. Ажил карьер, бизнесээ амжилттай авч явах, бусадтай харилцах, асуудалд хэрхэн хандах тухай зөв зүйтэй чиг баримжааг өгч, “өгөх”-ийн үнэ цэн, гайхамшгийг энэхүү номд тайлбарлажээ. ### Өгөхийг үлгэрлэгч Авраам Линкольн Авахаас илүү өгөх нь харилцааны илүү хүчтэй, аюулгүй хэв маяг болохыг өгүүлсэн нэгэн түүхийг хуваалцсаныг нь хүргэе. Амьдралынхаа ихэнх хугацааг ферм дээр өнгөрүүлсэн 23 настай нэгэн залуу Иллинойс мужаас улс төрд орох гэсэн анхны оролдлогодоо ялагджээ. Сонгуульд ялагдсаныхаа дараа банкнаас зээл авч найзтайгаа жижиг дэлгүүр нээсэн боловч удалгүй дампуурч, зээлээ төлж чадахгүйд хүрснээс гадна хамтрагч нь нас барж, жилийн орлогоосоо 15 дахин их өрийг төлөх хүнд ачаа үүрчээ. Тэрээр өр төлбөрөө төлөхөд хэдэн жилийг зарцуулж, мужийн хууль тогтоох байгууллагын гишүүн болсныхоо дараа 45 насандаа сенатын сонгуульд нэр дэвшихдээ урьдчилсан санал хураалтаар нэгэн мужийн захирагчтай ойролцоо хувьтай явж байсан аж. Гэвч өрсөлдөгч нэр дэвшигч нь зүй бус хэргүүдтэй орооцолдож байсан учраас муу хүнийг улс төрд гаргахгүйн тулд сонгуулиас нэрээ татаж, улс төрийн туршлагын хувьд өөрөөс нь илүү Лайман Трумбулл хэмээх боолчлолын эсрэг тэмцдэг, чадварлаг шүүгчид санал өгөхийг уриалжээ. Тэрээр өөрийн эрх ашгийг хойш тавин, тэр хүнд санал өгөхийг бусдад ятгасан юм. Ингээд сонгуулийн дүнгээр түүний дэмжсэн хүн гарсан билээ. Энэ бол улс орны эрх ашгийг өөрийн эрхээс дээгүүрт тавьдаг Авраам Линкольны бодит түүх юм. Тэрээр 1860 онд Ерөнхийлөгчийн сонгуульд ялсныхаа дараа Бүгд найрамдах намын сунгаанд түүнтэй өрсөлдсөн гурван эрхмийг Төрийн нарийн бичгийн дарга, Сангийн сайд, Ерөнхий прокурорын албан тушаалд томилжээ. Хэрэв авах хандлагатай хүн байсан бол өөрт нь үргэлж за гэдэг чих зөөлөнтэй хүмүүсээр хүрээлүүлэх байсан бол нийцүүлэгчид өөрт нь тус хүргэж байсан холбоотнуудаа урьж ажиллуулах байсан хэмээн зохиогч онцолсон байна. Харин Линкольн тэдний эх орныхоо төлөө гавьяа байгуулах боломжийг хаах эрх байхгүй хэмээн өөрийн хүчтэй өрсөлдөгчдийг засагтаа урьж, хамтран ажилласан түүхтэй ажээ. ### Өгөхийн марафон Энэхүү номд амжилтад хүрсэн өгөгч хүмүүс networking буюу харилцаа тогтоох, colloborating буюу хамтран ажиллах, evaluating буюу үнэлэх, influencing буюу нөлөөлөх гэх харилцааны дөрвөн хэрэгслийг хэрхэн үр дүнтэй ашигладгийг өгүүлжээ. Өгөгчид нэг бол хамгийн шилдгүүд, үгүй бол хамгийн бүтэлгүй нөхөд байх магадлал өндөр. Харин авагч болон нийцүүлэгчид амжилт бүтээлээрээ тэдний дундуур жагсдаг ажээ. Өгөгчид чухам ямар стратеги баримталж, хэрхэн сонголт хийхээс түрүү магнай юм уу баян ходоод болох эсэх нь шийдэгддэг байна. Гэхдээ нэг удаагийн өгөх үйл хэзээ ч амжилтад хөтлөхгүй. Өгөгч хандлага 100 алдын богино зайн уралдаанд хэрэг болохгүй. Харин марафонд гүйхэд маш чухал ажээ. Тиймээс эхлээд амжилтад хүрээд дараа нь бусдад туслах биш эхэлж туслаад түүгээрээ дамжуулан амжилтад хүрч болох хандлага бол жинхэнэ өгөх ухаан юм. ### Авагчийн тухай андуурсан бодол Өгөгч хандлагатай хүмүүсийн амжилтыг бид дутуу үнэлдэг жишээ олон. Ажлын талбарт авагчид шинэлэг санаа дэвшүүлэхдээ өөртөө итгэлтэй байж, түүнийхээ төлөө тэмцэх эрмэлзэлтэй, бие даасан байдгийг Адам Грант архитекторуудын ажиллах арга барилд хийсэн судалгаанаас олжээ. Харин өгөгчид илүү хамтын ажиллагааг чухалчилж, хувийн ашиг сонирхлоос илүүтэй баг хамт олны сайн сайхны төлөө нөөц бололцоогоо зориулдаг байна. Өгөгчид ажлын арга барилаа сагсан бөмбөгийн дамжуулалттай адилтгадаг гэнэ. Тэд бусдын өгсөн дамжуулалтаар би оноо авсан гэх бус багийн ажиллагааг эрхэмлэдэг байна. Ихэнх хүмүүс дууныхаа өнгийг ширүүн болгож, чанга ярьж, итгэлтэй байгаагаа харуулахыг хичээдэг. Харин өгөгчид хариулт нэхэхээсээ илүү асуулт асуудаг, ширүүн ярихаас илүү эргэлзэж ярьдаг, давуу талаа дөвийлгөх бус сул талаа хүлээн зөвшөөрдөг байна. Мөн өөрийн бодлыг тулгахаас илүүтэй зөвлөгөө авахыг хичээдэг байна. Алдартай уран бүтээлчид, спортын тамирчдын анхны багш нар нь ихэнх нь маш эелдэг, тэвчээртэй хүмүүс байсныг уг номд онцолжээ. Амжилт биш хүчин чармайлт л хүний мөн чанарын үзүүлэлт болохыг удаах бүлгүүдэд өгүүлж, дэлхийн хэмжээний од болох тамирчдыг хэрхэн шилж сонгодог, яагаад хүмүүс ирээдүй муутай нэр дэвшигчдэд найдлага тавьдаг тухай бичсэн байна. Хүн амьдралынхаа хайран цагийг бусдын төлөө л гарздаад байвал өөрийн бүх эрч хүчээ алдаж дуусах нь тодорхой. Хамгийн гол нь, бусдад туслахдаа бус бусдын төлөө хийсэн бүхнийхээ утга учрыг ойлгож, сайн сайханд тэмүүлэх нь танд аз жаргал, итгэл найдвар төрүүлэх учиртайг та эндээс дэлгэрүүлж унших болно.
https://unread.today/c/techworm-samsunggalaxy-awesome	Techworm	Oyunlkham Gungaadorj	2021-06-22T00:00:00	6 сарын 22, 2021	Бүтээгдэхүүний тойм: А52 / A72 - Технологийн дэвшлийг хүн бүрд	<div class="article-body"> <h2>Samsung корпорацийн 2020 онд танилцуулсан "Galaxy А51" загварын ухаалаг гар утас нь дэлхийн хамгийн олонд танигдсан, алдартай утасны жагсаалтыг өдөрт 63369 ширхэг буюу цаг тутамд 2640 ширхэг, нүд ирмэх бүрд нэг утас борлуулж чадсан амжилтаараа тэргүүлсэн юм. Шинэхэн бүтээгдэхүүнээрээ хэрэглэгчдийн үргэлж догдлуулж байдаг Samsung-ийнхан өнгөрөгч гуравдугаар сард "Samsung Galaxy Awesome Unpacked" эвэнтийг зохион байгуулж A series-ийн үргэлжлэл шинэхэн А52, А72 загварын утсуудаа танилцууллаа. "Awesome" хэмээн дахин дахин тодотгосон шинэ загваруудад сэтгэл хөдөлгөм өөрчлөлт, гайхам нэмэлтүүд нэлээдгүй багтсаныг тоймлон хүргэе. <div><br></div></h2><div class="uk-margin-bottom uk-margin-top"><iframe width="614" height="380" frameborder="0" allowfullscreen src="//www.youtube.com/embed/Ezrkl7l_Tt0?rel=0"></iframe> </div><p></p><p><br></p><p>Өнгө дизайн, батарейн хүчин чадал, боловсронгуй камераараа ялгардаг Samsung А загварын утас нь шинэ үеийн сошиал нөлөөлөгчдийн гол хэрэглээ гэдгийг эвэнтийн эхэнд тодотгосон нь энэ удаа танилцуулагдах шинэ загваруудаас хүлээх хүлээлтийг илүү тодорхой болгож өгсөн юм. Түүнчлэн Samsung корпораци ээлжит А загварын утсуудаараа дамжуулан технологийн хүртээмжийг нэмэгдүүлж, хүн бүрийн мөрөөдлийн гүүр нь болно гэдгээ илэрхийлсэн нь "сэтгэл хөдөлгөм" байлаа. Ингээд өнгөрөгч нэгдүгээр сард А32 загвараа танилцуулаад удаагүй байсан тэдний ээлжит сюрпризээс сонирхъё.</p><p><br></p> <div class="uk-margin-bottom uk-margin-top"><iframe src="https://www.facebook.com/plugins/video.php?height=314&href=https%3A%2F%2Fwww.facebook.com%2FSamsungMongolia%2Fvideos%2F454773282438562%2F&show_text=false&width=560" width="560" height="314" style="none;none;none;none;none;none;none;none;none;none;none;none;none;none;none;none;none;none;border:none;overflow:hidden" frameborder="0"></iframe></div><p><i>"<a href="https://www.facebook.com/watch/live/?v=454773282438562&ref=external" target="_blank">Samsung Galaxy Awesome Unpacked</a>" эвэнтийн Монгол дахь шууд дамжуулалт</i></p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>"awesome" дэлгэц<div><br></div></h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/46ff86eb5de920be3bdc12b1b05d12d8.jpg"></p><p></p><p><br></p><p>Тэд энэ удаагийн шинэчлэлээ "хамгийн том, хамгийн хурдан, хамгийн сайн өнгөний нягтралтай" хэмээн тодотгосон юм. Том дэлгэцтэй утсаа нэг гараараа, бүр нэг хуруугаараа ч төвөггүй удирдаж болох One UI технологио энэ удаа илүү сайжруулж, утсаа хүссэнээрээ загварчлах боломжийг олгосон нь том дэлгэцэд дуртай ч, жижиг гартай миний хувьд ихэд таалагдлаа. </p><p>Дэлгэцэнд суулгасан цэнхэр туяаны хамгаалалт нь утсаа олон цагаар ширтэх, шөнийн цагаар ашиглах зэрэгт нүдийг ядрааж, цуцаахгүй нь ухаалаг утаснаас тодорхой хэмжээнд хамааралтай болсон бидэнд тун ч хэрэгтэй шинэчлэл болжээ. Нөгөө талаас энэ нь дэлгэцний гэрлийн хүчин чадалд огтхон ч нөлөөлөөгүй бөгөөд эсэргээрээ хурц нартай үед ч дэлгэцээ төвөггүй тодоор харахуйц хүчин чадалтай болсон байна. </p><p>Дэлгэцийн шинэчлэлүүдээс дурдахгүй байхын аргагүй нэг үзүүлэлт бол дүрс солигдох хурд. Screen scroll буюу дэлгэцээ гүйлгэхэд секундэд 90 дүрс, үндсэн дэлгэц секундэд мөн адил 90 дүрс солигдох хурдтай болсон нь энэ төрлийн бусад бүтээгдэхүүнээс эрс ялгарах давуу тал юм (Ихэнх бүтээгдэхүүн 60Hz хурдтай байдаг). Ингэснээр та илүү тааламжтай, илүү боловсронгуй мэдрэмжийг утаснаасаа авах болно.</p><p><br></p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div>"awesome" камер<br></div><div><br></div></h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/7781b101c0d6abe5af904a62bfa67469.jpg"></p><p></p><p><br></p><p>Зураг дарахдаа маруухан хэмээн өөрийгөө үнэлж явдаг хэнд ч итгэл төрүүлэхүйц "awesome" нэмэлтүүд камерын шинэчлэлд багтжээ. </p><p>Утасны нүүрэн талд байрлах селфи камераас гадна хэт өргөн (ultra wide), үндсэн (main), гүн фокусын (depth), макро (macro) зориулалтын дөрвөн камертай бөгөөд үүнээс үндсэн камерын хүчин чадал 64MP болж сайжирсан нь камерын хүчин чадал тэр дундаа гар утасны камерын хувьд том тоо юм. Өөрөөр хэлбэл авсан зургаа дараа нь хайчилж танахад (crop) зургийн тань чанар тийм ч их өөрчлөгдөхгүй гэж ойлгож болно. А52 загвар нь камер дүрсээ 10 дахин татах чадвартай бол, А72 утасны оптикал таталт 3х, дижитал таталт 30х болтлоо нэмэгдсэн байна. Нүдний шилтэй хараад ч амжилт олохгүй байгаа зүйлээ утсаараа татаад харчихаж болох нь байна шүү дээ. Өөрөөр хэлбэл, утасныхаа камерыг зөвхөн зураг, бичлэг хийхээс гадна дурангийн зориулалтаар ашиглаж болохуйц болжээ.</p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/7468cdc8bbfc9fc607a9fc426e781c31.jpg"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/37b4e77908f2a84928b73985d12727a7.jpg"></p><p></p><p><br></p><p>Камерын бас нэг чухал үзүүлэлт бол OIS технологийн хөгжүүлэлт. Хүний гар байгалиасаа л их бага хэмжээгээр чичигнэн хөдөлж байдаг нь чанартай зураг авах, ялангуяа шөнийн цагаар фокустай зураг авахад ихэд хүндрэлтэй болгодог. Тэгвэл A52, A72 утсанд суурилсан OIS технологи нь дүрсийг тогтворжуулж гарын чичигнэлтийг илтэд бууруулан, хэрэглэгчид сайн зураг авах боломжийг бүрэн олгожээ. Өмнө жил гарсан хувилбарт багтаагүй уг нэмэлт энэ удаа эргэн ирсэн нь Samsung-ийн хэрэглэгчдийг ихэд баярлуулах нь гарцаагүй. Мөн Night mode тохиргоо 12 хүртэлх зургаас гэрэл цуглуулах чадвартай. Эдгээр сайжруулалтын тусламжтай та харанхуй, гэрэл багатай орчинд ч чанартай зураг авч чадах юм.</p><p>Дизайны хувьд үндсэн камеруудыг утасны ерөнхий дизайнд уусган, өөр өнгийн хүрээ, зураасаар тусгаарлаагүй нь тун цэвэрхэн, чамин загвартай болгож буй.</p><p>Мөн энэ удаагийн камерийн шинэчлэлтэнд багтсан нэгэн чухал нэмэлт бол "<a href="https://www.youtube.com/watch?v=m5YKXLduFJ0" target="_blank">Fun Mode</a>". Энэ удаа Samsung, Snapchat апп-тай хамтран, тус апп-ын үндсэн филтерүүдийг А52, А72 загваруудын үндсэн камерын тохиргоонд багтаасан байна. Ингэснээр филтерээ ашиглан хэт өргөн өнцгийн (ultra wide: 0.5x zoom) зураг ч авч болох аж. Өөрөөр хэлбэл филтер ашиглахын сацуу тухайн зураг, бичлэгээ өндөр чанартай, камерийн олон төрлийн сонголттойгоор хийж болно. Одоогоор Snаpchat апп дээрээ ч филтертэй зургийг энэ хэмжээний чанартай авах боломжгүй байгаа тул инстаграм, сошиал медиад идэвхтэй хэрэглэгчдийн хувьд энэ нь олзуурхууштай нэмэлт болсон нь гарцаагүй.</p><p><br></p> <div class="uk-margin-bottom uk-margin-top"><iframe width="614" height="380" frameborder="0" allowfullscreen src="//www.youtube.com/embed/m5YKXLduFJ0?rel=0"></iframe> </div><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>"awesome" батарей<div><br></div></h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/7b2fdaf630d0a1ec248d29633fe77ecb.jpg"></p><p></p><p><br></p><p>Түрүү жил 15W байсан түргэн цэнэглэгч энэ удаа 25W болтлоо нэмэгджээ. Утсаа 25W-ын түргэн цэнэглэгчээр ердөө нэг цагийн дотор дүүртэл цэнэглээд, хоёр өдрийн турш хэрэглэж болох 5000 mAH бүхий батарейн хүчин чадал нь ачаалалтай ажилладаг хүмүүст ихэд таалагдах биз ээ. Мөн утас тань таны хэрэглээ, ашиглалтанд автоматаар дүгнэлт хийж тохирсон цагуудад цэнэгээ хадгалах, зохицуулах үйлдлийн системтэй болсон нь үнэхээр догь.</p><p><br></p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Ус, тоосны хамгаалалт ба Бусад онцлох ялгарлууд<div><br></div></h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/e3addc68e22c35027a4d1b8c5fbb5c90.jpeg"></p><p></p><p><br></p><p>А52, А72 утсууд дээр шинээр орж буй <a href="https://www.samsungmobilepress.com/searchR/list" target="_blank">онцлох нэмэлтүүдээс</a> зайлшгүй дурдах нэмэлтийн нэг бол хэрэглэгчдийн байнгын хүсэл болох ус чийг, нэмээд тоосны хамгаалалт. Өмнөх А загварын утсуудад байгаагүй эдгээр боломжуудыг ашиглан та бороонд ч дүрс бичлэгээ сэтгэл амар хийж, тоосноос айлгүй аялах боломжтой болж байгаа юм. Өөрөөр хэлбэл Galaxy A72 болон Galaxy A52 утсууд нь IP67 хамгаалалттай бөгөөд нэг метр хүртэлх гүнтэй цэвэр усанд 30 хүртэлх минут байхад асуудал үүсэхгүй ажээ (далайн эрэг, усан сан болон хөөстэй усыг тооцоогүй болно). Samsung-ийн эдгээр утаснууд танд ямар санагдаж байна даа?</p><p>Хар, цагаан, үзмэн ягаан болон, усан цэнхэр гэсэн дөрвөн пастел өнгийн сонголтыг санал болгож буй бөгөөд барих төдийд хэрэглэгчид таатай мэдрэмж өгч чадна. Мөн спикер нь Dolby дуугаралттай болсон нь тоглоом тоглох, бичлэг эвлүүлэх, дуу сонсох зэрэгт ахисан түвшний мэдрэмж өгч чадахыг онцолж байлаа. Зөвхөн спикер нь сайжрахаас гадна Samsung-ийн бусад бүтээгдэхүүн болох ухаалаг цаг, утасгүй чихэвчтэй илүү сайн хоршиж ажиллах тул илүү цогц мэдрэмж, цогц хэрэглээг бүрдүүлэх юм. </p><p>Багтаамжийн хувьд нэмэлтээр SD карт ашиглаж буй тохиолдолд 1 терабайт хүртэлх хэмжээтэй мэдээлэл, дуу дүрсийг хадгалах чадвартай болсон нь бүтэн компьютерийн хэмжээнд очиж буй үзүүлэлт болно. Нэмээд утасны аюулгүй байдал, мэдээлэл хадгалах чадварыг сайжруулсныг эвэнтийн үеэр онцолсноос гадна онлайн нэтворкинг хийхэд тохиромжтой болгон, хаана ч хэзээ ч найзуудтайгаа төвөггүй холбогдох боломжийг бүрдүүлснийг нь мөн дурдууштай.</p><p>2020 оны дэлхийн хамгийн алдартай утасны байр сууриа тэд энэ жил ч хадгалж чадах болов уу?<br></p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"></h3> </div>	Samsung корпорацийн 2020 онд танилцуулсан "Galaxy А51" загварын ухаалаг гар утас нь дэлхийн хамгийн олонд танигдсан, алдартай утасны жагсаалтыг өдөрт 63369 ширхэг буюу цаг тутамд 2640 ширхэг, нүд ирмэх бүрд нэг утас борлуулж чадсан амжилтаараа тэргүүлсэн юм. Шинэхэн бүтээгдэхүүнээрээ хэрэглэгчдийн үргэлж догдлуулж байдаг Samsung-ийнхан өнгөрөгч гуравдугаар сард "Samsung Galaxy Awesome Unpacked" эвэнтийг зохион байгуулж A series-ийн үргэлжлэл шинэхэн А52, А72 загварын утсуудаа танилцууллаа. "Awesome" хэмээн дахин дахин тодотгосон шинэ загваруудад сэтгэл хөдөлгөм өөрчлөлт, гайхам нэмэлтүүд нэлээдгүй багтсаныг тоймлон хүргэе. Өнгө дизайн, батарейн хүчин чадал, боловсронгуй камераараа ялгардаг Samsung А загварын утас нь шинэ үеийн сошиал нөлөөлөгчдийн гол хэрэглээ гэдгийг эвэнтийн эхэнд тодотгосон нь энэ удаа танилцуулагдах шинэ загваруудаас хүлээх хүлээлтийг илүү тодорхой болгож өгсөн юм. Түүнчлэн Samsung корпораци ээлжит А загварын утсуудаараа дамжуулан технологийн хүртээмжийг нэмэгдүүлж, хүн бүрийн мөрөөдлийн гүүр нь болно гэдгээ илэрхийлсэн нь "сэтгэл хөдөлгөм" байлаа. Ингээд өнгөрөгч нэгдүгээр сард А32 загвараа танилцуулаад удаагүй байсан тэдний ээлжит сюрпризээс сонирхъё. " Samsung Galaxy Awesome Unpacked " эвэнтийн Монгол дахь шууд дамжуулалт "awesome" дэлгэц Тэд энэ удаагийн шинэчлэлээ "хамгийн том, хамгийн хурдан, хамгийн сайн өнгөний нягтралтай" хэмээн тодотгосон юм. Том дэлгэцтэй утсаа нэг гараараа, бүр нэг хуруугаараа ч төвөггүй удирдаж болох One UI технологио энэ удаа илүү сайжруулж, утсаа хүссэнээрээ загварчлах боломжийг олгосон нь том дэлгэцэд дуртай ч, жижиг гартай миний хувьд ихэд таалагдлаа. Дэлгэцэнд суулгасан цэнхэр туяаны хамгаалалт нь утсаа олон цагаар ширтэх, шөнийн цагаар ашиглах зэрэгт нүдийг ядрааж, цуцаахгүй нь ухаалаг утаснаас тодорхой хэмжээнд хамааралтай болсон бидэнд тун ч хэрэгтэй шинэчлэл болжээ. Нөгөө талаас энэ нь дэлгэцний гэрлийн хүчин чадалд огтхон ч нөлөөлөөгүй бөгөөд эсэргээрээ хурц нартай үед ч дэлгэцээ төвөггүй тодоор харахуйц хүчин чадалтай болсон байна. Дэлгэцийн шинэчлэлүүдээс дурдахгүй байхын аргагүй нэг үзүүлэлт бол дүрс солигдох хурд. Screen scroll буюу дэлгэцээ гүйлгэхэд секундэд 90 дүрс, үндсэн дэлгэц секундэд мөн адил 90 дүрс солигдох хурдтай болсон нь энэ төрлийн бусад бүтээгдэхүүнээс эрс ялгарах давуу тал юм (Ихэнх бүтээгдэхүүн 60Hz хурдтай байдаг). Ингэснээр та илүү тааламжтай, илүү боловсронгуй мэдрэмжийг утаснаасаа авах болно. "awesome" камер Зураг дарахдаа маруухан хэмээн өөрийгөө үнэлж явдаг хэнд ч итгэл төрүүлэхүйц "awesome" нэмэлтүүд камерын шинэчлэлд багтжээ. Утасны нүүрэн талд байрлах селфи камераас гадна хэт өргөн (ultra wide), үндсэн (main), гүн фокусын (depth), макро (macro) зориулалтын дөрвөн камертай бөгөөд үүнээс үндсэн камерын хүчин чадал 64MP болж сайжирсан нь камерын хүчин чадал тэр дундаа гар утасны камерын хувьд том тоо юм. Өөрөөр хэлбэл авсан зургаа дараа нь хайчилж танахад (crop) зургийн тань чанар тийм ч их өөрчлөгдөхгүй гэж ойлгож болно. А52 загвар нь камер дүрсээ 10 дахин татах чадвартай бол, А72 утасны оптикал таталт 3х, дижитал таталт 30х болтлоо нэмэгдсэн байна. Нүдний шилтэй хараад ч амжилт олохгүй байгаа зүйлээ утсаараа татаад харчихаж болох нь байна шүү дээ. Өөрөөр хэлбэл, утасныхаа камерыг зөвхөн зураг, бичлэг хийхээс гадна дурангийн зориулалтаар ашиглаж болохуйц болжээ. Камерын бас нэг чухал үзүүлэлт бол OIS технологийн хөгжүүлэлт. Хүний гар байгалиасаа л их бага хэмжээгээр чичигнэн хөдөлж байдаг нь чанартай зураг авах, ялангуяа шөнийн цагаар фокустай зураг авахад ихэд хүндрэлтэй болгодог. Тэгвэл A52, A72 утсанд суурилсан OIS технологи нь дүрсийг тогтворжуулж гарын чичигнэлтийг илтэд бууруулан, хэрэглэгчид сайн зураг авах боломжийг бүрэн олгожээ. Өмнө жил гарсан хувилбарт багтаагүй уг нэмэлт энэ удаа эргэн ирсэн нь Samsung-ийн хэрэглэгчдийг ихэд баярлуулах нь гарцаагүй. Мөн Night mode тохиргоо 12 хүртэлх зургаас гэрэл цуглуулах чадвартай. Эдгээр сайжруулалтын тусламжтай та харанхуй, гэрэл багатай орчинд ч чанартай зураг авч чадах юм. Дизайны хувьд үндсэн камеруудыг утасны ерөнхий дизайнд уусган, өөр өнгийн хүрээ, зураасаар тусгаарлаагүй нь тун цэвэрхэн, чамин загвартай болгож буй. Мөн энэ удаагийн камерийн шинэчлэлтэнд багтсан нэгэн чухал нэмэлт бол " Fun Mode ". Энэ удаа Samsung, Snapchat апп-тай хамтран, тус апп-ын үндсэн филтерүүдийг А52, А72 загваруудын үндсэн камерын тохиргоонд багтаасан байна. Ингэснээр филтерээ ашиглан хэт өргөн өнцгийн (ultra wide: 0.5x zoom) зураг ч авч болох аж. Өөрөөр хэлбэл филтер ашиглахын сацуу тухайн зураг, бичлэгээ өндөр чанартай, камерийн олон төрлийн сонголттойгоор хийж болно. Одоогоор Snаpchat апп дээрээ ч филтертэй зургийг энэ хэмжээний чанартай авах боломжгүй байгаа тул инстаграм, сошиал медиад идэвхтэй хэрэглэгчдийн хувьд энэ нь олзуурхууштай нэмэлт болсон нь гарцаагүй. "awesome" батарей Түрүү жил 15W байсан түргэн цэнэглэгч энэ удаа 25W болтлоо нэмэгджээ. Утсаа 25W-ын түргэн цэнэглэгчээр ердөө нэг цагийн дотор дүүртэл цэнэглээд, хоёр өдрийн турш хэрэглэж болох 5000 mAH бүхий батарейн хүчин чадал нь ачаалалтай ажилладаг хүмүүст ихэд таалагдах биз ээ. Мөн утас тань таны хэрэглээ, ашиглалтанд автоматаар дүгнэлт хийж тохирсон цагуудад цэнэгээ хадгалах, зохицуулах үйлдлийн системтэй болсон нь үнэхээр догь. Ус, тоосны хамгаалалт ба Бусад онцлох ялгарлууд А52, А72 утсууд дээр шинээр орж буй онцлох нэмэлтүүдээс зайлшгүй дурдах нэмэлтийн нэг бол хэрэглэгчдийн байнгын хүсэл болох ус чийг, нэмээд тоосны хамгаалалт. Өмнөх А загварын утсуудад байгаагүй эдгээр боломжуудыг ашиглан та бороонд ч дүрс бичлэгээ сэтгэл амар хийж, тоосноос айлгүй аялах боломжтой болж байгаа юм. Өөрөөр хэлбэл Galaxy A72 болон Galaxy A52 утсууд нь IP67 хамгаалалттай бөгөөд нэг метр хүртэлх гүнтэй цэвэр усанд 30 хүртэлх минут байхад асуудал үүсэхгүй ажээ (далайн эрэг, усан сан болон хөөстэй усыг тооцоогүй болно). Samsung-ийн эдгээр утаснууд танд ямар санагдаж байна даа? Хар, цагаан, үзмэн ягаан болон, усан цэнхэр гэсэн дөрвөн пастел өнгийн сонголтыг санал болгож буй бөгөөд барих төдийд хэрэглэгчид таатай мэдрэмж өгч чадна. Мөн спикер нь Dolby дуугаралттай болсон нь тоглоом тоглох, бичлэг эвлүүлэх, дуу сонсох зэрэгт ахисан түвшний мэдрэмж өгч чадахыг онцолж байлаа. Зөвхөн спикер нь сайжрахаас гадна Samsung-ийн бусад бүтээгдэхүүн болох ухаалаг цаг, утасгүй чихэвчтэй илүү сайн хоршиж ажиллах тул илүү цогц мэдрэмж, цогц хэрэглээг бүрдүүлэх юм. Багтаамжийн хувьд нэмэлтээр SD карт ашиглаж буй тохиолдолд 1 терабайт хүртэлх хэмжээтэй мэдээлэл, дуу дүрсийг хадгалах чадвартай болсон нь бүтэн компьютерийн хэмжээнд очиж буй үзүүлэлт болно. Нэмээд утасны аюулгүй байдал, мэдээлэл хадгалах чадварыг сайжруулсныг эвэнтийн үеэр онцолсноос гадна онлайн нэтворкинг хийхэд тохиромжтой болгон, хаана ч хэзээ ч найзуудтайгаа төвөггүй холбогдох боломжийг бүрдүүлснийг нь мөн дурдууштай. 2020 оны дэлхийн хамгийн алдартай утасны байр сууриа тэд энэ жил ч хадгалж чадах болов уу?	Samsung корпорацийн 2020 онд танилцуулсан "Galaxy А51" загварын ухаалаг гар утас нь дэлхийн хамгийн олонд танигдсан, алдартай утасны жагсаалтыг өдөрт 63369 ширхэг буюу цаг тутамд 2640 ширхэг, нүд ирмэх бүрд нэг утас борлуулж чадсан амжилтаараа тэргүүлсэн юм. Шинэхэн бүтээгдэхүүнээрээ хэрэглэгчдийн үргэлж догдлуулж байдаг Samsung-ийнхан өнгөрөгч гуравдугаар сард "Samsung Galaxy Awesome Unpacked" эвэнтийг зохион байгуулж A series-ийн үргэлжлэл шинэхэн А52, А72 загварын утсуудаа танилцууллаа. "Awesome" хэмээн дахин дахин тодотгосон шинэ загваруудад сэтгэл хөдөлгөм өөрчлөлт, гайхам нэмэлтүүд нэлээдгүй багтсаныг тоймлон хүргэе. Өнгө дизайн, батарейн хүчин чадал, боловсронгуй камераараа ялгардаг Samsung А загварын утас нь шинэ үеийн сошиал нөлөөлөгчдийн гол хэрэглээ гэдгийг эвэнтийн эхэнд тодотгосон нь энэ удаа танилцуулагдах шинэ загваруудаас хүлээх хүлээлтийг илүү тодорхой болгож өгсөн юм. Түүнчлэн Samsung корпораци ээлжит А загварын утсуудаараа дамжуулан технологийн хүртээмжийг нэмэгдүүлж, хүн бүрийн мөрөөдлийн гүүр нь болно гэдгээ илэрхийлсэн нь "сэтгэл хөдөлгөм" байлаа. Ингээд өнгөрөгч нэгдүгээр сард А32 загвараа танилцуулаад удаагүй байсан тэдний ээлжит сюрпризээс сонирхъё. "Samsung Galaxy Awesome Unpacked" эвэнтийн Монгол дахь шууд дамжуулалт ### "awesome" дэлгэц Тэд энэ удаагийн шинэчлэлээ "хамгийн том, хамгийн хурдан, хамгийн сайн өнгөний нягтралтай" хэмээн тодотгосон юм. Том дэлгэцтэй утсаа нэг гараараа, бүр нэг хуруугаараа ч төвөггүй удирдаж болох One UI технологио энэ удаа илүү сайжруулж, утсаа хүссэнээрээ загварчлах боломжийг олгосон нь том дэлгэцэд дуртай ч, жижиг гартай миний хувьд ихэд таалагдлаа. Дэлгэцэнд суулгасан цэнхэр туяаны хамгаалалт нь утсаа олон цагаар ширтэх, шөнийн цагаар ашиглах зэрэгт нүдийг ядрааж, цуцаахгүй нь ухаалаг утаснаас тодорхой хэмжээнд хамааралтай болсон бидэнд тун ч хэрэгтэй шинэчлэл болжээ. Нөгөө талаас энэ нь дэлгэцний гэрлийн хүчин чадалд огтхон ч нөлөөлөөгүй бөгөөд эсэргээрээ хурц нартай үед ч дэлгэцээ төвөггүй тодоор харахуйц хүчин чадалтай болсон байна. Дэлгэцийн шинэчлэлүүдээс дурдахгүй байхын аргагүй нэг үзүүлэлт бол дүрс солигдох хурд. Screen scroll буюу дэлгэцээ гүйлгэхэд секундэд 90 дүрс, үндсэн дэлгэц секундэд мөн адил 90 дүрс солигдох хурдтай болсон нь энэ төрлийн бусад бүтээгдэхүүнээс эрс ялгарах давуу тал юм (Ихэнх бүтээгдэхүүн 60Hz хурдтай байдаг). Ингэснээр та илүү тааламжтай, илүү боловсронгуй мэдрэмжийг утаснаасаа авах болно. ### "awesome" камер Зураг дарахдаа маруухан хэмээн өөрийгөө үнэлж явдаг хэнд ч итгэл төрүүлэхүйц "awesome" нэмэлтүүд камерын шинэчлэлд багтжээ. Утасны нүүрэн талд байрлах селфи камераас гадна хэт өргөн (ultra wide), үндсэн (main), гүн фокусын (depth), макро (macro) зориулалтын дөрвөн камертай бөгөөд үүнээс үндсэн камерын хүчин чадал 64MP болж сайжирсан нь камерын хүчин чадал тэр дундаа гар утасны камерын хувьд том тоо юм. Өөрөөр хэлбэл авсан зургаа дараа нь хайчилж танахад (crop) зургийн тань чанар тийм ч их өөрчлөгдөхгүй гэж ойлгож болно. А52 загвар нь камер дүрсээ 10 дахин татах чадвартай бол, А72 утасны оптикал таталт 3х, дижитал таталт 30х болтлоо нэмэгдсэн байна. Нүдний шилтэй хараад ч амжилт олохгүй байгаа зүйлээ утсаараа татаад харчихаж болох нь байна шүү дээ. Өөрөөр хэлбэл, утасныхаа камерыг зөвхөн зураг, бичлэг хийхээс гадна дурангийн зориулалтаар ашиглаж болохуйц болжээ. Камерын бас нэг чухал үзүүлэлт бол OIS технологийн хөгжүүлэлт. Хүний гар байгалиасаа л их бага хэмжээгээр чичигнэн хөдөлж байдаг нь чанартай зураг авах, ялангуяа шөнийн цагаар фокустай зураг авахад ихэд хүндрэлтэй болгодог. Тэгвэл A52, A72 утсанд суурилсан OIS технологи нь дүрсийг тогтворжуулж гарын чичигнэлтийг илтэд бууруулан, хэрэглэгчид сайн зураг авах боломжийг бүрэн олгожээ. Өмнө жил гарсан хувилбарт багтаагүй уг нэмэлт энэ удаа эргэн ирсэн нь Samsung-ийн хэрэглэгчдийг ихэд баярлуулах нь гарцаагүй. Мөн Night mode тохиргоо 12 хүртэлх зургаас гэрэл цуглуулах чадвартай. Эдгээр сайжруулалтын тусламжтай та харанхуй, гэрэл багатай орчинд ч чанартай зураг авч чадах юм. Дизайны хувьд үндсэн камеруудыг утасны ерөнхий дизайнд уусган, өөр өнгийн хүрээ, зураасаар тусгаарлаагүй нь тун цэвэрхэн, чамин загвартай болгож буй. Мөн энэ удаагийн камерийн шинэчлэлтэнд багтсан нэгэн чухал нэмэлт бол "Fun Mode". Энэ удаа Samsung, Snapchat апп-тай хамтран, тус апп-ын үндсэн филтерүүдийг А52, А72 загваруудын үндсэн камерын тохиргоонд багтаасан байна. Ингэснээр филтерээ ашиглан хэт өргөн өнцгийн (ultra wide: 0.5x zoom) зураг ч авч болох аж. Өөрөөр хэлбэл филтер ашиглахын сацуу тухайн зураг, бичлэгээ өндөр чанартай, камерийн олон төрлийн сонголттойгоор хийж болно. Одоогоор Snаpchat апп дээрээ ч филтертэй зургийг энэ хэмжээний чанартай авах боломжгүй байгаа тул инстаграм, сошиал медиад идэвхтэй хэрэглэгчдийн хувьд энэ нь олзуурхууштай нэмэлт болсон нь гарцаагүй. ### "awesome" батарей Түрүү жил 15W байсан түргэн цэнэглэгч энэ удаа 25W болтлоо нэмэгджээ. Утсаа 25W-ын түргэн цэнэглэгчээр ердөө нэг цагийн дотор дүүртэл цэнэглээд, хоёр өдрийн турш хэрэглэж болох 5000 mAH бүхий батарейн хүчин чадал нь ачаалалтай ажилладаг хүмүүст ихэд таалагдах биз ээ. Мөн утас тань таны хэрэглээ, ашиглалтанд автоматаар дүгнэлт хийж тохирсон цагуудад цэнэгээ хадгалах, зохицуулах үйлдлийн системтэй болсон нь үнэхээр догь. ### Ус, тоосны хамгаалалт ба Бусад онцлох ялгарлууд А52, А72 утсууд дээр шинээр орж буй онцлох нэмэлтүүдээс зайлшгүй дурдах нэмэлтийн нэг бол хэрэглэгчдийн байнгын хүсэл болох ус чийг, нэмээд тоосны хамгаалалт. Өмнөх А загварын утсуудад байгаагүй эдгээр боломжуудыг ашиглан та бороонд ч дүрс бичлэгээ сэтгэл амар хийж, тоосноос айлгүй аялах боломжтой болж байгаа юм. Өөрөөр хэлбэл Galaxy A72 болон Galaxy A52 утсууд нь IP67 хамгаалалттай бөгөөд нэг метр хүртэлх гүнтэй цэвэр усанд 30 хүртэлх минут байхад асуудал үүсэхгүй ажээ (далайн эрэг, усан сан болон хөөстэй усыг тооцоогүй болно). Samsung-ийн эдгээр утаснууд танд ямар санагдаж байна даа? Хар, цагаан, үзмэн ягаан болон, усан цэнхэр гэсэн дөрвөн пастел өнгийн сонголтыг санал болгож буй бөгөөд барих төдийд хэрэглэгчид таатай мэдрэмж өгч чадна. Мөн спикер нь Dolby дуугаралттай болсон нь тоглоом тоглох, бичлэг эвлүүлэх, дуу сонсох зэрэгт ахисан түвшний мэдрэмж өгч чадахыг онцолж байлаа. Зөвхөн спикер нь сайжрахаас гадна Samsung-ийн бусад бүтээгдэхүүн болох ухаалаг цаг, утасгүй чихэвчтэй илүү сайн хоршиж ажиллах тул илүү цогц мэдрэмж, цогц хэрэглээг бүрдүүлэх юм. Багтаамжийн хувьд нэмэлтээр SD карт ашиглаж буй тохиолдолд 1 терабайт хүртэлх хэмжээтэй мэдээлэл, дуу дүрсийг хадгалах чадвартай болсон нь бүтэн компьютерийн хэмжээнд очиж буй үзүүлэлт болно. Нэмээд утасны аюулгүй байдал, мэдээлэл хадгалах чадварыг сайжруулсныг эвэнтийн үеэр онцолсноос гадна онлайн нэтворкинг хийхэд тохиромжтой болгон, хаана ч хэзээ ч найзуудтайгаа төвөггүй холбогдох боломжийг бүрдүүлснийг нь мөн дурдууштай. 2020 оны дэлхийн хамгийн алдартай утасны байр сууриа тэд энэ жил ч хадгалж чадах болов уу? ###
https://unread.today/c/techworm-toktok	Techworm	Tsogzolmaa Shofyor	2021-06-17T00:00:00	6 сарын 17, 2021	Апп тойм: Tok Tok - Хүссэн бүхнээ нэг тогшилтоор	<div class="article-body"> <h2>Онлайн худалдаа, хүргэлтийн зах зээлд тун онцлог цаг үе тохиож байна. Цар тахлын нөлөөгөөр цахим худалдааны салбар цахиур хагалж, ололт амжилттай яваа ч, нөгөөтээгүүр амаргүй сорилтуудыг даван туулах болж буй. Бид энэ удаа технологийн шийдэл, хурдан шуурхай үйлчилгээгээрээ ялгарч, хүргэлтийн зах зээлд үлгэрлэж буй Tok Tok аппыг онцоллоо. Нэг ч гал тогоогүй Монголын хамгийн том хоолны онлайн хүргэлтийн платформ нь олон төрлийн хэрэгцээт бүтээгдэхүүнийг эгнээндээ нэгтгэж, өргөжин тэлсээр байна.</h2><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/48/ec16dc419cd035bcc5900dd8ce437148.png"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Яагаад хэрэглэх хэрэгтэй вэ? </h3><p></p><p>Хүн бүрд хэрэгцээтэй бүхнийг хамгийн хялбараар хурдан шуурхай хүргэх боломжийг <a href="https://apps.apple.com/mn/app/toktok-delivery/id1450600616" target="_blank">Tok Tok</a> апп олгож буй. Таны амьдралыг хөнгөвчилж, завгүй цаг хугацааг хэмнэж, хүссэн бүхнийг хүргээд өгөх орчин үеийн хамгийн хэрэгцээтэй аппын нэг юм. Хоол хүнснээс гадна хувцас, гоо сайхан, электрон бараа, гэр ахуй зэрэг өргөн хэрэглээний 15 төрлийн бүтээгдэхүүнийг платформдоо нэгтгэсэн тус апп одоогоор 600 мянган хэрэглэгчтэй. Анх 2018 онд ээжүүдэд туслах зорилгоор живх хүргэлт хийж эхэлснээс хойш өдгөө өдөрт 900 гаруй захиалгыг Улаанбаатар хотын дөрвөн зүгт шуурхай хүргэх болжээ.</p><p>Дэлхийн банкны <a href="https://blogs.worldbank.org/mn/eastasiapacific/silver-lining-covid-19-crisis-mongolia" target="_blank">судалгаагаар</a>, манай улсын нийт аж ахуйн нэгжийн гуравны нэг нь цахим бизнесийн үйл ажиллагаагаа эхлүүлж эсвэл өргөжүүлж, 40 хувь нь хүн хоорондын зай барих боломжийг харгалзан хүргэлтийн үйл ажиллагаа нэвтрүүлж эхэлжээ. Энэ амаргүй цаг үед бизнесийн байгууллагад тулгарч буй, хүргэлтийн ажилтан, машин, захиалгын системийн зардал, цаг хугацааг хэмнэх цагаа олсон шийдэл бол Tok Tok апп юм. Одоогоор 400 гаруй харилцагчийн бараа, бүтээгдэхүүнийг нэгдсэн платформд нэг дороос захиалах боломжийг олгож байгаагаас гадна халдвар хамгааллын дэглэмийг чандлан сахиж, ажилтнууд нь хүрэлцэхгүйгээр хүргэж байгаа ажээ. </p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/48/9451fb5abd5badeba835815a09035267.png"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">ямар онцлог, давуу талтай вэ? </h3><p>Tok Tok апп тун энгийн. Апп руу нэвтрэхэд шууд харагдах үндсэн цэс хэсэгт хэрэгцээт бүтээгдэхүүнийг төрөл бүрээр нь ангилж ялгасан нь цэвэрхэн, цэгцтэй санагдуулна. Хотын нэгдсэн сан, байршлын санг ашиглан хэрэглэгчид хамгийн ойр буй газраас бүтээгдэхүүн, үйлчилгээ захиалан авах боломжтой нь таалагдсан. Мөн захиалга өгөх газрын танилцуулга, тухайн хэрэглэгчээс хэр хол зайд байрласныг харуулах дата мэдээллүүд ойлгомжтой байв. Хүргэлтийн хоолны порц, орц найрлагыг дэлгэрэнгүй оруулснаас гадна өмнөх хэрэглэгчдийн үнэлгээ, сэтгэгдлийг багтаажээ. Мөн халдвар өвчин тархаад буй энэ цаг үед эрүүл мэндийг дэмжих "Витамин" цэс үүсгэж, анхны тусламжийн хэрэгслүүд, төрөл бүрийн витамин, хүүхдийн амин дэмүүдийг захиалах боломж гаргасныг онцлууштай.</p> <p></p><p>Хэрэглэгчид тус аппаас өөрийн захиалгын түүхээ харж, дараа захиалах бүтээгдэхүүний жагсаалт үүсгэн хадгалах боломжтой аж. Өөрөөр хэлбэл, захиалгаа яг одоо эсвэл маргааш хэмээн ангилан захиалж болно. Түүнчлэн хүргэлтийн хаягаа өөрчлөх бүрдээ нэр өгч хадгалах боломжтой юм билээ. Гэртээ эсвэл ажил дээрээ захиалга хийх бол хадгалсан байршлаа сонгоход л хангалттай.</p><p>Тогтмол төрөл бүрийн урамшуулал, купон, хямдрал зарлаж, хэрэглэгчдээ баярлуулдаг нь таалагдсан. Долоо хоног бүр шинэ урамшуулал зарлаж, үнэнч хэрэглэгчдээ уйдаахгүйгээр аппаа улам сонирхолтой, сонголттой, супер хурдан болгохоор хөгжүүлэлт хийсээр байгаа нь тус үйлчилгээний ялгарал юм.</p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/48/177633383ee4c49168a90f95524507ee.png"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Сайжруулж болох зүйлс </h3><p></p><p>Хоол хүнснээс бусад зарим төрлийн бүтээгдэхүүний сонголтыг нэмчихвэл "байхгүй зүйлгүй" цогц платформ болохуйц санагдлаа. Тус аппын "Хүслийн хүргэлт" хэсэгт хэрэглэгчийн авахыг хүсэж буй бүтээгдэхүүнийг байгаа газраас нь авч, тусгайлан хүргэж өгөх үйлчилгээ байна лээ. Хаанаас, хаашаа хэмээх хэсэгт байршлаа оруулахад л хангалттай аж. </p><p>Цаашид зөвхөн хоол хүнсний үйлчилгээгээр дагнасан Tok Tok Delivery аппыг хөгжүүлэхээр зорьж байгаа гэнэ. Харин бусад хэрэгцээт бүтээгдэхүүнийг Tok Tok Mall онлайн их дэлгүүртээ нэгтгэхээр ажиллаж байгаагаа дуулгасан шүү. </p> <p>Татах: <a href="https://play.google.com/store/apps/details?id=com.digitalaggregator.toktok&hl=en" target="_blank">Play Store</a> \| <a href="https://apps.apple.com/mn/app/toktok-delivery/id1450600616" target="_blank">App Store</a></p> </div>	Онлайн худалдаа, хүргэлтийн зах зээлд тун онцлог цаг үе тохиож байна. Цар тахлын нөлөөгөөр цахим худалдааны салбар цахиур хагалж, ололт амжилттай яваа ч, нөгөөтээгүүр амаргүй сорилтуудыг даван туулах болж буй. Бид энэ удаа технологийн шийдэл, хурдан шуурхай үйлчилгээгээрээ ялгарч, хүргэлтийн зах зээлд үлгэрлэж буй Tok Tok аппыг онцоллоо. Нэг ч гал тогоогүй Монголын хамгийн том хоолны онлайн хүргэлтийн платформ нь олон төрлийн хэрэгцээт бүтээгдэхүүнийг эгнээндээ нэгтгэж, өргөжин тэлсээр байна. Яагаад хэрэглэх хэрэгтэй вэ? Хүн бүрд хэрэгцээтэй бүхнийг хамгийн хялбараар хурдан шуурхай хүргэх боломжийг Tok Tok апп олгож буй. Таны амьдралыг хөнгөвчилж, завгүй цаг хугацааг хэмнэж, хүссэн бүхнийг хүргээд өгөх орчин үеийн хамгийн хэрэгцээтэй аппын нэг юм. Хоол хүнснээс гадна хувцас, гоо сайхан, электрон бараа, гэр ахуй зэрэг өргөн хэрэглээний 15 төрлийн бүтээгдэхүүнийг платформдоо нэгтгэсэн тус апп одоогоор 600 мянган хэрэглэгчтэй. Анх 2018 онд ээжүүдэд туслах зорилгоор живх хүргэлт хийж эхэлснээс хойш өдгөө өдөрт 900 гаруй захиалгыг Улаанбаатар хотын дөрвөн зүгт шуурхай хүргэх болжээ. Дэлхийн банкны судалгаагаар , манай улсын нийт аж ахуйн нэгжийн гуравны нэг нь цахим бизнесийн үйл ажиллагаагаа эхлүүлж эсвэл өргөжүүлж, 40 хувь нь хүн хоорондын зай барих боломжийг харгалзан хүргэлтийн үйл ажиллагаа нэвтрүүлж эхэлжээ. Энэ амаргүй цаг үед бизнесийн байгууллагад тулгарч буй, хүргэлтийн ажилтан, машин, захиалгын системийн зардал, цаг хугацааг хэмнэх цагаа олсон шийдэл бол Tok Tok апп юм. Одоогоор 400 гаруй харилцагчийн бараа, бүтээгдэхүүнийг нэгдсэн платформд нэг дороос захиалах боломжийг олгож байгаагаас гадна халдвар хамгааллын дэглэмийг чандлан сахиж, ажилтнууд нь хүрэлцэхгүйгээр хүргэж байгаа ажээ. ямар онцлог, давуу талтай вэ? Tok Tok апп тун энгийн. Апп руу нэвтрэхэд шууд харагдах үндсэн цэс хэсэгт хэрэгцээт бүтээгдэхүүнийг төрөл бүрээр нь ангилж ялгасан нь цэвэрхэн, цэгцтэй санагдуулна. Хотын нэгдсэн сан, байршлын санг ашиглан хэрэглэгчид хамгийн ойр буй газраас бүтээгдэхүүн, үйлчилгээ захиалан авах боломжтой нь таалагдсан. Мөн захиалга өгөх газрын танилцуулга, тухайн хэрэглэгчээс хэр хол зайд байрласныг харуулах дата мэдээллүүд ойлгомжтой байв. Хүргэлтийн хоолны порц, орц найрлагыг дэлгэрэнгүй оруулснаас гадна өмнөх хэрэглэгчдийн үнэлгээ, сэтгэгдлийг багтаажээ. Мөн халдвар өвчин тархаад буй энэ цаг үед эрүүл мэндийг дэмжих "Витамин" цэс үүсгэж, анхны тусламжийн хэрэгслүүд, төрөл бүрийн витамин, хүүхдийн амин дэмүүдийг захиалах боломж гаргасныг онцлууштай. Хэрэглэгчид тус аппаас өөрийн захиалгын түүхээ харж, дараа захиалах бүтээгдэхүүний жагсаалт үүсгэн хадгалах боломжтой аж. Өөрөөр хэлбэл, захиалгаа яг одоо эсвэл маргааш хэмээн ангилан захиалж болно. Түүнчлэн хүргэлтийн хаягаа өөрчлөх бүрдээ нэр өгч хадгалах боломжтой юм билээ. Гэртээ эсвэл ажил дээрээ захиалга хийх бол хадгалсан байршлаа сонгоход л хангалттай. Тогтмол төрөл бүрийн урамшуулал, купон, хямдрал зарлаж, хэрэглэгчдээ баярлуулдаг нь таалагдсан. Долоо хоног бүр шинэ урамшуулал зарлаж, үнэнч хэрэглэгчдээ уйдаахгүйгээр аппаа улам сонирхолтой, сонголттой, супер хурдан болгохоор хөгжүүлэлт хийсээр байгаа нь тус үйлчилгээний ялгарал юм. Сайжруулж болох зүйлс Хоол хүнснээс бусад зарим төрлийн бүтээгдэхүүний сонголтыг нэмчихвэл "байхгүй зүйлгүй" цогц платформ болохуйц санагдлаа. Тус аппын "Хүслийн хүргэлт" хэсэгт хэрэглэгчийн авахыг хүсэж буй бүтээгдэхүүнийг байгаа газраас нь авч, тусгайлан хүргэж өгөх үйлчилгээ байна лээ. Хаанаас, хаашаа хэмээх хэсэгт байршлаа оруулахад л хангалттай аж. Цаашид зөвхөн хоол хүнсний үйлчилгээгээр дагнасан Tok Tok Delivery аппыг хөгжүүлэхээр зорьж байгаа гэнэ. Харин бусад хэрэгцээт бүтээгдэхүүнийг Tok Tok Mall онлайн их дэлгүүртээ нэгтгэхээр ажиллаж байгаагаа дуулгасан шүү. Татах: Play Store \| App Store	Онлайн худалдаа, хүргэлтийн зах зээлд тун онцлог цаг үе тохиож байна. Цар тахлын нөлөөгөөр цахим худалдааны салбар цахиур хагалж, ололт амжилттай яваа ч, нөгөөтээгүүр амаргүй сорилтуудыг даван туулах болж буй. Бид энэ удаа технологийн шийдэл, хурдан шуурхай үйлчилгээгээрээ ялгарч, хүргэлтийн зах зээлд үлгэрлэж буй Tok Tok аппыг онцоллоо. Нэг ч гал тогоогүй Монголын хамгийн том хоолны онлайн хүргэлтийн платформ нь олон төрлийн хэрэгцээт бүтээгдэхүүнийг эгнээндээ нэгтгэж, өргөжин тэлсээр байна. ### Яагаад хэрэглэх хэрэгтэй вэ? Хүн бүрд хэрэгцээтэй бүхнийг хамгийн хялбараар хурдан шуурхай хүргэх боломжийг Tok Tok апп олгож буй. Таны амьдралыг хөнгөвчилж, завгүй цаг хугацааг хэмнэж, хүссэн бүхнийг хүргээд өгөх орчин үеийн хамгийн хэрэгцээтэй аппын нэг юм. Хоол хүнснээс гадна хувцас, гоо сайхан, электрон бараа, гэр ахуй зэрэг өргөн хэрэглээний 15 төрлийн бүтээгдэхүүнийг платформдоо нэгтгэсэн тус апп одоогоор 600 мянган хэрэглэгчтэй. Анх 2018 онд ээжүүдэд туслах зорилгоор живх хүргэлт хийж эхэлснээс хойш өдгөө өдөрт 900 гаруй захиалгыг Улаанбаатар хотын дөрвөн зүгт шуурхай хүргэх болжээ. Дэлхийн банкны судалгаагаар, манай улсын нийт аж ахуйн нэгжийн гуравны нэг нь цахим бизнесийн үйл ажиллагаагаа эхлүүлж эсвэл өргөжүүлж, 40 хувь нь хүн хоорондын зай барих боломжийг харгалзан хүргэлтийн үйл ажиллагаа нэвтрүүлж эхэлжээ. Энэ амаргүй цаг үед бизнесийн байгууллагад тулгарч буй, хүргэлтийн ажилтан, машин, захиалгын системийн зардал, цаг хугацааг хэмнэх цагаа олсон шийдэл бол Tok Tok апп юм. Одоогоор 400 гаруй харилцагчийн бараа, бүтээгдэхүүнийг нэгдсэн платформд нэг дороос захиалах боломжийг олгож байгаагаас гадна халдвар хамгааллын дэглэмийг чандлан сахиж, ажилтнууд нь хүрэлцэхгүйгээр хүргэж байгаа ажээ. ### ямар онцлог, давуу талтай вэ? Tok Tok апп тун энгийн. Апп руу нэвтрэхэд шууд харагдах үндсэн цэс хэсэгт хэрэгцээт бүтээгдэхүүнийг төрөл бүрээр нь ангилж ялгасан нь цэвэрхэн, цэгцтэй санагдуулна. Хотын нэгдсэн сан, байршлын санг ашиглан хэрэглэгчид хамгийн ойр буй газраас бүтээгдэхүүн, үйлчилгээ захиалан авах боломжтой нь таалагдсан. Мөн захиалга өгөх газрын танилцуулга, тухайн хэрэглэгчээс хэр хол зайд байрласныг харуулах дата мэдээллүүд ойлгомжтой байв. Хүргэлтийн хоолны порц, орц найрлагыг дэлгэрэнгүй оруулснаас гадна өмнөх хэрэглэгчдийн үнэлгээ, сэтгэгдлийг багтаажээ. Мөн халдвар өвчин тархаад буй энэ цаг үед эрүүл мэндийг дэмжих "Витамин" цэс үүсгэж, анхны тусламжийн хэрэгслүүд, төрөл бүрийн витамин, хүүхдийн амин дэмүүдийг захиалах боломж гаргасныг онцлууштай. Хэрэглэгчид тус аппаас өөрийн захиалгын түүхээ харж, дараа захиалах бүтээгдэхүүний жагсаалт үүсгэн хадгалах боломжтой аж. Өөрөөр хэлбэл, захиалгаа яг одоо эсвэл маргааш хэмээн ангилан захиалж болно. Түүнчлэн хүргэлтийн хаягаа өөрчлөх бүрдээ нэр өгч хадгалах боломжтой юм билээ. Гэртээ эсвэл ажил дээрээ захиалга хийх бол хадгалсан байршлаа сонгоход л хангалттай. Тогтмол төрөл бүрийн урамшуулал, купон, хямдрал зарлаж, хэрэглэгчдээ баярлуулдаг нь таалагдсан. Долоо хоног бүр шинэ урамшуулал зарлаж, үнэнч хэрэглэгчдээ уйдаахгүйгээр аппаа улам сонирхолтой, сонголттой, супер хурдан болгохоор хөгжүүлэлт хийсээр байгаа нь тус үйлчилгээний ялгарал юм. ### Сайжруулж болох зүйлс Хоол хүнснээс бусад зарим төрлийн бүтээгдэхүүний сонголтыг нэмчихвэл "байхгүй зүйлгүй" цогц платформ болохуйц санагдлаа. Тус аппын "Хүслийн хүргэлт" хэсэгт хэрэглэгчийн авахыг хүсэж буй бүтээгдэхүүнийг байгаа газраас нь авч, тусгайлан хүргэж өгөх үйлчилгээ байна лээ. Хаанаас, хаашаа хэмээх хэсэгт байршлаа оруулахад л хангалттай аж. Цаашид зөвхөн хоол хүнсний үйлчилгээгээр дагнасан Tok Tok Delivery аппыг хөгжүүлэхээр зорьж байгаа гэнэ. Харин бусад хэрэгцээт бүтээгдэхүүнийг Tok Tok Mall онлайн их дэлгүүртээ нэгтгэхээр ажиллаж байгаагаа дуулгасан шүү. Татах: Play Store \| App Store
https://unread.today/c/techworm-contact-center-future	Techworm	Burtguljin Enkhbat	2021-03-17T00:00:00	3 сарын 17, 2021	Contact Center-ийн үйлчилгээнд нэвтэрч буй технологийн дэвшилтэт шийдлүүд	<div class="article-body"> <h2><div>Олон нийтийн сүлжээ, онлайн харилцааны эрин зуунд хэн бүхэн хүссэн мэдээллээ хормын дотор интернэт орчноос хайж олох боломжтой болсон ч “contact center” буюу лавлах төв одоог хүртэл хэрэглэгчдийн мэдээлэл авах сонгодог хэрэгслийн эхэнд бичигдсээр. Лавлах төвтэй холбогдох нь компанитай шууд харилцах хамгийн энгийн бөгөөд үр дүнтэй үйлчилгээнд зүй ёсоор тооцогддог тул бизнесүүд ч энэ чиглэлд шинэлэг технологийн шийдлүүдийг туршсаар байна. </div><div>Технологи хөгжихийн хэрээр хэдэн зуун оператор эгнэн сууж, үйлчлүүлэгч бүрд мэдээлэл өгөх уламжлалт дүр зураг бага багаар өөрчлөгдөж, оронд нь үүлэн технологид суурилсан төрөл бүрийн инновацлаг шийдлүүд лавлах төвийн хөгжлийг түрж буй. </div><div>Бид энэ удаагийн нийтлэлдээ томоохон компаниудын лавлах төвийн үйл ажиллагаандаа нэвтрүүлж байгаа шинэ технологи болон энэ салбарын ирээдүйн чиг хандлагын тухай хүргэж байгааг хүлээн авна уу. </div><div><br></div></h2><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/ab36d712-71ff-4ad9-896e-6ebb29ee892b/2ea4202f15c7d6d419ecf78573096229.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div><div>Лавлах төвийн талаарх сонирхолтой тоо баримтууд:<br></div></h3><p></p><p><b>496: </b>2027 он гэхэд дэлхий даяарх “contact center”-үүдийн зах зээлийн үнэлгээ <a href="https://financesonline.com/call-center-statistics/" target="_blank">496 тэрбум</a> ам.долларт хүрэх бөгөөд цар тахлын нөхцөл байдлаас шалтгаалан энэ тоо цаашид улам нэмэгдэнэ гэх таамаглал бий. 2020 оны байдлаар тус салбарын үнэлгээ 339.4 тэрбум доллароор хэмжигдэж байгаа юм.</p><p> <br><b>7400: </b>Зөвхөн АНУ-д гэхэд нийтдээ 7400 лавлах төв ажилладаг бөгөөд 3.4 сая гаруй оператор өдөр тутам хэрэглэгчдийн санал хүсэлтэд хариу өгдөг. Даатгалын салбарт тэргүүлэгч "Blue Cross Blue Shield", санхүүгийн үйлчилгээгээрээ алдартай "Wells Fargo", харилцаа холбооны "AT&T", "Verizon" зэрэг аваргуудын зөвхөн хэрэглэгчтэй харилцах төв гэхэд <a href="https://info.siteselectiongroup.com/blog/25-largest-call-center-employers-in-the-united-states" target="_blank">40 мянгаас давсан</a> ажилтантай.</p><p> <br><b>75%:</b> Коронавирусээс улбаалан “contact center”-д холбогдон үйлчилгээ авах хэрэглэгчдийн дадал хүртэл өөрчлөгдсөн гэдгийг мэдэх үү? Америкчуудын 2/3 нь өнгөрсөн онд анх удаа live chat үйлчилгээг шинээр туршиж үзсэн бөгөөд компанийн инстаграм хаягаар дамжуулан мэдээлэл авсан хүмүүсийн тоо <a href="https://financesonline.com/call-center-statistics/" target="_blank">75 хувь</a> хүртэл эрс өсжээ. </p><p> <br><b>49%:</b> Орчин үед нийт хэрэглэгчдийн <a href="https://financesonline.com/call-center-statistics/" target="_blank">49 хувь нь</a> гурваас таван төрлийн харилцааны суваг (дуудлагын төв, чатбот, хайлтын систем гэх мэт) ашиглан компаниудтай холбогдож байна. </p><p> <br><b>1%:</b> Эхний оролдлогоороо оператортай амжилттай холбогдон асуудлаа шийдэж чадсан хэрэглэгчдийн ердөө <a href="https://financesonline.com/call-center-statistics/" target="_blank">нэг хувь нь</a> өрсөлдөгч компанийн үйлчилгээг сонирхох хандлагатай байдаг бол эсрэгээрээ амжилтгүй дуудлага хийсэн хэрэглэгчдийн 15 хувь нь утсаа тасалсан даруйдаа өөр компани сонгох тухай бодож эхэлдэг.</p><p> <br><b>75 тэрбум: </b>“Customer experience” буюу хэрэглэгчийн туршлагын нөлөө жил ирэх нэмэгдэж буй. АНУ-д гэхэд 2018 онд хэрэглэгчийн үйлчилгээнд хангалттай сайн анхаарал хандуулаагүй компаниуд<a href="https://www.forbes.com/sites/shephyken/2018/05/17/businesses-lose-75-billion-due-to-poor-customer-service/?sh=7454e1cb16f9" target="_blank"> 75 тэрбум доллартай</a> тэнцэхүйц алдагдал хүлээжээ.</p><p> <br><b>81.5%:</b> Чатбот, хиймэл оюун ухаан дээр тулгуурласан технологиуд лавлах төвийн үйлчилгээнд нэвтэрсээр байгаа ч нийт хэрэглэгчдийн <a href="https://financesonline.com/call-center-statistics/" target="_blank">81.5 хувь нь</a> одоог хүртэл утсаар дуудлага хийх, и-мейл бичих гэх мэт уламжлалт дадалдаа үнэнч хэвээр байгаа нь сонирхолтой. <br></p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/ab36d712-71ff-4ad9-896e-6ebb29ee892b/13301f242dfb8e7f7ba1881a951e0dbb.jpg"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/ab36d712-71ff-4ad9-896e-6ebb29ee892b/573e98a0f6972a7c14e7024a6d752e87.jpg"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/ab36d712-71ff-4ad9-896e-6ebb29ee892b/d7a557d6b0816f7df57c26e85b8e2429.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>Лавлах төвийн үйлчилгээнд шинээр нэвтэрч буй технологийн шийдлүүд</h3><p>Хэрэглэгч анхлан компанийн үйлчилгээг сонирхож эхэлсэн цагаас зан төлөвийг нь ойлгож, хэрэгцээтэй, тохирсон үйлчилгээг санал болгох нь бизнест тун чухал. Хэрэглэгчийн туршлага (customer experience)-д лавлах төвийн үзүүлэх нөлөө харьцангуй өндөр. Тиймдээ ч энэ чиглэлийн технологи эрчимтэй хөгжиж, байгууллага бүр ямар нэгэн байдлаар дижитал шилжилт хийж буй энэ цаг үед лавлах төв ч зөвхөн ирсэн дуудлагыг хүлээн авч, хариу өгөх төдий бус хэрэглэгчидтэй холбогдох бүхий л сувгийг нэгтгэх, тэдний түүхийг үүсгэсэн нэгэн цул мэдээллийн урсгалыг бий болгох хэлбэрт шилжиж байна. Ингээд орчин үеийн компаниудын лавлах төвийн үйлчилгээндээ нэвтрүүлж байгаа сонирхолтой технологиудтай танилцацгаая. </p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">1. Лавлах төв байгууллагын дижитал шилжилтэд нөлөөлөх нь </h3><p>Олон жилийн турш компаниуд өөрсдийн лавлах төвөө ууртай үйлчлүүлэгчийг тайвшруулж, богино хугацаанд асуудлыг нь шийдэх гал унтраах тасагтай зүйрлүүлэн хангалттай анхаарал хандуулдаггүй байсан гэхэд хилсдэхгүй. Харин ирээдүйд хэрэглэгчийн асуудалтай нэг бүрчлэн нүүр тулдаг тус салбар компанийн хөгжлийн үе шат бүхэнд чухал хувь нэмэр болох юм. Компанийн хэвийн үйл ажиллагааг доголдуулж буй нүдэнд үл анзаарагдам жижиг асуудал чухам хаана үүсээд буйг лавлах төвөөс илүү сайн мэдэх газар үгүй. Байгууллагын дижитал шилжилт гэдэг зөвхөн шинэ технологи, программ хангамжийг бизнестээ нэвтрүүлэх төдий бус, хэрэглэгчийн туршлагыг сайжруулах хурд, хүч байх ёстой. Тиймдээ ч хэрэглэгчийн хүслийг сайтар танин мэдэхийн тулд яригдаж буй асуудлуудыг нэгтгэж, мэдээллийн бааз үүсгэх нь хамгаас чухал. </p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">2. Hybrid загвар луу шилжих нь </h3><p></p><p>Орчин үед бодит оператортай харьцуулахад хиймэл оюун ухаан нь бүтээмж, өртөг, үр ашиг гэхчлэн олон талаар давуу. Лавлах төвийн үйлчилгээ үзүүлэгч компаниудын 76 хувь нь ойрын хоёр жилд хиймэл оюун ухаанд хөрөнгө оруулна гэх судалгаа энэ салбарын ирээдүйг тодорхой харуулах биз ээ. Гэвч нөгөө талаас, хэрэглэгчид бодит хүнтэй харилцаж, жаргал зовлонгоо хуваалцах амьд харилцааг хүсэмжилсэн хэвээр. </p><p><a href="https://gettalkative.com/info/the-future-of-call-centers" target="_blank">PWC-ээс явуулсан судалгаагаар</a>, британичуудын 78 хувь нь ирээдүйд хиймэл оюун ухаан яаж ч хөгжсөн бай бодит хүнтэй харилцахыг илүүд үзнэ гэжээ. Эндээс харахад ирээдүйн лавлах төвүүд хиймэл оюун ухаан болон хүний оролцоог багтаасан хосолсон хэв маягтай байх нь. Хиймэл оюун ухаан нь чатбот, вэб дээрх нийтлэг асуулт хариултыг сайжруулахад хувь нэмрээ оруулж, харин бодит хүмүүс илүү нарийн төвөгтэй хэрэглэгчийн асуудлыг шийдвэрлэхэд анхаарах юм. Операторын мэргэжил ирээдүйд устах биш, харин ч асуудалд дүн шинжилгээ хийх чадвартай, өөрсдийн бүтээгдэхүүн болон үйлчилгээний талаарх гүнзгий түвшний мэдлэгтэй чадварлаг мэргэжилтнүүд болж хувирна. </p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">3. Видео чат шинэ харилцааны суваг болох нь </h3><p>Оператортай видеогоор чатлах харилцааны суваг ирээдүйд хүч авна. Хэрэглэгчийн лавлах төвтэй холбогдох хүлээлгийн цагийг багасгах, тулгарсан асуудлыг нь гялс ойлгох гээд уламжлалт IVR ( автомат хариулагч)-ийн сул талыг нөхөх хамгийн боловсронгуй арга бол видео чат. Видео чатын тусламжтай хэрэглэгч ердөө <a href="https://acquire.io/blog/contact-center-solution/" target="_blank">42 секундийн дотор </a>асуудлаа шийдвэрлүүлж чаддаг бөгөөд чат, и-мейл, дуудлага гээд бусад сувагтай харьцуулахад хэрэглэгчийн сэтгэл ханамжийн түвшин хамгийн өндөр буюу 72 хувьтай байдаг гэнэ.<br><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/ab36d712-71ff-4ad9-896e-6ebb29ee892b/76311feb78009bae71adebb7de411b48.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div><div>4. IOT-ыг лавлах төвд ашиглах нь </div></h3><p></p><p>Хүний туслалцаагүйгээр төхөөрөмжүүд хоорондоо ажиллах нөхцөл бүрдэх буюу машин машинтайгаа харилцах үйл явцыг IOT (Internet of things) хэмээн нэрлэдэг. Ойрын жилүүдэд интернэтэд холбоотой төхөөрөмжүүд олшрохын хэрээр IOT лавлах төвийн үйлчилгээний салшгүй нэгэн хэсэг болно. Жишээлбэл, гэрийн телевизор тань алдаа зааж аль нэгэн функц нь ажиллахаа болих үед автоматаар таны телевизор хэрэглэгчдэд туслах төв рүү холбогдоно. Удалгүй хэрэглэгчийн төвөөс тв-гээ засахад хэрэгцээтэй эд ангийг тань руу илгээж, засварчин ирж засах хугацааг хүртэл товлоод өгнө. Нэг үгээр хэлэхэд эвдэрснийг нь мэдэж ч амжаагүй байхад IOT лавлах төвтэй холбогдож, зурагтыг тань засаж өгнө гэсэн үг. IOT технологи боловсронгуй болох тусам сүлжээнд холбогдсон төхөөрөмжүүдээс их хэмжээний дата цугларч, лавлах төвүүд хэрэглэгчдийг анзаарч ч амжаагүй байхад асуудлыг нь шийдвэрлэж өгөх шинэ шатанд шилжих боломжтой юм. </p><p><br></p> <div class="uk-margin-bottom uk-margin-top"><iframe width="614" height="380" frameborder="0" allowfullscreen src="//www.youtube.com/embed/LlhmzVL5bm8?rel=0"></iframe> </div><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Хэрэглэгчтэй харилцах 2222 төвийн хувьсал<div><br></div></h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/ab36d712-71ff-4ad9-896e-6ebb29ee892b/20091098f26d78fb2bf4bc40f550fdc2.png"></p><p></p><p dir="ltr"><br></p><p dir="ltr"> Монголын бизнесүүд дундаас лавлах төвийн үйлчилгээндээ шинэлэг технологи, программ хангамжийг тогтмол нэвтрүүлж буй нэгэн тод жишээ бол "Мобиком Корпораци" юм.</p><p dir="ltr">Лавлах төвийн программ хангамжаар тэргүүлэгч <a href="https://www.genesys.com/" target="_blank">Genesys</a> системийг тэд Үйлчилгээний нэгдсэн төв буюу 2222-д суурилуулан 2017 оноос ашиглаж байгаа аж. </p><p dir="ltr"><b>Тус системийн давуу талуудаас дурдвал:</b> </p><p>-Хэрэглэгчээс ирж байгаа хандалтыг ухаалгаар удирдах боломжтой. <br></p><p dir="ltr" role="presentation">-Хэрэглэгч 2222 лавлах төв рүү холбогдон зургаан төрлийн үйлчилгээг автомат хариулагчаас авах, есөн төрлийн үйлчилгээг автомат хариулагчаар дамжуулан идэвхжүүлж болно. Тус утсанд жилд давхардсан тоогоор 1.8 сая хэрэглэгч хандан, үйлчилгээ худалдан авч, идэвхжүүлдэг байна. </p><p dir="ltr" role="presentation">-Лавлах төвд ирж буй нийт дуудлагыг өмнөх жилүүдийн гүйцэтгэл, энэ жилийн онцлогт тулгуурлан таамаглах чадвартай бөгөөд таамагласан хандалтад хичээн хүн ямар хуваарийн дагуу ажиллахыг мөн л программын тусламжтай тооцоолон гаргаж болно. </p><p>2019 оноос "Мобиком корпораци" хэрэглэгчийн үнэлгээг сайжруулах “Know Your Customer” платформыг үйл ажиллагаандаа нэвтрүүлснээр үйлчилгээний зөвлөх хэрэглэгчийн аяллыг нэг цонхонд харах боломжтой болсон төдийгүй богино хугацаанд хэрэглэгчээс оновчтой асуулт асуух, асуудлыг шийдвэрлэхэд бага хугацаа зарцуулах болжээ. </p><p dir="ltr">Сүүлийн жилүүдэд тэд хиймэл оюун ухааныг лавлах төвийн үйлчилгээндээ мөн шинээр нэвтрүүлж буй. Жишээлбэл, хэрэглэгч өмнө нь "Мобиком"-д хандаж гомдол шийдвэрлүүлж байсан бол тодорхой хугацааны дараа дахин холбогдоход шууд хэрэглэгчийн харилцааны мэргэжилтэн буюу илүү ур чадвартай ажилтан руу шилжүүлэгдэнэ. Мөн хэрэглэгчийн төлбөр төлөлтийн түүхэнд тулгуурлан хиймэл оюун ухаан өөрөө тооцоолон төлбөрөө тогтмол төлдөг хэрэглэгчдийн төлбөр төлөх сүүлийн хугацааг сарын сүүлчийн өдөр хүртэл хойшлуулдаг болсон зэрэг том жижиг олон ажлыг төлөвлөн нэвтрүүлж буй аж. </p> </div>	Олон нийтийн сүлжээ, онлайн харилцааны эрин зуунд хэн бүхэн хүссэн мэдээллээ хормын дотор интернэт орчноос хайж олох боломжтой болсон ч “contact center” буюу лавлах төв одоог хүртэл хэрэглэгчдийн мэдээлэл авах сонгодог хэрэгслийн эхэнд бичигдсээр. Лавлах төвтэй холбогдох нь компанитай шууд харилцах хамгийн энгийн бөгөөд үр дүнтэй үйлчилгээнд зүй ёсоор тооцогддог тул бизнесүүд ч энэ чиглэлд шинэлэг технологийн шийдлүүдийг туршсаар байна. Технологи хөгжихийн хэрээр хэдэн зуун оператор эгнэн сууж, үйлчлүүлэгч бүрд мэдээлэл өгөх уламжлалт дүр зураг бага багаар өөрчлөгдөж, оронд нь үүлэн технологид суурилсан төрөл бүрийн инновацлаг шийдлүүд лавлах төвийн хөгжлийг түрж буй. Бид энэ удаагийн нийтлэлдээ томоохон компаниудын лавлах төвийн үйл ажиллагаандаа нэвтрүүлж байгаа шинэ технологи болон энэ салбарын ирээдүйн чиг хандлагын тухай хүргэж байгааг хүлээн авна уу. Лавлах төвийн талаарх сонирхолтой тоо баримтууд: 496: 2027 он гэхэд дэлхий даяарх “contact center”-үүдийн зах зээлийн үнэлгээ 496 тэрбум ам.долларт хүрэх бөгөөд цар тахлын нөхцөл байдлаас шалтгаалан энэ тоо цаашид улам нэмэгдэнэ гэх таамаглал бий. 2020 оны байдлаар тус салбарын үнэлгээ 339.4 тэрбум доллароор хэмжигдэж байгаа юм. 7400: Зөвхөн АНУ-д гэхэд нийтдээ 7400 лавлах төв ажилладаг бөгөөд 3.4 сая гаруй оператор өдөр тутам хэрэглэгчдийн санал хүсэлтэд хариу өгдөг. Даатгалын салбарт тэргүүлэгч "Blue Cross Blue Shield", санхүүгийн үйлчилгээгээрээ алдартай "Wells Fargo", харилцаа холбооны "AT&T", "Verizon" зэрэг аваргуудын зөвхөн хэрэглэгчтэй харилцах төв гэхэд 40 мянгаас давсан ажилтантай. 75%: Коронавирусээс улбаалан “contact center”-д холбогдон үйлчилгээ авах хэрэглэгчдийн дадал хүртэл өөрчлөгдсөн гэдгийг мэдэх үү? Америкчуудын 2/3 нь өнгөрсөн онд анх удаа live chat үйлчилгээг шинээр туршиж үзсэн бөгөөд компанийн инстаграм хаягаар дамжуулан мэдээлэл авсан хүмүүсийн тоо 75 хувь хүртэл эрс өсжээ. 49%: Орчин үед нийт хэрэглэгчдийн 49 хувь нь гурваас таван төрлийн харилцааны суваг (дуудлагын төв, чатбот, хайлтын систем гэх мэт) ашиглан компаниудтай холбогдож байна. 1%: Эхний оролдлогоороо оператортай амжилттай холбогдон асуудлаа шийдэж чадсан хэрэглэгчдийн ердөө нэг хувь нь өрсөлдөгч компанийн үйлчилгээг сонирхох хандлагатай байдаг бол эсрэгээрээ амжилтгүй дуудлага хийсэн хэрэглэгчдийн 15 хувь нь утсаа тасалсан даруйдаа өөр компани сонгох тухай бодож эхэлдэг. 75 тэрбум: “Customer experience” буюу хэрэглэгчийн туршлагын нөлөө жил ирэх нэмэгдэж буй. АНУ-д гэхэд 2018 онд хэрэглэгчийн үйлчилгээнд хангалттай сайн анхаарал хандуулаагүй компаниуд 75 тэрбум доллартай тэнцэхүйц алдагдал хүлээжээ. 81.5%: Чатбот, хиймэл оюун ухаан дээр тулгуурласан технологиуд лавлах төвийн үйлчилгээнд нэвтэрсээр байгаа ч нийт хэрэглэгчдийн 81.5 хувь нь одоог хүртэл утсаар дуудлага хийх, и-мейл бичих гэх мэт уламжлалт дадалдаа үнэнч хэвээр байгаа нь сонирхолтой. Лавлах төвийн үйлчилгээнд шинээр нэвтэрч буй технологийн шийдлүүд Хэрэглэгч анхлан компанийн үйлчилгээг сонирхож эхэлсэн цагаас зан төлөвийг нь ойлгож, хэрэгцээтэй, тохирсон үйлчилгээг санал болгох нь бизнест тун чухал. Хэрэглэгчийн туршлага (customer experience)-д лавлах төвийн үзүүлэх нөлөө харьцангуй өндөр. Тиймдээ ч энэ чиглэлийн технологи эрчимтэй хөгжиж, байгууллага бүр ямар нэгэн байдлаар дижитал шилжилт хийж буй энэ цаг үед лавлах төв ч зөвхөн ирсэн дуудлагыг хүлээн авч, хариу өгөх төдий бус хэрэглэгчидтэй холбогдох бүхий л сувгийг нэгтгэх, тэдний түүхийг үүсгэсэн нэгэн цул мэдээллийн урсгалыг бий болгох хэлбэрт шилжиж байна. Ингээд орчин үеийн компаниудын лавлах төвийн үйлчилгээндээ нэвтрүүлж байгаа сонирхолтой технологиудтай танилцацгаая. 1. Лавлах төв байгууллагын дижитал шилжилтэд нөлөөлөх нь Олон жилийн турш компаниуд өөрсдийн лавлах төвөө ууртай үйлчлүүлэгчийг тайвшруулж, богино хугацаанд асуудлыг нь шийдэх гал унтраах тасагтай зүйрлүүлэн хангалттай анхаарал хандуулдаггүй байсан гэхэд хилсдэхгүй. Харин ирээдүйд хэрэглэгчийн асуудалтай нэг бүрчлэн нүүр тулдаг тус салбар компанийн хөгжлийн үе шат бүхэнд чухал хувь нэмэр болох юм. Компанийн хэвийн үйл ажиллагааг доголдуулж буй нүдэнд үл анзаарагдам жижиг асуудал чухам хаана үүсээд буйг лавлах төвөөс илүү сайн мэдэх газар үгүй. Байгууллагын дижитал шилжилт гэдэг зөвхөн шинэ технологи, программ хангамжийг бизнестээ нэвтрүүлэх төдий бус, хэрэглэгчийн туршлагыг сайжруулах хурд, хүч байх ёстой. Тиймдээ ч хэрэглэгчийн хүслийг сайтар танин мэдэхийн тулд яригдаж буй асуудлуудыг нэгтгэж, мэдээллийн бааз үүсгэх нь хамгаас чухал. 2. Hybrid загвар луу шилжих нь Орчин үед бодит оператортай харьцуулахад хиймэл оюун ухаан нь бүтээмж, өртөг, үр ашиг гэхчлэн олон талаар давуу. Лавлах төвийн үйлчилгээ үзүүлэгч компаниудын 76 хувь нь ойрын хоёр жилд хиймэл оюун ухаанд хөрөнгө оруулна гэх судалгаа энэ салбарын ирээдүйг тодорхой харуулах биз ээ. Гэвч нөгөө талаас, хэрэглэгчид бодит хүнтэй харилцаж, жаргал зовлонгоо хуваалцах амьд харилцааг хүсэмжилсэн хэвээр. PWC-ээс явуулсан судалгаагаар , британичуудын 78 хувь нь ирээдүйд хиймэл оюун ухаан яаж ч хөгжсөн бай бодит хүнтэй харилцахыг илүүд үзнэ гэжээ. Эндээс харахад ирээдүйн лавлах төвүүд хиймэл оюун ухаан болон хүний оролцоог багтаасан хосолсон хэв маягтай байх нь. Хиймэл оюун ухаан нь чатбот, вэб дээрх нийтлэг асуулт хариултыг сайжруулахад хувь нэмрээ оруулж, харин бодит хүмүүс илүү нарийн төвөгтэй хэрэглэгчийн асуудлыг шийдвэрлэхэд анхаарах юм. Операторын мэргэжил ирээдүйд устах биш, харин ч асуудалд дүн шинжилгээ хийх чадвартай, өөрсдийн бүтээгдэхүүн болон үйлчилгээний талаарх гүнзгий түвшний мэдлэгтэй чадварлаг мэргэжилтнүүд болж хувирна. 3. Видео чат шинэ харилцааны суваг болох нь Оператортай видеогоор чатлах харилцааны суваг ирээдүйд хүч авна. Хэрэглэгчийн лавлах төвтэй холбогдох хүлээлгийн цагийг багасгах, тулгарсан асуудлыг нь гялс ойлгох гээд уламжлалт IVR ( автомат хариулагч)-ийн сул талыг нөхөх хамгийн боловсронгуй арга бол видео чат. Видео чатын тусламжтай хэрэглэгч ердөө 42 секундийн дотор асуудлаа шийдвэрлүүлж чаддаг бөгөөд чат, и-мейл, дуудлага гээд бусад сувагтай харьцуулахад хэрэглэгчийн сэтгэл ханамжийн түвшин хамгийн өндөр буюу 72 хувьтай байдаг гэнэ. 4. IOT-ыг лавлах төвд ашиглах нь Хүний туслалцаагүйгээр төхөөрөмжүүд хоорондоо ажиллах нөхцөл бүрдэх буюу машин машинтайгаа харилцах үйл явцыг IOT (Internet of things) хэмээн нэрлэдэг. Ойрын жилүүдэд интернэтэд холбоотой төхөөрөмжүүд олшрохын хэрээр IOT лавлах төвийн үйлчилгээний салшгүй нэгэн хэсэг болно. Жишээлбэл, гэрийн телевизор тань алдаа зааж аль нэгэн функц нь ажиллахаа болих үед автоматаар таны телевизор хэрэглэгчдэд туслах төв рүү холбогдоно. Удалгүй хэрэглэгчийн төвөөс тв-гээ засахад хэрэгцээтэй эд ангийг тань руу илгээж, засварчин ирж засах хугацааг хүртэл товлоод өгнө. Нэг үгээр хэлэхэд эвдэрснийг нь мэдэж ч амжаагүй байхад IOT лавлах төвтэй холбогдож, зурагтыг тань засаж өгнө гэсэн үг. IOT технологи боловсронгуй болох тусам сүлжээнд холбогдсон төхөөрөмжүүдээс их хэмжээний дата цугларч, лавлах төвүүд хэрэглэгчдийг анзаарч ч амжаагүй байхад асуудлыг нь шийдвэрлэж өгөх шинэ шатанд шилжих боломжтой юм. Хэрэглэгчтэй харилцах 2222 төвийн хувьсал Монголын бизнесүүд дундаас лавлах төвийн үйлчилгээндээ шинэлэг технологи, программ хангамжийг тогтмол нэвтрүүлж буй нэгэн тод жишээ бол "Мобиком Корпораци" юм. Лавлах төвийн программ хангамжаар тэргүүлэгч Genesys системийг тэд Үйлчилгээний нэгдсэн төв буюу 2222-д суурилуулан 2017 оноос ашиглаж байгаа аж. Тус системийн давуу талуудаас дурдвал: -Хэрэглэгчээс ирж байгаа хандалтыг ухаалгаар удирдах боломжтой. -Хэрэглэгч 2222 лавлах төв рүү холбогдон зургаан төрлийн үйлчилгээг автомат хариулагчаас авах, есөн төрлийн үйлчилгээг автомат хариулагчаар дамжуулан идэвхжүүлж болно. Тус утсанд жилд давхардсан тоогоор 1.8 сая хэрэглэгч хандан, үйлчилгээ худалдан авч, идэвхжүүлдэг байна. -Лавлах төвд ирж буй нийт дуудлагыг өмнөх жилүүдийн гүйцэтгэл, энэ жилийн онцлогт тулгуурлан таамаглах чадвартай бөгөөд таамагласан хандалтад хичээн хүн ямар хуваарийн дагуу ажиллахыг мөн л программын тусламжтай тооцоолон гаргаж болно. 2019 оноос "Мобиком корпораци" хэрэглэгчийн үнэлгээг сайжруулах “Know Your Customer” платформыг үйл ажиллагаандаа нэвтрүүлснээр үйлчилгээний зөвлөх хэрэглэгчийн аяллыг нэг цонхонд харах боломжтой болсон төдийгүй богино хугацаанд хэрэглэгчээс оновчтой асуулт асуух, асуудлыг шийдвэрлэхэд бага хугацаа зарцуулах болжээ. Сүүлийн жилүүдэд тэд хиймэл оюун ухааныг лавлах төвийн үйлчилгээндээ мөн шинээр нэвтрүүлж буй. Жишээлбэл, хэрэглэгч өмнө нь "Мобиком"-д хандаж гомдол шийдвэрлүүлж байсан бол тодорхой хугацааны дараа дахин холбогдоход шууд хэрэглэгчийн харилцааны мэргэжилтэн буюу илүү ур чадвартай ажилтан руу шилжүүлэгдэнэ. Мөн хэрэглэгчийн төлбөр төлөлтийн түүхэнд тулгуурлан хиймэл оюун ухаан өөрөө тооцоолон төлбөрөө тогтмол төлдөг хэрэглэгчдийн төлбөр төлөх сүүлийн хугацааг сарын сүүлчийн өдөр хүртэл хойшлуулдаг болсон зэрэг том жижиг олон ажлыг төлөвлөн нэвтрүүлж буй аж.	Олон нийтийн сүлжээ, онлайн харилцааны эрин зуунд хэн бүхэн хүссэн мэдээллээ хормын дотор интернэт орчноос хайж олох боломжтой болсон ч “contact center” буюу лавлах төв одоог хүртэл хэрэглэгчдийн мэдээлэл авах сонгодог хэрэгслийн эхэнд бичигдсээр. Лавлах төвтэй холбогдох нь компанитай шууд харилцах хамгийн энгийн бөгөөд үр дүнтэй үйлчилгээнд зүй ёсоор тооцогддог тул бизнесүүд ч энэ чиглэлд шинэлэг технологийн шийдлүүдийг туршсаар байна. Технологи хөгжихийн хэрээр хэдэн зуун оператор эгнэн сууж, үйлчлүүлэгч бүрд мэдээлэл өгөх уламжлалт дүр зураг бага багаар өөрчлөгдөж, оронд нь үүлэн технологид суурилсан төрөл бүрийн инновацлаг шийдлүүд лавлах төвийн хөгжлийг түрж буй. Бид энэ удаагийн нийтлэлдээ томоохон компаниудын лавлах төвийн үйл ажиллагаандаа нэвтрүүлж байгаа шинэ технологи болон энэ салбарын ирээдүйн чиг хандлагын тухай хүргэж байгааг хүлээн авна уу. ### Лавлах төвийн талаарх сонирхолтой тоо баримтууд: 496: 2027 он гэхэд дэлхий даяарх “contact center”-үүдийн зах зээлийн үнэлгээ 496 тэрбум ам.долларт хүрэх бөгөөд цар тахлын нөхцөл байдлаас шалтгаалан энэ тоо цаашид улам нэмэгдэнэ гэх таамаглал бий. 2020 оны байдлаар тус салбарын үнэлгээ 339.4 тэрбум доллароор хэмжигдэж байгаа юм. 7400: Зөвхөн АНУ-д гэхэд нийтдээ 7400 лавлах төв ажилладаг бөгөөд 3.4 сая гаруй оператор өдөр тутам хэрэглэгчдийн санал хүсэлтэд хариу өгдөг. Даатгалын салбарт тэргүүлэгч "Blue Cross Blue Shield", санхүүгийн үйлчилгээгээрээ алдартай "Wells Fargo", харилцаа холбооны "AT&T", "Verizon" зэрэг аваргуудын зөвхөн хэрэглэгчтэй харилцах төв гэхэд 40 мянгаас давсан ажилтантай. 75%: Коронавирусээс улбаалан “contact center”-д холбогдон үйлчилгээ авах хэрэглэгчдийн дадал хүртэл өөрчлөгдсөн гэдгийг мэдэх үү? Америкчуудын 2/3 нь өнгөрсөн онд анх удаа live chat үйлчилгээг шинээр туршиж үзсэн бөгөөд компанийн инстаграм хаягаар дамжуулан мэдээлэл авсан хүмүүсийн тоо 75 хувь хүртэл эрс өсжээ. 49%: Орчин үед нийт хэрэглэгчдийн 49 хувь нь гурваас таван төрлийн харилцааны суваг (дуудлагын төв, чатбот, хайлтын систем гэх мэт) ашиглан компаниудтай холбогдож байна. 1%: Эхний оролдлогоороо оператортай амжилттай холбогдон асуудлаа шийдэж чадсан хэрэглэгчдийн ердөө нэг хувь нь өрсөлдөгч компанийн үйлчилгээг сонирхох хандлагатай байдаг бол эсрэгээрээ амжилтгүй дуудлага хийсэн хэрэглэгчдийн 15 хувь нь утсаа тасалсан даруйдаа өөр компани сонгох тухай бодож эхэлдэг. 75 тэрбум: “Customer experience” буюу хэрэглэгчийн туршлагын нөлөө жил ирэх нэмэгдэж буй. АНУ-д гэхэд 2018 онд хэрэглэгчийн үйлчилгээнд хангалттай сайн анхаарал хандуулаагүй компаниуд 75 тэрбум доллартай тэнцэхүйц алдагдал хүлээжээ. 81.5%: Чатбот, хиймэл оюун ухаан дээр тулгуурласан технологиуд лавлах төвийн үйлчилгээнд нэвтэрсээр байгаа ч нийт хэрэглэгчдийн 81.5 хувь нь одоог хүртэл утсаар дуудлага хийх, и-мейл бичих гэх мэт уламжлалт дадалдаа үнэнч хэвээр байгаа нь сонирхолтой. ### Лавлах төвийн үйлчилгээнд шинээр нэвтэрч буй технологийн шийдлүүд Хэрэглэгч анхлан компанийн үйлчилгээг сонирхож эхэлсэн цагаас зан төлөвийг нь ойлгож, хэрэгцээтэй, тохирсон үйлчилгээг санал болгох нь бизнест тун чухал. Хэрэглэгчийн туршлага (customer experience)-д лавлах төвийн үзүүлэх нөлөө харьцангуй өндөр. Тиймдээ ч энэ чиглэлийн технологи эрчимтэй хөгжиж, байгууллага бүр ямар нэгэн байдлаар дижитал шилжилт хийж буй энэ цаг үед лавлах төв ч зөвхөн ирсэн дуудлагыг хүлээн авч, хариу өгөх төдий бус хэрэглэгчидтэй холбогдох бүхий л сувгийг нэгтгэх, тэдний түүхийг үүсгэсэн нэгэн цул мэдээллийн урсгалыг бий болгох хэлбэрт шилжиж байна. Ингээд орчин үеийн компаниудын лавлах төвийн үйлчилгээндээ нэвтрүүлж байгаа сонирхолтой технологиудтай танилцацгаая. ### 1. Лавлах төв байгууллагын дижитал шилжилтэд нөлөөлөх нь Олон жилийн турш компаниуд өөрсдийн лавлах төвөө ууртай үйлчлүүлэгчийг тайвшруулж, богино хугацаанд асуудлыг нь шийдэх гал унтраах тасагтай зүйрлүүлэн хангалттай анхаарал хандуулдаггүй байсан гэхэд хилсдэхгүй. Харин ирээдүйд хэрэглэгчийн асуудалтай нэг бүрчлэн нүүр тулдаг тус салбар компанийн хөгжлийн үе шат бүхэнд чухал хувь нэмэр болох юм. Компанийн хэвийн үйл ажиллагааг доголдуулж буй нүдэнд үл анзаарагдам жижиг асуудал чухам хаана үүсээд буйг лавлах төвөөс илүү сайн мэдэх газар үгүй. Байгууллагын дижитал шилжилт гэдэг зөвхөн шинэ технологи, программ хангамжийг бизнестээ нэвтрүүлэх төдий бус, хэрэглэгчийн туршлагыг сайжруулах хурд, хүч байх ёстой. Тиймдээ ч хэрэглэгчийн хүслийг сайтар танин мэдэхийн тулд яригдаж буй асуудлуудыг нэгтгэж, мэдээллийн бааз үүсгэх нь хамгаас чухал. ### 2. Hybrid загвар луу шилжих нь Орчин үед бодит оператортай харьцуулахад хиймэл оюун ухаан нь бүтээмж, өртөг, үр ашиг гэхчлэн олон талаар давуу. Лавлах төвийн үйлчилгээ үзүүлэгч компаниудын 76 хувь нь ойрын хоёр жилд хиймэл оюун ухаанд хөрөнгө оруулна гэх судалгаа энэ салбарын ирээдүйг тодорхой харуулах биз ээ. Гэвч нөгөө талаас, хэрэглэгчид бодит хүнтэй харилцаж, жаргал зовлонгоо хуваалцах амьд харилцааг хүсэмжилсэн хэвээр. PWC-ээс явуулсан судалгаагаар, британичуудын 78 хувь нь ирээдүйд хиймэл оюун ухаан яаж ч хөгжсөн бай бодит хүнтэй харилцахыг илүүд үзнэ гэжээ. Эндээс харахад ирээдүйн лавлах төвүүд хиймэл оюун ухаан болон хүний оролцоог багтаасан хосолсон хэв маягтай байх нь. Хиймэл оюун ухаан нь чатбот, вэб дээрх нийтлэг асуулт хариултыг сайжруулахад хувь нэмрээ оруулж, харин бодит хүмүүс илүү нарийн төвөгтэй хэрэглэгчийн асуудлыг шийдвэрлэхэд анхаарах юм. Операторын мэргэжил ирээдүйд устах биш, харин ч асуудалд дүн шинжилгээ хийх чадвартай, өөрсдийн бүтээгдэхүүн болон үйлчилгээний талаарх гүнзгий түвшний мэдлэгтэй чадварлаг мэргэжилтнүүд болж хувирна. ### 3. Видео чат шинэ харилцааны суваг болох нь Оператортай видеогоор чатлах харилцааны суваг ирээдүйд хүч авна. Хэрэглэгчийн лавлах төвтэй холбогдох хүлээлгийн цагийг багасгах, тулгарсан асуудлыг нь гялс ойлгох гээд уламжлалт IVR ( автомат хариулагч)-ийн сул талыг нөхөх хамгийн боловсронгуй арга бол видео чат. Видео чатын тусламжтай хэрэглэгч ердөө 42 секундийн дотор асуудлаа шийдвэрлүүлж чаддаг бөгөөд чат, и-мейл, дуудлага гээд бусад сувагтай харьцуулахад хэрэглэгчийн сэтгэл ханамжийн түвшин хамгийн өндөр буюу 72 хувьтай байдаг гэнэ. ### 4. IOT-ыг лавлах төвд ашиглах нь Хүний туслалцаагүйгээр төхөөрөмжүүд хоорондоо ажиллах нөхцөл бүрдэх буюу машин машинтайгаа харилцах үйл явцыг IOT (Internet of things) хэмээн нэрлэдэг. Ойрын жилүүдэд интернэтэд холбоотой төхөөрөмжүүд олшрохын хэрээр IOT лавлах төвийн үйлчилгээний салшгүй нэгэн хэсэг болно. Жишээлбэл, гэрийн телевизор тань алдаа зааж аль нэгэн функц нь ажиллахаа болих үед автоматаар таны телевизор хэрэглэгчдэд туслах төв рүү холбогдоно. Удалгүй хэрэглэгчийн төвөөс тв-гээ засахад хэрэгцээтэй эд ангийг тань руу илгээж, засварчин ирж засах хугацааг хүртэл товлоод өгнө. Нэг үгээр хэлэхэд эвдэрснийг нь мэдэж ч амжаагүй байхад IOT лавлах төвтэй холбогдож, зурагтыг тань засаж өгнө гэсэн үг. IOT технологи боловсронгуй болох тусам сүлжээнд холбогдсон төхөөрөмжүүдээс их хэмжээний дата цугларч, лавлах төвүүд хэрэглэгчдийг анзаарч ч амжаагүй байхад асуудлыг нь шийдвэрлэж өгөх шинэ шатанд шилжих боломжтой юм. ### Хэрэглэгчтэй харилцах 2222 төвийн хувьсал Монголын бизнесүүд дундаас лавлах төвийн үйлчилгээндээ шинэлэг технологи, программ хангамжийг тогтмол нэвтрүүлж буй нэгэн тод жишээ бол "Мобиком Корпораци" юм. Лавлах төвийн программ хангамжаар тэргүүлэгч Genesys системийг тэд Үйлчилгээний нэгдсэн төв буюу 2222-д суурилуулан 2017 оноос ашиглаж байгаа аж. Тус системийн давуу талуудаас дурдвал: -Хэрэглэгчээс ирж байгаа хандалтыг ухаалгаар удирдах боломжтой. -Хэрэглэгч 2222 лавлах төв рүү холбогдон зургаан төрлийн үйлчилгээг автомат хариулагчаас авах, есөн төрлийн үйлчилгээг автомат хариулагчаар дамжуулан идэвхжүүлж болно. Тус утсанд жилд давхардсан тоогоор 1.8 сая хэрэглэгч хандан, үйлчилгээ худалдан авч, идэвхжүүлдэг байна. -Лавлах төвд ирж буй нийт дуудлагыг өмнөх жилүүдийн гүйцэтгэл, энэ жилийн онцлогт тулгуурлан таамаглах чадвартай бөгөөд таамагласан хандалтад хичээн хүн ямар хуваарийн дагуу ажиллахыг мөн л программын тусламжтай тооцоолон гаргаж болно. 2019 оноос "Мобиком корпораци" хэрэглэгчийн үнэлгээг сайжруулах “Know Your Customer” платформыг үйл ажиллагаандаа нэвтрүүлснээр үйлчилгээний зөвлөх хэрэглэгчийн аяллыг нэг цонхонд харах боломжтой болсон төдийгүй богино хугацаанд хэрэглэгчээс оновчтой асуулт асуух, асуудлыг шийдвэрлэхэд бага хугацаа зарцуулах болжээ. Сүүлийн жилүүдэд тэд хиймэл оюун ухааныг лавлах төвийн үйлчилгээндээ мөн шинээр нэвтрүүлж буй. Жишээлбэл, хэрэглэгч өмнө нь "Мобиком"-д хандаж гомдол шийдвэрлүүлж байсан бол тодорхой хугацааны дараа дахин холбогдоход шууд хэрэглэгчийн харилцааны мэргэжилтэн буюу илүү ур чадвартай ажилтан руу шилжүүлэгдэнэ. Мөн хэрэглэгчийн төлбөр төлөлтийн түүхэнд тулгуурлан хиймэл оюун ухаан өөрөө тооцоолон төлбөрөө тогтмол төлдөг хэрэглэгчдийн төлбөр төлөх сүүлийн хугацааг сарын сүүлчийн өдөр хүртэл хойшлуулдаг болсон зэрэг том жижиг олон ажлыг төлөвлөн нэвтрүүлж буй аж.
https://unread.today/c/app-toim-spotify	Techworm	Namuungerel	2021-04-06T00:00:00	4 сарын 6, 2021	Апп тойм: Spotify	<div class="article-body"> <p dir="ltr">Дуу хөгжим хүмүүн төрөлхтний амьдрал ахуй, соёл иргэншлийн салшгүй хэсэг билээ. Тиймдээ ч ертөнцийн магнайд одод мандаад буухын яруу ялдамд түүхийн цоо шинэ хуудас эргэж орхидог энэ яаруу цагт хөгжим түгээлтийн үйлчилгээ бүхий л бүтээгдэхүүн, аппууд нэн эрэлттэй, өндөр ашиг дагуулсан бизнес болоод буй.</p> <p>Өнөөдрийн "Techworm" буланд саяхан Монголд албан ёсоор нэвтэрч, дуунд дуртай олныг баясгасан томоохон стрийминг үйлчилгээ болох Spotify-г онцолж байна.</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">АППЛИКЭЙШНИЙ ТУХАЙ: </h3><p>Анх 2008 онд Шведэд бие даасан хөгжим цацалт, түгээлтийн платформ байдлаар хэрэглэгчдэд хүрсэн Spotify сонсогчдод өргөн сонголтыг, хэрэглэхэд хялбар, ойлгомжтой үйлдлийн системийг санал болгосон. Харьцангуй эрт эхэлсэн ч гэлээ хуучралгүй, жилээс жилд өнгө төрх, дууны чанар, түгээлтийн горим, плэйлистүүд нь сайжирсаар буй нь тус платформын амжилтын "нууц". </p> <p><b>Татах</b>: <a href="https://apps.apple.com/us/app/spotify-discover-new-music/id324684580" target="_blank">Apple IOS</a> / <a href="https://play.google.com/store/apps/details?id=com.spotify.music&hl=en" target="_blank">Android</a></p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><br>ЯАГААД SPOTIFY ГЭЖ?</h3><p></p><p><b>ХАА САЙГҮЙ...</b> </p><p>Spotify хэрэглээг аль болох эвтэйхэн байлгахад анхаарч, зохих хөгжүүлэлтийг хийж чаддагийн жишээ нь тус аппликэйшний олон төхөөрөмжтэй холбогдох боломж юм. Spotify апптай төхөөрөмжүүд ижил Wi-Fi сүлжээнд холбогдсон даруйд сонсогчид дуу, контентоо аль ч төхөөрөмжөөсөө сонсож болдог. <br><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/de3a0d18-5c38-44a2-9148-737996201a51/4bdc5d122cd573346759306b3ceea930.png"></p><p><br>Орчин цагт олны таашаалд хүрсэн ихэнх контент түгээгч аппууд энэхүү үйлдлийг санал болгодог ч Spotify төхөөрөмжүүдийн холболтыг хэдхэн секундийн дотор хэрэглэгчийн оролцоогүйгээр гүйцэтгэдэг нь тус зах зээлийн хүчтэй өрсөлдөгч болоход нөлөөлснөөс зайлахгүй. <br></p> <p></p><p><b>ХИЙМЭЛ ОЮУН УХААН (AI) БА МАШИН СУРГАЛТЫН (ML) ГАЙХАМШИГТАЙ СИСТЕМ </b></p><p>Нүүр хуудаснаасаа эхлээд л Spotify хэрэглэгчдэдээ асар олон төрлийн плэйлист санал болгодгийг хэрэглэж үзсэн нэг нь мэдэх биз ээ. <br><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/de3a0d18-5c38-44a2-9148-737996201a51/b3eedb396c2190ee2b33ba883d1c8930.png"></p><p><br>Spotify-ийн систем дуу санал болгох, хэрэглэгчийн сонголтыг таахдаа тун чиг гарамгай. Энэ нь тэдний хиймэл оюун ухааны систем, машин алгоритм тухайн сонсогчийн дата буюу өмнө нь сонссон, ‘зүрх’ дарсан дуунуудын мэдээлэл дээр үндэслэн төстэй бүтээлүүдийг маш мэдрэг ангилж, гаргаж ирдэгтэй холбоотой. Бүгд л тийм байдаг биз дээ гэж та бодож магад. Spotify энэхүү горимдоо AI технологийг чадварлагаар нэвтрүүлснээр нэр алдарт гарч амжаагүй, залуу уран бүтээлчдийн дуу хөгжмийг ч сонирхогчдод оновчтой хүргэж чаддаг юм. <br><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/de3a0d18-5c38-44a2-9148-737996201a51/f043a0c12a8a01e30946f3b243ad291a.png"></p><p><br>Spotify тухайн сонсогчийн апп дээрх дадалд суурилан шинэчлэчлээд, даваа гараг бүр шинэ плэйлист санал болгодог. Сонсогчийн сонирхолд суурилсан эдгээр плэйлист нь Spotify-н нэрийн хуудас гэхэд хилсдэхгүй. Үүнээс гадна Spotify хэрэглэгчийн зохиосон плэйлистийг шинжин, тухайн сонсогчтой ижил дадалтай хэрэглэгчийн датан дээр үндэслэн дуу санал болгодог юм. <br><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/de3a0d18-5c38-44a2-9148-737996201a51/159dd2e92e23dbb8d6eb8ceb763ee4da.png"></p><p><br>Spotify хэрэглэгчээс цуглуулсан мэдээллээ жилийн төгсгөлд “Spotify Wrapped” булангаараа хүргэдэг. Энд таны тухайн жилд хамгийн их сонссон уран бүтээлч, дууг цаг минуттай нь тооцон харуулдаг аж. </p> <p></p><p><b>ДУУГААР ЗОГСОХГҮЙ... </b></p><p>Spotify дан дуу хөгжим түгээдэг апп биш. Апп дээр подкаст сонсох боломжтойгоос гадна хэтдээ богино өгүүллэгүүд гэхчлэн өөр олон төрлийн аудио бүтээлүүдийг нэвтрүүлэхээр төлөвлөж байгаа гэнэ. <br><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/de3a0d18-5c38-44a2-9148-737996201a51/176a1c1351ceb69c3bb5c5aed517aa4b.png"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><br>ТАРИФ</h3><p>Албан ёсны дуу түгээлтийн бусад аппликэйшнээс онцлог нь Spotify хэрэглэгчдэдээ аппыг үнэгүй ашиглах боломж олгодогт оршино. Spotify үнэгүй ашиглаж байгаа хүмүүсийн хэрэглээг хязгаарладаггүй боловч дууны дундуур 30 секундийн зар сурталчилгаа үе үе тоглогдох бөгөөд дуугаа интернэтгүй орчинд сонсохоор татах мөн нааш цааш гүйлгэх боломжгүй байдаг. Харин төлбөр төлж ашиглах үед хэрэглэгч эдгээр үйлдлийг чөлөөтэй гүйцэтгэх эрхтэй. <i><br></i></p> <p>Хэдий Spotify төлбөрийн 4 багц санал болгодог ч одоогоор Монголд бүртгэлтэй хэрэглэгчид зөвхөн 'хувь хүн'-ий багцад хамрагдах боломжтой юм. <br><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/de3a0d18-5c38-44a2-9148-737996201a51/85619c3f4d8c5f3dee594b23ebac130e.png"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><br>САЙЖРУУЛЖ БОЛОХ ЗҮЙЛ</h3><p>Дууны хөг эгшгээс гадна тухайн уран бүтээлчийн үзэл бодол, хэлэх гэсэн санаа дууны үгээр нь илэрдэг билээ. Тиймд апп дээр дууны үгсийг харах сонголт нэмүүштэй санагдав. Харин Spotify-н томоохон өрсөлдөгчид болох Apple Music, Google Music зэрэг үйлчилгээний хэрэглэгчид сонсож буй дууныхаа үгийг харах боломжтой байдаг. </p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">SPOTIFY ДЭЭР ДУУ ТАТАх</h3><p>Spotify-ийн төлбөртэй үйлчилгээний хэрэглэгчид сонирхсон контентоо хэд хэдэн аргаар татаж болдог. Та хэрэв шинэхэн хэрэглэгч бол дараах мэдээллийг заавал уншаарай. </p> <p></p><p><b>ПЛЭЙЛИСТ АШИГЛАН ТАТАХ</b> </p><p> Аппын ихэнх үйлдлүүд плэйлистийн хүрээнд хийгддэг билээ. Үүний адилаар дуу татахад ч плэйлист томоохон үүрэг гүйцэтгэх юм. <br><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/de3a0d18-5c38-44a2-9148-737996201a51/9f93b845fafc2deb75d7963c993c5531.png"></p><p></p><p><b><br>1</b>. Таалагдсан дуугаа сонгох.</p><p><b>2</b>. Тус дууны нэмэлт цэс (баруун дээд булан дахь гурван цэг) рүү орон "Add to playlist" товчин дээр дарах.<br><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/de3a0d18-5c38-44a2-9148-737996201a51/c076a0dc81027e8259add15a52668a49.png"></p><p><b><br>3</b>. Хэрэв танд нээсэн плэйлистүүд бий бол тэднээсээ сонгож, үгүй бол шинээр нээнэ.<br><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/de3a0d18-5c38-44a2-9148-737996201a51/7dc6271da312262c9f89ed63cbda1c3e.png"></p><p><b><br>4</b>. Плэйлистийн нэмэлт цэс (гурван цэг) рүү орон "Download" буюу татах үйлдлийг идэвхжүүлнэ. Ийн тохируулснаар эл плэйлистэд нэмсэн дуу бүр автоматаар татагдана.</p> <p></p><p><b>"LIKED SONGS" ЦЭСЭЭР ДАМЖУУЛАН ТАТАХ</b> </p><p>Уг цэсийн татах горимыг идэвхижүүлснээр таны 'зүрх' дарсан бүх дуунууд автоматаар татагдаж эхэлнэ.<br><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/de3a0d18-5c38-44a2-9148-737996201a51/fb58f250fc36cf9347a4f47550df5c35.png"></p><p></p><p><b><br>БҮРЭН ХЭМЖЭЭНИЙ ЦОМОГ ТАТАХ </b></p><p>Цомгийн 'татах' товчин дээр дарснаар тус цомог бүхлээрээ татагдах төдийгүй тухайн сонсогчийн таалагдсан цомгуудын жагсаалтад автоматаар орно. <br><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/de3a0d18-5c38-44a2-9148-737996201a51/ca1adc6b5c549c7b2cad2347f2f1ad49.png"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><br>SPOTIFY vs. APPLE MUSIC</h3><p></p><p><b>ТӨЛБӨР</b></p><p>Үндсэн горимдоо Apple Music, Spotify хоёул төлбөрийн 3-4 багцын сонголттой боловч Монгол дахь хэрэглэгчдэд Spotify ганцхан төлбөрийн нөхцөл санал болгож байгаа билээ. </p> <p><b>Ялагч</b>: Apple Music<br><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/de3a0d18-5c38-44a2-9148-737996201a51/6e6e14a78d177b0466696fadb7287da5.png"></p><p></p><p><b><br>НЭМЭЛТ ТОХИРУУЛГУУД</b></p><p>Плэйлистийн хүрээнд хэрэглэгчийн хийх үйлдлийн хязгаар хоёр апп дээр ижилхэн. Гэвч Spotify аппаас хэрэглэгчийн сонссон дууны мэдээлэл дээр үндэслэн гаргадаг плэйлистүүд илүү өргөн сонголттой. Интернэтгүй орчинд дараа сонсохоор дуу татахдаа Spotify-ийн хэрэглэгчид хэр чанартайгаар суулгахаа тохируулах боломжтой. <br><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/de3a0d18-5c38-44a2-9148-737996201a51/d466c8830e771bcd73e29754718bcd35.png"></p><p><br>Spotify дээр сонсож буй дууныхаа үгийг харах боломжгүй ч дууны үгийн утгыг тухайн уран бүтээлчээр нь тайлбарлуулан сонсогчдод хүргэдэг Genius хуудсан дээр орсон тайлбаруудыг унших боломжтой. <br></p> <p><b>Ялагч</b>: Хэрэглэгчийн сонирхлоос шалтгаална. <br><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/de3a0d18-5c38-44a2-9148-737996201a51/cf98fd50abe514f704630bcb307058cf.jpg"></p><p></p><p><b><br>НАЙЗУУДТАЙГАА ХОЛБОГДОХ</b></p><p> Хоёр аппын санал болгодог үйлчилгээ ижилхэн мэт боловч тухайн хэрэглэгчийн датаг хэрхэн ашиглаж буйгаараа ялгаатай. Spotify дээр бие биеэ дагадаг хэрэглэгчид нөгөө нь хэдэн цагийн өмнө, ямар дуу сонссоныг харах боломжтой. Мөн Spotify ашиглан хамтын плэйлист нээх боломжтой. </p> <p><b>Ялагч</b>: Spotify<br><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/de3a0d18-5c38-44a2-9148-737996201a51/9b19d33b7230fdb63e6f70e7f2afac43.png"></p> </div>	Дуу хөгжим хүмүүн төрөлхтний амьдрал ахуй, соёл иргэншлийн салшгүй хэсэг билээ. Тиймдээ ч ертөнцийн магнайд одод мандаад буухын яруу ялдамд түүхийн цоо шинэ хуудас эргэж орхидог энэ яаруу цагт хөгжим түгээлтийн үйлчилгээ бүхий л бүтээгдэхүүн, аппууд нэн эрэлттэй, өндөр ашиг дагуулсан бизнес болоод буй. Өнөөдрийн "Techworm" буланд саяхан Монголд албан ёсоор нэвтэрч, дуунд дуртай олныг баясгасан томоохон стрийминг үйлчилгээ болох Spotify-г онцолж байна. АППЛИКЭЙШНИЙ ТУХАЙ: Анх 2008 онд Шведэд бие даасан хөгжим цацалт, түгээлтийн платформ байдлаар хэрэглэгчдэд хүрсэн Spotify сонсогчдод өргөн сонголтыг, хэрэглэхэд хялбар, ойлгомжтой үйлдлийн системийг санал болгосон. Харьцангуй эрт эхэлсэн ч гэлээ хуучралгүй, жилээс жилд өнгө төрх, дууны чанар, түгээлтийн горим, плэйлистүүд нь сайжирсаар буй нь тус платформын амжилтын "нууц". Татах : Apple IOS / Android ЯАГААД SPOTIFY ГЭЖ? ХАА САЙГҮЙ... Spotify хэрэглээг аль болох эвтэйхэн байлгахад анхаарч, зохих хөгжүүлэлтийг хийж чаддагийн жишээ нь тус аппликэйшний олон төхөөрөмжтэй холбогдох боломж юм. Spotify апптай төхөөрөмжүүд ижил Wi-Fi сүлжээнд холбогдсон даруйд сонсогчид дуу, контентоо аль ч төхөөрөмжөөсөө сонсож болдог. Орчин цагт олны таашаалд хүрсэн ихэнх контент түгээгч аппууд энэхүү үйлдлийг санал болгодог ч Spotify төхөөрөмжүүдийн холболтыг хэдхэн секундийн дотор хэрэглэгчийн оролцоогүйгээр гүйцэтгэдэг нь тус зах зээлийн хүчтэй өрсөлдөгч болоход нөлөөлснөөс зайлахгүй. ХИЙМЭЛ ОЮУН УХААН (AI) БА МАШИН СУРГАЛТЫН (ML) ГАЙХАМШИГТАЙ СИСТЕМ Нүүр хуудаснаасаа эхлээд л Spotify хэрэглэгчдэдээ асар олон төрлийн плэйлист санал болгодгийг хэрэглэж үзсэн нэг нь мэдэх биз ээ. Spotify-ийн систем дуу санал болгох, хэрэглэгчийн сонголтыг таахдаа тун чиг гарамгай. Энэ нь тэдний хиймэл оюун ухааны систем, машин алгоритм тухайн сонсогчийн дата буюу өмнө нь сонссон, ‘зүрх’ дарсан дуунуудын мэдээлэл дээр үндэслэн төстэй бүтээлүүдийг маш мэдрэг ангилж, гаргаж ирдэгтэй холбоотой. Бүгд л тийм байдаг биз дээ гэж та бодож магад. Spotify энэхүү горимдоо AI технологийг чадварлагаар нэвтрүүлснээр нэр алдарт гарч амжаагүй, залуу уран бүтээлчдийн дуу хөгжмийг ч сонирхогчдод оновчтой хүргэж чаддаг юм. Spotify тухайн сонсогчийн апп дээрх дадалд суурилан шинэчлэчлээд, даваа гараг бүр шинэ плэйлист санал болгодог. Сонсогчийн сонирхолд суурилсан эдгээр плэйлист нь Spotify-н нэрийн хуудас гэхэд хилсдэхгүй. Үүнээс гадна Spotify хэрэглэгчийн зохиосон плэйлистийг шинжин, тухайн сонсогчтой ижил дадалтай хэрэглэгчийн датан дээр үндэслэн дуу санал болгодог юм. Spotify хэрэглэгчээс цуглуулсан мэдээллээ жилийн төгсгөлд “Spotify Wrapped” булангаараа хүргэдэг. Энд таны тухайн жилд хамгийн их сонссон уран бүтээлч, дууг цаг минуттай нь тооцон харуулдаг аж. ДУУГААР ЗОГСОХГҮЙ... Spotify дан дуу хөгжим түгээдэг апп биш. Апп дээр подкаст сонсох боломжтойгоос гадна хэтдээ богино өгүүллэгүүд гэхчлэн өөр олон төрлийн аудио бүтээлүүдийг нэвтрүүлэхээр төлөвлөж байгаа гэнэ. ТАРИФ Албан ёсны дуу түгээлтийн бусад аппликэйшнээс онцлог нь Spotify хэрэглэгчдэдээ аппыг үнэгүй ашиглах боломж олгодогт оршино. Spotify үнэгүй ашиглаж байгаа хүмүүсийн хэрэглээг хязгаарладаггүй боловч дууны дундуур 30 секундийн зар сурталчилгаа үе үе тоглогдох бөгөөд дуугаа интернэтгүй орчинд сонсохоор татах мөн нааш цааш гүйлгэх боломжгүй байдаг. Харин төлбөр төлж ашиглах үед хэрэглэгч эдгээр үйлдлийг чөлөөтэй гүйцэтгэх эрхтэй. Хэдий Spotify төлбөрийн 4 багц санал болгодог ч одоогоор Монголд бүртгэлтэй хэрэглэгчид зөвхөн 'хувь хүн'-ий багцад хамрагдах боломжтой юм. САЙЖРУУЛЖ БОЛОХ ЗҮЙЛ Дууны хөг эгшгээс гадна тухайн уран бүтээлчийн үзэл бодол, хэлэх гэсэн санаа дууны үгээр нь илэрдэг билээ. Тиймд апп дээр дууны үгсийг харах сонголт нэмүүштэй санагдав. Харин Spotify-н томоохон өрсөлдөгчид болох Apple Music, Google Music зэрэг үйлчилгээний хэрэглэгчид сонсож буй дууныхаа үгийг харах боломжтой байдаг. SPOTIFY ДЭЭР ДУУ ТАТАх Spotify-ийн төлбөртэй үйлчилгээний хэрэглэгчид сонирхсон контентоо хэд хэдэн аргаар татаж болдог. Та хэрэв шинэхэн хэрэглэгч бол дараах мэдээллийг заавал уншаарай. ПЛЭЙЛИСТ АШИГЛАН ТАТАХ Аппын ихэнх үйлдлүүд плэйлистийн хүрээнд хийгддэг билээ. Үүний адилаар дуу татахад ч плэйлист томоохон үүрэг гүйцэтгэх юм. 1 . Таалагдсан дуугаа сонгох. 2 . Тус дууны нэмэлт цэс (баруун дээд булан дахь гурван цэг) рүү орон "Add to playlist" товчин дээр дарах. 3 . Хэрэв танд нээсэн плэйлистүүд бий бол тэднээсээ сонгож, үгүй бол шинээр нээнэ. 4 . Плэйлистийн нэмэлт цэс (гурван цэг) рүү орон "Download" буюу татах үйлдлийг идэвхжүүлнэ. Ийн тохируулснаар эл плэйлистэд нэмсэн дуу бүр автоматаар татагдана. "LIKED SONGS" ЦЭСЭЭР ДАМЖУУЛАН ТАТАХ Уг цэсийн татах горимыг идэвхижүүлснээр таны 'зүрх' дарсан бүх дуунууд автоматаар татагдаж эхэлнэ. БҮРЭН ХЭМЖЭЭНИЙ ЦОМОГ ТАТАХ Цомгийн 'татах' товчин дээр дарснаар тус цомог бүхлээрээ татагдах төдийгүй тухайн сонсогчийн таалагдсан цомгуудын жагсаалтад автоматаар орно. SPOTIFY vs. APPLE MUSIC ТӨЛБӨР Үндсэн горимдоо Apple Music, Spotify хоёул төлбөрийн 3-4 багцын сонголттой боловч Монгол дахь хэрэглэгчдэд Spotify ганцхан төлбөрийн нөхцөл санал болгож байгаа билээ. Ялагч : Apple Music НЭМЭЛТ ТОХИРУУЛГУУД Плэйлистийн хүрээнд хэрэглэгчийн хийх үйлдлийн хязгаар хоёр апп дээр ижилхэн. Гэвч Spotify аппаас хэрэглэгчийн сонссон дууны мэдээлэл дээр үндэслэн гаргадаг плэйлистүүд илүү өргөн сонголттой. Интернэтгүй орчинд дараа сонсохоор дуу татахдаа Spotify-ийн хэрэглэгчид хэр чанартайгаар суулгахаа тохируулах боломжтой. Spotify дээр сонсож буй дууныхаа үгийг харах боломжгүй ч дууны үгийн утгыг тухайн уран бүтээлчээр нь тайлбарлуулан сонсогчдод хүргэдэг Genius хуудсан дээр орсон тайлбаруудыг унших боломжтой. Ялагч : Хэрэглэгчийн сонирхлоос шалтгаална. НАЙЗУУДТАЙГАА ХОЛБОГДОХ Хоёр аппын санал болгодог үйлчилгээ ижилхэн мэт боловч тухайн хэрэглэгчийн датаг хэрхэн ашиглаж буйгаараа ялгаатай. Spotify дээр бие биеэ дагадаг хэрэглэгчид нөгөө нь хэдэн цагийн өмнө, ямар дуу сонссоныг харах боломжтой. Мөн Spotify ашиглан хамтын плэйлист нээх боломжтой. Ялагч : Spotify	Дуу хөгжим хүмүүн төрөлхтний амьдрал ахуй, соёл иргэншлийн салшгүй хэсэг билээ. Тиймдээ ч ертөнцийн магнайд одод мандаад буухын яруу ялдамд түүхийн цоо шинэ хуудас эргэж орхидог энэ яаруу цагт хөгжим түгээлтийн үйлчилгээ бүхий л бүтээгдэхүүн, аппууд нэн эрэлттэй, өндөр ашиг дагуулсан бизнес болоод буй. Өнөөдрийн "Techworm" буланд саяхан Монголд албан ёсоор нэвтэрч, дуунд дуртай олныг баясгасан томоохон стрийминг үйлчилгээ болох Spotify-г онцолж байна. ### АППЛИКЭЙШНИЙ ТУХАЙ: Анх 2008 онд Шведэд бие даасан хөгжим цацалт, түгээлтийн платформ байдлаар хэрэглэгчдэд хүрсэн Spotify сонсогчдод өргөн сонголтыг, хэрэглэхэд хялбар, ойлгомжтой үйлдлийн системийг санал болгосон. Харьцангуй эрт эхэлсэн ч гэлээ хуучралгүй, жилээс жилд өнгө төрх, дууны чанар, түгээлтийн горим, плэйлистүүд нь сайжирсаар буй нь тус платформын амжилтын "нууц". Татах: Apple IOS / Android ### ЯАГААД SPOTIFY ГЭЖ? ХАА САЙГҮЙ... Spotify хэрэглээг аль болох эвтэйхэн байлгахад анхаарч, зохих хөгжүүлэлтийг хийж чаддагийн жишээ нь тус аппликэйшний олон төхөөрөмжтэй холбогдох боломж юм. Spotify апптай төхөөрөмжүүд ижил Wi-Fi сүлжээнд холбогдсон даруйд сонсогчид дуу, контентоо аль ч төхөөрөмжөөсөө сонсож болдог. Орчин цагт олны таашаалд хүрсэн ихэнх контент түгээгч аппууд энэхүү үйлдлийг санал болгодог ч Spotify төхөөрөмжүүдийн холболтыг хэдхэн секундийн дотор хэрэглэгчийн оролцоогүйгээр гүйцэтгэдэг нь тус зах зээлийн хүчтэй өрсөлдөгч болоход нөлөөлснөөс зайлахгүй. ХИЙМЭЛ ОЮУН УХААН (AI) БА МАШИН СУРГАЛТЫН (ML) ГАЙХАМШИГТАЙ СИСТЕМ Нүүр хуудаснаасаа эхлээд л Spotify хэрэглэгчдэдээ асар олон төрлийн плэйлист санал болгодгийг хэрэглэж үзсэн нэг нь мэдэх биз ээ. Spotify-ийн систем дуу санал болгох, хэрэглэгчийн сонголтыг таахдаа тун чиг гарамгай. Энэ нь тэдний хиймэл оюун ухааны систем, машин алгоритм тухайн сонсогчийн дата буюу өмнө нь сонссон, ‘зүрх’ дарсан дуунуудын мэдээлэл дээр үндэслэн төстэй бүтээлүүдийг маш мэдрэг ангилж, гаргаж ирдэгтэй холбоотой. Бүгд л тийм байдаг биз дээ гэж та бодож магад. Spotify энэхүү горимдоо AI технологийг чадварлагаар нэвтрүүлснээр нэр алдарт гарч амжаагүй, залуу уран бүтээлчдийн дуу хөгжмийг ч сонирхогчдод оновчтой хүргэж чаддаг юм. Spotify тухайн сонсогчийн апп дээрх дадалд суурилан шинэчлэчлээд, даваа гараг бүр шинэ плэйлист санал болгодог. Сонсогчийн сонирхолд суурилсан эдгээр плэйлист нь Spotify-н нэрийн хуудас гэхэд хилсдэхгүй. Үүнээс гадна Spotify хэрэглэгчийн зохиосон плэйлистийг шинжин, тухайн сонсогчтой ижил дадалтай хэрэглэгчийн датан дээр үндэслэн дуу санал болгодог юм. Spotify хэрэглэгчээс цуглуулсан мэдээллээ жилийн төгсгөлд “Spotify Wrapped” булангаараа хүргэдэг. Энд таны тухайн жилд хамгийн их сонссон уран бүтээлч, дууг цаг минуттай нь тооцон харуулдаг аж. ДУУГААР ЗОГСОХГҮЙ... Spotify дан дуу хөгжим түгээдэг апп биш. Апп дээр подкаст сонсох боломжтойгоос гадна хэтдээ богино өгүүллэгүүд гэхчлэн өөр олон төрлийн аудио бүтээлүүдийг нэвтрүүлэхээр төлөвлөж байгаа гэнэ. ### ТАРИФ Албан ёсны дуу түгээлтийн бусад аппликэйшнээс онцлог нь Spotify хэрэглэгчдэдээ аппыг үнэгүй ашиглах боломж олгодогт оршино. Spotify үнэгүй ашиглаж байгаа хүмүүсийн хэрэглээг хязгаарладаггүй боловч дууны дундуур 30 секундийн зар сурталчилгаа үе үе тоглогдох бөгөөд дуугаа интернэтгүй орчинд сонсохоор татах мөн нааш цааш гүйлгэх боломжгүй байдаг. Харин төлбөр төлж ашиглах үед хэрэглэгч эдгээр үйлдлийг чөлөөтэй гүйцэтгэх эрхтэй. Хэдий Spotify төлбөрийн 4 багц санал болгодог ч одоогоор Монголд бүртгэлтэй хэрэглэгчид зөвхөн 'хувь хүн'-ий багцад хамрагдах боломжтой юм. ### САЙЖРУУЛЖ БОЛОХ ЗҮЙЛ Дууны хөг эгшгээс гадна тухайн уран бүтээлчийн үзэл бодол, хэлэх гэсэн санаа дууны үгээр нь илэрдэг билээ. Тиймд апп дээр дууны үгсийг харах сонголт нэмүүштэй санагдав. Харин Spotify-н томоохон өрсөлдөгчид болох Apple Music, Google Music зэрэг үйлчилгээний хэрэглэгчид сонсож буй дууныхаа үгийг харах боломжтой байдаг. ### SPOTIFY ДЭЭР ДУУ ТАТАх Spotify-ийн төлбөртэй үйлчилгээний хэрэглэгчид сонирхсон контентоо хэд хэдэн аргаар татаж болдог. Та хэрэв шинэхэн хэрэглэгч бол дараах мэдээллийг заавал уншаарай. ПЛЭЙЛИСТ АШИГЛАН ТАТАХ Аппын ихэнх үйлдлүүд плэйлистийн хүрээнд хийгддэг билээ. Үүний адилаар дуу татахад ч плэйлист томоохон үүрэг гүйцэтгэх юм. 1. Таалагдсан дуугаа сонгох. 2. Тус дууны нэмэлт цэс (баруун дээд булан дахь гурван цэг) рүү орон "Add to playlist" товчин дээр дарах. 3. Хэрэв танд нээсэн плэйлистүүд бий бол тэднээсээ сонгож, үгүй бол шинээр нээнэ. 4. Плэйлистийн нэмэлт цэс (гурван цэг) рүү орон "Download" буюу татах үйлдлийг идэвхжүүлнэ. Ийн тохируулснаар эл плэйлистэд нэмсэн дуу бүр автоматаар татагдана. "LIKED SONGS" ЦЭСЭЭР ДАМЖУУЛАН ТАТАХ Уг цэсийн татах горимыг идэвхижүүлснээр таны 'зүрх' дарсан бүх дуунууд автоматаар татагдаж эхэлнэ. БҮРЭН ХЭМЖЭЭНИЙ ЦОМОГ ТАТАХ Цомгийн 'татах' товчин дээр дарснаар тус цомог бүхлээрээ татагдах төдийгүй тухайн сонсогчийн таалагдсан цомгуудын жагсаалтад автоматаар орно. ### SPOTIFY vs. APPLE MUSIC ТӨЛБӨР Үндсэн горимдоо Apple Music, Spotify хоёул төлбөрийн 3-4 багцын сонголттой боловч Монгол дахь хэрэглэгчдэд Spotify ганцхан төлбөрийн нөхцөл санал болгож байгаа билээ. Ялагч: Apple Music НЭМЭЛТ ТОХИРУУЛГУУД Плэйлистийн хүрээнд хэрэглэгчийн хийх үйлдлийн хязгаар хоёр апп дээр ижилхэн. Гэвч Spotify аппаас хэрэглэгчийн сонссон дууны мэдээлэл дээр үндэслэн гаргадаг плэйлистүүд илүү өргөн сонголттой. Интернэтгүй орчинд дараа сонсохоор дуу татахдаа Spotify-ийн хэрэглэгчид хэр чанартайгаар суулгахаа тохируулах боломжтой. Spotify дээр сонсож буй дууныхаа үгийг харах боломжгүй ч дууны үгийн утгыг тухайн уран бүтээлчээр нь тайлбарлуулан сонсогчдод хүргэдэг Genius хуудсан дээр орсон тайлбаруудыг унших боломжтой. Ялагч: Хэрэглэгчийн сонирхлоос шалтгаална. НАЙЗУУДТАЙГАА ХОЛБОГДОХ Хоёр аппын санал болгодог үйлчилгээ ижилхэн мэт боловч тухайн хэрэглэгчийн датаг хэрхэн ашиглаж буйгаараа ялгаатай. Spotify дээр бие биеэ дагадаг хэрэглэгчид нөгөө нь хэдэн цагийн өмнө, ямар дуу сонссоныг харах боломжтой. Мөн Spotify ашиглан хамтын плэйлист нээх боломжтой. Ялагч: Spotify
https://unread.today/c/techworm-expensive-nftarts	Techworm	Oyunlkham Gungaadorj	2021-04-13T00:00:00	4 сарын 13, 2021	Хамгийн өндөр үнэтэй NFT дижитал арт бүтээлүүд	<div class="article-body"> <h2>Урлаг, технологийн хослол бүхий дижитал арт салбар дотроо тун олон төрөлтэй. Түүний дотроос сүүлийн үед олон нийтийн анхаарлыг ихээр татаж, бүтээлүүд нь өндөр үнээр үнэлэгдэх болсон нь блокчэйнд суурилсан NFT технологи юм. Эзэндээ асар өндөр үнээр очсон доорх 10 NFT бүтээлийг харсан хэн ч сонирхохгүй байхын аргагүй биз ээ. </h2><h2><div><b><br></b></div><b>Эхлэхийн өмнө: NFT гэж юу вэ?</b></h2><p></p><p>NFT (<a href="https://www.theverge.com/22310188/nft-explainer-what-is-blockchain-crypto-art-faq" target="_blank">Non Fungible token</a>) гэдэг нь блокчэйн технологид суурилан баталгаажсан дижитал бүтээл юм. Блокчэйн технологийн гол төлөөлөгч болох биткойн гэхэд Fungible буюу нэг нь нөгөөгөөр орлогдох шинж чанартай бол NFT нь дахин давтагдашгүй гэдгээрээ илүү үнэ цэнтэй, онцлог. Крипто-арт ч гэж нэрлэгдээд буй энэ технологиор дамжуулан зөвхөн арт төрлийн уран бүтээлээс гадна гэрэл зураг, бичлэг, дуу бүр твиттер жиргээ гээд таны бодож байгаагаас ч олон зүйлийг дижиталд хөрвүүлэн, тоон гарын үсгээ нэмэн, өмчлөх боломжтой ажээ. </p><p>Энэ төрлийн бүтээл, токеныг бүтээх, арилжих, солилцох боломжтой платформуудын эрэлт ч сүүлийн үед нэмэгдэх болоод буй. 2021 оны дөнгөж эхний хоёр сарын байдлаар л гэхэд уг зах зээлд 300 сая ам.долларын NFT бүтээлүүд худалдаалагдсан байна. Салбарын тэргүүлэх зах зээл болох <a href="https://opensea.io/" target="_blank">OpenSea</a>-гийн өнгөрсөн жилийн борлуулалт 1.5 сая ам.доллар байсан бол жилийн дараа буюу энэ оны нэгдүгээр сард гэхэд найман сая, хоёрдугаар сард 86.3 сая ам.долларт хүрсэн нь салбарын тэлэлтийг ямар хэмжээнд явааг төвөггүй гэрчилнэ.</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>10. The EverLasting Beautiful<div><br></div></h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/4a57d99fe8811fa3155821564f35e947.jpg"></p><p></p><p><b><br></b></p><p><b>Уран бүтээлч:</b> FEWOCIOUS<br><b>Үнэ:</b> 550,000$</p><p>АНУ-ын Лас Вегас хотоос гаралтай, 18 настай, ахлах сургуулийн төгсөх ангийн сурагч хүүгийн NFT уран бүтээл 550 мянган ам.доллараар үнэлэгджээ. Анимэйшнээс санаа авч туурвисан уг зураг түүний хамгийн өндөр үнэд хүрсэн бүтээл юм.</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>9. Genesis<div><br></div></h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/99095198124816a04c4cecacea227b41.jpeg"></p><p></p><p><b><br></b></p><p><b>Уран бүтээлч:</b> Trevor Jones and Jose Delbo<br><b>Үнэ:</b> 552,603.98$</p><p>Энэ жил 87 настай комик номын зохиолч Хосе Делбо, крипто артист Тревор Жонстой хамтран өөрийн Бэтмэний хөрөг бүхий зургийн тосон будгаар зурсан хувилбар дээр ажилласан нь <a href="https://makersplace.com/%D0%BF" target="_blank">MakersPlace</a> дээр 552 мянган ам.долларт хүрчээ. </p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>8. Nyan cat<div><br></div></h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/34676d0242354196de93044818493193.png"></p><p></p><p><b><br></b></p><p><b>Уран бүтээлч:</b> Chris Torres<br><b>Үнэ: </b>561,000$</p><p>Интернэт хэрэглэгчдийн дунд хэдийнэ танил болсон Ниан муурны хөдөлгөөнт зураг 10 дах жилтэйгээ золгож байна. Зургийн бүтээгч Крис Торрес уг зургаа өнгөрөгч хоёрдугаар сард NFT хэлбэрт шилжүүлж <a href="https://foundation.app/" target="_blank">Foundation</a>-оор дамжуулан амжилттай борлуулжээ. NFT нь ихэнх талаараа <a href="https://ethereum.org/en/" target="_blank">Ethereum</a> дэх блокчэйн технологитой хослон ажилладаг бөгөөд уг зураг 561 мянган ам.доллар буюу тухайн үеийн ханшаар 300 ether (ETH)-ээр үнэлэгдсэн байна.</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>7. The Complete MF Collection<div><br></div></h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/a962dd27c18d1785f16151b84e35fdda.png"></p><p></p><p><b><br></b></p><p><b>Уран бүтээлч:</b> Beeple<br><b>Үнэ:</b> 777,777.77$</p><p>Бийпл нэрээрээ алдаршсан NFT дижитал арт салбарын гол төлөөлөгч болоод буй Майк Винкелманн нь сүүлийн хэдхэн сарын дотор олон дээд амжилтыг эвдээд буй. Энэ бол рекорд эвдсэн бүтээлүүдийнх нь нэг юм. Уг зургийг түүний “Beeple Everydays: The 2020 Collection” нэрт, 20 зургаас бүтсэн бүрэн цуглуулгыг худалдан авсан Метапүрс нэрт эрхэм 777.7 мянган ам.доллароор худалдан авсан байна. </p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>6. Finite<div><br></div></h3><div class="uk-margin-large-bottom uk-margin-large-top"><blockquote class="twitter-tweet" align="center"><p>Finite. https://t.co/arP9pT5RzF</p><a href="https://twitter.com/muratpak/status/1370466693055717376" data-datetime="Fri Mar 12 20:08:16 +0000 2021">Fri Mar 12 20:08:16 +0000 2021</a></blockquote></div><script src="//platform.twitter.com/widgets.js" charset="utf-8"></script><p></p><p><b><br></b></p><p><b>Уран бүтээлч:</b> Pak<br><b>Үнэ: </b>809,789.40$</p><p>Жинхэнэ нэр нь үл мэдэгдэх эл уран бүтээлч NFT-ийн зах зээлээс түр завсарлага авах хүртлээ салбартаа Бийплээс ч илүү нэр хүндтэй байсан юм. Ethereum дээрх амжилтаараа хэнийг ч дагуулахгүй гэгдэж байсан тэрээр өнгөрсөн онд карьерынхаа завсарлагыг дуусгаж дижитал салбарт эргэн ирсэн ба түүний хоёр ч бүтээл энэ жагсаалтад багтсан. </p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>5. Hairy<div><br></div></h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/42fa338824e2a231f0e6c73f91c3b03b.jpeg"></p><p></p><p><b><br></b></p><p><b>Уран бүтээлч:</b> Steve Aoki and Antoni Tudisco<br><b>Үнэ:</b> 888,888.88$</p><p>DJ, продюсер Стив Аоки өмнө нь 3D артист Энтони Тудискотой хамтран 11 зургаас бүрдсэн "Зүүд манагч" хэмээх цуглуулгаа NFT технологи ашиглан туурвисан туршлагатай. Харин энэ удаа тэрээр "Hairy" буюу "Үслэг" нэрт ээлжит NFТ зургаа танилцуулсан нь 888.8 мянган ам.долларт хүрч, хамгийн үнэ бүхий дижитал арт бүтээлийн жагсаалтад оржээ. </p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>4. metarift<div><br></div></h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/6c23d0e5180d1ca6f2b93abd3c71e037.png"></p><p></p><p><b><br></b></p><p><b>Уран бүтээлч:</b> Pak<br><b>Үнэ: </b>904,413.47$</p><p>Pak-ийн уран бүтээлүүд өдрөөс өдөрт улам үнэ цэнтэй болж буй. Цаашид уг салбарын өнгө төрх, хөгжлийг тодорхойлолцох нь гарцаагүй түүний уран бүтээлүүдээс одоогийн байдлаарх хамгийн өндөр үнэд хүрсэн зураг нь бидний одоо харж буй "Metarift" юм. </p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>3. forever rose<div><br></div></h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/ffd3830f81bdde7055b4d985548533bc.jpeg"></p><p></p><p><b><br></b></p><p><b>Уран бүтээлч:</b> Kevin Abosch<br><b>Үнэ:</b> 1,000,000$</p><p>Артист Кевин Абошийн романтик илэрхийлэл бүхий "Мөнхийн сарнай" бүтээл криптовалютын хөрөнгө оруулагчдад нэг сая ам.доллароор зарагдсан юм. </p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>2. Crossroads<div><br></div></h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/8b4ec479192a8a710af69966c4b74733.png"></p><p></p><p><b><br></b></p><p><b>Уран бүтээлч:</b> Beeple<br><b>Үнэ:</b> 6,600,000$</p><p>Уг жагсаалтад гурван ч бүтээл нь орсон уран бүтээлч Бийплийн өнгөрөгч хоёрдугаар сард гаргасан "Crossroads" нь <a href="https://niftygateway.com/" target="_blank">Nifty Gateway</a>-ээр 6.6 сая ам.долларт хүрсэн нь тухайн үеийнхээ дээд амжилт болж олны анхаарлыг татаж байв.</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>1. Everydays- The first 5000 days<div><br></div></h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/f90e127b791da743bf80f3fb4b3e22a1.jpeg"></p><p></p><p><b><br></b></p><p><b>Уран бүтээлч: </b>Beeple<br><b>Үнэ: </b>69,000,000$</p><p>Дэлхийн хамгийн том дуудлага худалдааны төв болох <a href="https://www.christies.com/" target="_blank">Christie's</a>-ээр борлуулагдсан анхны дижитал арт зураг мөн л Бийплийнх байжээ. Түүний 5000 өдрийн турш өдөр бүр нэгийг туурвисан бүтээлүүдийн цуглуулга 69 сая ам.доллараар зарагдсан нь одоогоор энэ салбарын дээд рекорд болоод байна. Сонирхуулахад, тус бүтээлийг худалдан авсан эзэн нь дээр дурдсан Бийплийн өөр нэгэн бүтээл болох "The complete MF collection" зургийг авсан, дижитал бүтээл цуглуулагч Метапүрс буюу Метакован ажээ. </p> <p></p><p><br></p><p>Бид өөрсдийн бүтээлээ токенд шилжүүлж, дижитал хэлбэрт оруулан борлуулах боломжтой шинэ цаг үед ирээд байна. Блокчэйнд суурилсан технологи, урлагийн хослол бүхий уг давалгаанд өдгөө "Twitter"-ийг үүсгэн байгуулагч Ж.Дорси, алдарт "New York Times", "Time" тэргүүтэй салбар салбарын нэр хүндтэй төлөөлөгчид нэгдэх болжээ. </p><p>Өнөөдрийн хувьд хамгийн үнэтэйд тооцогдож буй 69 сая ам.долларын дээд амжилт дараа жил, магадгүй дараа сар гэхэд хэрхэн өөрчлөгдөх бол? </p> </div>	Урлаг, технологийн хослол бүхий дижитал арт салбар дотроо тун олон төрөлтэй. Түүний дотроос сүүлийн үед олон нийтийн анхаарлыг ихээр татаж, бүтээлүүд нь өндөр үнээр үнэлэгдэх болсон нь блокчэйнд суурилсан NFT технологи юм. Эзэндээ асар өндөр үнээр очсон доорх 10 NFT бүтээлийг харсан хэн ч сонирхохгүй байхын аргагүй биз ээ. Эхлэхийн өмнө: NFT гэж юу вэ? NFT ( Non Fungible token ) гэдэг нь блокчэйн технологид суурилан баталгаажсан дижитал бүтээл юм. Блокчэйн технологийн гол төлөөлөгч болох биткойн гэхэд Fungible буюу нэг нь нөгөөгөөр орлогдох шинж чанартай бол NFT нь дахин давтагдашгүй гэдгээрээ илүү үнэ цэнтэй, онцлог. Крипто-арт ч гэж нэрлэгдээд буй энэ технологиор дамжуулан зөвхөн арт төрлийн уран бүтээлээс гадна гэрэл зураг, бичлэг, дуу бүр твиттер жиргээ гээд таны бодож байгаагаас ч олон зүйлийг дижиталд хөрвүүлэн, тоон гарын үсгээ нэмэн, өмчлөх боломжтой ажээ. Энэ төрлийн бүтээл, токеныг бүтээх, арилжих, солилцох боломжтой платформуудын эрэлт ч сүүлийн үед нэмэгдэх болоод буй. 2021 оны дөнгөж эхний хоёр сарын байдлаар л гэхэд уг зах зээлд 300 сая ам.долларын NFT бүтээлүүд худалдаалагдсан байна. Салбарын тэргүүлэх зах зээл болох OpenSea -гийн өнгөрсөн жилийн борлуулалт 1.5 сая ам.доллар байсан бол жилийн дараа буюу энэ оны нэгдүгээр сард гэхэд найман сая, хоёрдугаар сард 86.3 сая ам.долларт хүрсэн нь салбарын тэлэлтийг ямар хэмжээнд явааг төвөггүй гэрчилнэ. 10. The EverLasting Beautiful Уран бүтээлч: FEWOCIOUS Үнэ: 550,000$ АНУ-ын Лас Вегас хотоос гаралтай, 18 настай, ахлах сургуулийн төгсөх ангийн сурагч хүүгийн NFT уран бүтээл 550 мянган ам.доллараар үнэлэгджээ. Анимэйшнээс санаа авч туурвисан уг зураг түүний хамгийн өндөр үнэд хүрсэн бүтээл юм. 9. Genesis Уран бүтээлч: Trevor Jones and Jose Delbo Үнэ: 552,603.98$ Энэ жил 87 настай комик номын зохиолч Хосе Делбо, крипто артист Тревор Жонстой хамтран өөрийн Бэтмэний хөрөг бүхий зургийн тосон будгаар зурсан хувилбар дээр ажилласан нь MakersPlace дээр 552 мянган ам.долларт хүрчээ. 8. Nyan cat Уран бүтээлч: Chris Torres Үнэ: 561,000$ Интернэт хэрэглэгчдийн дунд хэдийнэ танил болсон Ниан муурны хөдөлгөөнт зураг 10 дах жилтэйгээ золгож байна. Зургийн бүтээгч Крис Торрес уг зургаа өнгөрөгч хоёрдугаар сард NFT хэлбэрт шилжүүлж Foundation -оор дамжуулан амжилттай борлуулжээ. NFT нь ихэнх талаараа Ethereum дэх блокчэйн технологитой хослон ажилладаг бөгөөд уг зураг 561 мянган ам.доллар буюу тухайн үеийн ханшаар 300 ether (ETH)-ээр үнэлэгдсэн байна. 7. The Complete MF Collection Уран бүтээлч: Beeple Үнэ: 777,777.77$ Бийпл нэрээрээ алдаршсан NFT дижитал арт салбарын гол төлөөлөгч болоод буй Майк Винкелманн нь сүүлийн хэдхэн сарын дотор олон дээд амжилтыг эвдээд буй. Энэ бол рекорд эвдсэн бүтээлүүдийнх нь нэг юм. Уг зургийг түүний “Beeple Everydays: The 2020 Collection” нэрт, 20 зургаас бүтсэн бүрэн цуглуулгыг худалдан авсан Метапүрс нэрт эрхэм 777.7 мянган ам.доллароор худалдан авсан байна. 6. Finite Finite. https://t.co/arP9pT5RzF Fri Mar 12 20:08:16 +0000 2021 Уран бүтээлч: Pak Үнэ: 809,789.40$ Жинхэнэ нэр нь үл мэдэгдэх эл уран бүтээлч NFT-ийн зах зээлээс түр завсарлага авах хүртлээ салбартаа Бийплээс ч илүү нэр хүндтэй байсан юм. Ethereum дээрх амжилтаараа хэнийг ч дагуулахгүй гэгдэж байсан тэрээр өнгөрсөн онд карьерынхаа завсарлагыг дуусгаж дижитал салбарт эргэн ирсэн ба түүний хоёр ч бүтээл энэ жагсаалтад багтсан. 5. Hairy Уран бүтээлч: Steve Aoki and Antoni Tudisco Үнэ: 888,888.88$ DJ, продюсер Стив Аоки өмнө нь 3D артист Энтони Тудискотой хамтран 11 зургаас бүрдсэн "Зүүд манагч" хэмээх цуглуулгаа NFT технологи ашиглан туурвисан туршлагатай. Харин энэ удаа тэрээр "Hairy" буюу "Үслэг" нэрт ээлжит NFТ зургаа танилцуулсан нь 888.8 мянган ам.долларт хүрч, хамгийн үнэ бүхий дижитал арт бүтээлийн жагсаалтад оржээ. 4. metarift Уран бүтээлч: Pak Үнэ: 904,413.47$ Pak-ийн уран бүтээлүүд өдрөөс өдөрт улам үнэ цэнтэй болж буй. Цаашид уг салбарын өнгө төрх, хөгжлийг тодорхойлолцох нь гарцаагүй түүний уран бүтээлүүдээс одоогийн байдлаарх хамгийн өндөр үнэд хүрсэн зураг нь бидний одоо харж буй "Metarift" юм. 3. forever rose Уран бүтээлч: Kevin Abosch Үнэ: 1,000,000$ Артист Кевин Абошийн романтик илэрхийлэл бүхий "Мөнхийн сарнай" бүтээл криптовалютын хөрөнгө оруулагчдад нэг сая ам.доллароор зарагдсан юм. 2. Crossroads Уран бүтээлч: Beeple Үнэ: 6,600,000$ Уг жагсаалтад гурван ч бүтээл нь орсон уран бүтээлч Бийплийн өнгөрөгч хоёрдугаар сард гаргасан "Crossroads" нь Nifty Gateway -ээр 6.6 сая ам.долларт хүрсэн нь тухайн үеийнхээ дээд амжилт болж олны анхаарлыг татаж байв. 1. Everydays- The first 5000 days Уран бүтээлч: Beeple Үнэ: 69,000,000$ Дэлхийн хамгийн том дуудлага худалдааны төв болох Christie's -ээр борлуулагдсан анхны дижитал арт зураг мөн л Бийплийнх байжээ. Түүний 5000 өдрийн турш өдөр бүр нэгийг туурвисан бүтээлүүдийн цуглуулга 69 сая ам.доллараар зарагдсан нь одоогоор энэ салбарын дээд рекорд болоод байна. Сонирхуулахад, тус бүтээлийг худалдан авсан эзэн нь дээр дурдсан Бийплийн өөр нэгэн бүтээл болох "The complete MF collection" зургийг авсан, дижитал бүтээл цуглуулагч Метапүрс буюу Метакован ажээ. Бид өөрсдийн бүтээлээ токенд шилжүүлж, дижитал хэлбэрт оруулан борлуулах боломжтой шинэ цаг үед ирээд байна. Блокчэйнд суурилсан технологи, урлагийн хослол бүхий уг давалгаанд өдгөө "Twitter"-ийг үүсгэн байгуулагч Ж.Дорси, алдарт "New York Times", "Time" тэргүүтэй салбар салбарын нэр хүндтэй төлөөлөгчид нэгдэх болжээ. Өнөөдрийн хувьд хамгийн үнэтэйд тооцогдож буй 69 сая ам.долларын дээд амжилт дараа жил, магадгүй дараа сар гэхэд хэрхэн өөрчлөгдөх бол?	Урлаг, технологийн хослол бүхий дижитал арт салбар дотроо тун олон төрөлтэй. Түүний дотроос сүүлийн үед олон нийтийн анхаарлыг ихээр татаж, бүтээлүүд нь өндөр үнээр үнэлэгдэх болсон нь блокчэйнд суурилсан NFT технологи юм. Эзэндээ асар өндөр үнээр очсон доорх 10 NFT бүтээлийг харсан хэн ч сонирхохгүй байхын аргагүй биз ээ. Эхлэхийн өмнө: NFT гэж юу вэ? NFT (Non Fungible token) гэдэг нь блокчэйн технологид суурилан баталгаажсан дижитал бүтээл юм. Блокчэйн технологийн гол төлөөлөгч болох биткойн гэхэд Fungible буюу нэг нь нөгөөгөөр орлогдох шинж чанартай бол NFT нь дахин давтагдашгүй гэдгээрээ илүү үнэ цэнтэй, онцлог. Крипто-арт ч гэж нэрлэгдээд буй энэ технологиор дамжуулан зөвхөн арт төрлийн уран бүтээлээс гадна гэрэл зураг, бичлэг, дуу бүр твиттер жиргээ гээд таны бодож байгаагаас ч олон зүйлийг дижиталд хөрвүүлэн, тоон гарын үсгээ нэмэн, өмчлөх боломжтой ажээ. Энэ төрлийн бүтээл, токеныг бүтээх, арилжих, солилцох боломжтой платформуудын эрэлт ч сүүлийн үед нэмэгдэх болоод буй. 2021 оны дөнгөж эхний хоёр сарын байдлаар л гэхэд уг зах зээлд 300 сая ам.долларын NFT бүтээлүүд худалдаалагдсан байна. Салбарын тэргүүлэх зах зээл болох OpenSea-гийн өнгөрсөн жилийн борлуулалт 1.5 сая ам.доллар байсан бол жилийн дараа буюу энэ оны нэгдүгээр сард гэхэд найман сая, хоёрдугаар сард 86.3 сая ам.долларт хүрсэн нь салбарын тэлэлтийг ямар хэмжээнд явааг төвөггүй гэрчилнэ. ### 10. The EverLasting Beautiful Уран бүтээлч: FEWOCIOUS Үнэ: 550,000$ АНУ-ын Лас Вегас хотоос гаралтай, 18 настай, ахлах сургуулийн төгсөх ангийн сурагч хүүгийн NFT уран бүтээл 550 мянган ам.доллараар үнэлэгджээ. Анимэйшнээс санаа авч туурвисан уг зураг түүний хамгийн өндөр үнэд хүрсэн бүтээл юм. ### 9. Genesis Уран бүтээлч: Trevor Jones and Jose Delbo Үнэ: 552,603.98$ Энэ жил 87 настай комик номын зохиолч Хосе Делбо, крипто артист Тревор Жонстой хамтран өөрийн Бэтмэний хөрөг бүхий зургийн тосон будгаар зурсан хувилбар дээр ажилласан нь MakersPlace дээр 552 мянган ам.долларт хүрчээ. ### 8. Nyan cat Уран бүтээлч: Chris Torres Үнэ: 561,000$ Интернэт хэрэглэгчдийн дунд хэдийнэ танил болсон Ниан муурны хөдөлгөөнт зураг 10 дах жилтэйгээ золгож байна. Зургийн бүтээгч Крис Торрес уг зургаа өнгөрөгч хоёрдугаар сард NFT хэлбэрт шилжүүлж Foundation-оор дамжуулан амжилттай борлуулжээ. NFT нь ихэнх талаараа Ethereum дэх блокчэйн технологитой хослон ажилладаг бөгөөд уг зураг 561 мянган ам.доллар буюу тухайн үеийн ханшаар 300 ether (ETH)-ээр үнэлэгдсэн байна. ### 7. The Complete MF Collection Уран бүтээлч: Beeple Үнэ: 777,777.77$ Бийпл нэрээрээ алдаршсан NFT дижитал арт салбарын гол төлөөлөгч болоод буй Майк Винкелманн нь сүүлийн хэдхэн сарын дотор олон дээд амжилтыг эвдээд буй. Энэ бол рекорд эвдсэн бүтээлүүдийнх нь нэг юм. Уг зургийг түүний “Beeple Everydays: The 2020 Collection” нэрт, 20 зургаас бүтсэн бүрэн цуглуулгыг худалдан авсан Метапүрс нэрт эрхэм 777.7 мянган ам.доллароор худалдан авсан байна. ### 6. Finite > Finite. https://t.co/arP9pT5RzF > > Fri Mar 12 20:08:16 +0000 2021 Уран бүтээлч: Pak Үнэ: 809,789.40$ Жинхэнэ нэр нь үл мэдэгдэх эл уран бүтээлч NFT-ийн зах зээлээс түр завсарлага авах хүртлээ салбартаа Бийплээс ч илүү нэр хүндтэй байсан юм. Ethereum дээрх амжилтаараа хэнийг ч дагуулахгүй гэгдэж байсан тэрээр өнгөрсөн онд карьерынхаа завсарлагыг дуусгаж дижитал салбарт эргэн ирсэн ба түүний хоёр ч бүтээл энэ жагсаалтад багтсан. ### 5. Hairy Уран бүтээлч: Steve Aoki and Antoni Tudisco Үнэ: 888,888.88$ DJ, продюсер Стив Аоки өмнө нь 3D артист Энтони Тудискотой хамтран 11 зургаас бүрдсэн "Зүүд манагч" хэмээх цуглуулгаа NFT технологи ашиглан туурвисан туршлагатай. Харин энэ удаа тэрээр "Hairy" буюу "Үслэг" нэрт ээлжит NFТ зургаа танилцуулсан нь 888.8 мянган ам.долларт хүрч, хамгийн үнэ бүхий дижитал арт бүтээлийн жагсаалтад оржээ. ### 4. metarift Уран бүтээлч: Pak Үнэ: 904,413.47$ Pak-ийн уран бүтээлүүд өдрөөс өдөрт улам үнэ цэнтэй болж буй. Цаашид уг салбарын өнгө төрх, хөгжлийг тодорхойлолцох нь гарцаагүй түүний уран бүтээлүүдээс одоогийн байдлаарх хамгийн өндөр үнэд хүрсэн зураг нь бидний одоо харж буй "Metarift" юм. ### 3. forever rose Уран бүтээлч: Kevin Abosch Үнэ: 1,000,000$ Артист Кевин Абошийн романтик илэрхийлэл бүхий "Мөнхийн сарнай" бүтээл криптовалютын хөрөнгө оруулагчдад нэг сая ам.доллароор зарагдсан юм. ### 2. Crossroads Уран бүтээлч: Beeple Үнэ: 6,600,000$ Уг жагсаалтад гурван ч бүтээл нь орсон уран бүтээлч Бийплийн өнгөрөгч хоёрдугаар сард гаргасан "Crossroads" нь Nifty Gateway-ээр 6.6 сая ам.долларт хүрсэн нь тухайн үеийнхээ дээд амжилт болж олны анхаарлыг татаж байв. ### 1. Everydays- The first 5000 days Уран бүтээлч: Beeple Үнэ: 69,000,000$ Дэлхийн хамгийн том дуудлага худалдааны төв болох Christie's-ээр борлуулагдсан анхны дижитал арт зураг мөн л Бийплийнх байжээ. Түүний 5000 өдрийн турш өдөр бүр нэгийг туурвисан бүтээлүүдийн цуглуулга 69 сая ам.доллараар зарагдсан нь одоогоор энэ салбарын дээд рекорд болоод байна. Сонирхуулахад, тус бүтээлийг худалдан авсан эзэн нь дээр дурдсан Бийплийн өөр нэгэн бүтээл болох "The complete MF collection" зургийг авсан, дижитал бүтээл цуглуулагч Метапүрс буюу Метакован ажээ. Бид өөрсдийн бүтээлээ токенд шилжүүлж, дижитал хэлбэрт оруулан борлуулах боломжтой шинэ цаг үед ирээд байна. Блокчэйнд суурилсан технологи, урлагийн хослол бүхий уг давалгаанд өдгөө "Twitter"-ийг үүсгэн байгуулагч Ж.Дорси, алдарт "New York Times", "Time" тэргүүтэй салбар салбарын нэр хүндтэй төлөөлөгчид нэгдэх болжээ. Өнөөдрийн хувьд хамгийн үнэтэйд тооцогдож буй 69 сая ам.долларын дээд амжилт дараа жил, магадгүй дараа сар гэхэд хэрхэн өөрчлөгдөх бол?
https://unread.today/c/techworm-soronz	Techworm	Burtguljin Enkhbat	2021-04-06T00:00:00	4 сарын 6, 2021	Апп тойм: Соронз-Хүлээх зуураа хүссэн газраасаа унш	<div class="article-body"> <h2><div>Ухаалаг төхөөрөмжөөрөө дамжуулан өөрт хэрэгцээтэй бүхий л мэдээллийг авах боломжийг технологийн дэвшил бидэнд олгохын зэрэгцээ уламжлалт контентийн бизнесийг бүхэлд нь шинэчилж буй. Стрийминг үйлчилгээ, цахим номын төхөөрөмж эхнээсээ бидний амьдралын салшгүй нэгэн хэсэг болж, хэрэглэгчдийг дижитал соёлд хөтөллөө. </div><div>Бүтэн зууны баялаг түүхтэй дэлхийн шилдэг сэтгүүлүүд ч дээрх дижитал шуургаас хоцролгүй, интерактив хэлбэрт шилжиж буйг гярхай уншигчид хэдийнэ анзаарсан болов уу. Тиймдээ ч бид Соронз” сэтгүүлийн будаг нь ханхалсан шинэ аппликэйшнийг энэ удаагийн дугаартаа онцоллоо. </div><div><br></div></h2><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/ab36d712-71ff-4ad9-896e-6ebb29ee892b/6cec7badca2ad0b628c88ff6d535d465.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div><div>Яагаад хэрэглэх хэрэгтэй гэж?</div></h3><p></p><p dir="ltr">Цаасан сэтгүүлийн зах зээлд тасралтгүй 11 дэх жилдээ үйл ажиллагаа явуулж буй “Соронз” сэтгүүлийн тухай сонсоогүй, аль нэг дугаарыг нь нээж үзээгүй хүн гэж бараг л үгүй болов уу. Папараци сэтгүүлийн төрлийг монголчуудад анхлан танилцуулсан тус сэтгүүл <a href="https://www.wplus.world/" target="_blank">“WorldPlus”</a>-тай хамтран өөрсдийн аппликэйшнийг энэ долоо хоногоос нийтэд хүргэж эхэлжээ.</p><p dir="ltr">Урьд нь бид супермаркетаас хүнс цуглуулах үедээ л эгнүүлж өрсөн сэтгүүлийг халти гарчиглаж, сонголтоо хийдэг байсан бол тус аппын тусламжтай хүссэн цагтаа дуртай нийтлэлээ уншиж, шинэ дугаарыг урьдчилан захиалах боломжтой болж буйгаараа онцлог. Уламжлалт сэтгүүлийн хэв маягийг эвдэж, уншигчдыг шинэ соёлд сургаж байгаа "Worldplus" компанийн гүйцэтгэсэн апп тул олон шинэлэг, интерактив шийдлийг багтаажээ. Хэвлэмэл сэтгүүлтэй харьцуулахад дурын зургийг томруулах, текстийг хүссэнээрээ удирдах, видео үзэх гээд нүд баясгах зүйл ихтэй, хэрэглэхэд тун хялбар апп болсныг дурдах нь зүйтэй биз ээ. <br><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/ab36d712-71ff-4ad9-896e-6ebb29ee892b/ad112b0125dd20247f1136edc07da39f.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>Ямар онцлог, давуу талтай вэ?</h3><p></p><p>Апп нь нүүр хэсэг, онцлох нийтлэл, хайлт болон хувийн сан гэх хэсгүүдээс бүрдэх бөгөөд тун энгийн, толгой эргүүлэхээргүй хялбар дизайны шийдэлтэй. Одоогоор сэтгүүлийн сангаас нь “Соронз”-ын сүүлийн үеийн болон хамгийн анхны дугаарыг унших боломжтой ба цаашид өнгөрсөн хугацаанд хэвлэгдэн гарсан нийт 240 гаруй дугаарууд бүгд орох аж. Үнийн хувьд гэвэл сүүлийн дугаарууд нь хэвлэмэл сэтгүүлтэй адил 5000 төгрөгийн үнэтэй бол арай хуучны дугаарыг 3000 төгрөгөөр худалдан авч болно. Хэрэв та тус сэтгүүлийн үнэнч уншигч бол аппаар дамжуулан сэтгүүлээ урьдчилан захиалж, мөнгөө хэмнэх боломжтой. Улирал, хагас жил, жилээр төлбөрөө хийвэл 15-25 хувь хүртэл хямдрал эдлэх юм.</p><p>Жирийн уншигчийн хувьд аппын хамгийн аятайхан функц нь “турших” хэсэг байлаа. Дэлгүүрт зарагдаж байгаа дийлэнх сэтгүүлүүд гадуураа гялгар ууттай байдгаас доторх агуулгатай нь танилцаж чаддаггүй сул талтай байдаг, харин “Соронз” сэтгүүлийн шинэ дугаарыг худалдаж авахаасаа өмнө хэд хэдэн нийтлэлийг нь үнэгүй уншиж болно. Мөн түүнчлэн хайлтын хэсэгт дурын алдартан, олны танил хүний нэрийг бичээд л тухайн хүнтэй холбоотой нийтлэлийн холбоос гарч ирж буй нь тун догь санагдав.<br><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/ab36d712-71ff-4ad9-896e-6ebb29ee892b/13298cc4c7bd49f95e4238210a78e105.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>САЙЖРУУЛЖ БОЛОХ ЗҮЙЛС</h3><p>Дижитал бүтээгдэхүүн гэдэг утгаараа хуучин дугааруудыг багц хэлбэрээр хямдралтай худалдаалбал богино хугацаанд олон уншигчтай болж чадах болов уу. Дээр нь нэмээд уншиж байгаа хуудсаа тэмдэглэх, сэтгүүлээ дахин нээхэд өмнө нь уншиж байсан хуудаснаас шууд ачаалах, шөнийн цагт уншихад тохиромжтой “dark mode” тохиргоотой болох гэх мэтчилэн технологийн хувьд илүү хялбар шийдэлтэй байх боломжтой мэт. </p> <blockquote><p></p><p>Апп татах: </p><p>- i<a href="https://apps.apple.com/us/app/%D1%81%D0%BE%D1%80%D0%BE%D0%BD%D0%B7/id1554051344" target="_blank">OS</a></p><p>-<a href="https://play.google.com/store/apps/details?id=mn.soronz" target="_blank">Android</a></p> <cite><p>Соронз</p> </cite></blockquote><h2></h2> </div>	Ухаалаг төхөөрөмжөөрөө дамжуулан өөрт хэрэгцээтэй бүхий л мэдээллийг авах боломжийг технологийн дэвшил бидэнд олгохын зэрэгцээ уламжлалт контентийн бизнесийг бүхэлд нь шинэчилж буй. Стрийминг үйлчилгээ, цахим номын төхөөрөмж эхнээсээ бидний амьдралын салшгүй нэгэн хэсэг болж, хэрэглэгчдийг дижитал соёлд хөтөллөө. Бүтэн зууны баялаг түүхтэй дэлхийн шилдэг сэтгүүлүүд ч дээрх дижитал шуургаас хоцролгүй, интерактив хэлбэрт шилжиж буйг гярхай уншигчид хэдийнэ анзаарсан болов уу. Тиймдээ ч бид Соронз” сэтгүүлийн будаг нь ханхалсан шинэ аппликэйшнийг энэ удаагийн дугаартаа онцоллоо. Яагаад хэрэглэх хэрэгтэй гэж? Цаасан сэтгүүлийн зах зээлд тасралтгүй 11 дэх жилдээ үйл ажиллагаа явуулж буй “Соронз” сэтгүүлийн тухай сонсоогүй, аль нэг дугаарыг нь нээж үзээгүй хүн гэж бараг л үгүй болов уу. Папараци сэтгүүлийн төрлийг монголчуудад анхлан танилцуулсан тус сэтгүүл “WorldPlus” -тай хамтран өөрсдийн аппликэйшнийг энэ долоо хоногоос нийтэд хүргэж эхэлжээ. Урьд нь бид супермаркетаас хүнс цуглуулах үедээ л эгнүүлж өрсөн сэтгүүлийг халти гарчиглаж, сонголтоо хийдэг байсан бол тус аппын тусламжтай хүссэн цагтаа дуртай нийтлэлээ уншиж, шинэ дугаарыг урьдчилан захиалах боломжтой болж буйгаараа онцлог. Уламжлалт сэтгүүлийн хэв маягийг эвдэж, уншигчдыг шинэ соёлд сургаж байгаа "Worldplus" компанийн гүйцэтгэсэн апп тул олон шинэлэг, интерактив шийдлийг багтаажээ. Хэвлэмэл сэтгүүлтэй харьцуулахад дурын зургийг томруулах, текстийг хүссэнээрээ удирдах, видео үзэх гээд нүд баясгах зүйл ихтэй, хэрэглэхэд тун хялбар апп болсныг дурдах нь зүйтэй биз ээ. Ямар онцлог, давуу талтай вэ? Апп нь нүүр хэсэг, онцлох нийтлэл, хайлт болон хувийн сан гэх хэсгүүдээс бүрдэх бөгөөд тун энгийн, толгой эргүүлэхээргүй хялбар дизайны шийдэлтэй. Одоогоор сэтгүүлийн сангаас нь “Соронз”-ын сүүлийн үеийн болон хамгийн анхны дугаарыг унших боломжтой ба цаашид өнгөрсөн хугацаанд хэвлэгдэн гарсан нийт 240 гаруй дугаарууд бүгд орох аж. Үнийн хувьд гэвэл сүүлийн дугаарууд нь хэвлэмэл сэтгүүлтэй адил 5000 төгрөгийн үнэтэй бол арай хуучны дугаарыг 3000 төгрөгөөр худалдан авч болно. Хэрэв та тус сэтгүүлийн үнэнч уншигч бол аппаар дамжуулан сэтгүүлээ урьдчилан захиалж, мөнгөө хэмнэх боломжтой. Улирал, хагас жил, жилээр төлбөрөө хийвэл 15-25 хувь хүртэл хямдрал эдлэх юм. Жирийн уншигчийн хувьд аппын хамгийн аятайхан функц нь “турших” хэсэг байлаа. Дэлгүүрт зарагдаж байгаа дийлэнх сэтгүүлүүд гадуураа гялгар ууттай байдгаас доторх агуулгатай нь танилцаж чаддаггүй сул талтай байдаг, харин “Соронз” сэтгүүлийн шинэ дугаарыг худалдаж авахаасаа өмнө хэд хэдэн нийтлэлийг нь үнэгүй уншиж болно. Мөн түүнчлэн хайлтын хэсэгт дурын алдартан, олны танил хүний нэрийг бичээд л тухайн хүнтэй холбоотой нийтлэлийн холбоос гарч ирж буй нь тун догь санагдав. САЙЖРУУЛЖ БОЛОХ ЗҮЙЛС Дижитал бүтээгдэхүүн гэдэг утгаараа хуучин дугааруудыг багц хэлбэрээр хямдралтай худалдаалбал богино хугацаанд олон уншигчтай болж чадах болов уу. Дээр нь нэмээд уншиж байгаа хуудсаа тэмдэглэх, сэтгүүлээ дахин нээхэд өмнө нь уншиж байсан хуудаснаас шууд ачаалах, шөнийн цагт уншихад тохиромжтой “dark mode” тохиргоотой болох гэх мэтчилэн технологийн хувьд илүү хялбар шийдэлтэй байх боломжтой мэт. Апп татах: - i OS - Android Соронз	Ухаалаг төхөөрөмжөөрөө дамжуулан өөрт хэрэгцээтэй бүхий л мэдээллийг авах боломжийг технологийн дэвшил бидэнд олгохын зэрэгцээ уламжлалт контентийн бизнесийг бүхэлд нь шинэчилж буй. Стрийминг үйлчилгээ, цахим номын төхөөрөмж эхнээсээ бидний амьдралын салшгүй нэгэн хэсэг болж, хэрэглэгчдийг дижитал соёлд хөтөллөө. Бүтэн зууны баялаг түүхтэй дэлхийн шилдэг сэтгүүлүүд ч дээрх дижитал шуургаас хоцролгүй, интерактив хэлбэрт шилжиж буйг гярхай уншигчид хэдийнэ анзаарсан болов уу. Тиймдээ ч бид Соронз” сэтгүүлийн будаг нь ханхалсан шинэ аппликэйшнийг энэ удаагийн дугаартаа онцоллоо. ### Яагаад хэрэглэх хэрэгтэй гэж? Цаасан сэтгүүлийн зах зээлд тасралтгүй 11 дэх жилдээ үйл ажиллагаа явуулж буй “Соронз” сэтгүүлийн тухай сонсоогүй, аль нэг дугаарыг нь нээж үзээгүй хүн гэж бараг л үгүй болов уу. Папараци сэтгүүлийн төрлийг монголчуудад анхлан танилцуулсан тус сэтгүүл “WorldPlus”-тай хамтран өөрсдийн аппликэйшнийг энэ долоо хоногоос нийтэд хүргэж эхэлжээ. Урьд нь бид супермаркетаас хүнс цуглуулах үедээ л эгнүүлж өрсөн сэтгүүлийг халти гарчиглаж, сонголтоо хийдэг байсан бол тус аппын тусламжтай хүссэн цагтаа дуртай нийтлэлээ уншиж, шинэ дугаарыг урьдчилан захиалах боломжтой болж буйгаараа онцлог. Уламжлалт сэтгүүлийн хэв маягийг эвдэж, уншигчдыг шинэ соёлд сургаж байгаа "Worldplus" компанийн гүйцэтгэсэн апп тул олон шинэлэг, интерактив шийдлийг багтаажээ. Хэвлэмэл сэтгүүлтэй харьцуулахад дурын зургийг томруулах, текстийг хүссэнээрээ удирдах, видео үзэх гээд нүд баясгах зүйл ихтэй, хэрэглэхэд тун хялбар апп болсныг дурдах нь зүйтэй биз ээ. ### Ямар онцлог, давуу талтай вэ? Апп нь нүүр хэсэг, онцлох нийтлэл, хайлт болон хувийн сан гэх хэсгүүдээс бүрдэх бөгөөд тун энгийн, толгой эргүүлэхээргүй хялбар дизайны шийдэлтэй. Одоогоор сэтгүүлийн сангаас нь “Соронз”-ын сүүлийн үеийн болон хамгийн анхны дугаарыг унших боломжтой ба цаашид өнгөрсөн хугацаанд хэвлэгдэн гарсан нийт 240 гаруй дугаарууд бүгд орох аж. Үнийн хувьд гэвэл сүүлийн дугаарууд нь хэвлэмэл сэтгүүлтэй адил 5000 төгрөгийн үнэтэй бол арай хуучны дугаарыг 3000 төгрөгөөр худалдан авч болно. Хэрэв та тус сэтгүүлийн үнэнч уншигч бол аппаар дамжуулан сэтгүүлээ урьдчилан захиалж, мөнгөө хэмнэх боломжтой. Улирал, хагас жил, жилээр төлбөрөө хийвэл 15-25 хувь хүртэл хямдрал эдлэх юм. Жирийн уншигчийн хувьд аппын хамгийн аятайхан функц нь “турших” хэсэг байлаа. Дэлгүүрт зарагдаж байгаа дийлэнх сэтгүүлүүд гадуураа гялгар ууттай байдгаас доторх агуулгатай нь танилцаж чаддаггүй сул талтай байдаг, харин “Соронз” сэтгүүлийн шинэ дугаарыг худалдаж авахаасаа өмнө хэд хэдэн нийтлэлийг нь үнэгүй уншиж болно. Мөн түүнчлэн хайлтын хэсэгт дурын алдартан, олны танил хүний нэрийг бичээд л тухайн хүнтэй холбоотой нийтлэлийн холбоос гарч ирж буй нь тун догь санагдав. ### САЙЖРУУЛЖ БОЛОХ ЗҮЙЛС Дижитал бүтээгдэхүүн гэдэг утгаараа хуучин дугааруудыг багц хэлбэрээр хямдралтай худалдаалбал богино хугацаанд олон уншигчтай болж чадах болов уу. Дээр нь нэмээд уншиж байгаа хуудсаа тэмдэглэх, сэтгүүлээ дахин нээхэд өмнө нь уншиж байсан хуудаснаас шууд ачаалах, шөнийн цагт уншихад тохиромжтой “dark mode” тохиргоотой болох гэх мэтчилэн технологийн хувьд илүү хялбар шийдэлтэй байх боломжтой мэт. > Апп татах: > > - iOS > > -Android > > Соронз
https://unread.today/c/techworm-covid19-ersdel	Techworm	Oyunlkham Gungaadorj	2021-04-20T00:00:00	4 сарын 20, 2021	"КОВИД-19 ЭРСДЭЛ" системийн тухай таны мэдэх ёстой 6 зүйл	<div class="article-body"> <h2><div>Cүүлийн жил гаруйн хугацаанд үргэлжилж буй цар тахлын тархалтыг хумихаар төрөл бүрийн технологийн шийдлүүд ээлж дараалан гарсаар буй. Үүний дотроос "Apple", "Google" компаниудын хамтран хөгжүүлсэн хүн хоорондын хавьтлыг тодорхойлох систем одоогийн байдлаар гарсан хамгийн сайн шийдэлд тооцогдож байгаа юм. Тэгвэл УОК-ын Шуурхай штаб, ОБЕГ, ЭМЯ, ХХМТГ, "ОНОМ сан", "Гэрэгэ системс" хамтран уг технологид суурилан, Монголын нөхцөлд тохируулан хөгжүүлсэн "КОВИД 19-ЭРСДЭЛ" системийг өчигдөр буюу дөрөвдүгээр сарын 19-ний өдрөөс ашиглалтад оруулснаар бид өдөр тутамдаа өөрийгөө болон бусдыг эрсдлээс хамгаалах боломжтой болов. Танд уг системийн тухай мэдвэл зохих зүйлсийг товчлон хүргэе. </div><div><br></div></h2><div class="uk-margin-bottom uk-margin-top"><iframe width="614" height="380" frameborder="0" allowfullscreen src="//www.youtube.com/embed/WTQ5dL60xwY?rel=0"></iframe> </div><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div><div>1. хувийн мэдээлэл бүртгэж авах уу?</div></h3><p>Үгүй. Таны хувийн мэдээлэл огтхон ч хэрэггүй. Уг систем нь GPS биш Bluetooth технологийг ашигладаг. Энэхүү системийг суулгаж, идэвхжүүлснээр таны утас Bluetooth технологиор тантай ойр зайд байсан бусад хэрэглэгчдийн утастай тусгай нууцлал бүхий код хуваалцах юм. Тэрхүү кодоор хөөн хэрэглэгчийг таних боломжгүй бөгөөд аюулгүй байдлыг хангах үүднээс 10-20 минут тутам өөрчлөгддөг. Иймд нууцлалын удирдамжийн дагуу та хувийн мэдээллээ алдах, байршил тогтоолгох зэрэг эрсдэлээс эмээлгүй уг системийг ашиглаж болно. </p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">2. Ямар зарчмаар ажилладаг вэ?</h3><p></p><p>Тантай ойрхон байсан хэн нэг хэрэглэгч сүүлийн 14 хоногийн хугацаанд шинэ коронавирус (САРС-КоВ-2)-ийн халдвар авах буюу шинжилгээний хариу нь эерэг гарсан бол энэхүү анхааруулгын систем танд мэдэгдэх болно. Уг мэдэгдэл зөвхөн иргэдийн утас хооронд дамжсан нууцлал бүхий кодоор тодорхойлогдож байгаа тул ковид өвчин туссан хэн нэгний ойрын хавьтал болсон гэхээс өөрөөр, цаад хүний хувийн мэдээлэл (нэр, нас, зорчсон маршрут гэх мэт) очихгүй. <br></p><p>Төхөөрөмжүүд буюу хоёр хэрэглэгчийн ухаалаг утас хоорондын зай ойртох тусам дохио хүчтэй тэмдэглэгдэнэ. Энэ дохионы хүч нь зөвхөн зайг тооцоолох боломжтой буюу халдварын хавьтлыг тодорхойлох зориулалттай юм. Системийн үндсэн үүрэг нь зөвхөн коронавирусийн халдвартай хүн болон хавьтлыг илрүүлэх, мэргэжилтнүүдийн тандан судалгааны ажлыг хялбарчлахад оршиж буй. </p><p><br></p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div>3. заавал ашиглах ёстой юу?</div></h3><p></p><p>Үгүй. Та уг системийг ашиглах үгүйгээ өөрөө шийднэ. Татаж авсан тохиолдолд хүссэн үедээ унтрааж асаах боломжтой. Гэхдээ уг систем нь халдварын тархалтыг бууруулах, таныг болон ойр дотнынхон, гэр бүлийнхнийг тань эрсдэлээс хамгаалах чухал ач холбогдолтой гэдгийг санах хэрэгтэй. Олон хүн хэрэглэх тусам үр дүн нь өндөр байх тул иргэний үүрэг хариуцлагаа ухамсарлан яг одоо утсандаа суулгаж, шаардлагатай тохируулгуудыг хийхийг хүсье. </p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/07fb2e7eb1d3c3e19e5d8ddb69abe854.jpeg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>4. Хэрхэн хэрэглэх вэ?</h3><p></p><p>Хэрвээ iPhone утас хэрэглэдэг бол 12.5, 13.7 хувилбар эсхүл түүнээс хойших үйлдлийн систем дээр “Settings” цэсээсээ тохиргоо хийх боломжтой. Харин Android үйлдлийн системтэй утастай бол Playstore-оос "COVID19 ERSDEL" аппыг татаж авах юм. </p><p>Мөн та тус системийг монгол хэл дээр ашиглах бол утасныхаа хэлийг монгол хэл рүү шилжүүлэх юм. "КОВИД-19 ЭРСДЭЛ" системээ суулгасан бол таны гар утасны Bluetooth асаалттай байх нь зүйтэй бөгөөд ялангуяа гадуур салхилах, дэлгүүр орох гэх мэт гаднын хүнтэй ойртох хэрэгцээ гарсан нөхцөлд заавал асаах хэрэгтэй. Мөн Bluetooth асаалттай байснаар гар утасны цэнэгт ачаалал үзүүлэхгүйн дээр датанаас тань огтхон ч гарздахгүй гэдгийг онцлууштай. </p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/f9d6e892d00d0a15ff77a857ab3ad4bc.jpeg"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/732b3bd1fe4e44e98eff9f414e99616d.jpeg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>5. Халдвар авснаа мэдсэн тохиолдолд системд хэрхэн бүртгүүлэх вэ?</h3><p></p><p>УОК-ын <a href="https://eruul.gerege.mn/" target="_blank">нэгдсэн мэдээллийн системээс</a> шинжилгээний хариу эерэг гарсан хүмүүст найман оронтой нэг удаагийн кодыг илгээх бөгөөд хувь хүмүүс энэхүү мессежийг шинжилгээний хариу гарснаас дөрвөн цагийн дотор хүлээн авах юм. Хэрвээ танд код ирээгүй бол 7777-3773 утсаар холбогдон тодруулах боломжтой.</p><p>Мессежээр ирсэн кодоо “КОВИД-19 ЭРСДЭЛ” системд оруулснаар тантай сүүлийн 14 хоногт ойр байсан хүмүүсээс зохих шалгуурын дагуу халдвар авах өндөр эрсдэлтэй буюу танаас шинжилгээ авсан үетэй ойрхон үед тантай ойрын зайд харилцсан хүмүүст Bluetooth-ээр солилцсон нууцлал бүхий кодын дагуу анхааруулга мэдээлэл илгээнэ гэсэн үг юм. </p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/d2a9ddb0aa87a70209fca9fa1a9665be.jpeg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>6. ойрын хавьтал болсон тухай мэдэгдэл очвол юу хийх ёстой вэ?</h3><p></p><p>Ковид-19 туссан хүнтэй ойрын хавьтал болсон тухай мэдээлэл ирвэл систем нь хавьтал болсон өдөр, хугацаа, Bluetooth дохиогоор хэр ойр байсан талаарх мэдээлэл, түүнчлэн түүний зөвхөн "шаардлагатай" мэдээлэл (шинжилгээ, эмнэлзүйн оношилгоо, өөрөө мэдэгдсэн гэх мэт)-ийг хуваалцах болно. Хэрэглэгчийн талаарх бусад хувийн мэдээллийг хуваалцахгүй.</p><p>Улмаар уг ойрын хавьтал болсон тухай мэдэгдэл авсан хэрэглэгч гар утсан дээрээ товч асуумж бөглөж өөрийгөө тусгаарлах эсвэл эмнэлгийн байгууллагад хандах эсэхээ шийднэ. Эхний ээлжинд өөрийгөө 10 хоногийн хугацаанд тусгаарлаж, өрхийн эмнэлэгтээ мэдэгдэхийг мэргэжлийн байгууллагууд зөвлөж байгаа юм. </p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/f12ad9f2d7d8fe1f2a9b890407d8a4fa.jpeg"></p> </div>	Cүүлийн жил гаруйн хугацаанд үргэлжилж буй цар тахлын тархалтыг хумихаар төрөл бүрийн технологийн шийдлүүд ээлж дараалан гарсаар буй. Үүний дотроос "Apple", "Google" компаниудын хамтран хөгжүүлсэн хүн хоорондын хавьтлыг тодорхойлох систем одоогийн байдлаар гарсан хамгийн сайн шийдэлд тооцогдож байгаа юм. Тэгвэл УОК-ын Шуурхай штаб, ОБЕГ, ЭМЯ, ХХМТГ, "ОНОМ сан", "Гэрэгэ системс" хамтран уг технологид суурилан, Монголын нөхцөлд тохируулан хөгжүүлсэн "КОВИД 19-ЭРСДЭЛ" системийг өчигдөр буюу дөрөвдүгээр сарын 19-ний өдрөөс ашиглалтад оруулснаар бид өдөр тутамдаа өөрийгөө болон бусдыг эрсдлээс хамгаалах боломжтой болов. Танд уг системийн тухай мэдвэл зохих зүйлсийг товчлон хүргэе. 1. хувийн мэдээлэл бүртгэж авах уу? Үгүй. Таны хувийн мэдээлэл огтхон ч хэрэггүй. Уг систем нь GPS биш Bluetooth технологийг ашигладаг. Энэхүү системийг суулгаж, идэвхжүүлснээр таны утас Bluetooth технологиор тантай ойр зайд байсан бусад хэрэглэгчдийн утастай тусгай нууцлал бүхий код хуваалцах юм. Тэрхүү кодоор хөөн хэрэглэгчийг таних боломжгүй бөгөөд аюулгүй байдлыг хангах үүднээс 10-20 минут тутам өөрчлөгддөг. Иймд нууцлалын удирдамжийн дагуу та хувийн мэдээллээ алдах, байршил тогтоолгох зэрэг эрсдэлээс эмээлгүй уг системийг ашиглаж болно. 2. Ямар зарчмаар ажилладаг вэ? Тантай ойрхон байсан хэн нэг хэрэглэгч сүүлийн 14 хоногийн хугацаанд шинэ коронавирус (САРС-КоВ-2)-ийн халдвар авах буюу шинжилгээний хариу нь эерэг гарсан бол энэхүү анхааруулгын систем танд мэдэгдэх болно. Уг мэдэгдэл зөвхөн иргэдийн утас хооронд дамжсан нууцлал бүхий кодоор тодорхойлогдож байгаа тул ковид өвчин туссан хэн нэгний ойрын хавьтал болсон гэхээс өөрөөр, цаад хүний хувийн мэдээлэл (нэр, нас, зорчсон маршрут гэх мэт) очихгүй. Төхөөрөмжүүд буюу хоёр хэрэглэгчийн ухаалаг утас хоорондын зай ойртох тусам дохио хүчтэй тэмдэглэгдэнэ. Энэ дохионы хүч нь зөвхөн зайг тооцоолох боломжтой буюу халдварын хавьтлыг тодорхойлох зориулалттай юм. Системийн үндсэн үүрэг нь зөвхөн коронавирусийн халдвартай хүн болон хавьтлыг илрүүлэх, мэргэжилтнүүдийн тандан судалгааны ажлыг хялбарчлахад оршиж буй. 3. заавал ашиглах ёстой юу? Үгүй. Та уг системийг ашиглах үгүйгээ өөрөө шийднэ. Татаж авсан тохиолдолд хүссэн үедээ унтрааж асаах боломжтой. Гэхдээ уг систем нь халдварын тархалтыг бууруулах, таныг болон ойр дотнынхон, гэр бүлийнхнийг тань эрсдэлээс хамгаалах чухал ач холбогдолтой гэдгийг санах хэрэгтэй. Олон хүн хэрэглэх тусам үр дүн нь өндөр байх тул иргэний үүрэг хариуцлагаа ухамсарлан яг одоо утсандаа суулгаж, шаардлагатай тохируулгуудыг хийхийг хүсье. 4. Хэрхэн хэрэглэх вэ? Хэрвээ iPhone утас хэрэглэдэг бол 12.5, 13.7 хувилбар эсхүл түүнээс хойших үйлдлийн систем дээр “Settings” цэсээсээ тохиргоо хийх боломжтой. Харин Android үйлдлийн системтэй утастай бол Playstore-оос "COVID19 ERSDEL" аппыг татаж авах юм. Мөн та тус системийг монгол хэл дээр ашиглах бол утасныхаа хэлийг монгол хэл рүү шилжүүлэх юм. "КОВИД-19 ЭРСДЭЛ" системээ суулгасан бол таны гар утасны Bluetooth асаалттай байх нь зүйтэй бөгөөд ялангуяа гадуур салхилах, дэлгүүр орох гэх мэт гаднын хүнтэй ойртох хэрэгцээ гарсан нөхцөлд заавал асаах хэрэгтэй. Мөн Bluetooth асаалттай байснаар гар утасны цэнэгт ачаалал үзүүлэхгүйн дээр датанаас тань огтхон ч гарздахгүй гэдгийг онцлууштай. 5. Халдвар авснаа мэдсэн тохиолдолд системд хэрхэн бүртгүүлэх вэ? УОК-ын нэгдсэн мэдээллийн системээс шинжилгээний хариу эерэг гарсан хүмүүст найман оронтой нэг удаагийн кодыг илгээх бөгөөд хувь хүмүүс энэхүү мессежийг шинжилгээний хариу гарснаас дөрвөн цагийн дотор хүлээн авах юм. Хэрвээ танд код ирээгүй бол 7777-3773 утсаар холбогдон тодруулах боломжтой. Мессежээр ирсэн кодоо “КОВИД-19 ЭРСДЭЛ” системд оруулснаар тантай сүүлийн 14 хоногт ойр байсан хүмүүсээс зохих шалгуурын дагуу халдвар авах өндөр эрсдэлтэй буюу танаас шинжилгээ авсан үетэй ойрхон үед тантай ойрын зайд харилцсан хүмүүст Bluetooth-ээр солилцсон нууцлал бүхий кодын дагуу анхааруулга мэдээлэл илгээнэ гэсэн үг юм. 6. ойрын хавьтал болсон тухай мэдэгдэл очвол юу хийх ёстой вэ? Ковид-19 туссан хүнтэй ойрын хавьтал болсон тухай мэдээлэл ирвэл систем нь хавьтал болсон өдөр, хугацаа, Bluetooth дохиогоор хэр ойр байсан талаарх мэдээлэл, түүнчлэн түүний зөвхөн "шаардлагатай" мэдээлэл (шинжилгээ, эмнэлзүйн оношилгоо, өөрөө мэдэгдсэн гэх мэт)-ийг хуваалцах болно. Хэрэглэгчийн талаарх бусад хувийн мэдээллийг хуваалцахгүй. Улмаар уг ойрын хавьтал болсон тухай мэдэгдэл авсан хэрэглэгч гар утсан дээрээ товч асуумж бөглөж өөрийгөө тусгаарлах эсвэл эмнэлгийн байгууллагад хандах эсэхээ шийднэ. Эхний ээлжинд өөрийгөө 10 хоногийн хугацаанд тусгаарлаж, өрхийн эмнэлэгтээ мэдэгдэхийг мэргэжлийн байгууллагууд зөвлөж байгаа юм.	Cүүлийн жил гаруйн хугацаанд үргэлжилж буй цар тахлын тархалтыг хумихаар төрөл бүрийн технологийн шийдлүүд ээлж дараалан гарсаар буй. Үүний дотроос "Apple", "Google" компаниудын хамтран хөгжүүлсэн хүн хоорондын хавьтлыг тодорхойлох систем одоогийн байдлаар гарсан хамгийн сайн шийдэлд тооцогдож байгаа юм. Тэгвэл УОК-ын Шуурхай штаб, ОБЕГ, ЭМЯ, ХХМТГ, "ОНОМ сан", "Гэрэгэ системс" хамтран уг технологид суурилан, Монголын нөхцөлд тохируулан хөгжүүлсэн "КОВИД 19-ЭРСДЭЛ" системийг өчигдөр буюу дөрөвдүгээр сарын 19-ний өдрөөс ашиглалтад оруулснаар бид өдөр тутамдаа өөрийгөө болон бусдыг эрсдлээс хамгаалах боломжтой болов. Танд уг системийн тухай мэдвэл зохих зүйлсийг товчлон хүргэе. ### 1. хувийн мэдээлэл бүртгэж авах уу? Үгүй. Таны хувийн мэдээлэл огтхон ч хэрэггүй. Уг систем нь GPS биш Bluetooth технологийг ашигладаг. Энэхүү системийг суулгаж, идэвхжүүлснээр таны утас Bluetooth технологиор тантай ойр зайд байсан бусад хэрэглэгчдийн утастай тусгай нууцлал бүхий код хуваалцах юм. Тэрхүү кодоор хөөн хэрэглэгчийг таних боломжгүй бөгөөд аюулгүй байдлыг хангах үүднээс 10-20 минут тутам өөрчлөгддөг. Иймд нууцлалын удирдамжийн дагуу та хувийн мэдээллээ алдах, байршил тогтоолгох зэрэг эрсдэлээс эмээлгүй уг системийг ашиглаж болно. ### 2. Ямар зарчмаар ажилладаг вэ? Тантай ойрхон байсан хэн нэг хэрэглэгч сүүлийн 14 хоногийн хугацаанд шинэ коронавирус (САРС-КоВ-2)-ийн халдвар авах буюу шинжилгээний хариу нь эерэг гарсан бол энэхүү анхааруулгын систем танд мэдэгдэх болно. Уг мэдэгдэл зөвхөн иргэдийн утас хооронд дамжсан нууцлал бүхий кодоор тодорхойлогдож байгаа тул ковид өвчин туссан хэн нэгний ойрын хавьтал болсон гэхээс өөрөөр, цаад хүний хувийн мэдээлэл (нэр, нас, зорчсон маршрут гэх мэт) очихгүй. Төхөөрөмжүүд буюу хоёр хэрэглэгчийн ухаалаг утас хоорондын зай ойртох тусам дохио хүчтэй тэмдэглэгдэнэ. Энэ дохионы хүч нь зөвхөн зайг тооцоолох боломжтой буюу халдварын хавьтлыг тодорхойлох зориулалттай юм. Системийн үндсэн үүрэг нь зөвхөн коронавирусийн халдвартай хүн болон хавьтлыг илрүүлэх, мэргэжилтнүүдийн тандан судалгааны ажлыг хялбарчлахад оршиж буй. ### 3. заавал ашиглах ёстой юу? Үгүй. Та уг системийг ашиглах үгүйгээ өөрөө шийднэ. Татаж авсан тохиолдолд хүссэн үедээ унтрааж асаах боломжтой. Гэхдээ уг систем нь халдварын тархалтыг бууруулах, таныг болон ойр дотнынхон, гэр бүлийнхнийг тань эрсдэлээс хамгаалах чухал ач холбогдолтой гэдгийг санах хэрэгтэй. Олон хүн хэрэглэх тусам үр дүн нь өндөр байх тул иргэний үүрэг хариуцлагаа ухамсарлан яг одоо утсандаа суулгаж, шаардлагатай тохируулгуудыг хийхийг хүсье. ### 4. Хэрхэн хэрэглэх вэ? Хэрвээ iPhone утас хэрэглэдэг бол 12.5, 13.7 хувилбар эсхүл түүнээс хойших үйлдлийн систем дээр “Settings” цэсээсээ тохиргоо хийх боломжтой. Харин Android үйлдлийн системтэй утастай бол Playstore-оос "COVID19 ERSDEL" аппыг татаж авах юм. Мөн та тус системийг монгол хэл дээр ашиглах бол утасныхаа хэлийг монгол хэл рүү шилжүүлэх юм. "КОВИД-19 ЭРСДЭЛ" системээ суулгасан бол таны гар утасны Bluetooth асаалттай байх нь зүйтэй бөгөөд ялангуяа гадуур салхилах, дэлгүүр орох гэх мэт гаднын хүнтэй ойртох хэрэгцээ гарсан нөхцөлд заавал асаах хэрэгтэй. Мөн Bluetooth асаалттай байснаар гар утасны цэнэгт ачаалал үзүүлэхгүйн дээр датанаас тань огтхон ч гарздахгүй гэдгийг онцлууштай. ### 5. Халдвар авснаа мэдсэн тохиолдолд системд хэрхэн бүртгүүлэх вэ? УОК-ын нэгдсэн мэдээллийн системээс шинжилгээний хариу эерэг гарсан хүмүүст найман оронтой нэг удаагийн кодыг илгээх бөгөөд хувь хүмүүс энэхүү мессежийг шинжилгээний хариу гарснаас дөрвөн цагийн дотор хүлээн авах юм. Хэрвээ танд код ирээгүй бол 7777-3773 утсаар холбогдон тодруулах боломжтой. Мессежээр ирсэн кодоо “КОВИД-19 ЭРСДЭЛ” системд оруулснаар тантай сүүлийн 14 хоногт ойр байсан хүмүүсээс зохих шалгуурын дагуу халдвар авах өндөр эрсдэлтэй буюу танаас шинжилгээ авсан үетэй ойрхон үед тантай ойрын зайд харилцсан хүмүүст Bluetooth-ээр солилцсон нууцлал бүхий кодын дагуу анхааруулга мэдээлэл илгээнэ гэсэн үг юм. ### 6. ойрын хавьтал болсон тухай мэдэгдэл очвол юу хийх ёстой вэ? Ковид-19 туссан хүнтэй ойрын хавьтал болсон тухай мэдээлэл ирвэл систем нь хавьтал болсон өдөр, хугацаа, Bluetooth дохиогоор хэр ойр байсан талаарх мэдээлэл, түүнчлэн түүний зөвхөн "шаардлагатай" мэдээлэл (шинжилгээ, эмнэлзүйн оношилгоо, өөрөө мэдэгдсэн гэх мэт)-ийг хуваалцах болно. Хэрэглэгчийн талаарх бусад хувийн мэдээллийг хуваалцахгүй. Улмаар уг ойрын хавьтал болсон тухай мэдэгдэл авсан хэрэглэгч гар утсан дээрээ товч асуумж бөглөж өөрийгөө тусгаарлах эсвэл эмнэлгийн байгууллагад хандах эсэхээ шийднэ. Эхний ээлжинд өөрийгөө 10 хоногийн хугацаанд тусгаарлаж, өрхийн эмнэлэгтээ мэдэгдэхийг мэргэжлийн байгууллагууд зөвлөж байгаа юм.
https://unread.today/c/techworm-redmi-note10	Techworm	Zack Batzaya	2021-04-27T00:00:00	4 сарын 27, 2021	Redmi Note 10 - Хямд хийгээд Хүчирхэг	<div class="article-body"> <h2>Дансыг тань хотойлгохгүй, боломжийн үнэтэй, Netflix, YouTube зэргийг цэнэгтээ санаа зоволгүй үзэж, том дэлгэц дээр урамтайхан шиг тоглоом тоглох боломжтойгоос гадна бариад бизнес уулзалтанд орсон ч бүтээмжийг тултал нэмэгдүүлчихдэг загварлаг гар утас Redmi Note 10-ийг танд танилцуулж байна.</h2><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">ЯАГААД ХЭРЭГЛЭХ ЁСТОЙ ВЭ?</h3><p></p><p>Олон давуу тал ажиглагдсан хэдий ч долоо хоног хэрэглэсэн туршлагадаа тулгуурлан хамгийн онцлох гэсэн гурван зүйлийг нэрлэе. Үүнд:</p><p>1. Маш тод, 6.43 инчийн том Super Amoled дэлгэц<br>2. Дундаж хэрэглээгээр хоёр өдөр орчим цэнэгээ барьдаг (5000mAh батарей)<br>3. Тун боломжийн үнэ</p><p>Ухаалаг гар утсан дээрх өдөр тутмын бүх төрлийн хэрэглээг (сошиал медиа, имэйл, зураг авах, вэб хөтөч) ямар ч асуудалгүй, гацалтгүй зохицуулах чадамжтай. Хэмжээ том ч миний барьж үзсэн утаснууд дунд хөнгөнд нь орно. Бариад явахад, халаасанд хийхэд эвтэйхэн бөгөөд тээртэй ер санагдсангүй. Android 10 (MIUI 12) үйлдлийн системтэй тул аппын сан дээр санаа зовох зүйлгүй.</p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/41/b15341650ff466260b6c792cacda4dca.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">ЯМАР ОНЦЛОГ, ДАВУУ ТАЛТАЙ ВЭ?</h3><p></p><p>Redmi Note 10 утасны камерыг дурдалгүй өнгөрвөл алдас болно. 48 мегапиксел бүхий үндсэн камер, 8 мегапиксел өргөн өнцгийн камер, 2 мегапиксел макро буюу ойроос авах камер дээр нэмээд 2 мегапиксел алслалтын линзтэй (depth). Товчхондоо, хөрөг зураг авахад ард талыг бүдгэрүүлэхдээ нэн сайн. Урд талын 13 мегапиксел сельфи камер нь ямар ч хүний хэрэгцээг бүрэн хангахуйц санагдав. Видеоны хувьд 4K-аар 30fps бичих бөгөөд, удаашруулсан бичлэгийг (slowmotion) 960fps-ээр 720p чанартай бичих боломжтой.</p><p>33 вольтын хурдан цэнэглэгч дагалдаж ирсэн нь 5000mAh том батерейг 0-ээс 100 хувь хүртэл нэг цагийн дотор цэнэглэдэг нь маш их таалагдсан шүү. Хагас цагийн дотор 60 хувь орчим буюу бүтэн өдрийг хангалттай даачих цэнэг авсан. USB-C оролттой учир олон төрлийн цэнэглэгч "чирэх" шаардлагагүй амар санагдсан бөгөөд энгийн 3.5мм чихэвчний оролттой нь зарим хүмүүст таалагдах биз ээ. </p><p>Санах ой нь 4GB, нийт багтаамж нь 128GB тул дүүрчихнэ гэж санаа зоволтгүй. Нэмээд онцлоход IP53 буюу бага хэмжээний чийг, ус үсрэх болон тоосны хамгаалалттай. Иймэрхүү хамгаалалтын хийц дундаж түвшний гар утаснуудад тэр бүр байдаггүй талтай.</p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/41/2ea51693865602001fd7d0aec3881651.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">САЙЖРУУЛЖ БОЛОХ ЗҮЙЛС</h3><p></p><p>Үндсэн болон өргөн өнцгийн камераар авсан зурагнууд нь сайн боловч 2x татаж болон маш ойроос авсан макро зурагнууд нэлээн бүрсгэр (noise), томруулаад харахад тод биш байгаа нь анзаарагдсан. Макро камер нь 2 мегапиксел хэмжээтэй тул арга ч үгүй биз ээ. Гэхдээ үндсэн камер нь 48 мегапиксел гэдгийг энд дахин дурдах нь зүйтэй болов уу. </p><p>Мөн бага зэрэг хэврэг байж магад санагдсан. Утасны ард тал шилэн мэт харагдах ч материал нь хуванцар бөгөөд том Amoled дэлгэцтэй тул санаандгүй өндрөөс унагах, явган хүний зам эсвэл цемент дээр унагах үед хагарах, гэмтэх, эсвэл амархан сэв суух магадлалтай. Авахад дагалдаж ирдэг, тунгалаг хамгаалалтын гэрийг нь заавал хийгээрэй гэж зөвлөх байна.</p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/41/0a6e309b894d09745364a6c1b0f3db3b.jpeg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">ЯМАР ХҮМҮҮСТ ТОХИРОМЖТОЙ ВЭ?</h3><p></p><p>Өдөр тутамдаа хэрэглэх, чадал, батарей сайтай атлаа боломжийн үнэтэй утас хайж байгаа болон тоглоом тоглодог, видео болон энтертайнмент хэрэглээ өндөртэй хүмүүст нэн тохиромжтой. Та Redmi Note 10 утсыг яг одоо <a href="https://www.facebook.com/TechstoreMongolia" target="_blank">Techstore Mongolia</a>-аас хамгийн таатай нөхцөлөөр худалдан авч өөрийн болгоорой. Албан ёсны эрхтэй худалдаалж буй тул маш хямд үнээр (990,000₮), мөн <a href="https://www.facebook.com/hashtag/%D1%86%D0%B0%D1%85%D0%B8%D0%BC%D0%B7%D1%8D%D1%8D%D0%BB%D1%8D%D1%8D%D1%80?__eep__=6&__cft__[0]=AZVnhuXuae_MbiWcF1t56oN371Ve9T-k7Nl2ON7QUfCUmlHfQCFr3dQpl1h_z_2VJAHuJFV1AJa5YnXYRP3gsExIjE8xIu3qWNaixw5DPaZfD1GNA4A0Q4jou8aCI8HKBa9wBJevYf9xagmUoXoedKH7&__tn__=*NK-R">ЦахимЗээлээр</a> авах боломжтой ажээ.</p><p><br><b>Фэйсбүүк: </b><a href="https://www.facebook.com/TechstoreMongolia" target="_blank">https://www.facebook.com/TechstoreMongolia</a><br><b>Вэбсайт: </b><a href="https://techstore.mn/">https://techstore.mn/</a></p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/41/677cf64b77685116bd3b00085f9b04fb.jpg"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/41/ee6158a153cf22b6ca9e9de490a79a73.jpeg"></p> </div>	Дансыг тань хотойлгохгүй, боломжийн үнэтэй, Netflix, YouTube зэргийг цэнэгтээ санаа зоволгүй үзэж, том дэлгэц дээр урамтайхан шиг тоглоом тоглох боломжтойгоос гадна бариад бизнес уулзалтанд орсон ч бүтээмжийг тултал нэмэгдүүлчихдэг загварлаг гар утас Redmi Note 10-ийг танд танилцуулж байна. ЯАГААД ХЭРЭГЛЭХ ЁСТОЙ ВЭ? Олон давуу тал ажиглагдсан хэдий ч долоо хоног хэрэглэсэн туршлагадаа тулгуурлан хамгийн онцлох гэсэн гурван зүйлийг нэрлэе. Үүнд: 1. Маш тод, 6.43 инчийн том Super Amoled дэлгэц 2. Дундаж хэрэглээгээр хоёр өдөр орчим цэнэгээ барьдаг (5000mAh батарей) 3. Тун боломжийн үнэ Ухаалаг гар утсан дээрх өдөр тутмын бүх төрлийн хэрэглээг (сошиал медиа, имэйл, зураг авах, вэб хөтөч) ямар ч асуудалгүй, гацалтгүй зохицуулах чадамжтай. Хэмжээ том ч миний барьж үзсэн утаснууд дунд хөнгөнд нь орно. Бариад явахад, халаасанд хийхэд эвтэйхэн бөгөөд тээртэй ер санагдсангүй. Android 10 (MIUI 12) үйлдлийн системтэй тул аппын сан дээр санаа зовох зүйлгүй. ЯМАР ОНЦЛОГ, ДАВУУ ТАЛТАЙ ВЭ? Redmi Note 10 утасны камерыг дурдалгүй өнгөрвөл алдас болно. 48 мегапиксел бүхий үндсэн камер, 8 мегапиксел өргөн өнцгийн камер, 2 мегапиксел макро буюу ойроос авах камер дээр нэмээд 2 мегапиксел алслалтын линзтэй (depth). Товчхондоо, хөрөг зураг авахад ард талыг бүдгэрүүлэхдээ нэн сайн. Урд талын 13 мегапиксел сельфи камер нь ямар ч хүний хэрэгцээг бүрэн хангахуйц санагдав. Видеоны хувьд 4K-аар 30fps бичих бөгөөд, удаашруулсан бичлэгийг (slowmotion) 960fps-ээр 720p чанартай бичих боломжтой. 33 вольтын хурдан цэнэглэгч дагалдаж ирсэн нь 5000mAh том батерейг 0-ээс 100 хувь хүртэл нэг цагийн дотор цэнэглэдэг нь маш их таалагдсан шүү. Хагас цагийн дотор 60 хувь орчим буюу бүтэн өдрийг хангалттай даачих цэнэг авсан. USB-C оролттой учир олон төрлийн цэнэглэгч "чирэх" шаардлагагүй амар санагдсан бөгөөд энгийн 3.5мм чихэвчний оролттой нь зарим хүмүүст таалагдах биз ээ. Санах ой нь 4GB, нийт багтаамж нь 128GB тул дүүрчихнэ гэж санаа зоволтгүй. Нэмээд онцлоход IP53 буюу бага хэмжээний чийг, ус үсрэх болон тоосны хамгаалалттай. Иймэрхүү хамгаалалтын хийц дундаж түвшний гар утаснуудад тэр бүр байдаггүй талтай. САЙЖРУУЛЖ БОЛОХ ЗҮЙЛС Үндсэн болон өргөн өнцгийн камераар авсан зурагнууд нь сайн боловч 2x татаж болон маш ойроос авсан макро зурагнууд нэлээн бүрсгэр (noise), томруулаад харахад тод биш байгаа нь анзаарагдсан. Макро камер нь 2 мегапиксел хэмжээтэй тул арга ч үгүй биз ээ. Гэхдээ үндсэн камер нь 48 мегапиксел гэдгийг энд дахин дурдах нь зүйтэй болов уу. Мөн бага зэрэг хэврэг байж магад санагдсан. Утасны ард тал шилэн мэт харагдах ч материал нь хуванцар бөгөөд том Amoled дэлгэцтэй тул санаандгүй өндрөөс унагах, явган хүний зам эсвэл цемент дээр унагах үед хагарах, гэмтэх, эсвэл амархан сэв суух магадлалтай. Авахад дагалдаж ирдэг, тунгалаг хамгаалалтын гэрийг нь заавал хийгээрэй гэж зөвлөх байна. ЯМАР ХҮМҮҮСТ ТОХИРОМЖТОЙ ВЭ? Өдөр тутамдаа хэрэглэх, чадал, батарей сайтай атлаа боломжийн үнэтэй утас хайж байгаа болон тоглоом тоглодог, видео болон энтертайнмент хэрэглээ өндөртэй хүмүүст нэн тохиромжтой. Та Redmi Note 10 утсыг яг одоо Techstore Mongolia -аас хамгийн таатай нөхцөлөөр худалдан авч өөрийн болгоорой. Албан ёсны эрхтэй худалдаалж буй тул маш хямд үнээр (990,000₮), мөн ЦахимЗээлээр авах боломжтой ажээ. Фэйсбүүк: https://www.facebook.com/TechstoreMongolia Вэбсайт: https://techstore.mn/	Дансыг тань хотойлгохгүй, боломжийн үнэтэй, Netflix, YouTube зэргийг цэнэгтээ санаа зоволгүй үзэж, том дэлгэц дээр урамтайхан шиг тоглоом тоглох боломжтойгоос гадна бариад бизнес уулзалтанд орсон ч бүтээмжийг тултал нэмэгдүүлчихдэг загварлаг гар утас Redmi Note 10-ийг танд танилцуулж байна. ### ЯАГААД ХЭРЭГЛЭХ ЁСТОЙ ВЭ? Олон давуу тал ажиглагдсан хэдий ч долоо хоног хэрэглэсэн туршлагадаа тулгуурлан хамгийн онцлох гэсэн гурван зүйлийг нэрлэе. Үүнд: 1. Маш тод, 6.43 инчийн том Super Amoled дэлгэц 2. Дундаж хэрэглээгээр хоёр өдөр орчим цэнэгээ барьдаг (5000mAh батарей) 3. Тун боломжийн үнэ Ухаалаг гар утсан дээрх өдөр тутмын бүх төрлийн хэрэглээг (сошиал медиа, имэйл, зураг авах, вэб хөтөч) ямар ч асуудалгүй, гацалтгүй зохицуулах чадамжтай. Хэмжээ том ч миний барьж үзсэн утаснууд дунд хөнгөнд нь орно. Бариад явахад, халаасанд хийхэд эвтэйхэн бөгөөд тээртэй ер санагдсангүй. Android 10 (MIUI 12) үйлдлийн системтэй тул аппын сан дээр санаа зовох зүйлгүй. ### ЯМАР ОНЦЛОГ, ДАВУУ ТАЛТАЙ ВЭ? Redmi Note 10 утасны камерыг дурдалгүй өнгөрвөл алдас болно. 48 мегапиксел бүхий үндсэн камер, 8 мегапиксел өргөн өнцгийн камер, 2 мегапиксел макро буюу ойроос авах камер дээр нэмээд 2 мегапиксел алслалтын линзтэй (depth). Товчхондоо, хөрөг зураг авахад ард талыг бүдгэрүүлэхдээ нэн сайн. Урд талын 13 мегапиксел сельфи камер нь ямар ч хүний хэрэгцээг бүрэн хангахуйц санагдав. Видеоны хувьд 4K-аар 30fps бичих бөгөөд, удаашруулсан бичлэгийг (slowmotion) 960fps-ээр 720p чанартай бичих боломжтой. 33 вольтын хурдан цэнэглэгч дагалдаж ирсэн нь 5000mAh том батерейг 0-ээс 100 хувь хүртэл нэг цагийн дотор цэнэглэдэг нь маш их таалагдсан шүү. Хагас цагийн дотор 60 хувь орчим буюу бүтэн өдрийг хангалттай даачих цэнэг авсан. USB-C оролттой учир олон төрлийн цэнэглэгч "чирэх" шаардлагагүй амар санагдсан бөгөөд энгийн 3.5мм чихэвчний оролттой нь зарим хүмүүст таалагдах биз ээ. Санах ой нь 4GB, нийт багтаамж нь 128GB тул дүүрчихнэ гэж санаа зоволтгүй. Нэмээд онцлоход IP53 буюу бага хэмжээний чийг, ус үсрэх болон тоосны хамгаалалттай. Иймэрхүү хамгаалалтын хийц дундаж түвшний гар утаснуудад тэр бүр байдаггүй талтай. ### САЙЖРУУЛЖ БОЛОХ ЗҮЙЛС Үндсэн болон өргөн өнцгийн камераар авсан зурагнууд нь сайн боловч 2x татаж болон маш ойроос авсан макро зурагнууд нэлээн бүрсгэр (noise), томруулаад харахад тод биш байгаа нь анзаарагдсан. Макро камер нь 2 мегапиксел хэмжээтэй тул арга ч үгүй биз ээ. Гэхдээ үндсэн камер нь 48 мегапиксел гэдгийг энд дахин дурдах нь зүйтэй болов уу. Мөн бага зэрэг хэврэг байж магад санагдсан. Утасны ард тал шилэн мэт харагдах ч материал нь хуванцар бөгөөд том Amoled дэлгэцтэй тул санаандгүй өндрөөс унагах, явган хүний зам эсвэл цемент дээр унагах үед хагарах, гэмтэх, эсвэл амархан сэв суух магадлалтай. Авахад дагалдаж ирдэг, тунгалаг хамгаалалтын гэрийг нь заавал хийгээрэй гэж зөвлөх байна. ### ЯМАР ХҮМҮҮСТ ТОХИРОМЖТОЙ ВЭ? Өдөр тутамдаа хэрэглэх, чадал, батарей сайтай атлаа боломжийн үнэтэй утас хайж байгаа болон тоглоом тоглодог, видео болон энтертайнмент хэрэглээ өндөртэй хүмүүст нэн тохиромжтой. Та Redmi Note 10 утсыг яг одоо Techstore Mongolia-аас хамгийн таатай нөхцөлөөр худалдан авч өөрийн болгоорой. Албан ёсны эрхтэй худалдаалж буй тул маш хямд үнээр (990,000₮), мөн ЦахимЗээлээр авах боломжтой ажээ. Фэйсбүүк: <https://www.facebook.com/TechstoreMongolia> Вэбсайт: <https://techstore.mn/>
https://unread.today/c/book-mongol-hunii-tovchoon	Номын тухай	Nominjargal Batkhuyag	2020-01-25T00:00:00	1 сарын 25, 2020	“Монгол хүний товчоон” номын тухай	<div class="article-body"> <p>Энэ удаа бид дэлхийн таван тивийн 28 улсын хөгжлийн түүхийг залуу мэргэжилтнүүдийн хамт нэгэн загвараар судалж, нэгтгэн дүгнэсэн Б.Найдалаа, Д.Гантулга, Т.Доржханд нарын "Монгол хүний товчоон" номыг онцлон хүргэж байна. Энэхүү ном нь өнгөрсөн 2000 жилийн түүхээсээ орхиж болшгүй үнэт зүйлсийг түүвэрлэж, өвөг дээдээсээ үлгэрлэн өвлөх үйл хэрэг, давтаж боломгүй алдаа, сургамжийг шигтгэсэн баялаг оюуны бүтээл хэмээж болно.</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">номын тухай</h3><p></p><p> “Түүхээ сөхөн үзэхийн зорилго нь болсон үйл явдлыг сануулан нурших, бахархан дурсах, эсвэл шүүмжлэн үнэлэх огт биш бөгөөд ирээдүйн хөгжилд хэрэгтэй үнэт зүйлсээ түүж авах, мөн орчин цагт хэрэггүй зүйлсийг ялгаж салган нэг мөр түүхэнд нь түүх болгон үлдээх юм” хэмээн зохиогчдын бичсэн дээрх үгээс энэ номын зорилго, агуулгын талаар ихийг ойлгох биз ээ. Үнэхээр ч уг номонд Хүннү өвгөөс 21 дүгээр зуун хүртэлх түүхийг сөхөж, алдаа оноо, сургамжтай бүхнийг тэмдэглэхийг зорьсон байна. </p><p><br></p><p>Иймд “Монголын түүх ба сургамж” гэх эхний бүлэгт түүхээ задлан бичиж, “Дэлхийн улсууд ба хөгжлийн томьёо” буюу хоёрдугаар бүлэгт бусад орнуудтай жишин, “Үндэстэн ба төрийг цогцлох” бүлгээр үндэстнээ таньж, эцэст нь эдгээрийг нэгтгэн дүгнэж дөрөвдүгээр бүлэгт Монголын хөгжлийн загварыг боловсруулан санал болгосон байсан нь уншигчдад цэгцтэй, уншууртай бүтцийг бий болгожээ.<br></p> <blockquote><p>"Улс орныхоо хөгжлийн зөв загварыг хүн бүр дор бүрнээ хайн эрэлхийлж буй өнөө цагт нэн чухал сэдэл санаа өгсөн эл ном гарч байгаад туйлын их талархаж байна. Үндэстэн юуны өмнө өөрийгөө таньж, өмнө нь хэн байсан, одоо хэн байгаагаа олж мэдэх нь түүхийн сургамж дээр суурилсан ухаарал юм. Дутагдлаа олж харж, түүнийгээ даван туулах шийдэл олно гэдэг нь хөгжлийн гарц юм. Энэ номд энэ тухай өгүүлнэ."</p> <cite><p>Төрийн соёрхолт, Түүхийн ухааны доктор Д.Өлзийбаатар</p> </cite></blockquote><h4>Бүлэг 1. Монголын түүх ба сургамж</h4><p>Энэ бүлгийг түүхэд сонирхолгүй хүн ч шимтэн уншина гэдэгт итгэлтэй байна. Учир нь тэд жирийн нэг он цагийн дарааллаар үйл явдлыг тоочоод өнгөрөөгүй чухал үйл явдлуудыг тайлбарлан бичиж, амжилт ба сургамж хийгээд сөрөг нөлөөг нь ч орхигдуулалгүй тэмдэглэсэн байв. Ингэхдээ гарчгийн дарааллаас хүртэл тодорхой ойлголт авахуйц маш нарийн оновчтой ангилан бичжээ. Жишээлбэл “Их Монгол ба Юань улсын үе: 1206-1368” дэд бүлгийн “Монгол үндэстэнг нэгтгэн бүрдүүлэв” хэсэгт үнэхээр л Монгол үндэстэн бүрэлдэхийн тулд яг юу юу нөлөөлснийг харуулахуйц дараах дэд гарчгууд дагалдана. Үүнд:</p> <ul><li>Олон овог аймаг биш нэг үндэстэн болов </li><li>Монгол нэг бичгийн хэлтэй болов </li><li>Монгол нутаг Монголынх болов </li><li>Аман зарлиг биш баталсан бичмэл хууль үйлчлэв </li><li>Монгол ёс суртахуун зарчмийг тогтоов </li><li>Монгол үндэстний зорилгыг тодорхойлов</li></ul><p>Миний хувьд дэд бүлэг бүрийн төгсгөлд байрлах тухайн цаг үеийн ололт амжилт, эерэг сөрөг нөлөөг нэгтгэн дүгнэж бичсэн нь ихэд таалагдлаа. “Бага хаадын үе: 1368-1636” дэд бүлэгт л гэхэд төгсгөлд нь монголчуудын бутралын шалтгааныг тайлбарлаж, өнөө үеийн бид ямар сургамж авах ёстойг тун оновчтой бичсэн байв. Бутралын шалтгаанд: нүүдэлчин нийгмийн “төргүй оршдог” шинж чанар, эд барааны хомсдол, угсаатан ноёдын давхарга томорсон, ужгирсан өсийг давах үзэл санаа үгүй, эзэмшил бэлчээрийн хомсдол, гадаад гүрний яс хаях бодлого гэж тоймлон тодорхойлжээ. </p> <h4>Бүлэг 2. Дэлхийн улсууд ба хөгжлийн томьёо</h4><p>Энэ бүлэгт тив тивийн 28 улсын хөгжлийн түүхийг судлан бичсэн билээ. Эдгээрийг тухайн улс оронд сурч, ажиллаж, амьдарч, наад зах нь аяллаар очиж байсан туршлагатай мэргэжилтнүүд, судлаачид тус бүрчлэн бичсэн онцлууштай. Зохиогчид уг бүлгийн тухай “<i>Хөгжил бол шинэ зүйл биш бөгөөд дэлхийн 200 гаруй улсаас 30 гаруй нь хөгжингүй орны тоонд орж, өөртөө итгэлтэй сайхан амьдралыг цогцлоосон байхад талаас илүү нь хөгжлийн гарцаа олохгүй, угжирсан асуудал дундаа бэдэрч байна. Бусад улсууд хэрхэн хөгжив, тэдний амжилтын хүчин зүйлс юу байв, хөгжиж чадахгүй байгаа нь ямар асуудлаас болон гацаж байгааг бид сонирхлоо</i>.” хэмээн өгүүлжээ. Тэд улс орнуудыг Монголын индекстэй харьцуулан тэднээс авч болох ямар сургамж буйг тайлбарлан бичсэн. Манайхтай хамгийн ойролцоо гэгддэг Гүрж улсын талаар эдийн засагч М.Пүрэвдорж бичсэн байх бөгөөд тэрээр авилгатай хийсэн тэмцэл, либералчлал хувьчлал, нээлттэй байдал, төрийн албаны шинэчлэл, улс төр сонгуулийн тогтвортой тогтолцоо зэргийг онцлон бичжээ. Тэд энэ мэтчилэн улсуудын нөхцөл байдал, туршлагыг нэгтгэн дүгнэж эцэст нь улс гүрний хөгжлийн томьёог боловсруулжээ.<br><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://www.unread.today/files/54/dee6a5248a7cadc00e44f56fc630575d.jpg"></p><div class="image-caption">Улс гүрний хөгжлийн томьёо</div><p> <i><b>Улсуудын хөгжлийг гацааж буй гол дутагдлууд:</b></i></p> <ul><li>Авилга, авилгыг өөгшүүлсэн бүтэц, авилгажсан сэтгэлгээ </li><li>Төрийн институт бэхжээгүй, улс төрчдөд, авилгад идэгдсэн сул төр </li><li>Төрийн оновчгүй оролцоо </li><li>Төрийн үр ашиггүй өмч, шаардлагагүй төрийн өмчит компаниуд </li><li>Хөгжлийн мэдлэг, алсын хараагүй улс төрчдийн богино тоглолт, популизм, хоосон амлалт, хууран мэхлэлт </li><li>Хөрөнгө оруулалтын тогтворгүй, хувирамтгай, хуурамч орчин, хөрөнгө оруулагчид руу дайрах хандлага </li><li>Хоцрогдсон, үр ашиг муутай боловсролын тогтолцоо </li><li>Үндэсний ижилсэл, үнэт зүйл сул, бүрхэг үндэстэн өөрийгөө таниагүй </li><li>Хөгжлийн төлөвлөлт, асуудлаа эрэмбэлсэн ямар нэг стратеги байхгүй </li><li>Бүтээгч, экспортлогч биш хэрэглээний эдийн засаг бий болгох </li><li>Баялгийн үр шимийг нийтэд шууд, хялбар хувиарлах гэж оролдох </li><li>Дотоод улс төрийн талцал, тэмцэл, улс төрийн тогтворгүй байдал </li><li>Дотоод хагарал, үндэстэн хоорондын зөрчил, хямрал </li><li>Гадаад аюулгүй байдал, шахалт дарамт, хутган үймүүлэлт, эрсдэлт орчин</li></ul><h4>Бүлэг 3. Үндэстэн ба төрийг цогцлох</h4><p>“Монгол хүн гэж хэн бэ?” “Монгол хүн гэж хэн байсан бэ?” “Монгол хүн гэж хэн байх ёстой вэ?” зэрэг асуултуудад энэ бүлэг хариулна. Тэд түүхэн цаг үеийн явцад тохиолдсон үйл явдлын үр дүнд монгол хүнийг хэрхэн хувирсныг эрхэмлэдэг зүйл, давуу болон сул тал, сайн чаддаг зүйлс гэх мэт олон шалгуур үзүүлэлтээр ангилан тодорхойлжээ. Дайнч нүүдэлчин монгол хүнээс өдгөө хүртэл ажилгүй нүүдэлчин монгол хүн, социалист хагас суурин монгол хүн, төөрсөн либериал монгол хүн хэмээн дөрөв ангилжээ. Үүнээс үндэслэн хэрхэн монгол хүний онцлогт таарсан үндэстнийг цогцлоох, төрийг цогцлоох талаар хөндөн бичжээ.</p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://www.unread.today/files/54/d5a227cbfaac4250587c4749ae6ba086.jpg"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://www.unread.today/files/54/b329d835dc8946329ebfe8efc25be9b0.jpg"></p><h4>Бүлэг 4. Монголын хөгжлийн загвар</h4><p>Хүннү гүрнээс өдгөө хүртэл, эх орноосоо харь орон хүртэл судалсан аяллыг энэ бүлэгт зангидна. Та энэ бүлгээс итгэл үнэмшилтэй улс төр ба дүр эсгэсэн улс төрийн ялгаа ямар байдаг, үндэсний хөгжлийн бодлого төлөвлөлтийн зөв урсгал ямар байх ёстой, монгол үндэсний хүсэл хийгээд үзлийн талаар олж мэдэх болно. Энэ тус бүрийг ойлгомжтой тайлбарлахаас гадна инфографикууд ашигласан нь их оновчтой санагдсан. Эцэст нь та энэ бүлгээс зохиогчдын боловсруулсан Монголын хөгжлийн загвартай танилцаарай.</p> <p> <i><b>Монгол улсын хөгжлийн арван тулгуур бодлого:</b></i></p> <ul><li>Монгол төрөө цогцлоох</li><li>Мэдлэг итгэл үнэмшилтэй төрийн манлайлал</li><li>Зоригтой, амбицтай хөгжлийн стратеги, төлөвлөлт</li><li>Эдийн засгаа хурдацтай өсгөх </li><li>Гадаадын хөрөнгө оруулалт татах </li><li>Боловсролыг онц эрхэмлэх</li><li>Эрүүл мэнд, нийгмийн хамгааллын ончтой тогтолцоо</li><li>Үндэсний ижилсэл - Иргэн хүнээ бүтээх</li><li>Авилгатай бодитой шургуу тэмцэх </li><li>Диаспора - Дэлхийн монголчуудын хүчийг авах</li></ul><blockquote><p>"Залуу судлаачид манай хөгжлийн загварыг эрэлхийлэн чармайж буйд олзуурхаж байна. Ялангуяа, популистууд газар авсан энэ цаг үед үүх түүх, судалгаа, шинжлэх ухааны загварчлалд тулгуурлан оюун дүгнэлт хийж, хөгжлийн тодорхой гаргалгаа санал болгож буй нь гэрэлт од мэт санагдах юм."</p> <cite><p>СЭЗИС-ийн УЗ дарга, Ерөнхий сайд асан Р.Амаржаргал</p> </cite></blockquote><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Номын хэсгээс</h3><p>"Хөгжил гэсэн өнөөгийн тодорхойлолт өнөөдрийн агуулгаар эртний улсуудад байсангүй. Учир нь хөгжингүй соёл иргэншилт улс гүрнүүд цөөнгүй байсан боловч амжилт өрсөлдөөнийг шийдвэрлэдэг зүйл нь эцсийн дүндээ цэрэг зэвсгийн хүч байв. Эртний Ром цэцэглэн хөгжиж, бүр ардчиллын зарчмууд хэрэгжиж байсан нь тухайн үед бүс нутагт нь өөр өрсөлдөх, дайтах хүчтэй улс гүрэн аз таарч гарч ирээгүй, амар амгалан байсантай нь холбоотой гэж үздэг. Үүнийг нотлох мэт Атиллагийн Хүн нар хүчирхэгжиж Ромд халдах болсноор Ромын эзэнт гүрнийг мөхөхөд хүргэжээ."<br><br> <i>(164 дүгээр талаас эшлэв)</i><i><br></i><i><br></i></p> <p>"Хаана, аль тивд орших, ямар үндэс угсаатай, газар нутаг том эсэх, байгалийн баялагтай эсэх нь улс орны хөгжлийг огт тодорхойлдоггүй байна. Эдгээр бол зөвхөн тухайн улс үндэстэнд заяагдмал, онолын хувьд хөгжлийн суурь өгөгдлүүд төдий л юм. Хөгжлийг гагцхүү эзэн хүн, иргэд нь төрийн манлайлал дор өөрсдөө бүтээн байгуулдаг хатуу зүй тогтолтой. Энэ зүй тогтол дэлхийн улсуудын амжилттай хөгжлийн түүхээс ч, доройтон сүйрч буй улсуудын жишээнээс ч, Монголын мандан бууралтын ээдрээтэй замналаас ч, бүр өнөөдрийн бидний мухардаж буй асуудлаас ч тодхон харагдаж байна. Хүний хөгжилд хөрөнгө оруулан, хөгжлийн бодлого, үндэсний зорилго, хэрэгцээндээ нийцүүлэн иргэн хүнээ бүтээн хөгжүүлж чадсан улс л түүхийн нугачааг даван туулж, дэлхийн өрсөлдөөнд тэсэж үлдэн, хөгжлийн манлайд хүрдэг ажээ." <br><br><i>(504 дүгээр талаас эшлэв)</i></p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">ЗОХИОГЧДЫН ТУХАЙ</h3><p><b><a href="https://twitter.com/naidalaa?lang=en">Бадрахын Найдалаа</a></b> нь хөгжлийн эдийн засагч, санхүүч мэргэжилтэй. 1997 онд СЭЗДС-ийг бизнес судлаач, санхүүч, 2004 онд Япон улсын <a href="https://www.kobe-u.ac.jp/en/index.html">Кобэ их сургуулийг</a> эдийн засгийн мастер зэрэгтэй төгссөн. Тэрээр СЭЗДС-д эдийн засгийн онолын багш, Хаан банк, Анод банк, MCS групп, Монголын эдийн засгийн форум, Монголын банкны холбоо зэрэгт мэргэжлийн дагуу удирдах албан тушаал эрхэлж байжээ.<br><br><b><a href="https://twitter.com/dorjkhand_t?lang=en">Тогмидын Доржханд</a></b> нь төрийн бодлого, эдийн засагч мэргэжилтэй. 1999 онд МУИС, ЭЗС-ийг Төрийн санхүүч, эдийн засагч, 2004 онд Япон улсын<a href="https://www.hit-u.ac.jp/eng/"> Хитоцубаши их сургуулийг </a>Төрийн бодлого, эдийн засгийн ухааны магистр зэрэгтэй төгссөн. Мөн төслийн санхүүжилтийн чиглэлээр Оксфорд, Харвардын их сургуульд мэргэшсэн. Тэрээр Монгол улсын сангийн яаманд газрын дарга, Японы сангийн яаманд дадлагажигч мэргэжилтэн, АХБ болон НҮБ-ын Бүс нутгийн хөгжлийн хөтөлбөрийн зохицуулагч, ОУВС-ийн Ази номхон далайн орнуудыг хариуцсан зөвлөхөөр ажиллаж байв.<br><br><b><a href="https://twitter.com/gantulga_d?lang=en">Доноровын Гантулга</a></b> нь Актуарч, санхүүгийн эрсдэлийн тооцооллын мэргэжилтэй. 1995, 1997 онд МУИС-ийн математикийн бакалавр, магистр зэрэгтэй, 2004 онд Их Британи улсын <a href="https://www2.mmu.ac.uk/">Манчестер метрополитаны их сургуулийг</a> MBA зэрэгтэй төгссөн. Тэрээр МУИС-д багш, Лондонгийн Грант Торонтон компанид актуарын шинжээч, Гэрэгэ Партнерс ХХК-ийн ТУЗ-ийн дарга, Монгол банкны Мөнгөний бодлогын зөвлөлийн хараат бус гишүүн зэрэг ажлыг хийж ирсэн. </p> </div>	Энэ удаа бид дэлхийн таван тивийн 28 улсын хөгжлийн түүхийг залуу мэргэжилтнүүдийн хамт нэгэн загвараар судалж, нэгтгэн дүгнэсэн Б.Найдалаа, Д.Гантулга, Т.Доржханд нарын "Монгол хүний товчоон" номыг онцлон хүргэж байна. Энэхүү ном нь өнгөрсөн 2000 жилийн түүхээсээ орхиж болшгүй үнэт зүйлсийг түүвэрлэж, өвөг дээдээсээ үлгэрлэн өвлөх үйл хэрэг, давтаж боломгүй алдаа, сургамжийг шигтгэсэн баялаг оюуны бүтээл хэмээж болно. номын тухай “Түүхээ сөхөн үзэхийн зорилго нь болсон үйл явдлыг сануулан нурших, бахархан дурсах, эсвэл шүүмжлэн үнэлэх огт биш бөгөөд ирээдүйн хөгжилд хэрэгтэй үнэт зүйлсээ түүж авах, мөн орчин цагт хэрэггүй зүйлсийг ялгаж салган нэг мөр түүхэнд нь түүх болгон үлдээх юм” хэмээн зохиогчдын бичсэн дээрх үгээс энэ номын зорилго, агуулгын талаар ихийг ойлгох биз ээ. Үнэхээр ч уг номонд Хүннү өвгөөс 21 дүгээр зуун хүртэлх түүхийг сөхөж, алдаа оноо, сургамжтай бүхнийг тэмдэглэхийг зорьсон байна. Иймд “Монголын түүх ба сургамж” гэх эхний бүлэгт түүхээ задлан бичиж, “Дэлхийн улсууд ба хөгжлийн томьёо” буюу хоёрдугаар бүлэгт бусад орнуудтай жишин, “Үндэстэн ба төрийг цогцлох” бүлгээр үндэстнээ таньж, эцэст нь эдгээрийг нэгтгэн дүгнэж дөрөвдүгээр бүлэгт Монголын хөгжлийн загварыг боловсруулан санал болгосон байсан нь уншигчдад цэгцтэй, уншууртай бүтцийг бий болгожээ. "Улс орныхоо хөгжлийн зөв загварыг хүн бүр дор бүрнээ хайн эрэлхийлж буй өнөө цагт нэн чухал сэдэл санаа өгсөн эл ном гарч байгаад туйлын их талархаж байна. Үндэстэн юуны өмнө өөрийгөө таньж, өмнө нь хэн байсан, одоо хэн байгаагаа олж мэдэх нь түүхийн сургамж дээр суурилсан ухаарал юм. Дутагдлаа олж харж, түүнийгээ даван туулах шийдэл олно гэдэг нь хөгжлийн гарц юм. Энэ номд энэ тухай өгүүлнэ." Төрийн соёрхолт, Түүхийн ухааны доктор Д.Өлзийбаатар Бүлэг 1. Монголын түүх ба сургамж Энэ бүлгийг түүхэд сонирхолгүй хүн ч шимтэн уншина гэдэгт итгэлтэй байна. Учир нь тэд жирийн нэг он цагийн дарааллаар үйл явдлыг тоочоод өнгөрөөгүй чухал үйл явдлуудыг тайлбарлан бичиж, амжилт ба сургамж хийгээд сөрөг нөлөөг нь ч орхигдуулалгүй тэмдэглэсэн байв. Ингэхдээ гарчгийн дарааллаас хүртэл тодорхой ойлголт авахуйц маш нарийн оновчтой ангилан бичжээ. Жишээлбэл “Их Монгол ба Юань улсын үе: 1206-1368” дэд бүлгийн “Монгол үндэстэнг нэгтгэн бүрдүүлэв” хэсэгт үнэхээр л Монгол үндэстэн бүрэлдэхийн тулд яг юу юу нөлөөлснийг харуулахуйц дараах дэд гарчгууд дагалдана. Үүнд: Олон овог аймаг биш нэг үндэстэн болов Монгол нэг бичгийн хэлтэй болов Монгол нутаг Монголынх болов Аман зарлиг биш баталсан бичмэл хууль үйлчлэв Монгол ёс суртахуун зарчмийг тогтоов Монгол үндэстний зорилгыг тодорхойлов Миний хувьд дэд бүлэг бүрийн төгсгөлд байрлах тухайн цаг үеийн ололт амжилт, эерэг сөрөг нөлөөг нэгтгэн дүгнэж бичсэн нь ихэд таалагдлаа. “Бага хаадын үе: 1368-1636” дэд бүлэгт л гэхэд төгсгөлд нь монголчуудын бутралын шалтгааныг тайлбарлаж, өнөө үеийн бид ямар сургамж авах ёстойг тун оновчтой бичсэн байв. Бутралын шалтгаанд: нүүдэлчин нийгмийн “төргүй оршдог” шинж чанар, эд барааны хомсдол, угсаатан ноёдын давхарга томорсон, ужгирсан өсийг давах үзэл санаа үгүй, эзэмшил бэлчээрийн хомсдол, гадаад гүрний яс хаях бодлого гэж тоймлон тодорхойлжээ. Бүлэг 2. Дэлхийн улсууд ба хөгжлийн томьёо Энэ бүлэгт тив тивийн 28 улсын хөгжлийн түүхийг судлан бичсэн билээ. Эдгээрийг тухайн улс оронд сурч, ажиллаж, амьдарч, наад зах нь аяллаар очиж байсан туршлагатай мэргэжилтнүүд, судлаачид тус бүрчлэн бичсэн онцлууштай. Зохиогчид уг бүлгийн тухай “ Хөгжил бол шинэ зүйл биш бөгөөд дэлхийн 200 гаруй улсаас 30 гаруй нь хөгжингүй орны тоонд орж, өөртөө итгэлтэй сайхан амьдралыг цогцлоосон байхад талаас илүү нь хөгжлийн гарцаа олохгүй, угжирсан асуудал дундаа бэдэрч байна. Бусад улсууд хэрхэн хөгжив, тэдний амжилтын хүчин зүйлс юу байв, хөгжиж чадахгүй байгаа нь ямар асуудлаас болон гацаж байгааг бид сонирхлоо .” хэмээн өгүүлжээ. Тэд улс орнуудыг Монголын индекстэй харьцуулан тэднээс авч болох ямар сургамж буйг тайлбарлан бичсэн. Манайхтай хамгийн ойролцоо гэгддэг Гүрж улсын талаар эдийн засагч М.Пүрэвдорж бичсэн байх бөгөөд тэрээр авилгатай хийсэн тэмцэл, либералчлал хувьчлал, нээлттэй байдал, төрийн албаны шинэчлэл, улс төр сонгуулийн тогтвортой тогтолцоо зэргийг онцлон бичжээ. Тэд энэ мэтчилэн улсуудын нөхцөл байдал, туршлагыг нэгтгэн дүгнэж эцэст нь улс гүрний хөгжлийн томьёог боловсруулжээ. Улс гүрний хөгжлийн томьёо Улсуудын хөгжлийг гацааж буй гол дутагдлууд: Авилга, авилгыг өөгшүүлсэн бүтэц, авилгажсан сэтгэлгээ Төрийн институт бэхжээгүй, улс төрчдөд, авилгад идэгдсэн сул төр Төрийн оновчгүй оролцоо Төрийн үр ашиггүй өмч, шаардлагагүй төрийн өмчит компаниуд Хөгжлийн мэдлэг, алсын хараагүй улс төрчдийн богино тоглолт, популизм, хоосон амлалт, хууран мэхлэлт Хөрөнгө оруулалтын тогтворгүй, хувирамтгай, хуурамч орчин, хөрөнгө оруулагчид руу дайрах хандлага Хоцрогдсон, үр ашиг муутай боловсролын тогтолцоо Үндэсний ижилсэл, үнэт зүйл сул, бүрхэг үндэстэн өөрийгөө таниагүй Хөгжлийн төлөвлөлт, асуудлаа эрэмбэлсэн ямар нэг стратеги байхгүй Бүтээгч, экспортлогч биш хэрэглээний эдийн засаг бий болгох Баялгийн үр шимийг нийтэд шууд, хялбар хувиарлах гэж оролдох Дотоод улс төрийн талцал, тэмцэл, улс төрийн тогтворгүй байдал Дотоод хагарал, үндэстэн хоорондын зөрчил, хямрал Гадаад аюулгүй байдал, шахалт дарамт, хутган үймүүлэлт, эрсдэлт орчин Бүлэг 3. Үндэстэн ба төрийг цогцлох “Монгол хүн гэж хэн бэ?” “Монгол хүн гэж хэн байсан бэ?” “Монгол хүн гэж хэн байх ёстой вэ?” зэрэг асуултуудад энэ бүлэг хариулна. Тэд түүхэн цаг үеийн явцад тохиолдсон үйл явдлын үр дүнд монгол хүнийг хэрхэн хувирсныг эрхэмлэдэг зүйл, давуу болон сул тал, сайн чаддаг зүйлс гэх мэт олон шалгуур үзүүлэлтээр ангилан тодорхойлжээ. Дайнч нүүдэлчин монгол хүнээс өдгөө хүртэл ажилгүй нүүдэлчин монгол хүн, социалист хагас суурин монгол хүн, төөрсөн либериал монгол хүн хэмээн дөрөв ангилжээ. Үүнээс үндэслэн хэрхэн монгол хүний онцлогт таарсан үндэстнийг цогцлоох, төрийг цогцлоох талаар хөндөн бичжээ. Бүлэг 4. Монголын хөгжлийн загвар Хүннү гүрнээс өдгөө хүртэл, эх орноосоо харь орон хүртэл судалсан аяллыг энэ бүлэгт зангидна. Та энэ бүлгээс итгэл үнэмшилтэй улс төр ба дүр эсгэсэн улс төрийн ялгаа ямар байдаг, үндэсний хөгжлийн бодлого төлөвлөлтийн зөв урсгал ямар байх ёстой, монгол үндэсний хүсэл хийгээд үзлийн талаар олж мэдэх болно. Энэ тус бүрийг ойлгомжтой тайлбарлахаас гадна инфографикууд ашигласан нь их оновчтой санагдсан. Эцэст нь та энэ бүлгээс зохиогчдын боловсруулсан Монголын хөгжлийн загвартай танилцаарай. Монгол улсын хөгжлийн арван тулгуур бодлого: Монгол төрөө цогцлоох Мэдлэг итгэл үнэмшилтэй төрийн манлайлал Зоригтой, амбицтай хөгжлийн стратеги, төлөвлөлт Эдийн засгаа хурдацтай өсгөх Гадаадын хөрөнгө оруулалт татах Боловсролыг онц эрхэмлэх Эрүүл мэнд, нийгмийн хамгааллын ончтой тогтолцоо Үндэсний ижилсэл - Иргэн хүнээ бүтээх Авилгатай бодитой шургуу тэмцэх Диаспора - Дэлхийн монголчуудын хүчийг авах "Залуу судлаачид манай хөгжлийн загварыг эрэлхийлэн чармайж буйд олзуурхаж байна. Ялангуяа, популистууд газар авсан энэ цаг үед үүх түүх, судалгаа, шинжлэх ухааны загварчлалд тулгуурлан оюун дүгнэлт хийж, хөгжлийн тодорхой гаргалгаа санал болгож буй нь гэрэлт од мэт санагдах юм." СЭЗИС-ийн УЗ дарга, Ерөнхий сайд асан Р.Амаржаргал Номын хэсгээс "Хөгжил гэсэн өнөөгийн тодорхойлолт өнөөдрийн агуулгаар эртний улсуудад байсангүй. Учир нь хөгжингүй соёл иргэншилт улс гүрнүүд цөөнгүй байсан боловч амжилт өрсөлдөөнийг шийдвэрлэдэг зүйл нь эцсийн дүндээ цэрэг зэвсгийн хүч байв. Эртний Ром цэцэглэн хөгжиж, бүр ардчиллын зарчмууд хэрэгжиж байсан нь тухайн үед бүс нутагт нь өөр өрсөлдөх, дайтах хүчтэй улс гүрэн аз таарч гарч ирээгүй, амар амгалан байсантай нь холбоотой гэж үздэг. Үүнийг нотлох мэт Атиллагийн Хүн нар хүчирхэгжиж Ромд халдах болсноор Ромын эзэнт гүрнийг мөхөхөд хүргэжээ." (164 дүгээр талаас эшлэв) "Хаана, аль тивд орших, ямар үндэс угсаатай, газар нутаг том эсэх, байгалийн баялагтай эсэх нь улс орны хөгжлийг огт тодорхойлдоггүй байна. Эдгээр бол зөвхөн тухайн улс үндэстэнд заяагдмал, онолын хувьд хөгжлийн суурь өгөгдлүүд төдий л юм. Хөгжлийг гагцхүү эзэн хүн, иргэд нь төрийн манлайлал дор өөрсдөө бүтээн байгуулдаг хатуу зүй тогтолтой. Энэ зүй тогтол дэлхийн улсуудын амжилттай хөгжлийн түүхээс ч, доройтон сүйрч буй улсуудын жишээнээс ч, Монголын мандан бууралтын ээдрээтэй замналаас ч, бүр өнөөдрийн бидний мухардаж буй асуудлаас ч тодхон харагдаж байна. Хүний хөгжилд хөрөнгө оруулан, хөгжлийн бодлого, үндэсний зорилго, хэрэгцээндээ нийцүүлэн иргэн хүнээ бүтээн хөгжүүлж чадсан улс л түүхийн нугачааг даван туулж, дэлхийн өрсөлдөөнд тэсэж үлдэн, хөгжлийн манлайд хүрдэг ажээ." (504 дүгээр талаас эшлэв) ЗОХИОГЧДЫН ТУХАЙ Бадрахын Найдалаа нь хөгжлийн эдийн засагч, санхүүч мэргэжилтэй. 1997 онд СЭЗДС-ийг бизнес судлаач, санхүүч, 2004 онд Япон улсын Кобэ их сургуулийг эдийн засгийн мастер зэрэгтэй төгссөн. Тэрээр СЭЗДС-д эдийн засгийн онолын багш, Хаан банк, Анод банк, MCS групп, Монголын эдийн засгийн форум, Монголын банкны холбоо зэрэгт мэргэжлийн дагуу удирдах албан тушаал эрхэлж байжээ. Тогмидын Доржханд нь төрийн бодлого, эдийн засагч мэргэжилтэй. 1999 онд МУИС, ЭЗС-ийг Төрийн санхүүч, эдийн засагч, 2004 онд Япон улсын Хитоцубаши их сургуулийг Төрийн бодлого, эдийн засгийн ухааны магистр зэрэгтэй төгссөн. Мөн төслийн санхүүжилтийн чиглэлээр Оксфорд, Харвардын их сургуульд мэргэшсэн. Тэрээр Монгол улсын сангийн яаманд газрын дарга, Японы сангийн яаманд дадлагажигч мэргэжилтэн, АХБ болон НҮБ-ын Бүс нутгийн хөгжлийн хөтөлбөрийн зохицуулагч, ОУВС-ийн Ази номхон далайн орнуудыг хариуцсан зөвлөхөөр ажиллаж байв. Доноровын Гантулга нь Актуарч, санхүүгийн эрсдэлийн тооцооллын мэргэжилтэй. 1995, 1997 онд МУИС-ийн математикийн бакалавр, магистр зэрэгтэй, 2004 онд Их Британи улсын Манчестер метрополитаны их сургуулийг MBA зэрэгтэй төгссөн. Тэрээр МУИС-д багш, Лондонгийн Грант Торонтон компанид актуарын шинжээч, Гэрэгэ Партнерс ХХК-ийн ТУЗ-ийн дарга, Монгол банкны Мөнгөний бодлогын зөвлөлийн хараат бус гишүүн зэрэг ажлыг хийж ирсэн.	Энэ удаа бид дэлхийн таван тивийн 28 улсын хөгжлийн түүхийг залуу мэргэжилтнүүдийн хамт нэгэн загвараар судалж, нэгтгэн дүгнэсэн Б.Найдалаа, Д.Гантулга, Т.Доржханд нарын "Монгол хүний товчоон" номыг онцлон хүргэж байна. Энэхүү ном нь өнгөрсөн 2000 жилийн түүхээсээ орхиж болшгүй үнэт зүйлсийг түүвэрлэж, өвөг дээдээсээ үлгэрлэн өвлөх үйл хэрэг, давтаж боломгүй алдаа, сургамжийг шигтгэсэн баялаг оюуны бүтээл хэмээж болно. ### номын тухай “Түүхээ сөхөн үзэхийн зорилго нь болсон үйл явдлыг сануулан нурших, бахархан дурсах, эсвэл шүүмжлэн үнэлэх огт биш бөгөөд ирээдүйн хөгжилд хэрэгтэй үнэт зүйлсээ түүж авах, мөн орчин цагт хэрэггүй зүйлсийг ялгаж салган нэг мөр түүхэнд нь түүх болгон үлдээх юм” хэмээн зохиогчдын бичсэн дээрх үгээс энэ номын зорилго, агуулгын талаар ихийг ойлгох биз ээ. Үнэхээр ч уг номонд Хүннү өвгөөс 21 дүгээр зуун хүртэлх түүхийг сөхөж, алдаа оноо, сургамжтай бүхнийг тэмдэглэхийг зорьсон байна. Иймд “Монголын түүх ба сургамж” гэх эхний бүлэгт түүхээ задлан бичиж, “Дэлхийн улсууд ба хөгжлийн томьёо” буюу хоёрдугаар бүлэгт бусад орнуудтай жишин, “Үндэстэн ба төрийг цогцлох” бүлгээр үндэстнээ таньж, эцэст нь эдгээрийг нэгтгэн дүгнэж дөрөвдүгээр бүлэгт Монголын хөгжлийн загварыг боловсруулан санал болгосон байсан нь уншигчдад цэгцтэй, уншууртай бүтцийг бий болгожээ. > "Улс орныхоо хөгжлийн зөв загварыг хүн бүр дор бүрнээ хайн эрэлхийлж буй өнөө цагт нэн чухал сэдэл санаа өгсөн эл ном гарч байгаад туйлын их талархаж байна. Үндэстэн юуны өмнө өөрийгөө таньж, өмнө нь хэн байсан, одоо хэн байгаагаа олж мэдэх нь түүхийн сургамж дээр суурилсан ухаарал юм. Дутагдлаа олж харж, түүнийгээ даван туулах шийдэл олно гэдэг нь хөгжлийн гарц юм. Энэ номд энэ тухай өгүүлнэ." > > Төрийн соёрхолт, Түүхийн ухааны доктор Д.Өлзийбаатар #### Бүлэг 1. Монголын түүх ба сургамж Энэ бүлгийг түүхэд сонирхолгүй хүн ч шимтэн уншина гэдэгт итгэлтэй байна. Учир нь тэд жирийн нэг он цагийн дарааллаар үйл явдлыг тоочоод өнгөрөөгүй чухал үйл явдлуудыг тайлбарлан бичиж, амжилт ба сургамж хийгээд сөрөг нөлөөг нь ч орхигдуулалгүй тэмдэглэсэн байв. Ингэхдээ гарчгийн дарааллаас хүртэл тодорхой ойлголт авахуйц маш нарийн оновчтой ангилан бичжээ. Жишээлбэл “Их Монгол ба Юань улсын үе: 1206-1368” дэд бүлгийн “Монгол үндэстэнг нэгтгэн бүрдүүлэв” хэсэгт үнэхээр л Монгол үндэстэн бүрэлдэхийн тулд яг юу юу нөлөөлснийг харуулахуйц дараах дэд гарчгууд дагалдана. Үүнд: * Олон овог аймаг биш нэг үндэстэн болов * Монгол нэг бичгийн хэлтэй болов * Монгол нутаг Монголынх болов * Аман зарлиг биш баталсан бичмэл хууль үйлчлэв * Монгол ёс суртахуун зарчмийг тогтоов * Монгол үндэстний зорилгыг тодорхойлов Миний хувьд дэд бүлэг бүрийн төгсгөлд байрлах тухайн цаг үеийн ололт амжилт, эерэг сөрөг нөлөөг нэгтгэн дүгнэж бичсэн нь ихэд таалагдлаа. “Бага хаадын үе: 1368-1636” дэд бүлэгт л гэхэд төгсгөлд нь монголчуудын бутралын шалтгааныг тайлбарлаж, өнөө үеийн бид ямар сургамж авах ёстойг тун оновчтой бичсэн байв. Бутралын шалтгаанд: нүүдэлчин нийгмийн “төргүй оршдог” шинж чанар, эд барааны хомсдол, угсаатан ноёдын давхарга томорсон, ужгирсан өсийг давах үзэл санаа үгүй, эзэмшил бэлчээрийн хомсдол, гадаад гүрний яс хаях бодлого гэж тоймлон тодорхойлжээ. #### Бүлэг 2. Дэлхийн улсууд ба хөгжлийн томьёо Энэ бүлэгт тив тивийн 28 улсын хөгжлийн түүхийг судлан бичсэн билээ. Эдгээрийг тухайн улс оронд сурч, ажиллаж, амьдарч, наад зах нь аяллаар очиж байсан туршлагатай мэргэжилтнүүд, судлаачид тус бүрчлэн бичсэн онцлууштай. Зохиогчид уг бүлгийн тухай “Хөгжил бол шинэ зүйл биш бөгөөд дэлхийн 200 гаруй улсаас 30 гаруй нь хөгжингүй орны тоонд орж, өөртөө итгэлтэй сайхан амьдралыг цогцлоосон байхад талаас илүү нь хөгжлийн гарцаа олохгүй, угжирсан асуудал дундаа бэдэрч байна. Бусад улсууд хэрхэн хөгжив, тэдний амжилтын хүчин зүйлс юу байв, хөгжиж чадахгүй байгаа нь ямар асуудлаас болон гацаж байгааг бид сонирхлоо.” хэмээн өгүүлжээ. Тэд улс орнуудыг Монголын индекстэй харьцуулан тэднээс авч болох ямар сургамж буйг тайлбарлан бичсэн. Манайхтай хамгийн ойролцоо гэгддэг Гүрж улсын талаар эдийн засагч М.Пүрэвдорж бичсэн байх бөгөөд тэрээр авилгатай хийсэн тэмцэл, либералчлал хувьчлал, нээлттэй байдал, төрийн албаны шинэчлэл, улс төр сонгуулийн тогтвортой тогтолцоо зэргийг онцлон бичжээ. Тэд энэ мэтчилэн улсуудын нөхцөл байдал, туршлагыг нэгтгэн дүгнэж эцэст нь улс гүрний хөгжлийн томьёог боловсруулжээ. Улс гүрний хөгжлийн томьёо *Улсуудын хөгжлийг гацааж буй гол дутагдлууд:* * Авилга, авилгыг өөгшүүлсэн бүтэц, авилгажсан сэтгэлгээ * Төрийн институт бэхжээгүй, улс төрчдөд, авилгад идэгдсэн сул төр * Төрийн оновчгүй оролцоо * Төрийн үр ашиггүй өмч, шаардлагагүй төрийн өмчит компаниуд * Хөгжлийн мэдлэг, алсын хараагүй улс төрчдийн богино тоглолт, популизм, хоосон амлалт, хууран мэхлэлт * Хөрөнгө оруулалтын тогтворгүй, хувирамтгай, хуурамч орчин, хөрөнгө оруулагчид руу дайрах хандлага * Хоцрогдсон, үр ашиг муутай боловсролын тогтолцоо * Үндэсний ижилсэл, үнэт зүйл сул, бүрхэг үндэстэн өөрийгөө таниагүй * Хөгжлийн төлөвлөлт, асуудлаа эрэмбэлсэн ямар нэг стратеги байхгүй * Бүтээгч, экспортлогч биш хэрэглээний эдийн засаг бий болгох * Баялгийн үр шимийг нийтэд шууд, хялбар хувиарлах гэж оролдох * Дотоод улс төрийн талцал, тэмцэл, улс төрийн тогтворгүй байдал * Дотоод хагарал, үндэстэн хоорондын зөрчил, хямрал * Гадаад аюулгүй байдал, шахалт дарамт, хутган үймүүлэлт, эрсдэлт орчин #### Бүлэг 3. Үндэстэн ба төрийг цогцлох “Монгол хүн гэж хэн бэ?” “Монгол хүн гэж хэн байсан бэ?” “Монгол хүн гэж хэн байх ёстой вэ?” зэрэг асуултуудад энэ бүлэг хариулна. Тэд түүхэн цаг үеийн явцад тохиолдсон үйл явдлын үр дүнд монгол хүнийг хэрхэн хувирсныг эрхэмлэдэг зүйл, давуу болон сул тал, сайн чаддаг зүйлс гэх мэт олон шалгуур үзүүлэлтээр ангилан тодорхойлжээ. Дайнч нүүдэлчин монгол хүнээс өдгөө хүртэл ажилгүй нүүдэлчин монгол хүн, социалист хагас суурин монгол хүн, төөрсөн либериал монгол хүн хэмээн дөрөв ангилжээ. Үүнээс үндэслэн хэрхэн монгол хүний онцлогт таарсан үндэстнийг цогцлоох, төрийг цогцлоох талаар хөндөн бичжээ. #### Бүлэг 4. Монголын хөгжлийн загвар Хүннү гүрнээс өдгөө хүртэл, эх орноосоо харь орон хүртэл судалсан аяллыг энэ бүлэгт зангидна. Та энэ бүлгээс итгэл үнэмшилтэй улс төр ба дүр эсгэсэн улс төрийн ялгаа ямар байдаг, үндэсний хөгжлийн бодлого төлөвлөлтийн зөв урсгал ямар байх ёстой, монгол үндэсний хүсэл хийгээд үзлийн талаар олж мэдэх болно. Энэ тус бүрийг ойлгомжтой тайлбарлахаас гадна инфографикууд ашигласан нь их оновчтой санагдсан. Эцэст нь та энэ бүлгээс зохиогчдын боловсруулсан Монголын хөгжлийн загвартай танилцаарай. *Монгол улсын хөгжлийн арван тулгуур бодлого:* * Монгол төрөө цогцлоох * Мэдлэг итгэл үнэмшилтэй төрийн манлайлал * Зоригтой, амбицтай хөгжлийн стратеги, төлөвлөлт * Эдийн засгаа хурдацтай өсгөх * Гадаадын хөрөнгө оруулалт татах * Боловсролыг онц эрхэмлэх * Эрүүл мэнд, нийгмийн хамгааллын ончтой тогтолцоо * Үндэсний ижилсэл - Иргэн хүнээ бүтээх * Авилгатай бодитой шургуу тэмцэх * Диаспора - Дэлхийн монголчуудын хүчийг авах > "Залуу судлаачид манай хөгжлийн загварыг эрэлхийлэн чармайж буйд олзуурхаж байна. Ялангуяа, популистууд газар авсан энэ цаг үед үүх түүх, судалгаа, шинжлэх ухааны загварчлалд тулгуурлан оюун дүгнэлт хийж, хөгжлийн тодорхой гаргалгаа санал болгож буй нь гэрэлт од мэт санагдах юм." > > СЭЗИС-ийн УЗ дарга, Ерөнхий сайд асан Р.Амаржаргал ### Номын хэсгээс "Хөгжил гэсэн өнөөгийн тодорхойлолт өнөөдрийн агуулгаар эртний улсуудад байсангүй. Учир нь хөгжингүй соёл иргэншилт улс гүрнүүд цөөнгүй байсан боловч амжилт өрсөлдөөнийг шийдвэрлэдэг зүйл нь эцсийн дүндээ цэрэг зэвсгийн хүч байв. Эртний Ром цэцэглэн хөгжиж, бүр ардчиллын зарчмууд хэрэгжиж байсан нь тухайн үед бүс нутагт нь өөр өрсөлдөх, дайтах хүчтэй улс гүрэн аз таарч гарч ирээгүй, амар амгалан байсантай нь холбоотой гэж үздэг. Үүнийг нотлох мэт Атиллагийн Хүн нар хүчирхэгжиж Ромд халдах болсноор Ромын эзэнт гүрнийг мөхөхөд хүргэжээ." (164 дүгээр талаас эшлэв) "Хаана, аль тивд орших, ямар үндэс угсаатай, газар нутаг том эсэх, байгалийн баялагтай эсэх нь улс орны хөгжлийг огт тодорхойлдоггүй байна. Эдгээр бол зөвхөн тухайн улс үндэстэнд заяагдмал, онолын хувьд хөгжлийн суурь өгөгдлүүд төдий л юм. Хөгжлийг гагцхүү эзэн хүн, иргэд нь төрийн манлайлал дор өөрсдөө бүтээн байгуулдаг хатуу зүй тогтолтой. Энэ зүй тогтол дэлхийн улсуудын амжилттай хөгжлийн түүхээс ч, доройтон сүйрч буй улсуудын жишээнээс ч, Монголын мандан бууралтын ээдрээтэй замналаас ч, бүр өнөөдрийн бидний мухардаж буй асуудлаас ч тодхон харагдаж байна. Хүний хөгжилд хөрөнгө оруулан, хөгжлийн бодлого, үндэсний зорилго, хэрэгцээндээ нийцүүлэн иргэн хүнээ бүтээн хөгжүүлж чадсан улс л түүхийн нугачааг даван туулж, дэлхийн өрсөлдөөнд тэсэж үлдэн, хөгжлийн манлайд хүрдэг ажээ." (504 дүгээр талаас эшлэв) ### ЗОХИОГЧДЫН ТУХАЙ Бадрахын Найдалаа нь хөгжлийн эдийн засагч, санхүүч мэргэжилтэй. 1997 онд СЭЗДС-ийг бизнес судлаач, санхүүч, 2004 онд Япон улсын Кобэ их сургуулийг эдийн засгийн мастер зэрэгтэй төгссөн. Тэрээр СЭЗДС-д эдийн засгийн онолын багш, Хаан банк, Анод банк, MCS групп, Монголын эдийн засгийн форум, Монголын банкны холбоо зэрэгт мэргэжлийн дагуу удирдах албан тушаал эрхэлж байжээ. Тогмидын Доржханд нь төрийн бодлого, эдийн засагч мэргэжилтэй. 1999 онд МУИС, ЭЗС-ийг Төрийн санхүүч, эдийн засагч, 2004 онд Япон улсын Хитоцубаши их сургуулийг Төрийн бодлого, эдийн засгийн ухааны магистр зэрэгтэй төгссөн. Мөн төслийн санхүүжилтийн чиглэлээр Оксфорд, Харвардын их сургуульд мэргэшсэн. Тэрээр Монгол улсын сангийн яаманд газрын дарга, Японы сангийн яаманд дадлагажигч мэргэжилтэн, АХБ болон НҮБ-ын Бүс нутгийн хөгжлийн хөтөлбөрийн зохицуулагч, ОУВС-ийн Ази номхон далайн орнуудыг хариуцсан зөвлөхөөр ажиллаж байв. Доноровын Гантулга нь Актуарч, санхүүгийн эрсдэлийн тооцооллын мэргэжилтэй. 1995, 1997 онд МУИС-ийн математикийн бакалавр, магистр зэрэгтэй, 2004 онд Их Британи улсын Манчестер метрополитаны их сургуулийг MBA зэрэгтэй төгссөн. Тэрээр МУИС-д багш, Лондонгийн Грант Торонтон компанид актуарын шинжээч, Гэрэгэ Партнерс ХХК-ийн ТУЗ-ийн дарга, Монгол банкны Мөнгөний бодлогын зөвлөлийн хараат бус гишүүн зэрэг ажлыг хийж ирсэн.
https://unread.today/c/techworm-amazfit-neo	Techworm	Zack Batzaya	2021-05-04T00:00:00	5 сарын 4, 2021	Amazfit Neo ухаалаг цаг - Ретро дизайн, дэвшилтэт боломжууд	<div class="article-body"> <h2>Ухаалаг цаг болон бугуйвчнууд үндсэндээ хоёр төрөлд хуваагддаг гэхэд нэг их буруудахгүй. Эхнийх нь үзүүлэлт, боломжууд нь дээд зэрэг, дэндүү гэмээр ухаалаг мөртлөө цэнэгээ 1-3 өдөр л барьдаг загварууд бол нөгөөх нь фитнес, спортоор дагнан хичээллэдэг хүмүүст нэн тохиромжтой. Мэдээж аль аль нь өндөр үнэтэй. Харин над шиг сонордуулгын сарнианаас болж өгвөл хол байхыг хичээдэг, бугуйн дээрээ ахиад нэг гар утас шиг юм ажиллуулаад байх хүсэлгүй мөртлөө алхалт, нойроо хэмжиж, зарим нэг сануулга, сэрүүлэг тохируулах болон зүрхний цохилтоо хэмжих хүсэлтэй хүмүүс анхаарлаа хандуулаарай. Бид энэ удаад фитнес бугуйвч биш цаг зүүмээр байгаа, өдөр бүр биш сард нэг удаа цэнэглээд мартчих сонирхолтой хүмүүст яг тохирох нэгэн бүтээгдэхүүнийг танилцуулах гэж байна. Тэр бол Amazfit Neo ретро ухаалаг цаг.</h2><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/41/127c16bc4ce71e68b3424ff91ad3a799.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">ЯАГААД ХЭРЭГЛЭХ ЁСТОЙ ВЭ?</h3><p></p><p>Би хувьдаа уламжлалт, аналог цагийг илүүд үздэг. Байнга цэнэглэхээс өгсүүлээд ядаргаатай байдаг учраас бүрэн ухаалаг цаг сонирхолтой санагдаж байгаагүй. Ер нь халаасанд утас байхад бугуйндаа ахиад нэг жижигрүүлсэн "утас" зүүх шаардлага бий юү гэдэг бодох л асуудал. Мөн байнга марафонд гүйж, хүнд бэлтгэл хийж, ууланд авирдаг биш учраас үнэтэй, өндөр функц бүхий фитнес бугуйвчууд тохирдоггүй юм. Гэсэн хэдий ч амьдралын хэв маяг өөрчлөгдөхийн хэрээр, мөн үргэлж гөлийгөөд зүгээр суугаад байдаг нөхөр бас биш учраас зарим зүйлсийг ухаалагжуулах, хэмжих шаардлага эрхгүй гарах юм. </p><p>Миний ухаалаг цаг буюу бугуйвчны хэрэглээг дараах байдлаар тодорхойлж болох юм.</p><p>1. Сэрүүлэг болгон ашиглах. Бусад хүмүүсийг сэрээхгүйн тулд чанга сэрүүлэг орилуулах бус бугуйн дээр чичирдэг байх нь нэн тохиромжтой байдаг<br>2. Унталтаа хэмжих<br>3. Алхалт, хөдөлгөөнөө хэмжих<br>4. Зүрхний цохилт хэмжих<br>5. Шаардлагатай үед зарим нэг сануулга (reminder) тохируулах</p><p>Ингээд бодохоор ухаалаг цаг, бугуйвч тал дээр дунд түвшний хэрэглэгч гэж дүгнэж болно. Харамсалтай нь дунд түвшний хэрэглэгчдэд зориулсан бүтээгдэхүүнүүд хаягдчих гээд байдаг талтай. Нэлээн эрж хайсны эцэст дээр дурдсан бүх шаардлагыг хангаж байсан учраас таван сарын өмнөөс эхлэн Amazfit Neo-г хэрэглэх болсон билээ. Сонордуулгад булуулж, дэлгэц харах хугацаагаа нэмэхгүйгээр, амьдралын зарим шаардлагатай зүйлсээ хэмжихэд тун ч тохиромжтой бүтээгдэхүүн.</p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/41/dae2e564d29d06c641e3808f530c677b.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">ЯМАР ОНЦЛОГ, ДАВУУ ТАЛТАЙ ВЭ?</h3><p></p><p>Хувцаснаас эхлээд бүх салбарт ретро давлагаа ид явж байна. Энэ давлагаа технологийн салбарыг мэдээж тойрсонгүй. Amazfit Neo нь яг хуучны ретро загварын цаг шиг хийцтэй бөгөөд энгийн, хар цагаан, үргэлж харагддаг дэлгэцтэй. Алхалт, зүрхний хэм болон бусад шаардлагатай мэдээллүүдийг цаган дээрх товчлууруудыг даран сольж хардаг нь тун сонирхолтой шийдэл гэж болно. </p><p>Хүсвэл дуудлага болон мессежийн сонордуулгаа хүлээн авах боломжтой ч цагны дэлгэц дээр харагдахгүй, зөвхөн утсан дээр чинь шинэ юм ирсэн шүү л гэсэн мэдээлэл өгнө. Өдрийн аль ч цагт зүрхний цохилт, хэмнэлээ хэмжих боломжтой бөгөөд 50 метр хүртэл усны хамгаалалттай. Идэвхтэй хэрэглээд байхад 28-30 хоног цэнэгээ барьдаг нь бараг өрсөлдөгчгүй гэхэд болно. Би авсан цагаасаа хойш 4 удаа л цэнэглэсэн байна лээ.</p><p>Нойрыг хэмжихдээ маш сайн. REM буюу зүүдэлж буй үеэс гадна дугхийхэд мөн алдахгүй хэмжинэ. Алхалт болон гүйлт, дугуй, фитнес зэрэг олон сонголттойн дээр маш хөнгөн, зүүгээд удаан явахад мэдрэгдэхгүй, тээртэй санагдсан удаагүй. </p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/41/8aaae847987eb26b9fa4355d1faf35a9.png"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">САЙЖРУУЛЖ БОЛОХ ЗҮЙЛС</h3><p></p><p>Хэрэглээд таван сар хэртэй болсны дараа эргээд бодоход хоёр зүйл дээр анхаарууштай санагдсан. Эхнийх нь ямар нэг сануулга болон өглөөний сэрүүлгийг чичиргээ (vibration) байдлаар тохируулах боломжгүй буюу заавал "дийд дийд" гэж дуугардаг нь жаахан төвөгтэй. Миний хувьд охиноо сэрээхгүйн тулд чичирдэг сэрүүлэгтэй бугуйвч зүүж унтдаг. Тэгэхээр зарим өдрүүдэд Amazfit Neo-г зүүж унтахаас зайлсхийдэг гэсэн үг. Танд хэрэв ийм шаардлага тулгардаггүй бол асуудал үүсэхгүй биз ээ. </p><p>Дараагийнх нь ZEPP буюу гар утасны апптай холбосны дараа Amazfit Neo дээр хэрэглэх боломжгүй сонголтууд нь аппаас алга болдоггүй буюу баахан зүйлс харагдаад байдаг нь тийм ч тааламжтай биш. Холбож буй цагаасаа шалтгаалаад сонголтууд нь өөрчлөгддөг бол хэрэглэгч талд маш эвтэйхэн болж өгөхөөр санагдсан. </p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/41/fcaa72cf52848c23af07913776908400.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">ЯМАР ХҮМҮҮСТ ТОХИРОМЖТОЙ ВЭ?</h3><p></p><p>Эхэнд дурдсанчлан, Amazfit Neo цаг нь над шиг, бугуйн дээрээ ахиад нэг гар утас ажиллуулаад байх хүсэлгүй мөртлөө алхалт, нойроо хэмжих, зарим нэг сануулга, сэрүүлэг тохируулах болон зүрхний цохилтоо хэмжих хүсэлтэй, гэхдээ фитнес бугуйвч биш цаг зүүмээр байгаа, өдөр бүр биш сард нэг удаа цэнэглээд мартчих сонирхолтой хүмүүст нэн тохиромжтой. Тэгээд мэдээж ретро загварын зүйлс таалагддаг бол бүр ч давуу тал болно.</p><p>Та энэхүү ухаалаг цагийг яг одоо <a href="https://www.facebook.com/TechstoreMongolia" target="_blank">Techstore Mongolia</a>-аас нэн таатай нөхцөлөөр худалдан авч, өөрийн болгоорой. Албан ёсны эрхтэй худалдаалж буй тул гадаадаас захиж авахаас илүү хямд үнээр (145,000₮) авах боломжтой юм шүү. <br><br><b>Фэйсбүүк: </b><a href="https://www.facebook.com/TechstoreMongolia" target="_blank">https://www.facebook.com/TechstoreMongolia</a><br><b>Вэбсайт: </b><a href="https://techstore.mn/">https://techstore.mn/</a></p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/41/f4977de9a9f45ba9a165c4793a8dc881.jpg"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/41/d76c3964d22b6e7e5a0e8bd2ded588a4.jpg"></p> </div>	Ухаалаг цаг болон бугуйвчнууд үндсэндээ хоёр төрөлд хуваагддаг гэхэд нэг их буруудахгүй. Эхнийх нь үзүүлэлт, боломжууд нь дээд зэрэг, дэндүү гэмээр ухаалаг мөртлөө цэнэгээ 1-3 өдөр л барьдаг загварууд бол нөгөөх нь фитнес, спортоор дагнан хичээллэдэг хүмүүст нэн тохиромжтой. Мэдээж аль аль нь өндөр үнэтэй. Харин над шиг сонордуулгын сарнианаас болж өгвөл хол байхыг хичээдэг, бугуйн дээрээ ахиад нэг гар утас шиг юм ажиллуулаад байх хүсэлгүй мөртлөө алхалт, нойроо хэмжиж, зарим нэг сануулга, сэрүүлэг тохируулах болон зүрхний цохилтоо хэмжих хүсэлтэй хүмүүс анхаарлаа хандуулаарай. Бид энэ удаад фитнес бугуйвч биш цаг зүүмээр байгаа, өдөр бүр биш сард нэг удаа цэнэглээд мартчих сонирхолтой хүмүүст яг тохирох нэгэн бүтээгдэхүүнийг танилцуулах гэж байна. Тэр бол Amazfit Neo ретро ухаалаг цаг. ЯАГААД ХЭРЭГЛЭХ ЁСТОЙ ВЭ? Би хувьдаа уламжлалт, аналог цагийг илүүд үздэг. Байнга цэнэглэхээс өгсүүлээд ядаргаатай байдаг учраас бүрэн ухаалаг цаг сонирхолтой санагдаж байгаагүй. Ер нь халаасанд утас байхад бугуйндаа ахиад нэг жижигрүүлсэн "утас" зүүх шаардлага бий юү гэдэг бодох л асуудал. Мөн байнга марафонд гүйж, хүнд бэлтгэл хийж, ууланд авирдаг биш учраас үнэтэй, өндөр функц бүхий фитнес бугуйвчууд тохирдоггүй юм. Гэсэн хэдий ч амьдралын хэв маяг өөрчлөгдөхийн хэрээр, мөн үргэлж гөлийгөөд зүгээр суугаад байдаг нөхөр бас биш учраас зарим зүйлсийг ухаалагжуулах, хэмжих шаардлага эрхгүй гарах юм. Миний ухаалаг цаг буюу бугуйвчны хэрэглээг дараах байдлаар тодорхойлж болох юм. 1. Сэрүүлэг болгон ашиглах. Бусад хүмүүсийг сэрээхгүйн тулд чанга сэрүүлэг орилуулах бус бугуйн дээр чичирдэг байх нь нэн тохиромжтой байдаг 2. Унталтаа хэмжих 3. Алхалт, хөдөлгөөнөө хэмжих 4. Зүрхний цохилт хэмжих 5. Шаардлагатай үед зарим нэг сануулга (reminder) тохируулах Ингээд бодохоор ухаалаг цаг, бугуйвч тал дээр дунд түвшний хэрэглэгч гэж дүгнэж болно. Харамсалтай нь дунд түвшний хэрэглэгчдэд зориулсан бүтээгдэхүүнүүд хаягдчих гээд байдаг талтай. Нэлээн эрж хайсны эцэст дээр дурдсан бүх шаардлагыг хангаж байсан учраас таван сарын өмнөөс эхлэн Amazfit Neo-г хэрэглэх болсон билээ. Сонордуулгад булуулж, дэлгэц харах хугацаагаа нэмэхгүйгээр, амьдралын зарим шаардлагатай зүйлсээ хэмжихэд тун ч тохиромжтой бүтээгдэхүүн. ЯМАР ОНЦЛОГ, ДАВУУ ТАЛТАЙ ВЭ? Хувцаснаас эхлээд бүх салбарт ретро давлагаа ид явж байна. Энэ давлагаа технологийн салбарыг мэдээж тойрсонгүй. Amazfit Neo нь яг хуучны ретро загварын цаг шиг хийцтэй бөгөөд энгийн, хар цагаан, үргэлж харагддаг дэлгэцтэй. Алхалт, зүрхний хэм болон бусад шаардлагатай мэдээллүүдийг цаган дээрх товчлууруудыг даран сольж хардаг нь тун сонирхолтой шийдэл гэж болно. Хүсвэл дуудлага болон мессежийн сонордуулгаа хүлээн авах боломжтой ч цагны дэлгэц дээр харагдахгүй, зөвхөн утсан дээр чинь шинэ юм ирсэн шүү л гэсэн мэдээлэл өгнө. Өдрийн аль ч цагт зүрхний цохилт, хэмнэлээ хэмжих боломжтой бөгөөд 50 метр хүртэл усны хамгаалалттай. Идэвхтэй хэрэглээд байхад 28-30 хоног цэнэгээ барьдаг нь бараг өрсөлдөгчгүй гэхэд болно. Би авсан цагаасаа хойш 4 удаа л цэнэглэсэн байна лээ. Нойрыг хэмжихдээ маш сайн. REM буюу зүүдэлж буй үеэс гадна дугхийхэд мөн алдахгүй хэмжинэ. Алхалт болон гүйлт, дугуй, фитнес зэрэг олон сонголттойн дээр маш хөнгөн, зүүгээд удаан явахад мэдрэгдэхгүй, тээртэй санагдсан удаагүй. САЙЖРУУЛЖ БОЛОХ ЗҮЙЛС Хэрэглээд таван сар хэртэй болсны дараа эргээд бодоход хоёр зүйл дээр анхаарууштай санагдсан. Эхнийх нь ямар нэг сануулга болон өглөөний сэрүүлгийг чичиргээ (vibration) байдлаар тохируулах боломжгүй буюу заавал "дийд дийд" гэж дуугардаг нь жаахан төвөгтэй. Миний хувьд охиноо сэрээхгүйн тулд чичирдэг сэрүүлэгтэй бугуйвч зүүж унтдаг. Тэгэхээр зарим өдрүүдэд Amazfit Neo-г зүүж унтахаас зайлсхийдэг гэсэн үг. Танд хэрэв ийм шаардлага тулгардаггүй бол асуудал үүсэхгүй биз ээ. Дараагийнх нь ZEPP буюу гар утасны апптай холбосны дараа Amazfit Neo дээр хэрэглэх боломжгүй сонголтууд нь аппаас алга болдоггүй буюу баахан зүйлс харагдаад байдаг нь тийм ч тааламжтай биш. Холбож буй цагаасаа шалтгаалаад сонголтууд нь өөрчлөгддөг бол хэрэглэгч талд маш эвтэйхэн болж өгөхөөр санагдсан. ЯМАР ХҮМҮҮСТ ТОХИРОМЖТОЙ ВЭ? Эхэнд дурдсанчлан, Amazfit Neo цаг нь над шиг, бугуйн дээрээ ахиад нэг гар утас ажиллуулаад байх хүсэлгүй мөртлөө алхалт, нойроо хэмжих, зарим нэг сануулга, сэрүүлэг тохируулах болон зүрхний цохилтоо хэмжих хүсэлтэй, гэхдээ фитнес бугуйвч биш цаг зүүмээр байгаа, өдөр бүр биш сард нэг удаа цэнэглээд мартчих сонирхолтой хүмүүст нэн тохиромжтой. Тэгээд мэдээж ретро загварын зүйлс таалагддаг бол бүр ч давуу тал болно. Та энэхүү ухаалаг цагийг яг одоо Techstore Mongolia -аас нэн таатай нөхцөлөөр худалдан авч, өөрийн болгоорой. Албан ёсны эрхтэй худалдаалж буй тул гадаадаас захиж авахаас илүү хямд үнээр (145,000₮) авах боломжтой юм шүү. Фэйсбүүк: https://www.facebook.com/TechstoreMongolia Вэбсайт: https://techstore.mn/	Ухаалаг цаг болон бугуйвчнууд үндсэндээ хоёр төрөлд хуваагддаг гэхэд нэг их буруудахгүй. Эхнийх нь үзүүлэлт, боломжууд нь дээд зэрэг, дэндүү гэмээр ухаалаг мөртлөө цэнэгээ 1-3 өдөр л барьдаг загварууд бол нөгөөх нь фитнес, спортоор дагнан хичээллэдэг хүмүүст нэн тохиромжтой. Мэдээж аль аль нь өндөр үнэтэй. Харин над шиг сонордуулгын сарнианаас болж өгвөл хол байхыг хичээдэг, бугуйн дээрээ ахиад нэг гар утас шиг юм ажиллуулаад байх хүсэлгүй мөртлөө алхалт, нойроо хэмжиж, зарим нэг сануулга, сэрүүлэг тохируулах болон зүрхний цохилтоо хэмжих хүсэлтэй хүмүүс анхаарлаа хандуулаарай. Бид энэ удаад фитнес бугуйвч биш цаг зүүмээр байгаа, өдөр бүр биш сард нэг удаа цэнэглээд мартчих сонирхолтой хүмүүст яг тохирох нэгэн бүтээгдэхүүнийг танилцуулах гэж байна. Тэр бол Amazfit Neo ретро ухаалаг цаг. ### ЯАГААД ХЭРЭГЛЭХ ЁСТОЙ ВЭ? Би хувьдаа уламжлалт, аналог цагийг илүүд үздэг. Байнга цэнэглэхээс өгсүүлээд ядаргаатай байдаг учраас бүрэн ухаалаг цаг сонирхолтой санагдаж байгаагүй. Ер нь халаасанд утас байхад бугуйндаа ахиад нэг жижигрүүлсэн "утас" зүүх шаардлага бий юү гэдэг бодох л асуудал. Мөн байнга марафонд гүйж, хүнд бэлтгэл хийж, ууланд авирдаг биш учраас үнэтэй, өндөр функц бүхий фитнес бугуйвчууд тохирдоггүй юм. Гэсэн хэдий ч амьдралын хэв маяг өөрчлөгдөхийн хэрээр, мөн үргэлж гөлийгөөд зүгээр суугаад байдаг нөхөр бас биш учраас зарим зүйлсийг ухаалагжуулах, хэмжих шаардлага эрхгүй гарах юм. Миний ухаалаг цаг буюу бугуйвчны хэрэглээг дараах байдлаар тодорхойлж болох юм. 1. Сэрүүлэг болгон ашиглах. Бусад хүмүүсийг сэрээхгүйн тулд чанга сэрүүлэг орилуулах бус бугуйн дээр чичирдэг байх нь нэн тохиромжтой байдаг 2. Унталтаа хэмжих 3. Алхалт, хөдөлгөөнөө хэмжих 4. Зүрхний цохилт хэмжих 5. Шаардлагатай үед зарим нэг сануулга (reminder) тохируулах Ингээд бодохоор ухаалаг цаг, бугуйвч тал дээр дунд түвшний хэрэглэгч гэж дүгнэж болно. Харамсалтай нь дунд түвшний хэрэглэгчдэд зориулсан бүтээгдэхүүнүүд хаягдчих гээд байдаг талтай. Нэлээн эрж хайсны эцэст дээр дурдсан бүх шаардлагыг хангаж байсан учраас таван сарын өмнөөс эхлэн Amazfit Neo-г хэрэглэх болсон билээ. Сонордуулгад булуулж, дэлгэц харах хугацаагаа нэмэхгүйгээр, амьдралын зарим шаардлагатай зүйлсээ хэмжихэд тун ч тохиромжтой бүтээгдэхүүн. ### ЯМАР ОНЦЛОГ, ДАВУУ ТАЛТАЙ ВЭ? Хувцаснаас эхлээд бүх салбарт ретро давлагаа ид явж байна. Энэ давлагаа технологийн салбарыг мэдээж тойрсонгүй. Amazfit Neo нь яг хуучны ретро загварын цаг шиг хийцтэй бөгөөд энгийн, хар цагаан, үргэлж харагддаг дэлгэцтэй. Алхалт, зүрхний хэм болон бусад шаардлагатай мэдээллүүдийг цаган дээрх товчлууруудыг даран сольж хардаг нь тун сонирхолтой шийдэл гэж болно. Хүсвэл дуудлага болон мессежийн сонордуулгаа хүлээн авах боломжтой ч цагны дэлгэц дээр харагдахгүй, зөвхөн утсан дээр чинь шинэ юм ирсэн шүү л гэсэн мэдээлэл өгнө. Өдрийн аль ч цагт зүрхний цохилт, хэмнэлээ хэмжих боломжтой бөгөөд 50 метр хүртэл усны хамгаалалттай. Идэвхтэй хэрэглээд байхад 28-30 хоног цэнэгээ барьдаг нь бараг өрсөлдөгчгүй гэхэд болно. Би авсан цагаасаа хойш 4 удаа л цэнэглэсэн байна лээ. Нойрыг хэмжихдээ маш сайн. REM буюу зүүдэлж буй үеэс гадна дугхийхэд мөн алдахгүй хэмжинэ. Алхалт болон гүйлт, дугуй, фитнес зэрэг олон сонголттойн дээр маш хөнгөн, зүүгээд удаан явахад мэдрэгдэхгүй, тээртэй санагдсан удаагүй. ### САЙЖРУУЛЖ БОЛОХ ЗҮЙЛС Хэрэглээд таван сар хэртэй болсны дараа эргээд бодоход хоёр зүйл дээр анхаарууштай санагдсан. Эхнийх нь ямар нэг сануулга болон өглөөний сэрүүлгийг чичиргээ (vibration) байдлаар тохируулах боломжгүй буюу заавал "дийд дийд" гэж дуугардаг нь жаахан төвөгтэй. Миний хувьд охиноо сэрээхгүйн тулд чичирдэг сэрүүлэгтэй бугуйвч зүүж унтдаг. Тэгэхээр зарим өдрүүдэд Amazfit Neo-г зүүж унтахаас зайлсхийдэг гэсэн үг. Танд хэрэв ийм шаардлага тулгардаггүй бол асуудал үүсэхгүй биз ээ. Дараагийнх нь ZEPP буюу гар утасны апптай холбосны дараа Amazfit Neo дээр хэрэглэх боломжгүй сонголтууд нь аппаас алга болдоггүй буюу баахан зүйлс харагдаад байдаг нь тийм ч тааламжтай биш. Холбож буй цагаасаа шалтгаалаад сонголтууд нь өөрчлөгддөг бол хэрэглэгч талд маш эвтэйхэн болж өгөхөөр санагдсан. ### ЯМАР ХҮМҮҮСТ ТОХИРОМЖТОЙ ВЭ? Эхэнд дурдсанчлан, Amazfit Neo цаг нь над шиг, бугуйн дээрээ ахиад нэг гар утас ажиллуулаад байх хүсэлгүй мөртлөө алхалт, нойроо хэмжих, зарим нэг сануулга, сэрүүлэг тохируулах болон зүрхний цохилтоо хэмжих хүсэлтэй, гэхдээ фитнес бугуйвч биш цаг зүүмээр байгаа, өдөр бүр биш сард нэг удаа цэнэглээд мартчих сонирхолтой хүмүүст нэн тохиромжтой. Тэгээд мэдээж ретро загварын зүйлс таалагддаг бол бүр ч давуу тал болно. Та энэхүү ухаалаг цагийг яг одоо Techstore Mongolia-аас нэн таатай нөхцөлөөр худалдан авч, өөрийн болгоорой. Албан ёсны эрхтэй худалдаалж буй тул гадаадаас захиж авахаас илүү хямд үнээр (145,000₮) авах боломжтой юм шүү. Фэйсбүүк: <https://www.facebook.com/TechstoreMongolia> Вэбсайт: <https://techstore.mn/>
https://unread.today/c/book-jnomin	Номын тухай	Ichinnorov Yo.	2020-01-11T00:00:00	1 сарын 11, 2020	Номтой яриа #2: Олон улсын мэргэшсэн карьер коуч Ж.Номин	<div class="article-body"> <p>Сар бүр номын хорхойтон зочныг урьж сонирхолтой яриа өрнүүлдэг “Номын тухай” булангийн ээлжит дугаартаа бид саяхан тун шинэлэг төлөвлөлтийн дэвтэр бүтээсэн, олон улсын мэргэшсэн карьер коуч Ж.Номинг урьж ярилцлаа. Тэрээр жил бүр 100 ном уншдаг бөгөөд энэ зорилтоо хэрэгжүүлээд даруй долоон жил өнгөрчээ. Ингээд түүний номын ертөнцөөр аялцгаая. </p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">1. та ямар төрлийн ном уншдаг вэ? одоо уншиж буй ном?</h3><p></p><p dir="ltr">Янз бүр. Сайн бичигдсэн намтар, уран зохиол, бизнесийн номуудад дуртай. Хааяа сэтгэл тавгүй үед шүлгийн түүвэр унших ч сайхан. Ажлын шаардлагаар өдөр тутамдаа коучинг, сэтгэл зүйтэй холбоотой ном уншдаг.</p><p dir="ltr">Харин сүүлийн үед шинжлэх ухаан, хиймэл оюуны чиглэлээр мэдлэгээ сайжруулах үүднээс энэ төрлийн номууд уншиж байна. Яг одоо дөрвийг эхлүүлчихсэн байгаа. Саманта Поверийн өөрийн амьдралын талаар бичсэн "<a href="https://www.amazon.com/Education-Idealist-Memoir-Samantha-Power-ebook/dp/B07NVP9DR4">The Education Of An Idealist</a>" , Жорж Орвеллийн "<a href="https://www.amazon.com/Burmese-Days-Novel-George-Orwell/dp/0156148501">Burmese Days</a>", Ханна Фрайн "<a href="https://www.amazon.com/Hello-World-Being-Human-Algorithms/dp/039363499X">Being Human in the Age of Algorithms</a>", мөн Хироко Оямадагийн "<a href="https://www.amazon.com/Factory-Hiroko-Oyamada/dp/0811228851">The Factory</a>".</p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://www.unread.today/files/a6166f9e-394e-4a2e-b88b-6d7afeaffe10/e2aacfe7ede4392e218869c08244aebd.png"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">танд хамгийн их нөлөөлсөн, том өөрчлөлт авчирсан ном гэвэл?</h3><p></p><p dir="ltr">Би багадаа Замын-Үүдэд хэсэг амьдарсан юм. Тухайн үед нэг найз маань надад Л.Түдэв гуайн “<a href="https://www.goodreads.com/book/show/16300815">Хорвоотой танилцсан түүх”</a> номыг өгч, анх номд дурлуулж байлаа. Тэр номыг уншсан мэдрэмжээ би одоо хүртэл тодхон санадаг. Түүнээс хойш 3-р ангидаа <a href="https://www.internom.mn/%D0%BD%D0%BE%D0%BC/%D0%BC%D0%BE%D1%80%D1%8C-%D1%83%D0%BD%D0%B0%D1%81%D0%B0%D0%BD-%D1%82%D0%BE%D0%BB%D0%B3%D0%BE%D0%B9%D0%B3%D2%AF%D0%B9-%D1%85%D2%AF%D0%BD">“Морь унасан толгойгүй хүн”</a>, <a href="https://www.internom.mn/%D0%BD%D0%BE%D0%BC/%D1%86%D0%B0%D0%B3%D0%B0%D0%B0%D0%BD-%D0%B1%D1%8D%D1%8D%D0%BB%D0%B8%D0%B9-2">“Цагаан бээлий”</a> хоёрыг уншиж, уран зохиолд тэр чигтээ орчихсон.</p><p dir="ltr">Үүнээс гадна17-тойдоо гэрээсээ хол нэлээн ганцаардаж, дээр нь бага зэрэг өвдөж байсан үеэ мартдаггүй юм. Тэгэхэд “<a href="https://www.internom.mn/%D0%BD%D0%BE%D0%BC/%D0%B4%D0%B0%D0%B9%D0%BD-%D0%B1%D0%B0-%D1%8D%D0%BD%D1%85-iv-%D0%B4%D0%B0%D0%B9%D0%BD-%D0%B1%D0%B0-%D1%8D%D0%BD%D1%85">Дайн ба энх</a>” номыг уншиж, амьдралын үнэ цэн, шударга ёс, хайр сэтгэл зэрэг олон зүйлийн талаар уншиж, ойлгож ухаарсан.</p><p dir="ltr">Томоохон өөрчлөлт авчирсан номын тухайд гэвэл Виктор Е.Франклийн "<a href="https://www.amazon.com/Mans-Search-Meaning-Viktor-Frankl/dp/080701429X">Man’s Search For Meaning</a>". Энэ номыг уншаад ямар ч хэцүү бэрх зүйлийг даваад гарах сэтгэлийн хат суусан гэж болно. Ер нь хүний бодол санаа ямар их хүчтэй байдгийг эндээс ойлгосон доо.</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">номоо хэрхэн сонгодог вэ?</h3><p dir="ltr">Нэгэнт цаг заваа зориулж унших тул номыг аль болох сайн судалж, чанартай сайныг нь сонгохыг хичээдэг. Ихэвчлэн <a href="https://www.economist.com/">The Economist</a>, <a href="https://www.ft.com/">Financial Times</a>, <a href="https://www.newyorker.com/">The New Yorker</a> зэргийн номын жагсаалтыг гүйлгэж хардаг. Үүнээс гадна салбар салбарын тэргүүлэх мэргэжилтнүүдийн санал болгосон номуудыг ч унших урамтай. Мөн найз нөхдийнхөө зөвлөсөн, санал болгосон номуудыг уншихыг хичээдэг. Ингэхдээ номын зохиогчийн талаар судлах нь зүйтэй. Тухайн хүн өөрөө амьдралдаа ихийг үзэж туулсан байвал илүү амттай сайн бичдэг юм шиг санагддаг.</p> <blockquote><p><a href="https://www.unread.today/c/917">САНАЛ БОЛГОХ: БИ ХЭРХЭН АЖИЛЛАДАГ ВЭ? Ж.НОМИН</a></p> <cite><p>Unread</p> </cite></blockquote><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://www.unread.today/files/a6166f9e-394e-4a2e-b88b-6d7afeaffe10/c98e8238d0f5fc013259de069f896557.png"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">номыг ямар байдлаар, яаж уншдаг вэ?</h3><p></p><p dir="ltr">7 жилийн өмнөөс би жилд 100 ном унших зорилго тавиад, түүнийгээ биелүүлээд явж байна. Тэгэхээр долоо хоногт бараг хоёр ном унших болдог. Зарим хүмүүс “Ном унших гэдэг уралдаан биш шүү дээ. Ийм олон номыг тийм хурдан уншдаг юм уу? Эсвэл нимгэн ном сонгодог юм уу? Тайван уншиж чаддаг уу?” гэх мэтийн асуулт тавьдаг. Мэдээж хэрэг, ном унших бол уралдаан биш. Харин өөртөө зориулж байгаа томоохон хөрөнгө оруулалт.</p><p dir="ltr">Тийм ч учраас энэ насандаа дэлхий дээрх хэдэн зуун мянган гайхалтай номуудын ядаж нэг хувийг нь ч болтугай унших юм сан гэж бодож, өөрийгөө сэдэлжүүлдэг. Харин ямар орчин нөхцөлд байгаагаасаа шалтгаалж янз бүрийн аргаар уншина. Хэрвээ аялж зугаалж байгаа бол Kindle-ээрээ, гэрээ цэвэрлэж байвал <a href="https://www.unread.today/c/1961">аудиобүүкээр</a> сонсож, эсвэл бүр сайтар нягталж уншмаар байвал номын санд гэх мэтээр төрөл бүрийн арга хэлбэрээр уншдаг. Ном дээр тэмдэглэл хийж, өөрийн бодлыг бичиж, ер нь их л эрээчиж уншдаг даа.</p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://www.unread.today/files/a6166f9e-394e-4a2e-b88b-6d7afeaffe10/dcb6901cfa4f22f6f9e49e4cc98e7026.png"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">бусад хүмүүсийг уншаасай, мэдээсэй гэж хүсдэг ном (автор)?</h3><p> Залуу үеийнхэндээ хандаж хэлэхэд Монголын алтан үеийн зохиолчдын номыг уншаарай гэж уриалах байна. Д.Нацагдорж, Ц.Дамдинсүрэн, Ч.Лодойдамба, Д.Намдаг зэрэг гайхалтай зохиолчдын бичсэн номыг хүн бүхэн уншаасай гэж хүсдэг. Ингэвэл өөрсдийн түүх, соёлтой танилцахын зэрэгцээ монгол хэлээр бичиж найруулах чадвар ч сайжрах болно.</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">хэрвээ та ном бичих ёстой гэвэл тэр нь юуны тухай, ямар төрлийн ном байх бол?</h3><p> Ажил мэргэжилтэй холбоотойгоор коучинг, карьер, хувь хүний хөгжлийн талаар номууд бичээд эхэлсэн шүү. Харин хоббигоо дагах юм бол өөрийн амьдралаар намтарчилсан, эсээ маягийн ном бичихийг зорих байх.</p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://www.unread.today/files/a6166f9e-394e-4a2e-b88b-6d7afeaffe10/57716755ffc7151b5adf635a5dcc0151.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">номтой холбоотой хэлмээр санагддаг зүйл?</h3><p></p><p dir="ltr">Олонхын уншиж байгаа буюу бестселлер номуудад өндөр ач холбогдол өгч, заавал түүнийг унших гээд байх шаардлагагүй. Хамгийн гол нь өөрөө юу мэдмээр сурмаар байгаагаа бодон сайн судалсны үндсэн дээр номоо сонгох хэрэгтэй.</p><p dir="ltr">Мөн хайрцгаасаа гарч унших нь зүйтэй. Жишээлбэл, байнга уран зохиолын ном уншдаг хүн байлаа гэвэл бизнесийн нэг сайн ном олоод уншчих хэрэгтэй. Эсвэл бичлэгийн хувьд амархан уншигддаг номууд сонгодог бол нэг удаа шууд ойлгоход хэцүү, шинжлэх ухааны ном сонгодог ч юм уу. Нэг ёсондоо өөрийн тухтай байдалд тааруулах биш, мэдлэгээ тэлэхүйц номуудыг сонгоосой гэж боддог.</p><p dir="ltr">Үүнээс гадна номын дэлгүүрүүд худалдагч ажилд авахдаа номын талаар тодорхой хэмжээний мэдлэгтэй хүн сонгоосой гэж хүсдэг юм. Ном сонирхож буй хүмүүст буюу худалдан авагчдад зөвлөж чадах, өөрсдөө уншдаг хүмүүс байвал мөн гоё оо!</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">эдгээр асуултад хэнийг хариулаасай гэж хүсэж байна?</h3><p> Саяхан Харвардын хуулийн сургууль төгссөн, их ч уншдаг Мандуул гээд найз маань бий. Мөн Лондонд Рио Тинто компанид алба хашдаг Болд ахыг санал болгомоор байна. </p> </div>	Сар бүр номын хорхойтон зочныг урьж сонирхолтой яриа өрнүүлдэг “Номын тухай” булангийн ээлжит дугаартаа бид саяхан тун шинэлэг төлөвлөлтийн дэвтэр бүтээсэн, олон улсын мэргэшсэн карьер коуч Ж.Номинг урьж ярилцлаа. Тэрээр жил бүр 100 ном уншдаг бөгөөд энэ зорилтоо хэрэгжүүлээд даруй долоон жил өнгөрчээ. Ингээд түүний номын ертөнцөөр аялцгаая. 1. та ямар төрлийн ном уншдаг вэ? одоо уншиж буй ном? Янз бүр. Сайн бичигдсэн намтар, уран зохиол, бизнесийн номуудад дуртай. Хааяа сэтгэл тавгүй үед шүлгийн түүвэр унших ч сайхан. Ажлын шаардлагаар өдөр тутамдаа коучинг, сэтгэл зүйтэй холбоотой ном уншдаг. Харин сүүлийн үед шинжлэх ухаан, хиймэл оюуны чиглэлээр мэдлэгээ сайжруулах үүднээс энэ төрлийн номууд уншиж байна. Яг одоо дөрвийг эхлүүлчихсэн байгаа. Саманта Поверийн өөрийн амьдралын талаар бичсэн " The Education Of An Idealist " , Жорж Орвеллийн " Burmese Days ", Ханна Фрайн " Being Human in the Age of Algorithms ", мөн Хироко Оямадагийн " The Factory ". танд хамгийн их нөлөөлсөн, том өөрчлөлт авчирсан ном гэвэл? Би багадаа Замын-Үүдэд хэсэг амьдарсан юм. Тухайн үед нэг найз маань надад Л.Түдэв гуайн “ Хорвоотой танилцсан түүх” номыг өгч, анх номд дурлуулж байлаа. Тэр номыг уншсан мэдрэмжээ би одоо хүртэл тодхон санадаг. Түүнээс хойш 3-р ангидаа “Морь унасан толгойгүй хүн” , “Цагаан бээлий” хоёрыг уншиж, уран зохиолд тэр чигтээ орчихсон. Үүнээс гадна17-тойдоо гэрээсээ хол нэлээн ганцаардаж, дээр нь бага зэрэг өвдөж байсан үеэ мартдаггүй юм. Тэгэхэд “ Дайн ба энх ” номыг уншиж, амьдралын үнэ цэн, шударга ёс, хайр сэтгэл зэрэг олон зүйлийн талаар уншиж, ойлгож ухаарсан. Томоохон өөрчлөлт авчирсан номын тухайд гэвэл Виктор Е.Франклийн " Man’s Search For Meaning ". Энэ номыг уншаад ямар ч хэцүү бэрх зүйлийг даваад гарах сэтгэлийн хат суусан гэж болно. Ер нь хүний бодол санаа ямар их хүчтэй байдгийг эндээс ойлгосон доо. номоо хэрхэн сонгодог вэ? Нэгэнт цаг заваа зориулж унших тул номыг аль болох сайн судалж, чанартай сайныг нь сонгохыг хичээдэг. Ихэвчлэн The Economist , Financial Times , The New Yorker зэргийн номын жагсаалтыг гүйлгэж хардаг. Үүнээс гадна салбар салбарын тэргүүлэх мэргэжилтнүүдийн санал болгосон номуудыг ч унших урамтай. Мөн найз нөхдийнхөө зөвлөсөн, санал болгосон номуудыг уншихыг хичээдэг. Ингэхдээ номын зохиогчийн талаар судлах нь зүйтэй. Тухайн хүн өөрөө амьдралдаа ихийг үзэж туулсан байвал илүү амттай сайн бичдэг юм шиг санагддаг. САНАЛ БОЛГОХ: БИ ХЭРХЭН АЖИЛЛАДАГ ВЭ? Ж.НОМИН Unread номыг ямар байдлаар, яаж уншдаг вэ? 7 жилийн өмнөөс би жилд 100 ном унших зорилго тавиад, түүнийгээ биелүүлээд явж байна. Тэгэхээр долоо хоногт бараг хоёр ном унших болдог. Зарим хүмүүс “Ном унших гэдэг уралдаан биш шүү дээ. Ийм олон номыг тийм хурдан уншдаг юм уу? Эсвэл нимгэн ном сонгодог юм уу? Тайван уншиж чаддаг уу?” гэх мэтийн асуулт тавьдаг. Мэдээж хэрэг, ном унших бол уралдаан биш. Харин өөртөө зориулж байгаа томоохон хөрөнгө оруулалт. Тийм ч учраас энэ насандаа дэлхий дээрх хэдэн зуун мянган гайхалтай номуудын ядаж нэг хувийг нь ч болтугай унших юм сан гэж бодож, өөрийгөө сэдэлжүүлдэг. Харин ямар орчин нөхцөлд байгаагаасаа шалтгаалж янз бүрийн аргаар уншина. Хэрвээ аялж зугаалж байгаа бол Kindle-ээрээ, гэрээ цэвэрлэж байвал аудиобүүкээр сонсож, эсвэл бүр сайтар нягталж уншмаар байвал номын санд гэх мэтээр төрөл бүрийн арга хэлбэрээр уншдаг. Ном дээр тэмдэглэл хийж, өөрийн бодлыг бичиж, ер нь их л эрээчиж уншдаг даа. бусад хүмүүсийг уншаасай, мэдээсэй гэж хүсдэг ном (автор)? Залуу үеийнхэндээ хандаж хэлэхэд Монголын алтан үеийн зохиолчдын номыг уншаарай гэж уриалах байна. Д.Нацагдорж, Ц.Дамдинсүрэн, Ч.Лодойдамба, Д.Намдаг зэрэг гайхалтай зохиолчдын бичсэн номыг хүн бүхэн уншаасай гэж хүсдэг. Ингэвэл өөрсдийн түүх, соёлтой танилцахын зэрэгцээ монгол хэлээр бичиж найруулах чадвар ч сайжрах болно. хэрвээ та ном бичих ёстой гэвэл тэр нь юуны тухай, ямар төрлийн ном байх бол? Ажил мэргэжилтэй холбоотойгоор коучинг, карьер, хувь хүний хөгжлийн талаар номууд бичээд эхэлсэн шүү. Харин хоббигоо дагах юм бол өөрийн амьдралаар намтарчилсан, эсээ маягийн ном бичихийг зорих байх. номтой холбоотой хэлмээр санагддаг зүйл? Олонхын уншиж байгаа буюу бестселлер номуудад өндөр ач холбогдол өгч, заавал түүнийг унших гээд байх шаардлагагүй. Хамгийн гол нь өөрөө юу мэдмээр сурмаар байгаагаа бодон сайн судалсны үндсэн дээр номоо сонгох хэрэгтэй. Мөн хайрцгаасаа гарч унших нь зүйтэй. Жишээлбэл, байнга уран зохиолын ном уншдаг хүн байлаа гэвэл бизнесийн нэг сайн ном олоод уншчих хэрэгтэй. Эсвэл бичлэгийн хувьд амархан уншигддаг номууд сонгодог бол нэг удаа шууд ойлгоход хэцүү, шинжлэх ухааны ном сонгодог ч юм уу. Нэг ёсондоо өөрийн тухтай байдалд тааруулах биш, мэдлэгээ тэлэхүйц номуудыг сонгоосой гэж боддог. Үүнээс гадна номын дэлгүүрүүд худалдагч ажилд авахдаа номын талаар тодорхой хэмжээний мэдлэгтэй хүн сонгоосой гэж хүсдэг юм. Ном сонирхож буй хүмүүст буюу худалдан авагчдад зөвлөж чадах, өөрсдөө уншдаг хүмүүс байвал мөн гоё оо! эдгээр асуултад хэнийг хариулаасай гэж хүсэж байна? Саяхан Харвардын хуулийн сургууль төгссөн, их ч уншдаг Мандуул гээд найз маань бий. Мөн Лондонд Рио Тинто компанид алба хашдаг Болд ахыг санал болгомоор байна.	Сар бүр номын хорхойтон зочныг урьж сонирхолтой яриа өрнүүлдэг “Номын тухай” булангийн ээлжит дугаартаа бид саяхан тун шинэлэг төлөвлөлтийн дэвтэр бүтээсэн, олон улсын мэргэшсэн карьер коуч Ж.Номинг урьж ярилцлаа. Тэрээр жил бүр 100 ном уншдаг бөгөөд энэ зорилтоо хэрэгжүүлээд даруй долоон жил өнгөрчээ. Ингээд түүний номын ертөнцөөр аялцгаая. ### 1. та ямар төрлийн ном уншдаг вэ? одоо уншиж буй ном? Янз бүр. Сайн бичигдсэн намтар, уран зохиол, бизнесийн номуудад дуртай. Хааяа сэтгэл тавгүй үед шүлгийн түүвэр унших ч сайхан. Ажлын шаардлагаар өдөр тутамдаа коучинг, сэтгэл зүйтэй холбоотой ном уншдаг. Харин сүүлийн үед шинжлэх ухаан, хиймэл оюуны чиглэлээр мэдлэгээ сайжруулах үүднээс энэ төрлийн номууд уншиж байна. Яг одоо дөрвийг эхлүүлчихсэн байгаа. Саманта Поверийн өөрийн амьдралын талаар бичсэн "The Education Of An Idealist" , Жорж Орвеллийн "Burmese Days", Ханна Фрайн "Being Human in the Age of Algorithms", мөн Хироко Оямадагийн "The Factory". ### танд хамгийн их нөлөөлсөн, том өөрчлөлт авчирсан ном гэвэл? Би багадаа Замын-Үүдэд хэсэг амьдарсан юм. Тухайн үед нэг найз маань надад Л.Түдэв гуайн “Хорвоотой танилцсан түүх” номыг өгч, анх номд дурлуулж байлаа. Тэр номыг уншсан мэдрэмжээ би одоо хүртэл тодхон санадаг. Түүнээс хойш 3-р ангидаа “Морь унасан толгойгүй хүн”, “Цагаан бээлий” хоёрыг уншиж, уран зохиолд тэр чигтээ орчихсон. Үүнээс гадна17-тойдоо гэрээсээ хол нэлээн ганцаардаж, дээр нь бага зэрэг өвдөж байсан үеэ мартдаггүй юм. Тэгэхэд “Дайн ба энх” номыг уншиж, амьдралын үнэ цэн, шударга ёс, хайр сэтгэл зэрэг олон зүйлийн талаар уншиж, ойлгож ухаарсан. Томоохон өөрчлөлт авчирсан номын тухайд гэвэл Виктор Е.Франклийн "Man’s Search For Meaning". Энэ номыг уншаад ямар ч хэцүү бэрх зүйлийг даваад гарах сэтгэлийн хат суусан гэж болно. Ер нь хүний бодол санаа ямар их хүчтэй байдгийг эндээс ойлгосон доо. ### номоо хэрхэн сонгодог вэ? Нэгэнт цаг заваа зориулж унших тул номыг аль болох сайн судалж, чанартай сайныг нь сонгохыг хичээдэг. Ихэвчлэн The Economist, Financial Times, The New Yorker зэргийн номын жагсаалтыг гүйлгэж хардаг. Үүнээс гадна салбар салбарын тэргүүлэх мэргэжилтнүүдийн санал болгосон номуудыг ч унших урамтай. Мөн найз нөхдийнхөө зөвлөсөн, санал болгосон номуудыг уншихыг хичээдэг. Ингэхдээ номын зохиогчийн талаар судлах нь зүйтэй. Тухайн хүн өөрөө амьдралдаа ихийг үзэж туулсан байвал илүү амттай сайн бичдэг юм шиг санагддаг. > САНАЛ БОЛГОХ: БИ ХЭРХЭН АЖИЛЛАДАГ ВЭ? Ж.НОМИН > > Unread ### номыг ямар байдлаар, яаж уншдаг вэ? 7 жилийн өмнөөс би жилд 100 ном унших зорилго тавиад, түүнийгээ биелүүлээд явж байна. Тэгэхээр долоо хоногт бараг хоёр ном унших болдог. Зарим хүмүүс “Ном унших гэдэг уралдаан биш шүү дээ. Ийм олон номыг тийм хурдан уншдаг юм уу? Эсвэл нимгэн ном сонгодог юм уу? Тайван уншиж чаддаг уу?” гэх мэтийн асуулт тавьдаг. Мэдээж хэрэг, ном унших бол уралдаан биш. Харин өөртөө зориулж байгаа томоохон хөрөнгө оруулалт. Тийм ч учраас энэ насандаа дэлхий дээрх хэдэн зуун мянган гайхалтай номуудын ядаж нэг хувийг нь ч болтугай унших юм сан гэж бодож, өөрийгөө сэдэлжүүлдэг. Харин ямар орчин нөхцөлд байгаагаасаа шалтгаалж янз бүрийн аргаар уншина. Хэрвээ аялж зугаалж байгаа бол Kindle-ээрээ, гэрээ цэвэрлэж байвал аудиобүүкээр сонсож, эсвэл бүр сайтар нягталж уншмаар байвал номын санд гэх мэтээр төрөл бүрийн арга хэлбэрээр уншдаг. Ном дээр тэмдэглэл хийж, өөрийн бодлыг бичиж, ер нь их л эрээчиж уншдаг даа. ### бусад хүмүүсийг уншаасай, мэдээсэй гэж хүсдэг ном (автор)? Залуу үеийнхэндээ хандаж хэлэхэд Монголын алтан үеийн зохиолчдын номыг уншаарай гэж уриалах байна. Д.Нацагдорж, Ц.Дамдинсүрэн, Ч.Лодойдамба, Д.Намдаг зэрэг гайхалтай зохиолчдын бичсэн номыг хүн бүхэн уншаасай гэж хүсдэг. Ингэвэл өөрсдийн түүх, соёлтой танилцахын зэрэгцээ монгол хэлээр бичиж найруулах чадвар ч сайжрах болно. ### хэрвээ та ном бичих ёстой гэвэл тэр нь юуны тухай, ямар төрлийн ном байх бол? Ажил мэргэжилтэй холбоотойгоор коучинг, карьер, хувь хүний хөгжлийн талаар номууд бичээд эхэлсэн шүү. Харин хоббигоо дагах юм бол өөрийн амьдралаар намтарчилсан, эсээ маягийн ном бичихийг зорих байх. ### номтой холбоотой хэлмээр санагддаг зүйл? Олонхын уншиж байгаа буюу бестселлер номуудад өндөр ач холбогдол өгч, заавал түүнийг унших гээд байх шаардлагагүй. Хамгийн гол нь өөрөө юу мэдмээр сурмаар байгаагаа бодон сайн судалсны үндсэн дээр номоо сонгох хэрэгтэй. Мөн хайрцгаасаа гарч унших нь зүйтэй. Жишээлбэл, байнга уран зохиолын ном уншдаг хүн байлаа гэвэл бизнесийн нэг сайн ном олоод уншчих хэрэгтэй. Эсвэл бичлэгийн хувьд амархан уншигддаг номууд сонгодог бол нэг удаа шууд ойлгоход хэцүү, шинжлэх ухааны ном сонгодог ч юм уу. Нэг ёсондоо өөрийн тухтай байдалд тааруулах биш, мэдлэгээ тэлэхүйц номуудыг сонгоосой гэж боддог. Үүнээс гадна номын дэлгүүрүүд худалдагч ажилд авахдаа номын талаар тодорхой хэмжээний мэдлэгтэй хүн сонгоосой гэж хүсдэг юм. Ном сонирхож буй хүмүүст буюу худалдан авагчдад зөвлөж чадах, өөрсдөө уншдаг хүмүүс байвал мөн гоё оо! ### эдгээр асуултад хэнийг хариулаасай гэж хүсэж байна? Саяхан Харвардын хуулийн сургууль төгссөн, их ч уншдаг Мандуул гээд найз маань бий. Мөн Лондонд Рио Тинто компанид алба хашдаг Болд ахыг санал болгомоор байна.
https://unread.today/c/techworm-ledprinter	Techworm	Oyunlkham Gungaadorj	2021-05-04T00:00:00	5 сарын 4, 2021	Хэвлэгч машины салбарыг нэг шат ахиулсан LED технологиос онцлох 4 давуу тал	<div class="article-body"> <h2>Ажил хэрэгч хүмүүсийн хувьд өдөр тутмын чухал хэрэгцээ нь хэвлэгч машин байдаг. Хэвлэгч машин өндөр хурдтай, бүтээмжтэй байхын сацуу өөртөө олон функцыг багтаасан байх тусмаа ажлын гарцыг нэмэгдүүлж, оффисын ажилтнуудын сэтгэл ханамжийг дээшлүүлэх ач холбогдолтой. Иймд энэ удаа сүүлийн үед өдөр тутмын хэвлэгч машины салбарт трэнд болж, хэрэглээнд өргөнөөр нэвтэрч буй LED технологийн онцлогийг танилцуулахаар бэлтгэлээ. Байгууллагынхаа бүтээмжийг нэмэгдүүлж, илүү сэтгэл ханамжтай ажиллахыг хүсэж буй бол доорх мэдээлэлд анхаарлаа хандуулаарай.</h2><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">1. Дэвшилтэт технологи</h3><p class="MsoNormal">Хэрэглээ, зориулалтаасаа хамаарч хэвлэх төхөөрөмж олон төрлийн сонголттой. Гараар бичиж, бар хэвээр хувилан олшруулах уламжлалт технологио механикжсан тоног төхөөрөмжөөр солин сайжруулснаас хойш бид өнөөг хүртэл цэгэн тогтоцтойгоос эхлэн бэхэн хортой, улмаар сүүлийн жилүүдэд лазер принтер хүртэл хэрэглэж дадсан билээ. Тэгвэл хэвлэгч машины технологийн ээлжит түүчээ нь LED технологи болж байна. Зах зээлд танилцуулагдаад тодорхой хугацаа өнгөрсөн ч өргөн хэрэглээ болоод удаагүй байгаа уг технологи орчин үеийн шийдэл болох LED (Light Emitting Diode) туузыг ашиглан өнгөт болон хар өнгөөр дүрс үүсгэн хэвлэдгээрээ лазер принтерээс (толин тусгал ашигладаг) ялгаатай.</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">2. Эдэлгээ даахуйц бат бөх байдал</h3><p></p><p>Энэ төрлийн машин нь илүү бат бөх, удаан эдэлгээтэйгээрээ онцлог. Учир нь LED принтер илүү нарийвчлалтай, автоматжилт сайтай учир үндсэн эд ангид нь ямар нэг хөдөлгөөн орохгүй байдлаар загварчлагддаг. Өдгөө бидний түлхүү ашиглаж буй лазер принтерүүдийн хувьд хувилах материалаа тусгал ашиглан зураг болгон, хороо хайлуулж, хэвэндээ наалдуулан, түүнийгээ цаасан дээр буулгах дарааллаар буюу дүрсний бул (OPC Drum- хэвлэх төхөөрөмжийн хэв гэж болно)-аа тогтмол эргүүлж солих байдлаар ажилладаг. Илүү нарийн бөгөөд техникийн хувьд эмзэг бүтэцтэй гэж болно. Тэгвэл LED принтер нь уг асуудлыг шийдэж өгснөөрөө машины бат бөх байдлыг нэмэгдүүлж чаджээ. </p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/e67c9be75a7dbc33a85735bd6a2bb1d0.jpg"></p><div class="image-caption">Xerox AltaLink C8145 загвар нь 30-аас дээш ажилтантай томоохон байгууллага, оффисын хэрэгцээг бүрэн хангах хүчин чадалтай LED принтер бөгөөд хэвлэлийн зардал багатай, хэрэглэхэд хялбар ажил хөнгөвчлөх ухаалаг сонголт юм. </div><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">3. Хямд бөгөөд хялбар шийдэл</h3><p>Дээр дурдсанчлан LED технологи илүү дэвшилтэт бөгөөд энгийн бүтэцтэй байдаг тул бусад төрлийн принтерүүдийн үйлдвэрлэлийн гол өртөг болдог эмзэг эд анги, нарийн угсралтуудын зардал харьцангуй багатай байдаг. Ингэснээр LED принтер өмнөх загваруудаасаа илүү хөнгөн, дуу чимээ багатай бөгөөд хэвлэх явцад хаягдал бага гаргадаг болж сайжирчээ. Энэ нь эргээд нэгж бүтээгдэхүүний өртгийг бууруулж, зах зээлд илүү хямд үнээр борлуулагдах нөхцөлийг бүрдүүлдэг аж. Үнэ хямдын дээр хэрэглээний зардал багатай нь таатай.</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">4. Хүлээлтэд хүрэх үр дүн</h3><p>Технологи сайжрах тусам дагаад бүтээгдэхүүний чанар нэмэгдэх нь ойлгомжтой. Өдгөө бидний нийтлэг хэрэглэдэг лазер принтер зөвхөн нэг гэрлийн эх үүсвэртэй учраас пиксел бүр ижил хэмжээтэй гэрлээр хэвлэдэг бол LED технологи нь олон мянган LED-тэй байдаг тул тогтсон нягтралтай байдгаараа шинэлэг. Энэ нь LED принтерийг өмнөх технологиудаас илүү нягтаршил сайтай, чанартай хэвлэлттэй болгосон гол үзүүлэлт аж.</p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/2f7662f985eedef9c4e654f644c8e8eb.jpg"></p><h2><i><b>Санал болгох: </b></i></h2><p>Та хамгийн ойроос, албан ёсны эрхтэй бүтээгдэхүүн авахыг хүсэж буй бол 2004 оноос “Xerox” брэндийн Монгол дахь албан ёсны төлөөлөгчөөр ажиллаж буй “<a href="http://tbsolutions.mn/" target="_blank">Таван Богд Солюшнс</a>” ХХК-тай холбогдохыг зөвлөе. <br> <br>Тэдэнтэй холбогдох: 75007777(1), <a href="http://xerox.tavanbogd.com/" target="_blank">вэбсайт</a>, <a href="https://www.facebook.com/XeroxMongoliaOfficial" target="_blank">Xerox Mongolia</a></p> </div>	Ажил хэрэгч хүмүүсийн хувьд өдөр тутмын чухал хэрэгцээ нь хэвлэгч машин байдаг. Хэвлэгч машин өндөр хурдтай, бүтээмжтэй байхын сацуу өөртөө олон функцыг багтаасан байх тусмаа ажлын гарцыг нэмэгдүүлж, оффисын ажилтнуудын сэтгэл ханамжийг дээшлүүлэх ач холбогдолтой. Иймд энэ удаа сүүлийн үед өдөр тутмын хэвлэгч машины салбарт трэнд болж, хэрэглээнд өргөнөөр нэвтэрч буй LED технологийн онцлогийг танилцуулахаар бэлтгэлээ. Байгууллагынхаа бүтээмжийг нэмэгдүүлж, илүү сэтгэл ханамжтай ажиллахыг хүсэж буй бол доорх мэдээлэлд анхаарлаа хандуулаарай. 1. Дэвшилтэт технологи Хэрэглээ, зориулалтаасаа хамаарч хэвлэх төхөөрөмж олон төрлийн сонголттой. Гараар бичиж, бар хэвээр хувилан олшруулах уламжлалт технологио механикжсан тоног төхөөрөмжөөр солин сайжруулснаас хойш бид өнөөг хүртэл цэгэн тогтоцтойгоос эхлэн бэхэн хортой, улмаар сүүлийн жилүүдэд лазер принтер хүртэл хэрэглэж дадсан билээ. Тэгвэл хэвлэгч машины технологийн ээлжит түүчээ нь LED технологи болж байна. Зах зээлд танилцуулагдаад тодорхой хугацаа өнгөрсөн ч өргөн хэрэглээ болоод удаагүй байгаа уг технологи орчин үеийн шийдэл болох LED (Light Emitting Diode) туузыг ашиглан өнгөт болон хар өнгөөр дүрс үүсгэн хэвлэдгээрээ лазер принтерээс (толин тусгал ашигладаг) ялгаатай. 2. Эдэлгээ даахуйц бат бөх байдал Энэ төрлийн машин нь илүү бат бөх, удаан эдэлгээтэйгээрээ онцлог. Учир нь LED принтер илүү нарийвчлалтай, автоматжилт сайтай учир үндсэн эд ангид нь ямар нэг хөдөлгөөн орохгүй байдлаар загварчлагддаг. Өдгөө бидний түлхүү ашиглаж буй лазер принтерүүдийн хувьд хувилах материалаа тусгал ашиглан зураг болгон, хороо хайлуулж, хэвэндээ наалдуулан, түүнийгээ цаасан дээр буулгах дарааллаар буюу дүрсний бул (OPC Drum- хэвлэх төхөөрөмжийн хэв гэж болно)-аа тогтмол эргүүлж солих байдлаар ажилладаг. Илүү нарийн бөгөөд техникийн хувьд эмзэг бүтэцтэй гэж болно. Тэгвэл LED принтер нь уг асуудлыг шийдэж өгснөөрөө машины бат бөх байдлыг нэмэгдүүлж чаджээ. Xerox AltaLink C8145 загвар нь 30-аас дээш ажилтантай томоохон байгууллага, оффисын хэрэгцээг бүрэн хангах хүчин чадалтай LED принтер бөгөөд хэвлэлийн зардал багатай, хэрэглэхэд хялбар ажил хөнгөвчлөх ухаалаг сонголт юм. 3. Хямд бөгөөд хялбар шийдэл Дээр дурдсанчлан LED технологи илүү дэвшилтэт бөгөөд энгийн бүтэцтэй байдаг тул бусад төрлийн принтерүүдийн үйлдвэрлэлийн гол өртөг болдог эмзэг эд анги, нарийн угсралтуудын зардал харьцангуй багатай байдаг. Ингэснээр LED принтер өмнөх загваруудаасаа илүү хөнгөн, дуу чимээ багатай бөгөөд хэвлэх явцад хаягдал бага гаргадаг болж сайжирчээ. Энэ нь эргээд нэгж бүтээгдэхүүний өртгийг бууруулж, зах зээлд илүү хямд үнээр борлуулагдах нөхцөлийг бүрдүүлдэг аж. Үнэ хямдын дээр хэрэглээний зардал багатай нь таатай. 4. Хүлээлтэд хүрэх үр дүн Технологи сайжрах тусам дагаад бүтээгдэхүүний чанар нэмэгдэх нь ойлгомжтой. Өдгөө бидний нийтлэг хэрэглэдэг лазер принтер зөвхөн нэг гэрлийн эх үүсвэртэй учраас пиксел бүр ижил хэмжээтэй гэрлээр хэвлэдэг бол LED технологи нь олон мянган LED-тэй байдаг тул тогтсон нягтралтай байдгаараа шинэлэг. Энэ нь LED принтерийг өмнөх технологиудаас илүү нягтаршил сайтай, чанартай хэвлэлттэй болгосон гол үзүүлэлт аж. Санал болгох: Та хамгийн ойроос, албан ёсны эрхтэй бүтээгдэхүүн авахыг хүсэж буй бол 2004 оноос “Xerox” брэндийн Монгол дахь албан ёсны төлөөлөгчөөр ажиллаж буй “ Таван Богд Солюшнс ” ХХК-тай холбогдохыг зөвлөе. Тэдэнтэй холбогдох: 75007777(1), вэбсайт , Xerox Mongolia	Ажил хэрэгч хүмүүсийн хувьд өдөр тутмын чухал хэрэгцээ нь хэвлэгч машин байдаг. Хэвлэгч машин өндөр хурдтай, бүтээмжтэй байхын сацуу өөртөө олон функцыг багтаасан байх тусмаа ажлын гарцыг нэмэгдүүлж, оффисын ажилтнуудын сэтгэл ханамжийг дээшлүүлэх ач холбогдолтой. Иймд энэ удаа сүүлийн үед өдөр тутмын хэвлэгч машины салбарт трэнд болж, хэрэглээнд өргөнөөр нэвтэрч буй LED технологийн онцлогийг танилцуулахаар бэлтгэлээ. Байгууллагынхаа бүтээмжийг нэмэгдүүлж, илүү сэтгэл ханамжтай ажиллахыг хүсэж буй бол доорх мэдээлэлд анхаарлаа хандуулаарай. ### 1. Дэвшилтэт технологи Хэрэглээ, зориулалтаасаа хамаарч хэвлэх төхөөрөмж олон төрлийн сонголттой. Гараар бичиж, бар хэвээр хувилан олшруулах уламжлалт технологио механикжсан тоног төхөөрөмжөөр солин сайжруулснаас хойш бид өнөөг хүртэл цэгэн тогтоцтойгоос эхлэн бэхэн хортой, улмаар сүүлийн жилүүдэд лазер принтер хүртэл хэрэглэж дадсан билээ. Тэгвэл хэвлэгч машины технологийн ээлжит түүчээ нь LED технологи болж байна. Зах зээлд танилцуулагдаад тодорхой хугацаа өнгөрсөн ч өргөн хэрэглээ болоод удаагүй байгаа уг технологи орчин үеийн шийдэл болох LED (Light Emitting Diode) туузыг ашиглан өнгөт болон хар өнгөөр дүрс үүсгэн хэвлэдгээрээ лазер принтерээс (толин тусгал ашигладаг) ялгаатай. ### 2. Эдэлгээ даахуйц бат бөх байдал Энэ төрлийн машин нь илүү бат бөх, удаан эдэлгээтэйгээрээ онцлог. Учир нь LED принтер илүү нарийвчлалтай, автоматжилт сайтай учир үндсэн эд ангид нь ямар нэг хөдөлгөөн орохгүй байдлаар загварчлагддаг. Өдгөө бидний түлхүү ашиглаж буй лазер принтерүүдийн хувьд хувилах материалаа тусгал ашиглан зураг болгон, хороо хайлуулж, хэвэндээ наалдуулан, түүнийгээ цаасан дээр буулгах дарааллаар буюу дүрсний бул (OPC Drum- хэвлэх төхөөрөмжийн хэв гэж болно)-аа тогтмол эргүүлж солих байдлаар ажилладаг. Илүү нарийн бөгөөд техникийн хувьд эмзэг бүтэцтэй гэж болно. Тэгвэл LED принтер нь уг асуудлыг шийдэж өгснөөрөө машины бат бөх байдлыг нэмэгдүүлж чаджээ. Xerox AltaLink C8145 загвар нь 30-аас дээш ажилтантай томоохон байгууллага, оффисын хэрэгцээг бүрэн хангах хүчин чадалтай LED принтер бөгөөд хэвлэлийн зардал багатай, хэрэглэхэд хялбар ажил хөнгөвчлөх ухаалаг сонголт юм. ### 3. Хямд бөгөөд хялбар шийдэл Дээр дурдсанчлан LED технологи илүү дэвшилтэт бөгөөд энгийн бүтэцтэй байдаг тул бусад төрлийн принтерүүдийн үйлдвэрлэлийн гол өртөг болдог эмзэг эд анги, нарийн угсралтуудын зардал харьцангуй багатай байдаг. Ингэснээр LED принтер өмнөх загваруудаасаа илүү хөнгөн, дуу чимээ багатай бөгөөд хэвлэх явцад хаягдал бага гаргадаг болж сайжирчээ. Энэ нь эргээд нэгж бүтээгдэхүүний өртгийг бууруулж, зах зээлд илүү хямд үнээр борлуулагдах нөхцөлийг бүрдүүлдэг аж. Үнэ хямдын дээр хэрэглээний зардал багатай нь таатай. ### 4. Хүлээлтэд хүрэх үр дүн Технологи сайжрах тусам дагаад бүтээгдэхүүний чанар нэмэгдэх нь ойлгомжтой. Өдгөө бидний нийтлэг хэрэглэдэг лазер принтер зөвхөн нэг гэрлийн эх үүсвэртэй учраас пиксел бүр ижил хэмжээтэй гэрлээр хэвлэдэг бол LED технологи нь олон мянган LED-тэй байдаг тул тогтсон нягтралтай байдгаараа шинэлэг. Энэ нь LED принтерийг өмнөх технологиудаас илүү нягтаршил сайтай, чанартай хэвлэлттэй болгосон гол үзүүлэлт аж. *Санал болгох:* Та хамгийн ойроос, албан ёсны эрхтэй бүтээгдэхүүн авахыг хүсэж буй бол 2004 оноос “Xerox” брэндийн Монгол дахь албан ёсны төлөөлөгчөөр ажиллаж буй “Таван Богд Солюшнс” ХХК-тай холбогдохыг зөвлөе. Тэдэнтэй холбогдох: 75007777(1), вэбсайт, Xerox Mongolia
https://unread.today/c/book-7habits	Номын тухай	Ichinnorov Yo.	2020-02-01T00:00:00	2 сарын 1, 2020	“Өндөр бүтээмжтэй хүмүүсийн 7 дадал” номын тухай	<div class="article-body"> <p dir="ltr">Стевен Ковигийн 1989 онд хэвлүүлж, олон дахин шинэчилсэн <a href="https://www.amazon.com/Habits-Highly-Effective-People-Powerful/dp/0743269519">“Өндөр бүтээмжтэй хүмүүсийн 7 дадал”</a> ном бол орчин цагийн, хувь хүний хөгжлийн хамгийн гол бүтээлүүдийн нэг билээ. 40 хэлнээ орчуулагдаж, 25 сая хувь борлогдож, “20-р зууны хамгийн нөлөө бүхий бизнесийн ном” өргөмжлөлийг хүртсэн нь үүнийг илтгэнэ. Хүн амьдралдаа өөрчлөлт шинэчлэл, ахиц дэвшлийг гарган өндөр бүтээмжтэй болохын тулд хэрхэх ёстойг долоон дадал болгон томьёолжээ. Тэдгээр нь ямар дадлууд болохыг, номд ямар чухал санаанууд гардгийг өнөөдөр хураангуйлан хүргэе.</p> <p></p><p dir="ltr">Стевен Кови энэхүү бүтээлдээ хүн өөрөө өөрийгөө хэрхэн сайжруулж хөгжүүлэх, өрөөл бусдад хэрхэн хандах, зорилготой, өндөр бүтээмжтэй амьдрахын тулд ямар чанаруудыг хэвшил болгох талаар тун системтэйгээр, өөрийн туршлагыг бусдын туршлагатай хамтатган хүүрнэсэн нь үе үеийн уншигчдын талархлыг хүлээсэн юм.<br></p><p dir="ltr">“Бодол үйл хөдлөлийг сэргээнэ, үйл хөдлөл дадлыг бий болгоно, дадал зан чанарыг төлөвшүүлнэ, зан чанар хувь заяаг тодорхойлно” гэсэн үг эл номын агуулгыг товчоор илэрхийлэх мэт.</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">1. САНААЧИЛГАТАЙ бай</h3><p></p><p dir="ltr">Долоон дадлыг хөгжүүлэхийн тулд хамгийн түрүүнд бид проактив буюу идэвх санаачилгатай, өөрийн үйлдэлд бүрэн хариуцлага хүлээх чадвартай байх хэрэгтэй аж. Тэгэхгүй бол бид зүгээр л нэг хариу үйлдэл үзүүлэгч болж хувирна. Хариу үйлдэл үзүүлэгчид ихэвчлэн орчин тойрныхоо нөлөөнд автсан байдаг. Тэгэхээр хийж буй зүйлсээ өөрийн хүсэл сонирхол, үнэт зүйлсдээ захируулах чадвартай байх нь нэн чухал чанар юм.</p><p dir="ltr">Заримдаа бид шийдвэрлэхэд төвөгтэй асуудлууд дунд эргэлдэж, өөрийн эрхгүй бухимдангуй аашлах нь бий. Хоржоонтой нь бид өөрөө өөрсдийгөө тийм нөхцөл байдалд аваачдаг. Өөрөөр хэлбэл бидэнд тохиолдсон асуудлууд бус, түүнд үзүүлэх хариу үйлдэл, хүнд хэцүү гэж хүлээн зөвшөөрсөн сэтгэхүйгээсээ болж бид эцэст нь тийм ярвигтай нөхцөл байдалтай тулдаг. Тэгэхээр асуудлуудаа өөрийн чадахаас эхлээд бага багаар, санаачилган гарган шийдвэрлэж эхлээрэй. Ингэхдээ бодол санаа, хандлагаа эерэг байлгах хэрэгтэй. Хий дэмий санаа зовнихоос цаашгүй асуудлын тойрогтоо эргэлдээд байвал бид хямарсан, хувиа бодсон, идэвхгүй амьдралын хэв маягт баригдах болно. Өөрийгөө мэдрэх, ухамсарлах чанартай юм чинь бид сул талаа засаж чадна шүү дээ.</p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://www.unread.today/files/a6166f9e-394e-4a2e-b88b-6d7afeaffe10/8cbe8ac307e221f1a8ec46cf73cccfab.png"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">2. төгсгөлийг нь төсөөлж эхэл</h3><p></p><p dir="ltr">Зорилго, эцсийн цэгээ тодорхой болгож чадвал идэвх санаачилгатай байх дадал бүр ч их үр өгөөжийг өгөх болно. Нөгөөтээгүүр зорилгоо төсөөлнө, бий болгоно гэдэг тийм ч амар биш. Нэг удаа суугаад л биччихдэг зүйл биш. Байнга хянаж, шинэчилж, сайжруулж байх нь зүйн хэрэг. Тэгэхээр төгсгөлийг нь төсөөлж эхлэх гэдэг бол хувь заяаныхаа талаар тод томруун ойлголттой байна гэсэн үг. Энэ нь бид хаашаа явж байгаагаа, одоо хаана байгаагаа илүү сайн ойлгон, хийж буй алхмуудаа үргэлж зөв зүг чигт байлгахад тустай.</p><p dir="ltr">Хааяа бид найз нөхөдтэйгөө ярилцах, карьер, ур чадвараа ахиулах, үр хүүхэд, гэр бүлтэйгээ цагийг өнгөрөөх зэрэг нэн чухал зүйлсэд зав гаргаж чаддаггүй. Хүрэх төгсгөлөө төсөөлөхгүйгээр ийм завгүй ажиллан, ихийг амжуулаад байгаа мэт мэдрэмжийг авах нь үнэндээ өндөр бүтээмжтэйн шинж биш юм.</p><p dir="ltr">Эцсийн эцэст хүмүүс хаа ч, хэнд ч сайнаар дурсагдан үлдэхийг чин сэтгэлээсээ хүсдэг. Гэвч бусдад таалагдахаас илүүтэй амьдралынхаа утга учир, нандин зүйлс, эцсийн цэгийг өөрөөсөө эхлээд асуух хэрэгтэй аж.</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">3. хамгийн чухлыг ХАМГИЙН эхэнд</h3><p></p><p dir="ltr">Энэ хэсэгт цаг ашиглалттай холбоотой олон асуудлыг хөнддөг. Бид үр ашигтай, өндөр бүтээмжтэй ажиллаж, амьдрахын тулд хийх гэж буй зүйлсээ ач холбогдлын дарааллаар нь ангилж сурах ёстой.</p><p dir="ltr">Жишээлбэл олон хүн чухал биш боловч яаралтай аар саар ажлуудыг хамгийн түрүүнд хийдэг. Утасны дуудлага, имэйл, бусдын гуйлт, уулзалт гэх мэт. Гэвч энэ бүхний үр дүн тийм ч чухал биш байдаг. Харин өөрсдөдөө цаг зав гаргах, амрах, төлөвлөх, шинэ боломжийг шүүрэх, харилцаа холбоо тогтоох, аливаа эрсдэлээс урьдчилан сэргийлэх гэх мэт ирээдүйд үр дүн нь гарах, өндөр ач холбогдолтой ажлуудаа хойш тавьсаар л байдаг. Мэдээж хэрэг, энэ бүхэн санасны зоргоор амархан биелдэггүй учраас бид нийтээрээ ийм дутагдалтай болов уу. Гэхдээ Стевен Р.Ковигийн өгүүлснээр “Амжилттай яваа нэгэн амжилтгүй нэгний хийх дургүй зүйлсийг хийдэг. Гэвч дуртайдаа хийдэг юм биш. Харин дургүйгээ зорилгоороо дарж чаддаг” хэмээжээ.</p><p dir="ltr">Ийм сахилга баттай болохын тулд бидэнд туйлын зорилго, тэмүүлэл, тодорхой үнэт зүйлс болоод зарчимч чанар хэрэгтэй. Эдгээрийг мэдэж байвал та хамгийн чухал зүйлсдээ “за” гэж, бусад зүйлсэд “үгүй” гэж хэлж чаддаг болно. Түүгээр ч зогсохгүй байнга төлөвлөж, урьдчилан сэргийлж байх учраас гэнэтийн асуудлуудын цар хүрээ хумигдаж, тоо хэмжээ багасах нь дамжиггүй. Үүнтэй холбоотойггор 20 хувийн үйл хөдлөлөөс 80 хувийн үр дүн бий болдог Паретогийн зарчмыг танд сануулъя.</p><p dir="ltr">Эцсийн дүндээ өндөр бүтээмжтэй хүмүүс бэрхшээл төвтэй бус боломж төвтэй байдаг аж.</p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://www.unread.today/files/a6166f9e-394e-4a2e-b88b-6d7afeaffe10/ce82a2548e54a1b6c4f80308eea976fd.png"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">4. хамтдаа хож</h3><p></p><p dir="ltr">Хамтдаа хожих (win-win) дадал нь хүмүүс хоорондын харилцаа, хамтын суралцах үйл явц, бүгдэд ашигтай байдлыг агуулдгаараа онцлог. Үүнийг хэрэгжүүлэхэд ухамсар, төсөөлөл, мөс чанар, итгэлцэл, чин сэтгэлийн хүсэл эрмэлзэл, уужуу сэтгэлгээ зэрэг хүний мөн чанарууд шаардлагатай. Тэгэхээр энэ бол ямар нэгэн аргачлал биш, хүн хоорондын харилцаа гэж хэлж болох юм.</p><p dir="ltr">Ихэнх хүмүүс аливаа зүйлд хүчтэй буюу хүчгүй, хожил буюу хожигдол гэсэн туйлширсан байдлаар ханддаг нь үндсээрээ буруу аж. Хэн нэгний хожил өөр нэгний бүтэлгүйтэл дээр үндэслэж бий болдоггүй гэсэн санаа. Үүнээс гадна хамтын ажиллагаанд минийхээр, эсвэл таныхаар гэсэн сонголт байхгүй. Зөвхөн хамтдаа илүү сайжрах гэсэн гурав дахь сонголт л бий гэнэ. Цаашид биелэхгүй хүлээлт, хүрэхгүй зорилготой байснаас эхнээсээ энэ маягаар сайтар ойлголцох нь чухал. Нэг ёсондоо энэ дадал нь амьдралыг өрсөлдөөний дэвжээ бус хамтын ажиллагааны талбар болгон хувиргана. </p><p dir="ltr">Хэн нэгнийг ялах нь таныг хүссэндээ хүргэж болох ч явцын дунд бусдыг таны эсрэг эргүүлэх учраас жинхэнэ хожил байж чадахгүй. Амьдралд хүн бүрд хүрэлцэхүйц баялаг байдаг гэдгийн нотолгоо нь хамтдаа хожих дадал юм.</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">5. эхлээд ойлго, дараа нь ойлгОГД</h3><p></p><p dir="ltr">Хүмүүс хоорондоо ярилцаж байхдаа бусдын яриаг огт сонсохгүй байх, сонсож буй дүр эсгэх, хэрэгтэй зүйлээ л сонсох, анхаарч сонсох, чин сэтгэлээсээ сонсох зэрэг янз бүрээр мэдээллийг хүлээн авдаг гэнэ. Хэрвээ та цаад хүнтэйгээ нөхөрлөж, хамтарч ажиллахаар төлөвлөж буй бол чин сэтгэлээсээ сонсож, итгэлцлээ арвижуулах учиртай. Нөгөө хүнээс авах зүйлээ түрүүлж бодолгүй санаа зорилго, үзэл хандлагыг нь ойлгохыг хичээвэл харилцаа, ойлголцол хурдан сайжирна. Үүний дүнд та зорилгоо биелүүлэхээс гадна хайрлах, энэрэх, хүндлэх зэрэг хүний төрөлх шинжээ илүү сайн мэдрэх болно.<br></p><p dir="ltr">Заримдаа бидэнд бусдын дэмжлэг, өөр өнцөг зайлшгүй шаардлагатай болдог шүү дээ. Бэрхшээлтэй тулж яваа хүмүүсийг чин сэтгэлээсээ сонсох үед тэд ямар хурдан сэтгэлээ нээдгийг бид мэднэ. Тэр үед л хүмүүс бие биеийнхээ харах өнцгийг ямар их ялгаатай болохыг ойлгож эхэлдэг гэнэ. Энэ нь хамтдаа хожихын эхний алхам юм.</p><p dir="ltr">Хайртай дотнын хүмүүсээ ойлгосноор гэр бүл, хосын харилцааг бусниулдаг олон саад бэрхшээлийг даван туулж чадна. Харин бизнесийн хүрээнд удирдах ажилтан нь бүх түвшний ажилтнуудтайгаа аминчлан уулзаж, ойлголцсоноор тэдний урам зоригийг сэргээж, сайн ажиллах нөхцөлийг бүрдүүлэх билээ.</p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://www.unread.today/files/a6166f9e-394e-4a2e-b88b-6d7afeaffe10/589751e8a69b33af98e1f3b6ab257053.png"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">6. хүчээ нэгтгэ</h3><p></p><p dir="ltr">Энэ бол нийлбэр нь нэмэгдэхүүнээсээ их гэсэн санаатай агаар нэг юм. Хүмүүс нэг нэгнээ үнэн сэтгэлээсээ сонсохын зэрэгцээ өөрсдийн санаа бодлыг зоригтой илэрхийлснээр хүндлэл, ойлголцол бүхий хүчээ нэгтгэх үйл явцыг хэрэгжүүлж эхэлдэг байна. Үүнээс гадна оюун бодол, зүрх сэтгэлээ нээж, шинэ боломж бололцоог найр тавин угтаж, шинэ сонголт, шинэ хувилбарыг бий болгоно гэсэн үг. Үзэл бодол, сэтгэл зүй, бие бялдрын ялгаатай байдлаа хүлээн зөвшөөрөх нь хүчээ нэгтгэх үйл явцын амин сүнс гэж ойлгож болно. Нөгөөтээгүүр, оролцоо хэдий чинээ чин сэтгэлийн байна, төдий чинээ хүн хоорондын харилцаа бэхжиж, бүтээлч сэтгэлгээний шавхагдашгүй ундарга оргилно. Үүнд өмнөх бүх дадлууд туслах нь гарцаагүй. </p><p dir="ltr">Харин үл итгэлцлээс бий болдог хамтын ажиллагааны хамгийн доод хэлбэр бол болгоомжилсон, хардсан хандлага юм. Ийм үед хүмүүс нэг нэгнийхээ үзэл бодлыг сонсож, хүндэтгэлтэй харилцдаг боловч сэтгэлийн гүнд нь нэвтэрч, харах өнцөг, дотоод ертөнцийг нь ойлгодоггүй. Энэ байдал нь хэзээ ч хүчээ нэгтгэж бүтээлч байж чадахгүйн үндэс болдог байна.</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">7. өөрийгөө хурцал</h3><p></p><p dir="ltr">Хүний мөн чанарыг бүрдүүлэгч дөрвөн хэмжээс байдаг гэнэ. Энэ нь оюун ухаан, сэтгэл санаа, бие махбод, нийгмийн харилцаа юм. </p><p dir="ltr">Бидний байнга хэрэгжүүлэхийг хичээдэг эрүүл хооллолт, амралт, дасгал хөдөлгөөн зэрэг нь бие махбодын хэмжээст багтдаг бөгөөд яаралтай хэрэгжүүлэх шаардлагатай биш гэж үзээд хойшлуулах нь их. Харин мөн чанар, үнэт зүйл зэрэг нь итгэл үнэмшлийн хэмжээст хамаарна. Унших, төсөөлөн бодох, төлөвлөх зэрэг нь оюун санааны хэмжээс бол, бусадтай харилцах, ойлголцох, хамтрах зэрэг нь нийгмийн хэмжээст багтана.</p><p dir="ltr">Хувь хүний төдийгүй байгууллагын өндөр бүтээмжийг бий болгохын тулд дээрх дөрвөн хэмжээсийг ухаалгаар, бас тэнцвэртэйгээр хурцалж байх нь чухал. Нэг л хэмжээсийг орхигдуулах аваас бусдадаа сөргөөр нөлөөлж, хөгжил дэвшлийг хойш татах хүч болон хувирна. </p><p dir="ltr">Тиймээс бид эдгээр хэмжээсүүдээ тэнцвэртэйгээр сэргээн хөгжүүлж, ухаалгаар ашиглахад суралцах шаардлагатай. Үүнд амьдралынхаа туйлын зорилго буюу утга учрыг тодорхойлсон байх нь ихээхэн тус болно.</p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://www.unread.today/files/a6166f9e-394e-4a2e-b88b-6d7afeaffe10/083ac303731146b30f4d4240bda4d299.png"></p><blockquote><p> Хөөрөх явц асар их хүчин зүтгэл шаардах ч таталцлын хүчнээс нэгэнт гарчихвал бид бүхний эрх чөлөө бүхэл бүтэн шинэ орон зайгаар хэмжигдэнэ</p> <cite><p>Стефен Р.Кови</p> </cite></blockquote> </div>	Стевен Ковигийн 1989 онд хэвлүүлж, олон дахин шинэчилсэн “Өндөр бүтээмжтэй хүмүүсийн 7 дадал” ном бол орчин цагийн, хувь хүний хөгжлийн хамгийн гол бүтээлүүдийн нэг билээ. 40 хэлнээ орчуулагдаж, 25 сая хувь борлогдож, “20-р зууны хамгийн нөлөө бүхий бизнесийн ном” өргөмжлөлийг хүртсэн нь үүнийг илтгэнэ. Хүн амьдралдаа өөрчлөлт шинэчлэл, ахиц дэвшлийг гарган өндөр бүтээмжтэй болохын тулд хэрхэх ёстойг долоон дадал болгон томьёолжээ. Тэдгээр нь ямар дадлууд болохыг, номд ямар чухал санаанууд гардгийг өнөөдөр хураангуйлан хүргэе. Стевен Кови энэхүү бүтээлдээ хүн өөрөө өөрийгөө хэрхэн сайжруулж хөгжүүлэх, өрөөл бусдад хэрхэн хандах, зорилготой, өндөр бүтээмжтэй амьдрахын тулд ямар чанаруудыг хэвшил болгох талаар тун системтэйгээр, өөрийн туршлагыг бусдын туршлагатай хамтатган хүүрнэсэн нь үе үеийн уншигчдын талархлыг хүлээсэн юм. “Бодол үйл хөдлөлийг сэргээнэ, үйл хөдлөл дадлыг бий болгоно, дадал зан чанарыг төлөвшүүлнэ, зан чанар хувь заяаг тодорхойлно” гэсэн үг эл номын агуулгыг товчоор илэрхийлэх мэт. 1. САНААЧИЛГАТАЙ бай Долоон дадлыг хөгжүүлэхийн тулд хамгийн түрүүнд бид проактив буюу идэвх санаачилгатай, өөрийн үйлдэлд бүрэн хариуцлага хүлээх чадвартай байх хэрэгтэй аж. Тэгэхгүй бол бид зүгээр л нэг хариу үйлдэл үзүүлэгч болж хувирна. Хариу үйлдэл үзүүлэгчид ихэвчлэн орчин тойрныхоо нөлөөнд автсан байдаг. Тэгэхээр хийж буй зүйлсээ өөрийн хүсэл сонирхол, үнэт зүйлсдээ захируулах чадвартай байх нь нэн чухал чанар юм. Заримдаа бид шийдвэрлэхэд төвөгтэй асуудлууд дунд эргэлдэж, өөрийн эрхгүй бухимдангуй аашлах нь бий. Хоржоонтой нь бид өөрөө өөрсдийгөө тийм нөхцөл байдалд аваачдаг. Өөрөөр хэлбэл бидэнд тохиолдсон асуудлууд бус, түүнд үзүүлэх хариу үйлдэл, хүнд хэцүү гэж хүлээн зөвшөөрсөн сэтгэхүйгээсээ болж бид эцэст нь тийм ярвигтай нөхцөл байдалтай тулдаг. Тэгэхээр асуудлуудаа өөрийн чадахаас эхлээд бага багаар, санаачилган гарган шийдвэрлэж эхлээрэй. Ингэхдээ бодол санаа, хандлагаа эерэг байлгах хэрэгтэй. Хий дэмий санаа зовнихоос цаашгүй асуудлын тойрогтоо эргэлдээд байвал бид хямарсан, хувиа бодсон, идэвхгүй амьдралын хэв маягт баригдах болно. Өөрийгөө мэдрэх, ухамсарлах чанартай юм чинь бид сул талаа засаж чадна шүү дээ. 2. төгсгөлийг нь төсөөлж эхэл Зорилго, эцсийн цэгээ тодорхой болгож чадвал идэвх санаачилгатай байх дадал бүр ч их үр өгөөжийг өгөх болно. Нөгөөтээгүүр зорилгоо төсөөлнө, бий болгоно гэдэг тийм ч амар биш. Нэг удаа суугаад л биччихдэг зүйл биш. Байнга хянаж, шинэчилж, сайжруулж байх нь зүйн хэрэг. Тэгэхээр төгсгөлийг нь төсөөлж эхлэх гэдэг бол хувь заяаныхаа талаар тод томруун ойлголттой байна гэсэн үг. Энэ нь бид хаашаа явж байгаагаа, одоо хаана байгаагаа илүү сайн ойлгон, хийж буй алхмуудаа үргэлж зөв зүг чигт байлгахад тустай. Хааяа бид найз нөхөдтэйгөө ярилцах, карьер, ур чадвараа ахиулах, үр хүүхэд, гэр бүлтэйгээ цагийг өнгөрөөх зэрэг нэн чухал зүйлсэд зав гаргаж чаддаггүй. Хүрэх төгсгөлөө төсөөлөхгүйгээр ийм завгүй ажиллан, ихийг амжуулаад байгаа мэт мэдрэмжийг авах нь үнэндээ өндөр бүтээмжтэйн шинж биш юм. Эцсийн эцэст хүмүүс хаа ч, хэнд ч сайнаар дурсагдан үлдэхийг чин сэтгэлээсээ хүсдэг. Гэвч бусдад таалагдахаас илүүтэй амьдралынхаа утга учир, нандин зүйлс, эцсийн цэгийг өөрөөсөө эхлээд асуух хэрэгтэй аж. 3. хамгийн чухлыг ХАМГИЙН эхэнд Энэ хэсэгт цаг ашиглалттай холбоотой олон асуудлыг хөнддөг. Бид үр ашигтай, өндөр бүтээмжтэй ажиллаж, амьдрахын тулд хийх гэж буй зүйлсээ ач холбогдлын дарааллаар нь ангилж сурах ёстой. Жишээлбэл олон хүн чухал биш боловч яаралтай аар саар ажлуудыг хамгийн түрүүнд хийдэг. Утасны дуудлага, имэйл, бусдын гуйлт, уулзалт гэх мэт. Гэвч энэ бүхний үр дүн тийм ч чухал биш байдаг. Харин өөрсдөдөө цаг зав гаргах, амрах, төлөвлөх, шинэ боломжийг шүүрэх, харилцаа холбоо тогтоох, аливаа эрсдэлээс урьдчилан сэргийлэх гэх мэт ирээдүйд үр дүн нь гарах, өндөр ач холбогдолтой ажлуудаа хойш тавьсаар л байдаг. Мэдээж хэрэг, энэ бүхэн санасны зоргоор амархан биелдэггүй учраас бид нийтээрээ ийм дутагдалтай болов уу. Гэхдээ Стевен Р.Ковигийн өгүүлснээр “Амжилттай яваа нэгэн амжилтгүй нэгний хийх дургүй зүйлсийг хийдэг. Гэвч дуртайдаа хийдэг юм биш. Харин дургүйгээ зорилгоороо дарж чаддаг” хэмээжээ. Ийм сахилга баттай болохын тулд бидэнд туйлын зорилго, тэмүүлэл, тодорхой үнэт зүйлс болоод зарчимч чанар хэрэгтэй. Эдгээрийг мэдэж байвал та хамгийн чухал зүйлсдээ “за” гэж, бусад зүйлсэд “үгүй” гэж хэлж чаддаг болно. Түүгээр ч зогсохгүй байнга төлөвлөж, урьдчилан сэргийлж байх учраас гэнэтийн асуудлуудын цар хүрээ хумигдаж, тоо хэмжээ багасах нь дамжиггүй. Үүнтэй холбоотойггор 20 хувийн үйл хөдлөлөөс 80 хувийн үр дүн бий болдог Паретогийн зарчмыг танд сануулъя. Эцсийн дүндээ өндөр бүтээмжтэй хүмүүс бэрхшээл төвтэй бус боломж төвтэй байдаг аж. 4. хамтдаа хож Хамтдаа хожих (win-win) дадал нь хүмүүс хоорондын харилцаа, хамтын суралцах үйл явц, бүгдэд ашигтай байдлыг агуулдгаараа онцлог. Үүнийг хэрэгжүүлэхэд ухамсар, төсөөлөл, мөс чанар, итгэлцэл, чин сэтгэлийн хүсэл эрмэлзэл, уужуу сэтгэлгээ зэрэг хүний мөн чанарууд шаардлагатай. Тэгэхээр энэ бол ямар нэгэн аргачлал биш, хүн хоорондын харилцаа гэж хэлж болох юм. Ихэнх хүмүүс аливаа зүйлд хүчтэй буюу хүчгүй, хожил буюу хожигдол гэсэн туйлширсан байдлаар ханддаг нь үндсээрээ буруу аж. Хэн нэгний хожил өөр нэгний бүтэлгүйтэл дээр үндэслэж бий болдоггүй гэсэн санаа. Үүнээс гадна хамтын ажиллагаанд минийхээр, эсвэл таныхаар гэсэн сонголт байхгүй. Зөвхөн хамтдаа илүү сайжрах гэсэн гурав дахь сонголт л бий гэнэ. Цаашид биелэхгүй хүлээлт, хүрэхгүй зорилготой байснаас эхнээсээ энэ маягаар сайтар ойлголцох нь чухал. Нэг ёсондоо энэ дадал нь амьдралыг өрсөлдөөний дэвжээ бус хамтын ажиллагааны талбар болгон хувиргана. Хэн нэгнийг ялах нь таныг хүссэндээ хүргэж болох ч явцын дунд бусдыг таны эсрэг эргүүлэх учраас жинхэнэ хожил байж чадахгүй. Амьдралд хүн бүрд хүрэлцэхүйц баялаг байдаг гэдгийн нотолгоо нь хамтдаа хожих дадал юм. 5. эхлээд ойлго, дараа нь ойлгОГД Хүмүүс хоорондоо ярилцаж байхдаа бусдын яриаг огт сонсохгүй байх, сонсож буй дүр эсгэх, хэрэгтэй зүйлээ л сонсох, анхаарч сонсох, чин сэтгэлээсээ сонсох зэрэг янз бүрээр мэдээллийг хүлээн авдаг гэнэ. Хэрвээ та цаад хүнтэйгээ нөхөрлөж, хамтарч ажиллахаар төлөвлөж буй бол чин сэтгэлээсээ сонсож, итгэлцлээ арвижуулах учиртай. Нөгөө хүнээс авах зүйлээ түрүүлж бодолгүй санаа зорилго, үзэл хандлагыг нь ойлгохыг хичээвэл харилцаа, ойлголцол хурдан сайжирна. Үүний дүнд та зорилгоо биелүүлэхээс гадна хайрлах, энэрэх, хүндлэх зэрэг хүний төрөлх шинжээ илүү сайн мэдрэх болно. Заримдаа бидэнд бусдын дэмжлэг, өөр өнцөг зайлшгүй шаардлагатай болдог шүү дээ. Бэрхшээлтэй тулж яваа хүмүүсийг чин сэтгэлээсээ сонсох үед тэд ямар хурдан сэтгэлээ нээдгийг бид мэднэ. Тэр үед л хүмүүс бие биеийнхээ харах өнцгийг ямар их ялгаатай болохыг ойлгож эхэлдэг гэнэ. Энэ нь хамтдаа хожихын эхний алхам юм. Хайртай дотнын хүмүүсээ ойлгосноор гэр бүл, хосын харилцааг бусниулдаг олон саад бэрхшээлийг даван туулж чадна. Харин бизнесийн хүрээнд удирдах ажилтан нь бүх түвшний ажилтнуудтайгаа аминчлан уулзаж, ойлголцсоноор тэдний урам зоригийг сэргээж, сайн ажиллах нөхцөлийг бүрдүүлэх билээ. 6. хүчээ нэгтгэ Энэ бол нийлбэр нь нэмэгдэхүүнээсээ их гэсэн санаатай агаар нэг юм. Хүмүүс нэг нэгнээ үнэн сэтгэлээсээ сонсохын зэрэгцээ өөрсдийн санаа бодлыг зоригтой илэрхийлснээр хүндлэл, ойлголцол бүхий хүчээ нэгтгэх үйл явцыг хэрэгжүүлж эхэлдэг байна. Үүнээс гадна оюун бодол, зүрх сэтгэлээ нээж, шинэ боломж бололцоог найр тавин угтаж, шинэ сонголт, шинэ хувилбарыг бий болгоно гэсэн үг. Үзэл бодол, сэтгэл зүй, бие бялдрын ялгаатай байдлаа хүлээн зөвшөөрөх нь хүчээ нэгтгэх үйл явцын амин сүнс гэж ойлгож болно. Нөгөөтээгүүр, оролцоо хэдий чинээ чин сэтгэлийн байна, төдий чинээ хүн хоорондын харилцаа бэхжиж, бүтээлч сэтгэлгээний шавхагдашгүй ундарга оргилно. Үүнд өмнөх бүх дадлууд туслах нь гарцаагүй. Харин үл итгэлцлээс бий болдог хамтын ажиллагааны хамгийн доод хэлбэр бол болгоомжилсон, хардсан хандлага юм. Ийм үед хүмүүс нэг нэгнийхээ үзэл бодлыг сонсож, хүндэтгэлтэй харилцдаг боловч сэтгэлийн гүнд нь нэвтэрч, харах өнцөг, дотоод ертөнцийг нь ойлгодоггүй. Энэ байдал нь хэзээ ч хүчээ нэгтгэж бүтээлч байж чадахгүйн үндэс болдог байна. 7. өөрийгөө хурцал Хүний мөн чанарыг бүрдүүлэгч дөрвөн хэмжээс байдаг гэнэ. Энэ нь оюун ухаан, сэтгэл санаа, бие махбод, нийгмийн харилцаа юм. Бидний байнга хэрэгжүүлэхийг хичээдэг эрүүл хооллолт, амралт, дасгал хөдөлгөөн зэрэг нь бие махбодын хэмжээст багтдаг бөгөөд яаралтай хэрэгжүүлэх шаардлагатай биш гэж үзээд хойшлуулах нь их. Харин мөн чанар, үнэт зүйл зэрэг нь итгэл үнэмшлийн хэмжээст хамаарна. Унших, төсөөлөн бодох, төлөвлөх зэрэг нь оюун санааны хэмжээс бол, бусадтай харилцах, ойлголцох, хамтрах зэрэг нь нийгмийн хэмжээст багтана. Хувь хүний төдийгүй байгууллагын өндөр бүтээмжийг бий болгохын тулд дээрх дөрвөн хэмжээсийг ухаалгаар, бас тэнцвэртэйгээр хурцалж байх нь чухал. Нэг л хэмжээсийг орхигдуулах аваас бусдадаа сөргөөр нөлөөлж, хөгжил дэвшлийг хойш татах хүч болон хувирна. Тиймээс бид эдгээр хэмжээсүүдээ тэнцвэртэйгээр сэргээн хөгжүүлж, ухаалгаар ашиглахад суралцах шаардлагатай. Үүнд амьдралынхаа туйлын зорилго буюу утга учрыг тодорхойлсон байх нь ихээхэн тус болно. Хөөрөх явц асар их хүчин зүтгэл шаардах ч таталцлын хүчнээс нэгэнт гарчихвал бид бүхний эрх чөлөө бүхэл бүтэн шинэ орон зайгаар хэмжигдэнэ Стефен Р.Кови	Стевен Ковигийн 1989 онд хэвлүүлж, олон дахин шинэчилсэн “Өндөр бүтээмжтэй хүмүүсийн 7 дадал” ном бол орчин цагийн, хувь хүний хөгжлийн хамгийн гол бүтээлүүдийн нэг билээ. 40 хэлнээ орчуулагдаж, 25 сая хувь борлогдож, “20-р зууны хамгийн нөлөө бүхий бизнесийн ном” өргөмжлөлийг хүртсэн нь үүнийг илтгэнэ. Хүн амьдралдаа өөрчлөлт шинэчлэл, ахиц дэвшлийг гарган өндөр бүтээмжтэй болохын тулд хэрхэх ёстойг долоон дадал болгон томьёолжээ. Тэдгээр нь ямар дадлууд болохыг, номд ямар чухал санаанууд гардгийг өнөөдөр хураангуйлан хүргэе. Стевен Кови энэхүү бүтээлдээ хүн өөрөө өөрийгөө хэрхэн сайжруулж хөгжүүлэх, өрөөл бусдад хэрхэн хандах, зорилготой, өндөр бүтээмжтэй амьдрахын тулд ямар чанаруудыг хэвшил болгох талаар тун системтэйгээр, өөрийн туршлагыг бусдын туршлагатай хамтатган хүүрнэсэн нь үе үеийн уншигчдын талархлыг хүлээсэн юм. “Бодол үйл хөдлөлийг сэргээнэ, үйл хөдлөл дадлыг бий болгоно, дадал зан чанарыг төлөвшүүлнэ, зан чанар хувь заяаг тодорхойлно” гэсэн үг эл номын агуулгыг товчоор илэрхийлэх мэт. ### 1. САНААЧИЛГАТАЙ бай Долоон дадлыг хөгжүүлэхийн тулд хамгийн түрүүнд бид проактив буюу идэвх санаачилгатай, өөрийн үйлдэлд бүрэн хариуцлага хүлээх чадвартай байх хэрэгтэй аж. Тэгэхгүй бол бид зүгээр л нэг хариу үйлдэл үзүүлэгч болж хувирна. Хариу үйлдэл үзүүлэгчид ихэвчлэн орчин тойрныхоо нөлөөнд автсан байдаг. Тэгэхээр хийж буй зүйлсээ өөрийн хүсэл сонирхол, үнэт зүйлсдээ захируулах чадвартай байх нь нэн чухал чанар юм. Заримдаа бид шийдвэрлэхэд төвөгтэй асуудлууд дунд эргэлдэж, өөрийн эрхгүй бухимдангуй аашлах нь бий. Хоржоонтой нь бид өөрөө өөрсдийгөө тийм нөхцөл байдалд аваачдаг. Өөрөөр хэлбэл бидэнд тохиолдсон асуудлууд бус, түүнд үзүүлэх хариу үйлдэл, хүнд хэцүү гэж хүлээн зөвшөөрсөн сэтгэхүйгээсээ болж бид эцэст нь тийм ярвигтай нөхцөл байдалтай тулдаг. Тэгэхээр асуудлуудаа өөрийн чадахаас эхлээд бага багаар, санаачилган гарган шийдвэрлэж эхлээрэй. Ингэхдээ бодол санаа, хандлагаа эерэг байлгах хэрэгтэй. Хий дэмий санаа зовнихоос цаашгүй асуудлын тойрогтоо эргэлдээд байвал бид хямарсан, хувиа бодсон, идэвхгүй амьдралын хэв маягт баригдах болно. Өөрийгөө мэдрэх, ухамсарлах чанартай юм чинь бид сул талаа засаж чадна шүү дээ. ### 2. төгсгөлийг нь төсөөлж эхэл Зорилго, эцсийн цэгээ тодорхой болгож чадвал идэвх санаачилгатай байх дадал бүр ч их үр өгөөжийг өгөх болно. Нөгөөтээгүүр зорилгоо төсөөлнө, бий болгоно гэдэг тийм ч амар биш. Нэг удаа суугаад л биччихдэг зүйл биш. Байнга хянаж, шинэчилж, сайжруулж байх нь зүйн хэрэг. Тэгэхээр төгсгөлийг нь төсөөлж эхлэх гэдэг бол хувь заяаныхаа талаар тод томруун ойлголттой байна гэсэн үг. Энэ нь бид хаашаа явж байгаагаа, одоо хаана байгаагаа илүү сайн ойлгон, хийж буй алхмуудаа үргэлж зөв зүг чигт байлгахад тустай. Хааяа бид найз нөхөдтэйгөө ярилцах, карьер, ур чадвараа ахиулах, үр хүүхэд, гэр бүлтэйгээ цагийг өнгөрөөх зэрэг нэн чухал зүйлсэд зав гаргаж чаддаггүй. Хүрэх төгсгөлөө төсөөлөхгүйгээр ийм завгүй ажиллан, ихийг амжуулаад байгаа мэт мэдрэмжийг авах нь үнэндээ өндөр бүтээмжтэйн шинж биш юм. Эцсийн эцэст хүмүүс хаа ч, хэнд ч сайнаар дурсагдан үлдэхийг чин сэтгэлээсээ хүсдэг. Гэвч бусдад таалагдахаас илүүтэй амьдралынхаа утга учир, нандин зүйлс, эцсийн цэгийг өөрөөсөө эхлээд асуух хэрэгтэй аж. ### 3. хамгийн чухлыг ХАМГИЙН эхэнд Энэ хэсэгт цаг ашиглалттай холбоотой олон асуудлыг хөнддөг. Бид үр ашигтай, өндөр бүтээмжтэй ажиллаж, амьдрахын тулд хийх гэж буй зүйлсээ ач холбогдлын дарааллаар нь ангилж сурах ёстой. Жишээлбэл олон хүн чухал биш боловч яаралтай аар саар ажлуудыг хамгийн түрүүнд хийдэг. Утасны дуудлага, имэйл, бусдын гуйлт, уулзалт гэх мэт. Гэвч энэ бүхний үр дүн тийм ч чухал биш байдаг. Харин өөрсдөдөө цаг зав гаргах, амрах, төлөвлөх, шинэ боломжийг шүүрэх, харилцаа холбоо тогтоох, аливаа эрсдэлээс урьдчилан сэргийлэх гэх мэт ирээдүйд үр дүн нь гарах, өндөр ач холбогдолтой ажлуудаа хойш тавьсаар л байдаг. Мэдээж хэрэг, энэ бүхэн санасны зоргоор амархан биелдэггүй учраас бид нийтээрээ ийм дутагдалтай болов уу. Гэхдээ Стевен Р.Ковигийн өгүүлснээр “Амжилттай яваа нэгэн амжилтгүй нэгний хийх дургүй зүйлсийг хийдэг. Гэвч дуртайдаа хийдэг юм биш. Харин дургүйгээ зорилгоороо дарж чаддаг” хэмээжээ. Ийм сахилга баттай болохын тулд бидэнд туйлын зорилго, тэмүүлэл, тодорхой үнэт зүйлс болоод зарчимч чанар хэрэгтэй. Эдгээрийг мэдэж байвал та хамгийн чухал зүйлсдээ “за” гэж, бусад зүйлсэд “үгүй” гэж хэлж чаддаг болно. Түүгээр ч зогсохгүй байнга төлөвлөж, урьдчилан сэргийлж байх учраас гэнэтийн асуудлуудын цар хүрээ хумигдаж, тоо хэмжээ багасах нь дамжиггүй. Үүнтэй холбоотойггор 20 хувийн үйл хөдлөлөөс 80 хувийн үр дүн бий болдог Паретогийн зарчмыг танд сануулъя. Эцсийн дүндээ өндөр бүтээмжтэй хүмүүс бэрхшээл төвтэй бус боломж төвтэй байдаг аж. ### 4. хамтдаа хож Хамтдаа хожих (win-win) дадал нь хүмүүс хоорондын харилцаа, хамтын суралцах үйл явц, бүгдэд ашигтай байдлыг агуулдгаараа онцлог. Үүнийг хэрэгжүүлэхэд ухамсар, төсөөлөл, мөс чанар, итгэлцэл, чин сэтгэлийн хүсэл эрмэлзэл, уужуу сэтгэлгээ зэрэг хүний мөн чанарууд шаардлагатай. Тэгэхээр энэ бол ямар нэгэн аргачлал биш, хүн хоорондын харилцаа гэж хэлж болох юм. Ихэнх хүмүүс аливаа зүйлд хүчтэй буюу хүчгүй, хожил буюу хожигдол гэсэн туйлширсан байдлаар ханддаг нь үндсээрээ буруу аж. Хэн нэгний хожил өөр нэгний бүтэлгүйтэл дээр үндэслэж бий болдоггүй гэсэн санаа. Үүнээс гадна хамтын ажиллагаанд минийхээр, эсвэл таныхаар гэсэн сонголт байхгүй. Зөвхөн хамтдаа илүү сайжрах гэсэн гурав дахь сонголт л бий гэнэ. Цаашид биелэхгүй хүлээлт, хүрэхгүй зорилготой байснаас эхнээсээ энэ маягаар сайтар ойлголцох нь чухал. Нэг ёсондоо энэ дадал нь амьдралыг өрсөлдөөний дэвжээ бус хамтын ажиллагааны талбар болгон хувиргана. Хэн нэгнийг ялах нь таныг хүссэндээ хүргэж болох ч явцын дунд бусдыг таны эсрэг эргүүлэх учраас жинхэнэ хожил байж чадахгүй. Амьдралд хүн бүрд хүрэлцэхүйц баялаг байдаг гэдгийн нотолгоо нь хамтдаа хожих дадал юм. ### 5. эхлээд ойлго, дараа нь ойлгОГД Хүмүүс хоорондоо ярилцаж байхдаа бусдын яриаг огт сонсохгүй байх, сонсож буй дүр эсгэх, хэрэгтэй зүйлээ л сонсох, анхаарч сонсох, чин сэтгэлээсээ сонсох зэрэг янз бүрээр мэдээллийг хүлээн авдаг гэнэ. Хэрвээ та цаад хүнтэйгээ нөхөрлөж, хамтарч ажиллахаар төлөвлөж буй бол чин сэтгэлээсээ сонсож, итгэлцлээ арвижуулах учиртай. Нөгөө хүнээс авах зүйлээ түрүүлж бодолгүй санаа зорилго, үзэл хандлагыг нь ойлгохыг хичээвэл харилцаа, ойлголцол хурдан сайжирна. Үүний дүнд та зорилгоо биелүүлэхээс гадна хайрлах, энэрэх, хүндлэх зэрэг хүний төрөлх шинжээ илүү сайн мэдрэх болно. Заримдаа бидэнд бусдын дэмжлэг, өөр өнцөг зайлшгүй шаардлагатай болдог шүү дээ. Бэрхшээлтэй тулж яваа хүмүүсийг чин сэтгэлээсээ сонсох үед тэд ямар хурдан сэтгэлээ нээдгийг бид мэднэ. Тэр үед л хүмүүс бие биеийнхээ харах өнцгийг ямар их ялгаатай болохыг ойлгож эхэлдэг гэнэ. Энэ нь хамтдаа хожихын эхний алхам юм. Хайртай дотнын хүмүүсээ ойлгосноор гэр бүл, хосын харилцааг бусниулдаг олон саад бэрхшээлийг даван туулж чадна. Харин бизнесийн хүрээнд удирдах ажилтан нь бүх түвшний ажилтнуудтайгаа аминчлан уулзаж, ойлголцсоноор тэдний урам зоригийг сэргээж, сайн ажиллах нөхцөлийг бүрдүүлэх билээ. ### 6. хүчээ нэгтгэ Энэ бол нийлбэр нь нэмэгдэхүүнээсээ их гэсэн санаатай агаар нэг юм. Хүмүүс нэг нэгнээ үнэн сэтгэлээсээ сонсохын зэрэгцээ өөрсдийн санаа бодлыг зоригтой илэрхийлснээр хүндлэл, ойлголцол бүхий хүчээ нэгтгэх үйл явцыг хэрэгжүүлж эхэлдэг байна. Үүнээс гадна оюун бодол, зүрх сэтгэлээ нээж, шинэ боломж бололцоог найр тавин угтаж, шинэ сонголт, шинэ хувилбарыг бий болгоно гэсэн үг. Үзэл бодол, сэтгэл зүй, бие бялдрын ялгаатай байдлаа хүлээн зөвшөөрөх нь хүчээ нэгтгэх үйл явцын амин сүнс гэж ойлгож болно. Нөгөөтээгүүр, оролцоо хэдий чинээ чин сэтгэлийн байна, төдий чинээ хүн хоорондын харилцаа бэхжиж, бүтээлч сэтгэлгээний шавхагдашгүй ундарга оргилно. Үүнд өмнөх бүх дадлууд туслах нь гарцаагүй. Харин үл итгэлцлээс бий болдог хамтын ажиллагааны хамгийн доод хэлбэр бол болгоомжилсон, хардсан хандлага юм. Ийм үед хүмүүс нэг нэгнийхээ үзэл бодлыг сонсож, хүндэтгэлтэй харилцдаг боловч сэтгэлийн гүнд нь нэвтэрч, харах өнцөг, дотоод ертөнцийг нь ойлгодоггүй. Энэ байдал нь хэзээ ч хүчээ нэгтгэж бүтээлч байж чадахгүйн үндэс болдог байна. ### 7. өөрийгөө хурцал Хүний мөн чанарыг бүрдүүлэгч дөрвөн хэмжээс байдаг гэнэ. Энэ нь оюун ухаан, сэтгэл санаа, бие махбод, нийгмийн харилцаа юм. Бидний байнга хэрэгжүүлэхийг хичээдэг эрүүл хооллолт, амралт, дасгал хөдөлгөөн зэрэг нь бие махбодын хэмжээст багтдаг бөгөөд яаралтай хэрэгжүүлэх шаардлагатай биш гэж үзээд хойшлуулах нь их. Харин мөн чанар, үнэт зүйл зэрэг нь итгэл үнэмшлийн хэмжээст хамаарна. Унших, төсөөлөн бодох, төлөвлөх зэрэг нь оюун санааны хэмжээс бол, бусадтай харилцах, ойлголцох, хамтрах зэрэг нь нийгмийн хэмжээст багтана. Хувь хүний төдийгүй байгууллагын өндөр бүтээмжийг бий болгохын тулд дээрх дөрвөн хэмжээсийг ухаалгаар, бас тэнцвэртэйгээр хурцалж байх нь чухал. Нэг л хэмжээсийг орхигдуулах аваас бусдадаа сөргөөр нөлөөлж, хөгжил дэвшлийг хойш татах хүч болон хувирна. Тиймээс бид эдгээр хэмжээсүүдээ тэнцвэртэйгээр сэргээн хөгжүүлж, ухаалгаар ашиглахад суралцах шаардлагатай. Үүнд амьдралынхаа туйлын зорилго буюу утга учрыг тодорхойлсон байх нь ихээхэн тус болно. > Хөөрөх явц асар их хүчин зүтгэл шаардах ч таталцлын хүчнээс нэгэнт гарчихвал бид бүхний эрх чөлөө бүхэл бүтэн шинэ орон зайгаар хэмжигдэнэ > > Стефен Р.Кови
https://unread.today/c/books-kino-zadlan	Номын тухай	Oyunlkham Gungaadorj	2020-02-08T00:00:00	2 сарын 8, 2020	"Кино задлан уншихуй" номын тухай + Онцлох тодотголууд	<div class="article-body"> <h2>Бүхий л урлагийн төрлийг өөртөө нэгтгэж, хүн төрөлхтөнд оюун санааны их өвийг бий болгох боломжийг олгосон кино урлаг түүхэн эх үүслийг нь судлах боломжтой цорын ганц урлагийн төрөл гэж хэлэгддэг нь учиртай. АНУ-ын кино академийн дээд шагнал Оскарын шагнал гардуулах ёслол хэдхэн цагийн дараа эхлэх гэж буйтай холбоотойгоор энэ удаагийн "Номын тухай" буландаа бид кино урлагийн чиглэлийн ном сонгон хүргэхээр зорьсон юм. Урлагийн салбарт хүчин зүтгэх ирээдүйн олон мэргэжилтнүүдэд замч болж чадахуйц "Кино задлан уншихуй" номыг танилцуулж байна.</h2><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">номын тухай</h3><p></p><p>Номын зохиогч Б.Хуланг та бид үндсэн ажлаас нь илүүтэй Universe Best Songs, The Voice шоуны шилдэг оролцогч, дуучин Хулан гэдгээр нь мэдэх болов уу. Кино найруулагчийн мэргэжлээр АНУ-д боловсрол эзэмшсэн тэрээр СУИС-д гурван жил багшлах хугацаандаа энэхүү номоо бичиж, 2019 онд хэвлүүлжээ.</p><p>Уг ном нь кино урлагийн чиглэлээр, тэр дундаа кино найруулагчаар суралцаж буй оюутан залуус, мэргэшиж буй боловсон хүчинд зориулагдсан гэдэг нь эхний хуудаснаас эхлээд л бүрэн мэдрэгдэнэ. Мэргэжлийн онцлог, нарийвчилсан нэр томьёотойгоор задлан бичигдсэн уг ном монголын кино урлагийн хөгжлийн үндэс суурь болсон оросын кино хийцийн онцлогийг, орчин үеийн чиг хандлага болох Холливудын арга барилтай харьцуулан, үг хэллэг, утга агуулгын уялдаа холбоо, ялгарал, агуулгын зөрүүг жишээ тайлбартайгаар оруулж өгсөн нь уншиж буй хэнд ч болов ихээхэн өгөөжтэй байх болов уу. </p><p>Номын агуулга, бүтэц хэдий мэргэжлийнхэнд зориулсан боловч бичиглэлийн хувьд энгийн, хэн ч уншсан ойлгомжтой ажээ. Кино урлагт хайртай, сонирхон судалдаг нэгэн номыг уншаад дууссаны дараа кино бүтэх үйл явц, онцлогийн талаар арвин ойлголт, онолын түвшний мэдлэгтэй үлдэх нь дамжиггүй. Зохиогчийн анхааруулснаар киног санаа байхаас авхуулаад бодит биелэл болгож, амжилттай зах зээлд гарган, борлуулж дуусах хүртэл маш олон шат дамжлага, ажилбарууд хийгддэг тул бүгдийг нэг номд багтаах боломжгүй ажээ. Хэдий тийм ч уг ном кино урлагийн үүсэл хөгжил, хүртэн мэдрэх, зохиол боловсруулах, найруулгын хэв маяг, эвлүүлэг монтаж гээд кино найруулагч хүний мэдэх ёстой олон ойлголт, агуулгыг өөртөө багтааж чаджээ.</p> <blockquote><p>Санал болгох: <a href="https://www.unread.today/c/disruptors-khulanb">Өртөөлөгчид: Бүтээх хүслэн, туурвих тэмүүлэл Б.Хулангийн замыг хөтөлнө</a></p> <cite><p>unread.today</p> </cite></blockquote><p></p><p>Уншигчийн зүгээс харахад ном үндсэн гурван хэсэгтэй. </p><p>Эхний хэсэгт, киноны үүсэл хөгжлийг авч үзэн, киног судлагдахуун талаас нь тайлбарлаж, төрөл бүрийн аргументуудыг дэвшүүлэн, түүнд тохирсон хариулт, нотолгоонуудыг өгчээ. </p><p>Хоёрдугаар хэсэгт, зохиолын санаа олж болох 16 боломжит хувилбаруудаас эхлээд кино зохиолыг жүжгийн болон уран зохиолоос юугаараа ялгаатайг, хэрхэн хөгжүүлж болох, ямар ямар төрлүүдтэйг нарийн тайлбарласан нь сонирхолтой. Мөн найруулагч гэж хэн болох, найруулагч хүн өөрийгөө хэрхэн хөгжүүлэх, юуг анхаарч явах ёстойг, уран бүтээлээрээ салбартаа хэдийн хүлээн зөвшөөрөгдсөн дэлхийд алдартай найруулагчдын зөвлөгөөтэй хамтатган хүргэсэн нь уншууртай байлаа. </p><p>Гуравдугаар хэсэгт, найруулга зохиолоос гадна киноны чимэг болох хувцас, өнгө, тайз, эвлүүлэг, гэрэл зэргийг товч боловч илүү нуршуу бичвэргүйгээр тодотгон бичсэн нь уншигч, уран бүтээлчийг цаашид илүү бүтээлч, шинийг эрэлхийлэгч, ажлын бүх хэсэгт эхлэлээс төгсгөл хүртэл анхаардаг, нягт нямбай мэргэжилтэн болох хэрэгтэйг сануулж буй мэт. </p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">номоос авах эшлэлүүд</h3><p></p><p>- Бид энэ гурван нэр томьёог урлагт дараах ялгаануудаар зэрэгцүүлэн ашигладаг. "Movies" нь яг л попкорн шиг хэрэглээ бол "cinema" нь гоо зүй дээр суурилсан, дээд урлаг; "film" нь бараг давхар утга агуулалгүй хэлэгддэг хамгийн ерөнхий хэллэг болно. </p><p>- Кино бол дангаараа бараг л хэл гэсэн үг. Киног таалан үзэхийн тулд заавал оюун ухаантай байх шаардлагагүй. </p><p>- Кино судлалын тэнхмүүд киноны зураг дүрсний хэв маяг, бүтэц дээр судалгаа бараг хийдэггүй. Энэ нь эрдэмтэд, профессоррууд кино үйлдвэрлэгчдээс хэт их холдоод байгааг нотолж байна. </p><p>- ... Кристиан Мецийн хэлсэнчлэн: "Хялбар урлаг болох кино урлаг нь энэхүү хялбар байдлынхаа хохирогч нь болох байнгын аюулд оршдог." Киноны дэндүү ойлгомжтой чанар нь түүнд дүн шинжилгээ хийх боломжийг хүндрүүлдэг. "Киног ойлгоход хялбар учир тайлбарлахад хэцүү юм".</p><p>- Драм бол тэр чигээрээ зөрчил. Зөрчилгүй бол ямар ч үйлдэл, үйл явдал үгүй. Үйлдэлгүй бол дүр гэж үгүй. Дүргүй бол түүх гэж үгүй, харин түүхгүй бол кино зохиол байхгүй гэсэн үг.</p><p>- Ерөөс найруулагч хүн сайтар уншиж боловсорсон байх тусам өөрт ашигтай..... Хал үзсэн ахмад найруулагчдыг та зохиолоо барих байтугай уншаад сууж байхыг тэр болгон харахгүй л болов уу. Учир нь тэд кино зохиолынх нь цаана юу нуугдаж байгааг, ямар санааг илэрхийлэх гэж бүх үйлдэл нь өрнөж байгааг мэдэж байдаг. ~Элиа Казан~</p><p>- Зураг авалтанд гарахаасаа өмнө өгүүлэх гэж буй түүхээ сайн судалж толгойдоо хий. Хэр бэлтгэл хангана, төдий чинээ мөнгөө хэмнэнэ. </p><p>- Чадварлаг эвлүүлэгтэй кинонд үзэгчид бүрэн автан, эвлүүлэгчийн ажлыг анзааралгүй өнгөрөх тул кино эвлүүлгийг бид ихэвчлэн "үзэгддэггүй урлаг" хэмээн нэрлэдэг юм.</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">номд дурдагдсан кино урлагийн онцлох тодотголууд</h3><h2><b>Анхны кино</b></h2><p>1895 оны 12 дугаар сарын 28-ны үдэш, Парис хотын Гранд кафед кино урлагийн түүхийг ах дүү Лумьер болох Луи ба Август нар эхлүүлжээ. Тус бүр нь 1 минут үргэлжлэх 10 киноноос бүтсэн 25 минутын хөтөлбөрт Август Лумьер эхнэртэйгээ хамт нялх үрээ хооллож буй бичлэг, хамгийн анхны богино хэмжээний хошин кино болох "Услагч усласан нь" (The Watered Water) болон далайн зураглалыг харуулсан хөдөлгөөнт дүрснүүд багтсан байдаг.</p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://www.unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/d48e35d4f7c3930a75b2addfd59bb3ed.jpg"></p><div class="image-caption">Ах дүү Lumiere</div><h2><b>Дуугүй кино</b></h2><p>Дуугүй киноны үеийн уран бүтээлчид зураг, дүрсэнд илүү анхаарч байсан нь дамжиггүй. Хэрэв бид анхнаасаа л дуутай кино хийж чаддаг байсансан бол Чаплин болоод бусад уран алиалагч нарын аугаа авьяасыг нээн илрүүлэх эсэх нь эргэлзээтэй. Гэвч кино нь дүрс, яриа, дуу чимээ болон хөгжмийг нэгтгэснээр уран зураг, театр, бүр радиотой ч эн зэрэгцэхээргүй нийлмэл урлагийг бий болгож чадсан юм. </p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://www.unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/082b5ae06bce662aa76a01a9f53e66a2.jpg"></p><div class="image-caption">Дуугүй киноны үеийн нэрт төлөөлөл Charles Chaplin</div><h2><b>Дэлгэцийн жүжиглэлт ба Оддын тогтолцоо</b></h2><p>Холливуд нь 1910 онд оддын тогтолцоог (star system) бий болгосноор кино урлагийг жүжиг, толилуулгын урлаг гэж хүлээн зөвшөөрч эхэлсэн юм. Дэлгэцийн жүжиглэлт нь яг ч театрын жүжиглэлт биш юм гэдгийг одууд жүжиглэх явцдаа сайтар ойлгуулдаг. </p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://www.unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/2189727fa48a2238a3f3ca228c6be127.jpg"></p><div class="image-caption">Дэлгэцийн нэрт жүжигчид: John Wayne, Marilyn Monroe, Keanu Reeves</div><h2><b>Киноны уялдаа холбоо буюу плот</b></h2><p>"Энхрий нигүүлсэл" (Tender Mercies) киног хамгийн анх нээлтээ хийж байх үед зарим шүүмжлэгч "плотгүй" гэж үзсэн ч хожим нь учиргүй магтаж гарсан юм. Гэтэл уг кино плоттой төдийгүй бүр киноны хамгийн ярвигтай нугачаан дунд гайхамшигтай чадварлагаар хэлбэржсэн ажээ.</p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://www.unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/fd855bcf640c5d1d4edd76046711199f.jpg"></p><div class="image-caption">Tender Mercies, 1983</div><h2><b>Кино зохиол</b></h2><p>Кино зохиолын нэг хуудас нь дэлгэцэн дээрх ойролцоогоор нэг минут гэж хөрвүүлэгддэг... Мэдээж үүнийг зөрчдөг тохиолдлууд бий. Жишээ нь: "Бөгжний эзэн" байна. Кино зохиол нь ердөө 118 хуудас хэр нь дэлгэцэн дээр үргэлжлэх киноны хугацаа нь гурван цагаас хэтэрдэг. </p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://www.unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/e1a64a8d51817ffe86babfa04477de5a.jpg"></p><div class="image-caption">The Lord of the Rings: The Fellowship of the Ring, 2001</div><h2>Тун удахгүй Оскар-2020 эхлэх гэж байна. Таны хувьд кино урлагийн салбарын тодоор гялалзах бүтээл, ээлжит түүчээгээр ямар киног нэрлэх вэ? </h2> </div>	Бүхий л урлагийн төрлийг өөртөө нэгтгэж, хүн төрөлхтөнд оюун санааны их өвийг бий болгох боломжийг олгосон кино урлаг түүхэн эх үүслийг нь судлах боломжтой цорын ганц урлагийн төрөл гэж хэлэгддэг нь учиртай. АНУ-ын кино академийн дээд шагнал Оскарын шагнал гардуулах ёслол хэдхэн цагийн дараа эхлэх гэж буйтай холбоотойгоор энэ удаагийн "Номын тухай" буландаа бид кино урлагийн чиглэлийн ном сонгон хүргэхээр зорьсон юм. Урлагийн салбарт хүчин зүтгэх ирээдүйн олон мэргэжилтнүүдэд замч болж чадахуйц "Кино задлан уншихуй" номыг танилцуулж байна. номын тухай Номын зохиогч Б.Хуланг та бид үндсэн ажлаас нь илүүтэй Universe Best Songs, The Voice шоуны шилдэг оролцогч, дуучин Хулан гэдгээр нь мэдэх болов уу. Кино найруулагчийн мэргэжлээр АНУ-д боловсрол эзэмшсэн тэрээр СУИС-д гурван жил багшлах хугацаандаа энэхүү номоо бичиж, 2019 онд хэвлүүлжээ. Уг ном нь кино урлагийн чиглэлээр, тэр дундаа кино найруулагчаар суралцаж буй оюутан залуус, мэргэшиж буй боловсон хүчинд зориулагдсан гэдэг нь эхний хуудаснаас эхлээд л бүрэн мэдрэгдэнэ. Мэргэжлийн онцлог, нарийвчилсан нэр томьёотойгоор задлан бичигдсэн уг ном монголын кино урлагийн хөгжлийн үндэс суурь болсон оросын кино хийцийн онцлогийг, орчин үеийн чиг хандлага болох Холливудын арга барилтай харьцуулан, үг хэллэг, утга агуулгын уялдаа холбоо, ялгарал, агуулгын зөрүүг жишээ тайлбартайгаар оруулж өгсөн нь уншиж буй хэнд ч болов ихээхэн өгөөжтэй байх болов уу. Номын агуулга, бүтэц хэдий мэргэжлийнхэнд зориулсан боловч бичиглэлийн хувьд энгийн, хэн ч уншсан ойлгомжтой ажээ. Кино урлагт хайртай, сонирхон судалдаг нэгэн номыг уншаад дууссаны дараа кино бүтэх үйл явц, онцлогийн талаар арвин ойлголт, онолын түвшний мэдлэгтэй үлдэх нь дамжиггүй. Зохиогчийн анхааруулснаар киног санаа байхаас авхуулаад бодит биелэл болгож, амжилттай зах зээлд гарган, борлуулж дуусах хүртэл маш олон шат дамжлага, ажилбарууд хийгддэг тул бүгдийг нэг номд багтаах боломжгүй ажээ. Хэдий тийм ч уг ном кино урлагийн үүсэл хөгжил, хүртэн мэдрэх, зохиол боловсруулах, найруулгын хэв маяг, эвлүүлэг монтаж гээд кино найруулагч хүний мэдэх ёстой олон ойлголт, агуулгыг өөртөө багтааж чаджээ. Санал болгох: Өртөөлөгчид: Бүтээх хүслэн, туурвих тэмүүлэл Б.Хулангийн замыг хөтөлнө unread.today Уншигчийн зүгээс харахад ном үндсэн гурван хэсэгтэй. Эхний хэсэгт, киноны үүсэл хөгжлийг авч үзэн, киног судлагдахуун талаас нь тайлбарлаж, төрөл бүрийн аргументуудыг дэвшүүлэн, түүнд тохирсон хариулт, нотолгоонуудыг өгчээ. Хоёрдугаар хэсэгт, зохиолын санаа олж болох 16 боломжит хувилбаруудаас эхлээд кино зохиолыг жүжгийн болон уран зохиолоос юугаараа ялгаатайг, хэрхэн хөгжүүлж болох, ямар ямар төрлүүдтэйг нарийн тайлбарласан нь сонирхолтой. Мөн найруулагч гэж хэн болох, найруулагч хүн өөрийгөө хэрхэн хөгжүүлэх, юуг анхаарч явах ёстойг, уран бүтээлээрээ салбартаа хэдийн хүлээн зөвшөөрөгдсөн дэлхийд алдартай найруулагчдын зөвлөгөөтэй хамтатган хүргэсэн нь уншууртай байлаа. Гуравдугаар хэсэгт, найруулга зохиолоос гадна киноны чимэг болох хувцас, өнгө, тайз, эвлүүлэг, гэрэл зэргийг товч боловч илүү нуршуу бичвэргүйгээр тодотгон бичсэн нь уншигч, уран бүтээлчийг цаашид илүү бүтээлч, шинийг эрэлхийлэгч, ажлын бүх хэсэгт эхлэлээс төгсгөл хүртэл анхаардаг, нягт нямбай мэргэжилтэн болох хэрэгтэйг сануулж буй мэт. номоос авах эшлэлүүд - Бид энэ гурван нэр томьёог урлагт дараах ялгаануудаар зэрэгцүүлэн ашигладаг. "Movies" нь яг л попкорн шиг хэрэглээ бол "cinema" нь гоо зүй дээр суурилсан, дээд урлаг; "film" нь бараг давхар утга агуулалгүй хэлэгддэг хамгийн ерөнхий хэллэг болно. - Кино бол дангаараа бараг л хэл гэсэн үг. Киног таалан үзэхийн тулд заавал оюун ухаантай байх шаардлагагүй. - Кино судлалын тэнхмүүд киноны зураг дүрсний хэв маяг, бүтэц дээр судалгаа бараг хийдэггүй. Энэ нь эрдэмтэд, профессоррууд кино үйлдвэрлэгчдээс хэт их холдоод байгааг нотолж байна. - ... Кристиан Мецийн хэлсэнчлэн: "Хялбар урлаг болох кино урлаг нь энэхүү хялбар байдлынхаа хохирогч нь болох байнгын аюулд оршдог." Киноны дэндүү ойлгомжтой чанар нь түүнд дүн шинжилгээ хийх боломжийг хүндрүүлдэг. "Киног ойлгоход хялбар учир тайлбарлахад хэцүү юм". - Драм бол тэр чигээрээ зөрчил. Зөрчилгүй бол ямар ч үйлдэл, үйл явдал үгүй. Үйлдэлгүй бол дүр гэж үгүй. Дүргүй бол түүх гэж үгүй, харин түүхгүй бол кино зохиол байхгүй гэсэн үг. - Ерөөс найруулагч хүн сайтар уншиж боловсорсон байх тусам өөрт ашигтай..... Хал үзсэн ахмад найруулагчдыг та зохиолоо барих байтугай уншаад сууж байхыг тэр болгон харахгүй л болов уу. Учир нь тэд кино зохиолынх нь цаана юу нуугдаж байгааг, ямар санааг илэрхийлэх гэж бүх үйлдэл нь өрнөж байгааг мэдэж байдаг. ~Элиа Казан~ - Зураг авалтанд гарахаасаа өмнө өгүүлэх гэж буй түүхээ сайн судалж толгойдоо хий. Хэр бэлтгэл хангана, төдий чинээ мөнгөө хэмнэнэ. - Чадварлаг эвлүүлэгтэй кинонд үзэгчид бүрэн автан, эвлүүлэгчийн ажлыг анзааралгүй өнгөрөх тул кино эвлүүлгийг бид ихэвчлэн "үзэгддэггүй урлаг" хэмээн нэрлэдэг юм. номд дурдагдсан кино урлагийн онцлох тодотголууд Анхны кино 1895 оны 12 дугаар сарын 28-ны үдэш, Парис хотын Гранд кафед кино урлагийн түүхийг ах дүү Лумьер болох Луи ба Август нар эхлүүлжээ. Тус бүр нь 1 минут үргэлжлэх 10 киноноос бүтсэн 25 минутын хөтөлбөрт Август Лумьер эхнэртэйгээ хамт нялх үрээ хооллож буй бичлэг, хамгийн анхны богино хэмжээний хошин кино болох "Услагч усласан нь" (The Watered Water) болон далайн зураглалыг харуулсан хөдөлгөөнт дүрснүүд багтсан байдаг. Ах дүү Lumiere Дуугүй кино Дуугүй киноны үеийн уран бүтээлчид зураг, дүрсэнд илүү анхаарч байсан нь дамжиггүй. Хэрэв бид анхнаасаа л дуутай кино хийж чаддаг байсансан бол Чаплин болоод бусад уран алиалагч нарын аугаа авьяасыг нээн илрүүлэх эсэх нь эргэлзээтэй. Гэвч кино нь дүрс, яриа, дуу чимээ болон хөгжмийг нэгтгэснээр уран зураг, театр, бүр радиотой ч эн зэрэгцэхээргүй нийлмэл урлагийг бий болгож чадсан юм. Дуугүй киноны үеийн нэрт төлөөлөл Charles Chaplin Дэлгэцийн жүжиглэлт ба Оддын тогтолцоо Холливуд нь 1910 онд оддын тогтолцоог (star system) бий болгосноор кино урлагийг жүжиг, толилуулгын урлаг гэж хүлээн зөвшөөрч эхэлсэн юм. Дэлгэцийн жүжиглэлт нь яг ч театрын жүжиглэлт биш юм гэдгийг одууд жүжиглэх явцдаа сайтар ойлгуулдаг. Дэлгэцийн нэрт жүжигчид: John Wayne, Marilyn Monroe, Keanu Reeves Киноны уялдаа холбоо буюу плот "Энхрий нигүүлсэл" (Tender Mercies) киног хамгийн анх нээлтээ хийж байх үед зарим шүүмжлэгч "плотгүй" гэж үзсэн ч хожим нь учиргүй магтаж гарсан юм. Гэтэл уг кино плоттой төдийгүй бүр киноны хамгийн ярвигтай нугачаан дунд гайхамшигтай чадварлагаар хэлбэржсэн ажээ. Tender Mercies, 1983 Кино зохиол Кино зохиолын нэг хуудас нь дэлгэцэн дээрх ойролцоогоор нэг минут гэж хөрвүүлэгддэг... Мэдээж үүнийг зөрчдөг тохиолдлууд бий. Жишээ нь: "Бөгжний эзэн" байна. Кино зохиол нь ердөө 118 хуудас хэр нь дэлгэцэн дээр үргэлжлэх киноны хугацаа нь гурван цагаас хэтэрдэг. The Lord of the Rings: The Fellowship of the Ring, 2001 Тун удахгүй Оскар-2020 эхлэх гэж байна. Таны хувьд кино урлагийн салбарын тодоор гялалзах бүтээл, ээлжит түүчээгээр ямар киног нэрлэх вэ?	Бүхий л урлагийн төрлийг өөртөө нэгтгэж, хүн төрөлхтөнд оюун санааны их өвийг бий болгох боломжийг олгосон кино урлаг түүхэн эх үүслийг нь судлах боломжтой цорын ганц урлагийн төрөл гэж хэлэгддэг нь учиртай. АНУ-ын кино академийн дээд шагнал Оскарын шагнал гардуулах ёслол хэдхэн цагийн дараа эхлэх гэж буйтай холбоотойгоор энэ удаагийн "Номын тухай" буландаа бид кино урлагийн чиглэлийн ном сонгон хүргэхээр зорьсон юм. Урлагийн салбарт хүчин зүтгэх ирээдүйн олон мэргэжилтнүүдэд замч болж чадахуйц "Кино задлан уншихуй" номыг танилцуулж байна. ### номын тухай Номын зохиогч Б.Хуланг та бид үндсэн ажлаас нь илүүтэй Universe Best Songs, The Voice шоуны шилдэг оролцогч, дуучин Хулан гэдгээр нь мэдэх болов уу. Кино найруулагчийн мэргэжлээр АНУ-д боловсрол эзэмшсэн тэрээр СУИС-д гурван жил багшлах хугацаандаа энэхүү номоо бичиж, 2019 онд хэвлүүлжээ. Уг ном нь кино урлагийн чиглэлээр, тэр дундаа кино найруулагчаар суралцаж буй оюутан залуус, мэргэшиж буй боловсон хүчинд зориулагдсан гэдэг нь эхний хуудаснаас эхлээд л бүрэн мэдрэгдэнэ. Мэргэжлийн онцлог, нарийвчилсан нэр томьёотойгоор задлан бичигдсэн уг ном монголын кино урлагийн хөгжлийн үндэс суурь болсон оросын кино хийцийн онцлогийг, орчин үеийн чиг хандлага болох Холливудын арга барилтай харьцуулан, үг хэллэг, утга агуулгын уялдаа холбоо, ялгарал, агуулгын зөрүүг жишээ тайлбартайгаар оруулж өгсөн нь уншиж буй хэнд ч болов ихээхэн өгөөжтэй байх болов уу. Номын агуулга, бүтэц хэдий мэргэжлийнхэнд зориулсан боловч бичиглэлийн хувьд энгийн, хэн ч уншсан ойлгомжтой ажээ. Кино урлагт хайртай, сонирхон судалдаг нэгэн номыг уншаад дууссаны дараа кино бүтэх үйл явц, онцлогийн талаар арвин ойлголт, онолын түвшний мэдлэгтэй үлдэх нь дамжиггүй. Зохиогчийн анхааруулснаар киног санаа байхаас авхуулаад бодит биелэл болгож, амжилттай зах зээлд гарган, борлуулж дуусах хүртэл маш олон шат дамжлага, ажилбарууд хийгддэг тул бүгдийг нэг номд багтаах боломжгүй ажээ. Хэдий тийм ч уг ном кино урлагийн үүсэл хөгжил, хүртэн мэдрэх, зохиол боловсруулах, найруулгын хэв маяг, эвлүүлэг монтаж гээд кино найруулагч хүний мэдэх ёстой олон ойлголт, агуулгыг өөртөө багтааж чаджээ. > Санал болгох: Өртөөлөгчид: Бүтээх хүслэн, туурвих тэмүүлэл Б.Хулангийн замыг хөтөлнө > > unread.today Уншигчийн зүгээс харахад ном үндсэн гурван хэсэгтэй. Эхний хэсэгт, киноны үүсэл хөгжлийг авч үзэн, киног судлагдахуун талаас нь тайлбарлаж, төрөл бүрийн аргументуудыг дэвшүүлэн, түүнд тохирсон хариулт, нотолгоонуудыг өгчээ. Хоёрдугаар хэсэгт, зохиолын санаа олж болох 16 боломжит хувилбаруудаас эхлээд кино зохиолыг жүжгийн болон уран зохиолоос юугаараа ялгаатайг, хэрхэн хөгжүүлж болох, ямар ямар төрлүүдтэйг нарийн тайлбарласан нь сонирхолтой. Мөн найруулагч гэж хэн болох, найруулагч хүн өөрийгөө хэрхэн хөгжүүлэх, юуг анхаарч явах ёстойг, уран бүтээлээрээ салбартаа хэдийн хүлээн зөвшөөрөгдсөн дэлхийд алдартай найруулагчдын зөвлөгөөтэй хамтатган хүргэсэн нь уншууртай байлаа. Гуравдугаар хэсэгт, найруулга зохиолоос гадна киноны чимэг болох хувцас, өнгө, тайз, эвлүүлэг, гэрэл зэргийг товч боловч илүү нуршуу бичвэргүйгээр тодотгон бичсэн нь уншигч, уран бүтээлчийг цаашид илүү бүтээлч, шинийг эрэлхийлэгч, ажлын бүх хэсэгт эхлэлээс төгсгөл хүртэл анхаардаг, нягт нямбай мэргэжилтэн болох хэрэгтэйг сануулж буй мэт. ### номоос авах эшлэлүүд - Бид энэ гурван нэр томьёог урлагт дараах ялгаануудаар зэрэгцүүлэн ашигладаг. "Movies" нь яг л попкорн шиг хэрэглээ бол "cinema" нь гоо зүй дээр суурилсан, дээд урлаг; "film" нь бараг давхар утга агуулалгүй хэлэгддэг хамгийн ерөнхий хэллэг болно. - Кино бол дангаараа бараг л хэл гэсэн үг. Киног таалан үзэхийн тулд заавал оюун ухаантай байх шаардлагагүй. - Кино судлалын тэнхмүүд киноны зураг дүрсний хэв маяг, бүтэц дээр судалгаа бараг хийдэггүй. Энэ нь эрдэмтэд, профессоррууд кино үйлдвэрлэгчдээс хэт их холдоод байгааг нотолж байна. - ... Кристиан Мецийн хэлсэнчлэн: "Хялбар урлаг болох кино урлаг нь энэхүү хялбар байдлынхаа хохирогч нь болох байнгын аюулд оршдог." Киноны дэндүү ойлгомжтой чанар нь түүнд дүн шинжилгээ хийх боломжийг хүндрүүлдэг. "Киног ойлгоход хялбар учир тайлбарлахад хэцүү юм". - Драм бол тэр чигээрээ зөрчил. Зөрчилгүй бол ямар ч үйлдэл, үйл явдал үгүй. Үйлдэлгүй бол дүр гэж үгүй. Дүргүй бол түүх гэж үгүй, харин түүхгүй бол кино зохиол байхгүй гэсэн үг. - Ерөөс найруулагч хүн сайтар уншиж боловсорсон байх тусам өөрт ашигтай..... Хал үзсэн ахмад найруулагчдыг та зохиолоо барих байтугай уншаад сууж байхыг тэр болгон харахгүй л болов уу. Учир нь тэд кино зохиолынх нь цаана юу нуугдаж байгааг, ямар санааг илэрхийлэх гэж бүх үйлдэл нь өрнөж байгааг мэдэж байдаг. ~Элиа Казан~ - Зураг авалтанд гарахаасаа өмнө өгүүлэх гэж буй түүхээ сайн судалж толгойдоо хий. Хэр бэлтгэл хангана, төдий чинээ мөнгөө хэмнэнэ. - Чадварлаг эвлүүлэгтэй кинонд үзэгчид бүрэн автан, эвлүүлэгчийн ажлыг анзааралгүй өнгөрөх тул кино эвлүүлгийг бид ихэвчлэн "үзэгддэггүй урлаг" хэмээн нэрлэдэг юм. ### номд дурдагдсан кино урлагийн онцлох тодотголууд Анхны кино 1895 оны 12 дугаар сарын 28-ны үдэш, Парис хотын Гранд кафед кино урлагийн түүхийг ах дүү Лумьер болох Луи ба Август нар эхлүүлжээ. Тус бүр нь 1 минут үргэлжлэх 10 киноноос бүтсэн 25 минутын хөтөлбөрт Август Лумьер эхнэртэйгээ хамт нялх үрээ хооллож буй бичлэг, хамгийн анхны богино хэмжээний хошин кино болох "Услагч усласан нь" (The Watered Water) болон далайн зураглалыг харуулсан хөдөлгөөнт дүрснүүд багтсан байдаг. Ах дүү Lumiere Дуугүй кино Дуугүй киноны үеийн уран бүтээлчид зураг, дүрсэнд илүү анхаарч байсан нь дамжиггүй. Хэрэв бид анхнаасаа л дуутай кино хийж чаддаг байсансан бол Чаплин болоод бусад уран алиалагч нарын аугаа авьяасыг нээн илрүүлэх эсэх нь эргэлзээтэй. Гэвч кино нь дүрс, яриа, дуу чимээ болон хөгжмийг нэгтгэснээр уран зураг, театр, бүр радиотой ч эн зэрэгцэхээргүй нийлмэл урлагийг бий болгож чадсан юм. Дуугүй киноны үеийн нэрт төлөөлөл Charles Chaplin Дэлгэцийн жүжиглэлт ба Оддын тогтолцоо Холливуд нь 1910 онд оддын тогтолцоог (star system) бий болгосноор кино урлагийг жүжиг, толилуулгын урлаг гэж хүлээн зөвшөөрч эхэлсэн юм. Дэлгэцийн жүжиглэлт нь яг ч театрын жүжиглэлт биш юм гэдгийг одууд жүжиглэх явцдаа сайтар ойлгуулдаг. Дэлгэцийн нэрт жүжигчид: John Wayne, Marilyn Monroe, Keanu Reeves Киноны уялдаа холбоо буюу плот "Энхрий нигүүлсэл" (Tender Mercies) киног хамгийн анх нээлтээ хийж байх үед зарим шүүмжлэгч "плотгүй" гэж үзсэн ч хожим нь учиргүй магтаж гарсан юм. Гэтэл уг кино плоттой төдийгүй бүр киноны хамгийн ярвигтай нугачаан дунд гайхамшигтай чадварлагаар хэлбэржсэн ажээ. Tender Mercies, 1983 Кино зохиол Кино зохиолын нэг хуудас нь дэлгэцэн дээрх ойролцоогоор нэг минут гэж хөрвүүлэгддэг... Мэдээж үүнийг зөрчдөг тохиолдлууд бий. Жишээ нь: "Бөгжний эзэн" байна. Кино зохиол нь ердөө 118 хуудас хэр нь дэлгэцэн дээр үргэлжлэх киноны хугацаа нь гурван цагаас хэтэрдэг. The Lord of the Rings: The Fellowship of the Ring, 2001 Тун удахгүй Оскар-2020 эхлэх гэж байна. Таны хувьд кино урлагийн салбарын тодоор гялалзах бүтээл, ээлжит түүчээгээр ямар киног нэрлэх вэ?
https://unread.today/c/book-searchformeaning	Номын тухай	Tsogzolmaa Shofyor	2020-02-22T00:00:00	2 сарын 22, 2020	Виктор Фрэнклийн "Man’s Search for Meaning" номын тухай	<div class="article-body"> <h2>"Утга учрын төлөөх хүмүүний эрэл хайгуул" хэмээн хөрвүүлж болох энэ ном бол сая сая хүний амьдралыг өөрчилсөн, хамгийн нөлөө бүхий номуудын нэг билээ. Дэлхий даяар 12 сая хувь борлуулагдсан энэ алдарт бүтээлийг дэлхийн хоёрдугаар дайны үед нацистуудын хорих лагерьт 3 жил хоригдож, гэр бүлийнхнээ алдсан, мэдрэлийн эмч Виктор Фрэнкл бичсэн юм. Хүний туулж болох сэтгэл зүйн хамгийн хүнд хэцүү нөхцөл байдлыг өөрийн биеэр туулж, өөр олон мянган хүний хэрхэхийг ойроос харж анзаарсан тэрээр хожим нь 30 гаруй ном бичиж, логотерапи хэмээх сэтгэл зүйн эмчилгээний шинэ аргыг нээсэн гэдэг. <br></h2><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Зохиолчийн тухай</h3><p></p><p><a href="https://www.britannica.com/biography/Viktor-Frankl" target="_blank">Виктор Фрэнкл</a> 1939 онд гэр бүлийн хамт нацистуудын хорих лагерьт гурван жил хоригдож, хүнд хүчир, хар бор ажилд дарагдан, өдөр бүрийг үхэх, сэхэхийн заагт өнгөрүүлсэн гэдэг. Хорих лагериас амьд гарсан ч ээж нь хорт хийн тасалгаанд амиа алдаж, дөнгөж 24 настай байсан эхнэр нь хорих лагерьт очсон даруйдаа цаазаар авахуулсныг мэджээ.<br></p><p class="MsoNormal">Тэрээр хоригдохоосоо өмнө Еврейчүүдэд зориулсан Рофчайлд эмнэлгийн мэдрэлийн тасгийн эрхлэгчээр ажиллаж байсан бол суллагдсаныхаа дараахан Вена дахь нейрологийн поликлиникт захирлаар томилогдон 25 жилийн турш ажиллажээ. <a href="https://www.goodreads.com/book/show/4069.Man_s_Search_for_Meaning" target="_blank">Энэхүү номоо</a> суллагдсаныхаа дараа ес хоногийн дотор бичиж хэвлүүлсэн байна.</p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://www.unread.today/files/53/a4bb509716a8487e8a799424a2c1622c.png"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Номын тухай </h3><p></p><p class="MsoNormal">Номын “Хорих лагерийн дурсамж” хэсэгт Терезиенштадт болон Аушвиц хорих лагерьт ирсэн өдрөөс хойш юу тохиолдсон тухайгаа дэлгэрэнгүй өгүүлдэг. Ингэхдээ өдөр бүрийг бие махбод, сэтгэл санаа, мэдрэмж, итгэл үнэмшлийн хувьд хямралтай өнгөрүүлэх нь хүний сэтгэл зүйд хэрхэн нөлөөлдгийг эрэлхийлжээ. Хүйтэн, чийгтэй, бохир орчинд өлсөж, даарч, харгалзагч нарт зандруулан хүнд хөдөлмөр эрхлэх үед хоригдлуудын зан төлөв өөрчлөгдөж, эрүүл бус ааш авир гаргаж эхэлдэг байна. Эхний шатанд тэд зовлон шаналлаас зайлсхийхийг хичээж, гэр бүлээ дурсан санаж, түүгээр өөрийгөө тэжээдэг. Эргэн тойронд болж буй муу муухайг зүйлсийг жигшиж, эмзгээр хүлээж авна. </p><p class="MsoNormal">Харин хоёрдугаар шатнаас дуу шуу багатай болж, гөлрөнгө болж эхэлдэг аж. Цаашлаад харц дальдчихаа болж, царай нь дүйнгэ, хөшүүн болно. Эцэстээ хэн нэгэн биед нь хүрсэн ч тоохоо больж, мэдрэмжгүй болдог. Ингээд зарим нь хашааны цахилгаан гүйдэлтэй төмөр утсанд зүүгдэж амиа хорлох алхам хийдэг бол өөр нэг нь амьдралын төлөө юу ч хийхэд бэлэн болдог байна.</p><p class="MsoNormal"> Дэлхийн II дайны үед сэтгэл зүйн хямрал, эмгэгтэй хүмүүсийн тоо огцом нэмэгдэж, гэр бүл, хайртай бүхнээ алдсанаас болж өнчрөх, хагацах, гашуудах зэрэг сэтгэцийн асуудал хүн бүрд тулгарах болжээ. Улмаар Дэлхийн II дайны үед цэргүүдийг сэтгэл зүйн хувьд бэлтгэх, иргэдийг дайны дараах хямралыг даван туулахад нь туслах зорилгоор сэтгэл зүйн зөвлөгөө мэргэжлийн түвшинд хөгжиж эхэлжээ. Энэ үеэр сэтгэл заслын төрөл бүрийн аргууд бий болж, сэтгэл судлаач, засалчид бүтээлүүдээ туурвих болсон юм. </p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://www.unread.today/files/53/dfc4aa1ec01f8848c57a364d397feca8.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Логотерапи гэж юу вэ? </h3><p></p><p class="MsoNormal">Хүн эр зориг, итгэл найдвараа зэрэг алдвал амиа алдах ч үр дагавартай болохыг олон жишээгээр тайлбарлаж болох аж. Тухайлбал, Аушвиц хорих лагерьт 1944-1945 оны Зул сарын баяр, Шинэ жилийн баярын үеэр хоригдлуудын амиа хорлох, нас баралтын тоо өмнөх жилүүдийнхээс өндөр гарчээ. Хөдөлмөрийн хүнд нөхцөл, хүнсний тааруу хангамж, цаг агаарын байдал, өвчин тахал зэргийг хоригдлуудын амиа алдах үндсэн шалтгаан гэж үзсэнгүй. Харин ихэнх нь зул сарын баяраар гэртээ гэр бүлтэйгээ байх болно гэх итгэл найдвар нь унтарсанд урам хугарч сэтгэл зүйгээрээ үхсэн гэж Виктор Фрэнкл үзжээ.</p><p class="MsoNormal">Тиймээс тэр өөрийн гол бүтээлүүдээ “хүний амьдралын гол хөдөлгөгч хүч нь утга учрын эрэлд оршдог” гэх үзэлд тулгуурлаж бичжээ. Хэрвээ бид амьдралын утга учраа олж чадахгүй төөрөлдсөөр байвал эцэстээ юуг ч тоохоо больж, сэтгэл гутралд автан психологийн асуудалд ордог ажээ.</p><p class="MsoNormal">Тиймээс логотерапи нь амьдралыг утга учрыг хайх хүслийг үндсэн зарчим болгожээ. Өөрийн амьдралын утга учрыг олох гэсэн хүсэл эрмэлзэл хүний анхдагч өдөөгч хүч болдог байна. Номд “Зовлонтойгоо эвлэрэхгүй байх нь амьдралыг утга учиртай, зоригтой болгодог оюун санааны эрх чөлөө юм” хэмээн онцолсон байдаг.</p><p class="MsoNormal">Хорих лагерьт очсон хүнд сонголтгүй мэт санагдаж болно. Тэнд хүний бардам зам, баатарлаг шинжүүд үгүй болдог ч оюун санааны бие даасан байдал, сэтгэл зүйн эрх чөлөө байсаар л байдаг аж. Хэрвээ сэтгэл зүйн эрх чөлөө байгаа л бол хорих лагерьт хэчнээн өлсөж, ядарсан ч хамгийн сүүлийн зүсэм талхаа бусдад өгөх сэтгэлтэй байдаг гэж үзжээ. Өөрөөр хэлбэл, хүн ямар ч нөхцөлд байсан сэтгэл зүйн дархлаагаараа өөрийгөө аварч болох аж.</p><p class="MsoNormal">Тэрээр амьдралын утга учрыг тулд дараах гурван зүйлсээс олж болохыг онцолжээ: <br>-Бүтээлч, хариуцлагатай ажил хийх<br>-Бусдыг хайрлах <br>-Зовлон бэрхшээлийг давж гарах <br><br>Өдөр бүр хийн, аз жаргалтай байх тэр зүйлсээ олж, зорилгоо тодорхойлон, түүнийхээ төлөө тууштай зүтгэх нь хүний бүтээмжийг сайжруулж, амьдралыг харах өнцгийг ч өөрчилдөг ажээ. Хүн гэдэг сэтгэлийн амьтан учраас гэр бүл, дотнын хүмүүсээ хайрлаж, хайрлуулах нь ч хамгийн чухал хэрэгцээ юм. Эцэст нь, зовлон бэрхшээл бүрийг үгүйсгэхийн оронд амьдралын нэг хэсэг гэж хүлээн авч, хандлагаа өөрчлөх нь зүйтэй гэжээ.</p> </div>	"Утга учрын төлөөх хүмүүний эрэл хайгуул" хэмээн хөрвүүлж болох энэ ном бол сая сая хүний амьдралыг өөрчилсөн, хамгийн нөлөө бүхий номуудын нэг билээ. Дэлхий даяар 12 сая хувь борлуулагдсан энэ алдарт бүтээлийг дэлхийн хоёрдугаар дайны үед нацистуудын хорих лагерьт 3 жил хоригдож, гэр бүлийнхнээ алдсан, мэдрэлийн эмч Виктор Фрэнкл бичсэн юм. Хүний туулж болох сэтгэл зүйн хамгийн хүнд хэцүү нөхцөл байдлыг өөрийн биеэр туулж, өөр олон мянган хүний хэрхэхийг ойроос харж анзаарсан тэрээр хожим нь 30 гаруй ном бичиж, логотерапи хэмээх сэтгэл зүйн эмчилгээний шинэ аргыг нээсэн гэдэг. Зохиолчийн тухай Виктор Фрэнкл 1939 онд гэр бүлийн хамт нацистуудын хорих лагерьт гурван жил хоригдож, хүнд хүчир, хар бор ажилд дарагдан, өдөр бүрийг үхэх, сэхэхийн заагт өнгөрүүлсэн гэдэг. Хорих лагериас амьд гарсан ч ээж нь хорт хийн тасалгаанд амиа алдаж, дөнгөж 24 настай байсан эхнэр нь хорих лагерьт очсон даруйдаа цаазаар авахуулсныг мэджээ. Тэрээр хоригдохоосоо өмнө Еврейчүүдэд зориулсан Рофчайлд эмнэлгийн мэдрэлийн тасгийн эрхлэгчээр ажиллаж байсан бол суллагдсаныхаа дараахан Вена дахь нейрологийн поликлиникт захирлаар томилогдон 25 жилийн турш ажиллажээ. Энэхүү номоо суллагдсаныхаа дараа ес хоногийн дотор бичиж хэвлүүлсэн байна. Номын тухай Номын “Хорих лагерийн дурсамж” хэсэгт Терезиенштадт болон Аушвиц хорих лагерьт ирсэн өдрөөс хойш юу тохиолдсон тухайгаа дэлгэрэнгүй өгүүлдэг. Ингэхдээ өдөр бүрийг бие махбод, сэтгэл санаа, мэдрэмж, итгэл үнэмшлийн хувьд хямралтай өнгөрүүлэх нь хүний сэтгэл зүйд хэрхэн нөлөөлдгийг эрэлхийлжээ. Хүйтэн, чийгтэй, бохир орчинд өлсөж, даарч, харгалзагч нарт зандруулан хүнд хөдөлмөр эрхлэх үед хоригдлуудын зан төлөв өөрчлөгдөж, эрүүл бус ааш авир гаргаж эхэлдэг байна. Эхний шатанд тэд зовлон шаналлаас зайлсхийхийг хичээж, гэр бүлээ дурсан санаж, түүгээр өөрийгөө тэжээдэг. Эргэн тойронд болж буй муу муухайг зүйлсийг жигшиж, эмзгээр хүлээж авна. Харин хоёрдугаар шатнаас дуу шуу багатай болж, гөлрөнгө болж эхэлдэг аж. Цаашлаад харц дальдчихаа болж, царай нь дүйнгэ, хөшүүн болно. Эцэстээ хэн нэгэн биед нь хүрсэн ч тоохоо больж, мэдрэмжгүй болдог. Ингээд зарим нь хашааны цахилгаан гүйдэлтэй төмөр утсанд зүүгдэж амиа хорлох алхам хийдэг бол өөр нэг нь амьдралын төлөө юу ч хийхэд бэлэн болдог байна. Дэлхийн II дайны үед сэтгэл зүйн хямрал, эмгэгтэй хүмүүсийн тоо огцом нэмэгдэж, гэр бүл, хайртай бүхнээ алдсанаас болж өнчрөх, хагацах, гашуудах зэрэг сэтгэцийн асуудал хүн бүрд тулгарах болжээ. Улмаар Дэлхийн II дайны үед цэргүүдийг сэтгэл зүйн хувьд бэлтгэх, иргэдийг дайны дараах хямралыг даван туулахад нь туслах зорилгоор сэтгэл зүйн зөвлөгөө мэргэжлийн түвшинд хөгжиж эхэлжээ. Энэ үеэр сэтгэл заслын төрөл бүрийн аргууд бий болж, сэтгэл судлаач, засалчид бүтээлүүдээ туурвих болсон юм. Логотерапи гэж юу вэ? Хүн эр зориг, итгэл найдвараа зэрэг алдвал амиа алдах ч үр дагавартай болохыг олон жишээгээр тайлбарлаж болох аж. Тухайлбал, Аушвиц хорих лагерьт 1944-1945 оны Зул сарын баяр, Шинэ жилийн баярын үеэр хоригдлуудын амиа хорлох, нас баралтын тоо өмнөх жилүүдийнхээс өндөр гарчээ. Хөдөлмөрийн хүнд нөхцөл, хүнсний тааруу хангамж, цаг агаарын байдал, өвчин тахал зэргийг хоригдлуудын амиа алдах үндсэн шалтгаан гэж үзсэнгүй. Харин ихэнх нь зул сарын баяраар гэртээ гэр бүлтэйгээ байх болно гэх итгэл найдвар нь унтарсанд урам хугарч сэтгэл зүйгээрээ үхсэн гэж Виктор Фрэнкл үзжээ. Тиймээс тэр өөрийн гол бүтээлүүдээ “хүний амьдралын гол хөдөлгөгч хүч нь утга учрын эрэлд оршдог” гэх үзэлд тулгуурлаж бичжээ. Хэрвээ бид амьдралын утга учраа олж чадахгүй төөрөлдсөөр байвал эцэстээ юуг ч тоохоо больж, сэтгэл гутралд автан психологийн асуудалд ордог ажээ. Тиймээс логотерапи нь амьдралыг утга учрыг хайх хүслийг үндсэн зарчим болгожээ. Өөрийн амьдралын утга учрыг олох гэсэн хүсэл эрмэлзэл хүний анхдагч өдөөгч хүч болдог байна. Номд “Зовлонтойгоо эвлэрэхгүй байх нь амьдралыг утга учиртай, зоригтой болгодог оюун санааны эрх чөлөө юм” хэмээн онцолсон байдаг. Хорих лагерьт очсон хүнд сонголтгүй мэт санагдаж болно. Тэнд хүний бардам зам, баатарлаг шинжүүд үгүй болдог ч оюун санааны бие даасан байдал, сэтгэл зүйн эрх чөлөө байсаар л байдаг аж. Хэрвээ сэтгэл зүйн эрх чөлөө байгаа л бол хорих лагерьт хэчнээн өлсөж, ядарсан ч хамгийн сүүлийн зүсэм талхаа бусдад өгөх сэтгэлтэй байдаг гэж үзжээ. Өөрөөр хэлбэл, хүн ямар ч нөхцөлд байсан сэтгэл зүйн дархлаагаараа өөрийгөө аварч болох аж. Тэрээр амьдралын утга учрыг тулд дараах гурван зүйлсээс олж болохыг онцолжээ: -Бүтээлч, хариуцлагатай ажил хийх -Бусдыг хайрлах -Зовлон бэрхшээлийг давж гарах Өдөр бүр хийн, аз жаргалтай байх тэр зүйлсээ олж, зорилгоо тодорхойлон, түүнийхээ төлөө тууштай зүтгэх нь хүний бүтээмжийг сайжруулж, амьдралыг харах өнцгийг ч өөрчилдөг ажээ. Хүн гэдэг сэтгэлийн амьтан учраас гэр бүл, дотнын хүмүүсээ хайрлаж, хайрлуулах нь ч хамгийн чухал хэрэгцээ юм. Эцэст нь, зовлон бэрхшээл бүрийг үгүйсгэхийн оронд амьдралын нэг хэсэг гэж хүлээн авч, хандлагаа өөрчлөх нь зүйтэй гэжээ.	"Утга учрын төлөөх хүмүүний эрэл хайгуул" хэмээн хөрвүүлж болох энэ ном бол сая сая хүний амьдралыг өөрчилсөн, хамгийн нөлөө бүхий номуудын нэг билээ. Дэлхий даяар 12 сая хувь борлуулагдсан энэ алдарт бүтээлийг дэлхийн хоёрдугаар дайны үед нацистуудын хорих лагерьт 3 жил хоригдож, гэр бүлийнхнээ алдсан, мэдрэлийн эмч Виктор Фрэнкл бичсэн юм. Хүний туулж болох сэтгэл зүйн хамгийн хүнд хэцүү нөхцөл байдлыг өөрийн биеэр туулж, өөр олон мянган хүний хэрхэхийг ойроос харж анзаарсан тэрээр хожим нь 30 гаруй ном бичиж, логотерапи хэмээх сэтгэл зүйн эмчилгээний шинэ аргыг нээсэн гэдэг. ### Зохиолчийн тухай Виктор Фрэнкл 1939 онд гэр бүлийн хамт нацистуудын хорих лагерьт гурван жил хоригдож, хүнд хүчир, хар бор ажилд дарагдан, өдөр бүрийг үхэх, сэхэхийн заагт өнгөрүүлсэн гэдэг. Хорих лагериас амьд гарсан ч ээж нь хорт хийн тасалгаанд амиа алдаж, дөнгөж 24 настай байсан эхнэр нь хорих лагерьт очсон даруйдаа цаазаар авахуулсныг мэджээ. Тэрээр хоригдохоосоо өмнө Еврейчүүдэд зориулсан Рофчайлд эмнэлгийн мэдрэлийн тасгийн эрхлэгчээр ажиллаж байсан бол суллагдсаныхаа дараахан Вена дахь нейрологийн поликлиникт захирлаар томилогдон 25 жилийн турш ажиллажээ. Энэхүү номоо суллагдсаныхаа дараа ес хоногийн дотор бичиж хэвлүүлсэн байна. ### Номын тухай Номын “Хорих лагерийн дурсамж” хэсэгт Терезиенштадт болон Аушвиц хорих лагерьт ирсэн өдрөөс хойш юу тохиолдсон тухайгаа дэлгэрэнгүй өгүүлдэг. Ингэхдээ өдөр бүрийг бие махбод, сэтгэл санаа, мэдрэмж, итгэл үнэмшлийн хувьд хямралтай өнгөрүүлэх нь хүний сэтгэл зүйд хэрхэн нөлөөлдгийг эрэлхийлжээ. Хүйтэн, чийгтэй, бохир орчинд өлсөж, даарч, харгалзагч нарт зандруулан хүнд хөдөлмөр эрхлэх үед хоригдлуудын зан төлөв өөрчлөгдөж, эрүүл бус ааш авир гаргаж эхэлдэг байна. Эхний шатанд тэд зовлон шаналлаас зайлсхийхийг хичээж, гэр бүлээ дурсан санаж, түүгээр өөрийгөө тэжээдэг. Эргэн тойронд болж буй муу муухайг зүйлсийг жигшиж, эмзгээр хүлээж авна. Харин хоёрдугаар шатнаас дуу шуу багатай болж, гөлрөнгө болж эхэлдэг аж. Цаашлаад харц дальдчихаа болж, царай нь дүйнгэ, хөшүүн болно. Эцэстээ хэн нэгэн биед нь хүрсэн ч тоохоо больж, мэдрэмжгүй болдог. Ингээд зарим нь хашааны цахилгаан гүйдэлтэй төмөр утсанд зүүгдэж амиа хорлох алхам хийдэг бол өөр нэг нь амьдралын төлөө юу ч хийхэд бэлэн болдог байна. Дэлхийн II дайны үед сэтгэл зүйн хямрал, эмгэгтэй хүмүүсийн тоо огцом нэмэгдэж, гэр бүл, хайртай бүхнээ алдсанаас болж өнчрөх, хагацах, гашуудах зэрэг сэтгэцийн асуудал хүн бүрд тулгарах болжээ. Улмаар Дэлхийн II дайны үед цэргүүдийг сэтгэл зүйн хувьд бэлтгэх, иргэдийг дайны дараах хямралыг даван туулахад нь туслах зорилгоор сэтгэл зүйн зөвлөгөө мэргэжлийн түвшинд хөгжиж эхэлжээ. Энэ үеэр сэтгэл заслын төрөл бүрийн аргууд бий болж, сэтгэл судлаач, засалчид бүтээлүүдээ туурвих болсон юм. ### Логотерапи гэж юу вэ? Хүн эр зориг, итгэл найдвараа зэрэг алдвал амиа алдах ч үр дагавартай болохыг олон жишээгээр тайлбарлаж болох аж. Тухайлбал, Аушвиц хорих лагерьт 1944-1945 оны Зул сарын баяр, Шинэ жилийн баярын үеэр хоригдлуудын амиа хорлох, нас баралтын тоо өмнөх жилүүдийнхээс өндөр гарчээ. Хөдөлмөрийн хүнд нөхцөл, хүнсний тааруу хангамж, цаг агаарын байдал, өвчин тахал зэргийг хоригдлуудын амиа алдах үндсэн шалтгаан гэж үзсэнгүй. Харин ихэнх нь зул сарын баяраар гэртээ гэр бүлтэйгээ байх болно гэх итгэл найдвар нь унтарсанд урам хугарч сэтгэл зүйгээрээ үхсэн гэж Виктор Фрэнкл үзжээ. Тиймээс тэр өөрийн гол бүтээлүүдээ “хүний амьдралын гол хөдөлгөгч хүч нь утга учрын эрэлд оршдог” гэх үзэлд тулгуурлаж бичжээ. Хэрвээ бид амьдралын утга учраа олж чадахгүй төөрөлдсөөр байвал эцэстээ юуг ч тоохоо больж, сэтгэл гутралд автан психологийн асуудалд ордог ажээ. Тиймээс логотерапи нь амьдралыг утга учрыг хайх хүслийг үндсэн зарчим болгожээ. Өөрийн амьдралын утга учрыг олох гэсэн хүсэл эрмэлзэл хүний анхдагч өдөөгч хүч болдог байна. Номд “Зовлонтойгоо эвлэрэхгүй байх нь амьдралыг утга учиртай, зоригтой болгодог оюун санааны эрх чөлөө юм” хэмээн онцолсон байдаг. Хорих лагерьт очсон хүнд сонголтгүй мэт санагдаж болно. Тэнд хүний бардам зам, баатарлаг шинжүүд үгүй болдог ч оюун санааны бие даасан байдал, сэтгэл зүйн эрх чөлөө байсаар л байдаг аж. Хэрвээ сэтгэл зүйн эрх чөлөө байгаа л бол хорих лагерьт хэчнээн өлсөж, ядарсан ч хамгийн сүүлийн зүсэм талхаа бусдад өгөх сэтгэлтэй байдаг гэж үзжээ. Өөрөөр хэлбэл, хүн ямар ч нөхцөлд байсан сэтгэл зүйн дархлаагаараа өөрийгөө аварч болох аж. Тэрээр амьдралын утга учрыг тулд дараах гурван зүйлсээс олж болохыг онцолжээ: -Бүтээлч, хариуцлагатай ажил хийх -Бусдыг хайрлах -Зовлон бэрхшээлийг давж гарах Өдөр бүр хийн, аз жаргалтай байх тэр зүйлсээ олж, зорилгоо тодорхойлон, түүнийхээ төлөө тууштай зүтгэх нь хүний бүтээмжийг сайжруулж, амьдралыг харах өнцгийг ч өөрчилдөг ажээ. Хүн гэдэг сэтгэлийн амьтан учраас гэр бүл, дотнын хүмүүсээ хайрлаж, хайрлуулах нь ч хамгийн чухал хэрэгцээ юм. Эцэст нь, зовлон бэрхшээл бүрийг үгүйсгэхийн оронд амьдралын нэг хэсэг гэж хүлээн авч, хандлагаа өөрчлөх нь зүйтэй гэжээ.
https://unread.today/c/book-ergeltsongolt	Номын тухай	Ichinnorov Yo.	2020-02-29T00:00:00	2 сарын 29, 2020	Г.Амартүвшингийн “Эргэлт, сонголт” номын тухай	<div class="article-body"> <p dir="ltr">“Шарк танк” нэвтрүүлгийн шүүгчээр ажиллан гарааны бизнес эхлүүлж буй хүмүүст хөрөнгө оруулж, хүч нэмсэн, Хас Банкны ерөнхий захирал асан Г.Амартүвшинг бид “Амараа шарк” нэрээр мэддэг болсон. "Шарк Танк" нэвтрүүлэгт оролцсон цагаас нь хойш түүнтэй олон залуучууд холбогдож, гарааны бизнес, карьер төлөвлөлт, мэргэжил сонгол зэрэг сэдвээр зөвлөгөө хүсдэг болжээ. Иймэрхүү уулзалт, урилгыг боломжоороо хүлээн авахыг тэр хичээдэг ч нэг бүрчлэн уулзаад байж чаддаггүй тул ерөөс өөрийн амьдрал, ажил карьерын тухай өгүүлсэн “Эргэлт, сонголт” номоо бичихээр шийдсэн аж. Ингээд тун саяхан хэвлэгдсэн энэ номыг тоймлон хүргэе.</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">номын тухай</h3><p></p><p dir="ltr">Энэхүү номд зохиогч өнөөдрийн “Амараа шарк”-ийг хэрхэн бий болсон талаар намтар түүхээ хүүрнэжээ. Уншаад үзэхэд өөрт олдсон боломжуудыг шүүрч, зөв газраа зөв цагтаа байна, хүсэл мөрөөдлийнхөө төлөө тууштай зүтгэн өнөөгийн бие хүнээ бүтээж дээ гэсэн сэтгэгдэл төрсөн юм.<br><br>Тэрээр 90-ээд оны үед гэр бүлтэйгээ Бельги улсыг зорьж, бакалаврт суралцсан нь амьдралынх нь анхны эргэлтийн цэг байв. Мэдээж хориодхон настай залуу гадаадад очиж суурьшихад соёлын зөрүү их байсан нь дамжиггүй. Тэр л үеэс түүний амьдрал адал явдлаар дүүрэн, азтай, адармаатай болж эхэлжээ. Үүний дараа амьдралд нь ямар ямар эргэлтийн цэгүүд тохиосон, гадаадын дотоодын компаниудад ажиллаж байхдаа юу юу сурсан, юу юун дээр алдсан болоод оносноо залуучуудад сургамжтай байдлаар, өөрт болон өрөөлийн жишээгээр баяжуулан өгүүлсэн байна.</p><p dir="ltr">Номд түүний 2005 онд Харвардын их сургуулийн элсэлтийн шалгаруулалтад бичиж байсан захидал хүртэл байх аж. Мөн аливааг олон талаас нь харах чадвар, өөрийгөө хөгжүүлэн цаашлаад эх орондоо хувь нэмэр оруулах сэтгэлгээ, амьдралын жинхэнэ аз жаргал чухам юу болох зэрэг сэдвээр өөрийн ертөнцийг уншигчидтай хуваалцжээ. </p><p dir="ltr">Зохиогчтой сүүлд уулзахад “Одоогийн залуучууд хэн нэгнээс хүссэн зүйлийнхээ талаар асууж, зөвлөгөө авах боломжтой байдаг нь үнэхээр атаархам. Намайг залуу байхад тийм зүйл байгаагүй” гэж билээ. Энэ номыг уншаад, үнэхээр л өнөөгийн залуучууд бидэнд бүх л боломж нээлттэй байна даа, гагцхүү түүнийг алдалгүй шүүрээд хөдөлмөрлөх л чухал юм гэж бодогдож байв.</p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://www.unread.today/files/a6166f9e-394e-4a2e-b88b-6d7afeaffe10/1b74036e33d52615b5c2d95b8462bbcb.png"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">номын хэсгээс</h3><p></p><p>- Мөрөөдөл гэдэг хэчнээн нандин, үнэ цэнтэйг би мэднэ. Гэхдээ бодит байдалд буугаагүй мөрөөдөл бол зүгээр л хоосон мөрөөдөл гэдгийг ч бас мэднэ. Ялангуяа чи нэг насаараа ажиллах мэргэжлээ сонгох гэж байгаа бол уу? Чиний мөрөөдөл зүгээр л хөнгөн шохоорхол биш биз? Насаараа ийм ажил хийгээд явбал чи жаргалтай байж чадах уу? Мөрөөдлийн ажлаа хийхэд чинь зах зээл, боломж нь байна уу? Чи хэзээ нэгэн цагт залхахгүй, гуйвшгүй байж чадах уу? Хэрэв чи эдгээр асуултад тийм гэж хариулж чадвал зөв мэргэжлээ сонгожээ гэсэн үг! </p><p dir="ltr" role="presentation">- Буй газраа өөрийгөө тунхаглах, “Би ийм хувь хүн шүү” гэдгээ мэдрүүлэх нь олны дунд ажиллах, суралцахын нэг том шалгуур. Хэн ч биш, хамт олондоо үгүйлэгдэх дүр төрхгүй, зүгээр л нэг даруухан монгол залуу байсаар төгсөхийг би үнэхээр хүсээгүй. Ийм бодолд хөтлөгдсөн хүн өөрийн эрхгүй л давуу тал онцлогоо хайгаад эхэлдэг юм билээ. </p><p>- Гэхдээ эх орноос илүү үнэ цэнтэй газар үгүй гэдгийг ойлгох хүртлээ залуу хүн тодорхой насанд хүрэх хэрэгтэй болдог юм шиг. Хэчнээн өндөр цалинтай, сайхан ажил хийж байлаа ч тэр бүхэн өөр улс орны төлөө гэж бодохоор аяндаа л дутуу, нэг л харь хөндий санагдаад эхэлдэг. Олон жилийн турш хуримтлуулсан мэдлэг боловсрол минь Монголд ирсэн хойно л жинхэнэ утгаараа үнэ цэнтэй. Англид над шиг замнал, ажлын туршлагатай хүн Монголтой харьцуулахад хэдэн мянгаараа бий. Би ажлаа орхилоо гэхэд дараагийн хүн гараад л ирнэ. Харин тэд Монголыг сонгож ирэхгүй шүү дээ. Тэгэхээр хуримтлуулсан туршлага, сурсан мэдлэгээ аваад эх орондоо ирж ажиллаж байгаа минь аль аль талдаа маш том үнэ цэнтэй, чухал үйлс болж сэтгэлд минь буудаг. Монголчууд бид цөөхүүлээ болохоор тэр байх л даа. <br></p><p>- Ер нь хүн ажлаас гадуур өөрт эрхэм чухаг санагддаг зүйлээ олж, түүндээ шунан дурлаж автана гэдэг стресс, ажлын ачааллаас ангижрах хамгийн сайн аргаас гадна амьдралаас авч болох гайхалтай таашаал шүү дээ. Чухам тэр л мэдрэмж биднийг аз жаргалтай, зорилго тэмүүлэлтэй болгож өгдөг юм шиг. Миний хувьд тэр л таашаал мэдрэмж, хобби минь дугуйн спорт юм. <br></p><p>- Жирийн ажилтан, захирал хоёрын хоорондын мэдээлэл солилцоо хэр ойрхон, хэр хурдан байгаагаас компанийн хөгжлийг харж болохоор. Өнөөдөр ирсэн гомдол гурван өдрийн дараа даргад хүрээд, өнөөх нь ганцаараа шаналж шаналж нэг шийдвэр гаргаад тэр нь хэрэглэгч асуудлаа шийдүүлэх хүртэл ахиж хэдэн өдөр аваад байвал, ийм сунжирсан аргаар одоо үед амжилттай бизнес хийх хэцүү. </p><p>- Энэхүү номыг уншихад бүх замнал минь ногоон гэрлээр явчихсан юм шиг сэтгэгдэл танд төрж магадгүй. Үнэн хэрэгтээ хоёр зөв оновчтой шийдвэрийн ард таван буруу сонголт байж, алдсан минь оносноосоо олон шүү.</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">зарим эшлэл</h3><ul><li>Боломжийг олж хараад зүтгэх зөв чадвараас илүүтэй боломждоо боломж олгох нь чухал.</li><li>Ганцхан л зүйлд уягдчихаад, аливаа зүйлс олон талтайг олж харахгүй тийн явах зуур ирээдүйд чамд маш том боломж авчрах “эргэлтийн цэг” чинь зөрөөд одчихвол яана?</li><li>Хэрэв итгэлийг нь даавал компани таны карьерыг дээшлүүлэх болно.</li><li>Ажил карьертаа амжилт олохын тулд бүх талын мэдлэгтэй байхаас гадна ямар нэгэн зүйл дээр бусдаас илт ялгарах хэрэгтэй.</li><li>Даруу байж, өөрийнхөө амжилтад үл итгэнэ, үл ойшооно гэдэг сайн хэрэг биш.</li><li>Ер нь ажил гэдэг алхам тутмын сургамж байдаг.</li><li>Сайн хүмүүстэй таарч нийлнэ гэдэг зол завшаан. </li><li>Амжилт гэдэг бол хувь хүний хэмжээгээр хязгаарлагддаггүй, харин бусадтай хуваалцаж байх ёстой зүйл гэж би ойлгодог.</li><li>Мэргэжил гэдэг бол тухайн салбартаа эрүүл саруул хандах хандлага. </li><li>Өөрийгөө хөгжүүлнэ гэдэг бол залуу хүний хувьд жинхэнэ эх оронч үзэл, жинхэнэ эх оронч үйл хэрэг.</li><li>Давуу тал нэгэнт чамд суусан бол цааш тэтгээд, түүнийгээ луужин болгоод явахад алзахгүй. Харин сул тал л чиний жинхэнэ ажиллах, засаж залах ёстой зүйл.</li><li>Залуудаа хохирол багатай алдаж үзэх, түүнээсээ сургамж авах, алдаанаасаа өөрөө эргэн суралцах нь хамгийн чухал. </li></ul> </div>	“Шарк танк” нэвтрүүлгийн шүүгчээр ажиллан гарааны бизнес эхлүүлж буй хүмүүст хөрөнгө оруулж, хүч нэмсэн, Хас Банкны ерөнхий захирал асан Г.Амартүвшинг бид “Амараа шарк” нэрээр мэддэг болсон. "Шарк Танк" нэвтрүүлэгт оролцсон цагаас нь хойш түүнтэй олон залуучууд холбогдож, гарааны бизнес, карьер төлөвлөлт, мэргэжил сонгол зэрэг сэдвээр зөвлөгөө хүсдэг болжээ. Иймэрхүү уулзалт, урилгыг боломжоороо хүлээн авахыг тэр хичээдэг ч нэг бүрчлэн уулзаад байж чаддаггүй тул ерөөс өөрийн амьдрал, ажил карьерын тухай өгүүлсэн “Эргэлт, сонголт” номоо бичихээр шийдсэн аж. Ингээд тун саяхан хэвлэгдсэн энэ номыг тоймлон хүргэе. номын тухай Энэхүү номд зохиогч өнөөдрийн “Амараа шарк”-ийг хэрхэн бий болсон талаар намтар түүхээ хүүрнэжээ. Уншаад үзэхэд өөрт олдсон боломжуудыг шүүрч, зөв газраа зөв цагтаа байна, хүсэл мөрөөдлийнхөө төлөө тууштай зүтгэн өнөөгийн бие хүнээ бүтээж дээ гэсэн сэтгэгдэл төрсөн юм. Тэрээр 90-ээд оны үед гэр бүлтэйгээ Бельги улсыг зорьж, бакалаврт суралцсан нь амьдралынх нь анхны эргэлтийн цэг байв. Мэдээж хориодхон настай залуу гадаадад очиж суурьшихад соёлын зөрүү их байсан нь дамжиггүй. Тэр л үеэс түүний амьдрал адал явдлаар дүүрэн, азтай, адармаатай болж эхэлжээ. Үүний дараа амьдралд нь ямар ямар эргэлтийн цэгүүд тохиосон, гадаадын дотоодын компаниудад ажиллаж байхдаа юу юу сурсан, юу юун дээр алдсан болоод оносноо залуучуудад сургамжтай байдлаар, өөрт болон өрөөлийн жишээгээр баяжуулан өгүүлсэн байна. Номд түүний 2005 онд Харвардын их сургуулийн элсэлтийн шалгаруулалтад бичиж байсан захидал хүртэл байх аж. Мөн аливааг олон талаас нь харах чадвар, өөрийгөө хөгжүүлэн цаашлаад эх орондоо хувь нэмэр оруулах сэтгэлгээ, амьдралын жинхэнэ аз жаргал чухам юу болох зэрэг сэдвээр өөрийн ертөнцийг уншигчидтай хуваалцжээ. Зохиогчтой сүүлд уулзахад “Одоогийн залуучууд хэн нэгнээс хүссэн зүйлийнхээ талаар асууж, зөвлөгөө авах боломжтой байдаг нь үнэхээр атаархам. Намайг залуу байхад тийм зүйл байгаагүй” гэж билээ. Энэ номыг уншаад, үнэхээр л өнөөгийн залуучууд бидэнд бүх л боломж нээлттэй байна даа, гагцхүү түүнийг алдалгүй шүүрээд хөдөлмөрлөх л чухал юм гэж бодогдож байв. номын хэсгээс - Мөрөөдөл гэдэг хэчнээн нандин, үнэ цэнтэйг би мэднэ. Гэхдээ бодит байдалд буугаагүй мөрөөдөл бол зүгээр л хоосон мөрөөдөл гэдгийг ч бас мэднэ. Ялангуяа чи нэг насаараа ажиллах мэргэжлээ сонгох гэж байгаа бол уу? Чиний мөрөөдөл зүгээр л хөнгөн шохоорхол биш биз? Насаараа ийм ажил хийгээд явбал чи жаргалтай байж чадах уу? Мөрөөдлийн ажлаа хийхэд чинь зах зээл, боломж нь байна уу? Чи хэзээ нэгэн цагт залхахгүй, гуйвшгүй байж чадах уу? Хэрэв чи эдгээр асуултад тийм гэж хариулж чадвал зөв мэргэжлээ сонгожээ гэсэн үг! - Буй газраа өөрийгөө тунхаглах, “Би ийм хувь хүн шүү” гэдгээ мэдрүүлэх нь олны дунд ажиллах, суралцахын нэг том шалгуур. Хэн ч биш, хамт олондоо үгүйлэгдэх дүр төрхгүй, зүгээр л нэг даруухан монгол залуу байсаар төгсөхийг би үнэхээр хүсээгүй. Ийм бодолд хөтлөгдсөн хүн өөрийн эрхгүй л давуу тал онцлогоо хайгаад эхэлдэг юм билээ. - Гэхдээ эх орноос илүү үнэ цэнтэй газар үгүй гэдгийг ойлгох хүртлээ залуу хүн тодорхой насанд хүрэх хэрэгтэй болдог юм шиг. Хэчнээн өндөр цалинтай, сайхан ажил хийж байлаа ч тэр бүхэн өөр улс орны төлөө гэж бодохоор аяндаа л дутуу, нэг л харь хөндий санагдаад эхэлдэг. Олон жилийн турш хуримтлуулсан мэдлэг боловсрол минь Монголд ирсэн хойно л жинхэнэ утгаараа үнэ цэнтэй. Англид над шиг замнал, ажлын туршлагатай хүн Монголтой харьцуулахад хэдэн мянгаараа бий. Би ажлаа орхилоо гэхэд дараагийн хүн гараад л ирнэ. Харин тэд Монголыг сонгож ирэхгүй шүү дээ. Тэгэхээр хуримтлуулсан туршлага, сурсан мэдлэгээ аваад эх орондоо ирж ажиллаж байгаа минь аль аль талдаа маш том үнэ цэнтэй, чухал үйлс болж сэтгэлд минь буудаг. Монголчууд бид цөөхүүлээ болохоор тэр байх л даа. - Ер нь хүн ажлаас гадуур өөрт эрхэм чухаг санагддаг зүйлээ олж, түүндээ шунан дурлаж автана гэдэг стресс, ажлын ачааллаас ангижрах хамгийн сайн аргаас гадна амьдралаас авч болох гайхалтай таашаал шүү дээ. Чухам тэр л мэдрэмж биднийг аз жаргалтай, зорилго тэмүүлэлтэй болгож өгдөг юм шиг. Миний хувьд тэр л таашаал мэдрэмж, хобби минь дугуйн спорт юм. - Жирийн ажилтан, захирал хоёрын хоорондын мэдээлэл солилцоо хэр ойрхон, хэр хурдан байгаагаас компанийн хөгжлийг харж болохоор. Өнөөдөр ирсэн гомдол гурван өдрийн дараа даргад хүрээд, өнөөх нь ганцаараа шаналж шаналж нэг шийдвэр гаргаад тэр нь хэрэглэгч асуудлаа шийдүүлэх хүртэл ахиж хэдэн өдөр аваад байвал, ийм сунжирсан аргаар одоо үед амжилттай бизнес хийх хэцүү. - Энэхүү номыг уншихад бүх замнал минь ногоон гэрлээр явчихсан юм шиг сэтгэгдэл танд төрж магадгүй. Үнэн хэрэгтээ хоёр зөв оновчтой шийдвэрийн ард таван буруу сонголт байж, алдсан минь оносноосоо олон шүү. зарим эшлэл Боломжийг олж хараад зүтгэх зөв чадвараас илүүтэй боломждоо боломж олгох нь чухал. Ганцхан л зүйлд уягдчихаад, аливаа зүйлс олон талтайг олж харахгүй тийн явах зуур ирээдүйд чамд маш том боломж авчрах “эргэлтийн цэг” чинь зөрөөд одчихвол яана? Хэрэв итгэлийг нь даавал компани таны карьерыг дээшлүүлэх болно. Ажил карьертаа амжилт олохын тулд бүх талын мэдлэгтэй байхаас гадна ямар нэгэн зүйл дээр бусдаас илт ялгарах хэрэгтэй. Даруу байж, өөрийнхөө амжилтад үл итгэнэ, үл ойшооно гэдэг сайн хэрэг биш. Ер нь ажил гэдэг алхам тутмын сургамж байдаг. Сайн хүмүүстэй таарч нийлнэ гэдэг зол завшаан. Амжилт гэдэг бол хувь хүний хэмжээгээр хязгаарлагддаггүй, харин бусадтай хуваалцаж байх ёстой зүйл гэж би ойлгодог. Мэргэжил гэдэг бол тухайн салбартаа эрүүл саруул хандах хандлага. Өөрийгөө хөгжүүлнэ гэдэг бол залуу хүний хувьд жинхэнэ эх оронч үзэл, жинхэнэ эх оронч үйл хэрэг. Давуу тал нэгэнт чамд суусан бол цааш тэтгээд, түүнийгээ луужин болгоод явахад алзахгүй. Харин сул тал л чиний жинхэнэ ажиллах, засаж залах ёстой зүйл. Залуудаа хохирол багатай алдаж үзэх, түүнээсээ сургамж авах, алдаанаасаа өөрөө эргэн суралцах нь хамгийн чухал.	“Шарк танк” нэвтрүүлгийн шүүгчээр ажиллан гарааны бизнес эхлүүлж буй хүмүүст хөрөнгө оруулж, хүч нэмсэн, Хас Банкны ерөнхий захирал асан Г.Амартүвшинг бид “Амараа шарк” нэрээр мэддэг болсон. "Шарк Танк" нэвтрүүлэгт оролцсон цагаас нь хойш түүнтэй олон залуучууд холбогдож, гарааны бизнес, карьер төлөвлөлт, мэргэжил сонгол зэрэг сэдвээр зөвлөгөө хүсдэг болжээ. Иймэрхүү уулзалт, урилгыг боломжоороо хүлээн авахыг тэр хичээдэг ч нэг бүрчлэн уулзаад байж чаддаггүй тул ерөөс өөрийн амьдрал, ажил карьерын тухай өгүүлсэн “Эргэлт, сонголт” номоо бичихээр шийдсэн аж. Ингээд тун саяхан хэвлэгдсэн энэ номыг тоймлон хүргэе. ### номын тухай Энэхүү номд зохиогч өнөөдрийн “Амараа шарк”-ийг хэрхэн бий болсон талаар намтар түүхээ хүүрнэжээ. Уншаад үзэхэд өөрт олдсон боломжуудыг шүүрч, зөв газраа зөв цагтаа байна, хүсэл мөрөөдлийнхөө төлөө тууштай зүтгэн өнөөгийн бие хүнээ бүтээж дээ гэсэн сэтгэгдэл төрсөн юм. Тэрээр 90-ээд оны үед гэр бүлтэйгээ Бельги улсыг зорьж, бакалаврт суралцсан нь амьдралынх нь анхны эргэлтийн цэг байв. Мэдээж хориодхон настай залуу гадаадад очиж суурьшихад соёлын зөрүү их байсан нь дамжиггүй. Тэр л үеэс түүний амьдрал адал явдлаар дүүрэн, азтай, адармаатай болж эхэлжээ. Үүний дараа амьдралд нь ямар ямар эргэлтийн цэгүүд тохиосон, гадаадын дотоодын компаниудад ажиллаж байхдаа юу юу сурсан, юу юун дээр алдсан болоод оносноо залуучуудад сургамжтай байдлаар, өөрт болон өрөөлийн жишээгээр баяжуулан өгүүлсэн байна. Номд түүний 2005 онд Харвардын их сургуулийн элсэлтийн шалгаруулалтад бичиж байсан захидал хүртэл байх аж. Мөн аливааг олон талаас нь харах чадвар, өөрийгөө хөгжүүлэн цаашлаад эх орондоо хувь нэмэр оруулах сэтгэлгээ, амьдралын жинхэнэ аз жаргал чухам юу болох зэрэг сэдвээр өөрийн ертөнцийг уншигчидтай хуваалцжээ. Зохиогчтой сүүлд уулзахад “Одоогийн залуучууд хэн нэгнээс хүссэн зүйлийнхээ талаар асууж, зөвлөгөө авах боломжтой байдаг нь үнэхээр атаархам. Намайг залуу байхад тийм зүйл байгаагүй” гэж билээ. Энэ номыг уншаад, үнэхээр л өнөөгийн залуучууд бидэнд бүх л боломж нээлттэй байна даа, гагцхүү түүнийг алдалгүй шүүрээд хөдөлмөрлөх л чухал юм гэж бодогдож байв. ### номын хэсгээс - Мөрөөдөл гэдэг хэчнээн нандин, үнэ цэнтэйг би мэднэ. Гэхдээ бодит байдалд буугаагүй мөрөөдөл бол зүгээр л хоосон мөрөөдөл гэдгийг ч бас мэднэ. Ялангуяа чи нэг насаараа ажиллах мэргэжлээ сонгох гэж байгаа бол уу? Чиний мөрөөдөл зүгээр л хөнгөн шохоорхол биш биз? Насаараа ийм ажил хийгээд явбал чи жаргалтай байж чадах уу? Мөрөөдлийн ажлаа хийхэд чинь зах зээл, боломж нь байна уу? Чи хэзээ нэгэн цагт залхахгүй, гуйвшгүй байж чадах уу? Хэрэв чи эдгээр асуултад тийм гэж хариулж чадвал зөв мэргэжлээ сонгожээ гэсэн үг! - Буй газраа өөрийгөө тунхаглах, “Би ийм хувь хүн шүү” гэдгээ мэдрүүлэх нь олны дунд ажиллах, суралцахын нэг том шалгуур. Хэн ч биш, хамт олондоо үгүйлэгдэх дүр төрхгүй, зүгээр л нэг даруухан монгол залуу байсаар төгсөхийг би үнэхээр хүсээгүй. Ийм бодолд хөтлөгдсөн хүн өөрийн эрхгүй л давуу тал онцлогоо хайгаад эхэлдэг юм билээ. - Гэхдээ эх орноос илүү үнэ цэнтэй газар үгүй гэдгийг ойлгох хүртлээ залуу хүн тодорхой насанд хүрэх хэрэгтэй болдог юм шиг. Хэчнээн өндөр цалинтай, сайхан ажил хийж байлаа ч тэр бүхэн өөр улс орны төлөө гэж бодохоор аяндаа л дутуу, нэг л харь хөндий санагдаад эхэлдэг. Олон жилийн турш хуримтлуулсан мэдлэг боловсрол минь Монголд ирсэн хойно л жинхэнэ утгаараа үнэ цэнтэй. Англид над шиг замнал, ажлын туршлагатай хүн Монголтой харьцуулахад хэдэн мянгаараа бий. Би ажлаа орхилоо гэхэд дараагийн хүн гараад л ирнэ. Харин тэд Монголыг сонгож ирэхгүй шүү дээ. Тэгэхээр хуримтлуулсан туршлага, сурсан мэдлэгээ аваад эх орондоо ирж ажиллаж байгаа минь аль аль талдаа маш том үнэ цэнтэй, чухал үйлс болж сэтгэлд минь буудаг. Монголчууд бид цөөхүүлээ болохоор тэр байх л даа. - Ер нь хүн ажлаас гадуур өөрт эрхэм чухаг санагддаг зүйлээ олж, түүндээ шунан дурлаж автана гэдэг стресс, ажлын ачааллаас ангижрах хамгийн сайн аргаас гадна амьдралаас авч болох гайхалтай таашаал шүү дээ. Чухам тэр л мэдрэмж биднийг аз жаргалтай, зорилго тэмүүлэлтэй болгож өгдөг юм шиг. Миний хувьд тэр л таашаал мэдрэмж, хобби минь дугуйн спорт юм. - Жирийн ажилтан, захирал хоёрын хоорондын мэдээлэл солилцоо хэр ойрхон, хэр хурдан байгаагаас компанийн хөгжлийг харж болохоор. Өнөөдөр ирсэн гомдол гурван өдрийн дараа даргад хүрээд, өнөөх нь ганцаараа шаналж шаналж нэг шийдвэр гаргаад тэр нь хэрэглэгч асуудлаа шийдүүлэх хүртэл ахиж хэдэн өдөр аваад байвал, ийм сунжирсан аргаар одоо үед амжилттай бизнес хийх хэцүү. - Энэхүү номыг уншихад бүх замнал минь ногоон гэрлээр явчихсан юм шиг сэтгэгдэл танд төрж магадгүй. Үнэн хэрэгтээ хоёр зөв оновчтой шийдвэрийн ард таван буруу сонголт байж, алдсан минь оносноосоо олон шүү. ### зарим эшлэл * Боломжийг олж хараад зүтгэх зөв чадвараас илүүтэй боломждоо боломж олгох нь чухал. * Ганцхан л зүйлд уягдчихаад, аливаа зүйлс олон талтайг олж харахгүй тийн явах зуур ирээдүйд чамд маш том боломж авчрах “эргэлтийн цэг” чинь зөрөөд одчихвол яана? * Хэрэв итгэлийг нь даавал компани таны карьерыг дээшлүүлэх болно. * Ажил карьертаа амжилт олохын тулд бүх талын мэдлэгтэй байхаас гадна ямар нэгэн зүйл дээр бусдаас илт ялгарах хэрэгтэй. * Даруу байж, өөрийнхөө амжилтад үл итгэнэ, үл ойшооно гэдэг сайн хэрэг биш. * Ер нь ажил гэдэг алхам тутмын сургамж байдаг. * Сайн хүмүүстэй таарч нийлнэ гэдэг зол завшаан. * Амжилт гэдэг бол хувь хүний хэмжээгээр хязгаарлагддаггүй, харин бусадтай хуваалцаж байх ёстой зүйл гэж би ойлгодог. * Мэргэжил гэдэг бол тухайн салбартаа эрүүл саруул хандах хандлага. * Өөрийгөө хөгжүүлнэ гэдэг бол залуу хүний хувьд жинхэнэ эх оронч үзэл, жинхэнэ эх оронч үйл хэрэг. * Давуу тал нэгэнт чамд суусан бол цааш тэтгээд, түүнийгээ луужин болгоод явахад алзахгүй. Харин сул тал л чиний жинхэнэ ажиллах, засаж залах ёстой зүйл. * Залуудаа хохирол багатай алдаж үзэх, түүнээсээ сургамж авах, алдаанаасаа өөрөө эргэн суралцах нь хамгийн чухал.
https://unread.today/c/techworm-meshwifi	Techworm	Unread Today	2021-09-07T00:00:00	9 сарын 7, 2021	Mesh Wi-Fi: Интернэтийн сүлжээ унах асуудлыг надад даатга	<div class="article-body"> <h2>“Mobility” буюу хөдөлгөөнт төхөөрөмжүүд нь ажил хөнгөвчлөх чухал хэмжүүр болж, өдөр тутмын амьдралын өргөн хэрэглээ болжээ. Гэвч заримдаа гэрийн хаа нэг буланд интернэт тасалдаж, Wi-Fi сүлжээ хангалттай хүрэлцэхгүй байх үе тохиолддог уу? <div><br><div>Бид тэр бүх асуудлыг шийдэж, интернэтийн сүлжээг энгийн роутерээс хэд дахин илүү орон зайд дамжуулах Mesh Wi-Fi төхөөрөмжийн талаар танилцуулж байна. Утасгүй сүлжээний сигнал давхцах, олон төхөөрөмжийн хооронд шилжих зэрэг интернэтийн олон асуудлыг шийдэх уг төхөөрөмжийн талаар заавал мэдэх ёстой хэд хэдэн зүйлсийг хуваалцъя.</div></div></h2><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">mesh wifi гэж юу вэ? ямар давуу талтай вэ? </h3><p></p><p>Mesh Wi-Fi бол интернэтийн хамрах хүрээг тэлэх сонгодог шийдэл юм. Гэрийнхээ өнцөг булан бүрд өндөр хурдны интернэт саадгүй хүлээн авах боломжийг олгох уг төхөөрөмж нь утасгүй сүлжээний сигнал давхцах, хэрэглэгчийн ачаалал нэмэгдэх, олон төхөөрөмжийн хооронд шилжих үед гарах асуудлыг шийднэ. </p><p><a href="https://datareportal.com/reports/digital-2021-july-global-statshot" target="_blank">Дижитал хэрэглээний тайланд </a>дурдсанаар цар тахал, хөл хорионы улмаас дэлхийн хүн амын интернэт хэрэглээ өсөж, өдөрт дунджаар <b>долоон цагийг</b> интернэт орчинд өнгөрүүлж байна. Бид хурал уулзалт, хичээлээ цахимаар, ажилтай холбоотой ихэнх датаг интернэтээр дамжуулан авч буй цагт интернэтийнхээ хамрах хүрээг шалгаж, шаардлагатай бол нэмэх нь зүйн хэрэг. Заримдаа танай гэрийн хойд өрөөнд эсвэл хол байдаг угаалгын өрөөнд интернэтийн сүлжээ орж ирэхгүй байх тохиолдол гардаг уу? Тэр бүх асуудлын шийдэл нь Mesh төхөөрөмж юм. </p><p>Олон өрөөтэй айл өрхийн хувьд нэгээс илүү Wi-Fi төхөөрөмж суурилуулах нь зохимжтой. Олон роутер суулгаж, нэгээс нөгөөд шилжих байдлаар интернэт тасрах асуудлыг Mesh төхөөрөмж шийдэж чадна. <br><br></p> <div class="uk-margin-bottom uk-margin-top"><iframe width="614" height="380" frameborder="0" allowfullscreen src="//www.youtube.com/embed/7nMHkCvXZVM?rel=0"></iframe> </div><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Хэнд хэрэгтэй вэ? </h3><p>Mesh Wi-Fi төхөөрөмж нь олон өрөө тасалгаа, давхар бүхий том талбайтай байшинд амьдардаг гэр бүл, айл өрхөд тун тохиромжтой. Доод давхраас дээвэр хүртэл бүх өрөөний өнцөг булан бүрээс өндөр хурдны интернэтэд холбогдох боломжтой. </p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Хаанаас авч болох вэ? </h3><p></p><p>Mesh Wi-Fi төхөөрөмжийг "Юнител"-ийн үндсэн болон гэрээт салбаруудаар худалдан авах боломжтой. Тэд Wi-Fi сүлжээний хамрах хүрээг тэлэх <a href="https://www.univision.mn/promotion/603" target="_blank">Deco HC4 </a>төхөөрөмжийг санал болгож буй юм. Уг төхөөрөмж нь 2.4GHz болон 5GHz-ийн давтамжийн аль алиныг нь дэмждэг тул энгийн роутертэй харьцуулахад сувгийн тоо олон гэсэн үг. Авто замаар адилтгавал илүү өргөн эгнээтэй зам тавьж буйтай адил хэрэг. </p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/48/8c8fbcdd3135c3cd68c4bcec1f63eb1e.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Хэрхэн ашиглах вэ? </h3><p></p><p>Хэрэв та Mesh Wi-Fi төхөөрөмж худалдан авсан бол юун түрүүнд тохируулга хийх шаардлагатай. "Юнител"-ийн Deco HC4 төхөөрөмжийг авсан бол Deco апп татаж бүртгүүлснээр интернэтэд холбох үйл явц эхэлнэ. Төхөөрөмжийн байршил тохируулах, Wi-Fi сүлжээ үүсгэх зэрэг цөөн алхам хийх шаардлагатай. </p><p>Төхөөрөмжийг гал, ус, чийгшил, халуун орчноос хол байлгаж, эд ангийг нь салган, задалж засахыг бүү оролдоорой. Мөн эвдэрсэн цэнэглэгч эсвэл USB кабелийг төхөөрөмжид залгаж болохгүй. Зөвхөн үйлдвэрээс дагалдаж ирсэн цахилгаан залгуур ашиглах шаардлагатайг анхаараарай. <br><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/48/4fab4224add734184f81d39f66825589.jpg"></p> </div>	“Mobility” буюу хөдөлгөөнт төхөөрөмжүүд нь ажил хөнгөвчлөх чухал хэмжүүр болж, өдөр тутмын амьдралын өргөн хэрэглээ болжээ. Гэвч заримдаа гэрийн хаа нэг буланд интернэт тасалдаж, Wi-Fi сүлжээ хангалттай хүрэлцэхгүй байх үе тохиолддог уу? Бид тэр бүх асуудлыг шийдэж, интернэтийн сүлжээг энгийн роутерээс хэд дахин илүү орон зайд дамжуулах Mesh Wi-Fi төхөөрөмжийн талаар танилцуулж байна. Утасгүй сүлжээний сигнал давхцах, олон төхөөрөмжийн хооронд шилжих зэрэг интернэтийн олон асуудлыг шийдэх уг төхөөрөмжийн талаар заавал мэдэх ёстой хэд хэдэн зүйлсийг хуваалцъя. mesh wifi гэж юу вэ? ямар давуу талтай вэ? Mesh Wi-Fi бол интернэтийн хамрах хүрээг тэлэх сонгодог шийдэл юм. Гэрийнхээ өнцөг булан бүрд өндөр хурдны интернэт саадгүй хүлээн авах боломжийг олгох уг төхөөрөмж нь утасгүй сүлжээний сигнал давхцах, хэрэглэгчийн ачаалал нэмэгдэх, олон төхөөрөмжийн хооронд шилжих үед гарах асуудлыг шийднэ. Дижитал хэрэглээний тайланд дурдсанаар цар тахал, хөл хорионы улмаас дэлхийн хүн амын интернэт хэрэглээ өсөж, өдөрт дунджаар долоон цагийг интернэт орчинд өнгөрүүлж байна. Бид хурал уулзалт, хичээлээ цахимаар, ажилтай холбоотой ихэнх датаг интернэтээр дамжуулан авч буй цагт интернэтийнхээ хамрах хүрээг шалгаж, шаардлагатай бол нэмэх нь зүйн хэрэг. Заримдаа танай гэрийн хойд өрөөнд эсвэл хол байдаг угаалгын өрөөнд интернэтийн сүлжээ орж ирэхгүй байх тохиолдол гардаг уу? Тэр бүх асуудлын шийдэл нь Mesh төхөөрөмж юм. Олон өрөөтэй айл өрхийн хувьд нэгээс илүү Wi-Fi төхөөрөмж суурилуулах нь зохимжтой. Олон роутер суулгаж, нэгээс нөгөөд шилжих байдлаар интернэт тасрах асуудлыг Mesh төхөөрөмж шийдэж чадна. Хэнд хэрэгтэй вэ? Mesh Wi-Fi төхөөрөмж нь олон өрөө тасалгаа, давхар бүхий том талбайтай байшинд амьдардаг гэр бүл, айл өрхөд тун тохиромжтой. Доод давхраас дээвэр хүртэл бүх өрөөний өнцөг булан бүрээс өндөр хурдны интернэтэд холбогдох боломжтой. Хаанаас авч болох вэ? Mesh Wi-Fi төхөөрөмжийг "Юнител"-ийн үндсэн болон гэрээт салбаруудаар худалдан авах боломжтой. Тэд Wi-Fi сүлжээний хамрах хүрээг тэлэх Deco HC4 төхөөрөмжийг санал болгож буй юм. Уг төхөөрөмж нь 2.4GHz болон 5GHz-ийн давтамжийн аль алиныг нь дэмждэг тул энгийн роутертэй харьцуулахад сувгийн тоо олон гэсэн үг. Авто замаар адилтгавал илүү өргөн эгнээтэй зам тавьж буйтай адил хэрэг. Хэрхэн ашиглах вэ? Хэрэв та Mesh Wi-Fi төхөөрөмж худалдан авсан бол юун түрүүнд тохируулга хийх шаардлагатай. "Юнител"-ийн Deco HC4 төхөөрөмжийг авсан бол Deco апп татаж бүртгүүлснээр интернэтэд холбох үйл явц эхэлнэ. Төхөөрөмжийн байршил тохируулах, Wi-Fi сүлжээ үүсгэх зэрэг цөөн алхам хийх шаардлагатай. Төхөөрөмжийг гал, ус, чийгшил, халуун орчноос хол байлгаж, эд ангийг нь салган, задалж засахыг бүү оролдоорой. Мөн эвдэрсэн цэнэглэгч эсвэл USB кабелийг төхөөрөмжид залгаж болохгүй. Зөвхөн үйлдвэрээс дагалдаж ирсэн цахилгаан залгуур ашиглах шаардлагатайг анхаараарай.	“Mobility” буюу хөдөлгөөнт төхөөрөмжүүд нь ажил хөнгөвчлөх чухал хэмжүүр болж, өдөр тутмын амьдралын өргөн хэрэглээ болжээ. Гэвч заримдаа гэрийн хаа нэг буланд интернэт тасалдаж, Wi-Fi сүлжээ хангалттай хүрэлцэхгүй байх үе тохиолддог уу? Бид тэр бүх асуудлыг шийдэж, интернэтийн сүлжээг энгийн роутерээс хэд дахин илүү орон зайд дамжуулах Mesh Wi-Fi төхөөрөмжийн талаар танилцуулж байна. Утасгүй сүлжээний сигнал давхцах, олон төхөөрөмжийн хооронд шилжих зэрэг интернэтийн олон асуудлыг шийдэх уг төхөөрөмжийн талаар заавал мэдэх ёстой хэд хэдэн зүйлсийг хуваалцъя. ### mesh wifi гэж юу вэ? ямар давуу талтай вэ? Mesh Wi-Fi бол интернэтийн хамрах хүрээг тэлэх сонгодог шийдэл юм. Гэрийнхээ өнцөг булан бүрд өндөр хурдны интернэт саадгүй хүлээн авах боломжийг олгох уг төхөөрөмж нь утасгүй сүлжээний сигнал давхцах, хэрэглэгчийн ачаалал нэмэгдэх, олон төхөөрөмжийн хооронд шилжих үед гарах асуудлыг шийднэ. Дижитал хэрэглээний тайланд дурдсанаар цар тахал, хөл хорионы улмаас дэлхийн хүн амын интернэт хэрэглээ өсөж, өдөрт дунджаар долоон цагийг интернэт орчинд өнгөрүүлж байна. Бид хурал уулзалт, хичээлээ цахимаар, ажилтай холбоотой ихэнх датаг интернэтээр дамжуулан авч буй цагт интернэтийнхээ хамрах хүрээг шалгаж, шаардлагатай бол нэмэх нь зүйн хэрэг. Заримдаа танай гэрийн хойд өрөөнд эсвэл хол байдаг угаалгын өрөөнд интернэтийн сүлжээ орж ирэхгүй байх тохиолдол гардаг уу? Тэр бүх асуудлын шийдэл нь Mesh төхөөрөмж юм. Олон өрөөтэй айл өрхийн хувьд нэгээс илүү Wi-Fi төхөөрөмж суурилуулах нь зохимжтой. Олон роутер суулгаж, нэгээс нөгөөд шилжих байдлаар интернэт тасрах асуудлыг Mesh төхөөрөмж шийдэж чадна. ### Хэнд хэрэгтэй вэ? Mesh Wi-Fi төхөөрөмж нь олон өрөө тасалгаа, давхар бүхий том талбайтай байшинд амьдардаг гэр бүл, айл өрхөд тун тохиромжтой. Доод давхраас дээвэр хүртэл бүх өрөөний өнцөг булан бүрээс өндөр хурдны интернэтэд холбогдох боломжтой. ### Хаанаас авч болох вэ? Mesh Wi-Fi төхөөрөмжийг "Юнител"-ийн үндсэн болон гэрээт салбаруудаар худалдан авах боломжтой. Тэд Wi-Fi сүлжээний хамрах хүрээг тэлэх Deco HC4 төхөөрөмжийг санал болгож буй юм. Уг төхөөрөмж нь 2.4GHz болон 5GHz-ийн давтамжийн аль алиныг нь дэмждэг тул энгийн роутертэй харьцуулахад сувгийн тоо олон гэсэн үг. Авто замаар адилтгавал илүү өргөн эгнээтэй зам тавьж буйтай адил хэрэг. ### Хэрхэн ашиглах вэ? Хэрэв та Mesh Wi-Fi төхөөрөмж худалдан авсан бол юун түрүүнд тохируулга хийх шаардлагатай. "Юнител"-ийн Deco HC4 төхөөрөмжийг авсан бол Deco апп татаж бүртгүүлснээр интернэтэд холбох үйл явц эхэлнэ. Төхөөрөмжийн байршил тохируулах, Wi-Fi сүлжээ үүсгэх зэрэг цөөн алхам хийх шаардлагатай. Төхөөрөмжийг гал, ус, чийгшил, халуун орчноос хол байлгаж, эд ангийг нь салган, задалж засахыг бүү оролдоорой. Мөн эвдэрсэн цэнэглэгч эсвэл USB кабелийг төхөөрөмжид залгаж болохгүй. Зөвхөн үйлдвэрээс дагалдаж ирсэн цахилгаан залгуур ашиглах шаардлагатайг анхаараарай.
https://unread.today/c/book-zugchig	Номын тухай	Nominjargal Batkhuyag	2020-01-18T00:00:00	1 сарын 18, 2020	О.Цогтгэрэлийн “Зүг Чиг” номын тухай	<div class="article-body"> <p>Хэн ч бай бүх л зүйлийг мэднэ гэж байдаггүй. Өөрийн мэргэшсэн, мэддэг зүйл биш бол тухайн зүйлийг илүү сайн мэддэг бусдаас асууж, "зүг чиг" гаргаж байх хэрэгтэй. Өнөөдрийн танилцуулах энэ номд зохиогч нь салбар салбарын тэргүүлэх мэргэжилтнүүдээс "Хэрвээ та ..." гэсэн асуултыг асууж, тухайн салбарт ямар зүйлсийг өөрчлөх хэрэгтэйг сонсон нэгтгэжээ. Өөрөөр хэлбэл бодлогын асуудлууд дээр хөгжилд хөтлөх ямар шийдлүүд байж болох талаар эрэл хайгуул хийн, зүг чиг гаргахыг зорьсон байна. Ингээд ТЭСО корпорацийн үүсгэн байгуулагч О.Цогтгэрэлийн шинэ номтой танилцацгаая.</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Зохиогчийн тухай</h3><p>Энэхүү номын зохиогч, ТЭСО корпорацийн үүсгэн байгуулагч, ерөнхийлөгч О.Цогтгэрэл оюутан ахуй цагаасаа л бизнес хийхээр оролдож, талх нарийн боовны цех ажиллуулж, зайрмагны аяга хийх машин зарж, сумаасаа хот руу ном зөөж, бүгдийг өөрийн гараар хийж иржээ. Өдгөө түүний үүсгэн байгуулсан компани хүнсний үйлдвэрлэл, гадаад худалдаа, тээвэр зуучлал, барилга, уул уурхай зэрэг нийт 12 охин компанитай, мянга таван зуун ажилтантай корпораци болон өргөжиж, эдийн засагт жинтэй хувь нэмэр оруулж буй.</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Номын тухай</h3><p></p><p>"Зүг" чиг ном нь зохиогчийн салбар салбарын төлөөллүүдтэй хийсэн видео ярилцлага дээр суурилжээ. Тэрээр тухайн ярилцлагаас онцлууштай санаануудыг буулгаж, түүнийг тухайн сэдвээрх өөрийн бодол санаа, өөрт тохиолдсон явдлуудтай сүлэн бичжээ. Хэлбэрийн хувьд тун уншихад амар, ойлгомжтой байдлаар бичсэн байх бөгөөд гарчиг тус бүрийн дор байрлах QR кодыг уншуулж ярилцлагыг видео хэлбэрээр үзэх боломжийг бүрдүүлжээ. <br></p><p>Ном “Шинэ хөдөө”, “Шинэ эдийн засаг”, “Эргэж хар, урагш алх” гэх гурван бүлэгтэй бөгөөд 20 зочны санаа бодлыг тусгажээ. Зочдын дотор Номин Холдингийн үүсгэн байгуулагч, ерөнхийлөгч Ш.Баярсайхан, Монос Группийн ерөнхийлөгч Л.Хүрэлбаатар, Датаком ХХК-ийг үүсгэн байгуулагч Д.Энхбат зэрэг хүндтэй эрхмүүд харагдах аж. Жишээ дурдвал, Odel брендийн үүсгэн байгуулагч Д.Ган-Одоос “Өнөөдөр малчин бол ямар техник, технологийн шийдэл ашиглах вэ?” гэж асуухад 2011 оноос АНУ-д ашиглах болсон малын чипийг Монголд ашиглаж байгаагаа, хоёр жилийн дараагаас малын байрлалыг бүрэн тогтоох боломжтой болох талаар ярьсан байх аж. Аялагч Г.Ганхүүгээс “Хэрвээ та аялал жуулчлалын сайд байсан бол?” хэмээн асуухад Монголын аяллын салбарт юу юу дутаж байгааг, юунд түшиглэж хөгжүүлэхийг тайлбарлаад, Холливудаар Монголын тухай ганц кино хийлгэхэд хэчнээн жуулчин ирж болох талаар ярьсан гээд төрөл төрөл ажил бизнес эрхэлдэг, амжилтад хүрсэн эрхмүүд тун сонирхолтой өнцөг, шийдлүүдийг хуваалцсан байна.</p><p>Гэхдээ бодлогын асуудал гэхээр хөндсөн сэдвүүдийг хэт холын, хэт том юм гэж бүү бодоорой. Энэ номд хөндөгдсөн сэдвүүд иргэний боловсролд, ялангуяа улс орны ирээдүйд санаа тавьж сонгууль өгөх хүсэлтэй хүмүүст их хэрэгтэй санагдсан. Мөнгө тарааж өгөхийн оронд татвараа багасгах нь зөв болохыг мэдэж, сугалааны шударга байдлыг хангахыг биш бодлогын хүүг бууруулахыг шаардах ёстойгоо ойлгож авахаар юм билээ. </p> <div class="uk-margin-bottom uk-margin-top"><iframe width="614" height="380" frameborder="0" allowfullscreen src="//www.youtube.com/embed/gfziWgYfJfc?rel=0"></iframe> </div><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">номын хэсгээс</h3><p></p><p><b>Өргөн нь биш гүн нь: </b></p><p>Хэдхэн жилийн өмнө дэлхий дахины бизнесийг үнэлэх үнэлэмж ч өөр байлаа. Бүгдийг нь хийдэг олон үйлдвэртэй, энд тэнд үл хөдлөхтэй бизнесийг мундаг сайн гэж үздэг байв. Харин өнөөдөр өөрийнхөө хийх ажилд төвлөрдөг илүү үнэ цэнэ бүтээдэг, ноу хау эзэмшдэг, менежмент суурьтай компаниудыг илүү сайн гэж үздэг болжээ. Барааны шошгон дээр MADE IN USA гэж бичдэг цаг үеэ өнгөрөөж, та бидний барьж буй Apple утас хөгжүүлэлтээ Los Angeles, California-д хийж жижиг эд ангиудаа хэдэн арван арван улсад хийлгэн угсаруулж байна. Үр дүнд ашгийн дийлэнхийг авч, үүгээрээ дараагийн технологи, бүтээгдэхүүний санаагаа санхүүжүүлнэ. Шошго нь ч үйл ажиллагаа нь ганцхан DESIGNED BY гэсэн үгээр илэрхийлэгдэнэ. Энэ мэтчилэн бизнесийг өргөн хүрээгээр биш, нэг цэгт илүү гүн рүү орж хийдэг бизнесүүд дэлхий дахинд мода болж байна. Google, Apple, Facebook, Amazon тэргүүтэй (GAFA гэж нэрлэгдэх) бүгдийг хийдэг биш төрөлжиж, төвлөрсөн бизнесүүдийн эрин үе айсуй. </p><p><i>/46 дугаар талаас эшлэв/</i></p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Зарим эшлэл</h3><p></p><p><b>Төрийн шагналт түүхч Д.Өлзийбаатар: </b>"Тэр үед монголчууд өөрсдийн мэдэж байсан дэлхий ертөнцийн бүхий л газар нутгийг эзэлж, Ази Европыг эзэлсэн том улс болсон. Анхны даяарчлал гэдэг юм чинь энд л үүссэн.<br></p><p><b>Михачи ХХК-ийн захирал Ибунаро Томоко:</b> “Монгол бол ган ихтэй, хуурай, гэнэт хүйтэрдэг бусад орны зөгийн аж ахуйг бодоход зөгийн бал хураах хугацаа бага учраас хямдхан зөгийн балыг их хэмжээгээр гаргаснаас илүү үнэтэйг тогтмол гаргах нь оновчтой.” </p><p><b>Газар өгөөж ХХК-ийн захирал Б.Ганбаяр:</b> “Хөрс хамгаалал бол үндэсний хэмжээнд маш том асуудал болоод байна. Сүүлийн жилүүдэд хавартаа салхи шуурга болоход ямар их хөрс, шороо хийсэж байгааг бүгд мэдэж байгаа шүү дээ." <br><br><b>Номин Холдингийн үүсгэн байгуулагч, ерөнхийлөгч Ш.Баярсайхан: </b>“Компанийн тухай хууль, Нууцын тухай хууль дээр юуг нууц байлгах вэ гэдгээ компани өөрөө тогтоодог... Хувьцаа нь чөлөөт арилжаалагддаг тэр системийг хөгжүүлье гэсэн хэрнээ тэр тоонууд нь нууц байхаар мэдээж хөрөнгийн зах зээл хөгжихгүй шүү дээ.” <br><br><b>Аялагч Г.Ганхүү:</b> “Манай аялал жуулчлалын салбар түшиглэн хөгжих хоёрхон зүйл бий. Эхнийх нь түүх. Дэлхийн түүхийг бүтээлцсэн гарын таван хуруунд багтах ард түмний нэг шүү дээ, бид. Гэвч түүхээрээ бахархаад цээжээ мянга дэлдээд ирээд үзэх бүтээгдэхүүн байхгүй байна. Үүн дээрээ бид шаргуу ажиллах ёстой. Нөгөө нь нүүдэлчин соёл иргэншил. Нүүдэлчин соёл иргэншлээ түгээж, сурталчилж, фокуслаж ажиллах ёстой.” <br><br><b>Новел Инвестмент ХХК-ийн гүйцэтгэх захирал Д.Ангар: </b>“Өнөөдөр дэлхий дээр гаднын банкгүй хоёрхон улс байна шүү дээ. Нэг нь Хойд Солонгос, нөгөө нь манайх.” <br><br><b>Монос Группийн ерөнхийлөгч Л.Хүрэлбаатар: "</b>Огт мэдлэггүй хүн, мэдлэгтэй мөртлөө юм хийдэггүй хүн адилхан гэж бий боддог... Өөрийнхөө олж авсан мэдлэг боловсролыг эх орондоо, салбартаа, өөртөө зориулах л, хэрэгжүүлэх л ёстой." <br><br><b>Рехтус ХХК-ийн захирал В.Ойдов: </b>“Сургуульдаа явж чадахгүй байна гэдэг чинь хүн 70 наслахдаа үлдсэн бүх амьдралаа үр бүтээлгүй болгочхож байгаа асуудал.” <br><br><b>Датаком ХХК, Хархорум академийг үүсгэн байгуулагч Д.Энхбат:</b> “Яг өнөөдөр Монгол улсын хөгжилд юу дутаад байна вэ гэвэл миний бодлоор бидэнд мөрөөдөл дутаж байна. Монголын гурван сая хүнд би тэгнэ, би үүнийг хүсээд байгаа гэдэг дээр нэгдэж ойлгосон дүр зураг байхгүй байна.” </p> </div>	Хэн ч бай бүх л зүйлийг мэднэ гэж байдаггүй. Өөрийн мэргэшсэн, мэддэг зүйл биш бол тухайн зүйлийг илүү сайн мэддэг бусдаас асууж, "зүг чиг" гаргаж байх хэрэгтэй. Өнөөдрийн танилцуулах энэ номд зохиогч нь салбар салбарын тэргүүлэх мэргэжилтнүүдээс "Хэрвээ та ..." гэсэн асуултыг асууж, тухайн салбарт ямар зүйлсийг өөрчлөх хэрэгтэйг сонсон нэгтгэжээ. Өөрөөр хэлбэл бодлогын асуудлууд дээр хөгжилд хөтлөх ямар шийдлүүд байж болох талаар эрэл хайгуул хийн, зүг чиг гаргахыг зорьсон байна. Ингээд ТЭСО корпорацийн үүсгэн байгуулагч О.Цогтгэрэлийн шинэ номтой танилцацгаая. Зохиогчийн тухай Энэхүү номын зохиогч, ТЭСО корпорацийн үүсгэн байгуулагч, ерөнхийлөгч О.Цогтгэрэл оюутан ахуй цагаасаа л бизнес хийхээр оролдож, талх нарийн боовны цех ажиллуулж, зайрмагны аяга хийх машин зарж, сумаасаа хот руу ном зөөж, бүгдийг өөрийн гараар хийж иржээ. Өдгөө түүний үүсгэн байгуулсан компани хүнсний үйлдвэрлэл, гадаад худалдаа, тээвэр зуучлал, барилга, уул уурхай зэрэг нийт 12 охин компанитай, мянга таван зуун ажилтантай корпораци болон өргөжиж, эдийн засагт жинтэй хувь нэмэр оруулж буй. Номын тухай "Зүг" чиг ном нь зохиогчийн салбар салбарын төлөөллүүдтэй хийсэн видео ярилцлага дээр суурилжээ. Тэрээр тухайн ярилцлагаас онцлууштай санаануудыг буулгаж, түүнийг тухайн сэдвээрх өөрийн бодол санаа, өөрт тохиолдсон явдлуудтай сүлэн бичжээ. Хэлбэрийн хувьд тун уншихад амар, ойлгомжтой байдлаар бичсэн байх бөгөөд гарчиг тус бүрийн дор байрлах QR кодыг уншуулж ярилцлагыг видео хэлбэрээр үзэх боломжийг бүрдүүлжээ. Ном “Шинэ хөдөө”, “Шинэ эдийн засаг”, “Эргэж хар, урагш алх” гэх гурван бүлэгтэй бөгөөд 20 зочны санаа бодлыг тусгажээ. Зочдын дотор Номин Холдингийн үүсгэн байгуулагч, ерөнхийлөгч Ш.Баярсайхан, Монос Группийн ерөнхийлөгч Л.Хүрэлбаатар, Датаком ХХК-ийг үүсгэн байгуулагч Д.Энхбат зэрэг хүндтэй эрхмүүд харагдах аж. Жишээ дурдвал, Odel брендийн үүсгэн байгуулагч Д.Ган-Одоос “Өнөөдөр малчин бол ямар техник, технологийн шийдэл ашиглах вэ?” гэж асуухад 2011 оноос АНУ-д ашиглах болсон малын чипийг Монголд ашиглаж байгаагаа, хоёр жилийн дараагаас малын байрлалыг бүрэн тогтоох боломжтой болох талаар ярьсан байх аж. Аялагч Г.Ганхүүгээс “Хэрвээ та аялал жуулчлалын сайд байсан бол?” хэмээн асуухад Монголын аяллын салбарт юу юу дутаж байгааг, юунд түшиглэж хөгжүүлэхийг тайлбарлаад, Холливудаар Монголын тухай ганц кино хийлгэхэд хэчнээн жуулчин ирж болох талаар ярьсан гээд төрөл төрөл ажил бизнес эрхэлдэг, амжилтад хүрсэн эрхмүүд тун сонирхолтой өнцөг, шийдлүүдийг хуваалцсан байна. Гэхдээ бодлогын асуудал гэхээр хөндсөн сэдвүүдийг хэт холын, хэт том юм гэж бүү бодоорой. Энэ номд хөндөгдсөн сэдвүүд иргэний боловсролд, ялангуяа улс орны ирээдүйд санаа тавьж сонгууль өгөх хүсэлтэй хүмүүст их хэрэгтэй санагдсан. Мөнгө тарааж өгөхийн оронд татвараа багасгах нь зөв болохыг мэдэж, сугалааны шударга байдлыг хангахыг биш бодлогын хүүг бууруулахыг шаардах ёстойгоо ойлгож авахаар юм билээ. номын хэсгээс Өргөн нь биш гүн нь: Хэдхэн жилийн өмнө дэлхий дахины бизнесийг үнэлэх үнэлэмж ч өөр байлаа. Бүгдийг нь хийдэг олон үйлдвэртэй, энд тэнд үл хөдлөхтэй бизнесийг мундаг сайн гэж үздэг байв. Харин өнөөдөр өөрийнхөө хийх ажилд төвлөрдөг илүү үнэ цэнэ бүтээдэг, ноу хау эзэмшдэг, менежмент суурьтай компаниудыг илүү сайн гэж үздэг болжээ. Барааны шошгон дээр MADE IN USA гэж бичдэг цаг үеэ өнгөрөөж, та бидний барьж буй Apple утас хөгжүүлэлтээ Los Angeles, California-д хийж жижиг эд ангиудаа хэдэн арван арван улсад хийлгэн угсаруулж байна. Үр дүнд ашгийн дийлэнхийг авч, үүгээрээ дараагийн технологи, бүтээгдэхүүний санаагаа санхүүжүүлнэ. Шошго нь ч үйл ажиллагаа нь ганцхан DESIGNED BY гэсэн үгээр илэрхийлэгдэнэ. Энэ мэтчилэн бизнесийг өргөн хүрээгээр биш, нэг цэгт илүү гүн рүү орж хийдэг бизнесүүд дэлхий дахинд мода болж байна. Google, Apple, Facebook, Amazon тэргүүтэй (GAFA гэж нэрлэгдэх) бүгдийг хийдэг биш төрөлжиж, төвлөрсөн бизнесүүдийн эрин үе айсуй. /46 дугаар талаас эшлэв/ Зарим эшлэл Төрийн шагналт түүхч Д.Өлзийбаатар: "Тэр үед монголчууд өөрсдийн мэдэж байсан дэлхий ертөнцийн бүхий л газар нутгийг эзэлж, Ази Европыг эзэлсэн том улс болсон. Анхны даяарчлал гэдэг юм чинь энд л үүссэн. Михачи ХХК-ийн захирал Ибунаро Томоко: “Монгол бол ган ихтэй, хуурай, гэнэт хүйтэрдэг бусад орны зөгийн аж ахуйг бодоход зөгийн бал хураах хугацаа бага учраас хямдхан зөгийн балыг их хэмжээгээр гаргаснаас илүү үнэтэйг тогтмол гаргах нь оновчтой.” Газар өгөөж ХХК-ийн захирал Б.Ганбаяр: “Хөрс хамгаалал бол үндэсний хэмжээнд маш том асуудал болоод байна. Сүүлийн жилүүдэд хавартаа салхи шуурга болоход ямар их хөрс, шороо хийсэж байгааг бүгд мэдэж байгаа шүү дээ." Номин Холдингийн үүсгэн байгуулагч, ерөнхийлөгч Ш.Баярсайхан: “Компанийн тухай хууль, Нууцын тухай хууль дээр юуг нууц байлгах вэ гэдгээ компани өөрөө тогтоодог... Хувьцаа нь чөлөөт арилжаалагддаг тэр системийг хөгжүүлье гэсэн хэрнээ тэр тоонууд нь нууц байхаар мэдээж хөрөнгийн зах зээл хөгжихгүй шүү дээ.” Аялагч Г.Ганхүү: “Манай аялал жуулчлалын салбар түшиглэн хөгжих хоёрхон зүйл бий. Эхнийх нь түүх. Дэлхийн түүхийг бүтээлцсэн гарын таван хуруунд багтах ард түмний нэг шүү дээ, бид. Гэвч түүхээрээ бахархаад цээжээ мянга дэлдээд ирээд үзэх бүтээгдэхүүн байхгүй байна. Үүн дээрээ бид шаргуу ажиллах ёстой. Нөгөө нь нүүдэлчин соёл иргэншил. Нүүдэлчин соёл иргэншлээ түгээж, сурталчилж, фокуслаж ажиллах ёстой.” Новел Инвестмент ХХК-ийн гүйцэтгэх захирал Д.Ангар: “Өнөөдөр дэлхий дээр гаднын банкгүй хоёрхон улс байна шүү дээ. Нэг нь Хойд Солонгос, нөгөө нь манайх.” Монос Группийн ерөнхийлөгч Л.Хүрэлбаатар: " Огт мэдлэггүй хүн, мэдлэгтэй мөртлөө юм хийдэггүй хүн адилхан гэж бий боддог... Өөрийнхөө олж авсан мэдлэг боловсролыг эх орондоо, салбартаа, өөртөө зориулах л, хэрэгжүүлэх л ёстой." Рехтус ХХК-ийн захирал В.Ойдов: “Сургуульдаа явж чадахгүй байна гэдэг чинь хүн 70 наслахдаа үлдсэн бүх амьдралаа үр бүтээлгүй болгочхож байгаа асуудал.” Датаком ХХК, Хархорум академийг үүсгэн байгуулагч Д.Энхбат: “Яг өнөөдөр Монгол улсын хөгжилд юу дутаад байна вэ гэвэл миний бодлоор бидэнд мөрөөдөл дутаж байна. Монголын гурван сая хүнд би тэгнэ, би үүнийг хүсээд байгаа гэдэг дээр нэгдэж ойлгосон дүр зураг байхгүй байна.”	Хэн ч бай бүх л зүйлийг мэднэ гэж байдаггүй. Өөрийн мэргэшсэн, мэддэг зүйл биш бол тухайн зүйлийг илүү сайн мэддэг бусдаас асууж, "зүг чиг" гаргаж байх хэрэгтэй. Өнөөдрийн танилцуулах энэ номд зохиогч нь салбар салбарын тэргүүлэх мэргэжилтнүүдээс "Хэрвээ та ..." гэсэн асуултыг асууж, тухайн салбарт ямар зүйлсийг өөрчлөх хэрэгтэйг сонсон нэгтгэжээ. Өөрөөр хэлбэл бодлогын асуудлууд дээр хөгжилд хөтлөх ямар шийдлүүд байж болох талаар эрэл хайгуул хийн, зүг чиг гаргахыг зорьсон байна. Ингээд ТЭСО корпорацийн үүсгэн байгуулагч О.Цогтгэрэлийн шинэ номтой танилцацгаая. ### Зохиогчийн тухай Энэхүү номын зохиогч, ТЭСО корпорацийн үүсгэн байгуулагч, ерөнхийлөгч О.Цогтгэрэл оюутан ахуй цагаасаа л бизнес хийхээр оролдож, талх нарийн боовны цех ажиллуулж, зайрмагны аяга хийх машин зарж, сумаасаа хот руу ном зөөж, бүгдийг өөрийн гараар хийж иржээ. Өдгөө түүний үүсгэн байгуулсан компани хүнсний үйлдвэрлэл, гадаад худалдаа, тээвэр зуучлал, барилга, уул уурхай зэрэг нийт 12 охин компанитай, мянга таван зуун ажилтантай корпораци болон өргөжиж, эдийн засагт жинтэй хувь нэмэр оруулж буй. ### Номын тухай "Зүг" чиг ном нь зохиогчийн салбар салбарын төлөөллүүдтэй хийсэн видео ярилцлага дээр суурилжээ. Тэрээр тухайн ярилцлагаас онцлууштай санаануудыг буулгаж, түүнийг тухайн сэдвээрх өөрийн бодол санаа, өөрт тохиолдсон явдлуудтай сүлэн бичжээ. Хэлбэрийн хувьд тун уншихад амар, ойлгомжтой байдлаар бичсэн байх бөгөөд гарчиг тус бүрийн дор байрлах QR кодыг уншуулж ярилцлагыг видео хэлбэрээр үзэх боломжийг бүрдүүлжээ. Ном “Шинэ хөдөө”, “Шинэ эдийн засаг”, “Эргэж хар, урагш алх” гэх гурван бүлэгтэй бөгөөд 20 зочны санаа бодлыг тусгажээ. Зочдын дотор Номин Холдингийн үүсгэн байгуулагч, ерөнхийлөгч Ш.Баярсайхан, Монос Группийн ерөнхийлөгч Л.Хүрэлбаатар, Датаком ХХК-ийг үүсгэн байгуулагч Д.Энхбат зэрэг хүндтэй эрхмүүд харагдах аж. Жишээ дурдвал, Odel брендийн үүсгэн байгуулагч Д.Ган-Одоос “Өнөөдөр малчин бол ямар техник, технологийн шийдэл ашиглах вэ?” гэж асуухад 2011 оноос АНУ-д ашиглах болсон малын чипийг Монголд ашиглаж байгаагаа, хоёр жилийн дараагаас малын байрлалыг бүрэн тогтоох боломжтой болох талаар ярьсан байх аж. Аялагч Г.Ганхүүгээс “Хэрвээ та аялал жуулчлалын сайд байсан бол?” хэмээн асуухад Монголын аяллын салбарт юу юу дутаж байгааг, юунд түшиглэж хөгжүүлэхийг тайлбарлаад, Холливудаар Монголын тухай ганц кино хийлгэхэд хэчнээн жуулчин ирж болох талаар ярьсан гээд төрөл төрөл ажил бизнес эрхэлдэг, амжилтад хүрсэн эрхмүүд тун сонирхолтой өнцөг, шийдлүүдийг хуваалцсан байна. Гэхдээ бодлогын асуудал гэхээр хөндсөн сэдвүүдийг хэт холын, хэт том юм гэж бүү бодоорой. Энэ номд хөндөгдсөн сэдвүүд иргэний боловсролд, ялангуяа улс орны ирээдүйд санаа тавьж сонгууль өгөх хүсэлтэй хүмүүст их хэрэгтэй санагдсан. Мөнгө тарааж өгөхийн оронд татвараа багасгах нь зөв болохыг мэдэж, сугалааны шударга байдлыг хангахыг биш бодлогын хүүг бууруулахыг шаардах ёстойгоо ойлгож авахаар юм билээ. ### номын хэсгээс Өргөн нь биш гүн нь: Хэдхэн жилийн өмнө дэлхий дахины бизнесийг үнэлэх үнэлэмж ч өөр байлаа. Бүгдийг нь хийдэг олон үйлдвэртэй, энд тэнд үл хөдлөхтэй бизнесийг мундаг сайн гэж үздэг байв. Харин өнөөдөр өөрийнхөө хийх ажилд төвлөрдөг илүү үнэ цэнэ бүтээдэг, ноу хау эзэмшдэг, менежмент суурьтай компаниудыг илүү сайн гэж үздэг болжээ. Барааны шошгон дээр MADE IN USA гэж бичдэг цаг үеэ өнгөрөөж, та бидний барьж буй Apple утас хөгжүүлэлтээ Los Angeles, California-д хийж жижиг эд ангиудаа хэдэн арван арван улсад хийлгэн угсаруулж байна. Үр дүнд ашгийн дийлэнхийг авч, үүгээрээ дараагийн технологи, бүтээгдэхүүний санаагаа санхүүжүүлнэ. Шошго нь ч үйл ажиллагаа нь ганцхан DESIGNED BY гэсэн үгээр илэрхийлэгдэнэ. Энэ мэтчилэн бизнесийг өргөн хүрээгээр биш, нэг цэгт илүү гүн рүү орж хийдэг бизнесүүд дэлхий дахинд мода болж байна. Google, Apple, Facebook, Amazon тэргүүтэй (GAFA гэж нэрлэгдэх) бүгдийг хийдэг биш төрөлжиж, төвлөрсөн бизнесүүдийн эрин үе айсуй. /46 дугаар талаас эшлэв/ ### Зарим эшлэл Төрийн шагналт түүхч Д.Өлзийбаатар: "Тэр үед монголчууд өөрсдийн мэдэж байсан дэлхий ертөнцийн бүхий л газар нутгийг эзэлж, Ази Европыг эзэлсэн том улс болсон. Анхны даяарчлал гэдэг юм чинь энд л үүссэн. Михачи ХХК-ийн захирал Ибунаро Томоко: “Монгол бол ган ихтэй, хуурай, гэнэт хүйтэрдэг бусад орны зөгийн аж ахуйг бодоход зөгийн бал хураах хугацаа бага учраас хямдхан зөгийн балыг их хэмжээгээр гаргаснаас илүү үнэтэйг тогтмол гаргах нь оновчтой.” Газар өгөөж ХХК-ийн захирал Б.Ганбаяр: “Хөрс хамгаалал бол үндэсний хэмжээнд маш том асуудал болоод байна. Сүүлийн жилүүдэд хавартаа салхи шуурга болоход ямар их хөрс, шороо хийсэж байгааг бүгд мэдэж байгаа шүү дээ." Номин Холдингийн үүсгэн байгуулагч, ерөнхийлөгч Ш.Баярсайхан: “Компанийн тухай хууль, Нууцын тухай хууль дээр юуг нууц байлгах вэ гэдгээ компани өөрөө тогтоодог... Хувьцаа нь чөлөөт арилжаалагддаг тэр системийг хөгжүүлье гэсэн хэрнээ тэр тоонууд нь нууц байхаар мэдээж хөрөнгийн зах зээл хөгжихгүй шүү дээ.” Аялагч Г.Ганхүү: “Манай аялал жуулчлалын салбар түшиглэн хөгжих хоёрхон зүйл бий. Эхнийх нь түүх. Дэлхийн түүхийг бүтээлцсэн гарын таван хуруунд багтах ард түмний нэг шүү дээ, бид. Гэвч түүхээрээ бахархаад цээжээ мянга дэлдээд ирээд үзэх бүтээгдэхүүн байхгүй байна. Үүн дээрээ бид шаргуу ажиллах ёстой. Нөгөө нь нүүдэлчин соёл иргэншил. Нүүдэлчин соёл иргэншлээ түгээж, сурталчилж, фокуслаж ажиллах ёстой.” Новел Инвестмент ХХК-ийн гүйцэтгэх захирал Д.Ангар: “Өнөөдөр дэлхий дээр гаднын банкгүй хоёрхон улс байна шүү дээ. Нэг нь Хойд Солонгос, нөгөө нь манайх.” Монос Группийн ерөнхийлөгч Л.Хүрэлбаатар: "Огт мэдлэггүй хүн, мэдлэгтэй мөртлөө юм хийдэггүй хүн адилхан гэж бий боддог... Өөрийнхөө олж авсан мэдлэг боловсролыг эх орондоо, салбартаа, өөртөө зориулах л, хэрэгжүүлэх л ёстой." Рехтус ХХК-ийн захирал В.Ойдов: “Сургуульдаа явж чадахгүй байна гэдэг чинь хүн 70 наслахдаа үлдсэн бүх амьдралаа үр бүтээлгүй болгочхож байгаа асуудал.” Датаком ХХК, Хархорум академийг үүсгэн байгуулагч Д.Энхбат: “Яг өнөөдөр Монгол улсын хөгжилд юу дутаад байна вэ гэвэл миний бодлоор бидэнд мөрөөдөл дутаж байна. Монголын гурван сая хүнд би тэгнэ, би үүнийг хүсээд байгаа гэдэг дээр нэгдэж ойлгосон дүр зураг байхгүй байна.”
https://unread.today/c/booktalk-badamsambuug	Номын тухай	Ichinnorov Yo.	2020-02-15T00:00:00	2 сарын 15, 2020	Номтой яриа #3: Сэтгүүлч, зохиолч, судлаач Г.Бадамсамбуу	<div class="article-body"> <p dir="ltr">“Номтой яриа” ярилцлагынхаа ээлжит дугаарт аяллын олон сонирхолтой нэвтрүүлгээрээ олонд танигдсан сэтгүүлч, зохиолч, судлаач Г.Бадамсамбууг урьж ярилцлаа. Харин түүнийг сэрэл мэдрэхүйн яруу найраг, өгүүллэгүүдээрээ 90-ээд онд Монголын утга зохиолын шинэчлэлд томоохон цучил нэмсэн гэдгийг манай зарим уншигчид мэдэхгүй байж магадгүй. Өдгөө тэрээр түүх, соёлын олон сонирхолтой төсөлд гар дүрж, хувь нэмрээ оруулж явдаг бөгөөд тун саяхан л гэхэд “Сүхбаатар” нэртэй түүхэн комик цувралын ерөнхий зөвлөхөөр ажиллажээ. Ингээд зочныхоо номын баялаг ертөнцөөр аялцгаая.</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">ТА ЯМАР ТӨРЛИЙН НОМ УНШДАГ ВЭ? ОДОО УНШИЖ БУЙ НОМ?</h3><p></p><p dir="ltr">Би хоёрдугаар ангиасаа л номыг маш сайн уншдаг хүүхэд байсан. Аав минь надад дорнын сонгодог үлгэрүүдийг байнга ярьж өгдөг байлаа. Тэр цагаас хойш ном гэдэг миний амьдрал болж хувирсан. Харин одоо бол надад бүх ном ижилхэн, мэдээжийн санагдаад байдаг юм. Намтар дуртгал, уран зохиол, хувь хүний хөгжил, зөвлөмжийн номууд тийм байдаг гэсэн баримжаа тогтчихсон. Иймээс ихэнх номуудад шинэ юм бараг үгүй. Яахав зүгээр, тэрхэн хооронд “Аан, нээрээ тийм” гээд хуучин зүйлээ сэргээж санах төдий л болдог.</p><p dir="ltr">Тийм учраас одоогоор би судалгааны чиглэлээр зөвхөн түүх, угсаатан зүйн номууд л уншиж байгаа. Сүүлд гарсан “<a href="https://www.facebook.com/pages/category/Book/%D0%9C%D0%BE%D0%BD%D0%B3%D0%BE%D0%BB%D1%8B%D0%BD-%D1%8D%D0%B7%D1%8D%D0%BD%D1%82-%D0%B3%D2%AF%D1%80%D0%BD%D0%B8%D0%B9-%D1%82%D2%AF%D2%AF%D1%85-5-%D0%B1%D0%BE%D1%82%D1%8C-108358047229675/">Монголын эзэнт гүрний 5 таван боть”</a>-ийг судлаад явж байна. Энэ бол уран зохиол уншихтай адилгүй. Анализ хийнэ, өөрийнхөө санаанаас зөрж байгааг тэмдэглэнэ. Дараа нь судлаач найз нөхдийнхөө хүрээнд санал бодлоо солилцоно. </p><p dir="ltr">Байнга дэргэд минь байдаг ном бол <a href="https://mn.wikipedia.org/wiki/%D0%9C%D0%BE%D0%BD%D0%B3%D0%BE%D0%BB%D1%8B%D0%BD_%D0%9D%D1%83%D1%83%D1%86_%D0%A2%D0%BE%D0%B2%D1%87%D0%BE%D0%BE">“Монголын нууц товчоо”.</a> Би түүхийг уран зохиолоос илүү гоё гэж ерөөсөө төсөөлж байгаагүй. Гэтэл угтаа бүх уран зохиол түүхээс л сэдэвлэдэг юм байна. Түүхийг хэн нэгэн зохиогоогүй, бичээгүй, өөрчлөөгүй. Байгаагаараа л байгаа зүйл.</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">ТАНД ХАМГИЙН ИХ НӨЛӨӨЛСӨН, ТОМ ӨӨРЧЛӨЛТ АВЧИРСАН НОМ ГЭВЭЛ?</h3><p></p><p dir="ltr">Мэдээж хэрэг, насаараа уран зохиолд дурлаж явсан гээд бодохоор уншсан болгоноороо өөрийгөө баяжуулсан гэсэн үг. Тэдгээр дотроос одоо дахиад нэг олоод харчих юм сан, уншчих юм сан гэсэн бүтээлүүд бол бий шүү. Жишээлбэл, гуравдугаар ангид байхдаа би “Чанасан чулуу” гээд эх хүний сэтгэлийн гайхамшгийг харуулсан үлгэр уншсан юм. Тэр үедээ уйлаад л уншаад байдаг байснаа санаж байна. Түүний дараагаар ахлах ангид “Зүрхний нулимс” гэдэг өгүүллэг уншаад бас л их уйлж байснаа мартдаггүй юм.</p><p dir="ltr">Харин сүүлд өөрөө зохиол бичиж, өөрийгөө агуу гэж боддог байхдаа Ричард Бахын “<a href="http://uundaa.blogspot.com/search/label/%D0%9D%D0%BE%D0%BC">Жонатан Лингвстон хэмээх цахлай”</a> туужийг олж уншсан. Тэндээс би өөрийгөө олж харсан. Яг надтай адилхан ертөнц байдгийг мэдээд гайхахын дээдээр гайхсан. Тухайн үед би их тэмүүлэлтэй залуу зохиолч байж л дээ. Монголын утга зохиолд цоо шинэ юм хийнэ гэж мөрөөдөж, жирийн шүлэг бичдэг яруу найрагч байдлаас тасрах гэж оролдож, бараг л суутан болно, дэлхий ертөнцийг гартаа атгана гээд л өөрийгөө аймар амьтнаар төсөөлдөг байв. </p><p dir="ltr">Өнөөх туужид болохоор бусдаас үзэсгэлэнтэй, бусдаас хурдан, бусдаас уран, бусдын хийгээгүйг хийх хүсэл эрмэлзэлтэй, өөрийгөө ер бусын гэж итгэдэг нэгэн цахлайн тухай өгүүлдэг юм. Жирийн амьдрал гэдэг түүний хувьд маш гэнэн зүйл. Тэгэхээр магадгүй бага залуудаа уншсан шидэт үлгэрүүд, мөрөөдлийн романтик зохиолууд намайг бүтээсэн байх.</p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://www.unread.today/files/a6166f9e-394e-4a2e-b88b-6d7afeaffe10/770fca81f56e793a2d722607dfbf5262.png"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">НОМОО ХЭРХЭН СОНГОДОГ ВЭ?</h3><p></p><p dir="ltr">Дээд сургуульд орох хүртэл надад ямар ч сонголт байгаагүй. Олдож байгаа бүх уран зохиолын номыг уншчихдаг байсан. Угаас тэр үед цөөн хэдхэн ном л гардаг байж. Хожуу оюутан болоод тухайн үед олны анхаарал татаж байгаа зохиолчдын бүтээлийг нэр алдраар нь түүж уншдаг байлаа.</p><p dir="ltr">Харин одоо бол номыг яг хэрэгцээгээрээ сонгож уншдаг. Ихэвчлэн түүх судлалын чиглэлийн, нийтлэг биш, хүмүүсийн нүдэнд тэр бүр өртөөд байдаггүй номуудыг уншиж байна даа. Үүнээс гадна гоё хэвлэгдсэн, хүний анхаарал татсан, өнгө үзэмж содон бүтээлүүдэд би их дуртай. Номын дизайн, хэв маяг, өнгө үзэмж гэдэг чинь хүнийг татах увдистай. Тийм ховор номууд надад олон бий. </p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">НОМЫГ ЯМАР БАЙДЛААР, ЯАЖ УНШДАГ ВЭ?</h3><p></p><p dir="ltr">Хуучинсаг байх аа. Би бол цаасан хэлбэрээр л уншихыг илүүд үздэг. Мэдээж хэрэг, судалгааны зорилгоор хэрэгтэй мэдээллээ онлайнаар хайж, дижитал хэлбэрээр уншина.</p><p dir="ltr">Гэхдээ хамгийн түрүүний асуудал бол номыг уншиж сурна гэдэг өөрөө их бэрхшээлтэй зүйл. Бага насны хүүхдүүдийн хувьд шүү дээ. Тэр зохиолуудын үг хэллэг бүрийг ойлгох, цаад санааг нь ухаж гаргах гэдэг тун хэцүү байх. Одоо бол бага ангийн хүүхдүүдэд ном уншиж сургах арга техник хэрэгтэй юм байна гэж боддог шүү.</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">БУСАД ХҮМҮҮСИЙГ УНШААСАЙ, МЭДЭЭСЭЙ ГЭЖ ХҮСДЭГ НОМ? (АВТОР)</h3><p></p><p dir="ltr">Одоо цагт миний зөвлөх зүйл хүмүүст хэрэгтэй эсэхийг би сайн мэдэхгүй байна. Хуучин бол юуны өмнө сайн уншдаг болсныхоо дараа, дэлхийн сонгодог зохиолуудыг, тэр дундаас ядаж 10 зохиолыг толгой дараалан унш гэж хэлдэг байсан юм. Харин одоо бол би хүүхдүүдэд тэгж хэлэмгүй байна. Энэ бол нүсэр ажил. Таны цагийг авна. Нөгөөтээгүүр, бидний үе шиг тэр их зохиолуудыг унших тэсвэр тэвчээрийг давна гэдэг одоогийн хүүхдүүдэд хэцүү. Харин арай өөр хэлбэрээр хүлээн авч болно шүү дээ. Кино, подкаст, нэвтрүүлэг гэх мэт.</p><p dir="ltr">Гэхдээ, хэрвээ та ном хэлбэрээр уншихыг үнэхээр хүсэж байгаа бол илүү сонгодог боловсролтой, элит түвшний хүн мөн. Гэвч хүн бүхэн тийм байх албагүй. Тэд амьдрах ёстой. </p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">ХЭРВЭЭ ТА НОМ БИЧИХ ЁСТОЙ ГЭВЭЛ ТЭР НЬ ЮУНЫ ТУХАЙ, ЯМАР ТӨРЛИЙН НОМ БАЙХ БОЛ?</h3><p></p><p dir="ltr">Ном бүтээгч хүн гэдэг хамгийн сайн уншигч байдаг. Уншихаасаа хэтрээд ирэхээр хүн бичиж эхэлдэг. Тэгэхээр ном бичнэ гэдэг бол уншихаас давсан хүний ажил байхгүй юу. </p><p dir="ltr">Миний хувьд хэд хэдэн ном бичсэн. Яг одоогийн байдлаар дөрвөн номын төсөл дээр зэрэг ажиллаж байна. “<a href="https://www.facebook.com/nomadic.comics/">Номадик комик</a>”-ийн залуучуудтай хамтарч Монголын түүхэн комик цуврал болох “Сүхбаатар” жанжны тухай <a href="https://www.facebook.com/19001950lavlah/posts/3134049746628322">10 цуврал ном</a> бүтээх гээд явж байна. Одоогоор эхний хоёр дэвтэр гарчихсан байгаа. Яагаад заавал комик хэлбэртэй юм гэхээр, энэ нь хүнд төвөггүй уншигдах боломжтой. Өмнө хэлсэнчлэн, ялангуяа хүүхдүүдэд эх түүхийнхээ тухай хялбархан уншаад мэдээд авах боломжийг энэ бүтээлээр олгож байгаа юм.</p><p dir="ltr">Дараагийнх нь “Нутгийн зураг” гээд гурван боть ном гаргахаар бэлдэж байна. Энэ нь одоогоос 200 жилийн тэртээх Монголын газрын зургуудын каталог. Үүнээс гадна “Туулын Гурван Улхуны дэвсгэр саглагар мод хаана вэ” гээд судалгааны номоо нэмж засварлаж байна даа.</p><p dir="ltr">Залуугаасаа л уран зохиолоор оролдсон болоод тэр үү, хоёр гурван боть уран зохиолын ном бичих юм сан гэж бодож байгаа. Үүгээр зогсохгүй судалгааны чиглэлийн ганц хоёр ном бас үлдээчих юм сан гэж боддог. Яагаад гэхээр ихэнх хүмүүс сураггүй алга болчихдог. Ямар ч хариуцлагагүй. Миний хувьд тэгэмгүй байна. Зүгээр л хүүхдээ үлдээгээд явчих биш. Би алга боллоо ч миний ул мөр хаа нэгтээгээс олдох учиртай. Тиймээс бид оюун ухаанаа уудалж, бодож байгаа зүйлээ өөр форматад буулгаад үүрд үлдээнэ гэдэг чухал. Тэр нь заавал ч олон хүнд хүрэх албагүй.</p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://www.unread.today/files/a6166f9e-394e-4a2e-b88b-6d7afeaffe10/1b2b03c49fe09a2d5b8abe714a61afd4.png"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">НОМТОЙ ХОЛБООТОЙ ХЭЛМЭЭР САНАГДДАГ ЗҮЙЛ?</h3><p dir="ltr">Социализмын үеийн номын тухай ойлголтод хамгийн гол байр суурийг уран зохиол эзэлдэг байсан. Нийт номын бараг 80-90 хувь уран зохиол. Одоо бол номын төрөл зүйл их өөрчлөгдөж, янз бүрийн хэлбэртэй болж байна л даа. Хэдий тийм ч ном бол сонгодог соёлын илэрхийлэл юм шүү. Энэ утгаараа хэзээ ч хоцрогдохгүй. Цаасан хэвлэлийн ном бол одоогийн хүн төрөлхтний бүх ололт амжилтыг бүтээсэн гол тулгуур эх сурвалж байгаа юм. </p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">ЭДГЭЭР АСУУЛТАД ХЭНИЙГ ХАРИУЛААСАЙ ГЭЖ ХҮСЭЖ БАЙНА?</h3><p dir="ltr">Гадаад явдлын яамны сайд асан, дипломат Ц.Гомбосүрэн гуай байна. Мөн ерөнхийлөгч асан Н.Энхбаярыг санал болгоё. Түүний орчуулсан “Хатсан гар” өгүүллэгийн түүврийг гарсан даруйд нь уншаад цочиж билээ.</p> </div>	“Номтой яриа” ярилцлагынхаа ээлжит дугаарт аяллын олон сонирхолтой нэвтрүүлгээрээ олонд танигдсан сэтгүүлч, зохиолч, судлаач Г.Бадамсамбууг урьж ярилцлаа. Харин түүнийг сэрэл мэдрэхүйн яруу найраг, өгүүллэгүүдээрээ 90-ээд онд Монголын утга зохиолын шинэчлэлд томоохон цучил нэмсэн гэдгийг манай зарим уншигчид мэдэхгүй байж магадгүй. Өдгөө тэрээр түүх, соёлын олон сонирхолтой төсөлд гар дүрж, хувь нэмрээ оруулж явдаг бөгөөд тун саяхан л гэхэд “Сүхбаатар” нэртэй түүхэн комик цувралын ерөнхий зөвлөхөөр ажиллажээ. Ингээд зочныхоо номын баялаг ертөнцөөр аялцгаая. ТА ЯМАР ТӨРЛИЙН НОМ УНШДАГ ВЭ? ОДОО УНШИЖ БУЙ НОМ? Би хоёрдугаар ангиасаа л номыг маш сайн уншдаг хүүхэд байсан. Аав минь надад дорнын сонгодог үлгэрүүдийг байнга ярьж өгдөг байлаа. Тэр цагаас хойш ном гэдэг миний амьдрал болж хувирсан. Харин одоо бол надад бүх ном ижилхэн, мэдээжийн санагдаад байдаг юм. Намтар дуртгал, уран зохиол, хувь хүний хөгжил, зөвлөмжийн номууд тийм байдаг гэсэн баримжаа тогтчихсон. Иймээс ихэнх номуудад шинэ юм бараг үгүй. Яахав зүгээр, тэрхэн хооронд “Аан, нээрээ тийм” гээд хуучин зүйлээ сэргээж санах төдий л болдог. Тийм учраас одоогоор би судалгааны чиглэлээр зөвхөн түүх, угсаатан зүйн номууд л уншиж байгаа. Сүүлд гарсан “ Монголын эзэнт гүрний 5 таван боть” -ийг судлаад явж байна. Энэ бол уран зохиол уншихтай адилгүй. Анализ хийнэ, өөрийнхөө санаанаас зөрж байгааг тэмдэглэнэ. Дараа нь судлаач найз нөхдийнхөө хүрээнд санал бодлоо солилцоно. Байнга дэргэд минь байдаг ном бол “Монголын нууц товчоо”. Би түүхийг уран зохиолоос илүү гоё гэж ерөөсөө төсөөлж байгаагүй. Гэтэл угтаа бүх уран зохиол түүхээс л сэдэвлэдэг юм байна. Түүхийг хэн нэгэн зохиогоогүй, бичээгүй, өөрчлөөгүй. Байгаагаараа л байгаа зүйл. ТАНД ХАМГИЙН ИХ НӨЛӨӨЛСӨН, ТОМ ӨӨРЧЛӨЛТ АВЧИРСАН НОМ ГЭВЭЛ? Мэдээж хэрэг, насаараа уран зохиолд дурлаж явсан гээд бодохоор уншсан болгоноороо өөрийгөө баяжуулсан гэсэн үг. Тэдгээр дотроос одоо дахиад нэг олоод харчих юм сан, уншчих юм сан гэсэн бүтээлүүд бол бий шүү. Жишээлбэл, гуравдугаар ангид байхдаа би “Чанасан чулуу” гээд эх хүний сэтгэлийн гайхамшгийг харуулсан үлгэр уншсан юм. Тэр үедээ уйлаад л уншаад байдаг байснаа санаж байна. Түүний дараагаар ахлах ангид “Зүрхний нулимс” гэдэг өгүүллэг уншаад бас л их уйлж байснаа мартдаггүй юм. Харин сүүлд өөрөө зохиол бичиж, өөрийгөө агуу гэж боддог байхдаа Ричард Бахын “ Жонатан Лингвстон хэмээх цахлай” туужийг олж уншсан. Тэндээс би өөрийгөө олж харсан. Яг надтай адилхан ертөнц байдгийг мэдээд гайхахын дээдээр гайхсан. Тухайн үед би их тэмүүлэлтэй залуу зохиолч байж л дээ. Монголын утга зохиолд цоо шинэ юм хийнэ гэж мөрөөдөж, жирийн шүлэг бичдэг яруу найрагч байдлаас тасрах гэж оролдож, бараг л суутан болно, дэлхий ертөнцийг гартаа атгана гээд л өөрийгөө аймар амьтнаар төсөөлдөг байв. Өнөөх туужид болохоор бусдаас үзэсгэлэнтэй, бусдаас хурдан, бусдаас уран, бусдын хийгээгүйг хийх хүсэл эрмэлзэлтэй, өөрийгөө ер бусын гэж итгэдэг нэгэн цахлайн тухай өгүүлдэг юм. Жирийн амьдрал гэдэг түүний хувьд маш гэнэн зүйл. Тэгэхээр магадгүй бага залуудаа уншсан шидэт үлгэрүүд, мөрөөдлийн романтик зохиолууд намайг бүтээсэн байх. НОМОО ХЭРХЭН СОНГОДОГ ВЭ? Дээд сургуульд орох хүртэл надад ямар ч сонголт байгаагүй. Олдож байгаа бүх уран зохиолын номыг уншчихдаг байсан. Угаас тэр үед цөөн хэдхэн ном л гардаг байж. Хожуу оюутан болоод тухайн үед олны анхаарал татаж байгаа зохиолчдын бүтээлийг нэр алдраар нь түүж уншдаг байлаа. Харин одоо бол номыг яг хэрэгцээгээрээ сонгож уншдаг. Ихэвчлэн түүх судлалын чиглэлийн, нийтлэг биш, хүмүүсийн нүдэнд тэр бүр өртөөд байдаггүй номуудыг уншиж байна даа. Үүнээс гадна гоё хэвлэгдсэн, хүний анхаарал татсан, өнгө үзэмж содон бүтээлүүдэд би их дуртай. Номын дизайн, хэв маяг, өнгө үзэмж гэдэг чинь хүнийг татах увдистай. Тийм ховор номууд надад олон бий. НОМЫГ ЯМАР БАЙДЛААР, ЯАЖ УНШДАГ ВЭ? Хуучинсаг байх аа. Би бол цаасан хэлбэрээр л уншихыг илүүд үздэг. Мэдээж хэрэг, судалгааны зорилгоор хэрэгтэй мэдээллээ онлайнаар хайж, дижитал хэлбэрээр уншина. Гэхдээ хамгийн түрүүний асуудал бол номыг уншиж сурна гэдэг өөрөө их бэрхшээлтэй зүйл. Бага насны хүүхдүүдийн хувьд шүү дээ. Тэр зохиолуудын үг хэллэг бүрийг ойлгох, цаад санааг нь ухаж гаргах гэдэг тун хэцүү байх. Одоо бол бага ангийн хүүхдүүдэд ном уншиж сургах арга техник хэрэгтэй юм байна гэж боддог шүү. БУСАД ХҮМҮҮСИЙГ УНШААСАЙ, МЭДЭЭСЭЙ ГЭЖ ХҮСДЭГ НОМ? (АВТОР) Одоо цагт миний зөвлөх зүйл хүмүүст хэрэгтэй эсэхийг би сайн мэдэхгүй байна. Хуучин бол юуны өмнө сайн уншдаг болсныхоо дараа, дэлхийн сонгодог зохиолуудыг, тэр дундаас ядаж 10 зохиолыг толгой дараалан унш гэж хэлдэг байсан юм. Харин одоо бол би хүүхдүүдэд тэгж хэлэмгүй байна. Энэ бол нүсэр ажил. Таны цагийг авна. Нөгөөтээгүүр, бидний үе шиг тэр их зохиолуудыг унших тэсвэр тэвчээрийг давна гэдэг одоогийн хүүхдүүдэд хэцүү. Харин арай өөр хэлбэрээр хүлээн авч болно шүү дээ. Кино, подкаст, нэвтрүүлэг гэх мэт. Гэхдээ, хэрвээ та ном хэлбэрээр уншихыг үнэхээр хүсэж байгаа бол илүү сонгодог боловсролтой, элит түвшний хүн мөн. Гэвч хүн бүхэн тийм байх албагүй. Тэд амьдрах ёстой. ХЭРВЭЭ ТА НОМ БИЧИХ ЁСТОЙ ГЭВЭЛ ТЭР НЬ ЮУНЫ ТУХАЙ, ЯМАР ТӨРЛИЙН НОМ БАЙХ БОЛ? Ном бүтээгч хүн гэдэг хамгийн сайн уншигч байдаг. Уншихаасаа хэтрээд ирэхээр хүн бичиж эхэлдэг. Тэгэхээр ном бичнэ гэдэг бол уншихаас давсан хүний ажил байхгүй юу. Миний хувьд хэд хэдэн ном бичсэн. Яг одоогийн байдлаар дөрвөн номын төсөл дээр зэрэг ажиллаж байна. “ Номадик комик ”-ийн залуучуудтай хамтарч Монголын түүхэн комик цуврал болох “Сүхбаатар” жанжны тухай 10 цуврал ном бүтээх гээд явж байна. Одоогоор эхний хоёр дэвтэр гарчихсан байгаа. Яагаад заавал комик хэлбэртэй юм гэхээр, энэ нь хүнд төвөггүй уншигдах боломжтой. Өмнө хэлсэнчлэн, ялангуяа хүүхдүүдэд эх түүхийнхээ тухай хялбархан уншаад мэдээд авах боломжийг энэ бүтээлээр олгож байгаа юм. Дараагийнх нь “Нутгийн зураг” гээд гурван боть ном гаргахаар бэлдэж байна. Энэ нь одоогоос 200 жилийн тэртээх Монголын газрын зургуудын каталог. Үүнээс гадна “Туулын Гурван Улхуны дэвсгэр саглагар мод хаана вэ” гээд судалгааны номоо нэмж засварлаж байна даа. Залуугаасаа л уран зохиолоор оролдсон болоод тэр үү, хоёр гурван боть уран зохиолын ном бичих юм сан гэж бодож байгаа. Үүгээр зогсохгүй судалгааны чиглэлийн ганц хоёр ном бас үлдээчих юм сан гэж боддог. Яагаад гэхээр ихэнх хүмүүс сураггүй алга болчихдог. Ямар ч хариуцлагагүй. Миний хувьд тэгэмгүй байна. Зүгээр л хүүхдээ үлдээгээд явчих биш. Би алга боллоо ч миний ул мөр хаа нэгтээгээс олдох учиртай. Тиймээс бид оюун ухаанаа уудалж, бодож байгаа зүйлээ өөр форматад буулгаад үүрд үлдээнэ гэдэг чухал. Тэр нь заавал ч олон хүнд хүрэх албагүй. НОМТОЙ ХОЛБООТОЙ ХЭЛМЭЭР САНАГДДАГ ЗҮЙЛ? Социализмын үеийн номын тухай ойлголтод хамгийн гол байр суурийг уран зохиол эзэлдэг байсан. Нийт номын бараг 80-90 хувь уран зохиол. Одоо бол номын төрөл зүйл их өөрчлөгдөж, янз бүрийн хэлбэртэй болж байна л даа. Хэдий тийм ч ном бол сонгодог соёлын илэрхийлэл юм шүү. Энэ утгаараа хэзээ ч хоцрогдохгүй. Цаасан хэвлэлийн ном бол одоогийн хүн төрөлхтний бүх ололт амжилтыг бүтээсэн гол тулгуур эх сурвалж байгаа юм. ЭДГЭЭР АСУУЛТАД ХЭНИЙГ ХАРИУЛААСАЙ ГЭЖ ХҮСЭЖ БАЙНА? Гадаад явдлын яамны сайд асан, дипломат Ц.Гомбосүрэн гуай байна. Мөн ерөнхийлөгч асан Н.Энхбаярыг санал болгоё. Түүний орчуулсан “Хатсан гар” өгүүллэгийн түүврийг гарсан даруйд нь уншаад цочиж билээ.	“Номтой яриа” ярилцлагынхаа ээлжит дугаарт аяллын олон сонирхолтой нэвтрүүлгээрээ олонд танигдсан сэтгүүлч, зохиолч, судлаач Г.Бадамсамбууг урьж ярилцлаа. Харин түүнийг сэрэл мэдрэхүйн яруу найраг, өгүүллэгүүдээрээ 90-ээд онд Монголын утга зохиолын шинэчлэлд томоохон цучил нэмсэн гэдгийг манай зарим уншигчид мэдэхгүй байж магадгүй. Өдгөө тэрээр түүх, соёлын олон сонирхолтой төсөлд гар дүрж, хувь нэмрээ оруулж явдаг бөгөөд тун саяхан л гэхэд “Сүхбаатар” нэртэй түүхэн комик цувралын ерөнхий зөвлөхөөр ажиллажээ. Ингээд зочныхоо номын баялаг ертөнцөөр аялцгаая. ### ТА ЯМАР ТӨРЛИЙН НОМ УНШДАГ ВЭ? ОДОО УНШИЖ БУЙ НОМ? Би хоёрдугаар ангиасаа л номыг маш сайн уншдаг хүүхэд байсан. Аав минь надад дорнын сонгодог үлгэрүүдийг байнга ярьж өгдөг байлаа. Тэр цагаас хойш ном гэдэг миний амьдрал болж хувирсан. Харин одоо бол надад бүх ном ижилхэн, мэдээжийн санагдаад байдаг юм. Намтар дуртгал, уран зохиол, хувь хүний хөгжил, зөвлөмжийн номууд тийм байдаг гэсэн баримжаа тогтчихсон. Иймээс ихэнх номуудад шинэ юм бараг үгүй. Яахав зүгээр, тэрхэн хооронд “Аан, нээрээ тийм” гээд хуучин зүйлээ сэргээж санах төдий л болдог. Тийм учраас одоогоор би судалгааны чиглэлээр зөвхөн түүх, угсаатан зүйн номууд л уншиж байгаа. Сүүлд гарсан “Монголын эзэнт гүрний 5 таван боть”-ийг судлаад явж байна. Энэ бол уран зохиол уншихтай адилгүй. Анализ хийнэ, өөрийнхөө санаанаас зөрж байгааг тэмдэглэнэ. Дараа нь судлаач найз нөхдийнхөө хүрээнд санал бодлоо солилцоно. Байнга дэргэд минь байдаг ном бол “Монголын нууц товчоо”. Би түүхийг уран зохиолоос илүү гоё гэж ерөөсөө төсөөлж байгаагүй. Гэтэл угтаа бүх уран зохиол түүхээс л сэдэвлэдэг юм байна. Түүхийг хэн нэгэн зохиогоогүй, бичээгүй, өөрчлөөгүй. Байгаагаараа л байгаа зүйл. ### ТАНД ХАМГИЙН ИХ НӨЛӨӨЛСӨН, ТОМ ӨӨРЧЛӨЛТ АВЧИРСАН НОМ ГЭВЭЛ? Мэдээж хэрэг, насаараа уран зохиолд дурлаж явсан гээд бодохоор уншсан болгоноороо өөрийгөө баяжуулсан гэсэн үг. Тэдгээр дотроос одоо дахиад нэг олоод харчих юм сан, уншчих юм сан гэсэн бүтээлүүд бол бий шүү. Жишээлбэл, гуравдугаар ангид байхдаа би “Чанасан чулуу” гээд эх хүний сэтгэлийн гайхамшгийг харуулсан үлгэр уншсан юм. Тэр үедээ уйлаад л уншаад байдаг байснаа санаж байна. Түүний дараагаар ахлах ангид “Зүрхний нулимс” гэдэг өгүүллэг уншаад бас л их уйлж байснаа мартдаггүй юм. Харин сүүлд өөрөө зохиол бичиж, өөрийгөө агуу гэж боддог байхдаа Ричард Бахын “Жонатан Лингвстон хэмээх цахлай” туужийг олж уншсан. Тэндээс би өөрийгөө олж харсан. Яг надтай адилхан ертөнц байдгийг мэдээд гайхахын дээдээр гайхсан. Тухайн үед би их тэмүүлэлтэй залуу зохиолч байж л дээ. Монголын утга зохиолд цоо шинэ юм хийнэ гэж мөрөөдөж, жирийн шүлэг бичдэг яруу найрагч байдлаас тасрах гэж оролдож, бараг л суутан болно, дэлхий ертөнцийг гартаа атгана гээд л өөрийгөө аймар амьтнаар төсөөлдөг байв. Өнөөх туужид болохоор бусдаас үзэсгэлэнтэй, бусдаас хурдан, бусдаас уран, бусдын хийгээгүйг хийх хүсэл эрмэлзэлтэй, өөрийгөө ер бусын гэж итгэдэг нэгэн цахлайн тухай өгүүлдэг юм. Жирийн амьдрал гэдэг түүний хувьд маш гэнэн зүйл. Тэгэхээр магадгүй бага залуудаа уншсан шидэт үлгэрүүд, мөрөөдлийн романтик зохиолууд намайг бүтээсэн байх. ### НОМОО ХЭРХЭН СОНГОДОГ ВЭ? Дээд сургуульд орох хүртэл надад ямар ч сонголт байгаагүй. Олдож байгаа бүх уран зохиолын номыг уншчихдаг байсан. Угаас тэр үед цөөн хэдхэн ном л гардаг байж. Хожуу оюутан болоод тухайн үед олны анхаарал татаж байгаа зохиолчдын бүтээлийг нэр алдраар нь түүж уншдаг байлаа. Харин одоо бол номыг яг хэрэгцээгээрээ сонгож уншдаг. Ихэвчлэн түүх судлалын чиглэлийн, нийтлэг биш, хүмүүсийн нүдэнд тэр бүр өртөөд байдаггүй номуудыг уншиж байна даа. Үүнээс гадна гоё хэвлэгдсэн, хүний анхаарал татсан, өнгө үзэмж содон бүтээлүүдэд би их дуртай. Номын дизайн, хэв маяг, өнгө үзэмж гэдэг чинь хүнийг татах увдистай. Тийм ховор номууд надад олон бий. ### НОМЫГ ЯМАР БАЙДЛААР, ЯАЖ УНШДАГ ВЭ? Хуучинсаг байх аа. Би бол цаасан хэлбэрээр л уншихыг илүүд үздэг. Мэдээж хэрэг, судалгааны зорилгоор хэрэгтэй мэдээллээ онлайнаар хайж, дижитал хэлбэрээр уншина. Гэхдээ хамгийн түрүүний асуудал бол номыг уншиж сурна гэдэг өөрөө их бэрхшээлтэй зүйл. Бага насны хүүхдүүдийн хувьд шүү дээ. Тэр зохиолуудын үг хэллэг бүрийг ойлгох, цаад санааг нь ухаж гаргах гэдэг тун хэцүү байх. Одоо бол бага ангийн хүүхдүүдэд ном уншиж сургах арга техник хэрэгтэй юм байна гэж боддог шүү. ### БУСАД ХҮМҮҮСИЙГ УНШААСАЙ, МЭДЭЭСЭЙ ГЭЖ ХҮСДЭГ НОМ? (АВТОР) Одоо цагт миний зөвлөх зүйл хүмүүст хэрэгтэй эсэхийг би сайн мэдэхгүй байна. Хуучин бол юуны өмнө сайн уншдаг болсныхоо дараа, дэлхийн сонгодог зохиолуудыг, тэр дундаас ядаж 10 зохиолыг толгой дараалан унш гэж хэлдэг байсан юм. Харин одоо бол би хүүхдүүдэд тэгж хэлэмгүй байна. Энэ бол нүсэр ажил. Таны цагийг авна. Нөгөөтээгүүр, бидний үе шиг тэр их зохиолуудыг унших тэсвэр тэвчээрийг давна гэдэг одоогийн хүүхдүүдэд хэцүү. Харин арай өөр хэлбэрээр хүлээн авч болно шүү дээ. Кино, подкаст, нэвтрүүлэг гэх мэт. Гэхдээ, хэрвээ та ном хэлбэрээр уншихыг үнэхээр хүсэж байгаа бол илүү сонгодог боловсролтой, элит түвшний хүн мөн. Гэвч хүн бүхэн тийм байх албагүй. Тэд амьдрах ёстой. ### ХЭРВЭЭ ТА НОМ БИЧИХ ЁСТОЙ ГЭВЭЛ ТЭР НЬ ЮУНЫ ТУХАЙ, ЯМАР ТӨРЛИЙН НОМ БАЙХ БОЛ? Ном бүтээгч хүн гэдэг хамгийн сайн уншигч байдаг. Уншихаасаа хэтрээд ирэхээр хүн бичиж эхэлдэг. Тэгэхээр ном бичнэ гэдэг бол уншихаас давсан хүний ажил байхгүй юу. Миний хувьд хэд хэдэн ном бичсэн. Яг одоогийн байдлаар дөрвөн номын төсөл дээр зэрэг ажиллаж байна. “Номадик комик”-ийн залуучуудтай хамтарч Монголын түүхэн комик цуврал болох “Сүхбаатар” жанжны тухай 10 цуврал ном бүтээх гээд явж байна. Одоогоор эхний хоёр дэвтэр гарчихсан байгаа. Яагаад заавал комик хэлбэртэй юм гэхээр, энэ нь хүнд төвөггүй уншигдах боломжтой. Өмнө хэлсэнчлэн, ялангуяа хүүхдүүдэд эх түүхийнхээ тухай хялбархан уншаад мэдээд авах боломжийг энэ бүтээлээр олгож байгаа юм. Дараагийнх нь “Нутгийн зураг” гээд гурван боть ном гаргахаар бэлдэж байна. Энэ нь одоогоос 200 жилийн тэртээх Монголын газрын зургуудын каталог. Үүнээс гадна “Туулын Гурван Улхуны дэвсгэр саглагар мод хаана вэ” гээд судалгааны номоо нэмж засварлаж байна даа. Залуугаасаа л уран зохиолоор оролдсон болоод тэр үү, хоёр гурван боть уран зохиолын ном бичих юм сан гэж бодож байгаа. Үүгээр зогсохгүй судалгааны чиглэлийн ганц хоёр ном бас үлдээчих юм сан гэж боддог. Яагаад гэхээр ихэнх хүмүүс сураггүй алга болчихдог. Ямар ч хариуцлагагүй. Миний хувьд тэгэмгүй байна. Зүгээр л хүүхдээ үлдээгээд явчих биш. Би алга боллоо ч миний ул мөр хаа нэгтээгээс олдох учиртай. Тиймээс бид оюун ухаанаа уудалж, бодож байгаа зүйлээ өөр форматад буулгаад үүрд үлдээнэ гэдэг чухал. Тэр нь заавал ч олон хүнд хүрэх албагүй. ### НОМТОЙ ХОЛБООТОЙ ХЭЛМЭЭР САНАГДДАГ ЗҮЙЛ? Социализмын үеийн номын тухай ойлголтод хамгийн гол байр суурийг уран зохиол эзэлдэг байсан. Нийт номын бараг 80-90 хувь уран зохиол. Одоо бол номын төрөл зүйл их өөрчлөгдөж, янз бүрийн хэлбэртэй болж байна л даа. Хэдий тийм ч ном бол сонгодог соёлын илэрхийлэл юм шүү. Энэ утгаараа хэзээ ч хоцрогдохгүй. Цаасан хэвлэлийн ном бол одоогийн хүн төрөлхтний бүх ололт амжилтыг бүтээсэн гол тулгуур эх сурвалж байгаа юм. ### ЭДГЭЭР АСУУЛТАД ХЭНИЙГ ХАРИУЛААСАЙ ГЭЖ ХҮСЭЖ БАЙНА? Гадаад явдлын яамны сайд асан, дипломат Ц.Гомбосүрэн гуай байна. Мөн ерөнхийлөгч асан Н.Энхбаярыг санал болгоё. Түүний орчуулсан “Хатсан гар” өгүүллэгийн түүврийг гарсан даруйд нь уншаад цочиж билээ.
https://unread.today/c/book-buu-saad-bol	Номын тухай	Oyunlkham Gungaadorj	2020-05-23T00:00:00	5 сарын 23, 2020	"Бүү Саад Бол" номын тухай	<div class="article-body"> <h2>Ажил амьдралын тэнцвэрийг алдагдуулж, бүтээмжит цагаас тань хамгийн их хороодог нэг зүйлийг хэлээч гэвэл та юуг нэрлэх байсан бэ? Нэг сарын өмнө манай багийнхан уншигчдынхаа дунд "Өдөр бүр нэг хувиар өсөж хөгжье" challenge-ийг эхлүүлж, эхний даалгаварт "Цаг үрдэг гурван зүйл"-ээ бичихийг хүссэн билээ. Бидэнд ирсэн олон арван хариулт дунд хамгийн их давтагдсан цаг үрэгч нь технологи, сошиал орчин байсан юм. Үнэхээр ч ганц манайд гэлтгүй нийт дэлхий дахины асуудал болоод буй технологийн хэтийдсэн хэрэглээ бидний амьдралд хэрхэн нөлөөлж, ямар давуу ба сул талуудыг бий болгож буйг сонирхолтой жишээгээр харуулж, бодит зөвлөгөөг өгсөн "Бүү Саад Бол" номыг бид энэ удаа онцоллоо.</h2><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">номын тухай</h3><p>"Do Not Disturb" буюу "Бүү Саад Бол" номын зохиогч Жедейдайя Билаг зарим хүмүүс The View, Abby Tells All, The Five зэрэг телевизийн шоунуудад хөтлөгчөөр ажиллаж байснаар нь мэддэг. Телевиз болон боловсролын салбарт ажиллаж байсан тэрээр амьдрал дээр болсон үйл явдлууд хийгээд өөрийн бодит туршлагад тулгуурлан энэ номыг 2018 онд бичиж хэвлүүлжээ. Өнөөгийн нийгмийн гол асуудал болоод буй хүмүүсийн технологийн зохисгүй хэрэглээний тухай өгүүлэх уг номыг "Эрдэмт паблишинг" албан ёсны эрхтэйгээр монгол хэлнээ хөрвүүлэн, тун саяхан хэвлүүлжээ.</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">номын зарим агуулгаас:</h3><p></p><p><b>ТЕХНОЛОГИ БИДНИЙ АМЬДРАЛЫГ ХУЛГАЙЛЖ БАЙНА.</b></p><p>Зохиогчийн үзэж буйгаар ухаалаг төхөөрөмжүүд бидний амьдралд орж ирэхээс өмнө хүмүүсийн бие, сэтгэл харьцангуй нэгдмэл шинжтэй байсан бол өдгөө өдөр тутмын амьдралыг хөнгөвчлөх зорилготой технологийн хэрэглээ улам их болсноор хүний оюун санаа, анхаарал, мэдрэмжүүд бүгд тус тусдаа салангид ойлголт болж хувирчээ. Ингэснээр өнөөгийн нийгэмд амьдралын хамгийн нандин, үнэ цэнтэй зүйлс болох гэр бүл, найз нөхөд, бодит мэдрэмжүүдийг зөв үнэлэх, түүнийг хайрлах хандлага улам бүр багасаж байгаа нь зохиогчийг эмзэглүүлж, улмаар уг номыг бичих сэдэл болсон аж. </p><p><b>ТЕХНОЛОГИ ХУДЛАА ЯРИХЫГ ДЭМЖИЖ БАЙНА.</b></p><p>Технологийн тусламжтай нэг хүн хаана ч, хэдэн хүнтэй ч нэгэн зэрэг хамт байх боломжтой болсон нь нэг талаар үнэхээр том давуу талыг бий болгож байгаа ч нөгөө талд маш олон худал хуурмагийг бий болгох үндэс болж, бидний нэг нэгэндээ итгэх итгэл, хүндлэлийг үгүй болгосоор буй. Мөн нэгэн зэрэг олон хүнтэй харилцах боломжтой байна гэдэг нь хүн хэдэн ч талд тэгш хүртээмжтэйгээр анхаарлаа хандуулж чадахгүй гэсэн үг юм. Иймд тухайн хүн технологийн хуваарилалтгүй хэрэглээнээсээ болоод харилцаж буй цаад хүндээ чанартай гаргаж болох байсан цагаа хугаслаж, гаднаас нь харахад олон хүнтэй ажилласан мэт боловч үнэн хэрэгтээ чанаргүй цагуудаар өөрийн өдрийг дүүргэж байдгийг онцолжээ. </p><p><b>ТЕХНОЛОГИ САЙН МУУДАА БИШ ХЭРЭГЛЭЖ БУЙ ХҮНДЭЭ Л УЧИР НЬ БАЙГАА.</b></p><p>Хамгийн гол нь уг номд технологийг огт хэрэглэхээ болих, эсхүл технологийг буруутгаж хэрэглээнээс шахах зорилго огт агуулагдаагүй гэдгийг хэлэх нь зүйтэй. Тэдгээр ухаалаг төхөөрөмжүүдийн хүн төрөлхтөнд өгч буй ашиг тус дэндүү их бөгөөд үргэлж сайжруулж хөгжүүлэгдсээр буй нь мэдээж хүний төлөө, хүний амьдралыг илүү боломжтой, илүү хялбар болгохын төлөө юм. Иймд технологийг буруутгах, сайн муугаар шүүх нь тийм ч ухаалаг явдал биш. </p><p>Хамгийн гол нь хүмүүс бид өөрсдийгөө болон хэрэглээгээ шүүх, ахин нэг удаа анхаарч харах, засаж сайжруулах хэрэгтэй байгаа юм. Амьдрал, технологи хоёрыг хэрхэн хослуулах, тэнцвэрийг нь хэрхэн хадгалахад л гол асуудал буй. Иймд дижитал эрин зуунд ажиллаж амьдарч буй хүн та хэрэглэж буй ухаалаг төхөөрөмжүүдээ өөрөө ухаалгаар ашиглаж сурахыг "Бүү Саад Бол" ном уриалж байгаа юм. </p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/3659a9b316055c5712cbd9e66094ed93.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">номын зарим эшлэлүүд</h3><ul><li>Техник технологи биднийг сайн эсвэл муу байх эсэхийг шийддэггүй харин бид бүхэн шийддэг. </li><li>Хүн ганц л амьдарна (YOLO) буюу хүссэн бүхнээ хийж үз гэсэн мессеж дэлхий даяар түгсээр байна. Яг энэ мессеж биднийг юу ч хамаагүй туршиж үзэх сэдлийг өдөөж, бидний доторх араатанг тэжээж тэтгээд байх шиг. </li><li>Түүнээс өмнө бид сошиал сүлжээнд дэндүү их цагийг зарцуулж байж. Тэгсэн атлаа үүнийг ч хийх завгүй, түүнийг ч сурч амжихгүй, бүтэн нойроо авч унтах цаггүй гэж гомдоллоно. </li><li>Хүн төрөлхтөн бид дээр үеэс л шинэ нээлт хийж, өөрсдийн амьдралыг сайжруулж ирсэн. В.Гордон Чайлдын 1936 оны "Хүн өөрийгөө бүтээдэг" номонд "Хүн төрөлхтөн дэлхий дээр амьдарч байсан гэдгийг гагцхүү тэдний хийж бүтээсэн багаж зэвсэг л археологичдод нотолдог юм" хэмээн тэмдэглэсэн байдаг. Өөрөөр хэлбэл бидний бүтээсэн технологийн бүтээл л биднийг хэн болох, хаанаас ирсний баталгаа юм. </li><li>Технологид хэдий чинээ цаг зарцуулна, төдий чинээ эрх мэдлээ өгч буйгаас ялгаагүй.</li><li>Common Sense Media-гийн санал асуулгаар өсвөр насны хүүхдүүдийн 50 хувь нь ухаалаг төхөөрөмжид "донтчихсон" гэжээ. Түүнчлэн судалгаанд оролцсон гэр бүлийн гуравны нэг нь үүний талаар өдөр тутам маргалддаг хэмээсэн байна.</li><li>Чи хэн нэгнээс болж аз жаргалгүй болж байвал бусдад өөрийгөө аз жаргалгүй болгох эрх мэдлийг өгсөн гэсэн үг. </li></ul> </div>	Ажил амьдралын тэнцвэрийг алдагдуулж, бүтээмжит цагаас тань хамгийн их хороодог нэг зүйлийг хэлээч гэвэл та юуг нэрлэх байсан бэ? Нэг сарын өмнө манай багийнхан уншигчдынхаа дунд "Өдөр бүр нэг хувиар өсөж хөгжье" challenge-ийг эхлүүлж, эхний даалгаварт "Цаг үрдэг гурван зүйл"-ээ бичихийг хүссэн билээ. Бидэнд ирсэн олон арван хариулт дунд хамгийн их давтагдсан цаг үрэгч нь технологи, сошиал орчин байсан юм. Үнэхээр ч ганц манайд гэлтгүй нийт дэлхий дахины асуудал болоод буй технологийн хэтийдсэн хэрэглээ бидний амьдралд хэрхэн нөлөөлж, ямар давуу ба сул талуудыг бий болгож буйг сонирхолтой жишээгээр харуулж, бодит зөвлөгөөг өгсөн "Бүү Саад Бол" номыг бид энэ удаа онцоллоо. номын тухай "Do Not Disturb" буюу "Бүү Саад Бол" номын зохиогч Жедейдайя Билаг зарим хүмүүс The View, Abby Tells All, The Five зэрэг телевизийн шоунуудад хөтлөгчөөр ажиллаж байснаар нь мэддэг. Телевиз болон боловсролын салбарт ажиллаж байсан тэрээр амьдрал дээр болсон үйл явдлууд хийгээд өөрийн бодит туршлагад тулгуурлан энэ номыг 2018 онд бичиж хэвлүүлжээ. Өнөөгийн нийгмийн гол асуудал болоод буй хүмүүсийн технологийн зохисгүй хэрэглээний тухай өгүүлэх уг номыг "Эрдэмт паблишинг" албан ёсны эрхтэйгээр монгол хэлнээ хөрвүүлэн, тун саяхан хэвлүүлжээ. номын зарим агуулгаас: ТЕХНОЛОГИ БИДНИЙ АМЬДРАЛЫГ ХУЛГАЙЛЖ БАЙНА. Зохиогчийн үзэж буйгаар ухаалаг төхөөрөмжүүд бидний амьдралд орж ирэхээс өмнө хүмүүсийн бие, сэтгэл харьцангуй нэгдмэл шинжтэй байсан бол өдгөө өдөр тутмын амьдралыг хөнгөвчлөх зорилготой технологийн хэрэглээ улам их болсноор хүний оюун санаа, анхаарал, мэдрэмжүүд бүгд тус тусдаа салангид ойлголт болж хувирчээ. Ингэснээр өнөөгийн нийгэмд амьдралын хамгийн нандин, үнэ цэнтэй зүйлс болох гэр бүл, найз нөхөд, бодит мэдрэмжүүдийг зөв үнэлэх, түүнийг хайрлах хандлага улам бүр багасаж байгаа нь зохиогчийг эмзэглүүлж, улмаар уг номыг бичих сэдэл болсон аж. ТЕХНОЛОГИ ХУДЛАА ЯРИХЫГ ДЭМЖИЖ БАЙНА. Технологийн тусламжтай нэг хүн хаана ч, хэдэн хүнтэй ч нэгэн зэрэг хамт байх боломжтой болсон нь нэг талаар үнэхээр том давуу талыг бий болгож байгаа ч нөгөө талд маш олон худал хуурмагийг бий болгох үндэс болж, бидний нэг нэгэндээ итгэх итгэл, хүндлэлийг үгүй болгосоор буй. Мөн нэгэн зэрэг олон хүнтэй харилцах боломжтой байна гэдэг нь хүн хэдэн ч талд тэгш хүртээмжтэйгээр анхаарлаа хандуулж чадахгүй гэсэн үг юм. Иймд тухайн хүн технологийн хуваарилалтгүй хэрэглээнээсээ болоод харилцаж буй цаад хүндээ чанартай гаргаж болох байсан цагаа хугаслаж, гаднаас нь харахад олон хүнтэй ажилласан мэт боловч үнэн хэрэгтээ чанаргүй цагуудаар өөрийн өдрийг дүүргэж байдгийг онцолжээ. ТЕХНОЛОГИ САЙН МУУДАА БИШ ХЭРЭГЛЭЖ БУЙ ХҮНДЭЭ Л УЧИР НЬ БАЙГАА. Хамгийн гол нь уг номд технологийг огт хэрэглэхээ болих, эсхүл технологийг буруутгаж хэрэглээнээс шахах зорилго огт агуулагдаагүй гэдгийг хэлэх нь зүйтэй. Тэдгээр ухаалаг төхөөрөмжүүдийн хүн төрөлхтөнд өгч буй ашиг тус дэндүү их бөгөөд үргэлж сайжруулж хөгжүүлэгдсээр буй нь мэдээж хүний төлөө, хүний амьдралыг илүү боломжтой, илүү хялбар болгохын төлөө юм. Иймд технологийг буруутгах, сайн муугаар шүүх нь тийм ч ухаалаг явдал биш. Хамгийн гол нь хүмүүс бид өөрсдийгөө болон хэрэглээгээ шүүх, ахин нэг удаа анхаарч харах, засаж сайжруулах хэрэгтэй байгаа юм. Амьдрал, технологи хоёрыг хэрхэн хослуулах, тэнцвэрийг нь хэрхэн хадгалахад л гол асуудал буй. Иймд дижитал эрин зуунд ажиллаж амьдарч буй хүн та хэрэглэж буй ухаалаг төхөөрөмжүүдээ өөрөө ухаалгаар ашиглаж сурахыг "Бүү Саад Бол" ном уриалж байгаа юм. номын зарим эшлэлүүд Техник технологи биднийг сайн эсвэл муу байх эсэхийг шийддэггүй харин бид бүхэн шийддэг. Хүн ганц л амьдарна (YOLO) буюу хүссэн бүхнээ хийж үз гэсэн мессеж дэлхий даяар түгсээр байна. Яг энэ мессеж биднийг юу ч хамаагүй туршиж үзэх сэдлийг өдөөж, бидний доторх араатанг тэжээж тэтгээд байх шиг. Түүнээс өмнө бид сошиал сүлжээнд дэндүү их цагийг зарцуулж байж. Тэгсэн атлаа үүнийг ч хийх завгүй, түүнийг ч сурч амжихгүй, бүтэн нойроо авч унтах цаггүй гэж гомдоллоно. Хүн төрөлхтөн бид дээр үеэс л шинэ нээлт хийж, өөрсдийн амьдралыг сайжруулж ирсэн. В.Гордон Чайлдын 1936 оны "Хүн өөрийгөө бүтээдэг" номонд "Хүн төрөлхтөн дэлхий дээр амьдарч байсан гэдгийг гагцхүү тэдний хийж бүтээсэн багаж зэвсэг л археологичдод нотолдог юм" хэмээн тэмдэглэсэн байдаг. Өөрөөр хэлбэл бидний бүтээсэн технологийн бүтээл л биднийг хэн болох, хаанаас ирсний баталгаа юм. Технологид хэдий чинээ цаг зарцуулна, төдий чинээ эрх мэдлээ өгч буйгаас ялгаагүй. Common Sense Media-гийн санал асуулгаар өсвөр насны хүүхдүүдийн 50 хувь нь ухаалаг төхөөрөмжид "донтчихсон" гэжээ. Түүнчлэн судалгаанд оролцсон гэр бүлийн гуравны нэг нь үүний талаар өдөр тутам маргалддаг хэмээсэн байна. Чи хэн нэгнээс болж аз жаргалгүй болж байвал бусдад өөрийгөө аз жаргалгүй болгох эрх мэдлийг өгсөн гэсэн үг.	Ажил амьдралын тэнцвэрийг алдагдуулж, бүтээмжит цагаас тань хамгийн их хороодог нэг зүйлийг хэлээч гэвэл та юуг нэрлэх байсан бэ? Нэг сарын өмнө манай багийнхан уншигчдынхаа дунд "Өдөр бүр нэг хувиар өсөж хөгжье" challenge-ийг эхлүүлж, эхний даалгаварт "Цаг үрдэг гурван зүйл"-ээ бичихийг хүссэн билээ. Бидэнд ирсэн олон арван хариулт дунд хамгийн их давтагдсан цаг үрэгч нь технологи, сошиал орчин байсан юм. Үнэхээр ч ганц манайд гэлтгүй нийт дэлхий дахины асуудал болоод буй технологийн хэтийдсэн хэрэглээ бидний амьдралд хэрхэн нөлөөлж, ямар давуу ба сул талуудыг бий болгож буйг сонирхолтой жишээгээр харуулж, бодит зөвлөгөөг өгсөн "Бүү Саад Бол" номыг бид энэ удаа онцоллоо. ### номын тухай "Do Not Disturb" буюу "Бүү Саад Бол" номын зохиогч Жедейдайя Билаг зарим хүмүүс The View, Abby Tells All, The Five зэрэг телевизийн шоунуудад хөтлөгчөөр ажиллаж байснаар нь мэддэг. Телевиз болон боловсролын салбарт ажиллаж байсан тэрээр амьдрал дээр болсон үйл явдлууд хийгээд өөрийн бодит туршлагад тулгуурлан энэ номыг 2018 онд бичиж хэвлүүлжээ. Өнөөгийн нийгмийн гол асуудал болоод буй хүмүүсийн технологийн зохисгүй хэрэглээний тухай өгүүлэх уг номыг "Эрдэмт паблишинг" албан ёсны эрхтэйгээр монгол хэлнээ хөрвүүлэн, тун саяхан хэвлүүлжээ. ### номын зарим агуулгаас: ТЕХНОЛОГИ БИДНИЙ АМЬДРАЛЫГ ХУЛГАЙЛЖ БАЙНА. Зохиогчийн үзэж буйгаар ухаалаг төхөөрөмжүүд бидний амьдралд орж ирэхээс өмнө хүмүүсийн бие, сэтгэл харьцангуй нэгдмэл шинжтэй байсан бол өдгөө өдөр тутмын амьдралыг хөнгөвчлөх зорилготой технологийн хэрэглээ улам их болсноор хүний оюун санаа, анхаарал, мэдрэмжүүд бүгд тус тусдаа салангид ойлголт болж хувирчээ. Ингэснээр өнөөгийн нийгэмд амьдралын хамгийн нандин, үнэ цэнтэй зүйлс болох гэр бүл, найз нөхөд, бодит мэдрэмжүүдийг зөв үнэлэх, түүнийг хайрлах хандлага улам бүр багасаж байгаа нь зохиогчийг эмзэглүүлж, улмаар уг номыг бичих сэдэл болсон аж. ТЕХНОЛОГИ ХУДЛАА ЯРИХЫГ ДЭМЖИЖ БАЙНА. Технологийн тусламжтай нэг хүн хаана ч, хэдэн хүнтэй ч нэгэн зэрэг хамт байх боломжтой болсон нь нэг талаар үнэхээр том давуу талыг бий болгож байгаа ч нөгөө талд маш олон худал хуурмагийг бий болгох үндэс болж, бидний нэг нэгэндээ итгэх итгэл, хүндлэлийг үгүй болгосоор буй. Мөн нэгэн зэрэг олон хүнтэй харилцах боломжтой байна гэдэг нь хүн хэдэн ч талд тэгш хүртээмжтэйгээр анхаарлаа хандуулж чадахгүй гэсэн үг юм. Иймд тухайн хүн технологийн хуваарилалтгүй хэрэглээнээсээ болоод харилцаж буй цаад хүндээ чанартай гаргаж болох байсан цагаа хугаслаж, гаднаас нь харахад олон хүнтэй ажилласан мэт боловч үнэн хэрэгтээ чанаргүй цагуудаар өөрийн өдрийг дүүргэж байдгийг онцолжээ. ТЕХНОЛОГИ САЙН МУУДАА БИШ ХЭРЭГЛЭЖ БУЙ ХҮНДЭЭ Л УЧИР НЬ БАЙГАА. Хамгийн гол нь уг номд технологийг огт хэрэглэхээ болих, эсхүл технологийг буруутгаж хэрэглээнээс шахах зорилго огт агуулагдаагүй гэдгийг хэлэх нь зүйтэй. Тэдгээр ухаалаг төхөөрөмжүүдийн хүн төрөлхтөнд өгч буй ашиг тус дэндүү их бөгөөд үргэлж сайжруулж хөгжүүлэгдсээр буй нь мэдээж хүний төлөө, хүний амьдралыг илүү боломжтой, илүү хялбар болгохын төлөө юм. Иймд технологийг буруутгах, сайн муугаар шүүх нь тийм ч ухаалаг явдал биш. Хамгийн гол нь хүмүүс бид өөрсдийгөө болон хэрэглээгээ шүүх, ахин нэг удаа анхаарч харах, засаж сайжруулах хэрэгтэй байгаа юм. Амьдрал, технологи хоёрыг хэрхэн хослуулах, тэнцвэрийг нь хэрхэн хадгалахад л гол асуудал буй. Иймд дижитал эрин зуунд ажиллаж амьдарч буй хүн та хэрэглэж буй ухаалаг төхөөрөмжүүдээ өөрөө ухаалгаар ашиглаж сурахыг "Бүү Саад Бол" ном уриалж байгаа юм. ### номын зарим эшлэлүүд * Техник технологи биднийг сайн эсвэл муу байх эсэхийг шийддэггүй харин бид бүхэн шийддэг. * Хүн ганц л амьдарна (YOLO) буюу хүссэн бүхнээ хийж үз гэсэн мессеж дэлхий даяар түгсээр байна. Яг энэ мессеж биднийг юу ч хамаагүй туршиж үзэх сэдлийг өдөөж, бидний доторх араатанг тэжээж тэтгээд байх шиг. * Түүнээс өмнө бид сошиал сүлжээнд дэндүү их цагийг зарцуулж байж. Тэгсэн атлаа үүнийг ч хийх завгүй, түүнийг ч сурч амжихгүй, бүтэн нойроо авч унтах цаггүй гэж гомдоллоно. * Хүн төрөлхтөн бид дээр үеэс л шинэ нээлт хийж, өөрсдийн амьдралыг сайжруулж ирсэн. В.Гордон Чайлдын 1936 оны "Хүн өөрийгөө бүтээдэг" номонд "Хүн төрөлхтөн дэлхий дээр амьдарч байсан гэдгийг гагцхүү тэдний хийж бүтээсэн багаж зэвсэг л археологичдод нотолдог юм" хэмээн тэмдэглэсэн байдаг. Өөрөөр хэлбэл бидний бүтээсэн технологийн бүтээл л биднийг хэн болох, хаанаас ирсний баталгаа юм. * Технологид хэдий чинээ цаг зарцуулна, төдий чинээ эрх мэдлээ өгч буйгаас ялгаагүй. * Common Sense Media-гийн санал асуулгаар өсвөр насны хүүхдүүдийн 50 хувь нь ухаалаг төхөөрөмжид "донтчихсон" гэжээ. Түүнчлэн судалгаанд оролцсон гэр бүлийн гуравны нэг нь үүний талаар өдөр тутам маргалддаг хэмээсэн байна. * Чи хэн нэгнээс болж аз жаргалгүй болж байвал бусдад өөрийгөө аз жаргалгүй болгох эрх мэдлийг өгсөн гэсэн үг.
https://unread.today/c/booktalk-dulguunb	Номын тухай	Oyunlkham Gungaadorj	2020-04-11T00:00:00	4 сарын 11, 2020	Номтой яриа #5: Эдийн засагч Б.Дөлгөөн	<div class="article-body"> <h2><div>Номын тухай хөөрөлддөг буландаа бид энэ удаа хөгжлийн эдийн засагч Б.Дөлгөөнийг урилаа. Тэрээр магистрын зэргээ Харвардын Их Сургуульд Хөгжлийн эдийн засгийн төрийн удирдлагын чиглэлээр хамгаалсан бөгөөд сүүлийн үед нийгэм, эдийн засгийн асуудлууд дээр нарийн тооцоо судалгаатайгаар байр суурь, зөвлөмжөө идэвхтэй илэрхийлэх болсон юм. Б.Дөлгөөн эдийн засагч Барак Обамагийн "Мөхөшгүй Найдварын Гал", Томас Фридманы "Халуун, Хавтгай, Хавчигдмал Дэлхий", Жонатан Войтзелийн "Хятадыг нэг цагт" зэрэг номуудыг хамтран ба дангаар орчуулж байсан билээ.</div></h2><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">та ямар төрлийн ном уншдаг вэ? Одоо уншиж буй ном?</h3><p><a href="https://www.facebook.com/dulguun2020" target="_blank">Миний хувьд</a> 6-7 ном зэрэг эхлүүлж уншдаг дадалтай. Дан ганц ном гэлтгүй ажиллаж буй салбар, чиглэлтэйгээ холбоотой олон улсын тайлан, сэтгүүлүүд их харна. Сүүлд эхлүүлснээс гэвэл улс төрийн тойм болох <a href="https://www.goodreads.com/book/show/853648.The_Political_Brain" target="_blank">Political Brain</a>, Дэлхийн банкнаас жил бүр эрхлэн гаргадаг <a href="https://www.worldbank.org/en/publication/wdr2020" target="_blank">World Development Report</a>, Харвардын профессоруудын маань бичсэн <a href="https://www.goodreads.com/book/show/35356384-how-democracies-die" target="_blank">How Democracies Die</a> зэрэг ном, товхимлууд байна. Мөн долоо хоног тутам <a href="https://www.economist.com/" target="_blank">The Economist</a> сэтгүүлийг тогтмол уншдаг. Тэр бүр фэйсбүүк орж, мэдээ үзээд байдаггүй хүнд мэдээ мэдээллээс хоцрохгүй байхад энэ сэтгүүл их л тус болдог юм. Уншихдаа нэг бүрчлэн биш, хэрэгтэй сэдвүүдээ түүгээд унших нь амар байдаг. Энэ сэтгүүлийн бас нэг сонирхолтой булан нь <a href="https://www.economist.com/obituary/" target="_blank">Obituary буюу Эмгэнэл</a> гэсэн хэсэг. Уг буланд орсон бичвэрүүдийг уншихаар тэдгээр хүмүүс амьдралдаа юу хийж амжуулж вэ, хийсэн бүтээсэн нь хүмүүсийн амьдралд хэрхэн нөлөөлж вэ, хэн юу гэж дурсаж байна гэсэн асуултууд тавигдаж, өөрийн амьдрал, зорилгыг жишин бодож, амьдралын утга учрыг эргэцүүлэх шиг болдог. Бид нэгэнт л мөнх амьдрахгүйгээс хойш өөрийнхөө чинээндээ үр бүтээлтэй, бусдынхаа амьдралыг тэтгэхээр сайхан амьдрах хэрэгтэй шүү дээ.</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Танд хамгийн их нөлөөлсөн, том өөрчлөлт авчирсан ном?</h3><p>Харах өнцөг, хувийн хандлагад минь хамгийн их нөлөөлсөн номуудыг 18-19 насандаа буюу ахлах анги болон их сургуулийн эхний жилүүддээ олж уншсан. Үүний дотроос Германы нэрт сэтгэгч <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Friedrich_Nietzsche" target="_blank">Фредрих Ницше</a>-гийн “<a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Thus_Spoke_Zarathustra" target="_blank">Thus Spoke Zarathustra</a>” номыг онцгойлон нэрлэнэ. Ницшегийн “<a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Will_to_power" target="_blank">Will to Power</a>” буюу чи өөрөө өөртөө итгэж, түүндээ зорьж чадвал хүссэнээ бодит болгож чадах хүчтэй шүү гэдэг ойлголт тун хүчтэй сэтгэгдэл төрүүлж байсан. Монголоор “Гал эрмэлзэл” гэдэг нэршил арай дөхөх болов уу. Амьдрал нэг л өдөр шийдэгдчихдэггүй. Өдөр өдрийн бэсрэг сонголтууд ирээдүйг тодорхойлж байдаг. Түүнтэй адил нэг том зорилгыг дайрч ороод л биелүүлчихдэггүй. Өдөр өдрөөр түүндээ тэмүүлж, өөрийгөө зорилгодоо зориулан тууштай бэлтгэж байж л холын тэр мөрөөдөл бодит биелэл болж чадна. Үүнийг л надад ойлгуулсан. Амжилт хэзээ ч хоосон ирдэггүй. Амжилтад хүрэхэд асар их оюуны болоод биеийн хүч, сэтгэлийн тэнхээ, хичээл зүтгэл гэх мэт олон зүйл хэрэгтэй.<br><br>Энэ “Will Power” гэх ойлголтоор <a href="https://www.goodreads.com/book/show/25910.Autobiography_Volume_1" target="_blank">Мэрсиа Элиадагийн бичсэн хувийн тэмдэглэл</a> хэлбэртэй ном бий. Өөрт нь “Will Power” байгааг харуулахын тулд багадаа амьд жоом хүртэл идэж үзүүлж байсан хүн гээд төсөөл дөө. Одоо АНУ-д Чикагогийн Их сургуульд түүний нэрэмжит шашин судлалын тэнхим бий. Ер нь уншсан бүх л ном минь тухай тухай үеийн “<a href="https://twitter.com/dulguunbd" target="_blank">би</a>”-д нөлөөлж байсан.</p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/48/16740ce73c506c4814ba87d81278259b.jpg"></p><div class="image-caption">Одоо уншиж буй номууд </div><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Номоо хэрхэн сонгодог вэ? </h3><p>Эмээ маань цэцэрлэгийн багш хүн байсан болохоор надад үлгэр их уншиж, ярьж өгдөг байв. Уншиж сурсныхаа дараа өөрөө бие дааж олон ч үлгэр уншсан даа. Дунд ангиасаа эхлээд их сургууль төгсөх хүртлээ уран зохиолын номууд түлхүү сонирхсон юм байна. Тийм ч болоод анхны блогоо “Үүлэн бор” гэж нэрлэж байж. <br>Арван жилд байхад нийтлэлч <a href="https://www.unread.today/c/583" target="_blank">Баабарын “Дори Идэр Дүүдээ”</a> номд дурдагдсан жагсаалтаас сонгож уншдаг байсан бол, оюутан болоод <a href="https://www.nytimes.com/books/best-sellers/" target="_blank">New York Times-ийн шилдэг номын жагсаалтаас</a> харж сонголтоо хийдэг болсон. Энэ маягаар олон ном уншиж, туршаад ирэхээр өөрийн гэсэн шүүлтүүр, үнэлгээтэй, унших арга барилтай болдог юм байна лээ. Одоо бол номоо зохиогчоор нь сонгодог, The Economist сэтгүүл дээр шинэ номын тойм харж байгаад сонгодог болсон байна. Ер нь алдартайд хууртахгүй, олон хүн мэдэхгүй зохиогч гээд алгасахгүйгээр номын мөн чанарыг, өгөөжийг, зохиогчийн үнэ цэнийг үнэлж сурсан гэж боддог шүү. <br> <br>Цаг гэдэг эргэж ирдэггүй, маш үнэтэй эд. Өөрт хэрэгтэйгээ олж уншдаг болох нь яахын аргагүй том чадвар, давуу тал. <br></p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Номыг ямар байдлаар, яаж уншдаг вэ?</h3><p>Мэдээж эхлээд гарчгийг нь харна. Дараа нь бүлгүүдийг нь гүйлгэж харна. Ер нь номынхоо бүтэн дүр зураг, төсөөллийг авч байж уншдаг. Хуудас болгоноор нь уншдаггүй. 10 хуудсанд багтаах боломжтой санааг 200 хуудсанд тайлбарласан номууд ч байдаг. Тийм сунжирсан номуудын бол хамгийн чухал 10 хуудсыг нь л олохыг хичээдэг.<br> <br>Аливаа номыг удаан унших тусам уйдах, залхах, халгах шинжтэй болж ирдэг. Иймд ямар нэг номыг уншихдаа аль болох төвлөрч суугаад сунжруулалгүй дуусгахыг эрмэлздэг.<br></p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Бусад хүмүүсийг уншаасай, мэдээсэй гэж хүсдэг ном? (Автор)</h3><p>Залуучуудад <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Jonathan_Livingston_Seagull" target="_blank">Ричард Бахын "Jonathan Livingston Seagull</a>" буюу “Жонаттан Ливингстон хэмээх цахлай” хэмээх номыг, оюутнуудад Мэрсиа Элиадагийн хувийн тэмдэглэлийг (эрч хүч өгнө гэж бодож байна), улс төр сонирхогчдод <a href="http://dulguun.blogspot.com/2009/04/blog-post_23.html" target="_blank">Барак Обамагийн "Мөхөшгүй найдварын гал</a>" номуудыг санал болгоё. Энэ номуудад хүн өөрчлөлт хийе гэвэл дан ганц амбиц хангалтгүй, амбицаас гадна мэдлэг чадвар хэрэг болно, мэдлэг чадваргүй амбиц хүнийг буруу замаар будаа тээлгэх аюултай гэдгийг тодорхой гаргасан байдаг юм. Харин эдийн засгийнханд “<a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Imagined_Communities" target="_blank">Imagined Community</a>” номыг санал болгоно. Энэ ном эдийн засгийн олон асуудал дээр бид хэн бэ, яагаад урд тулгарч байгаа асуудлыг ийм шийдэл хэрэгтэй вэ гэдэг талаас нь үнэтэй суурь ойлголтыг өгч чадна. Хүн хэчнээн ухаантай байсан ч бусадтай хамтарч байж, бүгдээрээ нэгдмэл биш юм гэхэд ойролцоо ойлголттой болж байж л урагшаа алхдаг шүү дээ.</p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/48/cc94ae9ff1a706fa3546ecb99ac657c6.JPG"></p><div class="image-caption">2003 он бол миний амьдралын хувьд эргэлтийн цэг болсон жил. Тэр үед л дээр дурдсан Thus Spoke Zarathustra зэрэг олон сайхан номтой танилцаж, Африк тивд сайн дурын ажил хийж, харах өнцгөө өөрчилсөн юм.</div><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Хэрвээ та ном бичих ёстой гэвэл тэр нь юуны тухай, ямар төрлийн ном байх бол?</h3><p>Достоевскийн "Кармазовийн хөвүүд" шиг ном бичих сэн гэж боддог. Номоос хүмүүжил олж авдаг гэж шууд хэлэх нь зөв эсэхийг мэдэхгүй байна. Хүмүүжлийг хүн гэр бүл, орчин тойрныхноосоо, бодит туршлагаас илүүтэй авдаг байх. Гэхдээ сайн ном хүнд нэг тийм бодол, хүч, санаа ч гэх үү нэг тийм зүйл өгдөг шүү дээ. Оноож нэрлэж мэдэхгүй юм. Түүнийг би "Кармазовын хөвүүд" номоос авч байсан. Өөрөө мэдэрсэн тэр л “нэг” зүйлээ өөр бусдад мэдрүүлж, түүнийг өгч чадах ном бичихийг хүсдэг. Уран зохиолын хэлбэртэй, хүмүүс амар хялбар ойлгодог ном байлгахыг хүснэ.<br></p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Номтой холбоотой хэлмээр санагддаг зүйл? </h3><p>Амьдралын аль нэг цаг үед, аль нэг насанд буюу "зөв цагт" уншвал үр дүнгээ илүү сайн өгдөг номууд байдаг. Хэрвээ тэр тохирлыг бүрдүүлж чадвал, өөрөөр хэлбэл уншиж буй номын агуулга, гол санаа нь амьдралтай чинь огтлолцвол оюуны оч цохидог юм. Түүнийг “Аанхаа момент” гэж нэрлэсэн ч болох байх. <br>Оюуны оч цохих тэр агшнаас эхлээд тухайн хүн өөрчлөгдөж эхэлдэг. Тэр өөрчлөлт эхлээд гэр бүл, ойр дотнынхонд мэдрэгдэж, улмаар олон хүнд нөлөөлөх хүчтэй болж болно. Нэг хүний цагаа олж уншсан нэг сайн ном чухал санаа оноог өгч, улмаар өөрийнх нь хийж бүтээж байгаагаар дамжин хэсэг хүмүүст, бүр цаашлаад нийгэмд нөлөөлж чадах хүчтэй гэдэгт итгэдэг. Мэдээж тэр очийг хөдөлмөр, цаг хугацаа, тууштай байдлаар гал болгох учиртай.<br></p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Эдгээр асуултад хэнийг хариулаасай гэж хүсэж байна?</h3><p>Би долоодугаар ангиасаа эхлээд Нацагдоржийн номын санд сууж ном уншиж эхэлсэн. Зуны амралтаар хүүхэд бүр амраад уншлагын танхим хоосорсон үед ч надтай хамт уншиж суудаг байсан О.Эрдэнэ-Өрнөх гэдэг залуу бий. Тэр одоо Өмнөговьд цахим хувьсгал хийх том зорилготой “Цахим Говь” ТББ-ын тэргүүнээр ажиллаж байгаа. О.Эрдэнэ-Өрнөхөөс гоё санаанууд гарна даа.</p> </div>	Номын тухай хөөрөлддөг буландаа бид энэ удаа хөгжлийн эдийн засагч Б.Дөлгөөнийг урилаа. Тэрээр магистрын зэргээ Харвардын Их Сургуульд Хөгжлийн эдийн засгийн төрийн удирдлагын чиглэлээр хамгаалсан бөгөөд сүүлийн үед нийгэм, эдийн засгийн асуудлууд дээр нарийн тооцоо судалгаатайгаар байр суурь, зөвлөмжөө идэвхтэй илэрхийлэх болсон юм. Б.Дөлгөөн эдийн засагч Барак Обамагийн "Мөхөшгүй Найдварын Гал", Томас Фридманы "Халуун, Хавтгай, Хавчигдмал Дэлхий", Жонатан Войтзелийн "Хятадыг нэг цагт" зэрэг номуудыг хамтран ба дангаар орчуулж байсан билээ. та ямар төрлийн ном уншдаг вэ? Одоо уншиж буй ном? Миний хувьд 6-7 ном зэрэг эхлүүлж уншдаг дадалтай. Дан ганц ном гэлтгүй ажиллаж буй салбар, чиглэлтэйгээ холбоотой олон улсын тайлан, сэтгүүлүүд их харна. Сүүлд эхлүүлснээс гэвэл улс төрийн тойм болох Political Brain , Дэлхийн банкнаас жил бүр эрхлэн гаргадаг World Development Report , Харвардын профессоруудын маань бичсэн How Democracies Die зэрэг ном, товхимлууд байна. Мөн долоо хоног тутам The Economist сэтгүүлийг тогтмол уншдаг. Тэр бүр фэйсбүүк орж, мэдээ үзээд байдаггүй хүнд мэдээ мэдээллээс хоцрохгүй байхад энэ сэтгүүл их л тус болдог юм. Уншихдаа нэг бүрчлэн биш, хэрэгтэй сэдвүүдээ түүгээд унших нь амар байдаг. Энэ сэтгүүлийн бас нэг сонирхолтой булан нь Obituary буюу Эмгэнэл гэсэн хэсэг. Уг буланд орсон бичвэрүүдийг уншихаар тэдгээр хүмүүс амьдралдаа юу хийж амжуулж вэ, хийсэн бүтээсэн нь хүмүүсийн амьдралд хэрхэн нөлөөлж вэ, хэн юу гэж дурсаж байна гэсэн асуултууд тавигдаж, өөрийн амьдрал, зорилгыг жишин бодож, амьдралын утга учрыг эргэцүүлэх шиг болдог. Бид нэгэнт л мөнх амьдрахгүйгээс хойш өөрийнхөө чинээндээ үр бүтээлтэй, бусдынхаа амьдралыг тэтгэхээр сайхан амьдрах хэрэгтэй шүү дээ. Танд хамгийн их нөлөөлсөн, том өөрчлөлт авчирсан ном? Харах өнцөг, хувийн хандлагад минь хамгийн их нөлөөлсөн номуудыг 18-19 насандаа буюу ахлах анги болон их сургуулийн эхний жилүүддээ олж уншсан. Үүний дотроос Германы нэрт сэтгэгч Фредрих Ницше -гийн “ Thus Spoke Zarathustra ” номыг онцгойлон нэрлэнэ. Ницшегийн “ Will to Power ” буюу чи өөрөө өөртөө итгэж, түүндээ зорьж чадвал хүссэнээ бодит болгож чадах хүчтэй шүү гэдэг ойлголт тун хүчтэй сэтгэгдэл төрүүлж байсан. Монголоор “Гал эрмэлзэл” гэдэг нэршил арай дөхөх болов уу. Амьдрал нэг л өдөр шийдэгдчихдэггүй. Өдөр өдрийн бэсрэг сонголтууд ирээдүйг тодорхойлж байдаг. Түүнтэй адил нэг том зорилгыг дайрч ороод л биелүүлчихдэггүй. Өдөр өдрөөр түүндээ тэмүүлж, өөрийгөө зорилгодоо зориулан тууштай бэлтгэж байж л холын тэр мөрөөдөл бодит биелэл болж чадна. Үүнийг л надад ойлгуулсан. Амжилт хэзээ ч хоосон ирдэггүй. Амжилтад хүрэхэд асар их оюуны болоод биеийн хүч, сэтгэлийн тэнхээ, хичээл зүтгэл гэх мэт олон зүйл хэрэгтэй. Энэ “Will Power” гэх ойлголтоор Мэрсиа Элиадагийн бичсэн хувийн тэмдэглэл хэлбэртэй ном бий. Өөрт нь “Will Power” байгааг харуулахын тулд багадаа амьд жоом хүртэл идэж үзүүлж байсан хүн гээд төсөөл дөө. Одоо АНУ-д Чикагогийн Их сургуульд түүний нэрэмжит шашин судлалын тэнхим бий. Ер нь уншсан бүх л ном минь тухай тухай үеийн “ би ”-д нөлөөлж байсан. Одоо уншиж буй номууд Номоо хэрхэн сонгодог вэ? Эмээ маань цэцэрлэгийн багш хүн байсан болохоор надад үлгэр их уншиж, ярьж өгдөг байв. Уншиж сурсныхаа дараа өөрөө бие дааж олон ч үлгэр уншсан даа. Дунд ангиасаа эхлээд их сургууль төгсөх хүртлээ уран зохиолын номууд түлхүү сонирхсон юм байна. Тийм ч болоод анхны блогоо “Үүлэн бор” гэж нэрлэж байж. Арван жилд байхад нийтлэлч Баабарын “Дори Идэр Дүүдээ” номд дурдагдсан жагсаалтаас сонгож уншдаг байсан бол, оюутан болоод New York Times-ийн шилдэг номын жагсаалтаас харж сонголтоо хийдэг болсон. Энэ маягаар олон ном уншиж, туршаад ирэхээр өөрийн гэсэн шүүлтүүр, үнэлгээтэй, унших арга барилтай болдог юм байна лээ. Одоо бол номоо зохиогчоор нь сонгодог, The Economist сэтгүүл дээр шинэ номын тойм харж байгаад сонгодог болсон байна. Ер нь алдартайд хууртахгүй, олон хүн мэдэхгүй зохиогч гээд алгасахгүйгээр номын мөн чанарыг, өгөөжийг, зохиогчийн үнэ цэнийг үнэлж сурсан гэж боддог шүү. Цаг гэдэг эргэж ирдэггүй, маш үнэтэй эд. Өөрт хэрэгтэйгээ олж уншдаг болох нь яахын аргагүй том чадвар, давуу тал. Номыг ямар байдлаар, яаж уншдаг вэ? Мэдээж эхлээд гарчгийг нь харна. Дараа нь бүлгүүдийг нь гүйлгэж харна. Ер нь номынхоо бүтэн дүр зураг, төсөөллийг авч байж уншдаг. Хуудас болгоноор нь уншдаггүй. 10 хуудсанд багтаах боломжтой санааг 200 хуудсанд тайлбарласан номууд ч байдаг. Тийм сунжирсан номуудын бол хамгийн чухал 10 хуудсыг нь л олохыг хичээдэг. Аливаа номыг удаан унших тусам уйдах, залхах, халгах шинжтэй болж ирдэг. Иймд ямар нэг номыг уншихдаа аль болох төвлөрч суугаад сунжруулалгүй дуусгахыг эрмэлздэг. Бусад хүмүүсийг уншаасай, мэдээсэй гэж хүсдэг ном? (Автор) Залуучуудад Ричард Бахын "Jonathan Livingston Seagull " буюу “Жонаттан Ливингстон хэмээх цахлай” хэмээх номыг, оюутнуудад Мэрсиа Элиадагийн хувийн тэмдэглэлийг (эрч хүч өгнө гэж бодож байна), улс төр сонирхогчдод Барак Обамагийн "Мөхөшгүй найдварын гал " номуудыг санал болгоё. Энэ номуудад хүн өөрчлөлт хийе гэвэл дан ганц амбиц хангалтгүй, амбицаас гадна мэдлэг чадвар хэрэг болно, мэдлэг чадваргүй амбиц хүнийг буруу замаар будаа тээлгэх аюултай гэдгийг тодорхой гаргасан байдаг юм. Харин эдийн засгийнханд “ Imagined Community ” номыг санал болгоно. Энэ ном эдийн засгийн олон асуудал дээр бид хэн бэ, яагаад урд тулгарч байгаа асуудлыг ийм шийдэл хэрэгтэй вэ гэдэг талаас нь үнэтэй суурь ойлголтыг өгч чадна. Хүн хэчнээн ухаантай байсан ч бусадтай хамтарч байж, бүгдээрээ нэгдмэл биш юм гэхэд ойролцоо ойлголттой болж байж л урагшаа алхдаг шүү дээ. 2003 он бол миний амьдралын хувьд эргэлтийн цэг болсон жил. Тэр үед л дээр дурдсан Thus Spoke Zarathustra зэрэг олон сайхан номтой танилцаж, Африк тивд сайн дурын ажил хийж, харах өнцгөө өөрчилсөн юм. Хэрвээ та ном бичих ёстой гэвэл тэр нь юуны тухай, ямар төрлийн ном байх бол? Достоевскийн "Кармазовийн хөвүүд" шиг ном бичих сэн гэж боддог. Номоос хүмүүжил олж авдаг гэж шууд хэлэх нь зөв эсэхийг мэдэхгүй байна. Хүмүүжлийг хүн гэр бүл, орчин тойрныхноосоо, бодит туршлагаас илүүтэй авдаг байх. Гэхдээ сайн ном хүнд нэг тийм бодол, хүч, санаа ч гэх үү нэг тийм зүйл өгдөг шүү дээ. Оноож нэрлэж мэдэхгүй юм. Түүнийг би "Кармазовын хөвүүд" номоос авч байсан. Өөрөө мэдэрсэн тэр л “нэг” зүйлээ өөр бусдад мэдрүүлж, түүнийг өгч чадах ном бичихийг хүсдэг. Уран зохиолын хэлбэртэй, хүмүүс амар хялбар ойлгодог ном байлгахыг хүснэ. Номтой холбоотой хэлмээр санагддаг зүйл? Амьдралын аль нэг цаг үед, аль нэг насанд буюу "зөв цагт" уншвал үр дүнгээ илүү сайн өгдөг номууд байдаг. Хэрвээ тэр тохирлыг бүрдүүлж чадвал, өөрөөр хэлбэл уншиж буй номын агуулга, гол санаа нь амьдралтай чинь огтлолцвол оюуны оч цохидог юм. Түүнийг “Аанхаа момент” гэж нэрлэсэн ч болох байх. Оюуны оч цохих тэр агшнаас эхлээд тухайн хүн өөрчлөгдөж эхэлдэг. Тэр өөрчлөлт эхлээд гэр бүл, ойр дотнынхонд мэдрэгдэж, улмаар олон хүнд нөлөөлөх хүчтэй болж болно. Нэг хүний цагаа олж уншсан нэг сайн ном чухал санаа оноог өгч, улмаар өөрийнх нь хийж бүтээж байгаагаар дамжин хэсэг хүмүүст, бүр цаашлаад нийгэмд нөлөөлж чадах хүчтэй гэдэгт итгэдэг. Мэдээж тэр очийг хөдөлмөр, цаг хугацаа, тууштай байдлаар гал болгох учиртай. Эдгээр асуултад хэнийг хариулаасай гэж хүсэж байна? Би долоодугаар ангиасаа эхлээд Нацагдоржийн номын санд сууж ном уншиж эхэлсэн. Зуны амралтаар хүүхэд бүр амраад уншлагын танхим хоосорсон үед ч надтай хамт уншиж суудаг байсан О.Эрдэнэ-Өрнөх гэдэг залуу бий. Тэр одоо Өмнөговьд цахим хувьсгал хийх том зорилготой “Цахим Говь” ТББ-ын тэргүүнээр ажиллаж байгаа. О.Эрдэнэ-Өрнөхөөс гоё санаанууд гарна даа.	Номын тухай хөөрөлддөг буландаа бид энэ удаа хөгжлийн эдийн засагч Б.Дөлгөөнийг урилаа. Тэрээр магистрын зэргээ Харвардын Их Сургуульд Хөгжлийн эдийн засгийн төрийн удирдлагын чиглэлээр хамгаалсан бөгөөд сүүлийн үед нийгэм, эдийн засгийн асуудлууд дээр нарийн тооцоо судалгаатайгаар байр суурь, зөвлөмжөө идэвхтэй илэрхийлэх болсон юм. Б.Дөлгөөн эдийн засагч Барак Обамагийн "Мөхөшгүй Найдварын Гал", Томас Фридманы "Халуун, Хавтгай, Хавчигдмал Дэлхий", Жонатан Войтзелийн "Хятадыг нэг цагт" зэрэг номуудыг хамтран ба дангаар орчуулж байсан билээ. ### та ямар төрлийн ном уншдаг вэ? Одоо уншиж буй ном? Миний хувьд 6-7 ном зэрэг эхлүүлж уншдаг дадалтай. Дан ганц ном гэлтгүй ажиллаж буй салбар, чиглэлтэйгээ холбоотой олон улсын тайлан, сэтгүүлүүд их харна. Сүүлд эхлүүлснээс гэвэл улс төрийн тойм болох Political Brain, Дэлхийн банкнаас жил бүр эрхлэн гаргадаг World Development Report, Харвардын профессоруудын маань бичсэн How Democracies Die зэрэг ном, товхимлууд байна. Мөн долоо хоног тутам The Economist сэтгүүлийг тогтмол уншдаг. Тэр бүр фэйсбүүк орж, мэдээ үзээд байдаггүй хүнд мэдээ мэдээллээс хоцрохгүй байхад энэ сэтгүүл их л тус болдог юм. Уншихдаа нэг бүрчлэн биш, хэрэгтэй сэдвүүдээ түүгээд унших нь амар байдаг. Энэ сэтгүүлийн бас нэг сонирхолтой булан нь Obituary буюу Эмгэнэл гэсэн хэсэг. Уг буланд орсон бичвэрүүдийг уншихаар тэдгээр хүмүүс амьдралдаа юу хийж амжуулж вэ, хийсэн бүтээсэн нь хүмүүсийн амьдралд хэрхэн нөлөөлж вэ, хэн юу гэж дурсаж байна гэсэн асуултууд тавигдаж, өөрийн амьдрал, зорилгыг жишин бодож, амьдралын утга учрыг эргэцүүлэх шиг болдог. Бид нэгэнт л мөнх амьдрахгүйгээс хойш өөрийнхөө чинээндээ үр бүтээлтэй, бусдынхаа амьдралыг тэтгэхээр сайхан амьдрах хэрэгтэй шүү дээ. ### Танд хамгийн их нөлөөлсөн, том өөрчлөлт авчирсан ном? Харах өнцөг, хувийн хандлагад минь хамгийн их нөлөөлсөн номуудыг 18-19 насандаа буюу ахлах анги болон их сургуулийн эхний жилүүддээ олж уншсан. Үүний дотроос Германы нэрт сэтгэгч Фредрих Ницше-гийн “Thus Spoke Zarathustra” номыг онцгойлон нэрлэнэ. Ницшегийн “Will to Power” буюу чи өөрөө өөртөө итгэж, түүндээ зорьж чадвал хүссэнээ бодит болгож чадах хүчтэй шүү гэдэг ойлголт тун хүчтэй сэтгэгдэл төрүүлж байсан. Монголоор “Гал эрмэлзэл” гэдэг нэршил арай дөхөх болов уу. Амьдрал нэг л өдөр шийдэгдчихдэггүй. Өдөр өдрийн бэсрэг сонголтууд ирээдүйг тодорхойлж байдаг. Түүнтэй адил нэг том зорилгыг дайрч ороод л биелүүлчихдэггүй. Өдөр өдрөөр түүндээ тэмүүлж, өөрийгөө зорилгодоо зориулан тууштай бэлтгэж байж л холын тэр мөрөөдөл бодит биелэл болж чадна. Үүнийг л надад ойлгуулсан. Амжилт хэзээ ч хоосон ирдэггүй. Амжилтад хүрэхэд асар их оюуны болоод биеийн хүч, сэтгэлийн тэнхээ, хичээл зүтгэл гэх мэт олон зүйл хэрэгтэй. Энэ “Will Power” гэх ойлголтоор Мэрсиа Элиадагийн бичсэн хувийн тэмдэглэл хэлбэртэй ном бий. Өөрт нь “Will Power” байгааг харуулахын тулд багадаа амьд жоом хүртэл идэж үзүүлж байсан хүн гээд төсөөл дөө. Одоо АНУ-д Чикагогийн Их сургуульд түүний нэрэмжит шашин судлалын тэнхим бий. Ер нь уншсан бүх л ном минь тухай тухай үеийн “би”-д нөлөөлж байсан. Одоо уншиж буй номууд ### Номоо хэрхэн сонгодог вэ? Эмээ маань цэцэрлэгийн багш хүн байсан болохоор надад үлгэр их уншиж, ярьж өгдөг байв. Уншиж сурсныхаа дараа өөрөө бие дааж олон ч үлгэр уншсан даа. Дунд ангиасаа эхлээд их сургууль төгсөх хүртлээ уран зохиолын номууд түлхүү сонирхсон юм байна. Тийм ч болоод анхны блогоо “Үүлэн бор” гэж нэрлэж байж. Арван жилд байхад нийтлэлч Баабарын “Дори Идэр Дүүдээ” номд дурдагдсан жагсаалтаас сонгож уншдаг байсан бол, оюутан болоод New York Times-ийн шилдэг номын жагсаалтаас харж сонголтоо хийдэг болсон. Энэ маягаар олон ном уншиж, туршаад ирэхээр өөрийн гэсэн шүүлтүүр, үнэлгээтэй, унших арга барилтай болдог юм байна лээ. Одоо бол номоо зохиогчоор нь сонгодог, The Economist сэтгүүл дээр шинэ номын тойм харж байгаад сонгодог болсон байна. Ер нь алдартайд хууртахгүй, олон хүн мэдэхгүй зохиогч гээд алгасахгүйгээр номын мөн чанарыг, өгөөжийг, зохиогчийн үнэ цэнийг үнэлж сурсан гэж боддог шүү. Цаг гэдэг эргэж ирдэггүй, маш үнэтэй эд. Өөрт хэрэгтэйгээ олж уншдаг болох нь яахын аргагүй том чадвар, давуу тал. ### Номыг ямар байдлаар, яаж уншдаг вэ? Мэдээж эхлээд гарчгийг нь харна. Дараа нь бүлгүүдийг нь гүйлгэж харна. Ер нь номынхоо бүтэн дүр зураг, төсөөллийг авч байж уншдаг. Хуудас болгоноор нь уншдаггүй. 10 хуудсанд багтаах боломжтой санааг 200 хуудсанд тайлбарласан номууд ч байдаг. Тийм сунжирсан номуудын бол хамгийн чухал 10 хуудсыг нь л олохыг хичээдэг. Аливаа номыг удаан унших тусам уйдах, залхах, халгах шинжтэй болж ирдэг. Иймд ямар нэг номыг уншихдаа аль болох төвлөрч суугаад сунжруулалгүй дуусгахыг эрмэлздэг. ### Бусад хүмүүсийг уншаасай, мэдээсэй гэж хүсдэг ном? (Автор) Залуучуудад Ричард Бахын "Jonathan Livingston Seagull" буюу “Жонаттан Ливингстон хэмээх цахлай” хэмээх номыг, оюутнуудад Мэрсиа Элиадагийн хувийн тэмдэглэлийг (эрч хүч өгнө гэж бодож байна), улс төр сонирхогчдод Барак Обамагийн "Мөхөшгүй найдварын гал" номуудыг санал болгоё. Энэ номуудад хүн өөрчлөлт хийе гэвэл дан ганц амбиц хангалтгүй, амбицаас гадна мэдлэг чадвар хэрэг болно, мэдлэг чадваргүй амбиц хүнийг буруу замаар будаа тээлгэх аюултай гэдгийг тодорхой гаргасан байдаг юм. Харин эдийн засгийнханд “Imagined Community” номыг санал болгоно. Энэ ном эдийн засгийн олон асуудал дээр бид хэн бэ, яагаад урд тулгарч байгаа асуудлыг ийм шийдэл хэрэгтэй вэ гэдэг талаас нь үнэтэй суурь ойлголтыг өгч чадна. Хүн хэчнээн ухаантай байсан ч бусадтай хамтарч байж, бүгдээрээ нэгдмэл биш юм гэхэд ойролцоо ойлголттой болж байж л урагшаа алхдаг шүү дээ. 2003 он бол миний амьдралын хувьд эргэлтийн цэг болсон жил. Тэр үед л дээр дурдсан Thus Spoke Zarathustra зэрэг олон сайхан номтой танилцаж, Африк тивд сайн дурын ажил хийж, харах өнцгөө өөрчилсөн юм. ### Хэрвээ та ном бичих ёстой гэвэл тэр нь юуны тухай, ямар төрлийн ном байх бол? Достоевскийн "Кармазовийн хөвүүд" шиг ном бичих сэн гэж боддог. Номоос хүмүүжил олж авдаг гэж шууд хэлэх нь зөв эсэхийг мэдэхгүй байна. Хүмүүжлийг хүн гэр бүл, орчин тойрныхноосоо, бодит туршлагаас илүүтэй авдаг байх. Гэхдээ сайн ном хүнд нэг тийм бодол, хүч, санаа ч гэх үү нэг тийм зүйл өгдөг шүү дээ. Оноож нэрлэж мэдэхгүй юм. Түүнийг би "Кармазовын хөвүүд" номоос авч байсан. Өөрөө мэдэрсэн тэр л “нэг” зүйлээ өөр бусдад мэдрүүлж, түүнийг өгч чадах ном бичихийг хүсдэг. Уран зохиолын хэлбэртэй, хүмүүс амар хялбар ойлгодог ном байлгахыг хүснэ. ### Номтой холбоотой хэлмээр санагддаг зүйл? Амьдралын аль нэг цаг үед, аль нэг насанд буюу "зөв цагт" уншвал үр дүнгээ илүү сайн өгдөг номууд байдаг. Хэрвээ тэр тохирлыг бүрдүүлж чадвал, өөрөөр хэлбэл уншиж буй номын агуулга, гол санаа нь амьдралтай чинь огтлолцвол оюуны оч цохидог юм. Түүнийг “Аанхаа момент” гэж нэрлэсэн ч болох байх. Оюуны оч цохих тэр агшнаас эхлээд тухайн хүн өөрчлөгдөж эхэлдэг. Тэр өөрчлөлт эхлээд гэр бүл, ойр дотнынхонд мэдрэгдэж, улмаар олон хүнд нөлөөлөх хүчтэй болж болно. Нэг хүний цагаа олж уншсан нэг сайн ном чухал санаа оноог өгч, улмаар өөрийнх нь хийж бүтээж байгаагаар дамжин хэсэг хүмүүст, бүр цаашлаад нийгэмд нөлөөлж чадах хүчтэй гэдэгт итгэдэг. Мэдээж тэр очийг хөдөлмөр, цаг хугацаа, тууштай байдлаар гал болгох учиртай. ### Эдгээр асуултад хэнийг хариулаасай гэж хүсэж байна? Би долоодугаар ангиасаа эхлээд Нацагдоржийн номын санд сууж ном уншиж эхэлсэн. Зуны амралтаар хүүхэд бүр амраад уншлагын танхим хоосорсон үед ч надтай хамт уншиж суудаг байсан О.Эрдэнэ-Өрнөх гэдэг залуу бий. Тэр одоо Өмнөговьд цахим хувьсгал хийх том зорилготой “Цахим Говь” ТББ-ын тэргүүнээр ажиллаж байгаа. О.Эрдэнэ-Өрнөхөөс гоё санаанууд гарна даа.
https://unread.today/c/techworm-novi	Techworm	Unread Today	2021-10-25T00:00:00	10 сарын 25, 2021	Танилц, Facebook-ийн шинэ дижитал хэтэвч Novi!	<div class="article-body"> <p></p><p>Дэлхийн хамгийн том сошиал медиа платформ <a href="https://www.google.com/url?sa=i&url=https%3A%2F%2Fwww.protocol.com%2Ffintech%2Ffacebook-novi-wallet&psig=AOvVaw12DQ94SD2uk5WC9M5Xggmo&ust=1635296761119000&source=images&cd=vfe&ved=0CAwQjhxqFwoTCMCF1qXx5vMCFQAAAAAdAAAAABAe" target="_blank">Facebook анхны дижитал хэтэвчээ танилцууллаа.</a> "Novi" бол тэдний экосистемээрээ дамжуулан хэрэглэгчдийн мөнгө, санхүүтэй холбоотой аливаа гүйлгээ, шилжүүлгийг илүү хялбар, хямд болгох зорилготой төсөл. Тэд хэтэвчийг өнгөрсөн долоо хоногоос эхлэн хязгаарлагдмал хүрээнд туршиж байгаа нь зах зээл дээр олон янзын таамгыг дэвшүүлэхэд хүргэж байна.</p><p>Бид танд Facebook-ийн шинэ дижитал хэтэвч Novi болон стэйблкойны төсөлтэй холбоотой мэдэх ёстой бүх зүйлсийг нэгтгэн бэлдлээ.</p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/44/4b990064d9a979b60c0a8ee76d4c1245.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Novi гэж юу вэ?</h3><p>Novi бол Фэйсбүүк компаниас гаргаж буй крипто хөрөнгийн хэтэвч юм. Тус хэтэвчийн хэрэглэгчид өөрийн долларыг шууд "Paxos" хэмээх стэйблкойн болгон хувиргах, шилжүүлэг хийх, улмаар хэрэглэгчийн хаана амьдарч байгаагаас шалтгаалан, дотоодын валют руу хувирган, бэлэн мөнгө татаж авах боломжтой. Ирээдүйд Novi-г бусад цахим хэтэвчүүдтэй хослуулан ажиллууллах <a href="https://www.google.com/url?sa=i&url=https%3A%2F%2Fmedium.com%2F%40davidmarcus%2Fgood-stablecoins-a-protocol-for-money-and-digital-wallets-the-formula-to-fix-our-broken-payment-f11f59fc92d7&psig=AOvVaw2UrTQCmx1qLYlidhObOLSB&ust=1635296717830000&source=images&cd=vfe&ved=0CAwQjhxqFwoTCKCv0JHx5vMCFQAAAAAdAAAAABAK" target="_blank">зорилго тэдэнд бий. </a></p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Paxos гэж юу вэ?</h3><p><a href="https://paxos.com/" target="_blank">Paxos</a> бол Нью-Йоркод төвтэй "Paxos Trust" компаниac гаргасан доллартай тэнцэх үнэ цэнтэй стэйблкойн юм. Стэйблкойн нь эрэлт, нийлүүлэлтээс хамаарч үнэ нь хэлбэлздэг бусад койнуудаас ялгаатай нь ямар нэг валют, нөөцтэй уялдуулан үнийг нь тогтоосон байдаг нь юм. Энэ нь стэйблкойныг зах зээлийн нөлөөллөөс ангид, илүү тогтвортой төлбөрийн хэрэгсэлд тооцогдоход хүргэжээ. 2012 онд анх үүсгэн байгуулагдсан тус компани АНУ-д зохицуулах байгууллагаас албан ёсны зөвшөөрөл авсан анхны крипто үйлчилгээ үзүүлэгч бөгөөд одоогоор Facebook-ээс гадна Paypal, Revolut, Credit Suisse зэрэг топ байгууллагуудтай хамтран ажиллаж байна. </p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/44/4b990064d9a979b60c0a8ee76d4c1245.png"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Хаана хэрэглэж болох вэ?</h3><p>Facebook-ийн хувьд шинэ хэтэвчийн туршилтаа АНУ болон Гветемал улсуудад хэрэгжүүлж буй. Хэдий анх харахад хязгаарлагдмал мэт санагдавч нарийвчлан задалбал чамлахааргүй зах зээлийг хамарч буйг харж болно. Гветемал улсын ДНБ-ийн 14 хувийг гадаадаас илгээсэн мөнгө эзэлдэг бөгөөд түүний дийлэнх хувь нь АНУ-аас илгээгддэг аж. Чухам энэ орон зай дээр олон улсын шилжүүлгийг зардал багатайгаар шийдсэн бүтээгдэхүүнээ байршуулахыг Facebook зорьж буй. </p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Ямар давуу тал авчрах вэ? </h3><p></p><p dir="ltr">Novi-ийн тусламжтайгаар Facebook-ийн хэрэглэгчид хоорондоо ямар нэгэн шимтгэл, хоцрогдолгүйгээр гүйлгээ, шилжүүлэг хийх боломжтой болно. Facebook дээр байрладаг онлайн дэлгүүрээс харсан зүйлээ хормын дотор өөрийн болгож, ямар нэгэн саад бэрхшээлгүйгээр төлбөрөө шилжүүлнэ гэж төсөөл. Гадаадад ажиллаж буй ах эгч нараасаа ханшийн зөрүү, хэлбэлзэл гэлгүйгээр шууд л мөнгөө хүлээж авах боломжтой болох нь. Энэ бол уламжлалт санхүүгийн тогтолцоонд тэсрэлт хийхэд хангалттай хүчин зүйлс мөн. </p><p dir="ltr">Тэрчлэн хэтэвчийн бусад крипто хэтэвчийн үйлчилгээнээс ялгарч байгаа нэг онцлог нь гүйлгээг буцаах үйлдэл юм. Шилжүүлгийн маргааныг хэрхэн шийдэх, зардлыг нь хэн даах нь тодорхойгүй байгаа ч энэхүү үйлдэл нь Coinbase зэрэг бусад хэтэвчид байдаггүй үйлдэл юм. Ташрамд дурдахад, уламжлалт системд буцаалт болон луйврын зардлыг мэрчантаас авах шимтгэлд тусгаж өгсөн байдаг байна.</p><p dir="ltr">Одоогоор Англи болон Испани хэл дээр туслах үйлчилгээ үзүүлж, хэрэглэгчидтэй шууд чатаар холбогдож буй уг үйлчилгээ дэлхий даяар тарах тусам хэлний сонголт нь нэмэгдэх нь гарцаагүй. </p> <div class="uk-margin-large-bottom uk-margin-large-top"><blockquote class="twitter-tweet" align="center"><p>Remittances are a critical way to achieve financial inclusion. Today, we’re rolling out a small pilot of the @Novi… https://t.co/5RGV2uCS24</p><a href="https://twitter.com/davidmarcus/status/1450447439341580293" data-datetime="Tue Oct 19 13:03:12 +0000 2021">Tue Oct 19 13:03:12 +0000 2021</a></blockquote></div><script src="//platform.twitter.com/widgets.js" charset="utf-8"></script><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Хэн хожих вэ?</h3><p></p><p>Мэдээж хэрэглэгчид. Хэрэглэгчид крипто өрсөлдөөний ачаар илүү хялбар, хямд бөгөөд хүртээмжтэй сонголттой болсоор байна. Гэхдээ эдгээрийг ч давсан гарц байж болохыг шинжээчид онцолсоор буй.</p><p>Олон улсад мөнгө шилжүүлэх нь шимтгэл өндөртэй үйлдэлд тооцогдсоор байгаа ч АНУ-аас мөнгө илгээх зардал тогтмол буурч байгааг Дэлхийн Банкны тайланд мэдээлжээ. Америкийн зах зээлд Криптод суурилсан хөрөнгийг олон улсад шилжүүлэг хийх нийтэд хүрсэн шийдэл байхгүй ч, зардал багатайгаар шилжүүлэг хийх олон боломжууд ойрын хугацаанд гарах төлөвтэй байгаа юм. </p><p>Түүнээс гадна крипто хөрөнгөө хадгалах хэтэвчийн сонголт улам нэмэгдсээр байгаа нь зах зээлд эерэг дохио өгч буй. Facebook л гэхэд энэ төсөл дээрээ дэлхийн хамгийн олон хэрэглэгчтэй гэж хэлж болох Coinbase-тэй хамтран ажиллаж буй. Гэхдээ энэ</p><p>Сонирхуулахад, Гватемал улсын хөрш орон Сальвадорд төвтэй "Битсо" компаниас гаргасан "<a href="https://chivowallet.com/" target="_blank">Chivo"</a> хэтэвч нь Америкаас биткойн шилжүүлэг хүлээн авахад зориулагдсан бөгөөд улсын албан ёсны хэтэвчээр нэрлэгджээ. Энэ нь биткойныг албан ёсны хөрөнгө болгон хүлээн зөвшөөрснөө зарлаад удаагүй байгаа тус улсаас хэрэгжүүлж буй шат дараатай төслийн хүрээнд хийгдэж буй ажил билээ. <br></p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Diem НАР ҮЗЭХ үү?</h3><p></p><p>Facebook аль 2017 оноос хойш л крипто төсөл дээр ажиллаж эхэлсэн юм. 2019 онд хамгийн анх медиад мэдээлэгдэхдээ 50 инженертэй ажиллаж байсан тэд асар их бэрхшээлийг даван туулсаар энэ цэг дээр ирсэн гэдгийг санах хэрэгтэй. </p><p>Анх "Libra" гэж нэртэйгээр танилцуулагдаж байсан "Diem" койн нь "Novi"-ийн суурь болох учиртай байлаа. Тэд Facebook зөвхөн санаачлагчийн байр суурьтай, бусад экосистемийн тоглогчидтой хамтран төслөө хэрэгжүүлж буй хэмээж байсан ч зохицуулах байгууллагын эсэргүүцэл, олон нийтийн байр сууриас шалтгаалан Facebook ганцаараа л хоцорч үлдсэн цаг саяхан. Тухайн үед<a href="https://www.theguardian.com/technology/2019/oct/07/paypal-pulls-out-facebook-libra-cryptocurrency" target="_blank"> Paypal, Visa хамгийн түрүүнд төслийг орхиж байжээ.</a></p><p>Novi-ийн нээлтийн сургаар Америкийн Сенатын гишүүд Facebook-ийг хэтэвчийн үйл ажиллагааг зогсоож, “<a href="https://www.msn.com/en-us/news/politics/democratic-senators-say-they-dont-trust-facebook-with-digital-currency-and-urge-the-company-to-stop-novi-launch/ar-AAPIxcX?li=BBnb7Kz" target="_blank">Diem-ийг зах зээлд нэвтрүүлэхгүй” байхыг уриалж эхэлжээ</a>. “Facebook холбогдох журам, зохицуулалтын зөвшөөрөлгүйгээр крипто зах зээлд нэвтрэхгүй гэдгээ амласан хэдий ч эрчимжүүлсэн төлөвлөгөөний дагуу хэтэвчийн туршилтыг аль хэдийн эхлүүлэн, төлбөр тооцооны үйлчилгээ үзүүлж байна" гэж тэд уриалгадаа дурджээ. Тэд Facebook-ийг санхүүгийн тогтолцоог эвдэж, хэт монополь болохоос айж буй нь санаандгүй хэрэг биш билээ.</p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/44/0158fe6353d61477067b26c5cae5d48e.jpg"></p> </div>	Дэлхийн хамгийн том сошиал медиа платформ Facebook анхны дижитал хэтэвчээ танилцууллаа. "Novi" бол тэдний экосистемээрээ дамжуулан хэрэглэгчдийн мөнгө, санхүүтэй холбоотой аливаа гүйлгээ, шилжүүлгийг илүү хялбар, хямд болгох зорилготой төсөл. Тэд хэтэвчийг өнгөрсөн долоо хоногоос эхлэн хязгаарлагдмал хүрээнд туршиж байгаа нь зах зээл дээр олон янзын таамгыг дэвшүүлэхэд хүргэж байна. Бид танд Facebook-ийн шинэ дижитал хэтэвч Novi болон стэйблкойны төсөлтэй холбоотой мэдэх ёстой бүх зүйлсийг нэгтгэн бэлдлээ. Novi гэж юу вэ? Novi бол Фэйсбүүк компаниас гаргаж буй крипто хөрөнгийн хэтэвч юм. Тус хэтэвчийн хэрэглэгчид өөрийн долларыг шууд "Paxos" хэмээх стэйблкойн болгон хувиргах, шилжүүлэг хийх, улмаар хэрэглэгчийн хаана амьдарч байгаагаас шалтгаалан, дотоодын валют руу хувирган, бэлэн мөнгө татаж авах боломжтой. Ирээдүйд Novi-г бусад цахим хэтэвчүүдтэй хослуулан ажиллууллах зорилго тэдэнд бий. Paxos гэж юу вэ? Paxos бол Нью-Йоркод төвтэй "Paxos Trust" компаниac гаргасан доллартай тэнцэх үнэ цэнтэй стэйблкойн юм. Стэйблкойн нь эрэлт, нийлүүлэлтээс хамаарч үнэ нь хэлбэлздэг бусад койнуудаас ялгаатай нь ямар нэг валют, нөөцтэй уялдуулан үнийг нь тогтоосон байдаг нь юм. Энэ нь стэйблкойныг зах зээлийн нөлөөллөөс ангид, илүү тогтвортой төлбөрийн хэрэгсэлд тооцогдоход хүргэжээ. 2012 онд анх үүсгэн байгуулагдсан тус компани АНУ-д зохицуулах байгууллагаас албан ёсны зөвшөөрөл авсан анхны крипто үйлчилгээ үзүүлэгч бөгөөд одоогоор Facebook-ээс гадна Paypal, Revolut, Credit Suisse зэрэг топ байгууллагуудтай хамтран ажиллаж байна. Хаана хэрэглэж болох вэ? Facebook-ийн хувьд шинэ хэтэвчийн туршилтаа АНУ болон Гветемал улсуудад хэрэгжүүлж буй. Хэдий анх харахад хязгаарлагдмал мэт санагдавч нарийвчлан задалбал чамлахааргүй зах зээлийг хамарч буйг харж болно. Гветемал улсын ДНБ-ийн 14 хувийг гадаадаас илгээсэн мөнгө эзэлдэг бөгөөд түүний дийлэнх хувь нь АНУ-аас илгээгддэг аж. Чухам энэ орон зай дээр олон улсын шилжүүлгийг зардал багатайгаар шийдсэн бүтээгдэхүүнээ байршуулахыг Facebook зорьж буй. Ямар давуу тал авчрах вэ? Novi-ийн тусламжтайгаар Facebook-ийн хэрэглэгчид хоорондоо ямар нэгэн шимтгэл, хоцрогдолгүйгээр гүйлгээ, шилжүүлэг хийх боломжтой болно. Facebook дээр байрладаг онлайн дэлгүүрээс харсан зүйлээ хормын дотор өөрийн болгож, ямар нэгэн саад бэрхшээлгүйгээр төлбөрөө шилжүүлнэ гэж төсөөл. Гадаадад ажиллаж буй ах эгч нараасаа ханшийн зөрүү, хэлбэлзэл гэлгүйгээр шууд л мөнгөө хүлээж авах боломжтой болох нь. Энэ бол уламжлалт санхүүгийн тогтолцоонд тэсрэлт хийхэд хангалттай хүчин зүйлс мөн. Тэрчлэн хэтэвчийн бусад крипто хэтэвчийн үйлчилгээнээс ялгарч байгаа нэг онцлог нь гүйлгээг буцаах үйлдэл юм. Шилжүүлгийн маргааныг хэрхэн шийдэх, зардлыг нь хэн даах нь тодорхойгүй байгаа ч энэхүү үйлдэл нь Coinbase зэрэг бусад хэтэвчид байдаггүй үйлдэл юм. Ташрамд дурдахад, уламжлалт системд буцаалт болон луйврын зардлыг мэрчантаас авах шимтгэлд тусгаж өгсөн байдаг байна. Одоогоор Англи болон Испани хэл дээр туслах үйлчилгээ үзүүлж, хэрэглэгчидтэй шууд чатаар холбогдож буй уг үйлчилгээ дэлхий даяар тарах тусам хэлний сонголт нь нэмэгдэх нь гарцаагүй. Remittances are a critical way to achieve financial inclusion. Today, we’re rolling out a small pilot of the @Novi… https://t.co/5RGV2uCS24 Tue Oct 19 13:03:12 +0000 2021 Хэн хожих вэ? Мэдээж хэрэглэгчид. Хэрэглэгчид крипто өрсөлдөөний ачаар илүү хялбар, хямд бөгөөд хүртээмжтэй сонголттой болсоор байна. Гэхдээ эдгээрийг ч давсан гарц байж болохыг шинжээчид онцолсоор буй. Олон улсад мөнгө шилжүүлэх нь шимтгэл өндөртэй үйлдэлд тооцогдсоор байгаа ч АНУ-аас мөнгө илгээх зардал тогтмол буурч байгааг Дэлхийн Банкны тайланд мэдээлжээ. Америкийн зах зээлд Криптод суурилсан хөрөнгийг олон улсад шилжүүлэг хийх нийтэд хүрсэн шийдэл байхгүй ч, зардал багатайгаар шилжүүлэг хийх олон боломжууд ойрын хугацаанд гарах төлөвтэй байгаа юм. Түүнээс гадна крипто хөрөнгөө хадгалах хэтэвчийн сонголт улам нэмэгдсээр байгаа нь зах зээлд эерэг дохио өгч буй. Facebook л гэхэд энэ төсөл дээрээ дэлхийн хамгийн олон хэрэглэгчтэй гэж хэлж болох Coinbase-тэй хамтран ажиллаж буй. Гэхдээ энэ Сонирхуулахад, Гватемал улсын хөрш орон Сальвадорд төвтэй "Битсо" компаниас гаргасан " Chivo" хэтэвч нь Америкаас биткойн шилжүүлэг хүлээн авахад зориулагдсан бөгөөд улсын албан ёсны хэтэвчээр нэрлэгджээ. Энэ нь биткойныг албан ёсны хөрөнгө болгон хүлээн зөвшөөрснөө зарлаад удаагүй байгаа тус улсаас хэрэгжүүлж буй шат дараатай төслийн хүрээнд хийгдэж буй ажил билээ. Diem НАР ҮЗЭХ үү? Facebook аль 2017 оноос хойш л крипто төсөл дээр ажиллаж эхэлсэн юм. 2019 онд хамгийн анх медиад мэдээлэгдэхдээ 50 инженертэй ажиллаж байсан тэд асар их бэрхшээлийг даван туулсаар энэ цэг дээр ирсэн гэдгийг санах хэрэгтэй. Анх "Libra" гэж нэртэйгээр танилцуулагдаж байсан "Diem" койн нь "Novi"-ийн суурь болох учиртай байлаа. Тэд Facebook зөвхөн санаачлагчийн байр суурьтай, бусад экосистемийн тоглогчидтой хамтран төслөө хэрэгжүүлж буй хэмээж байсан ч зохицуулах байгууллагын эсэргүүцэл, олон нийтийн байр сууриас шалтгаалан Facebook ганцаараа л хоцорч үлдсэн цаг саяхан. Тухайн үед Paypal, Visa хамгийн түрүүнд төслийг орхиж байжээ. Novi-ийн нээлтийн сургаар Америкийн Сенатын гишүүд Facebook-ийг хэтэвчийн үйл ажиллагааг зогсоож, “ Diem-ийг зах зээлд нэвтрүүлэхгүй” байхыг уриалж эхэлжээ . “Facebook холбогдох журам, зохицуулалтын зөвшөөрөлгүйгээр крипто зах зээлд нэвтрэхгүй гэдгээ амласан хэдий ч эрчимжүүлсэн төлөвлөгөөний дагуу хэтэвчийн туршилтыг аль хэдийн эхлүүлэн, төлбөр тооцооны үйлчилгээ үзүүлж байна" гэж тэд уриалгадаа дурджээ. Тэд Facebook-ийг санхүүгийн тогтолцоог эвдэж, хэт монополь болохоос айж буй нь санаандгүй хэрэг биш билээ.	Дэлхийн хамгийн том сошиал медиа платформ Facebook анхны дижитал хэтэвчээ танилцууллаа. "Novi" бол тэдний экосистемээрээ дамжуулан хэрэглэгчдийн мөнгө, санхүүтэй холбоотой аливаа гүйлгээ, шилжүүлгийг илүү хялбар, хямд болгох зорилготой төсөл. Тэд хэтэвчийг өнгөрсөн долоо хоногоос эхлэн хязгаарлагдмал хүрээнд туршиж байгаа нь зах зээл дээр олон янзын таамгыг дэвшүүлэхэд хүргэж байна. Бид танд Facebook-ийн шинэ дижитал хэтэвч Novi болон стэйблкойны төсөлтэй холбоотой мэдэх ёстой бүх зүйлсийг нэгтгэн бэлдлээ. ### Novi гэж юу вэ? Novi бол Фэйсбүүк компаниас гаргаж буй крипто хөрөнгийн хэтэвч юм. Тус хэтэвчийн хэрэглэгчид өөрийн долларыг шууд "Paxos" хэмээх стэйблкойн болгон хувиргах, шилжүүлэг хийх, улмаар хэрэглэгчийн хаана амьдарч байгаагаас шалтгаалан, дотоодын валют руу хувирган, бэлэн мөнгө татаж авах боломжтой. Ирээдүйд Novi-г бусад цахим хэтэвчүүдтэй хослуулан ажиллууллах зорилго тэдэнд бий. ### Paxos гэж юу вэ? Paxos бол Нью-Йоркод төвтэй "Paxos Trust" компаниac гаргасан доллартай тэнцэх үнэ цэнтэй стэйблкойн юм. Стэйблкойн нь эрэлт, нийлүүлэлтээс хамаарч үнэ нь хэлбэлздэг бусад койнуудаас ялгаатай нь ямар нэг валют, нөөцтэй уялдуулан үнийг нь тогтоосон байдаг нь юм. Энэ нь стэйблкойныг зах зээлийн нөлөөллөөс ангид, илүү тогтвортой төлбөрийн хэрэгсэлд тооцогдоход хүргэжээ. 2012 онд анх үүсгэн байгуулагдсан тус компани АНУ-д зохицуулах байгууллагаас албан ёсны зөвшөөрөл авсан анхны крипто үйлчилгээ үзүүлэгч бөгөөд одоогоор Facebook-ээс гадна Paypal, Revolut, Credit Suisse зэрэг топ байгууллагуудтай хамтран ажиллаж байна. ### Хаана хэрэглэж болох вэ? Facebook-ийн хувьд шинэ хэтэвчийн туршилтаа АНУ болон Гветемал улсуудад хэрэгжүүлж буй. Хэдий анх харахад хязгаарлагдмал мэт санагдавч нарийвчлан задалбал чамлахааргүй зах зээлийг хамарч буйг харж болно. Гветемал улсын ДНБ-ийн 14 хувийг гадаадаас илгээсэн мөнгө эзэлдэг бөгөөд түүний дийлэнх хувь нь АНУ-аас илгээгддэг аж. Чухам энэ орон зай дээр олон улсын шилжүүлгийг зардал багатайгаар шийдсэн бүтээгдэхүүнээ байршуулахыг Facebook зорьж буй. ### Ямар давуу тал авчрах вэ? Novi-ийн тусламжтайгаар Facebook-ийн хэрэглэгчид хоорондоо ямар нэгэн шимтгэл, хоцрогдолгүйгээр гүйлгээ, шилжүүлэг хийх боломжтой болно. Facebook дээр байрладаг онлайн дэлгүүрээс харсан зүйлээ хормын дотор өөрийн болгож, ямар нэгэн саад бэрхшээлгүйгээр төлбөрөө шилжүүлнэ гэж төсөөл. Гадаадад ажиллаж буй ах эгч нараасаа ханшийн зөрүү, хэлбэлзэл гэлгүйгээр шууд л мөнгөө хүлээж авах боломжтой болох нь. Энэ бол уламжлалт санхүүгийн тогтолцоонд тэсрэлт хийхэд хангалттай хүчин зүйлс мөн. Тэрчлэн хэтэвчийн бусад крипто хэтэвчийн үйлчилгээнээс ялгарч байгаа нэг онцлог нь гүйлгээг буцаах үйлдэл юм. Шилжүүлгийн маргааныг хэрхэн шийдэх, зардлыг нь хэн даах нь тодорхойгүй байгаа ч энэхүү үйлдэл нь Coinbase зэрэг бусад хэтэвчид байдаггүй үйлдэл юм. Ташрамд дурдахад, уламжлалт системд буцаалт болон луйврын зардлыг мэрчантаас авах шимтгэлд тусгаж өгсөн байдаг байна. Одоогоор Англи болон Испани хэл дээр туслах үйлчилгээ үзүүлж, хэрэглэгчидтэй шууд чатаар холбогдож буй уг үйлчилгээ дэлхий даяар тарах тусам хэлний сонголт нь нэмэгдэх нь гарцаагүй. > Remittances are a critical way to achieve financial inclusion. Today, we’re rolling out a small pilot of the @Novi… https://t.co/5RGV2uCS24 > > Tue Oct 19 13:03:12 +0000 2021 ### Хэн хожих вэ? Мэдээж хэрэглэгчид. Хэрэглэгчид крипто өрсөлдөөний ачаар илүү хялбар, хямд бөгөөд хүртээмжтэй сонголттой болсоор байна. Гэхдээ эдгээрийг ч давсан гарц байж болохыг шинжээчид онцолсоор буй. Олон улсад мөнгө шилжүүлэх нь шимтгэл өндөртэй үйлдэлд тооцогдсоор байгаа ч АНУ-аас мөнгө илгээх зардал тогтмол буурч байгааг Дэлхийн Банкны тайланд мэдээлжээ. Америкийн зах зээлд Криптод суурилсан хөрөнгийг олон улсад шилжүүлэг хийх нийтэд хүрсэн шийдэл байхгүй ч, зардал багатайгаар шилжүүлэг хийх олон боломжууд ойрын хугацаанд гарах төлөвтэй байгаа юм. Түүнээс гадна крипто хөрөнгөө хадгалах хэтэвчийн сонголт улам нэмэгдсээр байгаа нь зах зээлд эерэг дохио өгч буй. Facebook л гэхэд энэ төсөл дээрээ дэлхийн хамгийн олон хэрэглэгчтэй гэж хэлж болох Coinbase-тэй хамтран ажиллаж буй. Гэхдээ энэ Сонирхуулахад, Гватемал улсын хөрш орон Сальвадорд төвтэй "Битсо" компаниас гаргасан "Chivo" хэтэвч нь Америкаас биткойн шилжүүлэг хүлээн авахад зориулагдсан бөгөөд улсын албан ёсны хэтэвчээр нэрлэгджээ. Энэ нь биткойныг албан ёсны хөрөнгө болгон хүлээн зөвшөөрснөө зарлаад удаагүй байгаа тус улсаас хэрэгжүүлж буй шат дараатай төслийн хүрээнд хийгдэж буй ажил билээ. ### Diem НАР ҮЗЭХ үү? Facebook аль 2017 оноос хойш л крипто төсөл дээр ажиллаж эхэлсэн юм. 2019 онд хамгийн анх медиад мэдээлэгдэхдээ 50 инженертэй ажиллаж байсан тэд асар их бэрхшээлийг даван туулсаар энэ цэг дээр ирсэн гэдгийг санах хэрэгтэй. Анх "Libra" гэж нэртэйгээр танилцуулагдаж байсан "Diem" койн нь "Novi"-ийн суурь болох учиртай байлаа. Тэд Facebook зөвхөн санаачлагчийн байр суурьтай, бусад экосистемийн тоглогчидтой хамтран төслөө хэрэгжүүлж буй хэмээж байсан ч зохицуулах байгууллагын эсэргүүцэл, олон нийтийн байр сууриас шалтгаалан Facebook ганцаараа л хоцорч үлдсэн цаг саяхан. Тухайн үед Paypal, Visa хамгийн түрүүнд төслийг орхиж байжээ. Novi-ийн нээлтийн сургаар Америкийн Сенатын гишүүд Facebook-ийг хэтэвчийн үйл ажиллагааг зогсоож, “Diem-ийг зах зээлд нэвтрүүлэхгүй” байхыг уриалж эхэлжээ. “Facebook холбогдох журам, зохицуулалтын зөвшөөрөлгүйгээр крипто зах зээлд нэвтрэхгүй гэдгээ амласан хэдий ч эрчимжүүлсэн төлөвлөгөөний дагуу хэтэвчийн туршилтыг аль хэдийн эхлүүлэн, төлбөр тооцооны үйлчилгээ үзүүлж байна" гэж тэд уриалгадаа дурджээ. Тэд Facebook-ийг санхүүгийн тогтолцоог эвдэж, хэт монополь болохоос айж буй нь санаандгүй хэрэг биш билээ.
https://unread.today/c/booktalk-unurs	Номын тухай	Ganzorig Dolingor	2020-07-19T00:00:00	7 сарын 19, 2020	Номтой яриа #7: Эдийн засагч, Корнеллийн их сургуулийн магистрант С.Өнөр	<div class="article-body"> <h2>Номын хорхойтнуудыг урьдаг "Номтой яриа" ярилцлагын ээлжит зочин бол эдийн засагч С.Өнөр. Тэрээр Корнеллийн их сургуульд суралцахаар явахаасаа өмнө СЭЗИС-д багшилж байсан бөгөөд оюутан залуусыг номын амтанд оруулах сонирхолтой санаачилгуудыг гарган хэрэгжүүлж байсан билээ. Ингээд түүний номын ертөнцөөр аялцгаая.</h2><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Та ямар төрлийн ном уншдаг вэ? Одоо уншиж буй ном?</h3><p>Дөрвөөс таван ном зэрэг эхлүүлчихдэг. Нэг нь шинжлэх ухаан/танин мэдэхүй, нөгөө нь уран зохиол, гурав дахь нь философи, шашин (эсвэл түүх). Хооронд нь хольж солихгүй л бол нэг төрлийн номыг дангаар нь уншиж чаддаггүй. Завгүй болох тусам уран зохиолын том бүтээлээс татгалзаад, богино өгүүллэг унших хандлагатай болчихдог. Аль болох нэг номоо зайлшгүй монгол хэл дээр байлгахыг хүсдэг ч гадаадад байгаа учраас тэр бүр цаасан, цахим номын олдоц тааруухан байна. Яг одоо гурван ном харж байна. Нэг нь антропологич Г.Мөнх-Эрдэнэ санал болгосон Дэвид Харвэйгийн <a href="https://www.google.com/books/edition/A_Brief_History_of_Neoliberalism/2GsTDAAAQBAJ?hl=en&gbpv=1&printsec=frontcover">Неолиберализмын товч түүх</a>. 1980, 90-ээд оноос хойш тогтсон неолиберал үзэл баримтлалд ан цав сууж эхэлсэн нь улам бүр тодорхой болж байна. Энэ номд чухам ямар шүүмж өгч байгаа нь сонирхолтой санагдаж, нэлээд нухацтай уншиж байгаа. Хоёр дахь Оксфордын их сургуулийн <a href="https://global.oup.com/academic/content/series/v/very-short-introductions-vsi/?lang=en&cc=us">Very Short Introduction</a> цувралыг уншиж, эдийн засгаас бусад нийгмийн ухааны салбарын мэдлэгээ тоймлон цэгцлэх зорилготой. Гурав дахь нь АНУ-ын 2 дахь ерөнхийлөгч <a href="https://www.google.com/books/edition/John_Adams/E9TOxypjZY4C?hl=en&gbpv=1&printsec=frontcover">Жон Адамсын намтар</a>. Түүх, намтар уншихаа хэзээ ч зогсохгүй болов уу. </p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Танд хамгийн их нөлөөлсөн, том өөрчлөлт авчирсан ном?</h3><p>Гайхалтай санаа, ур чадвар сурахад ач тустай олон ном санаанд орж ирж байгаа ч жагсаалтыг гарцаагүй тэргүүлдэг хоёр ном бий. Эхнийх нь Монтэнийн Эсээ, тэр дундаа “Гүн ухаан нь үхэлд суралцах явдал болох тухай” гэх эсээ юм. Англи, монгол хэлээр хадаж уншихдаа Г.Аюурзана гуйан орчуулгыг шагшиж билээ. Ийм бүтээлийг эх хэл дээрээ уншина гэдэг тун их завшаан. Монтэнийг зөвхөн нэг уншиж болдоггүй. Ахин дахин сөхөж харахад өөр байдаг нь ном биш, бидний сэтгэлгээ өөрчлөгдөөд байдгийнх юм болов уу. Ийм учраас <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Gustave_Flaubert">Густав Флобэр</a> “Ямар ном унших вэ гэнэ ээ? Монтэнийг л унш … Уншиж дуусмагцаа ахиад эхэл” гэж онцолжээ. </p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/43/6808fb29f92b8bc9d3afa27d2922873b.jpg"></p><div class="image-caption">Цаг хугацааг элээсэн ч үнэ цэн нь хадгалагдах Монтэнийн эсээ!</div><p>Хоёр дахь нь Дармапада. Яруу найраг, гүн ухаан харилцан сүлэлдсэн хосгүй бүтээл бол Дармапада. Буддын гүн ухааны суурь санааг дүрслэх сэтгэлгээгээр шүлэглэдэг. “Үзэгдэл юмс сэтгэлээс үүдэлтэй, Үргэлж сэтгэл түрүүлж залаастай” гэж энэхүү 423 бадаг сургаал эхэлдэг. Өөрөөр хэлбэл, Рэнэ Дэкартын “cogito, ergo sum” буюу “би сэтгэж байна, тиймээс би оршиж байна” гэх санааг Дэкартаас 2000 жилийн өмнө Будда хэлээд, системчилсэн хэрэг. Гэрээсээ хол газар, удаан хугацаагаар явах бол энэ хоёр номыг баталгаатай авч явдаг. </p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Номоо хэрхэн сонгодог вэ?</h3><p>Шинжлэх ухааны номыг тухайн салбарын судлаач, эрдэмтдээс тодруулсны дараа унших нь цаг хэмнэдэг. Уран зохиолын хувьд <a href="https://tagtaa.mn/">Тагтаа паблишингаас</a> эрхлэн гаргасан ном агуулгын хувьд ч, орчуулгын хувьд ч урам хугалж байгаагүй тул сүүлийн үед өөрөө сонгох гэж оролдсоноос тэдний редакцад найдчихдаг болсон. Бусад уран зохиолын биш номын хувьд Таймс сэтгүүлийн шилдэг 100, эсвэл GoodReads-ийн үнэлгээ нэлээд ханатай санагддаг. Гэхдээ эдгээр жагсаалт бол заавал гүйцэтгэх ёстой даалгавар биш шүү. </p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Номыг ямар байдлаар, яаж уншдаг вэ?</h3><p>Уран зохиолын номыг унтахын өмнө хэвтэж байгаад уншина. Хараанд муу гэх шалтгаанаар арай багасгах болсон. Аль болох цаасан номон дээр зурж тэмдэглэхгүй, тусдаа цаас, харандаатай зууралдана. Сүүлийн үед touch-тай компьютерийн ачаар OneNote дээр тэмдэглэдэг болсон. Мөн цахим хэлбэрээр ном унших үед тэмдэглэл хийх их амархан болжээ. Шинжлэх ухаан, танин мэдэхүйн номын хамгийн чухал зүйл бол гарчиг байдаг. Ерөнхий агуулга бүтцийг харснаар хаана төвлөрөх, хаана хурдан уншихаа багцаалж болно. Ном унших нь нь богино зайн гүйлт биш, харин марафон маягаар урт хугацаанд тасралтгүй үргэлжлэх үйл явц болов уу. Гэхдээ мэдээж ном зүйн тойм эмхтгэх, тайлан гаргах шаардлагатай үед гүйлгэж унших, хайж унших шаардлага гарна аа. Ташрамд дурдахад Даниэл Пеннакын санал болгосон <a href="http://baabar.mn/article/8302?fbclid=IwAR2LF9kU4lGqlSmyo_7MCFC5kSSNnYyibbDWmyilzS63iGzxLGWqQDl3IZ8">Уншигчийн 10 эрхийг</a> сонирхоод үзээрэй.</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Бусад хүмүүсийг уншаасай, мэдээсэй гэж хүсдэг ном? (автор)</h3><p>Хүн бүрийн сонирхол харилцан адилгүй учраас яг тэр ном зохиолч гээд онцолж чадахгүй учраас монгол хүн бүрд хамаатай нэгэн бүтээл болох Жангар туулийг онцолъё. Нууц товчоотой харьцуулахад Жангар туулийн талаарх мэдээлэл ард иргэдийн дунд тийм ч түгээмэл биш болов уу. Жангарыг сонирхож судалсан хүмүүстэй ярилцах, зарим нэг тэмдэглэл сэлтийг уншихад маш сонирхолтой, соёлын үнэт өв, шинжлэх ухааны том судлагдахуун юм. Монгол хүн хэмээх ижилсэлд чухал нөлөөтэй бүтээл болов уу. Нэмэлтээр, Б.Наминчимэд гуайн “Хөх илдний очис” роман түүх, уран зохиол, домгийн огтлолцол дээр бичигдсэн шинэлэг хэв маягтай роман санагдсан. </p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/43/275202e96de9c4bdb60a2c1fdfe46492.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Хэрвээ та ном бичих ёстой гэвэл тэр нь юуны тухай, ямар төрлийн ном байх бол?</h3><p>Плутархын бичсэн шиг <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Parallel_Lives">Харьцуулсан намтарыг</a> дэлхийн түүхэн хүмүүс ба Монголын түүхэн хүмүүсийн амьдралыг хооронд нь харьцуулж бичвэл маш сонирхолтой ажиглалт, шинжилгээ болно доо. Харьцуулж байж л мэдлэг бүтнэ гэж доктор Ч.Чимэгбаатар багш онцолж байсныг тод санана. Яахав хүмүүс орчин үед технологи хөгжөөд байхад түүх энэ тэр гээд өнгөрсөн баларсан намтрын юу нь сонин байх вэ гэж хэлж магадгүй л байх. Гэхдээ миний бодлоор НТӨ 10,000 оны үед нэг хомо-сапиенз жад шидээд ангаа алдах үедээ одоогийн бидэнтэй л адилхан цухалдаж, амандаа бувтнаж байсан байж таарна. Тэрэнтэй адил өнөөгийн энэ улс төр, хүний харилцаанд өрнөж байгаа зүйлсийн суурьд тийм ч том өөрчлөлт орчихоогүй, давтагдах шинж чанартай зүйлс байсаар л байна. Нөгөө л шунал, мунхаг, урин гурав нь зовлонгийн шалтгаан хэвээр л байна. </p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Номтой холбоотой хэлмээр санагддаг зүйл?</h3><p>“Номын цагаан буян дэлгэрэх болтугай” гэдэг үгийг дурын номд бичимгүй санагддаг. Энэ ерөөлд ашиглаж буй “ном” нь дарма гэх утга санааг илэрхийлж байгаа болов уу. Дарма бол сургаал, номлол, жам ёс гэх утгатай. Ном дор мөргөмүй гэдгийн ном ч хавтаслаж үдсэн ямар нэг эд зүйлийн тухай биш харин сургаал, боловсрол гэх санаа юм. Нэг сумын ойн баяраар эмхтгэн хэвлэсэн гэрэл зургийн цомгийн төгсөлд эл ерөөлийг биччихсэнийг харахад нэг л зохимжгүй санагдаж билээ. Номтой холбоотой олон сайхан эшлэл байдгаас Томас Карлайлын “Өнгөрсөн бүх цаг үеийн сүнс гагцхүү номд оршмуй” гэх үг сонирхолтой. Эцэст нь дурдахад, зарим сайн бүтээлийг дахин дахин унших нь дунд зэргийн 10 шинэ ном уншсанаас илүү үр дүнтэй тул ямар нэг сайн номыг нэг удаа уншсан гээд ханачихаж боломгүй. </p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Эдгээр асуултад хэнийг хариулаасай гэж хүсэж байна?</h3><p>Дэлхийн хамгийн алдартай, хамгийн том номын санд монгол номын каталогийг эмхтгэж буй доктор Мягмарын Саруул-Эрдэнэ багш. Ийм том уурхайг сахин сууж, олборлож буй эрхэм хүнээс номын тухай асуухгүй бол өөр хэнээс асуух билээ. Заавал асуугаарай! Ёстой сонин, содон гайхалтай зүйлсийг бидэнд дуулгана шүү. </p> </div>	Номын хорхойтнуудыг урьдаг "Номтой яриа" ярилцлагын ээлжит зочин бол эдийн засагч С.Өнөр. Тэрээр Корнеллийн их сургуульд суралцахаар явахаасаа өмнө СЭЗИС-д багшилж байсан бөгөөд оюутан залуусыг номын амтанд оруулах сонирхолтой санаачилгуудыг гарган хэрэгжүүлж байсан билээ. Ингээд түүний номын ертөнцөөр аялцгаая. Та ямар төрлийн ном уншдаг вэ? Одоо уншиж буй ном? Дөрвөөс таван ном зэрэг эхлүүлчихдэг. Нэг нь шинжлэх ухаан/танин мэдэхүй, нөгөө нь уран зохиол, гурав дахь нь философи, шашин (эсвэл түүх). Хооронд нь хольж солихгүй л бол нэг төрлийн номыг дангаар нь уншиж чаддаггүй. Завгүй болох тусам уран зохиолын том бүтээлээс татгалзаад, богино өгүүллэг унших хандлагатай болчихдог. Аль болох нэг номоо зайлшгүй монгол хэл дээр байлгахыг хүсдэг ч гадаадад байгаа учраас тэр бүр цаасан, цахим номын олдоц тааруухан байна. Яг одоо гурван ном харж байна. Нэг нь антропологич Г.Мөнх-Эрдэнэ санал болгосон Дэвид Харвэйгийн Неолиберализмын товч түүх . 1980, 90-ээд оноос хойш тогтсон неолиберал үзэл баримтлалд ан цав сууж эхэлсэн нь улам бүр тодорхой болж байна. Энэ номд чухам ямар шүүмж өгч байгаа нь сонирхолтой санагдаж, нэлээд нухацтай уншиж байгаа. Хоёр дахь Оксфордын их сургуулийн Very Short Introduction цувралыг уншиж, эдийн засгаас бусад нийгмийн ухааны салбарын мэдлэгээ тоймлон цэгцлэх зорилготой. Гурав дахь нь АНУ-ын 2 дахь ерөнхийлөгч Жон Адамсын намтар . Түүх, намтар уншихаа хэзээ ч зогсохгүй болов уу. Танд хамгийн их нөлөөлсөн, том өөрчлөлт авчирсан ном? Гайхалтай санаа, ур чадвар сурахад ач тустай олон ном санаанд орж ирж байгаа ч жагсаалтыг гарцаагүй тэргүүлдэг хоёр ном бий. Эхнийх нь Монтэнийн Эсээ, тэр дундаа “Гүн ухаан нь үхэлд суралцах явдал болох тухай” гэх эсээ юм. Англи, монгол хэлээр хадаж уншихдаа Г.Аюурзана гуйан орчуулгыг шагшиж билээ. Ийм бүтээлийг эх хэл дээрээ уншина гэдэг тун их завшаан. Монтэнийг зөвхөн нэг уншиж болдоггүй. Ахин дахин сөхөж харахад өөр байдаг нь ном биш, бидний сэтгэлгээ өөрчлөгдөөд байдгийнх юм болов уу. Ийм учраас Густав Флобэр “Ямар ном унших вэ гэнэ ээ? Монтэнийг л унш … Уншиж дуусмагцаа ахиад эхэл” гэж онцолжээ. Цаг хугацааг элээсэн ч үнэ цэн нь хадгалагдах Монтэнийн эсээ! Хоёр дахь нь Дармапада. Яруу найраг, гүн ухаан харилцан сүлэлдсэн хосгүй бүтээл бол Дармапада. Буддын гүн ухааны суурь санааг дүрслэх сэтгэлгээгээр шүлэглэдэг. “Үзэгдэл юмс сэтгэлээс үүдэлтэй, Үргэлж сэтгэл түрүүлж залаастай” гэж энэхүү 423 бадаг сургаал эхэлдэг. Өөрөөр хэлбэл, Рэнэ Дэкартын “cogito, ergo sum” буюу “би сэтгэж байна, тиймээс би оршиж байна” гэх санааг Дэкартаас 2000 жилийн өмнө Будда хэлээд, системчилсэн хэрэг. Гэрээсээ хол газар, удаан хугацаагаар явах бол энэ хоёр номыг баталгаатай авч явдаг. Номоо хэрхэн сонгодог вэ? Шинжлэх ухааны номыг тухайн салбарын судлаач, эрдэмтдээс тодруулсны дараа унших нь цаг хэмнэдэг. Уран зохиолын хувьд Тагтаа паблишингаас эрхлэн гаргасан ном агуулгын хувьд ч, орчуулгын хувьд ч урам хугалж байгаагүй тул сүүлийн үед өөрөө сонгох гэж оролдсоноос тэдний редакцад найдчихдаг болсон. Бусад уран зохиолын биш номын хувьд Таймс сэтгүүлийн шилдэг 100, эсвэл GoodReads-ийн үнэлгээ нэлээд ханатай санагддаг. Гэхдээ эдгээр жагсаалт бол заавал гүйцэтгэх ёстой даалгавар биш шүү. Номыг ямар байдлаар, яаж уншдаг вэ? Уран зохиолын номыг унтахын өмнө хэвтэж байгаад уншина. Хараанд муу гэх шалтгаанаар арай багасгах болсон. Аль болох цаасан номон дээр зурж тэмдэглэхгүй, тусдаа цаас, харандаатай зууралдана. Сүүлийн үед touch-тай компьютерийн ачаар OneNote дээр тэмдэглэдэг болсон. Мөн цахим хэлбэрээр ном унших үед тэмдэглэл хийх их амархан болжээ. Шинжлэх ухаан, танин мэдэхүйн номын хамгийн чухал зүйл бол гарчиг байдаг. Ерөнхий агуулга бүтцийг харснаар хаана төвлөрөх, хаана хурдан уншихаа багцаалж болно. Ном унших нь нь богино зайн гүйлт биш, харин марафон маягаар урт хугацаанд тасралтгүй үргэлжлэх үйл явц болов уу. Гэхдээ мэдээж ном зүйн тойм эмхтгэх, тайлан гаргах шаардлагатай үед гүйлгэж унших, хайж унших шаардлага гарна аа. Ташрамд дурдахад Даниэл Пеннакын санал болгосон Уншигчийн 10 эрхийг сонирхоод үзээрэй. Бусад хүмүүсийг уншаасай, мэдээсэй гэж хүсдэг ном? (автор) Хүн бүрийн сонирхол харилцан адилгүй учраас яг тэр ном зохиолч гээд онцолж чадахгүй учраас монгол хүн бүрд хамаатай нэгэн бүтээл болох Жангар туулийг онцолъё. Нууц товчоотой харьцуулахад Жангар туулийн талаарх мэдээлэл ард иргэдийн дунд тийм ч түгээмэл биш болов уу. Жангарыг сонирхож судалсан хүмүүстэй ярилцах, зарим нэг тэмдэглэл сэлтийг уншихад маш сонирхолтой, соёлын үнэт өв, шинжлэх ухааны том судлагдахуун юм. Монгол хүн хэмээх ижилсэлд чухал нөлөөтэй бүтээл болов уу. Нэмэлтээр, Б.Наминчимэд гуайн “Хөх илдний очис” роман түүх, уран зохиол, домгийн огтлолцол дээр бичигдсэн шинэлэг хэв маягтай роман санагдсан. Хэрвээ та ном бичих ёстой гэвэл тэр нь юуны тухай, ямар төрлийн ном байх бол? Плутархын бичсэн шиг Харьцуулсан намтарыг дэлхийн түүхэн хүмүүс ба Монголын түүхэн хүмүүсийн амьдралыг хооронд нь харьцуулж бичвэл маш сонирхолтой ажиглалт, шинжилгээ болно доо. Харьцуулж байж л мэдлэг бүтнэ гэж доктор Ч.Чимэгбаатар багш онцолж байсныг тод санана. Яахав хүмүүс орчин үед технологи хөгжөөд байхад түүх энэ тэр гээд өнгөрсөн баларсан намтрын юу нь сонин байх вэ гэж хэлж магадгүй л байх. Гэхдээ миний бодлоор НТӨ 10,000 оны үед нэг хомо-сапиенз жад шидээд ангаа алдах үедээ одоогийн бидэнтэй л адилхан цухалдаж, амандаа бувтнаж байсан байж таарна. Тэрэнтэй адил өнөөгийн энэ улс төр, хүний харилцаанд өрнөж байгаа зүйлсийн суурьд тийм ч том өөрчлөлт орчихоогүй, давтагдах шинж чанартай зүйлс байсаар л байна. Нөгөө л шунал, мунхаг, урин гурав нь зовлонгийн шалтгаан хэвээр л байна. Номтой холбоотой хэлмээр санагддаг зүйл? “Номын цагаан буян дэлгэрэх болтугай” гэдэг үгийг дурын номд бичимгүй санагддаг. Энэ ерөөлд ашиглаж буй “ном” нь дарма гэх утга санааг илэрхийлж байгаа болов уу. Дарма бол сургаал, номлол, жам ёс гэх утгатай. Ном дор мөргөмүй гэдгийн ном ч хавтаслаж үдсэн ямар нэг эд зүйлийн тухай биш харин сургаал, боловсрол гэх санаа юм. Нэг сумын ойн баяраар эмхтгэн хэвлэсэн гэрэл зургийн цомгийн төгсөлд эл ерөөлийг биччихсэнийг харахад нэг л зохимжгүй санагдаж билээ. Номтой холбоотой олон сайхан эшлэл байдгаас Томас Карлайлын “Өнгөрсөн бүх цаг үеийн сүнс гагцхүү номд оршмуй” гэх үг сонирхолтой. Эцэст нь дурдахад, зарим сайн бүтээлийг дахин дахин унших нь дунд зэргийн 10 шинэ ном уншсанаас илүү үр дүнтэй тул ямар нэг сайн номыг нэг удаа уншсан гээд ханачихаж боломгүй. Эдгээр асуултад хэнийг хариулаасай гэж хүсэж байна? Дэлхийн хамгийн алдартай, хамгийн том номын санд монгол номын каталогийг эмхтгэж буй доктор Мягмарын Саруул-Эрдэнэ багш. Ийм том уурхайг сахин сууж, олборлож буй эрхэм хүнээс номын тухай асуухгүй бол өөр хэнээс асуух билээ. Заавал асуугаарай! Ёстой сонин, содон гайхалтай зүйлсийг бидэнд дуулгана шүү.	Номын хорхойтнуудыг урьдаг "Номтой яриа" ярилцлагын ээлжит зочин бол эдийн засагч С.Өнөр. Тэрээр Корнеллийн их сургуульд суралцахаар явахаасаа өмнө СЭЗИС-д багшилж байсан бөгөөд оюутан залуусыг номын амтанд оруулах сонирхолтой санаачилгуудыг гарган хэрэгжүүлж байсан билээ. Ингээд түүний номын ертөнцөөр аялцгаая. ### Та ямар төрлийн ном уншдаг вэ? Одоо уншиж буй ном? Дөрвөөс таван ном зэрэг эхлүүлчихдэг. Нэг нь шинжлэх ухаан/танин мэдэхүй, нөгөө нь уран зохиол, гурав дахь нь философи, шашин (эсвэл түүх). Хооронд нь хольж солихгүй л бол нэг төрлийн номыг дангаар нь уншиж чаддаггүй. Завгүй болох тусам уран зохиолын том бүтээлээс татгалзаад, богино өгүүллэг унших хандлагатай болчихдог. Аль болох нэг номоо зайлшгүй монгол хэл дээр байлгахыг хүсдэг ч гадаадад байгаа учраас тэр бүр цаасан, цахим номын олдоц тааруухан байна. Яг одоо гурван ном харж байна. Нэг нь антропологич Г.Мөнх-Эрдэнэ санал болгосон Дэвид Харвэйгийн Неолиберализмын товч түүх. 1980, 90-ээд оноос хойш тогтсон неолиберал үзэл баримтлалд ан цав сууж эхэлсэн нь улам бүр тодорхой болж байна. Энэ номд чухам ямар шүүмж өгч байгаа нь сонирхолтой санагдаж, нэлээд нухацтай уншиж байгаа. Хоёр дахь Оксфордын их сургуулийн Very Short Introduction цувралыг уншиж, эдийн засгаас бусад нийгмийн ухааны салбарын мэдлэгээ тоймлон цэгцлэх зорилготой. Гурав дахь нь АНУ-ын 2 дахь ерөнхийлөгч Жон Адамсын намтар. Түүх, намтар уншихаа хэзээ ч зогсохгүй болов уу. ### Танд хамгийн их нөлөөлсөн, том өөрчлөлт авчирсан ном? Гайхалтай санаа, ур чадвар сурахад ач тустай олон ном санаанд орж ирж байгаа ч жагсаалтыг гарцаагүй тэргүүлдэг хоёр ном бий. Эхнийх нь Монтэнийн Эсээ, тэр дундаа “Гүн ухаан нь үхэлд суралцах явдал болох тухай” гэх эсээ юм. Англи, монгол хэлээр хадаж уншихдаа Г.Аюурзана гуйан орчуулгыг шагшиж билээ. Ийм бүтээлийг эх хэл дээрээ уншина гэдэг тун их завшаан. Монтэнийг зөвхөн нэг уншиж болдоггүй. Ахин дахин сөхөж харахад өөр байдаг нь ном биш, бидний сэтгэлгээ өөрчлөгдөөд байдгийнх юм болов уу. Ийм учраас Густав Флобэр “Ямар ном унших вэ гэнэ ээ? Монтэнийг л унш … Уншиж дуусмагцаа ахиад эхэл” гэж онцолжээ. Цаг хугацааг элээсэн ч үнэ цэн нь хадгалагдах Монтэнийн эсээ! Хоёр дахь нь Дармапада. Яруу найраг, гүн ухаан харилцан сүлэлдсэн хосгүй бүтээл бол Дармапада. Буддын гүн ухааны суурь санааг дүрслэх сэтгэлгээгээр шүлэглэдэг. “Үзэгдэл юмс сэтгэлээс үүдэлтэй, Үргэлж сэтгэл түрүүлж залаастай” гэж энэхүү 423 бадаг сургаал эхэлдэг. Өөрөөр хэлбэл, Рэнэ Дэкартын “cogito, ergo sum” буюу “би сэтгэж байна, тиймээс би оршиж байна” гэх санааг Дэкартаас 2000 жилийн өмнө Будда хэлээд, системчилсэн хэрэг. Гэрээсээ хол газар, удаан хугацаагаар явах бол энэ хоёр номыг баталгаатай авч явдаг. ### Номоо хэрхэн сонгодог вэ? Шинжлэх ухааны номыг тухайн салбарын судлаач, эрдэмтдээс тодруулсны дараа унших нь цаг хэмнэдэг. Уран зохиолын хувьд Тагтаа паблишингаас эрхлэн гаргасан ном агуулгын хувьд ч, орчуулгын хувьд ч урам хугалж байгаагүй тул сүүлийн үед өөрөө сонгох гэж оролдсоноос тэдний редакцад найдчихдаг болсон. Бусад уран зохиолын биш номын хувьд Таймс сэтгүүлийн шилдэг 100, эсвэл GoodReads-ийн үнэлгээ нэлээд ханатай санагддаг. Гэхдээ эдгээр жагсаалт бол заавал гүйцэтгэх ёстой даалгавар биш шүү. ### Номыг ямар байдлаар, яаж уншдаг вэ? Уран зохиолын номыг унтахын өмнө хэвтэж байгаад уншина. Хараанд муу гэх шалтгаанаар арай багасгах болсон. Аль болох цаасан номон дээр зурж тэмдэглэхгүй, тусдаа цаас, харандаатай зууралдана. Сүүлийн үед touch-тай компьютерийн ачаар OneNote дээр тэмдэглэдэг болсон. Мөн цахим хэлбэрээр ном унших үед тэмдэглэл хийх их амархан болжээ. Шинжлэх ухаан, танин мэдэхүйн номын хамгийн чухал зүйл бол гарчиг байдаг. Ерөнхий агуулга бүтцийг харснаар хаана төвлөрөх, хаана хурдан уншихаа багцаалж болно. Ном унших нь нь богино зайн гүйлт биш, харин марафон маягаар урт хугацаанд тасралтгүй үргэлжлэх үйл явц болов уу. Гэхдээ мэдээж ном зүйн тойм эмхтгэх, тайлан гаргах шаардлагатай үед гүйлгэж унших, хайж унших шаардлага гарна аа. Ташрамд дурдахад Даниэл Пеннакын санал болгосон Уншигчийн 10 эрхийг сонирхоод үзээрэй. ### Бусад хүмүүсийг уншаасай, мэдээсэй гэж хүсдэг ном? (автор) Хүн бүрийн сонирхол харилцан адилгүй учраас яг тэр ном зохиолч гээд онцолж чадахгүй учраас монгол хүн бүрд хамаатай нэгэн бүтээл болох Жангар туулийг онцолъё. Нууц товчоотой харьцуулахад Жангар туулийн талаарх мэдээлэл ард иргэдийн дунд тийм ч түгээмэл биш болов уу. Жангарыг сонирхож судалсан хүмүүстэй ярилцах, зарим нэг тэмдэглэл сэлтийг уншихад маш сонирхолтой, соёлын үнэт өв, шинжлэх ухааны том судлагдахуун юм. Монгол хүн хэмээх ижилсэлд чухал нөлөөтэй бүтээл болов уу. Нэмэлтээр, Б.Наминчимэд гуайн “Хөх илдний очис” роман түүх, уран зохиол, домгийн огтлолцол дээр бичигдсэн шинэлэг хэв маягтай роман санагдсан. ### Хэрвээ та ном бичих ёстой гэвэл тэр нь юуны тухай, ямар төрлийн ном байх бол? Плутархын бичсэн шиг Харьцуулсан намтарыг дэлхийн түүхэн хүмүүс ба Монголын түүхэн хүмүүсийн амьдралыг хооронд нь харьцуулж бичвэл маш сонирхолтой ажиглалт, шинжилгээ болно доо. Харьцуулж байж л мэдлэг бүтнэ гэж доктор Ч.Чимэгбаатар багш онцолж байсныг тод санана. Яахав хүмүүс орчин үед технологи хөгжөөд байхад түүх энэ тэр гээд өнгөрсөн баларсан намтрын юу нь сонин байх вэ гэж хэлж магадгүй л байх. Гэхдээ миний бодлоор НТӨ 10,000 оны үед нэг хомо-сапиенз жад шидээд ангаа алдах үедээ одоогийн бидэнтэй л адилхан цухалдаж, амандаа бувтнаж байсан байж таарна. Тэрэнтэй адил өнөөгийн энэ улс төр, хүний харилцаанд өрнөж байгаа зүйлсийн суурьд тийм ч том өөрчлөлт орчихоогүй, давтагдах шинж чанартай зүйлс байсаар л байна. Нөгөө л шунал, мунхаг, урин гурав нь зовлонгийн шалтгаан хэвээр л байна. ### Номтой холбоотой хэлмээр санагддаг зүйл? “Номын цагаан буян дэлгэрэх болтугай” гэдэг үгийг дурын номд бичимгүй санагддаг. Энэ ерөөлд ашиглаж буй “ном” нь дарма гэх утга санааг илэрхийлж байгаа болов уу. Дарма бол сургаал, номлол, жам ёс гэх утгатай. Ном дор мөргөмүй гэдгийн ном ч хавтаслаж үдсэн ямар нэг эд зүйлийн тухай биш харин сургаал, боловсрол гэх санаа юм. Нэг сумын ойн баяраар эмхтгэн хэвлэсэн гэрэл зургийн цомгийн төгсөлд эл ерөөлийг биччихсэнийг харахад нэг л зохимжгүй санагдаж билээ. Номтой холбоотой олон сайхан эшлэл байдгаас Томас Карлайлын “Өнгөрсөн бүх цаг үеийн сүнс гагцхүү номд оршмуй” гэх үг сонирхолтой. Эцэст нь дурдахад, зарим сайн бүтээлийг дахин дахин унших нь дунд зэргийн 10 шинэ ном уншсанаас илүү үр дүнтэй тул ямар нэг сайн номыг нэг удаа уншсан гээд ханачихаж боломгүй. ### Эдгээр асуултад хэнийг хариулаасай гэж хүсэж байна? Дэлхийн хамгийн алдартай, хамгийн том номын санд монгол номын каталогийг эмхтгэж буй доктор Мягмарын Саруул-Эрдэнэ багш. Ийм том уурхайг сахин сууж, олборлож буй эрхэм хүнээс номын тухай асуухгүй бол өөр хэнээс асуух билээ. Заавал асуугаарай! Ёстой сонин, содон гайхалтай зүйлсийг бидэнд дуулгана шүү.
https://unread.today/c/booktalk-suvdb	Номын тухай	Tsogzolmaa Shofyor	2020-06-05T00:00:00	6 сарын 5, 2020	Номтой яриа #6: "Номын соёлт ертөнц" ТББ-ын тэргүүн Б.Сувд	<div class="article-body"> <h2>6-р сарын 5, 6, 7-ны өдрүүдэд Мишээл Экспод зохиогдож буй "Улаанбаатар номын баяр"-ыг тохиолдуулан бид “Номын соёлт ертөнц” ТББ-ын тэргүүн Б.Сувдтай номын тухай ярилцахаар урилаа. Тэрээр “Үндэсний номын баяр”-ыг 2007 оноос хойш жил бүр тогтмол зохион байгуулж, орон даяар тэмдэглэх уриалгыг Монгол Улсын Ерөнхийлөгчөөр дэмжүүлсний зэрэгцээ “Номын ертөнц” нэвтрүүлэг болоод сэтгүүлийн олон олон дугаарыг уншигч, үзэгчдийн хүртээл болгосон юм. Ингээд номын соёлыг түгээн дэлгэрүүлэх үйлсэд үнэтэй хувь нэмэр оруулсаар яваа Б.Сувдын номын ертөнцөөр аялъя.<br></h2><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">ТА ЯМАР ТӨРЛИЙН НОМ УНШДАГ ВЭ? ОДОО УНШИЖ БУЙ НОМ?</h3><p></p><p class="MsoNormal">Бага байхад манай гэр бүлийхэн ном их уншдаг, гэрийн дажгүй номын сантай байсан учраас хүүхэд нас минь уран зохиолын ном дунд өнгөрсөн. Одоо бол бага байхдаа уншдаг байсан шигээ идэвхтэй уншихаа больсон ч уран зохиолын ном унших дуртай хэвээр байгаа.</p><p class="MsoNormal">Одоогоор АНУ-ын хотуудад үймээн самуун, бослого дэгдсэнээс гадна COVID-19 вирусийн улмаас хөл хорио тогтоосонтой холбоотойгоор гадуур номын сан эсвэл номын дэлгүүрээр явж хүссэн номоо олж аваад унших боломж хомс байна. Цаасан хэлбэрээр уншиж буй гэвэл Б.Хулангийн "<a href="https://unread.today/c/1962" target="_blank">Year to Remember</a>", Тара Вестоверын "<a href="https://unread.today/c/2130" target="_blank">Educated: Боловсролд тэмүүлсэн дурсамж</a>", Б.Шүүдэрцэцэгийн "<a href="https://book.mn/product/show/21076" target="_blank">Хагацашгүй</a>", Гари Чепманы "<a href="https://www.goodreads.com/book/show/23878688-the-5-love-languages" target="_blank">Хайрын таван хэл" </a>номуудыг одоогоор уншиж байна. </p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/53/b70fbdaef49fa04eecd468f7f4005bb0.png"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">ТАНД ХАМГИЙН ИХ НӨЛӨӨЛСӨН, ТОМ ӨӨРЧЛӨЛТ АВЧИРСАН НОМ?</h3><p class="MsoNormal">Олон сайн зохиол санаанд орж байна. Майн Рид, Консуэло зэрэг дээхнэ үеийн алдартай зохиолчдын сайн орчуулгатай уран зохиолын номуудын ихэнх нь уншууртай, чанартай. Ер нь хүүхэд байхад уншсан ном хүний амьдралд их нөлөөлж, өөрчилдөг юм шиг санагддаг. Тиймээс хүүхэд насанд номтой холбоотой дурсамж олон байх тусам ирээдүйд хүн ямар хүн болж төлөвшихөд нэмэртэй учраас хүүхдийг аль болох номтой ойр байлгаж, багаас нь ном сайн уншуулаарай гэж зөвлөдөг. Номтой ойр байсан хүн зүг чигээ олох, өөрийгөө нээхэд илүү дөхөм болдог гэж боддог юм. </p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">НОМЫГ ЯМАР БАЙДЛААР, ЯАЖ УНШДАГ ВЭ?</h3><p class="MsoNormal">Ном уншихын тухайд хуучинсаг гэж хэлж болно. Саяхныг хүртэл ихэвчлэн цаасан ном уншдаг байлаа. Сүүлийн үед хол газар хөл хорионд байгаатай холбоотойгоор цахим хэлбэрээр унших хандлагад шилжиж байна. "Улаанбаатар номын баяр" болох гээд ойрын үед Монгол руу хүмүүстэй холбогдож, бэлтгэл ажлаа хангахаар маш шаргуу ажиллан, ном унших зав багатай байлаа. Хөл хориотой байгаа энэ цаг үед бид номын баяраараа цахим хэлбэрээр ном уншихыг уриалж байгаа юм. Бидэнд хэзээ ч, ямар нөхцөлд унших хэрэгцээ байсаар байх учраас цаг үетэйгээ нийцүүлэн ном унших арга барилаа шинэчилэхийг дэмжиж байна. </p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/53/319fe49586c13ee1d9a1fa774c1698d5.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">БУСАД ХҮМҮҮСИЙГ УНШААСАЙ, МЭДЭЭСЭЙ ГЭЖ ХҮСДЭГ НОМ? (АВТОР)</h3><p></p><p class="MsoNormal">Хүн бүрийн сонирхол, үзэл бодол, амьдран буй цаг үе өөр байдаг учраас яг тухайлсан ном санал болгоход тохиромжгүй болов уу. Унших чиг баримжаагаа нэгэнт олсон хүн өөрт ямар ном хэрэгтэй байгаагаа олоод сурчихсан байдаг. Харин бага насны хүүхдүүдэд ном унших дадал суулгахын тулд эргэн тойронд нь тодорхой хэмжээнд номын орчин, дурсамж бүрдүүлж өгөх нь зүйтэй. Тэгснээр унших арга барилаа олж, бусдын зөвлөгөөгүйгээр бие даан сонголт хийх чадвартай болно. Эцэг эхчүүдийг хүүхэдтэйгээ энэ тал дээр сайн ажиллаасай гэж хүсдэг.</p><p class="MsoNormal">Яг одоо нэг ном санал болгооч гэвэл, шог зохиолч Шагдайн Цэнд-Аюуш гуайн "Дэлхийгээс урвагч" хэмээх номыг онцолмоор байна. Уг номд улс төрчийн туслах, зөвлөхүүд нэр дэвшигч буюу УИХ-ын гишүүнийг хэрхэн зөв тийш нь чиглүүлж буй тухай гардаг. Төөрч будилсан, зарим зүйлийг сайн мэдэхгүй хүмүүсийг яаж удирдан чиглүүлж болох, мэргэн цэцэн зөвлөх, туслахтай байх нь нийгэм, улс орондоо их зүйлийг бүтээхэд хэрхэн тус дэм болдог тухай гардаг. Удахгүй сонгууль болох гэж буйтай холбоотойгоор дээрх номыг уншихыг санал болгоё.</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">ХЭРВЭЭ ТА НОМ БИЧИХ ЁСТОЙ ГЭВЭЛ ТЭР НЬ ЮУНЫ ТУХАЙ, ЯМАР ТӨРЛИЙН НОМ БАЙХ БОЛ?</h3><p class="MsoNormal">Хэзээ нэгэн цагт ном бичихээр бол хийж буй ажлынхаа тухай бичих болов уу. Яагаад хийхээр шийдсэн, юу хийж бүтээсэн тухайгаа өгүүлэх байх. Бичсэн зүйлс минь хойч үеийнхэнд хэрэгтэй гэж үзвэл бичих байх гэж бодож байна. </p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/53/4db68331c832b612bca7e5fbd30be399.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">НОМТОЙ ХОЛБООТОЙ ХЭЛМЭЭР САНАГДДАГ ЗҮЙЛ?</h3><p class="MsoNormal">Хэлмээр санагддаг олон зүйл бий. Манай номын салбарт тулгамдаж буй олон асуудал байгаа. Өөрийн хийж буй ажлаар тэр бүх асуудлыг сөхөж, бага багаар шийдэхийг хичээж явдаг. Хийж буй зүйлс минь бусдад санаа сэдэл болж, тэр нь цааш үйл хэрэг болж буй жишээ цөөнгүй бий. Болохгүй байгаа зүйлсийг зүгээр шүүмжлэхээс илүүтэй бусдад шийдэх сэдлийг нь өгч, өөрчлөлтөд хувь нэмрээ оруулаад явах юм сан гэж боддог. Тэр ч үүднээс бид зорьсноо хийж бүтээсээр л явна. </p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">ЭДГЭЭР АСУУЛТАД ХЭНИЙГ ХАРИУЛААСАЙ ГЭЖ ХҮСЭЖ БАЙНА?</h3><p></p><p class="MsoNormal">Франц улсад амьдарч байгаа зохиолч Х.Болор-Эрдэнээс асуухыг хүсэж байна. Тэрээр аливааг наана байгаа өнгөн хэсгээр биш цаад утга учир, өнцгөөс нь харж бичдэг болохоор сонирхолтой хариултууд хэлэх болов уу.<br><br><br><b>НОМЫН БАЯРЫН ДЭЛГЭРЭНГҮЙГ:</b><br><a href="https://www.facebook.com/events/2328804144082851/" target="_blank">"УЛААНБААТАР НОМЫН БАЯР - 2020"</a><br></p><p><br></p> </div>	6-р сарын 5, 6, 7-ны өдрүүдэд Мишээл Экспод зохиогдож буй "Улаанбаатар номын баяр"-ыг тохиолдуулан бид “Номын соёлт ертөнц” ТББ-ын тэргүүн Б.Сувдтай номын тухай ярилцахаар урилаа. Тэрээр “Үндэсний номын баяр”-ыг 2007 оноос хойш жил бүр тогтмол зохион байгуулж, орон даяар тэмдэглэх уриалгыг Монгол Улсын Ерөнхийлөгчөөр дэмжүүлсний зэрэгцээ “Номын ертөнц” нэвтрүүлэг болоод сэтгүүлийн олон олон дугаарыг уншигч, үзэгчдийн хүртээл болгосон юм. Ингээд номын соёлыг түгээн дэлгэрүүлэх үйлсэд үнэтэй хувь нэмэр оруулсаар яваа Б.Сувдын номын ертөнцөөр аялъя. ТА ЯМАР ТӨРЛИЙН НОМ УНШДАГ ВЭ? ОДОО УНШИЖ БУЙ НОМ? Бага байхад манай гэр бүлийхэн ном их уншдаг, гэрийн дажгүй номын сантай байсан учраас хүүхэд нас минь уран зохиолын ном дунд өнгөрсөн. Одоо бол бага байхдаа уншдаг байсан шигээ идэвхтэй уншихаа больсон ч уран зохиолын ном унших дуртай хэвээр байгаа. Одоогоор АНУ-ын хотуудад үймээн самуун, бослого дэгдсэнээс гадна COVID-19 вирусийн улмаас хөл хорио тогтоосонтой холбоотойгоор гадуур номын сан эсвэл номын дэлгүүрээр явж хүссэн номоо олж аваад унших боломж хомс байна. Цаасан хэлбэрээр уншиж буй гэвэл Б.Хулангийн " Year to Remember ", Тара Вестоверын " Educated: Боловсролд тэмүүлсэн дурсамж ", Б.Шүүдэрцэцэгийн " Хагацашгүй ", Гари Чепманы " Хайрын таван хэл" номуудыг одоогоор уншиж байна. ТАНД ХАМГИЙН ИХ НӨЛӨӨЛСӨН, ТОМ ӨӨРЧЛӨЛТ АВЧИРСАН НОМ? Олон сайн зохиол санаанд орж байна. Майн Рид, Консуэло зэрэг дээхнэ үеийн алдартай зохиолчдын сайн орчуулгатай уран зохиолын номуудын ихэнх нь уншууртай, чанартай. Ер нь хүүхэд байхад уншсан ном хүний амьдралд их нөлөөлж, өөрчилдөг юм шиг санагддаг. Тиймээс хүүхэд насанд номтой холбоотой дурсамж олон байх тусам ирээдүйд хүн ямар хүн болж төлөвшихөд нэмэртэй учраас хүүхдийг аль болох номтой ойр байлгаж, багаас нь ном сайн уншуулаарай гэж зөвлөдөг. Номтой ойр байсан хүн зүг чигээ олох, өөрийгөө нээхэд илүү дөхөм болдог гэж боддог юм. НОМЫГ ЯМАР БАЙДЛААР, ЯАЖ УНШДАГ ВЭ? Ном уншихын тухайд хуучинсаг гэж хэлж болно. Саяхныг хүртэл ихэвчлэн цаасан ном уншдаг байлаа. Сүүлийн үед хол газар хөл хорионд байгаатай холбоотойгоор цахим хэлбэрээр унших хандлагад шилжиж байна. "Улаанбаатар номын баяр" болох гээд ойрын үед Монгол руу хүмүүстэй холбогдож, бэлтгэл ажлаа хангахаар маш шаргуу ажиллан, ном унших зав багатай байлаа. Хөл хориотой байгаа энэ цаг үед бид номын баяраараа цахим хэлбэрээр ном уншихыг уриалж байгаа юм. Бидэнд хэзээ ч, ямар нөхцөлд унших хэрэгцээ байсаар байх учраас цаг үетэйгээ нийцүүлэн ном унших арга барилаа шинэчилэхийг дэмжиж байна. БУСАД ХҮМҮҮСИЙГ УНШААСАЙ, МЭДЭЭСЭЙ ГЭЖ ХҮСДЭГ НОМ? (АВТОР) Хүн бүрийн сонирхол, үзэл бодол, амьдран буй цаг үе өөр байдаг учраас яг тухайлсан ном санал болгоход тохиромжгүй болов уу. Унших чиг баримжаагаа нэгэнт олсон хүн өөрт ямар ном хэрэгтэй байгаагаа олоод сурчихсан байдаг. Харин бага насны хүүхдүүдэд ном унших дадал суулгахын тулд эргэн тойронд нь тодорхой хэмжээнд номын орчин, дурсамж бүрдүүлж өгөх нь зүйтэй. Тэгснээр унших арга барилаа олж, бусдын зөвлөгөөгүйгээр бие даан сонголт хийх чадвартай болно. Эцэг эхчүүдийг хүүхэдтэйгээ энэ тал дээр сайн ажиллаасай гэж хүсдэг. Яг одоо нэг ном санал болгооч гэвэл, шог зохиолч Шагдайн Цэнд-Аюуш гуайн "Дэлхийгээс урвагч" хэмээх номыг онцолмоор байна. Уг номд улс төрчийн туслах, зөвлөхүүд нэр дэвшигч буюу УИХ-ын гишүүнийг хэрхэн зөв тийш нь чиглүүлж буй тухай гардаг. Төөрч будилсан, зарим зүйлийг сайн мэдэхгүй хүмүүсийг яаж удирдан чиглүүлж болох, мэргэн цэцэн зөвлөх, туслахтай байх нь нийгэм, улс орондоо их зүйлийг бүтээхэд хэрхэн тус дэм болдог тухай гардаг. Удахгүй сонгууль болох гэж буйтай холбоотойгоор дээрх номыг уншихыг санал болгоё. ХЭРВЭЭ ТА НОМ БИЧИХ ЁСТОЙ ГЭВЭЛ ТЭР НЬ ЮУНЫ ТУХАЙ, ЯМАР ТӨРЛИЙН НОМ БАЙХ БОЛ? Хэзээ нэгэн цагт ном бичихээр бол хийж буй ажлынхаа тухай бичих болов уу. Яагаад хийхээр шийдсэн, юу хийж бүтээсэн тухайгаа өгүүлэх байх. Бичсэн зүйлс минь хойч үеийнхэнд хэрэгтэй гэж үзвэл бичих байх гэж бодож байна. НОМТОЙ ХОЛБООТОЙ ХЭЛМЭЭР САНАГДДАГ ЗҮЙЛ? Хэлмээр санагддаг олон зүйл бий. Манай номын салбарт тулгамдаж буй олон асуудал байгаа. Өөрийн хийж буй ажлаар тэр бүх асуудлыг сөхөж, бага багаар шийдэхийг хичээж явдаг. Хийж буй зүйлс минь бусдад санаа сэдэл болж, тэр нь цааш үйл хэрэг болж буй жишээ цөөнгүй бий. Болохгүй байгаа зүйлсийг зүгээр шүүмжлэхээс илүүтэй бусдад шийдэх сэдлийг нь өгч, өөрчлөлтөд хувь нэмрээ оруулаад явах юм сан гэж боддог. Тэр ч үүднээс бид зорьсноо хийж бүтээсээр л явна. ЭДГЭЭР АСУУЛТАД ХЭНИЙГ ХАРИУЛААСАЙ ГЭЖ ХҮСЭЖ БАЙНА? Франц улсад амьдарч байгаа зохиолч Х.Болор-Эрдэнээс асуухыг хүсэж байна. Тэрээр аливааг наана байгаа өнгөн хэсгээр биш цаад утга учир, өнцгөөс нь харж бичдэг болохоор сонирхолтой хариултууд хэлэх болов уу. НОМЫН БАЯРЫН ДЭЛГЭРЭНГҮЙГ: "УЛААНБААТАР НОМЫН БАЯР - 2020"	6-р сарын 5, 6, 7-ны өдрүүдэд Мишээл Экспод зохиогдож буй "Улаанбаатар номын баяр"-ыг тохиолдуулан бид “Номын соёлт ертөнц” ТББ-ын тэргүүн Б.Сувдтай номын тухай ярилцахаар урилаа. Тэрээр “Үндэсний номын баяр”-ыг 2007 оноос хойш жил бүр тогтмол зохион байгуулж, орон даяар тэмдэглэх уриалгыг Монгол Улсын Ерөнхийлөгчөөр дэмжүүлсний зэрэгцээ “Номын ертөнц” нэвтрүүлэг болоод сэтгүүлийн олон олон дугаарыг уншигч, үзэгчдийн хүртээл болгосон юм. Ингээд номын соёлыг түгээн дэлгэрүүлэх үйлсэд үнэтэй хувь нэмэр оруулсаар яваа Б.Сувдын номын ертөнцөөр аялъя. ### ТА ЯМАР ТӨРЛИЙН НОМ УНШДАГ ВЭ? ОДОО УНШИЖ БУЙ НОМ? Бага байхад манай гэр бүлийхэн ном их уншдаг, гэрийн дажгүй номын сантай байсан учраас хүүхэд нас минь уран зохиолын ном дунд өнгөрсөн. Одоо бол бага байхдаа уншдаг байсан шигээ идэвхтэй уншихаа больсон ч уран зохиолын ном унших дуртай хэвээр байгаа. Одоогоор АНУ-ын хотуудад үймээн самуун, бослого дэгдсэнээс гадна COVID-19 вирусийн улмаас хөл хорио тогтоосонтой холбоотойгоор гадуур номын сан эсвэл номын дэлгүүрээр явж хүссэн номоо олж аваад унших боломж хомс байна. Цаасан хэлбэрээр уншиж буй гэвэл Б.Хулангийн "Year to Remember", Тара Вестоверын "Educated: Боловсролд тэмүүлсэн дурсамж", Б.Шүүдэрцэцэгийн "Хагацашгүй", Гари Чепманы "Хайрын таван хэл" номуудыг одоогоор уншиж байна. ### ТАНД ХАМГИЙН ИХ НӨЛӨӨЛСӨН, ТОМ ӨӨРЧЛӨЛТ АВЧИРСАН НОМ? Олон сайн зохиол санаанд орж байна. Майн Рид, Консуэло зэрэг дээхнэ үеийн алдартай зохиолчдын сайн орчуулгатай уран зохиолын номуудын ихэнх нь уншууртай, чанартай. Ер нь хүүхэд байхад уншсан ном хүний амьдралд их нөлөөлж, өөрчилдөг юм шиг санагддаг. Тиймээс хүүхэд насанд номтой холбоотой дурсамж олон байх тусам ирээдүйд хүн ямар хүн болж төлөвшихөд нэмэртэй учраас хүүхдийг аль болох номтой ойр байлгаж, багаас нь ном сайн уншуулаарай гэж зөвлөдөг. Номтой ойр байсан хүн зүг чигээ олох, өөрийгөө нээхэд илүү дөхөм болдог гэж боддог юм. ### НОМЫГ ЯМАР БАЙДЛААР, ЯАЖ УНШДАГ ВЭ? Ном уншихын тухайд хуучинсаг гэж хэлж болно. Саяхныг хүртэл ихэвчлэн цаасан ном уншдаг байлаа. Сүүлийн үед хол газар хөл хорионд байгаатай холбоотойгоор цахим хэлбэрээр унших хандлагад шилжиж байна. "Улаанбаатар номын баяр" болох гээд ойрын үед Монгол руу хүмүүстэй холбогдож, бэлтгэл ажлаа хангахаар маш шаргуу ажиллан, ном унших зав багатай байлаа. Хөл хориотой байгаа энэ цаг үед бид номын баяраараа цахим хэлбэрээр ном уншихыг уриалж байгаа юм. Бидэнд хэзээ ч, ямар нөхцөлд унших хэрэгцээ байсаар байх учраас цаг үетэйгээ нийцүүлэн ном унших арга барилаа шинэчилэхийг дэмжиж байна. ### БУСАД ХҮМҮҮСИЙГ УНШААСАЙ, МЭДЭЭСЭЙ ГЭЖ ХҮСДЭГ НОМ? (АВТОР) Хүн бүрийн сонирхол, үзэл бодол, амьдран буй цаг үе өөр байдаг учраас яг тухайлсан ном санал болгоход тохиромжгүй болов уу. Унших чиг баримжаагаа нэгэнт олсон хүн өөрт ямар ном хэрэгтэй байгаагаа олоод сурчихсан байдаг. Харин бага насны хүүхдүүдэд ном унших дадал суулгахын тулд эргэн тойронд нь тодорхой хэмжээнд номын орчин, дурсамж бүрдүүлж өгөх нь зүйтэй. Тэгснээр унших арга барилаа олж, бусдын зөвлөгөөгүйгээр бие даан сонголт хийх чадвартай болно. Эцэг эхчүүдийг хүүхэдтэйгээ энэ тал дээр сайн ажиллаасай гэж хүсдэг. Яг одоо нэг ном санал болгооч гэвэл, шог зохиолч Шагдайн Цэнд-Аюуш гуайн "Дэлхийгээс урвагч" хэмээх номыг онцолмоор байна. Уг номд улс төрчийн туслах, зөвлөхүүд нэр дэвшигч буюу УИХ-ын гишүүнийг хэрхэн зөв тийш нь чиглүүлж буй тухай гардаг. Төөрч будилсан, зарим зүйлийг сайн мэдэхгүй хүмүүсийг яаж удирдан чиглүүлж болох, мэргэн цэцэн зөвлөх, туслахтай байх нь нийгэм, улс орондоо их зүйлийг бүтээхэд хэрхэн тус дэм болдог тухай гардаг. Удахгүй сонгууль болох гэж буйтай холбоотойгоор дээрх номыг уншихыг санал болгоё. ### ХЭРВЭЭ ТА НОМ БИЧИХ ЁСТОЙ ГЭВЭЛ ТЭР НЬ ЮУНЫ ТУХАЙ, ЯМАР ТӨРЛИЙН НОМ БАЙХ БОЛ? Хэзээ нэгэн цагт ном бичихээр бол хийж буй ажлынхаа тухай бичих болов уу. Яагаад хийхээр шийдсэн, юу хийж бүтээсэн тухайгаа өгүүлэх байх. Бичсэн зүйлс минь хойч үеийнхэнд хэрэгтэй гэж үзвэл бичих байх гэж бодож байна. ### НОМТОЙ ХОЛБООТОЙ ХЭЛМЭЭР САНАГДДАГ ЗҮЙЛ? Хэлмээр санагддаг олон зүйл бий. Манай номын салбарт тулгамдаж буй олон асуудал байгаа. Өөрийн хийж буй ажлаар тэр бүх асуудлыг сөхөж, бага багаар шийдэхийг хичээж явдаг. Хийж буй зүйлс минь бусдад санаа сэдэл болж, тэр нь цааш үйл хэрэг болж буй жишээ цөөнгүй бий. Болохгүй байгаа зүйлсийг зүгээр шүүмжлэхээс илүүтэй бусдад шийдэх сэдлийг нь өгч, өөрчлөлтөд хувь нэмрээ оруулаад явах юм сан гэж боддог. Тэр ч үүднээс бид зорьсноо хийж бүтээсээр л явна. ### ЭДГЭЭР АСУУЛТАД ХЭНИЙГ ХАРИУЛААСАЙ ГЭЖ ХҮСЭЖ БАЙНА? Франц улсад амьдарч байгаа зохиолч Х.Болор-Эрдэнээс асуухыг хүсэж байна. Тэрээр аливааг наана байгаа өнгөн хэсгээр биш цаад утга учир, өнцгөөс нь харж бичдэг болохоор сонирхолтой хариултууд хэлэх болов уу. НОМЫН БАЯРЫН ДЭЛГЭРЭНГҮЙГ: "УЛААНБААТАР НОМЫН БАЯР - 2020"
https://unread.today/c/book-mymongolia-petermorrow	Номын тухай	Tsogzolmaa Shofyor	2020-04-18T00:00:00	4 сарын 18, 2020	Ж.Питер Морроугийн "Миний Монгол" номын тухай	<div class="article-body"> <h2>Дампуурлын ирмэгт тулаад байсан Хөдөө аж ахуйн банкны гүйцэтгэх захирлаар 2000 онд АНУ-аас томилогдон ирээд, тун амжилттайгаар сэргээн босгож, өнөөгийн ХААН Банк буюу Монголын хамгийн том банкийг буй болгосон эрхэм бол Ж.Питер Морроу билээ. Тэрээр Монголд амьдарсан 15 жилийн адал явдал, ажиглалт, эргэцүүллээ “Миний Монгол” хэмээх ном болгон эмхэтгээд, хэвлэгдэхийг нь үзэж амжилгүй бурханы орноо одсон юм. 2017 онд англи хэлээр анхлан гараад тун саяхан ханийнх нь хичээл зүтгэлээр орчуулагдсан гарсан энэ номд уялга үг бичихдээ, зохиогчийн дотно найз явсан СГЗ Г.Мэнд-Ооёо гуай "Ямар үнэн, яасан дотно, элгэмсүү, энгийн мөртлөө эгэлгүй дурсамжууд вэ?" хэмээн дуу алдаж, энгүүн мөртлөө элдэвтэй ном гэж тодорхойлжээ. Ойлгомжтой, энгийн, чиг шулуун, олон талт энэ номоос монголчууд бид сүүл үеийн түүхээ эргэн санаж, өөрсдийгөө хөндлөнгөөс тольдох мэт болно.</h2><blockquote><p><i><b>Ж.Питер Морроугийн тухай товчоор</b><br>Тэр бол Монголын санхүүгийн зах зээлийг хөл дээр нь босгох, орчин үеийн бизнесийн арга барил, менежментийг алслагдсан, тархай бутархай орон нутагт түгээн дэлгэрүүлэх үйлсэд үнэтэй хувь нэмэр оруулсан эрхэм билээ. Ж.Питер Морроу зөвхөн банк гэлтгүй Монголын Урлагийн Зөвлөл, Бизнесийн Зөвлөлийг үүсгэн байгуулж, “American University of Mongolia”, Монголын хөгжлийн банк, Хас банк, “Newcom” групп, “Eznis Airways”-ийн захирлуудын зөвлөлийн гишүүнээр ажиллаж, Монголын бизнес, санхүү, урлаг, боловсролын салбарт үлэмж хувь нэмэр оруулсан юм.<br></i></p> <cite><p>Unread Media</p> </cite></blockquote><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">гонгор бурхан залж, гүйцэтгэх захирлаар ажиллах болсон нь </h3><p></p><p class="MsoNormal">“Монгол орны өнцөг булан бүрд тархсан цор ганц төрийн өмчит Хөдөө аж ахуйн банк нь хадгаламж эзэмшигчгүй, зээлдүүлэх мөнгөгүй болсон … Эргэж сэргэхгүйгээр доройтсон …” гэх Дэлхийн Банкны тайлантай Ж.Питер Морроу бүрэн санал нийлсэнгүй. Улс орон даяар 269 салбар, 800 гаруй ажилтан, 400 мянга гаруй харилцагчтай банкинд ирээдүй байж л таараа хэмээн итгэж, ирүүлсэн саналыг хүлээн аваад Улаанбаатарт нүүн иржээ.</p><p class="MsoNormal">Харвардын их сургуулийг эдийн засагч, Жоржтаун их сургуулийг хуульчаар дүүргэсэн тэрээр Румын, Казахстан, Украины сүйрлийн ирмэгт тулсан банкуудыг хөл дээр босгох богино хугацааны ажилд томилогдож, АНУ-ын Экспорт-Импортын банк болон бүсийн хэд хэдэн банкны удирдах албан тушаал хашиж байжээ.</p><p class="MsoNormal">“Монголд анх ирээд учирсан бүхэн минь онцгой содон байлаа. Аялсан, зорчсон газар орон надад олон боловч Монгол цаанаа л нэг өөр. Ялангуяа миний төрж, өссөн ахуй соёлоос ангид өөр байв. Үзэж харсан, учирч туулсан бүхнээ бичихээр шийдсэний учир энэ” хэмээсэн тэрээр бидэнд таалагдах гэж элдвээр саймшран магтаж, эсвэл муучилж өөлсөнгүй. Харин аливааг гярхай ажиглан хошин мэдрэмж, ёгтлол эргэцүүллээр өөрийн мэдрэмжийг өгүүлсэн нь энэ номыг онцгой болгожээ.</p><p class="MsoNormal">Тухайн үед өрнийн соёлт америк банкирыг ирээд удаагүй байхад нь ажилчид нь Хөдөө аж ахуйн банкийг ивээгч сахиус хэмээх Эдийн тэнгэр Гонгор бурхны зургийг өрөөндөө байрлуулахыг хүсэхэд шинэ захирлын хувьд ажилчдынхаа зүрх сэтгэлийг байлдан дагуулах учиртай тул даруйхан зөвшөөрч, ажлаа өгөх хүртлээ шүтээнийг яг тэр байранд нь хадгалсан гэдэг. Дорнын амьдралын хэв маяг, шашин шүтлэг, итгэл үнэмшил зэрэг соёлын өвөрмөц онцлогийг хүндлээд зогсохгүй энэ талаар сонирхон судалдаг байсан нь номыг уншихад илт мэдрэгдэнэ. Тухайлбал, номынхоо нэг бүлгийг дамнуулан Монголд шашин бий болсон түүх, бөө мөргөл, буддын шашны зан үйл болон монголчуудын итгэл үнэмшлийн тухай өөрийн ажиглалтыг хуваалцжээ.</p><p class="MsoNormal">Түүний гүйцэтгэх захирлаар томилогдон очсон анхны өдөр нь банк тэр чигтээ хөл үймээнд дарагдсан байв. Банкны төв байранд халдлага гарч, 50 мянган ам.доллар үнэ хүрэх алтан бурхан хулгайлагдан, ээлжийн харуул нь бусдын гарт амиа алдсан хэрэг гарсан байжээ. Мөн дампуурсан зээлдэгчдийн эсрэг зарга мэдүүлсэн 1600 гаруй шийдэгдээгүй хэрэг шүүх дээр хүлээж байжээ. Энэ мэт бэрхшээл зовлон ихтэй ч Хөдөө аж ахуйн банкийг хөл дээр нь босгож чадна гэх итгэл анхнаасаа төрж байсан тул өөрийг нь агуу их адал явдал хүлээхийн зэрэгцээ улс орныг хамарсан томоохон өөрчлөлт хийх ёстойг тэр мэдэж байлаа.</p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/53/a54132b65a1f7a44109d869ea1670992.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">“Хүмүүсийн засаглал” дунд Хөдөө аж ахуйн банкийг шинэчилсэн нь</h3><p></p><p class="MsoNormal">Монголд 2000 онд нэг хүнд ногдох ДНБ 400 ам.доллар байсан бол 2014 онд 4000 ам.доллар болсон нь ОУВС-гийн үзэж буйгаар энэ хорвоо дээр хамгийн хурдтай өсөлтөд тооцогдох аж. Банкны тэргүүлэх зэргийн ажилтнууд 20 жилийн өмнө ердөө 72 ам.доллартой дүйцэхүйц цалин авч, дийлэнх нь гэр хороололд амьдарч, хувьдаа машинтай хүн ховор байсан бол өдгөө хүн бүр машинтай, 2000-5000 ам.долларын цалинтай болсныг онцолсон нь Монголын эдийн засгийн өсөлт хэр хурдтай байгааг харуулна. Гэсэн ч Монголын орчин үеийн нийгмийг Америкийн он цагийн хүрдээр тооцвол бид 1801 онд амьдарч буй хэмээж, Монголын шинэ соёл бүрэлдэн тогтох шатандаа явж буй гэсэн нь тун сонирхолтой.</p><p class="MsoNormal">2000 оны байдлаар зээл гаргахаа зогсоогоод хоёр жил болсон, төрийн байгууллагууд, иргэд хоорондоо шилжүүлэг хийхээс өөр үүрэггүй банкийг дахин сэргээхийн тулд тэрээр маш хатуу нөхцөлтэй жижиг худалдаачдад зориулсан зээл шинээр гаргаж эхэлжээ. Чөлөөт эдийн засаг дөнгөж хөгжиж байсан үе тул зээлийн эрэлт маш өндөрт хүрч, төлөвлөсөн хугацаанаас есөн сарын өмнө банк ашигтай ажиллаж эхэлсэн байна. Ийнхүү “Бүрмөсөн хаах хэрэгтэй” хэмээгдэж байсан Хөдөө аж ахуйн банкийг богино хугацаанд ашигтай ажиллуулж эхэлсэн ч төрийн байгууллагын хэв маяг, сэтгэлгээг өөрчлөх өөр нэг амаргүй ажил байсныг цаашид өрнөх олон үйл явдал харуулах аж.</p><p class="MsoNormal">Нэг удаа дунд түвшний менежерүүдийнхээ нэгийг банкнаас хувьдаа мөнгө завшиж байсныг илрүүлж, халах тушаал гаргасан ч өнөөх нь шүүхэд ханджээ. Мөнгө завшсан нь баримт нотолгоо байсан ч Хөдөө аж ахуйн банк дүүргийн шүүх, Улаанбаатар хотын шүүх дээр ялагдаж, эцэст нь Дээд шүүхэд хандсан ч хөндлөнгийн нөлөө хүчтэй байсан тухай дэлгэрэнгүй өгүүлж, энэ түүх Монголд “хүмүүсийн засаглал” ноёрхдогийн нэгэн жишээ хэмээжээ.</p><p class="MsoNormal">Өөр нэг хачирхалтай явдал тохиолдсон нь менежерүүдийн нэг нь туйлын бэрх, хэцүү хүн байсан тул ажлаас нь халтал бөө дээр очоод хараал хийлгэж орхижээ. Хараал хийсэн бөө нь туслахынх нь үеэл байж таарч. Тэрээр далдын хүчинд итгэдэггүй ч жинхэнэ бөөгийн ёслолыг үзнэ гэдэг өрнийнхөнд ховор тохиох боломж хэмээн бөөтэй уулзаж, бөөгийн зан үйлийг нүдээр харж, хараалаа хариулжээ. Болсон үйл явдлыг нүдэнд харагдтал сонирхолтойгоор өгүүлэхдээ бөөтэй хамт даруулсан зургаа хавсаргаж, дараа нь халагдсан эмэгтэйтэй уулзсан тухайгаа оруулсан байна.</p><p class="MsoNormal">Ийнхүү социалист төвлөрсөн төлөвлөгөөт эдийн засаг бүрэлдэх үед байгуулагдсан Хөдөө аж ахуйн банкийг бизнес, менежментийн хувьд өөд нь татахаас гадна тэнд ажиллаж буй хүмүүсийн хуучинсаг арга барил, сэтгэлгээг өөрчлөх нь түүнээс дутахгүй том ажил байсныг тод томруун өгүүлж. Анх ажилд орохдоо л шударга бус үйл хийсэн ямар ч ажилтныг даруй халах дүрэм тогтоож, хариуд нь ямар ч шалтгаан, эсэргүүцэл хүлээн авахгүй гэх болжээ. Гэвч Монголын хөдөлмөрийн хууль социалист нийгмийн үеэс улбаатай хэвээр, хүнийг ажлаас халж болно гэж заасан ч үндэслэлүүд нь маш тодорхойгүй нөхцөлд байсан гэнэ. Хэдий тийм ч шударга бус, хууль бус үйлдэл гаргасан, гэмт хэрэг үйлдсэн, ажилдаа хариуцлагагүй хандсан зэрэг шалтгаанаар нийт менежерүүдийн гуравны хоёр нь ажлаасаа халагдсаныг дурджээ.</p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/53/c1bc5823e6dc99d9459353c9cd9dc497.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Хонины мах, хоолны газар тэргүүтэй “хачир” бүлгүүд</h3><p></p><p class="MsoNormal">Жижигхэн, найрсаг, ядуу боловч сэтгэл татам хот, адал явдал, онцгой хүмүүсээр дүүрэн гэх Улаанбаатар хотод бүх зүйл маш ховор, хүлээж хүсэх зүйл юу ч үгүй байх нь нэг талаар Ж.Питер Морроуд их таалагддаг байж. Америкт идэж уух, өмсөж зүүх зүйлс элбэг боловч Улаанбаатарын хүрээнд гойд санагдах зүйлсийг олох нь түүний хувьд зугаатай, онцгой үйл явдал байв. Харин сүүлийн үед Монголд худалдаа наймаа хөгжиж, хүнс бараа элбэгшин, ресторан, хоолны газруудын үнэ өссөнийг ч гайхширан бичжээ. Орчин үед Монголын үндэсний гэлтгүй бусад европ, ази хоолны ресторанууд маш үнэтэй боловч тэрэндээ тарсан үнэ цэнтэй биш учраас тансаг, үнэтэй хоол газар ормоор байвал Хонгконг руу ниссэн нь хамаагүй дээр гэж бичсэн нь нэгийг бодуулам. Манайд гадуур хооллох үнэ АНУ-д хооллохтой дүйх болсон, хоолнууд ихэнх нь гэдэс цатгах төдий тул очих дуртай ганцхан европ хоолны газартаа нэг бичил бүлэг гаргасан байна билээ.</p><p class="MsoNormal">Ж.Питер Морроу монголчуудын өдөр тутмын амьдралын хэв маяг, хүмүүсийн зан чанараас эхлээд бидний мэддэг боловч анзаардаггүй сонин хачныг номдоо оруулж, хошин өнгө аяс, хөнгөн өгүүлэмжээр тун сонирхолтой бичжээ. Чингис хааныг “Есүс Христ, Жорж Вашингтон хоёрын хослол лугаа адил хүндлэгдэх эрхэм”, Мөрөнд байдаг Буган чулууг “Монголын Стоунхенж”, Цагаан сарыг “Талархын баяр, Зул сарын сарын баярыг нэгтгэн тэмдэглэж буй адил” хэмээн зүйрлэл, харьцуулалтыг тун оновчтой хийснээс гадна зарим хэсэгт элэг хөшөөм хөнгөн, хөгжилтэй адал явдлыг шигтгэжээ. Түүний номоос Монголын 20 жилийн өмнөх дүр зураг, хүмүүсийн сэтгэлгээний өөрчлөлтийг тодхон харж болох аж.</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Арван жил үргэлжилсэн аялал</h3><p></p><p class="MsoNormal">“Монголчууд үнэнхүү бие даасан хүмүүс. Монголчууд нутагт нь ажиллаж, амьдрахаар ирсэн гаднынхныг эрүүл, нөхөрсөг, нээлттэйгээр хүлээн авах нь Ази болон хуучин социалист ертөнцийн улсуудад тэр бүр үзэгдээд байхгүй чанар” хэмээн дурдах болсон шалтгаан нь түүний Монголын өнцөг булан бүрд салбартай Хөдөө аж ахуйн банктай танилцсан том аяллаас үүдэлтэй болов уу.</p><p class="MsoNormal">“Банкны ажил маань сорилт ихтэй, сэтгэл хөдөлгөм байсан ч ажил мэргэжлийн олзноос хамаагүй илүү зүйлийг би Монголоос олсон” хэмээсэн тэрээр 2000 оноос хойш банкны ажлаараа 10 жилийн турш аялжээ. “Монголын ихэнх газар нутгаар аялж үзсэнээ тоочвол ямар ч гадаад, монгол хүнээс давж гарна” гэх өгүүлбэртэй маргах хүн ч ховор биз. Учир нь, Ж.Питер Морроу 15 жил амьдрах хугацаандаа Монголын 330 сумын 280-д хөл тавьжээ.</p><p class="MsoNormal">Банкны үйл ажиллагаатай танилцах шаардлага нь монгол нутгийг үзэх гэсэн хүсэл сонирхолтой давхацсан тул очсон газар бүрийнхээ дурсгалт газруудаар нь зочилж, зөвхөн үзэж сонирхоод зогсохгүй, цааш сонирхон судалдаг байж. Аяллын тэмдэглэлүүдээс түүнийг сайн банкир төдийгүй бичгийн өндөр чадвартай, Төв Ази, Монголын түүх, соёлын тухай өргөн мэдлэгтэй байсан нь харагдана. Тухайлбал, Хөвсгөлийн Мөрөнгийн ойролцоо байх 3000 жилийн настай Буган чулууг зорьж очин үзээд, Улаанбаатарт буцаж ирэхдээ уг чулуунуудыг судалдаг эрдэмтэдтэй уулзаж, Төв номын сангаас хүртэл мэдээлэл цуглуулаад авчээ.</p><p class="MsoNormal">Мөн Баянхонгорт явж байхдаа нутгийн хүмүүсийн ч сайн мэддэггүй Бичигт хадыг үзэхгүй бол болохгүй хэмээн зүтгэсээр хадархаг толгод, нарийн хавцал өөд авирч, будилж төөрсөөр арайхийн олж очжээ. Танил нь Монголын хамгийн гайхалтай эртний бичээст дурсгал гэсэн тул тийн олж үзэхээр сонирхсон хэрэг. Аяллын туршид Монголын түүх, соёлыг өгүүлэх зарим сүм хийдээр зочилсныхоо дараа Аризона мужийн их сургуультай хамтран 1937 оноос өмнөх бүх хийдийн байршлыг тогтоох төсөл дээр ажилласан нь гайхалтай. </p><p class="MsoNormal">Замдаа үзэх уул нурууд, хөндий хоолой, гол горхи, баян бүрд, элсэн манхан, онцгой содон ургамал, амьтны аймаг зэргийг үзэхийн тулд маш хэцүү зам бартааг туулж, цаг агаарын эрс тэс нөхцөлд, дэд бүтэц хөгжөөгүй ус, цахилгаангүй газруудаар явах хэрэг гарна. Тэгсэн ч энэ бол ямар ч тухтай тансаглалаас илүү хүсэн хүлээсэн аялал байсан хэмээн дурджээ.</p> </div>	Дампуурлын ирмэгт тулаад байсан Хөдөө аж ахуйн банкны гүйцэтгэх захирлаар 2000 онд АНУ-аас томилогдон ирээд, тун амжилттайгаар сэргээн босгож, өнөөгийн ХААН Банк буюу Монголын хамгийн том банкийг буй болгосон эрхэм бол Ж.Питер Морроу билээ. Тэрээр Монголд амьдарсан 15 жилийн адал явдал, ажиглалт, эргэцүүллээ “Миний Монгол” хэмээх ном болгон эмхэтгээд, хэвлэгдэхийг нь үзэж амжилгүй бурханы орноо одсон юм. 2017 онд англи хэлээр анхлан гараад тун саяхан ханийнх нь хичээл зүтгэлээр орчуулагдсан гарсан энэ номд уялга үг бичихдээ, зохиогчийн дотно найз явсан СГЗ Г.Мэнд-Ооёо гуай "Ямар үнэн, яасан дотно, элгэмсүү, энгийн мөртлөө эгэлгүй дурсамжууд вэ?" хэмээн дуу алдаж, энгүүн мөртлөө элдэвтэй ном гэж тодорхойлжээ. Ойлгомжтой, энгийн, чиг шулуун, олон талт энэ номоос монголчууд бид сүүл үеийн түүхээ эргэн санаж, өөрсдийгөө хөндлөнгөөс тольдох мэт болно. Ж.Питер Морроугийн тухай товчоор Тэр бол Монголын санхүүгийн зах зээлийг хөл дээр нь босгох, орчин үеийн бизнесийн арга барил, менежментийг алслагдсан, тархай бутархай орон нутагт түгээн дэлгэрүүлэх үйлсэд үнэтэй хувь нэмэр оруулсан эрхэм билээ. Ж.Питер Морроу зөвхөн банк гэлтгүй Монголын Урлагийн Зөвлөл, Бизнесийн Зөвлөлийг үүсгэн байгуулж, “American University of Mongolia”, Монголын хөгжлийн банк, Хас банк, “Newcom” групп, “Eznis Airways”-ийн захирлуудын зөвлөлийн гишүүнээр ажиллаж, Монголын бизнес, санхүү, урлаг, боловсролын салбарт үлэмж хувь нэмэр оруулсан юм. Unread Media гонгор бурхан залж, гүйцэтгэх захирлаар ажиллах болсон нь “Монгол орны өнцөг булан бүрд тархсан цор ганц төрийн өмчит Хөдөө аж ахуйн банк нь хадгаламж эзэмшигчгүй, зээлдүүлэх мөнгөгүй болсон … Эргэж сэргэхгүйгээр доройтсон …” гэх Дэлхийн Банкны тайлантай Ж.Питер Морроу бүрэн санал нийлсэнгүй. Улс орон даяар 269 салбар, 800 гаруй ажилтан, 400 мянга гаруй харилцагчтай банкинд ирээдүй байж л таараа хэмээн итгэж, ирүүлсэн саналыг хүлээн аваад Улаанбаатарт нүүн иржээ. Харвардын их сургуулийг эдийн засагч, Жоржтаун их сургуулийг хуульчаар дүүргэсэн тэрээр Румын, Казахстан, Украины сүйрлийн ирмэгт тулсан банкуудыг хөл дээр босгох богино хугацааны ажилд томилогдож, АНУ-ын Экспорт-Импортын банк болон бүсийн хэд хэдэн банкны удирдах албан тушаал хашиж байжээ. “Монголд анх ирээд учирсан бүхэн минь онцгой содон байлаа. Аялсан, зорчсон газар орон надад олон боловч Монгол цаанаа л нэг өөр. Ялангуяа миний төрж, өссөн ахуй соёлоос ангид өөр байв. Үзэж харсан, учирч туулсан бүхнээ бичихээр шийдсэний учир энэ” хэмээсэн тэрээр бидэнд таалагдах гэж элдвээр саймшран магтаж, эсвэл муучилж өөлсөнгүй. Харин аливааг гярхай ажиглан хошин мэдрэмж, ёгтлол эргэцүүллээр өөрийн мэдрэмжийг өгүүлсэн нь энэ номыг онцгой болгожээ. Тухайн үед өрнийн соёлт америк банкирыг ирээд удаагүй байхад нь ажилчид нь Хөдөө аж ахуйн банкийг ивээгч сахиус хэмээх Эдийн тэнгэр Гонгор бурхны зургийг өрөөндөө байрлуулахыг хүсэхэд шинэ захирлын хувьд ажилчдынхаа зүрх сэтгэлийг байлдан дагуулах учиртай тул даруйхан зөвшөөрч, ажлаа өгөх хүртлээ шүтээнийг яг тэр байранд нь хадгалсан гэдэг. Дорнын амьдралын хэв маяг, шашин шүтлэг, итгэл үнэмшил зэрэг соёлын өвөрмөц онцлогийг хүндлээд зогсохгүй энэ талаар сонирхон судалдаг байсан нь номыг уншихад илт мэдрэгдэнэ. Тухайлбал, номынхоо нэг бүлгийг дамнуулан Монголд шашин бий болсон түүх, бөө мөргөл, буддын шашны зан үйл болон монголчуудын итгэл үнэмшлийн тухай өөрийн ажиглалтыг хуваалцжээ. Түүний гүйцэтгэх захирлаар томилогдон очсон анхны өдөр нь банк тэр чигтээ хөл үймээнд дарагдсан байв. Банкны төв байранд халдлага гарч, 50 мянган ам.доллар үнэ хүрэх алтан бурхан хулгайлагдан, ээлжийн харуул нь бусдын гарт амиа алдсан хэрэг гарсан байжээ. Мөн дампуурсан зээлдэгчдийн эсрэг зарга мэдүүлсэн 1600 гаруй шийдэгдээгүй хэрэг шүүх дээр хүлээж байжээ. Энэ мэт бэрхшээл зовлон ихтэй ч Хөдөө аж ахуйн банкийг хөл дээр нь босгож чадна гэх итгэл анхнаасаа төрж байсан тул өөрийг нь агуу их адал явдал хүлээхийн зэрэгцээ улс орныг хамарсан томоохон өөрчлөлт хийх ёстойг тэр мэдэж байлаа. “Хүмүүсийн засаглал” дунд Хөдөө аж ахуйн банкийг шинэчилсэн нь Монголд 2000 онд нэг хүнд ногдох ДНБ 400 ам.доллар байсан бол 2014 онд 4000 ам.доллар болсон нь ОУВС-гийн үзэж буйгаар энэ хорвоо дээр хамгийн хурдтай өсөлтөд тооцогдох аж. Банкны тэргүүлэх зэргийн ажилтнууд 20 жилийн өмнө ердөө 72 ам.доллартой дүйцэхүйц цалин авч, дийлэнх нь гэр хороололд амьдарч, хувьдаа машинтай хүн ховор байсан бол өдгөө хүн бүр машинтай, 2000-5000 ам.долларын цалинтай болсныг онцолсон нь Монголын эдийн засгийн өсөлт хэр хурдтай байгааг харуулна. Гэсэн ч Монголын орчин үеийн нийгмийг Америкийн он цагийн хүрдээр тооцвол бид 1801 онд амьдарч буй хэмээж, Монголын шинэ соёл бүрэлдэн тогтох шатандаа явж буй гэсэн нь тун сонирхолтой. 2000 оны байдлаар зээл гаргахаа зогсоогоод хоёр жил болсон, төрийн байгууллагууд, иргэд хоорондоо шилжүүлэг хийхээс өөр үүрэггүй банкийг дахин сэргээхийн тулд тэрээр маш хатуу нөхцөлтэй жижиг худалдаачдад зориулсан зээл шинээр гаргаж эхэлжээ. Чөлөөт эдийн засаг дөнгөж хөгжиж байсан үе тул зээлийн эрэлт маш өндөрт хүрч, төлөвлөсөн хугацаанаас есөн сарын өмнө банк ашигтай ажиллаж эхэлсэн байна. Ийнхүү “Бүрмөсөн хаах хэрэгтэй” хэмээгдэж байсан Хөдөө аж ахуйн банкийг богино хугацаанд ашигтай ажиллуулж эхэлсэн ч төрийн байгууллагын хэв маяг, сэтгэлгээг өөрчлөх өөр нэг амаргүй ажил байсныг цаашид өрнөх олон үйл явдал харуулах аж. Нэг удаа дунд түвшний менежерүүдийнхээ нэгийг банкнаас хувьдаа мөнгө завшиж байсныг илрүүлж, халах тушаал гаргасан ч өнөөх нь шүүхэд ханджээ. Мөнгө завшсан нь баримт нотолгоо байсан ч Хөдөө аж ахуйн банк дүүргийн шүүх, Улаанбаатар хотын шүүх дээр ялагдаж, эцэст нь Дээд шүүхэд хандсан ч хөндлөнгийн нөлөө хүчтэй байсан тухай дэлгэрэнгүй өгүүлж, энэ түүх Монголд “хүмүүсийн засаглал” ноёрхдогийн нэгэн жишээ хэмээжээ. Өөр нэг хачирхалтай явдал тохиолдсон нь менежерүүдийн нэг нь туйлын бэрх, хэцүү хүн байсан тул ажлаас нь халтал бөө дээр очоод хараал хийлгэж орхижээ. Хараал хийсэн бөө нь туслахынх нь үеэл байж таарч. Тэрээр далдын хүчинд итгэдэггүй ч жинхэнэ бөөгийн ёслолыг үзнэ гэдэг өрнийнхөнд ховор тохиох боломж хэмээн бөөтэй уулзаж, бөөгийн зан үйлийг нүдээр харж, хараалаа хариулжээ. Болсон үйл явдлыг нүдэнд харагдтал сонирхолтойгоор өгүүлэхдээ бөөтэй хамт даруулсан зургаа хавсаргаж, дараа нь халагдсан эмэгтэйтэй уулзсан тухайгаа оруулсан байна. Ийнхүү социалист төвлөрсөн төлөвлөгөөт эдийн засаг бүрэлдэх үед байгуулагдсан Хөдөө аж ахуйн банкийг бизнес, менежментийн хувьд өөд нь татахаас гадна тэнд ажиллаж буй хүмүүсийн хуучинсаг арга барил, сэтгэлгээг өөрчлөх нь түүнээс дутахгүй том ажил байсныг тод томруун өгүүлж. Анх ажилд орохдоо л шударга бус үйл хийсэн ямар ч ажилтныг даруй халах дүрэм тогтоож, хариуд нь ямар ч шалтгаан, эсэргүүцэл хүлээн авахгүй гэх болжээ. Гэвч Монголын хөдөлмөрийн хууль социалист нийгмийн үеэс улбаатай хэвээр, хүнийг ажлаас халж болно гэж заасан ч үндэслэлүүд нь маш тодорхойгүй нөхцөлд байсан гэнэ. Хэдий тийм ч шударга бус, хууль бус үйлдэл гаргасан, гэмт хэрэг үйлдсэн, ажилдаа хариуцлагагүй хандсан зэрэг шалтгаанаар нийт менежерүүдийн гуравны хоёр нь ажлаасаа халагдсаныг дурджээ. Хонины мах, хоолны газар тэргүүтэй “хачир” бүлгүүд Жижигхэн, найрсаг, ядуу боловч сэтгэл татам хот, адал явдал, онцгой хүмүүсээр дүүрэн гэх Улаанбаатар хотод бүх зүйл маш ховор, хүлээж хүсэх зүйл юу ч үгүй байх нь нэг талаар Ж.Питер Морроуд их таалагддаг байж. Америкт идэж уух, өмсөж зүүх зүйлс элбэг боловч Улаанбаатарын хүрээнд гойд санагдах зүйлсийг олох нь түүний хувьд зугаатай, онцгой үйл явдал байв. Харин сүүлийн үед Монголд худалдаа наймаа хөгжиж, хүнс бараа элбэгшин, ресторан, хоолны газруудын үнэ өссөнийг ч гайхширан бичжээ. Орчин үед Монголын үндэсний гэлтгүй бусад европ, ази хоолны ресторанууд маш үнэтэй боловч тэрэндээ тарсан үнэ цэнтэй биш учраас тансаг, үнэтэй хоол газар ормоор байвал Хонгконг руу ниссэн нь хамаагүй дээр гэж бичсэн нь нэгийг бодуулам. Манайд гадуур хооллох үнэ АНУ-д хооллохтой дүйх болсон, хоолнууд ихэнх нь гэдэс цатгах төдий тул очих дуртай ганцхан европ хоолны газартаа нэг бичил бүлэг гаргасан байна билээ. Ж.Питер Морроу монголчуудын өдөр тутмын амьдралын хэв маяг, хүмүүсийн зан чанараас эхлээд бидний мэддэг боловч анзаардаггүй сонин хачныг номдоо оруулж, хошин өнгө аяс, хөнгөн өгүүлэмжээр тун сонирхолтой бичжээ. Чингис хааныг “Есүс Христ, Жорж Вашингтон хоёрын хослол лугаа адил хүндлэгдэх эрхэм”, Мөрөнд байдаг Буган чулууг “Монголын Стоунхенж”, Цагаан сарыг “Талархын баяр, Зул сарын сарын баярыг нэгтгэн тэмдэглэж буй адил” хэмээн зүйрлэл, харьцуулалтыг тун оновчтой хийснээс гадна зарим хэсэгт элэг хөшөөм хөнгөн, хөгжилтэй адал явдлыг шигтгэжээ. Түүний номоос Монголын 20 жилийн өмнөх дүр зураг, хүмүүсийн сэтгэлгээний өөрчлөлтийг тодхон харж болох аж. Арван жил үргэлжилсэн аялал “Монголчууд үнэнхүү бие даасан хүмүүс. Монголчууд нутагт нь ажиллаж, амьдрахаар ирсэн гаднынхныг эрүүл, нөхөрсөг, нээлттэйгээр хүлээн авах нь Ази болон хуучин социалист ертөнцийн улсуудад тэр бүр үзэгдээд байхгүй чанар” хэмээн дурдах болсон шалтгаан нь түүний Монголын өнцөг булан бүрд салбартай Хөдөө аж ахуйн банктай танилцсан том аяллаас үүдэлтэй болов уу. “Банкны ажил маань сорилт ихтэй, сэтгэл хөдөлгөм байсан ч ажил мэргэжлийн олзноос хамаагүй илүү зүйлийг би Монголоос олсон” хэмээсэн тэрээр 2000 оноос хойш банкны ажлаараа 10 жилийн турш аялжээ. “Монголын ихэнх газар нутгаар аялж үзсэнээ тоочвол ямар ч гадаад, монгол хүнээс давж гарна” гэх өгүүлбэртэй маргах хүн ч ховор биз. Учир нь, Ж.Питер Морроу 15 жил амьдрах хугацаандаа Монголын 330 сумын 280-д хөл тавьжээ. Банкны үйл ажиллагаатай танилцах шаардлага нь монгол нутгийг үзэх гэсэн хүсэл сонирхолтой давхацсан тул очсон газар бүрийнхээ дурсгалт газруудаар нь зочилж, зөвхөн үзэж сонирхоод зогсохгүй, цааш сонирхон судалдаг байж. Аяллын тэмдэглэлүүдээс түүнийг сайн банкир төдийгүй бичгийн өндөр чадвартай, Төв Ази, Монголын түүх, соёлын тухай өргөн мэдлэгтэй байсан нь харагдана. Тухайлбал, Хөвсгөлийн Мөрөнгийн ойролцоо байх 3000 жилийн настай Буган чулууг зорьж очин үзээд, Улаанбаатарт буцаж ирэхдээ уг чулуунуудыг судалдаг эрдэмтэдтэй уулзаж, Төв номын сангаас хүртэл мэдээлэл цуглуулаад авчээ. Мөн Баянхонгорт явж байхдаа нутгийн хүмүүсийн ч сайн мэддэггүй Бичигт хадыг үзэхгүй бол болохгүй хэмээн зүтгэсээр хадархаг толгод, нарийн хавцал өөд авирч, будилж төөрсөөр арайхийн олж очжээ. Танил нь Монголын хамгийн гайхалтай эртний бичээст дурсгал гэсэн тул тийн олж үзэхээр сонирхсон хэрэг. Аяллын туршид Монголын түүх, соёлыг өгүүлэх зарим сүм хийдээр зочилсныхоо дараа Аризона мужийн их сургуультай хамтран 1937 оноос өмнөх бүх хийдийн байршлыг тогтоох төсөл дээр ажилласан нь гайхалтай. Замдаа үзэх уул нурууд, хөндий хоолой, гол горхи, баян бүрд, элсэн манхан, онцгой содон ургамал, амьтны аймаг зэргийг үзэхийн тулд маш хэцүү зам бартааг туулж, цаг агаарын эрс тэс нөхцөлд, дэд бүтэц хөгжөөгүй ус, цахилгаангүй газруудаар явах хэрэг гарна. Тэгсэн ч энэ бол ямар ч тухтай тансаглалаас илүү хүсэн хүлээсэн аялал байсан хэмээн дурджээ.	Дампуурлын ирмэгт тулаад байсан Хөдөө аж ахуйн банкны гүйцэтгэх захирлаар 2000 онд АНУ-аас томилогдон ирээд, тун амжилттайгаар сэргээн босгож, өнөөгийн ХААН Банк буюу Монголын хамгийн том банкийг буй болгосон эрхэм бол Ж.Питер Морроу билээ. Тэрээр Монголд амьдарсан 15 жилийн адал явдал, ажиглалт, эргэцүүллээ “Миний Монгол” хэмээх ном болгон эмхэтгээд, хэвлэгдэхийг нь үзэж амжилгүй бурханы орноо одсон юм. 2017 онд англи хэлээр анхлан гараад тун саяхан ханийнх нь хичээл зүтгэлээр орчуулагдсан гарсан энэ номд уялга үг бичихдээ, зохиогчийн дотно найз явсан СГЗ Г.Мэнд-Ооёо гуай "Ямар үнэн, яасан дотно, элгэмсүү, энгийн мөртлөө эгэлгүй дурсамжууд вэ?" хэмээн дуу алдаж, энгүүн мөртлөө элдэвтэй ном гэж тодорхойлжээ. Ойлгомжтой, энгийн, чиг шулуун, олон талт энэ номоос монголчууд бид сүүл үеийн түүхээ эргэн санаж, өөрсдийгөө хөндлөнгөөс тольдох мэт болно. > *Ж.Питер Морроугийн тухай товчоор > Тэр бол Монголын санхүүгийн зах зээлийг хөл дээр нь босгох, орчин үеийн бизнесийн арга барил, менежментийг алслагдсан, тархай бутархай орон нутагт түгээн дэлгэрүүлэх үйлсэд үнэтэй хувь нэмэр оруулсан эрхэм билээ. Ж.Питер Морроу зөвхөн банк гэлтгүй Монголын Урлагийн Зөвлөл, Бизнесийн Зөвлөлийг үүсгэн байгуулж, “American University of Mongolia”, Монголын хөгжлийн банк, Хас банк, “Newcom” групп, “Eznis Airways”-ийн захирлуудын зөвлөлийн гишүүнээр ажиллаж, Монголын бизнес, санхүү, урлаг, боловсролын салбарт үлэмж хувь нэмэр оруулсан юм.* > > Unread Media ### гонгор бурхан залж, гүйцэтгэх захирлаар ажиллах болсон нь “Монгол орны өнцөг булан бүрд тархсан цор ганц төрийн өмчит Хөдөө аж ахуйн банк нь хадгаламж эзэмшигчгүй, зээлдүүлэх мөнгөгүй болсон … Эргэж сэргэхгүйгээр доройтсон …” гэх Дэлхийн Банкны тайлантай Ж.Питер Морроу бүрэн санал нийлсэнгүй. Улс орон даяар 269 салбар, 800 гаруй ажилтан, 400 мянга гаруй харилцагчтай банкинд ирээдүй байж л таараа хэмээн итгэж, ирүүлсэн саналыг хүлээн аваад Улаанбаатарт нүүн иржээ. Харвардын их сургуулийг эдийн засагч, Жоржтаун их сургуулийг хуульчаар дүүргэсэн тэрээр Румын, Казахстан, Украины сүйрлийн ирмэгт тулсан банкуудыг хөл дээр босгох богино хугацааны ажилд томилогдож, АНУ-ын Экспорт-Импортын банк болон бүсийн хэд хэдэн банкны удирдах албан тушаал хашиж байжээ. “Монголд анх ирээд учирсан бүхэн минь онцгой содон байлаа. Аялсан, зорчсон газар орон надад олон боловч Монгол цаанаа л нэг өөр. Ялангуяа миний төрж, өссөн ахуй соёлоос ангид өөр байв. Үзэж харсан, учирч туулсан бүхнээ бичихээр шийдсэний учир энэ” хэмээсэн тэрээр бидэнд таалагдах гэж элдвээр саймшран магтаж, эсвэл муучилж өөлсөнгүй. Харин аливааг гярхай ажиглан хошин мэдрэмж, ёгтлол эргэцүүллээр өөрийн мэдрэмжийг өгүүлсэн нь энэ номыг онцгой болгожээ. Тухайн үед өрнийн соёлт америк банкирыг ирээд удаагүй байхад нь ажилчид нь Хөдөө аж ахуйн банкийг ивээгч сахиус хэмээх Эдийн тэнгэр Гонгор бурхны зургийг өрөөндөө байрлуулахыг хүсэхэд шинэ захирлын хувьд ажилчдынхаа зүрх сэтгэлийг байлдан дагуулах учиртай тул даруйхан зөвшөөрч, ажлаа өгөх хүртлээ шүтээнийг яг тэр байранд нь хадгалсан гэдэг. Дорнын амьдралын хэв маяг, шашин шүтлэг, итгэл үнэмшил зэрэг соёлын өвөрмөц онцлогийг хүндлээд зогсохгүй энэ талаар сонирхон судалдаг байсан нь номыг уншихад илт мэдрэгдэнэ. Тухайлбал, номынхоо нэг бүлгийг дамнуулан Монголд шашин бий болсон түүх, бөө мөргөл, буддын шашны зан үйл болон монголчуудын итгэл үнэмшлийн тухай өөрийн ажиглалтыг хуваалцжээ. Түүний гүйцэтгэх захирлаар томилогдон очсон анхны өдөр нь банк тэр чигтээ хөл үймээнд дарагдсан байв. Банкны төв байранд халдлага гарч, 50 мянган ам.доллар үнэ хүрэх алтан бурхан хулгайлагдан, ээлжийн харуул нь бусдын гарт амиа алдсан хэрэг гарсан байжээ. Мөн дампуурсан зээлдэгчдийн эсрэг зарга мэдүүлсэн 1600 гаруй шийдэгдээгүй хэрэг шүүх дээр хүлээж байжээ. Энэ мэт бэрхшээл зовлон ихтэй ч Хөдөө аж ахуйн банкийг хөл дээр нь босгож чадна гэх итгэл анхнаасаа төрж байсан тул өөрийг нь агуу их адал явдал хүлээхийн зэрэгцээ улс орныг хамарсан томоохон өөрчлөлт хийх ёстойг тэр мэдэж байлаа. ### “Хүмүүсийн засаглал” дунд Хөдөө аж ахуйн банкийг шинэчилсэн нь Монголд 2000 онд нэг хүнд ногдох ДНБ 400 ам.доллар байсан бол 2014 онд 4000 ам.доллар болсон нь ОУВС-гийн үзэж буйгаар энэ хорвоо дээр хамгийн хурдтай өсөлтөд тооцогдох аж. Банкны тэргүүлэх зэргийн ажилтнууд 20 жилийн өмнө ердөө 72 ам.доллартой дүйцэхүйц цалин авч, дийлэнх нь гэр хороололд амьдарч, хувьдаа машинтай хүн ховор байсан бол өдгөө хүн бүр машинтай, 2000-5000 ам.долларын цалинтай болсныг онцолсон нь Монголын эдийн засгийн өсөлт хэр хурдтай байгааг харуулна. Гэсэн ч Монголын орчин үеийн нийгмийг Америкийн он цагийн хүрдээр тооцвол бид 1801 онд амьдарч буй хэмээж, Монголын шинэ соёл бүрэлдэн тогтох шатандаа явж буй гэсэн нь тун сонирхолтой. 2000 оны байдлаар зээл гаргахаа зогсоогоод хоёр жил болсон, төрийн байгууллагууд, иргэд хоорондоо шилжүүлэг хийхээс өөр үүрэггүй банкийг дахин сэргээхийн тулд тэрээр маш хатуу нөхцөлтэй жижиг худалдаачдад зориулсан зээл шинээр гаргаж эхэлжээ. Чөлөөт эдийн засаг дөнгөж хөгжиж байсан үе тул зээлийн эрэлт маш өндөрт хүрч, төлөвлөсөн хугацаанаас есөн сарын өмнө банк ашигтай ажиллаж эхэлсэн байна. Ийнхүү “Бүрмөсөн хаах хэрэгтэй” хэмээгдэж байсан Хөдөө аж ахуйн банкийг богино хугацаанд ашигтай ажиллуулж эхэлсэн ч төрийн байгууллагын хэв маяг, сэтгэлгээг өөрчлөх өөр нэг амаргүй ажил байсныг цаашид өрнөх олон үйл явдал харуулах аж. Нэг удаа дунд түвшний менежерүүдийнхээ нэгийг банкнаас хувьдаа мөнгө завшиж байсныг илрүүлж, халах тушаал гаргасан ч өнөөх нь шүүхэд ханджээ. Мөнгө завшсан нь баримт нотолгоо байсан ч Хөдөө аж ахуйн банк дүүргийн шүүх, Улаанбаатар хотын шүүх дээр ялагдаж, эцэст нь Дээд шүүхэд хандсан ч хөндлөнгийн нөлөө хүчтэй байсан тухай дэлгэрэнгүй өгүүлж, энэ түүх Монголд “хүмүүсийн засаглал” ноёрхдогийн нэгэн жишээ хэмээжээ. Өөр нэг хачирхалтай явдал тохиолдсон нь менежерүүдийн нэг нь туйлын бэрх, хэцүү хүн байсан тул ажлаас нь халтал бөө дээр очоод хараал хийлгэж орхижээ. Хараал хийсэн бөө нь туслахынх нь үеэл байж таарч. Тэрээр далдын хүчинд итгэдэггүй ч жинхэнэ бөөгийн ёслолыг үзнэ гэдэг өрнийнхөнд ховор тохиох боломж хэмээн бөөтэй уулзаж, бөөгийн зан үйлийг нүдээр харж, хараалаа хариулжээ. Болсон үйл явдлыг нүдэнд харагдтал сонирхолтойгоор өгүүлэхдээ бөөтэй хамт даруулсан зургаа хавсаргаж, дараа нь халагдсан эмэгтэйтэй уулзсан тухайгаа оруулсан байна. Ийнхүү социалист төвлөрсөн төлөвлөгөөт эдийн засаг бүрэлдэх үед байгуулагдсан Хөдөө аж ахуйн банкийг бизнес, менежментийн хувьд өөд нь татахаас гадна тэнд ажиллаж буй хүмүүсийн хуучинсаг арга барил, сэтгэлгээг өөрчлөх нь түүнээс дутахгүй том ажил байсныг тод томруун өгүүлж. Анх ажилд орохдоо л шударга бус үйл хийсэн ямар ч ажилтныг даруй халах дүрэм тогтоож, хариуд нь ямар ч шалтгаан, эсэргүүцэл хүлээн авахгүй гэх болжээ. Гэвч Монголын хөдөлмөрийн хууль социалист нийгмийн үеэс улбаатай хэвээр, хүнийг ажлаас халж болно гэж заасан ч үндэслэлүүд нь маш тодорхойгүй нөхцөлд байсан гэнэ. Хэдий тийм ч шударга бус, хууль бус үйлдэл гаргасан, гэмт хэрэг үйлдсэн, ажилдаа хариуцлагагүй хандсан зэрэг шалтгаанаар нийт менежерүүдийн гуравны хоёр нь ажлаасаа халагдсаныг дурджээ. ### Хонины мах, хоолны газар тэргүүтэй “хачир” бүлгүүд Жижигхэн, найрсаг, ядуу боловч сэтгэл татам хот, адал явдал, онцгой хүмүүсээр дүүрэн гэх Улаанбаатар хотод бүх зүйл маш ховор, хүлээж хүсэх зүйл юу ч үгүй байх нь нэг талаар Ж.Питер Морроуд их таалагддаг байж. Америкт идэж уух, өмсөж зүүх зүйлс элбэг боловч Улаанбаатарын хүрээнд гойд санагдах зүйлсийг олох нь түүний хувьд зугаатай, онцгой үйл явдал байв. Харин сүүлийн үед Монголд худалдаа наймаа хөгжиж, хүнс бараа элбэгшин, ресторан, хоолны газруудын үнэ өссөнийг ч гайхширан бичжээ. Орчин үед Монголын үндэсний гэлтгүй бусад европ, ази хоолны ресторанууд маш үнэтэй боловч тэрэндээ тарсан үнэ цэнтэй биш учраас тансаг, үнэтэй хоол газар ормоор байвал Хонгконг руу ниссэн нь хамаагүй дээр гэж бичсэн нь нэгийг бодуулам. Манайд гадуур хооллох үнэ АНУ-д хооллохтой дүйх болсон, хоолнууд ихэнх нь гэдэс цатгах төдий тул очих дуртай ганцхан европ хоолны газартаа нэг бичил бүлэг гаргасан байна билээ. Ж.Питер Морроу монголчуудын өдөр тутмын амьдралын хэв маяг, хүмүүсийн зан чанараас эхлээд бидний мэддэг боловч анзаардаггүй сонин хачныг номдоо оруулж, хошин өнгө аяс, хөнгөн өгүүлэмжээр тун сонирхолтой бичжээ. Чингис хааныг “Есүс Христ, Жорж Вашингтон хоёрын хослол лугаа адил хүндлэгдэх эрхэм”, Мөрөнд байдаг Буган чулууг “Монголын Стоунхенж”, Цагаан сарыг “Талархын баяр, Зул сарын сарын баярыг нэгтгэн тэмдэглэж буй адил” хэмээн зүйрлэл, харьцуулалтыг тун оновчтой хийснээс гадна зарим хэсэгт элэг хөшөөм хөнгөн, хөгжилтэй адал явдлыг шигтгэжээ. Түүний номоос Монголын 20 жилийн өмнөх дүр зураг, хүмүүсийн сэтгэлгээний өөрчлөлтийг тодхон харж болох аж. ### Арван жил үргэлжилсэн аялал “Монголчууд үнэнхүү бие даасан хүмүүс. Монголчууд нутагт нь ажиллаж, амьдрахаар ирсэн гаднынхныг эрүүл, нөхөрсөг, нээлттэйгээр хүлээн авах нь Ази болон хуучин социалист ертөнцийн улсуудад тэр бүр үзэгдээд байхгүй чанар” хэмээн дурдах болсон шалтгаан нь түүний Монголын өнцөг булан бүрд салбартай Хөдөө аж ахуйн банктай танилцсан том аяллаас үүдэлтэй болов уу. “Банкны ажил маань сорилт ихтэй, сэтгэл хөдөлгөм байсан ч ажил мэргэжлийн олзноос хамаагүй илүү зүйлийг би Монголоос олсон” хэмээсэн тэрээр 2000 оноос хойш банкны ажлаараа 10 жилийн турш аялжээ. “Монголын ихэнх газар нутгаар аялж үзсэнээ тоочвол ямар ч гадаад, монгол хүнээс давж гарна” гэх өгүүлбэртэй маргах хүн ч ховор биз. Учир нь, Ж.Питер Морроу 15 жил амьдрах хугацаандаа Монголын 330 сумын 280-д хөл тавьжээ. Банкны үйл ажиллагаатай танилцах шаардлага нь монгол нутгийг үзэх гэсэн хүсэл сонирхолтой давхацсан тул очсон газар бүрийнхээ дурсгалт газруудаар нь зочилж, зөвхөн үзэж сонирхоод зогсохгүй, цааш сонирхон судалдаг байж. Аяллын тэмдэглэлүүдээс түүнийг сайн банкир төдийгүй бичгийн өндөр чадвартай, Төв Ази, Монголын түүх, соёлын тухай өргөн мэдлэгтэй байсан нь харагдана. Тухайлбал, Хөвсгөлийн Мөрөнгийн ойролцоо байх 3000 жилийн настай Буган чулууг зорьж очин үзээд, Улаанбаатарт буцаж ирэхдээ уг чулуунуудыг судалдаг эрдэмтэдтэй уулзаж, Төв номын сангаас хүртэл мэдээлэл цуглуулаад авчээ. Мөн Баянхонгорт явж байхдаа нутгийн хүмүүсийн ч сайн мэддэггүй Бичигт хадыг үзэхгүй бол болохгүй хэмээн зүтгэсээр хадархаг толгод, нарийн хавцал өөд авирч, будилж төөрсөөр арайхийн олж очжээ. Танил нь Монголын хамгийн гайхалтай эртний бичээст дурсгал гэсэн тул тийн олж үзэхээр сонирхсон хэрэг. Аяллын туршид Монголын түүх, соёлыг өгүүлэх зарим сүм хийдээр зочилсныхоо дараа Аризона мужийн их сургуультай хамтран 1937 оноос өмнөх бүх хийдийн байршлыг тогтоох төсөл дээр ажилласан нь гайхалтай. Замдаа үзэх уул нурууд, хөндий хоолой, гол горхи, баян бүрд, элсэн манхан, онцгой содон ургамал, амьтны аймаг зэргийг үзэхийн тулд маш хэцүү зам бартааг туулж, цаг агаарын эрс тэс нөхцөлд, дэд бүтэц хөгжөөгүй ус, цахилгаангүй газруудаар явах хэрэг гарна. Тэгсэн ч энэ бол ямар ч тухтай тансаглалаас илүү хүсэн хүлээсэн аялал байсан хэмээн дурджээ.
https://unread.today/c/podcast-nomiinjor-ep2	Номын тухай	Unread Today	2020-04-05T00:00:00	4 сарын 5, 2020	"Номын жор" подкаст #2: "8 км 400 м" номын тухай Ч.Ганжавхлангийн хамт	<div class="article-body"> <blockquote><p>Энэхүү подкастад бид сонирхолтой, онцлууштай бүтээлүүдийн тухай ном бүтээгчид, уншигчидтай шимтэй яриа өрнүүлэх бөгөөд тэдгээрийн утга агуулга, бичигдсэн арга хэлбэр, үүх түүх, сонирхолтой баримтуудыг хөндөн ярилцах юм.</p> <cite><p>Unread Media</p> </cite></blockquote><p><a href="https://www.facebook.com/groups/TheBookCafeMongolia/" target="_blank">The Book Cafe of Mongolia</a>-ийн Б.Базарсүрэнтэй хамтран хүргэж буй подкастын энэ удаагийн дугаарт "8 км 400 м" баримтат гэрэл зургийн номын зохиогч <a href="https://www.facebook.com/zrameon" target="_blank">Ч.Ганжавхлан</a> оролцлоо. Жакийг зарим нь "Ид шидийн орон" төслийг санаачлагчдын нэг гэдгээр нь мэдэх байх. Харин авьяаслаг гэрэл зурагчин гэдгийг нь тэр бүр мэдэхгүй байж магадгүй юм. Нэлээд олон жил зураг авч буй тэрээр "Тусгал" гэрэл зургийн клубийн гишүүн бөгөөд нийгмийн амьдралыг гэрэл зургийн хальснаа буулган бодол эргэцүүллийн хамтаар эмхэтгэсэн нь энэ юм. <br></p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">#2 - "8 км 400 м" НОМЫН ТУХАЙ</h3><p></p><p>Ч.Ганжавхлангийн баримтат гэрэл зургийг "8 км 400 м" хэмээх номыг уншаад сэтгэгдлээ <a href="https://www.unread.today/c/1723" target="_blank">ийн буулгаж</a> байсан билээ. Тэгвэл подкастын энэ дугаарт Ч.Ганжавхлан номынхоо тухай өөрөө ярьсан юм. Энэ номыг яагаад бүтээх болсон, гэрэл зургуудаа хэрхэн авсан, өгүүллүүдээ хэрхэн бичсэн тухайгаа өөрийн сайн найз Базараатай хуваалцсан нь нэн сонирхолтой.</p><p>Ингээд подкастаа сонсоцгооё.</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">SOUNDCLOUD ДЭЭР СОНСОХ</h3><div class="uk-margin-bottom uk-margin-top"><iframe src="https://w.soundcloud.com/player/?url=https%3A//api.soundcloud.com/tracks/614064669&color=%23ff5500&auto_play=false&hide_related=false&show_comments=true&show_user=true&show_reposts=false&show_teaser=true&visual=true" width="100%" height="300" frameborder="no" style="none;none;none;none;none;none;none"></iframe></div><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">YOUTUBE ДЭЭР СОНСОХ</h3><div class="uk-margin-bottom uk-margin-top"><iframe width="614" height="380" frameborder="0" allowfullscreen src="//www.youtube.com/embed/b65xrlCzIEY?rel=0"></iframe> </div><blockquote><p></p><p>Подкаст маань дараах сувгуудаар хүрнэ:</p><p><a href="https://podcasts.google.com/?feed=aHR0cDovL2ZlZWRzLnNvdW5kY2xvdWQuY29tL3VzZXJzL3NvdW5kY2xvdWQ6dXNlcnM6MjgxNzU0NDc1L3NvdW5kcy5yc3M&episode=dGFnOnNvdW5kY2xvdWQsMjAxMDp0cmFja3MvNjEwMjMyMzc2&ved=0CBAQzsICahcKEwiI1Ofru7zoAhUAAAAAHQAAAAAQBQ" target="_blank">Google Podcasts</a><br><a href="https://soundcloud.com/nomiin-jor" target="_blank">Soundcloud</a><br><a href="https://www.youtube.com/channel/UCXKvTtpLTg8ZJ47v0mGk9cg" target="_blank">Youtube</a></p> <cite><p>Unread Media</p> </cite></blockquote><p></p><p>Подкастын өмнөх дугаартай танилцах:<br></p><p><a href="https://www.unread.today/c/podcast-nomiinjor-ep1" target="_blank">"Номын жор" подкаст #1: "Тэнгэрийн цаг болоогүй" туужийн тухай Я.Баяраагийн хамт</a></p> </div>	Энэхүү подкастад бид сонирхолтой, онцлууштай бүтээлүүдийн тухай ном бүтээгчид, уншигчидтай шимтэй яриа өрнүүлэх бөгөөд тэдгээрийн утга агуулга, бичигдсэн арга хэлбэр, үүх түүх, сонирхолтой баримтуудыг хөндөн ярилцах юм. Unread Media The Book Cafe of Mongolia -ийн Б.Базарсүрэнтэй хамтран хүргэж буй подкастын энэ удаагийн дугаарт "8 км 400 м" баримтат гэрэл зургийн номын зохиогч Ч.Ганжавхлан оролцлоо. Жакийг зарим нь "Ид шидийн орон" төслийг санаачлагчдын нэг гэдгээр нь мэдэх байх. Харин авьяаслаг гэрэл зурагчин гэдгийг нь тэр бүр мэдэхгүй байж магадгүй юм. Нэлээд олон жил зураг авч буй тэрээр "Тусгал" гэрэл зургийн клубийн гишүүн бөгөөд нийгмийн амьдралыг гэрэл зургийн хальснаа буулган бодол эргэцүүллийн хамтаар эмхэтгэсэн нь энэ юм. #2 - "8 км 400 м" НОМЫН ТУХАЙ Ч.Ганжавхлангийн баримтат гэрэл зургийг "8 км 400 м" хэмээх номыг уншаад сэтгэгдлээ ийн буулгаж байсан билээ. Тэгвэл подкастын энэ дугаарт Ч.Ганжавхлан номынхоо тухай өөрөө ярьсан юм. Энэ номыг яагаад бүтээх болсон, гэрэл зургуудаа хэрхэн авсан, өгүүллүүдээ хэрхэн бичсэн тухайгаа өөрийн сайн найз Базараатай хуваалцсан нь нэн сонирхолтой. Ингээд подкастаа сонсоцгооё. SOUNDCLOUD ДЭЭР СОНСОХ YOUTUBE ДЭЭР СОНСОХ Подкаст маань дараах сувгуудаар хүрнэ: Google Podcasts Soundcloud Youtube Unread Media Подкастын өмнөх дугаартай танилцах: "Номын жор" подкаст #1: "Тэнгэрийн цаг болоогүй" туужийн тухай Я.Баяраагийн хамт	> Энэхүү подкастад бид сонирхолтой, онцлууштай бүтээлүүдийн тухай ном бүтээгчид, уншигчидтай шимтэй яриа өрнүүлэх бөгөөд тэдгээрийн утга агуулга, бичигдсэн арга хэлбэр, үүх түүх, сонирхолтой баримтуудыг хөндөн ярилцах юм. > > Unread Media The Book Cafe of Mongolia-ийн Б.Базарсүрэнтэй хамтран хүргэж буй подкастын энэ удаагийн дугаарт "8 км 400 м" баримтат гэрэл зургийн номын зохиогч Ч.Ганжавхлан оролцлоо. Жакийг зарим нь "Ид шидийн орон" төслийг санаачлагчдын нэг гэдгээр нь мэдэх байх. Харин авьяаслаг гэрэл зурагчин гэдгийг нь тэр бүр мэдэхгүй байж магадгүй юм. Нэлээд олон жил зураг авч буй тэрээр "Тусгал" гэрэл зургийн клубийн гишүүн бөгөөд нийгмийн амьдралыг гэрэл зургийн хальснаа буулган бодол эргэцүүллийн хамтаар эмхэтгэсэн нь энэ юм. ### #2 - "8 км 400 м" НОМЫН ТУХАЙ Ч.Ганжавхлангийн баримтат гэрэл зургийг "8 км 400 м" хэмээх номыг уншаад сэтгэгдлээ ийн буулгаж байсан билээ. Тэгвэл подкастын энэ дугаарт Ч.Ганжавхлан номынхоо тухай өөрөө ярьсан юм. Энэ номыг яагаад бүтээх болсон, гэрэл зургуудаа хэрхэн авсан, өгүүллүүдээ хэрхэн бичсэн тухайгаа өөрийн сайн найз Базараатай хуваалцсан нь нэн сонирхолтой. Ингээд подкастаа сонсоцгооё. ### SOUNDCLOUD ДЭЭР СОНСОХ ### YOUTUBE ДЭЭР СОНСОХ > Подкаст маань дараах сувгуудаар хүрнэ: > > Google Podcasts > Soundcloud > Youtube > > Unread Media Подкастын өмнөх дугаартай танилцах: "Номын жор" подкаст #1: "Тэнгэрийн цаг болоогүй" туужийн тухай Я.Баяраагийн хамт
https://unread.today/c/books-miniitusgal	Номын тухай	Oyunlkham Gungaadorj	2020-05-31T00:00:00	5 сарын 31, 2020	Д.Дөлгөөний "Миний тусгал" номын тухай	<div class="article-body"> <h2>Урин дулаан зуны цаг ирж хэн бүхний сэтгэлийг тэнийлгэж буй энэ цаг үе бол залуус өөрийгөө таньж, шинийг турших хамгийн тохиромжтой улирал билээ. Иймд бид энэ удаа өөрийн дүр төрхийг бүрдүүлэх эрэлд мордож буй охид бүсгүйчүүддээ зориулан "Миний Тусгал" хэмээх номыг тоймлон хүргэж байна. </h2><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Зохиогчийн тухай</h3><p></p><p>Номын зохиогчид 2009 оноос эхлэн хувцас загвар, хоол, интерьер, уран зураг гээд сонирхолтой, шинэлэг зүйлсийг өөрсдийн <a href="https://www.facebook.com/nunuandnana/" target="_blank">Nunu and Nana</a> цахим хуудсаараа дамжуулан охид бүсгүйчүүдэд хүргэсээр ирснийг уншигчид хэдийн мэдэх болов уу. Тэд өмнө нь "Миний шүүгээнд" хэмээх бүсгүйчүүдийн шүүгээнд заавал байх ёстой, байвал зохих хувцас хэрэглэлийн тухай ном гаргаж байсан билээ. </p><p>Уг номынхоо үргэлжлэл болгон зохиогч Д.Дөлгөөн энэхүү "Миний Тусгал" номыг хэвлүүлжээ. Эхний удаа тэд охидод хувцсыг танилцуулсан бол энэ удаа хувцсаа хэрхэн сонгох, өөрийн стиль имиж буюу дүр төрхийг хэрхэн бүрдүүлэх, түүнийгээ хэрхэн олж, төлөвшүүлэх тухай онцолжээ. </p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/d605471162f38824156879250394c1e0.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>Номын тухай</h3><p></p><p>Номын хуудас бүрийг тун хөгжилтэй, хөнгөн агуулгаар бичиж , хөөрхөн зургуудаар чимсэн энэхүү ном нь хувцас загварын тухай А-Я хүртэлхийг багтаасан гэж хэлж болохоор ажээ. Бүсгүй хүн бүрийн өдөр тутамд өмсөх хувцасныхаа тухай санаа авах ширээний ном гэдэгт эргэлзэхгүй байна. <br>Уг ном дараах үндсэн гурван бүлэгтэй:</p><p>Нэгдүгээр бүлэг бол өөрийгөө таних бүлэг. Энэхүү ном нь өөрийн дүр төрхөө бүрдүүлэхэд туслах хөтөч гэж хэлж болно. Өөрийн дүр төрхийг бүрдүүлэх хамгийн эхний алхам бол өөрийгөө танихаас эхэлнэ. Өөрийн бие махбодоо сайтар ажиглаж мэдсэний дараа л өөрт хамгийн сайн тохирох стилээ олж чадна. Биеийн хэлбэр, нүүрний хэлбэр, арьсны өнгө, хувь хүний үзэл бодол, онцлогоо хэрхэн зөв таних тухай зөвлөгөөнүүд эцэстээ танд ямар хувцас, жижиг эдлэлүүд зохицох тухай санаа, шийдлийг өгөх болно. Энэ хэсэг тун сонирхолтой байсан шүү.</p><p>Хоёрдугаар бүлэгт, өмнөх бүлгээс өөрийн онцлог болон түүнд зохицох зүйлсээ мэдсэн бол энэ хэсэгт шүүгээгээ хэрхэн үр дүнтэй цэвэрлэн ангилан ялгах тухай гарна. Имижээ бүрдүүлэх, өөрийгөө шинээр бий болгох гээд хамаг хувцсаа гаргаад хаячихыг тэд зөвлөхгүй. Харин хэрхэн хамгийн үр дүнтэй, урт хугацаандаа ашигтай, зөв хөрөнгө оруулалт, ангилан ялгах тухай зөвлөн чиглүүлэх болно. Байгаа зүйлсээ эргэж харах сэдэл өгсөн бүлэг гэж хэлж болно. </p><p>Гуравдугаар бүлэгт, охид бүсгүйчүүдийн дунд хамгийн алдартай, нийтлэг стиль имижүүдийг тодорхойлж, хэрхэн хувьсан өөрчлөгдөн яагаад энэ үеийг хүртэл эмэгтэйчүүдийн сонголт болсоор ирсэн тухай энгийн, ойлгомжтой, товчхон тайлбарласан нь загварын тухай мэдээлэлгүй ч ойлгож мэдэхийг хүсдэг хэн бүхэнд таалагдах биз ээ. Тэдгээр стиль имижүүдээс санаа авахын хамт өөр хоорондоо ялгаатай олон стилийг ялгаж сураарай. </p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">номын зарим эшлэл, зөвлөгөө</h3><ul><li>Таныг хэн бэ? Ямар хүн бэ? гэдгийг нэг ч үг хэлэхгүйгээр бусдад ойлгуулж чадах зүйл бол таны стиль юм. </li><li>Та ямар стильтэй болохыг зүрх сэтгэл, мэдлэг, ухамсар, хүмүүжил тань өөрөө аяндаа хэлээд өгнө. </li><li>Царай муутай эмэгтэй гэж байдаггүй, залхуу эмэгтэй л гэж байдаг. </li><li>Сайхан харагдана гэдэг өөрийнхөө сайн сайхныг илүү тодруулж, муухай зүйлээ маш цэвэрхэн далдлахыг хэлнэ. Энэ бол заль биш, харин ухаан. </li><li>Та үнэхээр бага байхдаа рок хөгжимд дурлаж яваагүй л бол өнөөдөр рок болж өөрчлөгдсөн ч тун удахгүй ахиад л уйдан, солих тухай бодох болно. Өөрийгөө олж нээх хүртэл энэ байдал үргэлжилнэ. Магадгүй хэзээ ч дуусахгүй байж ч мэднэ. (Зөв дүр төрх бүрдүүлмээр байгаа бол эхлээд өөрийгөө ол.)</li><li>Их бага гэлтгүй байнга сурж мэдэхэд цаг гаргаж байгаарай. Мэдлэг бол өөртөө итгэлтэй байхын гол зэвсэг юм шүү. </li><li>Хамгийн сүүлийн зөвлөгөө бол "Өөртөө итгэлтэй байх" юм. Та өөртөө итгэлгүй байгаа бол энэ бүх хөдөлмөр талаар боллоо гэсэн үг.</li></ul> </div>	Урин дулаан зуны цаг ирж хэн бүхний сэтгэлийг тэнийлгэж буй энэ цаг үе бол залуус өөрийгөө таньж, шинийг турших хамгийн тохиромжтой улирал билээ. Иймд бид энэ удаа өөрийн дүр төрхийг бүрдүүлэх эрэлд мордож буй охид бүсгүйчүүддээ зориулан "Миний Тусгал" хэмээх номыг тоймлон хүргэж байна. Зохиогчийн тухай Номын зохиогчид 2009 оноос эхлэн хувцас загвар, хоол, интерьер, уран зураг гээд сонирхолтой, шинэлэг зүйлсийг өөрсдийн Nunu and Nana цахим хуудсаараа дамжуулан охид бүсгүйчүүдэд хүргэсээр ирснийг уншигчид хэдийн мэдэх болов уу. Тэд өмнө нь "Миний шүүгээнд" хэмээх бүсгүйчүүдийн шүүгээнд заавал байх ёстой, байвал зохих хувцас хэрэглэлийн тухай ном гаргаж байсан билээ. Уг номынхоо үргэлжлэл болгон зохиогч Д.Дөлгөөн энэхүү "Миний Тусгал" номыг хэвлүүлжээ. Эхний удаа тэд охидод хувцсыг танилцуулсан бол энэ удаа хувцсаа хэрхэн сонгох, өөрийн стиль имиж буюу дүр төрхийг хэрхэн бүрдүүлэх, түүнийгээ хэрхэн олж, төлөвшүүлэх тухай онцолжээ. Номын тухай Номын хуудас бүрийг тун хөгжилтэй, хөнгөн агуулгаар бичиж , хөөрхөн зургуудаар чимсэн энэхүү ном нь хувцас загварын тухай А-Я хүртэлхийг багтаасан гэж хэлж болохоор ажээ. Бүсгүй хүн бүрийн өдөр тутамд өмсөх хувцасныхаа тухай санаа авах ширээний ном гэдэгт эргэлзэхгүй байна. Уг ном дараах үндсэн гурван бүлэгтэй: Нэгдүгээр бүлэг бол өөрийгөө таних бүлэг. Энэхүү ном нь өөрийн дүр төрхөө бүрдүүлэхэд туслах хөтөч гэж хэлж болно. Өөрийн дүр төрхийг бүрдүүлэх хамгийн эхний алхам бол өөрийгөө танихаас эхэлнэ. Өөрийн бие махбодоо сайтар ажиглаж мэдсэний дараа л өөрт хамгийн сайн тохирох стилээ олж чадна. Биеийн хэлбэр, нүүрний хэлбэр, арьсны өнгө, хувь хүний үзэл бодол, онцлогоо хэрхэн зөв таних тухай зөвлөгөөнүүд эцэстээ танд ямар хувцас, жижиг эдлэлүүд зохицох тухай санаа, шийдлийг өгөх болно. Энэ хэсэг тун сонирхолтой байсан шүү. Хоёрдугаар бүлэгт, өмнөх бүлгээс өөрийн онцлог болон түүнд зохицох зүйлсээ мэдсэн бол энэ хэсэгт шүүгээгээ хэрхэн үр дүнтэй цэвэрлэн ангилан ялгах тухай гарна. Имижээ бүрдүүлэх, өөрийгөө шинээр бий болгох гээд хамаг хувцсаа гаргаад хаячихыг тэд зөвлөхгүй. Харин хэрхэн хамгийн үр дүнтэй, урт хугацаандаа ашигтай, зөв хөрөнгө оруулалт, ангилан ялгах тухай зөвлөн чиглүүлэх болно. Байгаа зүйлсээ эргэж харах сэдэл өгсөн бүлэг гэж хэлж болно. Гуравдугаар бүлэгт, охид бүсгүйчүүдийн дунд хамгийн алдартай, нийтлэг стиль имижүүдийг тодорхойлж, хэрхэн хувьсан өөрчлөгдөн яагаад энэ үеийг хүртэл эмэгтэйчүүдийн сонголт болсоор ирсэн тухай энгийн, ойлгомжтой, товчхон тайлбарласан нь загварын тухай мэдээлэлгүй ч ойлгож мэдэхийг хүсдэг хэн бүхэнд таалагдах биз ээ. Тэдгээр стиль имижүүдээс санаа авахын хамт өөр хоорондоо ялгаатай олон стилийг ялгаж сураарай. номын зарим эшлэл, зөвлөгөө Таныг хэн бэ? Ямар хүн бэ? гэдгийг нэг ч үг хэлэхгүйгээр бусдад ойлгуулж чадах зүйл бол таны стиль юм. Та ямар стильтэй болохыг зүрх сэтгэл, мэдлэг, ухамсар, хүмүүжил тань өөрөө аяндаа хэлээд өгнө. Царай муутай эмэгтэй гэж байдаггүй, залхуу эмэгтэй л гэж байдаг. Сайхан харагдана гэдэг өөрийнхөө сайн сайхныг илүү тодруулж, муухай зүйлээ маш цэвэрхэн далдлахыг хэлнэ. Энэ бол заль биш, харин ухаан. Та үнэхээр бага байхдаа рок хөгжимд дурлаж яваагүй л бол өнөөдөр рок болж өөрчлөгдсөн ч тун удахгүй ахиад л уйдан, солих тухай бодох болно. Өөрийгөө олж нээх хүртэл энэ байдал үргэлжилнэ. Магадгүй хэзээ ч дуусахгүй байж ч мэднэ. (Зөв дүр төрх бүрдүүлмээр байгаа бол эхлээд өөрийгөө ол.) Их бага гэлтгүй байнга сурж мэдэхэд цаг гаргаж байгаарай. Мэдлэг бол өөртөө итгэлтэй байхын гол зэвсэг юм шүү. Хамгийн сүүлийн зөвлөгөө бол "Өөртөө итгэлтэй байх" юм. Та өөртөө итгэлгүй байгаа бол энэ бүх хөдөлмөр талаар боллоо гэсэн үг.	Урин дулаан зуны цаг ирж хэн бүхний сэтгэлийг тэнийлгэж буй энэ цаг үе бол залуус өөрийгөө таньж, шинийг турших хамгийн тохиромжтой улирал билээ. Иймд бид энэ удаа өөрийн дүр төрхийг бүрдүүлэх эрэлд мордож буй охид бүсгүйчүүддээ зориулан "Миний Тусгал" хэмээх номыг тоймлон хүргэж байна. ### Зохиогчийн тухай Номын зохиогчид 2009 оноос эхлэн хувцас загвар, хоол, интерьер, уран зураг гээд сонирхолтой, шинэлэг зүйлсийг өөрсдийн Nunu and Nana цахим хуудсаараа дамжуулан охид бүсгүйчүүдэд хүргэсээр ирснийг уншигчид хэдийн мэдэх болов уу. Тэд өмнө нь "Миний шүүгээнд" хэмээх бүсгүйчүүдийн шүүгээнд заавал байх ёстой, байвал зохих хувцас хэрэглэлийн тухай ном гаргаж байсан билээ. Уг номынхоо үргэлжлэл болгон зохиогч Д.Дөлгөөн энэхүү "Миний Тусгал" номыг хэвлүүлжээ. Эхний удаа тэд охидод хувцсыг танилцуулсан бол энэ удаа хувцсаа хэрхэн сонгох, өөрийн стиль имиж буюу дүр төрхийг хэрхэн бүрдүүлэх, түүнийгээ хэрхэн олж, төлөвшүүлэх тухай онцолжээ. ### Номын тухай Номын хуудас бүрийг тун хөгжилтэй, хөнгөн агуулгаар бичиж , хөөрхөн зургуудаар чимсэн энэхүү ном нь хувцас загварын тухай А-Я хүртэлхийг багтаасан гэж хэлж болохоор ажээ. Бүсгүй хүн бүрийн өдөр тутамд өмсөх хувцасныхаа тухай санаа авах ширээний ном гэдэгт эргэлзэхгүй байна. Уг ном дараах үндсэн гурван бүлэгтэй: Нэгдүгээр бүлэг бол өөрийгөө таних бүлэг. Энэхүү ном нь өөрийн дүр төрхөө бүрдүүлэхэд туслах хөтөч гэж хэлж болно. Өөрийн дүр төрхийг бүрдүүлэх хамгийн эхний алхам бол өөрийгөө танихаас эхэлнэ. Өөрийн бие махбодоо сайтар ажиглаж мэдсэний дараа л өөрт хамгийн сайн тохирох стилээ олж чадна. Биеийн хэлбэр, нүүрний хэлбэр, арьсны өнгө, хувь хүний үзэл бодол, онцлогоо хэрхэн зөв таних тухай зөвлөгөөнүүд эцэстээ танд ямар хувцас, жижиг эдлэлүүд зохицох тухай санаа, шийдлийг өгөх болно. Энэ хэсэг тун сонирхолтой байсан шүү. Хоёрдугаар бүлэгт, өмнөх бүлгээс өөрийн онцлог болон түүнд зохицох зүйлсээ мэдсэн бол энэ хэсэгт шүүгээгээ хэрхэн үр дүнтэй цэвэрлэн ангилан ялгах тухай гарна. Имижээ бүрдүүлэх, өөрийгөө шинээр бий болгох гээд хамаг хувцсаа гаргаад хаячихыг тэд зөвлөхгүй. Харин хэрхэн хамгийн үр дүнтэй, урт хугацаандаа ашигтай, зөв хөрөнгө оруулалт, ангилан ялгах тухай зөвлөн чиглүүлэх болно. Байгаа зүйлсээ эргэж харах сэдэл өгсөн бүлэг гэж хэлж болно. Гуравдугаар бүлэгт, охид бүсгүйчүүдийн дунд хамгийн алдартай, нийтлэг стиль имижүүдийг тодорхойлж, хэрхэн хувьсан өөрчлөгдөн яагаад энэ үеийг хүртэл эмэгтэйчүүдийн сонголт болсоор ирсэн тухай энгийн, ойлгомжтой, товчхон тайлбарласан нь загварын тухай мэдээлэлгүй ч ойлгож мэдэхийг хүсдэг хэн бүхэнд таалагдах биз ээ. Тэдгээр стиль имижүүдээс санаа авахын хамт өөр хоорондоо ялгаатай олон стилийг ялгаж сураарай. ### номын зарим эшлэл, зөвлөгөө * Таныг хэн бэ? Ямар хүн бэ? гэдгийг нэг ч үг хэлэхгүйгээр бусдад ойлгуулж чадах зүйл бол таны стиль юм. * Та ямар стильтэй болохыг зүрх сэтгэл, мэдлэг, ухамсар, хүмүүжил тань өөрөө аяндаа хэлээд өгнө. * Царай муутай эмэгтэй гэж байдаггүй, залхуу эмэгтэй л гэж байдаг. * Сайхан харагдана гэдэг өөрийнхөө сайн сайхныг илүү тодруулж, муухай зүйлээ маш цэвэрхэн далдлахыг хэлнэ. Энэ бол заль биш, харин ухаан. * Та үнэхээр бага байхдаа рок хөгжимд дурлаж яваагүй л бол өнөөдөр рок болж өөрчлөгдсөн ч тун удахгүй ахиад л уйдан, солих тухай бодох болно. Өөрийгөө олж нээх хүртэл энэ байдал үргэлжилнэ. Магадгүй хэзээ ч дуусахгүй байж ч мэднэ. (Зөв дүр төрх бүрдүүлмээр байгаа бол эхлээд өөрийгөө ол.) * Их бага гэлтгүй байнга сурж мэдэхэд цаг гаргаж байгаарай. Мэдлэг бол өөртөө итгэлтэй байхын гол зэвсэг юм шүү. * Хамгийн сүүлийн зөвлөгөө бол "Өөртөө итгэлтэй байх" юм. Та өөртөө итгэлгүй байгаа бол энэ бүх хөдөлмөр талаар боллоо гэсэн үг.
https://unread.today/c/techworm-lime-app	Techworm	Majigsuren Tsogbadrakh	2021-10-26T00:00:00	10 сарын 26, 2021	Апп тойм: LIME - Дэлхийн монголчуудад зориулсан дугаартай, ярианы апп	<div class="article-body"> <h2>Өнгөрөгч бүтэн сайн өдөр “Шарк Танк Монгол” нэвтрүүлгийн удтал хүлээлгэсэн гуравдугаар улирлын анхны дугаар цацагдах үед дэлхийн монголчуудад зориулсан дугаартай, ярианы апп гэх тодотголтой “LIME” хэмээх шинэ аппын реклам анхаарал татсан юм. Шууд татаж аваад хэрэглэж, туршиж үзлээ. Тус аппыг үүлэн технологид суурилсан байгууллагын харилцаа холбооны “Колл Про” компанийг үүсгэн байгуулсан салбарын арвин туршлагатай холбоочид хөгжүүлэн гаргажээ. Энэтхэг, Хятад, Итали улсын инженерүүд хамтран хөгжүүлсэн, цаашдаа дэлхийн зах зээлд өрсөлдөх зорилт тавьсан энэхүү аппыг хэрэглээд төрсөн сэтгэгдлээ хуваалцъя. </h2><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">ЯАГААД ХЭРЭГЛЭХ ХЭРЭГТЭЙ ВЭ?</h3><p></p><p>АНУ-д харилцаа холбооны компанийн олон улсын дуудлагын дундаж үнэ нь 0.192 ам.доллар буюу 534.4 төгрөгтэй тэнцдэг. Харин манай орны хувьд аль ч үүрэн телефоноос гадаад улс руу дуудлага хийхэд нэг минутын үнэ дунджаар 282.5 төгрөг байдаг аж. Тэгвэл LIME апп нь энэ зардлыг бүр ч хямдаар, илүү хялбар аргаар шийдэж чадсан байна.</p><p>Миний эхний сэтгэгдэл бол интернэт байгаа тохиолдолд LIME нь бусад харилцаа холбооны аппуудаас юугаараа ялгарах билээ гэсэн асуулт байв. Харин энэ ялгарал нь “Дэлхийн монголчууддаа зориулав” гэсэн уриандаа зангилагджээ. Энэ апп дуудлага хийх, чат, мессеж бичих, зураг, файл явуулах зэргээрээ бусад харилцаа холбооны аппуудтай адил. Гагцхүү гадаадад буй иргэдийн маань монгол дугаар авах боломжгүй байдаг том асуудлыг шийдвэрлэж, LIME дээр дугаар авах боломжийг олгож өгчээ. Дугаартай байх нь нөгөө хүн нь онлайн биш байсан ч залгах, мессеж бичиж болно гэдгээрээ хамгийн давуутай санагдлаа. Мөн бусад олон апп, үйлчилгээ утасны дугаараар ажилладаг болсон өнөө цагт өөр олон үйлчилгээг авах боломжийг олгох аж. “Колл Про” компанийн хамтран үүсгэн байгуулагч, гүйцэтгэх захирал Г.Тулга “Гадаадад суугаа монголчууд E-Mongolia үйлчилгээг авах боломжтой болсон. Цаашид банкны үйлчилгээ, крипто биржүүд гээд олон үйлчилгээг LIME дугаараараа авах боломж бүрдэнэ” гэж жиргэсэн нь үүний тод жишээ юм. <br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/969a1aed-77a4-45e9-b7b7-3ee2709aaf31/2c959dde18d32bf745b3511c6e5c8407.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">ЯМАР ДАВУУ ТАЛ, ОНЦЛОГТОЙ ВЭ?</h3><p>Урьд өмнө байгаагүй технологийг гаргаж ирснээрээ тэд харилцаа холбооны салбарт дахин нэг инновацыг хийжээ. Технологийн хувьд ямар боломжуудыг ашиглан тус аппыг бүтээснээ үүсгэн байгуулагч нь ийнхүү жиргэсэн байна: </p> <div class="uk-margin-large-bottom uk-margin-large-top"><blockquote class="twitter-tweet" align="center"><p>КоллПро-нхоо туршлага + Clubhouse-н яриа дамжуулах технологи + AWS Cloud + Монгол, Энэтхэг, Хятад, Итали инженерүүд… https://t.co/RFYuJmSehR</p><a href="https://twitter.com/iTulga/status/1452164501411860480" data-datetime="Sun Oct 24 06:46:11 +0000 2021">Sun Oct 24 06:46:11 +0000 2021</a></blockquote></div><script src="//platform.twitter.com/widgets.js" charset="utf-8"></script><p></p><p>Доторх боломжуудыг дурдвал, LIME-ийг ашигласнаар гар утсандаа хоёр дугаартай болно гэсэн үг. Нэг нь дотооддоо ашиглаж буй үүрэн сим, нөгөөх нь гадаад, дотоодын алинд ч ашиглах боломжтой LIME виртуал дугаар. Та дуудлага хийх, зурвас бичихээс гадна лавлах хэсэгт байрших дотоодын 40 мянга, гадаадын 2 мянга гаруй байгууллага, компанийн хаяг байршил, цагийн хуваарийг харах, аппаараа шууд залгах боломжтой нь тун догь. Лавлах цэс рүү нь орж өөрт ойр байрлах бүх л байршлыг шалгаж харахад үнэхээр миний ойролцоо байгаа төрийн, хувийн хэвшлийн бүх байгууллага, дэлгүүр үйлчилгээний хаягуудыг яг таг жагсаажээ.</p><p>Түрүүнд дурдсанчлан иргэний үнэмлэх юм уу гадаад пасспортоороо баталгаажуулалт хийгээд E-Mongolia үйлчилгээг авах бол гадаадад буй монголчуудад тун хэрэгтэй нэмэлт юм. Төрийн үйлчилгээ холдсоноос болоод гадаадад буй иргэд олон зүйлээс хоцорч, хохирч ирсэн явдал эцэс болох боломж бүрдсэн мэт санагдлаа.</p><p>Мөн түвшин ахиулах, хандивлах гэх онцгой хоёр сонголт байна. Үүнээс хамгийн олзуурхууштай нь хандивлах гэсэн сонголт. Товчоор бол хүлээн авч буй дуудлага бүрээсээ мөнгө цуглуулж, сайн үйлсийн ажилд хөрөнгө оруулах боломжтой гэнэ. “Дандаа зарлагадана гэж юу байх вэ? Орлоготой яриа” хэмээн онцолсон нь ийм учиртай байжээ.</p><p>Түүнчлэн хувийн тохиргоо хийх боломжтой нь таалагдсан. Жишээ нь шөнийн цагаар дуудлага авахгүй байх, шаардлагатай тохиолдолд дугаараа нууцлах, тэр ч бүү хэл хөгжилдмөөр санагдсан үедээ дуу хоолойгоо өөрчлөх, завгүй үедээ бүртгэлтэй өөр дугаар луу дуудлагаа шилжүүлэх зэргээр өөрт тухтай байдлаар тохируулж болдог. <br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/969a1aed-77a4-45e9-b7b7-3ee2709aaf31/cfeee49fae0eefd8d2db99614274407a.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">ХЭРХЭН АШИГЛАХ ВЭ?</h3><p>Дугаараа бүртгүүлээд шинэхэн цахим дугаартай болох нь хялбар юм. Сим картгүй, гарт баригдах зүйлгүй болоод ч тэр үү бүр хэтэрхий амархан санагдсан шүү. Ингээд л дугаартай болчхож байгаа юм уу гэж бодсоор 72 эхлэлтэй “cool” дугаараараа анхны дуудлагаа хийж, алс хол суугаа найзынхаа амар мэндийг асуулаа. 1000 төгрөгөөр дугаар худалдан авахад 500 нэгж дагалдан ирсэн ба Японд суугаа найзтайгаа нэлээд ярьсны дараа 260 төгрөг дансанд маань үлдсэн байлаа. </p> <ul><li>App Store, Google Play-ээс аппликейшнээ татах</li><li>Өөрийн нэр дээр бүртгэлтэй гар утасны дугаараараа бүртгүүлэх</li><li>72 эхлэлтэй цахим дугаараа сонгох</li><li>Дурын багцаа идэвхжүүлэх</li></ul><p>Та дараах багцуудаас сонгох боломжтой бөгөөд 1’000, 5’000, 10’000, 20’000 төгрөгний нэгжүүдээс худалдан авах аж.</p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/969a1aed-77a4-45e9-b7b7-3ee2709aaf31/86d277b9f7205bfbd4da9e6c47b1bbe1.jpg"></p><p><b>Аппликейшнийг <a href="https://onlime.mn/" target="_blank">ЭНД</a> дарж татна уу.</b><br></p> </div>	Өнгөрөгч бүтэн сайн өдөр “Шарк Танк Монгол” нэвтрүүлгийн удтал хүлээлгэсэн гуравдугаар улирлын анхны дугаар цацагдах үед дэлхийн монголчуудад зориулсан дугаартай, ярианы апп гэх тодотголтой “LIME” хэмээх шинэ аппын реклам анхаарал татсан юм. Шууд татаж аваад хэрэглэж, туршиж үзлээ. Тус аппыг үүлэн технологид суурилсан байгууллагын харилцаа холбооны “Колл Про” компанийг үүсгэн байгуулсан салбарын арвин туршлагатай холбоочид хөгжүүлэн гаргажээ. Энэтхэг, Хятад, Итали улсын инженерүүд хамтран хөгжүүлсэн, цаашдаа дэлхийн зах зээлд өрсөлдөх зорилт тавьсан энэхүү аппыг хэрэглээд төрсөн сэтгэгдлээ хуваалцъя. ЯАГААД ХЭРЭГЛЭХ ХЭРЭГТЭЙ ВЭ? АНУ-д харилцаа холбооны компанийн олон улсын дуудлагын дундаж үнэ нь 0.192 ам.доллар буюу 534.4 төгрөгтэй тэнцдэг. Харин манай орны хувьд аль ч үүрэн телефоноос гадаад улс руу дуудлага хийхэд нэг минутын үнэ дунджаар 282.5 төгрөг байдаг аж. Тэгвэл LIME апп нь энэ зардлыг бүр ч хямдаар, илүү хялбар аргаар шийдэж чадсан байна. Миний эхний сэтгэгдэл бол интернэт байгаа тохиолдолд LIME нь бусад харилцаа холбооны аппуудаас юугаараа ялгарах билээ гэсэн асуулт байв. Харин энэ ялгарал нь “Дэлхийн монголчууддаа зориулав” гэсэн уриандаа зангилагджээ. Энэ апп дуудлага хийх, чат, мессеж бичих, зураг, файл явуулах зэргээрээ бусад харилцаа холбооны аппуудтай адил. Гагцхүү гадаадад буй иргэдийн маань монгол дугаар авах боломжгүй байдаг том асуудлыг шийдвэрлэж, LIME дээр дугаар авах боломжийг олгож өгчээ. Дугаартай байх нь нөгөө хүн нь онлайн биш байсан ч залгах, мессеж бичиж болно гэдгээрээ хамгийн давуутай санагдлаа. Мөн бусад олон апп, үйлчилгээ утасны дугаараар ажилладаг болсон өнөө цагт өөр олон үйлчилгээг авах боломжийг олгох аж. “Колл Про” компанийн хамтран үүсгэн байгуулагч, гүйцэтгэх захирал Г.Тулга “Гадаадад суугаа монголчууд E-Mongolia үйлчилгээг авах боломжтой болсон. Цаашид банкны үйлчилгээ, крипто биржүүд гээд олон үйлчилгээг LIME дугаараараа авах боломж бүрдэнэ” гэж жиргэсэн нь үүний тод жишээ юм. ЯМАР ДАВУУ ТАЛ, ОНЦЛОГТОЙ ВЭ? Урьд өмнө байгаагүй технологийг гаргаж ирснээрээ тэд харилцаа холбооны салбарт дахин нэг инновацыг хийжээ. Технологийн хувьд ямар боломжуудыг ашиглан тус аппыг бүтээснээ үүсгэн байгуулагч нь ийнхүү жиргэсэн байна: КоллПро-нхоо туршлага + Clubhouse-н яриа дамжуулах технологи + AWS Cloud + Монгол, Энэтхэг, Хятад, Итали инженерүүд… https://t.co/RFYuJmSehR Sun Oct 24 06:46:11 +0000 2021 Доторх боломжуудыг дурдвал, LIME-ийг ашигласнаар гар утсандаа хоёр дугаартай болно гэсэн үг. Нэг нь дотооддоо ашиглаж буй үүрэн сим, нөгөөх нь гадаад, дотоодын алинд ч ашиглах боломжтой LIME виртуал дугаар. Та дуудлага хийх, зурвас бичихээс гадна лавлах хэсэгт байрших дотоодын 40 мянга, гадаадын 2 мянга гаруй байгууллага, компанийн хаяг байршил, цагийн хуваарийг харах, аппаараа шууд залгах боломжтой нь тун догь. Лавлах цэс рүү нь орж өөрт ойр байрлах бүх л байршлыг шалгаж харахад үнэхээр миний ойролцоо байгаа төрийн, хувийн хэвшлийн бүх байгууллага, дэлгүүр үйлчилгээний хаягуудыг яг таг жагсаажээ. Түрүүнд дурдсанчлан иргэний үнэмлэх юм уу гадаад пасспортоороо баталгаажуулалт хийгээд E-Mongolia үйлчилгээг авах бол гадаадад буй монголчуудад тун хэрэгтэй нэмэлт юм. Төрийн үйлчилгээ холдсоноос болоод гадаадад буй иргэд олон зүйлээс хоцорч, хохирч ирсэн явдал эцэс болох боломж бүрдсэн мэт санагдлаа. Мөн түвшин ахиулах, хандивлах гэх онцгой хоёр сонголт байна. Үүнээс хамгийн олзуурхууштай нь хандивлах гэсэн сонголт. Товчоор бол хүлээн авч буй дуудлага бүрээсээ мөнгө цуглуулж, сайн үйлсийн ажилд хөрөнгө оруулах боломжтой гэнэ. “Дандаа зарлагадана гэж юу байх вэ? Орлоготой яриа” хэмээн онцолсон нь ийм учиртай байжээ. Түүнчлэн хувийн тохиргоо хийх боломжтой нь таалагдсан. Жишээ нь шөнийн цагаар дуудлага авахгүй байх, шаардлагатай тохиолдолд дугаараа нууцлах, тэр ч бүү хэл хөгжилдмөөр санагдсан үедээ дуу хоолойгоо өөрчлөх, завгүй үедээ бүртгэлтэй өөр дугаар луу дуудлагаа шилжүүлэх зэргээр өөрт тухтай байдлаар тохируулж болдог. ХЭРХЭН АШИГЛАХ ВЭ? Дугаараа бүртгүүлээд шинэхэн цахим дугаартай болох нь хялбар юм. Сим картгүй, гарт баригдах зүйлгүй болоод ч тэр үү бүр хэтэрхий амархан санагдсан шүү. Ингээд л дугаартай болчхож байгаа юм уу гэж бодсоор 72 эхлэлтэй “cool” дугаараараа анхны дуудлагаа хийж, алс хол суугаа найзынхаа амар мэндийг асуулаа. 1000 төгрөгөөр дугаар худалдан авахад 500 нэгж дагалдан ирсэн ба Японд суугаа найзтайгаа нэлээд ярьсны дараа 260 төгрөг дансанд маань үлдсэн байлаа. App Store, Google Play-ээс аппликейшнээ татах Өөрийн нэр дээр бүртгэлтэй гар утасны дугаараараа бүртгүүлэх 72 эхлэлтэй цахим дугаараа сонгох Дурын багцаа идэвхжүүлэх Та дараах багцуудаас сонгох боломжтой бөгөөд 1’000, 5’000, 10’000, 20’000 төгрөгний нэгжүүдээс худалдан авах аж. Аппликейшнийг ЭНД дарж татна уу.	Өнгөрөгч бүтэн сайн өдөр “Шарк Танк Монгол” нэвтрүүлгийн удтал хүлээлгэсэн гуравдугаар улирлын анхны дугаар цацагдах үед дэлхийн монголчуудад зориулсан дугаартай, ярианы апп гэх тодотголтой “LIME” хэмээх шинэ аппын реклам анхаарал татсан юм. Шууд татаж аваад хэрэглэж, туршиж үзлээ. Тус аппыг үүлэн технологид суурилсан байгууллагын харилцаа холбооны “Колл Про” компанийг үүсгэн байгуулсан салбарын арвин туршлагатай холбоочид хөгжүүлэн гаргажээ. Энэтхэг, Хятад, Итали улсын инженерүүд хамтран хөгжүүлсэн, цаашдаа дэлхийн зах зээлд өрсөлдөх зорилт тавьсан энэхүү аппыг хэрэглээд төрсөн сэтгэгдлээ хуваалцъя. ### ЯАГААД ХЭРЭГЛЭХ ХЭРЭГТЭЙ ВЭ? АНУ-д харилцаа холбооны компанийн олон улсын дуудлагын дундаж үнэ нь 0.192 ам.доллар буюу 534.4 төгрөгтэй тэнцдэг. Харин манай орны хувьд аль ч үүрэн телефоноос гадаад улс руу дуудлага хийхэд нэг минутын үнэ дунджаар 282.5 төгрөг байдаг аж. Тэгвэл LIME апп нь энэ зардлыг бүр ч хямдаар, илүү хялбар аргаар шийдэж чадсан байна. Миний эхний сэтгэгдэл бол интернэт байгаа тохиолдолд LIME нь бусад харилцаа холбооны аппуудаас юугаараа ялгарах билээ гэсэн асуулт байв. Харин энэ ялгарал нь “Дэлхийн монголчууддаа зориулав” гэсэн уриандаа зангилагджээ. Энэ апп дуудлага хийх, чат, мессеж бичих, зураг, файл явуулах зэргээрээ бусад харилцаа холбооны аппуудтай адил. Гагцхүү гадаадад буй иргэдийн маань монгол дугаар авах боломжгүй байдаг том асуудлыг шийдвэрлэж, LIME дээр дугаар авах боломжийг олгож өгчээ. Дугаартай байх нь нөгөө хүн нь онлайн биш байсан ч залгах, мессеж бичиж болно гэдгээрээ хамгийн давуутай санагдлаа. Мөн бусад олон апп, үйлчилгээ утасны дугаараар ажилладаг болсон өнөө цагт өөр олон үйлчилгээг авах боломжийг олгох аж. “Колл Про” компанийн хамтран үүсгэн байгуулагч, гүйцэтгэх захирал Г.Тулга “Гадаадад суугаа монголчууд E-Mongolia үйлчилгээг авах боломжтой болсон. Цаашид банкны үйлчилгээ, крипто биржүүд гээд олон үйлчилгээг LIME дугаараараа авах боломж бүрдэнэ” гэж жиргэсэн нь үүний тод жишээ юм. ### ЯМАР ДАВУУ ТАЛ, ОНЦЛОГТОЙ ВЭ? Урьд өмнө байгаагүй технологийг гаргаж ирснээрээ тэд харилцаа холбооны салбарт дахин нэг инновацыг хийжээ. Технологийн хувьд ямар боломжуудыг ашиглан тус аппыг бүтээснээ үүсгэн байгуулагч нь ийнхүү жиргэсэн байна: > КоллПро-нхоо туршлага + Clubhouse-н яриа дамжуулах технологи + AWS Cloud + Монгол, Энэтхэг, Хятад, Итали инженерүүд… https://t.co/RFYuJmSehR > > Sun Oct 24 06:46:11 +0000 2021 Доторх боломжуудыг дурдвал, LIME-ийг ашигласнаар гар утсандаа хоёр дугаартай болно гэсэн үг. Нэг нь дотооддоо ашиглаж буй үүрэн сим, нөгөөх нь гадаад, дотоодын алинд ч ашиглах боломжтой LIME виртуал дугаар. Та дуудлага хийх, зурвас бичихээс гадна лавлах хэсэгт байрших дотоодын 40 мянга, гадаадын 2 мянга гаруй байгууллага, компанийн хаяг байршил, цагийн хуваарийг харах, аппаараа шууд залгах боломжтой нь тун догь. Лавлах цэс рүү нь орж өөрт ойр байрлах бүх л байршлыг шалгаж харахад үнэхээр миний ойролцоо байгаа төрийн, хувийн хэвшлийн бүх байгууллага, дэлгүүр үйлчилгээний хаягуудыг яг таг жагсаажээ. Түрүүнд дурдсанчлан иргэний үнэмлэх юм уу гадаад пасспортоороо баталгаажуулалт хийгээд E-Mongolia үйлчилгээг авах бол гадаадад буй монголчуудад тун хэрэгтэй нэмэлт юм. Төрийн үйлчилгээ холдсоноос болоод гадаадад буй иргэд олон зүйлээс хоцорч, хохирч ирсэн явдал эцэс болох боломж бүрдсэн мэт санагдлаа. Мөн түвшин ахиулах, хандивлах гэх онцгой хоёр сонголт байна. Үүнээс хамгийн олзуурхууштай нь хандивлах гэсэн сонголт. Товчоор бол хүлээн авч буй дуудлага бүрээсээ мөнгө цуглуулж, сайн үйлсийн ажилд хөрөнгө оруулах боломжтой гэнэ. “Дандаа зарлагадана гэж юу байх вэ? Орлоготой яриа” хэмээн онцолсон нь ийм учиртай байжээ. Түүнчлэн хувийн тохиргоо хийх боломжтой нь таалагдсан. Жишээ нь шөнийн цагаар дуудлага авахгүй байх, шаардлагатай тохиолдолд дугаараа нууцлах, тэр ч бүү хэл хөгжилдмөөр санагдсан үедээ дуу хоолойгоо өөрчлөх, завгүй үедээ бүртгэлтэй өөр дугаар луу дуудлагаа шилжүүлэх зэргээр өөрт тухтай байдлаар тохируулж болдог. ### ХЭРХЭН АШИГЛАХ ВЭ? Дугаараа бүртгүүлээд шинэхэн цахим дугаартай болох нь хялбар юм. Сим картгүй, гарт баригдах зүйлгүй болоод ч тэр үү бүр хэтэрхий амархан санагдсан шүү. Ингээд л дугаартай болчхож байгаа юм уу гэж бодсоор 72 эхлэлтэй “cool” дугаараараа анхны дуудлагаа хийж, алс хол суугаа найзынхаа амар мэндийг асуулаа. 1000 төгрөгөөр дугаар худалдан авахад 500 нэгж дагалдан ирсэн ба Японд суугаа найзтайгаа нэлээд ярьсны дараа 260 төгрөг дансанд маань үлдсэн байлаа. * App Store, Google Play-ээс аппликейшнээ татах * Өөрийн нэр дээр бүртгэлтэй гар утасны дугаараараа бүртгүүлэх * 72 эхлэлтэй цахим дугаараа сонгох * Дурын багцаа идэвхжүүлэх Та дараах багцуудаас сонгох боломжтой бөгөөд 1’000, 5’000, 10’000, 20’000 төгрөгний нэгжүүдээс худалдан авах аж. Аппликейшнийг ЭНД дарж татна уу.
https://unread.today/c/2193	Номын тухай	Undral Amarsaikhan	2019-11-02T00:00:00	11 сарын 2, 2019	Номын тойм - Bad Blood: Худал хуурмагаар дүүрсэн стартапын дэлхийг мэхэлсэн түүх	<div class="article-body"> <h2><span style='color: rgb(51, 51, 51); font-family: "SF Pro Display", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 20.4px;'>Сан Францискод энэ жилийн </span><a href="https://www.dailymail.co.uk/news/article-7635353/Elizabeth-Holmes-Halloween-outfits-spark-black-turtleneck-shortage-San-Francisco.html" target="_blank" style='background-color: rgb(255, 255, 255); font-family: "SF Pro Display", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 20.4px;'>"Сүнсний баяр"-ын хамгийн эрэлттэй өмсгөл нь</a><span style='color: rgb(51, 51, 51); font-family: "SF Pro Display", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 20.4px;'> хар хоолойтой цамц байжээ. Зарим газруудад урт дараалал үүсэж, ихэнх газрууд "Дууссан" гэсэн шошго хадсан байв. Уг нь энэ баяраар ямар нэгэн чөтгөр сүнс, алдартай кино, хүүхэлдэйн дүрийг л хүмүүс сонгодог байхад өдөр тутам өмсдөг энгийн л хувцсыг сонгодог нь ямар учиртай юм бол гэж зарим хүн гайхаж магад. Тэгвэл Цахиурын хөндийд бол энэ цамцыг өдгөө "домог" болтлоо яригдах болсон нэгэн хит болгож, эсрэг талын баатрын дүрээр хоногшуулчихсан учраас ингэж "хаданд гарсан" хэрэг л дээ. Өнөөдөр бид чухам энэ түүхийг өгүүлнэ.</span></h2><p>Түүний нэрийг Элизабет Холмес гэдэг. Нүдээ бараг цавчдаггүй гэмээр, гэнэтхэн харвал цочиж ч мэдмээр хурц харц, сонссон хүн эргэлзэм баргил хоолойгоор нь түүнийг дүрсэлж болно. Энэ нь түүнийг итгэлтэй, эрчтэй, хүчирхэг болгодог учир тэр нэгэн үе бараг бүх л тайзыг эзэлж, хамаг сэтгүүлийн нүүрийг чимэж явсанд гайхах зүйл үгүй. <br><br>2015 онд Форбес сэтгүүл түүнийг <a href="https://www.forbes.com/sites/forbespr/2015/05/27/forbes-announces-inaugural-list-of-americas-50-richest-self-made-women/" target="_blank">өөрийн хүчээр тэрбумтан болсон хамгийн залуу эмэгтэй</a> хэмээн зарлан тунхаглаж, 19 насандаа үүсгэн байгуулсан <a href="https://www.investopedia.com/articles/investing/020116/theranos-fallen-unicorn.asp" target="_blank">Theranos</a> нь 9 тэрбум доллараар үнэлэгдэх болов. Эрүүл мэндийн салбарт тэсрэлт хийх учиртай тэдний төхөөрөмжийн ачаар хүн бүрийн тойрч биш туулж гардаг шинжилгээ өгөх "зовлон" хормын төдийд л шийдэгдэх энгийн үйлдэл болох цагийг дэлхий нийт тэсэн ядан хүлээж байлаа. <br><br>Гэвч Wall Street Journal-ийн <a href="https://www.wsj.com/articles/theranos-has-struggled-with-blood-tests-1444881901" target="_blank">ганцхан нийтлэл</a> л түүний жинхэнэ төрхийг илчилж орхисон юм. Пулицерийн шагналт, алдарт сэтгүүлч <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/John_Carreyrou" target="_blank">Жон Кэррэйругийн</a> жил дамнуулан хийсэн сурвалжилга Цахиурын хөндийн хамгийн ирээдүйтэй стартапыг хормын дотор унагаж орхив. Тэдний технологи түүхий, шийдэл нь тодорхойгүй, тоонууд нь худал, амлалтууд нь хуурамч байсан нь ил болжээ. <br><br>Хэн ч ийм зүйл болно гэж бодоогүй байх. Хэргийн эзэн өөрөө ч эцэстээ бүх зүйл ингэж эргэнэ гэдгийг ухаараагүй мэт байлаа.<br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://www.unread.today/webroot/files/e56ed102d0d8e08bd7c6694164cebae4.jpeg"></p><p>Тэр 7 насандаа л цаг хугацаагаар аялах машин зохион бүтээхээр шийдэж, тэмдэглэлийн дэвтрээ төвөгтэй зураглал, дүрслэл, шийдлээр дүүргэж байж. 9 настайдаа өөрийнхөө зорилгыг тэрбумтан болно хэмээн тодорхойлсон тэр "Яагаад ерөнхийлөгч биш гэж?" гэсэн хамаатныхаа асуултад "миний дансанд тэрбум доллар байх учраас ерөнхийлөгч надтай гэрлэх болно доо" гэж хариулсан гэдэг. Чухам энэ хариултаар нь л түүний карьерыг тэр чигт нь тодорхойлж болох юм шиг санагддаг юм. Тэр бүгдийг өөрийн болгохыг хүсдэг, тэгэхийн тулд юуг ч хийхээс буцахгүй нэгэн болон өсжээ. <br><br>Стэнфордын их сургуульд суралцаж байхдаа тэр Theranos-ийг байгуулжээ. 19-р зууны дунд үед Унгараас цагаачилж Америкт ирсэн өвөг эцэг нь одоо ч алдартай брэнд хэвээр буй <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Fleischmann%27s_Yeast" target="_blank">Fleischmann's Yeast</a>-ийг үүсгэн байгуулж байсан бол эцэг нь эрчим хүчний томоохон компаниудын нэг асан Enron-ий дэд ерөнхийлөгчөөр ажиллаж байв. Тиймдээ ч түүнд энтрепренерийн замыг сонгох нь тийм ч хол зүйл байсангүй. Гэр бүлийнхэн нь ч үргэлж өндөр хүлээлт тавьдаг, тэр хэрээр итгэдэг байсан учраас анхны хөрөнгө оруулалтыг нь огтхон ч эргэлзэлгүй хийсэн хэрэг.<br><br>Элизабет зүүнээс айдаг тухайгаа, тэр нь ганцхан дусал цусаар иж бүрэн шинжилгээ хийдэг төхөөрөмж олох сэдлийг төрүүлсэн гэдгээ хэд хэдэн удаа дурдсан байдаг. Гэхдээ хайртай <a href="https://www.refinery29.com/en-us/elizabeth-holmes-family-worth-rich-parents-grandparents" target="_blank">авга ахынх нь гэнэтийн үхэл</a> түүнд ямар нэгэн зүйл буруу байгааг ухааруулсан аж. Хорт хавдартай болсон гэдгээ дэндүү хожуу ухаарсан авгад нь тогтмол хяналтад байж, хурдан бөгөөд хямдхан аргаар биеэ хянах боломж байсан бол үйл явдал огт өөрөөр эргэх байсныг тэр мэдэрсэн юм. Ганцхан хором юутай ч харьцуулшгүй үнэтэй байдаг өвчтөнүүдэд тэр шинэ боломж олгохыг хүсжээ. Түүний төхөөрөмж үнэхээр л хувьсал хийхээр нөлөөтэй байсанд эргэлзэх хэрэггүй.<br><br>Ганцхан л асуудал байсан нь түүний технологи огт ажиллахгүй байв.</p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://www.unread.today/webroot/files/d42fd6836d62fb416c61431830dd2927.gif"></p><blockquote><p><i>Дүрслэлийн эх сурвалж: Bloomberg</i></p> </blockquote><p>Хенри Киссинжер, Билл Клинтон, Карлос Слим, Руперт Мюрдок, Ларри Эллисон, Уолтоны гэр бүлийнхэн. Түүхэн дэх хамгийн алдартай дипломатч, Америкийн хамгийн алдартай ерөнхийлөгч, нэгэн үе дэлхийн хамгийн баян хүнээр тодорч байсан Мексик тэрбумтан, хамгийн том медиа сүлжээг атгаж буй могул, технологийн салбарын хамгийн амжилттай энтрепренерүүдийн нэг, Уолмартыг эзэмшигч гэр бүл. Эдгээр хүмүүсийг юу нэгтгэдэг вэ? <br><br>Та хариултыг нь сонсоод итгэхгүй ч байж магад. <br><br>Тэд бүгд Элизабетийн хохирогчид. Намтар, замналыг нь харвал хэр баргийн зүйлд хууртахааргүй, нугарахааргүй, бас хөөрөхөөргүй хүмүүс. Гэвч тэд бүгд ямар нэгэн байдлаар түүнтэй холбогдож, танилцуулгад нь уярсандаа бүр удирдах зөвлөлд нь сууж, хамгийн том хамгаалагч нь болж, түүгээр ч зогсохгүй бөөн мөнгөөр хөрөнгө оруулсан эрхмүүд юм. <br><br>Энэ номонд Элизабет өөрийн болон гэр бүлийн харилцаа холбоогоо ашиглаж, мөн бусдыг ятган итгүүлэх онцгой чадвараараа хэрхэн <a href="https://www.crunchbase.com/organization/theranos#section-overview" target="_blank">1.4 тэрбум долларыг босгож</a>, үндэстэн дамнасан корпорациудтай түншлэл үүсгэж чадсаныг өгүүлдэг нь сонирхолтой. Түүнд итгэсэн хөрөнгө оруулагчид <a href="https://www.businessinsider.com/who-invested-in-theranos-betsy-devos-walmart-heirs-2018-5" target="_blank">600 сая долларын хохирол амссан</a> тухай мэдээ сүүлд гарсан байдаг. <br><br>Энэ түүх "өөдөө шидсэн чулуу өөрийн толгой" дээр гэдэг үгийг өөрийн эрхгүй санагдуулна. Түүнд асуудал үүсэж байгааг, болохгүй зүйл их байгааг сануулж, анхааруулж байсан хүн зөндөө байв. Компанийн засаглал, дотоод үйл ажиллагаа, соёлын асуудлаа гадаад ертөнцөөс бүрэн тусгаарлаж, нууцын зэрэглэлтэйд тооцдогоос нэгээс илүү жил "тэсдэг" ажилтан бараг байгаагүй нь хэний ч анзаараагүй зүйл. Айдас хүйдэс дагуулсан компанийн соёл тодорхойгүй байдал үүсгэж, асуулт тавьсан хүн бүрийг "там" мэт нөхцөлд оруулдгийг нь уншаад дотор сэртхийм. Бүр уур ч хүрмээр. Бас яаж ийм удаан тэссэн байна аа гэж гайхмаар. Стартап эхлүүлж буй энтрепренерүүд, баг ахлах болсон шинэхэн менежерүүдэд заавал уншиж, заавал сургамж авах учиртай үйл явдал. <br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://www.unread.today/webroot/files/14230b9fd345e845649c712af5e0ee5c.jpg"></p><p>Элизабетийг эмэгтэй Стив Жобс хэмээн өргөмжлөхөд хамгийн ихээр баярлаж байсан хүн нь тэр өөрөө байв. <a href="https://www.businessinsider.com/elizabeth-holmes-theranos-steve-jobs-obsession-2018-5" target="_blank">Шүтээнээ дууриаж</a> шүүгээгээ нэг л хувцсаар, өнөөх хоолойтой цамцаар дүүргэж, байнга өмсөх болжээ. Жобсын хөдөлгөөн, хэлдэг үгс, харизма, алсын хараа, бүр адайр аашийг нь хүртэл өөртөө наах гэж тэр оролдсон. Сургуулиа хаясныг нь мартъя. Бүр оффисын тохижилтоо хүртэл түүнээс санаа авч засаж байсан гээд л бод. <br><br>Гэвч тэр "<a href="https://www.forbes.com/sites/dereklidow/2018/06/18/the-theranos-scandal-what-happens-when-you-misunderstand-steve-jobs/#5f58ee867b42" target="_blank">галууг дуурайж хэрээ хөлөө хөлдөөнө</a>" гэдэг шиг л хөглөж орхисон. <br><br>Хувийн амбиц, хувийн нэр алдрыг эхэнд тавьж, гол чигээ, өөрийг нь төдий зэрэгт хүргэсэн бүхнээс холдох нь юунд хүргэдгийг Холмесийн түүх танд ямар ч нэмэлт хачиргүй харуулах болно. Зохиолч зарим тохиолдолд хэт нэг талыг барьсан мэт санагдаж магадгүй. Холмесийн сэтгэгдэл энэ номонд огт байхгүй. Гэхдээ тэр өөрийнхөө "бусдыг мэхлэх" гэж зохиосон үлгэрт өөрөө ч үнэхээр итгэж байсан мэт санагддаг. Өөр нэг шүтээнийнхээ нэрээр буюу "Эдисон" гэж нэрлэсэн төхөөрөмжийнхөө демог үзүүлэхдээ урьдчилж бэлдсэн зохиол тоглуулах, 100 мянган долларын орлогыг<a href="https://www.cnbc.com/2018/03/14/theranos-president-exaggerated-revenue-by-1000x-says-sec.html" target="_blank"> 100 сая гэж засаж бичих зэргээр </a>нэг хууралт нь нэлээд хэдэн хууралт болж, сүүлдээ чөтгөрийн тойргоосоо гарч чадахгүй ч болчихсон мэт.<br><br>Магадгүй тэр өөрийн хийж буй зүйлд хэт итгэчихсэн, бүр дэндүү улайрчихсан суутан байж мэднэ. Түүнд ахиад багахан цаг л хэрэгтэй байсан ч байж магад. Эсвэл тэр зүгээр л сэтгэцийн эмгэгтэй нэгэн ч байсан юм шиг. Бээжинд солилцооны хөтөлбөрөөр явахдаа танилцсан, <a href="https://www.refinery29.com/en-us/2019/03/227176/elizabeth-holmes-sunny-balwani-relationship-explained" target="_blank">19 насаар ах дурлалт залуу Санни </a>нь ч сөргөөр нөлөөлөөд байсан юм шиг. Бүр багаасаа мэдрэх болсон дарамт нь, алдах эрхгүй мэт карьер нь, хэт төгс гэж санагдуулах амжилтууд нь түүнийг сохроосон ч байж магадгүй. <b><br></b><br>Бодит үнэнийг магадгүй тэр өөрөө л хэзээ нэгэн цагт ил болгох учиртай юм шиг. Эсвэл өөрөө ч будилчихсан төөрч яваа юм билүү. <br></p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Төгсгөлийн оронд</h3><p><i>Энэ номыг уншиж дуусахад сэтгүүл зүйд итгэх итгэл маань дахин хүчтэй сэргэсэн юм. Ж.Кэррэйру эрэн сурвалжлах ажиллагаагаа нэгэн даруухан блоггерийн эргэлзсэн асуултаас эхлүүлж, цаашлах тусмаа улам төвөгтэй, улам адармаатай болох нүх рүү уначихсан хэрэг. Гэхдээ түүнийг дэмжих баг, хамтрагчид байсан нь цагаан атаархал төрүүлмээр. Theranos <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/David_Boies" target="_blank">Америкийн хамгийн алдартай хуулийн фирмийг хөлсөлж</a>, янз бүрийн явуулга, санаанд багтамгүй сүрдүүлэг тэргүүтэй бохир аргуудыг ашигласан ч түүнийг мохоож чадаагүй. <br><br>Үүнтэй холбоотой өөр нэг бахдал төрүүлсэн түүх нь <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Rupert_Murdoch" target="_blank">Р.Мюрдокийн </a>тухай байв. Fox News, Sky, 21st Century, The Times, The Sun зэрэг топ брэндүүдийг багтаасан үндэстэн дамнасан медиа эзэнт гүрэн News Corp-ийг үүсгэн байгуулагч, 88 настай тэрбумтны талаар ихэнх газар л "сөрөг" мэдээлэл гардаг юм. Төрийн тэргүүд, олигархиудтай найз нөхдийн харилцаатай тэр өөрийн мэдлийн сувгуудыг ашиглан ард иргэдийн тархийг угааж, манипуляц хийдэг гээд л олон мэдээг та ч сонссон байх.</i><i><br></i><i><br></i><i>Өөрийнх нь мэдэлд харьяалагддаг Wall Street Journal Элизабет Холмесыг нэгмөсөн "үгүй хийх" цуврал сурвалжилга бэлтгэн бэлэн болгож байхтай зэрэгцэн Р.Мюрдок Theranos-д хөрөнгө оруулахаар нэгэнт шийдээд байжээ. Элизабет зориуд яг энэ цагийг тааруулан түүнийг онилсон эсэхийг мэдэхгүй ч WSJ-ийн редакцын цацах мэдээ компанийн нэр хүндэд нөлөөлж магадгүйг тэр тогтмол сануулсаар байсан гэдэг. Гэвч Мюрдок "хэрвээ худлаа хуурмаг, хөгийн мэдээ байвал манай редакторууд угаасаа нийтлэхийг зөвшөөрөхгүй. Тэгээд ч би редакцын ажилд оролцдоггүй, эрх чөлөө, эрх мэдлийг нь өгдөг" гэсэн байр сууриндаа үнэнчээр зогсжээ. Кэррэйру болон түүний багийнханд, түүний харьяанд ажилладаг мянга мянган сэтгүүлчдэд, дэлхий даяарх сая сая мэргэжил нэгтнүүдэд энэ мэдээ ямар их урам зориг, цааш улам эрчтэй ажиллах сэдлийг өгсөн бол гэхээс бүр ч их сэтгэл хөдөлнө. </i><i><br></i><i><br></i><i>Үр дүнд нь Мюрдокийн оруулсан 125 сая долларын хөрөнгө оруулалт <a href="https://www.businessinsider.com/rupert-murdoch-sells-theranos-stake-2017-3" target="_blank">ганцхан долларын үнэтэй болсон </a>юм. </i><i>Гэхдээ түүнийг зүгээр санамсаргүйгээр медиа могул болчихоогүйг, зарчим гэдэг ямархан үнэ цэн дагуулдгийг энэ жишээ уншигчдад сануулна.</i><i><br></i><i><br></i><i>Харин Элизабетийн хувьд юу болж өнгөрөв? Түүний </i><i>4.5 тэрбум долларын хөрөнгө ямар ч үнэгүй болж, өр шир, нэхэмжлэхдээ дарагдсан компанийнхаа дампуурлыг зарлахаас өөр аргагүй болов. Шүүхээс хорих ял оноох нь цаг хугацааны л хэрэг болсон мэт дуулдана. </i><i><br></i><i><br></i><i>Нэгэн үе охидын үлгэрлэх шүтээн нь, Цахиурын хөндийн урдаа барих нүүр царай нь байсан тэр одоо Халловины баяраар хувирдаг эсрэг талын баатар болж орхисон нь гунигтай.</i></p> </div>	Сан Францискод энэ жилийн "Сүнсний баяр"-ын хамгийн эрэлттэй өмсгөл нь хар хоолойтой цамц байжээ. Зарим газруудад урт дараалал үүсэж, ихэнх газрууд "Дууссан" гэсэн шошго хадсан байв. Уг нь энэ баяраар ямар нэгэн чөтгөр сүнс, алдартай кино, хүүхэлдэйн дүрийг л хүмүүс сонгодог байхад өдөр тутам өмсдөг энгийн л хувцсыг сонгодог нь ямар учиртай юм бол гэж зарим хүн гайхаж магад. Тэгвэл Цахиурын хөндийд бол энэ цамцыг өдгөө "домог" болтлоо яригдах болсон нэгэн хит болгож, эсрэг талын баатрын дүрээр хоногшуулчихсан учраас ингэж "хаданд гарсан" хэрэг л дээ. Өнөөдөр бид чухам энэ түүхийг өгүүлнэ. Түүний нэрийг Элизабет Холмес гэдэг. Нүдээ бараг цавчдаггүй гэмээр, гэнэтхэн харвал цочиж ч мэдмээр хурц харц, сонссон хүн эргэлзэм баргил хоолойгоор нь түүнийг дүрсэлж болно. Энэ нь түүнийг итгэлтэй, эрчтэй, хүчирхэг болгодог учир тэр нэгэн үе бараг бүх л тайзыг эзэлж, хамаг сэтгүүлийн нүүрийг чимэж явсанд гайхах зүйл үгүй. 2015 онд Форбес сэтгүүл түүнийг өөрийн хүчээр тэрбумтан болсон хамгийн залуу эмэгтэй хэмээн зарлан тунхаглаж, 19 насандаа үүсгэн байгуулсан Theranos нь 9 тэрбум доллараар үнэлэгдэх болов. Эрүүл мэндийн салбарт тэсрэлт хийх учиртай тэдний төхөөрөмжийн ачаар хүн бүрийн тойрч биш туулж гардаг шинжилгээ өгөх "зовлон" хормын төдийд л шийдэгдэх энгийн үйлдэл болох цагийг дэлхий нийт тэсэн ядан хүлээж байлаа. Гэвч Wall Street Journal-ийн ганцхан нийтлэл л түүний жинхэнэ төрхийг илчилж орхисон юм. Пулицерийн шагналт, алдарт сэтгүүлч Жон Кэррэйругийн жил дамнуулан хийсэн сурвалжилга Цахиурын хөндийн хамгийн ирээдүйтэй стартапыг хормын дотор унагаж орхив. Тэдний технологи түүхий, шийдэл нь тодорхойгүй, тоонууд нь худал, амлалтууд нь хуурамч байсан нь ил болжээ. Хэн ч ийм зүйл болно гэж бодоогүй байх. Хэргийн эзэн өөрөө ч эцэстээ бүх зүйл ингэж эргэнэ гэдгийг ухаараагүй мэт байлаа. Тэр 7 насандаа л цаг хугацаагаар аялах машин зохион бүтээхээр шийдэж, тэмдэглэлийн дэвтрээ төвөгтэй зураглал, дүрслэл, шийдлээр дүүргэж байж. 9 настайдаа өөрийнхөө зорилгыг тэрбумтан болно хэмээн тодорхойлсон тэр "Яагаад ерөнхийлөгч биш гэж?" гэсэн хамаатныхаа асуултад "миний дансанд тэрбум доллар байх учраас ерөнхийлөгч надтай гэрлэх болно доо" гэж хариулсан гэдэг. Чухам энэ хариултаар нь л түүний карьерыг тэр чигт нь тодорхойлж болох юм шиг санагддаг юм. Тэр бүгдийг өөрийн болгохыг хүсдэг, тэгэхийн тулд юуг ч хийхээс буцахгүй нэгэн болон өсжээ. Стэнфордын их сургуульд суралцаж байхдаа тэр Theranos-ийг байгуулжээ. 19-р зууны дунд үед Унгараас цагаачилж Америкт ирсэн өвөг эцэг нь одоо ч алдартай брэнд хэвээр буй Fleischmann's Yeast -ийг үүсгэн байгуулж байсан бол эцэг нь эрчим хүчний томоохон компаниудын нэг асан Enron-ий дэд ерөнхийлөгчөөр ажиллаж байв. Тиймдээ ч түүнд энтрепренерийн замыг сонгох нь тийм ч хол зүйл байсангүй. Гэр бүлийнхэн нь ч үргэлж өндөр хүлээлт тавьдаг, тэр хэрээр итгэдэг байсан учраас анхны хөрөнгө оруулалтыг нь огтхон ч эргэлзэлгүй хийсэн хэрэг. Элизабет зүүнээс айдаг тухайгаа, тэр нь ганцхан дусал цусаар иж бүрэн шинжилгээ хийдэг төхөөрөмж олох сэдлийг төрүүлсэн гэдгээ хэд хэдэн удаа дурдсан байдаг. Гэхдээ хайртай авга ахынх нь гэнэтийн үхэл түүнд ямар нэгэн зүйл буруу байгааг ухааруулсан аж. Хорт хавдартай болсон гэдгээ дэндүү хожуу ухаарсан авгад нь тогтмол хяналтад байж, хурдан бөгөөд хямдхан аргаар биеэ хянах боломж байсан бол үйл явдал огт өөрөөр эргэх байсныг тэр мэдэрсэн юм. Ганцхан хором юутай ч харьцуулшгүй үнэтэй байдаг өвчтөнүүдэд тэр шинэ боломж олгохыг хүсжээ. Түүний төхөөрөмж үнэхээр л хувьсал хийхээр нөлөөтэй байсанд эргэлзэх хэрэггүй. Ганцхан л асуудал байсан нь түүний технологи огт ажиллахгүй байв. Дүрслэлийн эх сурвалж: Bloomberg Хенри Киссинжер, Билл Клинтон, Карлос Слим, Руперт Мюрдок, Ларри Эллисон, Уолтоны гэр бүлийнхэн. Түүхэн дэх хамгийн алдартай дипломатч, Америкийн хамгийн алдартай ерөнхийлөгч, нэгэн үе дэлхийн хамгийн баян хүнээр тодорч байсан Мексик тэрбумтан, хамгийн том медиа сүлжээг атгаж буй могул, технологийн салбарын хамгийн амжилттай энтрепренерүүдийн нэг, Уолмартыг эзэмшигч гэр бүл. Эдгээр хүмүүсийг юу нэгтгэдэг вэ? Та хариултыг нь сонсоод итгэхгүй ч байж магад. Тэд бүгд Элизабетийн хохирогчид. Намтар, замналыг нь харвал хэр баргийн зүйлд хууртахааргүй, нугарахааргүй, бас хөөрөхөөргүй хүмүүс. Гэвч тэд бүгд ямар нэгэн байдлаар түүнтэй холбогдож, танилцуулгад нь уярсандаа бүр удирдах зөвлөлд нь сууж, хамгийн том хамгаалагч нь болж, түүгээр ч зогсохгүй бөөн мөнгөөр хөрөнгө оруулсан эрхмүүд юм. Энэ номонд Элизабет өөрийн болон гэр бүлийн харилцаа холбоогоо ашиглаж, мөн бусдыг ятган итгүүлэх онцгой чадвараараа хэрхэн 1.4 тэрбум долларыг босгож , үндэстэн дамнасан корпорациудтай түншлэл үүсгэж чадсаныг өгүүлдэг нь сонирхолтой. Түүнд итгэсэн хөрөнгө оруулагчид 600 сая долларын хохирол амссан тухай мэдээ сүүлд гарсан байдаг. Энэ түүх "өөдөө шидсэн чулуу өөрийн толгой" дээр гэдэг үгийг өөрийн эрхгүй санагдуулна. Түүнд асуудал үүсэж байгааг, болохгүй зүйл их байгааг сануулж, анхааруулж байсан хүн зөндөө байв. Компанийн засаглал, дотоод үйл ажиллагаа, соёлын асуудлаа гадаад ертөнцөөс бүрэн тусгаарлаж, нууцын зэрэглэлтэйд тооцдогоос нэгээс илүү жил "тэсдэг" ажилтан бараг байгаагүй нь хэний ч анзаараагүй зүйл. Айдас хүйдэс дагуулсан компанийн соёл тодорхойгүй байдал үүсгэж, асуулт тавьсан хүн бүрийг "там" мэт нөхцөлд оруулдгийг нь уншаад дотор сэртхийм. Бүр уур ч хүрмээр. Бас яаж ийм удаан тэссэн байна аа гэж гайхмаар. Стартап эхлүүлж буй энтрепренерүүд, баг ахлах болсон шинэхэн менежерүүдэд заавал уншиж, заавал сургамж авах учиртай үйл явдал. Элизабетийг эмэгтэй Стив Жобс хэмээн өргөмжлөхөд хамгийн ихээр баярлаж байсан хүн нь тэр өөрөө байв. Шүтээнээ дууриаж шүүгээгээ нэг л хувцсаар, өнөөх хоолойтой цамцаар дүүргэж, байнга өмсөх болжээ. Жобсын хөдөлгөөн, хэлдэг үгс, харизма, алсын хараа, бүр адайр аашийг нь хүртэл өөртөө наах гэж тэр оролдсон. Сургуулиа хаясныг нь мартъя. Бүр оффисын тохижилтоо хүртэл түүнээс санаа авч засаж байсан гээд л бод. Гэвч тэр " галууг дуурайж хэрээ хөлөө хөлдөөнө " гэдэг шиг л хөглөж орхисон. Хувийн амбиц, хувийн нэр алдрыг эхэнд тавьж, гол чигээ, өөрийг нь төдий зэрэгт хүргэсэн бүхнээс холдох нь юунд хүргэдгийг Холмесийн түүх танд ямар ч нэмэлт хачиргүй харуулах болно. Зохиолч зарим тохиолдолд хэт нэг талыг барьсан мэт санагдаж магадгүй. Холмесийн сэтгэгдэл энэ номонд огт байхгүй. Гэхдээ тэр өөрийнхөө "бусдыг мэхлэх" гэж зохиосон үлгэрт өөрөө ч үнэхээр итгэж байсан мэт санагддаг. Өөр нэг шүтээнийнхээ нэрээр буюу "Эдисон" гэж нэрлэсэн төхөөрөмжийнхөө демог үзүүлэхдээ урьдчилж бэлдсэн зохиол тоглуулах, 100 мянган долларын орлогыг 100 сая гэж засаж бичих зэргээр нэг хууралт нь нэлээд хэдэн хууралт болж, сүүлдээ чөтгөрийн тойргоосоо гарч чадахгүй ч болчихсон мэт. Магадгүй тэр өөрийн хийж буй зүйлд хэт итгэчихсэн, бүр дэндүү улайрчихсан суутан байж мэднэ. Түүнд ахиад багахан цаг л хэрэгтэй байсан ч байж магад. Эсвэл тэр зүгээр л сэтгэцийн эмгэгтэй нэгэн ч байсан юм шиг. Бээжинд солилцооны хөтөлбөрөөр явахдаа танилцсан, 19 насаар ах дурлалт залуу Санни нь ч сөргөөр нөлөөлөөд байсан юм шиг. Бүр багаасаа мэдрэх болсон дарамт нь, алдах эрхгүй мэт карьер нь, хэт төгс гэж санагдуулах амжилтууд нь түүнийг сохроосон ч байж магадгүй. Бодит үнэнийг магадгүй тэр өөрөө л хэзээ нэгэн цагт ил болгох учиртай юм шиг. Эсвэл өөрөө ч будилчихсан төөрч яваа юм билүү. Төгсгөлийн оронд Энэ номыг уншиж дуусахад сэтгүүл зүйд итгэх итгэл маань дахин хүчтэй сэргэсэн юм. Ж.Кэррэйру эрэн сурвалжлах ажиллагаагаа нэгэн даруухан блоггерийн эргэлзсэн асуултаас эхлүүлж, цаашлах тусмаа улам төвөгтэй, улам адармаатай болох нүх рүү уначихсан хэрэг. Гэхдээ түүнийг дэмжих баг, хамтрагчид байсан нь цагаан атаархал төрүүлмээр. Theranos Америкийн хамгийн алдартай хуулийн фирмийг хөлсөлж , янз бүрийн явуулга, санаанд багтамгүй сүрдүүлэг тэргүүтэй бохир аргуудыг ашигласан ч түүнийг мохоож чадаагүй. Үүнтэй холбоотой өөр нэг бахдал төрүүлсэн түүх нь Р.Мюрдокийн тухай байв. Fox News, Sky, 21st Century, The Times, The Sun зэрэг топ брэндүүдийг багтаасан үндэстэн дамнасан медиа эзэнт гүрэн News Corp-ийг үүсгэн байгуулагч, 88 настай тэрбумтны талаар ихэнх газар л "сөрөг" мэдээлэл гардаг юм. Төрийн тэргүүд, олигархиудтай найз нөхдийн харилцаатай тэр өөрийн мэдлийн сувгуудыг ашиглан ард иргэдийн тархийг угааж, манипуляц хийдэг гээд л олон мэдээг та ч сонссон байх. Өөрийнх нь мэдэлд харьяалагддаг Wall Street Journal Элизабет Холмесыг нэгмөсөн "үгүй хийх" цуврал сурвалжилга бэлтгэн бэлэн болгож байхтай зэрэгцэн Р.Мюрдок Theranos-д хөрөнгө оруулахаар нэгэнт шийдээд байжээ. Элизабет зориуд яг энэ цагийг тааруулан түүнийг онилсон эсэхийг мэдэхгүй ч WSJ-ийн редакцын цацах мэдээ компанийн нэр хүндэд нөлөөлж магадгүйг тэр тогтмол сануулсаар байсан гэдэг. Гэвч Мюрдок "хэрвээ худлаа хуурмаг, хөгийн мэдээ байвал манай редакторууд угаасаа нийтлэхийг зөвшөөрөхгүй. Тэгээд ч би редакцын ажилд оролцдоггүй, эрх чөлөө, эрх мэдлийг нь өгдөг" гэсэн байр сууриндаа үнэнчээр зогсжээ. Кэррэйру болон түүний багийнханд, түүний харьяанд ажилладаг мянга мянган сэтгүүлчдэд, дэлхий даяарх сая сая мэргэжил нэгтнүүдэд энэ мэдээ ямар их урам зориг, цааш улам эрчтэй ажиллах сэдлийг өгсөн бол гэхээс бүр ч их сэтгэл хөдөлнө. Үр дүнд нь Мюрдокийн оруулсан 125 сая долларын хөрөнгө оруулалт ганцхан долларын үнэтэй болсон юм. Гэхдээ түүнийг зүгээр санамсаргүйгээр медиа могул болчихоогүйг, зарчим гэдэг ямархан үнэ цэн дагуулдгийг энэ жишээ уншигчдад сануулна. Харин Элизабетийн хувьд юу болж өнгөрөв? Түүний 4.5 тэрбум долларын хөрөнгө ямар ч үнэгүй болж, өр шир, нэхэмжлэхдээ дарагдсан компанийнхаа дампуурлыг зарлахаас өөр аргагүй болов. Шүүхээс хорих ял оноох нь цаг хугацааны л хэрэг болсон мэт дуулдана. Нэгэн үе охидын үлгэрлэх шүтээн нь, Цахиурын хөндийн урдаа барих нүүр царай нь байсан тэр одоо Халловины баяраар хувирдаг эсрэг талын баатар болж орхисон нь гунигтай.	Сан Францискод энэ жилийн "Сүнсний баяр"-ын хамгийн эрэлттэй өмсгөл нь хар хоолойтой цамц байжээ. Зарим газруудад урт дараалал үүсэж, ихэнх газрууд "Дууссан" гэсэн шошго хадсан байв. Уг нь энэ баяраар ямар нэгэн чөтгөр сүнс, алдартай кино, хүүхэлдэйн дүрийг л хүмүүс сонгодог байхад өдөр тутам өмсдөг энгийн л хувцсыг сонгодог нь ямар учиртай юм бол гэж зарим хүн гайхаж магад. Тэгвэл Цахиурын хөндийд бол энэ цамцыг өдгөө "домог" болтлоо яригдах болсон нэгэн хит болгож, эсрэг талын баатрын дүрээр хоногшуулчихсан учраас ингэж "хаданд гарсан" хэрэг л дээ. Өнөөдөр бид чухам энэ түүхийг өгүүлнэ. Түүний нэрийг Элизабет Холмес гэдэг. Нүдээ бараг цавчдаггүй гэмээр, гэнэтхэн харвал цочиж ч мэдмээр хурц харц, сонссон хүн эргэлзэм баргил хоолойгоор нь түүнийг дүрсэлж болно. Энэ нь түүнийг итгэлтэй, эрчтэй, хүчирхэг болгодог учир тэр нэгэн үе бараг бүх л тайзыг эзэлж, хамаг сэтгүүлийн нүүрийг чимэж явсанд гайхах зүйл үгүй. 2015 онд Форбес сэтгүүл түүнийг өөрийн хүчээр тэрбумтан болсон хамгийн залуу эмэгтэй хэмээн зарлан тунхаглаж, 19 насандаа үүсгэн байгуулсан Theranos нь 9 тэрбум доллараар үнэлэгдэх болов. Эрүүл мэндийн салбарт тэсрэлт хийх учиртай тэдний төхөөрөмжийн ачаар хүн бүрийн тойрч биш туулж гардаг шинжилгээ өгөх "зовлон" хормын төдийд л шийдэгдэх энгийн үйлдэл болох цагийг дэлхий нийт тэсэн ядан хүлээж байлаа. Гэвч Wall Street Journal-ийн ганцхан нийтлэл л түүний жинхэнэ төрхийг илчилж орхисон юм. Пулицерийн шагналт, алдарт сэтгүүлч Жон Кэррэйругийн жил дамнуулан хийсэн сурвалжилга Цахиурын хөндийн хамгийн ирээдүйтэй стартапыг хормын дотор унагаж орхив. Тэдний технологи түүхий, шийдэл нь тодорхойгүй, тоонууд нь худал, амлалтууд нь хуурамч байсан нь ил болжээ. Хэн ч ийм зүйл болно гэж бодоогүй байх. Хэргийн эзэн өөрөө ч эцэстээ бүх зүйл ингэж эргэнэ гэдгийг ухаараагүй мэт байлаа. Тэр 7 насандаа л цаг хугацаагаар аялах машин зохион бүтээхээр шийдэж, тэмдэглэлийн дэвтрээ төвөгтэй зураглал, дүрслэл, шийдлээр дүүргэж байж. 9 настайдаа өөрийнхөө зорилгыг тэрбумтан болно хэмээн тодорхойлсон тэр "Яагаад ерөнхийлөгч биш гэж?" гэсэн хамаатныхаа асуултад "миний дансанд тэрбум доллар байх учраас ерөнхийлөгч надтай гэрлэх болно доо" гэж хариулсан гэдэг. Чухам энэ хариултаар нь л түүний карьерыг тэр чигт нь тодорхойлж болох юм шиг санагддаг юм. Тэр бүгдийг өөрийн болгохыг хүсдэг, тэгэхийн тулд юуг ч хийхээс буцахгүй нэгэн болон өсжээ. Стэнфордын их сургуульд суралцаж байхдаа тэр Theranos-ийг байгуулжээ. 19-р зууны дунд үед Унгараас цагаачилж Америкт ирсэн өвөг эцэг нь одоо ч алдартай брэнд хэвээр буй Fleischmann's Yeast-ийг үүсгэн байгуулж байсан бол эцэг нь эрчим хүчний томоохон компаниудын нэг асан Enron-ий дэд ерөнхийлөгчөөр ажиллаж байв. Тиймдээ ч түүнд энтрепренерийн замыг сонгох нь тийм ч хол зүйл байсангүй. Гэр бүлийнхэн нь ч үргэлж өндөр хүлээлт тавьдаг, тэр хэрээр итгэдэг байсан учраас анхны хөрөнгө оруулалтыг нь огтхон ч эргэлзэлгүй хийсэн хэрэг. Элизабет зүүнээс айдаг тухайгаа, тэр нь ганцхан дусал цусаар иж бүрэн шинжилгээ хийдэг төхөөрөмж олох сэдлийг төрүүлсэн гэдгээ хэд хэдэн удаа дурдсан байдаг. Гэхдээ хайртай авга ахынх нь гэнэтийн үхэл түүнд ямар нэгэн зүйл буруу байгааг ухааруулсан аж. Хорт хавдартай болсон гэдгээ дэндүү хожуу ухаарсан авгад нь тогтмол хяналтад байж, хурдан бөгөөд хямдхан аргаар биеэ хянах боломж байсан бол үйл явдал огт өөрөөр эргэх байсныг тэр мэдэрсэн юм. Ганцхан хором юутай ч харьцуулшгүй үнэтэй байдаг өвчтөнүүдэд тэр шинэ боломж олгохыг хүсжээ. Түүний төхөөрөмж үнэхээр л хувьсал хийхээр нөлөөтэй байсанд эргэлзэх хэрэггүй. Ганцхан л асуудал байсан нь түүний технологи огт ажиллахгүй байв. > Дүрслэлийн эх сурвалж: Bloomberg Хенри Киссинжер, Билл Клинтон, Карлос Слим, Руперт Мюрдок, Ларри Эллисон, Уолтоны гэр бүлийнхэн. Түүхэн дэх хамгийн алдартай дипломатч, Америкийн хамгийн алдартай ерөнхийлөгч, нэгэн үе дэлхийн хамгийн баян хүнээр тодорч байсан Мексик тэрбумтан, хамгийн том медиа сүлжээг атгаж буй могул, технологийн салбарын хамгийн амжилттай энтрепренерүүдийн нэг, Уолмартыг эзэмшигч гэр бүл. Эдгээр хүмүүсийг юу нэгтгэдэг вэ? Та хариултыг нь сонсоод итгэхгүй ч байж магад. Тэд бүгд Элизабетийн хохирогчид. Намтар, замналыг нь харвал хэр баргийн зүйлд хууртахааргүй, нугарахааргүй, бас хөөрөхөөргүй хүмүүс. Гэвч тэд бүгд ямар нэгэн байдлаар түүнтэй холбогдож, танилцуулгад нь уярсандаа бүр удирдах зөвлөлд нь сууж, хамгийн том хамгаалагч нь болж, түүгээр ч зогсохгүй бөөн мөнгөөр хөрөнгө оруулсан эрхмүүд юм. Энэ номонд Элизабет өөрийн болон гэр бүлийн харилцаа холбоогоо ашиглаж, мөн бусдыг ятган итгүүлэх онцгой чадвараараа хэрхэн 1.4 тэрбум долларыг босгож, үндэстэн дамнасан корпорациудтай түншлэл үүсгэж чадсаныг өгүүлдэг нь сонирхолтой. Түүнд итгэсэн хөрөнгө оруулагчид 600 сая долларын хохирол амссан тухай мэдээ сүүлд гарсан байдаг. Энэ түүх "өөдөө шидсэн чулуу өөрийн толгой" дээр гэдэг үгийг өөрийн эрхгүй санагдуулна. Түүнд асуудал үүсэж байгааг, болохгүй зүйл их байгааг сануулж, анхааруулж байсан хүн зөндөө байв. Компанийн засаглал, дотоод үйл ажиллагаа, соёлын асуудлаа гадаад ертөнцөөс бүрэн тусгаарлаж, нууцын зэрэглэлтэйд тооцдогоос нэгээс илүү жил "тэсдэг" ажилтан бараг байгаагүй нь хэний ч анзаараагүй зүйл. Айдас хүйдэс дагуулсан компанийн соёл тодорхойгүй байдал үүсгэж, асуулт тавьсан хүн бүрийг "там" мэт нөхцөлд оруулдгийг нь уншаад дотор сэртхийм. Бүр уур ч хүрмээр. Бас яаж ийм удаан тэссэн байна аа гэж гайхмаар. Стартап эхлүүлж буй энтрепренерүүд, баг ахлах болсон шинэхэн менежерүүдэд заавал уншиж, заавал сургамж авах учиртай үйл явдал. Элизабетийг эмэгтэй Стив Жобс хэмээн өргөмжлөхөд хамгийн ихээр баярлаж байсан хүн нь тэр өөрөө байв. Шүтээнээ дууриаж шүүгээгээ нэг л хувцсаар, өнөөх хоолойтой цамцаар дүүргэж, байнга өмсөх болжээ. Жобсын хөдөлгөөн, хэлдэг үгс, харизма, алсын хараа, бүр адайр аашийг нь хүртэл өөртөө наах гэж тэр оролдсон. Сургуулиа хаясныг нь мартъя. Бүр оффисын тохижилтоо хүртэл түүнээс санаа авч засаж байсан гээд л бод. Гэвч тэр "галууг дуурайж хэрээ хөлөө хөлдөөнө" гэдэг шиг л хөглөж орхисон. Хувийн амбиц, хувийн нэр алдрыг эхэнд тавьж, гол чигээ, өөрийг нь төдий зэрэгт хүргэсэн бүхнээс холдох нь юунд хүргэдгийг Холмесийн түүх танд ямар ч нэмэлт хачиргүй харуулах болно. Зохиолч зарим тохиолдолд хэт нэг талыг барьсан мэт санагдаж магадгүй. Холмесийн сэтгэгдэл энэ номонд огт байхгүй. Гэхдээ тэр өөрийнхөө "бусдыг мэхлэх" гэж зохиосон үлгэрт өөрөө ч үнэхээр итгэж байсан мэт санагддаг. Өөр нэг шүтээнийнхээ нэрээр буюу "Эдисон" гэж нэрлэсэн төхөөрөмжийнхөө демог үзүүлэхдээ урьдчилж бэлдсэн зохиол тоглуулах, 100 мянган долларын орлогыг 100 сая гэж засаж бичих зэргээр нэг хууралт нь нэлээд хэдэн хууралт болж, сүүлдээ чөтгөрийн тойргоосоо гарч чадахгүй ч болчихсон мэт. Магадгүй тэр өөрийн хийж буй зүйлд хэт итгэчихсэн, бүр дэндүү улайрчихсан суутан байж мэднэ. Түүнд ахиад багахан цаг л хэрэгтэй байсан ч байж магад. Эсвэл тэр зүгээр л сэтгэцийн эмгэгтэй нэгэн ч байсан юм шиг. Бээжинд солилцооны хөтөлбөрөөр явахдаа танилцсан, 19 насаар ах дурлалт залуу Санни нь ч сөргөөр нөлөөлөөд байсан юм шиг. Бүр багаасаа мэдрэх болсон дарамт нь, алдах эрхгүй мэт карьер нь, хэт төгс гэж санагдуулах амжилтууд нь түүнийг сохроосон ч байж магадгүй. Бодит үнэнийг магадгүй тэр өөрөө л хэзээ нэгэн цагт ил болгох учиртай юм шиг. Эсвэл өөрөө ч будилчихсан төөрч яваа юм билүү. ### Төгсгөлийн оронд Энэ номыг уншиж дуусахад сэтгүүл зүйд итгэх итгэл маань дахин хүчтэй сэргэсэн юм. Ж.Кэррэйру эрэн сурвалжлах ажиллагаагаа нэгэн даруухан блоггерийн эргэлзсэн асуултаас эхлүүлж, цаашлах тусмаа улам төвөгтэй, улам адармаатай болох нүх рүү уначихсан хэрэг. Гэхдээ түүнийг дэмжих баг, хамтрагчид байсан нь цагаан атаархал төрүүлмээр. Theranos Америкийн хамгийн алдартай хуулийн фирмийг хөлсөлж, янз бүрийн явуулга, санаанд багтамгүй сүрдүүлэг тэргүүтэй бохир аргуудыг ашигласан ч түүнийг мохоож чадаагүй. Үүнтэй холбоотой өөр нэг бахдал төрүүлсэн түүх нь Р.Мюрдокийн тухай байв. Fox News, Sky, 21st Century, The Times, The Sun зэрэг топ брэндүүдийг багтаасан үндэстэн дамнасан медиа эзэнт гүрэн News Corp-ийг үүсгэн байгуулагч, 88 настай тэрбумтны талаар ихэнх газар л "сөрөг" мэдээлэл гардаг юм. Төрийн тэргүүд, олигархиудтай найз нөхдийн харилцаатай тэр өөрийн мэдлийн сувгуудыг ашиглан ард иргэдийн тархийг угааж, манипуляц хийдэг гээд л олон мэдээг та ч сонссон байх.Өөрийнх нь мэдэлд харьяалагддаг Wall Street Journal Элизабет Холмесыг нэгмөсөн "үгүй хийх" цуврал сурвалжилга бэлтгэн бэлэн болгож байхтай зэрэгцэн Р.Мюрдок Theranos-д хөрөнгө оруулахаар нэгэнт шийдээд байжээ. Элизабет зориуд яг энэ цагийг тааруулан түүнийг онилсон эсэхийг мэдэхгүй ч WSJ-ийн редакцын цацах мэдээ компанийн нэр хүндэд нөлөөлж магадгүйг тэр тогтмол сануулсаар байсан гэдэг. Гэвч Мюрдок "хэрвээ худлаа хуурмаг, хөгийн мэдээ байвал манай редакторууд угаасаа нийтлэхийг зөвшөөрөхгүй. Тэгээд ч би редакцын ажилд оролцдоггүй, эрх чөлөө, эрх мэдлийг нь өгдөг" гэсэн байр сууриндаа үнэнчээр зогсжээ. Кэррэйру болон түүний багийнханд, түүний харьяанд ажилладаг мянга мянган сэтгүүлчдэд, дэлхий даяарх сая сая мэргэжил нэгтнүүдэд энэ мэдээ ямар их урам зориг, цааш улам эрчтэй ажиллах сэдлийг өгсөн бол гэхээс бүр ч их сэтгэл хөдөлнө. Үр дүнд нь Мюрдокийн оруулсан 125 сая долларын хөрөнгө оруулалт ганцхан долларын үнэтэй болсон юм. Гэхдээ түүнийг зүгээр санамсаргүйгээр медиа могул болчихоогүйг, зарчим гэдэг ямархан үнэ цэн дагуулдгийг энэ жишээ уншигчдад сануулна.Харин Элизабетийн хувьд юу болж өнгөрөв? Түүний 4.5 тэрбум долларын хөрөнгө ямар ч үнэгүй болж, өр шир, нэхэмжлэхдээ дарагдсан компанийнхаа дампуурлыг зарлахаас өөр аргагүй болов. Шүүхээс хорих ял оноох нь цаг хугацааны л хэрэг болсон мэт дуулдана. Нэгэн үе охидын үлгэрлэх шүтээн нь, Цахиурын хөндийн урдаа барих нүүр царай нь байсан тэр одоо Халловины баяраар хувирдаг эсрэг талын баатар болж орхисон нь гунигтай.
https://unread.today/c/book-howtotameafox	Номын тухай	Zack Batzaya	2020-08-08T00:00:00	8 сарын 8, 2020	"Үнэгийг хэрхэн гаршуулж нохой болгох вэ?" номын тухай + Редакторын үг	<div class="article-body"> <h2>Шинжлэх ухааны агуулгатай, олон нийтэд зориулсан цоо шинэ орчуулгын бүтээл хэвлэгдэн гарчээ. Сибирьт үнэг гаршуулах чиглэлээр хийсэн жаран жилийн туршилт судалгааны талаар өгүүлэх уг номонд шинжлэх ухааны өндөр түвшний судалгаанаас өгсүүлээд нийгэм, улс төрийн нөхцөл байдал, хүн болон амьтны хоорондын хайр хүртэл өргөн хүрээтэй сэдвийг хамарч буй. Гэхдээ хүмүүн төрөлхтөн бид шинжлэх ухаанд зориулсан дур сонирхол, зүрх сэтгэлээ цөхрөлтгүй шаргуу чанартай хослуулж чадах аваас өөрсдийн амьдардаг дэлхий ертөнцийнхөө нууцлаг зүйлсийг тайлж чадах боломжтой гэдэг нь магадгүй энэ номонд хэлэх гэсэн хамгаас чухал санаа байх болов уу.</h2><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Монгол орчуулгын редакторын үг</h3><p>Монголчуудын ахуй амьдрал, оюун сэтгэлгээ, дом, бэлэгдэлд үнэг тодорхой байр суурь эзэлнэ. Эрт дээрээс л монголчууд үс сайтай ч хөрс тааруухан үнэгний арьсаар лоовууз малгай хийж өмсөн, өвлийн жаврыг сөрж ирсэн билээ. Бэлчээрийн дайсан гэгдэх үлийн цагаан оготно зэрэг мэрэгч амьтдаар хооллодгоороо үнэг, хярс зэрэг амьтад бэлчээрийн мал аж ахуйд тун ч чухал үүрэгтэй. Худлаа ярьж, хууран мэхлэх тал дээр гаршсан нэгнийг “үнэг шиг зальтай” хэмээн хэлэлцэнэ. Үнэгний заль бол сүүлэндээ л байдаг, нохой, бүргэд зэрэг ангууч амьтад туршлагагүй бол үнэгний сүүлтэй хөөцөлдсөөр, үнэг сүүлээ шарваж зугтсаар хөөж буй амьтныхаа цөхрөнг барж, хамраар нь газар хатгуулсаар хашраадаг тухай бичсэнийг нэг бус удаа уншиж байв. Анд сургаж буй нохойг эхлээд үнэгэнд тавих юм бол ингэж хаширдаг тул үнэгнээс өөр амьтанд тавьж, сургах эхлэх учиртай гэлцдэг. Аливааг амархан мартдаг хүнийг “үнэг шиг мартамхай” гэнэ. Анчинд хөөгдөж явсан үнэг гүвээ даваад л хөөгдөж явснаа мартаж оготно зурам ангуучилж явдаг гэлцдэг. Унтахаа больж, нойр нь хүрэхгүй болсон хүнийг “үнэгний нүд залгисан юм шиг” гэнэ. Анд явж байхад үнэг таарах юм бол бүтэлгүй болохын дохио гэж үзэж, түүнийг хороох юм бол азгүйдлийг буцаана гэж үзэж, таарсан үнэгийг хөнөөхөөр улайрах нь одоо ч байдаг үзэгдэл. <br><br>Энэ мэт үнэгтэй холбоотой монголчуудын зан үйл дотор онцгой байр суурь эзэлдэг зүйл бол шинэ төрсөн хүүхэддээ эсгий үнэг хайчилж, унжлага тоглоомоос нь зүүж өгдөг уламжлал юм. Нялх хүүхэд зүүд, бодит амьдрал хоёроо ялгах чадваргүй байх үед нь үнэг хүүхдийн зүүдэнд хууран мэхлэхээр ирдэг гэсэн эртний домог ярианд үндэслэн, зүүдэнд нь ирэх үнэгнээс хүүхдээ хамгаалахын тулд эсгий үнэг урлаж зүүдэг аж. Ингэснээр хүүхэд зүүдэнд ирэх үнэгийг дагаж явалгүй, аавынхаа урласан үнэгтэй тоглоод, бодит амьдралдаа үлддэг гэсэн утгатай дом юм. Нялх хүүхэд унтаж байхдаа инээх маяг үзүүлэхийг монголчууд “үнэгчлэх” гэнэ. Хүүхдийг унтаж байхад мөнөөх үнэг зүүдэнд нь ирээд “ээж чинь хол явлаа” гэж хуурдаг. Харин үнэг хайчлаад унжуулсан бол “энэ хүүхэд чинь үнэгтэй юм байна” гээд хууралгүй буцаад явдаг гэсэн ардын домог яриа байдаг. Ингэж тайвширсан хүүхэд баярласандаа нойрон дундаа инээмсэглэхийг “үнэгчлэх” гэдэг.</p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/44/3595af8a7175148799adad07acd2e5b7.jpg"></p><p>Монгол ардын зүйр цэцэн үгэнд бас “Үгний үнэн нь сайхан, үнэгний улаан нь сайхан” гэх нь бий. Манай оронд төдийгүй Ази, Европ, Хойд Америк, Африк тивийн умард хэсэгт өргөн тархаж, ард түмний дунд үснийхээ улаанаар үнэлэгдэж ирсэн үнэг бол шар үнэг (Vulpes vulpes Linnaeus, 1758) юм. Үслэг эдлэлийн бэлтгэлд чухал үүрэгтэй шар үнэгийг зөвхөн Дорнод аймагт гэхэд л 1960-аад оны сүүлч гэхэд жилд 1300 орчмыг агнаж, улсын санд төвлөрүүлж байсан баримт бий (Reading нар, 1998). Харин энэхүү номонд шар үнэгний бараан хэлбэрүүдийн нэг болох мөнгөлөг сорт хар үнэг, түүн дээр хийсэн шинжлэх ухааны туршилтын тухай өгүүлнэ. Үслэг эдлэлийн эрэлт өндөр байсан үед дэлхийн баячуудын зэрэг дэвийг илтгэх үнэ цэнтэй эдлэл болсон зэрлэг ойн булганы (манай үндэстний түүхэнд чухал үүрэг гүйцэтгэсэн, “Монголын нууц товчоо”-нд гардаг хар булган дах ч энэ л ойн булга биз ээ) арьсыг олноор үйлдвэрлэх зорилгоор Орос оронд булганы аж ахуй эртнээс хөгжиж ирсэн. <br><br>Энэ туршлага, уламжлал дээрээ үндэслэн Орос оронд усан булга, мөнгөлөг сорт хар үнэгний аж ахуй хөгжиж, ингэснээр үслэг эдлэлийн үйлдвэрлэл ЗХУ-ын гадаад валютын худалдаанд чухал байр суурь эзлэх болсон байна. Үүнийг дагаад манай улсад ч Сангийн аж ахуйг удирдах газрын дарга, Хөдөө Аж Ахуйн Яамны нэгдүгээр орлогч сайдын ажил хийж явсан Ц. Лоохууз гуайн санаачлагаар аж ахуйгаа олон янз болгох зорилгоор гахай, тахиа, туулай, каракуль хонины аж ахуй эрхэлж эхэлсний дотор хожим байгуулагдсан үслэг ангийн аж ахуй орох бөгөөд энэ хүрээнд манай улсад канад минж, усан булга, мөнгөлөг сорт хар үнэг зэргийг үржүүлж байсан билээ. Богдхан уулын Төрхурахын аманд байсан усан булга, хар үнэгний аж ахуй чөлөөт зах зээлийн системд шилжсэн 1990-ээд оны дунд үе хүртэл ажиллаж байсан гэдгийг мэдэх хүн улам цөөрч байгаа тул энэ дашрамд сануулах үг дайх нь зүйд нийцнэ гэж үзлээ. Монгол орны гадаргын усан сангуудаар хаа нэгтээ үзэгдэх америк усан булга л энэ аж ахуйгаас үлдсэн гэхээсээ илүү энэ аж ахуйг санагдуулах зүйл болж үлдсэн болов уу.</p> <p>Эртний хүмүүс чоныг гаршуулаад нохой болгож болсон юм чинь (саяхныг болтол ингэж үзэж байв, гэхдээ орчин үед бидэнтэй зэрэгцэн оршиж буй саарал чоно бол гэрийн нохойн өвөг биш, харин эртний өөр чоно гэрийн нохойн өвөг байсан гэдгийг геномикийн судалгаа нотлох болов, Schweizer & Wayne, 2020), чонотой эволюцийн хувьд ойрын хамаарал бүхий үнэгийг гаршуулах гээд үзвэл яадаг бол. Байгалиасаа ярдаг, түрэмгий зан авиртай үнэгнүүдээс арай номхон дөлгөөн зан авир үзүүлснийг нь сонгон үржүүлээд байвал юу болох бол гэдэг туршилтыг л цэвэр шинжлэх ухаанч эрэл хайгуул хийх зорилгоор Дмитрий Беляев эхлүүлжээ. Лысенкоизм ид хүчээ авч, генетикийг “барууны хөрөнгөтний шинжлэх ухаан” гэж үзээд, нэгэн цагт генетикийн судалгаагаар дэлхийн төв байсан ЗХУ-д генетик, түүний хэрэглээний салбарууд болох газар тариалан, мал аж ахуйн үржил селекцийн судалгааны ажил уналтанд орж, чухамдаа Зөвлөлтийн ард түмний хүнсний хангамжийн аюулгүй байдлыг хангахын төлөө дэлхийн таван тивээс ургамлын үр цуглуулан, судалгаа хийж байсан генетикч Николай Вавилов хилсээр хоригдож, өлсгөлөнгөөр нас бараад байсан үед энэ номонд өгүүлэх удаан хугацааны туршилт явагдаж эхэлсэн нь дээр өгүүлсэн эдийн засгийн үр ашигтай холбоотой. Өөрөөр хэлбэл, илүү чанартай үслэг эдлэл бий болгох, илүү олон үр төл төрүүлэх чиглэлээр хийж буй судалгааны ажил хэмээх нэрийн доор мөнгөлөг сорт үнэгийг гаршуулж, нохой шиг гэрийн тэжээвэр амьтан болгож болох эсэхийг турших судалгааны ажлыг Дмитрий Беляев эхлүүлж, энэхүү судалгааны ажилд уг номын зохиогчдын нэг Людмила Трут анхнаас нь голлох үүрэгтэй оролцож эхэлжээ. Номын агуулгыг номонд бичсэнээр нь толилуулах нь зүйтэй бөгөөд үүнийг зохиогчдоос илүү хийж чадахгүй учраас тайлбараа багасгаж, харин туршилтын цар хүрээний талаар хэдэн үг хэлсү.</p> <p>Жаран жилийн туршилт гэдэг бол ганц биологийн биш, ер нь шинжлэх ухааны хувьд асар том өргөн цар хүрээтэй ажил юм. Шинжлэх ухааны салбарын амгийн урт үргэлжилсэн туршилтын тоонд 1842 онд эхэлж, органик болон органик бус бордооны үр дагаврыг судалж эхэлсэн Broadbalk Experiment, одоо 165 орчим жил үргэлжилж, биологийн олон янз байдлын шалтгаан, үр дагаврын хамгийн чухал судалгаа болж хувирсан Park Grass Experiment, 138 орчим жил үргэлжилж буй Broadbalk and Geescroft Wilderness Experiment (энэ гурван туршилтыг Английн John Bennet Lawes, Joseph Henry Gilbert нар хамт эхлүүлсэн), 1879 онд эхэлсэн үрийн амьдрах чадварын туршилт (АНУ-ын Мичиган Мужийн Их Сургуулийн William Beal эхлүүлсэн) зэрэг орно. Харин экологийн болон эволюцийн хувьд жил, сарын хугацаа онц учир холбогдолтой бус, харин организмын үе удмын үргэлжлэх хугацаа чухал (энэ хугацаа бол популяцийн тун чухал үзүүлэлт бөгөөд нэг зүйлийн өөр өөр популяцид харилцан адилгүй байдаг бөгөөд энэ нь экологийн болон эволюцийн учир холбогдолтой байдаг). Энэ утгаараа, хамгийн олон үе удмын турш үргэлжилсэн эволюцийн биологийн туршилтын судалгааг 1988 оноос хойш Escherichia coli бактерийн нэг эсээс гаралтай 12 популяцийг 70 орчим мянган үе удмын турш үржүүлсэн туршилтын судалгаа хамгийн удаан үргэлжилсэн туршилт гэж тооцогдоно. Мичиган Мужийн Их Сургуулийн эволюцийн биологийн профессор Ричард Ленски хэмээх хүний эхлүүлсэн энэ туршилтын популяцийн салаануудыг өөрөөс нь гадна, түүний удирдлагад суралцаж байсан маш олон судлаачид өвлөн авч үргэлжлүүлэн судалж, маш олон сонирхолтой нээлтүүд хийсэн билээ (Lenski & Travisano, 1994, Card нар, 2009, Philippe нар, 2009, Blount нар, 2012, Tenaillon нар, 2016). Үнэг зэрэг том амьтдын хувьд жаран жил үргэлжилсэн туршилт явуулна гэдэг бол асар их хэмжээний хүн хүч, хөрөнгө мөнгөнөөс гадна асар их шаргуу чармайлт шаардах ажил бөгөөд үүний үр дүн ч гаршуулалтын үйл явцад гарсан генетик, геномик, зан төрх, танин мэдэх чадвар, оюун ухааны өөрчлөлтийн судалгааг хамран өргөжиж, асар их үр дүнд хүрснийг уншигчид энэ номоос мэдэж болно.</p> <p>Цаашилбал, уг номын зохиогчдын нэг Ли Дугаткин бол эволюцийн биологи, амьтны зан төрхийн экологийн салбарт тэргүүлэх судлаачдын нэг бөгөөд эдгээр салбарын шилдэг сурах бичгүүдийг бичсэн үр бүтээлтэй судлаач юм. Мөн шинжлэх ухааны түүхийн болон олон нийтэд зориулсан бүтээл ч арвинтай бөгөөд та бүхний өмнө дэлгэж буй энэ ном алдарт Science сэтгүүлийг эрхлэн гаргадаг American Association for the Advancement of Science болон Subaru сангийн хамтарсан Excellence in Science Books шагналыг 2018 онд хүртсэн билээ. Профессор Ли Дугаткин бидний урилгаар Монгол Улсын Их Сургуульд 2015, 2019 онд хоёр удаа айлчилж, ирэх болгондоо эрдэм шинжилгээний семинарт илтгэл хэлэлцүүлж, мөн зан төрхийн экологи, эволюцийн биологийн богино хугацааны эрчимжүүлсэн хичээлүүдийг зааж байсан зорилго нэгт нөхөр болохыг дурдахад таатай байна.</p> <p>Манай улсын хойд хөрш ОХУ-д (тухайн үеийнхээр Зөвлөлт Холбоот Улсад) манай мэргэжилтнүүд бэлтгэгддэг байсан үед дэлхийн хэмжээний, тэргүүлэх түвшний судалгаа хийгдэж, тэр нь өнөөдөр жаран жил үргэлжилж, маш олон сонирхолтой үр дүнг бидэнд хэлж өгөөд байна. Үүний талаар олон нийтэд тайлбарласан энэхүү номыг монгол хэлнээ орчуулж гаргах саналыг зохиогч, профессор Ли Дугаткин 2019 онд айлчлах үеэрээ бидэнд тавьсан бөгөөд энэ саналыг МУИС-ийн Экологи, эволюцийн синтезийн лабораторийн эргэн тойронд байж, судалгааны ажилд оролцдог бакалавр, магистр, докторын түвшний суралцагчид маань хүлээн авч, бүлэг бүлгээр орчуулсан билээ. Аливаа зүйлийг хийснийхээ хэмжээгээр л сурч байдаг, бас хамтран ажил хийж, аливааг бүтээж сурах нь чухал гэж үзсэн тул тэдний энэ саналыг талархан дэмжсэн бөгөөд уншигч таны энэхүү номыг уншиж байгаагийн баяр талархал нэр бүхий манай орчуулагчдад ноогдох учиртай гэдгийг эцэст нь тэмдэглэх нь зүйтэй.</p> <p><b>Базарцэрэнгийн Болдгив <br>2020 оны 5-р сарын 22-ны өдөр</b></p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Худалдан авах</h3><p>МУИС-н номын сангийн 609 тоот болон Internom номын дэлгүүрүүдээс худалдан авах боломжтой. <br>Холбогдох утас: 88175135, 80806216, 88686019</p> </div>	Шинжлэх ухааны агуулгатай, олон нийтэд зориулсан цоо шинэ орчуулгын бүтээл хэвлэгдэн гарчээ. Сибирьт үнэг гаршуулах чиглэлээр хийсэн жаран жилийн туршилт судалгааны талаар өгүүлэх уг номонд шинжлэх ухааны өндөр түвшний судалгаанаас өгсүүлээд нийгэм, улс төрийн нөхцөл байдал, хүн болон амьтны хоорондын хайр хүртэл өргөн хүрээтэй сэдвийг хамарч буй. Гэхдээ хүмүүн төрөлхтөн бид шинжлэх ухаанд зориулсан дур сонирхол, зүрх сэтгэлээ цөхрөлтгүй шаргуу чанартай хослуулж чадах аваас өөрсдийн амьдардаг дэлхий ертөнцийнхөө нууцлаг зүйлсийг тайлж чадах боломжтой гэдэг нь магадгүй энэ номонд хэлэх гэсэн хамгаас чухал санаа байх болов уу. Монгол орчуулгын редакторын үг Монголчуудын ахуй амьдрал, оюун сэтгэлгээ, дом, бэлэгдэлд үнэг тодорхой байр суурь эзэлнэ. Эрт дээрээс л монголчууд үс сайтай ч хөрс тааруухан үнэгний арьсаар лоовууз малгай хийж өмсөн, өвлийн жаврыг сөрж ирсэн билээ. Бэлчээрийн дайсан гэгдэх үлийн цагаан оготно зэрэг мэрэгч амьтдаар хооллодгоороо үнэг, хярс зэрэг амьтад бэлчээрийн мал аж ахуйд тун ч чухал үүрэгтэй. Худлаа ярьж, хууран мэхлэх тал дээр гаршсан нэгнийг “үнэг шиг зальтай” хэмээн хэлэлцэнэ. Үнэгний заль бол сүүлэндээ л байдаг, нохой, бүргэд зэрэг ангууч амьтад туршлагагүй бол үнэгний сүүлтэй хөөцөлдсөөр, үнэг сүүлээ шарваж зугтсаар хөөж буй амьтныхаа цөхрөнг барж, хамраар нь газар хатгуулсаар хашраадаг тухай бичсэнийг нэг бус удаа уншиж байв. Анд сургаж буй нохойг эхлээд үнэгэнд тавих юм бол ингэж хаширдаг тул үнэгнээс өөр амьтанд тавьж, сургах эхлэх учиртай гэлцдэг. Аливааг амархан мартдаг хүнийг “үнэг шиг мартамхай” гэнэ. Анчинд хөөгдөж явсан үнэг гүвээ даваад л хөөгдөж явснаа мартаж оготно зурам ангуучилж явдаг гэлцдэг. Унтахаа больж, нойр нь хүрэхгүй болсон хүнийг “үнэгний нүд залгисан юм шиг” гэнэ. Анд явж байхад үнэг таарах юм бол бүтэлгүй болохын дохио гэж үзэж, түүнийг хороох юм бол азгүйдлийг буцаана гэж үзэж, таарсан үнэгийг хөнөөхөөр улайрах нь одоо ч байдаг үзэгдэл. Энэ мэт үнэгтэй холбоотой монголчуудын зан үйл дотор онцгой байр суурь эзэлдэг зүйл бол шинэ төрсөн хүүхэддээ эсгий үнэг хайчилж, унжлага тоглоомоос нь зүүж өгдөг уламжлал юм. Нялх хүүхэд зүүд, бодит амьдрал хоёроо ялгах чадваргүй байх үед нь үнэг хүүхдийн зүүдэнд хууран мэхлэхээр ирдэг гэсэн эртний домог ярианд үндэслэн, зүүдэнд нь ирэх үнэгнээс хүүхдээ хамгаалахын тулд эсгий үнэг урлаж зүүдэг аж. Ингэснээр хүүхэд зүүдэнд ирэх үнэгийг дагаж явалгүй, аавынхаа урласан үнэгтэй тоглоод, бодит амьдралдаа үлддэг гэсэн утгатай дом юм. Нялх хүүхэд унтаж байхдаа инээх маяг үзүүлэхийг монголчууд “үнэгчлэх” гэнэ. Хүүхдийг унтаж байхад мөнөөх үнэг зүүдэнд нь ирээд “ээж чинь хол явлаа” гэж хуурдаг. Харин үнэг хайчлаад унжуулсан бол “энэ хүүхэд чинь үнэгтэй юм байна” гээд хууралгүй буцаад явдаг гэсэн ардын домог яриа байдаг. Ингэж тайвширсан хүүхэд баярласандаа нойрон дундаа инээмсэглэхийг “үнэгчлэх” гэдэг. Монгол ардын зүйр цэцэн үгэнд бас “Үгний үнэн нь сайхан, үнэгний улаан нь сайхан” гэх нь бий. Манай оронд төдийгүй Ази, Европ, Хойд Америк, Африк тивийн умард хэсэгт өргөн тархаж, ард түмний дунд үснийхээ улаанаар үнэлэгдэж ирсэн үнэг бол шар үнэг (Vulpes vulpes Linnaeus, 1758) юм. Үслэг эдлэлийн бэлтгэлд чухал үүрэгтэй шар үнэгийг зөвхөн Дорнод аймагт гэхэд л 1960-аад оны сүүлч гэхэд жилд 1300 орчмыг агнаж, улсын санд төвлөрүүлж байсан баримт бий (Reading нар, 1998). Харин энэхүү номонд шар үнэгний бараан хэлбэрүүдийн нэг болох мөнгөлөг сорт хар үнэг, түүн дээр хийсэн шинжлэх ухааны туршилтын тухай өгүүлнэ. Үслэг эдлэлийн эрэлт өндөр байсан үед дэлхийн баячуудын зэрэг дэвийг илтгэх үнэ цэнтэй эдлэл болсон зэрлэг ойн булганы (манай үндэстний түүхэнд чухал үүрэг гүйцэтгэсэн, “Монголын нууц товчоо”-нд гардаг хар булган дах ч энэ л ойн булга биз ээ) арьсыг олноор үйлдвэрлэх зорилгоор Орос оронд булганы аж ахуй эртнээс хөгжиж ирсэн. Энэ туршлага, уламжлал дээрээ үндэслэн Орос оронд усан булга, мөнгөлөг сорт хар үнэгний аж ахуй хөгжиж, ингэснээр үслэг эдлэлийн үйлдвэрлэл ЗХУ-ын гадаад валютын худалдаанд чухал байр суурь эзлэх болсон байна. Үүнийг дагаад манай улсад ч Сангийн аж ахуйг удирдах газрын дарга, Хөдөө Аж Ахуйн Яамны нэгдүгээр орлогч сайдын ажил хийж явсан Ц. Лоохууз гуайн санаачлагаар аж ахуйгаа олон янз болгох зорилгоор гахай, тахиа, туулай, каракуль хонины аж ахуй эрхэлж эхэлсний дотор хожим байгуулагдсан үслэг ангийн аж ахуй орох бөгөөд энэ хүрээнд манай улсад канад минж, усан булга, мөнгөлөг сорт хар үнэг зэргийг үржүүлж байсан билээ. Богдхан уулын Төрхурахын аманд байсан усан булга, хар үнэгний аж ахуй чөлөөт зах зээлийн системд шилжсэн 1990-ээд оны дунд үе хүртэл ажиллаж байсан гэдгийг мэдэх хүн улам цөөрч байгаа тул энэ дашрамд сануулах үг дайх нь зүйд нийцнэ гэж үзлээ. Монгол орны гадаргын усан сангуудаар хаа нэгтээ үзэгдэх америк усан булга л энэ аж ахуйгаас үлдсэн гэхээсээ илүү энэ аж ахуйг санагдуулах зүйл болж үлдсэн болов уу. Эртний хүмүүс чоныг гаршуулаад нохой болгож болсон юм чинь (саяхныг болтол ингэж үзэж байв, гэхдээ орчин үед бидэнтэй зэрэгцэн оршиж буй саарал чоно бол гэрийн нохойн өвөг биш, харин эртний өөр чоно гэрийн нохойн өвөг байсан гэдгийг геномикийн судалгаа нотлох болов, Schweizer & Wayne, 2020), чонотой эволюцийн хувьд ойрын хамаарал бүхий үнэгийг гаршуулах гээд үзвэл яадаг бол. Байгалиасаа ярдаг, түрэмгий зан авиртай үнэгнүүдээс арай номхон дөлгөөн зан авир үзүүлснийг нь сонгон үржүүлээд байвал юу болох бол гэдэг туршилтыг л цэвэр шинжлэх ухаанч эрэл хайгуул хийх зорилгоор Дмитрий Беляев эхлүүлжээ. Лысенкоизм ид хүчээ авч, генетикийг “барууны хөрөнгөтний шинжлэх ухаан” гэж үзээд, нэгэн цагт генетикийн судалгаагаар дэлхийн төв байсан ЗХУ-д генетик, түүний хэрэглээний салбарууд болох газар тариалан, мал аж ахуйн үржил селекцийн судалгааны ажил уналтанд орж, чухамдаа Зөвлөлтийн ард түмний хүнсний хангамжийн аюулгүй байдлыг хангахын төлөө дэлхийн таван тивээс ургамлын үр цуглуулан, судалгаа хийж байсан генетикч Николай Вавилов хилсээр хоригдож, өлсгөлөнгөөр нас бараад байсан үед энэ номонд өгүүлэх удаан хугацааны туршилт явагдаж эхэлсэн нь дээр өгүүлсэн эдийн засгийн үр ашигтай холбоотой. Өөрөөр хэлбэл, илүү чанартай үслэг эдлэл бий болгох, илүү олон үр төл төрүүлэх чиглэлээр хийж буй судалгааны ажил хэмээх нэрийн доор мөнгөлөг сорт үнэгийг гаршуулж, нохой шиг гэрийн тэжээвэр амьтан болгож болох эсэхийг турших судалгааны ажлыг Дмитрий Беляев эхлүүлж, энэхүү судалгааны ажилд уг номын зохиогчдын нэг Людмила Трут анхнаас нь голлох үүрэгтэй оролцож эхэлжээ. Номын агуулгыг номонд бичсэнээр нь толилуулах нь зүйтэй бөгөөд үүнийг зохиогчдоос илүү хийж чадахгүй учраас тайлбараа багасгаж, харин туршилтын цар хүрээний талаар хэдэн үг хэлсү. Жаран жилийн туршилт гэдэг бол ганц биологийн биш, ер нь шинжлэх ухааны хувьд асар том өргөн цар хүрээтэй ажил юм. Шинжлэх ухааны салбарын амгийн урт үргэлжилсэн туршилтын тоонд 1842 онд эхэлж, органик болон органик бус бордооны үр дагаврыг судалж эхэлсэн Broadbalk Experiment, одоо 165 орчим жил үргэлжилж, биологийн олон янз байдлын шалтгаан, үр дагаврын хамгийн чухал судалгаа болж хувирсан Park Grass Experiment, 138 орчим жил үргэлжилж буй Broadbalk and Geescroft Wilderness Experiment (энэ гурван туршилтыг Английн John Bennet Lawes, Joseph Henry Gilbert нар хамт эхлүүлсэн), 1879 онд эхэлсэн үрийн амьдрах чадварын туршилт (АНУ-ын Мичиган Мужийн Их Сургуулийн William Beal эхлүүлсэн) зэрэг орно. Харин экологийн болон эволюцийн хувьд жил, сарын хугацаа онц учир холбогдолтой бус, харин организмын үе удмын үргэлжлэх хугацаа чухал (энэ хугацаа бол популяцийн тун чухал үзүүлэлт бөгөөд нэг зүйлийн өөр өөр популяцид харилцан адилгүй байдаг бөгөөд энэ нь экологийн болон эволюцийн учир холбогдолтой байдаг). Энэ утгаараа, хамгийн олон үе удмын турш үргэлжилсэн эволюцийн биологийн туршилтын судалгааг 1988 оноос хойш Escherichia coli бактерийн нэг эсээс гаралтай 12 популяцийг 70 орчим мянган үе удмын турш үржүүлсэн туршилтын судалгаа хамгийн удаан үргэлжилсэн туршилт гэж тооцогдоно. Мичиган Мужийн Их Сургуулийн эволюцийн биологийн профессор Ричард Ленски хэмээх хүний эхлүүлсэн энэ туршилтын популяцийн салаануудыг өөрөөс нь гадна, түүний удирдлагад суралцаж байсан маш олон судлаачид өвлөн авч үргэлжлүүлэн судалж, маш олон сонирхолтой нээлтүүд хийсэн билээ (Lenski & Travisano, 1994, Card нар, 2009, Philippe нар, 2009, Blount нар, 2012, Tenaillon нар, 2016). Үнэг зэрэг том амьтдын хувьд жаран жил үргэлжилсэн туршилт явуулна гэдэг бол асар их хэмжээний хүн хүч, хөрөнгө мөнгөнөөс гадна асар их шаргуу чармайлт шаардах ажил бөгөөд үүний үр дүн ч гаршуулалтын үйл явцад гарсан генетик, геномик, зан төрх, танин мэдэх чадвар, оюун ухааны өөрчлөлтийн судалгааг хамран өргөжиж, асар их үр дүнд хүрснийг уншигчид энэ номоос мэдэж болно. Цаашилбал, уг номын зохиогчдын нэг Ли Дугаткин бол эволюцийн биологи, амьтны зан төрхийн экологийн салбарт тэргүүлэх судлаачдын нэг бөгөөд эдгээр салбарын шилдэг сурах бичгүүдийг бичсэн үр бүтээлтэй судлаач юм. Мөн шинжлэх ухааны түүхийн болон олон нийтэд зориулсан бүтээл ч арвинтай бөгөөд та бүхний өмнө дэлгэж буй энэ ном алдарт Science сэтгүүлийг эрхлэн гаргадаг American Association for the Advancement of Science болон Subaru сангийн хамтарсан Excellence in Science Books шагналыг 2018 онд хүртсэн билээ. Профессор Ли Дугаткин бидний урилгаар Монгол Улсын Их Сургуульд 2015, 2019 онд хоёр удаа айлчилж, ирэх болгондоо эрдэм шинжилгээний семинарт илтгэл хэлэлцүүлж, мөн зан төрхийн экологи, эволюцийн биологийн богино хугацааны эрчимжүүлсэн хичээлүүдийг зааж байсан зорилго нэгт нөхөр болохыг дурдахад таатай байна. Манай улсын хойд хөрш ОХУ-д (тухайн үеийнхээр Зөвлөлт Холбоот Улсад) манай мэргэжилтнүүд бэлтгэгддэг байсан үед дэлхийн хэмжээний, тэргүүлэх түвшний судалгаа хийгдэж, тэр нь өнөөдөр жаран жил үргэлжилж, маш олон сонирхолтой үр дүнг бидэнд хэлж өгөөд байна. Үүний талаар олон нийтэд тайлбарласан энэхүү номыг монгол хэлнээ орчуулж гаргах саналыг зохиогч, профессор Ли Дугаткин 2019 онд айлчлах үеэрээ бидэнд тавьсан бөгөөд энэ саналыг МУИС-ийн Экологи, эволюцийн синтезийн лабораторийн эргэн тойронд байж, судалгааны ажилд оролцдог бакалавр, магистр, докторын түвшний суралцагчид маань хүлээн авч, бүлэг бүлгээр орчуулсан билээ. Аливаа зүйлийг хийснийхээ хэмжээгээр л сурч байдаг, бас хамтран ажил хийж, аливааг бүтээж сурах нь чухал гэж үзсэн тул тэдний энэ саналыг талархан дэмжсэн бөгөөд уншигч таны энэхүү номыг уншиж байгаагийн баяр талархал нэр бүхий манай орчуулагчдад ноогдох учиртай гэдгийг эцэст нь тэмдэглэх нь зүйтэй. Базарцэрэнгийн Болдгив 2020 оны 5-р сарын 22-ны өдөр Худалдан авах МУИС-н номын сангийн 609 тоот болон Internom номын дэлгүүрүүдээс худалдан авах боломжтой. Холбогдох утас: 88175135, 80806216, 88686019	Шинжлэх ухааны агуулгатай, олон нийтэд зориулсан цоо шинэ орчуулгын бүтээл хэвлэгдэн гарчээ. Сибирьт үнэг гаршуулах чиглэлээр хийсэн жаран жилийн туршилт судалгааны талаар өгүүлэх уг номонд шинжлэх ухааны өндөр түвшний судалгаанаас өгсүүлээд нийгэм, улс төрийн нөхцөл байдал, хүн болон амьтны хоорондын хайр хүртэл өргөн хүрээтэй сэдвийг хамарч буй. Гэхдээ хүмүүн төрөлхтөн бид шинжлэх ухаанд зориулсан дур сонирхол, зүрх сэтгэлээ цөхрөлтгүй шаргуу чанартай хослуулж чадах аваас өөрсдийн амьдардаг дэлхий ертөнцийнхөө нууцлаг зүйлсийг тайлж чадах боломжтой гэдэг нь магадгүй энэ номонд хэлэх гэсэн хамгаас чухал санаа байх болов уу. ### Монгол орчуулгын редакторын үг Монголчуудын ахуй амьдрал, оюун сэтгэлгээ, дом, бэлэгдэлд үнэг тодорхой байр суурь эзэлнэ. Эрт дээрээс л монголчууд үс сайтай ч хөрс тааруухан үнэгний арьсаар лоовууз малгай хийж өмсөн, өвлийн жаврыг сөрж ирсэн билээ. Бэлчээрийн дайсан гэгдэх үлийн цагаан оготно зэрэг мэрэгч амьтдаар хооллодгоороо үнэг, хярс зэрэг амьтад бэлчээрийн мал аж ахуйд тун ч чухал үүрэгтэй. Худлаа ярьж, хууран мэхлэх тал дээр гаршсан нэгнийг “үнэг шиг зальтай” хэмээн хэлэлцэнэ. Үнэгний заль бол сүүлэндээ л байдаг, нохой, бүргэд зэрэг ангууч амьтад туршлагагүй бол үнэгний сүүлтэй хөөцөлдсөөр, үнэг сүүлээ шарваж зугтсаар хөөж буй амьтныхаа цөхрөнг барж, хамраар нь газар хатгуулсаар хашраадаг тухай бичсэнийг нэг бус удаа уншиж байв. Анд сургаж буй нохойг эхлээд үнэгэнд тавих юм бол ингэж хаширдаг тул үнэгнээс өөр амьтанд тавьж, сургах эхлэх учиртай гэлцдэг. Аливааг амархан мартдаг хүнийг “үнэг шиг мартамхай” гэнэ. Анчинд хөөгдөж явсан үнэг гүвээ даваад л хөөгдөж явснаа мартаж оготно зурам ангуучилж явдаг гэлцдэг. Унтахаа больж, нойр нь хүрэхгүй болсон хүнийг “үнэгний нүд залгисан юм шиг” гэнэ. Анд явж байхад үнэг таарах юм бол бүтэлгүй болохын дохио гэж үзэж, түүнийг хороох юм бол азгүйдлийг буцаана гэж үзэж, таарсан үнэгийг хөнөөхөөр улайрах нь одоо ч байдаг үзэгдэл. Энэ мэт үнэгтэй холбоотой монголчуудын зан үйл дотор онцгой байр суурь эзэлдэг зүйл бол шинэ төрсөн хүүхэддээ эсгий үнэг хайчилж, унжлага тоглоомоос нь зүүж өгдөг уламжлал юм. Нялх хүүхэд зүүд, бодит амьдрал хоёроо ялгах чадваргүй байх үед нь үнэг хүүхдийн зүүдэнд хууран мэхлэхээр ирдэг гэсэн эртний домог ярианд үндэслэн, зүүдэнд нь ирэх үнэгнээс хүүхдээ хамгаалахын тулд эсгий үнэг урлаж зүүдэг аж. Ингэснээр хүүхэд зүүдэнд ирэх үнэгийг дагаж явалгүй, аавынхаа урласан үнэгтэй тоглоод, бодит амьдралдаа үлддэг гэсэн утгатай дом юм. Нялх хүүхэд унтаж байхдаа инээх маяг үзүүлэхийг монголчууд “үнэгчлэх” гэнэ. Хүүхдийг унтаж байхад мөнөөх үнэг зүүдэнд нь ирээд “ээж чинь хол явлаа” гэж хуурдаг. Харин үнэг хайчлаад унжуулсан бол “энэ хүүхэд чинь үнэгтэй юм байна” гээд хууралгүй буцаад явдаг гэсэн ардын домог яриа байдаг. Ингэж тайвширсан хүүхэд баярласандаа нойрон дундаа инээмсэглэхийг “үнэгчлэх” гэдэг. Монгол ардын зүйр цэцэн үгэнд бас “Үгний үнэн нь сайхан, үнэгний улаан нь сайхан” гэх нь бий. Манай оронд төдийгүй Ази, Европ, Хойд Америк, Африк тивийн умард хэсэгт өргөн тархаж, ард түмний дунд үснийхээ улаанаар үнэлэгдэж ирсэн үнэг бол шар үнэг (Vulpes vulpes Linnaeus, 1758) юм. Үслэг эдлэлийн бэлтгэлд чухал үүрэгтэй шар үнэгийг зөвхөн Дорнод аймагт гэхэд л 1960-аад оны сүүлч гэхэд жилд 1300 орчмыг агнаж, улсын санд төвлөрүүлж байсан баримт бий (Reading нар, 1998). Харин энэхүү номонд шар үнэгний бараан хэлбэрүүдийн нэг болох мөнгөлөг сорт хар үнэг, түүн дээр хийсэн шинжлэх ухааны туршилтын тухай өгүүлнэ. Үслэг эдлэлийн эрэлт өндөр байсан үед дэлхийн баячуудын зэрэг дэвийг илтгэх үнэ цэнтэй эдлэл болсон зэрлэг ойн булганы (манай үндэстний түүхэнд чухал үүрэг гүйцэтгэсэн, “Монголын нууц товчоо”-нд гардаг хар булган дах ч энэ л ойн булга биз ээ) арьсыг олноор үйлдвэрлэх зорилгоор Орос оронд булганы аж ахуй эртнээс хөгжиж ирсэн. Энэ туршлага, уламжлал дээрээ үндэслэн Орос оронд усан булга, мөнгөлөг сорт хар үнэгний аж ахуй хөгжиж, ингэснээр үслэг эдлэлийн үйлдвэрлэл ЗХУ-ын гадаад валютын худалдаанд чухал байр суурь эзлэх болсон байна. Үүнийг дагаад манай улсад ч Сангийн аж ахуйг удирдах газрын дарга, Хөдөө Аж Ахуйн Яамны нэгдүгээр орлогч сайдын ажил хийж явсан Ц. Лоохууз гуайн санаачлагаар аж ахуйгаа олон янз болгох зорилгоор гахай, тахиа, туулай, каракуль хонины аж ахуй эрхэлж эхэлсний дотор хожим байгуулагдсан үслэг ангийн аж ахуй орох бөгөөд энэ хүрээнд манай улсад канад минж, усан булга, мөнгөлөг сорт хар үнэг зэргийг үржүүлж байсан билээ. Богдхан уулын Төрхурахын аманд байсан усан булга, хар үнэгний аж ахуй чөлөөт зах зээлийн системд шилжсэн 1990-ээд оны дунд үе хүртэл ажиллаж байсан гэдгийг мэдэх хүн улам цөөрч байгаа тул энэ дашрамд сануулах үг дайх нь зүйд нийцнэ гэж үзлээ. Монгол орны гадаргын усан сангуудаар хаа нэгтээ үзэгдэх америк усан булга л энэ аж ахуйгаас үлдсэн гэхээсээ илүү энэ аж ахуйг санагдуулах зүйл болж үлдсэн болов уу. Эртний хүмүүс чоныг гаршуулаад нохой болгож болсон юм чинь (саяхныг болтол ингэж үзэж байв, гэхдээ орчин үед бидэнтэй зэрэгцэн оршиж буй саарал чоно бол гэрийн нохойн өвөг биш, харин эртний өөр чоно гэрийн нохойн өвөг байсан гэдгийг геномикийн судалгаа нотлох болов, Schweizer & Wayne, 2020), чонотой эволюцийн хувьд ойрын хамаарал бүхий үнэгийг гаршуулах гээд үзвэл яадаг бол. Байгалиасаа ярдаг, түрэмгий зан авиртай үнэгнүүдээс арай номхон дөлгөөн зан авир үзүүлснийг нь сонгон үржүүлээд байвал юу болох бол гэдэг туршилтыг л цэвэр шинжлэх ухаанч эрэл хайгуул хийх зорилгоор Дмитрий Беляев эхлүүлжээ. Лысенкоизм ид хүчээ авч, генетикийг “барууны хөрөнгөтний шинжлэх ухаан” гэж үзээд, нэгэн цагт генетикийн судалгаагаар дэлхийн төв байсан ЗХУ-д генетик, түүний хэрэглээний салбарууд болох газар тариалан, мал аж ахуйн үржил селекцийн судалгааны ажил уналтанд орж, чухамдаа Зөвлөлтийн ард түмний хүнсний хангамжийн аюулгүй байдлыг хангахын төлөө дэлхийн таван тивээс ургамлын үр цуглуулан, судалгаа хийж байсан генетикч Николай Вавилов хилсээр хоригдож, өлсгөлөнгөөр нас бараад байсан үед энэ номонд өгүүлэх удаан хугацааны туршилт явагдаж эхэлсэн нь дээр өгүүлсэн эдийн засгийн үр ашигтай холбоотой. Өөрөөр хэлбэл, илүү чанартай үслэг эдлэл бий болгох, илүү олон үр төл төрүүлэх чиглэлээр хийж буй судалгааны ажил хэмээх нэрийн доор мөнгөлөг сорт үнэгийг гаршуулж, нохой шиг гэрийн тэжээвэр амьтан болгож болох эсэхийг турших судалгааны ажлыг Дмитрий Беляев эхлүүлж, энэхүү судалгааны ажилд уг номын зохиогчдын нэг Людмила Трут анхнаас нь голлох үүрэгтэй оролцож эхэлжээ. Номын агуулгыг номонд бичсэнээр нь толилуулах нь зүйтэй бөгөөд үүнийг зохиогчдоос илүү хийж чадахгүй учраас тайлбараа багасгаж, харин туршилтын цар хүрээний талаар хэдэн үг хэлсү. Жаран жилийн туршилт гэдэг бол ганц биологийн биш, ер нь шинжлэх ухааны хувьд асар том өргөн цар хүрээтэй ажил юм. Шинжлэх ухааны салбарын амгийн урт үргэлжилсэн туршилтын тоонд 1842 онд эхэлж, органик болон органик бус бордооны үр дагаврыг судалж эхэлсэн Broadbalk Experiment, одоо 165 орчим жил үргэлжилж, биологийн олон янз байдлын шалтгаан, үр дагаврын хамгийн чухал судалгаа болж хувирсан Park Grass Experiment, 138 орчим жил үргэлжилж буй Broadbalk and Geescroft Wilderness Experiment (энэ гурван туршилтыг Английн John Bennet Lawes, Joseph Henry Gilbert нар хамт эхлүүлсэн), 1879 онд эхэлсэн үрийн амьдрах чадварын туршилт (АНУ-ын Мичиган Мужийн Их Сургуулийн William Beal эхлүүлсэн) зэрэг орно. Харин экологийн болон эволюцийн хувьд жил, сарын хугацаа онц учир холбогдолтой бус, харин организмын үе удмын үргэлжлэх хугацаа чухал (энэ хугацаа бол популяцийн тун чухал үзүүлэлт бөгөөд нэг зүйлийн өөр өөр популяцид харилцан адилгүй байдаг бөгөөд энэ нь экологийн болон эволюцийн учир холбогдолтой байдаг). Энэ утгаараа, хамгийн олон үе удмын турш үргэлжилсэн эволюцийн биологийн туршилтын судалгааг 1988 оноос хойш Escherichia coli бактерийн нэг эсээс гаралтай 12 популяцийг 70 орчим мянган үе удмын турш үржүүлсэн туршилтын судалгаа хамгийн удаан үргэлжилсэн туршилт гэж тооцогдоно. Мичиган Мужийн Их Сургуулийн эволюцийн биологийн профессор Ричард Ленски хэмээх хүний эхлүүлсэн энэ туршилтын популяцийн салаануудыг өөрөөс нь гадна, түүний удирдлагад суралцаж байсан маш олон судлаачид өвлөн авч үргэлжлүүлэн судалж, маш олон сонирхолтой нээлтүүд хийсэн билээ (Lenski & Travisano, 1994, Card нар, 2009, Philippe нар, 2009, Blount нар, 2012, Tenaillon нар, 2016). Үнэг зэрэг том амьтдын хувьд жаран жил үргэлжилсэн туршилт явуулна гэдэг бол асар их хэмжээний хүн хүч, хөрөнгө мөнгөнөөс гадна асар их шаргуу чармайлт шаардах ажил бөгөөд үүний үр дүн ч гаршуулалтын үйл явцад гарсан генетик, геномик, зан төрх, танин мэдэх чадвар, оюун ухааны өөрчлөлтийн судалгааг хамран өргөжиж, асар их үр дүнд хүрснийг уншигчид энэ номоос мэдэж болно. Цаашилбал, уг номын зохиогчдын нэг Ли Дугаткин бол эволюцийн биологи, амьтны зан төрхийн экологийн салбарт тэргүүлэх судлаачдын нэг бөгөөд эдгээр салбарын шилдэг сурах бичгүүдийг бичсэн үр бүтээлтэй судлаач юм. Мөн шинжлэх ухааны түүхийн болон олон нийтэд зориулсан бүтээл ч арвинтай бөгөөд та бүхний өмнө дэлгэж буй энэ ном алдарт Science сэтгүүлийг эрхлэн гаргадаг American Association for the Advancement of Science болон Subaru сангийн хамтарсан Excellence in Science Books шагналыг 2018 онд хүртсэн билээ. Профессор Ли Дугаткин бидний урилгаар Монгол Улсын Их Сургуульд 2015, 2019 онд хоёр удаа айлчилж, ирэх болгондоо эрдэм шинжилгээний семинарт илтгэл хэлэлцүүлж, мөн зан төрхийн экологи, эволюцийн биологийн богино хугацааны эрчимжүүлсэн хичээлүүдийг зааж байсан зорилго нэгт нөхөр болохыг дурдахад таатай байна. Манай улсын хойд хөрш ОХУ-д (тухайн үеийнхээр Зөвлөлт Холбоот Улсад) манай мэргэжилтнүүд бэлтгэгддэг байсан үед дэлхийн хэмжээний, тэргүүлэх түвшний судалгаа хийгдэж, тэр нь өнөөдөр жаран жил үргэлжилж, маш олон сонирхолтой үр дүнг бидэнд хэлж өгөөд байна. Үүний талаар олон нийтэд тайлбарласан энэхүү номыг монгол хэлнээ орчуулж гаргах саналыг зохиогч, профессор Ли Дугаткин 2019 онд айлчлах үеэрээ бидэнд тавьсан бөгөөд энэ саналыг МУИС-ийн Экологи, эволюцийн синтезийн лабораторийн эргэн тойронд байж, судалгааны ажилд оролцдог бакалавр, магистр, докторын түвшний суралцагчид маань хүлээн авч, бүлэг бүлгээр орчуулсан билээ. Аливаа зүйлийг хийснийхээ хэмжээгээр л сурч байдаг, бас хамтран ажил хийж, аливааг бүтээж сурах нь чухал гэж үзсэн тул тэдний энэ саналыг талархан дэмжсэн бөгөөд уншигч таны энэхүү номыг уншиж байгаагийн баяр талархал нэр бүхий манай орчуулагчдад ноогдох учиртай гэдгийг эцэст нь тэмдэглэх нь зүйтэй. Базарцэрэнгийн Болдгив 2020 оны 5-р сарын 22-ны өдөр ### Худалдан авах МУИС-н номын сангийн 609 тоот болон Internom номын дэлгүүрүүдээс худалдан авах боломжтой. Холбогдох утас: 88175135, 80806216, 88686019
https://unread.today/c/2217	Номын тухай	Nominjargal Batkhuyag	2019-11-16T00:00:00	11 сарын 16, 2019	Миний санал болгох номууд: "Book Quotes Mongolia"	<div class="article-body"> <h2>"Унших ном олон ч унших цаг бага байна." "Book quotes Mongolia" фэйсбүүк хуудас энэ үгээр таныг угтана. Тус хуудсыг хөтлөгч дөрвөн жилийн турш өөрсдийн уншсан номуудаас олон зуун эшлэлийг хуваалцаж, уншигчдад сонголтоо хийхэд нь тусалж иржээ. Өнөөдөр бид 70 гаруй мянган хүнд хүрдэг "Book quotes Mongolia"-ийн хөтлөгч ямар ямар ном санал болгосныг уламжилъя.<br></h2><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Унших тухайд</h3><p>Би ихэвчлэн уран зохиолын ном уншдаг. Тэр дундаа Орос, Японы зохиолуудад дуртай. Манай <a href="https://www.facebook.com/Book-quotes-Mongolia-691486394290021/" target="_blank">Book quotes Mongolia</a> хуудсанд "Яаж ном уншиж сурах вэ ?", "Ямар ном унших вэ?" гэсэн асуултууд их ирдэг юм. Эдгээр хүмүүст зүгээр л өөрт ойрхон номын дэлгүүр ороод аль нүдэнд дулаахан харагдсан номоо барьж авахыг зөвлөх байна. Тэгээд эхний хэдэн хуудсыг эсвэл оршлыг нь уншиж үзээрэй. Магадгүй танд таалагдах ч юм билүү. Би сурагч байхдаа номын дэлгүүрт их очдог байлаа. Заримдаа дэлгүүрийн номыг тэндээ зогсоогоороо уншаад дуусгачихдаг байсан (инээв). Том зохиолыг бол санаа зоволгүй ахин дахин тэр дэлгүүртээ очоод л уншина. Эхэн үедээ бол номыг сайн, муу гэж ангилалгүйгээр өөртөө унших дадлыг суулгах нь чухал. Аажимдаа олон ном уншаад ирэхээр шүүлтүүр тавиад ямар ном уншихаа мэддэг болчихдог. Мөн эргэн тойрондоо байнга ном байлгаж байгаарай. Нүдэнд харагдах л юм бол уншиж орхино шүү дээ. Эцэст нь ном унших бол гангараа юм уу хэлбэр биш, зүгээр л кино үзэхтэй адилхан хүмүүсийн энгийн дадал гэдгийг санаарай. </p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">1. Ж.ПҮРЭВ “ХӨГЖМИЙН ЭГШИГ”</h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://www.unread.today/webroot/files/e9b91432708510d96fedd219b8782282.jpg"></p><p>Энэхүү бүтээл 1920-оод оны хувьсгалын үеэр ноёндоо бараа болон харь орон руу дүрвэсэн Сайнбилэг хүүгийн амьдралын тухай өгүүлдэг. Хүний амьдралд ганцхан тохиох олон үйл явдал байдгийг сануулж, одоогоо хайрлаж, байгаа бүхнээ гололгүй нандигнах ёстойг харуулдаг зохиол. Гол баатар маань эх орон, элгэн садан, хайрт жаалаа санан дэлхийгээр бэдэрч явахдаа багадаа сонсож суудаг асан ганцхан аялгуугаа өдөр бүр дурсаж буй нь туйлын ганцаардал гэж юу болохыг мэдрүүлнэ. Бидний мэдлээс хэтэрсэн, хянаж өөрчилж болохгүй олон үйл явдал бий шүү дээ гэж бодогдоно. Мөн монгол хэлний яруу сайхныг харуулдаг сод бүтээл. </p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">2. Ф.М.Достоевский “Газар доороос бичсэн тэмдэглэл”</h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://www.unread.today/webroot/files/942073320a0e76eef524733f870f1307.jpg"></p><p>Энэ зохиол түүний бусад бүтээлүүд шиг том, хүнд биш болохоор орос зохиол уншиж эхлэх гэж байгаа хүмүүст хамгийн түрүүнд санал болгоно. Зохиолыг өөрийн гутрангуй амьдрал, дотоод зөрчлийг уншигчтай хуваалцах "би" баатар хүүрнэдэг. Тиймээс хувь хүний дотоод зөрчил, сэтгэл зүйн асуудлуудыг тод томруунаар харуулж чадсан зохиол. "Би" баатрын өөрийгөө яллаж буй үзэл, цаашлаад энэ бүхэнд үнэн хэрэгтээ өөрийгөө бус нийгмээ буруутгаж буй үзэл ч ажиглагддаг нь сонирхолтой. Мань эр эргэн тойрныхонтойгоо өөрийн хүссэнээр харилцаж чаддаггүй. Тэр дэвтрээсээ өөр газар эрх мэдэлгүй, дургүй зарцаа ч хөөгөөд явуулчих чадалгүй учир дотроо бүхнийг үзэн яддаг нэгэн. Энэ зохиолоос нийгэмд байсаар байдаг атаархуу зан, ядуу нэгнээ үйл ойшоох, баян хүнийг хүчээр өөдгүй хүн болгож буруутгах хандлагууд тод томруун харагддаг. </p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">3. Нацүмэ Соосеки “Сэтгэл”</h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://www.unread.today/webroot/files/ff00b422faba278199fecfd6a33549df.jpg"></p><p>Мөн л хувь хүний дотоод зөрчлийг харуулах боловч гэмших сэтгэл гэдэг ямар хүчтэй болох тухай, бас хайр сэтгэл гэдэг заримдаа хорвоо дээр байж болох хамгийн муу дүрээр ирж болдог, тийм үед нь бид сэтгэлээ хянаж, тэр хайраасаа татгалзаж чадахгүй байх тохиолдол байдгийг харуулсан бүтээл. Бас япон хүний мөн чанар, сэтгэл хөдлөлөө дотроо хадгалж, бусдад хэзээ ч бурууг нялзаадаггүй үзэл тод харагддаг нь таалагддаг. </p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">4. Жером Сэлинжер "Catcher of the rye"</h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://www.unread.today/webroot/files/3cec01329a10a0fb94c9dd8d9c30e41e.jpg"></p><p>Монгол хэлнээ сүүлийн таван жилд гурван өөр нэрээр орчуулагдсан уг зохиолыг Сэлинжер арван жил бичсэн гэдэг. Энэ номоос өсвөр үеийнхний сэтгэл зүй ямар чухал, ямар адармаатай сэдэв гэдгийг харж болно. Гол баатар нь 16 настай Холден нэртэй хүү бөгөөд "хүүхэд ч биш, эрх чөлөөт насанд хүрэгч ч биш" энэ завсрын насандаа буруу зөвийг ялгахаар хичээж буйг нь өгүүлнэ. Тэрээр насанд хүрэгчид, үеийнхэнтэйгээ муухай харилцдаг хэрнээ дүү охинтойгоо эелдэг сайхан харьцдаг нэгэн. Үүнээс түүний насанд хүрэх явцдаа том хүмүүсийн ертөнц хэчнээн ёс зүйгүй, хуурмаг болохыг олж мэдэн, дасан зохицохыг хүсэхгүй байгааг харж болно. Амьдралын босгон дээр хаашаа явахаа мэдэхгүй мөртөө урагшаа тэмүүлсээр байгаа хүүгийн тухай ном гэж товчоор хэлж болох юм.</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">5. Л.Түдэв “Хорвоотой танилцсан түүх”</h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://www.unread.today/webroot/files/f538ad9bb4886fadde5604cd761a937b.jpg"></p><p>Монгол Улсын хөдөлмөрийн баатар, Ардын уран зохиолч, XX зууны манлай сэтгүүлч Л.Түдэв гуайн намтар зохиол. Уг бүтээлд багш болохоор Улаанбаатарыг зорьж буй хөдөөгийн бор хүүд хот газрын бүх юм шинэхэн, содон, алхам тутамдаа шинэ зүйл сурч буйг өгүүлэх бөгөөд “Замтай танилцаж” эхэлсэн урт аялал нь “Өсвөр нас минь” баяртай гэсэн бүлгээр дуусдаг. Уг бүтээлийг зөвхөн сургуулийн сурагчид гэлтгүй бүх насныхан уншиж 50, 60 аад оны Монголын амьдралтай танилцах боломжтой. Амьдрах орчин, соёлын эрс өөрчлөлттэй нүүр тулж буй хөвгүүний сэтгэл зүйн байдал, танин мэдэх хүслээс эхлээд хөдөөгийн бор хүүгийн хотын сэхээтэн залуу болох үйл явцыг, энэ бүх хугацаанд туулсан бүхий л адал явдлыг өгүүлдэг. Хэдий үйл явдал нь одоогийн бидний байгаа нийгмээс огт өөр цаг үед өрнөх ч би хувьдаа өсвөр үеийн залуусын насанд хүрэх үйл явцыг тэр чигт нь өгүүлж чадсан ховор бүтээлийн нэг гэж боддог.</p> </div>	"Унших ном олон ч унших цаг бага байна." "Book quotes Mongolia" фэйсбүүк хуудас энэ үгээр таныг угтана. Тус хуудсыг хөтлөгч дөрвөн жилийн турш өөрсдийн уншсан номуудаас олон зуун эшлэлийг хуваалцаж, уншигчдад сонголтоо хийхэд нь тусалж иржээ. Өнөөдөр бид 70 гаруй мянган хүнд хүрдэг "Book quotes Mongolia"-ийн хөтлөгч ямар ямар ном санал болгосныг уламжилъя. Унших тухайд Би ихэвчлэн уран зохиолын ном уншдаг. Тэр дундаа Орос, Японы зохиолуудад дуртай. Манай Book quotes Mongolia хуудсанд "Яаж ном уншиж сурах вэ ?", "Ямар ном унших вэ?" гэсэн асуултууд их ирдэг юм. Эдгээр хүмүүст зүгээр л өөрт ойрхон номын дэлгүүр ороод аль нүдэнд дулаахан харагдсан номоо барьж авахыг зөвлөх байна. Тэгээд эхний хэдэн хуудсыг эсвэл оршлыг нь уншиж үзээрэй. Магадгүй танд таалагдах ч юм билүү. Би сурагч байхдаа номын дэлгүүрт их очдог байлаа. Заримдаа дэлгүүрийн номыг тэндээ зогсоогоороо уншаад дуусгачихдаг байсан (инээв). Том зохиолыг бол санаа зоволгүй ахин дахин тэр дэлгүүртээ очоод л уншина. Эхэн үедээ бол номыг сайн, муу гэж ангилалгүйгээр өөртөө унших дадлыг суулгах нь чухал. Аажимдаа олон ном уншаад ирэхээр шүүлтүүр тавиад ямар ном уншихаа мэддэг болчихдог. Мөн эргэн тойрондоо байнга ном байлгаж байгаарай. Нүдэнд харагдах л юм бол уншиж орхино шүү дээ. Эцэст нь ном унших бол гангараа юм уу хэлбэр биш, зүгээр л кино үзэхтэй адилхан хүмүүсийн энгийн дадал гэдгийг санаарай. 1. Ж.ПҮРЭВ “ХӨГЖМИЙН ЭГШИГ” Энэхүү бүтээл 1920-оод оны хувьсгалын үеэр ноёндоо бараа болон харь орон руу дүрвэсэн Сайнбилэг хүүгийн амьдралын тухай өгүүлдэг. Хүний амьдралд ганцхан тохиох олон үйл явдал байдгийг сануулж, одоогоо хайрлаж, байгаа бүхнээ гололгүй нандигнах ёстойг харуулдаг зохиол. Гол баатар маань эх орон, элгэн садан, хайрт жаалаа санан дэлхийгээр бэдэрч явахдаа багадаа сонсож суудаг асан ганцхан аялгуугаа өдөр бүр дурсаж буй нь туйлын ганцаардал гэж юу болохыг мэдрүүлнэ. Бидний мэдлээс хэтэрсэн, хянаж өөрчилж болохгүй олон үйл явдал бий шүү дээ гэж бодогдоно. Мөн монгол хэлний яруу сайхныг харуулдаг сод бүтээл. 2. Ф.М.Достоевский “Газар доороос бичсэн тэмдэглэл” Энэ зохиол түүний бусад бүтээлүүд шиг том, хүнд биш болохоор орос зохиол уншиж эхлэх гэж байгаа хүмүүст хамгийн түрүүнд санал болгоно. Зохиолыг өөрийн гутрангуй амьдрал, дотоод зөрчлийг уншигчтай хуваалцах "би" баатар хүүрнэдэг. Тиймээс хувь хүний дотоод зөрчил, сэтгэл зүйн асуудлуудыг тод томруунаар харуулж чадсан зохиол. "Би" баатрын өөрийгөө яллаж буй үзэл, цаашлаад энэ бүхэнд үнэн хэрэгтээ өөрийгөө бус нийгмээ буруутгаж буй үзэл ч ажиглагддаг нь сонирхолтой. Мань эр эргэн тойрныхонтойгоо өөрийн хүссэнээр харилцаж чаддаггүй. Тэр дэвтрээсээ өөр газар эрх мэдэлгүй, дургүй зарцаа ч хөөгөөд явуулчих чадалгүй учир дотроо бүхнийг үзэн яддаг нэгэн. Энэ зохиолоос нийгэмд байсаар байдаг атаархуу зан, ядуу нэгнээ үйл ойшоох, баян хүнийг хүчээр өөдгүй хүн болгож буруутгах хандлагууд тод томруун харагддаг. 3. Нацүмэ Соосеки “Сэтгэл” Мөн л хувь хүний дотоод зөрчлийг харуулах боловч гэмших сэтгэл гэдэг ямар хүчтэй болох тухай, бас хайр сэтгэл гэдэг заримдаа хорвоо дээр байж болох хамгийн муу дүрээр ирж болдог, тийм үед нь бид сэтгэлээ хянаж, тэр хайраасаа татгалзаж чадахгүй байх тохиолдол байдгийг харуулсан бүтээл. Бас япон хүний мөн чанар, сэтгэл хөдлөлөө дотроо хадгалж, бусдад хэзээ ч бурууг нялзаадаггүй үзэл тод харагддаг нь таалагддаг. 4. Жером Сэлинжер "Catcher of the rye" Монгол хэлнээ сүүлийн таван жилд гурван өөр нэрээр орчуулагдсан уг зохиолыг Сэлинжер арван жил бичсэн гэдэг. Энэ номоос өсвөр үеийнхний сэтгэл зүй ямар чухал, ямар адармаатай сэдэв гэдгийг харж болно. Гол баатар нь 16 настай Холден нэртэй хүү бөгөөд "хүүхэд ч биш, эрх чөлөөт насанд хүрэгч ч биш" энэ завсрын насандаа буруу зөвийг ялгахаар хичээж буйг нь өгүүлнэ. Тэрээр насанд хүрэгчид, үеийнхэнтэйгээ муухай харилцдаг хэрнээ дүү охинтойгоо эелдэг сайхан харьцдаг нэгэн. Үүнээс түүний насанд хүрэх явцдаа том хүмүүсийн ертөнц хэчнээн ёс зүйгүй, хуурмаг болохыг олж мэдэн, дасан зохицохыг хүсэхгүй байгааг харж болно. Амьдралын босгон дээр хаашаа явахаа мэдэхгүй мөртөө урагшаа тэмүүлсээр байгаа хүүгийн тухай ном гэж товчоор хэлж болох юм. 5. Л.Түдэв “Хорвоотой танилцсан түүх” Монгол Улсын хөдөлмөрийн баатар, Ардын уран зохиолч, XX зууны манлай сэтгүүлч Л.Түдэв гуайн намтар зохиол. Уг бүтээлд багш болохоор Улаанбаатарыг зорьж буй хөдөөгийн бор хүүд хот газрын бүх юм шинэхэн, содон, алхам тутамдаа шинэ зүйл сурч буйг өгүүлэх бөгөөд “Замтай танилцаж” эхэлсэн урт аялал нь “Өсвөр нас минь” баяртай гэсэн бүлгээр дуусдаг. Уг бүтээлийг зөвхөн сургуулийн сурагчид гэлтгүй бүх насныхан уншиж 50, 60 аад оны Монголын амьдралтай танилцах боломжтой. Амьдрах орчин, соёлын эрс өөрчлөлттэй нүүр тулж буй хөвгүүний сэтгэл зүйн байдал, танин мэдэх хүслээс эхлээд хөдөөгийн бор хүүгийн хотын сэхээтэн залуу болох үйл явцыг, энэ бүх хугацаанд туулсан бүхий л адал явдлыг өгүүлдэг. Хэдий үйл явдал нь одоогийн бидний байгаа нийгмээс огт өөр цаг үед өрнөх ч би хувьдаа өсвөр үеийн залуусын насанд хүрэх үйл явцыг тэр чигт нь өгүүлж чадсан ховор бүтээлийн нэг гэж боддог.	"Унших ном олон ч унших цаг бага байна." "Book quotes Mongolia" фэйсбүүк хуудас энэ үгээр таныг угтана. Тус хуудсыг хөтлөгч дөрвөн жилийн турш өөрсдийн уншсан номуудаас олон зуун эшлэлийг хуваалцаж, уншигчдад сонголтоо хийхэд нь тусалж иржээ. Өнөөдөр бид 70 гаруй мянган хүнд хүрдэг "Book quotes Mongolia"-ийн хөтлөгч ямар ямар ном санал болгосныг уламжилъя. ### Унших тухайд Би ихэвчлэн уран зохиолын ном уншдаг. Тэр дундаа Орос, Японы зохиолуудад дуртай. Манай Book quotes Mongolia хуудсанд "Яаж ном уншиж сурах вэ ?", "Ямар ном унших вэ?" гэсэн асуултууд их ирдэг юм. Эдгээр хүмүүст зүгээр л өөрт ойрхон номын дэлгүүр ороод аль нүдэнд дулаахан харагдсан номоо барьж авахыг зөвлөх байна. Тэгээд эхний хэдэн хуудсыг эсвэл оршлыг нь уншиж үзээрэй. Магадгүй танд таалагдах ч юм билүү. Би сурагч байхдаа номын дэлгүүрт их очдог байлаа. Заримдаа дэлгүүрийн номыг тэндээ зогсоогоороо уншаад дуусгачихдаг байсан (инээв). Том зохиолыг бол санаа зоволгүй ахин дахин тэр дэлгүүртээ очоод л уншина. Эхэн үедээ бол номыг сайн, муу гэж ангилалгүйгээр өөртөө унших дадлыг суулгах нь чухал. Аажимдаа олон ном уншаад ирэхээр шүүлтүүр тавиад ямар ном уншихаа мэддэг болчихдог. Мөн эргэн тойрондоо байнга ном байлгаж байгаарай. Нүдэнд харагдах л юм бол уншиж орхино шүү дээ. Эцэст нь ном унших бол гангараа юм уу хэлбэр биш, зүгээр л кино үзэхтэй адилхан хүмүүсийн энгийн дадал гэдгийг санаарай. ### 1. Ж.ПҮРЭВ “ХӨГЖМИЙН ЭГШИГ” Энэхүү бүтээл 1920-оод оны хувьсгалын үеэр ноёндоо бараа болон харь орон руу дүрвэсэн Сайнбилэг хүүгийн амьдралын тухай өгүүлдэг. Хүний амьдралд ганцхан тохиох олон үйл явдал байдгийг сануулж, одоогоо хайрлаж, байгаа бүхнээ гололгүй нандигнах ёстойг харуулдаг зохиол. Гол баатар маань эх орон, элгэн садан, хайрт жаалаа санан дэлхийгээр бэдэрч явахдаа багадаа сонсож суудаг асан ганцхан аялгуугаа өдөр бүр дурсаж буй нь туйлын ганцаардал гэж юу болохыг мэдрүүлнэ. Бидний мэдлээс хэтэрсэн, хянаж өөрчилж болохгүй олон үйл явдал бий шүү дээ гэж бодогдоно. Мөн монгол хэлний яруу сайхныг харуулдаг сод бүтээл. ### 2. Ф.М.Достоевский “Газар доороос бичсэн тэмдэглэл” Энэ зохиол түүний бусад бүтээлүүд шиг том, хүнд биш болохоор орос зохиол уншиж эхлэх гэж байгаа хүмүүст хамгийн түрүүнд санал болгоно. Зохиолыг өөрийн гутрангуй амьдрал, дотоод зөрчлийг уншигчтай хуваалцах "би" баатар хүүрнэдэг. Тиймээс хувь хүний дотоод зөрчил, сэтгэл зүйн асуудлуудыг тод томруунаар харуулж чадсан зохиол. "Би" баатрын өөрийгөө яллаж буй үзэл, цаашлаад энэ бүхэнд үнэн хэрэгтээ өөрийгөө бус нийгмээ буруутгаж буй үзэл ч ажиглагддаг нь сонирхолтой. Мань эр эргэн тойрныхонтойгоо өөрийн хүссэнээр харилцаж чаддаггүй. Тэр дэвтрээсээ өөр газар эрх мэдэлгүй, дургүй зарцаа ч хөөгөөд явуулчих чадалгүй учир дотроо бүхнийг үзэн яддаг нэгэн. Энэ зохиолоос нийгэмд байсаар байдаг атаархуу зан, ядуу нэгнээ үйл ойшоох, баян хүнийг хүчээр өөдгүй хүн болгож буруутгах хандлагууд тод томруун харагддаг. ### 3. Нацүмэ Соосеки “Сэтгэл” Мөн л хувь хүний дотоод зөрчлийг харуулах боловч гэмших сэтгэл гэдэг ямар хүчтэй болох тухай, бас хайр сэтгэл гэдэг заримдаа хорвоо дээр байж болох хамгийн муу дүрээр ирж болдог, тийм үед нь бид сэтгэлээ хянаж, тэр хайраасаа татгалзаж чадахгүй байх тохиолдол байдгийг харуулсан бүтээл. Бас япон хүний мөн чанар, сэтгэл хөдлөлөө дотроо хадгалж, бусдад хэзээ ч бурууг нялзаадаггүй үзэл тод харагддаг нь таалагддаг. ### 4. Жером Сэлинжер "Catcher of the rye" Монгол хэлнээ сүүлийн таван жилд гурван өөр нэрээр орчуулагдсан уг зохиолыг Сэлинжер арван жил бичсэн гэдэг. Энэ номоос өсвөр үеийнхний сэтгэл зүй ямар чухал, ямар адармаатай сэдэв гэдгийг харж болно. Гол баатар нь 16 настай Холден нэртэй хүү бөгөөд "хүүхэд ч биш, эрх чөлөөт насанд хүрэгч ч биш" энэ завсрын насандаа буруу зөвийг ялгахаар хичээж буйг нь өгүүлнэ. Тэрээр насанд хүрэгчид, үеийнхэнтэйгээ муухай харилцдаг хэрнээ дүү охинтойгоо эелдэг сайхан харьцдаг нэгэн. Үүнээс түүний насанд хүрэх явцдаа том хүмүүсийн ертөнц хэчнээн ёс зүйгүй, хуурмаг болохыг олж мэдэн, дасан зохицохыг хүсэхгүй байгааг харж болно. Амьдралын босгон дээр хаашаа явахаа мэдэхгүй мөртөө урагшаа тэмүүлсээр байгаа хүүгийн тухай ном гэж товчоор хэлж болох юм. ### 5. Л.Түдэв “Хорвоотой танилцсан түүх” Монгол Улсын хөдөлмөрийн баатар, Ардын уран зохиолч, XX зууны манлай сэтгүүлч Л.Түдэв гуайн намтар зохиол. Уг бүтээлд багш болохоор Улаанбаатарыг зорьж буй хөдөөгийн бор хүүд хот газрын бүх юм шинэхэн, содон, алхам тутамдаа шинэ зүйл сурч буйг өгүүлэх бөгөөд “Замтай танилцаж” эхэлсэн урт аялал нь “Өсвөр нас минь” баяртай гэсэн бүлгээр дуусдаг. Уг бүтээлийг зөвхөн сургуулийн сурагчид гэлтгүй бүх насныхан уншиж 50, 60 аад оны Монголын амьдралтай танилцах боломжтой. Амьдрах орчин, соёлын эрс өөрчлөлттэй нүүр тулж буй хөвгүүний сэтгэл зүйн байдал, танин мэдэх хүслээс эхлээд хөдөөгийн бор хүүгийн хотын сэхээтэн залуу болох үйл явцыг, энэ бүх хугацаанд туулсан бүхий л адал явдлыг өгүүлдэг. Хэдий үйл явдал нь одоогийн бидний байгаа нийгмээс огт өөр цаг үед өрнөх ч би хувьдаа өсвөр үеийн залуусын насанд хүрэх үйл явцыг тэр чигт нь өгүүлж чадсан ховор бүтээлийн нэг гэж боддог.
https://unread.today/c/book-dganzorig	Номын тухай	Unread Today	2019-12-07T00:00:00	12 сарын 7, 2019	Номтой яриа #1: Unread Media-ийн хамтран байгуулагч Д.Ганзориг	<div class="article-body"> <h2>Бид бямба гараг бүр номын тойм, номтой холбоотой нийтлэл оруулсаар дөрвөн жилийг үджээ. Энэ хооронд үе үе номын буландаа зочин урьж, ямар ном уншиж буй, ямар ном санал болгохыг нь асуудаг байв. Өнөөдрөөс эхлэн энэхүү зочинтой нийтлэлээ тогтворжуулан "Номтой яриа" нэрээр сар бүр гаргахаар шийдсэнийг дуулгахад таатай байна. Ингээд өөрсдөөсөө эхлэн ерөнхий редактор Ганзогоо урилаа, цаашид олон сонирхолтой зочныг та бүхэнтэй уулзуулах болно.</h2><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">1. ТА ЯМАР ТӨРЛИЙН НОМ УНШДАГ ВЭ? ОДОО УНШИЖ БУЙ НОМ?</h3><p></p><p>Голдуу баримтат номууд. Намтар, дуртгалд их дуртай. Ажил карьер, өөрийгөө хөгжүүлэх номуудаас сайныг нь олж уншихыг хичээдэг. Хааяа уран зохиолын ном уншдаг. Хааяа бас шүлгийн ном эргүүлэх дуртай.</p><p>Одоо гэвэл Алейн дө Боттоны "<a href="https://www.amazon.com/Course-Love-Novel-Alain-Botton/dp/1501134515">The Course of Love</a>" гэх тууж, Дэвид Эйпштейний "<a href="https://www.amazon.com/Range-Generalists-Triumph-Specialized-World/dp/0735214484">Range</a>" гэх баримтат ном хоёрыг цүнхэлчихсэн, дуусгаж чадахгүй яваад байна. Алдарт физикч Ричард Фейнманы "<a href="https://www.amazon.com/Surely-Feynman-Adventures-Curious-Character/dp/0393316041">Surely, You're Joking, Mr.Feynman!</a>" хэмээх, хүмүүсийн их санал болгодог дуртгалыг авсан. Саяхан бас өнгөрсөн сард хэвлэгдсэн, Эмос клубийн "<a href="https://www.unread.today/c/book-surakhad-suraltsakhui" target="_blank">Сурахад суралцах нь</a>" номыг гүйцээж уншсан. Энэ номд би нэг өгүүлэл бичин хувь нэмэр оруулсан юм л даа.</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">2. ТАНД ХАМГИЙН ИХ НӨЛӨӨЛСӨН, ТОМ ӨӨРЧЛӨЛТ АВЧИРСАН НОМ ГЭВЭЛ?</h3><p></p><p>Оюутан болохын алдад Чойномын "Сүмтэй бударын чулуу" уншаад нэг хэсэг уран зохиол, яруу найраг уншсан шүү. Эмосын "<a href="https://www.unread.today/c/401">Өөрийгөө хөгжүүлье</a>" номыг хоёрдугаар курсдээ уншаад, тэндээс Бэнжамин Франклинтай танилцсан. Тэгээд бүрэн дуртгалыг нь олж аваад унштал гайхалтай санагдсан. 1920-оод оны үед Максим Горький Монголын зохиолчдод ард олноо соён гэгээрүүлэхэд тус болно хэмээн Франклин зэрэг хэд хэдэн алдартай хүмүүсийн намтрыг орчуулахыг зөвлөсөн байдаг. Ийм түүхтэй номыг их сургуулиа төгсөөд ажилд оролгүй орчуулж байлаа. Энэ орчуулга маань надад цаашид тогтвортой бичиж орчуулах итгэл өгсөн. Хүнтэй харилцах, сурч хөгжих, бусадтай хамтрах тал дээр олон зүйлд сургахын зэрэгцээ АНУ гэдэг агуу улс яаж үүсэж бий болсон талаар даамай ойлголт өгөх бүтээл.</p><p>LinkedIn-ий үүсгэн байгуулагч Рэйд Хоффман, миний дуртай блоггер Бэн Каснока хоёрын бичсэн <a href="https://www.unread.today/c/1122">"Та өөрөө стартап компани"</a> (The Startup of You) ном бас гүнзгий нөлөөлсөн шүү. Энэ ном өнөө цагт залуучууд ажил карьераа хэрхэн төлөвлөж, удирдах ёстойг чиглүүлэхийн зэрэгцээ стартап компани гэж юу болох, энтрепренер хүн гэж хэн болохыг маш цэгцтэй ойлгуулдаг. Unread-ийг хамтарч байгуулахад энэ ном надад их тус болсон. Unread-ийн сэтгэлгээ, арга барилыг ойлгоход чухал гэж үздэг учраас багт маань шинэ гишүүн нэмэгдэх бүрд бид энэ номыг хамгийн түрүүнд санал болгодог юм.</p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://www.unread.today/files/43/37b62ed53ae66781a54394f6434c459b.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">3. НОМОО ХЭРХЭН СОНГОДОГ ВЭ?</h3><p></p><p>Дагадаг авторууд ба блоггерууд, имэйлээр авдаг ньюслеттерүүд маань сонирхолтой, шинэ содон номуудыг алдалгүй мэдээлдэг. Захиж авах хүсэлтэйгээ Amazon Wishlist рүүгээ хийгээд жилдээ нэг юм уу хоёр удаа овоо хэдийг бөөндөөд каргогоор авчихдаг.</p><p>Монголд гарч буй номуудыг бас байнга л харж байдаг. Хааяа дэлгүүр орно, хавар намартаа болдог номын баяраас авна.</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">4. НОМЫГ ЯМАР БАЙДЛААР, ЯАЖ УНШДАГ ВЭ?</h3><p></p><p>Би нэлээн мартамхай л даа. Харандаагаа сайн үзүүрлэж аваад л, зурж тэмдэглэж уншдаг юм. Харандаагүй бол ер нь тухгүй оргиод нэг л уншиж чаддаггүй. Хэвлэмлээр унших сонирхолтой. Гэхдээ сүүлийн үед нэг Kindle авах хэрэгтэй л санагдаад байгаа.</p><p>Хэд хэдэн ном зэрэг эхлүүлээд л явдаг. Унших тогтсон цаг гэж байхгүй. Үүргэвчиндээ мэдээж заавал нэг хоёр номтой явдаг. 00-ийн өрөөнд нэг хоёр ном, орныхоо хажууд хэдэн ном тавиатай. Энд тэнд тавьчихаар нэг л мэдэхэд аль нэгийг нь бариад авсан байдаг. Сүүлийн үед аль болох олон сэдэв, олон төрөл жанрын ном уншдаг байя гэж бодоод байгаа.</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">5. НОМТОЙ ХОЛБООТОЙ ХЭЛМЭЭР САНАГДДАГ ЗҮЙЛ?</h3><p></p><p>Мэдээжийн зүйл байх л даа. Гэхдээ заримдаа хүн мэдээжийн зүйлийг ч мартчихсан явж байдаг шүү дээ: Ямар нэг юм шингээж, ямар нэг өгөөж авахгүй л бол ном унших утгагүй, хайран цагаа гарзадсан хэрэг болно. Тэр нь хэрэг болох нэг санаа, дараа ашиглах нэг эшлэл гээд юу ч байж болох. Гэхдээ тухайн үедээ сэтгэл ханамж өгдөг зохиолын ном зэргийг үүнд хамаатуулах учиргүй байх. Тиймээс уншихдаа сайн тэмдэглэл хийж, түүнийгээ өөриймшүүлэх, эргэж санах системтэй болох нь чухал санагддаг.</p><p>Мөн өөрийгөө хөгжүүлэх, бизнесийн төрлийн номд дургүй, эсвэл уран зохиолын ном унших нь ач холбогдол багатай гэж хэлэх хүмүүс жаахан туйлширмал санагдаад байдаг.</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">6. БУСАД ХҮМҮҮСИЙГ УНШААСАЙ, МЭДЭЭСЭЙ ГЭЖ ХҮСДЭГ НОМ (АВТОР)?</h3><p></p><p>1960-аад онд Доржийн Гомбожав гэж мундаг бичгийн хүн байсан юм билээ. Нэрт яруу найрагч Данзангийн Нямсүрэнд дунд сургуульд байхад нь уран зохиол зааж байсан хүн. Тэр хүний бичих найруулах эрдэм үнэхээр гоц санагддаг тул энэ чадвараа хөгжүүлэхийг хүсэгсэд <a href="https://www.unread.today/c/543">"Барсан хэвнэгт баатар"</a> хэмээх туульсын зохиолыг уншаасай гэж боддог доо.</p><p>Бас нэг ном санаанд орлоо. Энэ зун хөдөө явахдаа сэтгүүлч Ж.Гангаа агсны <a href="https://dnn.mn/%D0%BD%D1%8D%D1%80%D1%82-%D0%BD%D0%B8%D0%B9%D1%82%D0%BB%D1%8D%D0%BB%D1%87-%D0%B6%D0%B0%D0%BC%D0%B1%D0%B0%D0%BB%D1%8B%D0%BD-%D0%B3%D0%B0%D0%BD%D0%B3%D0%B0%D0%B0%D0%B3%D0%B8%D0%B9%D0%BD-%D1%86%D0%B0%D0%B3%D0%B0%D0%B0%D0%BD-%D0%B3%D1%8D%D0%B3%D1%8D%D1%8D-%D0%BD%D0%BE%D0%BC%D1%8B%D0%BD-%D0%B1%D0%B0%D1%8F%D1%80-%D0%B1%D0%BE%D0%BB%D0%BB%D0%BE%D0%BE/">"Цагаан гэгээ"</a> хэмээх аяллын тэмдэглэлүүд бүхий номыг уншлаа. Монгол ахуй, нутаг нутгийн байгаль цаг уур, зон олны тухай ёстой маягтай гоё бичдэг хүн байж. Би л их хожуу олж мэдсэн болохоос уншдаг хүмүүс бол энэ эрхмийг мэдээж сайн мэддэг байх.</p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://www.unread.today/files/43/f137e890fe4615c7589da2247f3f6ed4.jpeg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">7. ХЭРВЭЭ ТА НОМ БИЧИХ ЁСТОЙ ГЭВЭЛ ТЭР НЬ ЮУНЫ ТУХАЙ, ЯМАР ТӨРЛИЙН НОМ БАЙХ БОЛ?</h3><p>Хэд хэдэн ном дангаар болон хамтран орчуулсан болохоор өөрөө ном бичихийг үнэхээр хүсдэг шүү. Залуучуудад хуваалцах сан гэх санаанууд нэлээн байдаг. Яаж хооронд нь уяж зангидаж, ямар хэлбэрээр ном болгох ёстой юм бол гэж бодоод л байдаг юм.</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">8. ОЛДОХГҮЙ БАЙГАА БУЮУ УНШМААР БАЙГАА НОМ?</h3><p>Хэдэн жилийн өмнө Б.Бадрууган агсны <a href="https://www.internom.mn/%D0%BD%D0%BE%D0%BC/%D1%83%D1%83%D0%B3%D0%B0%D0%BD-%D1%85%D2%AF%D0%BC%D2%AF%D2%AF%D1%81-%D1%82%D2%AF%D2%AF%D1%85-%D0%B1%D2%AF%D1%82%D1%8D%D1%8D%D0%B4%D1%8D%D0%B3">"Ууган"</a> гэж ном гарсан. Тэр номыг л олж үзмээр байгаа юм даа, олдохгүй ховор юм билээ. Түүний аав Жамцын Бадраа агсны монгол хэл, найруулга үнэхээр гайхалтай. Өөрөө бас цалгисан их авьяастай хүн байсан шиг санагддаг.</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">9. ЭДГЭЭР АСУУЛТАД ХЭНИЙГ ХАРИУЛААСАЙ ГЭЖ ХҮСЭЖ БАЙНА ВЭ?</h3><p>Хоёр хамтрагчаа санал болгоё. Уундаа, Зак хоёр маань тэгж байгаад нэг хариулах байх аа.<br><br><br></p> </div>	Бид бямба гараг бүр номын тойм, номтой холбоотой нийтлэл оруулсаар дөрвөн жилийг үджээ. Энэ хооронд үе үе номын буландаа зочин урьж, ямар ном уншиж буй, ямар ном санал болгохыг нь асуудаг байв. Өнөөдрөөс эхлэн энэхүү зочинтой нийтлэлээ тогтворжуулан "Номтой яриа" нэрээр сар бүр гаргахаар шийдсэнийг дуулгахад таатай байна. Ингээд өөрсдөөсөө эхлэн ерөнхий редактор Ганзогоо урилаа, цаашид олон сонирхолтой зочныг та бүхэнтэй уулзуулах болно. 1. ТА ЯМАР ТӨРЛИЙН НОМ УНШДАГ ВЭ? ОДОО УНШИЖ БУЙ НОМ? Голдуу баримтат номууд. Намтар, дуртгалд их дуртай. Ажил карьер, өөрийгөө хөгжүүлэх номуудаас сайныг нь олж уншихыг хичээдэг. Хааяа уран зохиолын ном уншдаг. Хааяа бас шүлгийн ном эргүүлэх дуртай. Одоо гэвэл Алейн дө Боттоны " The Course of Love " гэх тууж, Дэвид Эйпштейний " Range " гэх баримтат ном хоёрыг цүнхэлчихсэн, дуусгаж чадахгүй яваад байна. Алдарт физикч Ричард Фейнманы " Surely, You're Joking, Mr.Feynman! " хэмээх, хүмүүсийн их санал болгодог дуртгалыг авсан. Саяхан бас өнгөрсөн сард хэвлэгдсэн, Эмос клубийн " Сурахад суралцах нь " номыг гүйцээж уншсан. Энэ номд би нэг өгүүлэл бичин хувь нэмэр оруулсан юм л даа. 2. ТАНД ХАМГИЙН ИХ НӨЛӨӨЛСӨН, ТОМ ӨӨРЧЛӨЛТ АВЧИРСАН НОМ ГЭВЭЛ? Оюутан болохын алдад Чойномын "Сүмтэй бударын чулуу" уншаад нэг хэсэг уран зохиол, яруу найраг уншсан шүү. Эмосын " Өөрийгөө хөгжүүлье " номыг хоёрдугаар курсдээ уншаад, тэндээс Бэнжамин Франклинтай танилцсан. Тэгээд бүрэн дуртгалыг нь олж аваад унштал гайхалтай санагдсан. 1920-оод оны үед Максим Горький Монголын зохиолчдод ард олноо соён гэгээрүүлэхэд тус болно хэмээн Франклин зэрэг хэд хэдэн алдартай хүмүүсийн намтрыг орчуулахыг зөвлөсөн байдаг. Ийм түүхтэй номыг их сургуулиа төгсөөд ажилд оролгүй орчуулж байлаа. Энэ орчуулга маань надад цаашид тогтвортой бичиж орчуулах итгэл өгсөн. Хүнтэй харилцах, сурч хөгжих, бусадтай хамтрах тал дээр олон зүйлд сургахын зэрэгцээ АНУ гэдэг агуу улс яаж үүсэж бий болсон талаар даамай ойлголт өгөх бүтээл. LinkedIn-ий үүсгэн байгуулагч Рэйд Хоффман, миний дуртай блоггер Бэн Каснока хоёрын бичсэн "Та өөрөө стартап компани" (The Startup of You) ном бас гүнзгий нөлөөлсөн шүү. Энэ ном өнөө цагт залуучууд ажил карьераа хэрхэн төлөвлөж, удирдах ёстойг чиглүүлэхийн зэрэгцээ стартап компани гэж юу болох, энтрепренер хүн гэж хэн болохыг маш цэгцтэй ойлгуулдаг. Unread-ийг хамтарч байгуулахад энэ ном надад их тус болсон. Unread-ийн сэтгэлгээ, арга барилыг ойлгоход чухал гэж үздэг учраас багт маань шинэ гишүүн нэмэгдэх бүрд бид энэ номыг хамгийн түрүүнд санал болгодог юм. 3. НОМОО ХЭРХЭН СОНГОДОГ ВЭ? Дагадаг авторууд ба блоггерууд, имэйлээр авдаг ньюслеттерүүд маань сонирхолтой, шинэ содон номуудыг алдалгүй мэдээлдэг. Захиж авах хүсэлтэйгээ Amazon Wishlist рүүгээ хийгээд жилдээ нэг юм уу хоёр удаа овоо хэдийг бөөндөөд каргогоор авчихдаг. Монголд гарч буй номуудыг бас байнга л харж байдаг. Хааяа дэлгүүр орно, хавар намартаа болдог номын баяраас авна. 4. НОМЫГ ЯМАР БАЙДЛААР, ЯАЖ УНШДАГ ВЭ? Би нэлээн мартамхай л даа. Харандаагаа сайн үзүүрлэж аваад л, зурж тэмдэглэж уншдаг юм. Харандаагүй бол ер нь тухгүй оргиод нэг л уншиж чаддаггүй. Хэвлэмлээр унших сонирхолтой. Гэхдээ сүүлийн үед нэг Kindle авах хэрэгтэй л санагдаад байгаа. Хэд хэдэн ном зэрэг эхлүүлээд л явдаг. Унших тогтсон цаг гэж байхгүй. Үүргэвчиндээ мэдээж заавал нэг хоёр номтой явдаг. 00-ийн өрөөнд нэг хоёр ном, орныхоо хажууд хэдэн ном тавиатай. Энд тэнд тавьчихаар нэг л мэдэхэд аль нэгийг нь бариад авсан байдаг. Сүүлийн үед аль болох олон сэдэв, олон төрөл жанрын ном уншдаг байя гэж бодоод байгаа. 5. НОМТОЙ ХОЛБООТОЙ ХЭЛМЭЭР САНАГДДАГ ЗҮЙЛ? Мэдээжийн зүйл байх л даа. Гэхдээ заримдаа хүн мэдээжийн зүйлийг ч мартчихсан явж байдаг шүү дээ: Ямар нэг юм шингээж, ямар нэг өгөөж авахгүй л бол ном унших утгагүй, хайран цагаа гарзадсан хэрэг болно. Тэр нь хэрэг болох нэг санаа, дараа ашиглах нэг эшлэл гээд юу ч байж болох. Гэхдээ тухайн үедээ сэтгэл ханамж өгдөг зохиолын ном зэргийг үүнд хамаатуулах учиргүй байх. Тиймээс уншихдаа сайн тэмдэглэл хийж, түүнийгээ өөриймшүүлэх, эргэж санах системтэй болох нь чухал санагддаг. Мөн өөрийгөө хөгжүүлэх, бизнесийн төрлийн номд дургүй, эсвэл уран зохиолын ном унших нь ач холбогдол багатай гэж хэлэх хүмүүс жаахан туйлширмал санагдаад байдаг. 6. БУСАД ХҮМҮҮСИЙГ УНШААСАЙ, МЭДЭЭСЭЙ ГЭЖ ХҮСДЭГ НОМ (АВТОР)? 1960-аад онд Доржийн Гомбожав гэж мундаг бичгийн хүн байсан юм билээ. Нэрт яруу найрагч Данзангийн Нямсүрэнд дунд сургуульд байхад нь уран зохиол зааж байсан хүн. Тэр хүний бичих найруулах эрдэм үнэхээр гоц санагддаг тул энэ чадвараа хөгжүүлэхийг хүсэгсэд "Барсан хэвнэгт баатар" хэмээх туульсын зохиолыг уншаасай гэж боддог доо. Бас нэг ном санаанд орлоо. Энэ зун хөдөө явахдаа сэтгүүлч Ж.Гангаа агсны "Цагаан гэгээ" хэмээх аяллын тэмдэглэлүүд бүхий номыг уншлаа. Монгол ахуй, нутаг нутгийн байгаль цаг уур, зон олны тухай ёстой маягтай гоё бичдэг хүн байж. Би л их хожуу олж мэдсэн болохоос уншдаг хүмүүс бол энэ эрхмийг мэдээж сайн мэддэг байх. 7. ХЭРВЭЭ ТА НОМ БИЧИХ ЁСТОЙ ГЭВЭЛ ТЭР НЬ ЮУНЫ ТУХАЙ, ЯМАР ТӨРЛИЙН НОМ БАЙХ БОЛ? Хэд хэдэн ном дангаар болон хамтран орчуулсан болохоор өөрөө ном бичихийг үнэхээр хүсдэг шүү. Залуучуудад хуваалцах сан гэх санаанууд нэлээн байдаг. Яаж хооронд нь уяж зангидаж, ямар хэлбэрээр ном болгох ёстой юм бол гэж бодоод л байдаг юм. 8. ОЛДОХГҮЙ БАЙГАА БУЮУ УНШМААР БАЙГАА НОМ? Хэдэн жилийн өмнө Б.Бадрууган агсны "Ууган" гэж ном гарсан. Тэр номыг л олж үзмээр байгаа юм даа, олдохгүй ховор юм билээ. Түүний аав Жамцын Бадраа агсны монгол хэл, найруулга үнэхээр гайхалтай. Өөрөө бас цалгисан их авьяастай хүн байсан шиг санагддаг. 9. ЭДГЭЭР АСУУЛТАД ХЭНИЙГ ХАРИУЛААСАЙ ГЭЖ ХҮСЭЖ БАЙНА ВЭ? Хоёр хамтрагчаа санал болгоё. Уундаа, Зак хоёр маань тэгж байгаад нэг хариулах байх аа.	Бид бямба гараг бүр номын тойм, номтой холбоотой нийтлэл оруулсаар дөрвөн жилийг үджээ. Энэ хооронд үе үе номын буландаа зочин урьж, ямар ном уншиж буй, ямар ном санал болгохыг нь асуудаг байв. Өнөөдрөөс эхлэн энэхүү зочинтой нийтлэлээ тогтворжуулан "Номтой яриа" нэрээр сар бүр гаргахаар шийдсэнийг дуулгахад таатай байна. Ингээд өөрсдөөсөө эхлэн ерөнхий редактор Ганзогоо урилаа, цаашид олон сонирхолтой зочныг та бүхэнтэй уулзуулах болно. ### 1. ТА ЯМАР ТӨРЛИЙН НОМ УНШДАГ ВЭ? ОДОО УНШИЖ БУЙ НОМ? Голдуу баримтат номууд. Намтар, дуртгалд их дуртай. Ажил карьер, өөрийгөө хөгжүүлэх номуудаас сайныг нь олж уншихыг хичээдэг. Хааяа уран зохиолын ном уншдаг. Хааяа бас шүлгийн ном эргүүлэх дуртай. Одоо гэвэл Алейн дө Боттоны "The Course of Love" гэх тууж, Дэвид Эйпштейний "Range" гэх баримтат ном хоёрыг цүнхэлчихсэн, дуусгаж чадахгүй яваад байна. Алдарт физикч Ричард Фейнманы "Surely, You're Joking, Mr.Feynman!" хэмээх, хүмүүсийн их санал болгодог дуртгалыг авсан. Саяхан бас өнгөрсөн сард хэвлэгдсэн, Эмос клубийн "Сурахад суралцах нь" номыг гүйцээж уншсан. Энэ номд би нэг өгүүлэл бичин хувь нэмэр оруулсан юм л даа. ### 2. ТАНД ХАМГИЙН ИХ НӨЛӨӨЛСӨН, ТОМ ӨӨРЧЛӨЛТ АВЧИРСАН НОМ ГЭВЭЛ? Оюутан болохын алдад Чойномын "Сүмтэй бударын чулуу" уншаад нэг хэсэг уран зохиол, яруу найраг уншсан шүү. Эмосын "Өөрийгөө хөгжүүлье" номыг хоёрдугаар курсдээ уншаад, тэндээс Бэнжамин Франклинтай танилцсан. Тэгээд бүрэн дуртгалыг нь олж аваад унштал гайхалтай санагдсан. 1920-оод оны үед Максим Горький Монголын зохиолчдод ард олноо соён гэгээрүүлэхэд тус болно хэмээн Франклин зэрэг хэд хэдэн алдартай хүмүүсийн намтрыг орчуулахыг зөвлөсөн байдаг. Ийм түүхтэй номыг их сургуулиа төгсөөд ажилд оролгүй орчуулж байлаа. Энэ орчуулга маань надад цаашид тогтвортой бичиж орчуулах итгэл өгсөн. Хүнтэй харилцах, сурч хөгжих, бусадтай хамтрах тал дээр олон зүйлд сургахын зэрэгцээ АНУ гэдэг агуу улс яаж үүсэж бий болсон талаар даамай ойлголт өгөх бүтээл. LinkedIn-ий үүсгэн байгуулагч Рэйд Хоффман, миний дуртай блоггер Бэн Каснока хоёрын бичсэн "Та өөрөө стартап компани" (The Startup of You) ном бас гүнзгий нөлөөлсөн шүү. Энэ ном өнөө цагт залуучууд ажил карьераа хэрхэн төлөвлөж, удирдах ёстойг чиглүүлэхийн зэрэгцээ стартап компани гэж юу болох, энтрепренер хүн гэж хэн болохыг маш цэгцтэй ойлгуулдаг. Unread-ийг хамтарч байгуулахад энэ ном надад их тус болсон. Unread-ийн сэтгэлгээ, арга барилыг ойлгоход чухал гэж үздэг учраас багт маань шинэ гишүүн нэмэгдэх бүрд бид энэ номыг хамгийн түрүүнд санал болгодог юм. ### 3. НОМОО ХЭРХЭН СОНГОДОГ ВЭ? Дагадаг авторууд ба блоггерууд, имэйлээр авдаг ньюслеттерүүд маань сонирхолтой, шинэ содон номуудыг алдалгүй мэдээлдэг. Захиж авах хүсэлтэйгээ Amazon Wishlist рүүгээ хийгээд жилдээ нэг юм уу хоёр удаа овоо хэдийг бөөндөөд каргогоор авчихдаг. Монголд гарч буй номуудыг бас байнга л харж байдаг. Хааяа дэлгүүр орно, хавар намартаа болдог номын баяраас авна. ### 4. НОМЫГ ЯМАР БАЙДЛААР, ЯАЖ УНШДАГ ВЭ? Би нэлээн мартамхай л даа. Харандаагаа сайн үзүүрлэж аваад л, зурж тэмдэглэж уншдаг юм. Харандаагүй бол ер нь тухгүй оргиод нэг л уншиж чаддаггүй. Хэвлэмлээр унших сонирхолтой. Гэхдээ сүүлийн үед нэг Kindle авах хэрэгтэй л санагдаад байгаа. Хэд хэдэн ном зэрэг эхлүүлээд л явдаг. Унших тогтсон цаг гэж байхгүй. Үүргэвчиндээ мэдээж заавал нэг хоёр номтой явдаг. 00-ийн өрөөнд нэг хоёр ном, орныхоо хажууд хэдэн ном тавиатай. Энд тэнд тавьчихаар нэг л мэдэхэд аль нэгийг нь бариад авсан байдаг. Сүүлийн үед аль болох олон сэдэв, олон төрөл жанрын ном уншдаг байя гэж бодоод байгаа. ### 5. НОМТОЙ ХОЛБООТОЙ ХЭЛМЭЭР САНАГДДАГ ЗҮЙЛ? Мэдээжийн зүйл байх л даа. Гэхдээ заримдаа хүн мэдээжийн зүйлийг ч мартчихсан явж байдаг шүү дээ: Ямар нэг юм шингээж, ямар нэг өгөөж авахгүй л бол ном унших утгагүй, хайран цагаа гарзадсан хэрэг болно. Тэр нь хэрэг болох нэг санаа, дараа ашиглах нэг эшлэл гээд юу ч байж болох. Гэхдээ тухайн үедээ сэтгэл ханамж өгдөг зохиолын ном зэргийг үүнд хамаатуулах учиргүй байх. Тиймээс уншихдаа сайн тэмдэглэл хийж, түүнийгээ өөриймшүүлэх, эргэж санах системтэй болох нь чухал санагддаг. Мөн өөрийгөө хөгжүүлэх, бизнесийн төрлийн номд дургүй, эсвэл уран зохиолын ном унших нь ач холбогдол багатай гэж хэлэх хүмүүс жаахан туйлширмал санагдаад байдаг. ### 6. БУСАД ХҮМҮҮСИЙГ УНШААСАЙ, МЭДЭЭСЭЙ ГЭЖ ХҮСДЭГ НОМ (АВТОР)? 1960-аад онд Доржийн Гомбожав гэж мундаг бичгийн хүн байсан юм билээ. Нэрт яруу найрагч Данзангийн Нямсүрэнд дунд сургуульд байхад нь уран зохиол зааж байсан хүн. Тэр хүний бичих найруулах эрдэм үнэхээр гоц санагддаг тул энэ чадвараа хөгжүүлэхийг хүсэгсэд "Барсан хэвнэгт баатар" хэмээх туульсын зохиолыг уншаасай гэж боддог доо. Бас нэг ном санаанд орлоо. Энэ зун хөдөө явахдаа сэтгүүлч Ж.Гангаа агсны "Цагаан гэгээ" хэмээх аяллын тэмдэглэлүүд бүхий номыг уншлаа. Монгол ахуй, нутаг нутгийн байгаль цаг уур, зон олны тухай ёстой маягтай гоё бичдэг хүн байж. Би л их хожуу олж мэдсэн болохоос уншдаг хүмүүс бол энэ эрхмийг мэдээж сайн мэддэг байх. ### 7. ХЭРВЭЭ ТА НОМ БИЧИХ ЁСТОЙ ГЭВЭЛ ТЭР НЬ ЮУНЫ ТУХАЙ, ЯМАР ТӨРЛИЙН НОМ БАЙХ БОЛ? Хэд хэдэн ном дангаар болон хамтран орчуулсан болохоор өөрөө ном бичихийг үнэхээр хүсдэг шүү. Залуучуудад хуваалцах сан гэх санаанууд нэлээн байдаг. Яаж хооронд нь уяж зангидаж, ямар хэлбэрээр ном болгох ёстой юм бол гэж бодоод л байдаг юм. ### 8. ОЛДОХГҮЙ БАЙГАА БУЮУ УНШМААР БАЙГАА НОМ? Хэдэн жилийн өмнө Б.Бадрууган агсны "Ууган" гэж ном гарсан. Тэр номыг л олж үзмээр байгаа юм даа, олдохгүй ховор юм билээ. Түүний аав Жамцын Бадраа агсны монгол хэл, найруулга үнэхээр гайхалтай. Өөрөө бас цалгисан их авьяастай хүн байсан шиг санагддаг. ### 9. ЭДГЭЭР АСУУЛТАД ХЭНИЙГ ХАРИУЛААСАЙ ГЭЖ ХҮСЭЖ БАЙНА ВЭ? Хоёр хамтрагчаа санал болгоё. Уундаа, Зак хоёр маань тэгж байгаад нэг хариулах байх аа.
https://unread.today/c/books-rinchen	Номын тухай	Oyunlkham Gungaadorj	2019-12-14T00:00:00	12 сарын 14, 2019	Бямбын Ринчений “Баруун этгээд зорчсон тэмдэглэл: Мажар улсаар явсан минь” номын тухай	<div class="article-body"> <h2>Энэ удаа танилцуулах ном маань нэрт эрдэмтэн Б.Ринчений 1956 онд бичсэн "Баруун этгээд зорчсон тэмдэглэл". Тэрээр уг тэмдэглэлдээ докторын зэргээ хамгаалахаар Мажар улс буюу бидний хэлж заншсанаар Унгар улсыг зорихдоо үзэж харсан зүйлс, уулзаж танилцсан хүмүүсээ өөрийн бодрол дүгнэлтийн хамт бичиж үлдээсэн нь одоогийн залуус уншихад нэн сонирхолтой, мэдвэл зохих олон зүйлтэй, бодож тунгаах олон санаатай ажээ.</h2><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Зохиогчийн тухай</h3><p>Билгүүн номч <a href="https://mn.wikipedia.org/wiki/%D0%91%D1%8F%D0%BC%D0%B1%D1%8B%D0%BD_%D0%A0%D0%B8%D0%BD%D1%87%D0%B5%D0%BD">Б.Ринчен</a> 1905 оны 11 сарын 21-нд өнөөгийн Сэлэнгэ аймгийн Алтанбулаг сумын "Булсарай" хэмээх газар Б.Раднаажавын ууган хүү болон мэндэлжээ. Бүтэн нэр нь Ринчендорж бөгөөд өвөг аавынхаа нэрээр Бямбын хэмээн овоглох болсон аж. Түүний эцэг Еншөөбү Будын Раднаажав нь нэртэй сэхээтэн, хэд хэдэн гадаад хэл мэддэг хүн байжээ. Б.Ринчен ч мөн англи, франц, герман, чех, польш, эсперанто, орос хэлийг гаргууд эзэмшиж, бүхий л амьдралаа хэл бичиг, эрдэм шинжилгээ, орчуулга, ном зохиолын ажилд зориулсан юм. Эрдэм шинжилгээ, уран бүтээлийн асар баялаг өв үлдээсний нэг нь л гэхэд та бидний сайн мэдэх “Цогт тайж” киноны зохиол билээ. Б.Ринчен 1977 онд 72 насандаа мөнх бусыг үзүүлжээ. </p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div>Номын тухай</div></h3><p>1956 оны намар хоёр сар хагасын хугацаанд бичсэн энэ тэмдэглэл номд тухайн үеийн Орос, Турк, Мажар (Унгар) зэрэг улсын аж байдал, хөгжил дэвшлийг тодорхой дүрсэлсэн бөгөөд тухай бүрийг өөрийн өмнө үзсэн, уншсан олон зүйлстэйгээ харьцуулан бичсэн нь сонирхолтой. Замд таарсан олон газрын уул ус, хот тосгод, үндэс угсаатны үүх түүхийг тайлбарласан нь танин мэдэхүйн таашаал өгнө.<br><br>Түүнчлэн тив дамнасан урт замдаа танилцсан олон хүнтэй богинохон ч гэлээ хөөрөлдөн суухдаа асуусан асуултуудынх нь оновчтой байдал, түүнээс ирэх хариултуудыг хэрхэн хүлээн авч, боловсруулж, дүгнэж байгаа нь тун сонирхолтой байсан юм. Хойч болсон бидэнд өвөг дээдэс, ахмад үеийнхнээсээ суралцаж, дагах ямар их зүйлс байгааг мэдрүүлсэн. Аливаа юмсын сайн сайхан тал, жинхэнэ гоо үзэсгэлэнг мэдэрч бахдахад хувь хүний хүмүүжил, онцлог чухал ч гэлээ, үүний сацуу боловсрол хэчнээн чухал болохыг энэ тэмдэглэлээс харж болох мэт.<br><br>Мөн хуудас ахих тусам зохиогчийн эх орноо гэсэн сэтгэл ямархан хүчтэй болохыг эрхгүй ойлгоно. Очсон газар бүрийнхээ агаараас, тэнгэрээс, дуунаас, Мажар улсад байсан Монголын элчин сайдын яамнаас, бүр музейд таарсан хээ угалзнаас хүртэл төрсөн нутгаа харж, улс үндэстнээрээ бахархаж, хайрлах нь сайхан. <br><br>Хэл бичиг, соёл шинжлэлийн хүн тул хаанаас ч хэл бичгийн давуу ба онцлог талуудыг гарамгай ажихын дээр тэр бүрд тайлбар, мэдээлэл өгсөн нь өгөөжтэй. Эх хэлээ бүрэн гүйцэд сурах нь цаашид олон гадаад хэлийг сурахад бат бөх суурь болж өгдгийг дурдсан байх аж. Мөн орчуулгын салбарт ажиллаж байгаа олон хүмүүст санаж сэрвэл зохилтой санаануудыг бичиж үлдээжээ. Киног - сүүдэр зураг, машиныг - цахилгаан тэрэг, градусыг - хувь гэх мэтээр харь хэлний үгсийг орчуулан хэрэглэж байгааг эхлээд уншваас нэг л хачин ч ухаад бодоход үнэхээр үндэслэл сайтай. Энэ мэтээр аялгуу сайхан монгол хэлээрээ зөв сайхан ярих, бичгийн биш гэхэд ярианы соёлтой болох их хүслийг энэ ном өдөөж өглөө. <br><br>Бичиглэлийн хувьд Ринчен гуай нэлээд урт өгүүлбэрээр бичих бөгөөд хэдий урт ч уншихад ойлгомжтой, утга нь амттай байв. Сонирхолтой сайхан бичдэг болоод тэр үү, эсвэл юмс тийм хурдан болсных ч юм уу яах ийхийн зуургүй л тухайн сэдэв дуусаж байсан нь нэг талаараа урамтай боловч нөгөө талаар харамсалтай. Үгийн сонголтууд, уламжлалт үгийн хэрэглээ нь шинэ үеийн бидэнд ихэд соньхон бөгөөд зарим тохиолдолд үгийн сангийн баялаг ахархны улмаас дутуу дулимаг ойлгож өнгөрснийг нуух юун. <br><br>Эцэст нь энэхүү номоос та аль хэдийн өнгөрч, үгүй болсон цаг үеийн тухай гэхээс илүүтэй эх орноо хайрлах сэтгэлийг, монгол хэлний баялаг хийгээд тансгийг, олон орны үүх түүх, соёлын ялгааг, эрдэм номыг сурахын эгэл бөгөөд хосгүй сайхныг мэдрэх болно. <br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/48/d41286b188d242d89d18f5c4258416c2.jpeg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">НомЫН ЗАРИМ эшлэл</h3><p><i>Энэхүү ном нь тэртээ 60 жилийн өмнө хэвлэгдсэн учир одоо олж уншихад бэрхтэй болов уу хэмээн “Номын тухай” булангийн бусад нийтлэлүүдтэй харьцуулахад харьцангуй олон хэсэг, эшлэлийг онцлохыг хичээлээ. Ингэхдээ номон дээр бичигдсэн хэлбэрийг өөрчлөлгүй оруулав. </i><br><br>1. Удалгүй Байгаль далай гэж бидний монголчууд эртнээс нэрлэдэг их нуур үзэгдэж, орчин тойрон сүрлэг үүл хүрээлсэн индранила өнгөтэй, цэнхэр ногоон их ус салхинд артан, жижиг завь, онгоц, энд тэнд эрэг дагуу харагдлаа. Манай Хөвсгөл далай буюу нутгийн ардын Далай эжий гэдэг цэнхэр ногоон сайхан нууртай өнгө үзэсгэлэн адил санагдлаа. Манай одоо Хөвсгөл гэдэг маань, Тэнгэрийн тэтгэсэн хааны үеийн монгол бичигт Көксүкүл гэж, тэр үеийн орос жуулчин, нутгийн ардын дуудлагыг Косогол гэж баахан хазгайвтар сонсон тэмдэглэсэн нь эртний Туркийн Көксукол буюу монголчилбол Хөх уст нуур гэсэн үг. <br><br>2. Байгал гэдэг ч, бас эртний Турк үг байж болзолгүй. Тэр хавийн буриад аялгуунд байгул гэж нэрлэдэг нь Туркийн байкол буюу Баяннуур гэсэн үг сунжирсаар Байгул, Байгал болсон болж болох юм. Байгалын индранила өнгөт усан мандал дээгүүр нисэж явахдаа, буриадын эртний домогт Байгал далайн тухай сонин сайхан юм маш олныг хэлэлцдэг гэж ардын аман зохиол тэмдэглэдэг эрдэмтний зохиолд уншсанаа саналаа. <br><br>3. Гадаадын тойрон явагсдын тэргэнд суугаад Эрхүү орж явахдаа орчин тойрныг сонирхон харж явахад, тоосгоны үйлдвэрээс сайхан гэгчийн улаан тоосго, морин тэргэнд ачаад явж байгаа нь ёстой сайхан шатаасан тоосго үзэгдэж, манай тоосго арай л ийм ястай болж чадаагүй юм байна даа гэж харж явлаа. <br><br>4. Шингэх нарны туяа, зузаан хар үүлний завсраар онгоцонд тусаж, доошоо харахад, үүлний цоорхойгоор хааяа хааяа бараан их ой мод, уул нуруу маш сүртэй харлан харагдаж, Сибирь нутаг яасан ч уудам юм билээ гэж гайхмаар. <br>Орос хэлэнд Сибирь гэдэг энэ нэр бол монгол гаралтай үг. Манай монгол бичгийн хэлэнд сибер гэж бичдэг байсан. Тэгээд Европын олон улсын хэлэнд латин үсгээр Сибериа, Сиберне гэдэг нь монголоор сибер гэдэгт нилээд ойртуулжээ. Аман аялгуунд монгол бичгийн хэлний Си нь ши болж шивэр гэж дууддаг нь зузаан их ой модтой газар гэсэн үг ажээ. Одоо ч гэсэн хар Шивэр, мухар Шивэр гэж маш их модтой газрын нэр байдаг болой. <br><br>5. (Оросод таарсан оюутан:) Манай Новосибирскийн тэр сургуульд онол их заагаад, туршлага хайгуул бага хийлгэсэн нь, нэгэн жил ажил хийж үзээд туршил нимгэнээ сая мэдлээ. Хашир ажилчин хүн, сургууль төгсгөсөн газар судлагч надаас илүү юм мэддэг байлаа. Тэр эгэл жирийн ажилчны дэргэд дээд мэргэжилтэн гэж цоллуулж явахаасаа зовж ичиж явлаа. Тэднээс туршлын талаар их ч юм сурч авлаа. Одоо Москва орж албан ажлын далимаар зохих дээд газар саналаа илэрхийлэн, манай газар судлалын сургуулийн зарим хичээлийн цагийн хуваарийг өөрчилж, туршлагын зүйлийг ихэсгэж өгвөл, залуу мэргэжилтний сурлаганд ч хэрэгтэй, улсад ч хэрэгтэй юм байна гэж, биедээ тулгарч байсан бэрхийг илтгэнэ. <br><br>6. Өглөөний нарны гэрэлд Буянт Василийн сүмийн олон орой, Кремлийн хэрмийн ногоон дээвэртэй өндөр өндөр цамхаг маш үзэмжтэй. Боловсон улс гэж, түүх дурсгалт сүм хийд, хэрэм цамхгийг ийм сайхнаар хамгаалан хайрлаж, уламжлалт соёлынхоо эрдэнэ болсон эртний уран барилгаар хотын чимэг, ардын соёлын бахархал болгодог нь сайхнаа гэж улаан талбайн мартагдашгүй өвөрмөц сонин бөгөөд орос үндэсний уран барилгын онцлог шинж бүрдсэн байдлыг харж зогсохдоо, манай Амар Баясгалант хийд, Эрдэнэ зуу мэт түүхт уран сайхан бөгөөд, монгол уран барилгын дурсгалын зүйл, юү ч үгүй эвдэрхий балгас болж, учир мэдэхгүй туйлын хоцрогдмол мунхаг этгээдийн гарт үрэгдсэнийг санахад дотор зарсхийж, манай ардын хүч хөрөнгө уран авьяас чадлаа гаргасан тэр сайхан дурсгалт уран барилгын зүйл бүрэн бүтэн байсан байвал, орос хүн Буянт Василийн сүм, Кремлийн доторх эртний олон сүм дуганг оросын ард түмний үндсэний урлагийн бахархал болгодогтой адил, эх оронч монгол хүн ч, мөн баярлан бахархаж, уран зураач нар, монгол ардынхаа суутан урцуулын хойч үед үлдээсэн сайхан бүтээлий нь зурж, яаж баясан судалж байхсан бол? <br><br>7. Манай улсад ардын хувьсгал мандсанаас эхлэн, ард түмнийхээ түүх соёлын дурсгалыг энэ мэт энхрийлэн хайрлаж, цуглуулан бүрэн хадгалсан бол хүн амаар цөөн бага боловч, өвөрмөц сонин бөгөөд маш эртний баялаг соёлтойгоо гадаадад гайхуулан, дотоодод бахархуулж, буурь ихтэй өндөр соёлтойгоо олондоо үзүүлж, дэлхийн олон улсын соёлын өв санд нэлээн ч сонин юм оруулж байснаа судлан үзүүлж чадах юм улам ихтэй байх байж дээ гэж энэ түүхийн музей мэтэд орох бүр санадаг боллоо. <br><br>8. Сонинд арван хэдэн жил ажиллахдаа, дөрөв таван жилийн өмнө монгол хэлний зүйд үл нийлэх хазгай буруу хэрэглэсэн үг хэллэгийг үзээд, заримдаа шөнө нойр хүрэхгүй, ингэж хэлээ эвдэх гэж байснаа санахад... <br><br>9. Харь үгийн утгыг үл мэдэх учраас, тэр хэвээр нь арга ядан хэрэглэснээс, үг хэлнээс нь өөрийнхөө хэлэнд, хятад мэт өндөр соёлт улсын нэгэн адил арга хэрэглэвэл, манай монгол хэлний үгийн баялаг, хэлний чадалд дутах зүйлгүй, гагцхүү латин, грек хэл мэдэх орчуулагч л манайд одоохон үед дутагдаж байгааг бодон, монголоор нэрлэж болох үгийг цөм монгол болгож үүнд нэрлэхдээ, олон улсын журмыг баримтлан, монгол үгийнхээ баян сангаас улсын журмыг баримтлан, хэрэглэн нэр томьёогоо арвин болгохыг эрмэлзлээ. <br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/48/d50bbae107cdec39b37a9f5ee1c54c44.jpeg"></p><p>10. Будапешт гэдэг хот мажараар Кээк дүна монголчилбол Хөх Дунай гэдэг их мөрний хоёр талаар үргэлжилсэн том хот, нэг сая зургаан түм гаруй хүн амтай Дунайн баруун талын хэсэг нь Буда хот, зүүн талын хэсэг нь Пешт хот гэж хоёр хот байснаа 872 онд Буда хот. Пешт хот, Буда хотын умар зүгт байдаг Ообуда буюу монголчилбол Хуучин буда гэдэг дүүрэгтэй нийлэн Будапешт гэдэг том хот болсон ажээ. <br>Будапешт хотод халуун аршаан маш олонтой учир бас “Аршаант хот” гэж өрнө зүгт алдартай бөгөөд тэр олон аршаанаас зарим нь, их дээр цагаас нааш алдартай аршаан байжээ. <br><br>11. Үг бүтэх ёс нь, бас монголтой адил, үгийн үндсэнд дагавар залган, шинэ үг болгодог тул монгол хүн, мажар хэл сурах мажар хүн монгол хэл сурахад хялбар ажээ. <br><br>12. Ярианы хэл, бичгийн хэл хоорондоо ялгаатай нь дэлхий нийтийн бичгийн соёлт улс бүхэнд байдаг үзэгдэл бөгөөд бичгийн хэлийг хэлний шинжлэлийн ёсонд ганц этгээдийн үг, ярианы хэлийг хоёр этгээдийн үг гэж үздэг юм. Бичиг, ярианы хэлний гол ялгаа нь тэр. <br><br>13. Хэл бичгийн хүн би, ардынхаа бичгийн сайхан соёлын зүйлд үнэн сэтгэлээсээ хайртай бөгөөд саяас доошгүй үгтэй, жигтэй сайхан боловсон хэлний зүйтэй ардынхаа хэлэнд, хэдэн зуун жил монгол ардын их авьяаст, үлэмж сэтгэхүйтний боловсруулсан бичгийн хэлний сайхан зүйг, нийт ардын соёл бадран хөгжиж байгаа энэ үест, өндөр боловсролт, эх оронч сэтгэлт сэхээтэн бүхэн сэтгэхүйгээ нарийн боловсон болгоход хэрэглэх нь зүйтэй юм гэж бодсоор ч ирсэн, цаашдаа ч бодно гэдгээ илэрхийлээд, урт тайлбарын уучлал гуйж, хүлцэл өчье. (Манай бичгийн хэлэнд хүлцэл өчье гэсэн үг яг орос бичгийн хэлний прошу прощенья прошу извинить гэсэн үг юм шүү)! <br><br>14. Өглөө бүр зургаан цагт босож, цонхоор баруун зүг Дунай мөрнийг, түүний цаад эрэг дээр байгаа Буда хотыг харахад гайхамшигтай үзэсгэлэн сайхан. <br><br>15. Монгол хэл бичгийн тухайн гарсан судлалын зүйлийг хорин есөн жил үзсээр, одоо энэ Мажар улсын Шинжлэх ухааны хүрээлэнгийн номын санд урьд үзээгүй дутуугаа нөхөн үзэж, сая захад нь гарч байгаа боловч, монгол бичгийн зохиол маш арвин, насаараа үзээд, дунд нь ч ороогүйгээ бодоход, бага улс мөртөө Азийн өндөр соёлт улсын дунд бичиг зохиолоороо дээгүүр суурьтай улс Монголоо бодоход, сэтгэлд сонин сайхан ажээ. <br><br>16. Олон залуучууд, эрдмийн оргилд мэрийн чиглэж, ирээдүйд эрдэмтний зэргэд хүрэх зорил тавихад нь зориг бадруулах хэрэгтэй юм, ардынхаа сайхан хэл бичигт хайртай болоход хэрэгтэй юм. <br><br>17. Мажар улсад 407-410 оны үеийн хүн булшаас алтан нум олдсон нь, Баруун Европ, одооны Мажар улсын нутаг эзлэнхэн суусан Хүн улсын Аттил хааны үед төрийн эрх барих том тушаалтанд олгодог ямба ёслолын нэг ёсны тэмдэг байжээ гэж Мажар улсын эрдэмтэн шинжилжээ. Хүн аймгийг хятад сюнну гэж өөрийнхөө аялгуунд тааруулан дуудахдаа, дээр үеийн хятад түүхчин, тэр эртний аймгийн хэрцгий дайчин довтлогч нар байсныг дургүйцэн, үсгийн утгыг тааруулахдаа, сюн буюу хюн гэж хэрцгий, нү гэж боол гэсэн үсэг сонгож, хятадаараа <<хэрцгий боол>> гэсэн нэр өгчээ. Герман түүх сударт Аттил гэдэг хүн улсын эзний нэр эцэл гэж гардаг. Мажарууд Аттил гэж, тэр нэрд их дуртай бөгөөд Аттил нэртэй хүн одоо ч олон бий. <br><br>18. Мөч гэж цагийн дөрөв хуваасны нэг нь буюу арван таван хувь гэсэн үг. Оросоор минута гэдэг нь латинаар бага хувь, секунда гэдэг нь түүний дараа орох хоёрдугаар хувь гэсэн үг бөгөөд, монгол бичгийн хэлэнд цаг, мөч, хувь, хором гэж цагаа дөрөв хуваасныг дөрвөн мөч гэж, жар хуваасныг жаран хувь гэж, тэр хувийг бас жар хуваасныг хором гэдэг нэртэй байснаа орчуулагч нар, орос хэлнээс минута, секунда гэж авчээ. <br><br>19. Эстергомд гадаад дотоодын хүнд эвдэрхий хэрэм шилтгээнээ сонирхуулан үзүүлдэг үүнд, монгол цэрэгт долоон зуун жилийн өмнө идүүлсэн тэр хотын хэрэм дээгүүр явж, шилтгээний бүтэн үлдсэн хэсгээр нь явж, өрөө тасалгааг сонирхон үзэхэд, энэ лут хэрмийг монголчууд шат тавьж байлдан асаж байсан гэж, хэрэм цамхаг дээрээс доошоо харахад, хачин санагдаж, дэллэсэн морио хад мэт хантайрч, хайрцаг мэт тушаад, энэ өндөр хэрэм өөд шат тавин, дээрээс нь мажар цэрэг, мод чулуу, буцалсан давирхай, тос, янз бүрийн юм асган хаяж, ямар их бужигнаан, долоон зуун жилийн өмнө энд болж байв даа? гэж бодож байх үес, америк, австри, мажар, бельги, швейцар зэрэг гадаад дотоодын тойрон явагсад бидэнд, тэр шилтгээн зэрэг дурсгалт зүйлийг тайлбарлагч хүн; <br>- Энэ шилтгээнийг долоон зуун жилийн өмнө монгол байлдаж сүрхий эвдсэн юм гэж тайлбарлатал, <br>- Тэдний үр угсаанаас би явж байна гэж миний хэлэхэд, тайлбарлагч өвгөн сочин сандарч: <br>- Ээ, би мэдсэнгүй, аягүй үг хэлсэн бол, та уучлаарай гэж тэр өвгөний мэгдэхэд, <br>- Өвгөн ах, та санаа бүү зов. Долоон зуун жилийн өмнө танай манай хоёр, эр чадлаа үзэлцсэнээ хэн хэндээ муулах гомдох юу байх вэ? Тэр байтугай, саяын дэлхийн хоёрдугаар дайнд сайн муу юм үзэлцсэн улс ах дүү болчихоод байхад та бүү санаа зов гэж бүгдээрээ инээлцэн... <br><br>20. Будапештийн Пешт гэдэг хэсэг нь, ардын засаг мандсанаас хойш түргэн хөгжиж байгаа аж үйлдвэрийн түүргээр хүрээлүүлсэн ажээ. Үүнд түүрэг гэж монголоор юуг хэлдэг юм бэ? гэвэл их хотын гортигт нь багтсан захын бага хотыг нэрлэдэг нэр. Пешт тойрсон бөгөөд Пешттэй зах нийлсэн тийм түүрэг олон бий. <br><br>21. Мажар хүний зан байдал - манайхантай ойролцуу - нэрэлхүү, зоригтой, уурлан гомдвол ч манайхан шиг түргэн, Европын боловсрол, орчин тойрны Герман улсын соёл авч шингээвч, өвөрмөц зан чанартай сонин улс юм байна гэж ажиглаж явахдаа, католик шашин Европ нийтэд дэлгэрсэн нь, шашин нэгтэй, хэл ус өөр олон улсыг урлаг, барилга, заншил зэрэг зүйлд нь нийгмээр адил болгох талаар их нөлөөтэй ажээ. </p> </div>	Энэ удаа танилцуулах ном маань нэрт эрдэмтэн Б.Ринчений 1956 онд бичсэн "Баруун этгээд зорчсон тэмдэглэл". Тэрээр уг тэмдэглэлдээ докторын зэргээ хамгаалахаар Мажар улс буюу бидний хэлж заншсанаар Унгар улсыг зорихдоо үзэж харсан зүйлс, уулзаж танилцсан хүмүүсээ өөрийн бодрол дүгнэлтийн хамт бичиж үлдээсэн нь одоогийн залуус уншихад нэн сонирхолтой, мэдвэл зохих олон зүйлтэй, бодож тунгаах олон санаатай ажээ. Зохиогчийн тухай Билгүүн номч Б.Ринчен 1905 оны 11 сарын 21-нд өнөөгийн Сэлэнгэ аймгийн Алтанбулаг сумын "Булсарай" хэмээх газар Б.Раднаажавын ууган хүү болон мэндэлжээ. Бүтэн нэр нь Ринчендорж бөгөөд өвөг аавынхаа нэрээр Бямбын хэмээн овоглох болсон аж. Түүний эцэг Еншөөбү Будын Раднаажав нь нэртэй сэхээтэн, хэд хэдэн гадаад хэл мэддэг хүн байжээ. Б.Ринчен ч мөн англи, франц, герман, чех, польш, эсперанто, орос хэлийг гаргууд эзэмшиж, бүхий л амьдралаа хэл бичиг, эрдэм шинжилгээ, орчуулга, ном зохиолын ажилд зориулсан юм. Эрдэм шинжилгээ, уран бүтээлийн асар баялаг өв үлдээсний нэг нь л гэхэд та бидний сайн мэдэх “Цогт тайж” киноны зохиол билээ. Б.Ринчен 1977 онд 72 насандаа мөнх бусыг үзүүлжээ. Номын тухай 1956 оны намар хоёр сар хагасын хугацаанд бичсэн энэ тэмдэглэл номд тухайн үеийн Орос, Турк, Мажар (Унгар) зэрэг улсын аж байдал, хөгжил дэвшлийг тодорхой дүрсэлсэн бөгөөд тухай бүрийг өөрийн өмнө үзсэн, уншсан олон зүйлстэйгээ харьцуулан бичсэн нь сонирхолтой. Замд таарсан олон газрын уул ус, хот тосгод, үндэс угсаатны үүх түүхийг тайлбарласан нь танин мэдэхүйн таашаал өгнө. Түүнчлэн тив дамнасан урт замдаа танилцсан олон хүнтэй богинохон ч гэлээ хөөрөлдөн суухдаа асуусан асуултуудынх нь оновчтой байдал, түүнээс ирэх хариултуудыг хэрхэн хүлээн авч, боловсруулж, дүгнэж байгаа нь тун сонирхолтой байсан юм. Хойч болсон бидэнд өвөг дээдэс, ахмад үеийнхнээсээ суралцаж, дагах ямар их зүйлс байгааг мэдрүүлсэн. Аливаа юмсын сайн сайхан тал, жинхэнэ гоо үзэсгэлэнг мэдэрч бахдахад хувь хүний хүмүүжил, онцлог чухал ч гэлээ, үүний сацуу боловсрол хэчнээн чухал болохыг энэ тэмдэглэлээс харж болох мэт. Мөн хуудас ахих тусам зохиогчийн эх орноо гэсэн сэтгэл ямархан хүчтэй болохыг эрхгүй ойлгоно. Очсон газар бүрийнхээ агаараас, тэнгэрээс, дуунаас, Мажар улсад байсан Монголын элчин сайдын яамнаас, бүр музейд таарсан хээ угалзнаас хүртэл төрсөн нутгаа харж, улс үндэстнээрээ бахархаж, хайрлах нь сайхан. Хэл бичиг, соёл шинжлэлийн хүн тул хаанаас ч хэл бичгийн давуу ба онцлог талуудыг гарамгай ажихын дээр тэр бүрд тайлбар, мэдээлэл өгсөн нь өгөөжтэй. Эх хэлээ бүрэн гүйцэд сурах нь цаашид олон гадаад хэлийг сурахад бат бөх суурь болж өгдгийг дурдсан байх аж. Мөн орчуулгын салбарт ажиллаж байгаа олон хүмүүст санаж сэрвэл зохилтой санаануудыг бичиж үлдээжээ. Киног - сүүдэр зураг, машиныг - цахилгаан тэрэг, градусыг - хувь гэх мэтээр харь хэлний үгсийг орчуулан хэрэглэж байгааг эхлээд уншваас нэг л хачин ч ухаад бодоход үнэхээр үндэслэл сайтай. Энэ мэтээр аялгуу сайхан монгол хэлээрээ зөв сайхан ярих, бичгийн биш гэхэд ярианы соёлтой болох их хүслийг энэ ном өдөөж өглөө. Бичиглэлийн хувьд Ринчен гуай нэлээд урт өгүүлбэрээр бичих бөгөөд хэдий урт ч уншихад ойлгомжтой, утга нь амттай байв. Сонирхолтой сайхан бичдэг болоод тэр үү, эсвэл юмс тийм хурдан болсных ч юм уу яах ийхийн зуургүй л тухайн сэдэв дуусаж байсан нь нэг талаараа урамтай боловч нөгөө талаар харамсалтай. Үгийн сонголтууд, уламжлалт үгийн хэрэглээ нь шинэ үеийн бидэнд ихэд соньхон бөгөөд зарим тохиолдолд үгийн сангийн баялаг ахархны улмаас дутуу дулимаг ойлгож өнгөрснийг нуух юун. Эцэст нь энэхүү номоос та аль хэдийн өнгөрч, үгүй болсон цаг үеийн тухай гэхээс илүүтэй эх орноо хайрлах сэтгэлийг, монгол хэлний баялаг хийгээд тансгийг, олон орны үүх түүх, соёлын ялгааг, эрдэм номыг сурахын эгэл бөгөөд хосгүй сайхныг мэдрэх болно. НомЫН ЗАРИМ эшлэл Энэхүү ном нь тэртээ 60 жилийн өмнө хэвлэгдсэн учир одоо олж уншихад бэрхтэй болов уу хэмээн “Номын тухай” булангийн бусад нийтлэлүүдтэй харьцуулахад харьцангуй олон хэсэг, эшлэлийг онцлохыг хичээлээ. Ингэхдээ номон дээр бичигдсэн хэлбэрийг өөрчлөлгүй оруулав. 1. Удалгүй Байгаль далай гэж бидний монголчууд эртнээс нэрлэдэг их нуур үзэгдэж, орчин тойрон сүрлэг үүл хүрээлсэн индранила өнгөтэй, цэнхэр ногоон их ус салхинд артан, жижиг завь, онгоц, энд тэнд эрэг дагуу харагдлаа. Манай Хөвсгөл далай буюу нутгийн ардын Далай эжий гэдэг цэнхэр ногоон сайхан нууртай өнгө үзэсгэлэн адил санагдлаа. Манай одоо Хөвсгөл гэдэг маань, Тэнгэрийн тэтгэсэн хааны үеийн монгол бичигт Көксүкүл гэж, тэр үеийн орос жуулчин, нутгийн ардын дуудлагыг Косогол гэж баахан хазгайвтар сонсон тэмдэглэсэн нь эртний Туркийн Көксукол буюу монголчилбол Хөх уст нуур гэсэн үг. 2. Байгал гэдэг ч, бас эртний Турк үг байж болзолгүй. Тэр хавийн буриад аялгуунд байгул гэж нэрлэдэг нь Туркийн байкол буюу Баяннуур гэсэн үг сунжирсаар Байгул, Байгал болсон болж болох юм. Байгалын индранила өнгөт усан мандал дээгүүр нисэж явахдаа, буриадын эртний домогт Байгал далайн тухай сонин сайхан юм маш олныг хэлэлцдэг гэж ардын аман зохиол тэмдэглэдэг эрдэмтний зохиолд уншсанаа саналаа. 3. Гадаадын тойрон явагсдын тэргэнд суугаад Эрхүү орж явахдаа орчин тойрныг сонирхон харж явахад, тоосгоны үйлдвэрээс сайхан гэгчийн улаан тоосго, морин тэргэнд ачаад явж байгаа нь ёстой сайхан шатаасан тоосго үзэгдэж, манай тоосго арай л ийм ястай болж чадаагүй юм байна даа гэж харж явлаа. 4. Шингэх нарны туяа, зузаан хар үүлний завсраар онгоцонд тусаж, доошоо харахад, үүлний цоорхойгоор хааяа хааяа бараан их ой мод, уул нуруу маш сүртэй харлан харагдаж, Сибирь нутаг яасан ч уудам юм билээ гэж гайхмаар. Орос хэлэнд Сибирь гэдэг энэ нэр бол монгол гаралтай үг. Манай монгол бичгийн хэлэнд сибер гэж бичдэг байсан. Тэгээд Европын олон улсын хэлэнд латин үсгээр Сибериа, Сиберне гэдэг нь монголоор сибер гэдэгт нилээд ойртуулжээ. Аман аялгуунд монгол бичгийн хэлний Си нь ши болж шивэр гэж дууддаг нь зузаан их ой модтой газар гэсэн үг ажээ. Одоо ч гэсэн хар Шивэр, мухар Шивэр гэж маш их модтой газрын нэр байдаг болой. 5. (Оросод таарсан оюутан:) Манай Новосибирскийн тэр сургуульд онол их заагаад, туршлага хайгуул бага хийлгэсэн нь, нэгэн жил ажил хийж үзээд туршил нимгэнээ сая мэдлээ. Хашир ажилчин хүн, сургууль төгсгөсөн газар судлагч надаас илүү юм мэддэг байлаа. Тэр эгэл жирийн ажилчны дэргэд дээд мэргэжилтэн гэж цоллуулж явахаасаа зовж ичиж явлаа. Тэднээс туршлын талаар их ч юм сурч авлаа. Одоо Москва орж албан ажлын далимаар зохих дээд газар саналаа илэрхийлэн, манай газар судлалын сургуулийн зарим хичээлийн цагийн хуваарийг өөрчилж, туршлагын зүйлийг ихэсгэж өгвөл, залуу мэргэжилтний сурлаганд ч хэрэгтэй, улсад ч хэрэгтэй юм байна гэж, биедээ тулгарч байсан бэрхийг илтгэнэ. 6. Өглөөний нарны гэрэлд Буянт Василийн сүмийн олон орой, Кремлийн хэрмийн ногоон дээвэртэй өндөр өндөр цамхаг маш үзэмжтэй. Боловсон улс гэж, түүх дурсгалт сүм хийд, хэрэм цамхгийг ийм сайхнаар хамгаалан хайрлаж, уламжлалт соёлынхоо эрдэнэ болсон эртний уран барилгаар хотын чимэг, ардын соёлын бахархал болгодог нь сайхнаа гэж улаан талбайн мартагдашгүй өвөрмөц сонин бөгөөд орос үндэсний уран барилгын онцлог шинж бүрдсэн байдлыг харж зогсохдоо, манай Амар Баясгалант хийд, Эрдэнэ зуу мэт түүхт уран сайхан бөгөөд, монгол уран барилгын дурсгалын зүйл, юү ч үгүй эвдэрхий балгас болж, учир мэдэхгүй туйлын хоцрогдмол мунхаг этгээдийн гарт үрэгдсэнийг санахад дотор зарсхийж, манай ардын хүч хөрөнгө уран авьяас чадлаа гаргасан тэр сайхан дурсгалт уран барилгын зүйл бүрэн бүтэн байсан байвал, орос хүн Буянт Василийн сүм, Кремлийн доторх эртний олон сүм дуганг оросын ард түмний үндсэний урлагийн бахархал болгодогтой адил, эх оронч монгол хүн ч, мөн баярлан бахархаж, уран зураач нар, монгол ардынхаа суутан урцуулын хойч үед үлдээсэн сайхан бүтээлий нь зурж, яаж баясан судалж байхсан бол? 7. Манай улсад ардын хувьсгал мандсанаас эхлэн, ард түмнийхээ түүх соёлын дурсгалыг энэ мэт энхрийлэн хайрлаж, цуглуулан бүрэн хадгалсан бол хүн амаар цөөн бага боловч, өвөрмөц сонин бөгөөд маш эртний баялаг соёлтойгоо гадаадад гайхуулан, дотоодод бахархуулж, буурь ихтэй өндөр соёлтойгоо олондоо үзүүлж, дэлхийн олон улсын соёлын өв санд нэлээн ч сонин юм оруулж байснаа судлан үзүүлж чадах юм улам ихтэй байх байж дээ гэж энэ түүхийн музей мэтэд орох бүр санадаг боллоо. 8. Сонинд арван хэдэн жил ажиллахдаа, дөрөв таван жилийн өмнө монгол хэлний зүйд үл нийлэх хазгай буруу хэрэглэсэн үг хэллэгийг үзээд, заримдаа шөнө нойр хүрэхгүй, ингэж хэлээ эвдэх гэж байснаа санахад... 9. Харь үгийн утгыг үл мэдэх учраас, тэр хэвээр нь арга ядан хэрэглэснээс, үг хэлнээс нь өөрийнхөө хэлэнд, хятад мэт өндөр соёлт улсын нэгэн адил арга хэрэглэвэл, манай монгол хэлний үгийн баялаг, хэлний чадалд дутах зүйлгүй, гагцхүү латин, грек хэл мэдэх орчуулагч л манайд одоохон үед дутагдаж байгааг бодон, монголоор нэрлэж болох үгийг цөм монгол болгож үүнд нэрлэхдээ, олон улсын журмыг баримтлан, монгол үгийнхээ баян сангаас улсын журмыг баримтлан, хэрэглэн нэр томьёогоо арвин болгохыг эрмэлзлээ. 10. Будапешт гэдэг хот мажараар Кээк дүна монголчилбол Хөх Дунай гэдэг их мөрний хоёр талаар үргэлжилсэн том хот, нэг сая зургаан түм гаруй хүн амтай Дунайн баруун талын хэсэг нь Буда хот, зүүн талын хэсэг нь Пешт хот гэж хоёр хот байснаа 872 онд Буда хот. Пешт хот, Буда хотын умар зүгт байдаг Ообуда буюу монголчилбол Хуучин буда гэдэг дүүрэгтэй нийлэн Будапешт гэдэг том хот болсон ажээ. Будапешт хотод халуун аршаан маш олонтой учир бас “Аршаант хот” гэж өрнө зүгт алдартай бөгөөд тэр олон аршаанаас зарим нь, их дээр цагаас нааш алдартай аршаан байжээ. 11. Үг бүтэх ёс нь, бас монголтой адил, үгийн үндсэнд дагавар залган, шинэ үг болгодог тул монгол хүн, мажар хэл сурах мажар хүн монгол хэл сурахад хялбар ажээ. 12. Ярианы хэл, бичгийн хэл хоорондоо ялгаатай нь дэлхий нийтийн бичгийн соёлт улс бүхэнд байдаг үзэгдэл бөгөөд бичгийн хэлийг хэлний шинжлэлийн ёсонд ганц этгээдийн үг, ярианы хэлийг хоёр этгээдийн үг гэж үздэг юм. Бичиг, ярианы хэлний гол ялгаа нь тэр. 13. Хэл бичгийн хүн би, ардынхаа бичгийн сайхан соёлын зүйлд үнэн сэтгэлээсээ хайртай бөгөөд саяас доошгүй үгтэй, жигтэй сайхан боловсон хэлний зүйтэй ардынхаа хэлэнд, хэдэн зуун жил монгол ардын их авьяаст, үлэмж сэтгэхүйтний боловсруулсан бичгийн хэлний сайхан зүйг, нийт ардын соёл бадран хөгжиж байгаа энэ үест, өндөр боловсролт, эх оронч сэтгэлт сэхээтэн бүхэн сэтгэхүйгээ нарийн боловсон болгоход хэрэглэх нь зүйтэй юм гэж бодсоор ч ирсэн, цаашдаа ч бодно гэдгээ илэрхийлээд, урт тайлбарын уучлал гуйж, хүлцэл өчье. (Манай бичгийн хэлэнд хүлцэл өчье гэсэн үг яг орос бичгийн хэлний прошу прощенья прошу извинить гэсэн үг юм шүү)! 14. Өглөө бүр зургаан цагт босож, цонхоор баруун зүг Дунай мөрнийг, түүний цаад эрэг дээр байгаа Буда хотыг харахад гайхамшигтай үзэсгэлэн сайхан. 15. Монгол хэл бичгийн тухайн гарсан судлалын зүйлийг хорин есөн жил үзсээр, одоо энэ Мажар улсын Шинжлэх ухааны хүрээлэнгийн номын санд урьд үзээгүй дутуугаа нөхөн үзэж, сая захад нь гарч байгаа боловч, монгол бичгийн зохиол маш арвин, насаараа үзээд, дунд нь ч ороогүйгээ бодоход, бага улс мөртөө Азийн өндөр соёлт улсын дунд бичиг зохиолоороо дээгүүр суурьтай улс Монголоо бодоход, сэтгэлд сонин сайхан ажээ. 16. Олон залуучууд, эрдмийн оргилд мэрийн чиглэж, ирээдүйд эрдэмтний зэргэд хүрэх зорил тавихад нь зориг бадруулах хэрэгтэй юм, ардынхаа сайхан хэл бичигт хайртай болоход хэрэгтэй юм. 17. Мажар улсад 407-410 оны үеийн хүн булшаас алтан нум олдсон нь, Баруун Европ, одооны Мажар улсын нутаг эзлэнхэн суусан Хүн улсын Аттил хааны үед төрийн эрх барих том тушаалтанд олгодог ямба ёслолын нэг ёсны тэмдэг байжээ гэж Мажар улсын эрдэмтэн шинжилжээ. Хүн аймгийг хятад сюнну гэж өөрийнхөө аялгуунд тааруулан дуудахдаа, дээр үеийн хятад түүхчин, тэр эртний аймгийн хэрцгий дайчин довтлогч нар байсныг дургүйцэн, үсгийн утгыг тааруулахдаа, сюн буюу хюн гэж хэрцгий, нү гэж боол гэсэн үсэг сонгож, хятадаараа <<хэрцгий боол>> гэсэн нэр өгчээ. Герман түүх сударт Аттил гэдэг хүн улсын эзний нэр эцэл гэж гардаг. Мажарууд Аттил гэж, тэр нэрд их дуртай бөгөөд Аттил нэртэй хүн одоо ч олон бий. 18. Мөч гэж цагийн дөрөв хуваасны нэг нь буюу арван таван хувь гэсэн үг. Оросоор минута гэдэг нь латинаар бага хувь, секунда гэдэг нь түүний дараа орох хоёрдугаар хувь гэсэн үг бөгөөд, монгол бичгийн хэлэнд цаг, мөч, хувь, хором гэж цагаа дөрөв хуваасныг дөрвөн мөч гэж, жар хуваасныг жаран хувь гэж, тэр хувийг бас жар хуваасныг хором гэдэг нэртэй байснаа орчуулагч нар, орос хэлнээс минута, секунда гэж авчээ. 19. Эстергомд гадаад дотоодын хүнд эвдэрхий хэрэм шилтгээнээ сонирхуулан үзүүлдэг үүнд, монгол цэрэгт долоон зуун жилийн өмнө идүүлсэн тэр хотын хэрэм дээгүүр явж, шилтгээний бүтэн үлдсэн хэсгээр нь явж, өрөө тасалгааг сонирхон үзэхэд, энэ лут хэрмийг монголчууд шат тавьж байлдан асаж байсан гэж, хэрэм цамхаг дээрээс доошоо харахад, хачин санагдаж, дэллэсэн морио хад мэт хантайрч, хайрцаг мэт тушаад, энэ өндөр хэрэм өөд шат тавин, дээрээс нь мажар цэрэг, мод чулуу, буцалсан давирхай, тос, янз бүрийн юм асган хаяж, ямар их бужигнаан, долоон зуун жилийн өмнө энд болж байв даа? гэж бодож байх үес, америк, австри, мажар, бельги, швейцар зэрэг гадаад дотоодын тойрон явагсад бидэнд, тэр шилтгээн зэрэг дурсгалт зүйлийг тайлбарлагч хүн; - Энэ шилтгээнийг долоон зуун жилийн өмнө монгол байлдаж сүрхий эвдсэн юм гэж тайлбарлатал, - Тэдний үр угсаанаас би явж байна гэж миний хэлэхэд, тайлбарлагч өвгөн сочин сандарч: - Ээ, би мэдсэнгүй, аягүй үг хэлсэн бол, та уучлаарай гэж тэр өвгөний мэгдэхэд, - Өвгөн ах, та санаа бүү зов. Долоон зуун жилийн өмнө танай манай хоёр, эр чадлаа үзэлцсэнээ хэн хэндээ муулах гомдох юу байх вэ? Тэр байтугай, саяын дэлхийн хоёрдугаар дайнд сайн муу юм үзэлцсэн улс ах дүү болчихоод байхад та бүү санаа зов гэж бүгдээрээ инээлцэн... 20. Будапештийн Пешт гэдэг хэсэг нь, ардын засаг мандсанаас хойш түргэн хөгжиж байгаа аж үйлдвэрийн түүргээр хүрээлүүлсэн ажээ. Үүнд түүрэг гэж монголоор юуг хэлдэг юм бэ? гэвэл их хотын гортигт нь багтсан захын бага хотыг нэрлэдэг нэр. Пешт тойрсон бөгөөд Пешттэй зах нийлсэн тийм түүрэг олон бий. 21. Мажар хүний зан байдал - манайхантай ойролцуу - нэрэлхүү, зоригтой, уурлан гомдвол ч манайхан шиг түргэн, Европын боловсрол, орчин тойрны Герман улсын соёл авч шингээвч, өвөрмөц зан чанартай сонин улс юм байна гэж ажиглаж явахдаа, католик шашин Европ нийтэд дэлгэрсэн нь, шашин нэгтэй, хэл ус өөр олон улсыг урлаг, барилга, заншил зэрэг зүйлд нь нийгмээр адил болгох талаар их нөлөөтэй ажээ.	Энэ удаа танилцуулах ном маань нэрт эрдэмтэн Б.Ринчений 1956 онд бичсэн "Баруун этгээд зорчсон тэмдэглэл". Тэрээр уг тэмдэглэлдээ докторын зэргээ хамгаалахаар Мажар улс буюу бидний хэлж заншсанаар Унгар улсыг зорихдоо үзэж харсан зүйлс, уулзаж танилцсан хүмүүсээ өөрийн бодрол дүгнэлтийн хамт бичиж үлдээсэн нь одоогийн залуус уншихад нэн сонирхолтой, мэдвэл зохих олон зүйлтэй, бодож тунгаах олон санаатай ажээ. ### Зохиогчийн тухай Билгүүн номч Б.Ринчен 1905 оны 11 сарын 21-нд өнөөгийн Сэлэнгэ аймгийн Алтанбулаг сумын "Булсарай" хэмээх газар Б.Раднаажавын ууган хүү болон мэндэлжээ. Бүтэн нэр нь Ринчендорж бөгөөд өвөг аавынхаа нэрээр Бямбын хэмээн овоглох болсон аж. Түүний эцэг Еншөөбү Будын Раднаажав нь нэртэй сэхээтэн, хэд хэдэн гадаад хэл мэддэг хүн байжээ. Б.Ринчен ч мөн англи, франц, герман, чех, польш, эсперанто, орос хэлийг гаргууд эзэмшиж, бүхий л амьдралаа хэл бичиг, эрдэм шинжилгээ, орчуулга, ном зохиолын ажилд зориулсан юм. Эрдэм шинжилгээ, уран бүтээлийн асар баялаг өв үлдээсний нэг нь л гэхэд та бидний сайн мэдэх “Цогт тайж” киноны зохиол билээ. Б.Ринчен 1977 онд 72 насандаа мөнх бусыг үзүүлжээ. ### Номын тухай 1956 оны намар хоёр сар хагасын хугацаанд бичсэн энэ тэмдэглэл номд тухайн үеийн Орос, Турк, Мажар (Унгар) зэрэг улсын аж байдал, хөгжил дэвшлийг тодорхой дүрсэлсэн бөгөөд тухай бүрийг өөрийн өмнө үзсэн, уншсан олон зүйлстэйгээ харьцуулан бичсэн нь сонирхолтой. Замд таарсан олон газрын уул ус, хот тосгод, үндэс угсаатны үүх түүхийг тайлбарласан нь танин мэдэхүйн таашаал өгнө. Түүнчлэн тив дамнасан урт замдаа танилцсан олон хүнтэй богинохон ч гэлээ хөөрөлдөн суухдаа асуусан асуултуудынх нь оновчтой байдал, түүнээс ирэх хариултуудыг хэрхэн хүлээн авч, боловсруулж, дүгнэж байгаа нь тун сонирхолтой байсан юм. Хойч болсон бидэнд өвөг дээдэс, ахмад үеийнхнээсээ суралцаж, дагах ямар их зүйлс байгааг мэдрүүлсэн. Аливаа юмсын сайн сайхан тал, жинхэнэ гоо үзэсгэлэнг мэдэрч бахдахад хувь хүний хүмүүжил, онцлог чухал ч гэлээ, үүний сацуу боловсрол хэчнээн чухал болохыг энэ тэмдэглэлээс харж болох мэт. Мөн хуудас ахих тусам зохиогчийн эх орноо гэсэн сэтгэл ямархан хүчтэй болохыг эрхгүй ойлгоно. Очсон газар бүрийнхээ агаараас, тэнгэрээс, дуунаас, Мажар улсад байсан Монголын элчин сайдын яамнаас, бүр музейд таарсан хээ угалзнаас хүртэл төрсөн нутгаа харж, улс үндэстнээрээ бахархаж, хайрлах нь сайхан. Хэл бичиг, соёл шинжлэлийн хүн тул хаанаас ч хэл бичгийн давуу ба онцлог талуудыг гарамгай ажихын дээр тэр бүрд тайлбар, мэдээлэл өгсөн нь өгөөжтэй. Эх хэлээ бүрэн гүйцэд сурах нь цаашид олон гадаад хэлийг сурахад бат бөх суурь болж өгдгийг дурдсан байх аж. Мөн орчуулгын салбарт ажиллаж байгаа олон хүмүүст санаж сэрвэл зохилтой санаануудыг бичиж үлдээжээ. Киног - сүүдэр зураг, машиныг - цахилгаан тэрэг, градусыг - хувь гэх мэтээр харь хэлний үгсийг орчуулан хэрэглэж байгааг эхлээд уншваас нэг л хачин ч ухаад бодоход үнэхээр үндэслэл сайтай. Энэ мэтээр аялгуу сайхан монгол хэлээрээ зөв сайхан ярих, бичгийн биш гэхэд ярианы соёлтой болох их хүслийг энэ ном өдөөж өглөө. Бичиглэлийн хувьд Ринчен гуай нэлээд урт өгүүлбэрээр бичих бөгөөд хэдий урт ч уншихад ойлгомжтой, утга нь амттай байв. Сонирхолтой сайхан бичдэг болоод тэр үү, эсвэл юмс тийм хурдан болсных ч юм уу яах ийхийн зуургүй л тухайн сэдэв дуусаж байсан нь нэг талаараа урамтай боловч нөгөө талаар харамсалтай. Үгийн сонголтууд, уламжлалт үгийн хэрэглээ нь шинэ үеийн бидэнд ихэд соньхон бөгөөд зарим тохиолдолд үгийн сангийн баялаг ахархны улмаас дутуу дулимаг ойлгож өнгөрснийг нуух юун. Эцэст нь энэхүү номоос та аль хэдийн өнгөрч, үгүй болсон цаг үеийн тухай гэхээс илүүтэй эх орноо хайрлах сэтгэлийг, монгол хэлний баялаг хийгээд тансгийг, олон орны үүх түүх, соёлын ялгааг, эрдэм номыг сурахын эгэл бөгөөд хосгүй сайхныг мэдрэх болно. ### НомЫН ЗАРИМ эшлэл Энэхүү ном нь тэртээ 60 жилийн өмнө хэвлэгдсэн учир одоо олж уншихад бэрхтэй болов уу хэмээн “Номын тухай” булангийн бусад нийтлэлүүдтэй харьцуулахад харьцангуй олон хэсэг, эшлэлийг онцлохыг хичээлээ. Ингэхдээ номон дээр бичигдсэн хэлбэрийг өөрчлөлгүй оруулав. 1. Удалгүй Байгаль далай гэж бидний монголчууд эртнээс нэрлэдэг их нуур үзэгдэж, орчин тойрон сүрлэг үүл хүрээлсэн индранила өнгөтэй, цэнхэр ногоон их ус салхинд артан, жижиг завь, онгоц, энд тэнд эрэг дагуу харагдлаа. Манай Хөвсгөл далай буюу нутгийн ардын Далай эжий гэдэг цэнхэр ногоон сайхан нууртай өнгө үзэсгэлэн адил санагдлаа. Манай одоо Хөвсгөл гэдэг маань, Тэнгэрийн тэтгэсэн хааны үеийн монгол бичигт Көксүкүл гэж, тэр үеийн орос жуулчин, нутгийн ардын дуудлагыг Косогол гэж баахан хазгайвтар сонсон тэмдэглэсэн нь эртний Туркийн Көксукол буюу монголчилбол Хөх уст нуур гэсэн үг. 2. Байгал гэдэг ч, бас эртний Турк үг байж болзолгүй. Тэр хавийн буриад аялгуунд байгул гэж нэрлэдэг нь Туркийн байкол буюу Баяннуур гэсэн үг сунжирсаар Байгул, Байгал болсон болж болох юм. Байгалын индранила өнгөт усан мандал дээгүүр нисэж явахдаа, буриадын эртний домогт Байгал далайн тухай сонин сайхан юм маш олныг хэлэлцдэг гэж ардын аман зохиол тэмдэглэдэг эрдэмтний зохиолд уншсанаа саналаа. 3. Гадаадын тойрон явагсдын тэргэнд суугаад Эрхүү орж явахдаа орчин тойрныг сонирхон харж явахад, тоосгоны үйлдвэрээс сайхан гэгчийн улаан тоосго, морин тэргэнд ачаад явж байгаа нь ёстой сайхан шатаасан тоосго үзэгдэж, манай тоосго арай л ийм ястай болж чадаагүй юм байна даа гэж харж явлаа. 4. Шингэх нарны туяа, зузаан хар үүлний завсраар онгоцонд тусаж, доошоо харахад, үүлний цоорхойгоор хааяа хааяа бараан их ой мод, уул нуруу маш сүртэй харлан харагдаж, Сибирь нутаг яасан ч уудам юм билээ гэж гайхмаар. Орос хэлэнд Сибирь гэдэг энэ нэр бол монгол гаралтай үг. Манай монгол бичгийн хэлэнд сибер гэж бичдэг байсан. Тэгээд Европын олон улсын хэлэнд латин үсгээр Сибериа, Сиберне гэдэг нь монголоор сибер гэдэгт нилээд ойртуулжээ. Аман аялгуунд монгол бичгийн хэлний Си нь ши болж шивэр гэж дууддаг нь зузаан их ой модтой газар гэсэн үг ажээ. Одоо ч гэсэн хар Шивэр, мухар Шивэр гэж маш их модтой газрын нэр байдаг болой. 5. (Оросод таарсан оюутан:) Манай Новосибирскийн тэр сургуульд онол их заагаад, туршлага хайгуул бага хийлгэсэн нь, нэгэн жил ажил хийж үзээд туршил нимгэнээ сая мэдлээ. Хашир ажилчин хүн, сургууль төгсгөсөн газар судлагч надаас илүү юм мэддэг байлаа. Тэр эгэл жирийн ажилчны дэргэд дээд мэргэжилтэн гэж цоллуулж явахаасаа зовж ичиж явлаа. Тэднээс туршлын талаар их ч юм сурч авлаа. Одоо Москва орж албан ажлын далимаар зохих дээд газар саналаа илэрхийлэн, манай газар судлалын сургуулийн зарим хичээлийн цагийн хуваарийг өөрчилж, туршлагын зүйлийг ихэсгэж өгвөл, залуу мэргэжилтний сурлаганд ч хэрэгтэй, улсад ч хэрэгтэй юм байна гэж, биедээ тулгарч байсан бэрхийг илтгэнэ. 6. Өглөөний нарны гэрэлд Буянт Василийн сүмийн олон орой, Кремлийн хэрмийн ногоон дээвэртэй өндөр өндөр цамхаг маш үзэмжтэй. Боловсон улс гэж, түүх дурсгалт сүм хийд, хэрэм цамхгийг ийм сайхнаар хамгаалан хайрлаж, уламжлалт соёлынхоо эрдэнэ болсон эртний уран барилгаар хотын чимэг, ардын соёлын бахархал болгодог нь сайхнаа гэж улаан талбайн мартагдашгүй өвөрмөц сонин бөгөөд орос үндэсний уран барилгын онцлог шинж бүрдсэн байдлыг харж зогсохдоо, манай Амар Баясгалант хийд, Эрдэнэ зуу мэт түүхт уран сайхан бөгөөд, монгол уран барилгын дурсгалын зүйл, юү ч үгүй эвдэрхий балгас болж, учир мэдэхгүй туйлын хоцрогдмол мунхаг этгээдийн гарт үрэгдсэнийг санахад дотор зарсхийж, манай ардын хүч хөрөнгө уран авьяас чадлаа гаргасан тэр сайхан дурсгалт уран барилгын зүйл бүрэн бүтэн байсан байвал, орос хүн Буянт Василийн сүм, Кремлийн доторх эртний олон сүм дуганг оросын ард түмний үндсэний урлагийн бахархал болгодогтой адил, эх оронч монгол хүн ч, мөн баярлан бахархаж, уран зураач нар, монгол ардынхаа суутан урцуулын хойч үед үлдээсэн сайхан бүтээлий нь зурж, яаж баясан судалж байхсан бол? 7. Манай улсад ардын хувьсгал мандсанаас эхлэн, ард түмнийхээ түүх соёлын дурсгалыг энэ мэт энхрийлэн хайрлаж, цуглуулан бүрэн хадгалсан бол хүн амаар цөөн бага боловч, өвөрмөц сонин бөгөөд маш эртний баялаг соёлтойгоо гадаадад гайхуулан, дотоодод бахархуулж, буурь ихтэй өндөр соёлтойгоо олондоо үзүүлж, дэлхийн олон улсын соёлын өв санд нэлээн ч сонин юм оруулж байснаа судлан үзүүлж чадах юм улам ихтэй байх байж дээ гэж энэ түүхийн музей мэтэд орох бүр санадаг боллоо. 8. Сонинд арван хэдэн жил ажиллахдаа, дөрөв таван жилийн өмнө монгол хэлний зүйд үл нийлэх хазгай буруу хэрэглэсэн үг хэллэгийг үзээд, заримдаа шөнө нойр хүрэхгүй, ингэж хэлээ эвдэх гэж байснаа санахад... 9. Харь үгийн утгыг үл мэдэх учраас, тэр хэвээр нь арга ядан хэрэглэснээс, үг хэлнээс нь өөрийнхөө хэлэнд, хятад мэт өндөр соёлт улсын нэгэн адил арга хэрэглэвэл, манай монгол хэлний үгийн баялаг, хэлний чадалд дутах зүйлгүй, гагцхүү латин, грек хэл мэдэх орчуулагч л манайд одоохон үед дутагдаж байгааг бодон, монголоор нэрлэж болох үгийг цөм монгол болгож үүнд нэрлэхдээ, олон улсын журмыг баримтлан, монгол үгийнхээ баян сангаас улсын журмыг баримтлан, хэрэглэн нэр томьёогоо арвин болгохыг эрмэлзлээ. 10. Будапешт гэдэг хот мажараар Кээк дүна монголчилбол Хөх Дунай гэдэг их мөрний хоёр талаар үргэлжилсэн том хот, нэг сая зургаан түм гаруй хүн амтай Дунайн баруун талын хэсэг нь Буда хот, зүүн талын хэсэг нь Пешт хот гэж хоёр хот байснаа 872 онд Буда хот. Пешт хот, Буда хотын умар зүгт байдаг Ообуда буюу монголчилбол Хуучин буда гэдэг дүүрэгтэй нийлэн Будапешт гэдэг том хот болсон ажээ. Будапешт хотод халуун аршаан маш олонтой учир бас “Аршаант хот” гэж өрнө зүгт алдартай бөгөөд тэр олон аршаанаас зарим нь, их дээр цагаас нааш алдартай аршаан байжээ. 11. Үг бүтэх ёс нь, бас монголтой адил, үгийн үндсэнд дагавар залган, шинэ үг болгодог тул монгол хүн, мажар хэл сурах мажар хүн монгол хэл сурахад хялбар ажээ. 12. Ярианы хэл, бичгийн хэл хоорондоо ялгаатай нь дэлхий нийтийн бичгийн соёлт улс бүхэнд байдаг үзэгдэл бөгөөд бичгийн хэлийг хэлний шинжлэлийн ёсонд ганц этгээдийн үг, ярианы хэлийг хоёр этгээдийн үг гэж үздэг юм. Бичиг, ярианы хэлний гол ялгаа нь тэр. 13. Хэл бичгийн хүн би, ардынхаа бичгийн сайхан соёлын зүйлд үнэн сэтгэлээсээ хайртай бөгөөд саяас доошгүй үгтэй, жигтэй сайхан боловсон хэлний зүйтэй ардынхаа хэлэнд, хэдэн зуун жил монгол ардын их авьяаст, үлэмж сэтгэхүйтний боловсруулсан бичгийн хэлний сайхан зүйг, нийт ардын соёл бадран хөгжиж байгаа энэ үест, өндөр боловсролт, эх оронч сэтгэлт сэхээтэн бүхэн сэтгэхүйгээ нарийн боловсон болгоход хэрэглэх нь зүйтэй юм гэж бодсоор ч ирсэн, цаашдаа ч бодно гэдгээ илэрхийлээд, урт тайлбарын уучлал гуйж, хүлцэл өчье. (Манай бичгийн хэлэнд хүлцэл өчье гэсэн үг яг орос бичгийн хэлний прошу прощенья прошу извинить гэсэн үг юм шүү)! 14. Өглөө бүр зургаан цагт босож, цонхоор баруун зүг Дунай мөрнийг, түүний цаад эрэг дээр байгаа Буда хотыг харахад гайхамшигтай үзэсгэлэн сайхан. 15. Монгол хэл бичгийн тухайн гарсан судлалын зүйлийг хорин есөн жил үзсээр, одоо энэ Мажар улсын Шинжлэх ухааны хүрээлэнгийн номын санд урьд үзээгүй дутуугаа нөхөн үзэж, сая захад нь гарч байгаа боловч, монгол бичгийн зохиол маш арвин, насаараа үзээд, дунд нь ч ороогүйгээ бодоход, бага улс мөртөө Азийн өндөр соёлт улсын дунд бичиг зохиолоороо дээгүүр суурьтай улс Монголоо бодоход, сэтгэлд сонин сайхан ажээ. 16. Олон залуучууд, эрдмийн оргилд мэрийн чиглэж, ирээдүйд эрдэмтний зэргэд хүрэх зорил тавихад нь зориг бадруулах хэрэгтэй юм, ардынхаа сайхан хэл бичигт хайртай болоход хэрэгтэй юм. 17. Мажар улсад 407-410 оны үеийн хүн булшаас алтан нум олдсон нь, Баруун Европ, одооны Мажар улсын нутаг эзлэнхэн суусан Хүн улсын Аттил хааны үед төрийн эрх барих том тушаалтанд олгодог ямба ёслолын нэг ёсны тэмдэг байжээ гэж Мажар улсын эрдэмтэн шинжилжээ. Хүн аймгийг хятад сюнну гэж өөрийнхөө аялгуунд тааруулан дуудахдаа, дээр үеийн хятад түүхчин, тэр эртний аймгийн хэрцгий дайчин довтлогч нар байсныг дургүйцэн, үсгийн утгыг тааруулахдаа, сюн буюу хюн гэж хэрцгий, нү гэж боол гэсэн үсэг сонгож, хятадаараа <<хэрцгий боол>> гэсэн нэр өгчээ. Герман түүх сударт Аттил гэдэг хүн улсын эзний нэр эцэл гэж гардаг. Мажарууд Аттил гэж, тэр нэрд их дуртай бөгөөд Аттил нэртэй хүн одоо ч олон бий. 18. Мөч гэж цагийн дөрөв хуваасны нэг нь буюу арван таван хувь гэсэн үг. Оросоор минута гэдэг нь латинаар бага хувь, секунда гэдэг нь түүний дараа орох хоёрдугаар хувь гэсэн үг бөгөөд, монгол бичгийн хэлэнд цаг, мөч, хувь, хором гэж цагаа дөрөв хуваасныг дөрвөн мөч гэж, жар хуваасныг жаран хувь гэж, тэр хувийг бас жар хуваасныг хором гэдэг нэртэй байснаа орчуулагч нар, орос хэлнээс минута, секунда гэж авчээ. 19. Эстергомд гадаад дотоодын хүнд эвдэрхий хэрэм шилтгээнээ сонирхуулан үзүүлдэг үүнд, монгол цэрэгт долоон зуун жилийн өмнө идүүлсэн тэр хотын хэрэм дээгүүр явж, шилтгээний бүтэн үлдсэн хэсгээр нь явж, өрөө тасалгааг сонирхон үзэхэд, энэ лут хэрмийг монголчууд шат тавьж байлдан асаж байсан гэж, хэрэм цамхаг дээрээс доошоо харахад, хачин санагдаж, дэллэсэн морио хад мэт хантайрч, хайрцаг мэт тушаад, энэ өндөр хэрэм өөд шат тавин, дээрээс нь мажар цэрэг, мод чулуу, буцалсан давирхай, тос, янз бүрийн юм асган хаяж, ямар их бужигнаан, долоон зуун жилийн өмнө энд болж байв даа? гэж бодож байх үес, америк, австри, мажар, бельги, швейцар зэрэг гадаад дотоодын тойрон явагсад бидэнд, тэр шилтгээн зэрэг дурсгалт зүйлийг тайлбарлагч хүн; - Энэ шилтгээнийг долоон зуун жилийн өмнө монгол байлдаж сүрхий эвдсэн юм гэж тайлбарлатал, - Тэдний үр угсаанаас би явж байна гэж миний хэлэхэд, тайлбарлагч өвгөн сочин сандарч: - Ээ, би мэдсэнгүй, аягүй үг хэлсэн бол, та уучлаарай гэж тэр өвгөний мэгдэхэд, - Өвгөн ах, та санаа бүү зов. Долоон зуун жилийн өмнө танай манай хоёр, эр чадлаа үзэлцсэнээ хэн хэндээ муулах гомдох юу байх вэ? Тэр байтугай, саяын дэлхийн хоёрдугаар дайнд сайн муу юм үзэлцсэн улс ах дүү болчихоод байхад та бүү санаа зов гэж бүгдээрээ инээлцэн... 20. Будапештийн Пешт гэдэг хэсэг нь, ардын засаг мандсанаас хойш түргэн хөгжиж байгаа аж үйлдвэрийн түүргээр хүрээлүүлсэн ажээ. Үүнд түүрэг гэж монголоор юуг хэлдэг юм бэ? гэвэл их хотын гортигт нь багтсан захын бага хотыг нэрлэдэг нэр. Пешт тойрсон бөгөөд Пешттэй зах нийлсэн тийм түүрэг олон бий. 21. Мажар хүний зан байдал - манайхантай ойролцуу - нэрэлхүү, зоригтой, уурлан гомдвол ч манайхан шиг түргэн, Европын боловсрол, орчин тойрны Герман улсын соёл авч шингээвч, өвөрмөц зан чанартай сонин улс юм байна гэж ажиглаж явахдаа, католик шашин Европ нийтэд дэлгэрсэн нь, шашин нэгтэй, хэл ус өөр олон улсыг урлаг, барилга, заншил зэрэг зүйлд нь нийгмээр адил болгох талаар их нөлөөтэй ажээ.
https://unread.today/c/book-livelagom	Номын тухай	Tsogzolmaa Shofyor	2020-01-04T00:00:00	1 сарын 4, 2020	Аз жаргалтай амьдрах швед философи буюу "Live Lagom" номын тухай	<div class="article-body"> <h2>Цөөн, цэвэрхэн, цэмцгэр гэх тодорхойлолтыг агуулсан "less is more", "minimalism", "natural beauty" гэх ойлголтууд өдгөө өргөн хүрээнд яригдах болж, энгийн, тогтвортой амьдралын хэв маяг эрчээ аваад байгаа билээ. "Reduce, Reuse, Recycle” буюу “Багасга, дахин ашигла, дахин боловсруул" гэх дүрмийг баримталж, өдөр тутам зөвхөн нэн шаардлагатай зүйлсийг хэрэглэдэг швед хүмүүс Лагом буюу тэнцвэртэй амьдралын хэв маяг гэсэн ойлголтыг бий болгосон юм. Аз жаргалтай амьдрах энэ швед философийг өнөө цагт улам олон хүн таашаах болсны учир шалтгааныг бид Анна Бронесийн “Live Lagom” номоос хайлаа.</h2><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://www.unread.today/files/53/f51e8484f5efae6f971a7141ac31c839.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Лагом гэж юу вэ? </h3><p>Скандинавын өндөр хөгжилтэй орнуудын нэг Швед нь НҮБ-аас жил бүр гаргадаг Аз жаргалтай улсуудын жагсаалтад үргэлж дээгүүр бичигдэж, нэг хүнд ногдох ДНБ, хүн амын эрүүл мэнд, наслалт, амьдрах орчин зэрэг үзүүлэлтүүдээрээ өнгөлдөг билээ. <br><br>Өдгөө тус улсын хүн амын дундаж наслалт нь 82 бөгөөд швед хүн өдрийнхөө дунджаар 63 хувийг чөлөөт цаг, өдөр, оройн хоол, тайван унтах зэрэгт зарцуулдаг байна. Тус улсын соёл, зан заншил, амьдралын хэв маягийн илэрхийлэл болсон Лагом нь хэт ихээс татгалзан эрүүл мэнд, ажил, сэтгэл зүй, гэр бүл зэрэг амьдралын бүх салаа мөчирт тэнцвэртэй, зөв байх тухай философи юм. Гэхдээ хэт хэмнэлттэй байхыг уриалдаггүй. Харин өөрийн болоод нийгмийн тав тух, таатай байдлыг нийцүүлэх тухай ойлголт юм. <br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://www.unread.today/files/53/ba2545cf70757b56dd231e4825885968.jpg"></p><p>Аз жаргалыг материаллаг зүйлс, тоо хэмжээ, цалин урамшууллаас бус зөв амьдралын хэв маягаас олох нь хүнийг урт хугацааны туршид эрүүл байхад тусална гэсэн санааг түгээдэг. Тэгэхээр аливааг аажуу тайван бага багаар, тогтмол, тэнцвэртэй хийх нь Лагом амьдралын үндсэн шинж юм. Лагом гэдэг үгийг швед хэлнээс орчуулбал "яг таарсан, тэнцвэртэй" гэх утга гардаг.<br><br>Швед нь Лагом философийг амьдралын бүх хэсэгтээ шингээсэн байдаг. Лагом нь Шведийн улс төр, нийгмийн бодлоготой салшгүй холбоотой. Тэд улсынхаа иргэн бүрийн эрх ашгийг хамгаалах, нийгмийн бүхий л давхаргад ижил тэгш үйлчлэх, шударга ёсыг тогтоохыг эрмэлзэж иржээ. Тухайлбал, Жантегийн хууль хэмээх 10 дүрэмд хэн ч өөрийгөө бусдаас онцгой, ухаалаг, чухал гэж бодож болохгүй, хэн ч бусдаас илүү биш, хүн бүр адил тэгш гэдэг. Эрх мэдэл, эд хөрөнгөө бусдад гайхуулахгүй, бусдын амьдралд садаа болохгүй, бусдыг дээрэлхэж, бүдүүлэг авирлахгүй байх нь Жантегийн хуулийн гол санаа ажээ. Ингээд ажил, гэр, эрүүл мэнд, байгаль орчин гэх дөрвөн сэдвийн хүрээнд Лагом амьдралын хэв маягийн задлан тайлбарласан уг номоос онцлууштай зарим санаа, зөвлөгөөг хүргэе.</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Лагом хэв маягаар ажиллах нь </h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://www.unread.today/files/53/6d37b2019f9b6eb8123785c4372bf58b.jpg"></p><p>Шведийн хүн амын зөвхөн нэг хувь нь долоо хоногт 50-аас дээш цаг ажилладаг нь Европын орнуудад хамгийн багад тооцогддог аж. Их ажиллахаас илүү бага хугацаанд бүтээмжтэй ажиллахыг эрхэмлэж буй шведүүд сүүлийн жилүүдэд ажлын зургаан цагтай хөдөлмөрийн хуваарийг туршиж байгаа аж. <br><br>Бид ажил амьдралаа тэнцвэртэй байлгах тухай бодоход “Хэрхэн бага ажиллах вэ” гэсэн бодол орж ирдэг шүү дээ. Бүтээмжтэй байхад илүү цагаар ажилласнаас илүү хоол унд, амралтаа тохируулан эрч хүчтэй ажиллах нь тун чухал байдаг аж. Тиймээс шведүүд өдрийн цагаар хийж буй ажлаасаа завсарлага аван компьютероосоо холдож, бусадтай ярилцангаа кофе, цай ууж, хөнгөн хооллох үйл явцыг "фика" гэж нэрлэдэг. Зарим оффист амрахад зориулсан фика өрөө хүртэл байдаг гэнэ.<br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://www.unread.today/files/53/b3aa3ca340e5ef662f45adf80471469e.jpg"></p><p>Түүнээс гадна ажил дээрээ хэт олон зүйл төлөвлөж, зэрэг амжуулах гэж оролдохоос зайлсхийхийг зөвлөжээ. Хүний анхаарал 20-30 минут ажиллаж байж бүрэн төвлөрдөг гэдэг. Олон зүйлийг амжуулах гэж хичээх нь аливаа ажилд гүнзгий орж, чанартай үр дүн гаргах магадлалыг бууруулдаг. Тиймээс цөөн ажлууд дээр төвлөрч ажиллах нь зүйтэй юм. Мөн бодох, үйлдэх хоёрын тэнцвэрийг хадгалахыг онцолжээ. Аливаа шийдвэр гаргахын тулд хэт их бодох нь таныг эргэлзээгээр дүүргэнэ. Тиймээс толгойгоо хэрэггүй бодлоор дүүргэхээс зайлсхийгээрэй гэнэ. <br><br>Мөн бидний хийж буй бүхэн төгс байх албагүй. Хангалттай сайн байхад л болно. Ямар ч ажил тодорхой хэмжээний нөөц, золиос шаардах нь тодорхой гэдгийг санаарай хэмээжээ. Жишээ нь, чөлөөт уран бүтээлчээр ажиллах нь цалин бага боловч ажлын тогтсон цагт баригдахгүйгээр уян хатан ажиллах боломжийг олгодог. Харин өдрийн 8 цагтай ажил бол уян хатан биш боловч илүү тогтвортой, эрсдэл багатай. Алийг нь сонгох нь таны хэрэг. Гол нь та өөрөө хийж буй зүйлдээ дуртай, сэтгэл хангалуун байвал үр дүн нь төгс байх албагүй юм. </p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Лагом хэв маягаар амьдрах нь </h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://www.unread.today/files/53/f4695c518417ff2bf58d5392823c0c09.jpg"></p><p>Шведүүд хүүхдийг цэцэрлэгт байхаас нь хог ангилан ялгах, байгальд ээлтэй амьдрахад сургадаг. Швед улс өдгөө нийт хог хаягдлынхаа 99 хувийг дахин боловсруулдгаараа дэлхийн хамгийн бага хаягдалтай орон гэгддэг. Мөн орон сууцны халаалт, цахилгаан эрчим хүчнийхээ 45 хувийг хог хаягдлаас гаргаж авдаг ажээ. <br><br>Шведээс гаралтай гэр ахуйн тавилгын алдарт IKEA компани гэхэд Скандинавын орнууд дахь салбаруудаас шинэ бараа авахдаа хуучин буйдан, өлгүүр, ор, шүүгээ зэргээ тушаавал хөнгөлөлт өгдөг. Хуучин тавилгаа засуулах буюу хандив өгч болно гэсэн үг. Тэгвэл байгальд ээлтэй, тогтвортой хөгжлийг баримталдаг швед айлын гэр ямархуу байдаг бол? Лагом амьдралын хэв маягийг баримталдаг швед айлын гэр ахуйн дизайны шийдэл бүр нь хоорондоо холбоо хамааралтай аж. Скандинавынхан байгальд ээлтэй байхыг эрмэлздэг тул дотоод засал, эд хогшлоо энгийн, сонгодог байлгахад анхаардаг байна. Тиймээс байгалийн уур амьсгалыг оруулахын тулд ихэвчлэн цагаан, цайвар шар, цайвар цэнхэр өнгө давамгайлсан тавилга, эд хэрэгсэл байрлуулдаг аж.<br><br>Мөн шведүүд ширээ, сандал, шалны хавтан зэрэг модон тавилгаа энгийн боловч тав тухтай байлгахыг зорьдог. Скандинавын орнуудад бороо их ордог, бүүдгэр дүнсгэр өдрүүд түгээмэл учраас өрөөний дизайныг аль болох гэрэлтэй байлгахын тулд байгалийн гэрэлд буй мэт мэдрэмжийг төрүүлэх завсрын өнгүүдийг ашигладаг байна. Тавилгуудыг ихэвчлэн байгалийн мод, чулуу, тоосгоор хийж, арьс шир, үслэг эдлэлээр чимэглэдэг ажээ.</p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://www.unread.today/files/53/bc27fa64046f0052ba5323b42432f630.jpg"></p> </div>	Цөөн, цэвэрхэн, цэмцгэр гэх тодорхойлолтыг агуулсан "less is more", "minimalism", "natural beauty" гэх ойлголтууд өдгөө өргөн хүрээнд яригдах болж, энгийн, тогтвортой амьдралын хэв маяг эрчээ аваад байгаа билээ. "Reduce, Reuse, Recycle” буюу “Багасга, дахин ашигла, дахин боловсруул" гэх дүрмийг баримталж, өдөр тутам зөвхөн нэн шаардлагатай зүйлсийг хэрэглэдэг швед хүмүүс Лагом буюу тэнцвэртэй амьдралын хэв маяг гэсэн ойлголтыг бий болгосон юм. Аз жаргалтай амьдрах энэ швед философийг өнөө цагт улам олон хүн таашаах болсны учир шалтгааныг бид Анна Бронесийн “Live Lagom” номоос хайлаа. Лагом гэж юу вэ? Скандинавын өндөр хөгжилтэй орнуудын нэг Швед нь НҮБ-аас жил бүр гаргадаг Аз жаргалтай улсуудын жагсаалтад үргэлж дээгүүр бичигдэж, нэг хүнд ногдох ДНБ, хүн амын эрүүл мэнд, наслалт, амьдрах орчин зэрэг үзүүлэлтүүдээрээ өнгөлдөг билээ. Өдгөө тус улсын хүн амын дундаж наслалт нь 82 бөгөөд швед хүн өдрийнхөө дунджаар 63 хувийг чөлөөт цаг, өдөр, оройн хоол, тайван унтах зэрэгт зарцуулдаг байна. Тус улсын соёл, зан заншил, амьдралын хэв маягийн илэрхийлэл болсон Лагом нь хэт ихээс татгалзан эрүүл мэнд, ажил, сэтгэл зүй, гэр бүл зэрэг амьдралын бүх салаа мөчирт тэнцвэртэй, зөв байх тухай философи юм. Гэхдээ хэт хэмнэлттэй байхыг уриалдаггүй. Харин өөрийн болоод нийгмийн тав тух, таатай байдлыг нийцүүлэх тухай ойлголт юм. Аз жаргалыг материаллаг зүйлс, тоо хэмжээ, цалин урамшууллаас бус зөв амьдралын хэв маягаас олох нь хүнийг урт хугацааны туршид эрүүл байхад тусална гэсэн санааг түгээдэг. Тэгэхээр аливааг аажуу тайван бага багаар, тогтмол, тэнцвэртэй хийх нь Лагом амьдралын үндсэн шинж юм. Лагом гэдэг үгийг швед хэлнээс орчуулбал "яг таарсан, тэнцвэртэй" гэх утга гардаг. Швед нь Лагом философийг амьдралын бүх хэсэгтээ шингээсэн байдаг. Лагом нь Шведийн улс төр, нийгмийн бодлоготой салшгүй холбоотой. Тэд улсынхаа иргэн бүрийн эрх ашгийг хамгаалах, нийгмийн бүхий л давхаргад ижил тэгш үйлчлэх, шударга ёсыг тогтоохыг эрмэлзэж иржээ. Тухайлбал, Жантегийн хууль хэмээх 10 дүрэмд хэн ч өөрийгөө бусдаас онцгой, ухаалаг, чухал гэж бодож болохгүй, хэн ч бусдаас илүү биш, хүн бүр адил тэгш гэдэг. Эрх мэдэл, эд хөрөнгөө бусдад гайхуулахгүй, бусдын амьдралд садаа болохгүй, бусдыг дээрэлхэж, бүдүүлэг авирлахгүй байх нь Жантегийн хуулийн гол санаа ажээ. Ингээд ажил, гэр, эрүүл мэнд, байгаль орчин гэх дөрвөн сэдвийн хүрээнд Лагом амьдралын хэв маягийн задлан тайлбарласан уг номоос онцлууштай зарим санаа, зөвлөгөөг хүргэе. Лагом хэв маягаар ажиллах нь Шведийн хүн амын зөвхөн нэг хувь нь долоо хоногт 50-аас дээш цаг ажилладаг нь Европын орнуудад хамгийн багад тооцогддог аж. Их ажиллахаас илүү бага хугацаанд бүтээмжтэй ажиллахыг эрхэмлэж буй шведүүд сүүлийн жилүүдэд ажлын зургаан цагтай хөдөлмөрийн хуваарийг туршиж байгаа аж. Бид ажил амьдралаа тэнцвэртэй байлгах тухай бодоход “Хэрхэн бага ажиллах вэ” гэсэн бодол орж ирдэг шүү дээ. Бүтээмжтэй байхад илүү цагаар ажилласнаас илүү хоол унд, амралтаа тохируулан эрч хүчтэй ажиллах нь тун чухал байдаг аж. Тиймээс шведүүд өдрийн цагаар хийж буй ажлаасаа завсарлага аван компьютероосоо холдож, бусадтай ярилцангаа кофе, цай ууж, хөнгөн хооллох үйл явцыг "фика" гэж нэрлэдэг. Зарим оффист амрахад зориулсан фика өрөө хүртэл байдаг гэнэ. Түүнээс гадна ажил дээрээ хэт олон зүйл төлөвлөж, зэрэг амжуулах гэж оролдохоос зайлсхийхийг зөвлөжээ. Хүний анхаарал 20-30 минут ажиллаж байж бүрэн төвлөрдөг гэдэг. Олон зүйлийг амжуулах гэж хичээх нь аливаа ажилд гүнзгий орж, чанартай үр дүн гаргах магадлалыг бууруулдаг. Тиймээс цөөн ажлууд дээр төвлөрч ажиллах нь зүйтэй юм. Мөн бодох, үйлдэх хоёрын тэнцвэрийг хадгалахыг онцолжээ. Аливаа шийдвэр гаргахын тулд хэт их бодох нь таныг эргэлзээгээр дүүргэнэ. Тиймээс толгойгоо хэрэггүй бодлоор дүүргэхээс зайлсхийгээрэй гэнэ. Мөн бидний хийж буй бүхэн төгс байх албагүй. Хангалттай сайн байхад л болно. Ямар ч ажил тодорхой хэмжээний нөөц, золиос шаардах нь тодорхой гэдгийг санаарай хэмээжээ. Жишээ нь, чөлөөт уран бүтээлчээр ажиллах нь цалин бага боловч ажлын тогтсон цагт баригдахгүйгээр уян хатан ажиллах боломжийг олгодог. Харин өдрийн 8 цагтай ажил бол уян хатан биш боловч илүү тогтвортой, эрсдэл багатай. Алийг нь сонгох нь таны хэрэг. Гол нь та өөрөө хийж буй зүйлдээ дуртай, сэтгэл хангалуун байвал үр дүн нь төгс байх албагүй юм. Лагом хэв маягаар амьдрах нь Шведүүд хүүхдийг цэцэрлэгт байхаас нь хог ангилан ялгах, байгальд ээлтэй амьдрахад сургадаг. Швед улс өдгөө нийт хог хаягдлынхаа 99 хувийг дахин боловсруулдгаараа дэлхийн хамгийн бага хаягдалтай орон гэгддэг. Мөн орон сууцны халаалт, цахилгаан эрчим хүчнийхээ 45 хувийг хог хаягдлаас гаргаж авдаг ажээ. Шведээс гаралтай гэр ахуйн тавилгын алдарт IKEA компани гэхэд Скандинавын орнууд дахь салбаруудаас шинэ бараа авахдаа хуучин буйдан, өлгүүр, ор, шүүгээ зэргээ тушаавал хөнгөлөлт өгдөг. Хуучин тавилгаа засуулах буюу хандив өгч болно гэсэн үг. Тэгвэл байгальд ээлтэй, тогтвортой хөгжлийг баримталдаг швед айлын гэр ямархуу байдаг бол? Лагом амьдралын хэв маягийг баримталдаг швед айлын гэр ахуйн дизайны шийдэл бүр нь хоорондоо холбоо хамааралтай аж. Скандинавынхан байгальд ээлтэй байхыг эрмэлздэг тул дотоод засал, эд хогшлоо энгийн, сонгодог байлгахад анхаардаг байна. Тиймээс байгалийн уур амьсгалыг оруулахын тулд ихэвчлэн цагаан, цайвар шар, цайвар цэнхэр өнгө давамгайлсан тавилга, эд хэрэгсэл байрлуулдаг аж. Мөн шведүүд ширээ, сандал, шалны хавтан зэрэг модон тавилгаа энгийн боловч тав тухтай байлгахыг зорьдог. Скандинавын орнуудад бороо их ордог, бүүдгэр дүнсгэр өдрүүд түгээмэл учраас өрөөний дизайныг аль болох гэрэлтэй байлгахын тулд байгалийн гэрэлд буй мэт мэдрэмжийг төрүүлэх завсрын өнгүүдийг ашигладаг байна. Тавилгуудыг ихэвчлэн байгалийн мод, чулуу, тоосгоор хийж, арьс шир, үслэг эдлэлээр чимэглэдэг ажээ.	Цөөн, цэвэрхэн, цэмцгэр гэх тодорхойлолтыг агуулсан "less is more", "minimalism", "natural beauty" гэх ойлголтууд өдгөө өргөн хүрээнд яригдах болж, энгийн, тогтвортой амьдралын хэв маяг эрчээ аваад байгаа билээ. "Reduce, Reuse, Recycle” буюу “Багасга, дахин ашигла, дахин боловсруул" гэх дүрмийг баримталж, өдөр тутам зөвхөн нэн шаардлагатай зүйлсийг хэрэглэдэг швед хүмүүс Лагом буюу тэнцвэртэй амьдралын хэв маяг гэсэн ойлголтыг бий болгосон юм. Аз жаргалтай амьдрах энэ швед философийг өнөө цагт улам олон хүн таашаах болсны учир шалтгааныг бид Анна Бронесийн “Live Lagom” номоос хайлаа. ### Лагом гэж юу вэ? Скандинавын өндөр хөгжилтэй орнуудын нэг Швед нь НҮБ-аас жил бүр гаргадаг Аз жаргалтай улсуудын жагсаалтад үргэлж дээгүүр бичигдэж, нэг хүнд ногдох ДНБ, хүн амын эрүүл мэнд, наслалт, амьдрах орчин зэрэг үзүүлэлтүүдээрээ өнгөлдөг билээ. Өдгөө тус улсын хүн амын дундаж наслалт нь 82 бөгөөд швед хүн өдрийнхөө дунджаар 63 хувийг чөлөөт цаг, өдөр, оройн хоол, тайван унтах зэрэгт зарцуулдаг байна. Тус улсын соёл, зан заншил, амьдралын хэв маягийн илэрхийлэл болсон Лагом нь хэт ихээс татгалзан эрүүл мэнд, ажил, сэтгэл зүй, гэр бүл зэрэг амьдралын бүх салаа мөчирт тэнцвэртэй, зөв байх тухай философи юм. Гэхдээ хэт хэмнэлттэй байхыг уриалдаггүй. Харин өөрийн болоод нийгмийн тав тух, таатай байдлыг нийцүүлэх тухай ойлголт юм. Аз жаргалыг материаллаг зүйлс, тоо хэмжээ, цалин урамшууллаас бус зөв амьдралын хэв маягаас олох нь хүнийг урт хугацааны туршид эрүүл байхад тусална гэсэн санааг түгээдэг. Тэгэхээр аливааг аажуу тайван бага багаар, тогтмол, тэнцвэртэй хийх нь Лагом амьдралын үндсэн шинж юм. Лагом гэдэг үгийг швед хэлнээс орчуулбал "яг таарсан, тэнцвэртэй" гэх утга гардаг. Швед нь Лагом философийг амьдралын бүх хэсэгтээ шингээсэн байдаг. Лагом нь Шведийн улс төр, нийгмийн бодлоготой салшгүй холбоотой. Тэд улсынхаа иргэн бүрийн эрх ашгийг хамгаалах, нийгмийн бүхий л давхаргад ижил тэгш үйлчлэх, шударга ёсыг тогтоохыг эрмэлзэж иржээ. Тухайлбал, Жантегийн хууль хэмээх 10 дүрэмд хэн ч өөрийгөө бусдаас онцгой, ухаалаг, чухал гэж бодож болохгүй, хэн ч бусдаас илүү биш, хүн бүр адил тэгш гэдэг. Эрх мэдэл, эд хөрөнгөө бусдад гайхуулахгүй, бусдын амьдралд садаа болохгүй, бусдыг дээрэлхэж, бүдүүлэг авирлахгүй байх нь Жантегийн хуулийн гол санаа ажээ. Ингээд ажил, гэр, эрүүл мэнд, байгаль орчин гэх дөрвөн сэдвийн хүрээнд Лагом амьдралын хэв маягийн задлан тайлбарласан уг номоос онцлууштай зарим санаа, зөвлөгөөг хүргэе. ### Лагом хэв маягаар ажиллах нь Шведийн хүн амын зөвхөн нэг хувь нь долоо хоногт 50-аас дээш цаг ажилладаг нь Европын орнуудад хамгийн багад тооцогддог аж. Их ажиллахаас илүү бага хугацаанд бүтээмжтэй ажиллахыг эрхэмлэж буй шведүүд сүүлийн жилүүдэд ажлын зургаан цагтай хөдөлмөрийн хуваарийг туршиж байгаа аж. Бид ажил амьдралаа тэнцвэртэй байлгах тухай бодоход “Хэрхэн бага ажиллах вэ” гэсэн бодол орж ирдэг шүү дээ. Бүтээмжтэй байхад илүү цагаар ажилласнаас илүү хоол унд, амралтаа тохируулан эрч хүчтэй ажиллах нь тун чухал байдаг аж. Тиймээс шведүүд өдрийн цагаар хийж буй ажлаасаа завсарлага аван компьютероосоо холдож, бусадтай ярилцангаа кофе, цай ууж, хөнгөн хооллох үйл явцыг "фика" гэж нэрлэдэг. Зарим оффист амрахад зориулсан фика өрөө хүртэл байдаг гэнэ. Түүнээс гадна ажил дээрээ хэт олон зүйл төлөвлөж, зэрэг амжуулах гэж оролдохоос зайлсхийхийг зөвлөжээ. Хүний анхаарал 20-30 минут ажиллаж байж бүрэн төвлөрдөг гэдэг. Олон зүйлийг амжуулах гэж хичээх нь аливаа ажилд гүнзгий орж, чанартай үр дүн гаргах магадлалыг бууруулдаг. Тиймээс цөөн ажлууд дээр төвлөрч ажиллах нь зүйтэй юм. Мөн бодох, үйлдэх хоёрын тэнцвэрийг хадгалахыг онцолжээ. Аливаа шийдвэр гаргахын тулд хэт их бодох нь таныг эргэлзээгээр дүүргэнэ. Тиймээс толгойгоо хэрэггүй бодлоор дүүргэхээс зайлсхийгээрэй гэнэ. Мөн бидний хийж буй бүхэн төгс байх албагүй. Хангалттай сайн байхад л болно. Ямар ч ажил тодорхой хэмжээний нөөц, золиос шаардах нь тодорхой гэдгийг санаарай хэмээжээ. Жишээ нь, чөлөөт уран бүтээлчээр ажиллах нь цалин бага боловч ажлын тогтсон цагт баригдахгүйгээр уян хатан ажиллах боломжийг олгодог. Харин өдрийн 8 цагтай ажил бол уян хатан биш боловч илүү тогтвортой, эрсдэл багатай. Алийг нь сонгох нь таны хэрэг. Гол нь та өөрөө хийж буй зүйлдээ дуртай, сэтгэл хангалуун байвал үр дүн нь төгс байх албагүй юм. ### Лагом хэв маягаар амьдрах нь Шведүүд хүүхдийг цэцэрлэгт байхаас нь хог ангилан ялгах, байгальд ээлтэй амьдрахад сургадаг. Швед улс өдгөө нийт хог хаягдлынхаа 99 хувийг дахин боловсруулдгаараа дэлхийн хамгийн бага хаягдалтай орон гэгддэг. Мөн орон сууцны халаалт, цахилгаан эрчим хүчнийхээ 45 хувийг хог хаягдлаас гаргаж авдаг ажээ. Шведээс гаралтай гэр ахуйн тавилгын алдарт IKEA компани гэхэд Скандинавын орнууд дахь салбаруудаас шинэ бараа авахдаа хуучин буйдан, өлгүүр, ор, шүүгээ зэргээ тушаавал хөнгөлөлт өгдөг. Хуучин тавилгаа засуулах буюу хандив өгч болно гэсэн үг. Тэгвэл байгальд ээлтэй, тогтвортой хөгжлийг баримталдаг швед айлын гэр ямархуу байдаг бол? Лагом амьдралын хэв маягийг баримталдаг швед айлын гэр ахуйн дизайны шийдэл бүр нь хоорондоо холбоо хамааралтай аж. Скандинавынхан байгальд ээлтэй байхыг эрмэлздэг тул дотоод засал, эд хогшлоо энгийн, сонгодог байлгахад анхаардаг байна. Тиймээс байгалийн уур амьсгалыг оруулахын тулд ихэвчлэн цагаан, цайвар шар, цайвар цэнхэр өнгө давамгайлсан тавилга, эд хэрэгсэл байрлуулдаг аж. Мөн шведүүд ширээ, сандал, шалны хавтан зэрэг модон тавилгаа энгийн боловч тав тухтай байлгахыг зорьдог. Скандинавын орнуудад бороо их ордог, бүүдгэр дүнсгэр өдрүүд түгээмэл учраас өрөөний дизайныг аль болох гэрэлтэй байлгахын тулд байгалийн гэрэлд буй мэт мэдрэмжийг төрүүлэх завсрын өнгүүдийг ашигладаг байна. Тавилгуудыг ихэвчлэн байгалийн мод, чулуу, тоосгоор хийж, арьс шир, үслэг эдлэлээр чимэглэдэг ажээ.
https://unread.today/c/2019-bestbooks	Номын тухай	Unread Today	2019-12-22T00:00:00	12 сарын 22, 2019	2019 оны онцлон санал болгох номууд	<div class="article-body"> <h2>Бид жил бүрийн төгсгөлд номын хорхойтнуудыг урьж, тухайн онд хамгийн их таалагдсан, сэтгэлд хүрсэн номуудыг нэрлүүлж, оны онцлох номуудын жагсаалтыг гаргадаг билээ. Энэ удаа бид өөрсдийн 2019 онд уншсан хамгийн сонирхолтой, мэдүүштэй номуудыг хуваалцаж байна. Ирэх онд бид номын ертөнцөд гарсан сонирхолтой, мэдүүштэй номуудыг үргэлжлүүлэн тоймлохын зэрэгцээ "Номтой яриа" ярилцлагаа тогтмол хүргэх болно.</h2><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://www.unread.today/files/49/10e773e34248db68bab7945f75496fd6.png"></p><p></p><p>2018 оны сүүлд гарсан энэ номыг 2019 оны эхэнд уншсан юм. Номын нэрийг “Бэсрэг дадал” гэж хөрвүүлж болох бөгөөд өдөр бүр багахан өөрчлөлт, сайжруулалтыг хийх замаар зөв дадлыг суулгах, буруу зуршлыг халж, улмаар урт хугацаанд томхон өөрчлөлтийг хийх тухай өгүүлдэг ном. Уг номыг бичигч Жэймс Клир нь өдгөө өөрийгөө хөгжүүлэх чиглэлийн хамгийн том авторуудын нэг болоод буй. Миний хувьд энэхүү номыг “The Power of Habit” хэмээх алдартай номын бүр сайжруулсан хувилбар гэж хэлж болохоор санагдсан. Зохиогч хүмүүсийг зорилтод бус үйл явцад төвлөрөхийг, мөн ямар хүн болохыг хүсэж байгаагаа шийдээд, тийм хүн болж буй гэдгээ өөртөө бага бага “ялалт“-аар батал хэмээн уриалдаг. Хүний аливаа зүйлийг өдөрт 1 хувь сайн хийхэд л 365 хоногийн дараа 37 хувь илүү хийж чаддаг байна. Тэрээр номдоо “Зан төлөвийн өөрчлөлтийн 4 хууль” гэдгийг томьёолсон нь товчхондоо шинэ дадал суулгах нөү-хау юм. Энэ томьёоллыг задалбал: </p><p>1-р хууль: Дадлыг мэдээжийн болгох (make it obvious) </p><p>2-р хууль: Дадлыг хүсүүштэй болгох (make it attractive) </p><p>3-р хууль: Дадлыг амархан болгох (make it easy) </p><p>4-р хууль: Дадлыг таашаал өгөхүйц болгох (make it satisfying)</p><p>Тэгэхээр буруу зуршлыг халъя гэвэл энэ томьёоллыг яг урвуулан ашиглахад л болно. Зохиогч энэ болгоныг дотор нь задлан маш олон сонирхолтой жишээ, ажиглалт, судалгаанд суурилан бичсэн нь үнэхээр итгэл үнэмшил төрүүлж байлаа. Базаад хэлэхэд, оны сүүлд буюу эхэнд уншихад нэн тохиромжтой сайн ном. (<a href="https://twitter.com/iganzo">Д.Ганзориг</a>)<br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://www.unread.today/files/49/a0b0923200939b91a44f602b7d800abc.png"></p><p>Миний хувьд энэ онд уншсан хамгийн сонирхолтой хэрнээ шинэ санаа, шинэ өнцөг өгсөн ном байлаа. Өдөр тутам тулгарч буй стресс хэмээх асуудлыг хэрхэн хөнгөхөн шийдэж, эергээр харах боломжийг нээж өгсөн гэж хэлж болно. Стрессдэх нь сөрөг үр дагавартай, эрүүл мэндэд муу гэх тогтсон сэтгэхүйг эвдэн, түүний нуугдмал давуу талуудыг судалгаа, шинжлэх ухааны баримтаар нотолсон нь онцлууштай. Эцэст нь, та шийдвэр гаргалтдаа хамгийн стресс багатай, өөрт хялбар замыг сонгодог бол уг номыг уншсаны дараа стресстэй хэдий ч хамгийн их үнэ цэнтэй шийдэл бий болгохыг илүүд үзэж магадгүй юм. (<a href="https://www.instagram.com/bykhulan/">М.Хулан</a>)</p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://www.unread.today/files/49/fa34ceb6caa8cc8238085250e2c1ef54.png"></p><p>2019 онд уншсан номууд дундаасаа Жэйсон Фридийн “Ажил чинь галзуу мэт байх албагүй (It Doesn’t Have to Be Crazy at Work)” номыг санал болгомоор байна. Хуучнаар 37signals буюу одоогийн Basecamp компанийн үүсгэн байгуулагч тэрбээр технологийн салбарт хэвшсэн ойлголт болох амжилтын төлөө цаг наргүй, галзуу мэт ажиллаж, бүхнээ золиослох ойлголтыг эвдсэн эсэргүү арга барил, бестселлер номуудаараа алдартай. Миний санал болгож буй уг номд өөрийн “тайван компани" (the calm company) хэмээн нэрийдсэн компанийн соёлын тухай ойлголт, түүнийг хэрхэн бий болгох талаар арга замуудын тухай сонирхолтой байдлаар өгүүлсэн байгаа. Карьерынхаа аль ч шатанд яваа мэргэжилтнүүд болоод компани үүсгэн байгуулж, удирдан яваа хүмүүст заавал уншаад үзээрэй гэж зөвлөх байна. (<a href="https://twitter.com/BatzayaB">Б.Батзаяа</a>)</p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://www.unread.today/files/49/c16f1e6e630fac42952e1907279451c5.png"></p><p>New York Times сонины эдийн засгийн ахлах сэтгүүлч Нэйл Ирвиний бичсэн энэхүү ном нь АНУ, Их Британи, Европын Төв банкны гурван тэргүүн 2008 оны дэлхийн эдийн засгийн хямралын үеэр ямар нөхцөлд байдалд хэрхэн шийдвэр гарган хэрэгжүүлж байсан тухай дэлгэрэнгүй өгүүлдэг. Дэлхийн өнцөг булан бүрд 2008 оноос түүхий эдийн үнэ унаж, экспорт, импортын эрэлт буурч, валюын ханш савлах зэрэг сөрөг үр дагаврууд шил дараалан гарч байх үед манай гарагийн тэргүүлэх Төв банкны тэргүүнүүд ямар сорилт бэрхшээлтэй тулгарч байсныг нарийн судалгаа, баримт шигтгэн тун сонирхолтойгоор тайлбарласан. Уг номоос аливаа улсын Төвбанк нь бизнесүүд, хөрөнгө оруулагчдад хэрхэн нөлөөлж, тухайн улс орныхоо эдийн засгийн цаашдын өнгө төрх, чиг хандлагыг хэрхэн тодорхойлдог, шийдвэр гаргах түвшний удирдагчид бидний амьдралыг хэрхэн зурагладгийг сонирхон уншаарай. (<a href="https://www.facebook.com/sh.tsogzolma">Ш.Цогзолмаа</a>)</p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://www.unread.today/files/49/a71f1a5f323c3f54e38fb9e06f359feb.png"></p><p>Италийн сэтгүүлч, зохиолч Элена Фавиллигийн "Тэрслүү охидод зориулсан бяцхан түүхүүд" цуврал номыг уншихыг санал болгоё. Өсвөр насны охин дүүд маань сургууль болон гэр бүлийн хүрээнд тэр бүр мэдэж авч чадахгүй олон санаа, "Би ч гэсэн чадах юм байна" гэсэн итгэлийг энэ ном бий болгож өгч байгаад хувьдаа их талархалтай байдаг. Хоёр ботид салбар бүрийн 200 эмэгтэйн товч түүхийг агуулсан уг ном өөр олон охидын харах өнцөг, өөрийгөө үнэлэх үнэлэмжид эерэг нөлөө үзүүлсэн гэдэгт итгэлтэй байна. (<a href="https://www.instagram.com/baysanaa/">Д.Мөнхбаясгалан</a>)</p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://www.unread.today/files/49/471b157cacb806daf9224b8c6e6240c4.png"></p><p>Надад хамгийн их сэтгэгдэл үлдээсэн ном бол Айн Рэндийн “The Fountainhead” буюу “Эх сурвалж”. Үйл явдлынх тухай ямар ч хүлээлт, ойлголтгүй эхлүүлсэн болохоор хуудас бүхэн соньхон, дараа нь яах бол гэсэн байнгын асуулттай уншиж байлаа. Хувь хүн бүрийн дотоод мөн чанар, амьдрал дээрх дүр ямар өөр байдаг, тэр бүхнээ олны нүдэнд хэрхэн найруулан тавьж байдгийг цөөхөн дүрүүдээр маш хүчтэй гаргаж ирсэн шиг санагддаг. Энэ номоос өөртөө үнэнч байх, хувийн үзэл бодолтой, түүндээ тууштай байхын бодит тал болон эрх чөлөөг арай өөр, тайван, хүлцэнгүй өнцгөөс, хүчтэй гаргаж ирсэн. Үнэхээр л харж байгаа мэт сайн зураглалтай ном. Уг номыг уншсанаас хойш философи болон уран зохиол хосолсон номууд багагүй сонирхол татах болоод байгаа. Энэхүү номын ачаар аливаа зүйлийг хийхдээ “Бүтээгч, шимэгч” гэдэг хоёр үгийг бодож, аль болох л бүтээгч байхыг эрмэлзэх болсон. Номыг уншиж дууссаны дараа амьдралын чиг шугамаа арай л өөрөөр хардаг болно гэдэгт итгэж байна. (<a href="https://www.facebook.com/oyunlkham.gungaadorj">Г.Оюунлхам</a>)</p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://www.unread.today/files/49/58e9707cf1a371e821e8d1f64cc615eb.png"></p><p></p><p>Исаак Ньютон модноос алим унахыг хараад татах хүчний хуулийн тухай бодож олдог шиг гэнэтхэн цахилах аянгатай адил мөчүүдийг бид хүлээдэг. Гэтэл яг үнэндээ тэр мөч "6 дахь мэдрэхүй"-тэй адил далдын хүчнээс бий болоод байна уу, эсвэл шинжлэх ухааны хэдэн зуун үндэслэл, судалгаанаас үүдэлтэй юу? Хүүхдийг бага байхаас нь толгой сайтай буюу төрөлхийн авьяастай хэмээн томьёолж, гоц бүтээл, гоц шийдлийг "6 дахь мэдрэхүй" гэдэг шиг ямар нэг хүч бий болгодог гэх ойлголт байдаг. Моцартын сонгодог ая, Ван Гогийн нүд алдам зургуудыг хараад тэрбумд нэг тохиох гоц авьяастай учраас энэ бүхнийг хийж чадсан болов уу гэж бодох нь олонтаа. Гэвч хорвоо ертөнцийн бүхий л хуультай адил бүтээлч сэтгэлгээ буюу авьяас билгийн цаана хүртэл шинжлэх ухаан, математикт суурилсан хүчин зүйлс байдаг аж. </p><p>Номоос та үүний тухай суралцаад зогсохгүй өөрийн бүтээлч сэтгэлгээг хөгжүүлэх, нээн илрүүлэх олон арга замаас суралцах болно. "10,000 цаг давт" гэх механик арга барилаас гадна бидний санаанд оромгүй орчин, танилын хүрээллийн ба хандлагын олон жишээг дурдсан байна лээ. Тухайлбал, авьяастай хүмүүсийн хүрээлэлд үргэлж ийм 4 хүн байдаг гэнэ: Тэр нь их багш, өрсөлдөн хамтрагч, шинэ үеийн урам зориг бэлэглэгч, чадварлаг сурталчилагч аж. Хэрвээ та бүтээлч салбарт ажилладаг бол нэг уншаад үзээрэй. (<a href="https://www.facebook.com/buted.oyunbileg">О.Бүтэд</a>)</p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://www.unread.today/files/49/5cd8ca51db25356fce0baf208ab3e9ec.png"></p><p></p><p>Уг романд хүн аливааг мэдэхгүй байх, мэдлэггүйгээс үүдэн ямар нэг зүйлийн золиос болдгийн жишээг шашны нэрээр дулдуйдсан лам хуврагууд ард олныг итгэл үнэмшлээр нь далимдуулан хэрхэн мөлжиж, оюун санаагаар нь боолчилж байгаагаар дүрсэлдэг. Итгэмтгий гэнэн ардууд “Яагаад?” гэж асуухгүй. Асуулт, асуудал байсан ч нүгэл болно гээд цааш ухаж бодохгүй. </p><p>Бүх нийтийн тэр тогтсон хандлага, итгэл үнэмшлийг сөрж үл зүрхлэнэ. Зохиолын гол баатар Санж тэдний төлөөлөл бөгөөд тэр насан туршдаа зөв зүйтэй мэдлэг олж авах, хэн болохоо шийдэх эрх чөлөөгөөр дутсаар эцэстээ итгэл үнэмшил, үнэт зүйлгүй болж маш хөөрхийлөлтэй нэгэн болж дуусдаг. Романы дүр, дүрслэлүүд маш уран яруу гайхалтайгаас гадна Буддын шашны зан заншил, хачин сонин дэг жаяг, Төвөд орон, ард түмний ахуй соёлын талаар танин мэдэхүйн өргөн мэдлэгийг олж авна. Энэ бүхнийг ингэж сайхан буулгасан зохиолч Л.Түдэв гуай өөрөө оройгүй мэдлэгтэй хүн ажээ. (<a href="https://www.facebook.com/namuunaa.saruul">С.Намуунаа</a>)</p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://www.unread.today/files/49/0e471d97eb725778e187397b71f76847.png"></p><p></p><p>Миний бие хэдхэн хоногийн өмнө дэлхийн урлагийн явуулын музейгээр ороод гарсан юм. Тэнд сэргэн мандалтын үеэс өнөөг хүртэлх 80 гаруй агуу зураач, барималчдын уран бүтээлийг дэлгэн тавьжээ. Хүмүүс галерей, театрт урлагийг шимтэн сонордох дуртай ч тухайн уран бүтээлийн жинхэнэ мөн чанарыг ойлгож, унших талаар тэр бүр мэддэггүй. Зарим нь ариуслын гэгээн сүм гэлтэй тэрхүү орон зайд зүгээр л зургаа авхуулж, дүр бичлэг хийгээд өнгөрдөг нь үнэн. Харин тэнд зохиогчийн амьдрал, үзэл санаа, хайр сэтгэл гээд бүхий л ертөнц шингэсэн байдгийг олж хардаг нь цөөн болов уу. Иймд үзэгчид урлагийн бүтээлийг өнгөцхөн хараад өнгөрөх бус, сайтар ажиглаж, ил ба далд өгүүлэмжийг нь ухаж ойлгоосой гэж хүсдэг юм. </p><p>Дэлхийн суут уран бүтээлч Леонардо да Винчигийн тухай урлагийн түүхийн эцэг гэгддэг Жоржо Вазари “Магтаж ханамгүй гоо сайхныг харуулахдаа тэр ер бусын сүр жавхланг давхар дүрсэлж чаддаг байв” хэмээжээ. Харин алдарт “Канагавагийн их долгион” бүтээлийн эзэн Кацушика Хокүсай “70 нас хүртлээ би олигтой юм зурсангүй” гэж өөрийгөө чамласан байдаг. Ер нь урлагийн ертөнцийн жинхэнэ эздийн дотоод ертөнц эгэл жирийн атлаа асар хүчтэй байх юм. Энэ бүхний талаар та “Уран бүтээлчид амьдрал бүтээл” номыг дэлгэснээр илүү ихийг ойлгож чадна. Эхний хуудсаасаа л үнэ цэн, нандин чанар нь мэдрэгдэх уг ном нь Английн DK компанийн бүтээл аж. Хэчнээн мянган жилийн өмнөх хүмүүсийн ертөнц өдгөө хэрхэн хувьсан өөрчлөгдөж ирсэн талаар ч харьцуулалт хийх боломжтой. (<a href="https://www.instagram.com/iyono_yo/">Ё.Ичинноров</a>)</p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://www.unread.today/files/49/4ba55f16056c7492ae2efd25997d3aea.png"></p><p></p><p>Энэ жил голдуу уран зохиолын номууд уншжээ. Эдгээр дотроос Хятадын зохиолч Лю Цысиний “<a href="https://www.goodreads.com/series/189931-remembrance-of-earth-s-past">Remembrance of Earth’s Past</a>” буюу “Гараг Дэлхийн Өнийн Хэрэг” цувралыг онцолж байна. Цар хүрээ, нэр хүндээрээ утга зохиолын ертөнцөд дээгүүр бичигдэх <a href="https://blogs.wsj.com/chinarealtime/2015/08/25/cixin-liu-becomes-first-asian-to-win-hugo-award-for-science-fiction/">Hugo Awards-ийг хүртсэн анхны Ази зохиолч болоход</a> нь, хожим бүрэн хэмжээний кино нь <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/The_Wandering_Earth">Хятадын бокс оффисийг байлдан дагуулаад</a> зогсохгүй бүр <a href="https://www.netflix.com/title/81067760">Нетфликс дээр тавигдахад</a> нь, бүр саяхан Зак маань уг номыг сонирхон худалдаж авахад нь л уг зохиолыг унших хүсэл төрж, сониучирхаж эхэлсэн юм. Хүсэл маань энэ зун нэрт орчуулагч Д.Болдбаатар багш уг цувралыг “<a href="https://www.facebook.com/Gegee.edu/posts/1125110384292198/">Гурван биет</a>” нэртэйгээр орчуулан гаргахад биелж, хэдхэн хоногийн дотор бараг гараасаа буулгалгүй уншсаар дуусгаснаа саналаа.<br><br>Цуврал гурван ботиос бүрдэнэ. Түүнээс гадна бөөн хятад нэр, баахан төвөгтэй шинжлэх ухааны хэллэгээр дүүрэн учир эхлүүлэхэд их хэцүү байж мэднэ. Гэхдээ нэгэнт амтанд нь орчихвол зохиолчийн төсөөлөл, дүрслэл болон ирээдүйг зөгнөсөн үйл явдал бүр, тэдгээрийн холбоос болгон нь онц сонирхолтойг анзаарна. Дурын хуудсыг нь эргүүлэхэд л тэмдэглэж аваад хадгалмаар уран яруу басхүү тансаг өгүүлбэр-зүйрлэлүүд дүүрэн. Болдбаатар багшийн магадгүй шилдэг орчуулгуудын нэг энд буусан байх. Шинжлэх ухаан, тэр дундаа сансар огторгуйг сонирхдог бол заавал унших зохиол. Зайлшгүй мөхөлтэй нүүр тулсан хүн төрөлхтнөөс гарах амьд үлдэхийн төлөөх тэмцэл, эцсийн мөчид эгэл хүнээс гарах сэтгэлийн хат, агуу ч гэхэд багадмаар гайхамшиг руу тэмүүлэх хүний зүтгэл мөрөөдлийг энд бүрэн утгаар нь гаргажээ.</p><p>Би “sci-fi” буюу шинжлэх ухааны зөгнөлт зохиолуудад хорхойтогч уншигчийн хувьд энэ төрлийн бүх цаг үеийн хамгийн шилдэг зохиол, бүтээлийг алдахгүй байхыг эрмэлздэг юм. Үе үеийн уншигчдын сэтгэлийг булааж, ирээдүй рүү хөтлөх зүг чиг нь болсон зохиолчдын нэрс Ж.Толкиен, А.Азимов, Ф.Дик, М.Атвүүд, Р.Брэдбэри гээд л үргэлжлэх байх. Гэхдээ “Гурван биет”-ийг уншсаны дараагаар Лю Цысин энэ дунд зайлшгүй багтах ёстой юм байна гэсэн бат итгэл төрсөн билээ. Тэр санамсаргүйгээр тодорсон, эсвэл нэг зохиолын од лав биш. (<a href="https://twitter.com/uundaa">А. Ундрал</a>)<br></p> <p></p><p><i><br></i></p><p><i><br></i></p><p><i>Өмнөх жилүүдийн онцлох номуудын жагсаалт:</i></p><p><a href="https://unread.today/c/1789">2018 оны онцлох номууд </a></p><p><a href="https://unread.today/c/1297">2017 оны онцлох номууд </a></p><p><a href="https://unread.today/c/844">2016 оны онцлох номууд </a></p><p><a href="https://www.unread.today/c/437">2015 оны шилдэг бизнесийн номууд </a></p> </div>	Бид жил бүрийн төгсгөлд номын хорхойтнуудыг урьж, тухайн онд хамгийн их таалагдсан, сэтгэлд хүрсэн номуудыг нэрлүүлж, оны онцлох номуудын жагсаалтыг гаргадаг билээ. Энэ удаа бид өөрсдийн 2019 онд уншсан хамгийн сонирхолтой, мэдүүштэй номуудыг хуваалцаж байна. Ирэх онд бид номын ертөнцөд гарсан сонирхолтой, мэдүүштэй номуудыг үргэлжлүүлэн тоймлохын зэрэгцээ "Номтой яриа" ярилцлагаа тогтмол хүргэх болно. 2018 оны сүүлд гарсан энэ номыг 2019 оны эхэнд уншсан юм. Номын нэрийг “Бэсрэг дадал” гэж хөрвүүлж болох бөгөөд өдөр бүр багахан өөрчлөлт, сайжруулалтыг хийх замаар зөв дадлыг суулгах, буруу зуршлыг халж, улмаар урт хугацаанд томхон өөрчлөлтийг хийх тухай өгүүлдэг ном. Уг номыг бичигч Жэймс Клир нь өдгөө өөрийгөө хөгжүүлэх чиглэлийн хамгийн том авторуудын нэг болоод буй. Миний хувьд энэхүү номыг “The Power of Habit” хэмээх алдартай номын бүр сайжруулсан хувилбар гэж хэлж болохоор санагдсан. Зохиогч хүмүүсийг зорилтод бус үйл явцад төвлөрөхийг, мөн ямар хүн болохыг хүсэж байгаагаа шийдээд, тийм хүн болж буй гэдгээ өөртөө бага бага “ялалт“-аар батал хэмээн уриалдаг. Хүний аливаа зүйлийг өдөрт 1 хувь сайн хийхэд л 365 хоногийн дараа 37 хувь илүү хийж чаддаг байна. Тэрээр номдоо “Зан төлөвийн өөрчлөлтийн 4 хууль” гэдгийг томьёолсон нь товчхондоо шинэ дадал суулгах нөү-хау юм. Энэ томьёоллыг задалбал: 1-р хууль: Дадлыг мэдээжийн болгох (make it obvious) 2-р хууль: Дадлыг хүсүүштэй болгох (make it attractive) 3-р хууль: Дадлыг амархан болгох (make it easy) 4-р хууль: Дадлыг таашаал өгөхүйц болгох (make it satisfying) Тэгэхээр буруу зуршлыг халъя гэвэл энэ томьёоллыг яг урвуулан ашиглахад л болно. Зохиогч энэ болгоныг дотор нь задлан маш олон сонирхолтой жишээ, ажиглалт, судалгаанд суурилан бичсэн нь үнэхээр итгэл үнэмшил төрүүлж байлаа. Базаад хэлэхэд, оны сүүлд буюу эхэнд уншихад нэн тохиромжтой сайн ном. ( Д.Ганзориг ) Миний хувьд энэ онд уншсан хамгийн сонирхолтой хэрнээ шинэ санаа, шинэ өнцөг өгсөн ном байлаа. Өдөр тутам тулгарч буй стресс хэмээх асуудлыг хэрхэн хөнгөхөн шийдэж, эергээр харах боломжийг нээж өгсөн гэж хэлж болно. Стрессдэх нь сөрөг үр дагавартай, эрүүл мэндэд муу гэх тогтсон сэтгэхүйг эвдэн, түүний нуугдмал давуу талуудыг судалгаа, шинжлэх ухааны баримтаар нотолсон нь онцлууштай. Эцэст нь, та шийдвэр гаргалтдаа хамгийн стресс багатай, өөрт хялбар замыг сонгодог бол уг номыг уншсаны дараа стресстэй хэдий ч хамгийн их үнэ цэнтэй шийдэл бий болгохыг илүүд үзэж магадгүй юм. ( М.Хулан ) 2019 онд уншсан номууд дундаасаа Жэйсон Фридийн “Ажил чинь галзуу мэт байх албагүй (It Doesn’t Have to Be Crazy at Work)” номыг санал болгомоор байна. Хуучнаар 37signals буюу одоогийн Basecamp компанийн үүсгэн байгуулагч тэрбээр технологийн салбарт хэвшсэн ойлголт болох амжилтын төлөө цаг наргүй, галзуу мэт ажиллаж, бүхнээ золиослох ойлголтыг эвдсэн эсэргүү арга барил, бестселлер номуудаараа алдартай. Миний санал болгож буй уг номд өөрийн “тайван компани" (the calm company) хэмээн нэрийдсэн компанийн соёлын тухай ойлголт, түүнийг хэрхэн бий болгох талаар арга замуудын тухай сонирхолтой байдлаар өгүүлсэн байгаа. Карьерынхаа аль ч шатанд яваа мэргэжилтнүүд болоод компани үүсгэн байгуулж, удирдан яваа хүмүүст заавал уншаад үзээрэй гэж зөвлөх байна. ( Б.Батзаяа ) New York Times сонины эдийн засгийн ахлах сэтгүүлч Нэйл Ирвиний бичсэн энэхүү ном нь АНУ, Их Британи, Европын Төв банкны гурван тэргүүн 2008 оны дэлхийн эдийн засгийн хямралын үеэр ямар нөхцөлд байдалд хэрхэн шийдвэр гарган хэрэгжүүлж байсан тухай дэлгэрэнгүй өгүүлдэг. Дэлхийн өнцөг булан бүрд 2008 оноос түүхий эдийн үнэ унаж, экспорт, импортын эрэлт буурч, валюын ханш савлах зэрэг сөрөг үр дагаврууд шил дараалан гарч байх үед манай гарагийн тэргүүлэх Төв банкны тэргүүнүүд ямар сорилт бэрхшээлтэй тулгарч байсныг нарийн судалгаа, баримт шигтгэн тун сонирхолтойгоор тайлбарласан. Уг номоос аливаа улсын Төвбанк нь бизнесүүд, хөрөнгө оруулагчдад хэрхэн нөлөөлж, тухайн улс орныхоо эдийн засгийн цаашдын өнгө төрх, чиг хандлагыг хэрхэн тодорхойлдог, шийдвэр гаргах түвшний удирдагчид бидний амьдралыг хэрхэн зурагладгийг сонирхон уншаарай. ( Ш.Цогзолмаа ) Италийн сэтгүүлч, зохиолч Элена Фавиллигийн "Тэрслүү охидод зориулсан бяцхан түүхүүд" цуврал номыг уншихыг санал болгоё. Өсвөр насны охин дүүд маань сургууль болон гэр бүлийн хүрээнд тэр бүр мэдэж авч чадахгүй олон санаа, "Би ч гэсэн чадах юм байна" гэсэн итгэлийг энэ ном бий болгож өгч байгаад хувьдаа их талархалтай байдаг. Хоёр ботид салбар бүрийн 200 эмэгтэйн товч түүхийг агуулсан уг ном өөр олон охидын харах өнцөг, өөрийгөө үнэлэх үнэлэмжид эерэг нөлөө үзүүлсэн гэдэгт итгэлтэй байна. ( Д.Мөнхбаясгалан ) Надад хамгийн их сэтгэгдэл үлдээсэн ном бол Айн Рэндийн “The Fountainhead” буюу “Эх сурвалж”. Үйл явдлынх тухай ямар ч хүлээлт, ойлголтгүй эхлүүлсэн болохоор хуудас бүхэн соньхон, дараа нь яах бол гэсэн байнгын асуулттай уншиж байлаа. Хувь хүн бүрийн дотоод мөн чанар, амьдрал дээрх дүр ямар өөр байдаг, тэр бүхнээ олны нүдэнд хэрхэн найруулан тавьж байдгийг цөөхөн дүрүүдээр маш хүчтэй гаргаж ирсэн шиг санагддаг. Энэ номоос өөртөө үнэнч байх, хувийн үзэл бодолтой, түүндээ тууштай байхын бодит тал болон эрх чөлөөг арай өөр, тайван, хүлцэнгүй өнцгөөс, хүчтэй гаргаж ирсэн. Үнэхээр л харж байгаа мэт сайн зураглалтай ном. Уг номыг уншсанаас хойш философи болон уран зохиол хосолсон номууд багагүй сонирхол татах болоод байгаа. Энэхүү номын ачаар аливаа зүйлийг хийхдээ “Бүтээгч, шимэгч” гэдэг хоёр үгийг бодож, аль болох л бүтээгч байхыг эрмэлзэх болсон. Номыг уншиж дууссаны дараа амьдралын чиг шугамаа арай л өөрөөр хардаг болно гэдэгт итгэж байна. ( Г.Оюунлхам ) Исаак Ньютон модноос алим унахыг хараад татах хүчний хуулийн тухай бодож олдог шиг гэнэтхэн цахилах аянгатай адил мөчүүдийг бид хүлээдэг. Гэтэл яг үнэндээ тэр мөч "6 дахь мэдрэхүй"-тэй адил далдын хүчнээс бий болоод байна уу, эсвэл шинжлэх ухааны хэдэн зуун үндэслэл, судалгаанаас үүдэлтэй юу? Хүүхдийг бага байхаас нь толгой сайтай буюу төрөлхийн авьяастай хэмээн томьёолж, гоц бүтээл, гоц шийдлийг "6 дахь мэдрэхүй" гэдэг шиг ямар нэг хүч бий болгодог гэх ойлголт байдаг. Моцартын сонгодог ая, Ван Гогийн нүд алдам зургуудыг хараад тэрбумд нэг тохиох гоц авьяастай учраас энэ бүхнийг хийж чадсан болов уу гэж бодох нь олонтаа. Гэвч хорвоо ертөнцийн бүхий л хуультай адил бүтээлч сэтгэлгээ буюу авьяас билгийн цаана хүртэл шинжлэх ухаан, математикт суурилсан хүчин зүйлс байдаг аж. Номоос та үүний тухай суралцаад зогсохгүй өөрийн бүтээлч сэтгэлгээг хөгжүүлэх, нээн илрүүлэх олон арга замаас суралцах болно. "10,000 цаг давт" гэх механик арга барилаас гадна бидний санаанд оромгүй орчин, танилын хүрээллийн ба хандлагын олон жишээг дурдсан байна лээ. Тухайлбал, авьяастай хүмүүсийн хүрээлэлд үргэлж ийм 4 хүн байдаг гэнэ: Тэр нь их багш, өрсөлдөн хамтрагч, шинэ үеийн урам зориг бэлэглэгч, чадварлаг сурталчилагч аж. Хэрвээ та бүтээлч салбарт ажилладаг бол нэг уншаад үзээрэй. ( О.Бүтэд ) Уг романд хүн аливааг мэдэхгүй байх, мэдлэггүйгээс үүдэн ямар нэг зүйлийн золиос болдгийн жишээг шашны нэрээр дулдуйдсан лам хуврагууд ард олныг итгэл үнэмшлээр нь далимдуулан хэрхэн мөлжиж, оюун санаагаар нь боолчилж байгаагаар дүрсэлдэг. Итгэмтгий гэнэн ардууд “Яагаад?” гэж асуухгүй. Асуулт, асуудал байсан ч нүгэл болно гээд цааш ухаж бодохгүй. Бүх нийтийн тэр тогтсон хандлага, итгэл үнэмшлийг сөрж үл зүрхлэнэ. Зохиолын гол баатар Санж тэдний төлөөлөл бөгөөд тэр насан туршдаа зөв зүйтэй мэдлэг олж авах, хэн болохоо шийдэх эрх чөлөөгөөр дутсаар эцэстээ итгэл үнэмшил, үнэт зүйлгүй болж маш хөөрхийлөлтэй нэгэн болж дуусдаг. Романы дүр, дүрслэлүүд маш уран яруу гайхалтайгаас гадна Буддын шашны зан заншил, хачин сонин дэг жаяг, Төвөд орон, ард түмний ахуй соёлын талаар танин мэдэхүйн өргөн мэдлэгийг олж авна. Энэ бүхнийг ингэж сайхан буулгасан зохиолч Л.Түдэв гуай өөрөө оройгүй мэдлэгтэй хүн ажээ. ( С.Намуунаа ) Миний бие хэдхэн хоногийн өмнө дэлхийн урлагийн явуулын музейгээр ороод гарсан юм. Тэнд сэргэн мандалтын үеэс өнөөг хүртэлх 80 гаруй агуу зураач, барималчдын уран бүтээлийг дэлгэн тавьжээ. Хүмүүс галерей, театрт урлагийг шимтэн сонордох дуртай ч тухайн уран бүтээлийн жинхэнэ мөн чанарыг ойлгож, унших талаар тэр бүр мэддэггүй. Зарим нь ариуслын гэгээн сүм гэлтэй тэрхүү орон зайд зүгээр л зургаа авхуулж, дүр бичлэг хийгээд өнгөрдөг нь үнэн. Харин тэнд зохиогчийн амьдрал, үзэл санаа, хайр сэтгэл гээд бүхий л ертөнц шингэсэн байдгийг олж хардаг нь цөөн болов уу. Иймд үзэгчид урлагийн бүтээлийг өнгөцхөн хараад өнгөрөх бус, сайтар ажиглаж, ил ба далд өгүүлэмжийг нь ухаж ойлгоосой гэж хүсдэг юм. Дэлхийн суут уран бүтээлч Леонардо да Винчигийн тухай урлагийн түүхийн эцэг гэгддэг Жоржо Вазари “Магтаж ханамгүй гоо сайхныг харуулахдаа тэр ер бусын сүр жавхланг давхар дүрсэлж чаддаг байв” хэмээжээ. Харин алдарт “Канагавагийн их долгион” бүтээлийн эзэн Кацушика Хокүсай “70 нас хүртлээ би олигтой юм зурсангүй” гэж өөрийгөө чамласан байдаг. Ер нь урлагийн ертөнцийн жинхэнэ эздийн дотоод ертөнц эгэл жирийн атлаа асар хүчтэй байх юм. Энэ бүхний талаар та “Уран бүтээлчид амьдрал бүтээл” номыг дэлгэснээр илүү ихийг ойлгож чадна. Эхний хуудсаасаа л үнэ цэн, нандин чанар нь мэдрэгдэх уг ном нь Английн DK компанийн бүтээл аж. Хэчнээн мянган жилийн өмнөх хүмүүсийн ертөнц өдгөө хэрхэн хувьсан өөрчлөгдөж ирсэн талаар ч харьцуулалт хийх боломжтой. ( Ё.Ичинноров ) Энэ жил голдуу уран зохиолын номууд уншжээ. Эдгээр дотроос Хятадын зохиолч Лю Цысиний “ Remembrance of Earth’s Past ” буюу “Гараг Дэлхийн Өнийн Хэрэг” цувралыг онцолж байна. Цар хүрээ, нэр хүндээрээ утга зохиолын ертөнцөд дээгүүр бичигдэх Hugo Awards-ийг хүртсэн анхны Ази зохиолч болоход нь, хожим бүрэн хэмжээний кино нь Хятадын бокс оффисийг байлдан дагуулаад зогсохгүй бүр Нетфликс дээр тавигдахад нь, бүр саяхан Зак маань уг номыг сонирхон худалдаж авахад нь л уг зохиолыг унших хүсэл төрж, сониучирхаж эхэлсэн юм. Хүсэл маань энэ зун нэрт орчуулагч Д.Болдбаатар багш уг цувралыг “ Гурван биет ” нэртэйгээр орчуулан гаргахад биелж, хэдхэн хоногийн дотор бараг гараасаа буулгалгүй уншсаар дуусгаснаа саналаа. Цуврал гурван ботиос бүрдэнэ. Түүнээс гадна бөөн хятад нэр, баахан төвөгтэй шинжлэх ухааны хэллэгээр дүүрэн учир эхлүүлэхэд их хэцүү байж мэднэ. Гэхдээ нэгэнт амтанд нь орчихвол зохиолчийн төсөөлөл, дүрслэл болон ирээдүйг зөгнөсөн үйл явдал бүр, тэдгээрийн холбоос болгон нь онц сонирхолтойг анзаарна. Дурын хуудсыг нь эргүүлэхэд л тэмдэглэж аваад хадгалмаар уран яруу басхүү тансаг өгүүлбэр-зүйрлэлүүд дүүрэн. Болдбаатар багшийн магадгүй шилдэг орчуулгуудын нэг энд буусан байх. Шинжлэх ухаан, тэр дундаа сансар огторгуйг сонирхдог бол заавал унших зохиол. Зайлшгүй мөхөлтэй нүүр тулсан хүн төрөлхтнөөс гарах амьд үлдэхийн төлөөх тэмцэл, эцсийн мөчид эгэл хүнээс гарах сэтгэлийн хат, агуу ч гэхэд багадмаар гайхамшиг руу тэмүүлэх хүний зүтгэл мөрөөдлийг энд бүрэн утгаар нь гаргажээ. Би “sci-fi” буюу шинжлэх ухааны зөгнөлт зохиолуудад хорхойтогч уншигчийн хувьд энэ төрлийн бүх цаг үеийн хамгийн шилдэг зохиол, бүтээлийг алдахгүй байхыг эрмэлздэг юм. Үе үеийн уншигчдын сэтгэлийг булааж, ирээдүй рүү хөтлөх зүг чиг нь болсон зохиолчдын нэрс Ж.Толкиен, А.Азимов, Ф.Дик, М.Атвүүд, Р.Брэдбэри гээд л үргэлжлэх байх. Гэхдээ “Гурван биет”-ийг уншсаны дараагаар Лю Цысин энэ дунд зайлшгүй багтах ёстой юм байна гэсэн бат итгэл төрсөн билээ. Тэр санамсаргүйгээр тодорсон, эсвэл нэг зохиолын од лав биш. ( А. Ундрал ) Өмнөх жилүүдийн онцлох номуудын жагсаалт: 2018 оны онцлох номууд 2017 оны онцлох номууд 2016 оны онцлох номууд 2015 оны шилдэг бизнесийн номууд	Бид жил бүрийн төгсгөлд номын хорхойтнуудыг урьж, тухайн онд хамгийн их таалагдсан, сэтгэлд хүрсэн номуудыг нэрлүүлж, оны онцлох номуудын жагсаалтыг гаргадаг билээ. Энэ удаа бид өөрсдийн 2019 онд уншсан хамгийн сонирхолтой, мэдүүштэй номуудыг хуваалцаж байна. Ирэх онд бид номын ертөнцөд гарсан сонирхолтой, мэдүүштэй номуудыг үргэлжлүүлэн тоймлохын зэрэгцээ "Номтой яриа" ярилцлагаа тогтмол хүргэх болно. 2018 оны сүүлд гарсан энэ номыг 2019 оны эхэнд уншсан юм. Номын нэрийг “Бэсрэг дадал” гэж хөрвүүлж болох бөгөөд өдөр бүр багахан өөрчлөлт, сайжруулалтыг хийх замаар зөв дадлыг суулгах, буруу зуршлыг халж, улмаар урт хугацаанд томхон өөрчлөлтийг хийх тухай өгүүлдэг ном. Уг номыг бичигч Жэймс Клир нь өдгөө өөрийгөө хөгжүүлэх чиглэлийн хамгийн том авторуудын нэг болоод буй. Миний хувьд энэхүү номыг “The Power of Habit” хэмээх алдартай номын бүр сайжруулсан хувилбар гэж хэлж болохоор санагдсан. Зохиогч хүмүүсийг зорилтод бус үйл явцад төвлөрөхийг, мөн ямар хүн болохыг хүсэж байгаагаа шийдээд, тийм хүн болж буй гэдгээ өөртөө бага бага “ялалт“-аар батал хэмээн уриалдаг. Хүний аливаа зүйлийг өдөрт 1 хувь сайн хийхэд л 365 хоногийн дараа 37 хувь илүү хийж чаддаг байна. Тэрээр номдоо “Зан төлөвийн өөрчлөлтийн 4 хууль” гэдгийг томьёолсон нь товчхондоо шинэ дадал суулгах нөү-хау юм. Энэ томьёоллыг задалбал: 1-р хууль: Дадлыг мэдээжийн болгох (make it obvious) 2-р хууль: Дадлыг хүсүүштэй болгох (make it attractive) 3-р хууль: Дадлыг амархан болгох (make it easy) 4-р хууль: Дадлыг таашаал өгөхүйц болгох (make it satisfying) Тэгэхээр буруу зуршлыг халъя гэвэл энэ томьёоллыг яг урвуулан ашиглахад л болно. Зохиогч энэ болгоныг дотор нь задлан маш олон сонирхолтой жишээ, ажиглалт, судалгаанд суурилан бичсэн нь үнэхээр итгэл үнэмшил төрүүлж байлаа. Базаад хэлэхэд, оны сүүлд буюу эхэнд уншихад нэн тохиромжтой сайн ном. (Д.Ганзориг) Миний хувьд энэ онд уншсан хамгийн сонирхолтой хэрнээ шинэ санаа, шинэ өнцөг өгсөн ном байлаа. Өдөр тутам тулгарч буй стресс хэмээх асуудлыг хэрхэн хөнгөхөн шийдэж, эергээр харах боломжийг нээж өгсөн гэж хэлж болно. Стрессдэх нь сөрөг үр дагавартай, эрүүл мэндэд муу гэх тогтсон сэтгэхүйг эвдэн, түүний нуугдмал давуу талуудыг судалгаа, шинжлэх ухааны баримтаар нотолсон нь онцлууштай. Эцэст нь, та шийдвэр гаргалтдаа хамгийн стресс багатай, өөрт хялбар замыг сонгодог бол уг номыг уншсаны дараа стресстэй хэдий ч хамгийн их үнэ цэнтэй шийдэл бий болгохыг илүүд үзэж магадгүй юм. (М.Хулан) 2019 онд уншсан номууд дундаасаа Жэйсон Фридийн “Ажил чинь галзуу мэт байх албагүй (It Doesn’t Have to Be Crazy at Work)” номыг санал болгомоор байна. Хуучнаар 37signals буюу одоогийн Basecamp компанийн үүсгэн байгуулагч тэрбээр технологийн салбарт хэвшсэн ойлголт болох амжилтын төлөө цаг наргүй, галзуу мэт ажиллаж, бүхнээ золиослох ойлголтыг эвдсэн эсэргүү арга барил, бестселлер номуудаараа алдартай. Миний санал болгож буй уг номд өөрийн “тайван компани" (the calm company) хэмээн нэрийдсэн компанийн соёлын тухай ойлголт, түүнийг хэрхэн бий болгох талаар арга замуудын тухай сонирхолтой байдлаар өгүүлсэн байгаа. Карьерынхаа аль ч шатанд яваа мэргэжилтнүүд болоод компани үүсгэн байгуулж, удирдан яваа хүмүүст заавал уншаад үзээрэй гэж зөвлөх байна. (Б.Батзаяа) New York Times сонины эдийн засгийн ахлах сэтгүүлч Нэйл Ирвиний бичсэн энэхүү ном нь АНУ, Их Британи, Европын Төв банкны гурван тэргүүн 2008 оны дэлхийн эдийн засгийн хямралын үеэр ямар нөхцөлд байдалд хэрхэн шийдвэр гарган хэрэгжүүлж байсан тухай дэлгэрэнгүй өгүүлдэг. Дэлхийн өнцөг булан бүрд 2008 оноос түүхий эдийн үнэ унаж, экспорт, импортын эрэлт буурч, валюын ханш савлах зэрэг сөрөг үр дагаврууд шил дараалан гарч байх үед манай гарагийн тэргүүлэх Төв банкны тэргүүнүүд ямар сорилт бэрхшээлтэй тулгарч байсныг нарийн судалгаа, баримт шигтгэн тун сонирхолтойгоор тайлбарласан. Уг номоос аливаа улсын Төвбанк нь бизнесүүд, хөрөнгө оруулагчдад хэрхэн нөлөөлж, тухайн улс орныхоо эдийн засгийн цаашдын өнгө төрх, чиг хандлагыг хэрхэн тодорхойлдог, шийдвэр гаргах түвшний удирдагчид бидний амьдралыг хэрхэн зурагладгийг сонирхон уншаарай. (Ш.Цогзолмаа) Италийн сэтгүүлч, зохиолч Элена Фавиллигийн "Тэрслүү охидод зориулсан бяцхан түүхүүд" цуврал номыг уншихыг санал болгоё. Өсвөр насны охин дүүд маань сургууль болон гэр бүлийн хүрээнд тэр бүр мэдэж авч чадахгүй олон санаа, "Би ч гэсэн чадах юм байна" гэсэн итгэлийг энэ ном бий болгож өгч байгаад хувьдаа их талархалтай байдаг. Хоёр ботид салбар бүрийн 200 эмэгтэйн товч түүхийг агуулсан уг ном өөр олон охидын харах өнцөг, өөрийгөө үнэлэх үнэлэмжид эерэг нөлөө үзүүлсэн гэдэгт итгэлтэй байна. (Д.Мөнхбаясгалан) Надад хамгийн их сэтгэгдэл үлдээсэн ном бол Айн Рэндийн “The Fountainhead” буюу “Эх сурвалж”. Үйл явдлынх тухай ямар ч хүлээлт, ойлголтгүй эхлүүлсэн болохоор хуудас бүхэн соньхон, дараа нь яах бол гэсэн байнгын асуулттай уншиж байлаа. Хувь хүн бүрийн дотоод мөн чанар, амьдрал дээрх дүр ямар өөр байдаг, тэр бүхнээ олны нүдэнд хэрхэн найруулан тавьж байдгийг цөөхөн дүрүүдээр маш хүчтэй гаргаж ирсэн шиг санагддаг. Энэ номоос өөртөө үнэнч байх, хувийн үзэл бодолтой, түүндээ тууштай байхын бодит тал болон эрх чөлөөг арай өөр, тайван, хүлцэнгүй өнцгөөс, хүчтэй гаргаж ирсэн. Үнэхээр л харж байгаа мэт сайн зураглалтай ном. Уг номыг уншсанаас хойш философи болон уран зохиол хосолсон номууд багагүй сонирхол татах болоод байгаа. Энэхүү номын ачаар аливаа зүйлийг хийхдээ “Бүтээгч, шимэгч” гэдэг хоёр үгийг бодож, аль болох л бүтээгч байхыг эрмэлзэх болсон. Номыг уншиж дууссаны дараа амьдралын чиг шугамаа арай л өөрөөр хардаг болно гэдэгт итгэж байна. (Г.Оюунлхам) Исаак Ньютон модноос алим унахыг хараад татах хүчний хуулийн тухай бодож олдог шиг гэнэтхэн цахилах аянгатай адил мөчүүдийг бид хүлээдэг. Гэтэл яг үнэндээ тэр мөч "6 дахь мэдрэхүй"-тэй адил далдын хүчнээс бий болоод байна уу, эсвэл шинжлэх ухааны хэдэн зуун үндэслэл, судалгаанаас үүдэлтэй юу? Хүүхдийг бага байхаас нь толгой сайтай буюу төрөлхийн авьяастай хэмээн томьёолж, гоц бүтээл, гоц шийдлийг "6 дахь мэдрэхүй" гэдэг шиг ямар нэг хүч бий болгодог гэх ойлголт байдаг. Моцартын сонгодог ая, Ван Гогийн нүд алдам зургуудыг хараад тэрбумд нэг тохиох гоц авьяастай учраас энэ бүхнийг хийж чадсан болов уу гэж бодох нь олонтаа. Гэвч хорвоо ертөнцийн бүхий л хуультай адил бүтээлч сэтгэлгээ буюу авьяас билгийн цаана хүртэл шинжлэх ухаан, математикт суурилсан хүчин зүйлс байдаг аж. Номоос та үүний тухай суралцаад зогсохгүй өөрийн бүтээлч сэтгэлгээг хөгжүүлэх, нээн илрүүлэх олон арга замаас суралцах болно. "10,000 цаг давт" гэх механик арга барилаас гадна бидний санаанд оромгүй орчин, танилын хүрээллийн ба хандлагын олон жишээг дурдсан байна лээ. Тухайлбал, авьяастай хүмүүсийн хүрээлэлд үргэлж ийм 4 хүн байдаг гэнэ: Тэр нь их багш, өрсөлдөн хамтрагч, шинэ үеийн урам зориг бэлэглэгч, чадварлаг сурталчилагч аж. Хэрвээ та бүтээлч салбарт ажилладаг бол нэг уншаад үзээрэй. (О.Бүтэд) Уг романд хүн аливааг мэдэхгүй байх, мэдлэггүйгээс үүдэн ямар нэг зүйлийн золиос болдгийн жишээг шашны нэрээр дулдуйдсан лам хуврагууд ард олныг итгэл үнэмшлээр нь далимдуулан хэрхэн мөлжиж, оюун санаагаар нь боолчилж байгаагаар дүрсэлдэг. Итгэмтгий гэнэн ардууд “Яагаад?” гэж асуухгүй. Асуулт, асуудал байсан ч нүгэл болно гээд цааш ухаж бодохгүй. Бүх нийтийн тэр тогтсон хандлага, итгэл үнэмшлийг сөрж үл зүрхлэнэ. Зохиолын гол баатар Санж тэдний төлөөлөл бөгөөд тэр насан туршдаа зөв зүйтэй мэдлэг олж авах, хэн болохоо шийдэх эрх чөлөөгөөр дутсаар эцэстээ итгэл үнэмшил, үнэт зүйлгүй болж маш хөөрхийлөлтэй нэгэн болж дуусдаг. Романы дүр, дүрслэлүүд маш уран яруу гайхалтайгаас гадна Буддын шашны зан заншил, хачин сонин дэг жаяг, Төвөд орон, ард түмний ахуй соёлын талаар танин мэдэхүйн өргөн мэдлэгийг олж авна. Энэ бүхнийг ингэж сайхан буулгасан зохиолч Л.Түдэв гуай өөрөө оройгүй мэдлэгтэй хүн ажээ. (С.Намуунаа) Миний бие хэдхэн хоногийн өмнө дэлхийн урлагийн явуулын музейгээр ороод гарсан юм. Тэнд сэргэн мандалтын үеэс өнөөг хүртэлх 80 гаруй агуу зураач, барималчдын уран бүтээлийг дэлгэн тавьжээ. Хүмүүс галерей, театрт урлагийг шимтэн сонордох дуртай ч тухайн уран бүтээлийн жинхэнэ мөн чанарыг ойлгож, унших талаар тэр бүр мэддэггүй. Зарим нь ариуслын гэгээн сүм гэлтэй тэрхүү орон зайд зүгээр л зургаа авхуулж, дүр бичлэг хийгээд өнгөрдөг нь үнэн. Харин тэнд зохиогчийн амьдрал, үзэл санаа, хайр сэтгэл гээд бүхий л ертөнц шингэсэн байдгийг олж хардаг нь цөөн болов уу. Иймд үзэгчид урлагийн бүтээлийг өнгөцхөн хараад өнгөрөх бус, сайтар ажиглаж, ил ба далд өгүүлэмжийг нь ухаж ойлгоосой гэж хүсдэг юм. Дэлхийн суут уран бүтээлч Леонардо да Винчигийн тухай урлагийн түүхийн эцэг гэгддэг Жоржо Вазари “Магтаж ханамгүй гоо сайхныг харуулахдаа тэр ер бусын сүр жавхланг давхар дүрсэлж чаддаг байв” хэмээжээ. Харин алдарт “Канагавагийн их долгион” бүтээлийн эзэн Кацушика Хокүсай “70 нас хүртлээ би олигтой юм зурсангүй” гэж өөрийгөө чамласан байдаг. Ер нь урлагийн ертөнцийн жинхэнэ эздийн дотоод ертөнц эгэл жирийн атлаа асар хүчтэй байх юм. Энэ бүхний талаар та “Уран бүтээлчид амьдрал бүтээл” номыг дэлгэснээр илүү ихийг ойлгож чадна. Эхний хуудсаасаа л үнэ цэн, нандин чанар нь мэдрэгдэх уг ном нь Английн DK компанийн бүтээл аж. Хэчнээн мянган жилийн өмнөх хүмүүсийн ертөнц өдгөө хэрхэн хувьсан өөрчлөгдөж ирсэн талаар ч харьцуулалт хийх боломжтой. (Ё.Ичинноров) Энэ жил голдуу уран зохиолын номууд уншжээ. Эдгээр дотроос Хятадын зохиолч Лю Цысиний “Remembrance of Earth’s Past” буюу “Гараг Дэлхийн Өнийн Хэрэг” цувралыг онцолж байна. Цар хүрээ, нэр хүндээрээ утга зохиолын ертөнцөд дээгүүр бичигдэх Hugo Awards-ийг хүртсэн анхны Ази зохиолч болоход нь, хожим бүрэн хэмжээний кино нь Хятадын бокс оффисийг байлдан дагуулаад зогсохгүй бүр Нетфликс дээр тавигдахад нь, бүр саяхан Зак маань уг номыг сонирхон худалдаж авахад нь л уг зохиолыг унших хүсэл төрж, сониучирхаж эхэлсэн юм. Хүсэл маань энэ зун нэрт орчуулагч Д.Болдбаатар багш уг цувралыг “Гурван биет” нэртэйгээр орчуулан гаргахад биелж, хэдхэн хоногийн дотор бараг гараасаа буулгалгүй уншсаар дуусгаснаа саналаа. Цуврал гурван ботиос бүрдэнэ. Түүнээс гадна бөөн хятад нэр, баахан төвөгтэй шинжлэх ухааны хэллэгээр дүүрэн учир эхлүүлэхэд их хэцүү байж мэднэ. Гэхдээ нэгэнт амтанд нь орчихвол зохиолчийн төсөөлөл, дүрслэл болон ирээдүйг зөгнөсөн үйл явдал бүр, тэдгээрийн холбоос болгон нь онц сонирхолтойг анзаарна. Дурын хуудсыг нь эргүүлэхэд л тэмдэглэж аваад хадгалмаар уран яруу басхүү тансаг өгүүлбэр-зүйрлэлүүд дүүрэн. Болдбаатар багшийн магадгүй шилдэг орчуулгуудын нэг энд буусан байх. Шинжлэх ухаан, тэр дундаа сансар огторгуйг сонирхдог бол заавал унших зохиол. Зайлшгүй мөхөлтэй нүүр тулсан хүн төрөлхтнөөс гарах амьд үлдэхийн төлөөх тэмцэл, эцсийн мөчид эгэл хүнээс гарах сэтгэлийн хат, агуу ч гэхэд багадмаар гайхамшиг руу тэмүүлэх хүний зүтгэл мөрөөдлийг энд бүрэн утгаар нь гаргажээ. Би “sci-fi” буюу шинжлэх ухааны зөгнөлт зохиолуудад хорхойтогч уншигчийн хувьд энэ төрлийн бүх цаг үеийн хамгийн шилдэг зохиол, бүтээлийг алдахгүй байхыг эрмэлздэг юм. Үе үеийн уншигчдын сэтгэлийг булааж, ирээдүй рүү хөтлөх зүг чиг нь болсон зохиолчдын нэрс Ж.Толкиен, А.Азимов, Ф.Дик, М.Атвүүд, Р.Брэдбэри гээд л үргэлжлэх байх. Гэхдээ “Гурван биет”-ийг уншсаны дараагаар Лю Цысин энэ дунд зайлшгүй багтах ёстой юм байна гэсэн бат итгэл төрсөн билээ. Тэр санамсаргүйгээр тодорсон, эсвэл нэг зохиолын од лав биш. (А. Ундрал) Өмнөх жилүүдийн онцлох номуудын жагсаалт: 2018 оны онцлох номууд 2017 оны онцлох номууд 2016 оны онцлох номууд 2015 оны шилдэг бизнесийн номууд
https://unread.today/c/book-ontrailof-ancientman	Номын тухай	Ganzorig Dolingor	2020-08-16T00:00:00	8 сарын 16, 2020	"Эртний хүний мөрөөр" номын тухай	<div class="article-body"> <p>АНУ-ын алдарт хайгуулч, эрдэмтэн Рой Чапмэн Эндрюсийн 1926 онд бичиж 60 орчим гэрэл зургийн хамт хэвлүүлсэн "Эртний хүний мөрөөр" хэмээх онц сонирхолтой номыг энэ удаа танилцуулж байна. Эндрюс 1921-1925 онд Монголын говьд гурван удаагийн эрдэм шинжилгээний аялал удирдан хийснээрээ алдаршсан юм. Эл номыг Д.Гэрэлтөв, Д.Маралгоо нар орчуулж, нэрт зохиолч Дарамын Батбаяр, нэрт орчуулагч Гүрбазарын Амар нар ариутган шүүсэн бөгөөд өмнөх үгийг нь академич Ринчений Барсболд бичиж, шинжлэх ухааны нэр томьёог буулгахад тусалжээ. Буйд онгон говь нутагт шинжлэх ухааны бүрэн цогц судалгаа хийж, үлэг гүрвэлийн өдий төдий олдворыг олсноороо түүхэнд тодоор бичигдсэн энэ аяллын түүхийг өгүүлэхийн хамт зарим эшлэлийг толилуулъя.</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">НОМЫН ТУХАЙ</h3><p></p><p>Багаасаа адал явдал, байгалийн шинжлэх ухаанд татагдаж өссөн, Америкийн байгалийн түүхийн музейн залуу ажилтан Рой Чапмэн Эндрюс тус музейн ерөнхийлөгч, эрдэмтэн Хенри Файрфилд Осборнтой Төв Азид судалгаа хийх талаар санаа нэгджээ. Тэр үед Америкийн эрдэмтэд бүх тивийн амьд амьтан анх Ази тивд үүсэж бий болоод бусад тивүүд рүү тархсан гэсэн онолыг дэвшүүлээд байсан бөгөөд Рой Ч.Эндрюс үүнийг батлах учиртай Төвийн Азийн эрдэм шинжилгээний ангийг ахалсан байна. Ертөнцийн нөгөө захад буй Төв Азийн гүн рүү хийх экспедиц америкчуудын анхаарлыг гойд татаж, багт нь элсэхийг хүссэн залуучууд, эрчүүдээс 3000 гаруй, бүсгүйчүүдээс 1000 гаруй захидал авсныг номд дурджээ.</p><p>Рой Ч.Эндрюс үнэхээр ухаалаг, зоригтой, самбаатай хүн байв. Тун амаргүй энэ аяллыг үр дүнтэй болгохын тулд асар их бэлтгэл, санхүүжилт шаардлагатайг эхнээсээ мэдэж байлаа. Тэрбээр санхүүжилтийнхээ нэлээд хэсгийг жирийн америкчуудаас босгосон бөгөөд энэ явцдаа алдарт Ж.П.Моргантай уулзан тусламж хүсэж байснаа бичсэн байх юм. Өргөн уудам нутагтай Монголын говьд богино хугацаанд дорвитой шинжилгээ хийхийн тулд машин ашиглах нь зүйтэй хэмээн үзэж, америк машинууд худалдан авсан нь тун зөв алхам болжээ. Автомашин сонгодог утгаараа бий болоод удаагүй асан 1920-оод оны эхээр гагцхүү тэмээ л явж туулдаг говьд машинтай явахаар шулуудсан нь гайхмаар зоригтой хэрэг. Чингээд тэрбээр шинжилгээний аяллын тайлан, олдворуудын хувь, фото, кино зургаас хүлээлгэн өгөх нөхцөлтэйгөөр, зохих төлбөрийг төлөн Монголын Засгийн газраас зөвшөөрөл авчээ. Улмаар Бээжинд зарим бэлтгэлээ хангаад машины цуваа, тэмээн жингийн хамтаар Монголын их говийн зүг хөдөлжээ.</p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/43/f3349091471f60588a934e2697ae89dd.jpg"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/43/5261369139cb1a224a2a3552b191b7fd.jpg"></p><p>Энэ номоос тухайн үеийн Монголын нөхцөл байдал, монгол хүний төрх байдал, аж амьдралын талаар тун сонирхолтой ажиглалтуудыг уншиж болно. Монголчуудын мухар сүсэг, хүн амын жинтэй хувийг эзлэх лам нарын тухай, цаг агаар, эрс тэс уур амьсгалын тухай, аян жин, монгол гэр, наадам зэргийн талаар өгүүлсэн нь уншихад сонин содон.<br><br>Явсан цаг үеийг нь бодохлээр аргагүй Монголын ороо бусгаа он жилүүд байв. Замд тохиолдсон зарим жишээгээр монгол хүний амь сүүлийн гурван жил хонины аминд ч хүрэхгүй мэт болжээ хэмээн шогширсон байх юм. Замын дээрэмчдээс дөлж явсан, заримдаа бүр нүүр тулсан адал явдал ч таарна. Гэсэн ч эрсдэлтэй нөхцөлд, эрс тэс уур амьсгалтай говь цөлд Рой Ч.Эндрюсээр ахлуулсан тэдгээр хайгуулч урам зоригтой, арвин олзтой ажиллажээ. <br><br>Ажиллах үйл явцаа, олдвор олсон тохиолуудаа дэлгэрэнгүй бичжээ. Эртний олдворуудыг яаж эрж хайж олдог, олсон хойноо хэрхэн гаргаж авдгийг, ямар ач холбогдолтойг тайлбарлах нь шинжлэх ухаанд шимтүүлмээр. Рой Ч.Эндрюс амьтан судлаач, анчин хүн тул аргаль, янгир, хулан, зээр зэрэг говийн ан амьтдын тухай гайхширан өгүүлсэн нь, ан хийсэн адал явдлаа дурссан нь уншихад амттай.<br><br>Энэ бүхэн "Эртний хүний мөрөөр"-ийг адал явдалт кино мэт салахын аргагүй ном болгожээ. Рой Ч.Эндрюсийн ахалж тун амжилттай хийсэн эдгээр экспедиц палентологи, археологи, хүн судлалд чухал ололт ахиц авчирч, Монголын талаарх чухал сурвалж болон түүхэнд үлджээ. Индиана Жонсын дүрийг Рой Ч.Эндрюсээс санаа аван бүтээсэн гэлцэх нь бий. Үнэхээр л адал явдалтай, сонирхолтой амьдралыг туулсан эрдэмтэн санжээ.</p> <div class="uk-margin-bottom uk-margin-top"><iframe width="614" height="380" frameborder="0" allowfullscreen src="//www.youtube.com/embed/I03ntW0rEag?rel=0"></iframe> </div><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">ЗАРИМ ЭШЛЭЛҮҮД</h3><p></p><p>"Үл мэдэгдэх оньсого таавар, хачин содон зүйлс бүхий, юуг ч хийж бүтээж болох орон бол Монгол билээ!"<br><br>"Палентологич хүн ил харагдах яс байхгүй л бол газар ухаж үздэггүй юм."<br><br>"Дараагаар нь ерөнхий сайд надаас Монгол Улсын засгийн газарт зориулж "олгой хорхой" барьж өгч чадах эсэхийг асуусан юм... Уулзалтад сууж байсан хүмүүсийн хэн нь ч энэ амьтныг харж байгаагүй хэрнээ байдаг гэдэгт нь хүн бүр итгэх бөгөөд нэгд нэгэнгүй дүрсэлж өгөв. Тэр олгой шиг хэлбэртэй, жаран сантиментр урттай бөгөөд толгой, хөл байхгүй, зөвхөн хүрэх төдийд хүн алах тийм хортой ажгуу."</p><p>"Чулуужсан яс олох ажил жирийн хүнд учир битүүлэг мэт санагдаж болно. Үнэндээ энэ нь шинжлэх ухааны мэдлэг хийгээд дадлага туршлага л шаардсан ажил. Эхлээд геологийн тохиромжтой орчин байх ёстой. Галт уулын хүрмэн чулуу болоод эрдсийн хувиралттай чулуунд чулуужсан яс байна гэж байхгүй. Учир нь халалт өөрчлөлтүүдэд өртөж яс нь устдаг юм. Чулуужсан ясыг зөвхөн элсэн чулуу, занар, шохойн чулуу зэрэг хурдасны давхаргаас олох боломжтой."</p><p>"Монголчууд гэрт хүн нас барахыг ихэд цээрлэж, хүндээр өвчилбөл нэгнээ насан эцэс болохоос нь урьтаж сэм нүүж одно. Ад зэтгэрийн сүнснээс ихэд болгоомжилж дөлнө."<br><br>"Хошин мэдрэмжтэй хэн ч монголчуудтай учраа сайн ололцоно. Учир нь монгол түмэн өөрсдөө наргианч, үзэл бодлоо шууд илэрхийлдэг хүмүүс юм."<br><br>"Хэсэг хугацааны дараа толгодын дээр давхиж гартал, бэл хавьцаа гурван дээрэмчин зогсож байна. Одоо суманд оногдохгүйгээр машинаа ухраах нэгэнт оройтжээ. Монгол морь моторын чимээнд үргэнэ гэж би мэдэж байсан тул шууд дайрахаар шийдэв. Урд зам нээлттэй, бартаа гайгүй тул дөчин бээрийн хурдаар доош жирийлгэв. Яг л бодож байснаар болов! Дээрэмчид буугаа цэнэглэж байх зуур морьд ууртай дошгиноор сандчин үргэж, эзэд нь арай чүү эмээл дээрээ тогтож ядна. Би зургаа үсэрдэг буугаараа толгой дээгүүр нь ойрхон буудав."<br><br>"...Учир нь бид хүн төрөлхтөний түүхэнд үлэг гүрвэлийн өндгийг олж үзсэн анхны хүмүүс болсон билээ!"<br><br>"Үлэг гүрвэлийг өндөгнөөс нь авахуулаад нас бие гүйцсэн хүртэл нь харж болох цогц яс олдоно гэдэг гайхамшигтай явдал юм. Говийн төвийн бүсийн сав газраас өөр хаана ч дэлхийд ийм олон төрөл зүйлийн үлэг гүрвэлийн яс олдож байгаагүй. Гурван бээрийн орчим газраас олдсон далан таван гавлын ясыг хараад бид Улалзах Цонжоос үүнээс илүү авах гэж шунаад хэрэггүй хэмээн санацгааж билээ."<br><br>"Хүүхэд байхаас л хүйтэн агаар, цасан дунд өссөн болохоор энэ бүхэн Мэриний хувьд юу ч биш юм. Тэр дээрэмчид, тонуулчдаас холуур, шөнөдөө явж, өдөр нь хөндий, далдхан газраар хоноглосоор бидний ачаа жинг аюул осолгүйгээр говийн болзооны газарт үргэлж хүргэж өгч байлаа. Бид аргаа баран арчаагаа алдан байх үед тэр үргэлж инээмсэглэсээр тэмээгээ унаад ирдэг байлаа." <br><br>"Дөчин эрийг цатгалан, тухтай, хамгийн гол нь завгүй байлгах нь миний гол үүрэг юм. Хэн ч, ямар ч нөхцөлд орсон гомдоллодоггүй байсан нь миний ажлыг их хөнгөлдөг байв... Багийн шинэ гишүүдэд Монголын цаг агаар гэнэтийн зүйл болдог байлаа."<br><br>"Би Өргөө хотод генерал П.К.Козловтой дахиад уулзлаа. Өмнө нь түүнтэй хамт дагалдан ирж байсан Пржевальскийг эс тооцвол Козлов Оросын хамгийн аугаа судлаач билээ."<br><br>"Говийн зэрлэг ч бай, гаршуулсан ч бай амьтдыг өөртөө соронзон шиг татдаг зүйл машинд байна. Хулангийн сүрэг олон бээрийн газраас налан давхиж ирж, бидний урд туурайн нүргэлэх их чимээ гарган орж ирэв. Хэдэн зуун хулан хоёр талаар тачигнан давхихад үүссэн шар тоосон дунд арайхийн замаа харж явна."<br><br>"Сүүлийн зуун мянган жилд Монголд айхтар ган болжээ гэж манай геологичид дүгнэв. Үүнээс бид хүй нэгдлийн хүмүүс Африк, Европ болон бусад бүс нутаг руу амьдрахад тохиромжтой газар эрэлхийлэн нүүцгээсэн гэж дүгнэхэд хангалттай үндэслэл болно."<br><br>"Доктор Мэттью "Өөр гавлын яс яаж ийгээд олохыг хичээгтүн" гэж бичсэн байв. Гранжер бид хоёр хагас цаг ярилцсаны эцэст тэр "За тэгэхээр үүнийг тушаал гэж ойлгохоос. Ажилдаа даруй оръё доо" гэлцэв. Тэр Улалзах Цонжны бэл уруу очиж цагийн дараа өөр нэг хөхтөний гавлын ястай буцаж ирэв. Бүтэн зуун жилийн туршид олдсон ийм төрлийн гурав дахь гавлын ясыг Гранжер ердөө ингэж л олсон юм. Яг л доктор Осборн корифодоны шүд явж оллоо гэж хэлж гараад хоёр хормын дараа Азиас ганц удаа олдсон шүднүүдийг олоод ирсэнтэй адил. Ийм зүйлд итгэхэд бэрх гэдгийг би ойлгоно. Гэвч ийм явдал бүр олонтаа тохиолдоно гээч. Манай багт надаас гадна арван гурван гишүүн байсаар байхад би худал зүйл бичиж үл зүрхэлнэ."</p> </div>	АНУ-ын алдарт хайгуулч, эрдэмтэн Рой Чапмэн Эндрюсийн 1926 онд бичиж 60 орчим гэрэл зургийн хамт хэвлүүлсэн "Эртний хүний мөрөөр" хэмээх онц сонирхолтой номыг энэ удаа танилцуулж байна. Эндрюс 1921-1925 онд Монголын говьд гурван удаагийн эрдэм шинжилгээний аялал удирдан хийснээрээ алдаршсан юм. Эл номыг Д.Гэрэлтөв, Д.Маралгоо нар орчуулж, нэрт зохиолч Дарамын Батбаяр, нэрт орчуулагч Гүрбазарын Амар нар ариутган шүүсэн бөгөөд өмнөх үгийг нь академич Ринчений Барсболд бичиж, шинжлэх ухааны нэр томьёог буулгахад тусалжээ. Буйд онгон говь нутагт шинжлэх ухааны бүрэн цогц судалгаа хийж, үлэг гүрвэлийн өдий төдий олдворыг олсноороо түүхэнд тодоор бичигдсэн энэ аяллын түүхийг өгүүлэхийн хамт зарим эшлэлийг толилуулъя. НОМЫН ТУХАЙ Багаасаа адал явдал, байгалийн шинжлэх ухаанд татагдаж өссөн, Америкийн байгалийн түүхийн музейн залуу ажилтан Рой Чапмэн Эндрюс тус музейн ерөнхийлөгч, эрдэмтэн Хенри Файрфилд Осборнтой Төв Азид судалгаа хийх талаар санаа нэгджээ. Тэр үед Америкийн эрдэмтэд бүх тивийн амьд амьтан анх Ази тивд үүсэж бий болоод бусад тивүүд рүү тархсан гэсэн онолыг дэвшүүлээд байсан бөгөөд Рой Ч.Эндрюс үүнийг батлах учиртай Төвийн Азийн эрдэм шинжилгээний ангийг ахалсан байна. Ертөнцийн нөгөө захад буй Төв Азийн гүн рүү хийх экспедиц америкчуудын анхаарлыг гойд татаж, багт нь элсэхийг хүссэн залуучууд, эрчүүдээс 3000 гаруй, бүсгүйчүүдээс 1000 гаруй захидал авсныг номд дурджээ. Рой Ч.Эндрюс үнэхээр ухаалаг, зоригтой, самбаатай хүн байв. Тун амаргүй энэ аяллыг үр дүнтэй болгохын тулд асар их бэлтгэл, санхүүжилт шаардлагатайг эхнээсээ мэдэж байлаа. Тэрбээр санхүүжилтийнхээ нэлээд хэсгийг жирийн америкчуудаас босгосон бөгөөд энэ явцдаа алдарт Ж.П.Моргантай уулзан тусламж хүсэж байснаа бичсэн байх юм. Өргөн уудам нутагтай Монголын говьд богино хугацаанд дорвитой шинжилгээ хийхийн тулд машин ашиглах нь зүйтэй хэмээн үзэж, америк машинууд худалдан авсан нь тун зөв алхам болжээ. Автомашин сонгодог утгаараа бий болоод удаагүй асан 1920-оод оны эхээр гагцхүү тэмээ л явж туулдаг говьд машинтай явахаар шулуудсан нь гайхмаар зоригтой хэрэг. Чингээд тэрбээр шинжилгээний аяллын тайлан, олдворуудын хувь, фото, кино зургаас хүлээлгэн өгөх нөхцөлтэйгөөр, зохих төлбөрийг төлөн Монголын Засгийн газраас зөвшөөрөл авчээ. Улмаар Бээжинд зарим бэлтгэлээ хангаад машины цуваа, тэмээн жингийн хамтаар Монголын их говийн зүг хөдөлжээ. Энэ номоос тухайн үеийн Монголын нөхцөл байдал, монгол хүний төрх байдал, аж амьдралын талаар тун сонирхолтой ажиглалтуудыг уншиж болно. Монголчуудын мухар сүсэг, хүн амын жинтэй хувийг эзлэх лам нарын тухай, цаг агаар, эрс тэс уур амьсгалын тухай, аян жин, монгол гэр, наадам зэргийн талаар өгүүлсэн нь уншихад сонин содон. Явсан цаг үеийг нь бодохлээр аргагүй Монголын ороо бусгаа он жилүүд байв. Замд тохиолдсон зарим жишээгээр монгол хүний амь сүүлийн гурван жил хонины аминд ч хүрэхгүй мэт болжээ хэмээн шогширсон байх юм. Замын дээрэмчдээс дөлж явсан, заримдаа бүр нүүр тулсан адал явдал ч таарна. Гэсэн ч эрсдэлтэй нөхцөлд, эрс тэс уур амьсгалтай говь цөлд Рой Ч.Эндрюсээр ахлуулсан тэдгээр хайгуулч урам зоригтой, арвин олзтой ажиллажээ. Ажиллах үйл явцаа, олдвор олсон тохиолуудаа дэлгэрэнгүй бичжээ. Эртний олдворуудыг яаж эрж хайж олдог, олсон хойноо хэрхэн гаргаж авдгийг, ямар ач холбогдолтойг тайлбарлах нь шинжлэх ухаанд шимтүүлмээр. Рой Ч.Эндрюс амьтан судлаач, анчин хүн тул аргаль, янгир, хулан, зээр зэрэг говийн ан амьтдын тухай гайхширан өгүүлсэн нь, ан хийсэн адал явдлаа дурссан нь уншихад амттай. Энэ бүхэн "Эртний хүний мөрөөр"-ийг адал явдалт кино мэт салахын аргагүй ном болгожээ. Рой Ч.Эндрюсийн ахалж тун амжилттай хийсэн эдгээр экспедиц палентологи, археологи, хүн судлалд чухал ололт ахиц авчирч, Монголын талаарх чухал сурвалж болон түүхэнд үлджээ. Индиана Жонсын дүрийг Рой Ч.Эндрюсээс санаа аван бүтээсэн гэлцэх нь бий. Үнэхээр л адал явдалтай, сонирхолтой амьдралыг туулсан эрдэмтэн санжээ. ЗАРИМ ЭШЛЭЛҮҮД "Үл мэдэгдэх оньсого таавар, хачин содон зүйлс бүхий, юуг ч хийж бүтээж болох орон бол Монгол билээ!" "Палентологич хүн ил харагдах яс байхгүй л бол газар ухаж үздэггүй юм." "Дараагаар нь ерөнхий сайд надаас Монгол Улсын засгийн газарт зориулж "олгой хорхой" барьж өгч чадах эсэхийг асуусан юм... Уулзалтад сууж байсан хүмүүсийн хэн нь ч энэ амьтныг харж байгаагүй хэрнээ байдаг гэдэгт нь хүн бүр итгэх бөгөөд нэгд нэгэнгүй дүрсэлж өгөв. Тэр олгой шиг хэлбэртэй, жаран сантиментр урттай бөгөөд толгой, хөл байхгүй, зөвхөн хүрэх төдийд хүн алах тийм хортой ажгуу." "Чулуужсан яс олох ажил жирийн хүнд учир битүүлэг мэт санагдаж болно. Үнэндээ энэ нь шинжлэх ухааны мэдлэг хийгээд дадлага туршлага л шаардсан ажил. Эхлээд геологийн тохиромжтой орчин байх ёстой. Галт уулын хүрмэн чулуу болоод эрдсийн хувиралттай чулуунд чулуужсан яс байна гэж байхгүй. Учир нь халалт өөрчлөлтүүдэд өртөж яс нь устдаг юм. Чулуужсан ясыг зөвхөн элсэн чулуу, занар, шохойн чулуу зэрэг хурдасны давхаргаас олох боломжтой." "Монголчууд гэрт хүн нас барахыг ихэд цээрлэж, хүндээр өвчилбөл нэгнээ насан эцэс болохоос нь урьтаж сэм нүүж одно. Ад зэтгэрийн сүнснээс ихэд болгоомжилж дөлнө." "Хошин мэдрэмжтэй хэн ч монголчуудтай учраа сайн ололцоно. Учир нь монгол түмэн өөрсдөө наргианч, үзэл бодлоо шууд илэрхийлдэг хүмүүс юм." "Хэсэг хугацааны дараа толгодын дээр давхиж гартал, бэл хавьцаа гурван дээрэмчин зогсож байна. Одоо суманд оногдохгүйгээр машинаа ухраах нэгэнт оройтжээ. Монгол морь моторын чимээнд үргэнэ гэж би мэдэж байсан тул шууд дайрахаар шийдэв. Урд зам нээлттэй, бартаа гайгүй тул дөчин бээрийн хурдаар доош жирийлгэв. Яг л бодож байснаар болов! Дээрэмчид буугаа цэнэглэж байх зуур морьд ууртай дошгиноор сандчин үргэж, эзэд нь арай чүү эмээл дээрээ тогтож ядна. Би зургаа үсэрдэг буугаараа толгой дээгүүр нь ойрхон буудав." "...Учир нь бид хүн төрөлхтөний түүхэнд үлэг гүрвэлийн өндгийг олж үзсэн анхны хүмүүс болсон билээ!" "Үлэг гүрвэлийг өндөгнөөс нь авахуулаад нас бие гүйцсэн хүртэл нь харж болох цогц яс олдоно гэдэг гайхамшигтай явдал юм. Говийн төвийн бүсийн сав газраас өөр хаана ч дэлхийд ийм олон төрөл зүйлийн үлэг гүрвэлийн яс олдож байгаагүй. Гурван бээрийн орчим газраас олдсон далан таван гавлын ясыг хараад бид Улалзах Цонжоос үүнээс илүү авах гэж шунаад хэрэггүй хэмээн санацгааж билээ." "Хүүхэд байхаас л хүйтэн агаар, цасан дунд өссөн болохоор энэ бүхэн Мэриний хувьд юу ч биш юм. Тэр дээрэмчид, тонуулчдаас холуур, шөнөдөө явж, өдөр нь хөндий, далдхан газраар хоноглосоор бидний ачаа жинг аюул осолгүйгээр говийн болзооны газарт үргэлж хүргэж өгч байлаа. Бид аргаа баран арчаагаа алдан байх үед тэр үргэлж инээмсэглэсээр тэмээгээ унаад ирдэг байлаа." "Дөчин эрийг цатгалан, тухтай, хамгийн гол нь завгүй байлгах нь миний гол үүрэг юм. Хэн ч, ямар ч нөхцөлд орсон гомдоллодоггүй байсан нь миний ажлыг их хөнгөлдөг байв... Багийн шинэ гишүүдэд Монголын цаг агаар гэнэтийн зүйл болдог байлаа." "Би Өргөө хотод генерал П.К.Козловтой дахиад уулзлаа. Өмнө нь түүнтэй хамт дагалдан ирж байсан Пржевальскийг эс тооцвол Козлов Оросын хамгийн аугаа судлаач билээ." "Говийн зэрлэг ч бай, гаршуулсан ч бай амьтдыг өөртөө соронзон шиг татдаг зүйл машинд байна. Хулангийн сүрэг олон бээрийн газраас налан давхиж ирж, бидний урд туурайн нүргэлэх их чимээ гарган орж ирэв. Хэдэн зуун хулан хоёр талаар тачигнан давхихад үүссэн шар тоосон дунд арайхийн замаа харж явна." "Сүүлийн зуун мянган жилд Монголд айхтар ган болжээ гэж манай геологичид дүгнэв. Үүнээс бид хүй нэгдлийн хүмүүс Африк, Европ болон бусад бүс нутаг руу амьдрахад тохиромжтой газар эрэлхийлэн нүүцгээсэн гэж дүгнэхэд хангалттай үндэслэл болно." "Доктор Мэттью "Өөр гавлын яс яаж ийгээд олохыг хичээгтүн" гэж бичсэн байв. Гранжер бид хоёр хагас цаг ярилцсаны эцэст тэр "За тэгэхээр үүнийг тушаал гэж ойлгохоос. Ажилдаа даруй оръё доо" гэлцэв. Тэр Улалзах Цонжны бэл уруу очиж цагийн дараа өөр нэг хөхтөний гавлын ястай буцаж ирэв. Бүтэн зуун жилийн туршид олдсон ийм төрлийн гурав дахь гавлын ясыг Гранжер ердөө ингэж л олсон юм. Яг л доктор Осборн корифодоны шүд явж оллоо гэж хэлж гараад хоёр хормын дараа Азиас ганц удаа олдсон шүднүүдийг олоод ирсэнтэй адил. Ийм зүйлд итгэхэд бэрх гэдгийг би ойлгоно. Гэвч ийм явдал бүр олонтаа тохиолдоно гээч. Манай багт надаас гадна арван гурван гишүүн байсаар байхад би худал зүйл бичиж үл зүрхэлнэ."	АНУ-ын алдарт хайгуулч, эрдэмтэн Рой Чапмэн Эндрюсийн 1926 онд бичиж 60 орчим гэрэл зургийн хамт хэвлүүлсэн "Эртний хүний мөрөөр" хэмээх онц сонирхолтой номыг энэ удаа танилцуулж байна. Эндрюс 1921-1925 онд Монголын говьд гурван удаагийн эрдэм шинжилгээний аялал удирдан хийснээрээ алдаршсан юм. Эл номыг Д.Гэрэлтөв, Д.Маралгоо нар орчуулж, нэрт зохиолч Дарамын Батбаяр, нэрт орчуулагч Гүрбазарын Амар нар ариутган шүүсэн бөгөөд өмнөх үгийг нь академич Ринчений Барсболд бичиж, шинжлэх ухааны нэр томьёог буулгахад тусалжээ. Буйд онгон говь нутагт шинжлэх ухааны бүрэн цогц судалгаа хийж, үлэг гүрвэлийн өдий төдий олдворыг олсноороо түүхэнд тодоор бичигдсэн энэ аяллын түүхийг өгүүлэхийн хамт зарим эшлэлийг толилуулъя. ### НОМЫН ТУХАЙ Багаасаа адал явдал, байгалийн шинжлэх ухаанд татагдаж өссөн, Америкийн байгалийн түүхийн музейн залуу ажилтан Рой Чапмэн Эндрюс тус музейн ерөнхийлөгч, эрдэмтэн Хенри Файрфилд Осборнтой Төв Азид судалгаа хийх талаар санаа нэгджээ. Тэр үед Америкийн эрдэмтэд бүх тивийн амьд амьтан анх Ази тивд үүсэж бий болоод бусад тивүүд рүү тархсан гэсэн онолыг дэвшүүлээд байсан бөгөөд Рой Ч.Эндрюс үүнийг батлах учиртай Төвийн Азийн эрдэм шинжилгээний ангийг ахалсан байна. Ертөнцийн нөгөө захад буй Төв Азийн гүн рүү хийх экспедиц америкчуудын анхаарлыг гойд татаж, багт нь элсэхийг хүссэн залуучууд, эрчүүдээс 3000 гаруй, бүсгүйчүүдээс 1000 гаруй захидал авсныг номд дурджээ. Рой Ч.Эндрюс үнэхээр ухаалаг, зоригтой, самбаатай хүн байв. Тун амаргүй энэ аяллыг үр дүнтэй болгохын тулд асар их бэлтгэл, санхүүжилт шаардлагатайг эхнээсээ мэдэж байлаа. Тэрбээр санхүүжилтийнхээ нэлээд хэсгийг жирийн америкчуудаас босгосон бөгөөд энэ явцдаа алдарт Ж.П.Моргантай уулзан тусламж хүсэж байснаа бичсэн байх юм. Өргөн уудам нутагтай Монголын говьд богино хугацаанд дорвитой шинжилгээ хийхийн тулд машин ашиглах нь зүйтэй хэмээн үзэж, америк машинууд худалдан авсан нь тун зөв алхам болжээ. Автомашин сонгодог утгаараа бий болоод удаагүй асан 1920-оод оны эхээр гагцхүү тэмээ л явж туулдаг говьд машинтай явахаар шулуудсан нь гайхмаар зоригтой хэрэг. Чингээд тэрбээр шинжилгээний аяллын тайлан, олдворуудын хувь, фото, кино зургаас хүлээлгэн өгөх нөхцөлтэйгөөр, зохих төлбөрийг төлөн Монголын Засгийн газраас зөвшөөрөл авчээ. Улмаар Бээжинд зарим бэлтгэлээ хангаад машины цуваа, тэмээн жингийн хамтаар Монголын их говийн зүг хөдөлжээ. Энэ номоос тухайн үеийн Монголын нөхцөл байдал, монгол хүний төрх байдал, аж амьдралын талаар тун сонирхолтой ажиглалтуудыг уншиж болно. Монголчуудын мухар сүсэг, хүн амын жинтэй хувийг эзлэх лам нарын тухай, цаг агаар, эрс тэс уур амьсгалын тухай, аян жин, монгол гэр, наадам зэргийн талаар өгүүлсэн нь уншихад сонин содон. Явсан цаг үеийг нь бодохлээр аргагүй Монголын ороо бусгаа он жилүүд байв. Замд тохиолдсон зарим жишээгээр монгол хүний амь сүүлийн гурван жил хонины аминд ч хүрэхгүй мэт болжээ хэмээн шогширсон байх юм. Замын дээрэмчдээс дөлж явсан, заримдаа бүр нүүр тулсан адал явдал ч таарна. Гэсэн ч эрсдэлтэй нөхцөлд, эрс тэс уур амьсгалтай говь цөлд Рой Ч.Эндрюсээр ахлуулсан тэдгээр хайгуулч урам зоригтой, арвин олзтой ажиллажээ. Ажиллах үйл явцаа, олдвор олсон тохиолуудаа дэлгэрэнгүй бичжээ. Эртний олдворуудыг яаж эрж хайж олдог, олсон хойноо хэрхэн гаргаж авдгийг, ямар ач холбогдолтойг тайлбарлах нь шинжлэх ухаанд шимтүүлмээр. Рой Ч.Эндрюс амьтан судлаач, анчин хүн тул аргаль, янгир, хулан, зээр зэрэг говийн ан амьтдын тухай гайхширан өгүүлсэн нь, ан хийсэн адал явдлаа дурссан нь уншихад амттай. Энэ бүхэн "Эртний хүний мөрөөр"-ийг адал явдалт кино мэт салахын аргагүй ном болгожээ. Рой Ч.Эндрюсийн ахалж тун амжилттай хийсэн эдгээр экспедиц палентологи, археологи, хүн судлалд чухал ололт ахиц авчирч, Монголын талаарх чухал сурвалж болон түүхэнд үлджээ. Индиана Жонсын дүрийг Рой Ч.Эндрюсээс санаа аван бүтээсэн гэлцэх нь бий. Үнэхээр л адал явдалтай, сонирхолтой амьдралыг туулсан эрдэмтэн санжээ. ### ЗАРИМ ЭШЛЭЛҮҮД "Үл мэдэгдэх оньсого таавар, хачин содон зүйлс бүхий, юуг ч хийж бүтээж болох орон бол Монгол билээ!" "Палентологич хүн ил харагдах яс байхгүй л бол газар ухаж үздэггүй юм." "Дараагаар нь ерөнхий сайд надаас Монгол Улсын засгийн газарт зориулж "олгой хорхой" барьж өгч чадах эсэхийг асуусан юм... Уулзалтад сууж байсан хүмүүсийн хэн нь ч энэ амьтныг харж байгаагүй хэрнээ байдаг гэдэгт нь хүн бүр итгэх бөгөөд нэгд нэгэнгүй дүрсэлж өгөв. Тэр олгой шиг хэлбэртэй, жаран сантиментр урттай бөгөөд толгой, хөл байхгүй, зөвхөн хүрэх төдийд хүн алах тийм хортой ажгуу." "Чулуужсан яс олох ажил жирийн хүнд учир битүүлэг мэт санагдаж болно. Үнэндээ энэ нь шинжлэх ухааны мэдлэг хийгээд дадлага туршлага л шаардсан ажил. Эхлээд геологийн тохиромжтой орчин байх ёстой. Галт уулын хүрмэн чулуу болоод эрдсийн хувиралттай чулуунд чулуужсан яс байна гэж байхгүй. Учир нь халалт өөрчлөлтүүдэд өртөж яс нь устдаг юм. Чулуужсан ясыг зөвхөн элсэн чулуу, занар, шохойн чулуу зэрэг хурдасны давхаргаас олох боломжтой." "Монголчууд гэрт хүн нас барахыг ихэд цээрлэж, хүндээр өвчилбөл нэгнээ насан эцэс болохоос нь урьтаж сэм нүүж одно. Ад зэтгэрийн сүнснээс ихэд болгоомжилж дөлнө." "Хошин мэдрэмжтэй хэн ч монголчуудтай учраа сайн ололцоно. Учир нь монгол түмэн өөрсдөө наргианч, үзэл бодлоо шууд илэрхийлдэг хүмүүс юм." "Хэсэг хугацааны дараа толгодын дээр давхиж гартал, бэл хавьцаа гурван дээрэмчин зогсож байна. Одоо суманд оногдохгүйгээр машинаа ухраах нэгэнт оройтжээ. Монгол морь моторын чимээнд үргэнэ гэж би мэдэж байсан тул шууд дайрахаар шийдэв. Урд зам нээлттэй, бартаа гайгүй тул дөчин бээрийн хурдаар доош жирийлгэв. Яг л бодож байснаар болов! Дээрэмчид буугаа цэнэглэж байх зуур морьд ууртай дошгиноор сандчин үргэж, эзэд нь арай чүү эмээл дээрээ тогтож ядна. Би зургаа үсэрдэг буугаараа толгой дээгүүр нь ойрхон буудав." "...Учир нь бид хүн төрөлхтөний түүхэнд үлэг гүрвэлийн өндгийг олж үзсэн анхны хүмүүс болсон билээ!" "Үлэг гүрвэлийг өндөгнөөс нь авахуулаад нас бие гүйцсэн хүртэл нь харж болох цогц яс олдоно гэдэг гайхамшигтай явдал юм. Говийн төвийн бүсийн сав газраас өөр хаана ч дэлхийд ийм олон төрөл зүйлийн үлэг гүрвэлийн яс олдож байгаагүй. Гурван бээрийн орчим газраас олдсон далан таван гавлын ясыг хараад бид Улалзах Цонжоос үүнээс илүү авах гэж шунаад хэрэггүй хэмээн санацгааж билээ." "Хүүхэд байхаас л хүйтэн агаар, цасан дунд өссөн болохоор энэ бүхэн Мэриний хувьд юу ч биш юм. Тэр дээрэмчид, тонуулчдаас холуур, шөнөдөө явж, өдөр нь хөндий, далдхан газраар хоноглосоор бидний ачаа жинг аюул осолгүйгээр говийн болзооны газарт үргэлж хүргэж өгч байлаа. Бид аргаа баран арчаагаа алдан байх үед тэр үргэлж инээмсэглэсээр тэмээгээ унаад ирдэг байлаа." "Дөчин эрийг цатгалан, тухтай, хамгийн гол нь завгүй байлгах нь миний гол үүрэг юм. Хэн ч, ямар ч нөхцөлд орсон гомдоллодоггүй байсан нь миний ажлыг их хөнгөлдөг байв... Багийн шинэ гишүүдэд Монголын цаг агаар гэнэтийн зүйл болдог байлаа." "Би Өргөө хотод генерал П.К.Козловтой дахиад уулзлаа. Өмнө нь түүнтэй хамт дагалдан ирж байсан Пржевальскийг эс тооцвол Козлов Оросын хамгийн аугаа судлаач билээ." "Говийн зэрлэг ч бай, гаршуулсан ч бай амьтдыг өөртөө соронзон шиг татдаг зүйл машинд байна. Хулангийн сүрэг олон бээрийн газраас налан давхиж ирж, бидний урд туурайн нүргэлэх их чимээ гарган орж ирэв. Хэдэн зуун хулан хоёр талаар тачигнан давхихад үүссэн шар тоосон дунд арайхийн замаа харж явна." "Сүүлийн зуун мянган жилд Монголд айхтар ган болжээ гэж манай геологичид дүгнэв. Үүнээс бид хүй нэгдлийн хүмүүс Африк, Европ болон бусад бүс нутаг руу амьдрахад тохиромжтой газар эрэлхийлэн нүүцгээсэн гэж дүгнэхэд хангалттай үндэслэл болно." "Доктор Мэттью "Өөр гавлын яс яаж ийгээд олохыг хичээгтүн" гэж бичсэн байв. Гранжер бид хоёр хагас цаг ярилцсаны эцэст тэр "За тэгэхээр үүнийг тушаал гэж ойлгохоос. Ажилдаа даруй оръё доо" гэлцэв. Тэр Улалзах Цонжны бэл уруу очиж цагийн дараа өөр нэг хөхтөний гавлын ястай буцаж ирэв. Бүтэн зуун жилийн туршид олдсон ийм төрлийн гурав дахь гавлын ясыг Гранжер ердөө ингэж л олсон юм. Яг л доктор Осборн корифодоны шүд явж оллоо гэж хэлж гараад хоёр хормын дараа Азиас ганц удаа олдсон шүднүүдийг олоод ирсэнтэй адил. Ийм зүйлд итгэхэд бэрх гэдгийг би ойлгоно. Гэвч ийм явдал бүр олонтаа тохиолдоно гээч. Манай багт надаас гадна арван гурван гишүүн байсаар байхад би худал зүйл бичиж үл зүрхэлнэ."
https://unread.today/c/2216	Номын тухай	Tsogzolmaa Shofyor	2019-11-09T00:00:00	11 сарын 9, 2019	Freakonomics: Бүх юмсын цаадах нуугдсан учрыг тайлах нь	<div class="article-body"> <h2>Хэн нэгэн таниас “Хар тамхины наймаачид яагаад ээжтэйгээ амьдарсаар байдаг вэ? Сургуулийн багш, сумогийн тамирчин хоёрын адил зүйл юу бол? Гар буу эсвэл усан сангийн аль нь илүү аюултай вэ?” гэж асуувал таны толгойд юу бодогдох вэ? <div><br></div><div>Дээрх хачиртай асуултуудын хариултыг Чикагогийн их сургуулийн эдийн засагч Стивен Левит болон Нью Йорк Таймсын сэтгүүлч Стефен Ж.Дубнер нар "Freakonomics: A Rogue Economist Explores the Hidden Side of Everything" номоороо тайлбарлажээ. Номыг уншсанаар аливаа юмсын учир шалтгааныг нөлөөтэй толинд харж буй мэт өөр өнцгөөс харж, судалснаар таны өдөр тутам хүлээн авдаг мэдээллүүд тэр бүр үнэн биш байх магадлалтайг олж мэдэх вий. Компьютер, мэргэжлийн шинжээчдийн тооцоолсон тоо баримт, статистик худал хэлэхгүй ч тухайн асуудлын үнэнийг бүрэн илэрхийлэх цогц баримт биш. Түүний цаана олон шалтгаан, үр дагавар, түүх нуугдсан болохыг бид энэхүү номоор тайлбарлах болно. </div></h2><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Хачирхалтай асуултуудыг хэн асуув?</h3><p>АНУ-ын Харвардын их сургууль болон Массачусетсийн технологийн институтийг дүүргэсэн, эдийн засагчдын дунд Нобелийн шагнал гэгддэг "John Bates Clark”-ийн медаль хүртсэн Чикагогийн их сургуулийн эдийн засагч Стивен Левитийн туулсан зам, туршлагыг нь сонсоод академик боловсролтой, хослол өмссөн залуугийн дүр төрх буух вий. Гэвч түүний тархи үргэлж гэмт хэргийн мөрдөгч эсвэл киноны найруулагч мэт уран бүтээлчээр сэтгэж, аливааг үргэлж сониучирхан судалж явдгийг нь түүний бичсэн номуудаас харж болно. <br><br>“Би эдийн засгийн талаар үнэндээ сайн мэдэхгүй. Математик, эконометрикээс авахуулаад элдэв томьёонуудын учрыг олохдоо маруухан. Надаас эдийн засаг цаашид өсөх эсвэл хямрах, инфляцын төвшин тогтвортой байх эсэх тухай асуувал олигтой хариулт өгч чадахгүй л болов уу. Бүгдийг мэддэг юм шиг ярих нь үнэндээ худлаа ярьж буй хэрэг” хэмээн номын эхний бүлэгтээ даруухан өгүүлсэн тэрбээр Нью Йорк Таймсын сэтгүүлч Стефен Ж.Дубнертэй хамтран нийгэм, эдийн засагт өрнөдөг олон асуудлын учир шалтгаан, ээдрээтэй дата мэдээллүүдийг сонирхолтойгоор тайлбарлажээ. <br><br>Ингэхдээ өөрсдийн хувийн ажиглалт, сониуч байдлаа нуулгүйгээр ил гаргаж, хошин үг хэллэгээр хачир нэмэн, үйл явдлын учир шалтгааныг бусдын олж хараагүй өнцгөөс харсан нь номыг алдарт хүргэж, дэлхийн 40 оронд найман сая хувь хэвлэгдсэн байна. Аливаа учир битүүлэг, тодорхойгүй, харанхуй асуудлын шалтгааныг олохдоо зөв асуултаа тавьж, судалж чадвал бид бодсоноос илүү дата мэдээллийг цуглуулах боломжтой хэмээсэн тэдний номыг зан төлөвийн эдийн засаг сонирхогчдыг уншиж үзэхийг санал болгоё. <br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://www.unread.today/webroot/files/b986d2998972718d67f38b846b7c3f13.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Гэмт хэргийн тоо яагаад буурах болов? </h3><p>АНУ-д 1990 онд сонин хэвлэлийн тэргүүн нүүр болгонд нэг л зүйлийн тухай бичиж байв. Энэ бол өсвөр насныхны гэмт хэргийн холбогдол өсч буй тухай асуудал юм. Шинжээчдийн өөдрөг тооцооллоор ирэх 10 жилд энэ төрлийн гэмт хэргийн тоо 15 хувиар өсөх магадлалтай бол муугаар бодвол хоёр дахин өсөх таамгийг гаргаад байв. <br><br>Гэвч гайхалтай нь, таван жилийн дараа гэхэд гэмт хэргийн тоо өсөх бүү хэл 50 хувиар огцом буурч, сүүлийн 35 жилд тохиогоогүй бага үзүүлэлт бүртгэгджээ. Зөвхөн өсвөр насныхан гэлтгүй бусад төрлийн гэмт хэргийн үзүүлэлт багассан шалтгааныг шинжээчид тайлбарлахдаа тус улсын эдийн засаг хямралаас сэргэж, иргэдийн амьжиргаа сайжирсан, галт зэвсгийн хууль сайн хэрэгжсэн, хууль хяналтын байгууллагын үйл ажиллагаа чангарсантай холбоотой хэмээн магтан сайшааж байлаа. Энэ бүх шалтгаан үнэхээр төгс логиктой сонсогдож байгаа биз?<br><br>Гэвч үнэндээ бодит шалтгаан огт өөр байв. АНУ-д 1970-аад оны үед эмэгтэйчүүд үр хөндүүлэх нь хуулиар хориотой байсан тул хүсээгүй жирэмслэлтээс төрсөн өнчин, тэнэмэл хүүхдүүд асар олноор нийгэмд өссөөр байсан аж. Ядуу, боловсролгүй, архи, хар тамхины хамааралтай эмэгтэйчүүдээс төрсөн хүүхдүүд тааруу орчинд өсч өндийснөөр гэмт хэрэгт холбогдох нь ийнхүү ихсэх болжээ. Ингээд 1973 онд АНУ-ын дээд шүүхээс үр хөндүүлэхийг албан ёсоор хуулийн дагуу зөвшөөрөх болсноор хүсээгүй жирэмслэлтээс гарсан өнчин, тэнэмэл хүүхдийн тоо буурах шалтгаан болсон байна. Энэхүү шийдвэрийн эерэг нөлөө 1990 оноос эхлэн бодитоор харагдах болсныг шинжээчид буруугаар тайлбарласны жишээ энэ юм.<br><br>Орчин үед аливаа хувь хүн, баг хамт олон, байгууллага, төр засгийн шийдвэр гаргалтууд бидний бодож төсөөлдгөөс тэс өөр байдлаар гарах тохиолдол олон байдаг. Тэр бүхэнд бидний хүлээн авдаг дата мэдээлэл чухал нөлөө үзүүлдэг байна. Тиймээс аливаа шийдвэр гаргалтад юу нөлөөлдөг болох, дата мэдээллийг хэрхэн зөв, буруугаар ашиглаж болох, асуудлын шалтгааныг ойроос хайх бус олон талаас шүүн тунгааж, судлах хэрэгтэйг олон сонирхолтой кэйсээр өгүүлжээ.<br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://www.unread.today/webroot/files/883e7051dd5b43eac9aada62bb13423c.jpg"></p><p>Энэхүү ном нь нийт зургаан бүлгээс бүрдэх бөгөөд бүлэг тус бүрт сонирхолтой кэйсүүдийг шигтгэн тайлбарласан юм. Тухайлбал, нэгдүгээр бүлгээс эхлэн Сургуулийн багш болон сумогийн тамирчин хоёрт адил төстэй зүйл юу байдаг бол, Бүх гэмт хэргүүд хаашаа алга болсон бэ, Хар тамхины наймаачин яагаад ээжтэйгээ амьдарсаар л байдаг вэ, Эцэг эхчүүд хүүхдүүддээ хэрхэн нөлөөлдөг бол, Үл хөдлөх хөрөнгийн агент таныг хуурсаар байгааг мэдэх үү? гэх асуултад хариулт өгнө. <br><br>Ингээд харвал энэ ном юуны ч тухай бичсэн байж мэдэх юунд ч баригдаагүй “задгай” гэж хэлж болохоор юм. Гэхдээ зохиогчдын аливааг сониучирхаж, этгээд, тогтсон бус өнцгөөс харж, тайлбарлах гэж оролдсон өнгө, аяс нь номын хуудас бүрд шингээстэй байгааг олж мэдэх болно. <br><br>Статистик, их өгөгдөл, мэдээлэл нь бүгд өнгөрсөнд болж дуусан, хуучирсан мэт боловч түүнийг боловсруулж чадвал бидний олж хараагүй олон шинэ, нуугдмал зүйлийг илрүүлэх боломжтойг энэхүү ном хэлж өгдөг. Эмч, хуульч, эдийн засагч гэх мэргэжилтнүүдийн таамаг, дүгнэлтүүд тэр бүр үнэн байдаггүй. Тэдний өөрсдийн сонирхолд нийцсэн судалгааны үр дүн, таамаглалыг дэвшүүлж, өөрсдийн мэдээлэлд ойр байдаг давуу талаа ашиглан олон нийтэд хүргэх дата мэдээлэл дээр хэрхэн “тоглолт” хийдгийг уншиж болно. <br><br>Тиймээс хүн аливаа мэдээлэлд шүүлтүүртэй хандах, олон талаас нь судалж үзэх, эх сурвалжийг нягтлах зэрэг хуурамч мэдээнд автахгүй, тогтсон буруу ойлголттой удаан явж болохгүйг олон бодит жишээгээр тайлбарлажээ. <br><br>Уншигч та энэхүү номыг уншсан бол дараагийн цуврал болох "Super Freakonomics", "Think Like a Freak", "When to Rob a Bank" номуудыг унших хүсэл төрсөн биз ээ. Мөн зохиолчид эдийн засгийн онолын төвөгтэй ойлголтуудыг тун сонирхолтой ажиглалт, жишээнүүдээр тайлбарладаг "Tell Me Something I Don't Know" подкастыг сонсохыг санал болгоё. <br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://www.unread.today/webroot/files/83e6136c6ff370e3ecbe3f3f5b46cde6.png"></p><p><i>Статистик, тоо баримт худал хэлдэггүй. Гэхдээ тухайн асуудлын үнэнийг бүрэн илэрхийлэх цогц баримт биш. Түүний хойно нуугдсан олон нууц бий. </i></p> </div>	Хэн нэгэн таниас “Хар тамхины наймаачид яагаад ээжтэйгээ амьдарсаар байдаг вэ? Сургуулийн багш, сумогийн тамирчин хоёрын адил зүйл юу бол? Гар буу эсвэл усан сангийн аль нь илүү аюултай вэ?” гэж асуувал таны толгойд юу бодогдох вэ? Дээрх хачиртай асуултуудын хариултыг Чикагогийн их сургуулийн эдийн засагч Стивен Левит болон Нью Йорк Таймсын сэтгүүлч Стефен Ж.Дубнер нар "Freakonomics: A Rogue Economist Explores the Hidden Side of Everything" номоороо тайлбарлажээ. Номыг уншсанаар аливаа юмсын учир шалтгааныг нөлөөтэй толинд харж буй мэт өөр өнцгөөс харж, судалснаар таны өдөр тутам хүлээн авдаг мэдээллүүд тэр бүр үнэн биш байх магадлалтайг олж мэдэх вий. Компьютер, мэргэжлийн шинжээчдийн тооцоолсон тоо баримт, статистик худал хэлэхгүй ч тухайн асуудлын үнэнийг бүрэн илэрхийлэх цогц баримт биш. Түүний цаана олон шалтгаан, үр дагавар, түүх нуугдсан болохыг бид энэхүү номоор тайлбарлах болно. Хачирхалтай асуултуудыг хэн асуув? АНУ-ын Харвардын их сургууль болон Массачусетсийн технологийн институтийг дүүргэсэн, эдийн засагчдын дунд Нобелийн шагнал гэгддэг "John Bates Clark”-ийн медаль хүртсэн Чикагогийн их сургуулийн эдийн засагч Стивен Левитийн туулсан зам, туршлагыг нь сонсоод академик боловсролтой, хослол өмссөн залуугийн дүр төрх буух вий. Гэвч түүний тархи үргэлж гэмт хэргийн мөрдөгч эсвэл киноны найруулагч мэт уран бүтээлчээр сэтгэж, аливааг үргэлж сониучирхан судалж явдгийг нь түүний бичсэн номуудаас харж болно. “Би эдийн засгийн талаар үнэндээ сайн мэдэхгүй. Математик, эконометрикээс авахуулаад элдэв томьёонуудын учрыг олохдоо маруухан. Надаас эдийн засаг цаашид өсөх эсвэл хямрах, инфляцын төвшин тогтвортой байх эсэх тухай асуувал олигтой хариулт өгч чадахгүй л болов уу. Бүгдийг мэддэг юм шиг ярих нь үнэндээ худлаа ярьж буй хэрэг” хэмээн номын эхний бүлэгтээ даруухан өгүүлсэн тэрбээр Нью Йорк Таймсын сэтгүүлч Стефен Ж.Дубнертэй хамтран нийгэм, эдийн засагт өрнөдөг олон асуудлын учир шалтгаан, ээдрээтэй дата мэдээллүүдийг сонирхолтойгоор тайлбарлажээ. Ингэхдээ өөрсдийн хувийн ажиглалт, сониуч байдлаа нуулгүйгээр ил гаргаж, хошин үг хэллэгээр хачир нэмэн, үйл явдлын учир шалтгааныг бусдын олж хараагүй өнцгөөс харсан нь номыг алдарт хүргэж, дэлхийн 40 оронд найман сая хувь хэвлэгдсэн байна. Аливаа учир битүүлэг, тодорхойгүй, харанхуй асуудлын шалтгааныг олохдоо зөв асуултаа тавьж, судалж чадвал бид бодсоноос илүү дата мэдээллийг цуглуулах боломжтой хэмээсэн тэдний номыг зан төлөвийн эдийн засаг сонирхогчдыг уншиж үзэхийг санал болгоё. Гэмт хэргийн тоо яагаад буурах болов? АНУ-д 1990 онд сонин хэвлэлийн тэргүүн нүүр болгонд нэг л зүйлийн тухай бичиж байв. Энэ бол өсвөр насныхны гэмт хэргийн холбогдол өсч буй тухай асуудал юм. Шинжээчдийн өөдрөг тооцооллоор ирэх 10 жилд энэ төрлийн гэмт хэргийн тоо 15 хувиар өсөх магадлалтай бол муугаар бодвол хоёр дахин өсөх таамгийг гаргаад байв. Гэвч гайхалтай нь, таван жилийн дараа гэхэд гэмт хэргийн тоо өсөх бүү хэл 50 хувиар огцом буурч, сүүлийн 35 жилд тохиогоогүй бага үзүүлэлт бүртгэгджээ. Зөвхөн өсвөр насныхан гэлтгүй бусад төрлийн гэмт хэргийн үзүүлэлт багассан шалтгааныг шинжээчид тайлбарлахдаа тус улсын эдийн засаг хямралаас сэргэж, иргэдийн амьжиргаа сайжирсан, галт зэвсгийн хууль сайн хэрэгжсэн, хууль хяналтын байгууллагын үйл ажиллагаа чангарсантай холбоотой хэмээн магтан сайшааж байлаа. Энэ бүх шалтгаан үнэхээр төгс логиктой сонсогдож байгаа биз? Гэвч үнэндээ бодит шалтгаан огт өөр байв. АНУ-д 1970-аад оны үед эмэгтэйчүүд үр хөндүүлэх нь хуулиар хориотой байсан тул хүсээгүй жирэмслэлтээс төрсөн өнчин, тэнэмэл хүүхдүүд асар олноор нийгэмд өссөөр байсан аж. Ядуу, боловсролгүй, архи, хар тамхины хамааралтай эмэгтэйчүүдээс төрсөн хүүхдүүд тааруу орчинд өсч өндийснөөр гэмт хэрэгт холбогдох нь ийнхүү ихсэх болжээ. Ингээд 1973 онд АНУ-ын дээд шүүхээс үр хөндүүлэхийг албан ёсоор хуулийн дагуу зөвшөөрөх болсноор хүсээгүй жирэмслэлтээс гарсан өнчин, тэнэмэл хүүхдийн тоо буурах шалтгаан болсон байна. Энэхүү шийдвэрийн эерэг нөлөө 1990 оноос эхлэн бодитоор харагдах болсныг шинжээчид буруугаар тайлбарласны жишээ энэ юм. Орчин үед аливаа хувь хүн, баг хамт олон, байгууллага, төр засгийн шийдвэр гаргалтууд бидний бодож төсөөлдгөөс тэс өөр байдлаар гарах тохиолдол олон байдаг. Тэр бүхэнд бидний хүлээн авдаг дата мэдээлэл чухал нөлөө үзүүлдэг байна. Тиймээс аливаа шийдвэр гаргалтад юу нөлөөлдөг болох, дата мэдээллийг хэрхэн зөв, буруугаар ашиглаж болох, асуудлын шалтгааныг ойроос хайх бус олон талаас шүүн тунгааж, судлах хэрэгтэйг олон сонирхолтой кэйсээр өгүүлжээ. Энэхүү ном нь нийт зургаан бүлгээс бүрдэх бөгөөд бүлэг тус бүрт сонирхолтой кэйсүүдийг шигтгэн тайлбарласан юм. Тухайлбал, нэгдүгээр бүлгээс эхлэн Сургуулийн багш болон сумогийн тамирчин хоёрт адил төстэй зүйл юу байдаг бол, Бүх гэмт хэргүүд хаашаа алга болсон бэ, Хар тамхины наймаачин яагаад ээжтэйгээ амьдарсаар л байдаг вэ, Эцэг эхчүүд хүүхдүүддээ хэрхэн нөлөөлдөг бол, Үл хөдлөх хөрөнгийн агент таныг хуурсаар байгааг мэдэх үү? гэх асуултад хариулт өгнө. Ингээд харвал энэ ном юуны ч тухай бичсэн байж мэдэх юунд ч баригдаагүй “задгай” гэж хэлж болохоор юм. Гэхдээ зохиогчдын аливааг сониучирхаж, этгээд, тогтсон бус өнцгөөс харж, тайлбарлах гэж оролдсон өнгө, аяс нь номын хуудас бүрд шингээстэй байгааг олж мэдэх болно. Статистик, их өгөгдөл, мэдээлэл нь бүгд өнгөрсөнд болж дуусан, хуучирсан мэт боловч түүнийг боловсруулж чадвал бидний олж хараагүй олон шинэ, нуугдмал зүйлийг илрүүлэх боломжтойг энэхүү ном хэлж өгдөг. Эмч, хуульч, эдийн засагч гэх мэргэжилтнүүдийн таамаг, дүгнэлтүүд тэр бүр үнэн байдаггүй. Тэдний өөрсдийн сонирхолд нийцсэн судалгааны үр дүн, таамаглалыг дэвшүүлж, өөрсдийн мэдээлэлд ойр байдаг давуу талаа ашиглан олон нийтэд хүргэх дата мэдээлэл дээр хэрхэн “тоглолт” хийдгийг уншиж болно. Тиймээс хүн аливаа мэдээлэлд шүүлтүүртэй хандах, олон талаас нь судалж үзэх, эх сурвалжийг нягтлах зэрэг хуурамч мэдээнд автахгүй, тогтсон буруу ойлголттой удаан явж болохгүйг олон бодит жишээгээр тайлбарлажээ. Уншигч та энэхүү номыг уншсан бол дараагийн цуврал болох "Super Freakonomics", "Think Like a Freak", "When to Rob a Bank" номуудыг унших хүсэл төрсөн биз ээ. Мөн зохиолчид эдийн засгийн онолын төвөгтэй ойлголтуудыг тун сонирхолтой ажиглалт, жишээнүүдээр тайлбарладаг "Tell Me Something I Don't Know" подкастыг сонсохыг санал болгоё. Статистик, тоо баримт худал хэлдэггүй. Гэхдээ тухайн асуудлын үнэнийг бүрэн илэрхийлэх цогц баримт биш. Түүний хойно нуугдсан олон нууц бий.	Хэн нэгэн таниас “Хар тамхины наймаачид яагаад ээжтэйгээ амьдарсаар байдаг вэ? Сургуулийн багш, сумогийн тамирчин хоёрын адил зүйл юу бол? Гар буу эсвэл усан сангийн аль нь илүү аюултай вэ?” гэж асуувал таны толгойд юу бодогдох вэ? Дээрх хачиртай асуултуудын хариултыг Чикагогийн их сургуулийн эдийн засагч Стивен Левит болон Нью Йорк Таймсын сэтгүүлч Стефен Ж.Дубнер нар "Freakonomics: A Rogue Economist Explores the Hidden Side of Everything" номоороо тайлбарлажээ. Номыг уншсанаар аливаа юмсын учир шалтгааныг нөлөөтэй толинд харж буй мэт өөр өнцгөөс харж, судалснаар таны өдөр тутам хүлээн авдаг мэдээллүүд тэр бүр үнэн биш байх магадлалтайг олж мэдэх вий. Компьютер, мэргэжлийн шинжээчдийн тооцоолсон тоо баримт, статистик худал хэлэхгүй ч тухайн асуудлын үнэнийг бүрэн илэрхийлэх цогц баримт биш. Түүний цаана олон шалтгаан, үр дагавар, түүх нуугдсан болохыг бид энэхүү номоор тайлбарлах болно. ### Хачирхалтай асуултуудыг хэн асуув? АНУ-ын Харвардын их сургууль болон Массачусетсийн технологийн институтийг дүүргэсэн, эдийн засагчдын дунд Нобелийн шагнал гэгддэг "John Bates Clark”-ийн медаль хүртсэн Чикагогийн их сургуулийн эдийн засагч Стивен Левитийн туулсан зам, туршлагыг нь сонсоод академик боловсролтой, хослол өмссөн залуугийн дүр төрх буух вий. Гэвч түүний тархи үргэлж гэмт хэргийн мөрдөгч эсвэл киноны найруулагч мэт уран бүтээлчээр сэтгэж, аливааг үргэлж сониучирхан судалж явдгийг нь түүний бичсэн номуудаас харж болно. “Би эдийн засгийн талаар үнэндээ сайн мэдэхгүй. Математик, эконометрикээс авахуулаад элдэв томьёонуудын учрыг олохдоо маруухан. Надаас эдийн засаг цаашид өсөх эсвэл хямрах, инфляцын төвшин тогтвортой байх эсэх тухай асуувал олигтой хариулт өгч чадахгүй л болов уу. Бүгдийг мэддэг юм шиг ярих нь үнэндээ худлаа ярьж буй хэрэг” хэмээн номын эхний бүлэгтээ даруухан өгүүлсэн тэрбээр Нью Йорк Таймсын сэтгүүлч Стефен Ж.Дубнертэй хамтран нийгэм, эдийн засагт өрнөдөг олон асуудлын учир шалтгаан, ээдрээтэй дата мэдээллүүдийг сонирхолтойгоор тайлбарлажээ. Ингэхдээ өөрсдийн хувийн ажиглалт, сониуч байдлаа нуулгүйгээр ил гаргаж, хошин үг хэллэгээр хачир нэмэн, үйл явдлын учир шалтгааныг бусдын олж хараагүй өнцгөөс харсан нь номыг алдарт хүргэж, дэлхийн 40 оронд найман сая хувь хэвлэгдсэн байна. Аливаа учир битүүлэг, тодорхойгүй, харанхуй асуудлын шалтгааныг олохдоо зөв асуултаа тавьж, судалж чадвал бид бодсоноос илүү дата мэдээллийг цуглуулах боломжтой хэмээсэн тэдний номыг зан төлөвийн эдийн засаг сонирхогчдыг уншиж үзэхийг санал болгоё. ### Гэмт хэргийн тоо яагаад буурах болов? АНУ-д 1990 онд сонин хэвлэлийн тэргүүн нүүр болгонд нэг л зүйлийн тухай бичиж байв. Энэ бол өсвөр насныхны гэмт хэргийн холбогдол өсч буй тухай асуудал юм. Шинжээчдийн өөдрөг тооцооллоор ирэх 10 жилд энэ төрлийн гэмт хэргийн тоо 15 хувиар өсөх магадлалтай бол муугаар бодвол хоёр дахин өсөх таамгийг гаргаад байв. Гэвч гайхалтай нь, таван жилийн дараа гэхэд гэмт хэргийн тоо өсөх бүү хэл 50 хувиар огцом буурч, сүүлийн 35 жилд тохиогоогүй бага үзүүлэлт бүртгэгджээ. Зөвхөн өсвөр насныхан гэлтгүй бусад төрлийн гэмт хэргийн үзүүлэлт багассан шалтгааныг шинжээчид тайлбарлахдаа тус улсын эдийн засаг хямралаас сэргэж, иргэдийн амьжиргаа сайжирсан, галт зэвсгийн хууль сайн хэрэгжсэн, хууль хяналтын байгууллагын үйл ажиллагаа чангарсантай холбоотой хэмээн магтан сайшааж байлаа. Энэ бүх шалтгаан үнэхээр төгс логиктой сонсогдож байгаа биз? Гэвч үнэндээ бодит шалтгаан огт өөр байв. АНУ-д 1970-аад оны үед эмэгтэйчүүд үр хөндүүлэх нь хуулиар хориотой байсан тул хүсээгүй жирэмслэлтээс төрсөн өнчин, тэнэмэл хүүхдүүд асар олноор нийгэмд өссөөр байсан аж. Ядуу, боловсролгүй, архи, хар тамхины хамааралтай эмэгтэйчүүдээс төрсөн хүүхдүүд тааруу орчинд өсч өндийснөөр гэмт хэрэгт холбогдох нь ийнхүү ихсэх болжээ. Ингээд 1973 онд АНУ-ын дээд шүүхээс үр хөндүүлэхийг албан ёсоор хуулийн дагуу зөвшөөрөх болсноор хүсээгүй жирэмслэлтээс гарсан өнчин, тэнэмэл хүүхдийн тоо буурах шалтгаан болсон байна. Энэхүү шийдвэрийн эерэг нөлөө 1990 оноос эхлэн бодитоор харагдах болсныг шинжээчид буруугаар тайлбарласны жишээ энэ юм. Орчин үед аливаа хувь хүн, баг хамт олон, байгууллага, төр засгийн шийдвэр гаргалтууд бидний бодож төсөөлдгөөс тэс өөр байдлаар гарах тохиолдол олон байдаг. Тэр бүхэнд бидний хүлээн авдаг дата мэдээлэл чухал нөлөө үзүүлдэг байна. Тиймээс аливаа шийдвэр гаргалтад юу нөлөөлдөг болох, дата мэдээллийг хэрхэн зөв, буруугаар ашиглаж болох, асуудлын шалтгааныг ойроос хайх бус олон талаас шүүн тунгааж, судлах хэрэгтэйг олон сонирхолтой кэйсээр өгүүлжээ. Энэхүү ном нь нийт зургаан бүлгээс бүрдэх бөгөөд бүлэг тус бүрт сонирхолтой кэйсүүдийг шигтгэн тайлбарласан юм. Тухайлбал, нэгдүгээр бүлгээс эхлэн Сургуулийн багш болон сумогийн тамирчин хоёрт адил төстэй зүйл юу байдаг бол, Бүх гэмт хэргүүд хаашаа алга болсон бэ, Хар тамхины наймаачин яагаад ээжтэйгээ амьдарсаар л байдаг вэ, Эцэг эхчүүд хүүхдүүддээ хэрхэн нөлөөлдөг бол, Үл хөдлөх хөрөнгийн агент таныг хуурсаар байгааг мэдэх үү? гэх асуултад хариулт өгнө. Ингээд харвал энэ ном юуны ч тухай бичсэн байж мэдэх юунд ч баригдаагүй “задгай” гэж хэлж болохоор юм. Гэхдээ зохиогчдын аливааг сониучирхаж, этгээд, тогтсон бус өнцгөөс харж, тайлбарлах гэж оролдсон өнгө, аяс нь номын хуудас бүрд шингээстэй байгааг олж мэдэх болно. Статистик, их өгөгдөл, мэдээлэл нь бүгд өнгөрсөнд болж дуусан, хуучирсан мэт боловч түүнийг боловсруулж чадвал бидний олж хараагүй олон шинэ, нуугдмал зүйлийг илрүүлэх боломжтойг энэхүү ном хэлж өгдөг. Эмч, хуульч, эдийн засагч гэх мэргэжилтнүүдийн таамаг, дүгнэлтүүд тэр бүр үнэн байдаггүй. Тэдний өөрсдийн сонирхолд нийцсэн судалгааны үр дүн, таамаглалыг дэвшүүлж, өөрсдийн мэдээлэлд ойр байдаг давуу талаа ашиглан олон нийтэд хүргэх дата мэдээлэл дээр хэрхэн “тоглолт” хийдгийг уншиж болно. Тиймээс хүн аливаа мэдээлэлд шүүлтүүртэй хандах, олон талаас нь судалж үзэх, эх сурвалжийг нягтлах зэрэг хуурамч мэдээнд автахгүй, тогтсон буруу ойлголттой удаан явж болохгүйг олон бодит жишээгээр тайлбарлажээ. Уншигч та энэхүү номыг уншсан бол дараагийн цуврал болох "Super Freakonomics", "Think Like a Freak", "When to Rob a Bank" номуудыг унших хүсэл төрсөн биз ээ. Мөн зохиолчид эдийн засгийн онолын төвөгтэй ойлголтуудыг тун сонирхолтой ажиглалт, жишээнүүдээр тайлбарладаг "Tell Me Something I Don't Know" подкастыг сонсохыг санал болгоё. Статистик, тоо баримт худал хэлдэггүй. Гэхдээ тухайн асуудлын үнэнийг бүрэн илэрхийлэх цогц баримт биш. Түүний хойно нуугдсан олон нууц бий.
https://unread.today/c/book-surakhad-suraltsakhui	Номын тухай	Ganzorig Dolingor	2019-12-24T00:00:00	12 сарын 24, 2019	"Сурахад суралцах нь" номын тухай	<div class="article-body"> <h2><!--?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?--> <span style="line-height: 30px; outline: none; border: none;">Шинжлэх ухаан, технологийн хурдтай хөгжил нь өнөөдөр биднээс илүү олон зүйл сурах, шинэ зүйлсэд хурдан дөртэй болох, асар их мэдээллээс хэрэгтэйгээ шүүрдэн авч, шингээн боловсруулж сурахыг шаардах болжээ. Өөрөөр хэлбэл сурахад суралцах нь цаг үеийн шаардлага болсон гэлтэй. Тэгвэл яг энэ сэдвийг хөндсөн нэгэн шинэ ном саяхан гарсан нь "Эмос" клубээс эрхлэн хэвлүүлсэн "Сурахад суралцах нь" юм. Өнөөдөр бид сурахуйн тухай сурах юм ихтэй энэ номыг тоймлон танилцуулъя.</span></h2><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">ЭМОС КЛУБИЙН ТУХАЙ</h3><p>"Эмос" нь 15 жилийн тэртээ гадаадад суралцаж байсан монгол залуус цахимаар холбогдон, эх нутагтаа байгаа оюутан залуус, дүү нартаа зориулж "Өөрийгөө хөгжүүлье" номыг хамтран гаргаснаар байгуулагдсан түүхтэй юм. Түүнээс хойш тус клубийнхэн "Мэргэжлээ зөв сонгоход тань", "Япон хөтөч", Инамори Казуогийн "Амжилтад хүрэх гал эрмэлзэл" (орчуулга), Мортимер Адлер нарын "Ном унших ном" (орчуулга) зэрэг номыг уншигчдын хүртээл болгожээ. Эдгээрийн заримыг бид урьд тоймлож байсныг та бүхэн санаж буй биз ээ.</p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://www.unread.today/files/43/c7ddbdb0093999c3138dac7a128632f4.png"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">НОМЫН ТУХАЙ</h3><p>Энэ ном бол хүний насан туршдаа хийдэг хамгийн гол, хамгийн чухал үйл болох сурахуйн тухай олон талаас нь хөндөн бичсэн хамтын бүтээл юм. Тус номд 20 орчим хүн сурахуйтай холбоотой өгүүлэл бичин хувь нэмэр оруулжээ. Тэдний зарим нь боловсролын чиглэлээр боловсрол эзэмшсэн, энэ салбарт ажиллаж туршлага хуримтлуулсан мэргэжилтнүүд бол зарим нь өөр салбарт ажилладаг хэдий ч байнга суралцаж өөрийгөө хөгжүүлж байдаг хүмүүс юм. Түүнчлэн Эмос клубтэй ойр байдаг Монголын нэрт эрдэмтэн мэргэд, гаднын судлаачид ч энэ номд гар бие оролцсоныг дурдалтай. Тухайлбал, Төрийн соёрхолт зохиолч Дарма Батбаяр гуайн "Эрдэмд нүд нээхүй" хэмээх өгүүллээр ном эхэлж байна. Төрийн соёрхолт, ардын багш Шаравын Чоймаа гуай мөн "Сурахад суралцахуйн тухай монголоороороо ухаж ухаарахад тус" гэсэн өгүүлэлдээ монголчууд эрдэм сурах үйлд хэрхэн хандаж ирснийг түүхийн улбаатай бичсэн нь тун ч мэдүүштэй хэрэг болжээ. Мөн шог зураач С.Цогтбаяр гуай Эмосын номд хамтардаг уламжлалаа дагасан байна.<br><br>Сурахуйн талаар багш, сургуулийн захирал, судлаач, бие даан суралцагчийн нүдээр буюу олон өнцгөөс харж бичсэн өгүүллүүд энэ номд хуралдсан нь нэн сонирхолтой. Жишээ нь "Сургуулийн соёл төлөвшүүлэх менежмент" сэдвээр Шинэ Монгол эрдмийн хүрээлэнгийн ерөнхийлөгч Ж.Галбадрах багш мэдлэг туршлагаа хуваалцсан байхад Trends.mn-ийн үүсгэн байгуулагч, нийтлэлч Болушка "Шинэ оюутанд: Хэзээ өөртөө 100 оноо өгөх вэ?" сэдвээр залуучуудад зөвлөгөө нийтлэл бичсэн байх.</p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://www.unread.today/files/43/a659da1f3d73ec9e9ca34d8be4dc94d9.png"></p><p>Онол, түүхийн үүднээс таниулахаас эхлээд сурах арга барилаа олох тухай, анхаарлаа төвлөрүүлэх тухай, тархины онцлогоо танин мэдэх тухай олон сэдвээр цаг хэмнэж, зам дөтлөх санаануудыг энэ номоос олж үзэж болно. Цаашлаад математикт суралцах, гадаад хэл сурах, мэдээллийн технологийн мэдлэгээ ахиулах тухай гээд зарим салбарт хэрхэн суралцах тухай бодит зөвлөгөөнүүдийг хуваалцжээ.<br><br>Энэ номд сурахуйн тухай бүх л санаа, бүх л мэдээллийг тусгах боломж байгаагүй нь мэдээж боловч сурахад суралцахаар эрэл хайгуул хийж яваа хэн боловч уг бүтээлээс өөрт хэрэг ямар нэг санаа сэдлийг гарцаагүй олж авах буй заа.</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">НОМЫН АГУУЛГА</h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://www.unread.today/files/43/7c45abbec94a746a5f259cf4e1e969d8.jpg"></p> </div>	Шинжлэх ухаан, технологийн хурдтай хөгжил нь өнөөдөр биднээс илүү олон зүйл сурах, шинэ зүйлсэд хурдан дөртэй болох, асар их мэдээллээс хэрэгтэйгээ шүүрдэн авч, шингээн боловсруулж сурахыг шаардах болжээ. Өөрөөр хэлбэл сурахад суралцах нь цаг үеийн шаардлага болсон гэлтэй. Тэгвэл яг энэ сэдвийг хөндсөн нэгэн шинэ ном саяхан гарсан нь "Эмос" клубээс эрхлэн хэвлүүлсэн "Сурахад суралцах нь" юм. Өнөөдөр бид сурахуйн тухай сурах юм ихтэй энэ номыг тоймлон танилцуулъя. ЭМОС КЛУБИЙН ТУХАЙ "Эмос" нь 15 жилийн тэртээ гадаадад суралцаж байсан монгол залуус цахимаар холбогдон, эх нутагтаа байгаа оюутан залуус, дүү нартаа зориулж "Өөрийгөө хөгжүүлье" номыг хамтран гаргаснаар байгуулагдсан түүхтэй юм. Түүнээс хойш тус клубийнхэн "Мэргэжлээ зөв сонгоход тань", "Япон хөтөч", Инамори Казуогийн "Амжилтад хүрэх гал эрмэлзэл" (орчуулга), Мортимер Адлер нарын "Ном унших ном" (орчуулга) зэрэг номыг уншигчдын хүртээл болгожээ. Эдгээрийн заримыг бид урьд тоймлож байсныг та бүхэн санаж буй биз ээ. НОМЫН ТУХАЙ Энэ ном бол хүний насан туршдаа хийдэг хамгийн гол, хамгийн чухал үйл болох сурахуйн тухай олон талаас нь хөндөн бичсэн хамтын бүтээл юм. Тус номд 20 орчим хүн сурахуйтай холбоотой өгүүлэл бичин хувь нэмэр оруулжээ. Тэдний зарим нь боловсролын чиглэлээр боловсрол эзэмшсэн, энэ салбарт ажиллаж туршлага хуримтлуулсан мэргэжилтнүүд бол зарим нь өөр салбарт ажилладаг хэдий ч байнга суралцаж өөрийгөө хөгжүүлж байдаг хүмүүс юм. Түүнчлэн Эмос клубтэй ойр байдаг Монголын нэрт эрдэмтэн мэргэд, гаднын судлаачид ч энэ номд гар бие оролцсоныг дурдалтай. Тухайлбал, Төрийн соёрхолт зохиолч Дарма Батбаяр гуайн "Эрдэмд нүд нээхүй" хэмээх өгүүллээр ном эхэлж байна. Төрийн соёрхолт, ардын багш Шаравын Чоймаа гуай мөн "Сурахад суралцахуйн тухай монголоороороо ухаж ухаарахад тус" гэсэн өгүүлэлдээ монголчууд эрдэм сурах үйлд хэрхэн хандаж ирснийг түүхийн улбаатай бичсэн нь тун ч мэдүүштэй хэрэг болжээ. Мөн шог зураач С.Цогтбаяр гуай Эмосын номд хамтардаг уламжлалаа дагасан байна. Сурахуйн талаар багш, сургуулийн захирал, судлаач, бие даан суралцагчийн нүдээр буюу олон өнцгөөс харж бичсэн өгүүллүүд энэ номд хуралдсан нь нэн сонирхолтой. Жишээ нь "Сургуулийн соёл төлөвшүүлэх менежмент" сэдвээр Шинэ Монгол эрдмийн хүрээлэнгийн ерөнхийлөгч Ж.Галбадрах багш мэдлэг туршлагаа хуваалцсан байхад Trends.mn-ийн үүсгэн байгуулагч, нийтлэлч Болушка "Шинэ оюутанд: Хэзээ өөртөө 100 оноо өгөх вэ?" сэдвээр залуучуудад зөвлөгөө нийтлэл бичсэн байх. Онол, түүхийн үүднээс таниулахаас эхлээд сурах арга барилаа олох тухай, анхаарлаа төвлөрүүлэх тухай, тархины онцлогоо танин мэдэх тухай олон сэдвээр цаг хэмнэж, зам дөтлөх санаануудыг энэ номоос олж үзэж болно. Цаашлаад математикт суралцах, гадаад хэл сурах, мэдээллийн технологийн мэдлэгээ ахиулах тухай гээд зарим салбарт хэрхэн суралцах тухай бодит зөвлөгөөнүүдийг хуваалцжээ. Энэ номд сурахуйн тухай бүх л санаа, бүх л мэдээллийг тусгах боломж байгаагүй нь мэдээж боловч сурахад суралцахаар эрэл хайгуул хийж яваа хэн боловч уг бүтээлээс өөрт хэрэг ямар нэг санаа сэдлийг гарцаагүй олж авах буй заа. НОМЫН АГУУЛГА	Шинжлэх ухаан, технологийн хурдтай хөгжил нь өнөөдөр биднээс илүү олон зүйл сурах, шинэ зүйлсэд хурдан дөртэй болох, асар их мэдээллээс хэрэгтэйгээ шүүрдэн авч, шингээн боловсруулж сурахыг шаардах болжээ. Өөрөөр хэлбэл сурахад суралцах нь цаг үеийн шаардлага болсон гэлтэй. Тэгвэл яг энэ сэдвийг хөндсөн нэгэн шинэ ном саяхан гарсан нь "Эмос" клубээс эрхлэн хэвлүүлсэн "Сурахад суралцах нь" юм. Өнөөдөр бид сурахуйн тухай сурах юм ихтэй энэ номыг тоймлон танилцуулъя. ### ЭМОС КЛУБИЙН ТУХАЙ "Эмос" нь 15 жилийн тэртээ гадаадад суралцаж байсан монгол залуус цахимаар холбогдон, эх нутагтаа байгаа оюутан залуус, дүү нартаа зориулж "Өөрийгөө хөгжүүлье" номыг хамтран гаргаснаар байгуулагдсан түүхтэй юм. Түүнээс хойш тус клубийнхэн "Мэргэжлээ зөв сонгоход тань", "Япон хөтөч", Инамори Казуогийн "Амжилтад хүрэх гал эрмэлзэл" (орчуулга), Мортимер Адлер нарын "Ном унших ном" (орчуулга) зэрэг номыг уншигчдын хүртээл болгожээ. Эдгээрийн заримыг бид урьд тоймлож байсныг та бүхэн санаж буй биз ээ. ### НОМЫН ТУХАЙ Энэ ном бол хүний насан туршдаа хийдэг хамгийн гол, хамгийн чухал үйл болох сурахуйн тухай олон талаас нь хөндөн бичсэн хамтын бүтээл юм. Тус номд 20 орчим хүн сурахуйтай холбоотой өгүүлэл бичин хувь нэмэр оруулжээ. Тэдний зарим нь боловсролын чиглэлээр боловсрол эзэмшсэн, энэ салбарт ажиллаж туршлага хуримтлуулсан мэргэжилтнүүд бол зарим нь өөр салбарт ажилладаг хэдий ч байнга суралцаж өөрийгөө хөгжүүлж байдаг хүмүүс юм. Түүнчлэн Эмос клубтэй ойр байдаг Монголын нэрт эрдэмтэн мэргэд, гаднын судлаачид ч энэ номд гар бие оролцсоныг дурдалтай. Тухайлбал, Төрийн соёрхолт зохиолч Дарма Батбаяр гуайн "Эрдэмд нүд нээхүй" хэмээх өгүүллээр ном эхэлж байна. Төрийн соёрхолт, ардын багш Шаравын Чоймаа гуай мөн "Сурахад суралцахуйн тухай монголоороороо ухаж ухаарахад тус" гэсэн өгүүлэлдээ монголчууд эрдэм сурах үйлд хэрхэн хандаж ирснийг түүхийн улбаатай бичсэн нь тун ч мэдүүштэй хэрэг болжээ. Мөн шог зураач С.Цогтбаяр гуай Эмосын номд хамтардаг уламжлалаа дагасан байна. Сурахуйн талаар багш, сургуулийн захирал, судлаач, бие даан суралцагчийн нүдээр буюу олон өнцгөөс харж бичсэн өгүүллүүд энэ номд хуралдсан нь нэн сонирхолтой. Жишээ нь "Сургуулийн соёл төлөвшүүлэх менежмент" сэдвээр Шинэ Монгол эрдмийн хүрээлэнгийн ерөнхийлөгч Ж.Галбадрах багш мэдлэг туршлагаа хуваалцсан байхад Trends.mn-ийн үүсгэн байгуулагч, нийтлэлч Болушка "Шинэ оюутанд: Хэзээ өөртөө 100 оноо өгөх вэ?" сэдвээр залуучуудад зөвлөгөө нийтлэл бичсэн байх. Онол, түүхийн үүднээс таниулахаас эхлээд сурах арга барилаа олох тухай, анхаарлаа төвлөрүүлэх тухай, тархины онцлогоо танин мэдэх тухай олон сэдвээр цаг хэмнэж, зам дөтлөх санаануудыг энэ номоос олж үзэж болно. Цаашлаад математикт суралцах, гадаад хэл сурах, мэдээллийн технологийн мэдлэгээ ахиулах тухай гээд зарим салбарт хэрхэн суралцах тухай бодит зөвлөгөөнүүдийг хуваалцжээ. Энэ номд сурахуйн тухай бүх л санаа, бүх л мэдээллийг тусгах боломж байгаагүй нь мэдээж боловч сурахад суралцахаар эрэл хайгуул хийж яваа хэн боловч уг бүтээлээс өөрт хэрэг ямар нэг санаа сэдлийг гарцаагүй олж авах буй заа. ### НОМЫН АГУУЛГА
https://unread.today/c/techworm-organizations-work-covid	Techworm	Ganzorig Dolingor	2021-01-21T00:00:00	1 сарын 21, 2021	Цар тахлын үед салбар салбарын байгууллагууд хэрхэн ажиллаж, ямар технологи ашиглаж байгаа вэ?	<div class="article-body"> <p>Ковид-19 цахим шилжилтийг асар түргэсгэв. Салбар салбарын байгууллагууд технологийг үр дүнтэй ашиглан, ажил үйлчилгээгээ цахим суурьтай буюу цахимтай хослуулахын давуу талыг ойлгож байна. Энэ удаагийн "Techworm" буландаа бид хөл хорио тогтсон, хязгаарлалт ихтэй ийм үед салбар салбарын байгууллагууд хэрхэн ажиллаж, ямар технологи ашиглаж байгааг сурвалжиллаа.</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">БҮГД НАЙРАМДАХЧУУДЫН ОЛОН УЛСЫН ХҮРЭЭЛЭН (IRI MONGOLIA)</h3><p></p><p><i>Олон улсын байгууллагуудын төлөөлөл болгож бид Бүгд найрамдахчуудын олон улсын хүрээлэнтэй холбогдож мэдээлэл авлаа.</i></p><p><br></p><p>Тус байгууллага үйл ажиллагаандаа Microsoft-ийн бүх програмыг ашигладаг. Sharepoint дээр бүх ажлын файлаа хадгалж, хаанаас ч нэвтрэх бололцоотой болгосон, харин дотоод харилцаа, уулзалт, хурал, календариа Microsoft Teams дээр төвлөрүүлдэг байна. Хувийнхаа файлыг бол ажилтнууд нь OneDrive дээр бөөгнүүлдэг гэлээ. </p><p>Вашингтон дахь төв оффисоос нь бүх улс дахь салбаруудаа 100 хувь зайнаас ажиллуулах шийдвэр гаргажээ. Энэ шийдвэр нь өнгөрсөн жилийн хавар гарсан гэхээр эдний оффис олон сар зайнаас ажиллаж байгаа гэсэн үг. Хэрвээ оффистоо очих бол, биечилсэн үйл ажиллагаа зохиох бол төв оффисоосоо зөвшөөрөл авах ёстой аж. Ажилтнууд нь бүгд оффисоосоо компьютер, шаардлагатай хэрэгслүүдээ авч явсан бөгөөд гэрийн нөхцөлд интернэт ашиглах, утсаар ярих хэрэгцээ их байгааг бодолцон байгууллагаас бага хэмжээний нэмэгдэл олгож буй аж. Төв оффисын зүгээс хуралгүй өдөр гаргах, төрөл бүрийн сургалтыг цахимаар зохион байгуулах зэргээр ажилтнуудаа дэмжиж буй гэнэ. </p><p>Дандаа зайнаас ажиллахаар хэтэрхий их цахим уулзалт, хурал хийх гээд байдаг, тиймээс ажлаа сайн төлөвлөх, ажил ба гэрийн заагийг сайн гаргах хэрэгтэйг тэд онцолсон юм. Мөн амьд харилцаа их дутагддаг учир үе үе цахимаар цуглан нэгнийхээ төрсөн өдрийн тэмдэглэх, чөлөөт уулзалт зохиох зэргээр амьд харилцаа үүсгэхийг зорьж байгаа гэнэ. </p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/43/eafbbeec4bd786f88a24647b7094766d.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">ХАВДАР СУДЛАЛЫН ҮНДЭСНИЙ ТӨВ</h3><p></p><p><i>Эмнэлгүүдийн төлөөлөл болгож бид ХСҮТ-тэй холбогдлоо.</i></p><p><br></p><p>ХСҮТ-ийнхэн үйл ажиллагаагаа шат дараатайгаар цахимд шилжүүлээд явж байгаа аж. Хөл хориотой холбоотойгоор иргэд урьдчилж цаг авах нь ихэссэн учир <a href="http://Ecancer.mn" target="_blank">Ecancer.mn</a> сайтаар үзлэгийн цаг цахимаар урьдчилж авах боломж бүрдүүлжээ. Энэ нь нэн ялангуяа орон нутгаас ирж үзүүлэх хүмүүст чухал хэрэгтэй байдаг. Эхлээд цаг авчихаад тэр хоорондоо зарим шаардлагатай баримтаа бүрдүүлэх боломжтой гэнэ.</p><p>Мөн нэг онцлууштай цахим үйлчилгээ бол E-card буюу цахим өвчний түүх. ХСҮТ-д үзүүлсний дараа тухайн хүн цахим карт нээлгэх боломжтой. Ингэснээр өвчний түүхээ цахимд үүсгэж, хаанаас ч харах боломжтой болж байна гэсэн үг. Энэ ажлыг тэд 2020 онд эхлүүлжээ. Эмч нарын хувьд цахимаар хяналтын шатанд буй өвчтөнүүддээ зөвлөгөө өгч дадсан байна. Хавдар нь байнга хяналтад байх ёстой өвчин. Мөн сошиал медиа хуудсаар ирүүлсэн асуултуудад ээлжлэн хариу өгч буй аж. Тус эмнэлгийн эмч нар бэлэн байдлын багуудад хуваагдан хуваарийн дагуу эмнэлэг дээр ээлжээр ажиллаж буй. 2020 онд дотоод хурал, зөвлөгөөнөө голцуу цахимаар хийсэн талаараа мөн хуваалцсан юм. </p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/43/4d79b0a944b110f4c443c9169df06b55.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">МЭРГЭЖЛИЙН СУРГАЛТ ҮЙЛДВЭРЛЭЛИЙН ТӨВ</h3><p></p><p><i>Боловсролын байгууллагуудын төлөөлөл болгон бид Дундговь аймаг дахь Мэргэжлийн сургалт үйлдвэрлэлийн төвтэй холбогдож мэдээлэл авлаа.</i></p><p><br></p><p>Тус мэргэжлийн сургалт үйлдвэрлэлийн төв 15-18 насныхан болон насанд хүрэгчдэд ерөнхий эрдмийн болон мэргэжлийн хичээлүүд орж төгсгөдөг. Барилгын засал чимэглэл, цахилгаанчин, авто засвар гэх мэт олон ангитай. Багш нарын хувьд фэйсбүүк дэх анги ангийн группт бүгд ороод Powerpoint, PDF болон видеогоор бэлтгэсэн хичээлүүдээ байршуулдаг байна. Үүнийг сурагч оюутнууд нь үзээд хийсэн даалгавар, ажлаа групптээ оруулаад явдаг. Танхимд хичээллэхгүй болохоор сум руугаа явсан оюутнууд олон байгаа, интернэтийн хурд нь янз бүр тул даалгавраа мэдүүлэх хугацааны хувьд янз бүр аж. </p><p>Багш нар нь цахимаар хичээллэх амаргүй байгааг онцолсон. Хичээлээ бэлтгэж байршуулна, ирсэн даалгаврыг тэмдэглэж авна, мөн оюутнуудын цахимаар асуух асуултуудад хариу өгнө. Хичээл нэгдүгээр сарын 26-наас дахин орно, ямар байдлаар хичээллэхийг одоогоор шийдээгүй байгаа гэв.<br><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/43/645be53a40c1bf587c9424ba9febb5f3.png"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">E-MART ИХ ДЭЛГҮҮР</h3><p></p><p><i>Хөл хорионы үеэр онлайн худалдаа нь амин чухал үйлчилгээнүүдийн нэг болсон. Энэ салбарын бизнесийн төлөөлөл болгон бид E-Mart их дэлгүүртэй холбогдлоо.</i></p><p><br></p><p>E-Mart дэлгүүр Emartmall.mn сайтаараа онлайн худалдаа хийгээд нэг жил болж буй. Хөл хорионы үеэр онлайн худалдааны ачаалал нь тав дахин нэмэгдсэн гэнэ. Тус дэлгүүр "Делко" хүргэлтийн компанитай аравдугаар сараас хамтран ажиллах болжээ. Мөн дотоодын хүргэлтийн хүн хүчээ найм дахин нэмэгдүүлсэн аж. Хөл хорионы үеэр төв оффисынх нь ажлын 50 хувь онлайнаар явагдсан бөгөөд O2O буюу "online to offline" олон улсын шийдлийг үйл ажиллагаандаа нэвтрүүлснээ дурдсан. Энэ нь онлайн ба биет үйлчилгээг хослуулсан олон улсын аргачлал юм. Тэд Хан-Уул дахь дэлгүүртээ ашиглаж байсан энэ шийдлийг хөл хорио тогтоосноос ердөө нэг долоо хоногийн дотор Чингисийн салбартаа нэвтрүүлж, хүргэлтээ хоёр цэгт суурилж явуулах болжээ. Хөл хорио гэнэт тогтож бүх л хүргэлттэй бизнесүүд ачаалалд дарагдахад тэд маш хурдтайгаар дата анализ хийж, удирдлагын түвшинд хурдтай хөдлөн, нөөцөө богино хугацаанд нэмэгдүүлсний хүчинд гурван долоо хоногийн дотор эргээд 24 цагт хүргэдэг хэвийн горимдоо шилжсэн байна. Тус их дэлгүүр 2021 ондоо онлайн худалдаагаа бие даасан аппликэйшнтэй болгохыг зорьж байгаа аж.</p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/43/3c817d0faf6a5b32200aae348365b163.jpeg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">ШҮҮХ</h3><p></p><p><i>Сүхбаатар, Чингэлтэй дүүргийн анхан шатны шүүхийн тамгын газраас мэдээлэл авав.</i></p><p><br></p><p>Шүүхийн хувьд нэхэмжлэх хүлээн авахдаа заавал баталгаат шуудангаар хүлээн авч, халдваргүйжүүлсний дараа хуваарилж байгаа аж. Хэрэг хянах, шийдвэрлэхтэй холбоотой үйл явцыг үргэлжлүүлэхдээ нэхэмжлэгч, хариуцагч талуудад имэйл нээн өгч, тайлбар авах гэх мэтээр зохицуулж байгаа гэнэ. Шүүх хуралдааныг явуулахдаа талуудын болон шүүгчийн саналыг харгалзан цахимаар юм уу биеэр хуралдахыг шийдэж буй. Цахимаар хурал хийхдээ Zoom апп-ийг ашигладаг. Ингээд шүүхийн шийдвэр гарсан тохиолдолд талуудад баталгаат шуудангаар хүргүүлдэг байна. Хэргийн явцад талууд биечлэн хэрэг материалтай танилцах хүсэлт тавих үед хурлын заалыг бэлтгэн, ариутгал халдваргүйжүүлэлт хийн ирүүлж байгаа гэлээ. Хэрэглэгчид Цахим шүүх хуралдаан аппликэйшнээр мэдээлэл авах боломжтой. </p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/43/42314228b36aa62bdd5f13011ca774f7.jpg"></p> </div>	Ковид-19 цахим шилжилтийг асар түргэсгэв. Салбар салбарын байгууллагууд технологийг үр дүнтэй ашиглан, ажил үйлчилгээгээ цахим суурьтай буюу цахимтай хослуулахын давуу талыг ойлгож байна. Энэ удаагийн "Techworm" буландаа бид хөл хорио тогтсон, хязгаарлалт ихтэй ийм үед салбар салбарын байгууллагууд хэрхэн ажиллаж, ямар технологи ашиглаж байгааг сурвалжиллаа. БҮГД НАЙРАМДАХЧУУДЫН ОЛОН УЛСЫН ХҮРЭЭЛЭН (IRI MONGOLIA) Олон улсын байгууллагуудын төлөөлөл болгож бид Бүгд найрамдахчуудын олон улсын хүрээлэнтэй холбогдож мэдээлэл авлаа. Тус байгууллага үйл ажиллагаандаа Microsoft-ийн бүх програмыг ашигладаг. Sharepoint дээр бүх ажлын файлаа хадгалж, хаанаас ч нэвтрэх бололцоотой болгосон, харин дотоод харилцаа, уулзалт, хурал, календариа Microsoft Teams дээр төвлөрүүлдэг байна. Хувийнхаа файлыг бол ажилтнууд нь OneDrive дээр бөөгнүүлдэг гэлээ. Вашингтон дахь төв оффисоос нь бүх улс дахь салбаруудаа 100 хувь зайнаас ажиллуулах шийдвэр гаргажээ. Энэ шийдвэр нь өнгөрсөн жилийн хавар гарсан гэхээр эдний оффис олон сар зайнаас ажиллаж байгаа гэсэн үг. Хэрвээ оффистоо очих бол, биечилсэн үйл ажиллагаа зохиох бол төв оффисоосоо зөвшөөрөл авах ёстой аж. Ажилтнууд нь бүгд оффисоосоо компьютер, шаардлагатай хэрэгслүүдээ авч явсан бөгөөд гэрийн нөхцөлд интернэт ашиглах, утсаар ярих хэрэгцээ их байгааг бодолцон байгууллагаас бага хэмжээний нэмэгдэл олгож буй аж. Төв оффисын зүгээс хуралгүй өдөр гаргах, төрөл бүрийн сургалтыг цахимаар зохион байгуулах зэргээр ажилтнуудаа дэмжиж буй гэнэ. Дандаа зайнаас ажиллахаар хэтэрхий их цахим уулзалт, хурал хийх гээд байдаг, тиймээс ажлаа сайн төлөвлөх, ажил ба гэрийн заагийг сайн гаргах хэрэгтэйг тэд онцолсон юм. Мөн амьд харилцаа их дутагддаг учир үе үе цахимаар цуглан нэгнийхээ төрсөн өдрийн тэмдэглэх, чөлөөт уулзалт зохиох зэргээр амьд харилцаа үүсгэхийг зорьж байгаа гэнэ. ХАВДАР СУДЛАЛЫН ҮНДЭСНИЙ ТӨВ Эмнэлгүүдийн төлөөлөл болгож бид ХСҮТ-тэй холбогдлоо. ХСҮТ-ийнхэн үйл ажиллагаагаа шат дараатайгаар цахимд шилжүүлээд явж байгаа аж. Хөл хориотой холбоотойгоор иргэд урьдчилж цаг авах нь ихэссэн учир Ecancer.mn сайтаар үзлэгийн цаг цахимаар урьдчилж авах боломж бүрдүүлжээ. Энэ нь нэн ялангуяа орон нутгаас ирж үзүүлэх хүмүүст чухал хэрэгтэй байдаг. Эхлээд цаг авчихаад тэр хоорондоо зарим шаардлагатай баримтаа бүрдүүлэх боломжтой гэнэ. Мөн нэг онцлууштай цахим үйлчилгээ бол E-card буюу цахим өвчний түүх. ХСҮТ-д үзүүлсний дараа тухайн хүн цахим карт нээлгэх боломжтой. Ингэснээр өвчний түүхээ цахимд үүсгэж, хаанаас ч харах боломжтой болж байна гэсэн үг. Энэ ажлыг тэд 2020 онд эхлүүлжээ. Эмч нарын хувьд цахимаар хяналтын шатанд буй өвчтөнүүддээ зөвлөгөө өгч дадсан байна. Хавдар нь байнга хяналтад байх ёстой өвчин. Мөн сошиал медиа хуудсаар ирүүлсэн асуултуудад ээлжлэн хариу өгч буй аж. Тус эмнэлгийн эмч нар бэлэн байдлын багуудад хуваагдан хуваарийн дагуу эмнэлэг дээр ээлжээр ажиллаж буй. 2020 онд дотоод хурал, зөвлөгөөнөө голцуу цахимаар хийсэн талаараа мөн хуваалцсан юм. МЭРГЭЖЛИЙН СУРГАЛТ ҮЙЛДВЭРЛЭЛИЙН ТӨВ Боловсролын байгууллагуудын төлөөлөл болгон бид Дундговь аймаг дахь Мэргэжлийн сургалт үйлдвэрлэлийн төвтэй холбогдож мэдээлэл авлаа. Тус мэргэжлийн сургалт үйлдвэрлэлийн төв 15-18 насныхан болон насанд хүрэгчдэд ерөнхий эрдмийн болон мэргэжлийн хичээлүүд орж төгсгөдөг. Барилгын засал чимэглэл, цахилгаанчин, авто засвар гэх мэт олон ангитай. Багш нарын хувьд фэйсбүүк дэх анги ангийн группт бүгд ороод Powerpoint, PDF болон видеогоор бэлтгэсэн хичээлүүдээ байршуулдаг байна. Үүнийг сурагч оюутнууд нь үзээд хийсэн даалгавар, ажлаа групптээ оруулаад явдаг. Танхимд хичээллэхгүй болохоор сум руугаа явсан оюутнууд олон байгаа, интернэтийн хурд нь янз бүр тул даалгавраа мэдүүлэх хугацааны хувьд янз бүр аж. Багш нар нь цахимаар хичээллэх амаргүй байгааг онцолсон. Хичээлээ бэлтгэж байршуулна, ирсэн даалгаврыг тэмдэглэж авна, мөн оюутнуудын цахимаар асуух асуултуудад хариу өгнө. Хичээл нэгдүгээр сарын 26-наас дахин орно, ямар байдлаар хичээллэхийг одоогоор шийдээгүй байгаа гэв. E-MART ИХ ДЭЛГҮҮР Хөл хорионы үеэр онлайн худалдаа нь амин чухал үйлчилгээнүүдийн нэг болсон. Энэ салбарын бизнесийн төлөөлөл болгон бид E-Mart их дэлгүүртэй холбогдлоо. E-Mart дэлгүүр Emartmall.mn сайтаараа онлайн худалдаа хийгээд нэг жил болж буй. Хөл хорионы үеэр онлайн худалдааны ачаалал нь тав дахин нэмэгдсэн гэнэ. Тус дэлгүүр "Делко" хүргэлтийн компанитай аравдугаар сараас хамтран ажиллах болжээ. Мөн дотоодын хүргэлтийн хүн хүчээ найм дахин нэмэгдүүлсэн аж. Хөл хорионы үеэр төв оффисынх нь ажлын 50 хувь онлайнаар явагдсан бөгөөд O2O буюу "online to offline" олон улсын шийдлийг үйл ажиллагаандаа нэвтрүүлснээ дурдсан. Энэ нь онлайн ба биет үйлчилгээг хослуулсан олон улсын аргачлал юм. Тэд Хан-Уул дахь дэлгүүртээ ашиглаж байсан энэ шийдлийг хөл хорио тогтоосноос ердөө нэг долоо хоногийн дотор Чингисийн салбартаа нэвтрүүлж, хүргэлтээ хоёр цэгт суурилж явуулах болжээ. Хөл хорио гэнэт тогтож бүх л хүргэлттэй бизнесүүд ачаалалд дарагдахад тэд маш хурдтайгаар дата анализ хийж, удирдлагын түвшинд хурдтай хөдлөн, нөөцөө богино хугацаанд нэмэгдүүлсний хүчинд гурван долоо хоногийн дотор эргээд 24 цагт хүргэдэг хэвийн горимдоо шилжсэн байна. Тус их дэлгүүр 2021 ондоо онлайн худалдаагаа бие даасан аппликэйшнтэй болгохыг зорьж байгаа аж. ШҮҮХ Сүхбаатар, Чингэлтэй дүүргийн анхан шатны шүүхийн тамгын газраас мэдээлэл авав. Шүүхийн хувьд нэхэмжлэх хүлээн авахдаа заавал баталгаат шуудангаар хүлээн авч, халдваргүйжүүлсний дараа хуваарилж байгаа аж. Хэрэг хянах, шийдвэрлэхтэй холбоотой үйл явцыг үргэлжлүүлэхдээ нэхэмжлэгч, хариуцагч талуудад имэйл нээн өгч, тайлбар авах гэх мэтээр зохицуулж байгаа гэнэ. Шүүх хуралдааныг явуулахдаа талуудын болон шүүгчийн саналыг харгалзан цахимаар юм уу биеэр хуралдахыг шийдэж буй. Цахимаар хурал хийхдээ Zoom апп-ийг ашигладаг. Ингээд шүүхийн шийдвэр гарсан тохиолдолд талуудад баталгаат шуудангаар хүргүүлдэг байна. Хэргийн явцад талууд биечлэн хэрэг материалтай танилцах хүсэлт тавих үед хурлын заалыг бэлтгэн, ариутгал халдваргүйжүүлэлт хийн ирүүлж байгаа гэлээ. Хэрэглэгчид Цахим шүүх хуралдаан аппликэйшнээр мэдээлэл авах боломжтой.	Ковид-19 цахим шилжилтийг асар түргэсгэв. Салбар салбарын байгууллагууд технологийг үр дүнтэй ашиглан, ажил үйлчилгээгээ цахим суурьтай буюу цахимтай хослуулахын давуу талыг ойлгож байна. Энэ удаагийн "Techworm" буландаа бид хөл хорио тогтсон, хязгаарлалт ихтэй ийм үед салбар салбарын байгууллагууд хэрхэн ажиллаж, ямар технологи ашиглаж байгааг сурвалжиллаа. ### БҮГД НАЙРАМДАХЧУУДЫН ОЛОН УЛСЫН ХҮРЭЭЛЭН (IRI MONGOLIA) Олон улсын байгууллагуудын төлөөлөл болгож бид Бүгд найрамдахчуудын олон улсын хүрээлэнтэй холбогдож мэдээлэл авлаа. Тус байгууллага үйл ажиллагаандаа Microsoft-ийн бүх програмыг ашигладаг. Sharepoint дээр бүх ажлын файлаа хадгалж, хаанаас ч нэвтрэх бололцоотой болгосон, харин дотоод харилцаа, уулзалт, хурал, календариа Microsoft Teams дээр төвлөрүүлдэг байна. Хувийнхаа файлыг бол ажилтнууд нь OneDrive дээр бөөгнүүлдэг гэлээ. Вашингтон дахь төв оффисоос нь бүх улс дахь салбаруудаа 100 хувь зайнаас ажиллуулах шийдвэр гаргажээ. Энэ шийдвэр нь өнгөрсөн жилийн хавар гарсан гэхээр эдний оффис олон сар зайнаас ажиллаж байгаа гэсэн үг. Хэрвээ оффистоо очих бол, биечилсэн үйл ажиллагаа зохиох бол төв оффисоосоо зөвшөөрөл авах ёстой аж. Ажилтнууд нь бүгд оффисоосоо компьютер, шаардлагатай хэрэгслүүдээ авч явсан бөгөөд гэрийн нөхцөлд интернэт ашиглах, утсаар ярих хэрэгцээ их байгааг бодолцон байгууллагаас бага хэмжээний нэмэгдэл олгож буй аж. Төв оффисын зүгээс хуралгүй өдөр гаргах, төрөл бүрийн сургалтыг цахимаар зохион байгуулах зэргээр ажилтнуудаа дэмжиж буй гэнэ. Дандаа зайнаас ажиллахаар хэтэрхий их цахим уулзалт, хурал хийх гээд байдаг, тиймээс ажлаа сайн төлөвлөх, ажил ба гэрийн заагийг сайн гаргах хэрэгтэйг тэд онцолсон юм. Мөн амьд харилцаа их дутагддаг учир үе үе цахимаар цуглан нэгнийхээ төрсөн өдрийн тэмдэглэх, чөлөөт уулзалт зохиох зэргээр амьд харилцаа үүсгэхийг зорьж байгаа гэнэ. ### ХАВДАР СУДЛАЛЫН ҮНДЭСНИЙ ТӨВ Эмнэлгүүдийн төлөөлөл болгож бид ХСҮТ-тэй холбогдлоо. ХСҮТ-ийнхэн үйл ажиллагаагаа шат дараатайгаар цахимд шилжүүлээд явж байгаа аж. Хөл хориотой холбоотойгоор иргэд урьдчилж цаг авах нь ихэссэн учир Ecancer.mn сайтаар үзлэгийн цаг цахимаар урьдчилж авах боломж бүрдүүлжээ. Энэ нь нэн ялангуяа орон нутгаас ирж үзүүлэх хүмүүст чухал хэрэгтэй байдаг. Эхлээд цаг авчихаад тэр хоорондоо зарим шаардлагатай баримтаа бүрдүүлэх боломжтой гэнэ. Мөн нэг онцлууштай цахим үйлчилгээ бол E-card буюу цахим өвчний түүх. ХСҮТ-д үзүүлсний дараа тухайн хүн цахим карт нээлгэх боломжтой. Ингэснээр өвчний түүхээ цахимд үүсгэж, хаанаас ч харах боломжтой болж байна гэсэн үг. Энэ ажлыг тэд 2020 онд эхлүүлжээ. Эмч нарын хувьд цахимаар хяналтын шатанд буй өвчтөнүүддээ зөвлөгөө өгч дадсан байна. Хавдар нь байнга хяналтад байх ёстой өвчин. Мөн сошиал медиа хуудсаар ирүүлсэн асуултуудад ээлжлэн хариу өгч буй аж. Тус эмнэлгийн эмч нар бэлэн байдлын багуудад хуваагдан хуваарийн дагуу эмнэлэг дээр ээлжээр ажиллаж буй. 2020 онд дотоод хурал, зөвлөгөөнөө голцуу цахимаар хийсэн талаараа мөн хуваалцсан юм. ### МЭРГЭЖЛИЙН СУРГАЛТ ҮЙЛДВЭРЛЭЛИЙН ТӨВ Боловсролын байгууллагуудын төлөөлөл болгон бид Дундговь аймаг дахь Мэргэжлийн сургалт үйлдвэрлэлийн төвтэй холбогдож мэдээлэл авлаа. Тус мэргэжлийн сургалт үйлдвэрлэлийн төв 15-18 насныхан болон насанд хүрэгчдэд ерөнхий эрдмийн болон мэргэжлийн хичээлүүд орж төгсгөдөг. Барилгын засал чимэглэл, цахилгаанчин, авто засвар гэх мэт олон ангитай. Багш нарын хувьд фэйсбүүк дэх анги ангийн группт бүгд ороод Powerpoint, PDF болон видеогоор бэлтгэсэн хичээлүүдээ байршуулдаг байна. Үүнийг сурагч оюутнууд нь үзээд хийсэн даалгавар, ажлаа групптээ оруулаад явдаг. Танхимд хичээллэхгүй болохоор сум руугаа явсан оюутнууд олон байгаа, интернэтийн хурд нь янз бүр тул даалгавраа мэдүүлэх хугацааны хувьд янз бүр аж. Багш нар нь цахимаар хичээллэх амаргүй байгааг онцолсон. Хичээлээ бэлтгэж байршуулна, ирсэн даалгаврыг тэмдэглэж авна, мөн оюутнуудын цахимаар асуух асуултуудад хариу өгнө. Хичээл нэгдүгээр сарын 26-наас дахин орно, ямар байдлаар хичээллэхийг одоогоор шийдээгүй байгаа гэв. ### E-MART ИХ ДЭЛГҮҮР Хөл хорионы үеэр онлайн худалдаа нь амин чухал үйлчилгээнүүдийн нэг болсон. Энэ салбарын бизнесийн төлөөлөл болгон бид E-Mart их дэлгүүртэй холбогдлоо. E-Mart дэлгүүр Emartmall.mn сайтаараа онлайн худалдаа хийгээд нэг жил болж буй. Хөл хорионы үеэр онлайн худалдааны ачаалал нь тав дахин нэмэгдсэн гэнэ. Тус дэлгүүр "Делко" хүргэлтийн компанитай аравдугаар сараас хамтран ажиллах болжээ. Мөн дотоодын хүргэлтийн хүн хүчээ найм дахин нэмэгдүүлсэн аж. Хөл хорионы үеэр төв оффисынх нь ажлын 50 хувь онлайнаар явагдсан бөгөөд O2O буюу "online to offline" олон улсын шийдлийг үйл ажиллагаандаа нэвтрүүлснээ дурдсан. Энэ нь онлайн ба биет үйлчилгээг хослуулсан олон улсын аргачлал юм. Тэд Хан-Уул дахь дэлгүүртээ ашиглаж байсан энэ шийдлийг хөл хорио тогтоосноос ердөө нэг долоо хоногийн дотор Чингисийн салбартаа нэвтрүүлж, хүргэлтээ хоёр цэгт суурилж явуулах болжээ. Хөл хорио гэнэт тогтож бүх л хүргэлттэй бизнесүүд ачаалалд дарагдахад тэд маш хурдтайгаар дата анализ хийж, удирдлагын түвшинд хурдтай хөдлөн, нөөцөө богино хугацаанд нэмэгдүүлсний хүчинд гурван долоо хоногийн дотор эргээд 24 цагт хүргэдэг хэвийн горимдоо шилжсэн байна. Тус их дэлгүүр 2021 ондоо онлайн худалдаагаа бие даасан аппликэйшнтэй болгохыг зорьж байгаа аж. ### ШҮҮХ Сүхбаатар, Чингэлтэй дүүргийн анхан шатны шүүхийн тамгын газраас мэдээлэл авав. Шүүхийн хувьд нэхэмжлэх хүлээн авахдаа заавал баталгаат шуудангаар хүлээн авч, халдваргүйжүүлсний дараа хуваарилж байгаа аж. Хэрэг хянах, шийдвэрлэхтэй холбоотой үйл явцыг үргэлжлүүлэхдээ нэхэмжлэгч, хариуцагч талуудад имэйл нээн өгч, тайлбар авах гэх мэтээр зохицуулж байгаа гэнэ. Шүүх хуралдааныг явуулахдаа талуудын болон шүүгчийн саналыг харгалзан цахимаар юм уу биеэр хуралдахыг шийдэж буй. Цахимаар хурал хийхдээ Zoom апп-ийг ашигладаг. Ингээд шүүхийн шийдвэр гарсан тохиолдолд талуудад баталгаат шуудангаар хүргүүлдэг байна. Хэргийн явцад талууд биечлэн хэрэг материалтай танилцах хүсэлт тавих үед хурлын заалыг бэлтгэн, ариутгал халдваргүйжүүлэлт хийн ирүүлж байгаа гэлээ. Хэрэглэгчид Цахим шүүх хуралдаан аппликэйшнээр мэдээлэл авах боломжтой.
https://unread.today/c/techworm-chrome-extensions	Techworm	Ganzorig Dolingor	2021-01-26T00:00:00	1 сарын 26, 2021	Ажил хөнгөвчилж бүтээмж нэмэх долоон вэб нэмэлт	<div class="article-body"> <h2>Интернэтэд буюу вэб браузер дээр ажиллаж байхад олон үйлдлээр хийх ажлыг ганц хоёрхон товч дараад гүйцэтгэчихдэг функц бол "Extension" буюу вэбийн нэмэлтүүд билээ. Вэб хуудасны нэр харагдах "Address bar"-ийн баруун талд харагддаг эдгээр нэмэлтээс бид таны өмнө нь мэддэг байсан ч болоосой гэж хүсэх долоон нэмэлтийг өнөөдөр танилцуулъя.</h2><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">MERCURY READER</h3><p>Бид цахим орчинд олон вэбээс төрөл бүрийн мэдээлэл уншдаг шүү дээ. Вэб болгон өөрийн форматтай. Зарим нь уншихад амар, зарим нь хэцүү. Тэгвэл "Mercury Reader" тухайн нийтлэлийг элдэв реклам, баннер, саад болох зүйлсээс салган тун цэвэрхэн, ойлгомжтой форматаар унших боломжийг олгодог. Цэвэрхэн форматаа нээсний дараа текстийг том жижиг болгох, фонтыг өөрчлөх, дэвсгэр өнгийг өөрчлөх боломжтой нь догь. Мөн нийтлэлийг шууд Kindle рүүгээ шидэж болдог юм билээ. Хэдий миний Kindle дээр ажиллахгүй байсан ч энэ нэмэлтийг заавал туршаарай гэж зөвлөе. <br><br><a href="https://chrome.google.com/webstore/detail/mercury-reader/oknpjjbmpnndlpmnhmekjpocelpnlfdi" target="_blank">Татах</a><br><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/43/bd9f2b45f4f8d6a097098a5eceb298f2.png"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">NEW TAB REDIRECT</h3><p></p><p>Энэ нэмэлт нь шинэ таб нээхэд хүссэн вэб хуудсаа дуудах боломжийг танд олгоно. Миний хувьд Google Calendar-ийн ашиглалтаа нэмэгдүүлэхээр календарийн URL-аа холбочихсон. Байнга хийх ёстой, чухал зүйлсээ өөртөө байн байн сануулахад тун зүгээр арга шүү.</p><p><a href="https://chrome.google.com/webstore/detail/new-tab-redirect/icpgjfneehieebagbmdbhnlpiopdcmna" target="_blank">Татах</a><br><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/43/5133aabe18abeabd531c2634300d714a.png"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Full PAGE SCREEN CAPTURE</h3><p>Хэрвээ танд аль нэг вэб хуудсыг бүхлээр нь хэн нэгэнд илгээх, харуулах тохиолдол гардаг бол энэ тун хэрэгтэй нэмэлт. "Аddress bar"-ийн дэргэдэх камерын зурагтай логог нь дараад л тухай вэб хуудсыг бүхлээр нь хадгалж авна. PDF болгох уу, зурган файл болгох уу гэдгээ та өөрөө шийдэх юм. Ингэж хадгалж авбал интернэтгүй орчинд хэрэг болох нь дамжиггүй.<br><br><a href="https://chrome.google.com/webstore/detail/gofullpage-full-page-scre/fdpohaocaechififmbbbbbknoalclacl" target="_blank">Татах</a><br><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/43/5377fc29a4f42467eeaf15cb76ba3017.png"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">SAVE TO POCKET</h3><p></p><p>Миний хамгийн их хэрэглэдэг нэмэлт. Дараа унших нийтлэлээ би "Pocket" руугаа шидчихдэг юм. Бидний өмнө нь танилцуулж байсан "Pocket" нийтлэлүүдийг сонсох боломжийг мөн олгодог. Энэ нэмэлтийг Твиттер, Youtube зэрэгт ч ашиглаж болдог нь их цаг хэмнэдэг. Мэдээж хэрэг "Pocket"-д бүртгэлтэй хүн энэ нэмэлтийг ашиглах боломжтой.<br><br><a href="https://chrome.google.com/webstore/detail/save-to-pocket/niloccemoadcdkdjlinkgdfekeahmflj?utm_source=chrome-ntp-icon" target="_blank">Татах</a><br><br></p><p><b>Холбоотой нийтлэл:</b><br><a href="https://unread.today/c/381">Апп тойм: Pocket - Хэрэгцээт контентыг хялбархан хадгал</a><br><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/43/827cf4f8c1bc9540c1ae45fe41032042.png"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">EVERNOTE WEB CLIPPER</h3><p></p><p>Үүнийг хэдий татчихсан байсан ч хэрэглэхгүй байснаа нийтлэлийг бичихдээ анзаарлаа. Evernote хэрэглэдэг хүнд үнэхээр чухал нэмэлт шүү. Аливаа вэб хуудсыг Evernote рүүгээ "Article" (нийтлэл), "Simplified Article" (зураггүй текст), "Full page" (вэб хуудсыг бүтнээр нь), Bookmark (линк), Screenshot гэсэн сонголтуудаар шууд хадгалах боломжийг олгодог. "Screenshot" нь татсан зурагтаа тэмдэглэл, дүрс хялбар оруулах боломжтой нь тун зүгээр. Гагцхүү хэрэглэхийн тулд "Evernote"-д бүртгүүлэх хэрэгтэй гэсэн үг. "Evernote"-ийг бол би байнга зөвлөдгийг манай зарим уншигч мэдэх биз ээ.<br><br><a href="https://chrome.google.com/webstore/detail/evernote-web-clipper/pioclpoplcdbaefihamjohnefbikjilc" target="_blank">Татах</a></p><p><br></p><p><b>Холбоотой нийтлэл:</b><br><a href="https://unread.today/c/593">Апп тойм: Evernote - Таны цахим санах ой</a><br><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/43/16a8c01c1efae167d9b2154b1b500dd8.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">GRAMMARLY</h3><p></p><p>Орчин цагт англиар бичих хэрэгцээ их болсон. Гэвч энэ нь амаргүй даалгавар. Тэгвэл "Grammarly" хэмээх англи хэлний дүрэм шалгах үйлчилгээ сүүлийн үед алдаршаад байгаа билээ. Эдний вэб нэмэлтийг суулгачихвал англиар бичих нь хялбаршиж ирнэ. Имэйл бичих, сошиал медиа дээр пост хийх үед англи үгийг буруу бичвэл алдаа гарч байгаа нь тодроод ирдэг. Үнэхээр аврагч биш гэж үү? Англиар бичих хэрэгцээ гардаг бол заавал суулгаарай. </p><p><a href="https://chrome.google.com/webstore/detail/grammarly-for-chrome/kbfnbcaeplbcioakkpcpgfkobkghlhen" target="_blank">Татах</a><br><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/43/b98a0d1e6ed8c4aa1a6b4ce80056c886.png"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">mOMENTUM</h3><p>"Momentum" бол хамгийн их танигдсан нэмэлтүүдийн нэг. Шинэ таб бүр таныг гоёмсог байгалийн зураг, ухаалаг эшлэл үгтэйгээр угтах болно. Мөн хийх ажлын жагсаалт гаргах, байнга хэрэглэдэг линкүүдээ байршуулах зэрэг боломжуудтай. Миний хувьд "New Tab Redirect"-аас өмнө ашигладаг байв. Өөрийн гэрэл зургуудыг нэмэх, эшлэлүүдийг солих боломжтой төлбөртэй хувилбарыг нь ч нэг сар туршиж байв. Компьютер дээрээ олон апп ашигладаггүй, энгийн хэрэглээтэй бол тохирох нэмэлт шүү.<br><br><a href="https://chrome.google.com/webstore/detail/momentum/laookkfknpbbblfpciffpaejjkokdgca?utm_source=chrome-ntp-icon" target="_blank">Татах</a><br><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/43/971aba1f36dbf37e9af2e14eb0689570.png"></p><p>Уншигч та өөрийн хэрэглэдэг мэдүүштэй вэб нэмэлтүүдийг мөн санал болгоорой.<br><br></p> </div>	Интернэтэд буюу вэб браузер дээр ажиллаж байхад олон үйлдлээр хийх ажлыг ганц хоёрхон товч дараад гүйцэтгэчихдэг функц бол "Extension" буюу вэбийн нэмэлтүүд билээ. Вэб хуудасны нэр харагдах "Address bar"-ийн баруун талд харагддаг эдгээр нэмэлтээс бид таны өмнө нь мэддэг байсан ч болоосой гэж хүсэх долоон нэмэлтийг өнөөдөр танилцуулъя. MERCURY READER Бид цахим орчинд олон вэбээс төрөл бүрийн мэдээлэл уншдаг шүү дээ. Вэб болгон өөрийн форматтай. Зарим нь уншихад амар, зарим нь хэцүү. Тэгвэл "Mercury Reader" тухайн нийтлэлийг элдэв реклам, баннер, саад болох зүйлсээс салган тун цэвэрхэн, ойлгомжтой форматаар унших боломжийг олгодог. Цэвэрхэн форматаа нээсний дараа текстийг том жижиг болгох, фонтыг өөрчлөх, дэвсгэр өнгийг өөрчлөх боломжтой нь догь. Мөн нийтлэлийг шууд Kindle рүүгээ шидэж болдог юм билээ. Хэдий миний Kindle дээр ажиллахгүй байсан ч энэ нэмэлтийг заавал туршаарай гэж зөвлөе. Татах NEW TAB REDIRECT Энэ нэмэлт нь шинэ таб нээхэд хүссэн вэб хуудсаа дуудах боломжийг танд олгоно. Миний хувьд Google Calendar-ийн ашиглалтаа нэмэгдүүлэхээр календарийн URL-аа холбочихсон. Байнга хийх ёстой, чухал зүйлсээ өөртөө байн байн сануулахад тун зүгээр арга шүү. Татах Full PAGE SCREEN CAPTURE Хэрвээ танд аль нэг вэб хуудсыг бүхлээр нь хэн нэгэнд илгээх, харуулах тохиолдол гардаг бол энэ тун хэрэгтэй нэмэлт. "Аddress bar"-ийн дэргэдэх камерын зурагтай логог нь дараад л тухай вэб хуудсыг бүхлээр нь хадгалж авна. PDF болгох уу, зурган файл болгох уу гэдгээ та өөрөө шийдэх юм. Ингэж хадгалж авбал интернэтгүй орчинд хэрэг болох нь дамжиггүй. Татах SAVE TO POCKET Миний хамгийн их хэрэглэдэг нэмэлт. Дараа унших нийтлэлээ би "Pocket" руугаа шидчихдэг юм. Бидний өмнө нь танилцуулж байсан "Pocket" нийтлэлүүдийг сонсох боломжийг мөн олгодог. Энэ нэмэлтийг Твиттер, Youtube зэрэгт ч ашиглаж болдог нь их цаг хэмнэдэг. Мэдээж хэрэг "Pocket"-д бүртгэлтэй хүн энэ нэмэлтийг ашиглах боломжтой. Татах Холбоотой нийтлэл: Апп тойм: Pocket - Хэрэгцээт контентыг хялбархан хадгал EVERNOTE WEB CLIPPER Үүнийг хэдий татчихсан байсан ч хэрэглэхгүй байснаа нийтлэлийг бичихдээ анзаарлаа. Evernote хэрэглэдэг хүнд үнэхээр чухал нэмэлт шүү. Аливаа вэб хуудсыг Evernote рүүгээ "Article" (нийтлэл), "Simplified Article" (зураггүй текст), "Full page" (вэб хуудсыг бүтнээр нь), Bookmark (линк), Screenshot гэсэн сонголтуудаар шууд хадгалах боломжийг олгодог. "Screenshot" нь татсан зурагтаа тэмдэглэл, дүрс хялбар оруулах боломжтой нь тун зүгээр. Гагцхүү хэрэглэхийн тулд "Evernote"-д бүртгүүлэх хэрэгтэй гэсэн үг. "Evernote"-ийг бол би байнга зөвлөдгийг манай зарим уншигч мэдэх биз ээ. Татах Холбоотой нийтлэл: Апп тойм: Evernote - Таны цахим санах ой GRAMMARLY Орчин цагт англиар бичих хэрэгцээ их болсон. Гэвч энэ нь амаргүй даалгавар. Тэгвэл "Grammarly" хэмээх англи хэлний дүрэм шалгах үйлчилгээ сүүлийн үед алдаршаад байгаа билээ. Эдний вэб нэмэлтийг суулгачихвал англиар бичих нь хялбаршиж ирнэ. Имэйл бичих, сошиал медиа дээр пост хийх үед англи үгийг буруу бичвэл алдаа гарч байгаа нь тодроод ирдэг. Үнэхээр аврагч биш гэж үү? Англиар бичих хэрэгцээ гардаг бол заавал суулгаарай. Татах mOMENTUM "Momentum" бол хамгийн их танигдсан нэмэлтүүдийн нэг. Шинэ таб бүр таныг гоёмсог байгалийн зураг, ухаалаг эшлэл үгтэйгээр угтах болно. Мөн хийх ажлын жагсаалт гаргах, байнга хэрэглэдэг линкүүдээ байршуулах зэрэг боломжуудтай. Миний хувьд "New Tab Redirect"-аас өмнө ашигладаг байв. Өөрийн гэрэл зургуудыг нэмэх, эшлэлүүдийг солих боломжтой төлбөртэй хувилбарыг нь ч нэг сар туршиж байв. Компьютер дээрээ олон апп ашигладаггүй, энгийн хэрэглээтэй бол тохирох нэмэлт шүү. Татах Уншигч та өөрийн хэрэглэдэг мэдүүштэй вэб нэмэлтүүдийг мөн санал болгоорой.	Интернэтэд буюу вэб браузер дээр ажиллаж байхад олон үйлдлээр хийх ажлыг ганц хоёрхон товч дараад гүйцэтгэчихдэг функц бол "Extension" буюу вэбийн нэмэлтүүд билээ. Вэб хуудасны нэр харагдах "Address bar"-ийн баруун талд харагддаг эдгээр нэмэлтээс бид таны өмнө нь мэддэг байсан ч болоосой гэж хүсэх долоон нэмэлтийг өнөөдөр танилцуулъя. ### MERCURY READER Бид цахим орчинд олон вэбээс төрөл бүрийн мэдээлэл уншдаг шүү дээ. Вэб болгон өөрийн форматтай. Зарим нь уншихад амар, зарим нь хэцүү. Тэгвэл "Mercury Reader" тухайн нийтлэлийг элдэв реклам, баннер, саад болох зүйлсээс салган тун цэвэрхэн, ойлгомжтой форматаар унших боломжийг олгодог. Цэвэрхэн форматаа нээсний дараа текстийг том жижиг болгох, фонтыг өөрчлөх, дэвсгэр өнгийг өөрчлөх боломжтой нь догь. Мөн нийтлэлийг шууд Kindle рүүгээ шидэж болдог юм билээ. Хэдий миний Kindle дээр ажиллахгүй байсан ч энэ нэмэлтийг заавал туршаарай гэж зөвлөе. Татах ### NEW TAB REDIRECT Энэ нэмэлт нь шинэ таб нээхэд хүссэн вэб хуудсаа дуудах боломжийг танд олгоно. Миний хувьд Google Calendar-ийн ашиглалтаа нэмэгдүүлэхээр календарийн URL-аа холбочихсон. Байнга хийх ёстой, чухал зүйлсээ өөртөө байн байн сануулахад тун зүгээр арга шүү. Татах ### Full PAGE SCREEN CAPTURE Хэрвээ танд аль нэг вэб хуудсыг бүхлээр нь хэн нэгэнд илгээх, харуулах тохиолдол гардаг бол энэ тун хэрэгтэй нэмэлт. "Аddress bar"-ийн дэргэдэх камерын зурагтай логог нь дараад л тухай вэб хуудсыг бүхлээр нь хадгалж авна. PDF болгох уу, зурган файл болгох уу гэдгээ та өөрөө шийдэх юм. Ингэж хадгалж авбал интернэтгүй орчинд хэрэг болох нь дамжиггүй. Татах ### SAVE TO POCKET Миний хамгийн их хэрэглэдэг нэмэлт. Дараа унших нийтлэлээ би "Pocket" руугаа шидчихдэг юм. Бидний өмнө нь танилцуулж байсан "Pocket" нийтлэлүүдийг сонсох боломжийг мөн олгодог. Энэ нэмэлтийг Твиттер, Youtube зэрэгт ч ашиглаж болдог нь их цаг хэмнэдэг. Мэдээж хэрэг "Pocket"-д бүртгэлтэй хүн энэ нэмэлтийг ашиглах боломжтой. Татах Холбоотой нийтлэл: Апп тойм: Pocket - Хэрэгцээт контентыг хялбархан хадгал ### EVERNOTE WEB CLIPPER Үүнийг хэдий татчихсан байсан ч хэрэглэхгүй байснаа нийтлэлийг бичихдээ анзаарлаа. Evernote хэрэглэдэг хүнд үнэхээр чухал нэмэлт шүү. Аливаа вэб хуудсыг Evernote рүүгээ "Article" (нийтлэл), "Simplified Article" (зураггүй текст), "Full page" (вэб хуудсыг бүтнээр нь), Bookmark (линк), Screenshot гэсэн сонголтуудаар шууд хадгалах боломжийг олгодог. "Screenshot" нь татсан зурагтаа тэмдэглэл, дүрс хялбар оруулах боломжтой нь тун зүгээр. Гагцхүү хэрэглэхийн тулд "Evernote"-д бүртгүүлэх хэрэгтэй гэсэн үг. "Evernote"-ийг бол би байнга зөвлөдгийг манай зарим уншигч мэдэх биз ээ. Татах Холбоотой нийтлэл: Апп тойм: Evernote - Таны цахим санах ой ### GRAMMARLY Орчин цагт англиар бичих хэрэгцээ их болсон. Гэвч энэ нь амаргүй даалгавар. Тэгвэл "Grammarly" хэмээх англи хэлний дүрэм шалгах үйлчилгээ сүүлийн үед алдаршаад байгаа билээ. Эдний вэб нэмэлтийг суулгачихвал англиар бичих нь хялбаршиж ирнэ. Имэйл бичих, сошиал медиа дээр пост хийх үед англи үгийг буруу бичвэл алдаа гарч байгаа нь тодроод ирдэг. Үнэхээр аврагч биш гэж үү? Англиар бичих хэрэгцээ гардаг бол заавал суулгаарай. Татах ### mOMENTUM "Momentum" бол хамгийн их танигдсан нэмэлтүүдийн нэг. Шинэ таб бүр таныг гоёмсог байгалийн зураг, ухаалаг эшлэл үгтэйгээр угтах болно. Мөн хийх ажлын жагсаалт гаргах, байнга хэрэглэдэг линкүүдээ байршуулах зэрэг боломжуудтай. Миний хувьд "New Tab Redirect"-аас өмнө ашигладаг байв. Өөрийн гэрэл зургуудыг нэмэх, эшлэлүүдийг солих боломжтой төлбөртэй хувилбарыг нь ч нэг сар туршиж байв. Компьютер дээрээ олон апп ашигладаггүй, энгийн хэрэглээтэй бол тохирох нэмэлт шүү. Татах Уншигч та өөрийн хэрэглэдэг мэдүүштэй вэб нэмэлтүүдийг мөн санал болгоорой.
https://unread.today/c/health-lifestyle-apps	Techworm	Namuungerel	2021-03-09T00:00:00	3 сарын 9, 2021	Эрүүл мэнддээ анхаарагч хэн бүхэн сонирхууштай 14 апп	<div class="article-body no-wide-image"> <p dir="ltr">Идэр есийн эрч сааран, урин дулаан эргэж улирал солигдох цагаар монголчууд эртнээс “хаврын салхи хавирга нэвт” хэмээн эрүүл мэнддээ онцгой анхааран тойглож ирсэн. Тэгвэл орчин цагийн технологийн өндөр дэвшлийн үр буюу таны ухаалаг утсыг тань эрүүл мэндийн манаанд зогсоох аппликэйшнүүдийг санал болгоё.</p> <h1>ХООЛ ХҮНС:</h1><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">1. NOOM</h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/de3a0d18-5c38-44a2-9148-737996201a51/2087c7192aff3f9dea7096bf354c948f.png"></p><p></p><p dir="ltr">Эрүүл амьдралын хэвшлийг дэмжих зорилго бүхий энэхүү аппликэйшн нь жингээ барих зорилготой ч хоолоо хорих дургүй хэрэгчлэгдэд зориулагдсан бөгөөд тухайн хүний сэтгэлзүйн байдал, зан авирын хэв шинжтэй уялдан хооллох хөтөлбөр, дасгалын хуваарь гаргаж өгдгөөрөө онцлог. </p><p dir="ltr">“Noom” аппликэйшний тусламжтайгаар хувийн дасгалжуулагч, сэтгэлзүйчдийн зөвөлгөөг хүртээд зогсохгүй, таныг сэдэлжүүлэх эрүүл мэндийн сэдэвт сонжоо, нийтлэл уншиж болох юм. Мөн цусны даралт, цусан дахь сахарын хэмжээ, жин, дасгалд зарцуулсан энергиэ хянах боломжтой. </p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/de3a0d18-5c38-44a2-9148-737996201a51/dff245760d31978ba43e910ba990e8e2.png"></p><p></p><p dir="ltr"><i><b>Appstore дээр байгаа эсэх:</b></i> <a href="https://apps.apple.com/us/app/noom/id634598719" target="_blank">Тийм</a></p><p dir="ltr"><b><i>Google Play дээр байгаа эсэх</i></b>: <a href="https://play.google.com/store/apps/details?id=com.wsl.noom&hl=en&gl=US" target="_blank">Тийм</a></p><p><i><b>Үнэ:</b></i> Татахад үнэгүй ч “Noom Pro” хувилбарын үнэ сард $9.99</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">2. Myfitnesspal</h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/de3a0d18-5c38-44a2-9148-737996201a51/4da05081ac5d3ff8000e0b0f6f528b6d.png"></p><p> Өдөр тутмын хүнсэндээ анхаарагч хэн хүний утсанд зайлшгүй байх ёстой аппликэйшнүүдийн тоонд зүй ёсоор орох “MyFitnessPal” апп нь таны идэж буй хүнсний илчлэгийг тооцон, тухайн бүтээгдэхүүнд агуулагдах нүүрс ус, уураг, эрдэс давс болон шим бодисын тооцоог нарийвчлан гаргаж, нэг удаагийн хооллолтоор өдөрт авах ёстой шим бодисынхоо хэдэн хувийг авч буйг нарийн бодож өгдөг. </p> <p>Хэрвээ та жингээ барих, хасах дэглэм барихаар зэхэж буй бол энэхүү аппликэйшний “plan” цэснээс өөрийн тань зорилгот тохирох хөтөлбөрийг сонгоход л өдөр бүр цоо шинэ даалгавар, зөвлөгөө өгөөд зогсохгүй барьж буй дэглэмтэй тань холбогдолтой мэдээллүүдийг хүнсний мэргэжилтнүүдийн бэлтгэсэн нийтлэлүүдээр олгох болно. Эл аппыг татаад бүртгүүлэхэд л таны биеийн массын индексийн хувь болон өдөрт авах ёстой илчлэгийг тань тооцон гаргахын сацуу энэхүү апп таны хөдөлгөөнийг ч автоматаар тооцдог билээ. </p> <p> <i><b>App Store дээр байгаа эсэх</b>: <a href="https://apps.apple.com/us/app/myfitnesspal/id341232718" target="_blank">Тийм</a></i><i><br><b>Google Play дээр байгаа эсэх:</b></i> <a href="https://play.google.com/store/apps/details?id=com.myfitnesspal.android&hl=en&gl=US" target="_blank"><i>Тийм</i></a><br><i><b>Үнэ:</b></i> Татахад үнэгүй ч “Myfitnesspal Pro” хувилбарын үнэ сард $9.99, жилийн $49.99 </p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/de3a0d18-5c38-44a2-9148-737996201a51/cba3b2006863f916f4e1d5e4ae27d5b7.png"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">3. Zero</h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/de3a0d18-5c38-44a2-9148-737996201a51/4491579888f1f3d3c587f83271997a9f.png"></p><p class="MsoNormal">Мацаг барих таныг хавдар, чихрийн шижин, зөнөлт, мэдрэл муудалт, хөгшрөлт, таргалалт гээд тоймгүй олон эмгэгээс хамгаалдаг талаар сонсож байв уу? Бодисын солилцоог хурдасгаж, булчингийн ажиллагааг дэмжин, биед хортой хлостеролын хэмжээг бууруулдаг нь олон судалгаагаар нотлогдсон мацаг барих нь орчин үед гагцхүү жингээ барих гэлтгүй эрүүл мэнддээ анхаарагчдын дунд газар аваад буй.</p> <p>Олон нийтийн сүлжээн дэх явцуу мэдээллээс үүдэн мацаг барихыг өдөр хоног өнжин өлөн явахтай андуурах нийтлэг. Харин “Zero” апп таны амьдралын хэмнэл хийгээд биеийн онцлогт тохирох мацаг санал болгоод зогсохгүй тухайн хөтөлбөрийн явцад сэтгэл санааны тань байдлыг ч мөн хянах зохицуулалттай юм. </p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/de3a0d18-5c38-44a2-9148-737996201a51/b2b210911141511a96ed8a9f4eeb9804.jpeg"></p><p>Аппликэйшн дотроо таны жингийн өсөлт, бууралтыг тэмдэглэх хэсэгтэй бөгөөд сонирхолтой мацаг барих чэлленжүүдэд нэгдэн биелүүлсэн даалгаврынхаа хүрээнд тэмдэг цуглуулдаг аж. </p> <p></p><p dir="ltr"><i><b>App Store дээр байгаа эсэх</b></i>: <i><a href="https://play.google.com/store/apps/details?id=com.zerofasting.zero&hl=en&gl=US" target="_blank">Тийм</a></i></p><p dir="ltr"><i><b>Google Play дээр байгаа эсэх</b></i>: <i><a href="https://play.google.com/store/apps/details?id=com.zerofasting.zero&hl=en&gl=US" target="_blank">Тийм</a></i></p><p><i><b>Үнэ:</b></i> Татахад үнэгүй ч “Zero Plus” хувилбарын үнэ жилд $59.99 - $69.99</p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/de3a0d18-5c38-44a2-9148-737996201a51/a7f6d39d75853700a6bf7e1e29e51dcf.png"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">4. Fooducate</h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/de3a0d18-5c38-44a2-9148-737996201a51/edc7833a858b9d209360b79c8e29ded8.png"></p><p>Та авч буй хүнснийхээ шошго, найрлагыг хардаг уу? Энэхүү аппликэйшний тусламжтайгаар та сонирхож буй хүнс, хүнсний бүтээгдэхүүнийхээ зургийг эсвэл найрлагын нэрийг хайх талбарт оруулахад л шим бодисын тооцоолол, илчлэг болон хүний биед хэр тустайг нь А-аас D хүртэл үнэлсэн мэдээллийг авах боломжтой.<br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/de3a0d18-5c38-44a2-9148-737996201a51/0ff6959177de3bf3a71376012cc5e4f8.png"></p><p><b><i>App Store дээр байгаа эсэх</i></b>: <i><a href="https://apps.apple.com/us/app/fooducate-eat-better-coach/id398436747" target="_blank">Тийм</a></i><br><i><b>Google Play дээр байгаа эсэх:</b></i> <i><a href="https://play.google.com/store/apps/details?id=com.fooducate.nutritionapp&hl=en&gl=US" target="_blank">Тийм</a> </i></p> <h2>ДАСГАЛ ХӨДӨЛГӨӨН:</h2><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">1. Motify</h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/de3a0d18-5c38-44a2-9148-737996201a51/1fd9842d2921054fb42a694c452e63c6.png"></p><p> Гэр, фитнесс, гадаа гээд та хөдөлг дасгалөөн хаана хийх дуртайгаа сонгоход л энэхүү апп танд зориулсан дасгал, бясалгал, сунгалтын хөтөлбөрүүдийг санал болгоно. Аппликэйшнийг санаачлагч Ханна Дэвис энэ тухай “Биедээ анхаарал хандуулахад шаардлагатай бүхий л хэвшлийг нэг аппликэйшнээс авах боломж нээхийг хүссэн” хэмээжээ. Та апп дээр биеийнхээ аль хэсэгт ажилламаар байгаагаа хайхад л хангалттай бөгөөд найзуудаа энэ аппликэйшн дээр уриад нэг нэгнийхээ өсөлт, дасгалын гүйцэтгэлийг хянан, үр дүнгээ харьцуулах боломжтой нь сонирхолтой.</p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/de3a0d18-5c38-44a2-9148-737996201a51/58d0ab825f6a850c4b79f3a37a22f809.png"></p><p><b><i>App Store дээр байгаа эсэх</i></b>: <i><a href="https://apps.apple.com/us/app/motify-fitness-home-workout/id1447081210" target="_blank">Тийм</a> </i><br><b><i>Google Play дээр байгаа эсэх: </i></b><i><a href="https://play.google.com/store/apps/details?id=com.motify.client&hl=en&gl=US" target="_blank">Тийм</a> </i><br><b><i>Үнэ</i></b>: Татахад үнэгүй ч “Motify Premium” хувилбар тусдаа үнэтэй.</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">2. PEAR</h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/de3a0d18-5c38-44a2-9148-737996201a51/d0ef8aeca38c84d8d47c403e5f5638f1.png"></p><p>Энэхүү апп нь таны биед тохирсон дасгалын хөтөлбөрүүдийг санал болгоно. Та олон төрлийн дасгалыг ямар дарааллаар хийвэл биед хэрхэн нөлөөлөх талаарх мэдээллийг энэхүү аппликэйшнээс авч болох төдийгүй хувийн дасгалжуулагчдын зөвөлгөө, зөвлөмжийг унших боломжтой. Мөн “PEAR” аппаа та бусад фитнесс төхөөрөмжүүдтэй холбох тохируулгатай тул биеийнхээ бусад хэмжээсүүдтэй хамт хянах боломжийг олгох юм. <br></p> <p> <i>App Store дээр байгаа эсэх</i>: <i><a href="https://apps.apple.com/us/app/pear-personal-fitness-coach/id563723189" target="_blank">Тийм</a></i><br><i>Google Play дээр байгаа эсэх:</i> <i><a href="https://play.google.com/store/apps/details?id=com.pearsports.android.samsung&hl=en&gl=US" target="_blank">Тийм</a></i><br><i>Үнэ:</i> Татахад үнэгүй ч “PEAR Premium” хувилбар тусдаа үнэтэй. </p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/de3a0d18-5c38-44a2-9148-737996201a51/12db81ac55746429241a3a019e611215.png"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">3. Seven</h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/de3a0d18-5c38-44a2-9148-737996201a51/89f7ae9d49c2292d5a735eebeab38044.png"></p><p>Ажил гэрийн хооронд гүйсээр дасгал хийх зав гаргаж чаддаггүй хүмүүсийн нэг та юм биш биз? <br> <br>Тэгвэл таны өдрийн долоон минутыг л хэрэгцээт хөдөлгөөнд зарцуулахаар төлөвлөгдсөн энэхүү апп нь долоон сарын турш үргэлжлэх дасгалын хөтөлбөрийг танд санал болгох ба та дасгалын явц болон гүйцэтгэлээ шууд хянах боломжтой юм. Аппликэйшнээс гаргаж өгсөн хуваарийг амжилттайгаар дагаснаар танд өөр шинэ даалгаврууд биелүүлэх цонх нээгдэх бөгөөд та апп дээр найзуудаа урин хамт нөхөрсөг уралдаан зохиож болох нь сонирхолтой. <br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/de3a0d18-5c38-44a2-9148-737996201a51/66084b1d33e6c6ae842ea951ab906175.png"></p><p><b><i>App Store дээр байгаа эсэх:</i></b> <i><a href="https://apps.apple.com/us/app/seven-quick-at-home-workouts/id650276551" target="_blank">Тийм </a></i><br><b><i>Google Play дээр байгаа эсэх:</i></b> <i><a href="https://play.google.com/store/apps/details?id=se.perigee.android.seven&hl=en&gl=US" target="_blank">Тийм</a></i><br></p> <h1>СЭТГЭЛЗҮЙН ЭРҮҮЛ МЭНД:</h1><p>Өнгөрсөн жилд цар тахлын дэгдэлтээс үүдэн хэрэглэгчдийн дунд хамгийн өндөр амжилт үзүүлсэн эрүүл мэндийн аппуудын төрөлд сэтгэлзүйн эрүүл мэндэд зориулсан бясалгалын аппууд толгой цохижээ. </p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">1. calm</h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/de3a0d18-5c38-44a2-9148-737996201a51/7a2851ac9f60dd866d4b3c3bc7178641.png"></p><p>Өнгөрсөн дөрөвдүгээр сард хорвоо ертөнц хөл хорионы дэглэмд шилжихтэй зэрэгцэн энэхүү сэтгэл тайвшруулан бясалгах зорилготой аппликэйшн 100 хувийн өсөлттэй ажилласан төдийгүй жирийн үеийнхээс хоёр саяар олон хүн аппликэйшний $70 бүхий жилийн хөтөлбөрт хамрагдсан үзүүлэлт гарсан нь сонирхууштай. Аппликейшний нэрийн тайвшруулах чимээнүүд болох “Салхинд найгах гацуур”, “Далайн хөвөө шөнөөр” гэх мэтийн дундаас хамгийн өндөр амжилт үзүүлсэн нь алдарт поп од Харри Стаялэсын “Dream with me” хэмээх залуугийн намуухнаар үлгэр унших бичлэг үзүүлсэн байна. <br></p> <div class="uk-margin-bottom uk-margin-top"><iframe width="614" height="380" frameborder="0" allowfullscreen src="//www.youtube.com/embed/vlMqCfvanZo?rel=0"></iframe> </div><p>Энэхүү аппликэйшнийг бүтээгчид нэгэнт л бүгд ажил хэрэг, сонирхол, ямар нэгэн шалтгаанаар утаснаасаа салж чадахгүй болсон юм чинь утсаа тайвшрахад ашиглаж яагаад болохгүй гэж бодсон нь "Calm"-ийг бүтээх сэдэл болсон гэнэ. <br><br>Эл апп бусад бясалгалын аппликэйшнүүдээс өртгийн хувьд өндөр ч илүү гүн бясалгал хийж, дотогшоо гүн шагайхад туслах авай. Та энэхүү аппликэйшнийг татаж аваад ямар зорилгоор ашиглах гэж буйгаа оруулахад апп танд зориулан бясалгалын төлөвлөгөө, зөвөлгөө санал болгох болно.</p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/de3a0d18-5c38-44a2-9148-737996201a51/6879358064ff1fecc635f46f22e3ef27.jpg"></p><p><b><i>App Store дээр байгаа эсэх:</i></b> <i><a href="https://apps.apple.com/us/app/calm/id571800810" target="_blank">Тийм</a> </i><br><i><b>Google Play дээр байгаа эсэх: </b><a href="https://play.google.com/store/apps/details?id=com.calm.android&hl=en&gl=US" target="_blank">Тийм</a></i><br><i><b>Үнэ</b></i>: Татахад үнэгүй боловч "Calm Premium" багцууд нэмэлт үнэтэй</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">2. headspace</h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/de3a0d18-5c38-44a2-9148-737996201a51/2b03fedccaadb6b3f1bfae9eb558ef7d.png"></p><p> Буддын ухааны ламтан технологийн салбар луу хөрвөн бясалгалын гайхамшгийг түмээнд түгээх болсон энэхүү сонирхолтой аппликэйшн манай хуудаснаа нэг биш удаа дурдагдаж байсан билээ. Энэхүү апп нь бясалгалыг хялбараар хүргээд зогсохгүй өнөөгийн хурдан хэмнэлд бодолдоо бага ч гэсэн амсхийх чөлөө өгөхийн чухлыг хэрэглэгчдэдээ таниулдаг. Энд цөөн минутын, удаан хугацааны гэхчлэн төрөл бүрийн бясалгалууд бий. Headspace-ын хэрэглэгчид энэхүү аппликэйшнийг ашигладаг болсноос хойш илүү сайн төвлөрдөг, цэгцтэй сэтгэдэг, сэтгэл санаа тогтвортой болсон хэмээжээ. </p> <p><i><b>App Store дээр байгаа эсэх: </b><a href="https://apps.apple.com/us/app/headspace-meditation-sleep/id493145008" target="_blank">Тийм</a> </i><br><i><b>Google Play дээр байгаа эсэх:</b></i> <i><a href="https://play.google.com/store/apps/details?id=com.getsomeheadspace.android&hl=en&gl=US" target="_blank">Тийм</a> </i><br><i><b>Үнэ: </b></i>Татахад үнэгүй боловч "Headspace Premium" багцууд нэмэлт үнэтэй</p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/de3a0d18-5c38-44a2-9148-737996201a51/a854e0f20e3365dcc181642cf2273ea9.png"></p><blockquote><p>Headspace буланг той<i>млосныг <a href="https://www.unread.today/c/855" target="_blank">эндээс </a>үзнэ үү.</i></p> <cite> </cite></blockquote><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">3. Happify</h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/de3a0d18-5c38-44a2-9148-737996201a51/ba878a064e33f117d7512076b64fcd5c.png"></p><p>Аз жаргалын мэдрэмжийг нэмэгдүүлэх хамгийн найдвартай арга бол тархины бүх хэсгүүдийг ажиллуулах дасгал хийх гэдгийг нэг биш судалгаагаар батлаад буй. Happify таны тархийг ажиллуулан, бодох үйл явцыг дэмжих хөтөлбөрүүдээр хангаад зогсохгүй мэргэжлийн сэтгэлзүйчдээр зөвшөөрөгдсөн сэтгэл засах арга, алхмуудыг санал болгоно. Сөрөг бодол сатааруулах тоглоомууд, сонжоо, талархах дадал төрүүлэх дасгал, орчноо анзаарах бяцхан сануулга гэх мэтийг агуулсан энэхүү апп, ухаалаг утсан дахь таны бяцхан найз болж чадах болов уу.</p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/de3a0d18-5c38-44a2-9148-737996201a51/32af14393f066773eee949fc0a0f9b90.png"></p><p><i><b>App Store дээр байгаа эсэх:</b></i> <i><a href="https://apps.apple.com/us/app/happify-for-stress-worry/id730601963" target="_blank">Тийм</a> </i><br><b><i>Google Play дээр байгаа эсэх</i></b>: <i><a href="https://play.google.com/store/apps/details?id=com.happify.happifyinc&hl=en&gl=US" target="_blank">Тийм</a></i></p> <h1>НОЙР ХЯНАХ:</h1><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">1. Pillow</h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/de3a0d18-5c38-44a2-9148-737996201a51/d48d7eb592b705c655d42f6afd73f03f.png"></p><p>Сайн нойртой явах нь өдөр тутмын амьдрал гэлтгүй эрүүл мэндэд хэчнээн амин чухал нөлөөтэйг ярих нь магад илүүц биз. Энэхүү апп нь таны унтлагын цагийг тооцох төдийгүй хэр их хөрвөөж буйг тань тодорхойлдог. Үүний тулд та утсаа орон дээрээ тавиад унтахад л хангалттай. <br> <br>Нойр хянах үүрэгтэй аппликэйшн дундаас шилдгээр тодроод буй энэхүү аппликэйшн таны нойрсох үеийн дуу чимээг бичих тохируулгатай бөгөөд хэр их хурхирч буйгаа ч нарийн мэдэх боломжтой. Аппликэйшн таны унтлагын хуваарьт анализ хийн улмаар таны өглөөний хамгийн сэргэг үеийг тааруулан автомат сэрүүлэг тавих боломжтой нь тун аятайхан. Сайн өдөр сайн нойрноос эхлэх тул энэхүү аппликэйшн таны бүтээмждээ оруулах томоохон хөрөнгө оруулалт байж мэдэх юм. <br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/de3a0d18-5c38-44a2-9148-737996201a51/9f1e1f5ec745a6b702de8e9fc6ded159.png"></p><p><i><b>App Store дээр байгаа эсэх:</b></i> <i><a href="https://apps.apple.com/us/app/pillow-automatic-sleep-tracker/id878691772" target="_blank">Тийм</a> </i><br><b><i>Google Play дээр байгаа эсэх:</i></b> <i>Үгүй</i></p> <h1>ХОРТ ЗУРШЛУУДААС ТАТГАЛЗАХ:</h1><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">1. Smoke Free</h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/de3a0d18-5c38-44a2-9148-737996201a51/a22fb5314087b02ff1d5bf6aa9ee6a20.png"></p><p>Та тамхинаас гарахаар шийдсэн үү? Тэгвэл танд Smoke Free аппликэйшнийг санал болгоё. Та энэхүү аппын тусламжтайгаар тамхинаас түдгэлзсэн хугацаагаа хянан өдрийн аль үед ямархуу нөхцөл байдлаас үүдэн тамхи татахыг хүсэж буйгаа тэмдэглээд зогсохгүй тамхи татаагүй үедээ хэр их хэмжээний мөнгө хэмнэж буйгаа ч тооцоолох боломжтой аж. Мөн таны бие дэх хүчилтөрөгч, нүүрсхүчлийн давхар хийгээд дутуу ислийн хэмжээг тооцдог нь онцлог.</p> <p><b>App Store дээр байгаа эсэх:</b> <i><a href="https://apps.apple.com/us/app/smoke-free-quit-smoking-now/id577767592" target="_blank">Тийм</a> </i><br><b><i>Google Play дээр байгаа эсэх:</i></b> <i><a href="https://play.google.com/store/apps/details?id=com.portablepixels.smokefree&hl=en&gl=US" target="_blank">Тийм</a></i></p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">2. Drinkaware</h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/de3a0d18-5c38-44a2-9148-737996201a51/0f2b51d6c94eb9ca849c15d41d3873a5.png"></p><p>Баярын араас баяр угсрах хаврын өдрүүдэд спиртийн төрлийн ундаанаас холуур байх чамгүй бэрх даваа болов уу. Тиймд “Drinkaware” аппликэйшнийг танд болоод таны элгэнд санал болгох байна. Энэхүү апп нь ууж буй согтууруулах ундаанд агуулагдах илчлэгийн хэмжээг тооцдог төдийгүй хэр согтууруулах ундаа уухаа “уулт” эхлэхээс урьтан тохируулж болдог аж. Эл аппликэйшний тусламжтайгаар та өөрийн найрлах хэв маягаа анзаараад зогсохгүй өөртөө зорилт тавин, уултаа хянаж, согтууруулах ундаанд зарсан мөнгөө тун хялбараар тооцох боломжтой юм. <br></p> <p><i><b>App Store дээр байгаа эсэх</b>:</i> <i><a href="https://apps.apple.com/gb/app/drinkaware/id901389586" target="_blank">Тийм</a> </i><br><i><b>Google Play дээр байгаа эсэх:</b></i> <i><a href="https://play.google.com/store/apps/details?id=uk.co.drinkaware&hl=en&gl=US" target="_blank">Тийм</a></i></p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">3. StickK</h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/de3a0d18-5c38-44a2-9148-737996201a51/345c959097bb9b4e1c6c0c28f0b35bc3.png"></p><p>Йэлийн их сургуулийн эдийн засгийн ухааны профессоруудын хамтран санаачилсан энэхүү аппликэйшнийг татан бүртгүүлсэн даруйдаа та өөрөө өөртэйгөө зорилгын гэрээ хийх бөгөөд тэр бүү хэл зорилгодоо хүрэх эсэхдээ мөнгөөр бооцоо тавих боломжтой аж.<br><br>Эдийн засагч Ричард Талэрийн түлхэлтийн онолын судалгаанд суурилан бүтээгдсэн энэхүү аппликэйшнд гэрээ хийхдээ та гэр бүл, найз нөхдөө уриалан оролцуулах боломжтой бөгөөд таны ойр дотныхон явцыг тань шалган зорилгынхоо төлөө хэр ахиц гаргасанд хяналт тавьж болох буй. <br></p> <p><b><i>App Store дээр байгаа эсэх:</i></b> <i><a href="https://apps.apple.com/gb/app/stickk-goals-accountability/id776128765" target="_blank">Тийм</a> </i><br><b><i>Google Play дээр байгаа эсэх: </i></b><i><a href="https://play.google.com/store/apps/details?id=com.summit.stickk&hl=en&gl=US" target="_blank">Тийм</a></i></p> </div>	Идэр есийн эрч сааран, урин дулаан эргэж улирал солигдох цагаар монголчууд эртнээс “хаврын салхи хавирга нэвт” хэмээн эрүүл мэнддээ онцгой анхааран тойглож ирсэн. Тэгвэл орчин цагийн технологийн өндөр дэвшлийн үр буюу таны ухаалаг утсыг тань эрүүл мэндийн манаанд зогсоох аппликэйшнүүдийг санал болгоё. ХООЛ ХҮНС: 1. NOOM Эрүүл амьдралын хэвшлийг дэмжих зорилго бүхий энэхүү аппликэйшн нь жингээ барих зорилготой ч хоолоо хорих дургүй хэрэгчлэгдэд зориулагдсан бөгөөд тухайн хүний сэтгэлзүйн байдал, зан авирын хэв шинжтэй уялдан хооллох хөтөлбөр, дасгалын хуваарь гаргаж өгдгөөрөө онцлог. “Noom” аппликэйшний тусламжтайгаар хувийн дасгалжуулагч, сэтгэлзүйчдийн зөвөлгөөг хүртээд зогсохгүй, таныг сэдэлжүүлэх эрүүл мэндийн сэдэвт сонжоо, нийтлэл уншиж болох юм. Мөн цусны даралт, цусан дахь сахарын хэмжээ, жин, дасгалд зарцуулсан энергиэ хянах боломжтой. Appstore дээр байгаа эсэх: Тийм Google Play дээр байгаа эсэх : Тийм Үнэ: Татахад үнэгүй ч “Noom Pro” хувилбарын үнэ сард $9.99 2. Myfitnesspal Өдөр тутмын хүнсэндээ анхаарагч хэн хүний утсанд зайлшгүй байх ёстой аппликэйшнүүдийн тоонд зүй ёсоор орох “MyFitnessPal” апп нь таны идэж буй хүнсний илчлэгийг тооцон, тухайн бүтээгдэхүүнд агуулагдах нүүрс ус, уураг, эрдэс давс болон шим бодисын тооцоог нарийвчлан гаргаж, нэг удаагийн хооллолтоор өдөрт авах ёстой шим бодисынхоо хэдэн хувийг авч буйг нарийн бодож өгдөг. Хэрвээ та жингээ барих, хасах дэглэм барихаар зэхэж буй бол энэхүү аппликэйшний “plan” цэснээс өөрийн тань зорилгот тохирох хөтөлбөрийг сонгоход л өдөр бүр цоо шинэ даалгавар, зөвлөгөө өгөөд зогсохгүй барьж буй дэглэмтэй тань холбогдолтой мэдээллүүдийг хүнсний мэргэжилтнүүдийн бэлтгэсэн нийтлэлүүдээр олгох болно. Эл аппыг татаад бүртгүүлэхэд л таны биеийн массын индексийн хувь болон өдөрт авах ёстой илчлэгийг тань тооцон гаргахын сацуу энэхүү апп таны хөдөлгөөнийг ч автоматаар тооцдог билээ. App Store дээр байгаа эсэх : Тийм Google Play дээр байгаа эсэх: Тийм Үнэ: Татахад үнэгүй ч “Myfitnesspal Pro” хувилбарын үнэ сард $9.99, жилийн $49.99 3. Zero Мацаг барих таныг хавдар, чихрийн шижин, зөнөлт, мэдрэл муудалт, хөгшрөлт, таргалалт гээд тоймгүй олон эмгэгээс хамгаалдаг талаар сонсож байв уу? Бодисын солилцоог хурдасгаж, булчингийн ажиллагааг дэмжин, биед хортой хлостеролын хэмжээг бууруулдаг нь олон судалгаагаар нотлогдсон мацаг барих нь орчин үед гагцхүү жингээ барих гэлтгүй эрүүл мэнддээ анхаарагчдын дунд газар аваад буй. Олон нийтийн сүлжээн дэх явцуу мэдээллээс үүдэн мацаг барихыг өдөр хоног өнжин өлөн явахтай андуурах нийтлэг. Харин “Zero” апп таны амьдралын хэмнэл хийгээд биеийн онцлогт тохирох мацаг санал болгоод зогсохгүй тухайн хөтөлбөрийн явцад сэтгэл санааны тань байдлыг ч мөн хянах зохицуулалттай юм. Аппликэйшн дотроо таны жингийн өсөлт, бууралтыг тэмдэглэх хэсэгтэй бөгөөд сонирхолтой мацаг барих чэлленжүүдэд нэгдэн биелүүлсэн даалгаврынхаа хүрээнд тэмдэг цуглуулдаг аж. App Store дээр байгаа эсэх : Тийм Google Play дээр байгаа эсэх : Тийм Үнэ: Татахад үнэгүй ч “Zero Plus” хувилбарын үнэ жилд $59.99 - $69.99 4. Fooducate Та авч буй хүнснийхээ шошго, найрлагыг хардаг уу? Энэхүү аппликэйшний тусламжтайгаар та сонирхож буй хүнс, хүнсний бүтээгдэхүүнийхээ зургийг эсвэл найрлагын нэрийг хайх талбарт оруулахад л шим бодисын тооцоолол, илчлэг болон хүний биед хэр тустайг нь А-аас D хүртэл үнэлсэн мэдээллийг авах боломжтой. App Store дээр байгаа эсэх : Тийм Google Play дээр байгаа эсэх: Тийм ДАСГАЛ ХӨДӨЛГӨӨН: 1. Motify Гэр, фитнесс, гадаа гээд та хөдөлг дасгалөөн хаана хийх дуртайгаа сонгоход л энэхүү апп танд зориулсан дасгал, бясалгал, сунгалтын хөтөлбөрүүдийг санал болгоно. Аппликэйшнийг санаачлагч Ханна Дэвис энэ тухай “Биедээ анхаарал хандуулахад шаардлагатай бүхий л хэвшлийг нэг аппликэйшнээс авах боломж нээхийг хүссэн” хэмээжээ. Та апп дээр биеийнхээ аль хэсэгт ажилламаар байгаагаа хайхад л хангалттай бөгөөд найзуудаа энэ аппликэйшн дээр уриад нэг нэгнийхээ өсөлт, дасгалын гүйцэтгэлийг хянан, үр дүнгээ харьцуулах боломжтой нь сонирхолтой. App Store дээр байгаа эсэх : Тийм Google Play дээр байгаа эсэх: Тийм Үнэ : Татахад үнэгүй ч “Motify Premium” хувилбар тусдаа үнэтэй. 2. PEAR Энэхүү апп нь таны биед тохирсон дасгалын хөтөлбөрүүдийг санал болгоно. Та олон төрлийн дасгалыг ямар дарааллаар хийвэл биед хэрхэн нөлөөлөх талаарх мэдээллийг энэхүү аппликэйшнээс авч болох төдийгүй хувийн дасгалжуулагчдын зөвөлгөө, зөвлөмжийг унших боломжтой. Мөн “PEAR” аппаа та бусад фитнесс төхөөрөмжүүдтэй холбох тохируулгатай тул биеийнхээ бусад хэмжээсүүдтэй хамт хянах боломжийг олгох юм. App Store дээр байгаа эсэх : Тийм Google Play дээр байгаа эсэх: Тийм Үнэ: Татахад үнэгүй ч “PEAR Premium” хувилбар тусдаа үнэтэй. 3. Seven Ажил гэрийн хооронд гүйсээр дасгал хийх зав гаргаж чаддаггүй хүмүүсийн нэг та юм биш биз? Тэгвэл таны өдрийн долоон минутыг л хэрэгцээт хөдөлгөөнд зарцуулахаар төлөвлөгдсөн энэхүү апп нь долоон сарын турш үргэлжлэх дасгалын хөтөлбөрийг танд санал болгох ба та дасгалын явц болон гүйцэтгэлээ шууд хянах боломжтой юм. Аппликэйшнээс гаргаж өгсөн хуваарийг амжилттайгаар дагаснаар танд өөр шинэ даалгаврууд биелүүлэх цонх нээгдэх бөгөөд та апп дээр найзуудаа урин хамт нөхөрсөг уралдаан зохиож болох нь сонирхолтой. App Store дээр байгаа эсэх: Тийм Google Play дээр байгаа эсэх: Тийм СЭТГЭЛЗҮЙН ЭРҮҮЛ МЭНД: Өнгөрсөн жилд цар тахлын дэгдэлтээс үүдэн хэрэглэгчдийн дунд хамгийн өндөр амжилт үзүүлсэн эрүүл мэндийн аппуудын төрөлд сэтгэлзүйн эрүүл мэндэд зориулсан бясалгалын аппууд толгой цохижээ. 1. calm Өнгөрсөн дөрөвдүгээр сард хорвоо ертөнц хөл хорионы дэглэмд шилжихтэй зэрэгцэн энэхүү сэтгэл тайвшруулан бясалгах зорилготой аппликэйшн 100 хувийн өсөлттэй ажилласан төдийгүй жирийн үеийнхээс хоёр саяар олон хүн аппликэйшний $70 бүхий жилийн хөтөлбөрт хамрагдсан үзүүлэлт гарсан нь сонирхууштай. Аппликейшний нэрийн тайвшруулах чимээнүүд болох “Салхинд найгах гацуур”, “Далайн хөвөө шөнөөр” гэх мэтийн дундаас хамгийн өндөр амжилт үзүүлсэн нь алдарт поп од Харри Стаялэсын “Dream with me” хэмээх залуугийн намуухнаар үлгэр унших бичлэг үзүүлсэн байна. Энэхүү аппликэйшнийг бүтээгчид нэгэнт л бүгд ажил хэрэг, сонирхол, ямар нэгэн шалтгаанаар утаснаасаа салж чадахгүй болсон юм чинь утсаа тайвшрахад ашиглаж яагаад болохгүй гэж бодсон нь "Calm"-ийг бүтээх сэдэл болсон гэнэ. Эл апп бусад бясалгалын аппликэйшнүүдээс өртгийн хувьд өндөр ч илүү гүн бясалгал хийж, дотогшоо гүн шагайхад туслах авай. Та энэхүү аппликэйшнийг татаж аваад ямар зорилгоор ашиглах гэж буйгаа оруулахад апп танд зориулан бясалгалын төлөвлөгөө, зөвөлгөө санал болгох болно. App Store дээр байгаа эсэх: Тийм Google Play дээр байгаа эсэх: Тийм Үнэ : Татахад үнэгүй боловч "Calm Premium" багцууд нэмэлт үнэтэй 2. headspace Буддын ухааны ламтан технологийн салбар луу хөрвөн бясалгалын гайхамшгийг түмээнд түгээх болсон энэхүү сонирхолтой аппликэйшн манай хуудаснаа нэг биш удаа дурдагдаж байсан билээ. Энэхүү апп нь бясалгалыг хялбараар хүргээд зогсохгүй өнөөгийн хурдан хэмнэлд бодолдоо бага ч гэсэн амсхийх чөлөө өгөхийн чухлыг хэрэглэгчдэдээ таниулдаг. Энд цөөн минутын, удаан хугацааны гэхчлэн төрөл бүрийн бясалгалууд бий. Headspace-ын хэрэглэгчид энэхүү аппликэйшнийг ашигладаг болсноос хойш илүү сайн төвлөрдөг, цэгцтэй сэтгэдэг, сэтгэл санаа тогтвортой болсон хэмээжээ. App Store дээр байгаа эсэх: Тийм Google Play дээр байгаа эсэх: Тийм Үнэ: Татахад үнэгүй боловч "Headspace Premium" багцууд нэмэлт үнэтэй Headspace буланг той млосныг эндээс үзнэ үү. 3. Happify Аз жаргалын мэдрэмжийг нэмэгдүүлэх хамгийн найдвартай арга бол тархины бүх хэсгүүдийг ажиллуулах дасгал хийх гэдгийг нэг биш судалгаагаар батлаад буй. Happify таны тархийг ажиллуулан, бодох үйл явцыг дэмжих хөтөлбөрүүдээр хангаад зогсохгүй мэргэжлийн сэтгэлзүйчдээр зөвшөөрөгдсөн сэтгэл засах арга, алхмуудыг санал болгоно. Сөрөг бодол сатааруулах тоглоомууд, сонжоо, талархах дадал төрүүлэх дасгал, орчноо анзаарах бяцхан сануулга гэх мэтийг агуулсан энэхүү апп, ухаалаг утсан дахь таны бяцхан найз болж чадах болов уу. App Store дээр байгаа эсэх: Тийм Google Play дээр байгаа эсэх : Тийм НОЙР ХЯНАХ: 1. Pillow Сайн нойртой явах нь өдөр тутмын амьдрал гэлтгүй эрүүл мэндэд хэчнээн амин чухал нөлөөтэйг ярих нь магад илүүц биз. Энэхүү апп нь таны унтлагын цагийг тооцох төдийгүй хэр их хөрвөөж буйг тань тодорхойлдог. Үүний тулд та утсаа орон дээрээ тавиад унтахад л хангалттай. Нойр хянах үүрэгтэй аппликэйшн дундаас шилдгээр тодроод буй энэхүү аппликэйшн таны нойрсох үеийн дуу чимээг бичих тохируулгатай бөгөөд хэр их хурхирч буйгаа ч нарийн мэдэх боломжтой. Аппликэйшн таны унтлагын хуваарьт анализ хийн улмаар таны өглөөний хамгийн сэргэг үеийг тааруулан автомат сэрүүлэг тавих боломжтой нь тун аятайхан. Сайн өдөр сайн нойрноос эхлэх тул энэхүү аппликэйшн таны бүтээмждээ оруулах томоохон хөрөнгө оруулалт байж мэдэх юм. App Store дээр байгаа эсэх: Тийм Google Play дээр байгаа эсэх: Үгүй ХОРТ ЗУРШЛУУДААС ТАТГАЛЗАХ: 1. Smoke Free Та тамхинаас гарахаар шийдсэн үү? Тэгвэл танд Smoke Free аппликэйшнийг санал болгоё. Та энэхүү аппын тусламжтайгаар тамхинаас түдгэлзсэн хугацаагаа хянан өдрийн аль үед ямархуу нөхцөл байдлаас үүдэн тамхи татахыг хүсэж буйгаа тэмдэглээд зогсохгүй тамхи татаагүй үедээ хэр их хэмжээний мөнгө хэмнэж буйгаа ч тооцоолох боломжтой аж. Мөн таны бие дэх хүчилтөрөгч, нүүрсхүчлийн давхар хийгээд дутуу ислийн хэмжээг тооцдог нь онцлог. App Store дээр байгаа эсэх: Тийм Google Play дээр байгаа эсэх: Тийм 2. Drinkaware Баярын араас баяр угсрах хаврын өдрүүдэд спиртийн төрлийн ундаанаас холуур байх чамгүй бэрх даваа болов уу. Тиймд “Drinkaware” аппликэйшнийг танд болоод таны элгэнд санал болгох байна. Энэхүү апп нь ууж буй согтууруулах ундаанд агуулагдах илчлэгийн хэмжээг тооцдог төдийгүй хэр согтууруулах ундаа уухаа “уулт” эхлэхээс урьтан тохируулж болдог аж. Эл аппликэйшний тусламжтайгаар та өөрийн найрлах хэв маягаа анзаараад зогсохгүй өөртөө зорилт тавин, уултаа хянаж, согтууруулах ундаанд зарсан мөнгөө тун хялбараар тооцох боломжтой юм. App Store дээр байгаа эсэх : Тийм Google Play дээр байгаа эсэх: Тийм 3. StickK Йэлийн их сургуулийн эдийн засгийн ухааны профессоруудын хамтран санаачилсан энэхүү аппликэйшнийг татан бүртгүүлсэн даруйдаа та өөрөө өөртэйгөө зорилгын гэрээ хийх бөгөөд тэр бүү хэл зорилгодоо хүрэх эсэхдээ мөнгөөр бооцоо тавих боломжтой аж. Эдийн засагч Ричард Талэрийн түлхэлтийн онолын судалгаанд суурилан бүтээгдсэн энэхүү аппликэйшнд гэрээ хийхдээ та гэр бүл, найз нөхдөө уриалан оролцуулах боломжтой бөгөөд таны ойр дотныхон явцыг тань шалган зорилгынхоо төлөө хэр ахиц гаргасанд хяналт тавьж болох буй. App Store дээр байгаа эсэх: Тийм Google Play дээр байгаа эсэх: Тийм	Идэр есийн эрч сааран, урин дулаан эргэж улирал солигдох цагаар монголчууд эртнээс “хаврын салхи хавирга нэвт” хэмээн эрүүл мэнддээ онцгой анхааран тойглож ирсэн. Тэгвэл орчин цагийн технологийн өндөр дэвшлийн үр буюу таны ухаалаг утсыг тань эрүүл мэндийн манаанд зогсоох аппликэйшнүүдийг санал болгоё. ХООЛ ХҮНС: ### 1. NOOM Эрүүл амьдралын хэвшлийг дэмжих зорилго бүхий энэхүү аппликэйшн нь жингээ барих зорилготой ч хоолоо хорих дургүй хэрэгчлэгдэд зориулагдсан бөгөөд тухайн хүний сэтгэлзүйн байдал, зан авирын хэв шинжтэй уялдан хооллох хөтөлбөр, дасгалын хуваарь гаргаж өгдгөөрөө онцлог. “Noom” аппликэйшний тусламжтайгаар хувийн дасгалжуулагч, сэтгэлзүйчдийн зөвөлгөөг хүртээд зогсохгүй, таныг сэдэлжүүлэх эрүүл мэндийн сэдэвт сонжоо, нийтлэл уншиж болох юм. Мөн цусны даралт, цусан дахь сахарын хэмжээ, жин, дасгалд зарцуулсан энергиэ хянах боломжтой. *Appstore дээр байгаа эсэх:* Тийм *Google Play дээр байгаа эсэх: Тийм Үнэ:* Татахад үнэгүй ч “Noom Pro” хувилбарын үнэ сард $9.99 ### 2. Myfitnesspal Өдөр тутмын хүнсэндээ анхаарагч хэн хүний утсанд зайлшгүй байх ёстой аппликэйшнүүдийн тоонд зүй ёсоор орох “MyFitnessPal” апп нь таны идэж буй хүнсний илчлэгийг тооцон, тухайн бүтээгдэхүүнд агуулагдах нүүрс ус, уураг, эрдэс давс болон шим бодисын тооцоог нарийвчлан гаргаж, нэг удаагийн хооллолтоор өдөрт авах ёстой шим бодисынхоо хэдэн хувийг авч буйг нарийн бодож өгдөг. Хэрвээ та жингээ барих, хасах дэглэм барихаар зэхэж буй бол энэхүү аппликэйшний “plan” цэснээс өөрийн тань зорилгот тохирох хөтөлбөрийг сонгоход л өдөр бүр цоо шинэ даалгавар, зөвлөгөө өгөөд зогсохгүй барьж буй дэглэмтэй тань холбогдолтой мэдээллүүдийг хүнсний мэргэжилтнүүдийн бэлтгэсэн нийтлэлүүдээр олгох болно. Эл аппыг татаад бүртгүүлэхэд л таны биеийн массын индексийн хувь болон өдөрт авах ёстой илчлэгийг тань тооцон гаргахын сацуу энэхүү апп таны хөдөлгөөнийг ч автоматаар тооцдог билээ. *App Store дээр байгаа эсэх: Тийм* *Google Play дээр байгаа эсэх:* Тийм *Үнэ:* Татахад үнэгүй ч “Myfitnesspal Pro” хувилбарын үнэ сард $9.99, жилийн $49.99 ### 3. Zero Мацаг барих таныг хавдар, чихрийн шижин, зөнөлт, мэдрэл муудалт, хөгшрөлт, таргалалт гээд тоймгүй олон эмгэгээс хамгаалдаг талаар сонсож байв уу? Бодисын солилцоог хурдасгаж, булчингийн ажиллагааг дэмжин, биед хортой хлостеролын хэмжээг бууруулдаг нь олон судалгаагаар нотлогдсон мацаг барих нь орчин үед гагцхүү жингээ барих гэлтгүй эрүүл мэнддээ анхаарагчдын дунд газар аваад буй. Олон нийтийн сүлжээн дэх явцуу мэдээллээс үүдэн мацаг барихыг өдөр хоног өнжин өлөн явахтай андуурах нийтлэг. Харин “Zero” апп таны амьдралын хэмнэл хийгээд биеийн онцлогт тохирох мацаг санал болгоод зогсохгүй тухайн хөтөлбөрийн явцад сэтгэл санааны тань байдлыг ч мөн хянах зохицуулалттай юм. Аппликэйшн дотроо таны жингийн өсөлт, бууралтыг тэмдэглэх хэсэгтэй бөгөөд сонирхолтой мацаг барих чэлленжүүдэд нэгдэн биелүүлсэн даалгаврынхаа хүрээнд тэмдэг цуглуулдаг аж. *App Store дээр байгаа эсэх: Тийм* *Google Play дээр байгаа эсэх: Тийм* *Үнэ:* Татахад үнэгүй ч “Zero Plus” хувилбарын үнэ жилд $59.99 - $69.99 ### 4. Fooducate Та авч буй хүнснийхээ шошго, найрлагыг хардаг уу? Энэхүү аппликэйшний тусламжтайгаар та сонирхож буй хүнс, хүнсний бүтээгдэхүүнийхээ зургийг эсвэл найрлагын нэрийг хайх талбарт оруулахад л шим бодисын тооцоолол, илчлэг болон хүний биед хэр тустайг нь А-аас D хүртэл үнэлсэн мэдээллийг авах боломжтой. *App Store дээр байгаа эсэх: Тийм* *Google Play дээр байгаа эсэх:* Тийм ДАСГАЛ ХӨДӨЛГӨӨН: ### 1. Motify Гэр, фитнесс, гадаа гээд та хөдөлг дасгалөөн хаана хийх дуртайгаа сонгоход л энэхүү апп танд зориулсан дасгал, бясалгал, сунгалтын хөтөлбөрүүдийг санал болгоно. Аппликэйшнийг санаачлагч Ханна Дэвис энэ тухай “Биедээ анхаарал хандуулахад шаардлагатай бүхий л хэвшлийг нэг аппликэйшнээс авах боломж нээхийг хүссэн” хэмээжээ. Та апп дээр биеийнхээ аль хэсэгт ажилламаар байгаагаа хайхад л хангалттай бөгөөд найзуудаа энэ аппликэйшн дээр уриад нэг нэгнийхээ өсөлт, дасгалын гүйцэтгэлийг хянан, үр дүнгээ харьцуулах боломжтой нь сонирхолтой. *App Store дээр байгаа эсэх: Тийм* *Google Play дээр байгаа эсэх:* Тийм *Үнэ: Татахад үнэгүй ч “Motify Premium” хувилбар тусдаа үнэтэй. ### 2. PEAR Энэхүү апп нь таны биед тохирсон дасгалын хөтөлбөрүүдийг санал болгоно. Та олон төрлийн дасгалыг ямар дарааллаар хийвэл биед хэрхэн нөлөөлөх талаарх мэдээллийг энэхүү аппликэйшнээс авч болох төдийгүй хувийн дасгалжуулагчдын зөвөлгөө, зөвлөмжийг унших боломжтой. Мөн “PEAR” аппаа та бусад фитнесс төхөөрөмжүүдтэй холбох тохируулгатай тул биеийнхээ бусад хэмжээсүүдтэй хамт хянах боломжийг олгох юм. App Store дээр байгаа эсэх: Тийм* Google Play дээр байгаа эсэх: Тийм Үнэ: Татахад үнэгүй ч “PEAR Premium” хувилбар тусдаа үнэтэй. ### 3. Seven Ажил гэрийн хооронд гүйсээр дасгал хийх зав гаргаж чаддаггүй хүмүүсийн нэг та юм биш биз? Тэгвэл таны өдрийн долоон минутыг л хэрэгцээт хөдөлгөөнд зарцуулахаар төлөвлөгдсөн энэхүү апп нь долоон сарын турш үргэлжлэх дасгалын хөтөлбөрийг танд санал болгох ба та дасгалын явц болон гүйцэтгэлээ шууд хянах боломжтой юм. Аппликэйшнээс гаргаж өгсөн хуваарийг амжилттайгаар дагаснаар танд өөр шинэ даалгаврууд биелүүлэх цонх нээгдэх бөгөөд та апп дээр найзуудаа урин хамт нөхөрсөг уралдаан зохиож болох нь сонирхолтой. *App Store дээр байгаа эсэх:* Тийм *Google Play дээр байгаа эсэх:* Тийм СЭТГЭЛЗҮЙН ЭРҮҮЛ МЭНД: Өнгөрсөн жилд цар тахлын дэгдэлтээс үүдэн хэрэглэгчдийн дунд хамгийн өндөр амжилт үзүүлсэн эрүүл мэндийн аппуудын төрөлд сэтгэлзүйн эрүүл мэндэд зориулсан бясалгалын аппууд толгой цохижээ. ### 1. calm Өнгөрсөн дөрөвдүгээр сард хорвоо ертөнц хөл хорионы дэглэмд шилжихтэй зэрэгцэн энэхүү сэтгэл тайвшруулан бясалгах зорилготой аппликэйшн 100 хувийн өсөлттэй ажилласан төдийгүй жирийн үеийнхээс хоёр саяар олон хүн аппликэйшний $70 бүхий жилийн хөтөлбөрт хамрагдсан үзүүлэлт гарсан нь сонирхууштай. Аппликейшний нэрийн тайвшруулах чимээнүүд болох “Салхинд найгах гацуур”, “Далайн хөвөө шөнөөр” гэх мэтийн дундаас хамгийн өндөр амжилт үзүүлсэн нь алдарт поп од Харри Стаялэсын “Dream with me” хэмээх залуугийн намуухнаар үлгэр унших бичлэг үзүүлсэн байна. Энэхүү аппликэйшнийг бүтээгчид нэгэнт л бүгд ажил хэрэг, сонирхол, ямар нэгэн шалтгаанаар утаснаасаа салж чадахгүй болсон юм чинь утсаа тайвшрахад ашиглаж яагаад болохгүй гэж бодсон нь "Calm"-ийг бүтээх сэдэл болсон гэнэ. Эл апп бусад бясалгалын аппликэйшнүүдээс өртгийн хувьд өндөр ч илүү гүн бясалгал хийж, дотогшоо гүн шагайхад туслах авай. Та энэхүү аппликэйшнийг татаж аваад ямар зорилгоор ашиглах гэж буйгаа оруулахад апп танд зориулан бясалгалын төлөвлөгөө, зөвөлгөө санал болгох болно. *App Store дээр байгаа эсэх:* Тийм *Google Play дээр байгаа эсэх: Тийм* *Үнэ: Татахад үнэгүй боловч "Calm Premium" багцууд нэмэлт үнэтэй ### 2. headspace Буддын ухааны ламтан технологийн салбар луу хөрвөн бясалгалын гайхамшгийг түмээнд түгээх болсон энэхүү сонирхолтой аппликэйшн манай хуудаснаа нэг биш удаа дурдагдаж байсан билээ. Энэхүү апп нь бясалгалыг хялбараар хүргээд зогсохгүй өнөөгийн хурдан хэмнэлд бодолдоо бага ч гэсэн амсхийх чөлөө өгөхийн чухлыг хэрэглэгчдэдээ таниулдаг. Энд цөөн минутын, удаан хугацааны гэхчлэн төрөл бүрийн бясалгалууд бий. Headspace-ын хэрэглэгчид энэхүү аппликэйшнийг ашигладаг болсноос хойш илүү сайн төвлөрдөг, цэгцтэй сэтгэдэг, сэтгэл санаа тогтвортой болсон хэмээжээ. App Store дээр байгаа эсэх: Тийм* *Google Play дээр байгаа эсэх:* Тийм *Үнэ:* Татахад үнэгүй боловч "Headspace Premium" багцууд нэмэлт үнэтэй > Headspace буланг тоймлосныг эндээс үзнэ үү. ### 3. Happify Аз жаргалын мэдрэмжийг нэмэгдүүлэх хамгийн найдвартай арга бол тархины бүх хэсгүүдийг ажиллуулах дасгал хийх гэдгийг нэг биш судалгаагаар батлаад буй. Happify таны тархийг ажиллуулан, бодох үйл явцыг дэмжих хөтөлбөрүүдээр хангаад зогсохгүй мэргэжлийн сэтгэлзүйчдээр зөвшөөрөгдсөн сэтгэл засах арга, алхмуудыг санал болгоно. Сөрөг бодол сатааруулах тоглоомууд, сонжоо, талархах дадал төрүүлэх дасгал, орчноо анзаарах бяцхан сануулга гэх мэтийг агуулсан энэхүү апп, ухаалаг утсан дахь таны бяцхан найз болж чадах болов уу. *App Store дээр байгаа эсэх:* Тийм *Google Play дээр байгаа эсэх: Тийм* НОЙР ХЯНАХ: ### 1. Pillow Сайн нойртой явах нь өдөр тутмын амьдрал гэлтгүй эрүүл мэндэд хэчнээн амин чухал нөлөөтэйг ярих нь магад илүүц биз. Энэхүү апп нь таны унтлагын цагийг тооцох төдийгүй хэр их хөрвөөж буйг тань тодорхойлдог. Үүний тулд та утсаа орон дээрээ тавиад унтахад л хангалттай. Нойр хянах үүрэгтэй аппликэйшн дундаас шилдгээр тодроод буй энэхүү аппликэйшн таны нойрсох үеийн дуу чимээг бичих тохируулгатай бөгөөд хэр их хурхирч буйгаа ч нарийн мэдэх боломжтой. Аппликэйшн таны унтлагын хуваарьт анализ хийн улмаар таны өглөөний хамгийн сэргэг үеийг тааруулан автомат сэрүүлэг тавих боломжтой нь тун аятайхан. Сайн өдөр сайн нойрноос эхлэх тул энэхүү аппликэйшн таны бүтээмждээ оруулах томоохон хөрөнгө оруулалт байж мэдэх юм. *App Store дээр байгаа эсэх:* Тийм *Google Play дээр байгаа эсэх:* Үгүй ХОРТ ЗУРШЛУУДААС ТАТГАЛЗАХ: ### 1. Smoke Free Та тамхинаас гарахаар шийдсэн үү? Тэгвэл танд Smoke Free аппликэйшнийг санал болгоё. Та энэхүү аппын тусламжтайгаар тамхинаас түдгэлзсэн хугацаагаа хянан өдрийн аль үед ямархуу нөхцөл байдлаас үүдэн тамхи татахыг хүсэж буйгаа тэмдэглээд зогсохгүй тамхи татаагүй үедээ хэр их хэмжээний мөнгө хэмнэж буйгаа ч тооцоолох боломжтой аж. Мөн таны бие дэх хүчилтөрөгч, нүүрсхүчлийн давхар хийгээд дутуу ислийн хэмжээг тооцдог нь онцлог. App Store дээр байгаа эсэх: Тийм *Google Play дээр байгаа эсэх:* Тийм ### 2. Drinkaware Баярын араас баяр угсрах хаврын өдрүүдэд спиртийн төрлийн ундаанаас холуур байх чамгүй бэрх даваа болов уу. Тиймд “Drinkaware” аппликэйшнийг танд болоод таны элгэнд санал болгох байна. Энэхүү апп нь ууж буй согтууруулах ундаанд агуулагдах илчлэгийн хэмжээг тооцдог төдийгүй хэр согтууруулах ундаа уухаа “уулт” эхлэхээс урьтан тохируулж болдог аж. Эл аппликэйшний тусламжтайгаар та өөрийн найрлах хэв маягаа анзаараад зогсохгүй өөртөө зорилт тавин, уултаа хянаж, согтууруулах ундаанд зарсан мөнгөө тун хялбараар тооцох боломжтой юм. *App Store дээр байгаа эсэх:* Тийм *Google Play дээр байгаа эсэх:* Тийм ### 3. StickK Йэлийн их сургуулийн эдийн засгийн ухааны профессоруудын хамтран санаачилсан энэхүү аппликэйшнийг татан бүртгүүлсэн даруйдаа та өөрөө өөртэйгөө зорилгын гэрээ хийх бөгөөд тэр бүү хэл зорилгодоо хүрэх эсэхдээ мөнгөөр бооцоо тавих боломжтой аж. Эдийн засагч Ричард Талэрийн түлхэлтийн онолын судалгаанд суурилан бүтээгдсэн энэхүү аппликэйшнд гэрээ хийхдээ та гэр бүл, найз нөхдөө уриалан оролцуулах боломжтой бөгөөд таны ойр дотныхон явцыг тань шалган зорилгынхоо төлөө хэр ахиц гаргасанд хяналт тавьж болох буй. *App Store дээр байгаа эсэх:* Тийм *Google Play дээр байгаа эсэх:* Тийм
https://unread.today/c/techworm-business-booster	Techworm	Oyunlkham Gungaadorj	2021-03-02T00:00:00	3 сарын 2, 2021	Дижитал шилжилт: Бизнест интернэт хурд яагаад чухал вэ?	<div class="article-body no-wide-image"> <h2><div>Дижитал шилжилтийн эрин үед бизнесээ уламжлалт хэлбэрээр нь авч явна гэдэг тийм ч сайн шийдвэр болохгүйг өнгөрсөн нэг жил бидэнд бат мэдрүүлэв. Борлуулалт, сурталчилгааны суваг, хэрэглэгчтэй харилцах үйл явц, захиалгын шийдэл гэх мэтээр бизнесийнхээ хамгийн чухал шаардлагатай хэсгийг технологи, интернэттэй холбох нь өнөө үед зах зээлд өрсөлдөх чадвараа хадгалж үлдэх гарц болоод байна. Дэлхийн хүн амын талаас илүү хувь нь интернэт ашиглаж, секундийн дотор л хэрэгцээт мэдээллээ төвөггүй дамжуулах болсон энэ хурдтай нийгэмд танай байгууллагын интернэтийн хэрэглээ ямар түвшинд явж байна вэ? </div><div><br></div></h2><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div>Портерын таван хүчин зүйл ба интернэт</div></h3><p>Бизнесийн салбарын нэрт судлаачдын нэг, Харвардын Бизнесийн сургуулийн профессор <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Michael_Porter" target="_blank">Майкл Портерын</a> боловсруулсан <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Porter%27s_five_forces_analysis" target="_blank">Өрсөлдөөний таван хүчин зүйлийн онол</a> анх 1979 онд Харвардын Бизнесийн тоймд нийтлэгдэж байжээ. Үүнээс хойших 40 гаруй жилийн хугацаанд бизнесийн ертөнц ихэд өөрчлөгдсөн ч гэлээ уг онол нь өнөөг хүртэл үнэ цэнээ алдалгүй хүчин төгөлдөр үйлчилсээр байгаа хэмээн салбарын мэргэжилтнүүд онцолдог.<br>Зах зээлд амжилттай ажиллаж, өрсөлдөгчдөөсөө ялгарч, давуу талаа тодорхойлохтой холбогдох уг дүрэм аль ч цаг үед, ямар ч зах зээлд мөрдөгдөх боловч цаг үеэс шалтгаалан зарим нэг шинэ ойлголтууд нэмэгдэж буйг Майкл Портер онцолжээ. Энэ бол интернэт ба түүний хурд. Тэрээр <a href="https://hbr.org/video/2226587624001/the-five-competitive-forces-that-shape-strategy" target="_blank">нэгэн ярилцлагадаа</a>, “Сүүлийн үед ажиглагдаж байгаа нэг хүчин зүйл бол интернэтийн нөлөө. Интернэтийн хурд, сошиал хэрэглээ бизнесийн ашигт байдалд гарцаагүй нөлөөлдөг болсон” хэмээсэн байна.<br></p> <div class="uk-margin-bottom uk-margin-top"><iframe src="https://flo.uri.sh/visualisation/5434262/embed" style="none;none;none;none;none;none;none;none;none;none;none;none;none;none;width:100%;height:500px;" sandbox="allow-same-origin allow-forms allow-scripts allow-downloads allow-popups allow-popups-to-escape-sandbox allow-top-navigation-by-user-activation" title="Interactive or visual content" frameborder="0" width="100%" height="100%"></iframe></div><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">интернэтийн хурд бизнесийн өрсөлдөх чадвар болох нь </h3><p></p><p>Интернэтийн хурд бол нэг талаас хэрэглээ боловч нөгөө талаас хөгжлийн толь, давуу тал, бүтээмжийг ирлэгч болдог. Дэлхийд хөгжлөөр тэргүүлж буй улсууд интернэтийн сүлжээ, хурдад ихээхэн анхаарал хандуулдаг бөгөөд энэ нь технологийн хөгжил, мэдээлэл авах, солилцох хурдыг нэмэгдүүлж байдаг ач холбогдол өндөртэй зүйл юм. Жишээ нь, дэлхийд интернэт сүлжээний хурдаар Сингапур (208.16 Mbps), Хонконг (192.09 Mbps) улсууд тэргүүлдэг бол Гамби улс (7.56 Mbps) сүүл мушгидаг.</p><p>Дэлхийн хөгжлийн төв, санхүү бизнесийн зах зээлийн хамгийн таатай экосистемтэй улсуудыг тодорхойлох хүчин зүйлд интернэтийн хурд багтана. Интернэт нь мэдээ мэдээлэл солилцох, шинэ санаа эрж хайхаас эхлээд ажлын байрны бүтээмжтэй нягт холбогддог болохоор тэр юм. Монгол Улсын хувьд интернэтийн дундаж хурд 31.79 Mbps байна. </p><p><br></p> <div class="uk-margin-bottom uk-margin-top"><iframe src="https://flo.uri.sh/visualisation/5434351/embed" style="none;none;none;none;none;none;none;none;none;none;none;none;none;none;none;width:100%;height:470px;" sandbox="allow-same-origin allow-forms allow-scripts allow-downloads allow-popups allow-popups-to-escape-sandbox allow-top-navigation-by-user-activation" title="Interactive or visual content" frameborder="0" width="100%" height="100%"></iframe></div><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">дэлхийн нийтийн интернэт хэрэглээ</h3><p></p><p>Өнгөрөгч оны долдугаар сард гарсан “<a href="https://datareportal.com/reports/digital-2020-july-global-statshot" target="_blank">Дэлхийн дижитал хэрэглээний тайлан</a>”-д цар тахлын үеийн нөхцөл байдлыг давж гарахад интернэт хэрхэн нөлөөлснийг судалжээ. Судалгаанд оролцогсдын 83 нь хөл хорионы үеийн гол хэрэглээ интернэт байсан гэж хариулсан аж. 2020 онд дэгдсэн цар тахал нь дэлхийн хүн амын интернэтэд суурилсан дижитал хэрэглээг энгийн үеийнхээс даруй 15-54 хувиар өсгөсөн бөгөөд цар тахал дарагдаж, хүн төрөлхтөн эргэн хэвийн амьдралдаа орсон ч одоо буйгаасаа онц буурахгүй байх төлөвтэй хэмээн мэргэжилтнүүд таамаглаж байна. <br></p><p>Монголчуудын хувьд 2020 оны эхний улирлын байдлаар нийт хүн амынхаа тооноос 36 хувиар илүү буюу 4.42 сая гар утас хэрэглэдэг гэсэн тооцоо бий. Түүнчлэн хүн амын 68 хувь буюу 2.2 сая хүн тогтмол интернэтэд холбогдож, олон нийтийн сүлжээг идэвхтэй ашигладаг аж. Товчхондоо, манай улсын өрх бүрийн 1-2 хүн нь интернэтэд холбогдон, олон нийтийн сүлжээг идэвхтэй ашигладаг гэж үзэж болно. Энэ нь дэлхийн дунджаас дээгүүр үзүүлэлт юм. Уг тоо нь дотоодод бизнесийнхээ ашиг орлогыг өсгөхөд тун ч таатай үзүүлэлт бөгөөд энэ боломжийг үр дүнтэй ашиглах шийдлүүд эрэлттэй буй.</p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/a057370325ed7c0e01bb04f8cc4cbe82.gif"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>business booster: байгууллагын интернэт үйлчилгээ</h3><p></p><p>Сонирхуулахад, <a href="https://www.skytel.mn/p/corp-internet" target="_blank">СКАЙмедиа</a> интернэт үйлчилгээ хурдаа 20 дахин нэмэгдүүлж, үйлчилгээгээ бизнесийн байгууллагуудыг дижитал хурдаар цэнэглэх BUSINESS BOOSTER болгон шинэчилжээ. Ингэснээр бизнес эрхлэгчид байгууллагынхаа онцлог болон хэрэглээнд тохируулан өндөр хурдны интернэтийг 120+ суваг бүхий IPTV мөн <a href="https://www.skytel.mn/content/2790/view?fbclid=IwAR1uE31bz0TH8WTn2hXtUuo5uBgG4wOdG1ZKy0AVgAuj95L81pDsEqVJpTs" target="_blank">СКАЙтел </a>болон өөрийн сүлжээндээ хязгааргүй ярих эрхтэй суурин утасны Cally үйлчилгээтэй хослуулан авах боломжтой болж байгаа юм. </p><p>Дэлгэрэнгүйг <a href="https://www.skytel.mn/p/corp-triple?fbclid=IwAR0eajIQOHNpaVsjUT57cyOZX7GU8ZbuNbIQrgQPM-QlhghKI0CNaD1VFIY" target="_blank">СКАЙмедиа</a>-гаас уншаарай. </p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/34fca05285309bf2c498fb522ff17d83.jpg"></p><div class="image-caption">СКАЙтел групп таны бизнест ДИЖИТАЛ ХУРД нэмэх дараах үйлчилгээнүүдийг санал болгож байна. Та байгууллагынхаа хэрэгцээ, шаардлагад тааруулан өндөр хурдны интернэт, үүрэн болон суурин утасны үйлчилгээ, дата центр, программ хангамж зэрэг бизнесийн үйл ажиллагаа явуулахад хэрэгтэй мэдээлэл технологийн бүхий л үйлчилгээг цогцоор авах боломжтой. Холбогдох утас: 1515, 76769000, Имейл: enterprise@skytel.mn</div> </div>	Дижитал шилжилтийн эрин үед бизнесээ уламжлалт хэлбэрээр нь авч явна гэдэг тийм ч сайн шийдвэр болохгүйг өнгөрсөн нэг жил бидэнд бат мэдрүүлэв. Борлуулалт, сурталчилгааны суваг, хэрэглэгчтэй харилцах үйл явц, захиалгын шийдэл гэх мэтээр бизнесийнхээ хамгийн чухал шаардлагатай хэсгийг технологи, интернэттэй холбох нь өнөө үед зах зээлд өрсөлдөх чадвараа хадгалж үлдэх гарц болоод байна. Дэлхийн хүн амын талаас илүү хувь нь интернэт ашиглаж, секундийн дотор л хэрэгцээт мэдээллээ төвөггүй дамжуулах болсон энэ хурдтай нийгэмд танай байгууллагын интернэтийн хэрэглээ ямар түвшинд явж байна вэ? Портерын таван хүчин зүйл ба интернэт Бизнесийн салбарын нэрт судлаачдын нэг, Харвардын Бизнесийн сургуулийн профессор Майкл Портерын боловсруулсан Өрсөлдөөний таван хүчин зүйлийн онол анх 1979 онд Харвардын Бизнесийн тоймд нийтлэгдэж байжээ. Үүнээс хойших 40 гаруй жилийн хугацаанд бизнесийн ертөнц ихэд өөрчлөгдсөн ч гэлээ уг онол нь өнөөг хүртэл үнэ цэнээ алдалгүй хүчин төгөлдөр үйлчилсээр байгаа хэмээн салбарын мэргэжилтнүүд онцолдог. Зах зээлд амжилттай ажиллаж, өрсөлдөгчдөөсөө ялгарч, давуу талаа тодорхойлохтой холбогдох уг дүрэм аль ч цаг үед, ямар ч зах зээлд мөрдөгдөх боловч цаг үеэс шалтгаалан зарим нэг шинэ ойлголтууд нэмэгдэж буйг Майкл Портер онцолжээ. Энэ бол интернэт ба түүний хурд. Тэрээр нэгэн ярилцлагадаа , “Сүүлийн үед ажиглагдаж байгаа нэг хүчин зүйл бол интернэтийн нөлөө. Интернэтийн хурд, сошиал хэрэглээ бизнесийн ашигт байдалд гарцаагүй нөлөөлдөг болсон” хэмээсэн байна. интернэтийн хурд бизнесийн өрсөлдөх чадвар болох нь Интернэтийн хурд бол нэг талаас хэрэглээ боловч нөгөө талаас хөгжлийн толь, давуу тал, бүтээмжийг ирлэгч болдог. Дэлхийд хөгжлөөр тэргүүлж буй улсууд интернэтийн сүлжээ, хурдад ихээхэн анхаарал хандуулдаг бөгөөд энэ нь технологийн хөгжил, мэдээлэл авах, солилцох хурдыг нэмэгдүүлж байдаг ач холбогдол өндөртэй зүйл юм. Жишээ нь, дэлхийд интернэт сүлжээний хурдаар Сингапур (208.16 Mbps), Хонконг (192.09 Mbps) улсууд тэргүүлдэг бол Гамби улс (7.56 Mbps) сүүл мушгидаг. Дэлхийн хөгжлийн төв, санхүү бизнесийн зах зээлийн хамгийн таатай экосистемтэй улсуудыг тодорхойлох хүчин зүйлд интернэтийн хурд багтана. Интернэт нь мэдээ мэдээлэл солилцох, шинэ санаа эрж хайхаас эхлээд ажлын байрны бүтээмжтэй нягт холбогддог болохоор тэр юм. Монгол Улсын хувьд интернэтийн дундаж хурд 31.79 Mbps байна. дэлхийн нийтийн интернэт хэрэглээ Өнгөрөгч оны долдугаар сард гарсан “ Дэлхийн дижитал хэрэглээний тайлан ”-д цар тахлын үеийн нөхцөл байдлыг давж гарахад интернэт хэрхэн нөлөөлснийг судалжээ. Судалгаанд оролцогсдын 83 нь хөл хорионы үеийн гол хэрэглээ интернэт байсан гэж хариулсан аж. 2020 онд дэгдсэн цар тахал нь дэлхийн хүн амын интернэтэд суурилсан дижитал хэрэглээг энгийн үеийнхээс даруй 15-54 хувиар өсгөсөн бөгөөд цар тахал дарагдаж, хүн төрөлхтөн эргэн хэвийн амьдралдаа орсон ч одоо буйгаасаа онц буурахгүй байх төлөвтэй хэмээн мэргэжилтнүүд таамаглаж байна. Монголчуудын хувьд 2020 оны эхний улирлын байдлаар нийт хүн амынхаа тооноос 36 хувиар илүү буюу 4.42 сая гар утас хэрэглэдэг гэсэн тооцоо бий. Түүнчлэн хүн амын 68 хувь буюу 2.2 сая хүн тогтмол интернэтэд холбогдож, олон нийтийн сүлжээг идэвхтэй ашигладаг аж. Товчхондоо, манай улсын өрх бүрийн 1-2 хүн нь интернэтэд холбогдон, олон нийтийн сүлжээг идэвхтэй ашигладаг гэж үзэж болно. Энэ нь дэлхийн дунджаас дээгүүр үзүүлэлт юм. Уг тоо нь дотоодод бизнесийнхээ ашиг орлогыг өсгөхөд тун ч таатай үзүүлэлт бөгөөд энэ боломжийг үр дүнтэй ашиглах шийдлүүд эрэлттэй буй. business booster: байгууллагын интернэт үйлчилгээ Сонирхуулахад, СКАЙмедиа интернэт үйлчилгээ хурдаа 20 дахин нэмэгдүүлж, үйлчилгээгээ бизнесийн байгууллагуудыг дижитал хурдаар цэнэглэх BUSINESS BOOSTER болгон шинэчилжээ. Ингэснээр бизнес эрхлэгчид байгууллагынхаа онцлог болон хэрэглээнд тохируулан өндөр хурдны интернэтийг 120+ суваг бүхий IPTV мөн СКАЙтел болон өөрийн сүлжээндээ хязгааргүй ярих эрхтэй суурин утасны Cally үйлчилгээтэй хослуулан авах боломжтой болж байгаа юм. Дэлгэрэнгүйг СКАЙмедиа -гаас уншаарай. СКАЙтел групп таны бизнест ДИЖИТАЛ ХУРД нэмэх дараах үйлчилгээнүүдийг санал болгож байна. Та байгууллагынхаа хэрэгцээ, шаардлагад тааруулан өндөр хурдны интернэт, үүрэн болон суурин утасны үйлчилгээ, дата центр, программ хангамж зэрэг бизнесийн үйл ажиллагаа явуулахад хэрэгтэй мэдээлэл технологийн бүхий л үйлчилгээг цогцоор авах боломжтой. Холбогдох утас: 1515, 76769000, Имейл: enterprise@skytel.mn	Дижитал шилжилтийн эрин үед бизнесээ уламжлалт хэлбэрээр нь авч явна гэдэг тийм ч сайн шийдвэр болохгүйг өнгөрсөн нэг жил бидэнд бат мэдрүүлэв. Борлуулалт, сурталчилгааны суваг, хэрэглэгчтэй харилцах үйл явц, захиалгын шийдэл гэх мэтээр бизнесийнхээ хамгийн чухал шаардлагатай хэсгийг технологи, интернэттэй холбох нь өнөө үед зах зээлд өрсөлдөх чадвараа хадгалж үлдэх гарц болоод байна. Дэлхийн хүн амын талаас илүү хувь нь интернэт ашиглаж, секундийн дотор л хэрэгцээт мэдээллээ төвөггүй дамжуулах болсон энэ хурдтай нийгэмд танай байгууллагын интернэтийн хэрэглээ ямар түвшинд явж байна вэ? ### Портерын таван хүчин зүйл ба интернэт Бизнесийн салбарын нэрт судлаачдын нэг, Харвардын Бизнесийн сургуулийн профессор Майкл Портерын боловсруулсан Өрсөлдөөний таван хүчин зүйлийн онол анх 1979 онд Харвардын Бизнесийн тоймд нийтлэгдэж байжээ. Үүнээс хойших 40 гаруй жилийн хугацаанд бизнесийн ертөнц ихэд өөрчлөгдсөн ч гэлээ уг онол нь өнөөг хүртэл үнэ цэнээ алдалгүй хүчин төгөлдөр үйлчилсээр байгаа хэмээн салбарын мэргэжилтнүүд онцолдог. Зах зээлд амжилттай ажиллаж, өрсөлдөгчдөөсөө ялгарч, давуу талаа тодорхойлохтой холбогдох уг дүрэм аль ч цаг үед, ямар ч зах зээлд мөрдөгдөх боловч цаг үеэс шалтгаалан зарим нэг шинэ ойлголтууд нэмэгдэж буйг Майкл Портер онцолжээ. Энэ бол интернэт ба түүний хурд. Тэрээр нэгэн ярилцлагадаа, “Сүүлийн үед ажиглагдаж байгаа нэг хүчин зүйл бол интернэтийн нөлөө. Интернэтийн хурд, сошиал хэрэглээ бизнесийн ашигт байдалд гарцаагүй нөлөөлдөг болсон” хэмээсэн байна. ### интернэтийн хурд бизнесийн өрсөлдөх чадвар болох нь Интернэтийн хурд бол нэг талаас хэрэглээ боловч нөгөө талаас хөгжлийн толь, давуу тал, бүтээмжийг ирлэгч болдог. Дэлхийд хөгжлөөр тэргүүлж буй улсууд интернэтийн сүлжээ, хурдад ихээхэн анхаарал хандуулдаг бөгөөд энэ нь технологийн хөгжил, мэдээлэл авах, солилцох хурдыг нэмэгдүүлж байдаг ач холбогдол өндөртэй зүйл юм. Жишээ нь, дэлхийд интернэт сүлжээний хурдаар Сингапур (208.16 Mbps), Хонконг (192.09 Mbps) улсууд тэргүүлдэг бол Гамби улс (7.56 Mbps) сүүл мушгидаг. Дэлхийн хөгжлийн төв, санхүү бизнесийн зах зээлийн хамгийн таатай экосистемтэй улсуудыг тодорхойлох хүчин зүйлд интернэтийн хурд багтана. Интернэт нь мэдээ мэдээлэл солилцох, шинэ санаа эрж хайхаас эхлээд ажлын байрны бүтээмжтэй нягт холбогддог болохоор тэр юм. Монгол Улсын хувьд интернэтийн дундаж хурд 31.79 Mbps байна. ### дэлхийн нийтийн интернэт хэрэглээ Өнгөрөгч оны долдугаар сард гарсан “Дэлхийн дижитал хэрэглээний тайлан”-д цар тахлын үеийн нөхцөл байдлыг давж гарахад интернэт хэрхэн нөлөөлснийг судалжээ. Судалгаанд оролцогсдын 83 нь хөл хорионы үеийн гол хэрэглээ интернэт байсан гэж хариулсан аж. 2020 онд дэгдсэн цар тахал нь дэлхийн хүн амын интернэтэд суурилсан дижитал хэрэглээг энгийн үеийнхээс даруй 15-54 хувиар өсгөсөн бөгөөд цар тахал дарагдаж, хүн төрөлхтөн эргэн хэвийн амьдралдаа орсон ч одоо буйгаасаа онц буурахгүй байх төлөвтэй хэмээн мэргэжилтнүүд таамаглаж байна. Монголчуудын хувьд 2020 оны эхний улирлын байдлаар нийт хүн амынхаа тооноос 36 хувиар илүү буюу 4.42 сая гар утас хэрэглэдэг гэсэн тооцоо бий. Түүнчлэн хүн амын 68 хувь буюу 2.2 сая хүн тогтмол интернэтэд холбогдож, олон нийтийн сүлжээг идэвхтэй ашигладаг аж. Товчхондоо, манай улсын өрх бүрийн 1-2 хүн нь интернэтэд холбогдон, олон нийтийн сүлжээг идэвхтэй ашигладаг гэж үзэж болно. Энэ нь дэлхийн дунджаас дээгүүр үзүүлэлт юм. Уг тоо нь дотоодод бизнесийнхээ ашиг орлогыг өсгөхөд тун ч таатай үзүүлэлт бөгөөд энэ боломжийг үр дүнтэй ашиглах шийдлүүд эрэлттэй буй. ### business booster: байгууллагын интернэт үйлчилгээ Сонирхуулахад, СКАЙмедиа интернэт үйлчилгээ хурдаа 20 дахин нэмэгдүүлж, үйлчилгээгээ бизнесийн байгууллагуудыг дижитал хурдаар цэнэглэх BUSINESS BOOSTER болгон шинэчилжээ. Ингэснээр бизнес эрхлэгчид байгууллагынхаа онцлог болон хэрэглээнд тохируулан өндөр хурдны интернэтийг 120+ суваг бүхий IPTV мөн СКАЙтел болон өөрийн сүлжээндээ хязгааргүй ярих эрхтэй суурин утасны Cally үйлчилгээтэй хослуулан авах боломжтой болж байгаа юм. Дэлгэрэнгүйг СКАЙмедиа-гаас уншаарай. СКАЙтел групп таны бизнест ДИЖИТАЛ ХУРД нэмэх дараах үйлчилгээнүүдийг санал болгож байна. Та байгууллагынхаа хэрэгцээ, шаардлагад тааруулан өндөр хурдны интернэт, үүрэн болон суурин утасны үйлчилгээ, дата центр, программ хангамж зэрэг бизнесийн үйл ажиллагаа явуулахад хэрэгтэй мэдээлэл технологийн бүхий л үйлчилгээг цогцоор авах боломжтой. Холбогдох утас: 1515, 76769000, Имейл: enterprise@skytel.mn
https://unread.today/c/techworm-covidcctv	Techworm	Oyunlkham Gungaadorj	2021-02-16T00:00:00	2 сарын 16, 2021	Цар тахлын үеэр хяналтын камерын үр ашгийг нэмэгдүүлж буй технологийн шийдлүүд	<div class="article-body no-wide-image"> <h2>Хүн төрөлхтөн сүүлийн нэг жилийн турш хүний нөөц болон технологийн хүчээр аюулт цар тахалтай зогсолтгүй тэмцсээр буй. Төсөөлснөөс урт хугацаанд үргэлжилж буй уг онцгой байдлын үе биднийг амьдралын шинэ хэв маягт сургаж буйтай адил технологийн салбарт ч үлэмж хэмжээгээр нөлөөлж буйг та бид мэднэ. Аюулгүй байдлын "хамтран зүтгэгч" болсон хяналтын камерын салбар хэрхэн хөгжиж байна вэ? <div><br></div></h2><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/d643eb6b9a8c00a008f5e19a4a328280.jpg"></p><h2><div><b><br></b></div><b>ӨӨРЧЛӨЛТ БА ӨСӨЛТ</b></h2><p></p><p> Аюулгүй байдал, хамгаалалтын үүрэгтэй хяналтын камер өдгөө олны хөлийн газруудаас гадна машин бүрд байрладаг хэвийн стандарт болтлоо нийтийн хэрэглээнд хүрсэн. Харин ноднин жилээс хойш бид аюулгүй байдлыг халдлага бус зайгаар хэмжих болов. Олноор цуглах, ойр дотноор харилцах, бие биедээ хүрэлцэх нь яг одоогоор бол нөхөрсөг гэхээсээ эрсдэлтэй үйлдэл. Хүний хэрэглээнд гарсан өчүүхэн жижиг өөрчлөлтийг ч алдалгүй анзаарч, тэр дор нь шахам шинэ шийдэл санал болгодог технологийн салбар уг хандлагыг тоолгүй өнгөрөөхгүй нь ойлгомжтой биз ээ. </p><p>Үүний нэг жишээ нь хяналтын камер хөгжүүлэгчид. Олон нийтийн харилцаа, бөөгнөрлийг нэгдсэн байдлаар хянах, зохицуулах зайлшгүй шаардлагатай болсон нь хяналтын камеруудын хэрэгцээ, үүргийг нэмэгдүүлсэн юм. Аналог хэлбэртэй CCTV болон IP камерууд, хиймэл оюунд суурилсан дэвшилтэт шийдлүүдийн нөлөөгөөр уг салбар 2029 он гэхэд зах зээл нь 16 тэрбум ам.долларт хүрнэ хэмээн судлаачид таамаглажээ (2019 онд ойролцоогоор есөн тэрбум ам.доллар байв). </p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/899204200bac257d399a558017804106.jpg"></p><h2><div><b><br></b></div><b>ТЕХНОЛОГИЙН ДЭВШИЛ БА АЮУЛГҮЙ БАЙДАЛ</b></h2><p></p><p>Цар тахлын энэ үед хүмүүсийн бөөгнөрлийг мэдээллэх, маскгүй хүмүүст анхааруулга өгөх, царай таних, улмаар тахлын халдвар авсан байж болзошгүй хүмүүсийг хяналтандаа авах, тандалт судалгааг хялбараар хийх боломж олгож буй дэвшилтэт камерын шийдлүүд салбарын өсөлтийн "гол дүр" болно. </p><p>Хөл хорио, урьдчилан сэргийлэлт хэмээх үгс чихэнд цуурай мэт хоногшиж буй энэ үед хэрэглэгчдээ хамгаалж, үйл ажиллагаагаа хэвийн явуулахаар зорьж буй байгууллагуудын цар тахлын үеэр ашиглаж буй хяналтын камеруудаас жишээ татан хүргэе.</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">1. "Mask detection" буюу маскгүй хүнийг таньж дохио өгөх шийдэл</h3><p></p><p>Уламжлалт хяналтын камерын систем дээр “Herta”-ын царай таних программыг суулгасан уг технологи нь хүний царайг таних, цаашлаад нас хүйсээр ялгахаар барахгүй, тухайн хүний масктай эсэхийг ч мэдээлж чадна. Хэрвээ танай байгууллага руу маскгүй зочин орох, хэн нэгэн ажилтан маскаа зүүхээ мартсан тохиолдолд “alarm” буюу дохио өгч мэдэгдэх аж. </p><p><br></p> <div class="uk-margin-bottom uk-margin-top"><iframe width="614" height="380" frameborder="0" allowfullscreen src="//www.youtube.com/embed/vAzlHeBMRF8?rel=0"></iframe> </div><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>2. "Social distance-crowd detection" буюу хүн хоорондын зай бариагүй тохиолдлыг илрүүлэх шийдэл</h3><p></p><p>Хүмүүс хоорондын зайгаа барилгүй, хэт ойртох тохиолдолд хяналтын камер системийн дагуу илрүүлж, анхааруулга өгөх боломжтой. Ингэснээр цар тахлаас урьдчилан сэргийлж, хүн хоорондын зайгаа барих, түүнийгээ хянаж, эрсдэлээ бууруулах боломжийг бий болгож байгаа юм.</p><p><br></p> <div class="uk-margin-bottom uk-margin-top"><iframe width="614" height="380" frameborder="0" allowfullscreen src="//www.youtube.com/embed/4L3jpAgB4nc?rel=0"></iframe> </div><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>3. "Touchless access control" буюу хүрэлцэхгүй нэвтрэх шийдэл</h3><p></p><p>Цар тахлын үед амьдралын хэв маягт шинээр бий болж буй зуршил бол олон хүн хүрсэн гадаргууд хүрэхээс аль болох зайлсхийх явдал билээ. Швед улсын "Axis Communications" компани үүнд тохирох шийдлийг бүтээжээ. Уг систем нь тухайн хүнийг гаднаас дотогш орох үедээ ямар нэгэн гадаргууд хүрэхгүйгээр нэвтрэх боломжийг олгох технологийн шийдэл юм. </p><p>Жишээ нь: "Axis A8207-VE Mk II Door station"-ны тусламжтайгаар дараах дөрвөн аргаар хаалгандаа хүрэлгүй нэвтрэх боломжтой:</p><p>- QR код уншуулах <br>- Гар утсаараа залгах <br>- Царай таниулах <br>- Карт уншуулах <br></p><p><br></p> <div class="uk-margin-bottom uk-margin-top"><iframe width="614" height="380" frameborder="0" allowfullscreen src="//www.youtube.com/embed/AHBuP77--pM?rel=0"></iframe> </div><p></p><p><br></p><p>Бид бүхний амьдралын хэв маяг энэ цаг үед тохиогоод буй өөрчлөлтүүдтэй дасан зохицож, технологитойгоо илүү ойртон шинэ шийдлүүдийг хэрэгжүүлэхийг улам бүр шаардсаар байна. Ялангуяа цар тахлын тархалт өндөр байсаар буй тул энэ мэт дэвшилтэт шийдлүүдийг албан байгууллагууд, хүн олноор цугладаг газруудад суурилуулан, хүн амд халдвар тархах эрсдэлийг бууруулах ёстойг мэргэжилтнүүд зөвлөж байгаа юм.</p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/982b90f0396c8f70298d1207309a6f95.jpg"></p><p></p><p><br></p><p>Эдгээр технологийн дэвшилтэт шийдэл бүхий бүтээгдэхүүнүүдийг Монгол Улсад "Таван Богд Солюшнс" ХХК албан ёсны эрхтэйгээр оруулж ирж байгаа юм. Та <a href="https://www.facebook.com/TavanBogdSolutions/about/?ref=page_internal" target="_blank">тэдэнтэй холбогдон</a>, бүтээгдэхүүний талаарх <a href="https://www.facebook.com/TavanBogdSolutions/" target="_blank">дэлгэрэнгүй мэдээллийг</a> авах боломжтойгоос гадна туршин үзэх ч боломжтой ажээ. </p> </div>	Хүн төрөлхтөн сүүлийн нэг жилийн турш хүний нөөц болон технологийн хүчээр аюулт цар тахалтай зогсолтгүй тэмцсээр буй. Төсөөлснөөс урт хугацаанд үргэлжилж буй уг онцгой байдлын үе биднийг амьдралын шинэ хэв маягт сургаж буйтай адил технологийн салбарт ч үлэмж хэмжээгээр нөлөөлж буйг та бид мэднэ. Аюулгүй байдлын "хамтран зүтгэгч" болсон хяналтын камерын салбар хэрхэн хөгжиж байна вэ? ӨӨРЧЛӨЛТ БА ӨСӨЛТ Аюулгүй байдал, хамгаалалтын үүрэгтэй хяналтын камер өдгөө олны хөлийн газруудаас гадна машин бүрд байрладаг хэвийн стандарт болтлоо нийтийн хэрэглээнд хүрсэн. Харин ноднин жилээс хойш бид аюулгүй байдлыг халдлага бус зайгаар хэмжих болов. Олноор цуглах, ойр дотноор харилцах, бие биедээ хүрэлцэх нь яг одоогоор бол нөхөрсөг гэхээсээ эрсдэлтэй үйлдэл. Хүний хэрэглээнд гарсан өчүүхэн жижиг өөрчлөлтийг ч алдалгүй анзаарч, тэр дор нь шахам шинэ шийдэл санал болгодог технологийн салбар уг хандлагыг тоолгүй өнгөрөөхгүй нь ойлгомжтой биз ээ. Үүний нэг жишээ нь хяналтын камер хөгжүүлэгчид. Олон нийтийн харилцаа, бөөгнөрлийг нэгдсэн байдлаар хянах, зохицуулах зайлшгүй шаардлагатай болсон нь хяналтын камеруудын хэрэгцээ, үүргийг нэмэгдүүлсэн юм. Аналог хэлбэртэй CCTV болон IP камерууд, хиймэл оюунд суурилсан дэвшилтэт шийдлүүдийн нөлөөгөөр уг салбар 2029 он гэхэд зах зээл нь 16 тэрбум ам.долларт хүрнэ хэмээн судлаачид таамаглажээ (2019 онд ойролцоогоор есөн тэрбум ам.доллар байв). ТЕХНОЛОГИЙН ДЭВШИЛ БА АЮУЛГҮЙ БАЙДАЛ Цар тахлын энэ үед хүмүүсийн бөөгнөрлийг мэдээллэх, маскгүй хүмүүст анхааруулга өгөх, царай таних, улмаар тахлын халдвар авсан байж болзошгүй хүмүүсийг хяналтандаа авах, тандалт судалгааг хялбараар хийх боломж олгож буй дэвшилтэт камерын шийдлүүд салбарын өсөлтийн "гол дүр" болно. Хөл хорио, урьдчилан сэргийлэлт хэмээх үгс чихэнд цуурай мэт хоногшиж буй энэ үед хэрэглэгчдээ хамгаалж, үйл ажиллагаагаа хэвийн явуулахаар зорьж буй байгууллагуудын цар тахлын үеэр ашиглаж буй хяналтын камеруудаас жишээ татан хүргэе. 1. "Mask detection" буюу маскгүй хүнийг таньж дохио өгөх шийдэл Уламжлалт хяналтын камерын систем дээр “Herta”-ын царай таних программыг суулгасан уг технологи нь хүний царайг таних, цаашлаад нас хүйсээр ялгахаар барахгүй, тухайн хүний масктай эсэхийг ч мэдээлж чадна. Хэрвээ танай байгууллага руу маскгүй зочин орох, хэн нэгэн ажилтан маскаа зүүхээ мартсан тохиолдолд “alarm” буюу дохио өгч мэдэгдэх аж. 2. "Social distance-crowd detection" буюу хүн хоорондын зай бариагүй тохиолдлыг илрүүлэх шийдэл Хүмүүс хоорондын зайгаа барилгүй, хэт ойртох тохиолдолд хяналтын камер системийн дагуу илрүүлж, анхааруулга өгөх боломжтой. Ингэснээр цар тахлаас урьдчилан сэргийлж, хүн хоорондын зайгаа барих, түүнийгээ хянаж, эрсдэлээ бууруулах боломжийг бий болгож байгаа юм. 3. "Touchless access control" буюу хүрэлцэхгүй нэвтрэх шийдэл Цар тахлын үед амьдралын хэв маягт шинээр бий болж буй зуршил бол олон хүн хүрсэн гадаргууд хүрэхээс аль болох зайлсхийх явдал билээ. Швед улсын "Axis Communications" компани үүнд тохирох шийдлийг бүтээжээ. Уг систем нь тухайн хүнийг гаднаас дотогш орох үедээ ямар нэгэн гадаргууд хүрэхгүйгээр нэвтрэх боломжийг олгох технологийн шийдэл юм. Жишээ нь: "Axis A8207-VE Mk II Door station"-ны тусламжтайгаар дараах дөрвөн аргаар хаалгандаа хүрэлгүй нэвтрэх боломжтой: - QR код уншуулах - Гар утсаараа залгах - Царай таниулах - Карт уншуулах Бид бүхний амьдралын хэв маяг энэ цаг үед тохиогоод буй өөрчлөлтүүдтэй дасан зохицож, технологитойгоо илүү ойртон шинэ шийдлүүдийг хэрэгжүүлэхийг улам бүр шаардсаар байна. Ялангуяа цар тахлын тархалт өндөр байсаар буй тул энэ мэт дэвшилтэт шийдлүүдийг албан байгууллагууд, хүн олноор цугладаг газруудад суурилуулан, хүн амд халдвар тархах эрсдэлийг бууруулах ёстойг мэргэжилтнүүд зөвлөж байгаа юм. Эдгээр технологийн дэвшилтэт шийдэл бүхий бүтээгдэхүүнүүдийг Монгол Улсад "Таван Богд Солюшнс" ХХК албан ёсны эрхтэйгээр оруулж ирж байгаа юм. Та тэдэнтэй холбогдон , бүтээгдэхүүний талаарх дэлгэрэнгүй мэдээллийг авах боломжтойгоос гадна туршин үзэх ч боломжтой ажээ.	Хүн төрөлхтөн сүүлийн нэг жилийн турш хүний нөөц болон технологийн хүчээр аюулт цар тахалтай зогсолтгүй тэмцсээр буй. Төсөөлснөөс урт хугацаанд үргэлжилж буй уг онцгой байдлын үе биднийг амьдралын шинэ хэв маягт сургаж буйтай адил технологийн салбарт ч үлэмж хэмжээгээр нөлөөлж буйг та бид мэднэ. Аюулгүй байдлын "хамтран зүтгэгч" болсон хяналтын камерын салбар хэрхэн хөгжиж байна вэ? ӨӨРЧЛӨЛТ БА ӨСӨЛТ Аюулгүй байдал, хамгаалалтын үүрэгтэй хяналтын камер өдгөө олны хөлийн газруудаас гадна машин бүрд байрладаг хэвийн стандарт болтлоо нийтийн хэрэглээнд хүрсэн. Харин ноднин жилээс хойш бид аюулгүй байдлыг халдлага бус зайгаар хэмжих болов. Олноор цуглах, ойр дотноор харилцах, бие биедээ хүрэлцэх нь яг одоогоор бол нөхөрсөг гэхээсээ эрсдэлтэй үйлдэл. Хүний хэрэглээнд гарсан өчүүхэн жижиг өөрчлөлтийг ч алдалгүй анзаарч, тэр дор нь шахам шинэ шийдэл санал болгодог технологийн салбар уг хандлагыг тоолгүй өнгөрөөхгүй нь ойлгомжтой биз ээ. Үүний нэг жишээ нь хяналтын камер хөгжүүлэгчид. Олон нийтийн харилцаа, бөөгнөрлийг нэгдсэн байдлаар хянах, зохицуулах зайлшгүй шаардлагатай болсон нь хяналтын камеруудын хэрэгцээ, үүргийг нэмэгдүүлсэн юм. Аналог хэлбэртэй CCTV болон IP камерууд, хиймэл оюунд суурилсан дэвшилтэт шийдлүүдийн нөлөөгөөр уг салбар 2029 он гэхэд зах зээл нь 16 тэрбум ам.долларт хүрнэ хэмээн судлаачид таамаглажээ (2019 онд ойролцоогоор есөн тэрбум ам.доллар байв). ТЕХНОЛОГИЙН ДЭВШИЛ БА АЮУЛГҮЙ БАЙДАЛ Цар тахлын энэ үед хүмүүсийн бөөгнөрлийг мэдээллэх, маскгүй хүмүүст анхааруулга өгөх, царай таних, улмаар тахлын халдвар авсан байж болзошгүй хүмүүсийг хяналтандаа авах, тандалт судалгааг хялбараар хийх боломж олгож буй дэвшилтэт камерын шийдлүүд салбарын өсөлтийн "гол дүр" болно. Хөл хорио, урьдчилан сэргийлэлт хэмээх үгс чихэнд цуурай мэт хоногшиж буй энэ үед хэрэглэгчдээ хамгаалж, үйл ажиллагаагаа хэвийн явуулахаар зорьж буй байгууллагуудын цар тахлын үеэр ашиглаж буй хяналтын камеруудаас жишээ татан хүргэе. ### 1. "Mask detection" буюу маскгүй хүнийг таньж дохио өгөх шийдэл Уламжлалт хяналтын камерын систем дээр “Herta”-ын царай таних программыг суулгасан уг технологи нь хүний царайг таних, цаашлаад нас хүйсээр ялгахаар барахгүй, тухайн хүний масктай эсэхийг ч мэдээлж чадна. Хэрвээ танай байгууллага руу маскгүй зочин орох, хэн нэгэн ажилтан маскаа зүүхээ мартсан тохиолдолд “alarm” буюу дохио өгч мэдэгдэх аж. ### 2. "Social distance-crowd detection" буюу хүн хоорондын зай бариагүй тохиолдлыг илрүүлэх шийдэл Хүмүүс хоорондын зайгаа барилгүй, хэт ойртох тохиолдолд хяналтын камер системийн дагуу илрүүлж, анхааруулга өгөх боломжтой. Ингэснээр цар тахлаас урьдчилан сэргийлж, хүн хоорондын зайгаа барих, түүнийгээ хянаж, эрсдэлээ бууруулах боломжийг бий болгож байгаа юм. ### 3. "Touchless access control" буюу хүрэлцэхгүй нэвтрэх шийдэл Цар тахлын үед амьдралын хэв маягт шинээр бий болж буй зуршил бол олон хүн хүрсэн гадаргууд хүрэхээс аль болох зайлсхийх явдал билээ. Швед улсын "Axis Communications" компани үүнд тохирох шийдлийг бүтээжээ. Уг систем нь тухайн хүнийг гаднаас дотогш орох үедээ ямар нэгэн гадаргууд хүрэхгүйгээр нэвтрэх боломжийг олгох технологийн шийдэл юм. Жишээ нь: "Axis A8207-VE Mk II Door station"-ны тусламжтайгаар дараах дөрвөн аргаар хаалгандаа хүрэлгүй нэвтрэх боломжтой: - QR код уншуулах - Гар утсаараа залгах - Царай таниулах - Карт уншуулах Бид бүхний амьдралын хэв маяг энэ цаг үед тохиогоод буй өөрчлөлтүүдтэй дасан зохицож, технологитойгоо илүү ойртон шинэ шийдлүүдийг хэрэгжүүлэхийг улам бүр шаардсаар байна. Ялангуяа цар тахлын тархалт өндөр байсаар буй тул энэ мэт дэвшилтэт шийдлүүдийг албан байгууллагууд, хүн олноор цугладаг газруудад суурилуулан, хүн амд халдвар тархах эрсдэлийг бууруулах ёстойг мэргэжилтнүүд зөвлөж байгаа юм. Эдгээр технологийн дэвшилтэт шийдэл бүхий бүтээгдэхүүнүүдийг Монгол Улсад "Таван Богд Солюшнс" ХХК албан ёсны эрхтэйгээр оруулж ирж байгаа юм. Та тэдэнтэй холбогдон, бүтээгдэхүүний талаарх дэлгэрэнгүй мэдээллийг авах боломжтойгоос гадна туршин үзэх ч боломжтой ажээ.
https://unread.today/c/covid-dataconnectivity	Techworm	Unread Today	2021-02-02T00:00:00	2 сарын 2, 2021	Ковидоос үлдэх шинэ дадал: дата хэрэглээ	<div class="article-body"> <p></p><p dir="ltr">Интернэт, дижитал технологи өнөөгийн нийгэмд онцгой үүрэгтэй гэдэгтэй маргах хүн үгүй биз ээ. Дэлхий дахинд цар тахал дэгдсэнээс хойш үүрэг, хэрэглээ нь бүр нэмэгдэн, амин хэрэгцээ болж, түүнгүйгээр хүүхдүүд хичээлээ хийж чадахгүй, насанд хүрэгсэд ажлаа хийж чадахгүйд хүрэв. Зарим газар интернэтийн хэрэглээ цар тахлын өмнөх үеийнхээс даруй 60 хувиар нэмэгдсэн гэх тооцоо бий. Японы үүрэн холбооны операторуудын интернэтийн ачаалал өнгөрсөн нэг жилийн хугацаанд энгийн үеийнхээс 30-40 хувь, Их Британийнх 35-60 хувиар нэмэгдсэн аж. Ийм үед харилцаа холбоог тасалдуулалгүй тогтвортой авч явна гэдэг амаргүй. Манай улсын хувьд шилэн кабель, үүрэн холбооны сүлжээний бэлэн байдал, ачаалал даах чадамж харьцангуй өндөр гэдэг нь цар тахлын үеэр батлагдсан бөгөөд энэ ачааллыг урьдаас тооцоолж сүлжээний өргөтгөл хийсэн гэж "Юнител" группээс мэдээлсэн. Энэ нь иргэд хөл хориотой, гэртээ байх үед цаг үеийн мэдээлэл авах, өөрийгөө хөгжүүлэх, кино тэргүүтэй контентууд үзэх, бусадтай холбогдох, хол байгаа нэгэндээ санаа тавих, дүрсээ харж ярих, онлайн хичээл үзэх, хурал хийх зэрэг бүхий л хэрэгцээг найдвартай тасалдалгүй хүргэхэд чиглэж байгаа юм.</p><p dir="ltr">Цар тахлын нөхцөлд аюулт өвчнөөс сэргийлэх, эрүүл мэндийн шаардлагатай мэдээллийг дан хэвлэл мэдээллийн хэрэгслээр түгээхээс гадна харилцаа холбоо, мэдээллийн технологийн хөгжлийн ачаар хүмүүс өөрт шаардлагатай мэдээллийг төрөл бүрийн суваг, хэрэгслээр шуурхай хүлээн авч, ажлаа саатуулалгүй урагшлуулж байна. Энэ нь тэр дундаа, шинэ коронавирусийн дэгдэлтээс ард иргэдээ хамгаалахаар хөдөлмөрлөж буй цагдаа, онцгой байдал, эрүүл мэндийн байгууллагын ажилтнуудын хувьд нэн чухал. Учир нь коронавирустэй холбогдох мэдээллийг мессэжээр хүргэх, шинжилгээний хариугаа онлайнаар авах, очсон газрууддаа QR уншуулан мэдээллээ бүртгүүлэх, гэрээсээ гарахгүй дижиталаар ажлаа амжуулах, хэрэгцээт зүйлсээ авах зэргээр эрүүл мэнд, аюулгүй байдлаа хамгаалахад үүрэн холбооны операторуудын үүрэг их.<br><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/a08bae6d-0276-42dd-9d90-9f392196c594/92b8b63a3edfe92346cc6ed3990f5de7.jpg"></p><p></p><p dir="ltr"><br></p><p dir="ltr">Энэхүү үзүүлэлтүүд өндөр мэт санагдаж болох ч суурин интернэтэд холбогдоогүйн улмаас мэдээллээс хоцорч буй хүмүүс асар олон бий. Энэ хоцрогдлыг нөхөх хамгийн боломжтой үйлчилгээ нь магад үүрэн холбоо билээ. Учир нь улсын хэмжээнд интернэт ашигладаг 2.2 сая хүний 2.1 сая нь гар утсаараа холбогддог хэрэглэгчид юм. Дэлхийн хэмжээнд ч мөн адил. “<a href="https://www.globalwebindex.com/reports/generation-z" target="_blank">Global Web Index</a>” судалгаанд оролцсон залуусын 72 хувь нь өнгөрсөн оны нэгдүгээр улиралд гар утсаа түлхүү ашигласан гэжээ.</p><p>Шинэ коронавирусийн дэгдэлт намдсан хойно ч интернэт хэрэглээний үзүүлэлт цар тахлын өмнөх үеийнхээс өндөр хэмжээнд хадгалагдаж үлдэнэ гэж мэргэжилтнүүд таамаглаж буй. Олон компани зайнаас ажиллах нь үр дүнтэй байж болохыг туршлагаараа таньж мэдсэн нь үүнд нөлөөлөх гол хүчин зүйл аж. Хөл хорионы дэглэмээ цуцалж, бизнес энгийн үеийнхээс онц ялгаагүй явагдаж байгаа газруудад ч онлайн хэрэглээ хөл хорионы үеийнхээс буухгүй байгааг үүлэн технологийн “Akamai” компанийн ерөнхийлөгч <a href="https://thenewstack.io/the-network-impact-of-the-global-covid-19-pandemic/" target="_blank">Рик МакКоннэл онцолжээ</a>. Шинэ коронавирусийн дэгдэлт дэлхий даяар саарч, амьдрал энгийн хэв хэмжээндээ очих үед видео уулзалтууд багасах ч бизнес эрхлэгчид биечлэн уулзах гэхгүй болно гэнэ.<br><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/a08bae6d-0276-42dd-9d90-9f392196c594/351630012b8da983c78062c876967121.png"></p><blockquote><p>Холбоотой байхад хол зай саад болохгүй</p> <cite><p>Unitel</p> </cite></blockquote> </div>	Интернэт, дижитал технологи өнөөгийн нийгэмд онцгой үүрэгтэй гэдэгтэй маргах хүн үгүй биз ээ. Дэлхий дахинд цар тахал дэгдсэнээс хойш үүрэг, хэрэглээ нь бүр нэмэгдэн, амин хэрэгцээ болж, түүнгүйгээр хүүхдүүд хичээлээ хийж чадахгүй, насанд хүрэгсэд ажлаа хийж чадахгүйд хүрэв. Зарим газар интернэтийн хэрэглээ цар тахлын өмнөх үеийнхээс даруй 60 хувиар нэмэгдсэн гэх тооцоо бий. Японы үүрэн холбооны операторуудын интернэтийн ачаалал өнгөрсөн нэг жилийн хугацаанд энгийн үеийнхээс 30-40 хувь, Их Британийнх 35-60 хувиар нэмэгдсэн аж. Ийм үед харилцаа холбоог тасалдуулалгүй тогтвортой авч явна гэдэг амаргүй. Манай улсын хувьд шилэн кабель, үүрэн холбооны сүлжээний бэлэн байдал, ачаалал даах чадамж харьцангуй өндөр гэдэг нь цар тахлын үеэр батлагдсан бөгөөд энэ ачааллыг урьдаас тооцоолж сүлжээний өргөтгөл хийсэн гэж "Юнител" группээс мэдээлсэн. Энэ нь иргэд хөл хориотой, гэртээ байх үед цаг үеийн мэдээлэл авах, өөрийгөө хөгжүүлэх, кино тэргүүтэй контентууд үзэх, бусадтай холбогдох, хол байгаа нэгэндээ санаа тавих, дүрсээ харж ярих, онлайн хичээл үзэх, хурал хийх зэрэг бүхий л хэрэгцээг найдвартай тасалдалгүй хүргэхэд чиглэж байгаа юм. Цар тахлын нөхцөлд аюулт өвчнөөс сэргийлэх, эрүүл мэндийн шаардлагатай мэдээллийг дан хэвлэл мэдээллийн хэрэгслээр түгээхээс гадна харилцаа холбоо, мэдээллийн технологийн хөгжлийн ачаар хүмүүс өөрт шаардлагатай мэдээллийг төрөл бүрийн суваг, хэрэгслээр шуурхай хүлээн авч, ажлаа саатуулалгүй урагшлуулж байна. Энэ нь тэр дундаа, шинэ коронавирусийн дэгдэлтээс ард иргэдээ хамгаалахаар хөдөлмөрлөж буй цагдаа, онцгой байдал, эрүүл мэндийн байгууллагын ажилтнуудын хувьд нэн чухал. Учир нь коронавирустэй холбогдох мэдээллийг мессэжээр хүргэх, шинжилгээний хариугаа онлайнаар авах, очсон газрууддаа QR уншуулан мэдээллээ бүртгүүлэх, гэрээсээ гарахгүй дижиталаар ажлаа амжуулах, хэрэгцээт зүйлсээ авах зэргээр эрүүл мэнд, аюулгүй байдлаа хамгаалахад үүрэн холбооны операторуудын үүрэг их. Энэхүү үзүүлэлтүүд өндөр мэт санагдаж болох ч суурин интернэтэд холбогдоогүйн улмаас мэдээллээс хоцорч буй хүмүүс асар олон бий. Энэ хоцрогдлыг нөхөх хамгийн боломжтой үйлчилгээ нь магад үүрэн холбоо билээ. Учир нь улсын хэмжээнд интернэт ашигладаг 2.2 сая хүний 2.1 сая нь гар утсаараа холбогддог хэрэглэгчид юм. Дэлхийн хэмжээнд ч мөн адил. “ Global Web Index ” судалгаанд оролцсон залуусын 72 хувь нь өнгөрсөн оны нэгдүгээр улиралд гар утсаа түлхүү ашигласан гэжээ. Шинэ коронавирусийн дэгдэлт намдсан хойно ч интернэт хэрэглээний үзүүлэлт цар тахлын өмнөх үеийнхээс өндөр хэмжээнд хадгалагдаж үлдэнэ гэж мэргэжилтнүүд таамаглаж буй. Олон компани зайнаас ажиллах нь үр дүнтэй байж болохыг туршлагаараа таньж мэдсэн нь үүнд нөлөөлөх гол хүчин зүйл аж. Хөл хорионы дэглэмээ цуцалж, бизнес энгийн үеийнхээс онц ялгаагүй явагдаж байгаа газруудад ч онлайн хэрэглээ хөл хорионы үеийнхээс буухгүй байгааг үүлэн технологийн “Akamai” компанийн ерөнхийлөгч Рик МакКоннэл онцолжээ . Шинэ коронавирусийн дэгдэлт дэлхий даяар саарч, амьдрал энгийн хэв хэмжээндээ очих үед видео уулзалтууд багасах ч бизнес эрхлэгчид биечлэн уулзах гэхгүй болно гэнэ. Холбоотой байхад хол зай саад болохгүй Unitel	Интернэт, дижитал технологи өнөөгийн нийгэмд онцгой үүрэгтэй гэдэгтэй маргах хүн үгүй биз ээ. Дэлхий дахинд цар тахал дэгдсэнээс хойш үүрэг, хэрэглээ нь бүр нэмэгдэн, амин хэрэгцээ болж, түүнгүйгээр хүүхдүүд хичээлээ хийж чадахгүй, насанд хүрэгсэд ажлаа хийж чадахгүйд хүрэв. Зарим газар интернэтийн хэрэглээ цар тахлын өмнөх үеийнхээс даруй 60 хувиар нэмэгдсэн гэх тооцоо бий. Японы үүрэн холбооны операторуудын интернэтийн ачаалал өнгөрсөн нэг жилийн хугацаанд энгийн үеийнхээс 30-40 хувь, Их Британийнх 35-60 хувиар нэмэгдсэн аж. Ийм үед харилцаа холбоог тасалдуулалгүй тогтвортой авч явна гэдэг амаргүй. Манай улсын хувьд шилэн кабель, үүрэн холбооны сүлжээний бэлэн байдал, ачаалал даах чадамж харьцангуй өндөр гэдэг нь цар тахлын үеэр батлагдсан бөгөөд энэ ачааллыг урьдаас тооцоолж сүлжээний өргөтгөл хийсэн гэж "Юнител" группээс мэдээлсэн. Энэ нь иргэд хөл хориотой, гэртээ байх үед цаг үеийн мэдээлэл авах, өөрийгөө хөгжүүлэх, кино тэргүүтэй контентууд үзэх, бусадтай холбогдох, хол байгаа нэгэндээ санаа тавих, дүрсээ харж ярих, онлайн хичээл үзэх, хурал хийх зэрэг бүхий л хэрэгцээг найдвартай тасалдалгүй хүргэхэд чиглэж байгаа юм. Цар тахлын нөхцөлд аюулт өвчнөөс сэргийлэх, эрүүл мэндийн шаардлагатай мэдээллийг дан хэвлэл мэдээллийн хэрэгслээр түгээхээс гадна харилцаа холбоо, мэдээллийн технологийн хөгжлийн ачаар хүмүүс өөрт шаардлагатай мэдээллийг төрөл бүрийн суваг, хэрэгслээр шуурхай хүлээн авч, ажлаа саатуулалгүй урагшлуулж байна. Энэ нь тэр дундаа, шинэ коронавирусийн дэгдэлтээс ард иргэдээ хамгаалахаар хөдөлмөрлөж буй цагдаа, онцгой байдал, эрүүл мэндийн байгууллагын ажилтнуудын хувьд нэн чухал. Учир нь коронавирустэй холбогдох мэдээллийг мессэжээр хүргэх, шинжилгээний хариугаа онлайнаар авах, очсон газрууддаа QR уншуулан мэдээллээ бүртгүүлэх, гэрээсээ гарахгүй дижиталаар ажлаа амжуулах, хэрэгцээт зүйлсээ авах зэргээр эрүүл мэнд, аюулгүй байдлаа хамгаалахад үүрэн холбооны операторуудын үүрэг их. Энэхүү үзүүлэлтүүд өндөр мэт санагдаж болох ч суурин интернэтэд холбогдоогүйн улмаас мэдээллээс хоцорч буй хүмүүс асар олон бий. Энэ хоцрогдлыг нөхөх хамгийн боломжтой үйлчилгээ нь магад үүрэн холбоо билээ. Учир нь улсын хэмжээнд интернэт ашигладаг 2.2 сая хүний 2.1 сая нь гар утсаараа холбогддог хэрэглэгчид юм. Дэлхийн хэмжээнд ч мөн адил. “Global Web Index” судалгаанд оролцсон залуусын 72 хувь нь өнгөрсөн оны нэгдүгээр улиралд гар утсаа түлхүү ашигласан гэжээ. Шинэ коронавирусийн дэгдэлт намдсан хойно ч интернэт хэрэглээний үзүүлэлт цар тахлын өмнөх үеийнхээс өндөр хэмжээнд хадгалагдаж үлдэнэ гэж мэргэжилтнүүд таамаглаж буй. Олон компани зайнаас ажиллах нь үр дүнтэй байж болохыг туршлагаараа таньж мэдсэн нь үүнд нөлөөлөх гол хүчин зүйл аж. Хөл хорионы дэглэмээ цуцалж, бизнес энгийн үеийнхээс онц ялгаагүй явагдаж байгаа газруудад ч онлайн хэрэглээ хөл хорионы үеийнхээс буухгүй байгааг үүлэн технологийн “Akamai” компанийн ерөнхийлөгч Рик МакКоннэл онцолжээ. Шинэ коронавирусийн дэгдэлт дэлхий даяар саарч, амьдрал энгийн хэв хэмжээндээ очих үед видео уулзалтууд багасах ч бизнес эрхлэгчид биечлэн уулзах гэхгүй болно гэнэ. > Холбоотой байхад хол зай саад болохгүй > > Unitel
https://unread.today/c/techworm-coinmarketcap	Techworm	Sumiyajargal Enkhbayar	2022-04-12T00:00:00	4 сарын 12, 2022	Криптовалютын бирж ба "CoinMarketCap"-ийг ойлгох нь	<div class="article-body"> <h2>Дэлхий дээр нийт 20 гаруй мянган төрлийн криптовалют бий болжээ. Дижитал хөрөнгийн зах зээл тэлэхийн хэрээр криптовалютын төрлүүдээс гадна крипто биржүүдийг ойлгох, судлах хэрэгцээ нэмэгдэж байна. Тиймээс бид ээлжит нийтлэлээрээ крипто биржийн тухай ерөнхий ойлголт болон дэлхийн 499 крипто биржийн мэдээллийг нэгтгэсэн "CoinMarketCap" вэбсайтын талаарх таны мэдвэл зохих баримтуудыг бэлтгэн хүргэлээ. <div><br></div></h2><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/8042fcbb-9554-417d-ab77-f91623e5e758/55a5a8e2e13eaa9d3bced603c2fb3267.gif"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>крипто бирж гэж юу вэ?</h3><p><b>Крипто бирж</b> гэдэг нь хөрөнгө оруулагчид болон арилжаачдад валют ашиглан криптовалютыг худалдан авах, зарах боломжийг бий болгож буй зуучлагч байгууллага юм. Дэлхий даяар одоогийн байдлаар нийт <b>600 гаруй</b> криптовалютын бирж үйл ажиллагаа явуулж буй. Түүнчлэн 2021 оны сүүлийн дөрвөн сарын хугацаанд <b>1.7 тэрбум</b> интернет хэрэглэгчид крипто биржүүдийн вебсайтаар зочилсон гэх судалгаа гаржээ. Зөвхөн дээрх судалгаанаас крипто бирж, криптовалютын талаарх мэдээллийн эрэлт хэрэгцээ хэр их байгааг харж болох. </p> <p></p><p>Дээрх 600 гаруй биржээс шилж сонгоход хялбар болгохын тулд "Forbes" сэтгүүл <a href="https://www.forbes.com/sites/javierpaz/2022/03/16/the-best-global-crypto-exchanges/?sh=a38858742c01" target="_blank">"60 шилдэг крипто бирж"</a>-ийг онцолжээ. Жагсаалтын эхний гуравт "Coinbase", "Kraken", "Robinhood" гэх биржүүд бичигдсэн байна. Харин бидний сайн мэдэх "Binance" крипто бирж зургаадугаарт жагссан аж.</p><p>Манай улсын хувьд одоогийн байдлаар хөрөнгийн зах зээл дээр 12 крипто бирж үйл ажиллагаагаа явуулж байна. Үүнд "Coinhub", "Trade", "CompleX", "DAX" гэх зэрэг биржүүд багтах юм. Зах зээлийн хувьд Монгол Улсын хэмжээнд хоёр тэрбум төгрөг энэхүү салбарт эргэлдэж байна гэсэн тооцоо гаржээ. Дээрх дотоодын крипто биржүүд нь өөр өөрийн гэсэн онцлогтой бөгөөд "Coinhub"-ийн хувьд 30 сая ам.долларын даатгалын баталгаатай гэдгээрээ бусад биржүүдээс ялгагдах онцлогтой. </p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/8042fcbb-9554-417d-ab77-f91623e5e758/adb877036e0ab476cb281a9d759a11de.gif"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>дэлхийн 495 крипто биржийн мэдээлэл нэг дор</h3><p></p><p>"CoinMarketCap"(CMC) нь дэлхий дахинаа хурдацтай хөгжиж буй крипто хөрөнгийн зах зээл дээрх криптовалютын эргэлт, арилжааны түүх болон өдөр тутмын ханшийг хянаж болох баталгаат мэдээллийн эх үүсвэр юм. Өдгөө "CMC"-ийг "CNBC", "Bloomberg" зэрэг томоохон нэр хүнд бүхий хэвлэл мэдээллийн хэрэгслүүд төдийгүй АНУ-ын засгийн газар зэрэг олон төрлийн байгууллагууд өөрсдийн судалгаа, тайлан мэдээллийг боловсруулахад гол дата мэдээлэл цуглуулах эх үүсвэрээ болгон ашигладаг. Тус вэбсайтын үндсэн зорилго нь хөрөнгө оруулах шийдвэр гаргахад хэрэглэгчдэд туслахын зэрэгцээ олон талын нарийвчлалтай, үнэн зөв мэдээллээр хангах замаар крипто зах зээлийг таниулахад чиглэгддэг байна.</p><p>2020 оны 4-р сард "Binancе" крипто бирж "CMC"-ийг худалдан авснаар өөрийн толгой байгууллагын нөөц дээр тулгуурлан крипто зах зээл дээрх арилжааны илүү нарийвчлалтай, олон талт мэдээллийг хэрэглэгчиддээ хүргэх томоохон давуу талыг бий болгожээ. Өнөөдрийн байдлаар тус вэбсайт нийтдээ <b>499 биржийн 19 мянга орчим криптовалют</b>ын мэдээллийг агуулж буй. Түүнчлэн зөвхөн криптовалютын мэдээлэл төдийгүй албан ёсны бүртгэлтэй олон улсын крипто биржүүд, NFT коллекциудын зах зээлийн үнэлгээ, борлуулалтын дүн мэдээ зэрэг харьцуулсан үзүүлэлтүүдийг цаг алдалгүй авах боломжийг олгодгоороо давуу талтай. </p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>"CMC" дээр бүртгэлтэй анхны монгол бирж</h3><p></p><p>Тэгвэл "Coinhub" бирж нь тус вэбсайтад албан ёсоор бүртгүүлсэн анхны монгол крипто бирж болж байгаа аж. 2022 оны дөрөвдүгээр сарын долооны өдрөөс эхлэн "Coinhub" нь Монгол Улсаас анх удаа өөрийн бирж дээрх криптовалютын ханш, арилжааны түүх, зах зээлийн багтаамжийг олон улсад мэдээлж эхлэх юм. Энэхүү үйл явдалтай холбогдуулан "Coinhub"-ийн Олон улс хариуцсан захирал Э.Нинжбадамтай (Nika.E) ярилцсан товч ярилцлагыг хүргэж байна.</p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/8042fcbb-9554-417d-ab77-f91623e5e758/f7ba85fb840e63c78d7157bfd00aa772.jpg"></p><p></p><p dir="ltr"><b><br></b></p><p dir="ltr"><b>“CMC”-д бүртгүүлэхэд хэр өндөр шалгууртай байсан бэ?</b></p><p>- Шалгуурын хувьд тухайн биржийн хөрвөх чадвар, аюулгүй байдал, үйл ажиллагааны чанар, систем, бизнес модел болон хэрэглэгчдэд санал болгож буй бүтээгдэхүүн нь ямар үр өгөөжтэй гэх мэтчилэн цаад үндсэн үзүүлэлтүүдийг авч үздэг. Үүнийг бид нар хангаж чадсан учраас шаардлагад нь нийцсэн гэж хэлж болно.</p><p dir="ltr"><b>“CMC” дээр гарснаар дотоодын харилцагчдад ямар шинэ боломж нээгдэж байгаа вэ?</b></p><p dir="ltr" role="presentation">- "Coinhub" маань “CMC” дээр бүртгэлтэй дэлхийн 499 биржийн нэг болж байна. Дотоодын токенууд "CMC" дээр мэдээллээ гаргахын тулд заавал "CMC" дээр бүртгэлтэй бирж дээр гарах ёстой байдаг. Анх удаа монгол бирж гарч байгаагийн давуу тал нь дотоодын токенууд манай бирж дээр гарчихсан байхад "CMC" дээр арилжааны хэмжээ, ханшын өөрчлөлт, зах зээлийн үнэлгээ зэрэг мэдээллээ оруулах боломжтой болно гэсэн үг. </p><p dir="ltr"><b>“CoinHub”-н дараагийн зогсоолыг хаана гэж харж байгаа вэ?</b></p><p dir="ltr" role="presentation">- Бид Төв Азидаа шилдэг гурван биржийн нэг болох зорилготой ажиллаж байна. Энэхүү зорилгынхоо хүрээнд тун удахгүй манай бирж олон улсын харилцагч нарыг бүртгэж эхэлнэ. Үүнд бид олон улсын харилцагчдыг шүүж бүртгэдэг “Onfido” гэх байгууллагатай хамтрахаар ажлаа эхлүүлчихсэн явж байгаа. Олон улсын харилцагчид хэтэвчээ хэрхэн цэнэглэх вэ гэж олон хүмүүс сонирхож байгаа байх. Үүн дээр бид Солонгосын шилдэг дөрвөн "payment gateway" байгууллагуудын нэг болох "KSNET"-тэй хамтарч байна. Ингэснээр дэлхийн хаана ч байгаа хүн Visa болон MasterCard-аараа “CoinHub”-ынхаа хэтэвчийг цэнэглэх боломжтой болох юм. Цаашлаад бид зорилтот зах зээлээ тодорхойлон үйл ажиллагаагаа эхлүүлэх улсуудаа сонгочихсон ажиллаж байна. Дүгнээд хэлбэл олон улсад тэлэх бүх үйл ажиллагаа маань төлөвлөгөөнийхөө дагуу явж байна даа.</p><p><b>Зорилтот зах зээлд нь орж байгаа улсууд зөвхөн Төв Азийн улсууд уу?</b></p><p><b>- </b>Тийм ээ. Ерөнхийдөө манай баг Монголтой газарзүйн байршил болон соёлын хувьд ойролцоо, криптовалютын зах зээл хурдацтай хөгжиж байгаа, холбогдох хууль журам нь батлагдсан орнуудыг сонгон авсан. </p><p><b>Крипто зах зээлийн харилцагчдын тоо цаашид хэр их өсөх хандлагатай байна вэ?</b></p><p>- Крипто зах зээлийн харилцагчдын тоо 2021 оны долдугаар сарын үед 230 сая байсан бол нэг сарын дотор 33 саяар нэмэгдсэн гэсэн судалгаа гарсан. Харин 2022 оны сүүлээр нэг тэрбум харилцагч хүрэх таамаглал гарчихаад байгаа. </p><p><b>Дотоодын бусад биржүүдээс ялгарах онцлог нь юу вэ?</b></p><p>- Та бүхний сайн мэдэж байгаачлан манайх даатгагдсан бирж. Энэ хүрээнд янз бүрийн гаднын халдлагад өртвөл даатгал маань шууд ажиллаад эхэлнэ гэсэн үг. Хамгийн том онцлог нь манайх Liquidity буюу хөрвөх чадвар сайтай. Крипто биржийн хувьд зарах тал болон авах талын үнийн хооронд зөрүү бага байх тусмаа хөрвөх чадвар сайтай гэж үздэг юм. Манай хөрвөх чадвар дотооддоо хамгийн сайн нь гэж хэлж болно.</p> </div>	Дэлхий дээр нийт 20 гаруй мянган төрлийн криптовалют бий болжээ. Дижитал хөрөнгийн зах зээл тэлэхийн хэрээр криптовалютын төрлүүдээс гадна крипто биржүүдийг ойлгох, судлах хэрэгцээ нэмэгдэж байна. Тиймээс бид ээлжит нийтлэлээрээ крипто биржийн тухай ерөнхий ойлголт болон дэлхийн 499 крипто биржийн мэдээллийг нэгтгэсэн "CoinMarketCap" вэбсайтын талаарх таны мэдвэл зохих баримтуудыг бэлтгэн хүргэлээ. крипто бирж гэж юу вэ? Крипто бирж гэдэг нь хөрөнгө оруулагчид болон арилжаачдад валют ашиглан криптовалютыг худалдан авах, зарах боломжийг бий болгож буй зуучлагч байгууллага юм. Дэлхий даяар одоогийн байдлаар нийт 600 гаруй криптовалютын бирж үйл ажиллагаа явуулж буй. Түүнчлэн 2021 оны сүүлийн дөрвөн сарын хугацаанд 1.7 тэрбум интернет хэрэглэгчид крипто биржүүдийн вебсайтаар зочилсон гэх судалгаа гаржээ. Зөвхөн дээрх судалгаанаас крипто бирж, криптовалютын талаарх мэдээллийн эрэлт хэрэгцээ хэр их байгааг харж болох. Дээрх 600 гаруй биржээс шилж сонгоход хялбар болгохын тулд "Forbes" сэтгүүл "60 шилдэг крипто бирж" -ийг онцолжээ. Жагсаалтын эхний гуравт "Coinbase", "Kraken", "Robinhood" гэх биржүүд бичигдсэн байна. Харин бидний сайн мэдэх "Binance" крипто бирж зургаадугаарт жагссан аж. Манай улсын хувьд одоогийн байдлаар хөрөнгийн зах зээл дээр 12 крипто бирж үйл ажиллагаагаа явуулж байна. Үүнд "Coinhub", "Trade", "CompleX", "DAX" гэх зэрэг биржүүд багтах юм. Зах зээлийн хувьд Монгол Улсын хэмжээнд хоёр тэрбум төгрөг энэхүү салбарт эргэлдэж байна гэсэн тооцоо гаржээ. Дээрх дотоодын крипто биржүүд нь өөр өөрийн гэсэн онцлогтой бөгөөд "Coinhub"-ийн хувьд 30 сая ам.долларын даатгалын баталгаатай гэдгээрээ бусад биржүүдээс ялгагдах онцлогтой. дэлхийн 495 крипто биржийн мэдээлэл нэг дор "CoinMarketCap"(CMC) нь дэлхий дахинаа хурдацтай хөгжиж буй крипто хөрөнгийн зах зээл дээрх криптовалютын эргэлт, арилжааны түүх болон өдөр тутмын ханшийг хянаж болох баталгаат мэдээллийн эх үүсвэр юм. Өдгөө "CMC"-ийг "CNBC", "Bloomberg" зэрэг томоохон нэр хүнд бүхий хэвлэл мэдээллийн хэрэгслүүд төдийгүй АНУ-ын засгийн газар зэрэг олон төрлийн байгууллагууд өөрсдийн судалгаа, тайлан мэдээллийг боловсруулахад гол дата мэдээлэл цуглуулах эх үүсвэрээ болгон ашигладаг. Тус вэбсайтын үндсэн зорилго нь хөрөнгө оруулах шийдвэр гаргахад хэрэглэгчдэд туслахын зэрэгцээ олон талын нарийвчлалтай, үнэн зөв мэдээллээр хангах замаар крипто зах зээлийг таниулахад чиглэгддэг байна. 2020 оны 4-р сард "Binancе" крипто бирж "CMC"-ийг худалдан авснаар өөрийн толгой байгууллагын нөөц дээр тулгуурлан крипто зах зээл дээрх арилжааны илүү нарийвчлалтай, олон талт мэдээллийг хэрэглэгчиддээ хүргэх томоохон давуу талыг бий болгожээ. Өнөөдрийн байдлаар тус вэбсайт нийтдээ 499 биржийн 19 мянга орчим криптовалют ын мэдээллийг агуулж буй. Түүнчлэн зөвхөн криптовалютын мэдээлэл төдийгүй албан ёсны бүртгэлтэй олон улсын крипто биржүүд, NFT коллекциудын зах зээлийн үнэлгээ, борлуулалтын дүн мэдээ зэрэг харьцуулсан үзүүлэлтүүдийг цаг алдалгүй авах боломжийг олгодгоороо давуу талтай. "CMC" дээр бүртгэлтэй анхны монгол бирж Тэгвэл "Coinhub" бирж нь тус вэбсайтад албан ёсоор бүртгүүлсэн анхны монгол крипто бирж болж байгаа аж. 2022 оны дөрөвдүгээр сарын долооны өдрөөс эхлэн "Coinhub" нь Монгол Улсаас анх удаа өөрийн бирж дээрх криптовалютын ханш, арилжааны түүх, зах зээлийн багтаамжийг олон улсад мэдээлж эхлэх юм. Энэхүү үйл явдалтай холбогдуулан "Coinhub"-ийн Олон улс хариуцсан захирал Э.Нинжбадамтай (Nika.E) ярилцсан товч ярилцлагыг хүргэж байна. “CMC”-д бүртгүүлэхэд хэр өндөр шалгууртай байсан бэ? - Шалгуурын хувьд тухайн биржийн хөрвөх чадвар, аюулгүй байдал, үйл ажиллагааны чанар, систем, бизнес модел болон хэрэглэгчдэд санал болгож буй бүтээгдэхүүн нь ямар үр өгөөжтэй гэх мэтчилэн цаад үндсэн үзүүлэлтүүдийг авч үздэг. Үүнийг бид нар хангаж чадсан учраас шаардлагад нь нийцсэн гэж хэлж болно. “CMC” дээр гарснаар дотоодын харилцагчдад ямар шинэ боломж нээгдэж байгаа вэ? - "Coinhub" маань “CMC” дээр бүртгэлтэй дэлхийн 499 биржийн нэг болж байна. Дотоодын токенууд "CMC" дээр мэдээллээ гаргахын тулд заавал "CMC" дээр бүртгэлтэй бирж дээр гарах ёстой байдаг. Анх удаа монгол бирж гарч байгаагийн давуу тал нь дотоодын токенууд манай бирж дээр гарчихсан байхад "CMC" дээр арилжааны хэмжээ, ханшын өөрчлөлт, зах зээлийн үнэлгээ зэрэг мэдээллээ оруулах боломжтой болно гэсэн үг. “CoinHub”-н дараагийн зогсоолыг хаана гэж харж байгаа вэ? - Бид Төв Азидаа шилдэг гурван биржийн нэг болох зорилготой ажиллаж байна. Энэхүү зорилгынхоо хүрээнд тун удахгүй манай бирж олон улсын харилцагч нарыг бүртгэж эхэлнэ. Үүнд бид олон улсын харилцагчдыг шүүж бүртгэдэг “Onfido” гэх байгууллагатай хамтрахаар ажлаа эхлүүлчихсэн явж байгаа. Олон улсын харилцагчид хэтэвчээ хэрхэн цэнэглэх вэ гэж олон хүмүүс сонирхож байгаа байх. Үүн дээр бид Солонгосын шилдэг дөрвөн "payment gateway" байгууллагуудын нэг болох "KSNET"-тэй хамтарч байна. Ингэснээр дэлхийн хаана ч байгаа хүн Visa болон MasterCard-аараа “CoinHub”-ынхаа хэтэвчийг цэнэглэх боломжтой болох юм. Цаашлаад бид зорилтот зах зээлээ тодорхойлон үйл ажиллагаагаа эхлүүлэх улсуудаа сонгочихсон ажиллаж байна. Дүгнээд хэлбэл олон улсад тэлэх бүх үйл ажиллагаа маань төлөвлөгөөнийхөө дагуу явж байна даа. Зорилтот зах зээлд нь орж байгаа улсууд зөвхөн Төв Азийн улсууд уу? - Тийм ээ. Ерөнхийдөө манай баг Монголтой газарзүйн байршил болон соёлын хувьд ойролцоо, криптовалютын зах зээл хурдацтай хөгжиж байгаа, холбогдох хууль журам нь батлагдсан орнуудыг сонгон авсан. Крипто зах зээлийн харилцагчдын тоо цаашид хэр их өсөх хандлагатай байна вэ? - Крипто зах зээлийн харилцагчдын тоо 2021 оны долдугаар сарын үед 230 сая байсан бол нэг сарын дотор 33 саяар нэмэгдсэн гэсэн судалгаа гарсан. Харин 2022 оны сүүлээр нэг тэрбум харилцагч хүрэх таамаглал гарчихаад байгаа. Дотоодын бусад биржүүдээс ялгарах онцлог нь юу вэ? - Та бүхний сайн мэдэж байгаачлан манайх даатгагдсан бирж. Энэ хүрээнд янз бүрийн гаднын халдлагад өртвөл даатгал маань шууд ажиллаад эхэлнэ гэсэн үг. Хамгийн том онцлог нь манайх Liquidity буюу хөрвөх чадвар сайтай. Крипто биржийн хувьд зарах тал болон авах талын үнийн хооронд зөрүү бага байх тусмаа хөрвөх чадвар сайтай гэж үздэг юм. Манай хөрвөх чадвар дотооддоо хамгийн сайн нь гэж хэлж болно.	Дэлхий дээр нийт 20 гаруй мянган төрлийн криптовалют бий болжээ. Дижитал хөрөнгийн зах зээл тэлэхийн хэрээр криптовалютын төрлүүдээс гадна крипто биржүүдийг ойлгох, судлах хэрэгцээ нэмэгдэж байна. Тиймээс бид ээлжит нийтлэлээрээ крипто биржийн тухай ерөнхий ойлголт болон дэлхийн 499 крипто биржийн мэдээллийг нэгтгэсэн "CoinMarketCap" вэбсайтын талаарх таны мэдвэл зохих баримтуудыг бэлтгэн хүргэлээ. ### крипто бирж гэж юу вэ? Крипто бирж гэдэг нь хөрөнгө оруулагчид болон арилжаачдад валют ашиглан криптовалютыг худалдан авах, зарах боломжийг бий болгож буй зуучлагч байгууллага юм. Дэлхий даяар одоогийн байдлаар нийт 600 гаруй криптовалютын бирж үйл ажиллагаа явуулж буй. Түүнчлэн 2021 оны сүүлийн дөрвөн сарын хугацаанд 1.7 тэрбум интернет хэрэглэгчид крипто биржүүдийн вебсайтаар зочилсон гэх судалгаа гаржээ. Зөвхөн дээрх судалгаанаас крипто бирж, криптовалютын талаарх мэдээллийн эрэлт хэрэгцээ хэр их байгааг харж болох. Дээрх 600 гаруй биржээс шилж сонгоход хялбар болгохын тулд "Forbes" сэтгүүл "60 шилдэг крипто бирж"-ийг онцолжээ. Жагсаалтын эхний гуравт "Coinbase", "Kraken", "Robinhood" гэх биржүүд бичигдсэн байна. Харин бидний сайн мэдэх "Binance" крипто бирж зургаадугаарт жагссан аж. Манай улсын хувьд одоогийн байдлаар хөрөнгийн зах зээл дээр 12 крипто бирж үйл ажиллагаагаа явуулж байна. Үүнд "Coinhub", "Trade", "CompleX", "DAX" гэх зэрэг биржүүд багтах юм. Зах зээлийн хувьд Монгол Улсын хэмжээнд хоёр тэрбум төгрөг энэхүү салбарт эргэлдэж байна гэсэн тооцоо гаржээ. Дээрх дотоодын крипто биржүүд нь өөр өөрийн гэсэн онцлогтой бөгөөд "Coinhub"-ийн хувьд 30 сая ам.долларын даатгалын баталгаатай гэдгээрээ бусад биржүүдээс ялгагдах онцлогтой. ### дэлхийн 495 крипто биржийн мэдээлэл нэг дор "CoinMarketCap"(CMC) нь дэлхий дахинаа хурдацтай хөгжиж буй крипто хөрөнгийн зах зээл дээрх криптовалютын эргэлт, арилжааны түүх болон өдөр тутмын ханшийг хянаж болох баталгаат мэдээллийн эх үүсвэр юм. Өдгөө "CMC"-ийг "CNBC", "Bloomberg" зэрэг томоохон нэр хүнд бүхий хэвлэл мэдээллийн хэрэгслүүд төдийгүй АНУ-ын засгийн газар зэрэг олон төрлийн байгууллагууд өөрсдийн судалгаа, тайлан мэдээллийг боловсруулахад гол дата мэдээлэл цуглуулах эх үүсвэрээ болгон ашигладаг. Тус вэбсайтын үндсэн зорилго нь хөрөнгө оруулах шийдвэр гаргахад хэрэглэгчдэд туслахын зэрэгцээ олон талын нарийвчлалтай, үнэн зөв мэдээллээр хангах замаар крипто зах зээлийг таниулахад чиглэгддэг байна. 2020 оны 4-р сард "Binancе" крипто бирж "CMC"-ийг худалдан авснаар өөрийн толгой байгууллагын нөөц дээр тулгуурлан крипто зах зээл дээрх арилжааны илүү нарийвчлалтай, олон талт мэдээллийг хэрэглэгчиддээ хүргэх томоохон давуу талыг бий болгожээ. Өнөөдрийн байдлаар тус вэбсайт нийтдээ 499 биржийн 19 мянга орчим криптовалютын мэдээллийг агуулж буй. Түүнчлэн зөвхөн криптовалютын мэдээлэл төдийгүй албан ёсны бүртгэлтэй олон улсын крипто биржүүд, NFT коллекциудын зах зээлийн үнэлгээ, борлуулалтын дүн мэдээ зэрэг харьцуулсан үзүүлэлтүүдийг цаг алдалгүй авах боломжийг олгодгоороо давуу талтай. ### "CMC" дээр бүртгэлтэй анхны монгол бирж Тэгвэл "Coinhub" бирж нь тус вэбсайтад албан ёсоор бүртгүүлсэн анхны монгол крипто бирж болж байгаа аж. 2022 оны дөрөвдүгээр сарын долооны өдрөөс эхлэн "Coinhub" нь Монгол Улсаас анх удаа өөрийн бирж дээрх криптовалютын ханш, арилжааны түүх, зах зээлийн багтаамжийг олон улсад мэдээлж эхлэх юм. Энэхүү үйл явдалтай холбогдуулан "Coinhub"-ийн Олон улс хариуцсан захирал Э.Нинжбадамтай (Nika.E) ярилцсан товч ярилцлагыг хүргэж байна. “CMC”-д бүртгүүлэхэд хэр өндөр шалгууртай байсан бэ? - Шалгуурын хувьд тухайн биржийн хөрвөх чадвар, аюулгүй байдал, үйл ажиллагааны чанар, систем, бизнес модел болон хэрэглэгчдэд санал болгож буй бүтээгдэхүүн нь ямар үр өгөөжтэй гэх мэтчилэн цаад үндсэн үзүүлэлтүүдийг авч үздэг. Үүнийг бид нар хангаж чадсан учраас шаардлагад нь нийцсэн гэж хэлж болно. “CMC” дээр гарснаар дотоодын харилцагчдад ямар шинэ боломж нээгдэж байгаа вэ? - "Coinhub" маань “CMC” дээр бүртгэлтэй дэлхийн 499 биржийн нэг болж байна. Дотоодын токенууд "CMC" дээр мэдээллээ гаргахын тулд заавал "CMC" дээр бүртгэлтэй бирж дээр гарах ёстой байдаг. Анх удаа монгол бирж гарч байгаагийн давуу тал нь дотоодын токенууд манай бирж дээр гарчихсан байхад "CMC" дээр арилжааны хэмжээ, ханшын өөрчлөлт, зах зээлийн үнэлгээ зэрэг мэдээллээ оруулах боломжтой болно гэсэн үг. “CoinHub”-н дараагийн зогсоолыг хаана гэж харж байгаа вэ? - Бид Төв Азидаа шилдэг гурван биржийн нэг болох зорилготой ажиллаж байна. Энэхүү зорилгынхоо хүрээнд тун удахгүй манай бирж олон улсын харилцагч нарыг бүртгэж эхэлнэ. Үүнд бид олон улсын харилцагчдыг шүүж бүртгэдэг “Onfido” гэх байгууллагатай хамтрахаар ажлаа эхлүүлчихсэн явж байгаа. Олон улсын харилцагчид хэтэвчээ хэрхэн цэнэглэх вэ гэж олон хүмүүс сонирхож байгаа байх. Үүн дээр бид Солонгосын шилдэг дөрвөн "payment gateway" байгууллагуудын нэг болох "KSNET"-тэй хамтарч байна. Ингэснээр дэлхийн хаана ч байгаа хүн Visa болон MasterCard-аараа “CoinHub”-ынхаа хэтэвчийг цэнэглэх боломжтой болох юм. Цаашлаад бид зорилтот зах зээлээ тодорхойлон үйл ажиллагаагаа эхлүүлэх улсуудаа сонгочихсон ажиллаж байна. Дүгнээд хэлбэл олон улсад тэлэх бүх үйл ажиллагаа маань төлөвлөгөөнийхөө дагуу явж байна даа. Зорилтот зах зээлд нь орж байгаа улсууд зөвхөн Төв Азийн улсууд уу? - Тийм ээ. Ерөнхийдөө манай баг Монголтой газарзүйн байршил болон соёлын хувьд ойролцоо, криптовалютын зах зээл хурдацтай хөгжиж байгаа, холбогдох хууль журам нь батлагдсан орнуудыг сонгон авсан. Крипто зах зээлийн харилцагчдын тоо цаашид хэр их өсөх хандлагатай байна вэ? - Крипто зах зээлийн харилцагчдын тоо 2021 оны долдугаар сарын үед 230 сая байсан бол нэг сарын дотор 33 саяар нэмэгдсэн гэсэн судалгаа гарсан. Харин 2022 оны сүүлээр нэг тэрбум харилцагч хүрэх таамаглал гарчихаад байгаа. Дотоодын бусад биржүүдээс ялгарах онцлог нь юу вэ? - Та бүхний сайн мэдэж байгаачлан манайх даатгагдсан бирж. Энэ хүрээнд янз бүрийн гаднын халдлагад өртвөл даатгал маань шууд ажиллаад эхэлнэ гэсэн үг. Хамгийн том онцлог нь манайх Liquidity буюу хөрвөх чадвар сайтай. Крипто биржийн хувьд зарах тал болон авах талын үнийн хооронд зөрүү бага байх тусмаа хөрвөх чадвар сайтай гэж үздэг юм. Манай хөрвөх чадвар дотооддоо хамгийн сайн нь гэж хэлж болно.
https://unread.today/c/techworm-volte	Techworm		2022-04-26T00:00:00	4 сарын 26, 2022	Үүрэн холбооны технологийн шинэ шийдэл: VoLTE	<div class="article-body"> <h2>Яриа, мессеж, дата. Тэд аль хэдийн бидний өдөр тутмын амьдралын нэг хэсэг болжээ. Технологи хөгжихийн хэрээр илүү чанартай дуудлага, илүү хямд мессеж, илүү хурдан датаг хүсэх нь гарцаагүй. Зогсолтгүйгээр нэмэгдэж буй бидний энэ хэрэгцээний шийдэл нь яалт ч үгүй 4G, цаашлаад 5G сүлжээ. Тэгвэл бид өндөр хурдны эдгээр сүлжээнд шилжихэд бэлэн үү? 5G-ийн бэлтгэл гэгдэх VoLTE технологи гэж юу вэ? <div><br></div></h2><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/9029ae2c-0975-442a-9b95-371319a063bf/4704bf28b90b3a8950486402ff08c6e9.png"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>volte технологийг ойлгох нь</h3><p></p><p dir="ltr"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Voice_over_LTE" target="_blank">VoLTE </a>(Voice over LTE) гэдэг нь LTE сүлжээн дээр яриа хийх гэсэн утгатай. Дэлгэрүүлбэл 4G LTE буюу өндөр хурдны өргөн зурвасын сүлжээгээр дамжуулан үүрэн холбооны дуудлагыг илүү чанартайгаар хийх боломж бүхий энэхүү технологийн эхлэл 2009 онд тавигджээ. </p><p dir="ltr">Түүнээс хойш 2012 онд анх АНУ болон БНСУ зэрэг улсуудад бүх нийтийн хэрэгцээнд оруулж эхэлсэн. 2019 оны наймдугаар сарын байдлаар дэлхийн 91 оронд нийт 194 үүрэн телефоны оператор VoLTE-д суурилсан өндөр чанарын дуудлагын үйлчилгээг санал болгож байв.</p><p dir="ltr">Уг технологийн талаар ярихад <a href="https://www.google.com/url?sa=t&rct=j&q=&esrc=s&source=web&cd=&cad=rja&uact=8&ved=2ahUKEwjRxc7Vt673AhVvF6YKHX80A5UQFnoECEEQAQ&url=https%3A%2F%2Fen.wikipedia.org%2Fwiki%2FVoice_over_IP&usg=AOvVaw1hoDh3UwM0vJ63fNZ5dYWF" target="_blank">VoIP</a> (Voice over Internet Protocol) гэх ойлголт дагадаг нь интернэт протокол дээр яриа хийх технологи ажээ. VoLTE бол түүний нэгэн төрөл бөгөөд гар утсанд суурилсан шийдэл юм. </p><p dir="ltr">VoLTE нь 3G сүлжээнээс гурав дахин, 2G сүлжээнээс зургаа дахин өндөр хүчин чадалтай. Тус технологи нь өмнөх үеийн буюу 2G, 3G сүлжээг дэмжихгүй бөгөөд харин 4G, 5G сүлжээн дээр ажилладаг байна.</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">volte яагаад хэрэгтэй вэ?</h3><p>Саяхныг хүртэл бид 4G сүлжээг зөвхөн датанд ашигладаг байсан нь үүрэн холбоонд ашигладаг цахилгаан соронзон долгионы хязгаарлагдмал байдалтай шууд холбоотой. Үүрэн телефоны операторуудын ашиглаж ирсэн 2G, 3G сүлжээний бааз станцуудын радио долгионыг 4G, 5G зэрэг шинэ технологиуд дээр ашиглах үед ярианы чанар сайжирдаггүй, 2G, 3G сүлжээн дээр хэвээрээ байдаг асуудал тулгардаг. Тэгвэл VoLTE технологийн тусламжтайгаар эдгээр асуудлуудыг шийдэхээс гадна хэрэглэгчдэд хэд хэдэн давуу тал бий болдог. </p> <h2><b>Яриа + Дата</b></h2><p>Утсаар ярьж байхдаа ямар нэгэн мэдээлэл хайх, имэйл шалгах гэх мэт хэрэгцээ гардаг. Харин тэр үед датаны хурд LTE-ээс 3G эсвэл бүр E болж унах нь цөөнгүй. VoLTE технологийг ашиглах үед танд энэ мэт асуудал үүсэхгүй бөгөөд утсаар ярингаа 4G датаны хурд унахгүйгээр интернэт ашиглаж болдог ажээ. </p> <h2><b>Цэвэр дуугаралт</b></h2><p>Хүний чих 20-20,000 герцийн давтамжийг хүлээж авч чаддаг. 2G, 3G сүлжээн дээр дуудлага хийхэд 300-3,400 герц давтамж бүхий чимээг хүлээн авдаг бол VoLTE дуудлагын үед 50-14,000 герц хүртэлх давтамжийг сонсож чадна. Өөрөөр хэлбэл та шивнэж ярих, эсвэл таны хойно чанга хөгжим явж байсан ч хүлээн авагч тал таны дуу хоолойг яг дэргэдээ байгаа мэт сонсоно гэсэн үг юм. </p> <h2><b>Хурдан бас хэмнэлттэй</b></h2><p></p><p dir="ltr">2G, 3G сүлжээн дээр яриа хийх үед залгах товчийг дарснаас хойш 3.5-4 секундэд хүлээн авагч талд дуудлага ирдэг бол VoLTE-д шилжсэнээр 1-2 секундэд холбогдох боломжтой. Түүнчлэн VoLTE-гээр дуудлага хийхэд батарей бага зарцуулдаг ба батарей ашиглалт 11 хүртэл хувиар буурдаг байна.</p><p dir="ltr"><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/9029ae2c-0975-442a-9b95-371319a063bf/9cc551e4b63c971e135c031955943ebc.png"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>ирээдүй хаашаа явна вэ?</h3><p></p><p dir="ltr" class="CDt4Ke zfr3Q">Уг технологийн зах зээлийн хэмжээг 2022 онд 34.8 тэрбум ам.доллар байх ба 2026 он гэхэд давтагдсан тоогоор 7.2 тэрбум хэрэглэгчтэй болно хэмээн мэргэжилтнүүд таамаглаж буй. Түүнчлэн мэргэжилтнүүд VoLTE технологийг зөвхөн гар утсанд бус ухаалаг бугуйн цаг мэтийн бусад хэрэгсэлд ашиглахаар хөгжүүлж байгаа билээ.<br></p><p>Дэлхий дахинаа 4G, 5G сүлжээ рүү шилжиж буй энэ үед томоохон үүрэн телефоны операторууд эхнээсээ хуучин сүлжээгээ ашиглалтаас гаргаж эхэлжээ. Жишээ нь, АНУ-ын томоохон оператор болох "<a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Verizon_Wireless" target="_blank">Verizon Wireless</a>" 2022 оны сүүл гэхэд 2G, 3G сүлжээгээ унтраахаар төлөвлөж байгаагаа зарласан юм. </p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">volte монголд </h3><p></p><p>Уг технологи хэзээ бидний гарт ирэх бол доо хэмээн та бодож байж магадгүй. Аль хэдийн үүдийг тань тогшоод гэрт чинь орж ирээд суучихсан гэвэл та итгэх үү? </p><p>Дэлхий даяар таван үүрэн холбооны операторын нэг нь VoLTE технологийг үйл ажиллагаандаа нэвтрүүлээд байгаа юм. Монголын хувьд ч таван операторуудаас "<a href="https://www.mobicom.mn/#/" target="_blank">Мобиком Корпораци</a>" VoLTE технологийг гуравдугаар сарын 31-нээс эхлэн анхлан нэвтрүүлсэн бөгөөд Улаанбаатар дахь хэрэглэгчид ашиглах боломжтой болжээ. Харин хөдөө орон нутагт энэхүү үйлчилгээг дөрөвдүгээр сарын 28-наас нэвтрүүлэх юм байна.</p><p>Илүү чанартай, илүү хурдан үйлчилгээг хэн бүхэн хүсэх нь ойлгомжтой. Гэхдээ VoLTE үйлчилгээг хэрэглэхийн өмнө таны шалгах ёстой хэд хэдэн зүйл бий.</p> <h2><b>Гар утасны тохиргоо</b></h2><p>Дуудлагын хоёр тал хоёул VoLTE технологийг дэмждэг гар утастай байхаас гадна тус функцээ идэвхтэй болгосон үед уг технологийн давуу талуудыг мэдрэх боломжтой. Харамсалтай нь зарим ухаалаг утас VoLTE-г дэмждэггүй байх нь бий. Ихэвчлэн 2015 оноос хойш үйлдвэрлэгдсэн гар утаснууд тус технологийг дэмжих функцтэй байдаг ажээ.</p> <h2><b>4G сүлжээний хамрах хүрээ</b></h2><p>VoLTE дуудлагыг зөвхөн 4G сүлжээ нэвтэрсэн газруудад хийх боломжтой. Энэ нь Улаанбаатар хотын хэмжээнд баруун зүгт Эмээлт, Өлзийт хороолол орчим, хойд зүгт Ар Гүнтийн зуслан орчим, зүүн зүгт Налайх, Тэрэлж, Багануур, Багахангай дүүрэг, урд зүгт Богд уулаар хязгаарлагдана. </p> <h2><b>Тохирох сим карт </b></h2><p></p><p>Дараагийн шаардлага нь 2016 оноос хойш гарсан биет сим /USIM/, эсвэл eSIM-тэй байх явдал юм. Биет сим нь үүрнээс гаргаад утсанд хийдэг сим картыг хэлэх бол eSIM нь биет бус буюу дижитал сим картыг хэлдэг. </p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/9029ae2c-0975-442a-9b95-371319a063bf/b2e2b8e972ded6a34290ffd4fb6e0b21.jpeg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>цаашид хэрхэх вэ?</h3><p>Монголд VoLTE технологи нэвтэрснээр 2G, 3G сүлжээнүүд нэн даруй ашиглалтаас гарна гэсэн үг биш. Үүрэн телефоны сүлжээний системийн өөрчлөлтийг хийхэд дан ганц оператор шийдэх бус төрийн зохицуулалтын байгууллагатай хамтран ажиллах учиртай. Түүнчлэн хуучин технологийг бүр мөсөн халахад их хэмжээний нөөц, цаг хугацаа шаардагдана. Гэсэн ч ирээдүйн чиг хандлага 4G, 5G зэрэг өндөр хурдны сүлжээ рүү чиглэж буй энэ үед бидэнд ч тус сүлжээг дэмждэг гар утас, техник хэрэгсэлд шилжих хэрэгцээ тун удахгүй үүсэх нь ээ. </p> </div>	Яриа, мессеж, дата. Тэд аль хэдийн бидний өдөр тутмын амьдралын нэг хэсэг болжээ. Технологи хөгжихийн хэрээр илүү чанартай дуудлага, илүү хямд мессеж, илүү хурдан датаг хүсэх нь гарцаагүй. Зогсолтгүйгээр нэмэгдэж буй бидний энэ хэрэгцээний шийдэл нь яалт ч үгүй 4G, цаашлаад 5G сүлжээ. Тэгвэл бид өндөр хурдны эдгээр сүлжээнд шилжихэд бэлэн үү? 5G-ийн бэлтгэл гэгдэх VoLTE технологи гэж юу вэ? volte технологийг ойлгох нь VoLTE (Voice over LTE) гэдэг нь LTE сүлжээн дээр яриа хийх гэсэн утгатай. Дэлгэрүүлбэл 4G LTE буюу өндөр хурдны өргөн зурвасын сүлжээгээр дамжуулан үүрэн холбооны дуудлагыг илүү чанартайгаар хийх боломж бүхий энэхүү технологийн эхлэл 2009 онд тавигджээ. Түүнээс хойш 2012 онд анх АНУ болон БНСУ зэрэг улсуудад бүх нийтийн хэрэгцээнд оруулж эхэлсэн. 2019 оны наймдугаар сарын байдлаар дэлхийн 91 оронд нийт 194 үүрэн телефоны оператор VoLTE-д суурилсан өндөр чанарын дуудлагын үйлчилгээг санал болгож байв. Уг технологийн талаар ярихад VoIP (Voice over Internet Protocol) гэх ойлголт дагадаг нь интернэт протокол дээр яриа хийх технологи ажээ. VoLTE бол түүний нэгэн төрөл бөгөөд гар утсанд суурилсан шийдэл юм. VoLTE нь 3G сүлжээнээс гурав дахин, 2G сүлжээнээс зургаа дахин өндөр хүчин чадалтай. Тус технологи нь өмнөх үеийн буюу 2G, 3G сүлжээг дэмжихгүй бөгөөд харин 4G, 5G сүлжээн дээр ажилладаг байна. volte яагаад хэрэгтэй вэ? Саяхныг хүртэл бид 4G сүлжээг зөвхөн датанд ашигладаг байсан нь үүрэн холбоонд ашигладаг цахилгаан соронзон долгионы хязгаарлагдмал байдалтай шууд холбоотой. Үүрэн телефоны операторуудын ашиглаж ирсэн 2G, 3G сүлжээний бааз станцуудын радио долгионыг 4G, 5G зэрэг шинэ технологиуд дээр ашиглах үед ярианы чанар сайжирдаггүй, 2G, 3G сүлжээн дээр хэвээрээ байдаг асуудал тулгардаг. Тэгвэл VoLTE технологийн тусламжтайгаар эдгээр асуудлуудыг шийдэхээс гадна хэрэглэгчдэд хэд хэдэн давуу тал бий болдог. Яриа + Дата Утсаар ярьж байхдаа ямар нэгэн мэдээлэл хайх, имэйл шалгах гэх мэт хэрэгцээ гардаг. Харин тэр үед датаны хурд LTE-ээс 3G эсвэл бүр E болж унах нь цөөнгүй. VoLTE технологийг ашиглах үед танд энэ мэт асуудал үүсэхгүй бөгөөд утсаар ярингаа 4G датаны хурд унахгүйгээр интернэт ашиглаж болдог ажээ. Цэвэр дуугаралт Хүний чих 20-20,000 герцийн давтамжийг хүлээж авч чаддаг. 2G, 3G сүлжээн дээр дуудлага хийхэд 300-3,400 герц давтамж бүхий чимээг хүлээн авдаг бол VoLTE дуудлагын үед 50-14,000 герц хүртэлх давтамжийг сонсож чадна. Өөрөөр хэлбэл та шивнэж ярих, эсвэл таны хойно чанга хөгжим явж байсан ч хүлээн авагч тал таны дуу хоолойг яг дэргэдээ байгаа мэт сонсоно гэсэн үг юм. Хурдан бас хэмнэлттэй 2G, 3G сүлжээн дээр яриа хийх үед залгах товчийг дарснаас хойш 3.5-4 секундэд хүлээн авагч талд дуудлага ирдэг бол VoLTE-д шилжсэнээр 1-2 секундэд холбогдох боломжтой. Түүнчлэн VoLTE-гээр дуудлага хийхэд батарей бага зарцуулдаг ба батарей ашиглалт 11 хүртэл хувиар буурдаг байна. ирээдүй хаашаа явна вэ? Уг технологийн зах зээлийн хэмжээг 2022 онд 34.8 тэрбум ам.доллар байх ба 2026 он гэхэд давтагдсан тоогоор 7.2 тэрбум хэрэглэгчтэй болно хэмээн мэргэжилтнүүд таамаглаж буй. Түүнчлэн мэргэжилтнүүд VoLTE технологийг зөвхөн гар утсанд бус ухаалаг бугуйн цаг мэтийн бусад хэрэгсэлд ашиглахаар хөгжүүлж байгаа билээ. Дэлхий дахинаа 4G, 5G сүлжээ рүү шилжиж буй энэ үед томоохон үүрэн телефоны операторууд эхнээсээ хуучин сүлжээгээ ашиглалтаас гаргаж эхэлжээ. Жишээ нь, АНУ-ын томоохон оператор болох " Verizon Wireless " 2022 оны сүүл гэхэд 2G, 3G сүлжээгээ унтраахаар төлөвлөж байгаагаа зарласан юм. volte монголд Уг технологи хэзээ бидний гарт ирэх бол доо хэмээн та бодож байж магадгүй. Аль хэдийн үүдийг тань тогшоод гэрт чинь орж ирээд суучихсан гэвэл та итгэх үү? Дэлхий даяар таван үүрэн холбооны операторын нэг нь VoLTE технологийг үйл ажиллагаандаа нэвтрүүлээд байгаа юм. Монголын хувьд ч таван операторуудаас " Мобиком Корпораци " VoLTE технологийг гуравдугаар сарын 31-нээс эхлэн анхлан нэвтрүүлсэн бөгөөд Улаанбаатар дахь хэрэглэгчид ашиглах боломжтой болжээ. Харин хөдөө орон нутагт энэхүү үйлчилгээг дөрөвдүгээр сарын 28-наас нэвтрүүлэх юм байна. Илүү чанартай, илүү хурдан үйлчилгээг хэн бүхэн хүсэх нь ойлгомжтой. Гэхдээ VoLTE үйлчилгээг хэрэглэхийн өмнө таны шалгах ёстой хэд хэдэн зүйл бий. Гар утасны тохиргоо Дуудлагын хоёр тал хоёул VoLTE технологийг дэмждэг гар утастай байхаас гадна тус функцээ идэвхтэй болгосон үед уг технологийн давуу талуудыг мэдрэх боломжтой. Харамсалтай нь зарим ухаалаг утас VoLTE-г дэмждэггүй байх нь бий. Ихэвчлэн 2015 оноос хойш үйлдвэрлэгдсэн гар утаснууд тус технологийг дэмжих функцтэй байдаг ажээ. 4G сүлжээний хамрах хүрээ VoLTE дуудлагыг зөвхөн 4G сүлжээ нэвтэрсэн газруудад хийх боломжтой. Энэ нь Улаанбаатар хотын хэмжээнд баруун зүгт Эмээлт, Өлзийт хороолол орчим, хойд зүгт Ар Гүнтийн зуслан орчим, зүүн зүгт Налайх, Тэрэлж, Багануур, Багахангай дүүрэг, урд зүгт Богд уулаар хязгаарлагдана. Тохирох сим карт Дараагийн шаардлага нь 2016 оноос хойш гарсан биет сим /USIM/, эсвэл eSIM-тэй байх явдал юм. Биет сим нь үүрнээс гаргаад утсанд хийдэг сим картыг хэлэх бол eSIM нь биет бус буюу дижитал сим картыг хэлдэг. цаашид хэрхэх вэ? Монголд VoLTE технологи нэвтэрснээр 2G, 3G сүлжээнүүд нэн даруй ашиглалтаас гарна гэсэн үг биш. Үүрэн телефоны сүлжээний системийн өөрчлөлтийг хийхэд дан ганц оператор шийдэх бус төрийн зохицуулалтын байгууллагатай хамтран ажиллах учиртай. Түүнчлэн хуучин технологийг бүр мөсөн халахад их хэмжээний нөөц, цаг хугацаа шаардагдана. Гэсэн ч ирээдүйн чиг хандлага 4G, 5G зэрэг өндөр хурдны сүлжээ рүү чиглэж буй энэ үед бидэнд ч тус сүлжээг дэмждэг гар утас, техник хэрэгсэлд шилжих хэрэгцээ тун удахгүй үүсэх нь ээ.	Яриа, мессеж, дата. Тэд аль хэдийн бидний өдөр тутмын амьдралын нэг хэсэг болжээ. Технологи хөгжихийн хэрээр илүү чанартай дуудлага, илүү хямд мессеж, илүү хурдан датаг хүсэх нь гарцаагүй. Зогсолтгүйгээр нэмэгдэж буй бидний энэ хэрэгцээний шийдэл нь яалт ч үгүй 4G, цаашлаад 5G сүлжээ. Тэгвэл бид өндөр хурдны эдгээр сүлжээнд шилжихэд бэлэн үү? 5G-ийн бэлтгэл гэгдэх VoLTE технологи гэж юу вэ? ### volte технологийг ойлгох нь VoLTE (Voice over LTE) гэдэг нь LTE сүлжээн дээр яриа хийх гэсэн утгатай. Дэлгэрүүлбэл 4G LTE буюу өндөр хурдны өргөн зурвасын сүлжээгээр дамжуулан үүрэн холбооны дуудлагыг илүү чанартайгаар хийх боломж бүхий энэхүү технологийн эхлэл 2009 онд тавигджээ. Түүнээс хойш 2012 онд анх АНУ болон БНСУ зэрэг улсуудад бүх нийтийн хэрэгцээнд оруулж эхэлсэн. 2019 оны наймдугаар сарын байдлаар дэлхийн 91 оронд нийт 194 үүрэн телефоны оператор VoLTE-д суурилсан өндөр чанарын дуудлагын үйлчилгээг санал болгож байв. Уг технологийн талаар ярихад VoIP (Voice over Internet Protocol) гэх ойлголт дагадаг нь интернэт протокол дээр яриа хийх технологи ажээ. VoLTE бол түүний нэгэн төрөл бөгөөд гар утсанд суурилсан шийдэл юм. VoLTE нь 3G сүлжээнээс гурав дахин, 2G сүлжээнээс зургаа дахин өндөр хүчин чадалтай. Тус технологи нь өмнөх үеийн буюу 2G, 3G сүлжээг дэмжихгүй бөгөөд харин 4G, 5G сүлжээн дээр ажилладаг байна. ### volte яагаад хэрэгтэй вэ? Саяхныг хүртэл бид 4G сүлжээг зөвхөн датанд ашигладаг байсан нь үүрэн холбоонд ашигладаг цахилгаан соронзон долгионы хязгаарлагдмал байдалтай шууд холбоотой. Үүрэн телефоны операторуудын ашиглаж ирсэн 2G, 3G сүлжээний бааз станцуудын радио долгионыг 4G, 5G зэрэг шинэ технологиуд дээр ашиглах үед ярианы чанар сайжирдаггүй, 2G, 3G сүлжээн дээр хэвээрээ байдаг асуудал тулгардаг. Тэгвэл VoLTE технологийн тусламжтайгаар эдгээр асуудлуудыг шийдэхээс гадна хэрэглэгчдэд хэд хэдэн давуу тал бий болдог. Яриа + Дата Утсаар ярьж байхдаа ямар нэгэн мэдээлэл хайх, имэйл шалгах гэх мэт хэрэгцээ гардаг. Харин тэр үед датаны хурд LTE-ээс 3G эсвэл бүр E болж унах нь цөөнгүй. VoLTE технологийг ашиглах үед танд энэ мэт асуудал үүсэхгүй бөгөөд утсаар ярингаа 4G датаны хурд унахгүйгээр интернэт ашиглаж болдог ажээ. Цэвэр дуугаралт Хүний чих 20-20,000 герцийн давтамжийг хүлээж авч чаддаг. 2G, 3G сүлжээн дээр дуудлага хийхэд 300-3,400 герц давтамж бүхий чимээг хүлээн авдаг бол VoLTE дуудлагын үед 50-14,000 герц хүртэлх давтамжийг сонсож чадна. Өөрөөр хэлбэл та шивнэж ярих, эсвэл таны хойно чанга хөгжим явж байсан ч хүлээн авагч тал таны дуу хоолойг яг дэргэдээ байгаа мэт сонсоно гэсэн үг юм. Хурдан бас хэмнэлттэй 2G, 3G сүлжээн дээр яриа хийх үед залгах товчийг дарснаас хойш 3.5-4 секундэд хүлээн авагч талд дуудлага ирдэг бол VoLTE-д шилжсэнээр 1-2 секундэд холбогдох боломжтой. Түүнчлэн VoLTE-гээр дуудлага хийхэд батарей бага зарцуулдаг ба батарей ашиглалт 11 хүртэл хувиар буурдаг байна. ### ирээдүй хаашаа явна вэ? Уг технологийн зах зээлийн хэмжээг 2022 онд 34.8 тэрбум ам.доллар байх ба 2026 он гэхэд давтагдсан тоогоор 7.2 тэрбум хэрэглэгчтэй болно хэмээн мэргэжилтнүүд таамаглаж буй. Түүнчлэн мэргэжилтнүүд VoLTE технологийг зөвхөн гар утсанд бус ухаалаг бугуйн цаг мэтийн бусад хэрэгсэлд ашиглахаар хөгжүүлж байгаа билээ. Дэлхий дахинаа 4G, 5G сүлжээ рүү шилжиж буй энэ үед томоохон үүрэн телефоны операторууд эхнээсээ хуучин сүлжээгээ ашиглалтаас гаргаж эхэлжээ. Жишээ нь, АНУ-ын томоохон оператор болох "Verizon Wireless" 2022 оны сүүл гэхэд 2G, 3G сүлжээгээ унтраахаар төлөвлөж байгаагаа зарласан юм. ### volte монголд Уг технологи хэзээ бидний гарт ирэх бол доо хэмээн та бодож байж магадгүй. Аль хэдийн үүдийг тань тогшоод гэрт чинь орж ирээд суучихсан гэвэл та итгэх үү? Дэлхий даяар таван үүрэн холбооны операторын нэг нь VoLTE технологийг үйл ажиллагаандаа нэвтрүүлээд байгаа юм. Монголын хувьд ч таван операторуудаас "Мобиком Корпораци" VoLTE технологийг гуравдугаар сарын 31-нээс эхлэн анхлан нэвтрүүлсэн бөгөөд Улаанбаатар дахь хэрэглэгчид ашиглах боломжтой болжээ. Харин хөдөө орон нутагт энэхүү үйлчилгээг дөрөвдүгээр сарын 28-наас нэвтрүүлэх юм байна. Илүү чанартай, илүү хурдан үйлчилгээг хэн бүхэн хүсэх нь ойлгомжтой. Гэхдээ VoLTE үйлчилгээг хэрэглэхийн өмнө таны шалгах ёстой хэд хэдэн зүйл бий. Гар утасны тохиргоо Дуудлагын хоёр тал хоёул VoLTE технологийг дэмждэг гар утастай байхаас гадна тус функцээ идэвхтэй болгосон үед уг технологийн давуу талуудыг мэдрэх боломжтой. Харамсалтай нь зарим ухаалаг утас VoLTE-г дэмждэггүй байх нь бий. Ихэвчлэн 2015 оноос хойш үйлдвэрлэгдсэн гар утаснууд тус технологийг дэмжих функцтэй байдаг ажээ. 4G сүлжээний хамрах хүрээ VoLTE дуудлагыг зөвхөн 4G сүлжээ нэвтэрсэн газруудад хийх боломжтой. Энэ нь Улаанбаатар хотын хэмжээнд баруун зүгт Эмээлт, Өлзийт хороолол орчим, хойд зүгт Ар Гүнтийн зуслан орчим, зүүн зүгт Налайх, Тэрэлж, Багануур, Багахангай дүүрэг, урд зүгт Богд уулаар хязгаарлагдана. Тохирох сим карт Дараагийн шаардлага нь 2016 оноос хойш гарсан биет сим /USIM/, эсвэл eSIM-тэй байх явдал юм. Биет сим нь үүрнээс гаргаад утсанд хийдэг сим картыг хэлэх бол eSIM нь биет бус буюу дижитал сим картыг хэлдэг. ### цаашид хэрхэх вэ? Монголд VoLTE технологи нэвтэрснээр 2G, 3G сүлжээнүүд нэн даруй ашиглалтаас гарна гэсэн үг биш. Үүрэн телефоны сүлжээний системийн өөрчлөлтийг хийхэд дан ганц оператор шийдэх бус төрийн зохицуулалтын байгууллагатай хамтран ажиллах учиртай. Түүнчлэн хуучин технологийг бүр мөсөн халахад их хэмжээний нөөц, цаг хугацаа шаардагдана. Гэсэн ч ирээдүйн чиг хандлага 4G, 5G зэрэг өндөр хурдны сүлжээ рүү чиглэж буй энэ үед бидэнд ч тус сүлжээг дэмждэг гар утас, техник хэрэгсэлд шилжих хэрэгцээ тун удахгүй үүсэх нь ээ.
https://unread.today/c/techworm-ard-app	Techworm	Oyunlkham Gungaadorj	2021-02-23T00:00:00	2 сарын 23, 2021	Шинэчлэгдсэн Ard App-аас онцлох 5 зүйл	<div class="article-body"> <h2><div>2021 он гарсаар эхний хоёр сарын дотор хэрэглэгчдийн тоогоо даруй 300 мянга орчмоор нэмэгдүүлж, өдгөө 700 мянга гаруй хэрэглэгчтэй болоод буй Аrd Aрр өнгөрөгч долоо хоногт шинэ хувилбараа танилцууллаа. Хамгийн сүүлд 2019 оны арванхоёрдугаар сард шинэчлэгдэж байсан уг апп энэ удаа хүчин чадлаа 10 дахин нэмэгдүүлж, илүү хялбар, илүү олон боломжуудыг нэг дор цогцлоож чадсанаараа онцлогтой. Энэ нийтлэлдээ бид ямар ямар шинэ үйлдэл, боломжууд нэмэгдсэнийг нэгтгэлээ.</div><div><br></div></h2><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/938a29f464c988ef9e67eca577ed720b.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>1. Шинэчлэгдсэн дизайн</h3><p></p><p>Шинэчлэгдсэн аппын хувьд харагдац хэрэглээний хувьд өмнөх хувилбараасаа илүү хялбар болсон байлаа. Урьд нь доош гүйлгэх зарчимтай байсан бол энэ удаа хажуу тийш эгнэсэн загвартай болсон нь хэрэглэгчийн зүгээс бүх боломжуудаа харах, хянахад эвтэйхэн болжээ. Нэвтрэн ормогц "Нүүр", "<a href="https://ardshop.mn/" target="_blank">ArdShop</a>", "QR", "<a href="https://academy.ard.mn/blockchain/dax" target="_blank">DAX</a>", "Үйлчилгээ" гэсэн таван үндсэн цэс байрлана. Өмнөх хувилбарт нэг цэсрүү дамжсаны дараа заавал буцах товчлуур дарж үндсэн цэсрүүгээ ордог байсныг өөрчилж үндсэн цэсүүд аль ч цэсрүү орсон алга бололгүй, тогтмол харагддаг болж шинэчлэгдсэнийг дурдууштай. Нүүр хэсгийн доор цаг үетэй холбоотой баннерууд байрших болсноор Ард Санхүүгийн Нэгдэлтэй холбоотой шинэ, шинэлэг үйлчилгээний талаарх мэдээллийг хурдан шуурхай авах боломжийг олгожээ.</p><p>Мөн бүртгүүлэхэд тун хялбар бөгөөд олон төрлийн асуулт, анкетаар хэрэглэгчдээ залхаахгүй байсан нь үнэхээр таалагдав. Гагцхүү та өөрийн имэйл хаягаа заавал оруулах шаардлагатай бөгөөд ингэснээр цаашид пин кодоо мартах, солих, эргэн сэргээхэд илүү хурдан, хялбар байх ажээ.</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">2. төлбөр тооцооны шууд систем</h3><p></p><p>Мөнгөн гүйлгээ, банк хоорондын шилжүүлгийн хувьд Ard App нь ACH+ (Автомат Клиринг Хаус) буюу Монгол банкны банк хоорондын төлбөр тооцооны шууд системд нэгджээ. Ингэснээр хэрэглэгч Ard App дээрх өөрийн харилцах дансны дугаараа шууд хуулж оруулан дансаа цэнэглэдэг болжээ. Өөрөөр хэлбэл өмнө нь 3-4 дамжлага дамжин, дансаа цэнэглэхэд тулгардаг байсан системийн саатлыг шууд системд оруулж, асуудлыг 100 хувь шийдэж чадсан гэсэн үг юм.<br></p><p>Түүнчлэн апп-д зөвхөн Монголоос биш дэлхийн олон улсаас, мөн байгаа газраасаа холбогдон бүртгүүлэх боломжтойд байдаг. Ингэснээр харилцагч бүрдээ санхүүгийн хүртээмжтэй байдлыг бий болгож буй. Мөн ойрын хугацаанд цахим мөнгөний гэрээ, цахим зээлийн гэрээ, үйлчилгээ үзүүлэх гэрээг апп дотор байрших ажээ.</p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/8ea187c94391a02a94b5cd4376922722.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>3. туслах цэсийн хэрэглээ</h3><p>Апп-руу нэвтрэх хэсгийн зүүн дээд буланд байрлах "Туслах цэс"-ийг (Асуултын тэмдэг бүхий товч) илүү хэрэглээтэй болгожээ. Учир нь дан ганц валютын ханшаас гадна блокчейн, криптовалютын зах зээлийг сонирхогч, тоглогчид апп-руу заавал бүртгэлээрээ нэвтэрч оролгүйгээр шууд “Туслах” цэсрүү хандаж "Ард Санхүүгийн Нэгдэл"-ийн санхүүгийн тайлан, DAX платформ дээрх Секюрити Токен болон криптовалютын зах зээлийн ханш болон үнэт цаасны ханшийг хялбархан хянах боломжтой нь онцлох давуу талын нэг байв. Энэ нь апп-ын ачааллыг багасгаж, хэрэглэгчдийн цагийг хэмнэж, мэдээллийг илүү хүртээмжтэй хүргэх шийдэл болжээ.</p> <blockquote><p>Санал болгох: <a href="https://unread.today/c/1846" target="_blank">Аrd App- Санхүүгийн технологийн шинэ эрин</a></p> <cite><p>2019 он</p> </cite></blockquote><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">4. Санхүүгийн бүхий л хэрэгцээгээ нэг дороос</h3><p></p><p>Таван минутын дотор 50 мянгаас таван сая хүртэлх төгрөгийн зээлийг барьцаагүй авах, хугацаатай болон хугацаагүй хадгаламж, тэтгэврийн хуримтлалыг онлайнаар үүсгэх, бүх төрлийн банк хоорондын гүйлгээг зөвхөн дансны дугаар бус утасны дугаар, фэйсбүүк, мессенжерийн хаяг, QR кодоор дамжуулан хялбархан хийх боломжтой.<br></p><p>Үйлчилгээ цэсэнд байрлах төлбөрийн сонголтуудад үүрэн холбооны бүхий л операторуудын үйлчилгээнээс эхлээд интернэт, гурвалсан кабель, цахилгаан ус дулаан зэрэг хэрэглээний төлбөрүүдиийг ч төлөх боломжийг нэвтрүүлсэн нь хэрэглэгчдийн цаг, мөнгийг тун ихээр хэмнэх нь гарцаагүй. Өөрөөр хэлбэл шинэчлэгдсэн хувилбарт өмнөхөөсөө илүү олон боломж бий. </p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">5. ардкойн цуглуулах боломж</h3><p></p><p>Бүх төрлийн төлбөр тооцоо хийх, үнэт цаасны арилжаанд оролцох, онлайн дэлгүүрээр хэсэж худалдан авалт хийн, Монгол Улсын хаана ч хүргүүлэн авах боломжуудыг нэг дор нэгтгэсэн нь хэрэглэгчдэд цаг зав болон хэрэглээний давуу талыг үүсгэдэг. Энэ мэтчилэн харилцах цэсээр дамжуулан төлбөр тооцоо хийхээс гадна апп-ын санал болгож буй бусад нэмэлт боломжуудыг ашигласнаар хэрэглэгч үйлчилгээ авах бүрдээ АрдКойн урамшууллын оноо цуглуулах боломжтой. Сонирхуулахад АрдКойн-ий ханш хурдацтай өссөөр байгаа бөгөөд одоогоор 1 АрдКойн 270 төгрөгтэй тэнцэж буй.</p><p>“Ард Санхүүгийн Нэгдэл” ХК-ийн Гүйцэтгэх захирал Ч.Ганхуяг <a href="https://www.facebook.com/Ganhuyag.Chuluun.Hutagt/posts/5088911684513628" target="_blank">энэ тухай</a> "АрдКойны ATH 11 АНУ-ын долларын цент хүрчээ! Нийт зах зээлийн үнэлгээ нь яг одоогийн байдлаар 351 сая доллар буюу 1 их наяд төгрөг байна... Нэг АрдКойн 20 цент болоход Монгол руу нэг тэрбум долларын урсгал нээгдэж, хэн нэгнээр дамжилгүй шууд эзэндээ очих боломжтой болно" хэмээн өөрийн сошиал хуудсанд тодотгосон байна. </p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/9705b0def33004c2792bcb2ef6213722.png"></p><h2><div><b><i><br></i></b></div><b><i>ХЭРЭГЛЭГЧДЭД:</i></b></h2><p></p><p>Хэдийгээр апп-ын хүчин чадал өмнөх хувилбараасаа 10 дахин нэмэгдсэн боловч сүүлийн хоёр сарын хугацаанд хэрэглэгчдийн тоо нь 65 гаруй хувиар өссөн тул хандалтын хэмжээнээс шалтгаалан зарим тохиолдолд удах, гацах тохиолдлууд гарч байгаа юм. Ялангуяа DAX платформын хандалт, ачаалал өндөр байгаа тул хэрэглэгчдийг түр хугацаанд аль болох бага цагаар хэрэглэхийг уриалж буй. Үүний тулд DAX дээрх ханшийн мэдээллийг цаг болгон DAX-ийн <a href="https://www.instagram.com/dax.mn/" target="_blank">инстаграм</a>, фэйсбүүк, твиттер хуудас болон <a href="https://t.me/ardxMongolia?fbclid=IwAR2y-8J_bmc2SHP2yGmtWqezWHh2UvgBN4zUTGTOc7sluZepaK3H-mX9C74" target="_blank">АрдКойны телеграм групп</a> дээр мэдээлж байхаар болсон байна. </p><p>Апп хөгжүүлэгчдийн зүгээс уг асуудлыг нэн даруй шийдвэрлэж, засаж сайжруулахаа мэдэгдсэн бөгөөд мөн ойрын хугацаанд v5.0 хувилбараа танилцуулах боломжтой хэмээсэн билээ. Хэрэглэгчид апп-тай холбоотой санал хүсэлтээ зөвхөн дуудлагын төвөөс гадна албан ёсны сошиал сувгуудаар нь хүргэх боломжтойг дурдъя. </p> </div>	2021 он гарсаар эхний хоёр сарын дотор хэрэглэгчдийн тоогоо даруй 300 мянга орчмоор нэмэгдүүлж, өдгөө 700 мянга гаруй хэрэглэгчтэй болоод буй Аrd Aрр өнгөрөгч долоо хоногт шинэ хувилбараа танилцууллаа. Хамгийн сүүлд 2019 оны арванхоёрдугаар сард шинэчлэгдэж байсан уг апп энэ удаа хүчин чадлаа 10 дахин нэмэгдүүлж, илүү хялбар, илүү олон боломжуудыг нэг дор цогцлоож чадсанаараа онцлогтой. Энэ нийтлэлдээ бид ямар ямар шинэ үйлдэл, боломжууд нэмэгдсэнийг нэгтгэлээ. 1. Шинэчлэгдсэн дизайн Шинэчлэгдсэн аппын хувьд харагдац хэрэглээний хувьд өмнөх хувилбараасаа илүү хялбар болсон байлаа. Урьд нь доош гүйлгэх зарчимтай байсан бол энэ удаа хажуу тийш эгнэсэн загвартай болсон нь хэрэглэгчийн зүгээс бүх боломжуудаа харах, хянахад эвтэйхэн болжээ. Нэвтрэн ормогц "Нүүр", " ArdShop ", "QR", " DAX ", "Үйлчилгээ" гэсэн таван үндсэн цэс байрлана. Өмнөх хувилбарт нэг цэсрүү дамжсаны дараа заавал буцах товчлуур дарж үндсэн цэсрүүгээ ордог байсныг өөрчилж үндсэн цэсүүд аль ч цэсрүү орсон алга бололгүй, тогтмол харагддаг болж шинэчлэгдсэнийг дурдууштай. Нүүр хэсгийн доор цаг үетэй холбоотой баннерууд байрших болсноор Ард Санхүүгийн Нэгдэлтэй холбоотой шинэ, шинэлэг үйлчилгээний талаарх мэдээллийг хурдан шуурхай авах боломжийг олгожээ. Мөн бүртгүүлэхэд тун хялбар бөгөөд олон төрлийн асуулт, анкетаар хэрэглэгчдээ залхаахгүй байсан нь үнэхээр таалагдав. Гагцхүү та өөрийн имэйл хаягаа заавал оруулах шаардлагатай бөгөөд ингэснээр цаашид пин кодоо мартах, солих, эргэн сэргээхэд илүү хурдан, хялбар байх ажээ. 2. төлбөр тооцооны шууд систем Мөнгөн гүйлгээ, банк хоорондын шилжүүлгийн хувьд Ard App нь ACH+ (Автомат Клиринг Хаус) буюу Монгол банкны банк хоорондын төлбөр тооцооны шууд системд нэгджээ. Ингэснээр хэрэглэгч Ard App дээрх өөрийн харилцах дансны дугаараа шууд хуулж оруулан дансаа цэнэглэдэг болжээ. Өөрөөр хэлбэл өмнө нь 3-4 дамжлага дамжин, дансаа цэнэглэхэд тулгардаг байсан системийн саатлыг шууд системд оруулж, асуудлыг 100 хувь шийдэж чадсан гэсэн үг юм. Түүнчлэн апп-д зөвхөн Монголоос биш дэлхийн олон улсаас, мөн байгаа газраасаа холбогдон бүртгүүлэх боломжтойд байдаг. Ингэснээр харилцагч бүрдээ санхүүгийн хүртээмжтэй байдлыг бий болгож буй. Мөн ойрын хугацаанд цахим мөнгөний гэрээ, цахим зээлийн гэрээ, үйлчилгээ үзүүлэх гэрээг апп дотор байрших ажээ. 3. туслах цэсийн хэрэглээ Апп-руу нэвтрэх хэсгийн зүүн дээд буланд байрлах "Туслах цэс"-ийг (Асуултын тэмдэг бүхий товч) илүү хэрэглээтэй болгожээ. Учир нь дан ганц валютын ханшаас гадна блокчейн, криптовалютын зах зээлийг сонирхогч, тоглогчид апп-руу заавал бүртгэлээрээ нэвтэрч оролгүйгээр шууд “Туслах” цэсрүү хандаж "Ард Санхүүгийн Нэгдэл"-ийн санхүүгийн тайлан, DAX платформ дээрх Секюрити Токен болон криптовалютын зах зээлийн ханш болон үнэт цаасны ханшийг хялбархан хянах боломжтой нь онцлох давуу талын нэг байв. Энэ нь апп-ын ачааллыг багасгаж, хэрэглэгчдийн цагийг хэмнэж, мэдээллийг илүү хүртээмжтэй хүргэх шийдэл болжээ. Санал болгох: Аrd App- Санхүүгийн технологийн шинэ эрин 2019 он 4. Санхүүгийн бүхий л хэрэгцээгээ нэг дороос Таван минутын дотор 50 мянгаас таван сая хүртэлх төгрөгийн зээлийг барьцаагүй авах, хугацаатай болон хугацаагүй хадгаламж, тэтгэврийн хуримтлалыг онлайнаар үүсгэх, бүх төрлийн банк хоорондын гүйлгээг зөвхөн дансны дугаар бус утасны дугаар, фэйсбүүк, мессенжерийн хаяг, QR кодоор дамжуулан хялбархан хийх боломжтой. Үйлчилгээ цэсэнд байрлах төлбөрийн сонголтуудад үүрэн холбооны бүхий л операторуудын үйлчилгээнээс эхлээд интернэт, гурвалсан кабель, цахилгаан ус дулаан зэрэг хэрэглээний төлбөрүүдиийг ч төлөх боломжийг нэвтрүүлсэн нь хэрэглэгчдийн цаг, мөнгийг тун ихээр хэмнэх нь гарцаагүй. Өөрөөр хэлбэл шинэчлэгдсэн хувилбарт өмнөхөөсөө илүү олон боломж бий. 5. ардкойн цуглуулах боломж Бүх төрлийн төлбөр тооцоо хийх, үнэт цаасны арилжаанд оролцох, онлайн дэлгүүрээр хэсэж худалдан авалт хийн, Монгол Улсын хаана ч хүргүүлэн авах боломжуудыг нэг дор нэгтгэсэн нь хэрэглэгчдэд цаг зав болон хэрэглээний давуу талыг үүсгэдэг. Энэ мэтчилэн харилцах цэсээр дамжуулан төлбөр тооцоо хийхээс гадна апп-ын санал болгож буй бусад нэмэлт боломжуудыг ашигласнаар хэрэглэгч үйлчилгээ авах бүрдээ АрдКойн урамшууллын оноо цуглуулах боломжтой. Сонирхуулахад АрдКойн-ий ханш хурдацтай өссөөр байгаа бөгөөд одоогоор 1 АрдКойн 270 төгрөгтэй тэнцэж буй. “Ард Санхүүгийн Нэгдэл” ХК-ийн Гүйцэтгэх захирал Ч.Ганхуяг энэ тухай "АрдКойны ATH 11 АНУ-ын долларын цент хүрчээ! Нийт зах зээлийн үнэлгээ нь яг одоогийн байдлаар 351 сая доллар буюу 1 их наяд төгрөг байна... Нэг АрдКойн 20 цент болоход Монгол руу нэг тэрбум долларын урсгал нээгдэж, хэн нэгнээр дамжилгүй шууд эзэндээ очих боломжтой болно" хэмээн өөрийн сошиал хуудсанд тодотгосон байна. ХЭРЭГЛЭГЧДЭД: Хэдийгээр апп-ын хүчин чадал өмнөх хувилбараасаа 10 дахин нэмэгдсэн боловч сүүлийн хоёр сарын хугацаанд хэрэглэгчдийн тоо нь 65 гаруй хувиар өссөн тул хандалтын хэмжээнээс шалтгаалан зарим тохиолдолд удах, гацах тохиолдлууд гарч байгаа юм. Ялангуяа DAX платформын хандалт, ачаалал өндөр байгаа тул хэрэглэгчдийг түр хугацаанд аль болох бага цагаар хэрэглэхийг уриалж буй. Үүний тулд DAX дээрх ханшийн мэдээллийг цаг болгон DAX-ийн инстаграм , фэйсбүүк, твиттер хуудас болон АрдКойны телеграм групп дээр мэдээлж байхаар болсон байна. Апп хөгжүүлэгчдийн зүгээс уг асуудлыг нэн даруй шийдвэрлэж, засаж сайжруулахаа мэдэгдсэн бөгөөд мөн ойрын хугацаанд v5.0 хувилбараа танилцуулах боломжтой хэмээсэн билээ. Хэрэглэгчид апп-тай холбоотой санал хүсэлтээ зөвхөн дуудлагын төвөөс гадна албан ёсны сошиал сувгуудаар нь хүргэх боломжтойг дурдъя.	2021 он гарсаар эхний хоёр сарын дотор хэрэглэгчдийн тоогоо даруй 300 мянга орчмоор нэмэгдүүлж, өдгөө 700 мянга гаруй хэрэглэгчтэй болоод буй Аrd Aрр өнгөрөгч долоо хоногт шинэ хувилбараа танилцууллаа. Хамгийн сүүлд 2019 оны арванхоёрдугаар сард шинэчлэгдэж байсан уг апп энэ удаа хүчин чадлаа 10 дахин нэмэгдүүлж, илүү хялбар, илүү олон боломжуудыг нэг дор цогцлоож чадсанаараа онцлогтой. Энэ нийтлэлдээ бид ямар ямар шинэ үйлдэл, боломжууд нэмэгдсэнийг нэгтгэлээ. ### 1. Шинэчлэгдсэн дизайн Шинэчлэгдсэн аппын хувьд харагдац хэрэглээний хувьд өмнөх хувилбараасаа илүү хялбар болсон байлаа. Урьд нь доош гүйлгэх зарчимтай байсан бол энэ удаа хажуу тийш эгнэсэн загвартай болсон нь хэрэглэгчийн зүгээс бүх боломжуудаа харах, хянахад эвтэйхэн болжээ. Нэвтрэн ормогц "Нүүр", "ArdShop", "QR", "DAX", "Үйлчилгээ" гэсэн таван үндсэн цэс байрлана. Өмнөх хувилбарт нэг цэсрүү дамжсаны дараа заавал буцах товчлуур дарж үндсэн цэсрүүгээ ордог байсныг өөрчилж үндсэн цэсүүд аль ч цэсрүү орсон алга бололгүй, тогтмол харагддаг болж шинэчлэгдсэнийг дурдууштай. Нүүр хэсгийн доор цаг үетэй холбоотой баннерууд байрших болсноор Ард Санхүүгийн Нэгдэлтэй холбоотой шинэ, шинэлэг үйлчилгээний талаарх мэдээллийг хурдан шуурхай авах боломжийг олгожээ. Мөн бүртгүүлэхэд тун хялбар бөгөөд олон төрлийн асуулт, анкетаар хэрэглэгчдээ залхаахгүй байсан нь үнэхээр таалагдав. Гагцхүү та өөрийн имэйл хаягаа заавал оруулах шаардлагатай бөгөөд ингэснээр цаашид пин кодоо мартах, солих, эргэн сэргээхэд илүү хурдан, хялбар байх ажээ. ### 2. төлбөр тооцооны шууд систем Мөнгөн гүйлгээ, банк хоорондын шилжүүлгийн хувьд Ard App нь ACH+ (Автомат Клиринг Хаус) буюу Монгол банкны банк хоорондын төлбөр тооцооны шууд системд нэгджээ. Ингэснээр хэрэглэгч Ard App дээрх өөрийн харилцах дансны дугаараа шууд хуулж оруулан дансаа цэнэглэдэг болжээ. Өөрөөр хэлбэл өмнө нь 3-4 дамжлага дамжин, дансаа цэнэглэхэд тулгардаг байсан системийн саатлыг шууд системд оруулж, асуудлыг 100 хувь шийдэж чадсан гэсэн үг юм. Түүнчлэн апп-д зөвхөн Монголоос биш дэлхийн олон улсаас, мөн байгаа газраасаа холбогдон бүртгүүлэх боломжтойд байдаг. Ингэснээр харилцагч бүрдээ санхүүгийн хүртээмжтэй байдлыг бий болгож буй. Мөн ойрын хугацаанд цахим мөнгөний гэрээ, цахим зээлийн гэрээ, үйлчилгээ үзүүлэх гэрээг апп дотор байрших ажээ. ### 3. туслах цэсийн хэрэглээ Апп-руу нэвтрэх хэсгийн зүүн дээд буланд байрлах "Туслах цэс"-ийг (Асуултын тэмдэг бүхий товч) илүү хэрэглээтэй болгожээ. Учир нь дан ганц валютын ханшаас гадна блокчейн, криптовалютын зах зээлийг сонирхогч, тоглогчид апп-руу заавал бүртгэлээрээ нэвтэрч оролгүйгээр шууд “Туслах” цэсрүү хандаж "Ард Санхүүгийн Нэгдэл"-ийн санхүүгийн тайлан, DAX платформ дээрх Секюрити Токен болон криптовалютын зах зээлийн ханш болон үнэт цаасны ханшийг хялбархан хянах боломжтой нь онцлох давуу талын нэг байв. Энэ нь апп-ын ачааллыг багасгаж, хэрэглэгчдийн цагийг хэмнэж, мэдээллийг илүү хүртээмжтэй хүргэх шийдэл болжээ. > Санал болгох: Аrd App- Санхүүгийн технологийн шинэ эрин > > 2019 он ### 4. Санхүүгийн бүхий л хэрэгцээгээ нэг дороос Таван минутын дотор 50 мянгаас таван сая хүртэлх төгрөгийн зээлийг барьцаагүй авах, хугацаатай болон хугацаагүй хадгаламж, тэтгэврийн хуримтлалыг онлайнаар үүсгэх, бүх төрлийн банк хоорондын гүйлгээг зөвхөн дансны дугаар бус утасны дугаар, фэйсбүүк, мессенжерийн хаяг, QR кодоор дамжуулан хялбархан хийх боломжтой. Үйлчилгээ цэсэнд байрлах төлбөрийн сонголтуудад үүрэн холбооны бүхий л операторуудын үйлчилгээнээс эхлээд интернэт, гурвалсан кабель, цахилгаан ус дулаан зэрэг хэрэглээний төлбөрүүдиийг ч төлөх боломжийг нэвтрүүлсэн нь хэрэглэгчдийн цаг, мөнгийг тун ихээр хэмнэх нь гарцаагүй. Өөрөөр хэлбэл шинэчлэгдсэн хувилбарт өмнөхөөсөө илүү олон боломж бий. ### 5. ардкойн цуглуулах боломж Бүх төрлийн төлбөр тооцоо хийх, үнэт цаасны арилжаанд оролцох, онлайн дэлгүүрээр хэсэж худалдан авалт хийн, Монгол Улсын хаана ч хүргүүлэн авах боломжуудыг нэг дор нэгтгэсэн нь хэрэглэгчдэд цаг зав болон хэрэглээний давуу талыг үүсгэдэг. Энэ мэтчилэн харилцах цэсээр дамжуулан төлбөр тооцоо хийхээс гадна апп-ын санал болгож буй бусад нэмэлт боломжуудыг ашигласнаар хэрэглэгч үйлчилгээ авах бүрдээ АрдКойн урамшууллын оноо цуглуулах боломжтой. Сонирхуулахад АрдКойн-ий ханш хурдацтай өссөөр байгаа бөгөөд одоогоор 1 АрдКойн 270 төгрөгтэй тэнцэж буй. “Ард Санхүүгийн Нэгдэл” ХК-ийн Гүйцэтгэх захирал Ч.Ганхуяг энэ тухай "АрдКойны ATH 11 АНУ-ын долларын цент хүрчээ! Нийт зах зээлийн үнэлгээ нь яг одоогийн байдлаар 351 сая доллар буюу 1 их наяд төгрөг байна... Нэг АрдКойн 20 цент болоход Монгол руу нэг тэрбум долларын урсгал нээгдэж, хэн нэгнээр дамжилгүй шууд эзэндээ очих боломжтой болно" хэмээн өөрийн сошиал хуудсанд тодотгосон байна. *ХЭРЭГЛЭГЧДЭД:* Хэдийгээр апп-ын хүчин чадал өмнөх хувилбараасаа 10 дахин нэмэгдсэн боловч сүүлийн хоёр сарын хугацаанд хэрэглэгчдийн тоо нь 65 гаруй хувиар өссөн тул хандалтын хэмжээнээс шалтгаалан зарим тохиолдолд удах, гацах тохиолдлууд гарч байгаа юм. Ялангуяа DAX платформын хандалт, ачаалал өндөр байгаа тул хэрэглэгчдийг түр хугацаанд аль болох бага цагаар хэрэглэхийг уриалж буй. Үүний тулд DAX дээрх ханшийн мэдээллийг цаг болгон DAX-ийн инстаграм, фэйсбүүк, твиттер хуудас болон АрдКойны телеграм групп дээр мэдээлж байхаар болсон байна. Апп хөгжүүлэгчдийн зүгээс уг асуудлыг нэн даруй шийдвэрлэж, засаж сайжруулахаа мэдэгдсэн бөгөөд мөн ойрын хугацаанд v5.0 хувилбараа танилцуулах боломжтой хэмээсэн билээ. Хэрэглэгчид апп-тай холбоотой санал хүсэлтээ зөвхөн дуудлагын төвөөс гадна албан ёсны сошиал сувгуудаар нь хүргэх боломжтойг дурдъя.
https://unread.today/c/techworm-clubhouse	Techworm	Oyunlkham Gungaadorj	2021-02-08T00:00:00	2 сарын 8, 2021	Апп тойм: Clubhouse - Дэлхийг нэг өрөөнд цуглуулсан аудио чат	<div class="article-body no-wide-image"> <h2>2020 оны гуравдугаар сард нээлтээ хийсэн Clubhouse апп-ий эрэлт сүүлийн гурван сарын дотор хурдацтай нэмэгдсээр байна. Ялангуяа өнгөрсөн долоо хоногт Элон Маск тэргүүтэй бизнес, технологийн салбарын томоохон төлөөлөгчид уг апп-д нэгдсэн нь олны анхаарлыг ихээхэн татаж, шуугих шалтгаан болоод байгаа юм. Аль хэдийн тэрбум долларын үнэлгээтэй болж, дараагийн үеийн сошиал медиа хэмээх тодотголыг зүүх болсон уг апп-ийг бид тоймлолоо. <div><br></div></h2><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/44/335511a3bfcf79ae616906b78ba07d4f.jpeg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div><div>ЯАГААД ХЭРЭГЛЭХ ХЭРЭГТЭЙ ВЭ? </div></h3><p></p><p>Юуны түрүүнд апп-ийг илүү сонирхолтой, онцгой болгож буй зүйл нь апп татсан хэн бүхэн хэрэглэгч болох боломжгүй явдал. Бүртгэлтэй хэрэглэгч болохын тулд танд хэдийн хэрэглэгч болсон нэгний урилга хэрэг болно. Нэг хэрэглэгч хоёр хүртэлх хүнд урилга явуулж болох бөгөөд апп-аа хэрэглэх тусам урилга явуулах эрх нэмэгдэх зарчимтай. Энэ нь аль болох олон хэрэглэгч татахыг урьтал болгодог "уламжлалт" сэтгэлгээг эвдсэн сонирхолтой арга болсон нь тодорхой. Яах аргагүй ормоор санагдуулж байгаа биз?</p><p> Технологи, шинжлэх ухаан, эрүүл мэнд, боловсрол, хувь хүний хөгжил, бизнес, спорт гээд өргөн хүрээг хамрах түмэн зүйлийн сэдэв бүхий хэлэлцүүлгийн өрөөнүүд энд бий. Танд ямар нэг сэдвээр нээлттэй хэлэлцүүлэг өрнүүлэх, салбарын нэр хүндтэй төлөөллүүдийн бодол санаа, яриаг сонсох хэрэгцээ байгаа бол даруй уг апп-ийг ашиглаад үзээрэй. Төрөл бүрийн сэдвээр нээлттэй ярилцах мянга мянган онлайн өрөөнүүдэд та шууд нэвтэрч олон улсын хэрэглэгчидтэй хүссэн сэдвээрээ, дуу хоолойгоороо чатлах, сонордох боломжтой. Мөн өөрийнхөө найзуудтайгаа хувийн өрөө үүсгэх ч сонголт бий. </p><p>Цар тахлын үе эхлэхтэй зэрэгцэн нээлтээ хийсэн ч, сүүлийн сар гаруйхан хугацаанд хэрэглэгчдийн тоогоо ойролцоогоор 20 дахин нэмэгдүүлж, өдгөө зургаан сая гаруй хэрэглэгчдийн хүрээг бий болгож, компанийн үнэлгээгээ нэг тэрбум ам.долларт хүргээд байгааг дурдахгүй өнгөрч боломгүй. Анх салбарын нөлөө бүхий хүмүүс, нөлөөлөгч (influencer), олны танил гэх мэт цомхон хүрээнээс эхэлсэн уг апп одоо өсөлтийнхөө чухал үе дээр ирээд байна. Ташрамд дурдахад, өнгөрсөн долоо хоногт цэнхэр гараг дээрх хамгийн баян хүн болох Элон Маскийн удирдсан өрөөнд нэг өрөөнд зөвшөөрөгдөх хамгийн их тооны буюу таван мянган сонсогч орсон нь апп-ий шинэ дээд амжилт болжээ. Хамгийн сонирхолтой нь уг нүсэр платформын ард арваадхан тооны хүнтэй баг ажилладаг нь анхаарал татаж буй сэдэв болоод байгаа юм.</p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/fae7e20e80e5d087132419306711ffc1.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div><div>ЯМАР ОНЦЛОГ, ДАВУУ ТАЛУУДТАЙ ВЭ? </div></h3><p></p><p>Хэрвээ та твиттер хаягтай бол эхний ээлжинд апп-ийг ашиглах, хүрээллээ тогтооход илүү хялбар байх болно. Учир нь таныг анх удаа нэвтрэх үед твиттер хаягтай тань холбогдон дагадаг хүмүүстэй тань автоматаар холбодог. Ажиллах зарчим, онцлогийн хувьд твиттерийн подкаст хувилбар хэмээн зүйрлэгдсэн нь ч бий. Нөгөө талаас апп маш цэвэрхэн загвартай, хэн ч хараад ойлгохуйц бүтэцтэй, функц нь цэгцтэй гэдгээрээ хэрэглэгчдийн талархлыг хүлээгээд буй.</p><p>Хэлэлцүүлгийн өрөө бүр "зохицуулагч", "илтгэгчид", "сонсогчид" гэсэн гурван бүлгээс бүрдэнэ. Зохицуулагчид хэлэлцүүлгийн өрөөний сэдэв цагийг урьдчилан зарлах бөгөөд илтгэгчдийн бүрэлдэхүүнийг сонгож бүрдүүлдэг. Шаардлагатай тохиолдолд зохицуулагчийн үүргээ өрөөнд буй өөр нэгэнд шилжүүлэх ч боломжтой. Сонсогчид нь ихэвчлэн уг апп дээр тухайн илтгэгчдийг дагасан хүмүүсээс бүрэлдэх ч хэлэлцүүлгийн сэдэв таалагдсан хэн боловч тус өрөөнд нэвтэрч, илтгэл яриаг чөлөөтэй сонсох болно. Хэрвээ та сонсогч ч гэлээ үг хэлэхийг хүсвэл "Raise a hand" товчлуурыг дарж зохицуулагчид мэдэгдэн, зөвшөөрөл авч ярих юм.</p><p>Мөн энд "клуб" буюу тогтмол өрөө үүсгэж, хэлэлцүүлэг хийх сонирхлоороо нэгдсэн комьюнити үүсгэх боломжтой. Гэхдээ хэт замбараагүй, олон янзын клуб үүсгэхгүйн тулд нэг хэрэглэгчид нэг клуб үүсгэх дүрэм баримталж, клуб үүсгэхийн тулд заавал гурван удаа өрөө үүсгэж, хост хийсэн байх зэрэг шаардлагуудыг тавьж байгаа гэнэ. </p><p>Өөр нэг онцлох зүйл нь та аудио яриаг сонсонгоо утсан дээрээ өөр зүйлс хийх боломжтой нь байв. Өөр апп руу орж өөр үйлдлүүд хийсэн ч, эсвэл бүр утсаа түгжсэн ч сонсож буй хэлэлцүүлэг тань зогсохгүй. Энэ нь хэрэглэгчдэд "идэвхгүй" горимд ч мэдээлэл хүлээн авах боломжийг олгосон аж. </p><p>Апп-ий зорилго зөвхөн үр дүнтэй аудио хэлэлцүүлгүүдэд чиглэдэг нь тун аятайхан. Монголын "Clubhouse" хэрэглэгчид хэрэгцээтэй, сонирхолтой сэдвүүдийн хүрээнд тогтмол яриа өрнүүлэх комьюнитиг үүсгээд эхэлснийг онцолъё. </p><p>Одоогоор хэрэглэгчид долоо хоногт дунджаар 10-12 цагийг апп-д өнгөрүүлж байгаа гэнэ. Азиас япон, хятадууд хамгийн их хэрэглэж байгаа аж. Хэрэглэгчдийн хүрээ, хэрэглээ нэмэгдэх тусам аудио өрөөнүүдэд хэлэлцүүлгийн соёл, илтгэлийн шинэ хэв маягууд бий болж байна. Мэргэжлийн мэтгэлцээн, онлайн эвэнтүүд, тэр байтугай эмгэнэл илэрхийлэх арга хэмжээ ч болсон. Ирээдүйд өөрөөр хэрхэн хөгжих, цахим орчинд ямар шинэ хандлагыг шинээр нэвтрүүлэх нь тун сонирхолтой.</p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/c5616cc9a52c74f563f2b704a9a38223.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div><div>САЙЖРУУЛЖ БОЛОХ ЗҮЙЛС</div></h3><p></p><p>Одоогоор зөвхөн iOS үйлдлийн систем буюу "Apple"-ийн гар утсууд дээр ажиллаж байгаа нь хэрэглэгчдийн хүрээг хумьж буй. Ойрын хугацаанд Android үйлдлийн системд нэвтрэх тухай хэд хэдэн эх сурвалжуудад дурджээ. Үүнийгээ тэд микрофоны чанарыг хамгийн сайнаар хадгалахын тулд хэмээн тайлбарлаж буй. </p><p>Аудио өрөөнүүдэд өрнөсөн яриаг зөвхөн тухайн цагт нь л шууд сонсох боломжтой бөгөөд бичигдэн үлддэггүй онцлогтой. Иймд хэрэглэгчид таалагдсан яриа, хэлэлцүүлгүүдийг хувиараа Youtube, SoundCloud зэрэг платформд подкаст, бичлэг зэрэг хэлбэрээр байршуулж байгаа бөгөөд цаашид хэлэлцүүлгүүдийг дахин сонсох боломжтой болговол хэрэглэгчдэд илүү хүртээмжтэй, хэрэгцээтэй болох мэт.</p><p>Өөр нэг онцлох зүйл нь хэт олон хэрэглэгч нэг өрөөнд орох үед үүсэх "эмх замбараагүй" байдал. Зарим "халуухан" ярианы үеэр хэрэглэгчид нэгэн зэрэг ярих, хоорондоо "микрофон булаалдах" зэрэг үйлдлүүд гарч байв. Сайн модератортой байх нь чанартай өрөөний гол шинжүүр байх төлөв ажиглагдлаа. </p> </div>	2020 оны гуравдугаар сард нээлтээ хийсэн Clubhouse апп-ий эрэлт сүүлийн гурван сарын дотор хурдацтай нэмэгдсээр байна. Ялангуяа өнгөрсөн долоо хоногт Элон Маск тэргүүтэй бизнес, технологийн салбарын томоохон төлөөлөгчид уг апп-д нэгдсэн нь олны анхаарлыг ихээхэн татаж, шуугих шалтгаан болоод байгаа юм. Аль хэдийн тэрбум долларын үнэлгээтэй болж, дараагийн үеийн сошиал медиа хэмээх тодотголыг зүүх болсон уг апп-ийг бид тоймлолоо. ЯАГААД ХЭРЭГЛЭХ ХЭРЭГТЭЙ ВЭ? Юуны түрүүнд апп-ийг илүү сонирхолтой, онцгой болгож буй зүйл нь апп татсан хэн бүхэн хэрэглэгч болох боломжгүй явдал. Бүртгэлтэй хэрэглэгч болохын тулд танд хэдийн хэрэглэгч болсон нэгний урилга хэрэг болно. Нэг хэрэглэгч хоёр хүртэлх хүнд урилга явуулж болох бөгөөд апп-аа хэрэглэх тусам урилга явуулах эрх нэмэгдэх зарчимтай. Энэ нь аль болох олон хэрэглэгч татахыг урьтал болгодог "уламжлалт" сэтгэлгээг эвдсэн сонирхолтой арга болсон нь тодорхой. Яах аргагүй ормоор санагдуулж байгаа биз? Технологи, шинжлэх ухаан, эрүүл мэнд, боловсрол, хувь хүний хөгжил, бизнес, спорт гээд өргөн хүрээг хамрах түмэн зүйлийн сэдэв бүхий хэлэлцүүлгийн өрөөнүүд энд бий. Танд ямар нэг сэдвээр нээлттэй хэлэлцүүлэг өрнүүлэх, салбарын нэр хүндтэй төлөөллүүдийн бодол санаа, яриаг сонсох хэрэгцээ байгаа бол даруй уг апп-ийг ашиглаад үзээрэй. Төрөл бүрийн сэдвээр нээлттэй ярилцах мянга мянган онлайн өрөөнүүдэд та шууд нэвтэрч олон улсын хэрэглэгчидтэй хүссэн сэдвээрээ, дуу хоолойгоороо чатлах, сонордох боломжтой. Мөн өөрийнхөө найзуудтайгаа хувийн өрөө үүсгэх ч сонголт бий. Цар тахлын үе эхлэхтэй зэрэгцэн нээлтээ хийсэн ч, сүүлийн сар гаруйхан хугацаанд хэрэглэгчдийн тоогоо ойролцоогоор 20 дахин нэмэгдүүлж, өдгөө зургаан сая гаруй хэрэглэгчдийн хүрээг бий болгож, компанийн үнэлгээгээ нэг тэрбум ам.долларт хүргээд байгааг дурдахгүй өнгөрч боломгүй. Анх салбарын нөлөө бүхий хүмүүс, нөлөөлөгч (influencer), олны танил гэх мэт цомхон хүрээнээс эхэлсэн уг апп одоо өсөлтийнхөө чухал үе дээр ирээд байна. Ташрамд дурдахад, өнгөрсөн долоо хоногт цэнхэр гараг дээрх хамгийн баян хүн болох Элон Маскийн удирдсан өрөөнд нэг өрөөнд зөвшөөрөгдөх хамгийн их тооны буюу таван мянган сонсогч орсон нь апп-ий шинэ дээд амжилт болжээ. Хамгийн сонирхолтой нь уг нүсэр платформын ард арваадхан тооны хүнтэй баг ажилладаг нь анхаарал татаж буй сэдэв болоод байгаа юм. ЯМАР ОНЦЛОГ, ДАВУУ ТАЛУУДТАЙ ВЭ? Хэрвээ та твиттер хаягтай бол эхний ээлжинд апп-ийг ашиглах, хүрээллээ тогтооход илүү хялбар байх болно. Учир нь таныг анх удаа нэвтрэх үед твиттер хаягтай тань холбогдон дагадаг хүмүүстэй тань автоматаар холбодог. Ажиллах зарчим, онцлогийн хувьд твиттерийн подкаст хувилбар хэмээн зүйрлэгдсэн нь ч бий. Нөгөө талаас апп маш цэвэрхэн загвартай, хэн ч хараад ойлгохуйц бүтэцтэй, функц нь цэгцтэй гэдгээрээ хэрэглэгчдийн талархлыг хүлээгээд буй. Хэлэлцүүлгийн өрөө бүр "зохицуулагч", "илтгэгчид", "сонсогчид" гэсэн гурван бүлгээс бүрдэнэ. Зохицуулагчид хэлэлцүүлгийн өрөөний сэдэв цагийг урьдчилан зарлах бөгөөд илтгэгчдийн бүрэлдэхүүнийг сонгож бүрдүүлдэг. Шаардлагатай тохиолдолд зохицуулагчийн үүргээ өрөөнд буй өөр нэгэнд шилжүүлэх ч боломжтой. Сонсогчид нь ихэвчлэн уг апп дээр тухайн илтгэгчдийг дагасан хүмүүсээс бүрэлдэх ч хэлэлцүүлгийн сэдэв таалагдсан хэн боловч тус өрөөнд нэвтэрч, илтгэл яриаг чөлөөтэй сонсох болно. Хэрвээ та сонсогч ч гэлээ үг хэлэхийг хүсвэл "Raise a hand" товчлуурыг дарж зохицуулагчид мэдэгдэн, зөвшөөрөл авч ярих юм. Мөн энд "клуб" буюу тогтмол өрөө үүсгэж, хэлэлцүүлэг хийх сонирхлоороо нэгдсэн комьюнити үүсгэх боломжтой. Гэхдээ хэт замбараагүй, олон янзын клуб үүсгэхгүйн тулд нэг хэрэглэгчид нэг клуб үүсгэх дүрэм баримталж, клуб үүсгэхийн тулд заавал гурван удаа өрөө үүсгэж, хост хийсэн байх зэрэг шаардлагуудыг тавьж байгаа гэнэ. Өөр нэг онцлох зүйл нь та аудио яриаг сонсонгоо утсан дээрээ өөр зүйлс хийх боломжтой нь байв. Өөр апп руу орж өөр үйлдлүүд хийсэн ч, эсвэл бүр утсаа түгжсэн ч сонсож буй хэлэлцүүлэг тань зогсохгүй. Энэ нь хэрэглэгчдэд "идэвхгүй" горимд ч мэдээлэл хүлээн авах боломжийг олгосон аж. Апп-ий зорилго зөвхөн үр дүнтэй аудио хэлэлцүүлгүүдэд чиглэдэг нь тун аятайхан. Монголын "Clubhouse" хэрэглэгчид хэрэгцээтэй, сонирхолтой сэдвүүдийн хүрээнд тогтмол яриа өрнүүлэх комьюнитиг үүсгээд эхэлснийг онцолъё. Одоогоор хэрэглэгчид долоо хоногт дунджаар 10-12 цагийг апп-д өнгөрүүлж байгаа гэнэ. Азиас япон, хятадууд хамгийн их хэрэглэж байгаа аж. Хэрэглэгчдийн хүрээ, хэрэглээ нэмэгдэх тусам аудио өрөөнүүдэд хэлэлцүүлгийн соёл, илтгэлийн шинэ хэв маягууд бий болж байна. Мэргэжлийн мэтгэлцээн, онлайн эвэнтүүд, тэр байтугай эмгэнэл илэрхийлэх арга хэмжээ ч болсон. Ирээдүйд өөрөөр хэрхэн хөгжих, цахим орчинд ямар шинэ хандлагыг шинээр нэвтрүүлэх нь тун сонирхолтой. САЙЖРУУЛЖ БОЛОХ ЗҮЙЛС Одоогоор зөвхөн iOS үйлдлийн систем буюу "Apple"-ийн гар утсууд дээр ажиллаж байгаа нь хэрэглэгчдийн хүрээг хумьж буй. Ойрын хугацаанд Android үйлдлийн системд нэвтрэх тухай хэд хэдэн эх сурвалжуудад дурджээ. Үүнийгээ тэд микрофоны чанарыг хамгийн сайнаар хадгалахын тулд хэмээн тайлбарлаж буй. Аудио өрөөнүүдэд өрнөсөн яриаг зөвхөн тухайн цагт нь л шууд сонсох боломжтой бөгөөд бичигдэн үлддэггүй онцлогтой. Иймд хэрэглэгчид таалагдсан яриа, хэлэлцүүлгүүдийг хувиараа Youtube, SoundCloud зэрэг платформд подкаст, бичлэг зэрэг хэлбэрээр байршуулж байгаа бөгөөд цаашид хэлэлцүүлгүүдийг дахин сонсох боломжтой болговол хэрэглэгчдэд илүү хүртээмжтэй, хэрэгцээтэй болох мэт. Өөр нэг онцлох зүйл нь хэт олон хэрэглэгч нэг өрөөнд орох үед үүсэх "эмх замбараагүй" байдал. Зарим "халуухан" ярианы үеэр хэрэглэгчид нэгэн зэрэг ярих, хоорондоо "микрофон булаалдах" зэрэг үйлдлүүд гарч байв. Сайн модератортой байх нь чанартай өрөөний гол шинжүүр байх төлөв ажиглагдлаа.	2020 оны гуравдугаар сард нээлтээ хийсэн Clubhouse апп-ий эрэлт сүүлийн гурван сарын дотор хурдацтай нэмэгдсээр байна. Ялангуяа өнгөрсөн долоо хоногт Элон Маск тэргүүтэй бизнес, технологийн салбарын томоохон төлөөлөгчид уг апп-д нэгдсэн нь олны анхаарлыг ихээхэн татаж, шуугих шалтгаан болоод байгаа юм. Аль хэдийн тэрбум долларын үнэлгээтэй болж, дараагийн үеийн сошиал медиа хэмээх тодотголыг зүүх болсон уг апп-ийг бид тоймлолоо. ### ЯАГААД ХЭРЭГЛЭХ ХЭРЭГТЭЙ ВЭ? Юуны түрүүнд апп-ийг илүү сонирхолтой, онцгой болгож буй зүйл нь апп татсан хэн бүхэн хэрэглэгч болох боломжгүй явдал. Бүртгэлтэй хэрэглэгч болохын тулд танд хэдийн хэрэглэгч болсон нэгний урилга хэрэг болно. Нэг хэрэглэгч хоёр хүртэлх хүнд урилга явуулж болох бөгөөд апп-аа хэрэглэх тусам урилга явуулах эрх нэмэгдэх зарчимтай. Энэ нь аль болох олон хэрэглэгч татахыг урьтал болгодог "уламжлалт" сэтгэлгээг эвдсэн сонирхолтой арга болсон нь тодорхой. Яах аргагүй ормоор санагдуулж байгаа биз? Технологи, шинжлэх ухаан, эрүүл мэнд, боловсрол, хувь хүний хөгжил, бизнес, спорт гээд өргөн хүрээг хамрах түмэн зүйлийн сэдэв бүхий хэлэлцүүлгийн өрөөнүүд энд бий. Танд ямар нэг сэдвээр нээлттэй хэлэлцүүлэг өрнүүлэх, салбарын нэр хүндтэй төлөөллүүдийн бодол санаа, яриаг сонсох хэрэгцээ байгаа бол даруй уг апп-ийг ашиглаад үзээрэй. Төрөл бүрийн сэдвээр нээлттэй ярилцах мянга мянган онлайн өрөөнүүдэд та шууд нэвтэрч олон улсын хэрэглэгчидтэй хүссэн сэдвээрээ, дуу хоолойгоороо чатлах, сонордох боломжтой. Мөн өөрийнхөө найзуудтайгаа хувийн өрөө үүсгэх ч сонголт бий. Цар тахлын үе эхлэхтэй зэрэгцэн нээлтээ хийсэн ч, сүүлийн сар гаруйхан хугацаанд хэрэглэгчдийн тоогоо ойролцоогоор 20 дахин нэмэгдүүлж, өдгөө зургаан сая гаруй хэрэглэгчдийн хүрээг бий болгож, компанийн үнэлгээгээ нэг тэрбум ам.долларт хүргээд байгааг дурдахгүй өнгөрч боломгүй. Анх салбарын нөлөө бүхий хүмүүс, нөлөөлөгч (influencer), олны танил гэх мэт цомхон хүрээнээс эхэлсэн уг апп одоо өсөлтийнхөө чухал үе дээр ирээд байна. Ташрамд дурдахад, өнгөрсөн долоо хоногт цэнхэр гараг дээрх хамгийн баян хүн болох Элон Маскийн удирдсан өрөөнд нэг өрөөнд зөвшөөрөгдөх хамгийн их тооны буюу таван мянган сонсогч орсон нь апп-ий шинэ дээд амжилт болжээ. Хамгийн сонирхолтой нь уг нүсэр платформын ард арваадхан тооны хүнтэй баг ажилладаг нь анхаарал татаж буй сэдэв болоод байгаа юм. ### ЯМАР ОНЦЛОГ, ДАВУУ ТАЛУУДТАЙ ВЭ? Хэрвээ та твиттер хаягтай бол эхний ээлжинд апп-ийг ашиглах, хүрээллээ тогтооход илүү хялбар байх болно. Учир нь таныг анх удаа нэвтрэх үед твиттер хаягтай тань холбогдон дагадаг хүмүүстэй тань автоматаар холбодог. Ажиллах зарчим, онцлогийн хувьд твиттерийн подкаст хувилбар хэмээн зүйрлэгдсэн нь ч бий. Нөгөө талаас апп маш цэвэрхэн загвартай, хэн ч хараад ойлгохуйц бүтэцтэй, функц нь цэгцтэй гэдгээрээ хэрэглэгчдийн талархлыг хүлээгээд буй. Хэлэлцүүлгийн өрөө бүр "зохицуулагч", "илтгэгчид", "сонсогчид" гэсэн гурван бүлгээс бүрдэнэ. Зохицуулагчид хэлэлцүүлгийн өрөөний сэдэв цагийг урьдчилан зарлах бөгөөд илтгэгчдийн бүрэлдэхүүнийг сонгож бүрдүүлдэг. Шаардлагатай тохиолдолд зохицуулагчийн үүргээ өрөөнд буй өөр нэгэнд шилжүүлэх ч боломжтой. Сонсогчид нь ихэвчлэн уг апп дээр тухайн илтгэгчдийг дагасан хүмүүсээс бүрэлдэх ч хэлэлцүүлгийн сэдэв таалагдсан хэн боловч тус өрөөнд нэвтэрч, илтгэл яриаг чөлөөтэй сонсох болно. Хэрвээ та сонсогч ч гэлээ үг хэлэхийг хүсвэл "Raise a hand" товчлуурыг дарж зохицуулагчид мэдэгдэн, зөвшөөрөл авч ярих юм. Мөн энд "клуб" буюу тогтмол өрөө үүсгэж, хэлэлцүүлэг хийх сонирхлоороо нэгдсэн комьюнити үүсгэх боломжтой. Гэхдээ хэт замбараагүй, олон янзын клуб үүсгэхгүйн тулд нэг хэрэглэгчид нэг клуб үүсгэх дүрэм баримталж, клуб үүсгэхийн тулд заавал гурван удаа өрөө үүсгэж, хост хийсэн байх зэрэг шаардлагуудыг тавьж байгаа гэнэ. Өөр нэг онцлох зүйл нь та аудио яриаг сонсонгоо утсан дээрээ өөр зүйлс хийх боломжтой нь байв. Өөр апп руу орж өөр үйлдлүүд хийсэн ч, эсвэл бүр утсаа түгжсэн ч сонсож буй хэлэлцүүлэг тань зогсохгүй. Энэ нь хэрэглэгчдэд "идэвхгүй" горимд ч мэдээлэл хүлээн авах боломжийг олгосон аж. Апп-ий зорилго зөвхөн үр дүнтэй аудио хэлэлцүүлгүүдэд чиглэдэг нь тун аятайхан. Монголын "Clubhouse" хэрэглэгчид хэрэгцээтэй, сонирхолтой сэдвүүдийн хүрээнд тогтмол яриа өрнүүлэх комьюнитиг үүсгээд эхэлснийг онцолъё. Одоогоор хэрэглэгчид долоо хоногт дунджаар 10-12 цагийг апп-д өнгөрүүлж байгаа гэнэ. Азиас япон, хятадууд хамгийн их хэрэглэж байгаа аж. Хэрэглэгчдийн хүрээ, хэрэглээ нэмэгдэх тусам аудио өрөөнүүдэд хэлэлцүүлгийн соёл, илтгэлийн шинэ хэв маягууд бий болж байна. Мэргэжлийн мэтгэлцээн, онлайн эвэнтүүд, тэр байтугай эмгэнэл илэрхийлэх арга хэмжээ ч болсон. Ирээдүйд өөрөөр хэрхэн хөгжих, цахим орчинд ямар шинэ хандлагыг шинээр нэвтрүүлэх нь тун сонирхолтой. ### САЙЖРУУЛЖ БОЛОХ ЗҮЙЛС Одоогоор зөвхөн iOS үйлдлийн систем буюу "Apple"-ийн гар утсууд дээр ажиллаж байгаа нь хэрэглэгчдийн хүрээг хумьж буй. Ойрын хугацаанд Android үйлдлийн системд нэвтрэх тухай хэд хэдэн эх сурвалжуудад дурджээ. Үүнийгээ тэд микрофоны чанарыг хамгийн сайнаар хадгалахын тулд хэмээн тайлбарлаж буй. Аудио өрөөнүүдэд өрнөсөн яриаг зөвхөн тухайн цагт нь л шууд сонсох боломжтой бөгөөд бичигдэн үлддэггүй онцлогтой. Иймд хэрэглэгчид таалагдсан яриа, хэлэлцүүлгүүдийг хувиараа Youtube, SoundCloud зэрэг платформд подкаст, бичлэг зэрэг хэлбэрээр байршуулж байгаа бөгөөд цаашид хэлэлцүүлгүүдийг дахин сонсох боломжтой болговол хэрэглэгчдэд илүү хүртээмжтэй, хэрэгцээтэй болох мэт. Өөр нэг онцлох зүйл нь хэт олон хэрэглэгч нэг өрөөнд орох үед үүсэх "эмх замбараагүй" байдал. Зарим "халуухан" ярианы үеэр хэрэглэгчид нэгэн зэрэг ярих, хоорондоо "микрофон булаалдах" зэрэг үйлдлүүд гарч байв. Сайн модератортой байх нь чанартай өрөөний гол шинжүүр байх төлөв ажиглагдлаа.
https://unread.today/c/2130	Номын тухай	Unread Today	2019-09-08T00:00:00	9 сарын 8, 2019	"Educated: Боловсролд тэмүүлсэн дурсамж" номын тухай	<div class="article-body"> <h2>Боловсролын асуудал өнөөдрийн дэлхий дахины хамгийн чухал бөгөөд эмзэг сэдвийн нэг болоод байна. Энэ түүх бол шашны хэт шүтлэгтэн гэр бүлийн золиос болсон ч харьж буцашгүй хүсэл тэмүүллээр боловсрол эзэмшиж, дэлхийн шилдэг дээд сургуульд зэрэг хамгаалсан бяцхан охины нулимстай, гунигтай, бахархам түүх юм. Өнгөрсөн оны эхээр хэвлэгдэж, дэлхий даяар богино хугацаанд уншигчдын талархлыг хүлээн, хамгийн эрэлттэй номуудын нэг болсон Тара Вестоверын “Educated: Боловсролд тэмүүлсэн дурсамж” номыг “Балж энд Пүрэв Паблишинг” компаниас орчуулан, 9 сарын 14, 15-нд болох "Үндэсний номын баяр"-аар уншигчдад хүргэх гэж буй ажээ.</h2><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">НОМЫН ТУХАЙ</h3><p>Америкийн баруун хойд хэсэгт орших Айдохо мужийн уулархаг нутагт төмрийн хог хаягдал ялгаж амьжиргаа залгадаг гэр бүлийн долоон хүүхдийн отгон нь болж мэндэлсэн Тара Вестоверийн бага насны дурсамжаар ном эхэлж байна. Мормоны чанд хатуу урсгалыг дагагч эцэг нь гэр бүлээ нийгмээс тусгаарлаж, уулархаг нутагт ирж суурьшин, хүүхдүүдээ ч сургуульд явуулалгүй өсгөжээ. Шашных нь номлолд нийгэм, улс төр, байгалийн гамшиг болоход өөрсдийгөө эсэн мэнд авч үлдэхэд бэлэн байх ёстой гэж сургадаг тул эцэг нь Засгийн газраас хэрэгжүүлж буй бүхнийг эсэргүүцэн, гадаад ертөнцөөс тусгаарлагдан, Шүүлтийн өдөрт бэлтгэж амьдрах ажээ. Тиймээс Тара ухаан орохын л ойр орчмын буйд нутаг дахь цор ганц домч болсон ээжийгээ даган, элдэв ургамлын ханд, уламжлалт эмчилгээ хийж явдаг байлаа. <br><br>Аав нь энэ зуур хүүхдүүддээ Засгийн газраас ойр зэргэлдээ айлуудыг хэрхэн түрэмгийлж, алж талсан талаарх зохиомол түүх ярина. Хэн нь ч сургуулийн танхимд хөл тавьж, хэн нь ч эмнэлгийн өрөөнд орж үзээгүй буйд нутаг дахь гэр бүлд Эзэнд итгэх итгэл үнэмшил л хууль мэт үйлчлэх ажээ. Тиймээс л Тара 9 нас хүртлээ төрсний гэрчилгээгүй явсан хэрэг. Өөрийгөө яагаад бусдаас өөр, бүр төрсний гэрчилгээ ч байхгүйг гайхширсан мөчөөс бүх зүйл эхэлнэ. Бүх зүйл буруу тийш эргэсээр. Өсөж томрохын хэрээр төмрийн хаягдал боловсруулах цэг дээр ах нартайгаа аавынхаа ажилд туслах болно. <br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://www.unread.today/webroot/files/1ae4fd183c19d659a5015d49deba735a.png"></p><p>Элдэв янзын төмрийн хаягдлыг ангилах, ачих эрсдэлтэй ажилд ямар ч хамгаалалтгүй ажиллаж олон гэнэтийн осолтой нүүр тулжээ. Нэг удаа ахынх нь гагнуурын оч хаягдал машины банкан дээр үсэрч, амьдаараа шатаж, арьс нь тэр чигээрээ шахуу шувтарч унахад аав нь юу ч болоогүй мэт ээж рүү нь явуулсан байх жишээний. Бас хоёр удаагийн аюултай авто ослын дараа тэд мөн л гэртээ элдэв ургамлын ханд ууж, цагийн эрхээр эдгээсэн нь үнэхээр нүд халтирам дүр зураг байлаа. Боловсрол муутай, мухар сүсэгтэй эцэг эхийнх нь бүтээсэн эрсдэлтэй амьдрал, хий хоосон төөрөгдлөөс гадна сэтгэцийн өөрчлөлттэй, хүчирхийлэгч ахынх нь утгагүй үйлдэл Тараг хэд хэдэн удаа хүнд гэмтээж, зарим үед алахаа шахжээ. Зохиолчийн туулсан энэ амьдрал арван хэдтэй охинд дэндүү хүндэдсэн хувь тавилан ажээ. <br><br>Нэг л өдөр ахынхаа санал болгосноор хувиараа шалгалтад бэлдэн коллежид элсэхээр зориглосноор амьдрал нь илүү саад бэрхшээлтэй ч гэрэлтэй зам руу эргэнэ. Тара төрж өссөн орчноосоо огт өөр ертөнцөд хөл тавьж, өөрт нь хоногшсон зуршил, хэв дадлаа өөрчлөхөөр зүтгэж эхэлнэ. Боловсролын хувьд асар зөрүүтэй орчинд амьдарч, төрж өссөн орон гэрээсээ холбоо харилцаагаа салгаж чадахгүй хоёрдмол, хүндхэн нөхцөлд тэр сургуульдаа үлдэх бүхий л боломж хайж байлаа. Өвчин зовлон, мөнгө төгрөгнөөс эхлээд Тарад асуудал өч төчнөөн. Гэвч төрөлхийн дайчин шаргуу зангаар бүхнийг давж, их сургуулийн багш нартаа авьяас чадвар, хичээл зүтгэлээ харуулснаар сургуулийнхаа шилдэг оюутны тоонд багтаж, дэлхийд нэр хүндтэй Кэмбрижийн их сургуулиас 2009 онд философийн ухааны магистр, 2014 онд түүхийн докторын зэрэг хамгаалсан авсан юм. <br><br>Энэ бол олон тохиолддоггүй бахдам түүх. Энэ хооронд Тара гэр бүлийнхэнтэйгээ холбоотой, өөрийн чадахаар халамж тавихыг хичээсэн ч Айдохо дахь гэрт нь юу ч өөрчлөгдөөгүй тул бүр мөсөн холбоогоо таслахад хүргэжээ. Зүрх шимшрэм, заримдаа бодит явдал гэдэгт итгэмээргүй үйл явдал гарах ч хүний хүсэл тэмүүлэл санаанд багтамгүй хэцүүг даван туулах хүчийг өгдөг, тэр бүх асуудлыг шийдэхэд боловсрол хэрхэн нөлөөлдгийг энэ ном амттай өгүүлжээ. Энэхүү гайхалтай ном өдгөө ч Нью Йорк Таймсын бестселлерт багтсаар, олон мянган уншигчийг хүсэл мөрөөдөлд нь хөтөлсөөр байна. </p> <blockquote><p><i>Уншигч та "Educated" номыг худалдан авахыг хүсвэл 9 сарын 14-15-ны өдрүүдэд болох "Үндэсний номын баяр" дээр хүрэлцэн ирж, "Арвис Паблишинг" компанийн асрыг зориорой.</i></p> </blockquote> </div>	Боловсролын асуудал өнөөдрийн дэлхий дахины хамгийн чухал бөгөөд эмзэг сэдвийн нэг болоод байна. Энэ түүх бол шашны хэт шүтлэгтэн гэр бүлийн золиос болсон ч харьж буцашгүй хүсэл тэмүүллээр боловсрол эзэмшиж, дэлхийн шилдэг дээд сургуульд зэрэг хамгаалсан бяцхан охины нулимстай, гунигтай, бахархам түүх юм. Өнгөрсөн оны эхээр хэвлэгдэж, дэлхий даяар богино хугацаанд уншигчдын талархлыг хүлээн, хамгийн эрэлттэй номуудын нэг болсон Тара Вестоверын “Educated: Боловсролд тэмүүлсэн дурсамж” номыг “Балж энд Пүрэв Паблишинг” компаниас орчуулан, 9 сарын 14, 15-нд болох "Үндэсний номын баяр"-аар уншигчдад хүргэх гэж буй ажээ. НОМЫН ТУХАЙ Америкийн баруун хойд хэсэгт орших Айдохо мужийн уулархаг нутагт төмрийн хог хаягдал ялгаж амьжиргаа залгадаг гэр бүлийн долоон хүүхдийн отгон нь болж мэндэлсэн Тара Вестоверийн бага насны дурсамжаар ном эхэлж байна. Мормоны чанд хатуу урсгалыг дагагч эцэг нь гэр бүлээ нийгмээс тусгаарлаж, уулархаг нутагт ирж суурьшин, хүүхдүүдээ ч сургуульд явуулалгүй өсгөжээ. Шашных нь номлолд нийгэм, улс төр, байгалийн гамшиг болоход өөрсдийгөө эсэн мэнд авч үлдэхэд бэлэн байх ёстой гэж сургадаг тул эцэг нь Засгийн газраас хэрэгжүүлж буй бүхнийг эсэргүүцэн, гадаад ертөнцөөс тусгаарлагдан, Шүүлтийн өдөрт бэлтгэж амьдрах ажээ. Тиймээс Тара ухаан орохын л ойр орчмын буйд нутаг дахь цор ганц домч болсон ээжийгээ даган, элдэв ургамлын ханд, уламжлалт эмчилгээ хийж явдаг байлаа. Аав нь энэ зуур хүүхдүүддээ Засгийн газраас ойр зэргэлдээ айлуудыг хэрхэн түрэмгийлж, алж талсан талаарх зохиомол түүх ярина. Хэн нь ч сургуулийн танхимд хөл тавьж, хэн нь ч эмнэлгийн өрөөнд орж үзээгүй буйд нутаг дахь гэр бүлд Эзэнд итгэх итгэл үнэмшил л хууль мэт үйлчлэх ажээ. Тиймээс л Тара 9 нас хүртлээ төрсний гэрчилгээгүй явсан хэрэг. Өөрийгөө яагаад бусдаас өөр, бүр төрсний гэрчилгээ ч байхгүйг гайхширсан мөчөөс бүх зүйл эхэлнэ. Бүх зүйл буруу тийш эргэсээр. Өсөж томрохын хэрээр төмрийн хаягдал боловсруулах цэг дээр ах нартайгаа аавынхаа ажилд туслах болно. Элдэв янзын төмрийн хаягдлыг ангилах, ачих эрсдэлтэй ажилд ямар ч хамгаалалтгүй ажиллаж олон гэнэтийн осолтой нүүр тулжээ. Нэг удаа ахынх нь гагнуурын оч хаягдал машины банкан дээр үсэрч, амьдаараа шатаж, арьс нь тэр чигээрээ шахуу шувтарч унахад аав нь юу ч болоогүй мэт ээж рүү нь явуулсан байх жишээний. Бас хоёр удаагийн аюултай авто ослын дараа тэд мөн л гэртээ элдэв ургамлын ханд ууж, цагийн эрхээр эдгээсэн нь үнэхээр нүд халтирам дүр зураг байлаа. Боловсрол муутай, мухар сүсэгтэй эцэг эхийнх нь бүтээсэн эрсдэлтэй амьдрал, хий хоосон төөрөгдлөөс гадна сэтгэцийн өөрчлөлттэй, хүчирхийлэгч ахынх нь утгагүй үйлдэл Тараг хэд хэдэн удаа хүнд гэмтээж, зарим үед алахаа шахжээ. Зохиолчийн туулсан энэ амьдрал арван хэдтэй охинд дэндүү хүндэдсэн хувь тавилан ажээ. Нэг л өдөр ахынхаа санал болгосноор хувиараа шалгалтад бэлдэн коллежид элсэхээр зориглосноор амьдрал нь илүү саад бэрхшээлтэй ч гэрэлтэй зам руу эргэнэ. Тара төрж өссөн орчноосоо огт өөр ертөнцөд хөл тавьж, өөрт нь хоногшсон зуршил, хэв дадлаа өөрчлөхөөр зүтгэж эхэлнэ. Боловсролын хувьд асар зөрүүтэй орчинд амьдарч, төрж өссөн орон гэрээсээ холбоо харилцаагаа салгаж чадахгүй хоёрдмол, хүндхэн нөхцөлд тэр сургуульдаа үлдэх бүхий л боломж хайж байлаа. Өвчин зовлон, мөнгө төгрөгнөөс эхлээд Тарад асуудал өч төчнөөн. Гэвч төрөлхийн дайчин шаргуу зангаар бүхнийг давж, их сургуулийн багш нартаа авьяас чадвар, хичээл зүтгэлээ харуулснаар сургуулийнхаа шилдэг оюутны тоонд багтаж, дэлхийд нэр хүндтэй Кэмбрижийн их сургуулиас 2009 онд философийн ухааны магистр, 2014 онд түүхийн докторын зэрэг хамгаалсан авсан юм. Энэ бол олон тохиолддоггүй бахдам түүх. Энэ хооронд Тара гэр бүлийнхэнтэйгээ холбоотой, өөрийн чадахаар халамж тавихыг хичээсэн ч Айдохо дахь гэрт нь юу ч өөрчлөгдөөгүй тул бүр мөсөн холбоогоо таслахад хүргэжээ. Зүрх шимшрэм, заримдаа бодит явдал гэдэгт итгэмээргүй үйл явдал гарах ч хүний хүсэл тэмүүлэл санаанд багтамгүй хэцүүг даван туулах хүчийг өгдөг, тэр бүх асуудлыг шийдэхэд боловсрол хэрхэн нөлөөлдгийг энэ ном амттай өгүүлжээ. Энэхүү гайхалтай ном өдгөө ч Нью Йорк Таймсын бестселлерт багтсаар, олон мянган уншигчийг хүсэл мөрөөдөлд нь хөтөлсөөр байна. Уншигч та "Educated" номыг худалдан авахыг хүсвэл 9 сарын 14-15-ны өдрүүдэд болох "Үндэсний номын баяр" дээр хүрэлцэн ирж, "Арвис Паблишинг" компанийн асрыг зориорой.	Боловсролын асуудал өнөөдрийн дэлхий дахины хамгийн чухал бөгөөд эмзэг сэдвийн нэг болоод байна. Энэ түүх бол шашны хэт шүтлэгтэн гэр бүлийн золиос болсон ч харьж буцашгүй хүсэл тэмүүллээр боловсрол эзэмшиж, дэлхийн шилдэг дээд сургуульд зэрэг хамгаалсан бяцхан охины нулимстай, гунигтай, бахархам түүх юм. Өнгөрсөн оны эхээр хэвлэгдэж, дэлхий даяар богино хугацаанд уншигчдын талархлыг хүлээн, хамгийн эрэлттэй номуудын нэг болсон Тара Вестоверын “Educated: Боловсролд тэмүүлсэн дурсамж” номыг “Балж энд Пүрэв Паблишинг” компаниас орчуулан, 9 сарын 14, 15-нд болох "Үндэсний номын баяр"-аар уншигчдад хүргэх гэж буй ажээ. ### НОМЫН ТУХАЙ Америкийн баруун хойд хэсэгт орших Айдохо мужийн уулархаг нутагт төмрийн хог хаягдал ялгаж амьжиргаа залгадаг гэр бүлийн долоон хүүхдийн отгон нь болж мэндэлсэн Тара Вестоверийн бага насны дурсамжаар ном эхэлж байна. Мормоны чанд хатуу урсгалыг дагагч эцэг нь гэр бүлээ нийгмээс тусгаарлаж, уулархаг нутагт ирж суурьшин, хүүхдүүдээ ч сургуульд явуулалгүй өсгөжээ. Шашных нь номлолд нийгэм, улс төр, байгалийн гамшиг болоход өөрсдийгөө эсэн мэнд авч үлдэхэд бэлэн байх ёстой гэж сургадаг тул эцэг нь Засгийн газраас хэрэгжүүлж буй бүхнийг эсэргүүцэн, гадаад ертөнцөөс тусгаарлагдан, Шүүлтийн өдөрт бэлтгэж амьдрах ажээ. Тиймээс Тара ухаан орохын л ойр орчмын буйд нутаг дахь цор ганц домч болсон ээжийгээ даган, элдэв ургамлын ханд, уламжлалт эмчилгээ хийж явдаг байлаа. Аав нь энэ зуур хүүхдүүддээ Засгийн газраас ойр зэргэлдээ айлуудыг хэрхэн түрэмгийлж, алж талсан талаарх зохиомол түүх ярина. Хэн нь ч сургуулийн танхимд хөл тавьж, хэн нь ч эмнэлгийн өрөөнд орж үзээгүй буйд нутаг дахь гэр бүлд Эзэнд итгэх итгэл үнэмшил л хууль мэт үйлчлэх ажээ. Тиймээс л Тара 9 нас хүртлээ төрсний гэрчилгээгүй явсан хэрэг. Өөрийгөө яагаад бусдаас өөр, бүр төрсний гэрчилгээ ч байхгүйг гайхширсан мөчөөс бүх зүйл эхэлнэ. Бүх зүйл буруу тийш эргэсээр. Өсөж томрохын хэрээр төмрийн хаягдал боловсруулах цэг дээр ах нартайгаа аавынхаа ажилд туслах болно. Элдэв янзын төмрийн хаягдлыг ангилах, ачих эрсдэлтэй ажилд ямар ч хамгаалалтгүй ажиллаж олон гэнэтийн осолтой нүүр тулжээ. Нэг удаа ахынх нь гагнуурын оч хаягдал машины банкан дээр үсэрч, амьдаараа шатаж, арьс нь тэр чигээрээ шахуу шувтарч унахад аав нь юу ч болоогүй мэт ээж рүү нь явуулсан байх жишээний. Бас хоёр удаагийн аюултай авто ослын дараа тэд мөн л гэртээ элдэв ургамлын ханд ууж, цагийн эрхээр эдгээсэн нь үнэхээр нүд халтирам дүр зураг байлаа. Боловсрол муутай, мухар сүсэгтэй эцэг эхийнх нь бүтээсэн эрсдэлтэй амьдрал, хий хоосон төөрөгдлөөс гадна сэтгэцийн өөрчлөлттэй, хүчирхийлэгч ахынх нь утгагүй үйлдэл Тараг хэд хэдэн удаа хүнд гэмтээж, зарим үед алахаа шахжээ. Зохиолчийн туулсан энэ амьдрал арван хэдтэй охинд дэндүү хүндэдсэн хувь тавилан ажээ. Нэг л өдөр ахынхаа санал болгосноор хувиараа шалгалтад бэлдэн коллежид элсэхээр зориглосноор амьдрал нь илүү саад бэрхшээлтэй ч гэрэлтэй зам руу эргэнэ. Тара төрж өссөн орчноосоо огт өөр ертөнцөд хөл тавьж, өөрт нь хоногшсон зуршил, хэв дадлаа өөрчлөхөөр зүтгэж эхэлнэ. Боловсролын хувьд асар зөрүүтэй орчинд амьдарч, төрж өссөн орон гэрээсээ холбоо харилцаагаа салгаж чадахгүй хоёрдмол, хүндхэн нөхцөлд тэр сургуульдаа үлдэх бүхий л боломж хайж байлаа. Өвчин зовлон, мөнгө төгрөгнөөс эхлээд Тарад асуудал өч төчнөөн. Гэвч төрөлхийн дайчин шаргуу зангаар бүхнийг давж, их сургуулийн багш нартаа авьяас чадвар, хичээл зүтгэлээ харуулснаар сургуулийнхаа шилдэг оюутны тоонд багтаж, дэлхийд нэр хүндтэй Кэмбрижийн их сургуулиас 2009 онд философийн ухааны магистр, 2014 онд түүхийн докторын зэрэг хамгаалсан авсан юм. Энэ бол олон тохиолддоггүй бахдам түүх. Энэ хооронд Тара гэр бүлийнхэнтэйгээ холбоотой, өөрийн чадахаар халамж тавихыг хичээсэн ч Айдохо дахь гэрт нь юу ч өөрчлөгдөөгүй тул бүр мөсөн холбоогоо таслахад хүргэжээ. Зүрх шимшрэм, заримдаа бодит явдал гэдэгт итгэмээргүй үйл явдал гарах ч хүний хүсэл тэмүүлэл санаанд багтамгүй хэцүүг даван туулах хүчийг өгдөг, тэр бүх асуудлыг шийдэхэд боловсрол хэрхэн нөлөөлдгийг энэ ном амттай өгүүлжээ. Энэхүү гайхалтай ном өдгөө ч Нью Йорк Таймсын бестселлерт багтсаар, олон мянган уншигчийг хүсэл мөрөөдөлд нь хөтөлсөөр байна. > Уншигч та "Educated" номыг худалдан авахыг хүсвэл 9 сарын 14-15-ны өдрүүдэд болох "Үндэсний номын баяр" дээр хүрэлцэн ирж, "Арвис Паблишинг" компанийн асрыг зориорой.
https://unread.today/c/spotlight-amitaswellnesscenter	Онцлох бизнес	Oyunlkham Gungaadorj	2020-10-26T00:00:00	10 сарын 26, 2020	Amita’s Wellness Center - Өөрийгөө хайрлаад хүссэн бүхнээ ав	<div class="article-body"> <h2><div>Хувь хүний эрүүл мэнд, сэтгэлзүйн асуудал хүчтэй яригдах болсон өнөө үед энэ чиглэлд мэргэшсэн байгууллагууд олон нийтэд эрүүл амьдралын хэв маяг, арга барилын тухай ойлголтыг төрөл бүрийн сувгуудаар хүргэн уриалсаар байгаа билээ. Тэр дундаа, өнөөдөр бидний танилцуулах "Amita's Wellness Center"<span style="font-size: 16px;"> </span>нь тусгай оношилгооны аргаар тухайн хүнд тохирох иог, спорт дасгалууд болон бясалгал, булчин заслын аргуудыг хослуулан, үйлчлүүлэгч тус бүрийнхээ бие физиологи, хүсэл сонирхолд нийцсэн ус болон хоолны төлөвлөгөөг боловсруулж өгдгөөрөө онцлог. Иймд сэтгэл сэргэг, эрүүл бие галбиртай болохыг зорьж буй уншигчдаа нааш суухыг урья. </div></h2><p></p><p><b>Нэр:</b> Amita’s Wellness Center<br><b>Хаяг:</b> "Олимп плаза"-гийн 11-р давхар, 1101 тоот<br><b>Чиглэл:</b> Иог, спорт, бясалгал, оношилгоо, булчин засал<br><b>Үүсгэн байгуулагч:</b> Л.Аминзаяа, Ц.Амартүвшин<br><b>Үүсгэн байгуулагдсан:</b> 2019<br><b>Холбоосууд:</b> <a href="https://www.facebook.com/amitawellness" target="_blank">Amita’s Wellness Center</a> (Фэйсбүүк) <a href="https://www.instagram.com/amitasyoga/" target="_blank">amitasyoga</a> (Инстаграм)</p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/8cfa9aa39b860555ea587ecdfba00692.jpg"></p><div class="image-caption">Үүсгэн байгуулагч Л.Аминзаяа</div><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">сэдэл</h3><p></p><p>“Хөдлөөд л байвал сайн” хэмээх ташаа ойлголт олон нийтийн дунд түгээмэл бий. Жишээ нь, хүмүүс турах зорилгоор хэвлийн таталт их тоогоор хийснээс болж хэвлийгээ хэт чангалан, нурууныхаа булчингуудыг суллаж орхидог. Үүнээс болж булчингуудад таталт өгч, аарцаг нуруу гажиж, нурууны гэмтэл авах тохиолдол цөөнгүй гардаг. Эсвэл мэргэжлийн байгууллагад хандсан ч багштайгаа тулж ажиллах боломжгүй олон хүнтэйгээс болоод дасгалаа буруу хийн, өөрөө ч мэдэлгүй биеэ гэмтээчихдэг үе бий. Ер нь турах эсвэл таргалах гэх мэт ямар нэг зорилгодоо хүрэхийн тулд нэг дасгалаа олон тоогоор хийх, эсвэл хатуу хоолны дэглэм барих нь тун явцуу, богино хугацааны арга бөгөөд үүнээс илүүтэй хоол, нойр, сэтгэлзүй, дасгал хөдөлгөөн болон амьдралын хэв маягаа цогцоор нь авч үзэн, өөрийн биед тохирсон системийг мөрдөх нь илүү үр дүнтэй байдаг. Тийм ч учраас бид хүмүүст эрүүл бие, зөв амьдралын хэвшлийн тухай үнэн бодит мэдээлэл өгч, тухайн хүнийхээ биеийн онцлогт тохирох үр дүнтэй системийг боловсруулах замаар хүссэн үр дүндээ хүрэх боломжийг нь олгож, цөөн хүнтэй, хүн нэг бүртэйгээ тулж ажилладаг төвийг байгуулахыг зорьсон юм.</p><p>Миний хувьд иогоор хичээллээд 10 жил болж байгаа. <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Viny%C4%81sa" target="_blank">Виньяса буюу урсгал иог</a>, эмчилгээний нөхөн сэргээх иог, жирэмсний иог болон <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Yoga_nidra" target="_blank">иог нидра</a> буюу бясалгалын чиглэлээр олон улсад багшлах эрхтэй. Харин хамтран үүсгэн байгуулагч Амартүвшин маань дугуйн спортын тамирчин, багш дасгалжуулагч. Энэ чиглэлээрээ өмнө нь спортын зургаан төрөлд 16 орны 4000 мянга гаруй тамирчидтай ажиллаж байсан туршлагатай бөгөөд спортын дээд чадамжийг нэмэгдүүлэх чиглэлийн багш дасгалжуулагч чиглэлээр олон улсын зэрэгтэй.<br></p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">ялгарал</h3><p></p><p>Бидний анхнаасаа бодож, зорьсон консепт маань цөөн хүнд чанартай хүрч үйлчлэх. Ингэхдээ нэг ангидаа хамгийн ихдээ 5-8 хүнийг бүртгэж, сургалт бүр суралцагчдын түвшин, чадамжаас хамаарч цаг хагасаас, хоёр цагийн хугацаанд үргэлжилдэг. Харьцангуй урт үргэлжилдэг гэсэн үг л дээ. </p><p>Мөн бүртгүүлснийх нь дараа шууд л дасгал заагаад эхэлдэггүй. Эхлээд бид тухайн үйлчлүүлэгчдээ бүрэн оношилгоо хийж, эрүүл мэндийн байдал, араг ясны бүтэц, булчин шөрмөсний байрлал, мөн чанар, чадамжийг тодорхойлж, хувь хүн болон тухайн ангийн хөтөлбөрийг системчлэн боловсруулдаг. Түүнчлэн тухайн хүний биед байгаа асуудал зовуурийн шалтгааныг нарийвчлан гаргаж өгдгөөрөө онцлог. Жишээ нь, таргалалт л гэхэд дотроо элэгний, өндгөвчний, бамбай булчирхайн, стрессээс үүдэлтэй гээд дан ба хавсарсан, бие махбодийн болон сэтгэлзүйн гэх мэт олон төрөл байдаг. Шалтгааныг тодруулж байж дараагийн алхмуудаа шийддэг гэсэн үг. </p><p>Үүний дараа сэтгэлзүй, бие физиологи талаас нь цогц үйлчилгээ үзүүлэх бөгөөд иогийн урсгал дасгалуудаар хүний биеийн босоо булчин, булчинг баригч шөрмөснүүд, ерөнхий биеийн галбирыг засах бөгөөд тэнцвэр хийгээд тэсвэрийг нэмэгдүүлж өөрөө өөртэйгөө нүүр тулах аялалд нь залан гаргадаг. Харин дараа нь спорт дасгалын төрлүүдээр дамжуулан биеийн хөндлөн булчинд тулж ажиллан ерөнхий чадамж, ачаалал даах чадварыг сайжруулдаг. Биеийн аль нэг хэсэгт, тэр ч бүү хэл тухайн хэсэгт шаардлагатай байгаа ганцхан булчин дээр дангаар нь ачаалал өгч болдог ба тухайн хэсгийн булчингийн гажиг дутуу хөгжлийг сайжруулж болдог. Ингэж босоо болон хөндлөн булчинг системтэйгээр ачаалласнаар хүн байж болох хамгийн эрүүл бие галбирыг бүтээдэг бол дараа нь бясалгалаар сэтгэлзүй, хандлагыг эерүүлж, травма буюу сэтгэлийн шархтайгаа нүүр тулж, даван туулахад нь тусалдаг. Ингэж хүн бие болоод сэтгэлзүйн талаасаа эрүүлжсэнээр ажил амьдралдаа илүү эрч хүчтэй, бүтээмж өндөртэй болдог.</p><p>Цагийн хуваарийн хувьд гишүүдийнхээ ажил болоод амьдралын хэв маягт нь тохируулан уян хатан ханддаг. <br></p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/0ae78f9a6ddba891735c5cf72f51a326.jpg"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/e3c9db554e8ef7fa796fcb930489a73c.jpg"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/ac6c45d5bdcaa037ce017a7b22bced84.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>"Амита’c вэлнэсс центр" гэж юу вэ?</h3><p>Бид гишүүдээ өөрийгөө хайрлаж сурахад туслан, эрүүл "би"-гээ хөгжүүлэх үр дүнтэй арга замыг нь мэргэжлийн зүгээс зааж, чиглүүлж өгөхийг гол зорилгоо болгодог. <br></p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">нэр</h3><p>Биеийн оношилгоо, иог, спортын дасгалын төрлүүд, бясалгал, булчин засал болон физик эмчилгээ зэрэг төрөл бүрийн аргыг хослуулан ашигладаг тул вэллнэсс буюу эрүүл мэндийн гэдэг тодотголтой. Амита гэдэг нь “хязгааргүй” гэдэг утгатай санскрит нэр л дээ. Ингээд өөрийгөө хайрлаад хүссэн бүхнээ авахад хязгаар үгүй гэдэг утгыг агуулан төвөө "<a href="https://www.facebook.com/amitawellness/" target="_blank">Amita’s Wellness Center</a>" хэмээн нэрлэсэн. </p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">одоо</h3><p></p><p>Байгуулагдсан цагаасаа хойш нэг жилийн хугацаанд бид нийт 1217 хүнийг онлайнаар болон биечлэн оношилгоондоо хамруулж, хүн нэг бүрд тохирсон усны хуваарь, хоолны чиглүүлэлт, ерөнхий зөвлөгөө өгч, хамтран ажилласан байна. Танхимын сургалтаар гэхэд давхардаагүй тоогоор нийт 147 хүнийг ангийн болон ганцаарчилсан хөтөлбөртөө хамруулсан. Манайх нэг ангидаа цөөн хүн бүртгэдгийн дээр нэг ирсэн суралцагч маань дараа дараагийн ангид ахин явах сонирхолтой байдаг тул зарим тохиолдолд шинэ хүн нэмж авалгүй дараагийн анги шууд бүрдчихдэг тохиолдол ч бий. Зарим хүмүүс маань бүр энэ чиглэлээрээ мэргэшин багш болохоор хүртэл шийдчихсэн байгаа шүү. Эрчүүд ч мөн бие, эрүүл мэнддээ анхаарах болсон нь сайхан санагдаж байгаа. </p><p>Манайх иог болон спортыг хослуулсан спорт иогийн хөтөлбөрийг гарган ирж, хөгжүүлж байгааг энэ ташрамд дурдъя. <br></p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/1ccab6a7560fd24fced1521ba5cafb1e.jpg"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/dc0009505a5c10d63b839d85fe877c4d.jpg"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/89ec4cd735465fc13670819f2e75fe03.jpg"></p><div class="image-caption">Зураг дээр харагдаж буй дугуй эзэндээ тив дэлхийн чанартай олон улсын тэмцээнүүдээс нийт 37 алтан медаль авчирчээ. </div><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">баг</h3><p>Үндсэн хоёр багштай. Бид тус тусын салбартаа олон жил дадлага туршлага хуримтлуулсны дээр өөрсдийн онол, практик, шинжлэх ухааны үндэслэлтэй баримт судалгаанууддаа тулгуурлан ажилладаг учир үйлчлүүлэгчид маань сэтгэл ханамжтай байдаг. </p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">ирээдүй</h3><p>Зөв хэрэгтэй мэдээлэл мэдлэгийг нийгэмд түгээж, цар хүрээгээ тэлж, манайд хандахыг хүссэн хүн бүрд хүрэхийг хичээх болно. Цаашдаа илүү олон салбарыг нэгтгэн, нэг дор төвлөрүүлэх алсын хараатай ажиллаж байгаа. Тун удахгүй үйлчлүүлэгчдэдээ шинэ төрөл үйлчилгээг санал болгоно. <br></p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">эрсдэл</h3><p></p><p>Буруу ойлголтыг засах л хамгийн хэцүү ажил юм шиг санагддаг. Жишээ нь, туранхай л байвал гоё, хоол л бага идвэл турж чадна, зүгээр суулгүй хөдлөөд л байхад болно, богино хугацаанд их үр дүн гаргаж болно гэх мэт. Богино хугацааны үр дүнгээс илүү урт хугацаанд тогтмол тууштай хийсэн зүйл үр дүнтэй, эрүүл байдаг гэдгийг илүү сайн ойлгуулмаар санагддаг. Түүнээс гадна хөдлөхдөө үр дүнтэй, эрүүл зөв хөдлөхгүй бол дасгалаар өөрийгөө гэмтээх эрсдэл их байдаг шүү гэдгийг хүмүүс тэр бүр ойлгохгүй байх шиг. <br></p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/41067f299482de73064f27957a940a3c.jpg"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/03db7c9f2a7bec188a203f5f13b968e5.jpg"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/52ccbec0b351cba1f5d2852fa1f0fcba.jpg"></p> </div>	Хувь хүний эрүүл мэнд, сэтгэлзүйн асуудал хүчтэй яригдах болсон өнөө үед энэ чиглэлд мэргэшсэн байгууллагууд олон нийтэд эрүүл амьдралын хэв маяг, арга барилын тухай ойлголтыг төрөл бүрийн сувгуудаар хүргэн уриалсаар байгаа билээ. Тэр дундаа, өнөөдөр бидний танилцуулах "Amita's Wellness Center" нь тусгай оношилгооны аргаар тухайн хүнд тохирох иог, спорт дасгалууд болон бясалгал, булчин заслын аргуудыг хослуулан, үйлчлүүлэгч тус бүрийнхээ бие физиологи, хүсэл сонирхолд нийцсэн ус болон хоолны төлөвлөгөөг боловсруулж өгдгөөрөө онцлог. Иймд сэтгэл сэргэг, эрүүл бие галбиртай болохыг зорьж буй уншигчдаа нааш суухыг урья. Нэр: Amita’s Wellness Center Хаяг: "Олимп плаза"-гийн 11-р давхар, 1101 тоот Чиглэл: Иог, спорт, бясалгал, оношилгоо, булчин засал Үүсгэн байгуулагч: Л.Аминзаяа, Ц.Амартүвшин Үүсгэн байгуулагдсан: 2019 Холбоосууд: Amita’s Wellness Center (Фэйсбүүк) amitasyoga (Инстаграм) Үүсгэн байгуулагч Л.Аминзаяа сэдэл “Хөдлөөд л байвал сайн” хэмээх ташаа ойлголт олон нийтийн дунд түгээмэл бий. Жишээ нь, хүмүүс турах зорилгоор хэвлийн таталт их тоогоор хийснээс болж хэвлийгээ хэт чангалан, нурууныхаа булчингуудыг суллаж орхидог. Үүнээс болж булчингуудад таталт өгч, аарцаг нуруу гажиж, нурууны гэмтэл авах тохиолдол цөөнгүй гардаг. Эсвэл мэргэжлийн байгууллагад хандсан ч багштайгаа тулж ажиллах боломжгүй олон хүнтэйгээс болоод дасгалаа буруу хийн, өөрөө ч мэдэлгүй биеэ гэмтээчихдэг үе бий. Ер нь турах эсвэл таргалах гэх мэт ямар нэг зорилгодоо хүрэхийн тулд нэг дасгалаа олон тоогоор хийх, эсвэл хатуу хоолны дэглэм барих нь тун явцуу, богино хугацааны арга бөгөөд үүнээс илүүтэй хоол, нойр, сэтгэлзүй, дасгал хөдөлгөөн болон амьдралын хэв маягаа цогцоор нь авч үзэн, өөрийн биед тохирсон системийг мөрдөх нь илүү үр дүнтэй байдаг. Тийм ч учраас бид хүмүүст эрүүл бие, зөв амьдралын хэвшлийн тухай үнэн бодит мэдээлэл өгч, тухайн хүнийхээ биеийн онцлогт тохирох үр дүнтэй системийг боловсруулах замаар хүссэн үр дүндээ хүрэх боломжийг нь олгож, цөөн хүнтэй, хүн нэг бүртэйгээ тулж ажилладаг төвийг байгуулахыг зорьсон юм. Миний хувьд иогоор хичээллээд 10 жил болж байгаа. Виньяса буюу урсгал иог , эмчилгээний нөхөн сэргээх иог, жирэмсний иог болон иог нидра буюу бясалгалын чиглэлээр олон улсад багшлах эрхтэй. Харин хамтран үүсгэн байгуулагч Амартүвшин маань дугуйн спортын тамирчин, багш дасгалжуулагч. Энэ чиглэлээрээ өмнө нь спортын зургаан төрөлд 16 орны 4000 мянга гаруй тамирчидтай ажиллаж байсан туршлагатай бөгөөд спортын дээд чадамжийг нэмэгдүүлэх чиглэлийн багш дасгалжуулагч чиглэлээр олон улсын зэрэгтэй. ялгарал Бидний анхнаасаа бодож, зорьсон консепт маань цөөн хүнд чанартай хүрч үйлчлэх. Ингэхдээ нэг ангидаа хамгийн ихдээ 5-8 хүнийг бүртгэж, сургалт бүр суралцагчдын түвшин, чадамжаас хамаарч цаг хагасаас, хоёр цагийн хугацаанд үргэлжилдэг. Харьцангуй урт үргэлжилдэг гэсэн үг л дээ. Мөн бүртгүүлснийх нь дараа шууд л дасгал заагаад эхэлдэггүй. Эхлээд бид тухайн үйлчлүүлэгчдээ бүрэн оношилгоо хийж, эрүүл мэндийн байдал, араг ясны бүтэц, булчин шөрмөсний байрлал, мөн чанар, чадамжийг тодорхойлж, хувь хүн болон тухайн ангийн хөтөлбөрийг системчлэн боловсруулдаг. Түүнчлэн тухайн хүний биед байгаа асуудал зовуурийн шалтгааныг нарийвчлан гаргаж өгдгөөрөө онцлог. Жишээ нь, таргалалт л гэхэд дотроо элэгний, өндгөвчний, бамбай булчирхайн, стрессээс үүдэлтэй гээд дан ба хавсарсан, бие махбодийн болон сэтгэлзүйн гэх мэт олон төрөл байдаг. Шалтгааныг тодруулж байж дараагийн алхмуудаа шийддэг гэсэн үг. Үүний дараа сэтгэлзүй, бие физиологи талаас нь цогц үйлчилгээ үзүүлэх бөгөөд иогийн урсгал дасгалуудаар хүний биеийн босоо булчин, булчинг баригч шөрмөснүүд, ерөнхий биеийн галбирыг засах бөгөөд тэнцвэр хийгээд тэсвэрийг нэмэгдүүлж өөрөө өөртэйгөө нүүр тулах аялалд нь залан гаргадаг. Харин дараа нь спорт дасгалын төрлүүдээр дамжуулан биеийн хөндлөн булчинд тулж ажиллан ерөнхий чадамж, ачаалал даах чадварыг сайжруулдаг. Биеийн аль нэг хэсэгт, тэр ч бүү хэл тухайн хэсэгт шаардлагатай байгаа ганцхан булчин дээр дангаар нь ачаалал өгч болдог ба тухайн хэсгийн булчингийн гажиг дутуу хөгжлийг сайжруулж болдог. Ингэж босоо болон хөндлөн булчинг системтэйгээр ачаалласнаар хүн байж болох хамгийн эрүүл бие галбирыг бүтээдэг бол дараа нь бясалгалаар сэтгэлзүй, хандлагыг эерүүлж, травма буюу сэтгэлийн шархтайгаа нүүр тулж, даван туулахад нь тусалдаг. Ингэж хүн бие болоод сэтгэлзүйн талаасаа эрүүлжсэнээр ажил амьдралдаа илүү эрч хүчтэй, бүтээмж өндөртэй болдог. Цагийн хуваарийн хувьд гишүүдийнхээ ажил болоод амьдралын хэв маягт нь тохируулан уян хатан ханддаг. "Амита’c вэлнэсс центр" гэж юу вэ? Бид гишүүдээ өөрийгөө хайрлаж сурахад туслан, эрүүл "би"-гээ хөгжүүлэх үр дүнтэй арга замыг нь мэргэжлийн зүгээс зааж, чиглүүлж өгөхийг гол зорилгоо болгодог. нэр Биеийн оношилгоо, иог, спортын дасгалын төрлүүд, бясалгал, булчин засал болон физик эмчилгээ зэрэг төрөл бүрийн аргыг хослуулан ашигладаг тул вэллнэсс буюу эрүүл мэндийн гэдэг тодотголтой. Амита гэдэг нь “хязгааргүй” гэдэг утгатай санскрит нэр л дээ. Ингээд өөрийгөө хайрлаад хүссэн бүхнээ авахад хязгаар үгүй гэдэг утгыг агуулан төвөө " Amita’s Wellness Center " хэмээн нэрлэсэн. одоо Байгуулагдсан цагаасаа хойш нэг жилийн хугацаанд бид нийт 1217 хүнийг онлайнаар болон биечлэн оношилгоондоо хамруулж, хүн нэг бүрд тохирсон усны хуваарь, хоолны чиглүүлэлт, ерөнхий зөвлөгөө өгч, хамтран ажилласан байна. Танхимын сургалтаар гэхэд давхардаагүй тоогоор нийт 147 хүнийг ангийн болон ганцаарчилсан хөтөлбөртөө хамруулсан. Манайх нэг ангидаа цөөн хүн бүртгэдгийн дээр нэг ирсэн суралцагч маань дараа дараагийн ангид ахин явах сонирхолтой байдаг тул зарим тохиолдолд шинэ хүн нэмж авалгүй дараагийн анги шууд бүрдчихдэг тохиолдол ч бий. Зарим хүмүүс маань бүр энэ чиглэлээрээ мэргэшин багш болохоор хүртэл шийдчихсэн байгаа шүү. Эрчүүд ч мөн бие, эрүүл мэнддээ анхаарах болсон нь сайхан санагдаж байгаа. Манайх иог болон спортыг хослуулсан спорт иогийн хөтөлбөрийг гарган ирж, хөгжүүлж байгааг энэ ташрамд дурдъя. Зураг дээр харагдаж буй дугуй эзэндээ тив дэлхийн чанартай олон улсын тэмцээнүүдээс нийт 37 алтан медаль авчирчээ. баг Үндсэн хоёр багштай. Бид тус тусын салбартаа олон жил дадлага туршлага хуримтлуулсны дээр өөрсдийн онол, практик, шинжлэх ухааны үндэслэлтэй баримт судалгаанууддаа тулгуурлан ажилладаг учир үйлчлүүлэгчид маань сэтгэл ханамжтай байдаг. ирээдүй Зөв хэрэгтэй мэдээлэл мэдлэгийг нийгэмд түгээж, цар хүрээгээ тэлж, манайд хандахыг хүссэн хүн бүрд хүрэхийг хичээх болно. Цаашдаа илүү олон салбарыг нэгтгэн, нэг дор төвлөрүүлэх алсын хараатай ажиллаж байгаа. Тун удахгүй үйлчлүүлэгчдэдээ шинэ төрөл үйлчилгээг санал болгоно. эрсдэл Буруу ойлголтыг засах л хамгийн хэцүү ажил юм шиг санагддаг. Жишээ нь, туранхай л байвал гоё, хоол л бага идвэл турж чадна, зүгээр суулгүй хөдлөөд л байхад болно, богино хугацаанд их үр дүн гаргаж болно гэх мэт. Богино хугацааны үр дүнгээс илүү урт хугацаанд тогтмол тууштай хийсэн зүйл үр дүнтэй, эрүүл байдаг гэдгийг илүү сайн ойлгуулмаар санагддаг. Түүнээс гадна хөдлөхдөө үр дүнтэй, эрүүл зөв хөдлөхгүй бол дасгалаар өөрийгөө гэмтээх эрсдэл их байдаг шүү гэдгийг хүмүүс тэр бүр ойлгохгүй байх шиг.	Хувь хүний эрүүл мэнд, сэтгэлзүйн асуудал хүчтэй яригдах болсон өнөө үед энэ чиглэлд мэргэшсэн байгууллагууд олон нийтэд эрүүл амьдралын хэв маяг, арга барилын тухай ойлголтыг төрөл бүрийн сувгуудаар хүргэн уриалсаар байгаа билээ. Тэр дундаа, өнөөдөр бидний танилцуулах "Amita's Wellness Center" нь тусгай оношилгооны аргаар тухайн хүнд тохирох иог, спорт дасгалууд болон бясалгал, булчин заслын аргуудыг хослуулан, үйлчлүүлэгч тус бүрийнхээ бие физиологи, хүсэл сонирхолд нийцсэн ус болон хоолны төлөвлөгөөг боловсруулж өгдгөөрөө онцлог. Иймд сэтгэл сэргэг, эрүүл бие галбиртай болохыг зорьж буй уншигчдаа нааш суухыг урья. Нэр: Amita’s Wellness Center Хаяг: "Олимп плаза"-гийн 11-р давхар, 1101 тоот Чиглэл: Иог, спорт, бясалгал, оношилгоо, булчин засал Үүсгэн байгуулагч: Л.Аминзаяа, Ц.Амартүвшин Үүсгэн байгуулагдсан: 2019 Холбоосууд: Amita’s Wellness Center (Фэйсбүүк) amitasyoga (Инстаграм) Үүсгэн байгуулагч Л.Аминзаяа ### сэдэл “Хөдлөөд л байвал сайн” хэмээх ташаа ойлголт олон нийтийн дунд түгээмэл бий. Жишээ нь, хүмүүс турах зорилгоор хэвлийн таталт их тоогоор хийснээс болж хэвлийгээ хэт чангалан, нурууныхаа булчингуудыг суллаж орхидог. Үүнээс болж булчингуудад таталт өгч, аарцаг нуруу гажиж, нурууны гэмтэл авах тохиолдол цөөнгүй гардаг. Эсвэл мэргэжлийн байгууллагад хандсан ч багштайгаа тулж ажиллах боломжгүй олон хүнтэйгээс болоод дасгалаа буруу хийн, өөрөө ч мэдэлгүй биеэ гэмтээчихдэг үе бий. Ер нь турах эсвэл таргалах гэх мэт ямар нэг зорилгодоо хүрэхийн тулд нэг дасгалаа олон тоогоор хийх, эсвэл хатуу хоолны дэглэм барих нь тун явцуу, богино хугацааны арга бөгөөд үүнээс илүүтэй хоол, нойр, сэтгэлзүй, дасгал хөдөлгөөн болон амьдралын хэв маягаа цогцоор нь авч үзэн, өөрийн биед тохирсон системийг мөрдөх нь илүү үр дүнтэй байдаг. Тийм ч учраас бид хүмүүст эрүүл бие, зөв амьдралын хэвшлийн тухай үнэн бодит мэдээлэл өгч, тухайн хүнийхээ биеийн онцлогт тохирох үр дүнтэй системийг боловсруулах замаар хүссэн үр дүндээ хүрэх боломжийг нь олгож, цөөн хүнтэй, хүн нэг бүртэйгээ тулж ажилладаг төвийг байгуулахыг зорьсон юм. Миний хувьд иогоор хичээллээд 10 жил болж байгаа. Виньяса буюу урсгал иог, эмчилгээний нөхөн сэргээх иог, жирэмсний иог болон иог нидра буюу бясалгалын чиглэлээр олон улсад багшлах эрхтэй. Харин хамтран үүсгэн байгуулагч Амартүвшин маань дугуйн спортын тамирчин, багш дасгалжуулагч. Энэ чиглэлээрээ өмнө нь спортын зургаан төрөлд 16 орны 4000 мянга гаруй тамирчидтай ажиллаж байсан туршлагатай бөгөөд спортын дээд чадамжийг нэмэгдүүлэх чиглэлийн багш дасгалжуулагч чиглэлээр олон улсын зэрэгтэй. ### ялгарал Бидний анхнаасаа бодож, зорьсон консепт маань цөөн хүнд чанартай хүрч үйлчлэх. Ингэхдээ нэг ангидаа хамгийн ихдээ 5-8 хүнийг бүртгэж, сургалт бүр суралцагчдын түвшин, чадамжаас хамаарч цаг хагасаас, хоёр цагийн хугацаанд үргэлжилдэг. Харьцангуй урт үргэлжилдэг гэсэн үг л дээ. Мөн бүртгүүлснийх нь дараа шууд л дасгал заагаад эхэлдэггүй. Эхлээд бид тухайн үйлчлүүлэгчдээ бүрэн оношилгоо хийж, эрүүл мэндийн байдал, араг ясны бүтэц, булчин шөрмөсний байрлал, мөн чанар, чадамжийг тодорхойлж, хувь хүн болон тухайн ангийн хөтөлбөрийг системчлэн боловсруулдаг. Түүнчлэн тухайн хүний биед байгаа асуудал зовуурийн шалтгааныг нарийвчлан гаргаж өгдгөөрөө онцлог. Жишээ нь, таргалалт л гэхэд дотроо элэгний, өндгөвчний, бамбай булчирхайн, стрессээс үүдэлтэй гээд дан ба хавсарсан, бие махбодийн болон сэтгэлзүйн гэх мэт олон төрөл байдаг. Шалтгааныг тодруулж байж дараагийн алхмуудаа шийддэг гэсэн үг. Үүний дараа сэтгэлзүй, бие физиологи талаас нь цогц үйлчилгээ үзүүлэх бөгөөд иогийн урсгал дасгалуудаар хүний биеийн босоо булчин, булчинг баригч шөрмөснүүд, ерөнхий биеийн галбирыг засах бөгөөд тэнцвэр хийгээд тэсвэрийг нэмэгдүүлж өөрөө өөртэйгөө нүүр тулах аялалд нь залан гаргадаг. Харин дараа нь спорт дасгалын төрлүүдээр дамжуулан биеийн хөндлөн булчинд тулж ажиллан ерөнхий чадамж, ачаалал даах чадварыг сайжруулдаг. Биеийн аль нэг хэсэгт, тэр ч бүү хэл тухайн хэсэгт шаардлагатай байгаа ганцхан булчин дээр дангаар нь ачаалал өгч болдог ба тухайн хэсгийн булчингийн гажиг дутуу хөгжлийг сайжруулж болдог. Ингэж босоо болон хөндлөн булчинг системтэйгээр ачаалласнаар хүн байж болох хамгийн эрүүл бие галбирыг бүтээдэг бол дараа нь бясалгалаар сэтгэлзүй, хандлагыг эерүүлж, травма буюу сэтгэлийн шархтайгаа нүүр тулж, даван туулахад нь тусалдаг. Ингэж хүн бие болоод сэтгэлзүйн талаасаа эрүүлжсэнээр ажил амьдралдаа илүү эрч хүчтэй, бүтээмж өндөртэй болдог. Цагийн хуваарийн хувьд гишүүдийнхээ ажил болоод амьдралын хэв маягт нь тохируулан уян хатан ханддаг. ### "Амита’c вэлнэсс центр" гэж юу вэ? Бид гишүүдээ өөрийгөө хайрлаж сурахад туслан, эрүүл "би"-гээ хөгжүүлэх үр дүнтэй арга замыг нь мэргэжлийн зүгээс зааж, чиглүүлж өгөхийг гол зорилгоо болгодог. ### нэр Биеийн оношилгоо, иог, спортын дасгалын төрлүүд, бясалгал, булчин засал болон физик эмчилгээ зэрэг төрөл бүрийн аргыг хослуулан ашигладаг тул вэллнэсс буюу эрүүл мэндийн гэдэг тодотголтой. Амита гэдэг нь “хязгааргүй” гэдэг утгатай санскрит нэр л дээ. Ингээд өөрийгөө хайрлаад хүссэн бүхнээ авахад хязгаар үгүй гэдэг утгыг агуулан төвөө "Amita’s Wellness Center" хэмээн нэрлэсэн. ### одоо Байгуулагдсан цагаасаа хойш нэг жилийн хугацаанд бид нийт 1217 хүнийг онлайнаар болон биечлэн оношилгоондоо хамруулж, хүн нэг бүрд тохирсон усны хуваарь, хоолны чиглүүлэлт, ерөнхий зөвлөгөө өгч, хамтран ажилласан байна. Танхимын сургалтаар гэхэд давхардаагүй тоогоор нийт 147 хүнийг ангийн болон ганцаарчилсан хөтөлбөртөө хамруулсан. Манайх нэг ангидаа цөөн хүн бүртгэдгийн дээр нэг ирсэн суралцагч маань дараа дараагийн ангид ахин явах сонирхолтой байдаг тул зарим тохиолдолд шинэ хүн нэмж авалгүй дараагийн анги шууд бүрдчихдэг тохиолдол ч бий. Зарим хүмүүс маань бүр энэ чиглэлээрээ мэргэшин багш болохоор хүртэл шийдчихсэн байгаа шүү. Эрчүүд ч мөн бие, эрүүл мэнддээ анхаарах болсон нь сайхан санагдаж байгаа. Манайх иог болон спортыг хослуулсан спорт иогийн хөтөлбөрийг гарган ирж, хөгжүүлж байгааг энэ ташрамд дурдъя. Зураг дээр харагдаж буй дугуй эзэндээ тив дэлхийн чанартай олон улсын тэмцээнүүдээс нийт 37 алтан медаль авчирчээ. ### баг Үндсэн хоёр багштай. Бид тус тусын салбартаа олон жил дадлага туршлага хуримтлуулсны дээр өөрсдийн онол, практик, шинжлэх ухааны үндэслэлтэй баримт судалгаанууддаа тулгуурлан ажилладаг учир үйлчлүүлэгчид маань сэтгэл ханамжтай байдаг. ### ирээдүй Зөв хэрэгтэй мэдээлэл мэдлэгийг нийгэмд түгээж, цар хүрээгээ тэлж, манайд хандахыг хүссэн хүн бүрд хүрэхийг хичээх болно. Цаашдаа илүү олон салбарыг нэгтгэн, нэг дор төвлөрүүлэх алсын хараатай ажиллаж байгаа. Тун удахгүй үйлчлүүлэгчдэдээ шинэ төрөл үйлчилгээг санал болгоно. ### эрсдэл Буруу ойлголтыг засах л хамгийн хэцүү ажил юм шиг санагддаг. Жишээ нь, туранхай л байвал гоё, хоол л бага идвэл турж чадна, зүгээр суулгүй хөдлөөд л байхад болно, богино хугацаанд их үр дүн гаргаж болно гэх мэт. Богино хугацааны үр дүнгээс илүү урт хугацаанд тогтмол тууштай хийсэн зүйл үр дүнтэй, эрүүл байдаг гэдгийг илүү сайн ойлгуулмаар санагддаг. Түүнээс гадна хөдлөхдөө үр дүнтэй, эрүүл зөв хөдлөхгүй бол дасгалаар өөрийгөө гэмтээх эрсдэл их байдаг шүү гэдгийг хүмүүс тэр бүр ойлгохгүй байх шиг.
https://unread.today/c/techworm-worldplus	Techworm	Oyunlkham Gungaadorj	2020-11-27T00:00:00	11 сарын 27, 2020	Апп тойм: WorldPlus – Сэтгүүлээ уншиж, шинийг сэд	<div class="article-body"> <h2>Бидний харж, уншиж дадсан уламжлалт сэтгүүлүүдийн хэв маягийг эвдэн, бүрэн интерактив хэлбэрт хөрвүүлэн, хэрэглэгчдийг шинэ соёлд хөтлөж буй "WorldPlus" аппликэйшнийг өнөөдрийн дугаартаа тоймлохоор бэлтгэлээ. Уг апп нь технологийн шинэлэг шийдлээр дамжуулан дотоодын болон олон улсын шилдэг сэтгүүлүүдийг нэг дор төвлөрүүлсэн дижитал сан гэдгээрээ ихээхэн онцлогтой. Шинэ старт ап, технологиуд нээлтээ хийдэг дэлхийн хамгийн том платформ болох “Product Hunt” дээр нээлтээ хийж, дэлхийн топ 20 сэтгүүлийг шинээр эгнээндээ нэгтгэсэн гээд л өнгөрөгч өдрүүдийн Монголын старт ап салбарын гол дүр нь яахын аргагүй "WorldPlus" байв. Сонирхуулахад, уг аппликэйшнийг "Юнител"-ийн дараа төлбөрт дугаартай хэрэглэгчид гурван сарын турш үнэгүй ашиглах онцгой эрхтэй аж. </h2><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Яагаад хэрэглэх хэрэгтэй вэ?</h3><p></p><p>Нэгдүгээрт, шинэ мэдрэмж, шинэ туршлага. Өмнө нь бид PDF хэлбэрт хөрвүүлсэн ном, сэтгүүл уншиж буйгаа дижитал бүтээгдэхүүн хэрэглэж байна хэмээн эндүүрдэг байсныг "<a href="https://www.wplus.world/" target="_blank">WorldPlus</a>" батлан харуулах болов уу. Дижитал эринд Харри Поттер дээр гардаг хөдөлдөг зурагтай сонин тийм ч сонин биш болж байна. Хэвлэмэл сэтгүүлийн хийж, харуулж чаддаггүй олон зүйлсийг та эндээс мэдрэх боломжтой. Энэ танд шинэ туршлага, шинэ мэдрэмж байх болно. </p><p>Хоёрдугаарт, баялаг сан. Эндээс та "Cosmopolitan", "Marie Claire", "Harper's Bazaar", "Esquire", "Men's Folio", "Asian scientist", "Torque", "The Peak", "Home decor", "Shape", "Forbes Mongolia", "Нийслэл guide", "Asia mining" зэрэг гадаад болон дотоодын тэргүүлэх сэтгүүлүүдийг уншиж болно. Үнэхээр баялаг сантай. Өнгөрөгч долоо хоногт нэмээд "The Guardian Weekly", "New York", "Fast Company", "Entrepreneur", "Maxim", "Inc." тэргүүтэй дэлхийн топ 20 сэтгүүлүүд албан ёсны эрхтэйгээр нэмэгдэж эхэлсэн байна. </p><p>Гуравдугаарт, үнэ! Өмнө нь таалагдсан сэтгүүл бүрээ авахад санхүүгийн хувьд нэлээд хүнд тусдаг байлаа. Сэтгүүл нь цаг үеийн шинж чанартай, тэр үедээ л үнэ цэнтэйн дээр тогтмол шинэ дугаар гарч байдгаараа номоос ялгардаг. Эдэлгээ, хадгалалтын хувьд ч дутагдалтай. Харин уг апп-ийг хэрэглэснээр та сард нэг л удаа, ганц сэтгүүлийн үнэ төлөөд ($5,99) дижитал сэтгүүлийн ертөнцөөр хязгааргүй аялах боломжтой. Дээр дурдсанчлан та "Юнител"-ийн дараа төлбөрт дугаар барьдаг бол энэхүү апп-ийг гурван сарын турш үнэгүй ашиглах боломжтой юм. Боломжоо ашиглаад аваарай.</p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/b5bc1846910891b8d551ddb4de5683ae.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>Ямар онцлог давуу талтай вэ?</h3><p></p><p>Апп-ийг мэдээж өөрт буй ухаалаг төхөөрөмжөө ашиглаад хялбархан хэрэглэж болно. Таталтын хурд, апп-ий өнгө, дүрс, дуу авиа бүгд үнэхээр сайн байсныг онцлууштай. Апп руу ормогцоо юун түрүүнд баруун дээд хэсэгт байх хэлний тохируулгаа хэсгээс ямар хэл дээрх сэтгүүл уншихаа сонгоно. Англи, монгол, япон, орос, хятад, индонез, малайз зэрэг долоон хэл дээрх сэтгүүлээс сонгож уншиж боломжтой аж. Хэлний олон сонголт өгч байгаа нь үнэхээр таалагдав. </p><p>Интерактив хэлбэр гэхээр таны санаанд маш бүтээлч зураглал бууж байгаа байх. Үнэхээр ч "<a href="https://www.facebook.com/Wplus.mongolia" target="_blank">WorldPlus</a>"-т буй сэтгүүлүүдийн өрөлт, хэлбэр загвар урмыг тань хугалахааргүй. Хөдөлгөөнт, болон бусад дижитал боломжуудыг ашиглан үнэхээр зугаатай, хурдан, хялбар уншигдахаар болгосон байлаа. Текст, зураг, хөдөлгөөнт дүрс, 3D, бичлэг, слайд шоу, дуу бүгдийг нэг дор хослуулсан. Сэтгүүлд буй бүтээгдэхүүнийг олон талаас нь харж болохын дээр уншиж байхдаа онлайн худалдан авалтаа шууд хийх боломжтой гэх мэт сонирхолтой функцүүд бий. </p><p>Зар сурталчилгаагаа байрлуулахыг хүссэн бизнес эрхлэгчдэд хэвлэмэл болон pdf хэлбэрийн сэтгүүлд байдаггүй бүтээгдэхүүний өнгө, загвараа өөрийн сонголтод тохируулан өөрчлөх, хэрэглэгчтэйгээ харилцаа үүсгэх, турших боломжийг олгож байгаа нь шинэлэг.</p><p>Үндсэн таван хэсэгтэй бөгөөд хэрэглэхэд тун хялбар бас ойлгомжтой. Эхний хэсэгт “Үндсэн нүүр” буюу “Home” хэсэг байрлана. Энд шинээр гарсан болон хамгийн эрэлттэй байгаа, онцлох сэтгүүлүүдийг жагсаажээ. “Article” хэмээх хоёр дахь хэсэгт онцлох нийтлэлүүдийг сэтгүүлээс нь салган байршуулж өгсөн нь цаг зав багатай уншигчдад илүү таалагдахуйц ажээ. Гурав дахь буюу “Search” цэсийг ашиглан хүссэн сэтгүүлээ хайж олох бөгөөд өмнө нь таны хайж байсан сэтгүүлүүдийн нэрсийн жагсаалт давхар харагдана. Дөрөв дэх хэсэгт таны дарж орон уншсан сэтгүүлүүд тусдаа харагдах нь илүү цэгцтэй, хялбар санагдах болов уу. Сүүлийн хэсэгт уламжлал ёсоор “Тохиргоо, хэрэглэгчид туслах, холбоо барих” зэрэг мэдээллийг оруулж өгчээ. <br></p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/e8b4573f8509c4076bee640d3f523ebf.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>Сайжруулж болох зүйлс</h3><p>Өөрт таалагдсан сэтгүүлүүдээ эрэмбэлэх, тухайн хэрэглэгчийн сонгосон сэтгүүлийн шинэ дугаар гарахад мэдэгдэл тусад нь явуулах гэх мэтээр хэрэглээ талаас илүү хялбар болгох боломж их санагдлаа. </p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Нэмэлт: "Юнител"-ийн хэрэглэгчдэд </h3><p></p><p>"Юнител"-ийн дараа төлбөрт үйлчилгээний хэрэглэгчид уг апп-ийг үнэгүй ашиглаж болох тухай өмнө дурдсан. Үүний тулд эхлээд "WorldPlus" аппликэйшнийг гар утсандаа татаж суулгаад, өөрийн гар утасны дугаараас 1575 дугаарт "W" гэж мессэж илгээн купон код авна. Улмаар "WorldPlus" аппликэйшнд нэвтрэн Бусад, Промо, Юнител хэсэгт купон кодоо оруулан үнэгүй ашиглах эрхээ идэвхжүүлэх юм.</p><p><br></p> <div class="uk-margin-bottom uk-margin-top"><iframe src="https://www.facebook.com/plugins/post.php?href=https%3A%2F%2Fwww.facebook.com%2Funitelofficial%2Fposts%2F3655061171183025&show_text=true&width=552&height=697&appId" width="552" height="697" style="none;none;none;none;none;none;none;none;none;none;none;none;none;none;border:none;overflow:hidden" frameborder="0"></iframe></div><blockquote><p></p><p>Апп татах: </p><p>- <a href="https://play.google.com/store/apps/details?id=com.wplus&hl=en_US&gl=US" target="_blank">Android</a> </p><p>- <a href="https://apps.apple.com/us/app/world-plus/id1420368456" target="_blank">iOS</a></p> <cite><p>WorldPlus (W+)</p> </cite></blockquote> </div>	Бидний харж, уншиж дадсан уламжлалт сэтгүүлүүдийн хэв маягийг эвдэн, бүрэн интерактив хэлбэрт хөрвүүлэн, хэрэглэгчдийг шинэ соёлд хөтлөж буй "WorldPlus" аппликэйшнийг өнөөдрийн дугаартаа тоймлохоор бэлтгэлээ. Уг апп нь технологийн шинэлэг шийдлээр дамжуулан дотоодын болон олон улсын шилдэг сэтгүүлүүдийг нэг дор төвлөрүүлсэн дижитал сан гэдгээрээ ихээхэн онцлогтой. Шинэ старт ап, технологиуд нээлтээ хийдэг дэлхийн хамгийн том платформ болох “Product Hunt” дээр нээлтээ хийж, дэлхийн топ 20 сэтгүүлийг шинээр эгнээндээ нэгтгэсэн гээд л өнгөрөгч өдрүүдийн Монголын старт ап салбарын гол дүр нь яахын аргагүй "WorldPlus" байв. Сонирхуулахад, уг аппликэйшнийг "Юнител"-ийн дараа төлбөрт дугаартай хэрэглэгчид гурван сарын турш үнэгүй ашиглах онцгой эрхтэй аж. Яагаад хэрэглэх хэрэгтэй вэ? Нэгдүгээрт, шинэ мэдрэмж, шинэ туршлага. Өмнө нь бид PDF хэлбэрт хөрвүүлсэн ном, сэтгүүл уншиж буйгаа дижитал бүтээгдэхүүн хэрэглэж байна хэмээн эндүүрдэг байсныг " WorldPlus " батлан харуулах болов уу. Дижитал эринд Харри Поттер дээр гардаг хөдөлдөг зурагтай сонин тийм ч сонин биш болж байна. Хэвлэмэл сэтгүүлийн хийж, харуулж чаддаггүй олон зүйлсийг та эндээс мэдрэх боломжтой. Энэ танд шинэ туршлага, шинэ мэдрэмж байх болно. Хоёрдугаарт, баялаг сан. Эндээс та "Cosmopolitan", "Marie Claire", "Harper's Bazaar", "Esquire", "Men's Folio", "Asian scientist", "Torque", "The Peak", "Home decor", "Shape", "Forbes Mongolia", "Нийслэл guide", "Asia mining" зэрэг гадаад болон дотоодын тэргүүлэх сэтгүүлүүдийг уншиж болно. Үнэхээр баялаг сантай. Өнгөрөгч долоо хоногт нэмээд "The Guardian Weekly", "New York", "Fast Company", "Entrepreneur", "Maxim", "Inc." тэргүүтэй дэлхийн топ 20 сэтгүүлүүд албан ёсны эрхтэйгээр нэмэгдэж эхэлсэн байна. Гуравдугаарт, үнэ! Өмнө нь таалагдсан сэтгүүл бүрээ авахад санхүүгийн хувьд нэлээд хүнд тусдаг байлаа. Сэтгүүл нь цаг үеийн шинж чанартай, тэр үедээ л үнэ цэнтэйн дээр тогтмол шинэ дугаар гарч байдгаараа номоос ялгардаг. Эдэлгээ, хадгалалтын хувьд ч дутагдалтай. Харин уг апп-ийг хэрэглэснээр та сард нэг л удаа, ганц сэтгүүлийн үнэ төлөөд ($5,99) дижитал сэтгүүлийн ертөнцөөр хязгааргүй аялах боломжтой. Дээр дурдсанчлан та "Юнител"-ийн дараа төлбөрт дугаар барьдаг бол энэхүү апп-ийг гурван сарын турш үнэгүй ашиглах боломжтой юм. Боломжоо ашиглаад аваарай. Ямар онцлог давуу талтай вэ? Апп-ийг мэдээж өөрт буй ухаалаг төхөөрөмжөө ашиглаад хялбархан хэрэглэж болно. Таталтын хурд, апп-ий өнгө, дүрс, дуу авиа бүгд үнэхээр сайн байсныг онцлууштай. Апп руу ормогцоо юун түрүүнд баруун дээд хэсэгт байх хэлний тохируулгаа хэсгээс ямар хэл дээрх сэтгүүл уншихаа сонгоно. Англи, монгол, япон, орос, хятад, индонез, малайз зэрэг долоон хэл дээрх сэтгүүлээс сонгож уншиж боломжтой аж. Хэлний олон сонголт өгч байгаа нь үнэхээр таалагдав. Интерактив хэлбэр гэхээр таны санаанд маш бүтээлч зураглал бууж байгаа байх. Үнэхээр ч " WorldPlus "-т буй сэтгүүлүүдийн өрөлт, хэлбэр загвар урмыг тань хугалахааргүй. Хөдөлгөөнт, болон бусад дижитал боломжуудыг ашиглан үнэхээр зугаатай, хурдан, хялбар уншигдахаар болгосон байлаа. Текст, зураг, хөдөлгөөнт дүрс, 3D, бичлэг, слайд шоу, дуу бүгдийг нэг дор хослуулсан. Сэтгүүлд буй бүтээгдэхүүнийг олон талаас нь харж болохын дээр уншиж байхдаа онлайн худалдан авалтаа шууд хийх боломжтой гэх мэт сонирхолтой функцүүд бий. Зар сурталчилгаагаа байрлуулахыг хүссэн бизнес эрхлэгчдэд хэвлэмэл болон pdf хэлбэрийн сэтгүүлд байдаггүй бүтээгдэхүүний өнгө, загвараа өөрийн сонголтод тохируулан өөрчлөх, хэрэглэгчтэйгээ харилцаа үүсгэх, турших боломжийг олгож байгаа нь шинэлэг. Үндсэн таван хэсэгтэй бөгөөд хэрэглэхэд тун хялбар бас ойлгомжтой. Эхний хэсэгт “Үндсэн нүүр” буюу “Home” хэсэг байрлана. Энд шинээр гарсан болон хамгийн эрэлттэй байгаа, онцлох сэтгүүлүүдийг жагсаажээ. “Article” хэмээх хоёр дахь хэсэгт онцлох нийтлэлүүдийг сэтгүүлээс нь салган байршуулж өгсөн нь цаг зав багатай уншигчдад илүү таалагдахуйц ажээ. Гурав дахь буюу “Search” цэсийг ашиглан хүссэн сэтгүүлээ хайж олох бөгөөд өмнө нь таны хайж байсан сэтгүүлүүдийн нэрсийн жагсаалт давхар харагдана. Дөрөв дэх хэсэгт таны дарж орон уншсан сэтгүүлүүд тусдаа харагдах нь илүү цэгцтэй, хялбар санагдах болов уу. Сүүлийн хэсэгт уламжлал ёсоор “Тохиргоо, хэрэглэгчид туслах, холбоо барих” зэрэг мэдээллийг оруулж өгчээ. Сайжруулж болох зүйлс Өөрт таалагдсан сэтгүүлүүдээ эрэмбэлэх, тухайн хэрэглэгчийн сонгосон сэтгүүлийн шинэ дугаар гарахад мэдэгдэл тусад нь явуулах гэх мэтээр хэрэглээ талаас илүү хялбар болгох боломж их санагдлаа. Нэмэлт: "Юнител"-ийн хэрэглэгчдэд "Юнител"-ийн дараа төлбөрт үйлчилгээний хэрэглэгчид уг апп-ийг үнэгүй ашиглаж болох тухай өмнө дурдсан. Үүний тулд эхлээд "WorldPlus" аппликэйшнийг гар утсандаа татаж суулгаад, өөрийн гар утасны дугаараас 1575 дугаарт "W" гэж мессэж илгээн купон код авна. Улмаар "WorldPlus" аппликэйшнд нэвтрэн Бусад, Промо, Юнител хэсэгт купон кодоо оруулан үнэгүй ашиглах эрхээ идэвхжүүлэх юм. Апп татах: - Android - iOS WorldPlus (W+)	Бидний харж, уншиж дадсан уламжлалт сэтгүүлүүдийн хэв маягийг эвдэн, бүрэн интерактив хэлбэрт хөрвүүлэн, хэрэглэгчдийг шинэ соёлд хөтлөж буй "WorldPlus" аппликэйшнийг өнөөдрийн дугаартаа тоймлохоор бэлтгэлээ. Уг апп нь технологийн шинэлэг шийдлээр дамжуулан дотоодын болон олон улсын шилдэг сэтгүүлүүдийг нэг дор төвлөрүүлсэн дижитал сан гэдгээрээ ихээхэн онцлогтой. Шинэ старт ап, технологиуд нээлтээ хийдэг дэлхийн хамгийн том платформ болох “Product Hunt” дээр нээлтээ хийж, дэлхийн топ 20 сэтгүүлийг шинээр эгнээндээ нэгтгэсэн гээд л өнгөрөгч өдрүүдийн Монголын старт ап салбарын гол дүр нь яахын аргагүй "WorldPlus" байв. Сонирхуулахад, уг аппликэйшнийг "Юнител"-ийн дараа төлбөрт дугаартай хэрэглэгчид гурван сарын турш үнэгүй ашиглах онцгой эрхтэй аж. ### Яагаад хэрэглэх хэрэгтэй вэ? Нэгдүгээрт, шинэ мэдрэмж, шинэ туршлага. Өмнө нь бид PDF хэлбэрт хөрвүүлсэн ном, сэтгүүл уншиж буйгаа дижитал бүтээгдэхүүн хэрэглэж байна хэмээн эндүүрдэг байсныг "WorldPlus" батлан харуулах болов уу. Дижитал эринд Харри Поттер дээр гардаг хөдөлдөг зурагтай сонин тийм ч сонин биш болж байна. Хэвлэмэл сэтгүүлийн хийж, харуулж чаддаггүй олон зүйлсийг та эндээс мэдрэх боломжтой. Энэ танд шинэ туршлага, шинэ мэдрэмж байх болно. Хоёрдугаарт, баялаг сан. Эндээс та "Cosmopolitan", "Marie Claire", "Harper's Bazaar", "Esquire", "Men's Folio", "Asian scientist", "Torque", "The Peak", "Home decor", "Shape", "Forbes Mongolia", "Нийслэл guide", "Asia mining" зэрэг гадаад болон дотоодын тэргүүлэх сэтгүүлүүдийг уншиж болно. Үнэхээр баялаг сантай. Өнгөрөгч долоо хоногт нэмээд "The Guardian Weekly", "New York", "Fast Company", "Entrepreneur", "Maxim", "Inc." тэргүүтэй дэлхийн топ 20 сэтгүүлүүд албан ёсны эрхтэйгээр нэмэгдэж эхэлсэн байна. Гуравдугаарт, үнэ! Өмнө нь таалагдсан сэтгүүл бүрээ авахад санхүүгийн хувьд нэлээд хүнд тусдаг байлаа. Сэтгүүл нь цаг үеийн шинж чанартай, тэр үедээ л үнэ цэнтэйн дээр тогтмол шинэ дугаар гарч байдгаараа номоос ялгардаг. Эдэлгээ, хадгалалтын хувьд ч дутагдалтай. Харин уг апп-ийг хэрэглэснээр та сард нэг л удаа, ганц сэтгүүлийн үнэ төлөөд ($5,99) дижитал сэтгүүлийн ертөнцөөр хязгааргүй аялах боломжтой. Дээр дурдсанчлан та "Юнител"-ийн дараа төлбөрт дугаар барьдаг бол энэхүү апп-ийг гурван сарын турш үнэгүй ашиглах боломжтой юм. Боломжоо ашиглаад аваарай. ### Ямар онцлог давуу талтай вэ? Апп-ийг мэдээж өөрт буй ухаалаг төхөөрөмжөө ашиглаад хялбархан хэрэглэж болно. Таталтын хурд, апп-ий өнгө, дүрс, дуу авиа бүгд үнэхээр сайн байсныг онцлууштай. Апп руу ормогцоо юун түрүүнд баруун дээд хэсэгт байх хэлний тохируулгаа хэсгээс ямар хэл дээрх сэтгүүл уншихаа сонгоно. Англи, монгол, япон, орос, хятад, индонез, малайз зэрэг долоон хэл дээрх сэтгүүлээс сонгож уншиж боломжтой аж. Хэлний олон сонголт өгч байгаа нь үнэхээр таалагдав. Интерактив хэлбэр гэхээр таны санаанд маш бүтээлч зураглал бууж байгаа байх. Үнэхээр ч "WorldPlus"-т буй сэтгүүлүүдийн өрөлт, хэлбэр загвар урмыг тань хугалахааргүй. Хөдөлгөөнт, болон бусад дижитал боломжуудыг ашиглан үнэхээр зугаатай, хурдан, хялбар уншигдахаар болгосон байлаа. Текст, зураг, хөдөлгөөнт дүрс, 3D, бичлэг, слайд шоу, дуу бүгдийг нэг дор хослуулсан. Сэтгүүлд буй бүтээгдэхүүнийг олон талаас нь харж болохын дээр уншиж байхдаа онлайн худалдан авалтаа шууд хийх боломжтой гэх мэт сонирхолтой функцүүд бий. Зар сурталчилгаагаа байрлуулахыг хүссэн бизнес эрхлэгчдэд хэвлэмэл болон pdf хэлбэрийн сэтгүүлд байдаггүй бүтээгдэхүүний өнгө, загвараа өөрийн сонголтод тохируулан өөрчлөх, хэрэглэгчтэйгээ харилцаа үүсгэх, турших боломжийг олгож байгаа нь шинэлэг. Үндсэн таван хэсэгтэй бөгөөд хэрэглэхэд тун хялбар бас ойлгомжтой. Эхний хэсэгт “Үндсэн нүүр” буюу “Home” хэсэг байрлана. Энд шинээр гарсан болон хамгийн эрэлттэй байгаа, онцлох сэтгүүлүүдийг жагсаажээ. “Article” хэмээх хоёр дахь хэсэгт онцлох нийтлэлүүдийг сэтгүүлээс нь салган байршуулж өгсөн нь цаг зав багатай уншигчдад илүү таалагдахуйц ажээ. Гурав дахь буюу “Search” цэсийг ашиглан хүссэн сэтгүүлээ хайж олох бөгөөд өмнө нь таны хайж байсан сэтгүүлүүдийн нэрсийн жагсаалт давхар харагдана. Дөрөв дэх хэсэгт таны дарж орон уншсан сэтгүүлүүд тусдаа харагдах нь илүү цэгцтэй, хялбар санагдах болов уу. Сүүлийн хэсэгт уламжлал ёсоор “Тохиргоо, хэрэглэгчид туслах, холбоо барих” зэрэг мэдээллийг оруулж өгчээ. ### Сайжруулж болох зүйлс Өөрт таалагдсан сэтгүүлүүдээ эрэмбэлэх, тухайн хэрэглэгчийн сонгосон сэтгүүлийн шинэ дугаар гарахад мэдэгдэл тусад нь явуулах гэх мэтээр хэрэглээ талаас илүү хялбар болгох боломж их санагдлаа. ### Нэмэлт: "Юнител"-ийн хэрэглэгчдэд "Юнител"-ийн дараа төлбөрт үйлчилгээний хэрэглэгчид уг апп-ийг үнэгүй ашиглаж болох тухай өмнө дурдсан. Үүний тулд эхлээд "WorldPlus" аппликэйшнийг гар утсандаа татаж суулгаад, өөрийн гар утасны дугаараас 1575 дугаарт "W" гэж мессэж илгээн купон код авна. Улмаар "WorldPlus" аппликэйшнд нэвтрэн Бусад, Промо, Юнител хэсэгт купон кодоо оруулан үнэгүй ашиглах эрхээ идэвхжүүлэх юм. > Апп татах: > > - Android > > - iOS > > WorldPlus (W+)
https://unread.today/c/techworm-appstore2020	Techworm	Oyunlkham Gungaadorj	2020-12-08T00:00:00	12 сарын 8, 2020	App Store-ийн 2020 оны шилдэг апп-ууд	<div class="article-body no-wide-image"> <h2>2020 оны сүүлчийн сар хэдийн эхэлжээ. Мэдээж энэ үе бол өнгөрч буй жилийг дүгнэхэд хамгийн тохиромжтой цаг билээ. Тэгвэл арванхоёрдугаар сар дөнгөж гарахтай зэрэгцэн App Store-ийн зүгээс энэ онд хамгийн шилдэг болон хамгийн их таталттай байсан апп-уудын жагсаалтаа гаргасныг өнөөдрийн Techworm буландаа онцлон хүргэхээр бэлтгэлээ. Доорх апп-уудаас та хэдийг нь хэрэглэж үзсэн бэ?</h2><p></p><p>Уг жагсаалтыг App Store-ийн багийнхан апп-уудын чанар, дизайн, хэрэглээ, Apple-ийн технологийг хэрэглээний онцлог, эрэлт зэрэг олон талыг харгалзан гаргадаг байна. "Шилдэг апп", "Шилдэг тоглоомын апп", "Апп трэнд" гэх гурван ангилалд шалгаруулсан онцлох 15 апп-тай танилцацгаая.<br></p><p><br></p> <h1><b>ШИЛДЭГ АПП</b></h1><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div><div>Wakeout!</div></h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/e0233122e094a98482fca05c14621b74.png"></p><p>Дасгалыг заавал спорт зааланд хийдэггүй. Гэртээ, ажил дээрээ, орондоо гээд хаана ч хийж болох дасгалын санаа, зөвлөмжийг та эндээс авч болно. 1000 гаруй дасгалын сангаас та өөрт тохирохоо сонгоход л хангалттай. </p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">ZOOM<br></h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/86a1310b3c4ea1342653256b9ed5c9bb.png"></p><p>Уг жагсаалтаас бидний хамгийн сайн мэдэх апп нь магадгүй Zoom байх. Ажлын хамт олон, багш сурагчдын гээд бүх л төрлийн онлайн харилцаа холбоо, зайнаас ажиллах, гэрээсээ суралцах хэрэгцээг тань уг апп хангаж чадна. </p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">FANTASTICAL</h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/07c990e5bbcc1f14a134947d198fa346.png"></p><p>Тун загварлаг, хэрэглэхэд хялбар календарчилсан төлөвлөлтийн апп. Олон төрлийн үйлдлийн системийн үндсэн календариудтай хорших, мэдээллээ чөлөөтэй шилжүүлж болдог нь хэрэглэгчдэд нэн таатай. </p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">DISNEY+</h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/e51e34099cff9fae76eba1e4edef94d6.png"></p><p>Стрийминг үйлчилгээний нэгэн хүчтэй өрсөлдөгч. Тавхан сарын дотор 50 гаруй сая хэрэглэгчидтэй болж байсан уг үйлчилгээ цар тахлын үеэр хамгийн эрэлттэй апп байх нь ойлгомжтой.</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">ENDEL</h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/0045a25cab517991d6158b65a929fcbf.png"></p><p></p><p>Бие болон сэтгэцийн эрүүл мэнддээ анхаарал тавих боломжийг Endel олгоно. Дуу чимээний бохирдолд ихээр өртөж, нойргүйдэл, стресст орсон хүмүүс уг апп-д байх төрөл бүрийн таатай сайхан аялгуу, чимээний тусламжтай бөх нойрсож, тайвшран, төвлөрч чадна.</p><p><br></p> <h1><b>ШИЛДЭГ ТОГЛООМ</b></h1><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>GENSHIN IMPACT</h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/593f182bc071f84ea10770adaf3d9154.png"></p><p>Тэйватын ертөнцөд тавтай морил. Өдгөө 10 сая гаруй татагдаад буй уг тоглоом шинэ дүр, шинэ дизайн, шинэ мэдрэмжийг танд өгөх болно.</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">LEGENDS OF RUNETERRA</h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/b2ac35baad0bc79920f73e3e46ecc0fa.png"></p><p>League of Legends-ийн ертөнцөд өрнөх хөзрийн тулаан. Стратеги, бүтээлч сэтгэлгээ, өрсөлдөөнийг мэдрүүлэх уг тоглоом таныг огтхон ч уйдаахгүй. </p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">DISCO ELYSIUM</h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/370aa1f02f4b8a81f4b16111e4f00938.png"></p><p>Disco Elysium нь 2019 онд DICE, Game Developers Choice Awards, South-by Westwest, Dreamhack зэрэг олон улсын нэр хүндтэй фестивалиудаас "Оны шилдэг тоглоом", "Заавал тоглож үзэх", "Хамгийн өндөр үнэлгээтэй тоглоом" зэрэг томоохон шагналуудыг хүртсэн юм. Тэдний амжилтын буухиа 2020 онд ч үргэлжилж буйг та уг жагсаалтаас харж байгаа биз ээ.</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">DANDARA TRIALS OF FEAR</h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/5edbc07b18254b082adb5dada04107d9.png"></p><p>Тоглоомын гол баатар болох Дандарагаар дамжуулан нууцлаг амьтад, эрэл хайгуулаар дүүрэн ертөнцийн туйлдсан иргэдийг аврах аялалд гарах уу. </p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">SNEAKY SASQUATCH</h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/8b899a4ea660ad2699838455ee3c499e.png"></p><p></p><p>Хөнгөн хөгжилтэй тоглоом. Шинэ орчны мэдрэмж, хөгжилтэй даалгаврууд, хялбар зураглалууд нь амралт болж чадна. </p><p><br></p> <h1><b>АПП ТРЭНД</b></h1><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>shine</h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/d132c2adf926fe9366dd323c223ee8f8.png"></p><p>Энэ жилийн онцлох үйл явдал болох өнгөт арьст хүмүүсийн эрхийн төлөөх уриалгад дуу хоолойгоо нэгтгэсэн Shine апп уг жагсаалтад багтсанд гайхах зүйл огтхон ч үгүй. Уг апп нь хэрэглэгчдэдээ сэтгэцийн эрүүл мэндээ хамгаалахад тусладаг. </p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Explain Everything Whiteboard</h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/3e41034ff1776231e19a8cef4dfa1e54.png"></p><p>Сургалтын орчноо онлайнд үр дүнтэй шилжүүлэх боломжийг уг апп олгожээ. Өмнө нь онлайн орчинд багаар ажиллах, хамтран даалгавар хийх хүндрэлтэй байсан ч одоо бол үгүй.</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Caribu</h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/62c9b25817cb782a790d2e42ad146a68.png"></p><p>Энэ бол гэр бүлийн онлайн дуудлага хийх апп. Гэр бүлийн апп хэмээн тодотгож буй учир нь дуудлага хийх явцдаа хүүхдүүд апп доторх номын сангаас хүссэнээ сонгож будах, зурах, унших, болон бүтээлч тоглоомуудаас тоглох боломжтой. Хол байгаа ч хүүхдэдээ цаг гаргах боломжийг олгосон нь тун онцлог</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Pokémon GO</h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/2b3222edf489dec72a5f3c4eccb00cef.png"></p><p>Нэг хэсэг дэлхий дахиныг "шуугиулсан" уг тоглоомыг цар тахлын энэ үеэр гэртээ тоглох боломжтой болсон юм. </p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">ShareTheMeal</h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/5d6c46f660e9b71df322a4073efdb504.png"></p><p>НҮБ-ын Дэлхийн Хүнсний Хөтөлбөрийн зүгээс хөгжүүлсэн уг апп нь өнөөг хүртэл хэрэглэгчдэдээ 87 сая гаруй хоол хүргэж, бусдад дэм болох гүүр болжээ.</p> <p></p><p><br></p><p>Ухаалаг төхөөрөмжүүдэд суурилсан апп-уудыг хэн ч, хаанаас ч хөгжүүлж, нийтийн хүртээл болгох боломжтой байдаг. Иймд шинээр гарч, олонд таашаагдан, хамгийн их татагдаж буй апп-уудаас олон улсуудын амьдралын соёл, чиг хандлага, сонирхол мэдрэмж хэрхэн өөрчлөгдөн хувьсаж байгааг харж болох давуу талтай.<a href="https://www.apple.com/newsroom/2020/12/apple-presents-app-store-best-of-2020-winners/#:~:text=iPhone%20App%20of%20the%20Year,App%20of%20the%20Year%3A%20Disney%2B" target="_blank"> 2020 оны шилдэг апп-уудын</a> хувьд ихэвчлэн хэрэглэгчийнхээ өдөр тутмын амьдралын хэв маягт туслах, өөрийгөө хайрлаж, өөртөө анхаарал хандуулах үйл явцыг нь дэмжих, түүнийгээ бие даан хянах болон цаг үеийн нөхцөл байдалтай уялдсан онлайн харилцаа холбоо, зайнаас ажиллах, суралцах боломжийг олгох хандлага давамгайлж байсныг хамгийн их татагдсан апп-уудын жагсаалтаас ч мөн харах боломжтой. </p><p><br></p> <h2><b>ХАМГИЙН ИХ ТАТАГДСАН АПП-УУД:</b></h2><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/7d877cef5f8682baa267ae8b0a5ede25.jpg"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/b8546e414f6a994fd50d5bfe7ecc7104.jpg"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/cb70e0ee0b0e847a6b7d1ed127577fa5.jpg"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/4d9d6a412601e6da6fc8cf745bb4f0e3.jpg"></p> </div>	2020 оны сүүлчийн сар хэдийн эхэлжээ. Мэдээж энэ үе бол өнгөрч буй жилийг дүгнэхэд хамгийн тохиромжтой цаг билээ. Тэгвэл арванхоёрдугаар сар дөнгөж гарахтай зэрэгцэн App Store-ийн зүгээс энэ онд хамгийн шилдэг болон хамгийн их таталттай байсан апп-уудын жагсаалтаа гаргасныг өнөөдрийн Techworm буландаа онцлон хүргэхээр бэлтгэлээ. Доорх апп-уудаас та хэдийг нь хэрэглэж үзсэн бэ? Уг жагсаалтыг App Store-ийн багийнхан апп-уудын чанар, дизайн, хэрэглээ, Apple-ийн технологийг хэрэглээний онцлог, эрэлт зэрэг олон талыг харгалзан гаргадаг байна. "Шилдэг апп", "Шилдэг тоглоомын апп", "Апп трэнд" гэх гурван ангилалд шалгаруулсан онцлох 15 апп-тай танилцацгаая. ШИЛДЭГ АПП Wakeout! Дасгалыг заавал спорт зааланд хийдэггүй. Гэртээ, ажил дээрээ, орондоо гээд хаана ч хийж болох дасгалын санаа, зөвлөмжийг та эндээс авч болно. 1000 гаруй дасгалын сангаас та өөрт тохирохоо сонгоход л хангалттай. ZOOM Уг жагсаалтаас бидний хамгийн сайн мэдэх апп нь магадгүй Zoom байх. Ажлын хамт олон, багш сурагчдын гээд бүх л төрлийн онлайн харилцаа холбоо, зайнаас ажиллах, гэрээсээ суралцах хэрэгцээг тань уг апп хангаж чадна. FANTASTICAL Тун загварлаг, хэрэглэхэд хялбар календарчилсан төлөвлөлтийн апп. Олон төрлийн үйлдлийн системийн үндсэн календариудтай хорших, мэдээллээ чөлөөтэй шилжүүлж болдог нь хэрэглэгчдэд нэн таатай. DISNEY+ Стрийминг үйлчилгээний нэгэн хүчтэй өрсөлдөгч. Тавхан сарын дотор 50 гаруй сая хэрэглэгчидтэй болж байсан уг үйлчилгээ цар тахлын үеэр хамгийн эрэлттэй апп байх нь ойлгомжтой. ENDEL Бие болон сэтгэцийн эрүүл мэнддээ анхаарал тавих боломжийг Endel олгоно. Дуу чимээний бохирдолд ихээр өртөж, нойргүйдэл, стресст орсон хүмүүс уг апп-д байх төрөл бүрийн таатай сайхан аялгуу, чимээний тусламжтай бөх нойрсож, тайвшран, төвлөрч чадна. ШИЛДЭГ ТОГЛООМ GENSHIN IMPACT Тэйватын ертөнцөд тавтай морил. Өдгөө 10 сая гаруй татагдаад буй уг тоглоом шинэ дүр, шинэ дизайн, шинэ мэдрэмжийг танд өгөх болно. LEGENDS OF RUNETERRA League of Legends-ийн ертөнцөд өрнөх хөзрийн тулаан. Стратеги, бүтээлч сэтгэлгээ, өрсөлдөөнийг мэдрүүлэх уг тоглоом таныг огтхон ч уйдаахгүй. DISCO ELYSIUM Disco Elysium нь 2019 онд DICE, Game Developers Choice Awards, South-by Westwest, Dreamhack зэрэг олон улсын нэр хүндтэй фестивалиудаас "Оны шилдэг тоглоом", "Заавал тоглож үзэх", "Хамгийн өндөр үнэлгээтэй тоглоом" зэрэг томоохон шагналуудыг хүртсэн юм. Тэдний амжилтын буухиа 2020 онд ч үргэлжилж буйг та уг жагсаалтаас харж байгаа биз ээ. DANDARA TRIALS OF FEAR Тоглоомын гол баатар болох Дандарагаар дамжуулан нууцлаг амьтад, эрэл хайгуулаар дүүрэн ертөнцийн туйлдсан иргэдийг аврах аялалд гарах уу. SNEAKY SASQUATCH Хөнгөн хөгжилтэй тоглоом. Шинэ орчны мэдрэмж, хөгжилтэй даалгаврууд, хялбар зураглалууд нь амралт болж чадна. АПП ТРЭНД shine Энэ жилийн онцлох үйл явдал болох өнгөт арьст хүмүүсийн эрхийн төлөөх уриалгад дуу хоолойгоо нэгтгэсэн Shine апп уг жагсаалтад багтсанд гайхах зүйл огтхон ч үгүй. Уг апп нь хэрэглэгчдэдээ сэтгэцийн эрүүл мэндээ хамгаалахад тусладаг. Explain Everything Whiteboard Сургалтын орчноо онлайнд үр дүнтэй шилжүүлэх боломжийг уг апп олгожээ. Өмнө нь онлайн орчинд багаар ажиллах, хамтран даалгавар хийх хүндрэлтэй байсан ч одоо бол үгүй. Caribu Энэ бол гэр бүлийн онлайн дуудлага хийх апп. Гэр бүлийн апп хэмээн тодотгож буй учир нь дуудлага хийх явцдаа хүүхдүүд апп доторх номын сангаас хүссэнээ сонгож будах, зурах, унших, болон бүтээлч тоглоомуудаас тоглох боломжтой. Хол байгаа ч хүүхдэдээ цаг гаргах боломжийг олгосон нь тун онцлог Pokémon GO Нэг хэсэг дэлхий дахиныг "шуугиулсан" уг тоглоомыг цар тахлын энэ үеэр гэртээ тоглох боломжтой болсон юм. ShareTheMeal НҮБ-ын Дэлхийн Хүнсний Хөтөлбөрийн зүгээс хөгжүүлсэн уг апп нь өнөөг хүртэл хэрэглэгчдэдээ 87 сая гаруй хоол хүргэж, бусдад дэм болох гүүр болжээ. Ухаалаг төхөөрөмжүүдэд суурилсан апп-уудыг хэн ч, хаанаас ч хөгжүүлж, нийтийн хүртээл болгох боломжтой байдаг. Иймд шинээр гарч, олонд таашаагдан, хамгийн их татагдаж буй апп-уудаас олон улсуудын амьдралын соёл, чиг хандлага, сонирхол мэдрэмж хэрхэн өөрчлөгдөн хувьсаж байгааг харж болох давуу талтай. 2020 оны шилдэг апп-уудын хувьд ихэвчлэн хэрэглэгчийнхээ өдөр тутмын амьдралын хэв маягт туслах, өөрийгөө хайрлаж, өөртөө анхаарал хандуулах үйл явцыг нь дэмжих, түүнийгээ бие даан хянах болон цаг үеийн нөхцөл байдалтай уялдсан онлайн харилцаа холбоо, зайнаас ажиллах, суралцах боломжийг олгох хандлага давамгайлж байсныг хамгийн их татагдсан апп-уудын жагсаалтаас ч мөн харах боломжтой. ХАМГИЙН ИХ ТАТАГДСАН АПП-УУД:	2020 оны сүүлчийн сар хэдийн эхэлжээ. Мэдээж энэ үе бол өнгөрч буй жилийг дүгнэхэд хамгийн тохиромжтой цаг билээ. Тэгвэл арванхоёрдугаар сар дөнгөж гарахтай зэрэгцэн App Store-ийн зүгээс энэ онд хамгийн шилдэг болон хамгийн их таталттай байсан апп-уудын жагсаалтаа гаргасныг өнөөдрийн Techworm буландаа онцлон хүргэхээр бэлтгэлээ. Доорх апп-уудаас та хэдийг нь хэрэглэж үзсэн бэ? Уг жагсаалтыг App Store-ийн багийнхан апп-уудын чанар, дизайн, хэрэглээ, Apple-ийн технологийг хэрэглээний онцлог, эрэлт зэрэг олон талыг харгалзан гаргадаг байна. "Шилдэг апп", "Шилдэг тоглоомын апп", "Апп трэнд" гэх гурван ангилалд шалгаруулсан онцлох 15 апп-тай танилцацгаая. ШИЛДЭГ АПП ### Wakeout! Дасгалыг заавал спорт зааланд хийдэггүй. Гэртээ, ажил дээрээ, орондоо гээд хаана ч хийж болох дасгалын санаа, зөвлөмжийг та эндээс авч болно. 1000 гаруй дасгалын сангаас та өөрт тохирохоо сонгоход л хангалттай. ### ZOOM Уг жагсаалтаас бидний хамгийн сайн мэдэх апп нь магадгүй Zoom байх. Ажлын хамт олон, багш сурагчдын гээд бүх л төрлийн онлайн харилцаа холбоо, зайнаас ажиллах, гэрээсээ суралцах хэрэгцээг тань уг апп хангаж чадна. ### FANTASTICAL Тун загварлаг, хэрэглэхэд хялбар календарчилсан төлөвлөлтийн апп. Олон төрлийн үйлдлийн системийн үндсэн календариудтай хорших, мэдээллээ чөлөөтэй шилжүүлж болдог нь хэрэглэгчдэд нэн таатай. ### DISNEY+ Стрийминг үйлчилгээний нэгэн хүчтэй өрсөлдөгч. Тавхан сарын дотор 50 гаруй сая хэрэглэгчидтэй болж байсан уг үйлчилгээ цар тахлын үеэр хамгийн эрэлттэй апп байх нь ойлгомжтой. ### ENDEL Бие болон сэтгэцийн эрүүл мэнддээ анхаарал тавих боломжийг Endel олгоно. Дуу чимээний бохирдолд ихээр өртөж, нойргүйдэл, стресст орсон хүмүүс уг апп-д байх төрөл бүрийн таатай сайхан аялгуу, чимээний тусламжтай бөх нойрсож, тайвшран, төвлөрч чадна. ШИЛДЭГ ТОГЛООМ ### GENSHIN IMPACT Тэйватын ертөнцөд тавтай морил. Өдгөө 10 сая гаруй татагдаад буй уг тоглоом шинэ дүр, шинэ дизайн, шинэ мэдрэмжийг танд өгөх болно. ### LEGENDS OF RUNETERRA League of Legends-ийн ертөнцөд өрнөх хөзрийн тулаан. Стратеги, бүтээлч сэтгэлгээ, өрсөлдөөнийг мэдрүүлэх уг тоглоом таныг огтхон ч уйдаахгүй. ### DISCO ELYSIUM Disco Elysium нь 2019 онд DICE, Game Developers Choice Awards, South-by Westwest, Dreamhack зэрэг олон улсын нэр хүндтэй фестивалиудаас "Оны шилдэг тоглоом", "Заавал тоглож үзэх", "Хамгийн өндөр үнэлгээтэй тоглоом" зэрэг томоохон шагналуудыг хүртсэн юм. Тэдний амжилтын буухиа 2020 онд ч үргэлжилж буйг та уг жагсаалтаас харж байгаа биз ээ. ### DANDARA TRIALS OF FEAR Тоглоомын гол баатар болох Дандарагаар дамжуулан нууцлаг амьтад, эрэл хайгуулаар дүүрэн ертөнцийн туйлдсан иргэдийг аврах аялалд гарах уу. ### SNEAKY SASQUATCH Хөнгөн хөгжилтэй тоглоом. Шинэ орчны мэдрэмж, хөгжилтэй даалгаврууд, хялбар зураглалууд нь амралт болж чадна. АПП ТРЭНД ### shine Энэ жилийн онцлох үйл явдал болох өнгөт арьст хүмүүсийн эрхийн төлөөх уриалгад дуу хоолойгоо нэгтгэсэн Shine апп уг жагсаалтад багтсанд гайхах зүйл огтхон ч үгүй. Уг апп нь хэрэглэгчдэдээ сэтгэцийн эрүүл мэндээ хамгаалахад тусладаг. ### Explain Everything Whiteboard Сургалтын орчноо онлайнд үр дүнтэй шилжүүлэх боломжийг уг апп олгожээ. Өмнө нь онлайн орчинд багаар ажиллах, хамтран даалгавар хийх хүндрэлтэй байсан ч одоо бол үгүй. ### Caribu Энэ бол гэр бүлийн онлайн дуудлага хийх апп. Гэр бүлийн апп хэмээн тодотгож буй учир нь дуудлага хийх явцдаа хүүхдүүд апп доторх номын сангаас хүссэнээ сонгож будах, зурах, унших, болон бүтээлч тоглоомуудаас тоглох боломжтой. Хол байгаа ч хүүхдэдээ цаг гаргах боломжийг олгосон нь тун онцлог ### Pokémon GO Нэг хэсэг дэлхий дахиныг "шуугиулсан" уг тоглоомыг цар тахлын энэ үеэр гэртээ тоглох боломжтой болсон юм. ### ShareTheMeal НҮБ-ын Дэлхийн Хүнсний Хөтөлбөрийн зүгээс хөгжүүлсэн уг апп нь өнөөг хүртэл хэрэглэгчдэдээ 87 сая гаруй хоол хүргэж, бусдад дэм болох гүүр болжээ. Ухаалаг төхөөрөмжүүдэд суурилсан апп-уудыг хэн ч, хаанаас ч хөгжүүлж, нийтийн хүртээл болгох боломжтой байдаг. Иймд шинээр гарч, олонд таашаагдан, хамгийн их татагдаж буй апп-уудаас олон улсуудын амьдралын соёл, чиг хандлага, сонирхол мэдрэмж хэрхэн өөрчлөгдөн хувьсаж байгааг харж болох давуу талтай. 2020 оны шилдэг апп-уудын хувьд ихэвчлэн хэрэглэгчийнхээ өдөр тутмын амьдралын хэв маягт туслах, өөрийгөө хайрлаж, өөртөө анхаарал хандуулах үйл явцыг нь дэмжих, түүнийгээ бие даан хянах болон цаг үеийн нөхцөл байдалтай уялдсан онлайн харилцаа холбоо, зайнаас ажиллах, суралцах боломжийг олгох хандлага давамгайлж байсныг хамгийн их татагдсан апп-уудын жагсаалтаас ч мөн харах боломжтой. ХАМГИЙН ИХ ТАТАГДСАН АПП-УУД:
https://unread.today/c/balance-app-review	Techworm	Burtguljin Enkhbat	2020-12-01T00:00:00	12 сарын 1, 2020	Апп тойм: Balance- Хүн бүхэн бясалгаж чадна	<div class="article-body"> <h2><div>Орчин цагт бидний сэтгэл дотор өрнөж буй мэдрэмжийн шуурга ажлын бүтээмж, чанартай нойр, дотно харилцаа гээд бүхий л талбарт нөлөөлж байна. Сэтгэл амар амгалан байж гэмээнэ бид бүтээмжтэй, аз жаргалтай, бусдад хайр түгээх чадалтай нэгэн байна шүү дээ. </div><div>Дэлхий дахинд сэтгэлзүйн эрүүл мэндийн асуудал хурцаар яригдах болсон энэ цагт олон олон хүмүүст дотоод сэтгэлийн амар амгалангаа бүтээхэд бясалгал тусалж буй юм.</div><div><br></div><div>Хэрвээ та сэтгэлзүйн эрүүл мэндээ анхаарахыг хүсэж, бясалгалын төрөл бүрийн аппуудаас сонголтоо хийж чадахгүй байвал наашаа ойртоод суугаарай. Бид энэ удаагийн дугаартаа “Хүн бүхэн бясалгаж чадна” гэх уриатай “Balance” апп-ийг онцолж байна. <br></div><div>Сайхан мэдээ дуулгахад, “Balance” апп нь дэлхий нийтээрээ хөл хорионд байгаа энэ үеэр бүтэн жилийн 49.99 долларын хураамжаа тэглэж, бүх бясалгалын хичээлүүдээ үнэгүй болгожээ. Бясалгалыг амьдралынхаа дадал болгохыг хүсэж буй хэн бүхэнд алдаж болохгүй боломж гэсэн үг. </div></h2><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Яагаад хэрэглэх хэрэгтэй вэ? </h3><p></p><p>Бясалгалыг нэгэн төрлийн шашны зан үйл, зөвхөн хэсэг бүлэг хүмүүст л хамаатай зан үйл гэх ташаа ойлголт нийгэмд элбэг байдаг ч бодит байдал дээр амьсгалж буй хэн бүхэн бясалгаж чадна. Товчхондоо, бясалгал бол нас, хүйс, амьдралын боломж нөхцөл үл харгалзан хүн бүхний хийж чадах хялбархан дасгал билээ. Энэ апп-ийг хэрэглэж эхэлсэн даруйд анзаарагдсан хамгийн том давуу тал нь бясалгалыг бидний өдөр тутмын амьдралд тохиолддог асуудлуудтай уяж чадсан явдал байсан юм. Аппыг нээх үед шуудхан үндсэн цэс рүү шилжихгүй бөгөөд танаас: <br> <br><i><b>Сэтгэл санаа тань өнөөдөр ямаршуухан байна вэ? <br> <br>Бясалгал хийснээр ямар асуудлаасаа ангижрахыг зорьж байгаа вэ? <br> <br>Өдөр тутамдаа хэр ойрхон бухимддаг вэ, чухал ажлууддаа төвлөрч чаддаг уу? <br> <br>Өмнө нь бясалгаж байсан туршлагатай юу? <br> <br>Хэдэн настай вэ?</b></i> гэх мэт асуулт асууж, хувийн мэдээллүүдийг тань цуглуулсны үндсэн дээр хамгийн анхан шатны суурь хичээлийн хөтөлбөрийг санал болгоно. <br> <br>Нүүр хуудсан дээр амьсгалаа удирдах, өөртөө итгэлтэй болох, бусдыг хүлээн зөвшөөрөх, анхаарлаа төвлөрүүлэх гээд бясалгалын ач тусаар эзэмших чадваруудыг нэг нэгээр нь дэлгэрэнгүй тайлбарласан бөгөөд чадвар бүрийн дор таны сонсох хичээлийн жагсаалтууд байна. <br>Технологийн талаар анхан шатны ойлголттой нэгэн ч энэ апп-ийг ашиглан хялбархан бясалгаж, хичээлийн хөтөлбөрүүдийг нь гүйцээж чадахаараа онцлогтой. </p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/ab36d712-71ff-4ad9-896e-6ebb29ee892b/3507723fe99ef674345bd2c436f24dff.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>Ямар онцлог, давуу талуудтай вэ? </h3><p></p><p><b>Нэгдүгээрт: </b>Бусад ижил төрлийн аппуудтай харьцуулахад бясалгал хийх зорилгыг тань маш олон төрлөөр ангилж, нарийвчилсан тул хичээлүүд дундаас нь сонголт хийхэд хялбар. Эрч хүчээ нэмэхийг хүсэж байна уу? Айдастайгаа нүүр тулахаар хичээж байна уу? Бүтээмж буураад ажилдаа төвлөрч чадахгүй байна уу? Аль эсхүл харилцаанд тань асуудал байна уу? гэх мэтчилэн танд тулгарч буй бэрхшээл бүхэнд зориулсан хичээлүүд энд бий. Дөнгөж бясалгалаар хичээллэж буй хүмүүс яг юуны төлөө, яах гэж нүдээ анин, амьсгалаа ажиж, төвлөрч суугаагаа мэдэхгүйгээс үүдэн амархан шантрах гээд байдаг талтай. Харин бясалгалыг яг л бие чийрэгжүүлэх фитнес апп шиг төрөл бүрийн сорилтоор дүүрэн, эцсийн хүрэх цэгтэй, нарийн зорилго бүхий хичээлүүдээр ангилчихвал хэнд ч гэсэн бясалгалаар хичээллэх, түүнийг амьдралын дадлаа болгох хүсэл сонирхол төрөх юм байна гэх бодол төрсөн шүү. <br> <br><b>Хоёрдугаарт:</b> Бясалгал хийх цагаа сонгох, тухайн цагтаа сэрүүлэг тавих, багшийн дуу хоолойг солих, бясалгалын хугацааг тохируулах гээд маш олон төрлийн сонголтууд нь анхлан бясалгагч нарт таалагдах нь лавтай. Эхний ээлжинд арван минутын хичээл хэтэрхий урт санагдвал гурав болгож багасгах гэх мэт сонирхогч нарыг харж үзсэн сонголтууд нь бясалгалыг хэдэн цагийн турш завилж суугаад хийдэг хэцүү бэрх дасгал мэтээр төсөөлдөг хүмүүсийн бодлыг өөрчлөх нь гарцаагүй. <br> <br><b>Гуравдугаарт: </b>Дахин нэмж хэлэхэд, ашиглахад үнэхээр хялбар бөгөөд цэгцтэй дизайны шийдэлтэй. <br></p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/ab36d712-71ff-4ad9-896e-6ebb29ee892b/caab69424bd428e6dc603fe630f4dc55.png"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>САЙЖРУУЛЖ БОЛОХ ЗҮЙЛС</h3><p>Одоогоор зөвхөн iOS системтэй ухаалаг утсанд л татаж авах боломжтой бөгөөд “android” үйлдлийн систем дээр хэзээ нээлтээ хийх нь тодорхойгүй байна. </p> </div>	Орчин цагт бидний сэтгэл дотор өрнөж буй мэдрэмжийн шуурга ажлын бүтээмж, чанартай нойр, дотно харилцаа гээд бүхий л талбарт нөлөөлж байна. Сэтгэл амар амгалан байж гэмээнэ бид бүтээмжтэй, аз жаргалтай, бусдад хайр түгээх чадалтай нэгэн байна шүү дээ. Дэлхий дахинд сэтгэлзүйн эрүүл мэндийн асуудал хурцаар яригдах болсон энэ цагт олон олон хүмүүст дотоод сэтгэлийн амар амгалангаа бүтээхэд бясалгал тусалж буй юм. Хэрвээ та сэтгэлзүйн эрүүл мэндээ анхаарахыг хүсэж, бясалгалын төрөл бүрийн аппуудаас сонголтоо хийж чадахгүй байвал наашаа ойртоод суугаарай. Бид энэ удаагийн дугаартаа “Хүн бүхэн бясалгаж чадна” гэх уриатай “Balance” апп-ийг онцолж байна. Сайхан мэдээ дуулгахад, “Balance” апп нь дэлхий нийтээрээ хөл хорионд байгаа энэ үеэр бүтэн жилийн 49.99 долларын хураамжаа тэглэж, бүх бясалгалын хичээлүүдээ үнэгүй болгожээ. Бясалгалыг амьдралынхаа дадал болгохыг хүсэж буй хэн бүхэнд алдаж болохгүй боломж гэсэн үг. Яагаад хэрэглэх хэрэгтэй вэ? Бясалгалыг нэгэн төрлийн шашны зан үйл, зөвхөн хэсэг бүлэг хүмүүст л хамаатай зан үйл гэх ташаа ойлголт нийгэмд элбэг байдаг ч бодит байдал дээр амьсгалж буй хэн бүхэн бясалгаж чадна. Товчхондоо, бясалгал бол нас, хүйс, амьдралын боломж нөхцөл үл харгалзан хүн бүхний хийж чадах хялбархан дасгал билээ. Энэ апп-ийг хэрэглэж эхэлсэн даруйд анзаарагдсан хамгийн том давуу тал нь бясалгалыг бидний өдөр тутмын амьдралд тохиолддог асуудлуудтай уяж чадсан явдал байсан юм. Аппыг нээх үед шуудхан үндсэн цэс рүү шилжихгүй бөгөөд танаас: Сэтгэл санаа тань өнөөдөр ямаршуухан байна вэ? Бясалгал хийснээр ямар асуудлаасаа ангижрахыг зорьж байгаа вэ? Өдөр тутамдаа хэр ойрхон бухимддаг вэ, чухал ажлууддаа төвлөрч чаддаг уу? Өмнө нь бясалгаж байсан туршлагатай юу? Хэдэн настай вэ? гэх мэт асуулт асууж, хувийн мэдээллүүдийг тань цуглуулсны үндсэн дээр хамгийн анхан шатны суурь хичээлийн хөтөлбөрийг санал болгоно. Нүүр хуудсан дээр амьсгалаа удирдах, өөртөө итгэлтэй болох, бусдыг хүлээн зөвшөөрөх, анхаарлаа төвлөрүүлэх гээд бясалгалын ач тусаар эзэмших чадваруудыг нэг нэгээр нь дэлгэрэнгүй тайлбарласан бөгөөд чадвар бүрийн дор таны сонсох хичээлийн жагсаалтууд байна. Технологийн талаар анхан шатны ойлголттой нэгэн ч энэ апп-ийг ашиглан хялбархан бясалгаж, хичээлийн хөтөлбөрүүдийг нь гүйцээж чадахаараа онцлогтой. Ямар онцлог, давуу талуудтай вэ? Нэгдүгээрт: Бусад ижил төрлийн аппуудтай харьцуулахад бясалгал хийх зорилгыг тань маш олон төрлөөр ангилж, нарийвчилсан тул хичээлүүд дундаас нь сонголт хийхэд хялбар. Эрч хүчээ нэмэхийг хүсэж байна уу? Айдастайгаа нүүр тулахаар хичээж байна уу? Бүтээмж буураад ажилдаа төвлөрч чадахгүй байна уу? Аль эсхүл харилцаанд тань асуудал байна уу? гэх мэтчилэн танд тулгарч буй бэрхшээл бүхэнд зориулсан хичээлүүд энд бий. Дөнгөж бясалгалаар хичээллэж буй хүмүүс яг юуны төлөө, яах гэж нүдээ анин, амьсгалаа ажиж, төвлөрч суугаагаа мэдэхгүйгээс үүдэн амархан шантрах гээд байдаг талтай. Харин бясалгалыг яг л бие чийрэгжүүлэх фитнес апп шиг төрөл бүрийн сорилтоор дүүрэн, эцсийн хүрэх цэгтэй, нарийн зорилго бүхий хичээлүүдээр ангилчихвал хэнд ч гэсэн бясалгалаар хичээллэх, түүнийг амьдралын дадлаа болгох хүсэл сонирхол төрөх юм байна гэх бодол төрсөн шүү. Хоёрдугаарт: Бясалгал хийх цагаа сонгох, тухайн цагтаа сэрүүлэг тавих, багшийн дуу хоолойг солих, бясалгалын хугацааг тохируулах гээд маш олон төрлийн сонголтууд нь анхлан бясалгагч нарт таалагдах нь лавтай. Эхний ээлжинд арван минутын хичээл хэтэрхий урт санагдвал гурав болгож багасгах гэх мэт сонирхогч нарыг харж үзсэн сонголтууд нь бясалгалыг хэдэн цагийн турш завилж суугаад хийдэг хэцүү бэрх дасгал мэтээр төсөөлдөг хүмүүсийн бодлыг өөрчлөх нь гарцаагүй. Гуравдугаарт: Дахин нэмж хэлэхэд, ашиглахад үнэхээр хялбар бөгөөд цэгцтэй дизайны шийдэлтэй. САЙЖРУУЛЖ БОЛОХ ЗҮЙЛС Одоогоор зөвхөн iOS системтэй ухаалаг утсанд л татаж авах боломжтой бөгөөд “android” үйлдлийн систем дээр хэзээ нээлтээ хийх нь тодорхойгүй байна.	Орчин цагт бидний сэтгэл дотор өрнөж буй мэдрэмжийн шуурга ажлын бүтээмж, чанартай нойр, дотно харилцаа гээд бүхий л талбарт нөлөөлж байна. Сэтгэл амар амгалан байж гэмээнэ бид бүтээмжтэй, аз жаргалтай, бусдад хайр түгээх чадалтай нэгэн байна шүү дээ. Дэлхий дахинд сэтгэлзүйн эрүүл мэндийн асуудал хурцаар яригдах болсон энэ цагт олон олон хүмүүст дотоод сэтгэлийн амар амгалангаа бүтээхэд бясалгал тусалж буй юм. Хэрвээ та сэтгэлзүйн эрүүл мэндээ анхаарахыг хүсэж, бясалгалын төрөл бүрийн аппуудаас сонголтоо хийж чадахгүй байвал наашаа ойртоод суугаарай. Бид энэ удаагийн дугаартаа “Хүн бүхэн бясалгаж чадна” гэх уриатай “Balance” апп-ийг онцолж байна. Сайхан мэдээ дуулгахад, “Balance” апп нь дэлхий нийтээрээ хөл хорионд байгаа энэ үеэр бүтэн жилийн 49.99 долларын хураамжаа тэглэж, бүх бясалгалын хичээлүүдээ үнэгүй болгожээ. Бясалгалыг амьдралынхаа дадал болгохыг хүсэж буй хэн бүхэнд алдаж болохгүй боломж гэсэн үг. ### Яагаад хэрэглэх хэрэгтэй вэ? Бясалгалыг нэгэн төрлийн шашны зан үйл, зөвхөн хэсэг бүлэг хүмүүст л хамаатай зан үйл гэх ташаа ойлголт нийгэмд элбэг байдаг ч бодит байдал дээр амьсгалж буй хэн бүхэн бясалгаж чадна. Товчхондоо, бясалгал бол нас, хүйс, амьдралын боломж нөхцөл үл харгалзан хүн бүхний хийж чадах хялбархан дасгал билээ. Энэ апп-ийг хэрэглэж эхэлсэн даруйд анзаарагдсан хамгийн том давуу тал нь бясалгалыг бидний өдөр тутмын амьдралд тохиолддог асуудлуудтай уяж чадсан явдал байсан юм. Аппыг нээх үед шуудхан үндсэн цэс рүү шилжихгүй бөгөөд танаас: *Сэтгэл санаа тань өнөөдөр ямаршуухан байна вэ? Бясалгал хийснээр ямар асуудлаасаа ангижрахыг зорьж байгаа вэ? Өдөр тутамдаа хэр ойрхон бухимддаг вэ, чухал ажлууддаа төвлөрч чаддаг уу? Өмнө нь бясалгаж байсан туршлагатай юу? Хэдэн настай вэ?* гэх мэт асуулт асууж, хувийн мэдээллүүдийг тань цуглуулсны үндсэн дээр хамгийн анхан шатны суурь хичээлийн хөтөлбөрийг санал болгоно. Нүүр хуудсан дээр амьсгалаа удирдах, өөртөө итгэлтэй болох, бусдыг хүлээн зөвшөөрөх, анхаарлаа төвлөрүүлэх гээд бясалгалын ач тусаар эзэмших чадваруудыг нэг нэгээр нь дэлгэрэнгүй тайлбарласан бөгөөд чадвар бүрийн дор таны сонсох хичээлийн жагсаалтууд байна. Технологийн талаар анхан шатны ойлголттой нэгэн ч энэ апп-ийг ашиглан хялбархан бясалгаж, хичээлийн хөтөлбөрүүдийг нь гүйцээж чадахаараа онцлогтой. ### Ямар онцлог, давуу талуудтай вэ? Нэгдүгээрт: Бусад ижил төрлийн аппуудтай харьцуулахад бясалгал хийх зорилгыг тань маш олон төрлөөр ангилж, нарийвчилсан тул хичээлүүд дундаас нь сонголт хийхэд хялбар. Эрч хүчээ нэмэхийг хүсэж байна уу? Айдастайгаа нүүр тулахаар хичээж байна уу? Бүтээмж буураад ажилдаа төвлөрч чадахгүй байна уу? Аль эсхүл харилцаанд тань асуудал байна уу? гэх мэтчилэн танд тулгарч буй бэрхшээл бүхэнд зориулсан хичээлүүд энд бий. Дөнгөж бясалгалаар хичээллэж буй хүмүүс яг юуны төлөө, яах гэж нүдээ анин, амьсгалаа ажиж, төвлөрч суугаагаа мэдэхгүйгээс үүдэн амархан шантрах гээд байдаг талтай. Харин бясалгалыг яг л бие чийрэгжүүлэх фитнес апп шиг төрөл бүрийн сорилтоор дүүрэн, эцсийн хүрэх цэгтэй, нарийн зорилго бүхий хичээлүүдээр ангилчихвал хэнд ч гэсэн бясалгалаар хичээллэх, түүнийг амьдралын дадлаа болгох хүсэл сонирхол төрөх юм байна гэх бодол төрсөн шүү. Хоёрдугаарт: Бясалгал хийх цагаа сонгох, тухайн цагтаа сэрүүлэг тавих, багшийн дуу хоолойг солих, бясалгалын хугацааг тохируулах гээд маш олон төрлийн сонголтууд нь анхлан бясалгагч нарт таалагдах нь лавтай. Эхний ээлжинд арван минутын хичээл хэтэрхий урт санагдвал гурав болгож багасгах гэх мэт сонирхогч нарыг харж үзсэн сонголтууд нь бясалгалыг хэдэн цагийн турш завилж суугаад хийдэг хэцүү бэрх дасгал мэтээр төсөөлдөг хүмүүсийн бодлыг өөрчлөх нь гарцаагүй. Гуравдугаарт: Дахин нэмж хэлэхэд, ашиглахад үнэхээр хялбар бөгөөд цэгцтэй дизайны шийдэлтэй. ### САЙЖРУУЛЖ БОЛОХ ЗҮЙЛС Одоогоор зөвхөн iOS системтэй ухаалаг утсанд л татаж авах боломжтой бөгөөд “android” үйлдлийн систем дээр хэзээ нээлтээ хийх нь тодорхойгүй байна.
https://unread.today/c/2141	Номын тухай	Unread Today	2019-09-14T00:00:00	9 сарын 14, 2019	"Хадгаламж өлсөхөөс эхэлнэ" номын тухай	<div class="article-body"> <h2>Хүссэн бүхнээ шуудхан хийж, байгаа чинээгээр нь үрж болдоггүйгээрээ мөнгө жаахан хэцүү. Бид хязгаарлагдмал нөөцөөр хязгааргүй хэрэгцээгээ хангахын төлөө тэмүүлж, өдөр тутам санхүүгээ зөв зүйтэй удирдах ёстой болдог. Санхүү удирдах нь хамгийн түрүүнд эрсдэлээс өөрийгөө хамгаалах хадгаламж нээхээс эхтэй. Ихэнх хүний хувьд хадгаламж нээж, хуримтлалаа тогтмол өсгөх нь хэлэхэд амархан ч хийхэд хэцүү ажил. Наад зах нь л зардлаа багасгаж, хэрэглээгээ танана. Тогтсон өдрөө хадгаламждаа мөнгө хийнэ. Аль банк илүү найдвартайг судална гээд л олон асуудал хөврөн гарна. Энэ бүх санхүүгийн асуудлыг шийдвэрлэхэд туслах, коуч Г.Мөнгөний бичсэн “Хадгаламж өлсөхөөс эхэлнэ - 6 дансны арга” номыг бид онцолж байна.</h2><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">НОМЫН ТУХАЙ</h3><p>Номоо гаргахаас өмнө зохиогч Г.Мөнгөн Дэлхийн хуримтлалын өдрөөр Монгол банкинд “6 дансны арга” илтгэлээ танилцуулж, <a href="https://www.facebook.com/watch/?v=249920195878679" target="_blank">түүнийгээ долоон минутын видео болгон</a> цахим хуудсандаа тавьжээ. Уг бичлэгийг богино хугацаанд сая гаруй хүн үзсэн бөгөөд олон хүнээс эерэг сэтгэгдэл ирсэн аж. Улмаар түүнд ном бичих санаа төрж, энэхүү номыг бичжээ. <br><br>Миний хувьд энэ номыг дор нь уншиж дуусгасан. Зохиогч өөрийн амьдралаас сэдэвлэн бичсэн болоод ч тэр үү, “Нээрээ л тийм шүү” гэж бодохоор хэсэг олон таарч байв. Ингэхдээ хүмүүсийн хадгаламжгүй байдаг шалтгаанаас аваад нэг, хоёр, гурав, дөрөв, тав, зургаан хадгаламжтай болохоор шийдтэл, санхүүгийн зөв зохион байгуулалт, хадгаламжийн талаар өгүүлжээ. Энгийн нэг жишээ дурдахад, бид орлоготой болсон үедээ байнга тооцоолол хийж, мөнгөгүй байсан үеэсээ тэс өөр хүн болж, өөрөөр сэтгэж эхэлдэг. Эхнэртээ нэг аятайхан юм аваад өгчихье, эсвэл хоолонд оръё, яг байрны түрээс төлөх болчихсон, машиндаа нэг юм аваад тавьчихмаар, хүүхдүүдэд өвлийн куртик хэрэгтэй гэх мэтээр. Гэтэл яг үнэндээ бид орлого олсон үеийн сэтгэлийн хөөрөлдөө автан, энэ бүх хэрэглээг шинээр бий болгодог байна. Угаасаа хүний хэрэглээ хязгааргүй шүү дээ. Тиймээс санхүүгээ удирдахад, өөртөө хадгалах дадлыг хэвшүүлэх нь нэн тэргүүний асуудал ажээ. Зохиогчийн хэлснээр “Хүн төрөлхтний түүхэнд хэрэглээгээ давсан хадгаламж гэж огт байдаггүй. Үнэхээр байхгүй. Харин хадгалж цааш нь хийсний дараа үлдсэн мөнгөөр нь хүргэж болно” гэсэн санаа нь хадгаламжийн гол зарчмыг илэрхийлж байна. Мөн ганцхан хадгаламжтай байлаа гээд та санхүүгийн эрх чөлөөнд хүрнэ гэвэл эндүүрэл. Үүний оронд хэрэгцээгээ ангилж, тус бүрийн зориулалттай данс нээвэл санхүүгийн сахилга баттай байхаас гадна зохицуулахад амар болох аж. <br><br>“Иргэн баян бол улс баян” гэдэг эртний үг байдаг даа. Номын зарим хэсэг нь энэ утгыг гаргаж байх шиг санагдсан. Өөрөөр хэлбэл, ямар ч эрсдэл тулгарлаа гэсэн, даваад гарах санхүүгийн чадамжтай байх хүн олон байж гэмээнэ улс орны эдийн засаг тогтвортой байна гэсэн үг. Энэ ойлголтыг хэрэгжүүлж буй хятад хүмүүсээс бид үлгэр жишээ авч болно. Тэд хадгалах дадлыг туйлын чанд мөрддөг юм билээ. Эцэст нь, зохиогчийн бичлэгийн арга тун сонирхолтой байсныг хэлье. Яг л өөрөө ярьж байгаа мэт өгүүлж, сонирхолтой жишээ сэлтийг хавсаргасан байсан. Зохиогчийн тухай нэг баримт хэлэхэд, тэрээр оюутан байхдаа нийтийн байранд амьдарч, даарахын эрхэнд орны даавуугаа индүүдэж унтдаг байсан аж. </p> </div>	Хүссэн бүхнээ шуудхан хийж, байгаа чинээгээр нь үрж болдоггүйгээрээ мөнгө жаахан хэцүү. Бид хязгаарлагдмал нөөцөөр хязгааргүй хэрэгцээгээ хангахын төлөө тэмүүлж, өдөр тутам санхүүгээ зөв зүйтэй удирдах ёстой болдог. Санхүү удирдах нь хамгийн түрүүнд эрсдэлээс өөрийгөө хамгаалах хадгаламж нээхээс эхтэй. Ихэнх хүний хувьд хадгаламж нээж, хуримтлалаа тогтмол өсгөх нь хэлэхэд амархан ч хийхэд хэцүү ажил. Наад зах нь л зардлаа багасгаж, хэрэглээгээ танана. Тогтсон өдрөө хадгаламждаа мөнгө хийнэ. Аль банк илүү найдвартайг судална гээд л олон асуудал хөврөн гарна. Энэ бүх санхүүгийн асуудлыг шийдвэрлэхэд туслах, коуч Г.Мөнгөний бичсэн “Хадгаламж өлсөхөөс эхэлнэ - 6 дансны арга” номыг бид онцолж байна. НОМЫН ТУХАЙ Номоо гаргахаас өмнө зохиогч Г.Мөнгөн Дэлхийн хуримтлалын өдрөөр Монгол банкинд “6 дансны арга” илтгэлээ танилцуулж, түүнийгээ долоон минутын видео болгон цахим хуудсандаа тавьжээ. Уг бичлэгийг богино хугацаанд сая гаруй хүн үзсэн бөгөөд олон хүнээс эерэг сэтгэгдэл ирсэн аж. Улмаар түүнд ном бичих санаа төрж, энэхүү номыг бичжээ. Миний хувьд энэ номыг дор нь уншиж дуусгасан. Зохиогч өөрийн амьдралаас сэдэвлэн бичсэн болоод ч тэр үү, “Нээрээ л тийм шүү” гэж бодохоор хэсэг олон таарч байв. Ингэхдээ хүмүүсийн хадгаламжгүй байдаг шалтгаанаас аваад нэг, хоёр, гурав, дөрөв, тав, зургаан хадгаламжтай болохоор шийдтэл, санхүүгийн зөв зохион байгуулалт, хадгаламжийн талаар өгүүлжээ. Энгийн нэг жишээ дурдахад, бид орлоготой болсон үедээ байнга тооцоолол хийж, мөнгөгүй байсан үеэсээ тэс өөр хүн болж, өөрөөр сэтгэж эхэлдэг. Эхнэртээ нэг аятайхан юм аваад өгчихье, эсвэл хоолонд оръё, яг байрны түрээс төлөх болчихсон, машиндаа нэг юм аваад тавьчихмаар, хүүхдүүдэд өвлийн куртик хэрэгтэй гэх мэтээр. Гэтэл яг үнэндээ бид орлого олсон үеийн сэтгэлийн хөөрөлдөө автан, энэ бүх хэрэглээг шинээр бий болгодог байна. Угаасаа хүний хэрэглээ хязгааргүй шүү дээ. Тиймээс санхүүгээ удирдахад, өөртөө хадгалах дадлыг хэвшүүлэх нь нэн тэргүүний асуудал ажээ. Зохиогчийн хэлснээр “Хүн төрөлхтний түүхэнд хэрэглээгээ давсан хадгаламж гэж огт байдаггүй. Үнэхээр байхгүй. Харин хадгалж цааш нь хийсний дараа үлдсэн мөнгөөр нь хүргэж болно” гэсэн санаа нь хадгаламжийн гол зарчмыг илэрхийлж байна. Мөн ганцхан хадгаламжтай байлаа гээд та санхүүгийн эрх чөлөөнд хүрнэ гэвэл эндүүрэл. Үүний оронд хэрэгцээгээ ангилж, тус бүрийн зориулалттай данс нээвэл санхүүгийн сахилга баттай байхаас гадна зохицуулахад амар болох аж. “Иргэн баян бол улс баян” гэдэг эртний үг байдаг даа. Номын зарим хэсэг нь энэ утгыг гаргаж байх шиг санагдсан. Өөрөөр хэлбэл, ямар ч эрсдэл тулгарлаа гэсэн, даваад гарах санхүүгийн чадамжтай байх хүн олон байж гэмээнэ улс орны эдийн засаг тогтвортой байна гэсэн үг. Энэ ойлголтыг хэрэгжүүлж буй хятад хүмүүсээс бид үлгэр жишээ авч болно. Тэд хадгалах дадлыг туйлын чанд мөрддөг юм билээ. Эцэст нь, зохиогчийн бичлэгийн арга тун сонирхолтой байсныг хэлье. Яг л өөрөө ярьж байгаа мэт өгүүлж, сонирхолтой жишээ сэлтийг хавсаргасан байсан. Зохиогчийн тухай нэг баримт хэлэхэд, тэрээр оюутан байхдаа нийтийн байранд амьдарч, даарахын эрхэнд орны даавуугаа индүүдэж унтдаг байсан аж.	Хүссэн бүхнээ шуудхан хийж, байгаа чинээгээр нь үрж болдоггүйгээрээ мөнгө жаахан хэцүү. Бид хязгаарлагдмал нөөцөөр хязгааргүй хэрэгцээгээ хангахын төлөө тэмүүлж, өдөр тутам санхүүгээ зөв зүйтэй удирдах ёстой болдог. Санхүү удирдах нь хамгийн түрүүнд эрсдэлээс өөрийгөө хамгаалах хадгаламж нээхээс эхтэй. Ихэнх хүний хувьд хадгаламж нээж, хуримтлалаа тогтмол өсгөх нь хэлэхэд амархан ч хийхэд хэцүү ажил. Наад зах нь л зардлаа багасгаж, хэрэглээгээ танана. Тогтсон өдрөө хадгаламждаа мөнгө хийнэ. Аль банк илүү найдвартайг судална гээд л олон асуудал хөврөн гарна. Энэ бүх санхүүгийн асуудлыг шийдвэрлэхэд туслах, коуч Г.Мөнгөний бичсэн “Хадгаламж өлсөхөөс эхэлнэ - 6 дансны арга” номыг бид онцолж байна. ### НОМЫН ТУХАЙ Номоо гаргахаас өмнө зохиогч Г.Мөнгөн Дэлхийн хуримтлалын өдрөөр Монгол банкинд “6 дансны арга” илтгэлээ танилцуулж, түүнийгээ долоон минутын видео болгон цахим хуудсандаа тавьжээ. Уг бичлэгийг богино хугацаанд сая гаруй хүн үзсэн бөгөөд олон хүнээс эерэг сэтгэгдэл ирсэн аж. Улмаар түүнд ном бичих санаа төрж, энэхүү номыг бичжээ. Миний хувьд энэ номыг дор нь уншиж дуусгасан. Зохиогч өөрийн амьдралаас сэдэвлэн бичсэн болоод ч тэр үү, “Нээрээ л тийм шүү” гэж бодохоор хэсэг олон таарч байв. Ингэхдээ хүмүүсийн хадгаламжгүй байдаг шалтгаанаас аваад нэг, хоёр, гурав, дөрөв, тав, зургаан хадгаламжтай болохоор шийдтэл, санхүүгийн зөв зохион байгуулалт, хадгаламжийн талаар өгүүлжээ. Энгийн нэг жишээ дурдахад, бид орлоготой болсон үедээ байнга тооцоолол хийж, мөнгөгүй байсан үеэсээ тэс өөр хүн болж, өөрөөр сэтгэж эхэлдэг. Эхнэртээ нэг аятайхан юм аваад өгчихье, эсвэл хоолонд оръё, яг байрны түрээс төлөх болчихсон, машиндаа нэг юм аваад тавьчихмаар, хүүхдүүдэд өвлийн куртик хэрэгтэй гэх мэтээр. Гэтэл яг үнэндээ бид орлого олсон үеийн сэтгэлийн хөөрөлдөө автан, энэ бүх хэрэглээг шинээр бий болгодог байна. Угаасаа хүний хэрэглээ хязгааргүй шүү дээ. Тиймээс санхүүгээ удирдахад, өөртөө хадгалах дадлыг хэвшүүлэх нь нэн тэргүүний асуудал ажээ. Зохиогчийн хэлснээр “Хүн төрөлхтний түүхэнд хэрэглээгээ давсан хадгаламж гэж огт байдаггүй. Үнэхээр байхгүй. Харин хадгалж цааш нь хийсний дараа үлдсэн мөнгөөр нь хүргэж болно” гэсэн санаа нь хадгаламжийн гол зарчмыг илэрхийлж байна. Мөн ганцхан хадгаламжтай байлаа гээд та санхүүгийн эрх чөлөөнд хүрнэ гэвэл эндүүрэл. Үүний оронд хэрэгцээгээ ангилж, тус бүрийн зориулалттай данс нээвэл санхүүгийн сахилга баттай байхаас гадна зохицуулахад амар болох аж. “Иргэн баян бол улс баян” гэдэг эртний үг байдаг даа. Номын зарим хэсэг нь энэ утгыг гаргаж байх шиг санагдсан. Өөрөөр хэлбэл, ямар ч эрсдэл тулгарлаа гэсэн, даваад гарах санхүүгийн чадамжтай байх хүн олон байж гэмээнэ улс орны эдийн засаг тогтвортой байна гэсэн үг. Энэ ойлголтыг хэрэгжүүлж буй хятад хүмүүсээс бид үлгэр жишээ авч болно. Тэд хадгалах дадлыг туйлын чанд мөрддөг юм билээ. Эцэст нь, зохиогчийн бичлэгийн арга тун сонирхолтой байсныг хэлье. Яг л өөрөө ярьж байгаа мэт өгүүлж, сонирхолтой жишээ сэлтийг хавсаргасан байсан. Зохиогчийн тухай нэг баримт хэлэхэд, тэрээр оюутан байхдаа нийтийн байранд амьдарч, даарахын эрхэнд орны даавуугаа индүүдэж унтдаг байсан аж.
https://unread.today/c/appreview-timemanagement	Techworm	Burtguljin Enkhbat	2021-01-05T00:00:00	1 сарын 5, 2021	Апп тойм: Бүтээмж нэмэх аппуудыг харьцуулах нь	<div class="article-body"> <h2><div>Шинэ оныг бараг хүн бүр л “Шинэ он-шинэ би” гэх өөдрөг төсөөлөлтэйгөөр угтдаг. “Яг энэ жил л өмнө нь амжуулаагүй бүхнээ хийж гүйцээнэ дээ” гэж бидний дийлэнх нь зорьдог ч жилийн эцэст бодитоор биелүүлж чадсан нь хэд байдаг билээ? Зорилгодоо хүрдэг хүн, хүрдэггүй хүн хоёрын ялгаа нь ердөө л “тууштай байдал” гэдэг ганц чанар байдаг. Харин тууштай байдлыг юу тэжээдэг гээч? Төлөвлөгөө.</div><div><br></div><div>Харин орчин цагт өдөр тутмын төлөвлөгөөгөө эмх цэгцтэй зохиож, амьдралын хэвшлээ эергээр өөрчлөхөд ухаалаг утас хамгийн шилдэг туслахуудын нэг болсон. Тийм ч учраас бид шинэ оны эхний дугаартаа өмнөө тавьсан зорилгуудаа амжилттай биелүүлэхэд тань хөтөч болох, бүтээмж нэмэх аппуудыг онцлон хүргэж байна. </div><div><br></div></h2><h1><b>ЦАГИЙН МЕНЕЖМЕНТИЙГ САЙЖРУУЛАХ АППУУД</b></h1><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div>Forest </div></h3><p></p><p>App Store-ийн 2018 оны шилдэг аппуудын нэгээр шалгарч байсан <a href="https://www.forestapp.cc/" target="_blank">Forest</a> бол ухаалаг утаснаасаа түр ч болов холдож, амьдралынхаа чухал зүйлсэд цаг зарцуулахыг хүсэж байгаа хэн бүхэнд хэрэгцээтэй апп юм. Ажиллах зарчим нь тун энгийн. Дэлгэцээс хол байж, хийж буй ажилдаа төвлөрөх тусам апп дотор таны тарьж буй мод хурдтай ургана. Эсрэгээрээ тохируулсан хугацаандаа та утсаа оролдвол мод тань хагдарч, үхэх аюултай. Тавьсан зорилгуудаа амжилттай биелүүлэх тусам буухиа тоглоомтой ижил та виртуал зооснууд цуглуулах боломжтой болдгоороо онцлог. Цуглуулсан зоосоороо та өөрийн виртуал ойгоо улам олон ургамлаар арвижуулах, тэр битгий хэл бодитоор мод тарих боломжтой гээч. Тус аппликэйшнийг хөгжүүлэгчид мод тарих сайн үйлсийн байгууллагуудтай идэвхтэй хамтран ажилладаг бөгөөд одоогийн байдлаар дэлхийн өнцөг булан бүрд Forest-ий хэрэглэгчдийн тарьж ургуулсан модны тоо <a href="https://trees.org/sponsor/forest-app/" target="_blank">900 гаруй мянгад </a>хүрсэн байна. Дэлгэц ширтэж суугаагүйнхээ шагналд байгаль орчиндоо хувь нэмэр оруулах нь гайхалтай хэрэг биш гэж үү? </p><p>Pro хувилбар үнэ: <a href="https://apps.apple.com/app/apple-store/id866450515?mt=8" target="_blank">1.99$ </a><br></p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/ab36d712-71ff-4ad9-896e-6ebb29ee892b/e376cb04a072f909bab12c1d680394fe.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>Focus Keeper-Time Management</h3><p></p><p>Бүтээмж дээшлүүлэх хамгийн сонгодог аргуудын нэг болох Помодоро техник дээр тулгуурлан бүтээгдсэн энэхүү апп нь өдөр тутмын ажлуудаа хойшлуулсаар бөөгнөрүүлчихдэг хүмүүст зориулагджээ. Уг аппликэйшнийг ашиглахад мөн л тун хялбархан. Та апп дээр тохируулсан хугацаандаа өөр зүйлд сатааралгүй зөвхөн ажилдаа төвлөрөх бөгөөд хугацаа дууссаны дараа багахан амралт авч ажлаасаа хөндийрөх ёстой. <a href="https://apps.apple.com/us/app/focus-keeper-time-management/id867374917" target="_blank">Focus Keeper</a> нь хэрэглэгчид өөрсдийн хэрэгцээндээ тулгуурлан өөрчилж болохуйц энгийн, үр дүнтэй интерфэйстэй тул цаг төлөвлөлтийн апп анхлан ашиглаж буй хүмүүст илүү тохиромжтой юм. Хүн бүхний гүн төвлөрч ажиллах хугацаа ялгаатай тул та өөрт тохиромжтой хугацаагаа апп дээр тохируулахад л хангалттай. Мөн та долоо хоног, сараар өөрийн төвлөрч суусан нийт хугацаа, гүйцэтгэж дуусгасан ажлуудаа график хэлбэрээр харах, ажилласан хугацаандаа дүгнэлт хийж болно. Харин pro хувилбарыг нь татан авснаар дэвсгэр зургаа солих, сурталчилгаа үзэхгүй байх боломжтой. <br><br></p><p>Pro хувилбар үнэ: <a href="https://apps.apple.com/us/app/focus-keeper-time-management/id867374917" target="_blank">1.99$ </a><br></p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/ab36d712-71ff-4ad9-896e-6ebb29ee892b/9e6968b3e09f648d45c7a9b4c029d029.png"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div><div>Mindnode</div><div><br></div></h3><blockquote><p>“Таны оюун ухаан бодол санаануудыг үйлдвэрлэх зориулалтай болохоос хадгалах зориулалттай биш.” <br></p> <cite><p>David Allen</p> </cite></blockquote><p></p><p>Түлхүүр үгс болон зураг ашиглан өөрт төрсөн санаагаа системчлэх хамгийн үр дүнтэй арга бол Mind mapping билээ. Хамгийн гайхалтай санаа ч ганцхан бодлын үзүүрээс ургадаг тул бодол бүрээ тэмдэглэн авах нь тун чухал. Харин ажиллаж, амарч, зугаалах аль ч үедээ толгойд зурсхийн төрсөн бодлоо буулгаж авахад тань <a href="https://mindnode.com/" target="_blank">Mindnode</a> туслах болно. <br> IELTS 8 оноо авах, бестселлер зохиол бичих, хадгаламжаа өсгөх гээд эцсийн үр дүнг нь хэдийнэ төсөөлчихсөн зорилгуудаа жижиг алхмуудад хуваахдаа та уг аппликэйшнийг ашиглаад үзээрэй. Хувийн туршлагаас хуваалцахад, Mindnode нь шинэ санаа санаачилгаа тэмдэглэх, бодол санаагаа цэгцэлж, зохион байгуулалтад оруулахад хамгийн эвтэйхэн бөгөөд хялбархан аппликэйшнүүдийн нэг. Дизайн нь тун цэмцгэр, ойлгомжтой. Илүү үзэмжтэй, бүтээлчээр хөтлөх, ажилбарууд дээрээ тэмдэглэл хөтлөх гэх мэт нэмэлт боломжуудыг эдлэхийг хүсвэл Plus хувилбарыг нь худалдан авах боломжтой. Одоогоор зөвхөн IOS үйлдлийн системийг дэмжин ажилладаг нь Mindnode-ийн ганц сул тал. </p><p>MindNode Plus хувилбар: <a href="https://apps.apple.com/us/app/mindnode-mind-map/id1218718027" target="_blank">2.49$ /сарын/ </a><br></p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/ab36d712-71ff-4ad9-896e-6ebb29ee892b/175f49926f03fdb245e5820bea470e1a.png"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>Fantastical</h3><p></p><p>Өнгөрөгч онд App Store-ийн шилдгүүдийн жагсаалтад багтсан уг апп-ийг энэхүү нийтлэлд онцлох нь зүй ёсны хэрэг биз ээ. Товчхондоо, <a href="https://flexibits.com/" target="_blank">Fantastical</a> бол уулзалтаас уулзалтын хооронд гар утасныхаа календарь хэсгийг байнга шинэчлэж байдаг завгүй залуусын ажлыг хөнгөвчлөх “хувийн туслах” гэсэн үг. <br>Google task, Todoist, Icloud Reminder гээд олон төрлийн үйлдлийн системийн үндсэн календариудтай хоршин ажиллаж, мэдээллээ чөлөөтэй шилжүүлж болдог нь Fantastical-ий хэрэглэгчдэд санал болгож буй хамгийн том давуу тал. Энэ апп-ийг хэрэглээндээ нэвтрүүлчихвэл олон календарь, хийх ажлын жагсаалт дахиж толгойг тань эргүүлэхээ болино. Дизайны хувьд ч тун загварлаг, минимал шийдэлтэй. Апп дээрээ цаг агаарын урьдчилсан мэдээлэл харах, уулзалтын урилга хүмүүс рүү илгээх, Zoom гэх мэт онлайн уулзалтын аппуудыг нэгтгэх, үзэх дуртай телевизийн шоу, спортын хөтөлбөрийн хуваариа автоматаар календарь дээрээ тохируулах гээд олон сонирхолтой боломжууд энэ апп-д бий шүү. </p><p><br>Premium хувилбар: <a href="https://apps.apple.com/us/app/fantastical-calendar-tasks/id718043190" target="_blank">4.99$ /сарын/</a>, <a href="https://apps.apple.com/us/app/fantastical-calendar-tasks/id718043190" target="_blank">39.96 /жилийн/ </a><br>14 хоногийн турш Premium хувилбарыг үнэгүй турших боломжтой. </p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/ab36d712-71ff-4ad9-896e-6ebb29ee892b/3c3509f3ba188cfde6ce49409c384384.png"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>Clear todos</h3><p></p><p>Орон гэртээ байгаа бүхий л зүйлсээ цэгцлэн, ангилах трэнд Мари Кондогийн нөлөөгөөр хаа саагүй дэлгэрч, хүмүүс өмсөхгүй хувцсаа битгий хэл өдөр тутмын “to-do list”-ээ хүртэл эрэмбэлэн ялгадаг зуршилтай болжээ. Магадгүй биднийг илүү бүтээмжтэй нэгэн болгох зорилгоор цаг төлөвлөлтийн аппууд дээр нэмсэн олон төрлийн нэмэлт функцууд эсрэгээрээ бидний толгойг эргүүлж, өдөр тутмын амьдралыг улам төвөгтэй болгох нь бий. Харин <a href="https://apps.apple.com/us/app/clear-todos/id493136154" target="_blank">Clear Todos</a> бол хэзээ ч ашиглагдахгүй олон нэмэлт хэсгүүдээс залхсан, зүгээр л өдөр бүрийн ажлуудаа энгийн бөгөөд үр дүнтэй аргаар хөтлөхийг хүссэн хүмүүст зориулагдсан апп юм. <br> <br><a href="https://techcrunch.com/" target="_blank">TechCrunch</a>-аас “Хэрэглэж эхэлсэн даруйд таныг уулга алдуулах болно” хэмээн үнэлэгдсэн энэхүү апп өдөр тутмын төлөвлөсөн ажлуудыг тань өнгө өнгөөр ялган ангилж, хувь, хувьсгалын аль ч ажлыг илүү цэгцтэй, хялбар болгох шидтэй.</p><p>Premium хувилбар: <a href="https://apps.apple.com/us/app/clear-todos/id493136154" target="_blank"> 4.99$ </a></p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/ab36d712-71ff-4ad9-896e-6ebb29ee892b/b9853f49a0d835bd2660c2aa4f8fc1ec.png"></p><h1><b>ЗӨВ ДАДАЛ ХЭВШҮҮЛЭХ АППУУД</b><div></div></h1><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Streaks</h3><p></p><p><i> “Аваргууд ер бусын зүйлсийг хийдэггүй. Тэд энгийн л зүйлсийг хийдэг. Гэхдээ тэд хийдэг зүйлсээ огт бодолгүйгээр, бусад баг хариу үйлдэл үзүүлж чадахааргүй тийм хурдан хийдэг” </i>гэх алдартай эшлэл бий. Амьдралын зөв дадал гэдэг биднийг амжилтад хөтлөх, бүтээмж нэмэх томоохон хүчин зүйлсийн нэг. Үүнийг бидний ихэнх нь мэддэг ч яг бодит амьдрал дээр өөртөө хэвшүүлэхийг хүсэж буй дадлуудаа тогтмол биелүүлэх нь ховор шүү дээ. Өдөрт хоёр км гүйх, өглөө оройдоо нохойгоо салхилуулах, 30 мин ном унших, өглөөний цайгаа алгасахгүй уух гээд шинэ оны эхэнд бид шинэ дадал хэвшүүлэхээр шийддэг ч бүрэн өөрсдийн болгож чадах нь ховорхон. Та ч мөн энэ жил зөв зуршлуудыг амьдралынхаа нэгэн хэсэг болгохоор шийдсэн бол 2016 онд Apple-ээс шилдэг дизайнтай апп-ээр шалгаруулсан <a href="https://streaksapp.com/" target="_blank">Streaks</a>-ийг яг одоо утсандаа татаарай. Дадлуудаа бүртгэх, дадал бүрийнхээ үр дүнг нэг бүрчлэн харах, ухаалаг бугуйн цагтайгаа хоршин ажиллуулах гээд олон боломжийг уг апп санал болгоно. <br>Premium хувилбар: <a href="https://apps.apple.com/us/app/streaks/id963034692" target="_blank">4.99$ </a></p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/ab36d712-71ff-4ad9-896e-6ebb29ee892b/0c11c2b8bd668735abd76c5a13c37968.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>Today Habit tracker</h3><p></p><p>Ямар нэгэн сурталчилгаа үзэх шаардлагагүй, бүх нэмэлт боломжууд нь үнэгүй апп. Streaks-тэй харьцуулахад харьцангуй цөөн функцтэй ч гол зорилго нь олон дадал бүртгэх бус, цөөн дадлыг өөрийн болгоход туслах учраас хэрэгцээг тань бүрэн хангана гэдэгт итгэлтэй байна. Зуршил бүр дээр өөрийгөө идэвхжүүлэх зураг сонгох, хяналтын самбар үүсгэх, Apple health, Todo list, Gallery хэсэгтэй хоршин ажиллуулж болдгоороо мөн онцлогтой. <br></p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/ab36d712-71ff-4ad9-896e-6ebb29ee892b/483f4772d0206637d872da1cbc694978.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>Fabulous</h3><p></p><p>Энэхүү аппликэйшний зөв дадлыг өөриймшүүлэхэд туслах даалгаврууд уялдаа холбоо тун сайтай. Хийх ёстой зүйлсээ мартахгүйн тулд сонордуулга тавьж болно. Апп-ий зүгээс хийх ёстой үйлдлүүдийг тань зөвхөн сануулаад зогсох биш тэрхүү үйлдлийг тогтмол хийх, хэвшил болгох тал дээр туслах бүхий л үр дүнтэй аргуудыг санал болгодог. Яагаад үүнийг танд санал болгож байгаа вэ? Ямар ач холбогдолтой вэ? Ямар үр дүн гарах вэ? гэх зэрэг асуултад хариу өгөх, өөрөөр хэлбэл тухайн үйлдлийг тайлбарласан контентуудыг нийтлэлээр, захиагаар, дуу хоолойгоор (voice) гээд төрөл бүрийн аргаар хүргэдэг. </p><p>Апп-ий хамгийн онцлох хэсэг нь "Make me fabulous" товч бөгөөд үүн дээр дарж өөрийгөө илүү чөлөөтэй сорих боломжтой. Уг хэсгийн тусламжтайгаар та дасгал хөдөлгөөн хийх, төвлөрч ажиллах, урам зориг авах, сэтгэл санаагаа засах, иог, бясалгал хийх зэрэг өөрт хэрэгтэй үйлдлүүдийг гүйцэтгэх сэдэл болоод зааврыг авах юм. </p><p>Аппын талаарх илүү дэлгэрэнгүй мэдээллийг <a href="https://unread.today/c/1855" target="_blank">эндээс </a>уншина уу. </p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/ab36d712-71ff-4ad9-896e-6ebb29ee892b/c8bf3aa2b51cb793faa2328b6f483810.jpg"></p> </div>	Шинэ оныг бараг хүн бүр л “Шинэ он-шинэ би” гэх өөдрөг төсөөлөлтэйгөөр угтдаг. “Яг энэ жил л өмнө нь амжуулаагүй бүхнээ хийж гүйцээнэ дээ” гэж бидний дийлэнх нь зорьдог ч жилийн эцэст бодитоор биелүүлж чадсан нь хэд байдаг билээ? Зорилгодоо хүрдэг хүн, хүрдэггүй хүн хоёрын ялгаа нь ердөө л “тууштай байдал” гэдэг ганц чанар байдаг. Харин тууштай байдлыг юу тэжээдэг гээч? Төлөвлөгөө. Харин орчин цагт өдөр тутмын төлөвлөгөөгөө эмх цэгцтэй зохиож, амьдралын хэвшлээ эергээр өөрчлөхөд ухаалаг утас хамгийн шилдэг туслахуудын нэг болсон. Тийм ч учраас бид шинэ оны эхний дугаартаа өмнөө тавьсан зорилгуудаа амжилттай биелүүлэхэд тань хөтөч болох, бүтээмж нэмэх аппуудыг онцлон хүргэж байна. ЦАГИЙН МЕНЕЖМЕНТИЙГ САЙЖРУУЛАХ АППУУД Forest App Store-ийн 2018 оны шилдэг аппуудын нэгээр шалгарч байсан Forest бол ухаалаг утаснаасаа түр ч болов холдож, амьдралынхаа чухал зүйлсэд цаг зарцуулахыг хүсэж байгаа хэн бүхэнд хэрэгцээтэй апп юм. Ажиллах зарчим нь тун энгийн. Дэлгэцээс хол байж, хийж буй ажилдаа төвлөрөх тусам апп дотор таны тарьж буй мод хурдтай ургана. Эсрэгээрээ тохируулсан хугацаандаа та утсаа оролдвол мод тань хагдарч, үхэх аюултай. Тавьсан зорилгуудаа амжилттай биелүүлэх тусам буухиа тоглоомтой ижил та виртуал зооснууд цуглуулах боломжтой болдгоороо онцлог. Цуглуулсан зоосоороо та өөрийн виртуал ойгоо улам олон ургамлаар арвижуулах, тэр битгий хэл бодитоор мод тарих боломжтой гээч. Тус аппликэйшнийг хөгжүүлэгчид мод тарих сайн үйлсийн байгууллагуудтай идэвхтэй хамтран ажилладаг бөгөөд одоогийн байдлаар дэлхийн өнцөг булан бүрд Forest-ий хэрэглэгчдийн тарьж ургуулсан модны тоо 900 гаруй мянгад хүрсэн байна. Дэлгэц ширтэж суугаагүйнхээ шагналд байгаль орчиндоо хувь нэмэр оруулах нь гайхалтай хэрэг биш гэж үү? Pro хувилбар үнэ: 1.99$ Focus Keeper-Time Management Бүтээмж дээшлүүлэх хамгийн сонгодог аргуудын нэг болох Помодоро техник дээр тулгуурлан бүтээгдсэн энэхүү апп нь өдөр тутмын ажлуудаа хойшлуулсаар бөөгнөрүүлчихдэг хүмүүст зориулагджээ. Уг аппликэйшнийг ашиглахад мөн л тун хялбархан. Та апп дээр тохируулсан хугацаандаа өөр зүйлд сатааралгүй зөвхөн ажилдаа төвлөрөх бөгөөд хугацаа дууссаны дараа багахан амралт авч ажлаасаа хөндийрөх ёстой. Focus Keeper нь хэрэглэгчид өөрсдийн хэрэгцээндээ тулгуурлан өөрчилж болохуйц энгийн, үр дүнтэй интерфэйстэй тул цаг төлөвлөлтийн апп анхлан ашиглаж буй хүмүүст илүү тохиромжтой юм. Хүн бүхний гүн төвлөрч ажиллах хугацаа ялгаатай тул та өөрт тохиромжтой хугацаагаа апп дээр тохируулахад л хангалттай. Мөн та долоо хоног, сараар өөрийн төвлөрч суусан нийт хугацаа, гүйцэтгэж дуусгасан ажлуудаа график хэлбэрээр харах, ажилласан хугацаандаа дүгнэлт хийж болно. Харин pro хувилбарыг нь татан авснаар дэвсгэр зургаа солих, сурталчилгаа үзэхгүй байх боломжтой. Pro хувилбар үнэ: 1.99$ Mindnode “Таны оюун ухаан бодол санаануудыг үйлдвэрлэх зориулалтай болохоос хадгалах зориулалттай биш.” David Allen Түлхүүр үгс болон зураг ашиглан өөрт төрсөн санаагаа системчлэх хамгийн үр дүнтэй арга бол Mind mapping билээ. Хамгийн гайхалтай санаа ч ганцхан бодлын үзүүрээс ургадаг тул бодол бүрээ тэмдэглэн авах нь тун чухал. Харин ажиллаж, амарч, зугаалах аль ч үедээ толгойд зурсхийн төрсөн бодлоо буулгаж авахад тань Mindnode туслах болно. IELTS 8 оноо авах, бестселлер зохиол бичих, хадгаламжаа өсгөх гээд эцсийн үр дүнг нь хэдийнэ төсөөлчихсөн зорилгуудаа жижиг алхмуудад хуваахдаа та уг аппликэйшнийг ашиглаад үзээрэй. Хувийн туршлагаас хуваалцахад, Mindnode нь шинэ санаа санаачилгаа тэмдэглэх, бодол санаагаа цэгцэлж, зохион байгуулалтад оруулахад хамгийн эвтэйхэн бөгөөд хялбархан аппликэйшнүүдийн нэг. Дизайн нь тун цэмцгэр, ойлгомжтой. Илүү үзэмжтэй, бүтээлчээр хөтлөх, ажилбарууд дээрээ тэмдэглэл хөтлөх гэх мэт нэмэлт боломжуудыг эдлэхийг хүсвэл Plus хувилбарыг нь худалдан авах боломжтой. Одоогоор зөвхөн IOS үйлдлийн системийг дэмжин ажилладаг нь Mindnode-ийн ганц сул тал. MindNode Plus хувилбар: 2.49$ /сарын/ Fantastical Өнгөрөгч онд App Store-ийн шилдгүүдийн жагсаалтад багтсан уг апп-ийг энэхүү нийтлэлд онцлох нь зүй ёсны хэрэг биз ээ. Товчхондоо, Fantastical бол уулзалтаас уулзалтын хооронд гар утасныхаа календарь хэсгийг байнга шинэчлэж байдаг завгүй залуусын ажлыг хөнгөвчлөх “хувийн туслах” гэсэн үг. Google task, Todoist, Icloud Reminder гээд олон төрлийн үйлдлийн системийн үндсэн календариудтай хоршин ажиллаж, мэдээллээ чөлөөтэй шилжүүлж болдог нь Fantastical-ий хэрэглэгчдэд санал болгож буй хамгийн том давуу тал. Энэ апп-ийг хэрэглээндээ нэвтрүүлчихвэл олон календарь, хийх ажлын жагсаалт дахиж толгойг тань эргүүлэхээ болино. Дизайны хувьд ч тун загварлаг, минимал шийдэлтэй. Апп дээрээ цаг агаарын урьдчилсан мэдээлэл харах, уулзалтын урилга хүмүүс рүү илгээх, Zoom гэх мэт онлайн уулзалтын аппуудыг нэгтгэх, үзэх дуртай телевизийн шоу, спортын хөтөлбөрийн хуваариа автоматаар календарь дээрээ тохируулах гээд олон сонирхолтой боломжууд энэ апп-д бий шүү. Premium хувилбар: 4.99$ /сарын/ , 39.96 /жилийн/ 14 хоногийн турш Premium хувилбарыг үнэгүй турших боломжтой. Clear todos Орон гэртээ байгаа бүхий л зүйлсээ цэгцлэн, ангилах трэнд Мари Кондогийн нөлөөгөөр хаа саагүй дэлгэрч, хүмүүс өмсөхгүй хувцсаа битгий хэл өдөр тутмын “to-do list”-ээ хүртэл эрэмбэлэн ялгадаг зуршилтай болжээ. Магадгүй биднийг илүү бүтээмжтэй нэгэн болгох зорилгоор цаг төлөвлөлтийн аппууд дээр нэмсэн олон төрлийн нэмэлт функцууд эсрэгээрээ бидний толгойг эргүүлж, өдөр тутмын амьдралыг улам төвөгтэй болгох нь бий. Харин Clear Todos бол хэзээ ч ашиглагдахгүй олон нэмэлт хэсгүүдээс залхсан, зүгээр л өдөр бүрийн ажлуудаа энгийн бөгөөд үр дүнтэй аргаар хөтлөхийг хүссэн хүмүүст зориулагдсан апп юм. TechCrunch -аас “Хэрэглэж эхэлсэн даруйд таныг уулга алдуулах болно” хэмээн үнэлэгдсэн энэхүү апп өдөр тутмын төлөвлөсөн ажлуудыг тань өнгө өнгөөр ялган ангилж, хувь, хувьсгалын аль ч ажлыг илүү цэгцтэй, хялбар болгох шидтэй. Premium хувилбар: 4.99$ ЗӨВ ДАДАЛ ХЭВШҮҮЛЭХ АППУУД Streaks “Аваргууд ер бусын зүйлсийг хийдэггүй. Тэд энгийн л зүйлсийг хийдэг. Гэхдээ тэд хийдэг зүйлсээ огт бодолгүйгээр, бусад баг хариу үйлдэл үзүүлж чадахааргүй тийм хурдан хийдэг” гэх алдартай эшлэл бий. Амьдралын зөв дадал гэдэг биднийг амжилтад хөтлөх, бүтээмж нэмэх томоохон хүчин зүйлсийн нэг. Үүнийг бидний ихэнх нь мэддэг ч яг бодит амьдрал дээр өөртөө хэвшүүлэхийг хүсэж буй дадлуудаа тогтмол биелүүлэх нь ховор шүү дээ. Өдөрт хоёр км гүйх, өглөө оройдоо нохойгоо салхилуулах, 30 мин ном унших, өглөөний цайгаа алгасахгүй уух гээд шинэ оны эхэнд бид шинэ дадал хэвшүүлэхээр шийддэг ч бүрэн өөрсдийн болгож чадах нь ховорхон. Та ч мөн энэ жил зөв зуршлуудыг амьдралынхаа нэгэн хэсэг болгохоор шийдсэн бол 2016 онд Apple-ээс шилдэг дизайнтай апп-ээр шалгаруулсан Streaks -ийг яг одоо утсандаа татаарай. Дадлуудаа бүртгэх, дадал бүрийнхээ үр дүнг нэг бүрчлэн харах, ухаалаг бугуйн цагтайгаа хоршин ажиллуулах гээд олон боломжийг уг апп санал болгоно. Premium хувилбар: 4.99$ Today Habit tracker Ямар нэгэн сурталчилгаа үзэх шаардлагагүй, бүх нэмэлт боломжууд нь үнэгүй апп. Streaks-тэй харьцуулахад харьцангуй цөөн функцтэй ч гол зорилго нь олон дадал бүртгэх бус, цөөн дадлыг өөрийн болгоход туслах учраас хэрэгцээг тань бүрэн хангана гэдэгт итгэлтэй байна. Зуршил бүр дээр өөрийгөө идэвхжүүлэх зураг сонгох, хяналтын самбар үүсгэх, Apple health, Todo list, Gallery хэсэгтэй хоршин ажиллуулж болдгоороо мөн онцлогтой. Fabulous Энэхүү аппликэйшний зөв дадлыг өөриймшүүлэхэд туслах даалгаврууд уялдаа холбоо тун сайтай. Хийх ёстой зүйлсээ мартахгүйн тулд сонордуулга тавьж болно. Апп-ий зүгээс хийх ёстой үйлдлүүдийг тань зөвхөн сануулаад зогсох биш тэрхүү үйлдлийг тогтмол хийх, хэвшил болгох тал дээр туслах бүхий л үр дүнтэй аргуудыг санал болгодог. Яагаад үүнийг танд санал болгож байгаа вэ? Ямар ач холбогдолтой вэ? Ямар үр дүн гарах вэ? гэх зэрэг асуултад хариу өгөх, өөрөөр хэлбэл тухайн үйлдлийг тайлбарласан контентуудыг нийтлэлээр, захиагаар, дуу хоолойгоор (voice) гээд төрөл бүрийн аргаар хүргэдэг. Апп-ий хамгийн онцлох хэсэг нь "Make me fabulous" товч бөгөөд үүн дээр дарж өөрийгөө илүү чөлөөтэй сорих боломжтой. Уг хэсгийн тусламжтайгаар та дасгал хөдөлгөөн хийх, төвлөрч ажиллах, урам зориг авах, сэтгэл санаагаа засах, иог, бясалгал хийх зэрэг өөрт хэрэгтэй үйлдлүүдийг гүйцэтгэх сэдэл болоод зааврыг авах юм. Аппын талаарх илүү дэлгэрэнгүй мэдээллийг эндээс уншина уу.	Шинэ оныг бараг хүн бүр л “Шинэ он-шинэ би” гэх өөдрөг төсөөлөлтэйгөөр угтдаг. “Яг энэ жил л өмнө нь амжуулаагүй бүхнээ хийж гүйцээнэ дээ” гэж бидний дийлэнх нь зорьдог ч жилийн эцэст бодитоор биелүүлж чадсан нь хэд байдаг билээ? Зорилгодоо хүрдэг хүн, хүрдэггүй хүн хоёрын ялгаа нь ердөө л “тууштай байдал” гэдэг ганц чанар байдаг. Харин тууштай байдлыг юу тэжээдэг гээч? Төлөвлөгөө. Харин орчин цагт өдөр тутмын төлөвлөгөөгөө эмх цэгцтэй зохиож, амьдралын хэвшлээ эергээр өөрчлөхөд ухаалаг утас хамгийн шилдэг туслахуудын нэг болсон. Тийм ч учраас бид шинэ оны эхний дугаартаа өмнөө тавьсан зорилгуудаа амжилттай биелүүлэхэд тань хөтөч болох, бүтээмж нэмэх аппуудыг онцлон хүргэж байна. ЦАГИЙН МЕНЕЖМЕНТИЙГ САЙЖРУУЛАХ АППУУД ### Forest App Store-ийн 2018 оны шилдэг аппуудын нэгээр шалгарч байсан Forest бол ухаалаг утаснаасаа түр ч болов холдож, амьдралынхаа чухал зүйлсэд цаг зарцуулахыг хүсэж байгаа хэн бүхэнд хэрэгцээтэй апп юм. Ажиллах зарчим нь тун энгийн. Дэлгэцээс хол байж, хийж буй ажилдаа төвлөрөх тусам апп дотор таны тарьж буй мод хурдтай ургана. Эсрэгээрээ тохируулсан хугацаандаа та утсаа оролдвол мод тань хагдарч, үхэх аюултай. Тавьсан зорилгуудаа амжилттай биелүүлэх тусам буухиа тоглоомтой ижил та виртуал зооснууд цуглуулах боломжтой болдгоороо онцлог. Цуглуулсан зоосоороо та өөрийн виртуал ойгоо улам олон ургамлаар арвижуулах, тэр битгий хэл бодитоор мод тарих боломжтой гээч. Тус аппликэйшнийг хөгжүүлэгчид мод тарих сайн үйлсийн байгууллагуудтай идэвхтэй хамтран ажилладаг бөгөөд одоогийн байдлаар дэлхийн өнцөг булан бүрд Forest-ий хэрэглэгчдийн тарьж ургуулсан модны тоо 900 гаруй мянгад хүрсэн байна. Дэлгэц ширтэж суугаагүйнхээ шагналд байгаль орчиндоо хувь нэмэр оруулах нь гайхалтай хэрэг биш гэж үү? Pro хувилбар үнэ: 1.99$ ### Focus Keeper-Time Management Бүтээмж дээшлүүлэх хамгийн сонгодог аргуудын нэг болох Помодоро техник дээр тулгуурлан бүтээгдсэн энэхүү апп нь өдөр тутмын ажлуудаа хойшлуулсаар бөөгнөрүүлчихдэг хүмүүст зориулагджээ. Уг аппликэйшнийг ашиглахад мөн л тун хялбархан. Та апп дээр тохируулсан хугацаандаа өөр зүйлд сатааралгүй зөвхөн ажилдаа төвлөрөх бөгөөд хугацаа дууссаны дараа багахан амралт авч ажлаасаа хөндийрөх ёстой. Focus Keeper нь хэрэглэгчид өөрсдийн хэрэгцээндээ тулгуурлан өөрчилж болохуйц энгийн, үр дүнтэй интерфэйстэй тул цаг төлөвлөлтийн апп анхлан ашиглаж буй хүмүүст илүү тохиромжтой юм. Хүн бүхний гүн төвлөрч ажиллах хугацаа ялгаатай тул та өөрт тохиромжтой хугацаагаа апп дээр тохируулахад л хангалттай. Мөн та долоо хоног, сараар өөрийн төвлөрч суусан нийт хугацаа, гүйцэтгэж дуусгасан ажлуудаа график хэлбэрээр харах, ажилласан хугацаандаа дүгнэлт хийж болно. Харин pro хувилбарыг нь татан авснаар дэвсгэр зургаа солих, сурталчилгаа үзэхгүй байх боломжтой. Pro хувилбар үнэ: 1.99$ ### Mindnode > “Таны оюун ухаан бодол санаануудыг үйлдвэрлэх зориулалтай болохоос хадгалах зориулалттай биш.” > > David Allen Түлхүүр үгс болон зураг ашиглан өөрт төрсөн санаагаа системчлэх хамгийн үр дүнтэй арга бол Mind mapping билээ. Хамгийн гайхалтай санаа ч ганцхан бодлын үзүүрээс ургадаг тул бодол бүрээ тэмдэглэн авах нь тун чухал. Харин ажиллаж, амарч, зугаалах аль ч үедээ толгойд зурсхийн төрсөн бодлоо буулгаж авахад тань Mindnode туслах болно. IELTS 8 оноо авах, бестселлер зохиол бичих, хадгаламжаа өсгөх гээд эцсийн үр дүнг нь хэдийнэ төсөөлчихсөн зорилгуудаа жижиг алхмуудад хуваахдаа та уг аппликэйшнийг ашиглаад үзээрэй. Хувийн туршлагаас хуваалцахад, Mindnode нь шинэ санаа санаачилгаа тэмдэглэх, бодол санаагаа цэгцэлж, зохион байгуулалтад оруулахад хамгийн эвтэйхэн бөгөөд хялбархан аппликэйшнүүдийн нэг. Дизайн нь тун цэмцгэр, ойлгомжтой. Илүү үзэмжтэй, бүтээлчээр хөтлөх, ажилбарууд дээрээ тэмдэглэл хөтлөх гэх мэт нэмэлт боломжуудыг эдлэхийг хүсвэл Plus хувилбарыг нь худалдан авах боломжтой. Одоогоор зөвхөн IOS үйлдлийн системийг дэмжин ажилладаг нь Mindnode-ийн ганц сул тал. MindNode Plus хувилбар: 2.49$ /сарын/ ### Fantastical Өнгөрөгч онд App Store-ийн шилдгүүдийн жагсаалтад багтсан уг апп-ийг энэхүү нийтлэлд онцлох нь зүй ёсны хэрэг биз ээ. Товчхондоо, Fantastical бол уулзалтаас уулзалтын хооронд гар утасныхаа календарь хэсгийг байнга шинэчлэж байдаг завгүй залуусын ажлыг хөнгөвчлөх “хувийн туслах” гэсэн үг. Google task, Todoist, Icloud Reminder гээд олон төрлийн үйлдлийн системийн үндсэн календариудтай хоршин ажиллаж, мэдээллээ чөлөөтэй шилжүүлж болдог нь Fantastical-ий хэрэглэгчдэд санал болгож буй хамгийн том давуу тал. Энэ апп-ийг хэрэглээндээ нэвтрүүлчихвэл олон календарь, хийх ажлын жагсаалт дахиж толгойг тань эргүүлэхээ болино. Дизайны хувьд ч тун загварлаг, минимал шийдэлтэй. Апп дээрээ цаг агаарын урьдчилсан мэдээлэл харах, уулзалтын урилга хүмүүс рүү илгээх, Zoom гэх мэт онлайн уулзалтын аппуудыг нэгтгэх, үзэх дуртай телевизийн шоу, спортын хөтөлбөрийн хуваариа автоматаар календарь дээрээ тохируулах гээд олон сонирхолтой боломжууд энэ апп-д бий шүү. Premium хувилбар: 4.99$ /сарын/, 39.96 /жилийн/ 14 хоногийн турш Premium хувилбарыг үнэгүй турших боломжтой. ### Clear todos Орон гэртээ байгаа бүхий л зүйлсээ цэгцлэн, ангилах трэнд Мари Кондогийн нөлөөгөөр хаа саагүй дэлгэрч, хүмүүс өмсөхгүй хувцсаа битгий хэл өдөр тутмын “to-do list”-ээ хүртэл эрэмбэлэн ялгадаг зуршилтай болжээ. Магадгүй биднийг илүү бүтээмжтэй нэгэн болгох зорилгоор цаг төлөвлөлтийн аппууд дээр нэмсэн олон төрлийн нэмэлт функцууд эсрэгээрээ бидний толгойг эргүүлж, өдөр тутмын амьдралыг улам төвөгтэй болгох нь бий. Харин Clear Todos бол хэзээ ч ашиглагдахгүй олон нэмэлт хэсгүүдээс залхсан, зүгээр л өдөр бүрийн ажлуудаа энгийн бөгөөд үр дүнтэй аргаар хөтлөхийг хүссэн хүмүүст зориулагдсан апп юм. TechCrunch-аас “Хэрэглэж эхэлсэн даруйд таныг уулга алдуулах болно” хэмээн үнэлэгдсэн энэхүү апп өдөр тутмын төлөвлөсөн ажлуудыг тань өнгө өнгөөр ялган ангилж, хувь, хувьсгалын аль ч ажлыг илүү цэгцтэй, хялбар болгох шидтэй. Premium хувилбар: 4.99$ ЗӨВ ДАДАЛ ХЭВШҮҮЛЭХ АППУУД ### Streaks “Аваргууд ер бусын зүйлсийг хийдэггүй. Тэд энгийн л зүйлсийг хийдэг. Гэхдээ тэд хийдэг зүйлсээ огт бодолгүйгээр, бусад баг хариу үйлдэл үзүүлж чадахааргүй тийм хурдан хийдэг” гэх алдартай эшлэл бий. Амьдралын зөв дадал гэдэг биднийг амжилтад хөтлөх, бүтээмж нэмэх томоохон хүчин зүйлсийн нэг. Үүнийг бидний ихэнх нь мэддэг ч яг бодит амьдрал дээр өөртөө хэвшүүлэхийг хүсэж буй дадлуудаа тогтмол биелүүлэх нь ховор шүү дээ. Өдөрт хоёр км гүйх, өглөө оройдоо нохойгоо салхилуулах, 30 мин ном унших, өглөөний цайгаа алгасахгүй уух гээд шинэ оны эхэнд бид шинэ дадал хэвшүүлэхээр шийддэг ч бүрэн өөрсдийн болгож чадах нь ховорхон. Та ч мөн энэ жил зөв зуршлуудыг амьдралынхаа нэгэн хэсэг болгохоор шийдсэн бол 2016 онд Apple-ээс шилдэг дизайнтай апп-ээр шалгаруулсан Streaks-ийг яг одоо утсандаа татаарай. Дадлуудаа бүртгэх, дадал бүрийнхээ үр дүнг нэг бүрчлэн харах, ухаалаг бугуйн цагтайгаа хоршин ажиллуулах гээд олон боломжийг уг апп санал болгоно. Premium хувилбар: 4.99$ ### Today Habit tracker Ямар нэгэн сурталчилгаа үзэх шаардлагагүй, бүх нэмэлт боломжууд нь үнэгүй апп. Streaks-тэй харьцуулахад харьцангуй цөөн функцтэй ч гол зорилго нь олон дадал бүртгэх бус, цөөн дадлыг өөрийн болгоход туслах учраас хэрэгцээг тань бүрэн хангана гэдэгт итгэлтэй байна. Зуршил бүр дээр өөрийгөө идэвхжүүлэх зураг сонгох, хяналтын самбар үүсгэх, Apple health, Todo list, Gallery хэсэгтэй хоршин ажиллуулж болдгоороо мөн онцлогтой. ### Fabulous Энэхүү аппликэйшний зөв дадлыг өөриймшүүлэхэд туслах даалгаврууд уялдаа холбоо тун сайтай. Хийх ёстой зүйлсээ мартахгүйн тулд сонордуулга тавьж болно. Апп-ий зүгээс хийх ёстой үйлдлүүдийг тань зөвхөн сануулаад зогсох биш тэрхүү үйлдлийг тогтмол хийх, хэвшил болгох тал дээр туслах бүхий л үр дүнтэй аргуудыг санал болгодог. Яагаад үүнийг танд санал болгож байгаа вэ? Ямар ач холбогдолтой вэ? Ямар үр дүн гарах вэ? гэх зэрэг асуултад хариу өгөх, өөрөөр хэлбэл тухайн үйлдлийг тайлбарласан контентуудыг нийтлэлээр, захиагаар, дуу хоолойгоор (voice) гээд төрөл бүрийн аргаар хүргэдэг. Апп-ий хамгийн онцлох хэсэг нь "Make me fabulous" товч бөгөөд үүн дээр дарж өөрийгөө илүү чөлөөтэй сорих боломжтой. Уг хэсгийн тусламжтайгаар та дасгал хөдөлгөөн хийх, төвлөрч ажиллах, урам зориг авах, сэтгэл санаагаа засах, иог, бясалгал хийх зэрэг өөрт хэрэгтэй үйлдлүүдийг гүйцэтгэх сэдэл болоод зааврыг авах юм. Аппын талаарх илүү дэлгэрэнгүй мэдээллийг эндээс уншина уу.
https://unread.today/c/techworm-hellobaby	Techworm	Burtguljin Enkhbat	2021-01-12T00:00:00	1 сарын 12, 2021	Апп тойм: Hello Baby - Жирэмсэн ээжийн цогц хөтөч	<div class="article-body"> <h2><div>Хөл хүнд болсноо мэдсэн даруйд ээж бүхний хийдэг хамгийн эхний алхам бол ухаалаг утсандаа жирэмсний апп татаж авах гэдэгтэй эмэгтэйчүүд бүгд санал нийлэх биз ээ. Үр хөврөл бүрэлдсэн цагаас ургийн хөгжил бүрэн гүйцэж эх дэлхийтэй танилцах хүртэлх урт аялалд жирэмсний апп ээжийн хамгийн үнэнч, хэрэгцээтэй туслах нь байдаг. Өнөөдрийн Techworm булангаар бид монгол бүсгүйчүүдийн хөгжүүлж буй Hello Baby хэмээх “Жирэмсэн ээжийн хөтөч апп”-ыг онцлон хүргэж байна. </div><div><br></div></h2><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">ЯАГААД ХЭРЭГЛЭХ ХЭРЭГТЭЙ ВЭ? </h3><p></p><p>Жирэмсний тест дээр хоёр зураас харсан мөчөөс эхлээд бүсгүй хүн бүрд айж сандрах, баярлан хөөрөх төрөл бүрийн мэдрэмжүүд зэрэг төрж эхэлдэг. Сүүлийн сарын тэмдэг хэзээ ирсэн билээ? Хүүхдээ олсон цагаас хойш ямар нэгэн эм бэлдмэл уусан билүү? Хамгийн эртдээ хэзээ эмнэлэгт үзүүлэх ёстой юм бол? Хүүхэд минь эрүүл саруул өсөн бойжиж буйг яаж мэдэх вэ? гээд л асуултууд ар араасаа хөвөрч өгнө. Үр хүүхдээ хэвлийдээ тээн, эсэн мэнд өсгөн бойжуулах нь эмэгтэй хүмүүсийн амьдралд хэдхэн удаа тохиох гайхалтай үйл явдлуудын нэг хэдий ч Монголын нөхцөлд өнөөдөр мэргэжлийн хүн гар бие оролцон бүтээсэн, төрөл бүрийн зөвлөгөө мэдээллээр дүүрэн дижитал бүтээгдэхүүн тун ховор байдаг нь харамсалтай. </p><p>Монгол эмэгтэйчүүд жирэмсэн болсноос хойш өөрт тулгарах олон асуултын хариу, зөвлөгөө мэдээллийг дийлэнхдээ сошиал медиа орчин дахь жирэмсэн ээжүүдийн группүүдээс авдаг гэхэд хилсдэхгүй. Гэвч амнаас ам дамжсан буруу ташаа, шинжлэх ухааны үндэслэлгүй мэдээлэл нь ураг төдийгүй ээжийг хүртэл эрүүл мэндийн эрсдэлд оруулах сөрөг нөлөөтэй. Харин энэхүү орон зайг монгол ээжүүд соргогоор ажиглан харж, жирэмсэн ээжийн хөтөч апп <a href="https://apps.apple.com/us/app/hellobaby-%D0%B6%D0%B8%D1%80%D1%8D%D0%BC%D1%81%D0%BD%D0%B8%D0%B9-%D1%85%D3%A9%D1%82%D3%A9%D1%87/id1507369405" target="_blank">“Hello Baby”</a>-г бүтээсэн нь жил гаруйхны хугацаанд 40,000 гаруй удаа татагджээ. Тус аппыг үүсгэн байгуулагч бүсгүйчүүд жирэмсэн үе болон хүүхэд өсгөж бойжуулахтай холбоотой өөрт тулгарсан асуудлаас санаа авч, эмэгтэйчүүд, хүүхдийн эрүүл мэнд, гэр бүлд чиглэсэн бүтээгдэхүүний хэрэгцээ байгааг олж харсан нь уг апп-ыг бүтээх сэдэл болсон байна. </p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/ab36d712-71ff-4ad9-896e-6ebb29ee892b/4566a4e7f36f0e7d2ff68dced3e441b7.jpg"></p><div class="image-caption">Үүсгэн байгуулагч Б.Манд, Б.Ариунсанаа, Б.Пүрэвсүрэн нар</div><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">ЯМАР ОНЦЛОГ, ДАВУУ ТАЛУУДТАЙ ВЭ? </h3><p></p><p>“Бяцхан үрээ хэвлийдээ тээх гайхамшигт аяллын турш таны гараас хөтлөн, туслан чиглүүлэх болно” гэх уриатай Hello Baby-тэй ижил төстэй бусад апп-ээс ялгарах гол онцлог бол бүх зөвлөгөө, мэдээлэл нь монгол бүсгүйчүүдийн орчин нөхцөл, амьдралын хэв маягт уялдсан нь юм. </p><p>Hello Baby апп-ээс та: <br><i>-Зөвхөн өөрийн жирэмсний явцтай уялдсан эрүүл мэндийн зөвлөгөө мэдээлэл <br>-Жирэмсэн ээжүүдэд түгээмэл илэрдэг шинж тэмдгүүд <br>-Хяналтын үзлэг шинжилгээний хуанли, үзлэгт орох алхмууд <br>-Хувийн ажлаа төлөвлөх талбар + Тэмдэглэл <br>-Эмчдээ үзүүлэх хуваарь <br>-Хийх ажлыг өөрт тань сануулах хэсэг <br>-Бүх үзлэг шинжилгээний тайлбарыг авч болно. </i></p><p>Эмэгтэйчүүдэд зориулсан бүтээгдэхүүн болоод ч тэрүү үндсэн дизайн нь тун ойлгомжтой бөгөөд өнгөлөг шийдэлтэй. Аппыг нээмэгц сүүлийн сарын тэмдэг ирсэн өдрөө оруулах ёстой бөгөөд тэр дороо үндсэн дэлгэц дээр таны хэдэн долоо хоногтой жирэмсэн, ургийн хөгжил, төрөх сүүлийн хугацаа, тухай долоо хоногт ээжид түгээмэл тохиох шинж тэмдгийн талаарх зөвлөгөө мэдээлэл гарч ирнэ. Бусад жирэмсний аппуудтай ижил эдгээр мэдээллүүд долоо хоног бүр шинэчлэгддэг. <br> <br>Энэ аппыг жирэмсэн болсон өдрөөсөө хойш хэрэглэж буй хэрэглэгчийн хувьд, хамгийн таалагдсан функц нь “үзлэг” байсан юм. Монгол эмэгтэйчүүдийн хувьд жирэмсэн болсноосоо хойш төрөх хүртлээ өрх болон дүүргийн эмнэлгийн хяналтад байж, хэд хэдэн удаа товлолт үзлэг, шинжилгээг өгөх ёстой байдаг шүү дээ. Анхлан жирэмсэн болж буй ээжүүд жирэмсний хяналтын талаар төдийлөн сайн мэдэхгүйгээс үүдэн хяналтандаа хоцорч орох улмаар эрүүл мэндийн хувьд эрсдэлд орох тохиолдол цөөнгүй. Харин энэхүү аппын үзлэгийн календарь хэсэг дээр автоматаар хэдний өдөр үзлэгт хамрагдах ёстой мэдээллүүд гарах бөгөөд хяналтын үзлэгт очихдоо юу юу бэлдэх, ямар шинжилгээнүүд өгөх ёстой гээд бүх мэдээллийг алхам алхмаар зааж өгсөн нь үнэхээр талархууштай. “Тэмдэглэл” хэсгээс эход үзүүлэх болон хяналтад орох он сар өдрөө харж, “тайлбар” хэсгээс шинжилгээнүүд яагаад өгөх ёстой тухай дэлгэрэнгүй уншин товлолт эхоны үзлэгт зайлшгүй хамрагдах ёстой шалтгааны (11-13 долоо хоногтойд NT буюу ургийн арын шилэн хүзүүний зайг эхогоор тодорхойлдог бол 18-23 долоо хоногтойд ургийн хөгжлийг харуулах ёстой) тайлбарыг харах боломжтой. </p><p>Мөн Монгол улсын хуулиар жирэмсэн ээж бүрд олгодог тэтгэмж болон, НДЕГ-аас даатгал төлдөг ээжүүдэд олгодог декритэд хамрагдахын тулд ямар материал бүрдүүлэх, хэзээ хамрагдах тухай ч дэлгэрэнгүй зааварчилгаа бий. <br></p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/ab36d712-71ff-4ad9-896e-6ebb29ee892b/c1d8ebff1991281110b8d64ece6e6789.jpg"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/ab36d712-71ff-4ad9-896e-6ebb29ee892b/fa623339db913a7856844402e98420f4.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>САЙЖРУУЛЖ БОЛОХ ЗҮЙЛС</h3><p>-Үндсэн нүүрэн дээрх хүүхдийн хөгжлийг төрөл бүрийн жимс, хүнсний ногоогоор илэрхийлсэн дүрслэл нь өхөөрдөм хэдий ч бусад алдартай апп-тэй адил хүүхдийн хөгжлийг 3D байдлаар давхар харуулбал гэдсэн дотор буй ураг ээжид илүү сайн төсөөлөгдөх байх. Хүүхдийн хөгжил хэсгийн дүрслэлийг илүү нарийвчлалтай болгох хэрэгтэй санагдав. <br> <br>-Нэгэнтээ монгол ээжүүдэд зориулсан апп хөгжүүлж буй тул бүсгүйчүүдийн тогтмол үйлчлүүлдэг эмэгтэйчүүдийн эмнэлэг, эхоны үнэ ханш болон ерөнхий мэдээллийг оруулж, давхар ээжүүд өөрсдийн сэтгэгдлээ үлдээх боломжтой болговол олон эмнэлэг дундаас ээжүүд сонголтоо хийхэд харьцангуй амар болох биз ээ. <br></p> <p>Та "Hello Baby" апп-ийг үүсгэн байгуулагчдын ярилцлагыг <a href="http://posted.mn/c/humans-of-moffice-hellobaby" target="_blank">эндээс</a> унших боломжтой. <br></p> </div>	Хөл хүнд болсноо мэдсэн даруйд ээж бүхний хийдэг хамгийн эхний алхам бол ухаалаг утсандаа жирэмсний апп татаж авах гэдэгтэй эмэгтэйчүүд бүгд санал нийлэх биз ээ. Үр хөврөл бүрэлдсэн цагаас ургийн хөгжил бүрэн гүйцэж эх дэлхийтэй танилцах хүртэлх урт аялалд жирэмсний апп ээжийн хамгийн үнэнч, хэрэгцээтэй туслах нь байдаг. Өнөөдрийн Techworm булангаар бид монгол бүсгүйчүүдийн хөгжүүлж буй Hello Baby хэмээх “Жирэмсэн ээжийн хөтөч апп”-ыг онцлон хүргэж байна. ЯАГААД ХЭРЭГЛЭХ ХЭРЭГТЭЙ ВЭ? Жирэмсний тест дээр хоёр зураас харсан мөчөөс эхлээд бүсгүй хүн бүрд айж сандрах, баярлан хөөрөх төрөл бүрийн мэдрэмжүүд зэрэг төрж эхэлдэг. Сүүлийн сарын тэмдэг хэзээ ирсэн билээ? Хүүхдээ олсон цагаас хойш ямар нэгэн эм бэлдмэл уусан билүү? Хамгийн эртдээ хэзээ эмнэлэгт үзүүлэх ёстой юм бол? Хүүхэд минь эрүүл саруул өсөн бойжиж буйг яаж мэдэх вэ? гээд л асуултууд ар араасаа хөвөрч өгнө. Үр хүүхдээ хэвлийдээ тээн, эсэн мэнд өсгөн бойжуулах нь эмэгтэй хүмүүсийн амьдралд хэдхэн удаа тохиох гайхалтай үйл явдлуудын нэг хэдий ч Монголын нөхцөлд өнөөдөр мэргэжлийн хүн гар бие оролцон бүтээсэн, төрөл бүрийн зөвлөгөө мэдээллээр дүүрэн дижитал бүтээгдэхүүн тун ховор байдаг нь харамсалтай. Монгол эмэгтэйчүүд жирэмсэн болсноос хойш өөрт тулгарах олон асуултын хариу, зөвлөгөө мэдээллийг дийлэнхдээ сошиал медиа орчин дахь жирэмсэн ээжүүдийн группүүдээс авдаг гэхэд хилсдэхгүй. Гэвч амнаас ам дамжсан буруу ташаа, шинжлэх ухааны үндэслэлгүй мэдээлэл нь ураг төдийгүй ээжийг хүртэл эрүүл мэндийн эрсдэлд оруулах сөрөг нөлөөтэй. Харин энэхүү орон зайг монгол ээжүүд соргогоор ажиглан харж, жирэмсэн ээжийн хөтөч апп “Hello Baby” -г бүтээсэн нь жил гаруйхны хугацаанд 40,000 гаруй удаа татагджээ. Тус аппыг үүсгэн байгуулагч бүсгүйчүүд жирэмсэн үе болон хүүхэд өсгөж бойжуулахтай холбоотой өөрт тулгарсан асуудлаас санаа авч, эмэгтэйчүүд, хүүхдийн эрүүл мэнд, гэр бүлд чиглэсэн бүтээгдэхүүний хэрэгцээ байгааг олж харсан нь уг апп-ыг бүтээх сэдэл болсон байна. Үүсгэн байгуулагч Б.Манд, Б.Ариунсанаа, Б.Пүрэвсүрэн нар ЯМАР ОНЦЛОГ, ДАВУУ ТАЛУУДТАЙ ВЭ? “Бяцхан үрээ хэвлийдээ тээх гайхамшигт аяллын турш таны гараас хөтлөн, туслан чиглүүлэх болно” гэх уриатай Hello Baby-тэй ижил төстэй бусад апп-ээс ялгарах гол онцлог бол бүх зөвлөгөө, мэдээлэл нь монгол бүсгүйчүүдийн орчин нөхцөл, амьдралын хэв маягт уялдсан нь юм. Hello Baby апп-ээс та: -Зөвхөн өөрийн жирэмсний явцтай уялдсан эрүүл мэндийн зөвлөгөө мэдээлэл -Жирэмсэн ээжүүдэд түгээмэл илэрдэг шинж тэмдгүүд -Хяналтын үзлэг шинжилгээний хуанли, үзлэгт орох алхмууд -Хувийн ажлаа төлөвлөх талбар + Тэмдэглэл -Эмчдээ үзүүлэх хуваарь -Хийх ажлыг өөрт тань сануулах хэсэг -Бүх үзлэг шинжилгээний тайлбарыг авч болно. Эмэгтэйчүүдэд зориулсан бүтээгдэхүүн болоод ч тэрүү үндсэн дизайн нь тун ойлгомжтой бөгөөд өнгөлөг шийдэлтэй. Аппыг нээмэгц сүүлийн сарын тэмдэг ирсэн өдрөө оруулах ёстой бөгөөд тэр дороо үндсэн дэлгэц дээр таны хэдэн долоо хоногтой жирэмсэн, ургийн хөгжил, төрөх сүүлийн хугацаа, тухай долоо хоногт ээжид түгээмэл тохиох шинж тэмдгийн талаарх зөвлөгөө мэдээлэл гарч ирнэ. Бусад жирэмсний аппуудтай ижил эдгээр мэдээллүүд долоо хоног бүр шинэчлэгддэг. Энэ аппыг жирэмсэн болсон өдрөөсөө хойш хэрэглэж буй хэрэглэгчийн хувьд, хамгийн таалагдсан функц нь “үзлэг” байсан юм. Монгол эмэгтэйчүүдийн хувьд жирэмсэн болсноосоо хойш төрөх хүртлээ өрх болон дүүргийн эмнэлгийн хяналтад байж, хэд хэдэн удаа товлолт үзлэг, шинжилгээг өгөх ёстой байдаг шүү дээ. Анхлан жирэмсэн болж буй ээжүүд жирэмсний хяналтын талаар төдийлөн сайн мэдэхгүйгээс үүдэн хяналтандаа хоцорч орох улмаар эрүүл мэндийн хувьд эрсдэлд орох тохиолдол цөөнгүй. Харин энэхүү аппын үзлэгийн календарь хэсэг дээр автоматаар хэдний өдөр үзлэгт хамрагдах ёстой мэдээллүүд гарах бөгөөд хяналтын үзлэгт очихдоо юу юу бэлдэх, ямар шинжилгээнүүд өгөх ёстой гээд бүх мэдээллийг алхам алхмаар зааж өгсөн нь үнэхээр талархууштай. “Тэмдэглэл” хэсгээс эход үзүүлэх болон хяналтад орох он сар өдрөө харж, “тайлбар” хэсгээс шинжилгээнүүд яагаад өгөх ёстой тухай дэлгэрэнгүй уншин товлолт эхоны үзлэгт зайлшгүй хамрагдах ёстой шалтгааны (11-13 долоо хоногтойд NT буюу ургийн арын шилэн хүзүүний зайг эхогоор тодорхойлдог бол 18-23 долоо хоногтойд ургийн хөгжлийг харуулах ёстой) тайлбарыг харах боломжтой. Мөн Монгол улсын хуулиар жирэмсэн ээж бүрд олгодог тэтгэмж болон, НДЕГ-аас даатгал төлдөг ээжүүдэд олгодог декритэд хамрагдахын тулд ямар материал бүрдүүлэх, хэзээ хамрагдах тухай ч дэлгэрэнгүй зааварчилгаа бий. САЙЖРУУЛЖ БОЛОХ ЗҮЙЛС -Үндсэн нүүрэн дээрх хүүхдийн хөгжлийг төрөл бүрийн жимс, хүнсний ногоогоор илэрхийлсэн дүрслэл нь өхөөрдөм хэдий ч бусад алдартай апп-тэй адил хүүхдийн хөгжлийг 3D байдлаар давхар харуулбал гэдсэн дотор буй ураг ээжид илүү сайн төсөөлөгдөх байх. Хүүхдийн хөгжил хэсгийн дүрслэлийг илүү нарийвчлалтай болгох хэрэгтэй санагдав. -Нэгэнтээ монгол ээжүүдэд зориулсан апп хөгжүүлж буй тул бүсгүйчүүдийн тогтмол үйлчлүүлдэг эмэгтэйчүүдийн эмнэлэг, эхоны үнэ ханш болон ерөнхий мэдээллийг оруулж, давхар ээжүүд өөрсдийн сэтгэгдлээ үлдээх боломжтой болговол олон эмнэлэг дундаас ээжүүд сонголтоо хийхэд харьцангуй амар болох биз ээ. Та "Hello Baby" апп-ийг үүсгэн байгуулагчдын ярилцлагыг эндээс унших боломжтой.	Хөл хүнд болсноо мэдсэн даруйд ээж бүхний хийдэг хамгийн эхний алхам бол ухаалаг утсандаа жирэмсний апп татаж авах гэдэгтэй эмэгтэйчүүд бүгд санал нийлэх биз ээ. Үр хөврөл бүрэлдсэн цагаас ургийн хөгжил бүрэн гүйцэж эх дэлхийтэй танилцах хүртэлх урт аялалд жирэмсний апп ээжийн хамгийн үнэнч, хэрэгцээтэй туслах нь байдаг. Өнөөдрийн Techworm булангаар бид монгол бүсгүйчүүдийн хөгжүүлж буй Hello Baby хэмээх “Жирэмсэн ээжийн хөтөч апп”-ыг онцлон хүргэж байна. ### ЯАГААД ХЭРЭГЛЭХ ХЭРЭГТЭЙ ВЭ? Жирэмсний тест дээр хоёр зураас харсан мөчөөс эхлээд бүсгүй хүн бүрд айж сандрах, баярлан хөөрөх төрөл бүрийн мэдрэмжүүд зэрэг төрж эхэлдэг. Сүүлийн сарын тэмдэг хэзээ ирсэн билээ? Хүүхдээ олсон цагаас хойш ямар нэгэн эм бэлдмэл уусан билүү? Хамгийн эртдээ хэзээ эмнэлэгт үзүүлэх ёстой юм бол? Хүүхэд минь эрүүл саруул өсөн бойжиж буйг яаж мэдэх вэ? гээд л асуултууд ар араасаа хөвөрч өгнө. Үр хүүхдээ хэвлийдээ тээн, эсэн мэнд өсгөн бойжуулах нь эмэгтэй хүмүүсийн амьдралд хэдхэн удаа тохиох гайхалтай үйл явдлуудын нэг хэдий ч Монголын нөхцөлд өнөөдөр мэргэжлийн хүн гар бие оролцон бүтээсэн, төрөл бүрийн зөвлөгөө мэдээллээр дүүрэн дижитал бүтээгдэхүүн тун ховор байдаг нь харамсалтай. Монгол эмэгтэйчүүд жирэмсэн болсноос хойш өөрт тулгарах олон асуултын хариу, зөвлөгөө мэдээллийг дийлэнхдээ сошиал медиа орчин дахь жирэмсэн ээжүүдийн группүүдээс авдаг гэхэд хилсдэхгүй. Гэвч амнаас ам дамжсан буруу ташаа, шинжлэх ухааны үндэслэлгүй мэдээлэл нь ураг төдийгүй ээжийг хүртэл эрүүл мэндийн эрсдэлд оруулах сөрөг нөлөөтэй. Харин энэхүү орон зайг монгол ээжүүд соргогоор ажиглан харж, жирэмсэн ээжийн хөтөч апп “Hello Baby”-г бүтээсэн нь жил гаруйхны хугацаанд 40,000 гаруй удаа татагджээ. Тус аппыг үүсгэн байгуулагч бүсгүйчүүд жирэмсэн үе болон хүүхэд өсгөж бойжуулахтай холбоотой өөрт тулгарсан асуудлаас санаа авч, эмэгтэйчүүд, хүүхдийн эрүүл мэнд, гэр бүлд чиглэсэн бүтээгдэхүүний хэрэгцээ байгааг олж харсан нь уг апп-ыг бүтээх сэдэл болсон байна. Үүсгэн байгуулагч Б.Манд, Б.Ариунсанаа, Б.Пүрэвсүрэн нар ### ЯМАР ОНЦЛОГ, ДАВУУ ТАЛУУДТАЙ ВЭ? “Бяцхан үрээ хэвлийдээ тээх гайхамшигт аяллын турш таны гараас хөтлөн, туслан чиглүүлэх болно” гэх уриатай Hello Baby-тэй ижил төстэй бусад апп-ээс ялгарах гол онцлог бол бүх зөвлөгөө, мэдээлэл нь монгол бүсгүйчүүдийн орчин нөхцөл, амьдралын хэв маягт уялдсан нь юм. Hello Baby апп-ээс та: -Зөвхөн өөрийн жирэмсний явцтай уялдсан эрүүл мэндийн зөвлөгөө мэдээлэл -Жирэмсэн ээжүүдэд түгээмэл илэрдэг шинж тэмдгүүд -Хяналтын үзлэг шинжилгээний хуанли, үзлэгт орох алхмууд -Хувийн ажлаа төлөвлөх талбар + Тэмдэглэл -Эмчдээ үзүүлэх хуваарь -Хийх ажлыг өөрт тань сануулах хэсэг -Бүх үзлэг шинжилгээний тайлбарыг авч болно. Эмэгтэйчүүдэд зориулсан бүтээгдэхүүн болоод ч тэрүү үндсэн дизайн нь тун ойлгомжтой бөгөөд өнгөлөг шийдэлтэй. Аппыг нээмэгц сүүлийн сарын тэмдэг ирсэн өдрөө оруулах ёстой бөгөөд тэр дороо үндсэн дэлгэц дээр таны хэдэн долоо хоногтой жирэмсэн, ургийн хөгжил, төрөх сүүлийн хугацаа, тухай долоо хоногт ээжид түгээмэл тохиох шинж тэмдгийн талаарх зөвлөгөө мэдээлэл гарч ирнэ. Бусад жирэмсний аппуудтай ижил эдгээр мэдээллүүд долоо хоног бүр шинэчлэгддэг. Энэ аппыг жирэмсэн болсон өдрөөсөө хойш хэрэглэж буй хэрэглэгчийн хувьд, хамгийн таалагдсан функц нь “үзлэг” байсан юм. Монгол эмэгтэйчүүдийн хувьд жирэмсэн болсноосоо хойш төрөх хүртлээ өрх болон дүүргийн эмнэлгийн хяналтад байж, хэд хэдэн удаа товлолт үзлэг, шинжилгээг өгөх ёстой байдаг шүү дээ. Анхлан жирэмсэн болж буй ээжүүд жирэмсний хяналтын талаар төдийлөн сайн мэдэхгүйгээс үүдэн хяналтандаа хоцорч орох улмаар эрүүл мэндийн хувьд эрсдэлд орох тохиолдол цөөнгүй. Харин энэхүү аппын үзлэгийн календарь хэсэг дээр автоматаар хэдний өдөр үзлэгт хамрагдах ёстой мэдээллүүд гарах бөгөөд хяналтын үзлэгт очихдоо юу юу бэлдэх, ямар шинжилгээнүүд өгөх ёстой гээд бүх мэдээллийг алхам алхмаар зааж өгсөн нь үнэхээр талархууштай. “Тэмдэглэл” хэсгээс эход үзүүлэх болон хяналтад орох он сар өдрөө харж, “тайлбар” хэсгээс шинжилгээнүүд яагаад өгөх ёстой тухай дэлгэрэнгүй уншин товлолт эхоны үзлэгт зайлшгүй хамрагдах ёстой шалтгааны (11-13 долоо хоногтойд NT буюу ургийн арын шилэн хүзүүний зайг эхогоор тодорхойлдог бол 18-23 долоо хоногтойд ургийн хөгжлийг харуулах ёстой) тайлбарыг харах боломжтой. Мөн Монгол улсын хуулиар жирэмсэн ээж бүрд олгодог тэтгэмж болон, НДЕГ-аас даатгал төлдөг ээжүүдэд олгодог декритэд хамрагдахын тулд ямар материал бүрдүүлэх, хэзээ хамрагдах тухай ч дэлгэрэнгүй зааварчилгаа бий. ### САЙЖРУУЛЖ БОЛОХ ЗҮЙЛС -Үндсэн нүүрэн дээрх хүүхдийн хөгжлийг төрөл бүрийн жимс, хүнсний ногоогоор илэрхийлсэн дүрслэл нь өхөөрдөм хэдий ч бусад алдартай апп-тэй адил хүүхдийн хөгжлийг 3D байдлаар давхар харуулбал гэдсэн дотор буй ураг ээжид илүү сайн төсөөлөгдөх байх. Хүүхдийн хөгжил хэсгийн дүрслэлийг илүү нарийвчлалтай болгох хэрэгтэй санагдав. -Нэгэнтээ монгол ээжүүдэд зориулсан апп хөгжүүлж буй тул бүсгүйчүүдийн тогтмол үйлчлүүлдэг эмэгтэйчүүдийн эмнэлэг, эхоны үнэ ханш болон ерөнхий мэдээллийг оруулж, давхар ээжүүд өөрсдийн сэтгэгдлээ үлдээх боломжтой болговол олон эмнэлэг дундаас ээжүүд сонголтоо хийхэд харьцангуй амар болох биз ээ. Та "Hello Baby" апп-ийг үүсгэн байгуулагчдын ярилцлагыг эндээс унших боломжтой.
https://unread.today/c/2138	Номын тухай	Tsogzolmaa Shofyor	2019-09-22T00:00:00	9 сарын 22, 2019	Юваль Ноа Хараригийн "21 Lessons for the 21st Century" номын тухай	<div class="article-body"> <h2>Иерусалимын Еврейн их сургуулийн түүхийн профессор Юваль Ноа Хараригийн цуврал номууд хэвлэгдсэн цагаасаа л шуугиан тарьж, дэлхийн 30 гаруй оронд 15 сая гаруй хувь борлогдоод буй. Тэрбээр 2014 онд хэвлүүлсэн “Sapiens” номдоо хүн төрөлхтний өнгөрсөн түүх рүү өнгийсөн бол 2015 оны “Homo dues” номдоо бидний ирээдүйн талаарх төсөөлөл, магадлалыг бичсэн билээ. Тэгвэл өнгөрсөн онд хэвлүүлсэн “21 lessons for the 21st century” номд одоо тохиож буй үйл явдлаас бид юуг суралцаж, чухалчлах ёстойг онцолсон юм. Орчин үед хүн төрөлхтний санааг зовоож буй терроризм, уур амьсгалын өөрчлөлт, хиймэл оюун ухаан, технологи зэрэг олон асуудлын алинд нь бид илүү анхаарал хандуулах хэрэгтэй вэ? Тэдгээрээс хамгийн хүнд сорилт, хамгийн чухал асуудал нь юу вэ? Ирээдүйн үр хойчдоо бид юу заах шаардлагатай вэ? зэрэг асуултын хариуг бид энэ номоос авах болно.</h2><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Номын тухай </h3><p>Зохиогч Юваль Ноа Харари энэхүү номдоо<b> </b>түүхийн болон философийн олон эргэцүүлэл, таамаглалыг 21 чухал сэдэвт хуваан тайлбарлажээ. Тухайлбал, либерал үзэл, их өгөгдөл (big data), хиймэл оюун (AI), шашин шүтлэг, цагаачлал, терроризм, дайн тулаан, худал мэдээлэл, боловсрол зэрэг 21 чухал сэдвийг түүх, шинжлэх ухаан, нийгэм, эдийн засаг, философийн өргөн хүрээнд задлан шинжлэх аж. Энэ хүрээнд хүн төрөлхтний ирээдүйд улам хурцдаж болох асуудлыг онцлон, өөрийн таамаглалыг тун ойлгомжтой, үндэслэлтэйгээр тайлбарласан нь иймэрхүү сэдвийг хөндөх бусад номоос эрс ялгарч чаджээ. <br><br>Хэлэх гэж буй санаагаа бөөрөнхийлж тойруулалгүйгээр шулуухан өгүүлж, зарим глобал асуудлын шалтгаан, үр дагавруудыг нууж хаалгүйгээр шүүмжлэн бичсэн нь зарим орны улс төр, нийгмийн нөхцөл байдалд эмзэгээр тусаж, ОХУ-д гэхэд түүний номыг хэвлэх эсэх нь эргэлзээтэй болсон удаатай. Зохиогчийн хувьд номоо олон хувь борлуулахаас илүүтэй бичсэн баримт, тайлбаруудаа олон хүнд хүргэх нь чухал байсан учраас зарим жишээ, тайлбарыг өөрчлөн ОХУ-д хэвлүүлсэн байдаг.<br><br>Түүнээс гадна Иран улсад гэхэд түүний номыг олон зуун мянган хувиар хууль бусаар худалдаалж, зарим араб хэлтэй орчуулагчид Исламын шашин, Мухаммедтай холбоотой зарим тайлбар хэсгийг хасах буюу өөрчлөхдөө зохиогчоос зөвшөөрөл аваагүй байсан аж. Зохиогчийн хувьд энэ мэт соёлын ялгаатай байдал, хандлагаас үүдэн “21 Lessons for the 21st Century” номыг хэвлэхдээ бага зэргийн өөрчлөлт, нэмэлт мэдээллийг оруулсан байна. Тухайлбал, англичуудад зориулсан хувилбар дээр хөл бөмбөгийн талаарх жишээг түлхүү оруулсан бол АНУ дээр сагсан бөмбөгийн талаар бичсэн байх жишээний. Англид хэвлэсэн хувилбар дээр тухайн улсын түүх, газар зүйн талаарх олон жишээ багтаасан бол Турк, Хятадын хувилбар дээр Азийн орнуудын соёл, түүхийн тухай нэмэлт мэдээллийг оруулжээ. <br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://www.unread.today/webroot/files/e824fca510d6b8c0021feca3f81d4f06.png"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">бидний ирээдүйг ИХ ӨГӨГДӨЛ, Хиймэл оюун хэрхэн өөрчлөх бол? </h3><p>Эрт дээр үеийн хүмүүс өөрсдийгөө араатан амьтнаас хамгаалахын тулд айх, уурлах сэтгэл хөдлөл гарган, түргэн шаламгай шийдвэр гаргадаг байсан билээ. Тэгвэл 21 дүгээр зуунд бид тийм мэдрэмж, сэтгэл хөдлөлөөр асуудалд хандах нь хэр тохиромжтой бол? Зохиогчийн бичсэнээр бидний сэтгэл хөдлөл, мэдрэмжээр шийдсэн бүхэн хиймэл оюунтай харьцуулахад ухаалаг бус шийдвэр болох магадлалтай. Учир нь, биотехнологи, мэдээллийн технологи улам хөгжихийн хэрээр хүмүүсийн мэдрэмжийг уншиж, ойлгож, юу бодож, мэдэрч байгааг нь мэддэг болох боломжтой гэнэ. Ингэснээр бидний өмнөөс шийдвэр гаргаж, хэнтэй гэрлэх, ямар ажил эрхлэх, юу сурах зэрэг чухал асуудлын хариултыг гаргах боломжтой болох нь. Үүний хамгийн энгийн жишээ бол Фэйсбүүк, Инстаграмын алгоритм хэрэглэгчдэд таалагдаж болох контент, мэдээллийг санал болгож буй үйл явц юм.<br><br>Гэхдээ зөгнөлт кинон дээр гардаг шиг роботууд дэлхийг эзэлж, хүн төрөлхтний эсрэг босох тухай хэт өрөөсгөл төсөөлөлд умбахаас илүүтэй хиймэл оюун, роботыг буруу аргаар ашиглавал нийгэмд хор уршиг тарих магадлалтайг сайтар бодох хэрэгтэй гэжээ. Тиймээс шинэ технологи, хиймэл оюунд маш их хөрөнгө зарцуулж байгаа шигээ бид өөрсдийн сэтгэл хөдлөл, мэдрэмжийг ойлгож, EQ-гээ хөгжүүлэхийг чухлыг онцолсон байна. <br><br>Өдгөө дэлхийн дахинд их өгөгдөл бүхий л салбарт хамгийн чухал капитал болсон. Хэн их дата цуглуулна, тэнд илүү эрх мэдэл бий гэдэг. Тиймээс бид мэдээллийг хэрхэн хуваарилах, хэн эзэмших ёстойг одооноос эхлэн бодох ёстой учраас дата мэдээлэл бол улс орны газар нутгаас илүү ач холбогдолтой зүйл болно хэмээн тодотгожээ. Гэхдээ “Microsoft” компанийн үүсгэн байгуулагч Билл Гэйтс номын зарим хэсэгт санал нийлэхгүй байгаагаа илэрхийлсэн байдаг. Тэрбээр “Их өгөгдөл хэчнээн хөгжлөө ч улс орны газар нутгаас илүү ач холбогдолтой гэж бодохгүй байна. Хүн төрөлхтөнд газар нутаг бол хэзээд хамгийн чухал, үнэ цэнтэй зүйл хэвээр байна гэдэгт итгэдэг. Ялангуяа, дэлхийн хүн ам 10 тэрбумд хүрэх үед хамгийн чухал асуудлын нэг болох болно” хэмээсэн юм.<br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://www.unread.today/webroot/files/560b70cda5a5a0067d0bdb73c976e66c.jpg"></p><p>Ийнхүү орчин үед дата мэдээлэл гэдэг улсын орны үнэлж баршгүй нөөц баялаг болохын хэрээр худал мэдээллийг түгээх, хүлээн авах асуудлыг орхиж болохгүй ажээ. Хүн төрөлхтөн анх үүссэн цагаасаа л хэдэн мянган жилийн турш худал мэдээллийг хүлээн авч, дамжуулж ирсэн. Ерөөсөө л бид асар их худал хуурмаг мэдээлэл, зохиомол түүхэн дунд амьдарч буй юм. АНУ-ын ерөнхийлөгч Доналд Трамп гэхэд сонгуульд ялалт байгуулснаас хойш 6000 удаа худал мэдээлэл түгээсэн болохыг тогтоосон аж. Тиймээс худал мэдээлэлд хууртахгүй байх хамгийн сайн арга бол уншигч, хэрэглэгчийн хувьд өөрсдөө боловсрох нь хамгийн чухал болохыг дурджээ. Мэдээллийн эрин үед бид шаардлагатай мэдээллээ цуглуулах, ялгах, боловсруулах ур чадварт суралцахгүй бол алхам тутамдаа хуурамч мэдээний хохирогч болох магадлалтайг энэ номд анхааруулсан байна.<br><br>Тэгэхээр энэ их мэдээллийн дунд бид нухацтай, бүтээлч сэтгэлгээ болон бусадтай харилцах, хамтран ажиллах ур чадвараа хөгжүүлэх нь ирээдүйд өрсөлдөөний талбарт тэсэж үлдэх хамгийн боломжит арга ажээ. Гэхдээ хамгийн гол нь, хүн төрөлхтөн өөрсдийгөө ойлгож, судлах хэрэгтэйг номын сүүлийн хэсэгт өгүүлдэг. Өөрөөр хэлбэл, бидний амьдрал 10-20 жилийн дараа хэрхэн өөрчлөгдөх нь тодорхойгүй, юу тохиолдох нь таамаг төдий байгаа үед юунд ч, хэнд ч хэтэрхий найдахгүй байхыг зөвлөсөн нь сонирхолтой. “Том хүмүүс, технологи алинд нь ч битгий найд. Бүх зүйл хэтэрхий тодорхой биш байна. Өөртөө л найдаж, өөрийгөө ойлго” хэмээн энэхүү номоо дуусгажээ. <br><br>Хүн төрөлхтөн үргэлж аз жаргалтай, урт удаан, эрүүл амьдралыг хүсэж мөрөөдөж, асар олон саад бэрхшээлийг туулж ирсэн. Хэрвээ шинжлэх ухааны хөгжлийн нөлөөгөөр хүн ажил хийж, хоол хүнс хэрэглэж, хувцаслах шаардлагагүй болбол бидэнд өглөө бүр босох ямар утга учир, шалтгаан үлдэх вэ? Энэ асуултын хариултыг Юваль Ноа Харари мэдээж хангалттай өгч чадахгүй. Ер нь хэн ч одоохондоо тодорхой хариулт өгч чадахгүй л болов уу даа. </p> </div>	Иерусалимын Еврейн их сургуулийн түүхийн профессор Юваль Ноа Хараригийн цуврал номууд хэвлэгдсэн цагаасаа л шуугиан тарьж, дэлхийн 30 гаруй оронд 15 сая гаруй хувь борлогдоод буй. Тэрбээр 2014 онд хэвлүүлсэн “Sapiens” номдоо хүн төрөлхтний өнгөрсөн түүх рүү өнгийсөн бол 2015 оны “Homo dues” номдоо бидний ирээдүйн талаарх төсөөлөл, магадлалыг бичсэн билээ. Тэгвэл өнгөрсөн онд хэвлүүлсэн “21 lessons for the 21st century” номд одоо тохиож буй үйл явдлаас бид юуг суралцаж, чухалчлах ёстойг онцолсон юм. Орчин үед хүн төрөлхтний санааг зовоож буй терроризм, уур амьсгалын өөрчлөлт, хиймэл оюун ухаан, технологи зэрэг олон асуудлын алинд нь бид илүү анхаарал хандуулах хэрэгтэй вэ? Тэдгээрээс хамгийн хүнд сорилт, хамгийн чухал асуудал нь юу вэ? Ирээдүйн үр хойчдоо бид юу заах шаардлагатай вэ? зэрэг асуултын хариуг бид энэ номоос авах болно. Номын тухай Зохиогч Юваль Ноа Харари энэхүү номдоо түүхийн болон философийн олон эргэцүүлэл, таамаглалыг 21 чухал сэдэвт хуваан тайлбарлажээ. Тухайлбал, либерал үзэл, их өгөгдөл (big data), хиймэл оюун (AI), шашин шүтлэг, цагаачлал, терроризм, дайн тулаан, худал мэдээлэл, боловсрол зэрэг 21 чухал сэдвийг түүх, шинжлэх ухаан, нийгэм, эдийн засаг, философийн өргөн хүрээнд задлан шинжлэх аж. Энэ хүрээнд хүн төрөлхтний ирээдүйд улам хурцдаж болох асуудлыг онцлон, өөрийн таамаглалыг тун ойлгомжтой, үндэслэлтэйгээр тайлбарласан нь иймэрхүү сэдвийг хөндөх бусад номоос эрс ялгарч чаджээ. Хэлэх гэж буй санаагаа бөөрөнхийлж тойруулалгүйгээр шулуухан өгүүлж, зарим глобал асуудлын шалтгаан, үр дагавруудыг нууж хаалгүйгээр шүүмжлэн бичсэн нь зарим орны улс төр, нийгмийн нөхцөл байдалд эмзэгээр тусаж, ОХУ-д гэхэд түүний номыг хэвлэх эсэх нь эргэлзээтэй болсон удаатай. Зохиогчийн хувьд номоо олон хувь борлуулахаас илүүтэй бичсэн баримт, тайлбаруудаа олон хүнд хүргэх нь чухал байсан учраас зарим жишээ, тайлбарыг өөрчлөн ОХУ-д хэвлүүлсэн байдаг. Түүнээс гадна Иран улсад гэхэд түүний номыг олон зуун мянган хувиар хууль бусаар худалдаалж, зарим араб хэлтэй орчуулагчид Исламын шашин, Мухаммедтай холбоотой зарим тайлбар хэсгийг хасах буюу өөрчлөхдөө зохиогчоос зөвшөөрөл аваагүй байсан аж. Зохиогчийн хувьд энэ мэт соёлын ялгаатай байдал, хандлагаас үүдэн “21 Lessons for the 21st Century” номыг хэвлэхдээ бага зэргийн өөрчлөлт, нэмэлт мэдээллийг оруулсан байна. Тухайлбал, англичуудад зориулсан хувилбар дээр хөл бөмбөгийн талаарх жишээг түлхүү оруулсан бол АНУ дээр сагсан бөмбөгийн талаар бичсэн байх жишээний. Англид хэвлэсэн хувилбар дээр тухайн улсын түүх, газар зүйн талаарх олон жишээ багтаасан бол Турк, Хятадын хувилбар дээр Азийн орнуудын соёл, түүхийн тухай нэмэлт мэдээллийг оруулжээ. бидний ирээдүйг ИХ ӨГӨГДӨЛ, Хиймэл оюун хэрхэн өөрчлөх бол? Эрт дээр үеийн хүмүүс өөрсдийгөө араатан амьтнаас хамгаалахын тулд айх, уурлах сэтгэл хөдлөл гарган, түргэн шаламгай шийдвэр гаргадаг байсан билээ. Тэгвэл 21 дүгээр зуунд бид тийм мэдрэмж, сэтгэл хөдлөлөөр асуудалд хандах нь хэр тохиромжтой бол? Зохиогчийн бичсэнээр бидний сэтгэл хөдлөл, мэдрэмжээр шийдсэн бүхэн хиймэл оюунтай харьцуулахад ухаалаг бус шийдвэр болох магадлалтай. Учир нь, биотехнологи, мэдээллийн технологи улам хөгжихийн хэрээр хүмүүсийн мэдрэмжийг уншиж, ойлгож, юу бодож, мэдэрч байгааг нь мэддэг болох боломжтой гэнэ. Ингэснээр бидний өмнөөс шийдвэр гаргаж, хэнтэй гэрлэх, ямар ажил эрхлэх, юу сурах зэрэг чухал асуудлын хариултыг гаргах боломжтой болох нь. Үүний хамгийн энгийн жишээ бол Фэйсбүүк, Инстаграмын алгоритм хэрэглэгчдэд таалагдаж болох контент, мэдээллийг санал болгож буй үйл явц юм. Гэхдээ зөгнөлт кинон дээр гардаг шиг роботууд дэлхийг эзэлж, хүн төрөлхтний эсрэг босох тухай хэт өрөөсгөл төсөөлөлд умбахаас илүүтэй хиймэл оюун, роботыг буруу аргаар ашиглавал нийгэмд хор уршиг тарих магадлалтайг сайтар бодох хэрэгтэй гэжээ. Тиймээс шинэ технологи, хиймэл оюунд маш их хөрөнгө зарцуулж байгаа шигээ бид өөрсдийн сэтгэл хөдлөл, мэдрэмжийг ойлгож, EQ-гээ хөгжүүлэхийг чухлыг онцолсон байна. Өдгөө дэлхийн дахинд их өгөгдөл бүхий л салбарт хамгийн чухал капитал болсон. Хэн их дата цуглуулна, тэнд илүү эрх мэдэл бий гэдэг. Тиймээс бид мэдээллийг хэрхэн хуваарилах, хэн эзэмших ёстойг одооноос эхлэн бодох ёстой учраас дата мэдээлэл бол улс орны газар нутгаас илүү ач холбогдолтой зүйл болно хэмээн тодотгожээ. Гэхдээ “Microsoft” компанийн үүсгэн байгуулагч Билл Гэйтс номын зарим хэсэгт санал нийлэхгүй байгаагаа илэрхийлсэн байдаг. Тэрбээр “Их өгөгдөл хэчнээн хөгжлөө ч улс орны газар нутгаас илүү ач холбогдолтой гэж бодохгүй байна. Хүн төрөлхтөнд газар нутаг бол хэзээд хамгийн чухал, үнэ цэнтэй зүйл хэвээр байна гэдэгт итгэдэг. Ялангуяа, дэлхийн хүн ам 10 тэрбумд хүрэх үед хамгийн чухал асуудлын нэг болох болно” хэмээсэн юм. Ийнхүү орчин үед дата мэдээлэл гэдэг улсын орны үнэлж баршгүй нөөц баялаг болохын хэрээр худал мэдээллийг түгээх, хүлээн авах асуудлыг орхиж болохгүй ажээ. Хүн төрөлхтөн анх үүссэн цагаасаа л хэдэн мянган жилийн турш худал мэдээллийг хүлээн авч, дамжуулж ирсэн. Ерөөсөө л бид асар их худал хуурмаг мэдээлэл, зохиомол түүхэн дунд амьдарч буй юм. АНУ-ын ерөнхийлөгч Доналд Трамп гэхэд сонгуульд ялалт байгуулснаас хойш 6000 удаа худал мэдээлэл түгээсэн болохыг тогтоосон аж. Тиймээс худал мэдээлэлд хууртахгүй байх хамгийн сайн арга бол уншигч, хэрэглэгчийн хувьд өөрсдөө боловсрох нь хамгийн чухал болохыг дурджээ. Мэдээллийн эрин үед бид шаардлагатай мэдээллээ цуглуулах, ялгах, боловсруулах ур чадварт суралцахгүй бол алхам тутамдаа хуурамч мэдээний хохирогч болох магадлалтайг энэ номд анхааруулсан байна. Тэгэхээр энэ их мэдээллийн дунд бид нухацтай, бүтээлч сэтгэлгээ болон бусадтай харилцах, хамтран ажиллах ур чадвараа хөгжүүлэх нь ирээдүйд өрсөлдөөний талбарт тэсэж үлдэх хамгийн боломжит арга ажээ. Гэхдээ хамгийн гол нь, хүн төрөлхтөн өөрсдийгөө ойлгож, судлах хэрэгтэйг номын сүүлийн хэсэгт өгүүлдэг. Өөрөөр хэлбэл, бидний амьдрал 10-20 жилийн дараа хэрхэн өөрчлөгдөх нь тодорхойгүй, юу тохиолдох нь таамаг төдий байгаа үед юунд ч, хэнд ч хэтэрхий найдахгүй байхыг зөвлөсөн нь сонирхолтой. “Том хүмүүс, технологи алинд нь ч битгий найд. Бүх зүйл хэтэрхий тодорхой биш байна. Өөртөө л найдаж, өөрийгөө ойлго” хэмээн энэхүү номоо дуусгажээ. Хүн төрөлхтөн үргэлж аз жаргалтай, урт удаан, эрүүл амьдралыг хүсэж мөрөөдөж, асар олон саад бэрхшээлийг туулж ирсэн. Хэрвээ шинжлэх ухааны хөгжлийн нөлөөгөөр хүн ажил хийж, хоол хүнс хэрэглэж, хувцаслах шаардлагагүй болбол бидэнд өглөө бүр босох ямар утга учир, шалтгаан үлдэх вэ? Энэ асуултын хариултыг Юваль Ноа Харари мэдээж хангалттай өгч чадахгүй. Ер нь хэн ч одоохондоо тодорхой хариулт өгч чадахгүй л болов уу даа.	Иерусалимын Еврейн их сургуулийн түүхийн профессор Юваль Ноа Хараригийн цуврал номууд хэвлэгдсэн цагаасаа л шуугиан тарьж, дэлхийн 30 гаруй оронд 15 сая гаруй хувь борлогдоод буй. Тэрбээр 2014 онд хэвлүүлсэн “Sapiens” номдоо хүн төрөлхтний өнгөрсөн түүх рүү өнгийсөн бол 2015 оны “Homo dues” номдоо бидний ирээдүйн талаарх төсөөлөл, магадлалыг бичсэн билээ. Тэгвэл өнгөрсөн онд хэвлүүлсэн “21 lessons for the 21st century” номд одоо тохиож буй үйл явдлаас бид юуг суралцаж, чухалчлах ёстойг онцолсон юм. Орчин үед хүн төрөлхтний санааг зовоож буй терроризм, уур амьсгалын өөрчлөлт, хиймэл оюун ухаан, технологи зэрэг олон асуудлын алинд нь бид илүү анхаарал хандуулах хэрэгтэй вэ? Тэдгээрээс хамгийн хүнд сорилт, хамгийн чухал асуудал нь юу вэ? Ирээдүйн үр хойчдоо бид юу заах шаардлагатай вэ? зэрэг асуултын хариуг бид энэ номоос авах болно. ### Номын тухай Зохиогч Юваль Ноа Харари энэхүү номдоотүүхийн болон философийн олон эргэцүүлэл, таамаглалыг 21 чухал сэдэвт хуваан тайлбарлажээ. Тухайлбал, либерал үзэл, их өгөгдөл (big data), хиймэл оюун (AI), шашин шүтлэг, цагаачлал, терроризм, дайн тулаан, худал мэдээлэл, боловсрол зэрэг 21 чухал сэдвийг түүх, шинжлэх ухаан, нийгэм, эдийн засаг, философийн өргөн хүрээнд задлан шинжлэх аж. Энэ хүрээнд хүн төрөлхтний ирээдүйд улам хурцдаж болох асуудлыг онцлон, өөрийн таамаглалыг тун ойлгомжтой, үндэслэлтэйгээр тайлбарласан нь иймэрхүү сэдвийг хөндөх бусад номоос эрс ялгарч чаджээ. Хэлэх гэж буй санаагаа бөөрөнхийлж тойруулалгүйгээр шулуухан өгүүлж, зарим глобал асуудлын шалтгаан, үр дагавруудыг нууж хаалгүйгээр шүүмжлэн бичсэн нь зарим орны улс төр, нийгмийн нөхцөл байдалд эмзэгээр тусаж, ОХУ-д гэхэд түүний номыг хэвлэх эсэх нь эргэлзээтэй болсон удаатай. Зохиогчийн хувьд номоо олон хувь борлуулахаас илүүтэй бичсэн баримт, тайлбаруудаа олон хүнд хүргэх нь чухал байсан учраас зарим жишээ, тайлбарыг өөрчлөн ОХУ-д хэвлүүлсэн байдаг. Түүнээс гадна Иран улсад гэхэд түүний номыг олон зуун мянган хувиар хууль бусаар худалдаалж, зарим араб хэлтэй орчуулагчид Исламын шашин, Мухаммедтай холбоотой зарим тайлбар хэсгийг хасах буюу өөрчлөхдөө зохиогчоос зөвшөөрөл аваагүй байсан аж. Зохиогчийн хувьд энэ мэт соёлын ялгаатай байдал, хандлагаас үүдэн “21 Lessons for the 21st Century” номыг хэвлэхдээ бага зэргийн өөрчлөлт, нэмэлт мэдээллийг оруулсан байна. Тухайлбал, англичуудад зориулсан хувилбар дээр хөл бөмбөгийн талаарх жишээг түлхүү оруулсан бол АНУ дээр сагсан бөмбөгийн талаар бичсэн байх жишээний. Англид хэвлэсэн хувилбар дээр тухайн улсын түүх, газар зүйн талаарх олон жишээ багтаасан бол Турк, Хятадын хувилбар дээр Азийн орнуудын соёл, түүхийн тухай нэмэлт мэдээллийг оруулжээ. ### бидний ирээдүйг ИХ ӨГӨГДӨЛ, Хиймэл оюун хэрхэн өөрчлөх бол? Эрт дээр үеийн хүмүүс өөрсдийгөө араатан амьтнаас хамгаалахын тулд айх, уурлах сэтгэл хөдлөл гарган, түргэн шаламгай шийдвэр гаргадаг байсан билээ. Тэгвэл 21 дүгээр зуунд бид тийм мэдрэмж, сэтгэл хөдлөлөөр асуудалд хандах нь хэр тохиромжтой бол? Зохиогчийн бичсэнээр бидний сэтгэл хөдлөл, мэдрэмжээр шийдсэн бүхэн хиймэл оюунтай харьцуулахад ухаалаг бус шийдвэр болох магадлалтай. Учир нь, биотехнологи, мэдээллийн технологи улам хөгжихийн хэрээр хүмүүсийн мэдрэмжийг уншиж, ойлгож, юу бодож, мэдэрч байгааг нь мэддэг болох боломжтой гэнэ. Ингэснээр бидний өмнөөс шийдвэр гаргаж, хэнтэй гэрлэх, ямар ажил эрхлэх, юу сурах зэрэг чухал асуудлын хариултыг гаргах боломжтой болох нь. Үүний хамгийн энгийн жишээ бол Фэйсбүүк, Инстаграмын алгоритм хэрэглэгчдэд таалагдаж болох контент, мэдээллийг санал болгож буй үйл явц юм. Гэхдээ зөгнөлт кинон дээр гардаг шиг роботууд дэлхийг эзэлж, хүн төрөлхтний эсрэг босох тухай хэт өрөөсгөл төсөөлөлд умбахаас илүүтэй хиймэл оюун, роботыг буруу аргаар ашиглавал нийгэмд хор уршиг тарих магадлалтайг сайтар бодох хэрэгтэй гэжээ. Тиймээс шинэ технологи, хиймэл оюунд маш их хөрөнгө зарцуулж байгаа шигээ бид өөрсдийн сэтгэл хөдлөл, мэдрэмжийг ойлгож, EQ-гээ хөгжүүлэхийг чухлыг онцолсон байна. Өдгөө дэлхийн дахинд их өгөгдөл бүхий л салбарт хамгийн чухал капитал болсон. Хэн их дата цуглуулна, тэнд илүү эрх мэдэл бий гэдэг. Тиймээс бид мэдээллийг хэрхэн хуваарилах, хэн эзэмших ёстойг одооноос эхлэн бодох ёстой учраас дата мэдээлэл бол улс орны газар нутгаас илүү ач холбогдолтой зүйл болно хэмээн тодотгожээ. Гэхдээ “Microsoft” компанийн үүсгэн байгуулагч Билл Гэйтс номын зарим хэсэгт санал нийлэхгүй байгаагаа илэрхийлсэн байдаг. Тэрбээр “Их өгөгдөл хэчнээн хөгжлөө ч улс орны газар нутгаас илүү ач холбогдолтой гэж бодохгүй байна. Хүн төрөлхтөнд газар нутаг бол хэзээд хамгийн чухал, үнэ цэнтэй зүйл хэвээр байна гэдэгт итгэдэг. Ялангуяа, дэлхийн хүн ам 10 тэрбумд хүрэх үед хамгийн чухал асуудлын нэг болох болно” хэмээсэн юм. Ийнхүү орчин үед дата мэдээлэл гэдэг улсын орны үнэлж баршгүй нөөц баялаг болохын хэрээр худал мэдээллийг түгээх, хүлээн авах асуудлыг орхиж болохгүй ажээ. Хүн төрөлхтөн анх үүссэн цагаасаа л хэдэн мянган жилийн турш худал мэдээллийг хүлээн авч, дамжуулж ирсэн. Ерөөсөө л бид асар их худал хуурмаг мэдээлэл, зохиомол түүхэн дунд амьдарч буй юм. АНУ-ын ерөнхийлөгч Доналд Трамп гэхэд сонгуульд ялалт байгуулснаас хойш 6000 удаа худал мэдээлэл түгээсэн болохыг тогтоосон аж. Тиймээс худал мэдээлэлд хууртахгүй байх хамгийн сайн арга бол уншигч, хэрэглэгчийн хувьд өөрсдөө боловсрох нь хамгийн чухал болохыг дурджээ. Мэдээллийн эрин үед бид шаардлагатай мэдээллээ цуглуулах, ялгах, боловсруулах ур чадварт суралцахгүй бол алхам тутамдаа хуурамч мэдээний хохирогч болох магадлалтайг энэ номд анхааруулсан байна. Тэгэхээр энэ их мэдээллийн дунд бид нухацтай, бүтээлч сэтгэлгээ болон бусадтай харилцах, хамтран ажиллах ур чадвараа хөгжүүлэх нь ирээдүйд өрсөлдөөний талбарт тэсэж үлдэх хамгийн боломжит арга ажээ. Гэхдээ хамгийн гол нь, хүн төрөлхтөн өөрсдийгөө ойлгож, судлах хэрэгтэйг номын сүүлийн хэсэгт өгүүлдэг. Өөрөөр хэлбэл, бидний амьдрал 10-20 жилийн дараа хэрхэн өөрчлөгдөх нь тодорхойгүй, юу тохиолдох нь таамаг төдий байгаа үед юунд ч, хэнд ч хэтэрхий найдахгүй байхыг зөвлөсөн нь сонирхолтой. “Том хүмүүс, технологи алинд нь ч битгий найд. Бүх зүйл хэтэрхий тодорхой биш байна. Өөртөө л найдаж, өөрийгөө ойлго” хэмээн энэхүү номоо дуусгажээ. Хүн төрөлхтөн үргэлж аз жаргалтай, урт удаан, эрүүл амьдралыг хүсэж мөрөөдөж, асар олон саад бэрхшээлийг туулж ирсэн. Хэрвээ шинжлэх ухааны хөгжлийн нөлөөгөөр хүн ажил хийж, хоол хүнс хэрэглэж, хувцаслах шаардлагагүй болбол бидэнд өглөө бүр босох ямар утга учир, шалтгаан үлдэх вэ? Энэ асуултын хариултыг Юваль Ноа Харари мэдээж хангалттай өгч чадахгүй. Ер нь хэн ч одоохондоо тодорхой хариулт өгч чадахгүй л болов уу даа.
https://unread.today/c/techworm-gift-ideas-for-2021	Techworm	Ganzorig Dolingor	2020-12-15T00:00:00	12 сарын 15, 2020	Шинэ жил: Tech бэлгийн санаанууд	<div class="article-body"> <p class="m_-3534960421161750627MsoListParagraph">Энэ жил нэг л мэдэхэд шинэ жил тулаад ирлээ. Аргагүй ч биз ээ, гадуур явахгүй байгаа болохоор шинэ жилийн уур амьсгалыг бид сайн мэдрэхгүй, гэр гэртээ гацуураа засан уур амьсгалж оруулж суугаа. 2020 гэдэг дэлхий даяараа л бүх л юм өөрчлөгдсөн тун сонин жил болж өнгөрлөө. Ирэх жил хэдий үеэс юмс хэвийн болохыг хэлж мэдэхгүй ч хүн бүр шинэ жилээ бол эрүүл хэлбэрээр тэмдэглэж, жил жилийн л адил сайн сайхныг бодож төлөвлөх нь дамжиггүй. Ийм үед хайртай, санаа тавьдаг хүмүүстээ бэлэг өгөх арга барилаа ч цөмөөрөө өөрчилцгөөе. Энэ удаа бид технологи ашиглан, биеэр гардуулахгүйгээр өгч болох, сонирхолтой хэрэгцээтэй зүйлсийг танилцуулж байна.<br></p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">ДАДАЛ ХЭВШЛИЙН АПП</h3><p></p><p>Энэ өдрүүд бол ирэх жилийн зорилтуудаа тавьж, түүнд хэрхэн хүрэхээ төлөвлөх үе. Зорилгодоо хүрэх нэг гол алхам бол зөв зүйтэй дадлуудыг бий болгох явдал гэдгийг бид олонтоо бичиж байсан билээ. Тийм ч учраас дадал хэвшүүлдэг апп-ууд жилийн эхэнд тун хэрэгцээтэй бэлэг болно. Энэ төрлийн ямар сайн апп-ууд байна, судалж байгаад аваад өгчихөд нөгөө хүн чинь баярлаад л явчихна. Бидний санал болгох бүтээгдэхүүн бол iOS дээр байдаг "Productive" хэмээх апп юм. Тун аятайхан дизайнтай, хэрэглэхэд хялбар апп. Нэг удаа цөөхөн доллар төлөөд л, таныг байнга сануулах зүйлийг бэлгэнд өгч болох нь. Харин андройд утастай хүнд бол Streaks апп-ийг бэлэг болгож болох юм. App Store дээр бэлэг өгөх заавартай <a href="https://support.apple.com/en-us/HT204411" target="_blank">эндээс</a>, Android-ийнхтой <a href="https://support.google.com/googleplay/answer/2850372?co=GENIE.Platform%3DAndroid&hl=en" target="_blank">эндээс</a> танилцаарай.</p><p>Productive татах: <a href="https://apps.apple.com/us/app/productive-habit-tracker/id983826477?mt=8&at=at=1000lwqv" rel="nofollow">iOS</a><br></p><p>Streaks татах: <a href="https://itunes.apple.com/us/app/streaks/id963034692?mt=8">iOS</a>, <a href="https://play.google.com/store/apps/details?id=com.pilanites.streaks&hl=en">Android</a>.</p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/43/23a8c9a0fc578550b6e45df4f4a7b2b5.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">UNITEL БЭЛГИЙН КАРТ</h3><p></p><p class="m_-3534960421161750627MsoListParagraph">Гар утсаар холбогдох, интернэтэд холбогдох нь өнөө цагт бидний хамгийн гол хэрэгцээ. Тиймээс утсаа цэнэглэх, дата авах боломжийг бэлэглээрэй хэмээн Юнителийн шинэ жилийн картыг санал болгоё. Энэ удаа тэд зөвхөн онлайнаар цэнэглэдэг карт гаргажээ. Мэдээж шинэ жилийн бэлэг, урамшуулал дагалддаг нь хэвээрээ. Хэрэглэгч 8’000 төгрөгийн картаар дансаа цэнэглээд дараах супер бэлгийн эзэн болох боломжтой аж:</p><p>Ухаалаг телевиз+Гэрийн театр<br>Зөөврийн компьютер <br>Ухаалаг утас (iPhone 12, Samsung Galaxy A71) <br>Kindle цахим ном уншигч<br>Юнителийн үйлчилгээний нэг жилийн эрх (гэр бүлийн 5 гишүүн) <br>Юнивишнийн үйлчилгээний нэг жилийн эрх</p><p>Урьдчилсан, хосолсон төлбөрт үйлчилгээний хэрэглэгч дансаа цэнэглээд 8’000 нэгж (20 хоног) авахаас гадна 80’000 нэгж, 8GB дата хоёрын нэгээс сонгох гэнэ. Харин дараа төлбөрт үйлчилгээний хэрэглэгч 7 хоногийн хугацаанд ашиглах 12GB дата авах боломжтой аж. Картаар дансаа цэнэглэхэд ирэх тусгай кодыг олноор цуглуулах нь супер бэлгийн эзэн болох магадлалыг нэмэх бөгөөд 2020.12.30-ны өдөр Юнителийн FB хуудсаар шууд нэвтрүүлэг дамжуулж <a href="https://www.unitel.mn/unitel/promotion/515" target="_blank">СУПЕР БЭЛЭГ</a>-ийн эздээ тодруулахыг сануулъя.</p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/43/5f59ad175bc7d9e4f3502a7c60961cb8.png"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">КОНТЕНТИЙН АППУУД: WORLDPLUS, M MUSIC, M+</h3><p></p><p>Монголд буй аппууд дундаас хэрэгцээгээрээ ялгарч буй хэдэн аппууд буй нь дижитал сэтгүүл WorldPlus, хөгжмийн M+ Music, цахим болон аудио ном, подкастын M+ апууд юм. WorldPlus-аас Inc, Fast Company зэрэг дэлхийн шилдэг сэтгүүлүүд ба M+ Music, 1639 тэргүүтэй монгол сэтгүүлүүдийг унших боломжтой бол M+ Music нь монгол дууны хамгийн баялаг сантай апп юм. M+-ийн хувьд цахим болон аудио номы, подкастын баялаг сангаараа олон хэрэглэгчийн хөл хорионы хань болж буй. Бага хэмжээний төлбөртэй эдгээр аппуудыг бэлэглэж, хайртай дотнын хүмүүсээ баярлуулаарай. <br><br>WorldPlus татах: <a href="https://apps.apple.com/us/app/world-plus/id1420368456" target="_blank">iOS</a>, <a href="https://play.google.com/store/apps/details?id=com.wplus&hl=mn&gl=US" target="_blank">Android</a></p><p>M+ татах: <a href="https://apps.apple.com/mn/app/m/id1289524927" target="_blank">iOS</a>, <a href="https://play.google.com/store/apps/details?id=com.mongolmag&hl=mn&gl=US" target="_blank">Android</a></p><p>M+ Music татах: <a href="https://apps.apple.com/us/app/m-music/id1525832180" target="_blank">iOS</a>, <a href="https://play.google.com/store/apps/details?id=com.worldplus.mplus.music&hl=mn&gl=US" target="_blank">Android</a></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/43/edd9ef03392983cfba14a7dc5610f6c5.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">OTT ВИДЕО үйлчилгээнүүд</h3><p>Технологитой холбоо нэг байнгын хэрэглээ бол LookTV, Netflix, Amazon Prime зэрэг гадаад дотоодын видео стрийминг үйлчилгээнүүд. Эдгээрийг сараар нь буюу олон сараар авч өгвөл нөгөө хүн чинь их баярлах нь дамжиггүй. Монгол үйлчилгээнүүдийн хувьд хөл хориотой холбогдуулан контентуудын үнээ хямдруулсан байгаа бол гаднын үйлчилгээнүүд гадаад хэлээ сайжруулахад тун хэрэгтэй билээ. Amazon Prime-ийн хувьд бол Аmazon-оос бараа захих, Amazon Music, Kindle зэргээс хөнгөлөлт урамшуулах авах зэрэг давуу талуудтай. </p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/43/80a679cec3dae8ad4456588e5f668db7.png"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">EVERNOTE</h3><p>Бүх л файл, бичвэр, тэмдэглэлүүдээ хамгийн амархан бөгөөд цэгцтэй хадгалах арга бол Evernote. Энэ апп-ийг хэрэглэж эхэлсний дараа эртхэн хэрэглэхгүй яав даа гэж боддог гэдэг. Хэдий үнэгүй хувилбар нь энгийн хэрэглээтэй хүнд асуудалгүй ч төлбөртэй хувилбар нь офлайн хувилбар ашиглах, хайлт хийхэд хялбар болох зэрэг нэмэлт боломжуудтай. Жилийн эхэнд утга учиртай бэлэг өгье гэвэл Evernote-ийн төлбөртэй хувилбар нэг хувилбар мөн шүү.<br><br>Танилцах: <a href="https://evernote.com/" target="_blank">Evernote</a></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/43/e30281ca11f384d4a4842cf56013d99d.png"></p> </div>	Энэ жил нэг л мэдэхэд шинэ жил тулаад ирлээ. Аргагүй ч биз ээ, гадуур явахгүй байгаа болохоор шинэ жилийн уур амьсгалыг бид сайн мэдрэхгүй, гэр гэртээ гацуураа засан уур амьсгалж оруулж суугаа. 2020 гэдэг дэлхий даяараа л бүх л юм өөрчлөгдсөн тун сонин жил болж өнгөрлөө. Ирэх жил хэдий үеэс юмс хэвийн болохыг хэлж мэдэхгүй ч хүн бүр шинэ жилээ бол эрүүл хэлбэрээр тэмдэглэж, жил жилийн л адил сайн сайхныг бодож төлөвлөх нь дамжиггүй. Ийм үед хайртай, санаа тавьдаг хүмүүстээ бэлэг өгөх арга барилаа ч цөмөөрөө өөрчилцгөөе. Энэ удаа бид технологи ашиглан, биеэр гардуулахгүйгээр өгч болох, сонирхолтой хэрэгцээтэй зүйлсийг танилцуулж байна. ДАДАЛ ХЭВШЛИЙН АПП Энэ өдрүүд бол ирэх жилийн зорилтуудаа тавьж, түүнд хэрхэн хүрэхээ төлөвлөх үе. Зорилгодоо хүрэх нэг гол алхам бол зөв зүйтэй дадлуудыг бий болгох явдал гэдгийг бид олонтоо бичиж байсан билээ. Тийм ч учраас дадал хэвшүүлдэг апп-ууд жилийн эхэнд тун хэрэгцээтэй бэлэг болно. Энэ төрлийн ямар сайн апп-ууд байна, судалж байгаад аваад өгчихөд нөгөө хүн чинь баярлаад л явчихна. Бидний санал болгох бүтээгдэхүүн бол iOS дээр байдаг "Productive" хэмээх апп юм. Тун аятайхан дизайнтай, хэрэглэхэд хялбар апп. Нэг удаа цөөхөн доллар төлөөд л, таныг байнга сануулах зүйлийг бэлгэнд өгч болох нь. Харин андройд утастай хүнд бол Streaks апп-ийг бэлэг болгож болох юм. App Store дээр бэлэг өгөх заавартай эндээс , Android-ийнхтой эндээс танилцаарай. Productive татах: iOS Streaks татах: iOS , Android . UNITEL БЭЛГИЙН КАРТ Гар утсаар холбогдох, интернэтэд холбогдох нь өнөө цагт бидний хамгийн гол хэрэгцээ. Тиймээс утсаа цэнэглэх, дата авах боломжийг бэлэглээрэй хэмээн Юнителийн шинэ жилийн картыг санал болгоё. Энэ удаа тэд зөвхөн онлайнаар цэнэглэдэг карт гаргажээ. Мэдээж шинэ жилийн бэлэг, урамшуулал дагалддаг нь хэвээрээ. Хэрэглэгч 8’000 төгрөгийн картаар дансаа цэнэглээд дараах супер бэлгийн эзэн болох боломжтой аж: Ухаалаг телевиз+Гэрийн театр Зөөврийн компьютер Ухаалаг утас (iPhone 12, Samsung Galaxy A71) Kindle цахим ном уншигч Юнителийн үйлчилгээний нэг жилийн эрх (гэр бүлийн 5 гишүүн) Юнивишнийн үйлчилгээний нэг жилийн эрх Урьдчилсан, хосолсон төлбөрт үйлчилгээний хэрэглэгч дансаа цэнэглээд 8’000 нэгж (20 хоног) авахаас гадна 80’000 нэгж, 8GB дата хоёрын нэгээс сонгох гэнэ. Харин дараа төлбөрт үйлчилгээний хэрэглэгч 7 хоногийн хугацаанд ашиглах 12GB дата авах боломжтой аж. Картаар дансаа цэнэглэхэд ирэх тусгай кодыг олноор цуглуулах нь супер бэлгийн эзэн болох магадлалыг нэмэх бөгөөд 2020.12.30-ны өдөр Юнителийн FB хуудсаар шууд нэвтрүүлэг дамжуулж СУПЕР БЭЛЭГ -ийн эздээ тодруулахыг сануулъя. КОНТЕНТИЙН АППУУД: WORLDPLUS, M MUSIC, M+ Монголд буй аппууд дундаас хэрэгцээгээрээ ялгарч буй хэдэн аппууд буй нь дижитал сэтгүүл WorldPlus, хөгжмийн M+ Music, цахим болон аудио ном, подкастын M+ апууд юм. WorldPlus-аас Inc, Fast Company зэрэг дэлхийн шилдэг сэтгүүлүүд ба M+ Music, 1639 тэргүүтэй монгол сэтгүүлүүдийг унших боломжтой бол M+ Music нь монгол дууны хамгийн баялаг сантай апп юм. M+-ийн хувьд цахим болон аудио номы, подкастын баялаг сангаараа олон хэрэглэгчийн хөл хорионы хань болж буй. Бага хэмжээний төлбөртэй эдгээр аппуудыг бэлэглэж, хайртай дотнын хүмүүсээ баярлуулаарай. WorldPlus татах: iOS , Android M+ татах: iOS , Android M+ Music татах: iOS , Android OTT ВИДЕО үйлчилгээнүүд Технологитой холбоо нэг байнгын хэрэглээ бол LookTV, Netflix, Amazon Prime зэрэг гадаад дотоодын видео стрийминг үйлчилгээнүүд. Эдгээрийг сараар нь буюу олон сараар авч өгвөл нөгөө хүн чинь их баярлах нь дамжиггүй. Монгол үйлчилгээнүүдийн хувьд хөл хориотой холбогдуулан контентуудын үнээ хямдруулсан байгаа бол гаднын үйлчилгээнүүд гадаад хэлээ сайжруулахад тун хэрэгтэй билээ. Amazon Prime-ийн хувьд бол Аmazon-оос бараа захих, Amazon Music, Kindle зэргээс хөнгөлөлт урамшуулах авах зэрэг давуу талуудтай. EVERNOTE Бүх л файл, бичвэр, тэмдэглэлүүдээ хамгийн амархан бөгөөд цэгцтэй хадгалах арга бол Evernote. Энэ апп-ийг хэрэглэж эхэлсний дараа эртхэн хэрэглэхгүй яав даа гэж боддог гэдэг. Хэдий үнэгүй хувилбар нь энгийн хэрэглээтэй хүнд асуудалгүй ч төлбөртэй хувилбар нь офлайн хувилбар ашиглах, хайлт хийхэд хялбар болох зэрэг нэмэлт боломжуудтай. Жилийн эхэнд утга учиртай бэлэг өгье гэвэл Evernote-ийн төлбөртэй хувилбар нэг хувилбар мөн шүү. Танилцах: Evernote	Энэ жил нэг л мэдэхэд шинэ жил тулаад ирлээ. Аргагүй ч биз ээ, гадуур явахгүй байгаа болохоор шинэ жилийн уур амьсгалыг бид сайн мэдрэхгүй, гэр гэртээ гацуураа засан уур амьсгалж оруулж суугаа. 2020 гэдэг дэлхий даяараа л бүх л юм өөрчлөгдсөн тун сонин жил болж өнгөрлөө. Ирэх жил хэдий үеэс юмс хэвийн болохыг хэлж мэдэхгүй ч хүн бүр шинэ жилээ бол эрүүл хэлбэрээр тэмдэглэж, жил жилийн л адил сайн сайхныг бодож төлөвлөх нь дамжиггүй. Ийм үед хайртай, санаа тавьдаг хүмүүстээ бэлэг өгөх арга барилаа ч цөмөөрөө өөрчилцгөөе. Энэ удаа бид технологи ашиглан, биеэр гардуулахгүйгээр өгч болох, сонирхолтой хэрэгцээтэй зүйлсийг танилцуулж байна. ### ДАДАЛ ХЭВШЛИЙН АПП Энэ өдрүүд бол ирэх жилийн зорилтуудаа тавьж, түүнд хэрхэн хүрэхээ төлөвлөх үе. Зорилгодоо хүрэх нэг гол алхам бол зөв зүйтэй дадлуудыг бий болгох явдал гэдгийг бид олонтоо бичиж байсан билээ. Тийм ч учраас дадал хэвшүүлдэг апп-ууд жилийн эхэнд тун хэрэгцээтэй бэлэг болно. Энэ төрлийн ямар сайн апп-ууд байна, судалж байгаад аваад өгчихөд нөгөө хүн чинь баярлаад л явчихна. Бидний санал болгох бүтээгдэхүүн бол iOS дээр байдаг "Productive" хэмээх апп юм. Тун аятайхан дизайнтай, хэрэглэхэд хялбар апп. Нэг удаа цөөхөн доллар төлөөд л, таныг байнга сануулах зүйлийг бэлгэнд өгч болох нь. Харин андройд утастай хүнд бол Streaks апп-ийг бэлэг болгож болох юм. App Store дээр бэлэг өгөх заавартай эндээс, Android-ийнхтой эндээс танилцаарай. Productive татах: iOS Streaks татах: iOS, Android. ### UNITEL БЭЛГИЙН КАРТ Гар утсаар холбогдох, интернэтэд холбогдох нь өнөө цагт бидний хамгийн гол хэрэгцээ. Тиймээс утсаа цэнэглэх, дата авах боломжийг бэлэглээрэй хэмээн Юнителийн шинэ жилийн картыг санал болгоё. Энэ удаа тэд зөвхөн онлайнаар цэнэглэдэг карт гаргажээ. Мэдээж шинэ жилийн бэлэг, урамшуулал дагалддаг нь хэвээрээ. Хэрэглэгч 8’000 төгрөгийн картаар дансаа цэнэглээд дараах супер бэлгийн эзэн болох боломжтой аж: Ухаалаг телевиз+Гэрийн театр Зөөврийн компьютер Ухаалаг утас (iPhone 12, Samsung Galaxy A71) Kindle цахим ном уншигч Юнителийн үйлчилгээний нэг жилийн эрх (гэр бүлийн 5 гишүүн) Юнивишнийн үйлчилгээний нэг жилийн эрх Урьдчилсан, хосолсон төлбөрт үйлчилгээний хэрэглэгч дансаа цэнэглээд 8’000 нэгж (20 хоног) авахаас гадна 80’000 нэгж, 8GB дата хоёрын нэгээс сонгох гэнэ. Харин дараа төлбөрт үйлчилгээний хэрэглэгч 7 хоногийн хугацаанд ашиглах 12GB дата авах боломжтой аж. Картаар дансаа цэнэглэхэд ирэх тусгай кодыг олноор цуглуулах нь супер бэлгийн эзэн болох магадлалыг нэмэх бөгөөд 2020.12.30-ны өдөр Юнителийн FB хуудсаар шууд нэвтрүүлэг дамжуулж СУПЕР БЭЛЭГ-ийн эздээ тодруулахыг сануулъя. ### КОНТЕНТИЙН АППУУД: WORLDPLUS, M MUSIC, M+ Монголд буй аппууд дундаас хэрэгцээгээрээ ялгарч буй хэдэн аппууд буй нь дижитал сэтгүүл WorldPlus, хөгжмийн M+ Music, цахим болон аудио ном, подкастын M+ апууд юм. WorldPlus-аас Inc, Fast Company зэрэг дэлхийн шилдэг сэтгүүлүүд ба M+ Music, 1639 тэргүүтэй монгол сэтгүүлүүдийг унших боломжтой бол M+ Music нь монгол дууны хамгийн баялаг сантай апп юм. M+-ийн хувьд цахим болон аудио номы, подкастын баялаг сангаараа олон хэрэглэгчийн хөл хорионы хань болж буй. Бага хэмжээний төлбөртэй эдгээр аппуудыг бэлэглэж, хайртай дотнын хүмүүсээ баярлуулаарай. WorldPlus татах: iOS, Android M+ татах: iOS, Android M+ Music татах: iOS, Android ### OTT ВИДЕО үйлчилгээнүүд Технологитой холбоо нэг байнгын хэрэглээ бол LookTV, Netflix, Amazon Prime зэрэг гадаад дотоодын видео стрийминг үйлчилгээнүүд. Эдгээрийг сараар нь буюу олон сараар авч өгвөл нөгөө хүн чинь их баярлах нь дамжиггүй. Монгол үйлчилгээнүүдийн хувьд хөл хориотой холбогдуулан контентуудын үнээ хямдруулсан байгаа бол гаднын үйлчилгээнүүд гадаад хэлээ сайжруулахад тун хэрэгтэй билээ. Amazon Prime-ийн хувьд бол Аmazon-оос бараа захих, Amazon Music, Kindle зэргээс хөнгөлөлт урамшуулах авах зэрэг давуу талуудтай. ### EVERNOTE Бүх л файл, бичвэр, тэмдэглэлүүдээ хамгийн амархан бөгөөд цэгцтэй хадгалах арга бол Evernote. Энэ апп-ийг хэрэглэж эхэлсний дараа эртхэн хэрэглэхгүй яав даа гэж боддог гэдэг. Хэдий үнэгүй хувилбар нь энгийн хэрэглээтэй хүнд асуудалгүй ч төлбөртэй хувилбар нь офлайн хувилбар ашиглах, хайлт хийхэд хялбар болох зэрэг нэмэлт боломжуудтай. Жилийн эхэнд утга учиртай бэлэг өгье гэвэл Evernote-ийн төлбөртэй хувилбар нэг хувилбар мөн шүү. Танилцах: Evernote
https://unread.today/c/spotlight-mai	Онцлох бизнес	Undral Amarsaikhan	2020-08-31T00:00:00	8 сарын 31, 2020	Mongolian Aircraft Industries - Монгол тодотголтой агаарын хөлгийг үйлдвэрлэнэ	<div class="article-body"> <h2>Нисэхийн тухай яриа болоход бид иргэний агаарын тээвэр, том оврын онгоц төсөөлдөг. Дэлхий дахинд агаарын тээврийн салбартаа үнэмлэхүй орон зай эзэлдэг, ерөнхий зориулалтын агаарын тээвэр Монголд хараахан хөгжөөгүй байгаа учраас тэр биз ээ. Нийгмийн бүхий л салбарт үр өгөөжтэй энэхүү чиглэлийг хөгжүүлэхээр ажиллаж байгаа нэгэн компанийг өнөөдрийн дугаартаа онцолж байна. Ерөнхий зориулалтын нисэхийн үйлчилгээг онгоц угсралт, экспорт, засвар үйлчилгээ, мэргэжлийн боловсон хүчин бэлтгэл, санхүүгийн лизингийн үйлчилгээтэй нь бүрэн цогцоор нь хөгжүүлэхээр зорьсон "Mongolian Aircraft Industries" (МАИ) компанийг үүсгэн байгуулагч Н.Наранбат, Б.Мөнхбаатар нартай ярилцсанаа та бүхэнд хүргэе. </h2><p> <b style='color: rgb(28, 28, 28); font-family: "SF Display", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14.4px; letter-spacing: 0.15px; background-color: rgb(250, 250, 250);'>Нэр: </b>Mongolian Aircraft Industries<br><b style='color: rgb(28, 28, 28); font-family: "SF Display", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14.4px; letter-spacing: 0.15px; background-color: rgb(250, 250, 250);'>Хаяг:</b> Khan Tower, 4-р давхар<br><b style='color: rgb(28, 28, 28); font-family: "SF Display", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14.4px; letter-spacing: 0.15px; background-color: rgb(250, 250, 250);'>Чиглэл:</b> Бага оврын агаарын тээвэр<br><b style='color: rgb(28, 28, 28); font-family: "SF Display", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14.4px; letter-spacing: 0.15px; background-color: rgb(250, 250, 250);'>Үүсгэн байгуулагч:</b> Н.Наранбат, Б.Мөнхбаатар<br><b style='color: rgb(28, 28, 28); font-family: "SF Display", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14.4px; letter-spacing: 0.15px; background-color: rgb(250, 250, 250);'>Үүсгэн байгуулагдсан:</b> 2019<br><b style='color: rgb(28, 28, 28); font-family: "SF Display", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14.4px; letter-spacing: 0.15px; background-color: rgb(250, 250, 250);'>Холбоосууд:</b> <a href="https://www.facebook.com/mai.mongolianaircraftindustries" target="_blank">MAI</a> (Фэйсбүүк), <a href="http://mai-co.mn/?lang=en" target="_blank">MAI</a> (Вэб) </p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/49/d3dff442110b6fcf722b0cd70dee0eb7.jpeg"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/44/9e951c2beb9a63787ca8609d91e78477.jpg"></p><div class="image-caption">Үүсгэн байгуулагчдын нэг Б.Мөнхбаатар</div><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Сэдэл</h3><p></p><p>Одоогоос хоёр жилийн өмнө ерөнхий зориулалтын бага оврын онгоцыг Монголд угсрах саналыг ОХУ-ын Худалдааны яамнаас тавьсан юм. Түншүүдтэйгээ энэ талаар чамгүй зөвлөлдөж, олон талаас нь харгалзаж үзсэний эцэст агаарын тээврийн салбарт зүтгэхээр сэтгэл шулуудсан. Монгол шиг өргөн уудамтай оронд түүнийгээ давуу тал болгож, хөгжлийн түлхүүр болгох потенциалтай цөөн салбарын нэг нь энэ гэж үзсэн хэрэг. </p><p>Анх онгоц угсарч экспортлох төдий зорилготой байсан бизнесийн цар хүрээ маань нэмэлт судалгаа шинжилгээ хийх тусам цогц хэлбэрээр хөгжүүлэх шаардлагатай юм байна гэдэг нь тодорч ирсэн. Тиймдээ ч одоо бид экосистемийг бүтээх дөрвөн тулгуурыг буюу засвар үйлчилгээ, сургалт-техник хангамж, нислэгийн үйлчилгээ, санхүүгийн үйлчилгээг зэрэг хөгжүүлж ажиллаж байна. Ерөөс Монголыг хөгжүүлэх нь манай бизнесийн дархлаа байх учиртай. </p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/49/d06569562bdc3ebf0e2f1f7ac53f22b4.jpg"></p><div class="image-caption">Үүсгэн байгуулагчдын нэг Н.Наранбат</div><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Ялгарал</h3><p></p><p>Манай гол онцлог бол цогц үйлчилгээ. Сайн онгоц оруулж ирлээ гээд салбар маань хөгжчихгүй, харин мэргэжлийн боловсон хүчин, засвар үйлчилгээний төв, санхүүгийн үйлчилгээ зэргийг давхар бодолцож гэмээнэ урт хугацаанд үр дүнтэй ажиллаж чадна. Тиймээс ч бид төслийн II шатаа эхлүүлэхэд бэлэн болж, үүнийхээ хүрээнд Улаанбаатараас ердөө 40 минутын зайд "Билгэ Тоньюкукын аэронатикийн төв"-ийг хөгжүүлж, үйлдвэрлэл-сургалт-багш бэлтгэх нэгдсэн бааз болгох алсын хараатай ажиллаж байна. Чухам энэ төсөл дээр бид өнгөрсөн зургаадугаар сард Уралын иргэний нисэхийн үйлдвэртэй (УЗГА) хөрөнгө оруулалтын гэрээ үзэглэж, <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Let_L-410_Turbolet" target="_blank">L410 онгоцыг</a> нь борлуулах онцгой эрхтэй болсноо онцолъё.</p><p>Инновац бол бидний гол зэвсэг. Онгоцны технологийн салбарт дэлхийд тэргүүлдэг Орос, Америкийн уламжлал, чадавхыг нэгтгэж байгааг бас онцлох нь зүйтэй байх. Хамгийн найдвартай, үр ашигтай бага оврын онгоцод тооцогддог "Легенда-570"-ыг <a href="https://prattwhitney.com/en" target="_blank">Pratt & Whitney PT6 хөдөлгүүр</a>, Garmin хянах самбар зэрэг дэлхийд хамгийн найдвартайд тооцогдох технологиор тоноглосон. Ерөнхий зориулалтын нисэхэд манай онгоцонд ашиглаж байгаа шиг дөрвөн далавчтай загвар аэродинамик талаасаа хамгийн баталгаатай, аюулгүй загварт тооцогддог. Нэмэлт дизайны өөрчлөлт, нэмэлт цахилгаан эх үүсвэр, мөстөлтийн эсрэг систем зэрэг нь энэ онгоцыг "Монголын" гэх тодотголтой болгож байгаа юм. Онгоцны хамгийн чухал хэсэгт тооцогддог 00-ыг ч гэсэн мартаагүй шүү /инээв/.</p><p>Ташрамд дурдахад, манай онгоцтой холбоотой бүх ажлууд FAA болон EASA-ийн бага оврын онгоцонд тавьдаг Part-23 журмын хүрээнд олон улсын стандартад нийцэн хийгдэж байгаа юм шүү. Тиймээс ч бид долоодугаар сарын 31-ээс эхлэн дөрвөн сарын турш туршилтын нислэгүүд үйлдэх төлөвлөгөөтэй байна. </p><p>Энэ онгоцоо экспортлох боломж эрэлхийлж байгаагаа мөн дурдах хэрэгтэй байх. Одоогоор Узбекистан, Венесуэл, Панам, Индонези тэргүүтэй улс орнууд манай онгоцыг ашиглах сонирхлоо илэрхийлээд байгаа. Агаарын хөлгийн гэрчилгээгээ IAC, FAA болон EASA-аар баталгаажуулсны дараагаар борлуулалтаа эхлүүлнэ. </p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/49/1e73d2bcfed8509bf992c24dcc74ecb1.jpeg"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/49/5367c5872c45d84a3a8dabc59b5b867a.jpg"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/49/0a5d245e55076dc4f2294cbfd2a53b3f.jpg"></p><div class="image-caption">Танилц: "Монгол" тодотголтой "Легенда-570"</div><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/44/abf8a26bd42ce892d23fbbad48918754.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">“МаИ” гэж Хэн бэ?</h3><p> "МАИ" бол бага оврын агаарын тээврийн экосистемийг цогцоор нь хөгжүүлэх алсын хараа бүхий Монгол, АНУ, ОХУ-ын хамтарсан гарааны бизнес юм. Бид Монгол Улсын ерөнхий зориулалтын нисэхийн салбарт шинэчлэл нэвтрүүлж, улмаар "Монгол" гэсэн тодотголтой "Легенда-570" бага оврын хөлгийг экспортолж, Монгол улсыг агаарын хөлөг үйлдвэрлэгч орон болгох зорилготой. Энэ нь дэлхийд 50, Азид ердөө зургаахан улс багтдаг "онцгой клуб"-ийн гишүүн болно гэсэн үг юм.</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Одоо</h3><p></p><p>Яг одоо бол Монголын хувьд агаарын тээврийн салбарыг, тэр дундаа ерөнхий зориулалтын агаарын тээврийг хөгжүүлэх хамгийн тохиромжтой үе ирээд байна. 2016 онд Монгол Улсын Засгийн газраас "Ерөнхий зориулалтын нисэхийг хөгжүүлэх хөтөлбөр"-ийг гаргаж, холбогдох тоног төхөөрөмж, сэлбэгийг татвараас бүрэн чөлөөлсөн нь бизнесийн асар том боломжийг бий болгосон юм. Эрх зүйн орчин ч одоо л бүрэлдэж байна. Дээрээс нь ОХУ, АНУ-ын хоорондох худалдааны хоригтой холбоотойгоор геополитикийн давуу тал ч үүссэн. </p><p>Бид дэлхийн хамгийн шилдэг технологийг шингээж, Монголын нөхцөлд бүрэн тохирсон бага оврын онгоцыг угсарч, агаарын тээврийн салбарын цоо шинэ эринийг эхлүүлэхийг зорьж буй. <br></p><p> Бусад агаарын тээврийн оператор компаниудад Легенда-570 болон L410NG агаарын хөлгийг ашиглах боломжийг бий болгохыг зорьж байна. Энэ нь сум хооронд тогтмол нислэг үйлддэг "агаарын такси"-ны үйлчилгээ, орон нутгийн хөгжлийг бодитоор дэмжиж, дагалдах шинэ бизнесүүд үүсэх суурь болох учиртай. Аялал жуулчлал, хөдөө аж ахуй, уул уурхай, үйлчилгээний салбарын хөгжил эрс эрчимжиж, илүү үр дүнтэй, бүтээмжтэй шийдлүүд нэвтрээсэй гэж бодож үүнийг хийж байгаа. Булган руу ажлаар явлаа гэхэд баасан гарагт гараад, ням гарагийн хуваарьт онгоцоор буцаж ирэхээр төлөвлөөд гарч болдог тийм л хэмнэлийг үүсгэх боломжтой гэж бид үзэж байгаа. </p><p> Төрийн болон бизнесийн зориулалтаар нисгэх боломжтой. Байгаль орчин хамгаалал, эрүүл мэндийн үйлчилгээ, онцгой байдлын хэрэглээнд, ер нь маш өргөн хүрээнд ашиглагдах боломжтой онгоцууд маань бизнесийн орчинд ч төрөл бүрээр хэрэглэгдэхүйц байдлаар хийгдэж байгаа. Салбар салбарын мэргэжилтнүүдийн цаг, нөөцийг хэмнэж, олон хүний амь аварч, асар их бүтээмж авчирна гэдэгт итгэлтэй байна. </p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/49/a015c924cf7ca295221fd485d8a30849.jpg"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/44/b8d5df8398ebf11494fc0dc91a5b101c.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">баг</h3><p></p><p class="MsoNormal">Чадварлаг хүний нөөц бүрдүүлнэ гэдэг компани бүрд л тулгардаг асуудал байх. Бид үнэхээр тийм шүү гээд санал нийлж буйгаа хэлээд суух биш, харин энийг яаж өөрчилж чадах вэ гэдэгт төвлөрөн эрчимтэй ажиллахыг хичээж байна. Тиймдээ ч нисэхийн төвийн дэд бүтцээ сургалтын баазын зориулалтаар хөгжүүлэхээр зэхэж байгаа юм. Байшин барих бол асуудал биш. Харин багш нарыг бэлтгэн түүгээрээ дамжуулан нисгэгч, инженер, техникийн ажилтнуудыг бэлтгэх нь гол ажил. Бид 2021 онд багтаан дэд бүтцийн асуудлаа бүрэн шийдвэрлэж, 2022 он гэхэд ажиллах нөөцөө бүрдүүлж, бүрэн хүчин чадлаараа ажиллах төлөвлөгөөтэй. </p><p class="MsoNormal">Яг одоо манай багт салбартаа хүлээн зөвшөөрөгдсөн, туршлагатай зөвлөхүүдээс гадна гадаадын нэр хүндтэй сургуульд суралцаад ирсэн залуу мэргэжилтнүүд, гаднын түнш компанийн төлөөлөл болсон олон талын чадвартай баг ажиллаж байна. </p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/49/3bbe5df77fb2e286f2dbfe62b2e9464c.jpeg"></p><div class="image-caption">ОХУ-ын СибНИА болон ЛИЦ Нимбус компанийн зохион бүтээгчид</div><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">ирээдүй</h3><p></p><p class="MsoNormal">Бидний бизнесийн амжилт дотоодын зах зээлийг хөгжүүлэхтэй шууд холбоотой. Хэдэн онгоц зарж чадах вэ гэдэг нь чухал биш, хэр их онгоц зарах зах зээлийг бий болгох вэ гэдэг нь гол асуудал гэсэн үг. </p><p class="MsoNormal">Яг л гар утас анх зах зээлд нэвтэрч байсантай ижил ойлголт гэж бид хардаг. Хүмүүс хоорондоо харилцах, мэдээлэл солилцох эрэлт байгаа нь илхэн байсан ч гар утсыг таниулах, хэрэглээг нь ойлгуулах, тохиромжтой нөхцөлөөр байршуулах нь амаргүй байсан. Эдгээр суурь нөхцөл бүрдэхгүй бол хэн ч гар утас авахгүй, хэн ч гар утас зарж чадахгүй шүү дээ. Тиймээс л бид бүх талуудын хамтын ажиллагааг идэвхжүүлж, улмаар тогтмол хэрэглээг үүсгэх нь энэ салбарын ирээдүй гэж үзээд байгаа юм. Манайхтай олон талаараа төстэй Шинэ Зеланд л гэхэд бага оврын 4000 гаруй онгоцтой, агаарын таксины зориулалтаар нааш цааш тогтмол нисэж байна. Энэ загварыг нутагшуулж, ийм ирээдүйг наашлуулахын тулд бидэн шиг стартапуудаас гадна төр засгийн идэвх, хувийн хэвшлийн санаачилга хэрэгтэй. </p><p class="MsoNormal">Нөгөө талаас, Монгол орны газарзүйн онцлогийг агаарын тээвэрт давуу тал болгон ашиглах боломжтой гэж бид үзэж байгаа. Улаанбаатараас хамгийн алслагдсан бүс рүү аялахад баруун, зүүн зүгт бол 1000 км, хойш, урагшаа бол 500 км зам туулах шаардлагатай болдог. Эдийн засгийн үр ашигтай хэрэглээ талаас нь харвал 1000 км-ээс дотогш зайд сэнсэт хөдөлгүүрт, түүнээс дээш буюу 1000-аас илүү км-ийн зайд тийрэлтэт хөдөлгүүрт онгоц нисэх нь тохиромжтой байдаг. Тиймээс бид нэг хүнд ногдох зардал буюу тасалбарын үнийг хамгийн хямд байлгахын тулд сум хоорондын нислэг рүү илүү төвлөрч, аймаг, бүсийн төв хоорондын нислэгийг салбартаа тогтсон үйл ажиллагаа явуулж буй бусад компаниуд явуулах моделийг хамгийн зөв гэж тооцож байна. </p><p class="MsoNormal">Монгол орны хамгийн захын хэсэгт оршин суудаг гэр бүл яаралтай хэрэгцээ, аминд тулсан хэрэг гарахад 3-4 цагийн дотор хот орж, хамгийн сайн үйлчилгээг авах боломжтой гэдгээ мэдэх тэр баталгааг бид олгохыг хүсэж байна. Энэ итгэл үнэмшил хүмүүст байвал нутагтаа амьдрах таатай нөхцөл бүрэлдэж, дагалдах бизнесүүд ч хөгжиж, шууд болон шууд бус замаар орон нутгийн хөгжлийг тэтгэх боломжтой болно гэж харж байна даа.</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Эрсдэл</h3><p></p><p class="MsoNormal">Цоо шинэ зах зээлд тэсрэлт хийж гарч ирнэ гэдэг өөрөө тэр чигээрээ эрсдэл. Дөнгөж бий болж байгаа чиглэл учир бид хамтын бизнесээ зөвөөр ойлгуулж, илүү хурдтай урагшлах арга замыг эрэлхийлэх нь маш чухал гэдгийг ухамсарлаж байна.</p><p class="MsoNormal">Өмнө дурдаж байсанчлан, үүрэн телефоны салбарын эхэн үед хэрэглэгчид өөр операторын хэрэглэгчид рүү мессеж бичиж ч чаддаггүй байлаа шүү дээ. Бие биенээ дэмжихгүй, эрүүл өрсөлдөхгүй бол зах зээл тэлдэггүй гэдгийг бид нүдээрээ үзсэн. Өрсөлдөгчийнхөө эсрэг хариу үйлдэл, шийдвэр гаргахыг бизнесийн зарчмаасаа илүүд үзэх нь салбарыг ч, зах зээлийг ч хохироож орхидог. </p><p class="MsoNormal">Тиймээс бид салбарынхаа экосистемийг бүхэлд нь анхаарч, салбарын түншлэл-хамтын ажиллагааг хөгжлийн түлхүүр гэж харж байгаа. Цугаараа зах зээлээ хөгжүүлэн, боловсруулсан үйлчилгээгээрээ эрүүл өрсөлдөөн үүсгэх хэрэгтэй. Бүх оролцогч талууд үүргээ гүйцэтгэж чадвал энэ салбарын хөгжил ч тэр хэрээр хурдасна шүү дээ.</p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/44/95280d3a4b7222884d6f8db1a7b77ac0.jpg"></p><div class="image-caption">Бага оврын онгоцууд агаарын тээврийн шинэ эринийг авчирна</div><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/44/4e7f1c1cf1301bd193d39182d8e34167.jpg"></p> </div>	Нисэхийн тухай яриа болоход бид иргэний агаарын тээвэр, том оврын онгоц төсөөлдөг. Дэлхий дахинд агаарын тээврийн салбартаа үнэмлэхүй орон зай эзэлдэг, ерөнхий зориулалтын агаарын тээвэр Монголд хараахан хөгжөөгүй байгаа учраас тэр биз ээ. Нийгмийн бүхий л салбарт үр өгөөжтэй энэхүү чиглэлийг хөгжүүлэхээр ажиллаж байгаа нэгэн компанийг өнөөдрийн дугаартаа онцолж байна. Ерөнхий зориулалтын нисэхийн үйлчилгээг онгоц угсралт, экспорт, засвар үйлчилгээ, мэргэжлийн боловсон хүчин бэлтгэл, санхүүгийн лизингийн үйлчилгээтэй нь бүрэн цогцоор нь хөгжүүлэхээр зорьсон "Mongolian Aircraft Industries" (МАИ) компанийг үүсгэн байгуулагч Н.Наранбат, Б.Мөнхбаатар нартай ярилцсанаа та бүхэнд хүргэе. Нэр: Mongolian Aircraft Industries Хаяг: Khan Tower, 4-р давхар Чиглэл: Бага оврын агаарын тээвэр Үүсгэн байгуулагч: Н.Наранбат, Б.Мөнхбаатар Үүсгэн байгуулагдсан: 2019 Холбоосууд: MAI (Фэйсбүүк), MAI (Вэб) Үүсгэн байгуулагчдын нэг Б.Мөнхбаатар Сэдэл Одоогоос хоёр жилийн өмнө ерөнхий зориулалтын бага оврын онгоцыг Монголд угсрах саналыг ОХУ-ын Худалдааны яамнаас тавьсан юм. Түншүүдтэйгээ энэ талаар чамгүй зөвлөлдөж, олон талаас нь харгалзаж үзсэний эцэст агаарын тээврийн салбарт зүтгэхээр сэтгэл шулуудсан. Монгол шиг өргөн уудамтай оронд түүнийгээ давуу тал болгож, хөгжлийн түлхүүр болгох потенциалтай цөөн салбарын нэг нь энэ гэж үзсэн хэрэг. Анх онгоц угсарч экспортлох төдий зорилготой байсан бизнесийн цар хүрээ маань нэмэлт судалгаа шинжилгээ хийх тусам цогц хэлбэрээр хөгжүүлэх шаардлагатай юм байна гэдэг нь тодорч ирсэн. Тиймдээ ч одоо бид экосистемийг бүтээх дөрвөн тулгуурыг буюу засвар үйлчилгээ, сургалт-техник хангамж, нислэгийн үйлчилгээ, санхүүгийн үйлчилгээг зэрэг хөгжүүлж ажиллаж байна. Ерөөс Монголыг хөгжүүлэх нь манай бизнесийн дархлаа байх учиртай. Үүсгэн байгуулагчдын нэг Н.Наранбат Ялгарал Манай гол онцлог бол цогц үйлчилгээ. Сайн онгоц оруулж ирлээ гээд салбар маань хөгжчихгүй, харин мэргэжлийн боловсон хүчин, засвар үйлчилгээний төв, санхүүгийн үйлчилгээ зэргийг давхар бодолцож гэмээнэ урт хугацаанд үр дүнтэй ажиллаж чадна. Тиймээс ч бид төслийн II шатаа эхлүүлэхэд бэлэн болж, үүнийхээ хүрээнд Улаанбаатараас ердөө 40 минутын зайд "Билгэ Тоньюкукын аэронатикийн төв"-ийг хөгжүүлж, үйлдвэрлэл-сургалт-багш бэлтгэх нэгдсэн бааз болгох алсын хараатай ажиллаж байна. Чухам энэ төсөл дээр бид өнгөрсөн зургаадугаар сард Уралын иргэний нисэхийн үйлдвэртэй (УЗГА) хөрөнгө оруулалтын гэрээ үзэглэж, L410 онгоцыг нь борлуулах онцгой эрхтэй болсноо онцолъё. Инновац бол бидний гол зэвсэг. Онгоцны технологийн салбарт дэлхийд тэргүүлдэг Орос, Америкийн уламжлал, чадавхыг нэгтгэж байгааг бас онцлох нь зүйтэй байх. Хамгийн найдвартай, үр ашигтай бага оврын онгоцод тооцогддог "Легенда-570"-ыг Pratt & Whitney PT6 хөдөлгүүр , Garmin хянах самбар зэрэг дэлхийд хамгийн найдвартайд тооцогдох технологиор тоноглосон. Ерөнхий зориулалтын нисэхэд манай онгоцонд ашиглаж байгаа шиг дөрвөн далавчтай загвар аэродинамик талаасаа хамгийн баталгаатай, аюулгүй загварт тооцогддог. Нэмэлт дизайны өөрчлөлт, нэмэлт цахилгаан эх үүсвэр, мөстөлтийн эсрэг систем зэрэг нь энэ онгоцыг "Монголын" гэх тодотголтой болгож байгаа юм. Онгоцны хамгийн чухал хэсэгт тооцогддог 00-ыг ч гэсэн мартаагүй шүү /инээв/. Ташрамд дурдахад, манай онгоцтой холбоотой бүх ажлууд FAA болон EASA-ийн бага оврын онгоцонд тавьдаг Part-23 журмын хүрээнд олон улсын стандартад нийцэн хийгдэж байгаа юм шүү. Тиймээс ч бид долоодугаар сарын 31-ээс эхлэн дөрвөн сарын турш туршилтын нислэгүүд үйлдэх төлөвлөгөөтэй байна. Энэ онгоцоо экспортлох боломж эрэлхийлж байгаагаа мөн дурдах хэрэгтэй байх. Одоогоор Узбекистан, Венесуэл, Панам, Индонези тэргүүтэй улс орнууд манай онгоцыг ашиглах сонирхлоо илэрхийлээд байгаа. Агаарын хөлгийн гэрчилгээгээ IAC, FAA болон EASA-аар баталгаажуулсны дараагаар борлуулалтаа эхлүүлнэ. Танилц: "Монгол" тодотголтой "Легенда-570" “МаИ” гэж Хэн бэ? "МАИ" бол бага оврын агаарын тээврийн экосистемийг цогцоор нь хөгжүүлэх алсын хараа бүхий Монгол, АНУ, ОХУ-ын хамтарсан гарааны бизнес юм. Бид Монгол Улсын ерөнхий зориулалтын нисэхийн салбарт шинэчлэл нэвтрүүлж, улмаар "Монгол" гэсэн тодотголтой "Легенда-570" бага оврын хөлгийг экспортолж, Монгол улсыг агаарын хөлөг үйлдвэрлэгч орон болгох зорилготой. Энэ нь дэлхийд 50, Азид ердөө зургаахан улс багтдаг "онцгой клуб"-ийн гишүүн болно гэсэн үг юм. Одоо Яг одоо бол Монголын хувьд агаарын тээврийн салбарыг, тэр дундаа ерөнхий зориулалтын агаарын тээврийг хөгжүүлэх хамгийн тохиромжтой үе ирээд байна. 2016 онд Монгол Улсын Засгийн газраас "Ерөнхий зориулалтын нисэхийг хөгжүүлэх хөтөлбөр"-ийг гаргаж, холбогдох тоног төхөөрөмж, сэлбэгийг татвараас бүрэн чөлөөлсөн нь бизнесийн асар том боломжийг бий болгосон юм. Эрх зүйн орчин ч одоо л бүрэлдэж байна. Дээрээс нь ОХУ, АНУ-ын хоорондох худалдааны хоригтой холбоотойгоор геополитикийн давуу тал ч үүссэн. Бид дэлхийн хамгийн шилдэг технологийг шингээж, Монголын нөхцөлд бүрэн тохирсон бага оврын онгоцыг угсарч, агаарын тээврийн салбарын цоо шинэ эринийг эхлүүлэхийг зорьж буй. Бусад агаарын тээврийн оператор компаниудад Легенда-570 болон L410NG агаарын хөлгийг ашиглах боломжийг бий болгохыг зорьж байна. Энэ нь сум хооронд тогтмол нислэг үйлддэг "агаарын такси"-ны үйлчилгээ, орон нутгийн хөгжлийг бодитоор дэмжиж, дагалдах шинэ бизнесүүд үүсэх суурь болох учиртай. Аялал жуулчлал, хөдөө аж ахуй, уул уурхай, үйлчилгээний салбарын хөгжил эрс эрчимжиж, илүү үр дүнтэй, бүтээмжтэй шийдлүүд нэвтрээсэй гэж бодож үүнийг хийж байгаа. Булган руу ажлаар явлаа гэхэд баасан гарагт гараад, ням гарагийн хуваарьт онгоцоор буцаж ирэхээр төлөвлөөд гарч болдог тийм л хэмнэлийг үүсгэх боломжтой гэж бид үзэж байгаа. Төрийн болон бизнесийн зориулалтаар нисгэх боломжтой. Байгаль орчин хамгаалал, эрүүл мэндийн үйлчилгээ, онцгой байдлын хэрэглээнд, ер нь маш өргөн хүрээнд ашиглагдах боломжтой онгоцууд маань бизнесийн орчинд ч төрөл бүрээр хэрэглэгдэхүйц байдлаар хийгдэж байгаа. Салбар салбарын мэргэжилтнүүдийн цаг, нөөцийг хэмнэж, олон хүний амь аварч, асар их бүтээмж авчирна гэдэгт итгэлтэй байна. баг Чадварлаг хүний нөөц бүрдүүлнэ гэдэг компани бүрд л тулгардаг асуудал байх. Бид үнэхээр тийм шүү гээд санал нийлж буйгаа хэлээд суух биш, харин энийг яаж өөрчилж чадах вэ гэдэгт төвлөрөн эрчимтэй ажиллахыг хичээж байна. Тиймдээ ч нисэхийн төвийн дэд бүтцээ сургалтын баазын зориулалтаар хөгжүүлэхээр зэхэж байгаа юм. Байшин барих бол асуудал биш. Харин багш нарыг бэлтгэн түүгээрээ дамжуулан нисгэгч, инженер, техникийн ажилтнуудыг бэлтгэх нь гол ажил. Бид 2021 онд багтаан дэд бүтцийн асуудлаа бүрэн шийдвэрлэж, 2022 он гэхэд ажиллах нөөцөө бүрдүүлж, бүрэн хүчин чадлаараа ажиллах төлөвлөгөөтэй. Яг одоо манай багт салбартаа хүлээн зөвшөөрөгдсөн, туршлагатай зөвлөхүүдээс гадна гадаадын нэр хүндтэй сургуульд суралцаад ирсэн залуу мэргэжилтнүүд, гаднын түнш компанийн төлөөлөл болсон олон талын чадвартай баг ажиллаж байна. ОХУ-ын СибНИА болон ЛИЦ Нимбус компанийн зохион бүтээгчид ирээдүй Бидний бизнесийн амжилт дотоодын зах зээлийг хөгжүүлэхтэй шууд холбоотой. Хэдэн онгоц зарж чадах вэ гэдэг нь чухал биш, хэр их онгоц зарах зах зээлийг бий болгох вэ гэдэг нь гол асуудал гэсэн үг. Яг л гар утас анх зах зээлд нэвтэрч байсантай ижил ойлголт гэж бид хардаг. Хүмүүс хоорондоо харилцах, мэдээлэл солилцох эрэлт байгаа нь илхэн байсан ч гар утсыг таниулах, хэрэглээг нь ойлгуулах, тохиромжтой нөхцөлөөр байршуулах нь амаргүй байсан. Эдгээр суурь нөхцөл бүрдэхгүй бол хэн ч гар утас авахгүй, хэн ч гар утас зарж чадахгүй шүү дээ. Тиймээс л бид бүх талуудын хамтын ажиллагааг идэвхжүүлж, улмаар тогтмол хэрэглээг үүсгэх нь энэ салбарын ирээдүй гэж үзээд байгаа юм. Манайхтай олон талаараа төстэй Шинэ Зеланд л гэхэд бага оврын 4000 гаруй онгоцтой, агаарын таксины зориулалтаар нааш цааш тогтмол нисэж байна. Энэ загварыг нутагшуулж, ийм ирээдүйг наашлуулахын тулд бидэн шиг стартапуудаас гадна төр засгийн идэвх, хувийн хэвшлийн санаачилга хэрэгтэй. Нөгөө талаас, Монгол орны газарзүйн онцлогийг агаарын тээвэрт давуу тал болгон ашиглах боломжтой гэж бид үзэж байгаа. Улаанбаатараас хамгийн алслагдсан бүс рүү аялахад баруун, зүүн зүгт бол 1000 км, хойш, урагшаа бол 500 км зам туулах шаардлагатай болдог. Эдийн засгийн үр ашигтай хэрэглээ талаас нь харвал 1000 км-ээс дотогш зайд сэнсэт хөдөлгүүрт, түүнээс дээш буюу 1000-аас илүү км-ийн зайд тийрэлтэт хөдөлгүүрт онгоц нисэх нь тохиромжтой байдаг. Тиймээс бид нэг хүнд ногдох зардал буюу тасалбарын үнийг хамгийн хямд байлгахын тулд сум хоорондын нислэг рүү илүү төвлөрч, аймаг, бүсийн төв хоорондын нислэгийг салбартаа тогтсон үйл ажиллагаа явуулж буй бусад компаниуд явуулах моделийг хамгийн зөв гэж тооцож байна. Монгол орны хамгийн захын хэсэгт оршин суудаг гэр бүл яаралтай хэрэгцээ, аминд тулсан хэрэг гарахад 3-4 цагийн дотор хот орж, хамгийн сайн үйлчилгээг авах боломжтой гэдгээ мэдэх тэр баталгааг бид олгохыг хүсэж байна. Энэ итгэл үнэмшил хүмүүст байвал нутагтаа амьдрах таатай нөхцөл бүрэлдэж, дагалдах бизнесүүд ч хөгжиж, шууд болон шууд бус замаар орон нутгийн хөгжлийг тэтгэх боломжтой болно гэж харж байна даа. Эрсдэл Цоо шинэ зах зээлд тэсрэлт хийж гарч ирнэ гэдэг өөрөө тэр чигээрээ эрсдэл. Дөнгөж бий болж байгаа чиглэл учир бид хамтын бизнесээ зөвөөр ойлгуулж, илүү хурдтай урагшлах арга замыг эрэлхийлэх нь маш чухал гэдгийг ухамсарлаж байна. Өмнө дурдаж байсанчлан, үүрэн телефоны салбарын эхэн үед хэрэглэгчид өөр операторын хэрэглэгчид рүү мессеж бичиж ч чаддаггүй байлаа шүү дээ. Бие биенээ дэмжихгүй, эрүүл өрсөлдөхгүй бол зах зээл тэлдэггүй гэдгийг бид нүдээрээ үзсэн. Өрсөлдөгчийнхөө эсрэг хариу үйлдэл, шийдвэр гаргахыг бизнесийн зарчмаасаа илүүд үзэх нь салбарыг ч, зах зээлийг ч хохироож орхидог. Тиймээс бид салбарынхаа экосистемийг бүхэлд нь анхаарч, салбарын түншлэл-хамтын ажиллагааг хөгжлийн түлхүүр гэж харж байгаа. Цугаараа зах зээлээ хөгжүүлэн, боловсруулсан үйлчилгээгээрээ эрүүл өрсөлдөөн үүсгэх хэрэгтэй. Бүх оролцогч талууд үүргээ гүйцэтгэж чадвал энэ салбарын хөгжил ч тэр хэрээр хурдасна шүү дээ. Бага оврын онгоцууд агаарын тээврийн шинэ эринийг авчирна	Нисэхийн тухай яриа болоход бид иргэний агаарын тээвэр, том оврын онгоц төсөөлдөг. Дэлхий дахинд агаарын тээврийн салбартаа үнэмлэхүй орон зай эзэлдэг, ерөнхий зориулалтын агаарын тээвэр Монголд хараахан хөгжөөгүй байгаа учраас тэр биз ээ. Нийгмийн бүхий л салбарт үр өгөөжтэй энэхүү чиглэлийг хөгжүүлэхээр ажиллаж байгаа нэгэн компанийг өнөөдрийн дугаартаа онцолж байна. Ерөнхий зориулалтын нисэхийн үйлчилгээг онгоц угсралт, экспорт, засвар үйлчилгээ, мэргэжлийн боловсон хүчин бэлтгэл, санхүүгийн лизингийн үйлчилгээтэй нь бүрэн цогцоор нь хөгжүүлэхээр зорьсон "Mongolian Aircraft Industries" (МАИ) компанийг үүсгэн байгуулагч Н.Наранбат, Б.Мөнхбаатар нартай ярилцсанаа та бүхэнд хүргэе. Нэр: Mongolian Aircraft Industries Хаяг: Khan Tower, 4-р давхар Чиглэл: Бага оврын агаарын тээвэр Үүсгэн байгуулагч: Н.Наранбат, Б.Мөнхбаатар Үүсгэн байгуулагдсан: 2019 Холбоосууд: MAI (Фэйсбүүк), MAI (Вэб) Үүсгэн байгуулагчдын нэг Б.Мөнхбаатар ### Сэдэл Одоогоос хоёр жилийн өмнө ерөнхий зориулалтын бага оврын онгоцыг Монголд угсрах саналыг ОХУ-ын Худалдааны яамнаас тавьсан юм. Түншүүдтэйгээ энэ талаар чамгүй зөвлөлдөж, олон талаас нь харгалзаж үзсэний эцэст агаарын тээврийн салбарт зүтгэхээр сэтгэл шулуудсан. Монгол шиг өргөн уудамтай оронд түүнийгээ давуу тал болгож, хөгжлийн түлхүүр болгох потенциалтай цөөн салбарын нэг нь энэ гэж үзсэн хэрэг. Анх онгоц угсарч экспортлох төдий зорилготой байсан бизнесийн цар хүрээ маань нэмэлт судалгаа шинжилгээ хийх тусам цогц хэлбэрээр хөгжүүлэх шаардлагатай юм байна гэдэг нь тодорч ирсэн. Тиймдээ ч одоо бид экосистемийг бүтээх дөрвөн тулгуурыг буюу засвар үйлчилгээ, сургалт-техник хангамж, нислэгийн үйлчилгээ, санхүүгийн үйлчилгээг зэрэг хөгжүүлж ажиллаж байна. Ерөөс Монголыг хөгжүүлэх нь манай бизнесийн дархлаа байх учиртай. Үүсгэн байгуулагчдын нэг Н.Наранбат ### Ялгарал Манай гол онцлог бол цогц үйлчилгээ. Сайн онгоц оруулж ирлээ гээд салбар маань хөгжчихгүй, харин мэргэжлийн боловсон хүчин, засвар үйлчилгээний төв, санхүүгийн үйлчилгээ зэргийг давхар бодолцож гэмээнэ урт хугацаанд үр дүнтэй ажиллаж чадна. Тиймээс ч бид төслийн II шатаа эхлүүлэхэд бэлэн болж, үүнийхээ хүрээнд Улаанбаатараас ердөө 40 минутын зайд "Билгэ Тоньюкукын аэронатикийн төв"-ийг хөгжүүлж, үйлдвэрлэл-сургалт-багш бэлтгэх нэгдсэн бааз болгох алсын хараатай ажиллаж байна. Чухам энэ төсөл дээр бид өнгөрсөн зургаадугаар сард Уралын иргэний нисэхийн үйлдвэртэй (УЗГА) хөрөнгө оруулалтын гэрээ үзэглэж, L410 онгоцыг нь борлуулах онцгой эрхтэй болсноо онцолъё. Инновац бол бидний гол зэвсэг. Онгоцны технологийн салбарт дэлхийд тэргүүлдэг Орос, Америкийн уламжлал, чадавхыг нэгтгэж байгааг бас онцлох нь зүйтэй байх. Хамгийн найдвартай, үр ашигтай бага оврын онгоцод тооцогддог "Легенда-570"-ыг Pratt & Whitney PT6 хөдөлгүүр, Garmin хянах самбар зэрэг дэлхийд хамгийн найдвартайд тооцогдох технологиор тоноглосон. Ерөнхий зориулалтын нисэхэд манай онгоцонд ашиглаж байгаа шиг дөрвөн далавчтай загвар аэродинамик талаасаа хамгийн баталгаатай, аюулгүй загварт тооцогддог. Нэмэлт дизайны өөрчлөлт, нэмэлт цахилгаан эх үүсвэр, мөстөлтийн эсрэг систем зэрэг нь энэ онгоцыг "Монголын" гэх тодотголтой болгож байгаа юм. Онгоцны хамгийн чухал хэсэгт тооцогддог 00-ыг ч гэсэн мартаагүй шүү /инээв/. Ташрамд дурдахад, манай онгоцтой холбоотой бүх ажлууд FAA болон EASA-ийн бага оврын онгоцонд тавьдаг Part-23 журмын хүрээнд олон улсын стандартад нийцэн хийгдэж байгаа юм шүү. Тиймээс ч бид долоодугаар сарын 31-ээс эхлэн дөрвөн сарын турш туршилтын нислэгүүд үйлдэх төлөвлөгөөтэй байна. Энэ онгоцоо экспортлох боломж эрэлхийлж байгаагаа мөн дурдах хэрэгтэй байх. Одоогоор Узбекистан, Венесуэл, Панам, Индонези тэргүүтэй улс орнууд манай онгоцыг ашиглах сонирхлоо илэрхийлээд байгаа. Агаарын хөлгийн гэрчилгээгээ IAC, FAA болон EASA-аар баталгаажуулсны дараагаар борлуулалтаа эхлүүлнэ. Танилц: "Монгол" тодотголтой "Легенда-570" ### “МаИ” гэж Хэн бэ? "МАИ" бол бага оврын агаарын тээврийн экосистемийг цогцоор нь хөгжүүлэх алсын хараа бүхий Монгол, АНУ, ОХУ-ын хамтарсан гарааны бизнес юм. Бид Монгол Улсын ерөнхий зориулалтын нисэхийн салбарт шинэчлэл нэвтрүүлж, улмаар "Монгол" гэсэн тодотголтой "Легенда-570" бага оврын хөлгийг экспортолж, Монгол улсыг агаарын хөлөг үйлдвэрлэгч орон болгох зорилготой. Энэ нь дэлхийд 50, Азид ердөө зургаахан улс багтдаг "онцгой клуб"-ийн гишүүн болно гэсэн үг юм. ### Одоо Яг одоо бол Монголын хувьд агаарын тээврийн салбарыг, тэр дундаа ерөнхий зориулалтын агаарын тээврийг хөгжүүлэх хамгийн тохиромжтой үе ирээд байна. 2016 онд Монгол Улсын Засгийн газраас "Ерөнхий зориулалтын нисэхийг хөгжүүлэх хөтөлбөр"-ийг гаргаж, холбогдох тоног төхөөрөмж, сэлбэгийг татвараас бүрэн чөлөөлсөн нь бизнесийн асар том боломжийг бий болгосон юм. Эрх зүйн орчин ч одоо л бүрэлдэж байна. Дээрээс нь ОХУ, АНУ-ын хоорондох худалдааны хоригтой холбоотойгоор геополитикийн давуу тал ч үүссэн. Бид дэлхийн хамгийн шилдэг технологийг шингээж, Монголын нөхцөлд бүрэн тохирсон бага оврын онгоцыг угсарч, агаарын тээврийн салбарын цоо шинэ эринийг эхлүүлэхийг зорьж буй. Бусад агаарын тээврийн оператор компаниудад Легенда-570 болон L410NG агаарын хөлгийг ашиглах боломжийг бий болгохыг зорьж байна. Энэ нь сум хооронд тогтмол нислэг үйлддэг "агаарын такси"-ны үйлчилгээ, орон нутгийн хөгжлийг бодитоор дэмжиж, дагалдах шинэ бизнесүүд үүсэх суурь болох учиртай. Аялал жуулчлал, хөдөө аж ахуй, уул уурхай, үйлчилгээний салбарын хөгжил эрс эрчимжиж, илүү үр дүнтэй, бүтээмжтэй шийдлүүд нэвтрээсэй гэж бодож үүнийг хийж байгаа. Булган руу ажлаар явлаа гэхэд баасан гарагт гараад, ням гарагийн хуваарьт онгоцоор буцаж ирэхээр төлөвлөөд гарч болдог тийм л хэмнэлийг үүсгэх боломжтой гэж бид үзэж байгаа. Төрийн болон бизнесийн зориулалтаар нисгэх боломжтой. Байгаль орчин хамгаалал, эрүүл мэндийн үйлчилгээ, онцгой байдлын хэрэглээнд, ер нь маш өргөн хүрээнд ашиглагдах боломжтой онгоцууд маань бизнесийн орчинд ч төрөл бүрээр хэрэглэгдэхүйц байдлаар хийгдэж байгаа. Салбар салбарын мэргэжилтнүүдийн цаг, нөөцийг хэмнэж, олон хүний амь аварч, асар их бүтээмж авчирна гэдэгт итгэлтэй байна. ### баг Чадварлаг хүний нөөц бүрдүүлнэ гэдэг компани бүрд л тулгардаг асуудал байх. Бид үнэхээр тийм шүү гээд санал нийлж буйгаа хэлээд суух биш, харин энийг яаж өөрчилж чадах вэ гэдэгт төвлөрөн эрчимтэй ажиллахыг хичээж байна. Тиймдээ ч нисэхийн төвийн дэд бүтцээ сургалтын баазын зориулалтаар хөгжүүлэхээр зэхэж байгаа юм. Байшин барих бол асуудал биш. Харин багш нарыг бэлтгэн түүгээрээ дамжуулан нисгэгч, инженер, техникийн ажилтнуудыг бэлтгэх нь гол ажил. Бид 2021 онд багтаан дэд бүтцийн асуудлаа бүрэн шийдвэрлэж, 2022 он гэхэд ажиллах нөөцөө бүрдүүлж, бүрэн хүчин чадлаараа ажиллах төлөвлөгөөтэй. Яг одоо манай багт салбартаа хүлээн зөвшөөрөгдсөн, туршлагатай зөвлөхүүдээс гадна гадаадын нэр хүндтэй сургуульд суралцаад ирсэн залуу мэргэжилтнүүд, гаднын түнш компанийн төлөөлөл болсон олон талын чадвартай баг ажиллаж байна. ОХУ-ын СибНИА болон ЛИЦ Нимбус компанийн зохион бүтээгчид ### ирээдүй Бидний бизнесийн амжилт дотоодын зах зээлийг хөгжүүлэхтэй шууд холбоотой. Хэдэн онгоц зарж чадах вэ гэдэг нь чухал биш, хэр их онгоц зарах зах зээлийг бий болгох вэ гэдэг нь гол асуудал гэсэн үг. Яг л гар утас анх зах зээлд нэвтэрч байсантай ижил ойлголт гэж бид хардаг. Хүмүүс хоорондоо харилцах, мэдээлэл солилцох эрэлт байгаа нь илхэн байсан ч гар утсыг таниулах, хэрэглээг нь ойлгуулах, тохиромжтой нөхцөлөөр байршуулах нь амаргүй байсан. Эдгээр суурь нөхцөл бүрдэхгүй бол хэн ч гар утас авахгүй, хэн ч гар утас зарж чадахгүй шүү дээ. Тиймээс л бид бүх талуудын хамтын ажиллагааг идэвхжүүлж, улмаар тогтмол хэрэглээг үүсгэх нь энэ салбарын ирээдүй гэж үзээд байгаа юм. Манайхтай олон талаараа төстэй Шинэ Зеланд л гэхэд бага оврын 4000 гаруй онгоцтой, агаарын таксины зориулалтаар нааш цааш тогтмол нисэж байна. Энэ загварыг нутагшуулж, ийм ирээдүйг наашлуулахын тулд бидэн шиг стартапуудаас гадна төр засгийн идэвх, хувийн хэвшлийн санаачилга хэрэгтэй. Нөгөө талаас, Монгол орны газарзүйн онцлогийг агаарын тээвэрт давуу тал болгон ашиглах боломжтой гэж бид үзэж байгаа. Улаанбаатараас хамгийн алслагдсан бүс рүү аялахад баруун, зүүн зүгт бол 1000 км, хойш, урагшаа бол 500 км зам туулах шаардлагатай болдог. Эдийн засгийн үр ашигтай хэрэглээ талаас нь харвал 1000 км-ээс дотогш зайд сэнсэт хөдөлгүүрт, түүнээс дээш буюу 1000-аас илүү км-ийн зайд тийрэлтэт хөдөлгүүрт онгоц нисэх нь тохиромжтой байдаг. Тиймээс бид нэг хүнд ногдох зардал буюу тасалбарын үнийг хамгийн хямд байлгахын тулд сум хоорондын нислэг рүү илүү төвлөрч, аймаг, бүсийн төв хоорондын нислэгийг салбартаа тогтсон үйл ажиллагаа явуулж буй бусад компаниуд явуулах моделийг хамгийн зөв гэж тооцож байна. Монгол орны хамгийн захын хэсэгт оршин суудаг гэр бүл яаралтай хэрэгцээ, аминд тулсан хэрэг гарахад 3-4 цагийн дотор хот орж, хамгийн сайн үйлчилгээг авах боломжтой гэдгээ мэдэх тэр баталгааг бид олгохыг хүсэж байна. Энэ итгэл үнэмшил хүмүүст байвал нутагтаа амьдрах таатай нөхцөл бүрэлдэж, дагалдах бизнесүүд ч хөгжиж, шууд болон шууд бус замаар орон нутгийн хөгжлийг тэтгэх боломжтой болно гэж харж байна даа. ### Эрсдэл Цоо шинэ зах зээлд тэсрэлт хийж гарч ирнэ гэдэг өөрөө тэр чигээрээ эрсдэл. Дөнгөж бий болж байгаа чиглэл учир бид хамтын бизнесээ зөвөөр ойлгуулж, илүү хурдтай урагшлах арга замыг эрэлхийлэх нь маш чухал гэдгийг ухамсарлаж байна. Өмнө дурдаж байсанчлан, үүрэн телефоны салбарын эхэн үед хэрэглэгчид өөр операторын хэрэглэгчид рүү мессеж бичиж ч чаддаггүй байлаа шүү дээ. Бие биенээ дэмжихгүй, эрүүл өрсөлдөхгүй бол зах зээл тэлдэггүй гэдгийг бид нүдээрээ үзсэн. Өрсөлдөгчийнхөө эсрэг хариу үйлдэл, шийдвэр гаргахыг бизнесийн зарчмаасаа илүүд үзэх нь салбарыг ч, зах зээлийг ч хохироож орхидог. Тиймээс бид салбарынхаа экосистемийг бүхэлд нь анхаарч, салбарын түншлэл-хамтын ажиллагааг хөгжлийн түлхүүр гэж харж байгаа. Цугаараа зах зээлээ хөгжүүлэн, боловсруулсан үйлчилгээгээрээ эрүүл өрсөлдөөн үүсгэх хэрэгтэй. Бүх оролцогч талууд үүргээ гүйцэтгэж чадвал энэ салбарын хөгжил ч тэр хэрээр хурдасна шүү дээ. Бага оврын онгоцууд агаарын тээврийн шинэ эринийг авчирна
https://unread.today/c/spotlight-little-heaven	Онцлох бизнес	Oyunlkham Gungaadorj	2020-08-24T00:00:00	8 сарын 24, 2020	Little Heaven in UB - Эрүүл, эерэг, урлаглаг бүхнийг танд хүргэнэ	<div class="article-body"> <h2><div>Хажуугаар нь зөрөөд өнгөрөхөд сонирхож харахгүй байхын аргагүй нэг “хөөрхөн” газар үүднээсээ эхлээд л сонирхол татах бөгөөд, тэнд цугласан хүмүүс хүртэл энэ газраар заавал нэг саатаад явах ёстой мэт мэдрэмжийг төрүүлэх ажээ. Ороод үзвэл “Ирээдүйн амьдралын хэв маяг ер нь ийш л чиглэж байгаа юм байна даа” гэх сэтгэгдэл, төсөөллийг өгөхүйц олон өнгө, олон зүйл тэнд цогцлохын сацуу хүмүүсийн инээмсэглэл, ер бусын илч дулаан сэтгэлийг эзэмдэнэ. Өдөр бүр нэг хэвээр өнгөрч, ажил амьдралын хэвшмэл хуваарьт орсон ч, шинийг мэдэрч, өөрийг туршмаар байгаа хэн бүхэн зорьж үзүүштэй "Little Heaven in UB" хэмээх өвөрмөц нэгэн газрыг өнөөдөр танд танилцуулъя. </div><div><br></div></h2><p></p><p><b>Нэр:</b> Little heaven in UB<br><b>Хаяг:</b> Явуухулангийн цэцэрлэгт хүрээлэнгийн урд, 12 дугаар байр<br><b>Чиглэл:</b> Кофе шоп, цэцэг, бэлэг дурсгал, керамик студи, органик арьс арчилгааны бүтээгдэхүүн<br><b>Үүсгэн байгуулагч:</b> Э.Билигт, М.Нарангэрэл, А.Нарангаравуу, Ц.Номундарь<br><b>Үүсгэн байгуулагдсан:</b> 2019 оны тавдугаар сар<br><b>Холбоосууд:</b> <a href="https://www.facebook.com/littleheavenub" target="_blank">Little heaven in UB</a> (Фэйсбүүк), <a href="https://www.instagram.com/little_heaven_in_ub/" target="_blank">little<em>heaven</em>in_ub</a> (Инстаграм)</p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/902fd62211fc38ebb2714ff19d1f4b2d.jpg"></p><div class="image-caption">Үүсгэн байгуулагчид А.Нарангаравуу, Ц.Номундарь</div><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">сэдэл</h3><p>"Little heaven in UB" бол урлагт хайртай, урлагийг залууст илүү өгөөжтэй хүртээмжтэй байдлаар хүргэхийг хүссэн гурван найзын харилцан ярианаас эхэлсэн ажил л даа. Үүсгэн байгуулагчдын нэг болох Билигт найз маань интерьер дизайнер, энэ чиглэлээрээ өөрийн брэнд бүтээгдэхүүнтэй бол Нарангэрэл найз маань керамикч мэргэжилтэй, шавар урлалыг илүү хөгжүүлж, олон нийтэд танилцуулан, нээлттэй урлантай болохыг хүсдэг байлаа. Харин миний хувьд органик гоо сайхны бүтээгдэхүүн, эфирийн тос зэргийг гүнзгийрүүлэн судалж, бүтээгдэхүүн хийж эхэлж байсан юм. Ийнхүү бид эдгээр сонирхол, бүтээлүүдээ кофегоор зангидаж, Улаанбаатарт нэгэн дулаахан, сонирхолтой, шинэлэг, цогц, нээлттэй, чөлөөтэй орон зайг бий болгоё хэмээн шийдээд ганцхан сарын дотор бэлтгэл ажлаа дуусгаад, үйл ажиллагаагаа эхлүүлсэн нь "Little heaven in UB" болсон доо. </p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">ялгарал</h3><p></p><p>Бидний нүдээр “Бяцхан диваажин” маань тэр чигээрээ ялгарал юм шиг санагддаг. Дэс дараатай нэрлэ гэвэл юун түрүүнд “уур амьсгал” гэж хэлнэ. Улаанбаатар хотын зүрхэн хэсгийн ийм жижигхэн орон зайд бид хотын хамгийн жижигхэн кофе шопыг, керамик урлан, бэлэг дурсгалын дэлгүүрийн хамтаар ажиллуулж байна. </p><p>Төсөөл дөө, "Little Heaven" гэсэн жижигхэн модон хаалганы босгыг даван ороход гадаа залуус халуун яриа өрнүүлэн хөгжилдөнө, хажуугаар нь хөнгөн хөгжим эгшиглэнэ. Дотогш ороход халуун кофены үнэр хан хийж, бариста үйлчлүүлэгч хоёр наана цаанаа орон холхино, кофе шопын жижигхэн өрөөнд зарим нь ажлаа хийнэ, зарим нь ном уншина. Хажуугийн хаалгыг татан орвол шавар нухаж буй нэгнийг, керамикаас өөр зүйлд анхаарах сөхөөгүй төвлөрсөн харцыг, зуухнаас дөнгөж гарч буй шинэхэн уран бүтээлтэй нь хамт харж болно. Цааш явахад таныг цэцэгсийн үнэр, сонин сонирхолтой гар урлалын бүтээгдэхүүнүүд угтана. Нэг буланд органик бүтээгдэхүүн, нөгөө буланд монгол дархчуудын урласан ахин давтагдашгүй гоёл чимэглэл, ойролцоох тавиурт сонирхолтой аяга таваг, керамикан бүтээлүүд, үлдсэн өнцөгт цэвэр даавуун хүүхдийн хувцас, харин өрөөний голд үзэсгэлэнт цэцэгс… Энэ бол "Little heaven"-ийн өдөр тутмын дүр зураг. </p><p>Бидний ялгарал энэ. Бид байлгахыг хүссэн бүхнээ энэ багахан орон зайд жаргалтайгаар цогцлоож, залууст зөв амьдралын хэв маяг, аз жаргал, урлагийг түгээж байгаа юм. Ямар нэг хэвшмэл эсвэл хайрцагласан модель байхгүй. Тийм ч учраас бид бизнесээ кофе шоп, керамик студи эсвэл органик дэлгүүр гэж хязгаарлалгүй "All the pretty things in one place" буюу "Хөөрхөн бүхнийг багтаасан газар" гэж тодорхойлсон юм. <br></p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/aa99c125cedee441c474b69e0ca33a18.jpg"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/b4cb51ae37c595a24b29b0b58ff05559.jpg"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/3867ab45a7f242a2cc90008d4a201072.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>"Little Heaven" гэж юу вэ?</h3><p>Эрүүл, эерэг, урлаглаг бүхнийг хүргэх диваажингийн хэлтэрхий.<br></p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">нэр</h3><p>Бидний үндсэн консепц жижигхэн бөгөөд дулаахан газар. Жижиг байснаар илүү дотно, илүү тухтай, илүү гэр шиг мэдрэмжийг өгч чадна шүү дээ. Сайхан бүхэн байдаг, сонирхолтой хүмүүс байдаг, хэзээ ч очсон халуун дотно байдаг газрыг бид диваажинтай зүйрлэсэн. Ингээд л Little Heaven буюу Бяцхан диваажин. <br></p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">одоо</h3><p>Үйл ажиллагаагаа явуулж эхлээд хэдийн жил, гурван сар болсон байна. Ямар ч тооцоо судалгаагүй шууд л дуртай зүйлээ хийх гээд дайраад орж байсан үеэ бодвол бизнес маань одоо харьцангуй тогтворжиж, хүмүүст харьцангуй танигдаад, байнгын үйлчлүүлэгчидтэй болсон байна. Үйлчлүүлэгчид маань ч манай онцлогийг ойлгоод өөрөө өөртөө үйлчлээд, ажилтнуудтай маань найзууд шиг байдаг болчихсон шүү. Үндсэндээ бол эхний зорилго биелсэн гэж болно. Өөрөөр хэлбэл эхний жилдээ уур амьсгал, үйлчлүүлэгчдэдээ өгөх үнэ цэн, үйл ажиллагааны жигдрэл, горимоо олоход илүүтэй анхаарсан бол одоо хүний нөөц, байгууллагын соёл, бүтээгдэхүүний чанар стандарт тал дээрээ илүү төвлөрч байна. Хэн ч хийсэн бүтээгдэхүүн нэг чанараараа гардаг байх ёстой шүү дээ. Нэг ёсондоо найзуудын хүрээллээс байгууллагын бүтэц рүү орох гэж хичээж байна.</p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/133619477a2660a883855a5e4e15dee0.jpg"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/d282bdd7ebc1b17cd718161de0db5c76.jpg"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/201ec769d7270772db377473fb6fc44b.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>баг</h3><p>Одоогоор бид 14-үүлээ ажиллаж байна. Үндсэн үйл ажиллагаагаа хариуцдаг буюу үүсгэн байгуулагч дөрвөн хүн, кофе шопд гурван хүн, керамик студид гурван хүн, дэлгүүрт гурван хүн, дэлгүүрийн бүтээгдэхүүнийг урладаг хоёр дархан. <br></p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">ирээдүй</h3><p>Бид амралтын өдрүүдэд керамик сургалт, органик бүтээгдэхүүний эвэнт, уран зургийн болон интерьерийн сургалтууд тогтмол хийдэг. Үйл ажиллагааны онцлог, үнэ цэнээс гадна эдгээр үйл ажиллагааг зорин ирдэг хүмүүс бидний бодсоноос ч олон болсон. Эрэлт их байна. Тиймээс үндсэн консепц болох жижиг гэдэг онцлогоо алдахгүйгээр ийм үйлчилгээ эрж хайж байгаа бусад хэрэглэгчдэд хүрэхийн тулд бидэнд салбартай болох хэрэгцээ гарч ирсэн. Тийм ч учраас Урчуудын эвлэлд хоёр дахь салбараа амжилттай нээсэн. Уран бүтээлчдэд илүү ойртсон салбар болохоор хүмүүст ч их таалагдаж байгаа шүү. Цаашид илүү олон хүмүүст энэ мэдрэмжийг, энэ хэмнэлийг бэлэглэмээр байна. </p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">эрсдэл</h3><p></p><p>Энэ асуултад юу гэж хариулахаа мэддэггүй ээ (инээв). Бид залуу хүмүүс. Өөдрөг байдал, эрч хүч, хурд бидний давуу тал болохоор одоог хүртэл гарч байсан асуудал бэрхшээлүүдээ яаж ашигтайгаар шийдэж болох уу л гэж бодож байснаас эрсдэл гэж хүлээж авч байгаагүй юм байна.</p><p>Жишээ нь, өвлийн улиралд бид хамгийн гоё хэсэг болох гадаах талбайгаа ашиглаж чадахгүй байсан юм л даа. Тэр үед бид “Одоо хэдүүлээ цэсэндээ гадаа цас орохыг харангаа ууж болох халуун кофе, дарсыг нэмээд, эндээ ингэж хивс дэвсээд…” гээд л мөрөөдөл, төлөвлөгөө нь ялгагдахгүй яриан дундаа орж явсаар нэг л мэдэхэд эрсдэлийг боломж болгочихсон байсан. </p><p>Бас манай үүсгэн байгуулагчдын нэг болох Билигт маань интерьер дизайнер болохоор юуг яаж ашиглавал хамгийн хялбар, эрүүл, хэмнэлттэй вэ гэдэг дээр мэргэшчихсэн хүн гэж болно. Энэ хандлага нь бидний бүхий л үйл ажиллагаа, үйлчилгээ, зорилго чиглэлд суучихсан тул ер нь л эергээр хардаг шүү. <br></p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/e677a556c6488d7bb8450fab91269069.jpg"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/a996f17d2c3d43c5e9ebcd61ba0b5f57.jpg"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/399093d1037e442dc007da1f9e6f457d.jpg"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/6961fbfed3396e32829060496e1ffdc9.jpg"></p> </div>	Хажуугаар нь зөрөөд өнгөрөхөд сонирхож харахгүй байхын аргагүй нэг “хөөрхөн” газар үүднээсээ эхлээд л сонирхол татах бөгөөд, тэнд цугласан хүмүүс хүртэл энэ газраар заавал нэг саатаад явах ёстой мэт мэдрэмжийг төрүүлэх ажээ. Ороод үзвэл “Ирээдүйн амьдралын хэв маяг ер нь ийш л чиглэж байгаа юм байна даа” гэх сэтгэгдэл, төсөөллийг өгөхүйц олон өнгө, олон зүйл тэнд цогцлохын сацуу хүмүүсийн инээмсэглэл, ер бусын илч дулаан сэтгэлийг эзэмдэнэ. Өдөр бүр нэг хэвээр өнгөрч, ажил амьдралын хэвшмэл хуваарьт орсон ч, шинийг мэдэрч, өөрийг туршмаар байгаа хэн бүхэн зорьж үзүүштэй "Little Heaven in UB" хэмээх өвөрмөц нэгэн газрыг өнөөдөр танд танилцуулъя. Нэр: Little heaven in UB Хаяг: Явуухулангийн цэцэрлэгт хүрээлэнгийн урд, 12 дугаар байр Чиглэл: Кофе шоп, цэцэг, бэлэг дурсгал, керамик студи, органик арьс арчилгааны бүтээгдэхүүн Үүсгэн байгуулагч: Э.Билигт, М.Нарангэрэл, А.Нарангаравуу, Ц.Номундарь Үүсгэн байгуулагдсан: 2019 оны тавдугаар сар Холбоосууд: Little heaven in UB (Фэйсбүүк), little heaven in_ub (Инстаграм) Үүсгэн байгуулагчид А.Нарангаравуу, Ц.Номундарь сэдэл "Little heaven in UB" бол урлагт хайртай, урлагийг залууст илүү өгөөжтэй хүртээмжтэй байдлаар хүргэхийг хүссэн гурван найзын харилцан ярианаас эхэлсэн ажил л даа. Үүсгэн байгуулагчдын нэг болох Билигт найз маань интерьер дизайнер, энэ чиглэлээрээ өөрийн брэнд бүтээгдэхүүнтэй бол Нарангэрэл найз маань керамикч мэргэжилтэй, шавар урлалыг илүү хөгжүүлж, олон нийтэд танилцуулан, нээлттэй урлантай болохыг хүсдэг байлаа. Харин миний хувьд органик гоо сайхны бүтээгдэхүүн, эфирийн тос зэргийг гүнзгийрүүлэн судалж, бүтээгдэхүүн хийж эхэлж байсан юм. Ийнхүү бид эдгээр сонирхол, бүтээлүүдээ кофегоор зангидаж, Улаанбаатарт нэгэн дулаахан, сонирхолтой, шинэлэг, цогц, нээлттэй, чөлөөтэй орон зайг бий болгоё хэмээн шийдээд ганцхан сарын дотор бэлтгэл ажлаа дуусгаад, үйл ажиллагаагаа эхлүүлсэн нь "Little heaven in UB" болсон доо. ялгарал Бидний нүдээр “Бяцхан диваажин” маань тэр чигээрээ ялгарал юм шиг санагддаг. Дэс дараатай нэрлэ гэвэл юун түрүүнд “уур амьсгал” гэж хэлнэ. Улаанбаатар хотын зүрхэн хэсгийн ийм жижигхэн орон зайд бид хотын хамгийн жижигхэн кофе шопыг, керамик урлан, бэлэг дурсгалын дэлгүүрийн хамтаар ажиллуулж байна. Төсөөл дөө, "Little Heaven" гэсэн жижигхэн модон хаалганы босгыг даван ороход гадаа залуус халуун яриа өрнүүлэн хөгжилдөнө, хажуугаар нь хөнгөн хөгжим эгшиглэнэ. Дотогш ороход халуун кофены үнэр хан хийж, бариста үйлчлүүлэгч хоёр наана цаанаа орон холхино, кофе шопын жижигхэн өрөөнд зарим нь ажлаа хийнэ, зарим нь ном уншина. Хажуугийн хаалгыг татан орвол шавар нухаж буй нэгнийг, керамикаас өөр зүйлд анхаарах сөхөөгүй төвлөрсөн харцыг, зуухнаас дөнгөж гарч буй шинэхэн уран бүтээлтэй нь хамт харж болно. Цааш явахад таныг цэцэгсийн үнэр, сонин сонирхолтой гар урлалын бүтээгдэхүүнүүд угтана. Нэг буланд органик бүтээгдэхүүн, нөгөө буланд монгол дархчуудын урласан ахин давтагдашгүй гоёл чимэглэл, ойролцоох тавиурт сонирхолтой аяга таваг, керамикан бүтээлүүд, үлдсэн өнцөгт цэвэр даавуун хүүхдийн хувцас, харин өрөөний голд үзэсгэлэнт цэцэгс… Энэ бол "Little heaven"-ийн өдөр тутмын дүр зураг. Бидний ялгарал энэ. Бид байлгахыг хүссэн бүхнээ энэ багахан орон зайд жаргалтайгаар цогцлоож, залууст зөв амьдралын хэв маяг, аз жаргал, урлагийг түгээж байгаа юм. Ямар нэг хэвшмэл эсвэл хайрцагласан модель байхгүй. Тийм ч учраас бид бизнесээ кофе шоп, керамик студи эсвэл органик дэлгүүр гэж хязгаарлалгүй "All the pretty things in one place" буюу "Хөөрхөн бүхнийг багтаасан газар" гэж тодорхойлсон юм. "Little Heaven" гэж юу вэ? Эрүүл, эерэг, урлаглаг бүхнийг хүргэх диваажингийн хэлтэрхий. нэр Бидний үндсэн консепц жижигхэн бөгөөд дулаахан газар. Жижиг байснаар илүү дотно, илүү тухтай, илүү гэр шиг мэдрэмжийг өгч чадна шүү дээ. Сайхан бүхэн байдаг, сонирхолтой хүмүүс байдаг, хэзээ ч очсон халуун дотно байдаг газрыг бид диваажинтай зүйрлэсэн. Ингээд л Little Heaven буюу Бяцхан диваажин. одоо Үйл ажиллагаагаа явуулж эхлээд хэдийн жил, гурван сар болсон байна. Ямар ч тооцоо судалгаагүй шууд л дуртай зүйлээ хийх гээд дайраад орж байсан үеэ бодвол бизнес маань одоо харьцангуй тогтворжиж, хүмүүст харьцангуй танигдаад, байнгын үйлчлүүлэгчидтэй болсон байна. Үйлчлүүлэгчид маань ч манай онцлогийг ойлгоод өөрөө өөртөө үйлчлээд, ажилтнуудтай маань найзууд шиг байдаг болчихсон шүү. Үндсэндээ бол эхний зорилго биелсэн гэж болно. Өөрөөр хэлбэл эхний жилдээ уур амьсгал, үйлчлүүлэгчдэдээ өгөх үнэ цэн, үйл ажиллагааны жигдрэл, горимоо олоход илүүтэй анхаарсан бол одоо хүний нөөц, байгууллагын соёл, бүтээгдэхүүний чанар стандарт тал дээрээ илүү төвлөрч байна. Хэн ч хийсэн бүтээгдэхүүн нэг чанараараа гардаг байх ёстой шүү дээ. Нэг ёсондоо найзуудын хүрээллээс байгууллагын бүтэц рүү орох гэж хичээж байна. баг Одоогоор бид 14-үүлээ ажиллаж байна. Үндсэн үйл ажиллагаагаа хариуцдаг буюу үүсгэн байгуулагч дөрвөн хүн, кофе шопд гурван хүн, керамик студид гурван хүн, дэлгүүрт гурван хүн, дэлгүүрийн бүтээгдэхүүнийг урладаг хоёр дархан. ирээдүй Бид амралтын өдрүүдэд керамик сургалт, органик бүтээгдэхүүний эвэнт, уран зургийн болон интерьерийн сургалтууд тогтмол хийдэг. Үйл ажиллагааны онцлог, үнэ цэнээс гадна эдгээр үйл ажиллагааг зорин ирдэг хүмүүс бидний бодсоноос ч олон болсон. Эрэлт их байна. Тиймээс үндсэн консепц болох жижиг гэдэг онцлогоо алдахгүйгээр ийм үйлчилгээ эрж хайж байгаа бусад хэрэглэгчдэд хүрэхийн тулд бидэнд салбартай болох хэрэгцээ гарч ирсэн. Тийм ч учраас Урчуудын эвлэлд хоёр дахь салбараа амжилттай нээсэн. Уран бүтээлчдэд илүү ойртсон салбар болохоор хүмүүст ч их таалагдаж байгаа шүү. Цаашид илүү олон хүмүүст энэ мэдрэмжийг, энэ хэмнэлийг бэлэглэмээр байна. эрсдэл Энэ асуултад юу гэж хариулахаа мэддэггүй ээ (инээв). Бид залуу хүмүүс. Өөдрөг байдал, эрч хүч, хурд бидний давуу тал болохоор одоог хүртэл гарч байсан асуудал бэрхшээлүүдээ яаж ашигтайгаар шийдэж болох уу л гэж бодож байснаас эрсдэл гэж хүлээж авч байгаагүй юм байна. Жишээ нь, өвлийн улиралд бид хамгийн гоё хэсэг болох гадаах талбайгаа ашиглаж чадахгүй байсан юм л даа. Тэр үед бид “Одоо хэдүүлээ цэсэндээ гадаа цас орохыг харангаа ууж болох халуун кофе, дарсыг нэмээд, эндээ ингэж хивс дэвсээд…” гээд л мөрөөдөл, төлөвлөгөө нь ялгагдахгүй яриан дундаа орж явсаар нэг л мэдэхэд эрсдэлийг боломж болгочихсон байсан. Бас манай үүсгэн байгуулагчдын нэг болох Билигт маань интерьер дизайнер болохоор юуг яаж ашиглавал хамгийн хялбар, эрүүл, хэмнэлттэй вэ гэдэг дээр мэргэшчихсэн хүн гэж болно. Энэ хандлага нь бидний бүхий л үйл ажиллагаа, үйлчилгээ, зорилго чиглэлд суучихсан тул ер нь л эергээр хардаг шүү.	Хажуугаар нь зөрөөд өнгөрөхөд сонирхож харахгүй байхын аргагүй нэг “хөөрхөн” газар үүднээсээ эхлээд л сонирхол татах бөгөөд, тэнд цугласан хүмүүс хүртэл энэ газраар заавал нэг саатаад явах ёстой мэт мэдрэмжийг төрүүлэх ажээ. Ороод үзвэл “Ирээдүйн амьдралын хэв маяг ер нь ийш л чиглэж байгаа юм байна даа” гэх сэтгэгдэл, төсөөллийг өгөхүйц олон өнгө, олон зүйл тэнд цогцлохын сацуу хүмүүсийн инээмсэглэл, ер бусын илч дулаан сэтгэлийг эзэмдэнэ. Өдөр бүр нэг хэвээр өнгөрч, ажил амьдралын хэвшмэл хуваарьт орсон ч, шинийг мэдэрч, өөрийг туршмаар байгаа хэн бүхэн зорьж үзүүштэй "Little Heaven in UB" хэмээх өвөрмөц нэгэн газрыг өнөөдөр танд танилцуулъя. Нэр: Little heaven in UB Хаяг: Явуухулангийн цэцэрлэгт хүрээлэнгийн урд, 12 дугаар байр Чиглэл: Кофе шоп, цэцэг, бэлэг дурсгал, керамик студи, органик арьс арчилгааны бүтээгдэхүүн Үүсгэн байгуулагч: Э.Билигт, М.Нарангэрэл, А.Нарангаравуу, Ц.Номундарь Үүсгэн байгуулагдсан: 2019 оны тавдугаар сар Холбоосууд: Little heaven in UB (Фэйсбүүк), littleheavenin\_ub (Инстаграм) Үүсгэн байгуулагчид А.Нарангаравуу, Ц.Номундарь ### сэдэл "Little heaven in UB" бол урлагт хайртай, урлагийг залууст илүү өгөөжтэй хүртээмжтэй байдлаар хүргэхийг хүссэн гурван найзын харилцан ярианаас эхэлсэн ажил л даа. Үүсгэн байгуулагчдын нэг болох Билигт найз маань интерьер дизайнер, энэ чиглэлээрээ өөрийн брэнд бүтээгдэхүүнтэй бол Нарангэрэл найз маань керамикч мэргэжилтэй, шавар урлалыг илүү хөгжүүлж, олон нийтэд танилцуулан, нээлттэй урлантай болохыг хүсдэг байлаа. Харин миний хувьд органик гоо сайхны бүтээгдэхүүн, эфирийн тос зэргийг гүнзгийрүүлэн судалж, бүтээгдэхүүн хийж эхэлж байсан юм. Ийнхүү бид эдгээр сонирхол, бүтээлүүдээ кофегоор зангидаж, Улаанбаатарт нэгэн дулаахан, сонирхолтой, шинэлэг, цогц, нээлттэй, чөлөөтэй орон зайг бий болгоё хэмээн шийдээд ганцхан сарын дотор бэлтгэл ажлаа дуусгаад, үйл ажиллагаагаа эхлүүлсэн нь "Little heaven in UB" болсон доо. ### ялгарал Бидний нүдээр “Бяцхан диваажин” маань тэр чигээрээ ялгарал юм шиг санагддаг. Дэс дараатай нэрлэ гэвэл юун түрүүнд “уур амьсгал” гэж хэлнэ. Улаанбаатар хотын зүрхэн хэсгийн ийм жижигхэн орон зайд бид хотын хамгийн жижигхэн кофе шопыг, керамик урлан, бэлэг дурсгалын дэлгүүрийн хамтаар ажиллуулж байна. Төсөөл дөө, "Little Heaven" гэсэн жижигхэн модон хаалганы босгыг даван ороход гадаа залуус халуун яриа өрнүүлэн хөгжилдөнө, хажуугаар нь хөнгөн хөгжим эгшиглэнэ. Дотогш ороход халуун кофены үнэр хан хийж, бариста үйлчлүүлэгч хоёр наана цаанаа орон холхино, кофе шопын жижигхэн өрөөнд зарим нь ажлаа хийнэ, зарим нь ном уншина. Хажуугийн хаалгыг татан орвол шавар нухаж буй нэгнийг, керамикаас өөр зүйлд анхаарах сөхөөгүй төвлөрсөн харцыг, зуухнаас дөнгөж гарч буй шинэхэн уран бүтээлтэй нь хамт харж болно. Цааш явахад таныг цэцэгсийн үнэр, сонин сонирхолтой гар урлалын бүтээгдэхүүнүүд угтана. Нэг буланд органик бүтээгдэхүүн, нөгөө буланд монгол дархчуудын урласан ахин давтагдашгүй гоёл чимэглэл, ойролцоох тавиурт сонирхолтой аяга таваг, керамикан бүтээлүүд, үлдсэн өнцөгт цэвэр даавуун хүүхдийн хувцас, харин өрөөний голд үзэсгэлэнт цэцэгс… Энэ бол "Little heaven"-ийн өдөр тутмын дүр зураг. Бидний ялгарал энэ. Бид байлгахыг хүссэн бүхнээ энэ багахан орон зайд жаргалтайгаар цогцлоож, залууст зөв амьдралын хэв маяг, аз жаргал, урлагийг түгээж байгаа юм. Ямар нэг хэвшмэл эсвэл хайрцагласан модель байхгүй. Тийм ч учраас бид бизнесээ кофе шоп, керамик студи эсвэл органик дэлгүүр гэж хязгаарлалгүй "All the pretty things in one place" буюу "Хөөрхөн бүхнийг багтаасан газар" гэж тодорхойлсон юм. ### "Little Heaven" гэж юу вэ? Эрүүл, эерэг, урлаглаг бүхнийг хүргэх диваажингийн хэлтэрхий. ### нэр Бидний үндсэн консепц жижигхэн бөгөөд дулаахан газар. Жижиг байснаар илүү дотно, илүү тухтай, илүү гэр шиг мэдрэмжийг өгч чадна шүү дээ. Сайхан бүхэн байдаг, сонирхолтой хүмүүс байдаг, хэзээ ч очсон халуун дотно байдаг газрыг бид диваажинтай зүйрлэсэн. Ингээд л Little Heaven буюу Бяцхан диваажин. ### одоо Үйл ажиллагаагаа явуулж эхлээд хэдийн жил, гурван сар болсон байна. Ямар ч тооцоо судалгаагүй шууд л дуртай зүйлээ хийх гээд дайраад орж байсан үеэ бодвол бизнес маань одоо харьцангуй тогтворжиж, хүмүүст харьцангуй танигдаад, байнгын үйлчлүүлэгчидтэй болсон байна. Үйлчлүүлэгчид маань ч манай онцлогийг ойлгоод өөрөө өөртөө үйлчлээд, ажилтнуудтай маань найзууд шиг байдаг болчихсон шүү. Үндсэндээ бол эхний зорилго биелсэн гэж болно. Өөрөөр хэлбэл эхний жилдээ уур амьсгал, үйлчлүүлэгчдэдээ өгөх үнэ цэн, үйл ажиллагааны жигдрэл, горимоо олоход илүүтэй анхаарсан бол одоо хүний нөөц, байгууллагын соёл, бүтээгдэхүүний чанар стандарт тал дээрээ илүү төвлөрч байна. Хэн ч хийсэн бүтээгдэхүүн нэг чанараараа гардаг байх ёстой шүү дээ. Нэг ёсондоо найзуудын хүрээллээс байгууллагын бүтэц рүү орох гэж хичээж байна. ### баг Одоогоор бид 14-үүлээ ажиллаж байна. Үндсэн үйл ажиллагаагаа хариуцдаг буюу үүсгэн байгуулагч дөрвөн хүн, кофе шопд гурван хүн, керамик студид гурван хүн, дэлгүүрт гурван хүн, дэлгүүрийн бүтээгдэхүүнийг урладаг хоёр дархан. ### ирээдүй Бид амралтын өдрүүдэд керамик сургалт, органик бүтээгдэхүүний эвэнт, уран зургийн болон интерьерийн сургалтууд тогтмол хийдэг. Үйл ажиллагааны онцлог, үнэ цэнээс гадна эдгээр үйл ажиллагааг зорин ирдэг хүмүүс бидний бодсоноос ч олон болсон. Эрэлт их байна. Тиймээс үндсэн консепц болох жижиг гэдэг онцлогоо алдахгүйгээр ийм үйлчилгээ эрж хайж байгаа бусад хэрэглэгчдэд хүрэхийн тулд бидэнд салбартай болох хэрэгцээ гарч ирсэн. Тийм ч учраас Урчуудын эвлэлд хоёр дахь салбараа амжилттай нээсэн. Уран бүтээлчдэд илүү ойртсон салбар болохоор хүмүүст ч их таалагдаж байгаа шүү. Цаашид илүү олон хүмүүст энэ мэдрэмжийг, энэ хэмнэлийг бэлэглэмээр байна. ### эрсдэл Энэ асуултад юу гэж хариулахаа мэддэггүй ээ (инээв). Бид залуу хүмүүс. Өөдрөг байдал, эрч хүч, хурд бидний давуу тал болохоор одоог хүртэл гарч байсан асуудал бэрхшээлүүдээ яаж ашигтайгаар шийдэж болох уу л гэж бодож байснаас эрсдэл гэж хүлээж авч байгаагүй юм байна. Жишээ нь, өвлийн улиралд бид хамгийн гоё хэсэг болох гадаах талбайгаа ашиглаж чадахгүй байсан юм л даа. Тэр үед бид “Одоо хэдүүлээ цэсэндээ гадаа цас орохыг харангаа ууж болох халуун кофе, дарсыг нэмээд, эндээ ингэж хивс дэвсээд…” гээд л мөрөөдөл, төлөвлөгөө нь ялгагдахгүй яриан дундаа орж явсаар нэг л мэдэхэд эрсдэлийг боломж болгочихсон байсан. Бас манай үүсгэн байгуулагчдын нэг болох Билигт маань интерьер дизайнер болохоор юуг яаж ашиглавал хамгийн хялбар, эрүүл, хэмнэлттэй вэ гэдэг дээр мэргэшчихсэн хүн гэж болно. Энэ хандлага нь бидний бүхий л үйл ажиллагаа, үйлчилгээ, зорилго чиглэлд суучихсан тул ер нь л эергээр хардаг шүү.
https://unread.today/c/techworm-jobapps	Techworm		2022-04-19T00:00:00	4 сарын 19, 2022	Ажил хайгч хэн бүхний мэдвэл зохистой 10 апп	<div class="article-body"> <h2>Ажил хайж, сонирхсон газартаа анкетаа илгээх нь нэг бодлын сэтгэл догдлом үйлдэл боловч заримдаа төвөгтэй санагдах нь цөөнгүй. Цаг хугацаа зарцуулан төгс боломжийг хайсаар сүүлдээ өөрт тохирох ажил олно гэдэгтээ итгэл алдрах ч үе бий. Тэгвэл ажил горилогчоос ажилтан болох замыг тань илүү дөт болгох апп-уудыг танилцуулъя. Жагсаалтад орсон бүх апп-уудад вэб хувилбар байгааг санах нь зүйтэй. </h2><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><b>Zangia.mn - Монголын иргэн бүрт ажлын байр</b><div><b><br></b></div></h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/9029ae2c-0975-442a-9b95-371319a063bf/363f103b36a185fa14a76982a1db3a6a.png"></p><p></p><p><br></p><p>Монголын ямар ч ажил горилогч, ажил олгогчийн толгойд хамгийн түрүүнд бууж ирдэг талбар бол “<a href="https://zangia.mn/" target="_blank">Zangia.mn</a>” буюу хуучнаар “biznetwork.mn” гэхэд буруудахгүй биз. </p><p>Энэхүү апп-аар дамжуулан 24 салбарын ажлын байрны заруудаас хүссэн шүүлтүүрээр хайлт хийхээс гадна бүртгэлтэй бүх байгууллагын ерөнхий мэдээлэл, зарласан ажлын байрууд, холбоо барих мэдээллийг харахад нээлттэй байдаг. Мөн таны сонирхож буй салбарт зарласан ажлын байруудыг бүртгэлтэй имэйл хаягаар тань тогтмол илгээдэг учраас шинэ зартай цаг алдалгүй танилцах боломжтой. </p><p>Монгол болон дэлхийн бусад орнуудад болж буй үйл явдлын мэдээ тогтмол ордог ба өнгөрөгч гуравдугаар сард “<a href="https://www.zangia.mn/academy" target="_blank">Zangia Academy</a>” хэмээх функцийг апп-даа нэмж өгчээ. Ингэснээр ажил горилогч нарт ажлын байрны ур чадвараа хөгжүүлэх, хувь хүний хөгжлийн сургалтад хамрагдах үүд хаалга нээгдэж буй юм. Сургалтаа амжилттай үзэж дуусгаад CV-дээ хавсаргах сертификаттай болно гээд бодоход л танд илүү олон ажлын боломж гарч ирэх нь ойлгомжтой биз.</p><p><b>Холбоос</b>: <a href="https://zangia.mn/" target="_blank">Вэб хуудас</a><br><b>Апп татах</b>: <a href="https://apps.apple.com/ca/app/zangia-mn/id1529088448" target="_blank">iOS</a> \| <a href="https://play.google.com/store/apps/details?id=mzm.biznetwork.app&hl=mn&gl=US" target="_blank">Android</a></p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><b>LinkedIn - Хүрээллээ тэлэх дэлхийн талбар</b><div><b><br></b></div></h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/9029ae2c-0975-442a-9b95-371319a063bf/58dddf47f0fd144fd08889d4e1bcdba1.png"></p><p></p><p><br></p><p>Олон улсад "<a href="https://www.linkedin.com/" target="_blank">LinkedIn</a>"-ийг ажлын байр болон ажилтан хайх хамгийн шилдэг платформ хэмээн дуу нэгтэйгээр хүлээн зөвшөөрдөг. Дэлхий даяар нийт 740 сая гаруй хэрэглэгчидтэй энэхүү талбарыг “мэргэжилтнүүдийн Facebook” гэж хэлэхэд ч болох мэт.</p><p> Ажил горилогч, ажил олгогч нарын уулзах цэг болохын зэрэгцээ хэрэглэгчдэд зориулсан мэргэжлийн ур чадвараа харуулах, үзэл бодлоо илэрхийлэх, танилын хүрээгээ тэлэх, эвэнт үйл ажиллагаанд оролцох, аливаа сургалт, хөтөлбөрт хамрагдах гэх мэт өргөн цар хүрээ бүхий боломжуудаар дүүрэн. </p><p>Зөвхөн монгол дахь бус олон орны ажил олгогч нартай холбоо тогтоох арга хэрэгсэл болж буй нэн давуу талтай. Ингэснээр монгол хэрэглэгчдэд зайнаас ажиллах, эсвэл ажил олгогч байгууллагын үйл ажиллагаа явуулж буй улс, хотод шилжин суурьших, тэндээ ажиллах боломж нээгдэх юм. </p><p>Түүнээс гадна таны ур чадвар, өмнөх туршлагад илүү тохирох ажлын байруудаас сонирхож үзэхийг санал болгодог. Дөрвөн түвшний нэмэлт функц бүхий "<a href="https://premium.linkedin.com/" target="_blank">LinkedIn Premium</a>" төлбөртэй хувилбарыг ашиглавал апп дотроос ажил олгогчид руу шууд имэйл илгээх, өөрийгөө бусад ажил горилогчидтой харьцуулах, таны хаягийг орж үзсэн хэрэглэгчдийг харах гэх мэт олон боломж нээгддэг. </p><p><b>Холбоос</b>: <a href="https://www.linkedin.com/" target="_blank">Вэб хуудас</a> <br><b>Апп татах</b>: <a href="https://apps.apple.com/us/app/linkedin-network-job-finder/id288429040" target="_blank">iOS</a> \| <a href="https://play.google.com/store/apps/details?id=com.linkedin.android&hl=mn&gl=US" target="_blank">Android</a><br></p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Nito - Ажил өөрөө чамайг олно<div><b><br></b></div></h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/9029ae2c-0975-442a-9b95-371319a063bf/a4eb86af1c7fc98d650a4832962b5b78.png"></p><p></p><p><br></p><p>Та ажлын байрыг биш, ажлын байр таныг олно гэвэл ямар сонсогдож байна вэ? Үүний тулд та зөвхөн CV-гээ үүсгэхэд л хангалттай. Хариуд нь танд ажлын саналууд цалингийн мэдээлэлтэйгээ ирнэ гээд төсөөл дөө. Хэрэв танд таалагдаж байвал бизнес технологийн шилдгүүд цуглаж буй "<a href="https://nito.one/" target="_blank">Нито</a>"-д нэгдээрэй. </p><p>Өөрийн мэдээллээ оруулсны дараагаар шууд л “Чамд тохирсон” хэмээх хэсэгт ажлын байрууд зурайна. Мөн “Сүүлд нэмэгдсэн”, “Эрэлттэй компаниуд”, “Өндөр үнэлгээтэй” гэх мэт хэсгүүдээс өөрт тохирсон хэлбэрээр хайлт хийх боломжтой. </p><p>Дээрээс нь ажиллаж буй, ажиллаж байсан байгууллагаа үнэлэх функцтэй тул ажил горилогчид тухайн компанийн талаар дотор нь ажиллаж буй хүнээс мэдээлэл авч байгаагаас ялгаагүй. Харин ажиллагсдын хувьд компанийнхаа хүний нөөцийн бодлого, ирээдүйн үйл ажиллагааг сайжруулахад үнэтэй хувь нэмрээ оруулж буй хэрэг юм. </p><p><b>Холбоос</b>: <a href="https://nito.one/" target="_blank">Вэб хуудас</a><br><b>Апп татах</b>: <a href="https://apps.apple.com/us/app/nito-workplace-social-network/id1537561703" target="_blank">iOS</a> \| <a href="https://play.google.com/store/apps/details?id=com.nitotech.nitotok&hl=mn&gl=US" target="_blank">Android</a><br></p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Worki - Карьерын шинэ орон зай<div><br></div></h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/9029ae2c-0975-442a-9b95-371319a063bf/3c25c063ba4dff5aa63d98efe42707ac.png"></p><p></p><p><br></p><p>Танд шинэхэн монгол апп "<a href="https://worki.mn/" target="_blank">Worki</a>"-г танилцуулъя. "Нито"-той адилаар компаниа үнэлж болдог ба тухайн долоо хоногийн топ үнэлгээтэй компаниуд нүүр хуудаснаа тод харагдана. </p><p>Ажлын байран дээр нэн шаардлагатай зөвлөгөөг хүргэдэг нь ажил горилогчдод нэн тустай. Таны туршлага, CV дээр үндэслээд зарлагдсан ажлын байр тантай хэдэн хувь тохирохыг харуулдаг функц нь болзооны апп-уудыг санагдуулсныг нуух юун. Нэмэлтээр тухайн ажлын байранд ажилтан шалгаруулах процесс ямар дарааллаар явагдахыг харах боломжтой учир ажил горилогчдод “Дараа нь яах бол?” гэж толгой гашилгахгүй.</p><p><b>Холбоос</b>: <a href="https://worki.mn/" target="_blank">Вэб хуудас</a></p><p><b>Татаж авах</b>: <a href="https://apps.apple.com/nz/app/worki-mn/id1583725068" target="_blank">iOS</a> \| <a href="https://play.google.com/store/apps/details?id=mn.ailab.mtn&hl=mn&gl=US" target="_blank">Android</a><br></p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">anket.work - анкет бөглөх амархан<div><br></div></h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/9029ae2c-0975-442a-9b95-371319a063bf/e4ca6f8eb54e72b489290ccf2c238438.png"></p><p></p><p><br></p><p>Бусад апп-уудыг бодвол харьцангуй энгийн, минималист хэв маяг бүхий энэ апп-аар дамжуулан сонингийн заруудыг давхар харах боломжтойгоороо онцлог. Түүнээс гадна ажлын зар болгон QR кодтой тул ажил хайж буй танилуудадаа ч мэдээлэл дамжуулахад илүү хялбар. Бусад апп-уудтай харьцуулахад ажлын байрны зарын тоо цөөн байгаа юм. </p><p><b>Холбоос</b>: <a href="https://anket.work/" target="_blank">Вэб хуудас</a> <br><b>Апп татах</b>: <a href="https://apple.co/37XWzRJ" target="_blank">iOS</a> \| <a href="https://play.google.com/store/apps/details?id=com.juddi.anketwork&hl=mn&gl=US" target="_blank">Android</a><br><br></p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div>Ajly - Үнэлэмжээ өсгө<br></div><div><br></div></h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/9029ae2c-0975-442a-9b95-371319a063bf/749a27bd15d9eb58e042fd59feacd20a.png"></p><p></p><p><br></p><p>"<a href="https://www.ajly.mn/" target="_blank">Ajly</a>" бол чөлөөт цагаараа хөдөлмөр эрхлэх хүсэлтэй хэн бүхний утсандаа суулгах апп юм. Байршлын мэдээлэл дээр үндэслэн танд ойр буй цагийн ажлын боломжуудыг харуулдагаараа давуу талтай. </p><p>Тухайн ажлын хуваарь, байршил, цагийн үнэлгээ, өдөрт авах нийт хөлс гэх мэт мэдээллийг нэг дороос харах боломжтой. Төлбөр тооцоог апп-аар дамжуулан гүйцэтгэх тул ажил олгогч, гүйцэтгэгч хоёр талдаа санхүүгийн баталгаа болно. </p><p><b>Холбоос</b>: <a href="https://www.ajly.mn/" target="_blank">Вэб хуудас</a> <br><b>Апп татах</b>: <a href="https://apps.apple.com/ee/app/ajly/id1612785280" target="_blank">iOS</a> \| <a href="https://play.google.com/store/apps/details?id=com.tenox.ajly&hl=mn&gl=US" target="_blank">Android</a><br><br></p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">OnedayJOB - Дуртай ажлаа хүссэн цагтаа<div><br></div></h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/9029ae2c-0975-442a-9b95-371319a063bf/6063d604fcfea388dcb56e10ad8e41b7.png"></p><p></p><p><br></p><p>Үндсэн болон өдрийн бүх төрлийн ажлын нэгдсэн платформ болж буй "<a href="https://onedayjob.mn/" target="_blank">OnedayJOB</a>" апп нь ашиглалтад ороод хоёр жил болох гэж буй. Та ажиллахыг хүсэж буй хэдэн ч салбарт бүртгүүлэх боломжтой ба тухайн салбартаа ажилласан жилийн туршлагаа дурдах хэсэгтэй тул бусдаас ялгарах онцлог тань болж мэдэх юм. </p><p>Өнөөдрийн байдлаар идэвхтэй ажлын зар байхгүй байгаа ч нийт 328 байгууллага, 10,488 анкет бүртгэлтэй байгаа тул ирээдүйн боломжуудыг алдахгүйн тулд бүртгүүлсэн байхад гэмгүй. </p><p><b>Холбоос</b>: <a href="https://onedayjob.mn/" target="_blank">Вэб хуудас</a> <br><b>Апп татах</b>: <a href="https://apps.apple.com/us/app/oneday-job/id1514533374" target="_blank">iOS</a> \| <a href="https://play.google.com/store/apps/details?id=com.onedayjob&hl=mn&gl=US" target="_blank">Android</a><br></p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">TaskMN - Аз жаргалтайгаар хөдөлмөрлө<div><br></div></h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/9029ae2c-0975-442a-9b95-371319a063bf/6f8621b155691031eab7a0ba2d5be5f2.png"></p><p></p><p><br></p><p>Нээлтээ хийгээд нэг жил болох гэж буй "<a href="https://task.mn/" target="_blank">TaskMN</a>" апп-ын бусдаас ялгарах онцлог бол захиалагчдын санал болгож буй ажлуудаас сонголт хийж, тухайн ажлыг хийх саналаа хүргүүлэх боломж юм. Апп дээр бэлэн гэрээний загвартай, дээрээс нь ажлын гүйцэтгэл дуусах хүртэл ажлын хөлс дундын дансанд байрших учраас санхүүгийн баталгааг хангах давуу талтай. </p><p>Захиалагчид ажлын гүйцэтгэлд үнэлгээ өгөх функцтэй тул ажлын чанар, түргэн шуурхай байдал зэргээрээ бусдаас ялгарахад тань туслах нь гарцаагүй. Одоогоор нийт 3,300 гаруй хэрэглэгч бүртгэлтэй ба тус талбараар дамжуулан 300 гаруй ажил хийгджээ. </p><p><b>Холбоос</b>: <a href="https://task.mn/" target="_blank">Вэб хуудас</a> <br><b>Апп татах</b>: <a href="https://apps.apple.com/mn/app/taskmn/id1567335887" target="_blank">iOS</a> \| <a href="https://play.google.com/store/apps/details?id=com.unit.taskmn&hl=mn&gl=US" target="_blank">Android</a><br></p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">HireUp - Монголын анхны фрийлансерийн цогц платформ<div><br></div></h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/9029ae2c-0975-442a-9b95-371319a063bf/cf4232ab0156aa9e5ede1cb012ac9b7f.png"></p><p></p><p><br></p><p>"<a href="https://hireup.mn/" target="_blank">HireUp</a>"-д нэгдсэнээр чадварлаг фрийлансер уран бүтээлчид болон мэргэжилтнүүд цахим орчинд, хурдан шуурхай ажил гүйцэтгэх үүд хаалга нээгдэж буй. Нийт найман ангилал бүхий үйлчилгээний төрлөөс та өөрийн хамгийн сайн хийж чадах ажлаа гүйцэтгэх хугацаа, үнийн санал, бусад мэдээлийн хамт нийтлэх юм. Та энгийн, стандарт, супер гэсэн гурван багц үйлчилгээг өөрийн тогтоосон ханшаар санал болгох эрхтэй. </p><p>Захиалагчтай чатлах, файлуудаа хуваалцах, цаг тогтоох зэрэг ажлуудыг апп-аараа дамжуулан гүйцэтгэх боломжоор хангаж хэрэглэгчдийнхээ ажлыг хөнгөвчилсөн нь сайшаалтай. Харин төлбөрийн аюулгүй байдлыг хангахын тулд ажлын хөлс дундын дансанд байрших ба таны апп дээрх дансны үлдэгдэл 50,000 төгрөгт хүрсэн үед хувийн данс руугаа татан авах нөхцөл бүрдэх юм. </p><p><b>Холбоос</b>: <a href="https://hireup.mn/" target="_blank">Вэб хуудас</a><br><b>Апп татах</b>: <a href="https://apps.apple.com/us/app/hireup-mn/id1598512789" target="_blank">iOS</a> \| <a href="https://play.google.com/store/apps/details?id=com.uptechsolution.hireup&hl=mn&gl=US" target="_blank">Android</a><br></p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Fiverr - дэлхийн фрийлансер болох орон зай<div><br></div></h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/9029ae2c-0975-442a-9b95-371319a063bf/5adb2ab5b94aa4d51438987694760c25.png"></p><p></p><p><br></p><p>Хэлний мэдлэгтэй, гадны захиалагчидтай хамтран ажиллаж туршлага хуримтлуулах, чадвараа хөгжүүлэх хүсэлтэй фрийлансерууд маань тоолж барамгүй олон гадаад платформуудын сонголттой нүүр тулдаг. </p><p>Тэдний дундаас "<a href="https://www.fiverr.com/" target="_blank">Fiverr</a>"-ийг онцлон энэхүү жагсаалтдаа оруулсан учир нь ижил төрлийн гадаад апп-уудаас илүү жижиг сажиг ажлууд гүйцэтгэх боломжтой байдгаараа давуу талтай. Түүнчлэн захиалагчдын хүсэлт хэсэгт бүртгүүлэх, ажил гүйцэтгэх санал хүргүүлэх функц нь үнэгүй учир танд илүү их боломж нээгдэнэ. </p><p>Эсрэгээрээ орон орны олон хэрэглэгчтэйн хэрээр өндөр өрсөлдөөнтэй, төлбөр тооцоог гүйцэтгэхдээ уддаг гэмтэй. Дээрээс нь ажил гүйцэтгэж дууссаны дараа ч захиалагчийн саналд хүрэхгүй бол төлбөр буцаах эрсдэлтэй байдаг тул чанарын шаардлага өндөртэй. </p><p><b>Холбоос</b>: <a href="https://www.fiverr.com/" target="_blank">Вэб хуудас</a><br><b>Татаж авах</b>: <a href="https://apps.apple.com/us/app/fiverr-freelance-services/id346080608" target="_blank">iOS</a> \| <a href="https://play.google.com/store/apps/details?id=com.fiverr.fiverr&hl=mn&gl=US" target="_blank">Android</a><br></p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">төгсгөлд нь</h3><p>Үргэлж өөрийгөө дайчилж, аливаа шинэ боломжуудыг цаг алдалгүй барьж авах нь өнөө цагийн мэргэжилтнүүдийн нэн тэргүүний шаардлага мэт. Бидний гаргасан жагсаалт таны хөдөлмөрийн эрэл хайгуулыг илүү хялбарчилж өгсөн гэж найдаж байна. Танд амжилт хүсье. </p> </div>	Ажил хайж, сонирхсон газартаа анкетаа илгээх нь нэг бодлын сэтгэл догдлом үйлдэл боловч заримдаа төвөгтэй санагдах нь цөөнгүй. Цаг хугацаа зарцуулан төгс боломжийг хайсаар сүүлдээ өөрт тохирох ажил олно гэдэгтээ итгэл алдрах ч үе бий. Тэгвэл ажил горилогчоос ажилтан болох замыг тань илүү дөт болгох апп-уудыг танилцуулъя. Жагсаалтад орсон бүх апп-уудад вэб хувилбар байгааг санах нь зүйтэй. Zangia.mn - Монголын иргэн бүрт ажлын байр Монголын ямар ч ажил горилогч, ажил олгогчийн толгойд хамгийн түрүүнд бууж ирдэг талбар бол “ Zangia.mn ” буюу хуучнаар “biznetwork.mn” гэхэд буруудахгүй биз. Энэхүү апп-аар дамжуулан 24 салбарын ажлын байрны заруудаас хүссэн шүүлтүүрээр хайлт хийхээс гадна бүртгэлтэй бүх байгууллагын ерөнхий мэдээлэл, зарласан ажлын байрууд, холбоо барих мэдээллийг харахад нээлттэй байдаг. Мөн таны сонирхож буй салбарт зарласан ажлын байруудыг бүртгэлтэй имэйл хаягаар тань тогтмол илгээдэг учраас шинэ зартай цаг алдалгүй танилцах боломжтой. Монгол болон дэлхийн бусад орнуудад болж буй үйл явдлын мэдээ тогтмол ордог ба өнгөрөгч гуравдугаар сард “ Zangia Academy ” хэмээх функцийг апп-даа нэмж өгчээ. Ингэснээр ажил горилогч нарт ажлын байрны ур чадвараа хөгжүүлэх, хувь хүний хөгжлийн сургалтад хамрагдах үүд хаалга нээгдэж буй юм. Сургалтаа амжилттай үзэж дуусгаад CV-дээ хавсаргах сертификаттай болно гээд бодоход л танд илүү олон ажлын боломж гарч ирэх нь ойлгомжтой биз. Холбоос : Вэб хуудас Апп татах : iOS \| Android LinkedIn - Хүрээллээ тэлэх дэлхийн талбар Олон улсад " LinkedIn "-ийг ажлын байр болон ажилтан хайх хамгийн шилдэг платформ хэмээн дуу нэгтэйгээр хүлээн зөвшөөрдөг. Дэлхий даяар нийт 740 сая гаруй хэрэглэгчидтэй энэхүү талбарыг “мэргэжилтнүүдийн Facebook” гэж хэлэхэд ч болох мэт. Ажил горилогч, ажил олгогч нарын уулзах цэг болохын зэрэгцээ хэрэглэгчдэд зориулсан мэргэжлийн ур чадвараа харуулах, үзэл бодлоо илэрхийлэх, танилын хүрээгээ тэлэх, эвэнт үйл ажиллагаанд оролцох, аливаа сургалт, хөтөлбөрт хамрагдах гэх мэт өргөн цар хүрээ бүхий боломжуудаар дүүрэн. Зөвхөн монгол дахь бус олон орны ажил олгогч нартай холбоо тогтоох арга хэрэгсэл болж буй нэн давуу талтай. Ингэснээр монгол хэрэглэгчдэд зайнаас ажиллах, эсвэл ажил олгогч байгууллагын үйл ажиллагаа явуулж буй улс, хотод шилжин суурьших, тэндээ ажиллах боломж нээгдэх юм. Түүнээс гадна таны ур чадвар, өмнөх туршлагад илүү тохирох ажлын байруудаас сонирхож үзэхийг санал болгодог. Дөрвөн түвшний нэмэлт функц бүхий " LinkedIn Premium " төлбөртэй хувилбарыг ашиглавал апп дотроос ажил олгогчид руу шууд имэйл илгээх, өөрийгөө бусад ажил горилогчидтой харьцуулах, таны хаягийг орж үзсэн хэрэглэгчдийг харах гэх мэт олон боломж нээгддэг. Холбоос : Вэб хуудас Апп татах : iOS \| Android Nito - Ажил өөрөө чамайг олно Та ажлын байрыг биш, ажлын байр таныг олно гэвэл ямар сонсогдож байна вэ? Үүний тулд та зөвхөн CV-гээ үүсгэхэд л хангалттай. Хариуд нь танд ажлын саналууд цалингийн мэдээлэлтэйгээ ирнэ гээд төсөөл дөө. Хэрэв танд таалагдаж байвал бизнес технологийн шилдгүүд цуглаж буй " Нито "-д нэгдээрэй. Өөрийн мэдээллээ оруулсны дараагаар шууд л “Чамд тохирсон” хэмээх хэсэгт ажлын байрууд зурайна. Мөн “Сүүлд нэмэгдсэн”, “Эрэлттэй компаниуд”, “Өндөр үнэлгээтэй” гэх мэт хэсгүүдээс өөрт тохирсон хэлбэрээр хайлт хийх боломжтой. Дээрээс нь ажиллаж буй, ажиллаж байсан байгууллагаа үнэлэх функцтэй тул ажил горилогчид тухайн компанийн талаар дотор нь ажиллаж буй хүнээс мэдээлэл авч байгаагаас ялгаагүй. Харин ажиллагсдын хувьд компанийнхаа хүний нөөцийн бодлого, ирээдүйн үйл ажиллагааг сайжруулахад үнэтэй хувь нэмрээ оруулж буй хэрэг юм. Холбоос : Вэб хуудас Апп татах : iOS \| Android Worki - Карьерын шинэ орон зай Танд шинэхэн монгол апп " Worki "-г танилцуулъя. "Нито"-той адилаар компаниа үнэлж болдог ба тухайн долоо хоногийн топ үнэлгээтэй компаниуд нүүр хуудаснаа тод харагдана. Ажлын байран дээр нэн шаардлагатай зөвлөгөөг хүргэдэг нь ажил горилогчдод нэн тустай. Таны туршлага, CV дээр үндэслээд зарлагдсан ажлын байр тантай хэдэн хувь тохирохыг харуулдаг функц нь болзооны апп-уудыг санагдуулсныг нуух юун. Нэмэлтээр тухайн ажлын байранд ажилтан шалгаруулах процесс ямар дарааллаар явагдахыг харах боломжтой учир ажил горилогчдод “Дараа нь яах бол?” гэж толгой гашилгахгүй. Холбоос : Вэб хуудас Татаж авах : iOS \| Android anket.work - анкет бөглөх амархан Бусад апп-уудыг бодвол харьцангуй энгийн, минималист хэв маяг бүхий энэ апп-аар дамжуулан сонингийн заруудыг давхар харах боломжтойгоороо онцлог. Түүнээс гадна ажлын зар болгон QR кодтой тул ажил хайж буй танилуудадаа ч мэдээлэл дамжуулахад илүү хялбар. Бусад апп-уудтай харьцуулахад ажлын байрны зарын тоо цөөн байгаа юм. Холбоос : Вэб хуудас Апп татах : iOS \| Android Ajly - Үнэлэмжээ өсгө " Ajly " бол чөлөөт цагаараа хөдөлмөр эрхлэх хүсэлтэй хэн бүхний утсандаа суулгах апп юм. Байршлын мэдээлэл дээр үндэслэн танд ойр буй цагийн ажлын боломжуудыг харуулдагаараа давуу талтай. Тухайн ажлын хуваарь, байршил, цагийн үнэлгээ, өдөрт авах нийт хөлс гэх мэт мэдээллийг нэг дороос харах боломжтой. Төлбөр тооцоог апп-аар дамжуулан гүйцэтгэх тул ажил олгогч, гүйцэтгэгч хоёр талдаа санхүүгийн баталгаа болно. Холбоос : Вэб хуудас Апп татах : iOS \| Android OnedayJOB - Дуртай ажлаа хүссэн цагтаа Үндсэн болон өдрийн бүх төрлийн ажлын нэгдсэн платформ болж буй " OnedayJOB " апп нь ашиглалтад ороод хоёр жил болох гэж буй. Та ажиллахыг хүсэж буй хэдэн ч салбарт бүртгүүлэх боломжтой ба тухайн салбартаа ажилласан жилийн туршлагаа дурдах хэсэгтэй тул бусдаас ялгарах онцлог тань болж мэдэх юм. Өнөөдрийн байдлаар идэвхтэй ажлын зар байхгүй байгаа ч нийт 328 байгууллага, 10,488 анкет бүртгэлтэй байгаа тул ирээдүйн боломжуудыг алдахгүйн тулд бүртгүүлсэн байхад гэмгүй. Холбоос : Вэб хуудас Апп татах : iOS \| Android TaskMN - Аз жаргалтайгаар хөдөлмөрлө Нээлтээ хийгээд нэг жил болох гэж буй " TaskMN " апп-ын бусдаас ялгарах онцлог бол захиалагчдын санал болгож буй ажлуудаас сонголт хийж, тухайн ажлыг хийх саналаа хүргүүлэх боломж юм. Апп дээр бэлэн гэрээний загвартай, дээрээс нь ажлын гүйцэтгэл дуусах хүртэл ажлын хөлс дундын дансанд байрших учраас санхүүгийн баталгааг хангах давуу талтай. Захиалагчид ажлын гүйцэтгэлд үнэлгээ өгөх функцтэй тул ажлын чанар, түргэн шуурхай байдал зэргээрээ бусдаас ялгарахад тань туслах нь гарцаагүй. Одоогоор нийт 3,300 гаруй хэрэглэгч бүртгэлтэй ба тус талбараар дамжуулан 300 гаруй ажил хийгджээ. Холбоос : Вэб хуудас Апп татах : iOS \| Android HireUp - Монголын анхны фрийлансерийн цогц платформ " HireUp "-д нэгдсэнээр чадварлаг фрийлансер уран бүтээлчид болон мэргэжилтнүүд цахим орчинд, хурдан шуурхай ажил гүйцэтгэх үүд хаалга нээгдэж буй. Нийт найман ангилал бүхий үйлчилгээний төрлөөс та өөрийн хамгийн сайн хийж чадах ажлаа гүйцэтгэх хугацаа, үнийн санал, бусад мэдээлийн хамт нийтлэх юм. Та энгийн, стандарт, супер гэсэн гурван багц үйлчилгээг өөрийн тогтоосон ханшаар санал болгох эрхтэй. Захиалагчтай чатлах, файлуудаа хуваалцах, цаг тогтоох зэрэг ажлуудыг апп-аараа дамжуулан гүйцэтгэх боломжоор хангаж хэрэглэгчдийнхээ ажлыг хөнгөвчилсөн нь сайшаалтай. Харин төлбөрийн аюулгүй байдлыг хангахын тулд ажлын хөлс дундын дансанд байрших ба таны апп дээрх дансны үлдэгдэл 50,000 төгрөгт хүрсэн үед хувийн данс руугаа татан авах нөхцөл бүрдэх юм. Холбоос : Вэб хуудас Апп татах : iOS \| Android Fiverr - дэлхийн фрийлансер болох орон зай Хэлний мэдлэгтэй, гадны захиалагчидтай хамтран ажиллаж туршлага хуримтлуулах, чадвараа хөгжүүлэх хүсэлтэй фрийлансерууд маань тоолж барамгүй олон гадаад платформуудын сонголттой нүүр тулдаг. Тэдний дундаас " Fiverr "-ийг онцлон энэхүү жагсаалтдаа оруулсан учир нь ижил төрлийн гадаад апп-уудаас илүү жижиг сажиг ажлууд гүйцэтгэх боломжтой байдгаараа давуу талтай. Түүнчлэн захиалагчдын хүсэлт хэсэгт бүртгүүлэх, ажил гүйцэтгэх санал хүргүүлэх функц нь үнэгүй учир танд илүү их боломж нээгдэнэ. Эсрэгээрээ орон орны олон хэрэглэгчтэйн хэрээр өндөр өрсөлдөөнтэй, төлбөр тооцоог гүйцэтгэхдээ уддаг гэмтэй. Дээрээс нь ажил гүйцэтгэж дууссаны дараа ч захиалагчийн саналд хүрэхгүй бол төлбөр буцаах эрсдэлтэй байдаг тул чанарын шаардлага өндөртэй. Холбоос : Вэб хуудас Татаж авах : iOS \| Android төгсгөлд нь Үргэлж өөрийгөө дайчилж, аливаа шинэ боломжуудыг цаг алдалгүй барьж авах нь өнөө цагийн мэргэжилтнүүдийн нэн тэргүүний шаардлага мэт. Бидний гаргасан жагсаалт таны хөдөлмөрийн эрэл хайгуулыг илүү хялбарчилж өгсөн гэж найдаж байна. Танд амжилт хүсье.	Ажил хайж, сонирхсон газартаа анкетаа илгээх нь нэг бодлын сэтгэл догдлом үйлдэл боловч заримдаа төвөгтэй санагдах нь цөөнгүй. Цаг хугацаа зарцуулан төгс боломжийг хайсаар сүүлдээ өөрт тохирох ажил олно гэдэгтээ итгэл алдрах ч үе бий. Тэгвэл ажил горилогчоос ажилтан болох замыг тань илүү дөт болгох апп-уудыг танилцуулъя. Жагсаалтад орсон бүх апп-уудад вэб хувилбар байгааг санах нь зүйтэй. ### Zangia.mn - Монголын иргэн бүрт ажлын байр Монголын ямар ч ажил горилогч, ажил олгогчийн толгойд хамгийн түрүүнд бууж ирдэг талбар бол “Zangia.mn” буюу хуучнаар “biznetwork.mn” гэхэд буруудахгүй биз. Энэхүү апп-аар дамжуулан 24 салбарын ажлын байрны заруудаас хүссэн шүүлтүүрээр хайлт хийхээс гадна бүртгэлтэй бүх байгууллагын ерөнхий мэдээлэл, зарласан ажлын байрууд, холбоо барих мэдээллийг харахад нээлттэй байдаг. Мөн таны сонирхож буй салбарт зарласан ажлын байруудыг бүртгэлтэй имэйл хаягаар тань тогтмол илгээдэг учраас шинэ зартай цаг алдалгүй танилцах боломжтой. Монгол болон дэлхийн бусад орнуудад болж буй үйл явдлын мэдээ тогтмол ордог ба өнгөрөгч гуравдугаар сард “Zangia Academy” хэмээх функцийг апп-даа нэмж өгчээ. Ингэснээр ажил горилогч нарт ажлын байрны ур чадвараа хөгжүүлэх, хувь хүний хөгжлийн сургалтад хамрагдах үүд хаалга нээгдэж буй юм. Сургалтаа амжилттай үзэж дуусгаад CV-дээ хавсаргах сертификаттай болно гээд бодоход л танд илүү олон ажлын боломж гарч ирэх нь ойлгомжтой биз. Холбоос: Вэб хуудас Апп татах: iOS \| Android ### LinkedIn - Хүрээллээ тэлэх дэлхийн талбар Олон улсад "LinkedIn"-ийг ажлын байр болон ажилтан хайх хамгийн шилдэг платформ хэмээн дуу нэгтэйгээр хүлээн зөвшөөрдөг. Дэлхий даяар нийт 740 сая гаруй хэрэглэгчидтэй энэхүү талбарыг “мэргэжилтнүүдийн Facebook” гэж хэлэхэд ч болох мэт. Ажил горилогч, ажил олгогч нарын уулзах цэг болохын зэрэгцээ хэрэглэгчдэд зориулсан мэргэжлийн ур чадвараа харуулах, үзэл бодлоо илэрхийлэх, танилын хүрээгээ тэлэх, эвэнт үйл ажиллагаанд оролцох, аливаа сургалт, хөтөлбөрт хамрагдах гэх мэт өргөн цар хүрээ бүхий боломжуудаар дүүрэн. Зөвхөн монгол дахь бус олон орны ажил олгогч нартай холбоо тогтоох арга хэрэгсэл болж буй нэн давуу талтай. Ингэснээр монгол хэрэглэгчдэд зайнаас ажиллах, эсвэл ажил олгогч байгууллагын үйл ажиллагаа явуулж буй улс, хотод шилжин суурьших, тэндээ ажиллах боломж нээгдэх юм. Түүнээс гадна таны ур чадвар, өмнөх туршлагад илүү тохирох ажлын байруудаас сонирхож үзэхийг санал болгодог. Дөрвөн түвшний нэмэлт функц бүхий "LinkedIn Premium" төлбөртэй хувилбарыг ашиглавал апп дотроос ажил олгогчид руу шууд имэйл илгээх, өөрийгөө бусад ажил горилогчидтой харьцуулах, таны хаягийг орж үзсэн хэрэглэгчдийг харах гэх мэт олон боломж нээгддэг. Холбоос: Вэб хуудас Апп татах: iOS \| Android ### Nito - Ажил өөрөө чамайг олно Та ажлын байрыг биш, ажлын байр таныг олно гэвэл ямар сонсогдож байна вэ? Үүний тулд та зөвхөн CV-гээ үүсгэхэд л хангалттай. Хариуд нь танд ажлын саналууд цалингийн мэдээлэлтэйгээ ирнэ гээд төсөөл дөө. Хэрэв танд таалагдаж байвал бизнес технологийн шилдгүүд цуглаж буй "Нито"-д нэгдээрэй. Өөрийн мэдээллээ оруулсны дараагаар шууд л “Чамд тохирсон” хэмээх хэсэгт ажлын байрууд зурайна. Мөн “Сүүлд нэмэгдсэн”, “Эрэлттэй компаниуд”, “Өндөр үнэлгээтэй” гэх мэт хэсгүүдээс өөрт тохирсон хэлбэрээр хайлт хийх боломжтой. Дээрээс нь ажиллаж буй, ажиллаж байсан байгууллагаа үнэлэх функцтэй тул ажил горилогчид тухайн компанийн талаар дотор нь ажиллаж буй хүнээс мэдээлэл авч байгаагаас ялгаагүй. Харин ажиллагсдын хувьд компанийнхаа хүний нөөцийн бодлого, ирээдүйн үйл ажиллагааг сайжруулахад үнэтэй хувь нэмрээ оруулж буй хэрэг юм. Холбоос: Вэб хуудас Апп татах: iOS \| Android ### Worki - Карьерын шинэ орон зай Танд шинэхэн монгол апп "Worki"-г танилцуулъя. "Нито"-той адилаар компаниа үнэлж болдог ба тухайн долоо хоногийн топ үнэлгээтэй компаниуд нүүр хуудаснаа тод харагдана. Ажлын байран дээр нэн шаардлагатай зөвлөгөөг хүргэдэг нь ажил горилогчдод нэн тустай. Таны туршлага, CV дээр үндэслээд зарлагдсан ажлын байр тантай хэдэн хувь тохирохыг харуулдаг функц нь болзооны апп-уудыг санагдуулсныг нуух юун. Нэмэлтээр тухайн ажлын байранд ажилтан шалгаруулах процесс ямар дарааллаар явагдахыг харах боломжтой учир ажил горилогчдод “Дараа нь яах бол?” гэж толгой гашилгахгүй. Холбоос: Вэб хуудас Татаж авах: iOS \| Android ### anket.work - анкет бөглөх амархан Бусад апп-уудыг бодвол харьцангуй энгийн, минималист хэв маяг бүхий энэ апп-аар дамжуулан сонингийн заруудыг давхар харах боломжтойгоороо онцлог. Түүнээс гадна ажлын зар болгон QR кодтой тул ажил хайж буй танилуудадаа ч мэдээлэл дамжуулахад илүү хялбар. Бусад апп-уудтай харьцуулахад ажлын байрны зарын тоо цөөн байгаа юм. Холбоос: Вэб хуудас Апп татах: iOS \| Android ### Ajly - Үнэлэмжээ өсгө "Ajly" бол чөлөөт цагаараа хөдөлмөр эрхлэх хүсэлтэй хэн бүхний утсандаа суулгах апп юм. Байршлын мэдээлэл дээр үндэслэн танд ойр буй цагийн ажлын боломжуудыг харуулдагаараа давуу талтай. Тухайн ажлын хуваарь, байршил, цагийн үнэлгээ, өдөрт авах нийт хөлс гэх мэт мэдээллийг нэг дороос харах боломжтой. Төлбөр тооцоог апп-аар дамжуулан гүйцэтгэх тул ажил олгогч, гүйцэтгэгч хоёр талдаа санхүүгийн баталгаа болно. Холбоос: Вэб хуудас Апп татах: iOS \| Android ### OnedayJOB - Дуртай ажлаа хүссэн цагтаа Үндсэн болон өдрийн бүх төрлийн ажлын нэгдсэн платформ болж буй "OnedayJOB" апп нь ашиглалтад ороод хоёр жил болох гэж буй. Та ажиллахыг хүсэж буй хэдэн ч салбарт бүртгүүлэх боломжтой ба тухайн салбартаа ажилласан жилийн туршлагаа дурдах хэсэгтэй тул бусдаас ялгарах онцлог тань болж мэдэх юм. Өнөөдрийн байдлаар идэвхтэй ажлын зар байхгүй байгаа ч нийт 328 байгууллага, 10,488 анкет бүртгэлтэй байгаа тул ирээдүйн боломжуудыг алдахгүйн тулд бүртгүүлсэн байхад гэмгүй. Холбоос: Вэб хуудас Апп татах: iOS \| Android ### TaskMN - Аз жаргалтайгаар хөдөлмөрлө Нээлтээ хийгээд нэг жил болох гэж буй "TaskMN" апп-ын бусдаас ялгарах онцлог бол захиалагчдын санал болгож буй ажлуудаас сонголт хийж, тухайн ажлыг хийх саналаа хүргүүлэх боломж юм. Апп дээр бэлэн гэрээний загвартай, дээрээс нь ажлын гүйцэтгэл дуусах хүртэл ажлын хөлс дундын дансанд байрших учраас санхүүгийн баталгааг хангах давуу талтай. Захиалагчид ажлын гүйцэтгэлд үнэлгээ өгөх функцтэй тул ажлын чанар, түргэн шуурхай байдал зэргээрээ бусдаас ялгарахад тань туслах нь гарцаагүй. Одоогоор нийт 3,300 гаруй хэрэглэгч бүртгэлтэй ба тус талбараар дамжуулан 300 гаруй ажил хийгджээ. Холбоос: Вэб хуудас Апп татах: iOS \| Android ### HireUp - Монголын анхны фрийлансерийн цогц платформ "HireUp"-д нэгдсэнээр чадварлаг фрийлансер уран бүтээлчид болон мэргэжилтнүүд цахим орчинд, хурдан шуурхай ажил гүйцэтгэх үүд хаалга нээгдэж буй. Нийт найман ангилал бүхий үйлчилгээний төрлөөс та өөрийн хамгийн сайн хийж чадах ажлаа гүйцэтгэх хугацаа, үнийн санал, бусад мэдээлийн хамт нийтлэх юм. Та энгийн, стандарт, супер гэсэн гурван багц үйлчилгээг өөрийн тогтоосон ханшаар санал болгох эрхтэй. Захиалагчтай чатлах, файлуудаа хуваалцах, цаг тогтоох зэрэг ажлуудыг апп-аараа дамжуулан гүйцэтгэх боломжоор хангаж хэрэглэгчдийнхээ ажлыг хөнгөвчилсөн нь сайшаалтай. Харин төлбөрийн аюулгүй байдлыг хангахын тулд ажлын хөлс дундын дансанд байрших ба таны апп дээрх дансны үлдэгдэл 50,000 төгрөгт хүрсэн үед хувийн данс руугаа татан авах нөхцөл бүрдэх юм. Холбоос: Вэб хуудас Апп татах: iOS \| Android ### Fiverr - дэлхийн фрийлансер болох орон зай Хэлний мэдлэгтэй, гадны захиалагчидтай хамтран ажиллаж туршлага хуримтлуулах, чадвараа хөгжүүлэх хүсэлтэй фрийлансерууд маань тоолж барамгүй олон гадаад платформуудын сонголттой нүүр тулдаг. Тэдний дундаас "Fiverr"-ийг онцлон энэхүү жагсаалтдаа оруулсан учир нь ижил төрлийн гадаад апп-уудаас илүү жижиг сажиг ажлууд гүйцэтгэх боломжтой байдгаараа давуу талтай. Түүнчлэн захиалагчдын хүсэлт хэсэгт бүртгүүлэх, ажил гүйцэтгэх санал хүргүүлэх функц нь үнэгүй учир танд илүү их боломж нээгдэнэ. Эсрэгээрээ орон орны олон хэрэглэгчтэйн хэрээр өндөр өрсөлдөөнтэй, төлбөр тооцоог гүйцэтгэхдээ уддаг гэмтэй. Дээрээс нь ажил гүйцэтгэж дууссаны дараа ч захиалагчийн саналд хүрэхгүй бол төлбөр буцаах эрсдэлтэй байдаг тул чанарын шаардлага өндөртэй. Холбоос: Вэб хуудас Татаж авах: iOS \| Android ### төгсгөлд нь Үргэлж өөрийгөө дайчилж, аливаа шинэ боломжуудыг цаг алдалгүй барьж авах нь өнөө цагийн мэргэжилтнүүдийн нэн тэргүүний шаардлага мэт. Бидний гаргасан жагсаалт таны хөдөлмөрийн эрэл хайгуулыг илүү хялбарчилж өгсөн гэж найдаж байна. Танд амжилт хүсье.
https://unread.today/c/techworm-app-toki	Techworm		2022-04-25T00:00:00	4 сарын 25, 2022	Апп тойм: Хэрэгцээ бүр таны гарт “Toki”	<div class="article-body"> <h2>Техник технологи хөгжихийн хэрээр бидний хэрэглээ өдрөөс өдөрт нэмэгдэж буй өнөө үед худалдаа, үйлчилгээний байгууллагуудын ихэнх нь өөрсдийн апп-тай болсон билээ. Харин хэрэглэгчдийн хувьд утсан дээрх олон апп-уудынхаа дийлэнхийг ашигладаггүй ба нэвтрэх нэр, нууц үгээ мартах явдал цөөнгүй тохиолддог. Тэгвэл энэ асуудлыг шийдэж чадах бүх хэрэгцээг нэг дороос авах боломжтой “Toki” апп-ын шинэчлэлтийн талаар тоймлон хүргэе. <div><br></div></h2><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/9029ae2c-0975-442a-9b95-371319a063bf/51485bf045ad7f279b714aa290be714e.jpeg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>Цогц үйлчилгээтай апп-ын талаар та мэдэх үү? </h3><p></p><p><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Super-app" target="_blank">Super app</a> гэдэг нь цогц үйлчилгээтэй апп буюу санхүүгийн төлбөр тооцоо, харилцаа холбоо, худалдаа гэх мэт олон үйлчилгээг багтаасан утасны болон вэб апп-уудыг хэлдэг. Хамгийн анх урд хөршийн 1.2 тэрбум хэрэглэгчтэй “<a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Tencent" target="_blank">Tencent</a>” компанийн “<a href="https://en.wikipedia.org/wiki/WeChat" target="_blank">WeChat</a>” апп-ыг super app хэмээн тодорхойлж байжээ. Чат бичих, дуут мессеж явуулах, бичлэг шууд дамжуулах, дүрст дуудлага хийх, видео тоглоом тоглох, зураг, бичлэг, байршил хуваалцах гээд тус апп-ыг хэдэн ч янзаар ашиглаж болдог. Хятад улсад тус апп-тай байхад утаснаасаа бүгдийг хийж болдог гэж хэлэхэд буруудахгүй биз. Түүнчлэн “<a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Alipay" target="_blank">Alipay</a>” (Хятад) болон “<a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Grab_(company)" target="_blank">Grab</a>” (Сингапур, Индонез) зэрэг апп-уудыг жишээ болгон дурдаж болно.</p><p>Монголчууд бидний хувьд өдөр тутмын хэрэгцээ, ажлуудаа гүйцэтгэхдээ урт дараалал, замын түгжрэл зэрэгт ихэнх цагаа үрэх, түүндээ бухимдах нь олонтоо. Эдгээр асуудлуудын энгийн шийдэл бол Монголын хамгийн анхны цогц үйлчилгээ бүхий “<a href="https://www.toki.mn/" target="_blank">Toki</a>” апп юм.</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">"toki" апп-ын хэрэглээ</h3><p></p><p>Анх гарсан цагаасаа эхлэн найз хоорондын чатын үйлчилгээ, хэтэвчний тооцоо хуваах үйлдэл, бүх операторын хэрэглэгчид рүү мессеж бичих зэрэг хэрэгцээт шийдлүүдээрээ ялгарч байсан тус апп-ын “Toki 3.0” шинэчлэгдсэн хувилбар танд юу санал болгож буйг танилцуулж байна.</p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/9029ae2c-0975-442a-9b95-371319a063bf/dd38dbeebb4e46261d48583460089242.jpeg"></p><h2><div><b><br></b></div><b>Цөөн үйлдлээр ихийг</b></h2><p></p><p>Тус апп нь “Toki Service” үйлчилгээний систем, “Toki Pay” төлбөр тооцооны систем, “Toki Shop” худалдааны талбар бүхий цогц үйлчилгээг танд санал болгоно.</p><p>Та ердөө нэг удаа бүртгүүлээд л бүх хэрэгцээт үйлчилгээг нэг дороос хялбар, хурднаар авах боломжтойгоос гадна “Toki” хэмээх бяцхан шар дэгдээхэй таны үнэнч туслах болох юм. Үүнээс гадна монгол, англи үсгийг хоёуланг нь ойлгодог түүнээс юу ч асуусан танд хариултыг олж өгөх нь гарцаагүй. </p> <h2><b>Хялбар шийдэл</b></h2><p></p><p>Toki апп руу ормогц нүүрний хэсэгт таны сүүлд ашиглаж байсан функцүүд "Миний үйлчилгээ" хэсэгт харагдах тул дахин хайхгүйгээр шууд хандах, өөрийн хэрэгцээнд өөрчлөн хадгалж хэрэглэх боломжтой. </p><p>Түүнчлэн нүүр цэсний "Үйлчилгээ" хэсэгт өглөө сэрээд ажилдаа явахаас орой гэртээ ирэх хүртэл бүх хэрэгцээг шийдэх найман үйлчилгээг багтаажээ. Ингэснээр өглөө кофегоо уугаад, ажлын зүг такси дуудах, өдрийн хоолоо захиалах, төлбөрөө төлөх, цаашлаад оройн үзвэрийн тасалбараа худалдан авах гэх мэт бүгдийг апп-аасаа төвөггүй, хялбараар гүйцэтгэж болно. Мөн "Дэлгүүр" цэсэд хандан албан ёсны дэлгүүрүүдээр зочилж, хүссэн бараагаа худалдан авах юм. Мэдээж энэ бүхний хамт "Toki туслах" үргэлж нээлттэй.</p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/9029ae2c-0975-442a-9b95-371319a063bf/3d5862a44f1b8b7d02fdd2850506fb6b.jpeg"></p><h2><div><b><br></b></div><b>Утсан дахь хэтэвч</b></h2><p>Төлбөр төлөх боломжууд илүү уян хатан болсноор та дурын банкны төлбөрийн карт болон үйлчлүүлдэг байгууллагынхаа лояалти картаа холбож, төлбөр тооцоо гүйцэтгэх боломжтой болжээ. Түүгээр зогсохгүй иргэний үнэмлэх, вакцины гэрчилгээ, жолооны үнэмлэх гэх мэт бичиг баримтаа хадгалах тохиргоо нэмэгдсэн тул хэрэглэгчид ердөө утсаа бариад явахад л хангалттай болсныг дуулгая.</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div>хайгуулч биш ологч<br></div></h3><p></p><p>Зарим апп-уудыг ашиглах явцад нуугдах тоглоомын “хайгч” болсон мэт эрэл хайгуул хийх үе бий. Хэрэгтэй зүйл хаана байгаа нь ойлгомжгүй, нэг холбоосоос нөгөө рүү үсрээд л... Харин "Toki" апп-ын хэрэглэгчдэд UX/UI тал дээр санаа зовох зүйл үгүй. Учир нь апп руу ороход бүх зүйл нүдэнд илхэн байх агаад дүр төрх нь энгийн хэрнээ өнгөлөг. <br><br>Дээрээс нь апп-ын баруун доод буланд байрлах "Toki" дэгдээхэйн харц яг л “Тусламж хэрэгтэй бол надад хандаарай” гэх шиг... Хааяа бүр өөрөө “Юу хэрэгтэй байна?, Асуух зүйлээ бичээрэй” хэмээн уриалан дуудна. Хэрэглэгч таны асуултад хэзээд хариулах туслахтай болж байгаа нь тэр. <br><br>Аль ч туслах бот-д хандсан бай урьдчилан бэлдсэн хариултуудаас сонгох боломжтой учир үйлчилгээгээ илүү хурдан авах ба таны хариултыг шууд ойлгох тул яг л найзтайгаа харилцаж буй мэт сэтгэгдэл төрүүлнэ. Харин харилцагч байгууллагуудын чатбот-д холбогдон бүтээгдэхүүн, үйлчилгээний талаар дэлгэрэнгүй мэдээлэл болон цаг авах, холбоо барих, санал хүсэлтээ илгээх боломжтой. <br></p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/9029ae2c-0975-442a-9b95-371319a063bf/9a7a0186163abb70beeffb721498aced.jpeg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>Ирээдүй хаашаа явна вэ? </h3><p>Цогц үйлчилгээтэй апп-уудын хүргэж буй энэ бүх боломжууд ердөө эхлэл байж болох юм. Хэрэглэгчдийн бүх хэрэгцээг багтаана гэвээс апп хөгжүүлэгчид ирээдүйд зогсолтгүй ажиллах нь ойлгомжтой биз. <br><br>"Toki"-ийн хувьд "<a href="https://store.steampowered.com/" target="_blank">Steam</a>" аккаунт болон "<a href="http://www.pubgmobile.com/en-US/home.shtml" target="_blank">PUBG Mobile</a>", "<a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Mobile_Legends:_Bang_Bang" target="_blank">Mobile Legends</a>" зэрэг видео тоглоомын дансаа шууд цэнэглэх боломжуудыг нэвтрүүлэх, байрны мөнгө, ус, цахилгааны төлбөрөө төлөх, дотоодын болон олон улсын онлайн дэлгүүрүүдээс шууд захиалга хийдэг болохоор хөгжүүлэлт хийгдэж байгаа ажээ. Ингэснээр хэрэглэгчдийн онлайн худалдан авалт хийхэд тулгардаг олон улсын карт авах, төлбөр тооцоо гүйцэтгэх, баталгаажуулахтай холбоотой ажлуудыг хялбарчлах юм. <br></p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Сайжруулж болох зүйлс</h3><p>Тус апп нь ирээдүйд илүү олон шинэчлэлтэй, хэрэглээг улам хялбаршуулсан хөгжүүлэлт хийгдэх нь гарцаагүй. Тэгвэл дотоодын хэрэглэгчдийн хажуугаар манай оронд амьдардаг гадаад хэрэглэгчдэд зориулаад "Toki" шувуу маань олон хэлээр ярьдаг болчихвол бүр ч догь болов уу. </p> </div>	Техник технологи хөгжихийн хэрээр бидний хэрэглээ өдрөөс өдөрт нэмэгдэж буй өнөө үед худалдаа, үйлчилгээний байгууллагуудын ихэнх нь өөрсдийн апп-тай болсон билээ. Харин хэрэглэгчдийн хувьд утсан дээрх олон апп-уудынхаа дийлэнхийг ашигладаггүй ба нэвтрэх нэр, нууц үгээ мартах явдал цөөнгүй тохиолддог. Тэгвэл энэ асуудлыг шийдэж чадах бүх хэрэгцээг нэг дороос авах боломжтой “Toki” апп-ын шинэчлэлтийн талаар тоймлон хүргэе. Цогц үйлчилгээтай апп-ын талаар та мэдэх үү? Super app гэдэг нь цогц үйлчилгээтэй апп буюу санхүүгийн төлбөр тооцоо, харилцаа холбоо, худалдаа гэх мэт олон үйлчилгээг багтаасан утасны болон вэб апп-уудыг хэлдэг. Хамгийн анх урд хөршийн 1.2 тэрбум хэрэглэгчтэй “ Tencent ” компанийн “ WeChat ” апп-ыг super app хэмээн тодорхойлж байжээ. Чат бичих, дуут мессеж явуулах, бичлэг шууд дамжуулах, дүрст дуудлага хийх, видео тоглоом тоглох, зураг, бичлэг, байршил хуваалцах гээд тус апп-ыг хэдэн ч янзаар ашиглаж болдог. Хятад улсад тус апп-тай байхад утаснаасаа бүгдийг хийж болдог гэж хэлэхэд буруудахгүй биз. Түүнчлэн “ Alipay ” (Хятад) болон “ Grab ” (Сингапур, Индонез) зэрэг апп-уудыг жишээ болгон дурдаж болно. Монголчууд бидний хувьд өдөр тутмын хэрэгцээ, ажлуудаа гүйцэтгэхдээ урт дараалал, замын түгжрэл зэрэгт ихэнх цагаа үрэх, түүндээ бухимдах нь олонтоо. Эдгээр асуудлуудын энгийн шийдэл бол Монголын хамгийн анхны цогц үйлчилгээ бүхий “ Toki ” апп юм. "toki" апп-ын хэрэглээ Анх гарсан цагаасаа эхлэн найз хоорондын чатын үйлчилгээ, хэтэвчний тооцоо хуваах үйлдэл, бүх операторын хэрэглэгчид рүү мессеж бичих зэрэг хэрэгцээт шийдлүүдээрээ ялгарч байсан тус апп-ын “Toki 3.0” шинэчлэгдсэн хувилбар танд юу санал болгож буйг танилцуулж байна. Цөөн үйлдлээр ихийг Тус апп нь “Toki Service” үйлчилгээний систем, “Toki Pay” төлбөр тооцооны систем, “Toki Shop” худалдааны талбар бүхий цогц үйлчилгээг танд санал болгоно. Та ердөө нэг удаа бүртгүүлээд л бүх хэрэгцээт үйлчилгээг нэг дороос хялбар, хурднаар авах боломжтойгоос гадна “Toki” хэмээх бяцхан шар дэгдээхэй таны үнэнч туслах болох юм. Үүнээс гадна монгол, англи үсгийг хоёуланг нь ойлгодог түүнээс юу ч асуусан танд хариултыг олж өгөх нь гарцаагүй. Хялбар шийдэл Toki апп руу ормогц нүүрний хэсэгт таны сүүлд ашиглаж байсан функцүүд "Миний үйлчилгээ" хэсэгт харагдах тул дахин хайхгүйгээр шууд хандах, өөрийн хэрэгцээнд өөрчлөн хадгалж хэрэглэх боломжтой. Түүнчлэн нүүр цэсний "Үйлчилгээ" хэсэгт өглөө сэрээд ажилдаа явахаас орой гэртээ ирэх хүртэл бүх хэрэгцээг шийдэх найман үйлчилгээг багтаажээ. Ингэснээр өглөө кофегоо уугаад, ажлын зүг такси дуудах, өдрийн хоолоо захиалах, төлбөрөө төлөх, цаашлаад оройн үзвэрийн тасалбараа худалдан авах гэх мэт бүгдийг апп-аасаа төвөггүй, хялбараар гүйцэтгэж болно. Мөн "Дэлгүүр" цэсэд хандан албан ёсны дэлгүүрүүдээр зочилж, хүссэн бараагаа худалдан авах юм. Мэдээж энэ бүхний хамт "Toki туслах" үргэлж нээлттэй. Утсан дахь хэтэвч Төлбөр төлөх боломжууд илүү уян хатан болсноор та дурын банкны төлбөрийн карт болон үйлчлүүлдэг байгууллагынхаа лояалти картаа холбож, төлбөр тооцоо гүйцэтгэх боломжтой болжээ. Түүгээр зогсохгүй иргэний үнэмлэх, вакцины гэрчилгээ, жолооны үнэмлэх гэх мэт бичиг баримтаа хадгалах тохиргоо нэмэгдсэн тул хэрэглэгчид ердөө утсаа бариад явахад л хангалттай болсныг дуулгая. хайгуулч биш ологч Зарим апп-уудыг ашиглах явцад нуугдах тоглоомын “хайгч” болсон мэт эрэл хайгуул хийх үе бий. Хэрэгтэй зүйл хаана байгаа нь ойлгомжгүй, нэг холбоосоос нөгөө рүү үсрээд л... Харин "Toki" апп-ын хэрэглэгчдэд UX/UI тал дээр санаа зовох зүйл үгүй. Учир нь апп руу ороход бүх зүйл нүдэнд илхэн байх агаад дүр төрх нь энгийн хэрнээ өнгөлөг. Дээрээс нь апп-ын баруун доод буланд байрлах "Toki" дэгдээхэйн харц яг л “Тусламж хэрэгтэй бол надад хандаарай” гэх шиг... Хааяа бүр өөрөө “Юу хэрэгтэй байна?, Асуух зүйлээ бичээрэй” хэмээн уриалан дуудна. Хэрэглэгч таны асуултад хэзээд хариулах туслахтай болж байгаа нь тэр. Аль ч туслах бот-д хандсан бай урьдчилан бэлдсэн хариултуудаас сонгох боломжтой учир үйлчилгээгээ илүү хурдан авах ба таны хариултыг шууд ойлгох тул яг л найзтайгаа харилцаж буй мэт сэтгэгдэл төрүүлнэ. Харин харилцагч байгууллагуудын чатбот-д холбогдон бүтээгдэхүүн, үйлчилгээний талаар дэлгэрэнгүй мэдээлэл болон цаг авах, холбоо барих, санал хүсэлтээ илгээх боломжтой. Ирээдүй хаашаа явна вэ? Цогц үйлчилгээтэй апп-уудын хүргэж буй энэ бүх боломжууд ердөө эхлэл байж болох юм. Хэрэглэгчдийн бүх хэрэгцээг багтаана гэвээс апп хөгжүүлэгчид ирээдүйд зогсолтгүй ажиллах нь ойлгомжтой биз. "Toki"-ийн хувьд " Steam " аккаунт болон " PUBG Mobile ", " Mobile Legends " зэрэг видео тоглоомын дансаа шууд цэнэглэх боломжуудыг нэвтрүүлэх, байрны мөнгө, ус, цахилгааны төлбөрөө төлөх, дотоодын болон олон улсын онлайн дэлгүүрүүдээс шууд захиалга хийдэг болохоор хөгжүүлэлт хийгдэж байгаа ажээ. Ингэснээр хэрэглэгчдийн онлайн худалдан авалт хийхэд тулгардаг олон улсын карт авах, төлбөр тооцоо гүйцэтгэх, баталгаажуулахтай холбоотой ажлуудыг хялбарчлах юм. Сайжруулж болох зүйлс Тус апп нь ирээдүйд илүү олон шинэчлэлтэй, хэрэглээг улам хялбаршуулсан хөгжүүлэлт хийгдэх нь гарцаагүй. Тэгвэл дотоодын хэрэглэгчдийн хажуугаар манай оронд амьдардаг гадаад хэрэглэгчдэд зориулаад "Toki" шувуу маань олон хэлээр ярьдаг болчихвол бүр ч догь болов уу.	Техник технологи хөгжихийн хэрээр бидний хэрэглээ өдрөөс өдөрт нэмэгдэж буй өнөө үед худалдаа, үйлчилгээний байгууллагуудын ихэнх нь өөрсдийн апп-тай болсон билээ. Харин хэрэглэгчдийн хувьд утсан дээрх олон апп-уудынхаа дийлэнхийг ашигладаггүй ба нэвтрэх нэр, нууц үгээ мартах явдал цөөнгүй тохиолддог. Тэгвэл энэ асуудлыг шийдэж чадах бүх хэрэгцээг нэг дороос авах боломжтой “Toki” апп-ын шинэчлэлтийн талаар тоймлон хүргэе. ### Цогц үйлчилгээтай апп-ын талаар та мэдэх үү? Super app гэдэг нь цогц үйлчилгээтэй апп буюу санхүүгийн төлбөр тооцоо, харилцаа холбоо, худалдаа гэх мэт олон үйлчилгээг багтаасан утасны болон вэб апп-уудыг хэлдэг. Хамгийн анх урд хөршийн 1.2 тэрбум хэрэглэгчтэй “Tencent” компанийн “WeChat” апп-ыг super app хэмээн тодорхойлж байжээ. Чат бичих, дуут мессеж явуулах, бичлэг шууд дамжуулах, дүрст дуудлага хийх, видео тоглоом тоглох, зураг, бичлэг, байршил хуваалцах гээд тус апп-ыг хэдэн ч янзаар ашиглаж болдог. Хятад улсад тус апп-тай байхад утаснаасаа бүгдийг хийж болдог гэж хэлэхэд буруудахгүй биз. Түүнчлэн “Alipay” (Хятад) болон “Grab)” (Сингапур, Индонез) зэрэг апп-уудыг жишээ болгон дурдаж болно. Монголчууд бидний хувьд өдөр тутмын хэрэгцээ, ажлуудаа гүйцэтгэхдээ урт дараалал, замын түгжрэл зэрэгт ихэнх цагаа үрэх, түүндээ бухимдах нь олонтоо. Эдгээр асуудлуудын энгийн шийдэл бол Монголын хамгийн анхны цогц үйлчилгээ бүхий “Toki” апп юм. ### "toki" апп-ын хэрэглээ Анх гарсан цагаасаа эхлэн найз хоорондын чатын үйлчилгээ, хэтэвчний тооцоо хуваах үйлдэл, бүх операторын хэрэглэгчид рүү мессеж бичих зэрэг хэрэгцээт шийдлүүдээрээ ялгарч байсан тус апп-ын “Toki 3.0” шинэчлэгдсэн хувилбар танд юу санал болгож буйг танилцуулж байна. Цөөн үйлдлээр ихийг Тус апп нь “Toki Service” үйлчилгээний систем, “Toki Pay” төлбөр тооцооны систем, “Toki Shop” худалдааны талбар бүхий цогц үйлчилгээг танд санал болгоно. Та ердөө нэг удаа бүртгүүлээд л бүх хэрэгцээт үйлчилгээг нэг дороос хялбар, хурднаар авах боломжтойгоос гадна “Toki” хэмээх бяцхан шар дэгдээхэй таны үнэнч туслах болох юм. Үүнээс гадна монгол, англи үсгийг хоёуланг нь ойлгодог түүнээс юу ч асуусан танд хариултыг олж өгөх нь гарцаагүй. Хялбар шийдэл Toki апп руу ормогц нүүрний хэсэгт таны сүүлд ашиглаж байсан функцүүд "Миний үйлчилгээ" хэсэгт харагдах тул дахин хайхгүйгээр шууд хандах, өөрийн хэрэгцээнд өөрчлөн хадгалж хэрэглэх боломжтой. Түүнчлэн нүүр цэсний "Үйлчилгээ" хэсэгт өглөө сэрээд ажилдаа явахаас орой гэртээ ирэх хүртэл бүх хэрэгцээг шийдэх найман үйлчилгээг багтаажээ. Ингэснээр өглөө кофегоо уугаад, ажлын зүг такси дуудах, өдрийн хоолоо захиалах, төлбөрөө төлөх, цаашлаад оройн үзвэрийн тасалбараа худалдан авах гэх мэт бүгдийг апп-аасаа төвөггүй, хялбараар гүйцэтгэж болно. Мөн "Дэлгүүр" цэсэд хандан албан ёсны дэлгүүрүүдээр зочилж, хүссэн бараагаа худалдан авах юм. Мэдээж энэ бүхний хамт "Toki туслах" үргэлж нээлттэй. Утсан дахь хэтэвч Төлбөр төлөх боломжууд илүү уян хатан болсноор та дурын банкны төлбөрийн карт болон үйлчлүүлдэг байгууллагынхаа лояалти картаа холбож, төлбөр тооцоо гүйцэтгэх боломжтой болжээ. Түүгээр зогсохгүй иргэний үнэмлэх, вакцины гэрчилгээ, жолооны үнэмлэх гэх мэт бичиг баримтаа хадгалах тохиргоо нэмэгдсэн тул хэрэглэгчид ердөө утсаа бариад явахад л хангалттай болсныг дуулгая. ### хайгуулч биш ологч Зарим апп-уудыг ашиглах явцад нуугдах тоглоомын “хайгч” болсон мэт эрэл хайгуул хийх үе бий. Хэрэгтэй зүйл хаана байгаа нь ойлгомжгүй, нэг холбоосоос нөгөө рүү үсрээд л... Харин "Toki" апп-ын хэрэглэгчдэд UX/UI тал дээр санаа зовох зүйл үгүй. Учир нь апп руу ороход бүх зүйл нүдэнд илхэн байх агаад дүр төрх нь энгийн хэрнээ өнгөлөг. Дээрээс нь апп-ын баруун доод буланд байрлах "Toki" дэгдээхэйн харц яг л “Тусламж хэрэгтэй бол надад хандаарай” гэх шиг... Хааяа бүр өөрөө “Юу хэрэгтэй байна?, Асуух зүйлээ бичээрэй” хэмээн уриалан дуудна. Хэрэглэгч таны асуултад хэзээд хариулах туслахтай болж байгаа нь тэр. Аль ч туслах бот-д хандсан бай урьдчилан бэлдсэн хариултуудаас сонгох боломжтой учир үйлчилгээгээ илүү хурдан авах ба таны хариултыг шууд ойлгох тул яг л найзтайгаа харилцаж буй мэт сэтгэгдэл төрүүлнэ. Харин харилцагч байгууллагуудын чатбот-д холбогдон бүтээгдэхүүн, үйлчилгээний талаар дэлгэрэнгүй мэдээлэл болон цаг авах, холбоо барих, санал хүсэлтээ илгээх боломжтой. ### Ирээдүй хаашаа явна вэ? Цогц үйлчилгээтэй апп-уудын хүргэж буй энэ бүх боломжууд ердөө эхлэл байж болох юм. Хэрэглэгчдийн бүх хэрэгцээг багтаана гэвээс апп хөгжүүлэгчид ирээдүйд зогсолтгүй ажиллах нь ойлгомжтой биз. "Toki"-ийн хувьд "Steam" аккаунт болон "PUBG Mobile", "Mobile Legends" зэрэг видео тоглоомын дансаа шууд цэнэглэх боломжуудыг нэвтрүүлэх, байрны мөнгө, ус, цахилгааны төлбөрөө төлөх, дотоодын болон олон улсын онлайн дэлгүүрүүдээс шууд захиалга хийдэг болохоор хөгжүүлэлт хийгдэж байгаа ажээ. Ингэснээр хэрэглэгчдийн онлайн худалдан авалт хийхэд тулгардаг олон улсын карт авах, төлбөр тооцоо гүйцэтгэх, баталгаажуулахтай холбоотой ажлуудыг хялбарчлах юм. ### Сайжруулж болох зүйлс Тус апп нь ирээдүйд илүү олон шинэчлэлтэй, хэрэглээг улам хялбаршуулсан хөгжүүлэлт хийгдэх нь гарцаагүй. Тэгвэл дотоодын хэрэглэгчдийн хажуугаар манай оронд амьдардаг гадаад хэрэглэгчдэд зориулаад "Toki" шувуу маань олон хэлээр ярьдаг болчихвол бүр ч догь болов уу.
https://unread.today/c/techworm-monja	Techworm	Unread Today	2020-10-20T00:00:00	10 сарын 20, 2020	MonJa: Covid 19-ийн нөлөөллийг бууруулах технологийн шийдэл эрэлхийлэхүй	<div class="article-body"> <h2><span style="font-size: 16px;">Технологийн компаниудад сайхан боломж олгох нэгэн хөтөлбөрийг энэ удаад онцолж байна. Японы олон улсын хамтын ажиллагааны байгууллага буюу JICA-аас “Мобиком” корпорац, Монгол-Японы хүний нөөцийн хөгжлийн төвтэй хамтран хэрэгжүүлэх “MonJa Startup Accelerator Program” хөтөлбөрийн бүртгэл эхэлжээ. Эл хөтөлбөрийн хүрээнд шинэ төрлийн коронавирус болох Covid 19-ийн нийгэм, эдийн засгийн сөрөг нөлөөллийг бууруулж, шийдэл гарц болж чадах шинэлэг бизнес, технологи санаачлан хөгжүүлж буй болон хөгжүүлэхээр төлөвлөж буй гарааны бизнесүүдэд дэмжлэг үзүүлэх аж. </span></h2><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/a08bae6d-0276-42dd-9d90-9f392196c594/b10bce2f55617c5bcd685fa55523106e.PNG"></p><p dir="ltr">Хөтөлбөрт материалаа ирүүлсэн гарааны компаниудаас гурвыг шалгаруулж, 30 мянган ам.доллар хүртэлх үнийн дүнтэй гэрээг тус тус байгуулахаас гадна зургаан сарын хугацаанд сургалт, семинар зохион байгуулж бизнес, санхүү, хууль эрх зүйн чиглэлээр зөвлөж сургах аж. </p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Хэн оролцож болох вэ?</h3><p> Цар тахлын нөлөөллийг бууруулах, дараах нөхцөл байдалд дасан зохицоход туслахуйц, технологид суурилсан шийдлийг гаргаж ирсэн шинэлэг бүтээгдэхүүн, үйлчилгээг боловсруулсан байх, эсхүл “minimum viable product” буюу хэрэглэгчдээс санал шүүмжлэл авахуйц туршилтын загвар боловсруулсан байх нь JICA-аас тавьж буй үндсэн шаардлага. Тэрхүү бүтээгдэхүүн, үйлчилгээ нь дараах чиглэлүүдээр байж болно: </p> <ul><li>Эрүүл мэнд: Цахимаар эрүүл мэндийн зөвлөгөө, тусламж үзүүлэх, өвчний илрүүлэлтийг сайжруулах, өвчний мэдээлэл солилцох, мэдээллийн нууцлалыг сайжруулах эм, эмнэлгийн багаж хэрэгслийг түгээх, анагаахын салбарын IoT-ийг сайжруулах чиглэлээрх; </li><li>Онцгой байдал: Онцгой байдлын үеэр байршил тогтоох, аюулгүй байдлын мэдээллийг түгээх чиглэлээрх; </li><li>Бизнесийн үйлчилгээ: Зайнаас ажиллахад илүү эвтэйхэн болгох, цахим үйл ажиллагааг илүү үр дүнтэйгээр зохион байгуулж, удирдах чиглэлээрх; </li><li>Боловсрол: Зайн сургалтыг илүү үр дүнтэй болгох чиглэлээрх;</li><li>Хүнс, хөдөө аж ахуй: Хүнс, өргөн хэрэглээний бараа бүтээгдэхүүний хүртээмжийг сайжруулах чиглэлээрх;</li><li>Тээвэр, логистик: Хүргэлтийн үйлчилгээг сайжруулах, хотын тээврийн үйлчилгээг сайжруулах чиглэлээрх; </li><li>Бусад: Импортын бүтээгдэхүүнийг дотоодын шинэ бүтээгдэхүүнээр орлуулах гэх мэт. </li></ul><blockquote><p> Хөтөлбөрт материалаа илгээх хугацаа ирэх сарын 6-наар дуусгавар болох аж. Дэлгэрэнгүй мэдээллийг <a href="https://www.jica.go.jp/mongolia/english/office/topics/201010.html" target="_blank">энд</a> болон <a href="mailto:monja@japan-center.mn">monja@ja</a><a href="https://unread.today/articles/edit/monja@japan-center.mn" target="_blank">pan-center.mn </a>хаягаар хандаж тодруулаарай.</p> <cite><p>MonJa хөтөлбөр</p> </cite></blockquote><p> Эдийн засгийн тогтвортой хөгжлийг дэмжих зорилготой ажилладаг JICA олон улсын байгууллага Монгол-Японы хүний нөөцийн хөгжлийн төвөөр дамжуулан 1000 орчим бизнес эрхлэгчдийг бизнесийн сургалтад хамруулж төгсгөсөн арвин туршлагатай. Энэхүү гарааны бизнесийг дэмжих хөтөлбөрөө тус төвийн болон "Moffice" инкубатор төвийн туршлагад тулгуурлан хэрэгжүүлэх гэж буй. Сонгон шалгаруулалтад тэнцсэн гурван компани "Moffice" дундын оффист үнэгүй байрлаж, тэндхийн 30 гаруй гарааны компанийнхантай туршлага, мэдээлэл солилцох боломжтой болно. </p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/a08bae6d-0276-42dd-9d90-9f392196c594/e5554069e8309974285cc840fe8d481c.jpeg"></p><div class="image-caption">Саяхан болсон ICT Expo-ийн үеэр JICA, "Мобиком" санамж бичиг үзэглэснээр хөтөлбөр хэрэгжиж эхэлжээ</div> </div>	Технологийн компаниудад сайхан боломж олгох нэгэн хөтөлбөрийг энэ удаад онцолж байна. Японы олон улсын хамтын ажиллагааны байгууллага буюу JICA-аас “Мобиком” корпорац, Монгол-Японы хүний нөөцийн хөгжлийн төвтэй хамтран хэрэгжүүлэх “MonJa Startup Accelerator Program” хөтөлбөрийн бүртгэл эхэлжээ. Эл хөтөлбөрийн хүрээнд шинэ төрлийн коронавирус болох Covid 19-ийн нийгэм, эдийн засгийн сөрөг нөлөөллийг бууруулж, шийдэл гарц болж чадах шинэлэг бизнес, технологи санаачлан хөгжүүлж буй болон хөгжүүлэхээр төлөвлөж буй гарааны бизнесүүдэд дэмжлэг үзүүлэх аж. Хөтөлбөрт материалаа ирүүлсэн гарааны компаниудаас гурвыг шалгаруулж, 30 мянган ам.доллар хүртэлх үнийн дүнтэй гэрээг тус тус байгуулахаас гадна зургаан сарын хугацаанд сургалт, семинар зохион байгуулж бизнес, санхүү, хууль эрх зүйн чиглэлээр зөвлөж сургах аж. Хэн оролцож болох вэ? Цар тахлын нөлөөллийг бууруулах, дараах нөхцөл байдалд дасан зохицоход туслахуйц, технологид суурилсан шийдлийг гаргаж ирсэн шинэлэг бүтээгдэхүүн, үйлчилгээг боловсруулсан байх, эсхүл “minimum viable product” буюу хэрэглэгчдээс санал шүүмжлэл авахуйц туршилтын загвар боловсруулсан байх нь JICA-аас тавьж буй үндсэн шаардлага. Тэрхүү бүтээгдэхүүн, үйлчилгээ нь дараах чиглэлүүдээр байж болно: Эрүүл мэнд: Цахимаар эрүүл мэндийн зөвлөгөө, тусламж үзүүлэх, өвчний илрүүлэлтийг сайжруулах, өвчний мэдээлэл солилцох, мэдээллийн нууцлалыг сайжруулах эм, эмнэлгийн багаж хэрэгслийг түгээх, анагаахын салбарын IoT-ийг сайжруулах чиглэлээрх; Онцгой байдал: Онцгой байдлын үеэр байршил тогтоох, аюулгүй байдлын мэдээллийг түгээх чиглэлээрх; Бизнесийн үйлчилгээ: Зайнаас ажиллахад илүү эвтэйхэн болгох, цахим үйл ажиллагааг илүү үр дүнтэйгээр зохион байгуулж, удирдах чиглэлээрх; Боловсрол: Зайн сургалтыг илүү үр дүнтэй болгох чиглэлээрх; Хүнс, хөдөө аж ахуй: Хүнс, өргөн хэрэглээний бараа бүтээгдэхүүний хүртээмжийг сайжруулах чиглэлээрх; Тээвэр, логистик: Хүргэлтийн үйлчилгээг сайжруулах, хотын тээврийн үйлчилгээг сайжруулах чиглэлээрх; Бусад: Импортын бүтээгдэхүүнийг дотоодын шинэ бүтээгдэхүүнээр орлуулах гэх мэт. Хөтөлбөрт материалаа илгээх хугацаа ирэх сарын 6-наар дуусгавар болох аж. Дэлгэрэнгүй мэдээллийг энд болон monja@ja pan-center.mn хаягаар хандаж тодруулаарай. MonJa хөтөлбөр Эдийн засгийн тогтвортой хөгжлийг дэмжих зорилготой ажилладаг JICA олон улсын байгууллага Монгол-Японы хүний нөөцийн хөгжлийн төвөөр дамжуулан 1000 орчим бизнес эрхлэгчдийг бизнесийн сургалтад хамруулж төгсгөсөн арвин туршлагатай. Энэхүү гарааны бизнесийг дэмжих хөтөлбөрөө тус төвийн болон "Moffice" инкубатор төвийн туршлагад тулгуурлан хэрэгжүүлэх гэж буй. Сонгон шалгаруулалтад тэнцсэн гурван компани "Moffice" дундын оффист үнэгүй байрлаж, тэндхийн 30 гаруй гарааны компанийнхантай туршлага, мэдээлэл солилцох боломжтой болно. Саяхан болсон ICT Expo-ийн үеэр JICA, "Мобиком" санамж бичиг үзэглэснээр хөтөлбөр хэрэгжиж эхэлжээ	Технологийн компаниудад сайхан боломж олгох нэгэн хөтөлбөрийг энэ удаад онцолж байна. Японы олон улсын хамтын ажиллагааны байгууллага буюу JICA-аас “Мобиком” корпорац, Монгол-Японы хүний нөөцийн хөгжлийн төвтэй хамтран хэрэгжүүлэх “MonJa Startup Accelerator Program” хөтөлбөрийн бүртгэл эхэлжээ. Эл хөтөлбөрийн хүрээнд шинэ төрлийн коронавирус болох Covid 19-ийн нийгэм, эдийн засгийн сөрөг нөлөөллийг бууруулж, шийдэл гарц болж чадах шинэлэг бизнес, технологи санаачлан хөгжүүлж буй болон хөгжүүлэхээр төлөвлөж буй гарааны бизнесүүдэд дэмжлэг үзүүлэх аж. Хөтөлбөрт материалаа ирүүлсэн гарааны компаниудаас гурвыг шалгаруулж, 30 мянган ам.доллар хүртэлх үнийн дүнтэй гэрээг тус тус байгуулахаас гадна зургаан сарын хугацаанд сургалт, семинар зохион байгуулж бизнес, санхүү, хууль эрх зүйн чиглэлээр зөвлөж сургах аж. ### Хэн оролцож болох вэ? Цар тахлын нөлөөллийг бууруулах, дараах нөхцөл байдалд дасан зохицоход туслахуйц, технологид суурилсан шийдлийг гаргаж ирсэн шинэлэг бүтээгдэхүүн, үйлчилгээг боловсруулсан байх, эсхүл “minimum viable product” буюу хэрэглэгчдээс санал шүүмжлэл авахуйц туршилтын загвар боловсруулсан байх нь JICA-аас тавьж буй үндсэн шаардлага. Тэрхүү бүтээгдэхүүн, үйлчилгээ нь дараах чиглэлүүдээр байж болно: * Эрүүл мэнд: Цахимаар эрүүл мэндийн зөвлөгөө, тусламж үзүүлэх, өвчний илрүүлэлтийг сайжруулах, өвчний мэдээлэл солилцох, мэдээллийн нууцлалыг сайжруулах эм, эмнэлгийн багаж хэрэгслийг түгээх, анагаахын салбарын IoT-ийг сайжруулах чиглэлээрх; * Онцгой байдал: Онцгой байдлын үеэр байршил тогтоох, аюулгүй байдлын мэдээллийг түгээх чиглэлээрх; * Бизнесийн үйлчилгээ: Зайнаас ажиллахад илүү эвтэйхэн болгох, цахим үйл ажиллагааг илүү үр дүнтэйгээр зохион байгуулж, удирдах чиглэлээрх; * Боловсрол: Зайн сургалтыг илүү үр дүнтэй болгох чиглэлээрх; * Хүнс, хөдөө аж ахуй: Хүнс, өргөн хэрэглээний бараа бүтээгдэхүүний хүртээмжийг сайжруулах чиглэлээрх; * Тээвэр, логистик: Хүргэлтийн үйлчилгээг сайжруулах, хотын тээврийн үйлчилгээг сайжруулах чиглэлээрх; * Бусад: Импортын бүтээгдэхүүнийг дотоодын шинэ бүтээгдэхүүнээр орлуулах гэх мэт. > Хөтөлбөрт материалаа илгээх хугацаа ирэх сарын 6-наар дуусгавар болох аж. Дэлгэрэнгүй мэдээллийг энд болон monja@japan-center.mn хаягаар хандаж тодруулаарай. > > MonJa хөтөлбөр Эдийн засгийн тогтвортой хөгжлийг дэмжих зорилготой ажилладаг JICA олон улсын байгууллага Монгол-Японы хүний нөөцийн хөгжлийн төвөөр дамжуулан 1000 орчим бизнес эрхлэгчдийг бизнесийн сургалтад хамруулж төгсгөсөн арвин туршлагатай. Энэхүү гарааны бизнесийг дэмжих хөтөлбөрөө тус төвийн болон "Moffice" инкубатор төвийн туршлагад тулгуурлан хэрэгжүүлэх гэж буй. Сонгон шалгаруулалтад тэнцсэн гурван компани "Moffice" дундын оффист үнэгүй байрлаж, тэндхийн 30 гаруй гарааны компанийнхантай туршлага, мэдээлэл солилцох боломжтой болно. Саяхан болсон ICT Expo-ийн үеэр JICA, "Мобиком" санамж бичиг үзэглэснээр хөтөлбөр хэрэгжиж эхэлжээ
https://unread.today/c/2152	Номын тухай	Oyunlkham Gungaadorj	2019-09-28T00:00:00	9 сарын 28, 2019	Э.Х.Гомбрих “Урлагийн түүх” номын тухай	<div class="article-body"> <h2>Урлаг гэдэг энэ өргөн ойлголт хэзээд “Яг ийм л юмыг хэлнэ” гэсэн нэгдсэн нэг тодорхойлолтод багтаж байсангүй. Урлагийг ойлгоё гэвээс хүртэхүйн 5 эрхтнээс гадна нэмээд 6 дахь мэдрэмжээ ажиллуулах шаардлагатай болдог. “Урлагийн түүх” номоос та эртний агуйн сүг зургаас эхлээд орчин үеийн “сонгодог” хэмээх төрөлд хамаарагддаг уран зураг, уран баримал, уран барилгын талаар тодорхой ойлголтыг авах болно. Ном тун энгийн хэлээр бичигдсэн бөгөөд энэхүү номыг уншсан хүний аливаа уран бүтээлийг харах, таашаах, дүгнэх мэдрэмж өөр түвшинд очно гэдэгт итгэж байна.</h2><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">ЗОХИОГЧИЙН ТУХАЙ</h3><p>Эрнст Гомбрих нь 1909 онд Австри улсын Вена хотод төржээ. 1936 онд Лондонгийн Аби Варбургийн институтэд, 1959 оноос Лондонгийн их сургуульд захирал ба сонгодог уламжлалын түүхийн профессороор ажиллаж байгаад 1976 онд тэтгэвэртээ гарсан байна. Түүний бүтээлээс дурдвал: “Урлаг ба хуурмаг байдал: Дүрслэлийн сэтгэл зүйн судалгааны туршлага” (1960), “Эмх цэгцийн мэдрэмж: Чимэглэлийн урлагийн сэтгэл зүйн судалгааны туршлага” (1979) болон бусад төрлийн эсээ, тойм туурвисан нь 11 боть болж уншигчдад хүрч байжээ. Тэрээр 2001 онд таалал төгсжээ. </p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">НОМЫН ТУХАЙ</h3><p>Урлагийг хайрлах мэдрэмжээ авьяас, мэдлэгтэй хослуулсан жинхэнэ мастер хэмээн үнэлэгддэг Эрнест Гомбрихын энэхүү бүтээл анх 1950 онд худалдаанд гарч, 16 удаа шинэчлэгдэн хэвлэгдэж, дэлхийн 30 орчим хэлнээ хөрвүүлэгдэн, 7 сая гаруй хувь борлогджээ. <br><br>Ном “Үнэн хэрэгтээ энэ л урлаг мөн хэмээн цоллуулдаг зүйл байдаггүй. Харин уран бүтээлчид бол бий” гэж эхэлдэг. Номыг уншиж дууссаны дараа уг номын гол зорилго нь оршил хэсэгтээ ганцхан өгүүлбэрээр часхийтэл илэрхийлэгдсэн байсныг анзаарсан юм. “Зургаа бүтээж байхдаа зураач хүний мэдэрдэг тэрхүү чөлөөт байдлыг амсаж мэдрэхгүйгээр уг бүтээлийн үнэ цэнийг зохих ёсоор ойлгож, мэдэж үл болно” хэмээх энэ өгүүлбэр “Учир нь олдохгүй бол авангард, абстракт руу чихчихдэг байхгүй юу” гэх хөгжилтэй боловч үнэний хувьтай үгийн хариулт болох мэт.<br><br>Зохиогч гол санаагаа “Урлагийн түүх” гэх нэрээр өнгөлөн далдалсан мэт санагдав. Өнгөц уншихад үнэхээр л цаг хугацааны дарааллаар урлагийн хөгжил, өөрчлөлтийг өгүүлж байгаа шиг боловч өгүүлбэр бүрийн цаана уншигчдыг аливаа уран бүтээлд өөрийн сэрэл мэдрэхүйгээр хандаж, уран бүтээлчийг нь ойлгож мэдрэхийг хичээж байгаасай гэсэн сэтгэл шингэсэн нь ойлгогдоно. </p> <p>Жишээ болгон сонгож авсан уран зургуудаа мэргэжлийн талаас юу нь гайхалтай болох, юуг заавал ойлгож анзаарах хэрэгтэйг зарчим, түүх, онолоор бөмбөгдөлгүйгээр, энгийн үг хэллэг ашиглан тайлбарлаж өгчээ. Бидний мэдэх түүхийн номууд шиг баримт сэлт дурдаж, ийм л байдаг гэж тоочиж залхаадаггүй нь энэ номын онцлог юм. Зарим алдартай уран зургуудыг том хэмжээгээр нь эвхээс болгон оруулж өгсөн нь сонирхолтой хийгээд тогтон ажиглууштай. Номыг урт, зузаан гэж халгах огтхон ч шаардлагагүй. Учир нь зохиогч анхнаасаа ердийн уншигчдад удирдамж, гарын авлага байлгахаар зорьж бичсэн тул уншиж дуусгахын тулд шамдан суулгүйгээр зөвхөн хэрэгтэй гэж үзсэн хэсгүүдээ түүгээд уншаад байсан ч болно. <br></p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">НОМЫН ЭШЛЭЛҮҮД</h3><p>-Уран бүтээлд хүмүүс хэрхэн хэлбэрдэнгүй хандаж байгааг судлах нь ихээхэн сонирхолтой байдаг. Тэдний тавьж болох“Яагаад үүнийг ингэж хийсэн гэж?”, “Тэрийг яагаад тэнд нь өөрчилсөн юм?” гэх мэтийн асуултад зураач хариулж чадах нь ер нь юу л бол. Тэрээр ямар нэгэн заавар жорын дагуу биш, харин зөн совин, мэдрэмжээрээ ажилладаг.<br><br>-Үе нэг бүрийнхэн ямар нэг хэмжээгээр эцэг өвгөдийнхөө нөхцөл болзлуудыг эсэргүүцэж байдаг. Урлагийн бүтээл болгон зөвхөн өөрт нь агуулагдаж байгаа зүйлээр төдийгүй, мөн түүний хүрээ хязгаарын гадна үлдэж хоцорсон зүйлүүдээр ч тухайн үеийнхэндээ хандаж байдаг. <br><br>-Урлагт заавал мөрдөх ёстой дүрэм журам гэж үгүй. Учир нь тухайн зураач ямар зорилт өөртөө тавиад байгааг урьдаас тааварлах боломжгүй юм. Тэр хүн өөрөө хэрэгтэй гэж үзсэн эрс тэс, хоорондоо харшилсан өнгө, аясыг зурагтаа зориудаар оруулж болно.<br><br>-Леонардо Да Винчи эрдэмтний цол хэргэмтэй болох гэж огтхон ч боддоггүй бөгөөд ... зураач хүнд гарцаагүй хэрэгтэй байдаг харагдаж буй ертөнцийн тухай мэдлэг олж авахыг л хүсдэг байв... Зураачийн нийгмийн зэрэг зиндаанд дэндүү их санаа зовж байсныг нь одоо ойлгоход хэцүү ч тэр цагийн хувьд энэ нь дээд зэргийн чухал асуудал байсан байна.<br><br>-Урлагийн түүх бүхэлдээ арга ажиллагаа, түүний дэвшилтэт хуримтлалын түүх биш, харин байнга өөрчлөгдөн хувирч, халагдаж, солигдож байдаг үзэл санаа шалгууруудын түүх юм.<br><br>-Хэдийгээр урлагийн гоо сайхан тал, сэтгэл татах шинжийн тухай бүгд мэддэг ч аливаа бүтээл нь туурвигчийнхаа ертөнц, үзэл санааг агуулах төдийгүй, цаг үеийнхээ тусгал болдгоороо түүхийг үлдээж буй нь чухал тал юм. <br><br>-Энд дурдсан бүтээлүүд уран сайхны чанарын хувьд хамгийн дээд үзүүлэлт шалгуурт цөмөөрөө тэнцэж байгаа биш ч гэсэн тус бүрдээ өөр өөрийн сайн сайхан шинж чанартай билээ. </p> </div>	Урлаг гэдэг энэ өргөн ойлголт хэзээд “Яг ийм л юмыг хэлнэ” гэсэн нэгдсэн нэг тодорхойлолтод багтаж байсангүй. Урлагийг ойлгоё гэвээс хүртэхүйн 5 эрхтнээс гадна нэмээд 6 дахь мэдрэмжээ ажиллуулах шаардлагатай болдог. “Урлагийн түүх” номоос та эртний агуйн сүг зургаас эхлээд орчин үеийн “сонгодог” хэмээх төрөлд хамаарагддаг уран зураг, уран баримал, уран барилгын талаар тодорхой ойлголтыг авах болно. Ном тун энгийн хэлээр бичигдсэн бөгөөд энэхүү номыг уншсан хүний аливаа уран бүтээлийг харах, таашаах, дүгнэх мэдрэмж өөр түвшинд очно гэдэгт итгэж байна. ЗОХИОГЧИЙН ТУХАЙ Эрнст Гомбрих нь 1909 онд Австри улсын Вена хотод төржээ. 1936 онд Лондонгийн Аби Варбургийн институтэд, 1959 оноос Лондонгийн их сургуульд захирал ба сонгодог уламжлалын түүхийн профессороор ажиллаж байгаад 1976 онд тэтгэвэртээ гарсан байна. Түүний бүтээлээс дурдвал: “Урлаг ба хуурмаг байдал: Дүрслэлийн сэтгэл зүйн судалгааны туршлага” (1960), “Эмх цэгцийн мэдрэмж: Чимэглэлийн урлагийн сэтгэл зүйн судалгааны туршлага” (1979) болон бусад төрлийн эсээ, тойм туурвисан нь 11 боть болж уншигчдад хүрч байжээ. Тэрээр 2001 онд таалал төгсжээ. НОМЫН ТУХАЙ Урлагийг хайрлах мэдрэмжээ авьяас, мэдлэгтэй хослуулсан жинхэнэ мастер хэмээн үнэлэгддэг Эрнест Гомбрихын энэхүү бүтээл анх 1950 онд худалдаанд гарч, 16 удаа шинэчлэгдэн хэвлэгдэж, дэлхийн 30 орчим хэлнээ хөрвүүлэгдэн, 7 сая гаруй хувь борлогджээ. Ном “Үнэн хэрэгтээ энэ л урлаг мөн хэмээн цоллуулдаг зүйл байдаггүй. Харин уран бүтээлчид бол бий” гэж эхэлдэг. Номыг уншиж дууссаны дараа уг номын гол зорилго нь оршил хэсэгтээ ганцхан өгүүлбэрээр часхийтэл илэрхийлэгдсэн байсныг анзаарсан юм. “Зургаа бүтээж байхдаа зураач хүний мэдэрдэг тэрхүү чөлөөт байдлыг амсаж мэдрэхгүйгээр уг бүтээлийн үнэ цэнийг зохих ёсоор ойлгож, мэдэж үл болно” хэмээх энэ өгүүлбэр “Учир нь олдохгүй бол авангард, абстракт руу чихчихдэг байхгүй юу” гэх хөгжилтэй боловч үнэний хувьтай үгийн хариулт болох мэт. Зохиогч гол санаагаа “Урлагийн түүх” гэх нэрээр өнгөлөн далдалсан мэт санагдав. Өнгөц уншихад үнэхээр л цаг хугацааны дарааллаар урлагийн хөгжил, өөрчлөлтийг өгүүлж байгаа шиг боловч өгүүлбэр бүрийн цаана уншигчдыг аливаа уран бүтээлд өөрийн сэрэл мэдрэхүйгээр хандаж, уран бүтээлчийг нь ойлгож мэдрэхийг хичээж байгаасай гэсэн сэтгэл шингэсэн нь ойлгогдоно. Жишээ болгон сонгож авсан уран зургуудаа мэргэжлийн талаас юу нь гайхалтай болох, юуг заавал ойлгож анзаарах хэрэгтэйг зарчим, түүх, онолоор бөмбөгдөлгүйгээр, энгийн үг хэллэг ашиглан тайлбарлаж өгчээ. Бидний мэдэх түүхийн номууд шиг баримт сэлт дурдаж, ийм л байдаг гэж тоочиж залхаадаггүй нь энэ номын онцлог юм. Зарим алдартай уран зургуудыг том хэмжээгээр нь эвхээс болгон оруулж өгсөн нь сонирхолтой хийгээд тогтон ажиглууштай. Номыг урт, зузаан гэж халгах огтхон ч шаардлагагүй. Учир нь зохиогч анхнаасаа ердийн уншигчдад удирдамж, гарын авлага байлгахаар зорьж бичсэн тул уншиж дуусгахын тулд шамдан суулгүйгээр зөвхөн хэрэгтэй гэж үзсэн хэсгүүдээ түүгээд уншаад байсан ч болно. НОМЫН ЭШЛЭЛҮҮД -Уран бүтээлд хүмүүс хэрхэн хэлбэрдэнгүй хандаж байгааг судлах нь ихээхэн сонирхолтой байдаг. Тэдний тавьж болох“Яагаад үүнийг ингэж хийсэн гэж?”, “Тэрийг яагаад тэнд нь өөрчилсөн юм?” гэх мэтийн асуултад зураач хариулж чадах нь ер нь юу л бол. Тэрээр ямар нэгэн заавар жорын дагуу биш, харин зөн совин, мэдрэмжээрээ ажилладаг. -Үе нэг бүрийнхэн ямар нэг хэмжээгээр эцэг өвгөдийнхөө нөхцөл болзлуудыг эсэргүүцэж байдаг. Урлагийн бүтээл болгон зөвхөн өөрт нь агуулагдаж байгаа зүйлээр төдийгүй, мөн түүний хүрээ хязгаарын гадна үлдэж хоцорсон зүйлүүдээр ч тухайн үеийнхэндээ хандаж байдаг. -Урлагт заавал мөрдөх ёстой дүрэм журам гэж үгүй. Учир нь тухайн зураач ямар зорилт өөртөө тавиад байгааг урьдаас тааварлах боломжгүй юм. Тэр хүн өөрөө хэрэгтэй гэж үзсэн эрс тэс, хоорондоо харшилсан өнгө, аясыг зурагтаа зориудаар оруулж болно. -Леонардо Да Винчи эрдэмтний цол хэргэмтэй болох гэж огтхон ч боддоггүй бөгөөд ... зураач хүнд гарцаагүй хэрэгтэй байдаг харагдаж буй ертөнцийн тухай мэдлэг олж авахыг л хүсдэг байв... Зураачийн нийгмийн зэрэг зиндаанд дэндүү их санаа зовж байсныг нь одоо ойлгоход хэцүү ч тэр цагийн хувьд энэ нь дээд зэргийн чухал асуудал байсан байна. -Урлагийн түүх бүхэлдээ арга ажиллагаа, түүний дэвшилтэт хуримтлалын түүх биш, харин байнга өөрчлөгдөн хувирч, халагдаж, солигдож байдаг үзэл санаа шалгууруудын түүх юм. -Хэдийгээр урлагийн гоо сайхан тал, сэтгэл татах шинжийн тухай бүгд мэддэг ч аливаа бүтээл нь туурвигчийнхаа ертөнц, үзэл санааг агуулах төдийгүй, цаг үеийнхээ тусгал болдгоороо түүхийг үлдээж буй нь чухал тал юм. -Энд дурдсан бүтээлүүд уран сайхны чанарын хувьд хамгийн дээд үзүүлэлт шалгуурт цөмөөрөө тэнцэж байгаа биш ч гэсэн тус бүрдээ өөр өөрийн сайн сайхан шинж чанартай билээ.	Урлаг гэдэг энэ өргөн ойлголт хэзээд “Яг ийм л юмыг хэлнэ” гэсэн нэгдсэн нэг тодорхойлолтод багтаж байсангүй. Урлагийг ойлгоё гэвээс хүртэхүйн 5 эрхтнээс гадна нэмээд 6 дахь мэдрэмжээ ажиллуулах шаардлагатай болдог. “Урлагийн түүх” номоос та эртний агуйн сүг зургаас эхлээд орчин үеийн “сонгодог” хэмээх төрөлд хамаарагддаг уран зураг, уран баримал, уран барилгын талаар тодорхой ойлголтыг авах болно. Ном тун энгийн хэлээр бичигдсэн бөгөөд энэхүү номыг уншсан хүний аливаа уран бүтээлийг харах, таашаах, дүгнэх мэдрэмж өөр түвшинд очно гэдэгт итгэж байна. ### ЗОХИОГЧИЙН ТУХАЙ Эрнст Гомбрих нь 1909 онд Австри улсын Вена хотод төржээ. 1936 онд Лондонгийн Аби Варбургийн институтэд, 1959 оноос Лондонгийн их сургуульд захирал ба сонгодог уламжлалын түүхийн профессороор ажиллаж байгаад 1976 онд тэтгэвэртээ гарсан байна. Түүний бүтээлээс дурдвал: “Урлаг ба хуурмаг байдал: Дүрслэлийн сэтгэл зүйн судалгааны туршлага” (1960), “Эмх цэгцийн мэдрэмж: Чимэглэлийн урлагийн сэтгэл зүйн судалгааны туршлага” (1979) болон бусад төрлийн эсээ, тойм туурвисан нь 11 боть болж уншигчдад хүрч байжээ. Тэрээр 2001 онд таалал төгсжээ. ### НОМЫН ТУХАЙ Урлагийг хайрлах мэдрэмжээ авьяас, мэдлэгтэй хослуулсан жинхэнэ мастер хэмээн үнэлэгддэг Эрнест Гомбрихын энэхүү бүтээл анх 1950 онд худалдаанд гарч, 16 удаа шинэчлэгдэн хэвлэгдэж, дэлхийн 30 орчим хэлнээ хөрвүүлэгдэн, 7 сая гаруй хувь борлогджээ. Ном “Үнэн хэрэгтээ энэ л урлаг мөн хэмээн цоллуулдаг зүйл байдаггүй. Харин уран бүтээлчид бол бий” гэж эхэлдэг. Номыг уншиж дууссаны дараа уг номын гол зорилго нь оршил хэсэгтээ ганцхан өгүүлбэрээр часхийтэл илэрхийлэгдсэн байсныг анзаарсан юм. “Зургаа бүтээж байхдаа зураач хүний мэдэрдэг тэрхүү чөлөөт байдлыг амсаж мэдрэхгүйгээр уг бүтээлийн үнэ цэнийг зохих ёсоор ойлгож, мэдэж үл болно” хэмээх энэ өгүүлбэр “Учир нь олдохгүй бол авангард, абстракт руу чихчихдэг байхгүй юу” гэх хөгжилтэй боловч үнэний хувьтай үгийн хариулт болох мэт. Зохиогч гол санаагаа “Урлагийн түүх” гэх нэрээр өнгөлөн далдалсан мэт санагдав. Өнгөц уншихад үнэхээр л цаг хугацааны дарааллаар урлагийн хөгжил, өөрчлөлтийг өгүүлж байгаа шиг боловч өгүүлбэр бүрийн цаана уншигчдыг аливаа уран бүтээлд өөрийн сэрэл мэдрэхүйгээр хандаж, уран бүтээлчийг нь ойлгож мэдрэхийг хичээж байгаасай гэсэн сэтгэл шингэсэн нь ойлгогдоно. Жишээ болгон сонгож авсан уран зургуудаа мэргэжлийн талаас юу нь гайхалтай болох, юуг заавал ойлгож анзаарах хэрэгтэйг зарчим, түүх, онолоор бөмбөгдөлгүйгээр, энгийн үг хэллэг ашиглан тайлбарлаж өгчээ. Бидний мэдэх түүхийн номууд шиг баримт сэлт дурдаж, ийм л байдаг гэж тоочиж залхаадаггүй нь энэ номын онцлог юм. Зарим алдартай уран зургуудыг том хэмжээгээр нь эвхээс болгон оруулж өгсөн нь сонирхолтой хийгээд тогтон ажиглууштай. Номыг урт, зузаан гэж халгах огтхон ч шаардлагагүй. Учир нь зохиогч анхнаасаа ердийн уншигчдад удирдамж, гарын авлага байлгахаар зорьж бичсэн тул уншиж дуусгахын тулд шамдан суулгүйгээр зөвхөн хэрэгтэй гэж үзсэн хэсгүүдээ түүгээд уншаад байсан ч болно. ### НОМЫН ЭШЛЭЛҮҮД -Уран бүтээлд хүмүүс хэрхэн хэлбэрдэнгүй хандаж байгааг судлах нь ихээхэн сонирхолтой байдаг. Тэдний тавьж болох“Яагаад үүнийг ингэж хийсэн гэж?”, “Тэрийг яагаад тэнд нь өөрчилсөн юм?” гэх мэтийн асуултад зураач хариулж чадах нь ер нь юу л бол. Тэрээр ямар нэгэн заавар жорын дагуу биш, харин зөн совин, мэдрэмжээрээ ажилладаг. -Үе нэг бүрийнхэн ямар нэг хэмжээгээр эцэг өвгөдийнхөө нөхцөл болзлуудыг эсэргүүцэж байдаг. Урлагийн бүтээл болгон зөвхөн өөрт нь агуулагдаж байгаа зүйлээр төдийгүй, мөн түүний хүрээ хязгаарын гадна үлдэж хоцорсон зүйлүүдээр ч тухайн үеийнхэндээ хандаж байдаг. -Урлагт заавал мөрдөх ёстой дүрэм журам гэж үгүй. Учир нь тухайн зураач ямар зорилт өөртөө тавиад байгааг урьдаас тааварлах боломжгүй юм. Тэр хүн өөрөө хэрэгтэй гэж үзсэн эрс тэс, хоорондоо харшилсан өнгө, аясыг зурагтаа зориудаар оруулж болно. -Леонардо Да Винчи эрдэмтний цол хэргэмтэй болох гэж огтхон ч боддоггүй бөгөөд ... зураач хүнд гарцаагүй хэрэгтэй байдаг харагдаж буй ертөнцийн тухай мэдлэг олж авахыг л хүсдэг байв... Зураачийн нийгмийн зэрэг зиндаанд дэндүү их санаа зовж байсныг нь одоо ойлгоход хэцүү ч тэр цагийн хувьд энэ нь дээд зэргийн чухал асуудал байсан байна. -Урлагийн түүх бүхэлдээ арга ажиллагаа, түүний дэвшилтэт хуримтлалын түүх биш, харин байнга өөрчлөгдөн хувирч, халагдаж, солигдож байдаг үзэл санаа шалгууруудын түүх юм. -Хэдийгээр урлагийн гоо сайхан тал, сэтгэл татах шинжийн тухай бүгд мэддэг ч аливаа бүтээл нь туурвигчийнхаа ертөнц, үзэл санааг агуулах төдийгүй, цаг үеийнхээ тусгал болдгоороо түүхийг үлдээж буй нь чухал тал юм. -Энд дурдсан бүтээлүүд уран сайхны чанарын хувьд хамгийн дээд үзүүлэлт шалгуурт цөмөөрөө тэнцэж байгаа биш ч гэсэн тус бүрдээ өөр өөрийн сайн сайхан шинж чанартай билээ.
https://unread.today/c/spotlight-iphone12	Techworm	Unread Today	2020-10-14T00:00:00	10 сарын 14, 2020	iPhone 12: Илүү шинэлэг, илүү олон сонголттой	<div class="article-body"> <h2></h2><p class="MsoNormal" style="text-align:justify;text-justify:inter-ideograph"><span lang="MN" style='font-family:"Arial",sans-serif;mso-ansi-language:MN'>Өнгөрсөн шөнө “Apple” компани удаан хүлээгдсэн “iPhone 12” утасны загваруудаа болон гэр бүлийн хэрэгцээнд төгс нийцэх “Home Pod” бүтээгдэхүүнийг тус тус танилцууллаа. “Apple” компанийн брэнд бүтээгдэхүүний Монгол дахь албан ёсны борлуулагч "Apple Store Shangri-La" төв тус эвентийг уламжлал ёсоор монгол синхрон орчуулгатайгаар шууд дамжуулан хүргэснээс дараах мэдээллийг бэлтгэв. <o:p></o:p></span></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/a08bae6d-0276-42dd-9d90-9f392196c594/28f93617b050d786f3c38a72b8c3ea49.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Гэр бүлийн ухаалаг туслах "Homepod mini"</h3><p class="MsoNormal">HomePod бол өндөр чанартай дууг хиймэл оюун ухаантай хослуулсан ухаалаг төхөөрөмж юм. “HomePod” чанга яригч акустик дууны давалгаа чиглүүлэгчийг оруулж өгснөөр гэрийн хаана ч байрлуулсан яг адилхан сонсогддог болжээ. Секундэд 180 үйлдэл хийж программчилдаг S5 чип нь чангалах үед тухайн хөгжмийн онцлогийг шинжээд маш нарийн тохиргооны дагуу чанарыг нь бууруулахгүйгээр өндөрсгөж, тухайн нөхцөлд байж болох хамгийн сайн дуугаралтыг гаргадаг ажээ. Уг чанга яригч маш гүн өнгийг ч тод гаргадаг гэнэ. Дууны болон уран бүтээлчийн нэрээр хайхаас гадна дууны үгээр нь хайх боломжтой.</p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/a08bae6d-0276-42dd-9d90-9f392196c594/7b45dba5a8c37d5ee26ed996c72c881b.jpg"></p><p></p><p class="MsoNormal">"Siri" ухаалаг туслахаар тоноглогдсон “HomePod mini” сэрүүлэг тавьж, апп-ууд руу орж, дуудлага хийх зэрэг үйлдлийг хялбархан гүйцэтгэхээс гадна гэр бүлийн гишүүдийн хоолойг таньж, тухайн хүний сонирхдог хөгжим, подкастуудыг тавьж, тухайн өдрийн мэдээ мэдээлэл, цаг агаар зэргийг багцлан ярьж өгөх бөгөөд Carplay-р дамжуулан машинтай холбогдож ажиллана. Бас гэрийн ухаалаг хэрэгсэл, төхөөрөмжүүдтэй холбогдож, гэрэл унтраах, өрөөний хэм тохируулах, хаалга түгжих зэргийг үг хэлэх төдийд гүйцэтгэх болжээ. Гэрт нэгээс илүү “HomePod”-той бол нэг өрөөнөөс нөгөөд нь байгаа хүнд дуут мессеж илгээж мөн болох аж. Хамгийн сайн хоршиж ажиллах нь мэдээж “Apple”-ийн бүтээгдэхүүнүүд, тэр дундаа iPhone.</p><p>Тус төхөөрөмжийн хувьд хар болон цагаан өнгөний сонголттойгоор худалдаанд гарах аж. </p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Зайнаас цэнэглэх "Magsafe"</h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/a08bae6d-0276-42dd-9d90-9f392196c594/1a5a4340c04c7afad7e824b9e0044d14.jpg"></p><p></p><p class="MsoNormal">Цоо шинэ систем бүхий зайнаас цэнэглэх энэхүү төхөөрөмж нь 15 Вт хүртэл, түргэн цэнэглэх функцтэй. Шинэ мэдрэгч болох NFC, "Magnetometer"-г оруулж өгснөөр "iPhone 12"-ын өөр дагалдах хэрэгслүүдтэй хоршин ажиллах боломж өргөжиж буй. Энэ дагуу "Magsafe"-тэй хорших шинэ кэйс, хэтэвчүүдийг мөн танилцуулав. Тэр дундаас дотор нь хийж цэнэглэдэг шинэ кэйс, "iPhone" болон "Apple Watch"-аа зэрэг цэнэглэх боломжтой төхөөрөмжүүд хамгийн шинэлэг байлаа.</p><p class="MsoNormal">"iPhone 12"-ын хайрцагнаас цэнэглэгч төхөөрөмжүүдийг хассанаар хайрцагны хэмжээ жижгэрч, нүүрсхүчлийн хийн ялгарлыг хоёр сая тонноор бууруулсан байна.</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">5G + Iphone 12</h3><p></p><p class="MsoNormal">iPhone утасны шинэ загвараа танилцуулахын өмнө "Apple" 5G сүлжээний талаар танилцуулга хийв. </p><p class="MsoNormal">5G сүлжээг нэвтрүүлснээр өгөгдөл татах болон илгээх хурд сайжирч, хоорондоо илүү бодит цагийн горимоор холбогдон ажиллах, сүлжээний түгжрэл гарахгүй маш хурдтай болж буйн дээр хувийн мэдээлэл, аюулгүй байдлыг маш сайн хамгаалах боломжтой болж байгаа юм. </p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/a08bae6d-0276-42dd-9d90-9f392196c594/f015c3589172e314eac799298093ef8e.png"></p><p></p><p class="MsoNormal">Таталтын хурд хоёр дахин нэмэгджээ. Энэ нь секундэд 4GB өгөгдлийг татна гэсэн үг юм. Цаашлаад 1секундэд 200 Mbps өгөгдлийг түгээх боломжтой. Олон мянган хүн нэгэн зэрэг гар утсаа ашигласан ч ямар ч гацалт, түгжрэл үүсэхгүй. Хоцрогдол маш бага, бараг л бодит цагийн горимоор явж байгаа мэт гэдгээрээ онцлог. </p><p class="MsoNormal">За, ингээд iPhone 12. </p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/a08bae6d-0276-42dd-9d90-9f392196c594/fea7f33366d317508f008246470836f6.jpg"></p><p class="MsoNormal">Шинэ загварын хувьд "iPad Pro"-той адил хавтгай, хөнгөн цагаан ирмэгтэй болсон бөгөөд урд болон хойд хэсэгт шинэ шилэн гадаргуу ашигласан байна. Тус загварын хувьд хар, цагаан, улаан, ногоон, хөх гэсэн таван өнгөний сонголттойгоор гарах юм. </p> <p></p><p class="MsoNormal">"iPhone 11"-тэй адил 6.1 инч дэлгэцтэй ч түүнээс 11 хувиар нимгэн, 15 хувиар жижиг, 16 хувиар хөнгөн болжээ. Цаашлаад, шинэ дэлгэцийн технологийг нэвтрүүлж өгсөн нь "Super Retina XDR" дэлгэц юм. Энэ нь 2,000,000:1 контрастаар өнгүүдийг ялгах аж. "iPhone 11"-тэй харьцуулахад хоёр дахин их пикселтэй болсноороо мөн онцлог.</p><p class="MsoNormal">Өмнөх буюу iPhone 11 утасны дэлгэцийг хамгийн бат бөх гэж үзэж байсан бол энэ удаад бүр ч сайжирчээ. Шинэ, "Ceramic shield" дэлгэц нь маш тод харагдуулах бөгөөд илүү бат бөх болж санамсаргүй унагахад хагарахгүй байх магадлал дөрөв дахин өндөрсжээ. </p><p class="MsoNormal">Ухаалаг утсанд ашигласан хамгийн хурдан 11.8 тэрбум хагас дамжуулагчийг багтаасан чип болох A14 bionic-г суурилуулсан аж. 6 цөмтэй шинэ CPU нь 50 хувь илүү хурдан байх нь.</p><p class="MsoNormal">4 цөмт GPU нь дүрсний чанарыг сайжруулсан бөгөөд бусад график карттай харьцуулахад 50 хувь илүү хурдан ажиллана.</p><p class="MsoNormal">Шинэ "Neural Engine" нь секундэд 11 их наяд үйлдэл хийх чадамжтай.</p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/a08bae6d-0276-42dd-9d90-9f392196c594/6df1e649ea9685c488afdb0783f3a7c2.png"></p><p></p><p class="MsoNormal">A14 bionic чип видео тоглоомын чанарыг улам бүр сайжруулснаар iPhone дээрх тоглоом цоо шинэ түвшинд гарч ирсэн гэдгийг мөн онцолж байлаа.</p><p class="MsoNormal">Камерын хувьд, хос линзтэй системийг танилцуулсан бөгөөд 12 мегапикселийн үндсэн дуран, 12 мегапикселийн хэт өргөн дурантай,<b> </b>апертурын хурд нь 1.6 буюу өмнө нь байгаагүй өндөр хурдтай линз болж сайжирсан байна. Мөн харанхуй, гэрэл муу орчинд ч бүрэлзээгүй сайн зураг авч болох юм.</p><p class="MsoNormal">Компьютержуулсан фото зургийн технологиийг нэвтрүүлсэн нь гэрэл сүүдрийг хамгийн тохиромжтой түвшинд тааруулж сайн зураг авахад тусладаг бол Smart HDR–ын тусламжтайгаар зургийн деталь хэсгүүдийг хамгийн тодоор буулгах боломжтой болж байгаа юм. Түүнчлэн өндөр чанартай "Night mode" горимыг "iPhone 12"-ийн бүх загварт оруулж өгсөн учир шөнө ч сельфи авч, нөхдийнхөө хөгжилдөхийг дуранд буулгаж болох нь. </p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">iphone mini, pro, pro max</h3><p>"Apple"-ийнхан 5.4 инчийн дэлгэцтэй <b>"iPhone 12 mini"</b>-г дэлхий дээрх хамгийн жижиг, хөнгөн, нимгэн 5G гар утас гэлээ. </p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/a08bae6d-0276-42dd-9d90-9f392196c594/84777544af16413add1b5696d7e5fee7.jpg"></p><p></p><p class="MsoNormal">"iPhone 12" утасны Pro загвар нь ган хүрээгээр тоноглосон, шилэн гадаргуутай болгосон бөгөөд "Silver", "Black graphite", "Gold", болон цоо шинэ "Pacific Blue" гэх өнгөтэйгөөр гарчээ.</p><p class="MsoNormal">"Ceramic shield"-г оруулж өгсөний дээр ус, тоосны IP68 хамгаалалттай бөгөөд усанд зургаан метрийн гүнд 30 минут эвдрэлгүй ажиллах чадамжтай. </p><p class="MsoNormal">"iPhone 12 Pro" нь өмнөх загварын 5.8 инчийн дэлгэцийг 6.1 инчийн дэлгэцээр сольж, "iPhone 12 Pro Max" нь 6.5 инчийн дэлгэцийг 6.7 инч болгож томруулж, 3.5 сая пиксель багтаажээ. <b><br></b></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/a08bae6d-0276-42dd-9d90-9f392196c594/aeb0cc674b0d9364a077e18e18369794.jpg"></p><p></p><p class="MsoNormal">Камерын тухайд, "iPhone 12 Pro"-ын шинэ өргөн дуран нь f1.6–н хурдтай апертуртай болжээ. 12MP телефото линзийг суулгасан нь мөн онцлог байлаа. Түүнчлэн "Optic zoom"-ээр 2.5 дахин татах боломжтой аж. </p><p class="MsoNormal">Шинэ камер нь харанхуй орчинд ажиллах чадамжийг 87 хувиар нэмэгдүүлжээ. "Deep fusion" зурганд "Neural engine"-ий функцийг ашиглан, деталийг өндөр нягтаршилтайгаар авах боломжтой болов. </p><p class="MsoNormal">"iPhone 12 Pro" болон "iPhone 12 Pro Max" загварт зориулсан, ямар ч хоцрогдолгүй зураг дарах боломжийг олгодог, өргөн хүрээний гэрэл, өнгийг ашиглаж, ямар ч байдаар боловсруулж, фото апп дотроо зургаа өөрчилж янзлах боломжтой "Apple Pro RAW" функцыг мөн танилцуулав.</p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/a08bae6d-0276-42dd-9d90-9f392196c594/15c38f657afbda3e9f68d3df751f5f1d.png"></p><blockquote><p class="MsoNormal">"Apple" компаниас шинээр танилцуулсан "iPhone 12" утасны урьдчилсан захиалга "Шангри-Ла" төвийн нэг давхарт байрлалтай "Apple Store Shangri-La" төвд эхэлсэн байна. Урьдчилсан захиалга өгч, худалдан авсан хэрэглэгчид дундаас 12 азтан (10 азтанд "Airpods", хоёр азтанд "iPhone 12 mini") тодруулах аж. </p> <cite><p>Утас: 70101166 </p> </cite></blockquote> </div>	Өнгөрсөн шөнө “Apple” компани удаан хүлээгдсэн “iPhone 12” утасны загваруудаа болон гэр бүлийн хэрэгцээнд төгс нийцэх “Home Pod” бүтээгдэхүүнийг тус тус танилцууллаа. “Apple” компанийн брэнд бүтээгдэхүүний Монгол дахь албан ёсны борлуулагч "Apple Store Shangri-La" төв тус эвентийг уламжлал ёсоор монгол синхрон орчуулгатайгаар шууд дамжуулан хүргэснээс дараах мэдээллийг бэлтгэв. Гэр бүлийн ухаалаг туслах "Homepod mini" HomePod бол өндөр чанартай дууг хиймэл оюун ухаантай хослуулсан ухаалаг төхөөрөмж юм. “HomePod” чанга яригч акустик дууны давалгаа чиглүүлэгчийг оруулж өгснөөр гэрийн хаана ч байрлуулсан яг адилхан сонсогддог болжээ. Секундэд 180 үйлдэл хийж программчилдаг S5 чип нь чангалах үед тухайн хөгжмийн онцлогийг шинжээд маш нарийн тохиргооны дагуу чанарыг нь бууруулахгүйгээр өндөрсгөж, тухайн нөхцөлд байж болох хамгийн сайн дуугаралтыг гаргадаг ажээ. Уг чанга яригч маш гүн өнгийг ч тод гаргадаг гэнэ. Дууны болон уран бүтээлчийн нэрээр хайхаас гадна дууны үгээр нь хайх боломжтой. "Siri" ухаалаг туслахаар тоноглогдсон “HomePod mini” сэрүүлэг тавьж, апп-ууд руу орж, дуудлага хийх зэрэг үйлдлийг хялбархан гүйцэтгэхээс гадна гэр бүлийн гишүүдийн хоолойг таньж, тухайн хүний сонирхдог хөгжим, подкастуудыг тавьж, тухайн өдрийн мэдээ мэдээлэл, цаг агаар зэргийг багцлан ярьж өгөх бөгөөд Carplay-р дамжуулан машинтай холбогдож ажиллана. Бас гэрийн ухаалаг хэрэгсэл, төхөөрөмжүүдтэй холбогдож, гэрэл унтраах, өрөөний хэм тохируулах, хаалга түгжих зэргийг үг хэлэх төдийд гүйцэтгэх болжээ. Гэрт нэгээс илүү “HomePod”-той бол нэг өрөөнөөс нөгөөд нь байгаа хүнд дуут мессеж илгээж мөн болох аж. Хамгийн сайн хоршиж ажиллах нь мэдээж “Apple”-ийн бүтээгдэхүүнүүд, тэр дундаа iPhone. Тус төхөөрөмжийн хувьд хар болон цагаан өнгөний сонголттойгоор худалдаанд гарах аж. Зайнаас цэнэглэх "Magsafe" Цоо шинэ систем бүхий зайнаас цэнэглэх энэхүү төхөөрөмж нь 15 Вт хүртэл, түргэн цэнэглэх функцтэй. Шинэ мэдрэгч болох NFC, "Magnetometer"-г оруулж өгснөөр "iPhone 12"-ын өөр дагалдах хэрэгслүүдтэй хоршин ажиллах боломж өргөжиж буй. Энэ дагуу "Magsafe"-тэй хорших шинэ кэйс, хэтэвчүүдийг мөн танилцуулав. Тэр дундаас дотор нь хийж цэнэглэдэг шинэ кэйс, "iPhone" болон "Apple Watch"-аа зэрэг цэнэглэх боломжтой төхөөрөмжүүд хамгийн шинэлэг байлаа. "iPhone 12"-ын хайрцагнаас цэнэглэгч төхөөрөмжүүдийг хассанаар хайрцагны хэмжээ жижгэрч, нүүрсхүчлийн хийн ялгарлыг хоёр сая тонноор бууруулсан байна. 5G + Iphone 12 iPhone утасны шинэ загвараа танилцуулахын өмнө "Apple" 5G сүлжээний талаар танилцуулга хийв. 5G сүлжээг нэвтрүүлснээр өгөгдөл татах болон илгээх хурд сайжирч, хоорондоо илүү бодит цагийн горимоор холбогдон ажиллах, сүлжээний түгжрэл гарахгүй маш хурдтай болж буйн дээр хувийн мэдээлэл, аюулгүй байдлыг маш сайн хамгаалах боломжтой болж байгаа юм. Таталтын хурд хоёр дахин нэмэгджээ. Энэ нь секундэд 4GB өгөгдлийг татна гэсэн үг юм. Цаашлаад 1секундэд 200 Mbps өгөгдлийг түгээх боломжтой. Олон мянган хүн нэгэн зэрэг гар утсаа ашигласан ч ямар ч гацалт, түгжрэл үүсэхгүй. Хоцрогдол маш бага, бараг л бодит цагийн горимоор явж байгаа мэт гэдгээрээ онцлог. За, ингээд iPhone 12. Шинэ загварын хувьд "iPad Pro"-той адил хавтгай, хөнгөн цагаан ирмэгтэй болсон бөгөөд урд болон хойд хэсэгт шинэ шилэн гадаргуу ашигласан байна. Тус загварын хувьд хар, цагаан, улаан, ногоон, хөх гэсэн таван өнгөний сонголттойгоор гарах юм. "iPhone 11"-тэй адил 6.1 инч дэлгэцтэй ч түүнээс 11 хувиар нимгэн, 15 хувиар жижиг, 16 хувиар хөнгөн болжээ. Цаашлаад, шинэ дэлгэцийн технологийг нэвтрүүлж өгсөн нь "Super Retina XDR" дэлгэц юм. Энэ нь 2,000,000:1 контрастаар өнгүүдийг ялгах аж. "iPhone 11"-тэй харьцуулахад хоёр дахин их пикселтэй болсноороо мөн онцлог. Өмнөх буюу iPhone 11 утасны дэлгэцийг хамгийн бат бөх гэж үзэж байсан бол энэ удаад бүр ч сайжирчээ. Шинэ, "Ceramic shield" дэлгэц нь маш тод харагдуулах бөгөөд илүү бат бөх болж санамсаргүй унагахад хагарахгүй байх магадлал дөрөв дахин өндөрсжээ. Ухаалаг утсанд ашигласан хамгийн хурдан 11.8 тэрбум хагас дамжуулагчийг багтаасан чип болох A14 bionic-г суурилуулсан аж. 6 цөмтэй шинэ CPU нь 50 хувь илүү хурдан байх нь. 4 цөмт GPU нь дүрсний чанарыг сайжруулсан бөгөөд бусад график карттай харьцуулахад 50 хувь илүү хурдан ажиллана. Шинэ "Neural Engine" нь секундэд 11 их наяд үйлдэл хийх чадамжтай. A14 bionic чип видео тоглоомын чанарыг улам бүр сайжруулснаар iPhone дээрх тоглоом цоо шинэ түвшинд гарч ирсэн гэдгийг мөн онцолж байлаа. Камерын хувьд, хос линзтэй системийг танилцуулсан бөгөөд 12 мегапикселийн үндсэн дуран, 12 мегапикселийн хэт өргөн дурантай, апертурын хурд нь 1.6 буюу өмнө нь байгаагүй өндөр хурдтай линз болж сайжирсан байна. Мөн харанхуй, гэрэл муу орчинд ч бүрэлзээгүй сайн зураг авч болох юм. Компьютержуулсан фото зургийн технологиийг нэвтрүүлсэн нь гэрэл сүүдрийг хамгийн тохиромжтой түвшинд тааруулж сайн зураг авахад тусладаг бол Smart HDR–ын тусламжтайгаар зургийн деталь хэсгүүдийг хамгийн тодоор буулгах боломжтой болж байгаа юм. Түүнчлэн өндөр чанартай "Night mode" горимыг "iPhone 12"-ийн бүх загварт оруулж өгсөн учир шөнө ч сельфи авч, нөхдийнхөө хөгжилдөхийг дуранд буулгаж болох нь. iphone mini, pro, pro max "Apple"-ийнхан 5.4 инчийн дэлгэцтэй "iPhone 12 mini" -г дэлхий дээрх хамгийн жижиг, хөнгөн, нимгэн 5G гар утас гэлээ. "iPhone 12" утасны Pro загвар нь ган хүрээгээр тоноглосон, шилэн гадаргуутай болгосон бөгөөд "Silver", "Black graphite", "Gold", болон цоо шинэ "Pacific Blue" гэх өнгөтэйгөөр гарчээ. "Ceramic shield"-г оруулж өгсөний дээр ус, тоосны IP68 хамгаалалттай бөгөөд усанд зургаан метрийн гүнд 30 минут эвдрэлгүй ажиллах чадамжтай. "iPhone 12 Pro" нь өмнөх загварын 5.8 инчийн дэлгэцийг 6.1 инчийн дэлгэцээр сольж, "iPhone 12 Pro Max" нь 6.5 инчийн дэлгэцийг 6.7 инч болгож томруулж, 3.5 сая пиксель багтаажээ. Камерын тухайд, "iPhone 12 Pro"-ын шинэ өргөн дуран нь f1.6–н хурдтай апертуртай болжээ. 12MP телефото линзийг суулгасан нь мөн онцлог байлаа. Түүнчлэн "Optic zoom"-ээр 2.5 дахин татах боломжтой аж. Шинэ камер нь харанхуй орчинд ажиллах чадамжийг 87 хувиар нэмэгдүүлжээ. "Deep fusion" зурганд "Neural engine"-ий функцийг ашиглан, деталийг өндөр нягтаршилтайгаар авах боломжтой болов. "iPhone 12 Pro" болон "iPhone 12 Pro Max" загварт зориулсан, ямар ч хоцрогдолгүй зураг дарах боломжийг олгодог, өргөн хүрээний гэрэл, өнгийг ашиглаж, ямар ч байдаар боловсруулж, фото апп дотроо зургаа өөрчилж янзлах боломжтой "Apple Pro RAW" функцыг мөн танилцуулав. "Apple" компаниас шинээр танилцуулсан "iPhone 12" утасны урьдчилсан захиалга "Шангри-Ла" төвийн нэг давхарт байрлалтай "Apple Store Shangri-La" төвд эхэлсэн байна. Урьдчилсан захиалга өгч, худалдан авсан хэрэглэгчид дундаас 12 азтан (10 азтанд "Airpods", хоёр азтанд "iPhone 12 mini") тодруулах аж. Утас: 70101166	Өнгөрсөн шөнө “Apple” компани удаан хүлээгдсэн “iPhone 12” утасны загваруудаа болон гэр бүлийн хэрэгцээнд төгс нийцэх “Home Pod” бүтээгдэхүүнийг тус тус танилцууллаа. “Apple” компанийн брэнд бүтээгдэхүүний Монгол дахь албан ёсны борлуулагч "Apple Store Shangri-La" төв тус эвентийг уламжлал ёсоор монгол синхрон орчуулгатайгаар шууд дамжуулан хүргэснээс дараах мэдээллийг бэлтгэв. ### Гэр бүлийн ухаалаг туслах "Homepod mini" HomePod бол өндөр чанартай дууг хиймэл оюун ухаантай хослуулсан ухаалаг төхөөрөмж юм. “HomePod” чанга яригч акустик дууны давалгаа чиглүүлэгчийг оруулж өгснөөр гэрийн хаана ч байрлуулсан яг адилхан сонсогддог болжээ. Секундэд 180 үйлдэл хийж программчилдаг S5 чип нь чангалах үед тухайн хөгжмийн онцлогийг шинжээд маш нарийн тохиргооны дагуу чанарыг нь бууруулахгүйгээр өндөрсгөж, тухайн нөхцөлд байж болох хамгийн сайн дуугаралтыг гаргадаг ажээ. Уг чанга яригч маш гүн өнгийг ч тод гаргадаг гэнэ. Дууны болон уран бүтээлчийн нэрээр хайхаас гадна дууны үгээр нь хайх боломжтой. "Siri" ухаалаг туслахаар тоноглогдсон “HomePod mini” сэрүүлэг тавьж, апп-ууд руу орж, дуудлага хийх зэрэг үйлдлийг хялбархан гүйцэтгэхээс гадна гэр бүлийн гишүүдийн хоолойг таньж, тухайн хүний сонирхдог хөгжим, подкастуудыг тавьж, тухайн өдрийн мэдээ мэдээлэл, цаг агаар зэргийг багцлан ярьж өгөх бөгөөд Carplay-р дамжуулан машинтай холбогдож ажиллана. Бас гэрийн ухаалаг хэрэгсэл, төхөөрөмжүүдтэй холбогдож, гэрэл унтраах, өрөөний хэм тохируулах, хаалга түгжих зэргийг үг хэлэх төдийд гүйцэтгэх болжээ. Гэрт нэгээс илүү “HomePod”-той бол нэг өрөөнөөс нөгөөд нь байгаа хүнд дуут мессеж илгээж мөн болох аж. Хамгийн сайн хоршиж ажиллах нь мэдээж “Apple”-ийн бүтээгдэхүүнүүд, тэр дундаа iPhone. Тус төхөөрөмжийн хувьд хар болон цагаан өнгөний сонголттойгоор худалдаанд гарах аж. ### Зайнаас цэнэглэх "Magsafe" Цоо шинэ систем бүхий зайнаас цэнэглэх энэхүү төхөөрөмж нь 15 Вт хүртэл, түргэн цэнэглэх функцтэй. Шинэ мэдрэгч болох NFC, "Magnetometer"-г оруулж өгснөөр "iPhone 12"-ын өөр дагалдах хэрэгслүүдтэй хоршин ажиллах боломж өргөжиж буй. Энэ дагуу "Magsafe"-тэй хорших шинэ кэйс, хэтэвчүүдийг мөн танилцуулав. Тэр дундаас дотор нь хийж цэнэглэдэг шинэ кэйс, "iPhone" болон "Apple Watch"-аа зэрэг цэнэглэх боломжтой төхөөрөмжүүд хамгийн шинэлэг байлаа. "iPhone 12"-ын хайрцагнаас цэнэглэгч төхөөрөмжүүдийг хассанаар хайрцагны хэмжээ жижгэрч, нүүрсхүчлийн хийн ялгарлыг хоёр сая тонноор бууруулсан байна. ### 5G + Iphone 12 iPhone утасны шинэ загвараа танилцуулахын өмнө "Apple" 5G сүлжээний талаар танилцуулга хийв. 5G сүлжээг нэвтрүүлснээр өгөгдөл татах болон илгээх хурд сайжирч, хоорондоо илүү бодит цагийн горимоор холбогдон ажиллах, сүлжээний түгжрэл гарахгүй маш хурдтай болж буйн дээр хувийн мэдээлэл, аюулгүй байдлыг маш сайн хамгаалах боломжтой болж байгаа юм. Таталтын хурд хоёр дахин нэмэгджээ. Энэ нь секундэд 4GB өгөгдлийг татна гэсэн үг юм. Цаашлаад 1секундэд 200 Mbps өгөгдлийг түгээх боломжтой. Олон мянган хүн нэгэн зэрэг гар утсаа ашигласан ч ямар ч гацалт, түгжрэл үүсэхгүй. Хоцрогдол маш бага, бараг л бодит цагийн горимоор явж байгаа мэт гэдгээрээ онцлог. За, ингээд iPhone 12. Шинэ загварын хувьд "iPad Pro"-той адил хавтгай, хөнгөн цагаан ирмэгтэй болсон бөгөөд урд болон хойд хэсэгт шинэ шилэн гадаргуу ашигласан байна. Тус загварын хувьд хар, цагаан, улаан, ногоон, хөх гэсэн таван өнгөний сонголттойгоор гарах юм. "iPhone 11"-тэй адил 6.1 инч дэлгэцтэй ч түүнээс 11 хувиар нимгэн, 15 хувиар жижиг, 16 хувиар хөнгөн болжээ. Цаашлаад, шинэ дэлгэцийн технологийг нэвтрүүлж өгсөн нь "Super Retina XDR" дэлгэц юм. Энэ нь 2,000,000:1 контрастаар өнгүүдийг ялгах аж. "iPhone 11"-тэй харьцуулахад хоёр дахин их пикселтэй болсноороо мөн онцлог. Өмнөх буюу iPhone 11 утасны дэлгэцийг хамгийн бат бөх гэж үзэж байсан бол энэ удаад бүр ч сайжирчээ. Шинэ, "Ceramic shield" дэлгэц нь маш тод харагдуулах бөгөөд илүү бат бөх болж санамсаргүй унагахад хагарахгүй байх магадлал дөрөв дахин өндөрсжээ. Ухаалаг утсанд ашигласан хамгийн хурдан 11.8 тэрбум хагас дамжуулагчийг багтаасан чип болох A14 bionic-г суурилуулсан аж. 6 цөмтэй шинэ CPU нь 50 хувь илүү хурдан байх нь. 4 цөмт GPU нь дүрсний чанарыг сайжруулсан бөгөөд бусад график карттай харьцуулахад 50 хувь илүү хурдан ажиллана. Шинэ "Neural Engine" нь секундэд 11 их наяд үйлдэл хийх чадамжтай. A14 bionic чип видео тоглоомын чанарыг улам бүр сайжруулснаар iPhone дээрх тоглоом цоо шинэ түвшинд гарч ирсэн гэдгийг мөн онцолж байлаа. Камерын хувьд, хос линзтэй системийг танилцуулсан бөгөөд 12 мегапикселийн үндсэн дуран, 12 мегапикселийн хэт өргөн дурантай,апертурын хурд нь 1.6 буюу өмнө нь байгаагүй өндөр хурдтай линз болж сайжирсан байна. Мөн харанхуй, гэрэл муу орчинд ч бүрэлзээгүй сайн зураг авч болох юм. Компьютержуулсан фото зургийн технологиийг нэвтрүүлсэн нь гэрэл сүүдрийг хамгийн тохиромжтой түвшинд тааруулж сайн зураг авахад тусладаг бол Smart HDR–ын тусламжтайгаар зургийн деталь хэсгүүдийг хамгийн тодоор буулгах боломжтой болж байгаа юм. Түүнчлэн өндөр чанартай "Night mode" горимыг "iPhone 12"-ийн бүх загварт оруулж өгсөн учир шөнө ч сельфи авч, нөхдийнхөө хөгжилдөхийг дуранд буулгаж болох нь. ### iphone mini, pro, pro max "Apple"-ийнхан 5.4 инчийн дэлгэцтэй "iPhone 12 mini"-г дэлхий дээрх хамгийн жижиг, хөнгөн, нимгэн 5G гар утас гэлээ. "iPhone 12" утасны Pro загвар нь ган хүрээгээр тоноглосон, шилэн гадаргуутай болгосон бөгөөд "Silver", "Black graphite", "Gold", болон цоо шинэ "Pacific Blue" гэх өнгөтэйгөөр гарчээ. "Ceramic shield"-г оруулж өгсөний дээр ус, тоосны IP68 хамгаалалттай бөгөөд усанд зургаан метрийн гүнд 30 минут эвдрэлгүй ажиллах чадамжтай. "iPhone 12 Pro" нь өмнөх загварын 5.8 инчийн дэлгэцийг 6.1 инчийн дэлгэцээр сольж, "iPhone 12 Pro Max" нь 6.5 инчийн дэлгэцийг 6.7 инч болгож томруулж, 3.5 сая пиксель багтаажээ. Камерын тухайд, "iPhone 12 Pro"-ын шинэ өргөн дуран нь f1.6–н хурдтай апертуртай болжээ. 12MP телефото линзийг суулгасан нь мөн онцлог байлаа. Түүнчлэн "Optic zoom"-ээр 2.5 дахин татах боломжтой аж. Шинэ камер нь харанхуй орчинд ажиллах чадамжийг 87 хувиар нэмэгдүүлжээ. "Deep fusion" зурганд "Neural engine"-ий функцийг ашиглан, деталийг өндөр нягтаршилтайгаар авах боломжтой болов. "iPhone 12 Pro" болон "iPhone 12 Pro Max" загварт зориулсан, ямар ч хоцрогдолгүй зураг дарах боломжийг олгодог, өргөн хүрээний гэрэл, өнгийг ашиглаж, ямар ч байдаар боловсруулж, фото апп дотроо зургаа өөрчилж янзлах боломжтой "Apple Pro RAW" функцыг мөн танилцуулав. > "Apple" компаниас шинээр танилцуулсан "iPhone 12" утасны урьдчилсан захиалга "Шангри-Ла" төвийн нэг давхарт байрлалтай "Apple Store Shangri-La" төвд эхэлсэн байна. Урьдчилсан захиалга өгч, худалдан авсан хэрэглэгчид дундаас 12 азтан (10 азтанд "Airpods", хоёр азтанд "iPhone 12 mini") тодруулах аж. > > Утас: 70101166
https://unread.today/c/techworm-mangaa-app	Techworm	Oyunlkham Gungaadorj	2020-10-06T00:00:00	10 сарын 6, 2020	Апп тойм: Мангаа - Цагийг зугаатай өнгөрүүлье	<div class="article-body"> <h2><div>Өнөөдрийн Techworm-оор залуучуудад чөлөөт цагаа хөгжилтэй, зугаатай өнгөрүүлэх боломж олгосон, авхаалж самбаа, хурд хүч шаардах шийтгэлийн сан бүхий “Мангаа” апп-ийг онцлон танилцуулж байна.</div></h2><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div>Яагаад хэрэглэх хэрэгтэй вэ?</div></h3><p></p><p>Хэн бүхэнд л хааяа найзууд, ойр дотнынхонтойгоо хөгжилтэй буюу шийтгэлтэй тоглоом тогломоор санагддаг даа. Тэр болгонд шийтгэлээ тохиролцож, шинэ содон зүйл сэтгэх гэж нөхөрсөг маргаан хийх нь ч бий. Энэ тохиолдолд зугаатай, хялбархан аргаар асуудлаа шийдэх боломжийг “Мангаа” танд олгох юм. </p><p>“Мангаа” апп-д байх хүрдийг эргүүлбэл тоглогчид 2000 гаруй шийтгэлээс санал болгох бөгөөд аз сорьсон, адал явдалтай, аюултай, сахилгагүй гээд олон төрлийн шийтгэлүүд гарч ирнэ. <br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/bf276ab9f6dc95a95211500bb069c126.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div>Ямар онцлог, давуу талтай вэ?</div></h3><p></p><p>Уг апп-ийг монгол залуус хөгжүүлж буй тул гэр бүлийнхэн, хамт олноороо ашиглахад хэлний бэрхшээл тулгарахгүй. Дизайны хувьд тун өнгөлөг, анхаарал татахуйц дүрслэлтэй, ойлгож хэрэглэхэд тун хялбар шийдэлтэй байв. </p><p>Хөгжүүлэлтийн багийнхан нь "Мангаа”-д хамгийн марзан, хамгийн хошин, хамгийн бүтээлч шийтгэлүүд багтсан" хэмээн тодотгож байгаа бөгөөд шийтгэлүүдээ тав ангилжээ. Тэдгээр нь:</p><p>1. Тураана даа<br>2. Элгээ мэдээрэй<br>3. Аюултай<br>4. Төлөө урагшаа<br>5. Жаахан донтой</p><p>Тоглогч шийтгэлийн ангиллаа сонгон хүрд эргүүлэхэд “Хүнд“, “Дажгүй“, “Амархан” төрлүүдээс сонгогдоно. Хамгийн азтай тоглогчид “Ёндоо” таарснаар шийтгэлээс нэг удаа мултрах боломжтой.</p><p>Уг апп iOS болон Android үйлдлийн системийн аль алинд ажиллах бөгөөд наймдугаар сараас хойш нийт 2300 гаруй удаа татагджээ. <br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/f0a9de788999642c17be65af744ea6b9.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div>Сайжруулж болох зүйлс</div></h3><p></p><p>Фэйсбүүк юм уу Apple аккаунтынхаа аль нэгээр нэвтрэн оролгүйгээр апп-ийг бүрэн ашиглаж болдоггүйг дараа дараагийн удаа илүү сайжруулж, хэн ч, ямар ч үед ашиглах боломжтой болговол тун аятайхан. </p><p>Түүнчлэн одоогоор зөвхөн шийтгэлийн сан бүхий хүрднүүд ажиллаж байгаа бөгөөд цаашдаа хүмүүсийн хамгийн их тоглодог Truth or Dare, үг таах зэрэг тоглоомуудтай хоршин ажиллах байдлаар хэрэглээний хүрээг нэмэх боломжтой санагдлаа. Мөн шийтгэлээр чэлленж үүсгэх, шийтгэлээ биелүүлээд оноо авах, тоглогчид зайнаас ч хамтдаа хөгжилдөх, Live Stream хийх зэргээр хөгжүүлбэл хэрэглэгчдийн тоо хурдтай нэмэгдэх болов уу.<br></p> </div>	Өнөөдрийн Techworm-оор залуучуудад чөлөөт цагаа хөгжилтэй, зугаатай өнгөрүүлэх боломж олгосон, авхаалж самбаа, хурд хүч шаардах шийтгэлийн сан бүхий “Мангаа” апп-ийг онцлон танилцуулж байна. Яагаад хэрэглэх хэрэгтэй вэ? Хэн бүхэнд л хааяа найзууд, ойр дотнынхонтойгоо хөгжилтэй буюу шийтгэлтэй тоглоом тогломоор санагддаг даа. Тэр болгонд шийтгэлээ тохиролцож, шинэ содон зүйл сэтгэх гэж нөхөрсөг маргаан хийх нь ч бий. Энэ тохиолдолд зугаатай, хялбархан аргаар асуудлаа шийдэх боломжийг “Мангаа” танд олгох юм. “Мангаа” апп-д байх хүрдийг эргүүлбэл тоглогчид 2000 гаруй шийтгэлээс санал болгох бөгөөд аз сорьсон, адал явдалтай, аюултай, сахилгагүй гээд олон төрлийн шийтгэлүүд гарч ирнэ. Ямар онцлог, давуу талтай вэ? Уг апп-ийг монгол залуус хөгжүүлж буй тул гэр бүлийнхэн, хамт олноороо ашиглахад хэлний бэрхшээл тулгарахгүй. Дизайны хувьд тун өнгөлөг, анхаарал татахуйц дүрслэлтэй, ойлгож хэрэглэхэд тун хялбар шийдэлтэй байв. Хөгжүүлэлтийн багийнхан нь "Мангаа”-д хамгийн марзан, хамгийн хошин, хамгийн бүтээлч шийтгэлүүд багтсан" хэмээн тодотгож байгаа бөгөөд шийтгэлүүдээ тав ангилжээ. Тэдгээр нь: 1. Тураана даа 2. Элгээ мэдээрэй 3. Аюултай 4. Төлөө урагшаа 5. Жаахан донтой Тоглогч шийтгэлийн ангиллаа сонгон хүрд эргүүлэхэд “Хүнд“, “Дажгүй“, “Амархан” төрлүүдээс сонгогдоно. Хамгийн азтай тоглогчид “Ёндоо” таарснаар шийтгэлээс нэг удаа мултрах боломжтой. Уг апп iOS болон Android үйлдлийн системийн аль алинд ажиллах бөгөөд наймдугаар сараас хойш нийт 2300 гаруй удаа татагджээ. Сайжруулж болох зүйлс Фэйсбүүк юм уу Apple аккаунтынхаа аль нэгээр нэвтрэн оролгүйгээр апп-ийг бүрэн ашиглаж болдоггүйг дараа дараагийн удаа илүү сайжруулж, хэн ч, ямар ч үед ашиглах боломжтой болговол тун аятайхан. Түүнчлэн одоогоор зөвхөн шийтгэлийн сан бүхий хүрднүүд ажиллаж байгаа бөгөөд цаашдаа хүмүүсийн хамгийн их тоглодог Truth or Dare, үг таах зэрэг тоглоомуудтай хоршин ажиллах байдлаар хэрэглээний хүрээг нэмэх боломжтой санагдлаа. Мөн шийтгэлээр чэлленж үүсгэх, шийтгэлээ биелүүлээд оноо авах, тоглогчид зайнаас ч хамтдаа хөгжилдөх, Live Stream хийх зэргээр хөгжүүлбэл хэрэглэгчдийн тоо хурдтай нэмэгдэх болов уу.	Өнөөдрийн Techworm-оор залуучуудад чөлөөт цагаа хөгжилтэй, зугаатай өнгөрүүлэх боломж олгосон, авхаалж самбаа, хурд хүч шаардах шийтгэлийн сан бүхий “Мангаа” апп-ийг онцлон танилцуулж байна. ### Яагаад хэрэглэх хэрэгтэй вэ? Хэн бүхэнд л хааяа найзууд, ойр дотнынхонтойгоо хөгжилтэй буюу шийтгэлтэй тоглоом тогломоор санагддаг даа. Тэр болгонд шийтгэлээ тохиролцож, шинэ содон зүйл сэтгэх гэж нөхөрсөг маргаан хийх нь ч бий. Энэ тохиолдолд зугаатай, хялбархан аргаар асуудлаа шийдэх боломжийг “Мангаа” танд олгох юм. “Мангаа” апп-д байх хүрдийг эргүүлбэл тоглогчид 2000 гаруй шийтгэлээс санал болгох бөгөөд аз сорьсон, адал явдалтай, аюултай, сахилгагүй гээд олон төрлийн шийтгэлүүд гарч ирнэ. ### Ямар онцлог, давуу талтай вэ? Уг апп-ийг монгол залуус хөгжүүлж буй тул гэр бүлийнхэн, хамт олноороо ашиглахад хэлний бэрхшээл тулгарахгүй. Дизайны хувьд тун өнгөлөг, анхаарал татахуйц дүрслэлтэй, ойлгож хэрэглэхэд тун хялбар шийдэлтэй байв. Хөгжүүлэлтийн багийнхан нь "Мангаа”-д хамгийн марзан, хамгийн хошин, хамгийн бүтээлч шийтгэлүүд багтсан" хэмээн тодотгож байгаа бөгөөд шийтгэлүүдээ тав ангилжээ. Тэдгээр нь: 1. Тураана даа 2. Элгээ мэдээрэй 3. Аюултай 4. Төлөө урагшаа 5. Жаахан донтой Тоглогч шийтгэлийн ангиллаа сонгон хүрд эргүүлэхэд “Хүнд“, “Дажгүй“, “Амархан” төрлүүдээс сонгогдоно. Хамгийн азтай тоглогчид “Ёндоо” таарснаар шийтгэлээс нэг удаа мултрах боломжтой. Уг апп iOS болон Android үйлдлийн системийн аль алинд ажиллах бөгөөд наймдугаар сараас хойш нийт 2300 гаруй удаа татагджээ. ### Сайжруулж болох зүйлс Фэйсбүүк юм уу Apple аккаунтынхаа аль нэгээр нэвтрэн оролгүйгээр апп-ийг бүрэн ашиглаж болдоггүйг дараа дараагийн удаа илүү сайжруулж, хэн ч, ямар ч үед ашиглах боломжтой болговол тун аятайхан. Түүнчлэн одоогоор зөвхөн шийтгэлийн сан бүхий хүрднүүд ажиллаж байгаа бөгөөд цаашдаа хүмүүсийн хамгийн их тоглодог Truth or Dare, үг таах зэрэг тоглоомуудтай хоршин ажиллах байдлаар хэрэглээний хүрээг нэмэх боломжтой санагдлаа. Мөн шийтгэлээр чэлленж үүсгэх, шийтгэлээ биелүүлээд оноо авах, тоглогчид зайнаас ч хамтдаа хөгжилдөх, Live Stream хийх зэргээр хөгжүүлбэл хэрэглэгчдийн тоо хурдтай нэмэгдэх болов уу.
https://unread.today/c/2028	Номын тухай	Ganzorig Dolingor	2019-06-30T00:00:00	6 сарын 30, 2019	Стивэн Прессфилдийн "The War of Art" номын тухай	<div class="article-body"> <h2>Юм хэрхэн бичих тухай уншиж явахад "The War of Art" номыг уншихыг зөвлөсөн байх нь их. "The Art of War" хэмээх сонгодог бүтээлийн нэрээр "тоглосон" байж болох гарчигтай энэ бүтээлээрээ Стивэн Прессфилд урлаг бүтээнэ, зохиол бичнэ, бүтээлч ажил хийнэ гэдэг бол дайнаас өөрцгүй хүнд хүчир, сахилга бат шаардсан зүйл гэдгийг илэрхийлжээ. "Break Through the Blocks and Win Your Inner Creative Battles" хэмээх дэд гарчгийг нь л харахад бүтээл хийх гэж гацсан, дотроо зөрчилдсөн үедээ яаж урагшлах вэ гэдгийг өгүүлэх нь ойлгогдоно. Энэ бол зөвхөн зохиолч, бичээч хүмүүст төдийгүй бүтээлч байхыг эрмэлздэг хүн болгонд хамаатай ном билээ.<br></h2><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">ЗОХИОГЧИЙН ТУХАЙ</h3><p>"Gates of Fire", "Tides of War" зэрэг өндөр үнэлэгдсэн түүхэн романуудыг бичсэн Стивэн Прессфилд анхны хөлс буюу анхны пеннигээ олтлоо 17 жилийн турш, анхны роман болох <a href="https://stevenpressfield.com/books/the-legend-of-bagger-vance/">The Legend of Bagger Vance</a>-ийг хэвлүүлтлээ 27 жилийн турш бичжээ. Энэ хугацаанд 11 мужид 21 өөр ажил хийж байсан гэдэг. Тухайлбал, сургуульд хичээл зааж, трактор жолоодож, зар сурталчилгааны ажил хийж, Холливудад киноны бичээчээр ажиллаж байж. Нэг хэсэг усгүй, цахилгаангүй, хаалга, цонхгүй сарын 15 долларын түрээстэй байшинд хүртэл амьдарч байсан бөгөөд энэ бүх хугацаанд тэр бичсээр л байжээ. Өөрөөр хэлбэл тэр зохиол бичих, бүтээл хийх үйлсэд асар олон жил уйгагүй зүтгэж, хал үзэж халуун чулуу долоосон туршлагаа энэхүү бэсрэг номдоо нэгтгэн базсан байна.<br><br>Номоо хэрхэн бичсэн тухайд өөрийн сайт дээрээ тэр ингэж бичжээ: "Найзууд маань надад нэг номын санаа байна гэсээр ирдэг байлаа. Би тэдэнд туслахыг хичээж шөнийн 2 цаг хүртэл сууж Эсэргүүцлийн хүчний (Resistance) талаарх ойлголтыг ярьж, эргэлзээ, айдсаа хэрхэн даван туулах тухай сэтгэл зүйг нь дасгалжуулдаг байлаа. Бараг 10 найздаа ийм байдлаар зөвлөсөн байх. Мэдээж нэг нь ч ном бичээгүй. Үгүй, нэг хүн бичсэн юм байна. Гэвч номыг нь хэвлэх хэвлэлийн газар олдоогүй юм даг. Сүүлдээ би ингэж дасгалжуулах ажлаасаа залхав. Тэгээд өөртөө 'Стив чи яагаад бусдад зөвлөөд байгаа энэ зүйлээ номын хэлбэрт оруулж болохгүй гэж. Хэн нэгэн чамд өөрийгөө зохиолч болж чадна гэж бодож байна, зөвлөгөө өгөөч гээд ирэхэд нь зүгээр л үүнийг унш гээд гардуулах хэрэгтэй' гэж хэлсэн юм."<br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://www.unread.today/webroot/files/8621b26a7aa181f8d64cd4f62fd8d3d2.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">НОМЫН ТУХАЙ</h3><p>Өмнө дурдсанчлан, Стивэн Прессфилдийн томьёолсон Resistance буюу Эсэргүүцлийн хүч бол бүтээлч байдлын дайсан буюу урт хугацааны, бэрх, өөрт буюу бусдад хэрэг болох ажлыг хийх үед бидний дотор буй болдог тэр зүйл юм. Энэ Эсэргүүцлийн хүч ямар шинж чанартай, биднийг бүтээлч ажил хийхээс хэрхэн хазаарладаг болохыг зохиогч дэлгэрэнгүй өгүүлжээ. Харин номын хоёр дахь бүлэгт сонирхогч ба мэргэжилтэн хоёрын ялгааг нарийн гаргаж, гурав дахь бүлэгт онгод, урам зоригийн тухай өөрийн бодол санааг хуваалцсан байна. Товчхондоо энэ номоос бүтээл хийнэ гэдэг суу билиг, авьяасын тухай ойлголт бус, ажиллаж гараасаа юм гаргахын нэр гэсэн санааг та бүрэн дүүрэн ойлгох болно. <br> <br>Хэлбэрийн хувьд тийм зузаангүй, олон дэд гарчигт хуваасан хялбар уншихуйц бүтээл юм. Зохиогч бээр үе үе өөрийн түүх, туршлагыг товч хүүрнэх бөгөөд зарим хэсэгт өөрийн эрхгүй инээд хүрч байсныг онцлууштай.</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">ЗАРИМ ЭШЛЭЛҮҮД</h3><p><b>"Х</b>эрвээ чи өөрөөсөө, найзуудаа "Би үнэхээр зохиолч уу? Би үнэхээр артист уу?" гэж асууж байвал чи үнэхээр мөн байх магадлалтай.<br>Хуурамч бүтээгчид (counterfeit innovator) өөртөө дэндүү итгэлтэй байдаг. Харин жинхэнэ нь дотроо үхтэлээ айж байдаг юм." 39-р тал<br><br><b>"Н</b>эг нь Сомерсет Маугамаас та цагийн хуваарийн дагуу бичдэг үү, онгод орж ирэхээр бичдэг үү гэж асууж л дээ. Тэгсэн хариуд нь "Би зөвхөн онгод буух үед л бичдэг. Аз болоход онгод минь өглөө бүр яг 9 цагт буудаг юм" хэмээн хариулсан гэдэг." 64-р тал<br><br><b>"Б</b>иднийг мэргэжлийн хүн болоход Эсэргүүцлийн хүч яагаад бууж өгдөг вэ? Учир нь Эсэргүүцлийн хүч бол зүгээр л дээрэлхүү нэгэн юм. Түүнд өөрийн хүч чадал гэж байхгүй бөгөөд хүч чадал нь бидний айдсаас үүдэн гардаг. Давжаа биетэй мангардуу хүн ч өөдөөс нь сөрөн зогсоход дээрэлхүү нэгэн нүүр буруулах болно.<br><br>Мэргэжлийн хүн байхын мөн чанар нь гагцхүү ажил ба түүнээс урган гарах үүрэг хариуцлагад төвлөрөхөд л оршдог. Эртний спартчууд өөрсдийгөө сургахдаа ямар ч дайснаа нэр ч үгүй, нүүр ч үгүй хэмээн итгүүлдэг байжээ. Өөрөөр хэлбэл тэд ажлаа л хийж байвал дэлхий дээрх ямар ч хүч тэдний өөдөөс сөрж чадахгүй гэж итгэдэг байсан хэрэг." 99-р тал<br><br><b>"Э</b>го гэдэг Эсэргүүцлийн хүчийг төрүүлдөг ба өндийн гарч ирж буй артист руу довтолдог." 141-р тал<br><br><b>"Б</b>үтээлч ажил (creative work) гэдэг бол амиа хичээсэн үйл, анхаарал татах гэсэн оролдлого биш юм. Энэ бол дэлхий ертөнцөд, үүн дотор оршин амьдарч буй хүн бүрд хүртээх бэлэг юм. Өөрийн өгөх учиртай зүйлийг бүү талаар болгогтун. Юу байгаагаа бидэнд өгөгтүн." 165-р тал</p> </div>	Юм хэрхэн бичих тухай уншиж явахад "The War of Art" номыг уншихыг зөвлөсөн байх нь их. "The Art of War" хэмээх сонгодог бүтээлийн нэрээр "тоглосон" байж болох гарчигтай энэ бүтээлээрээ Стивэн Прессфилд урлаг бүтээнэ, зохиол бичнэ, бүтээлч ажил хийнэ гэдэг бол дайнаас өөрцгүй хүнд хүчир, сахилга бат шаардсан зүйл гэдгийг илэрхийлжээ. "Break Through the Blocks and Win Your Inner Creative Battles" хэмээх дэд гарчгийг нь л харахад бүтээл хийх гэж гацсан, дотроо зөрчилдсөн үедээ яаж урагшлах вэ гэдгийг өгүүлэх нь ойлгогдоно. Энэ бол зөвхөн зохиолч, бичээч хүмүүст төдийгүй бүтээлч байхыг эрмэлздэг хүн болгонд хамаатай ном билээ. ЗОХИОГЧИЙН ТУХАЙ "Gates of Fire", "Tides of War" зэрэг өндөр үнэлэгдсэн түүхэн романуудыг бичсэн Стивэн Прессфилд анхны хөлс буюу анхны пеннигээ олтлоо 17 жилийн турш, анхны роман болох The Legend of Bagger Vance -ийг хэвлүүлтлээ 27 жилийн турш бичжээ. Энэ хугацаанд 11 мужид 21 өөр ажил хийж байсан гэдэг. Тухайлбал, сургуульд хичээл зааж, трактор жолоодож, зар сурталчилгааны ажил хийж, Холливудад киноны бичээчээр ажиллаж байж. Нэг хэсэг усгүй, цахилгаангүй, хаалга, цонхгүй сарын 15 долларын түрээстэй байшинд хүртэл амьдарч байсан бөгөөд энэ бүх хугацаанд тэр бичсээр л байжээ. Өөрөөр хэлбэл тэр зохиол бичих, бүтээл хийх үйлсэд асар олон жил уйгагүй зүтгэж, хал үзэж халуун чулуу долоосон туршлагаа энэхүү бэсрэг номдоо нэгтгэн базсан байна. Номоо хэрхэн бичсэн тухайд өөрийн сайт дээрээ тэр ингэж бичжээ: "Найзууд маань надад нэг номын санаа байна гэсээр ирдэг байлаа. Би тэдэнд туслахыг хичээж шөнийн 2 цаг хүртэл сууж Эсэргүүцлийн хүчний (Resistance) талаарх ойлголтыг ярьж, эргэлзээ, айдсаа хэрхэн даван туулах тухай сэтгэл зүйг нь дасгалжуулдаг байлаа. Бараг 10 найздаа ийм байдлаар зөвлөсөн байх. Мэдээж нэг нь ч ном бичээгүй. Үгүй, нэг хүн бичсэн юм байна. Гэвч номыг нь хэвлэх хэвлэлийн газар олдоогүй юм даг. Сүүлдээ би ингэж дасгалжуулах ажлаасаа залхав. Тэгээд өөртөө 'Стив чи яагаад бусдад зөвлөөд байгаа энэ зүйлээ номын хэлбэрт оруулж болохгүй гэж. Хэн нэгэн чамд өөрийгөө зохиолч болж чадна гэж бодож байна, зөвлөгөө өгөөч гээд ирэхэд нь зүгээр л үүнийг унш гээд гардуулах хэрэгтэй' гэж хэлсэн юм." НОМЫН ТУХАЙ Өмнө дурдсанчлан, Стивэн Прессфилдийн томьёолсон Resistance буюу Эсэргүүцлийн хүч бол бүтээлч байдлын дайсан буюу урт хугацааны, бэрх, өөрт буюу бусдад хэрэг болох ажлыг хийх үед бидний дотор буй болдог тэр зүйл юм. Энэ Эсэргүүцлийн хүч ямар шинж чанартай, биднийг бүтээлч ажил хийхээс хэрхэн хазаарладаг болохыг зохиогч дэлгэрэнгүй өгүүлжээ. Харин номын хоёр дахь бүлэгт сонирхогч ба мэргэжилтэн хоёрын ялгааг нарийн гаргаж, гурав дахь бүлэгт онгод, урам зоригийн тухай өөрийн бодол санааг хуваалцсан байна. Товчхондоо энэ номоос бүтээл хийнэ гэдэг суу билиг, авьяасын тухай ойлголт бус, ажиллаж гараасаа юм гаргахын нэр гэсэн санааг та бүрэн дүүрэн ойлгох болно. Хэлбэрийн хувьд тийм зузаангүй, олон дэд гарчигт хуваасан хялбар уншихуйц бүтээл юм. Зохиогч бээр үе үе өөрийн түүх, туршлагыг товч хүүрнэх бөгөөд зарим хэсэгт өөрийн эрхгүй инээд хүрч байсныг онцлууштай. ЗАРИМ ЭШЛЭЛҮҮД "Х эрвээ чи өөрөөсөө, найзуудаа "Би үнэхээр зохиолч уу? Би үнэхээр артист уу?" гэж асууж байвал чи үнэхээр мөн байх магадлалтай. Хуурамч бүтээгчид (counterfeit innovator) өөртөө дэндүү итгэлтэй байдаг. Харин жинхэнэ нь дотроо үхтэлээ айж байдаг юм." 39-р тал "Н эг нь Сомерсет Маугамаас та цагийн хуваарийн дагуу бичдэг үү, онгод орж ирэхээр бичдэг үү гэж асууж л дээ. Тэгсэн хариуд нь "Би зөвхөн онгод буух үед л бичдэг. Аз болоход онгод минь өглөө бүр яг 9 цагт буудаг юм" хэмээн хариулсан гэдэг." 64-р тал "Б иднийг мэргэжлийн хүн болоход Эсэргүүцлийн хүч яагаад бууж өгдөг вэ? Учир нь Эсэргүүцлийн хүч бол зүгээр л дээрэлхүү нэгэн юм. Түүнд өөрийн хүч чадал гэж байхгүй бөгөөд хүч чадал нь бидний айдсаас үүдэн гардаг. Давжаа биетэй мангардуу хүн ч өөдөөс нь сөрөн зогсоход дээрэлхүү нэгэн нүүр буруулах болно. Мэргэжлийн хүн байхын мөн чанар нь гагцхүү ажил ба түүнээс урган гарах үүрэг хариуцлагад төвлөрөхөд л оршдог. Эртний спартчууд өөрсдийгөө сургахдаа ямар ч дайснаа нэр ч үгүй, нүүр ч үгүй хэмээн итгүүлдэг байжээ. Өөрөөр хэлбэл тэд ажлаа л хийж байвал дэлхий дээрх ямар ч хүч тэдний өөдөөс сөрж чадахгүй гэж итгэдэг байсан хэрэг." 99-р тал "Э го гэдэг Эсэргүүцлийн хүчийг төрүүлдөг ба өндийн гарч ирж буй артист руу довтолдог." 141-р тал "Б үтээлч ажил (creative work) гэдэг бол амиа хичээсэн үйл, анхаарал татах гэсэн оролдлого биш юм. Энэ бол дэлхий ертөнцөд, үүн дотор оршин амьдарч буй хүн бүрд хүртээх бэлэг юм. Өөрийн өгөх учиртай зүйлийг бүү талаар болгогтун. Юу байгаагаа бидэнд өгөгтүн." 165-р тал	Юм хэрхэн бичих тухай уншиж явахад "The War of Art" номыг уншихыг зөвлөсөн байх нь их. "The Art of War" хэмээх сонгодог бүтээлийн нэрээр "тоглосон" байж болох гарчигтай энэ бүтээлээрээ Стивэн Прессфилд урлаг бүтээнэ, зохиол бичнэ, бүтээлч ажил хийнэ гэдэг бол дайнаас өөрцгүй хүнд хүчир, сахилга бат шаардсан зүйл гэдгийг илэрхийлжээ. "Break Through the Blocks and Win Your Inner Creative Battles" хэмээх дэд гарчгийг нь л харахад бүтээл хийх гэж гацсан, дотроо зөрчилдсөн үедээ яаж урагшлах вэ гэдгийг өгүүлэх нь ойлгогдоно. Энэ бол зөвхөн зохиолч, бичээч хүмүүст төдийгүй бүтээлч байхыг эрмэлздэг хүн болгонд хамаатай ном билээ. ### ЗОХИОГЧИЙН ТУХАЙ "Gates of Fire", "Tides of War" зэрэг өндөр үнэлэгдсэн түүхэн романуудыг бичсэн Стивэн Прессфилд анхны хөлс буюу анхны пеннигээ олтлоо 17 жилийн турш, анхны роман болох The Legend of Bagger Vance-ийг хэвлүүлтлээ 27 жилийн турш бичжээ. Энэ хугацаанд 11 мужид 21 өөр ажил хийж байсан гэдэг. Тухайлбал, сургуульд хичээл зааж, трактор жолоодож, зар сурталчилгааны ажил хийж, Холливудад киноны бичээчээр ажиллаж байж. Нэг хэсэг усгүй, цахилгаангүй, хаалга, цонхгүй сарын 15 долларын түрээстэй байшинд хүртэл амьдарч байсан бөгөөд энэ бүх хугацаанд тэр бичсээр л байжээ. Өөрөөр хэлбэл тэр зохиол бичих, бүтээл хийх үйлсэд асар олон жил уйгагүй зүтгэж, хал үзэж халуун чулуу долоосон туршлагаа энэхүү бэсрэг номдоо нэгтгэн базсан байна. Номоо хэрхэн бичсэн тухайд өөрийн сайт дээрээ тэр ингэж бичжээ: "Найзууд маань надад нэг номын санаа байна гэсээр ирдэг байлаа. Би тэдэнд туслахыг хичээж шөнийн 2 цаг хүртэл сууж Эсэргүүцлийн хүчний (Resistance) талаарх ойлголтыг ярьж, эргэлзээ, айдсаа хэрхэн даван туулах тухай сэтгэл зүйг нь дасгалжуулдаг байлаа. Бараг 10 найздаа ийм байдлаар зөвлөсөн байх. Мэдээж нэг нь ч ном бичээгүй. Үгүй, нэг хүн бичсэн юм байна. Гэвч номыг нь хэвлэх хэвлэлийн газар олдоогүй юм даг. Сүүлдээ би ингэж дасгалжуулах ажлаасаа залхав. Тэгээд өөртөө 'Стив чи яагаад бусдад зөвлөөд байгаа энэ зүйлээ номын хэлбэрт оруулж болохгүй гэж. Хэн нэгэн чамд өөрийгөө зохиолч болж чадна гэж бодож байна, зөвлөгөө өгөөч гээд ирэхэд нь зүгээр л үүнийг унш гээд гардуулах хэрэгтэй' гэж хэлсэн юм." ### НОМЫН ТУХАЙ Өмнө дурдсанчлан, Стивэн Прессфилдийн томьёолсон Resistance буюу Эсэргүүцлийн хүч бол бүтээлч байдлын дайсан буюу урт хугацааны, бэрх, өөрт буюу бусдад хэрэг болох ажлыг хийх үед бидний дотор буй болдог тэр зүйл юм. Энэ Эсэргүүцлийн хүч ямар шинж чанартай, биднийг бүтээлч ажил хийхээс хэрхэн хазаарладаг болохыг зохиогч дэлгэрэнгүй өгүүлжээ. Харин номын хоёр дахь бүлэгт сонирхогч ба мэргэжилтэн хоёрын ялгааг нарийн гаргаж, гурав дахь бүлэгт онгод, урам зоригийн тухай өөрийн бодол санааг хуваалцсан байна. Товчхондоо энэ номоос бүтээл хийнэ гэдэг суу билиг, авьяасын тухай ойлголт бус, ажиллаж гараасаа юм гаргахын нэр гэсэн санааг та бүрэн дүүрэн ойлгох болно. Хэлбэрийн хувьд тийм зузаангүй, олон дэд гарчигт хуваасан хялбар уншихуйц бүтээл юм. Зохиогч бээр үе үе өөрийн түүх, туршлагыг товч хүүрнэх бөгөөд зарим хэсэгт өөрийн эрхгүй инээд хүрч байсныг онцлууштай. ### ЗАРИМ ЭШЛЭЛҮҮД "Хэрвээ чи өөрөөсөө, найзуудаа "Би үнэхээр зохиолч уу? Би үнэхээр артист уу?" гэж асууж байвал чи үнэхээр мөн байх магадлалтай. Хуурамч бүтээгчид (counterfeit innovator) өөртөө дэндүү итгэлтэй байдаг. Харин жинхэнэ нь дотроо үхтэлээ айж байдаг юм." 39-р тал "Нэг нь Сомерсет Маугамаас та цагийн хуваарийн дагуу бичдэг үү, онгод орж ирэхээр бичдэг үү гэж асууж л дээ. Тэгсэн хариуд нь "Би зөвхөн онгод буух үед л бичдэг. Аз болоход онгод минь өглөө бүр яг 9 цагт буудаг юм" хэмээн хариулсан гэдэг." 64-р тал "Биднийг мэргэжлийн хүн болоход Эсэргүүцлийн хүч яагаад бууж өгдөг вэ? Учир нь Эсэргүүцлийн хүч бол зүгээр л дээрэлхүү нэгэн юм. Түүнд өөрийн хүч чадал гэж байхгүй бөгөөд хүч чадал нь бидний айдсаас үүдэн гардаг. Давжаа биетэй мангардуу хүн ч өөдөөс нь сөрөн зогсоход дээрэлхүү нэгэн нүүр буруулах болно. Мэргэжлийн хүн байхын мөн чанар нь гагцхүү ажил ба түүнээс урган гарах үүрэг хариуцлагад төвлөрөхөд л оршдог. Эртний спартчууд өөрсдийгөө сургахдаа ямар ч дайснаа нэр ч үгүй, нүүр ч үгүй хэмээн итгүүлдэг байжээ. Өөрөөр хэлбэл тэд ажлаа л хийж байвал дэлхий дээрх ямар ч хүч тэдний өөдөөс сөрж чадахгүй гэж итгэдэг байсан хэрэг." 99-р тал "Эго гэдэг Эсэргүүцлийн хүчийг төрүүлдөг ба өндийн гарч ирж буй артист руу довтолдог." 141-р тал "Бүтээлч ажил (creative work) гэдэг бол амиа хичээсэн үйл, анхаарал татах гэсэн оролдлого биш юм. Энэ бол дэлхий ертөнцөд, үүн дотор оршин амьдарч буй хүн бүрд хүртээх бэлэг юм. Өөрийн өгөх учиртай зүйлийг бүү талаар болгогтун. Юу байгаагаа бидэнд өгөгтүн." 165-р тал
https://unread.today/c/2039	Номын тухай	Tsogzolmaa Shofyor	2019-07-06T00:00:00	7 сарын 6, 2019	Даниэл Канэманы “Тунгаан бодох уу, Түргэн шийдэх үү” номын тухай	<div class="article-body"> <h2>Хүмүүс эдийн засаг, мөнгөний харилцаанд орохдоо рационал гэхээс илүү сэтгэл хөдлөл дээр суурилж шийдвэр гаргах хандлагатай байдаг нь сэтгэн бодох үйл явцын онцлог хэв шинжээс хамааран эндүү дүгнэлт хийхэд хүргэдэг ажээ. Тиймээс эрсдэл дунд хүмүүс шийдвэр гаргахдаа логикоор бус сэтгэл хөдлөл дээрээ үндэслэн иррационал шийдвэр гаргах, дүгнэлт хийхдээ тухайн асуудалд хамааралгүй мэдээлэл ашиглах зэрэг хүний сэтгэхүйн алдааны талаар сонирхолтой судалгааны ажлуудаа хүүрнэсэн Даниэл Канэманы “Тунгаан бодох уу, Түргэн шийдэх үү” номыг энэ удаа онцолж байна.</h2><p class="MsoNormal"><span lang="MN" style='font-family:"Arial","sans-serif"; mso-ansi-language:MN'><o:p></o:p></span></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Номын тухай </h3><p>Принстон дахь Вүүдро Вилсоны Нийгэм, олон улсын харилцааны сургуулийн сэтгэл судлал, нийгмийн ухааны профессор <a href="https://www.nobelprize.org/prizes/economic-sciences/2002/kahneman/biographical/" target="_blank">Даниел Канэман</a> нь хүний сэтгэл зүй аливаа шийдвэр гаргалтад хэрхэн нөлөөлдөг болохыг олон жилийн турш судалсан нэгэн юм. Тэрбээр өөрийн эрдэмтэн найз <a href="https://www.britannica.com/biography/Amos-Tversky" target="_blank">Амос Тверски</a>тэй хамтран хүмүүс статистикийн тоо баримтыг зөн совингоороо мэдрэх боломжтой эсэхийг судалж эхэлснээр энэхүү номыг бичих сэдэл төржээ. Тэд нийт 14 жил хамтран ажиллаж, эгэл жирийн хүмүүсийн бодож сэтгэх үйл явцдаа гаргадаг алдаа эндүүрлийг баримтжуулан, хүн сэтгэлд хөдлөлд автан эндүү ташаа бодож сэтгэдэг гэхээс илүүтэй сэтгэн бодох үйл явцын онцлог хэв шинжээс хамааран эндүү дүгнэлт хийдэг болохыг олж мэдсэн юм. Энэ хүрээнд хүний сэтгэхүй, оюун бодлыг залж чиглүүлдэг хоёр системийн тухай нарийвчлан судалж, хүн чухам хэдийд зөн совиндоо итгэж, хэдийд сайтар тунгааж бодох ёстойг дэлгэрэнгүй тайлбарлажээ. <br><br>Тэдний судалгааны ажил гүн ухаан, эдийн засаг, статистик, хууль эрх зүй зэрэг олон салбарт ашиг тусаа өгч, үр дүнтэйгээр ашиглах өргөнөөр ашиглах болсноор судалгааны ажлыг үнэлэн 2002 онд <a href="https://www.nobelprize.org/prizes/economic-sciences/2002/award-video/" target="_blank">Нобелийн шагнал </a>хүртээсэн билээ. Гэвч тэдний нийтлэлийг зарим нь хүний оюун сэтгэхүй дорд үзэж жишээ хэмээн үзэж, санал нийлээгүй хүмүүс ч цөөнгүй байжээ. Тухайлбал, номын эхэн хэсэгт хүнд зөн совин татах нь ид шидтэй огтхон ч холбоогүй, өмнө нь мэдэж байсан зүйлээ таньж харахын нэр хэмээн өгүүлсэн байдаг. Шатарчин 100 цаг хичээллэсний дараа шатрын өргийг огт ондоо нүдээр хардаг болохыг тогтоожээ. Өөрөөр хэлбэл, өмнө нь тулгарч байгаагүй нөхцөл байдлаас хэдийн танил болсон зүйлээ олж хараад оновчтой шийд гаргахыг л зөн совин татах хэмээнэ гэж үзсэн байна. Тиймээс хүн хүндхэн асуулттай тулгарсан үедээ түүнээс урган гарах илүү хөнгөн асуултад хариулах байдлаар шийдэлд хүрдэг зантай гэнэ. Гэхдээ тэрийгээ ер анзаардаггүй гэнэ шүү. <br><br><a href="https://www.amazon.com/Thinking-Fast-Slow-Daniel-Kahneman/dp/0374533555" target="_blank">Энэхүү ном </a>нь нийт таван хэсгээс бүрдэж, эхний хэсэгт дээрх хоёр системд тулгуурлан эргэцүүлэн бодох, сонголт хийх тухай өгүүлэх юм. Хоёрдугаарт хэсэгт, эргэцүүлэн бодох үйл явцыг илүү дэлгэрүүлэн, бид ямар учраас статистик тоо баримтад тулгуурлан бодож сэтгэж чаддаггүй болохыг тайлбарлана. Ингээд дараагийн хэсэгт аливааг тоо баримттай уялдуулж эргэцүүлэх нь ямаршуухан хүндрэлтэй болох тухай дэлгэрүүлэн хүүрнэх болно. Улмаар дөрөвдүгээр бүлэгт хүмүүс сонголт хийхдээ ухамсарт сэтгэхүйгээс хэрхэн гаждаг тухай болон аливаад хүрээ хязгаар тогтоож, ялихгүй хүчин зүйлээс шалтгаалан сонголт хийх нь ямар хор уршигтайг хэлж өгнө. Ингээд төгсгөлийн хэсэгт нэг, хоёрдугаар системийн ялгааг дүгнэж, Амостай хамтран бичсэн хоёр судалгааны нийтлэлийг бүрэн эхээр нь хавсаргажээ. Эхнийх нь тодорхойгүй нөхцөлд хэрхэн шийдвэр гаргах тухай болон боломжийн тухай онол хийгээд хүрээ хязгаар буй болгох нь алсдаа ямар хор уршигтай болохыг шинжилсэн судалгааг тун энгийн ойлгомжтой байдлаар уншигчдад хүргэжээ. <br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://www.unread.today/webroot/files/db012c33de7016784b3091a50c2becf7.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">нэг, хоёрдугаар системийн тухай </h3><p>Сэтгэл зүйчид хэдэн арван жилийн турш хүний сэтгэн бодох хоёр төрлийн системийг сонирхсоор иржээ. Нэгдүгээр систем нь автоматаар ажилладаг бөгөөд бидэнд агшин зуурт тодорхой төсөөлөл бий болгож, түүнд ухаан зарах, хяналт тавих шаардлагагүй байдгаараа онцлогтой аж. Харин хоёрдугаар систем нь анхаарал төвлөрөхийг шаарддаг бөгөөд анхаарал сарнимагц тасалддаг шинжтэй. Биднийг сэрүүн байхад дээрх хоёр систем зэрэг ажиллах боловч нэгдүгээр систем автомат горимоор, нөгөөх нь тайван байдалтайгаар багахан ачаалалтай ажилладаг. Тиймээс эхний систем цаг үргэлж сэрэл, сэдэл, мэдрэхүй дамжуулан, хоёрдугаар систем тэдгээрийг таатай гэж үзвэл тодорхой үзэл бодол болгон баримтжуулж, үйл хөдлөл болгоно.<br><br>Нэгдүгээр систем ямар нэг асуудалтай тулгарвал үүнийг боловсруулж шийдэхийн тулд хоёрдугаар системээс тусламж эрдэг байна. <a href="https://www.goodreads.com/book/show/11468377-thinking-fast-and-slow" target="_blank">Зохиолч</a> нэг, хоёрдугаар системийн үйл ажиллагааг нарийн хуваарилснаар ачаалал багатай ч үр дүнтэй ажиллах боломжтой гэж үзэн тун сонирхолтой байдлаар зүйрлэн тайлбарлажээ. Тухайлбал, энэхүү номоор кино зураг авлаа гэж бодоход хоёрдугаар систем өөрийгөө гол баатар хэмээн эндүүрсэн туслах дүр болох гэнэ. Хичээл зүтгэл гаргаж байж л ажиллахаас биш ихэвчлэн залхуу, алмай байдалд байх дуртай аж. Тиймээс хоёрдугаар системийн өөрийнх нь гэж бодсон үйл хөдлөлийн ихэнх нь номын гол баатар болох нэгдүгээр системийнх байж таардаг байх нь.<br><br>Анхаарал хандуулахтай холбоотой нэгэн чухал баримтыг туршилтаар баталсан нь аливаа үйлдэл дадах тусам түүнд зарцуулах энерги буюу хүчин чадал нь дагаад багасдаг тухай юм. Хүн аливаа үйлдлийг олон хийх тусам цагийн аясаар тархины багахан хэсэг ажилладаг болох нь туршилтаар тодорхой болжээ. Авьяас ч үүнтэй адил хэв шинжтэй аж. Залхуурах нь бидний төрөлхийн араншин бөгөөд хар ажилд ч тэр, оюуны ажилд ч тэр аль болох бага хүч гаргах тохиргоотой гэнэ шүү. Гэвч хүмүүс өөрийгөө хүчлэлгүйгээр удаан хугацаанд ажиллах боломжтой болохыг онгод орох хэмээх нэр томьёогоор тайлбарлажээ. Анхаарал голын ус урсах мэт тасралтгүйгээр төвлөрч ажиллах буюу онгод ороход тархинд тэр бүр ачаалал өгөхгүйгээс гадна энэ үед цаг хугацааны мэдрэмж алдагдаж, хүн өөрийгөө, асуудлаа хүртэл мартдаг ажээ. Бие организмын бусад эд эрхтэнтэй харьцуулахад мэдрэлийн систем маш их глюкоз шаарддаг. Тиймээс оюуны ачаалал нь бусад физиологийн ачааллаас илүүтэй чухал ажээ. <br></p> </div>	Хүмүүс эдийн засаг, мөнгөний харилцаанд орохдоо рационал гэхээс илүү сэтгэл хөдлөл дээр суурилж шийдвэр гаргах хандлагатай байдаг нь сэтгэн бодох үйл явцын онцлог хэв шинжээс хамааран эндүү дүгнэлт хийхэд хүргэдэг ажээ. Тиймээс эрсдэл дунд хүмүүс шийдвэр гаргахдаа логикоор бус сэтгэл хөдлөл дээрээ үндэслэн иррационал шийдвэр гаргах, дүгнэлт хийхдээ тухайн асуудалд хамааралгүй мэдээлэл ашиглах зэрэг хүний сэтгэхүйн алдааны талаар сонирхолтой судалгааны ажлуудаа хүүрнэсэн Даниэл Канэманы “Тунгаан бодох уу, Түргэн шийдэх үү” номыг энэ удаа онцолж байна. Номын тухай Принстон дахь Вүүдро Вилсоны Нийгэм, олон улсын харилцааны сургуулийн сэтгэл судлал, нийгмийн ухааны профессор Даниел Канэман нь хүний сэтгэл зүй аливаа шийдвэр гаргалтад хэрхэн нөлөөлдөг болохыг олон жилийн турш судалсан нэгэн юм. Тэрбээр өөрийн эрдэмтэн найз Амос Тверски тэй хамтран хүмүүс статистикийн тоо баримтыг зөн совингоороо мэдрэх боломжтой эсэхийг судалж эхэлснээр энэхүү номыг бичих сэдэл төржээ. Тэд нийт 14 жил хамтран ажиллаж, эгэл жирийн хүмүүсийн бодож сэтгэх үйл явцдаа гаргадаг алдаа эндүүрлийг баримтжуулан, хүн сэтгэлд хөдлөлд автан эндүү ташаа бодож сэтгэдэг гэхээс илүүтэй сэтгэн бодох үйл явцын онцлог хэв шинжээс хамааран эндүү дүгнэлт хийдэг болохыг олж мэдсэн юм. Энэ хүрээнд хүний сэтгэхүй, оюун бодлыг залж чиглүүлдэг хоёр системийн тухай нарийвчлан судалж, хүн чухам хэдийд зөн совиндоо итгэж, хэдийд сайтар тунгааж бодох ёстойг дэлгэрэнгүй тайлбарлажээ. Тэдний судалгааны ажил гүн ухаан, эдийн засаг, статистик, хууль эрх зүй зэрэг олон салбарт ашиг тусаа өгч, үр дүнтэйгээр ашиглах өргөнөөр ашиглах болсноор судалгааны ажлыг үнэлэн 2002 онд Нобелийн шагнал хүртээсэн билээ. Гэвч тэдний нийтлэлийг зарим нь хүний оюун сэтгэхүй дорд үзэж жишээ хэмээн үзэж, санал нийлээгүй хүмүүс ч цөөнгүй байжээ. Тухайлбал, номын эхэн хэсэгт хүнд зөн совин татах нь ид шидтэй огтхон ч холбоогүй, өмнө нь мэдэж байсан зүйлээ таньж харахын нэр хэмээн өгүүлсэн байдаг. Шатарчин 100 цаг хичээллэсний дараа шатрын өргийг огт ондоо нүдээр хардаг болохыг тогтоожээ. Өөрөөр хэлбэл, өмнө нь тулгарч байгаагүй нөхцөл байдлаас хэдийн танил болсон зүйлээ олж хараад оновчтой шийд гаргахыг л зөн совин татах хэмээнэ гэж үзсэн байна. Тиймээс хүн хүндхэн асуулттай тулгарсан үедээ түүнээс урган гарах илүү хөнгөн асуултад хариулах байдлаар шийдэлд хүрдэг зантай гэнэ. Гэхдээ тэрийгээ ер анзаардаггүй гэнэ шүү. Энэхүү ном нь нийт таван хэсгээс бүрдэж, эхний хэсэгт дээрх хоёр системд тулгуурлан эргэцүүлэн бодох, сонголт хийх тухай өгүүлэх юм. Хоёрдугаарт хэсэгт, эргэцүүлэн бодох үйл явцыг илүү дэлгэрүүлэн, бид ямар учраас статистик тоо баримтад тулгуурлан бодож сэтгэж чаддаггүй болохыг тайлбарлана. Ингээд дараагийн хэсэгт аливааг тоо баримттай уялдуулж эргэцүүлэх нь ямаршуухан хүндрэлтэй болох тухай дэлгэрүүлэн хүүрнэх болно. Улмаар дөрөвдүгээр бүлэгт хүмүүс сонголт хийхдээ ухамсарт сэтгэхүйгээс хэрхэн гаждаг тухай болон аливаад хүрээ хязгаар тогтоож, ялихгүй хүчин зүйлээс шалтгаалан сонголт хийх нь ямар хор уршигтайг хэлж өгнө. Ингээд төгсгөлийн хэсэгт нэг, хоёрдугаар системийн ялгааг дүгнэж, Амостай хамтран бичсэн хоёр судалгааны нийтлэлийг бүрэн эхээр нь хавсаргажээ. Эхнийх нь тодорхойгүй нөхцөлд хэрхэн шийдвэр гаргах тухай болон боломжийн тухай онол хийгээд хүрээ хязгаар буй болгох нь алсдаа ямар хор уршигтай болохыг шинжилсэн судалгааг тун энгийн ойлгомжтой байдлаар уншигчдад хүргэжээ. нэг, хоёрдугаар системийн тухай Сэтгэл зүйчид хэдэн арван жилийн турш хүний сэтгэн бодох хоёр төрлийн системийг сонирхсоор иржээ. Нэгдүгээр систем нь автоматаар ажилладаг бөгөөд бидэнд агшин зуурт тодорхой төсөөлөл бий болгож, түүнд ухаан зарах, хяналт тавих шаардлагагүй байдгаараа онцлогтой аж. Харин хоёрдугаар систем нь анхаарал төвлөрөхийг шаарддаг бөгөөд анхаарал сарнимагц тасалддаг шинжтэй. Биднийг сэрүүн байхад дээрх хоёр систем зэрэг ажиллах боловч нэгдүгээр систем автомат горимоор, нөгөөх нь тайван байдалтайгаар багахан ачаалалтай ажилладаг. Тиймээс эхний систем цаг үргэлж сэрэл, сэдэл, мэдрэхүй дамжуулан, хоёрдугаар систем тэдгээрийг таатай гэж үзвэл тодорхой үзэл бодол болгон баримтжуулж, үйл хөдлөл болгоно. Нэгдүгээр систем ямар нэг асуудалтай тулгарвал үүнийг боловсруулж шийдэхийн тулд хоёрдугаар системээс тусламж эрдэг байна. Зохиолч нэг, хоёрдугаар системийн үйл ажиллагааг нарийн хуваарилснаар ачаалал багатай ч үр дүнтэй ажиллах боломжтой гэж үзэн тун сонирхолтой байдлаар зүйрлэн тайлбарлажээ. Тухайлбал, энэхүү номоор кино зураг авлаа гэж бодоход хоёрдугаар систем өөрийгөө гол баатар хэмээн эндүүрсэн туслах дүр болох гэнэ. Хичээл зүтгэл гаргаж байж л ажиллахаас биш ихэвчлэн залхуу, алмай байдалд байх дуртай аж. Тиймээс хоёрдугаар системийн өөрийнх нь гэж бодсон үйл хөдлөлийн ихэнх нь номын гол баатар болох нэгдүгээр системийнх байж таардаг байх нь. Анхаарал хандуулахтай холбоотой нэгэн чухал баримтыг туршилтаар баталсан нь аливаа үйлдэл дадах тусам түүнд зарцуулах энерги буюу хүчин чадал нь дагаад багасдаг тухай юм. Хүн аливаа үйлдлийг олон хийх тусам цагийн аясаар тархины багахан хэсэг ажилладаг болох нь туршилтаар тодорхой болжээ. Авьяас ч үүнтэй адил хэв шинжтэй аж. Залхуурах нь бидний төрөлхийн араншин бөгөөд хар ажилд ч тэр, оюуны ажилд ч тэр аль болох бага хүч гаргах тохиргоотой гэнэ шүү. Гэвч хүмүүс өөрийгөө хүчлэлгүйгээр удаан хугацаанд ажиллах боломжтой болохыг онгод орох хэмээх нэр томьёогоор тайлбарлажээ. Анхаарал голын ус урсах мэт тасралтгүйгээр төвлөрч ажиллах буюу онгод ороход тархинд тэр бүр ачаалал өгөхгүйгээс гадна энэ үед цаг хугацааны мэдрэмж алдагдаж, хүн өөрийгөө, асуудлаа хүртэл мартдаг ажээ. Бие организмын бусад эд эрхтэнтэй харьцуулахад мэдрэлийн систем маш их глюкоз шаарддаг. Тиймээс оюуны ачаалал нь бусад физиологийн ачааллаас илүүтэй чухал ажээ.	Хүмүүс эдийн засаг, мөнгөний харилцаанд орохдоо рационал гэхээс илүү сэтгэл хөдлөл дээр суурилж шийдвэр гаргах хандлагатай байдаг нь сэтгэн бодох үйл явцын онцлог хэв шинжээс хамааран эндүү дүгнэлт хийхэд хүргэдэг ажээ. Тиймээс эрсдэл дунд хүмүүс шийдвэр гаргахдаа логикоор бус сэтгэл хөдлөл дээрээ үндэслэн иррационал шийдвэр гаргах, дүгнэлт хийхдээ тухайн асуудалд хамааралгүй мэдээлэл ашиглах зэрэг хүний сэтгэхүйн алдааны талаар сонирхолтой судалгааны ажлуудаа хүүрнэсэн Даниэл Канэманы “Тунгаан бодох уу, Түргэн шийдэх үү” номыг энэ удаа онцолж байна. ### Номын тухай Принстон дахь Вүүдро Вилсоны Нийгэм, олон улсын харилцааны сургуулийн сэтгэл судлал, нийгмийн ухааны профессор Даниел Канэман нь хүний сэтгэл зүй аливаа шийдвэр гаргалтад хэрхэн нөлөөлдөг болохыг олон жилийн турш судалсан нэгэн юм. Тэрбээр өөрийн эрдэмтэн найз Амос Тверскитэй хамтран хүмүүс статистикийн тоо баримтыг зөн совингоороо мэдрэх боломжтой эсэхийг судалж эхэлснээр энэхүү номыг бичих сэдэл төржээ. Тэд нийт 14 жил хамтран ажиллаж, эгэл жирийн хүмүүсийн бодож сэтгэх үйл явцдаа гаргадаг алдаа эндүүрлийг баримтжуулан, хүн сэтгэлд хөдлөлд автан эндүү ташаа бодож сэтгэдэг гэхээс илүүтэй сэтгэн бодох үйл явцын онцлог хэв шинжээс хамааран эндүү дүгнэлт хийдэг болохыг олж мэдсэн юм. Энэ хүрээнд хүний сэтгэхүй, оюун бодлыг залж чиглүүлдэг хоёр системийн тухай нарийвчлан судалж, хүн чухам хэдийд зөн совиндоо итгэж, хэдийд сайтар тунгааж бодох ёстойг дэлгэрэнгүй тайлбарлажээ. Тэдний судалгааны ажил гүн ухаан, эдийн засаг, статистик, хууль эрх зүй зэрэг олон салбарт ашиг тусаа өгч, үр дүнтэйгээр ашиглах өргөнөөр ашиглах болсноор судалгааны ажлыг үнэлэн 2002 онд Нобелийн шагнал хүртээсэн билээ. Гэвч тэдний нийтлэлийг зарим нь хүний оюун сэтгэхүй дорд үзэж жишээ хэмээн үзэж, санал нийлээгүй хүмүүс ч цөөнгүй байжээ. Тухайлбал, номын эхэн хэсэгт хүнд зөн совин татах нь ид шидтэй огтхон ч холбоогүй, өмнө нь мэдэж байсан зүйлээ таньж харахын нэр хэмээн өгүүлсэн байдаг. Шатарчин 100 цаг хичээллэсний дараа шатрын өргийг огт ондоо нүдээр хардаг болохыг тогтоожээ. Өөрөөр хэлбэл, өмнө нь тулгарч байгаагүй нөхцөл байдлаас хэдийн танил болсон зүйлээ олж хараад оновчтой шийд гаргахыг л зөн совин татах хэмээнэ гэж үзсэн байна. Тиймээс хүн хүндхэн асуулттай тулгарсан үедээ түүнээс урган гарах илүү хөнгөн асуултад хариулах байдлаар шийдэлд хүрдэг зантай гэнэ. Гэхдээ тэрийгээ ер анзаардаггүй гэнэ шүү. Энэхүү ном нь нийт таван хэсгээс бүрдэж, эхний хэсэгт дээрх хоёр системд тулгуурлан эргэцүүлэн бодох, сонголт хийх тухай өгүүлэх юм. Хоёрдугаарт хэсэгт, эргэцүүлэн бодох үйл явцыг илүү дэлгэрүүлэн, бид ямар учраас статистик тоо баримтад тулгуурлан бодож сэтгэж чаддаггүй болохыг тайлбарлана. Ингээд дараагийн хэсэгт аливааг тоо баримттай уялдуулж эргэцүүлэх нь ямаршуухан хүндрэлтэй болох тухай дэлгэрүүлэн хүүрнэх болно. Улмаар дөрөвдүгээр бүлэгт хүмүүс сонголт хийхдээ ухамсарт сэтгэхүйгээс хэрхэн гаждаг тухай болон аливаад хүрээ хязгаар тогтоож, ялихгүй хүчин зүйлээс шалтгаалан сонголт хийх нь ямар хор уршигтайг хэлж өгнө. Ингээд төгсгөлийн хэсэгт нэг, хоёрдугаар системийн ялгааг дүгнэж, Амостай хамтран бичсэн хоёр судалгааны нийтлэлийг бүрэн эхээр нь хавсаргажээ. Эхнийх нь тодорхойгүй нөхцөлд хэрхэн шийдвэр гаргах тухай болон боломжийн тухай онол хийгээд хүрээ хязгаар буй болгох нь алсдаа ямар хор уршигтай болохыг шинжилсэн судалгааг тун энгийн ойлгомжтой байдлаар уншигчдад хүргэжээ. ### нэг, хоёрдугаар системийн тухай Сэтгэл зүйчид хэдэн арван жилийн турш хүний сэтгэн бодох хоёр төрлийн системийг сонирхсоор иржээ. Нэгдүгээр систем нь автоматаар ажилладаг бөгөөд бидэнд агшин зуурт тодорхой төсөөлөл бий болгож, түүнд ухаан зарах, хяналт тавих шаардлагагүй байдгаараа онцлогтой аж. Харин хоёрдугаар систем нь анхаарал төвлөрөхийг шаарддаг бөгөөд анхаарал сарнимагц тасалддаг шинжтэй. Биднийг сэрүүн байхад дээрх хоёр систем зэрэг ажиллах боловч нэгдүгээр систем автомат горимоор, нөгөөх нь тайван байдалтайгаар багахан ачаалалтай ажилладаг. Тиймээс эхний систем цаг үргэлж сэрэл, сэдэл, мэдрэхүй дамжуулан, хоёрдугаар систем тэдгээрийг таатай гэж үзвэл тодорхой үзэл бодол болгон баримтжуулж, үйл хөдлөл болгоно. Нэгдүгээр систем ямар нэг асуудалтай тулгарвал үүнийг боловсруулж шийдэхийн тулд хоёрдугаар системээс тусламж эрдэг байна. Зохиолч нэг, хоёрдугаар системийн үйл ажиллагааг нарийн хуваарилснаар ачаалал багатай ч үр дүнтэй ажиллах боломжтой гэж үзэн тун сонирхолтой байдлаар зүйрлэн тайлбарлажээ. Тухайлбал, энэхүү номоор кино зураг авлаа гэж бодоход хоёрдугаар систем өөрийгөө гол баатар хэмээн эндүүрсэн туслах дүр болох гэнэ. Хичээл зүтгэл гаргаж байж л ажиллахаас биш ихэвчлэн залхуу, алмай байдалд байх дуртай аж. Тиймээс хоёрдугаар системийн өөрийнх нь гэж бодсон үйл хөдлөлийн ихэнх нь номын гол баатар болох нэгдүгээр системийнх байж таардаг байх нь. Анхаарал хандуулахтай холбоотой нэгэн чухал баримтыг туршилтаар баталсан нь аливаа үйлдэл дадах тусам түүнд зарцуулах энерги буюу хүчин чадал нь дагаад багасдаг тухай юм. Хүн аливаа үйлдлийг олон хийх тусам цагийн аясаар тархины багахан хэсэг ажилладаг болох нь туршилтаар тодорхой болжээ. Авьяас ч үүнтэй адил хэв шинжтэй аж. Залхуурах нь бидний төрөлхийн араншин бөгөөд хар ажилд ч тэр, оюуны ажилд ч тэр аль болох бага хүч гаргах тохиргоотой гэнэ шүү. Гэвч хүмүүс өөрийгөө хүчлэлгүйгээр удаан хугацаанд ажиллах боломжтой болохыг онгод орох хэмээх нэр томьёогоор тайлбарлажээ. Анхаарал голын ус урсах мэт тасралтгүйгээр төвлөрч ажиллах буюу онгод ороход тархинд тэр бүр ачаалал өгөхгүйгээс гадна энэ үед цаг хугацааны мэдрэмж алдагдаж, хүн өөрийгөө, асуудлаа хүртэл мартдаг ажээ. Бие организмын бусад эд эрхтэнтэй харьцуулахад мэдрэлийн систем маш их глюкоз шаарддаг. Тиймээс оюуны ачаалал нь бусад физиологийн ачааллаас илүүтэй чухал ажээ.
https://unread.today/c/2068	Номын тухай	Nominjargal Batkhuyag	2019-08-03T00:00:00	8 сарын 3, 2019	"Та өөрөө старт-ап компани" номын хэсгээс: Эрсдэлтэй хэмээн бусдын буруу үнэлж буй боломжийг шүүр	<div class="article-body"> <h2>Карьерийн өсөлт, бизнесийн өсөлтийн талаар сонирхон уншдаг хүн бүрд зориулж бид энэ удаагийн дугаараа бэлтгэлээ. Ингэхдээ Linkedin-ийг үүсгэн байгуулагч Рейд Хоффман болон Америкийн шилдэг залуу энтрепнер Бен Каснока нарын хамтран бичсэн "Та өөрөө старт-ап компани" номыг сонгон авч "Эрсдэлтэй хэмээн бусдын буруу үнэлж буй боломжийг шүүр" хэсгийг онцлон хүргэж байна. <br></h2><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Эрсдэлтэй хэмээн бусдын буруу үнэлж буй боломжийг шүүр</h3><p>Бусад хүмүүст эрсдэлтэй санагдсан зүйл тухайн цаг үеийн онцлог, орчин нөхцлөөс шалтгаалаад таны хувьд эрсдэлгүй санагдаж болно. Эрсдэл гэдэг хувийн шинж чанартай. Тантай адил агуурстай, эрмэлзэлтэй, бас зах зээлийн ижил хэрэгцээг хангаж буй хүмүүс ч гэсэн аливаа эрсдэлийг байгаагаас нь хэтрүүлэн үнэлэх нь бий. Ийм л үед тэдний харалганаар зайлсхийж буй боломжийг ашиглах үүд нээгддэг.<br></p> <p>Уоррон Баффет “Бусад хүмүүс шунах үед айгтун,харин айж байх үед нь шунагтун” гэдэг зарчмыг мөрддөг бөгөөд энэ нь түүний өрсөлдөх давуу тал юм. 2008 оны санхүүгийн хямралын үеэр ихэнх америкчууд шатахаас айн хувьцаагаа зарж байхад Баффет тэдгээрийг хямдралаар худалдан авч байв. Хувьцааны зах зээл дээр бусад хүний итгээгүй зүйлд итгэж байж л сая мөнгө олдог. Ирээдүйд үнэ нь өнөөдрийнхөөс илүү өснө гэдэгт итгэж байгаа учраас хувьцаа худалдан авдаг. Харин тухайн хувьцааг зарж буй этгээд эсрэгээрээ хувьцааны үнэ буурна гэдэгт итгэж байдаг. Хувьцааны зах зээлд хөрөнгө оруулахад бусад олон тохиолдлын адил эсрэг бөгөөд зөв бодож байж л өндөр амжилтанд хүрдэг. <br></p> <p>Эрсдэлийг үүрэх талаар ярьж буй тохиолдолд, эсрэг бөгөөд зөв байна гэдэг нь илэрхий өндөр эрсдэлтэй, бас өндөр үр өгөөжтэй боломжийн араас явалгүй, бусдын бодож байгаагаас бага эрсдэлтэй боловч үр өгөөж нь өндөр байх боломжийн араас хөөцөлдөхийг хэлнэ. </p> <p><b> Карьерын үүнтэй төсөөтэй, харьцангуй нийтлэг боломжуудаас дурдъя: </b> </p> <ul><li>Бага цалинтай боловч ихийг суралцаж болох ажил. Хэдий хэрийн цалин бэлнээр авч байгаа вэ гэх мэтээр амархан тооцож болох хатуу хөрөнгөд хүмүүс илүү анхаардаг. Тиймдээ ч бага цалинтай боловч илүү сурж хөгжих боломжтой ажлаас эрсдэлтэй хэмээн татгалзах нь элбэг. </li><li>Бүтэн цагийн ажлаас тогтвор муутай гэрээт болон цагийн ажил. Бага зэрэг тогтворгүй байх нь хүмүүсийн бодож байгаагаас асуудал багатай байдаг. Бодит байдал дээр харин ч сайн зүйл байдаг тухай бид удахгүй ярилцах болно. Хүмүүс гэрээт ба цагийн ажлыг бүтэн цагийн ажлаас догуур тавьж, нэг их ойшоодоггүй боловч энэ нь үнэндээ олон төрлийн Б төлөвлөгөөнд шилжихэд хэрэг болох чадваруудыг хөгжүүлэх шилдэг арга юм. </li><li>Хурдан суралцдаг, цалингийн хүлээлт багатай, их туршлага хуримтлуулж амжаагүй нэгнийг ажилд авах. Энэ бол өгөөж ихтэй дундаж эрсдэл юм. Учир нь хурдан суралцдаг хүн туршлага, дутуугаа богино хугацаанд нөхөж чаддаг. Хөдөлмөрийн зах зээл тэднийг дутуу үнэлдэг тал бий. </li><li> Эрсдэлийг нь ил тод зарладаг боломж. Төрөлхийн сөргүү хандлагаасаа болоод бид ямар нэг зүйлийн сөрөг үр дагаварыг хэдий чинээ их сонсох тусам, биелэх магадлалыг нь хэтрүүлэн үнэлдэг. (Чухам ийм л учраас мэдээллийн хэрэгслүүдээх онгоц сүйрсэн тухай мэдээлэл цацагдсаны дараа хүмүүс онгоцоор нисэхээс айдаг болчихдог) Мэдээллийн хэрэгслээр, эсвэл тантай нэг салбарт ажилладаг хүмүүс аль нэг ажил, карьерын эрсдэлийн талаар байнга яриад байгаа бол, тэр нь үнэн хэрэгтээ ихэнх хүмүүсийн итгэж байгаа шиг тийм ч эрсдэлтэй биш байж мэднэ. </li></ul><p>Өөрийн сайн мэдэх, мөн зиндаа нэгтнүүдийн тань тооцолол буруу байж мэдэх салбаруудаас та аятайхан эрсдэл/үр дүн бүхий боломжийг шүүрч чадна. Жишээлбэл, шинэхэн энтрепнерүүдийн хувьд хямралын үед мөнгө босгох, хэрэглэгчдэд бүтээгдэхүүн борлуулах нь хэцүү учраас иймэрхүү хүнд үед аль нэг компанид ажиллах нь илүү найдвартай гэж үзэн, бизнесийн санаагаа орхиж, яахаа мэдэхээ больчин нь бий. Тэгвэл эдийн засгийн хямралын үед ихэнх хүмүүс эрсдлээс айгаад хөдөлдөггүй учир бизнес эхлүүлэх нь харин ч эрсдэл багатай гэдгийг туршлагатай энтрепренерүүд мэддэг. Ийм үед бизнес эхлүүлсэн тохиолдолд авьяаслаг хүмүүсийг элсүүлэх, хэрэглэгчдэд бүтээгдэхүүн борлуулах, мэдээллийн хэрэгслээр бизнесээ сурталчлахаас эхлээд олон зүйлийн төлөөх өрсөлдөөн жирийн үеийнхээс бага байдаг. Ийм ч учраас Майкрософт, ФедЭкс зэрэг олон шилдэг компани хямралын жилүүдэд байгуулагдсан билээ. Хямралын үеийг өндөр эрсдэлтэй гэж тоймгүй олон энтрепренер боддог нь эргээд үүнийг бага эрсдэлтэй болгодог. <br></p> <blockquote><p> <i>“Та өөрөө старт-ап компани” номын 152,153,154-р талууд</i></p> </blockquote> </div>	Карьерийн өсөлт, бизнесийн өсөлтийн талаар сонирхон уншдаг хүн бүрд зориулж бид энэ удаагийн дугаараа бэлтгэлээ. Ингэхдээ Linkedin-ийг үүсгэн байгуулагч Рейд Хоффман болон Америкийн шилдэг залуу энтрепнер Бен Каснока нарын хамтран бичсэн "Та өөрөө старт-ап компани" номыг сонгон авч "Эрсдэлтэй хэмээн бусдын буруу үнэлж буй боломжийг шүүр" хэсгийг онцлон хүргэж байна. Эрсдэлтэй хэмээн бусдын буруу үнэлж буй боломжийг шүүр Бусад хүмүүст эрсдэлтэй санагдсан зүйл тухайн цаг үеийн онцлог, орчин нөхцлөөс шалтгаалаад таны хувьд эрсдэлгүй санагдаж болно. Эрсдэл гэдэг хувийн шинж чанартай. Тантай адил агуурстай, эрмэлзэлтэй, бас зах зээлийн ижил хэрэгцээг хангаж буй хүмүүс ч гэсэн аливаа эрсдэлийг байгаагаас нь хэтрүүлэн үнэлэх нь бий. Ийм л үед тэдний харалганаар зайлсхийж буй боломжийг ашиглах үүд нээгддэг. Уоррон Баффет “Бусад хүмүүс шунах үед айгтун,харин айж байх үед нь шунагтун” гэдэг зарчмыг мөрддөг бөгөөд энэ нь түүний өрсөлдөх давуу тал юм. 2008 оны санхүүгийн хямралын үеэр ихэнх америкчууд шатахаас айн хувьцаагаа зарж байхад Баффет тэдгээрийг хямдралаар худалдан авч байв. Хувьцааны зах зээл дээр бусад хүний итгээгүй зүйлд итгэж байж л сая мөнгө олдог. Ирээдүйд үнэ нь өнөөдрийнхөөс илүү өснө гэдэгт итгэж байгаа учраас хувьцаа худалдан авдаг. Харин тухайн хувьцааг зарж буй этгээд эсрэгээрээ хувьцааны үнэ буурна гэдэгт итгэж байдаг. Хувьцааны зах зээлд хөрөнгө оруулахад бусад олон тохиолдлын адил эсрэг бөгөөд зөв бодож байж л өндөр амжилтанд хүрдэг. Эрсдэлийг үүрэх талаар ярьж буй тохиолдолд, эсрэг бөгөөд зөв байна гэдэг нь илэрхий өндөр эрсдэлтэй, бас өндөр үр өгөөжтэй боломжийн араас явалгүй, бусдын бодож байгаагаас бага эрсдэлтэй боловч үр өгөөж нь өндөр байх боломжийн араас хөөцөлдөхийг хэлнэ. Карьерын үүнтэй төсөөтэй, харьцангуй нийтлэг боломжуудаас дурдъя: Бага цалинтай боловч ихийг суралцаж болох ажил. Хэдий хэрийн цалин бэлнээр авч байгаа вэ гэх мэтээр амархан тооцож болох хатуу хөрөнгөд хүмүүс илүү анхаардаг. Тиймдээ ч бага цалинтай боловч илүү сурж хөгжих боломжтой ажлаас эрсдэлтэй хэмээн татгалзах нь элбэг. Бүтэн цагийн ажлаас тогтвор муутай гэрээт болон цагийн ажил. Бага зэрэг тогтворгүй байх нь хүмүүсийн бодож байгаагаас асуудал багатай байдаг. Бодит байдал дээр харин ч сайн зүйл байдаг тухай бид удахгүй ярилцах болно. Хүмүүс гэрээт ба цагийн ажлыг бүтэн цагийн ажлаас догуур тавьж, нэг их ойшоодоггүй боловч энэ нь үнэндээ олон төрлийн Б төлөвлөгөөнд шилжихэд хэрэг болох чадваруудыг хөгжүүлэх шилдэг арга юм. Хурдан суралцдаг, цалингийн хүлээлт багатай, их туршлага хуримтлуулж амжаагүй нэгнийг ажилд авах. Энэ бол өгөөж ихтэй дундаж эрсдэл юм. Учир нь хурдан суралцдаг хүн туршлага, дутуугаа богино хугацаанд нөхөж чаддаг. Хөдөлмөрийн зах зээл тэднийг дутуу үнэлдэг тал бий. Эрсдэлийг нь ил тод зарладаг боломж. Төрөлхийн сөргүү хандлагаасаа болоод бид ямар нэг зүйлийн сөрөг үр дагаварыг хэдий чинээ их сонсох тусам, биелэх магадлалыг нь хэтрүүлэн үнэлдэг. (Чухам ийм л учраас мэдээллийн хэрэгслүүдээх онгоц сүйрсэн тухай мэдээлэл цацагдсаны дараа хүмүүс онгоцоор нисэхээс айдаг болчихдог) Мэдээллийн хэрэгслээр, эсвэл тантай нэг салбарт ажилладаг хүмүүс аль нэг ажил, карьерын эрсдэлийн талаар байнга яриад байгаа бол, тэр нь үнэн хэрэгтээ ихэнх хүмүүсийн итгэж байгаа шиг тийм ч эрсдэлтэй биш байж мэднэ. Өөрийн сайн мэдэх, мөн зиндаа нэгтнүүдийн тань тооцолол буруу байж мэдэх салбаруудаас та аятайхан эрсдэл/үр дүн бүхий боломжийг шүүрч чадна. Жишээлбэл, шинэхэн энтрепнерүүдийн хувьд хямралын үед мөнгө босгох, хэрэглэгчдэд бүтээгдэхүүн борлуулах нь хэцүү учраас иймэрхүү хүнд үед аль нэг компанид ажиллах нь илүү найдвартай гэж үзэн, бизнесийн санаагаа орхиж, яахаа мэдэхээ больчин нь бий. Тэгвэл эдийн засгийн хямралын үед ихэнх хүмүүс эрсдлээс айгаад хөдөлдөггүй учир бизнес эхлүүлэх нь харин ч эрсдэл багатай гэдгийг туршлагатай энтрепренерүүд мэддэг. Ийм үед бизнес эхлүүлсэн тохиолдолд авьяаслаг хүмүүсийг элсүүлэх, хэрэглэгчдэд бүтээгдэхүүн борлуулах, мэдээллийн хэрэгслээр бизнесээ сурталчлахаас эхлээд олон зүйлийн төлөөх өрсөлдөөн жирийн үеийнхээс бага байдаг. Ийм ч учраас Майкрософт, ФедЭкс зэрэг олон шилдэг компани хямралын жилүүдэд байгуулагдсан билээ. Хямралын үеийг өндөр эрсдэлтэй гэж тоймгүй олон энтрепренер боддог нь эргээд үүнийг бага эрсдэлтэй болгодог. “Та өөрөө старт-ап компани” номын 152,153,154-р талууд	Карьерийн өсөлт, бизнесийн өсөлтийн талаар сонирхон уншдаг хүн бүрд зориулж бид энэ удаагийн дугаараа бэлтгэлээ. Ингэхдээ Linkedin-ийг үүсгэн байгуулагч Рейд Хоффман болон Америкийн шилдэг залуу энтрепнер Бен Каснока нарын хамтран бичсэн "Та өөрөө старт-ап компани" номыг сонгон авч "Эрсдэлтэй хэмээн бусдын буруу үнэлж буй боломжийг шүүр" хэсгийг онцлон хүргэж байна. ### Эрсдэлтэй хэмээн бусдын буруу үнэлж буй боломжийг шүүр Бусад хүмүүст эрсдэлтэй санагдсан зүйл тухайн цаг үеийн онцлог, орчин нөхцлөөс шалтгаалаад таны хувьд эрсдэлгүй санагдаж болно. Эрсдэл гэдэг хувийн шинж чанартай. Тантай адил агуурстай, эрмэлзэлтэй, бас зах зээлийн ижил хэрэгцээг хангаж буй хүмүүс ч гэсэн аливаа эрсдэлийг байгаагаас нь хэтрүүлэн үнэлэх нь бий. Ийм л үед тэдний харалганаар зайлсхийж буй боломжийг ашиглах үүд нээгддэг. Уоррон Баффет “Бусад хүмүүс шунах үед айгтун,харин айж байх үед нь шунагтун” гэдэг зарчмыг мөрддөг бөгөөд энэ нь түүний өрсөлдөх давуу тал юм. 2008 оны санхүүгийн хямралын үеэр ихэнх америкчууд шатахаас айн хувьцаагаа зарж байхад Баффет тэдгээрийг хямдралаар худалдан авч байв. Хувьцааны зах зээл дээр бусад хүний итгээгүй зүйлд итгэж байж л сая мөнгө олдог. Ирээдүйд үнэ нь өнөөдрийнхөөс илүү өснө гэдэгт итгэж байгаа учраас хувьцаа худалдан авдаг. Харин тухайн хувьцааг зарж буй этгээд эсрэгээрээ хувьцааны үнэ буурна гэдэгт итгэж байдаг. Хувьцааны зах зээлд хөрөнгө оруулахад бусад олон тохиолдлын адил эсрэг бөгөөд зөв бодож байж л өндөр амжилтанд хүрдэг. Эрсдэлийг үүрэх талаар ярьж буй тохиолдолд, эсрэг бөгөөд зөв байна гэдэг нь илэрхий өндөр эрсдэлтэй, бас өндөр үр өгөөжтэй боломжийн араас явалгүй, бусдын бодож байгаагаас бага эрсдэлтэй боловч үр өгөөж нь өндөр байх боломжийн араас хөөцөлдөхийг хэлнэ. Карьерын үүнтэй төсөөтэй, харьцангуй нийтлэг боломжуудаас дурдъя: * Бага цалинтай боловч ихийг суралцаж болох ажил. Хэдий хэрийн цалин бэлнээр авч байгаа вэ гэх мэтээр амархан тооцож болох хатуу хөрөнгөд хүмүүс илүү анхаардаг. Тиймдээ ч бага цалинтай боловч илүү сурж хөгжих боломжтой ажлаас эрсдэлтэй хэмээн татгалзах нь элбэг. * Бүтэн цагийн ажлаас тогтвор муутай гэрээт болон цагийн ажил. Бага зэрэг тогтворгүй байх нь хүмүүсийн бодож байгаагаас асуудал багатай байдаг. Бодит байдал дээр харин ч сайн зүйл байдаг тухай бид удахгүй ярилцах болно. Хүмүүс гэрээт ба цагийн ажлыг бүтэн цагийн ажлаас догуур тавьж, нэг их ойшоодоггүй боловч энэ нь үнэндээ олон төрлийн Б төлөвлөгөөнд шилжихэд хэрэг болох чадваруудыг хөгжүүлэх шилдэг арга юм. * Хурдан суралцдаг, цалингийн хүлээлт багатай, их туршлага хуримтлуулж амжаагүй нэгнийг ажилд авах. Энэ бол өгөөж ихтэй дундаж эрсдэл юм. Учир нь хурдан суралцдаг хүн туршлага, дутуугаа богино хугацаанд нөхөж чаддаг. Хөдөлмөрийн зах зээл тэднийг дутуу үнэлдэг тал бий. * Эрсдэлийг нь ил тод зарладаг боломж. Төрөлхийн сөргүү хандлагаасаа болоод бид ямар нэг зүйлийн сөрөг үр дагаварыг хэдий чинээ их сонсох тусам, биелэх магадлалыг нь хэтрүүлэн үнэлдэг. (Чухам ийм л учраас мэдээллийн хэрэгслүүдээх онгоц сүйрсэн тухай мэдээлэл цацагдсаны дараа хүмүүс онгоцоор нисэхээс айдаг болчихдог) Мэдээллийн хэрэгслээр, эсвэл тантай нэг салбарт ажилладаг хүмүүс аль нэг ажил, карьерын эрсдэлийн талаар байнга яриад байгаа бол, тэр нь үнэн хэрэгтээ ихэнх хүмүүсийн итгэж байгаа шиг тийм ч эрсдэлтэй биш байж мэднэ. Өөрийн сайн мэдэх, мөн зиндаа нэгтнүүдийн тань тооцолол буруу байж мэдэх салбаруудаас та аятайхан эрсдэл/үр дүн бүхий боломжийг шүүрч чадна. Жишээлбэл, шинэхэн энтрепнерүүдийн хувьд хямралын үед мөнгө босгох, хэрэглэгчдэд бүтээгдэхүүн борлуулах нь хэцүү учраас иймэрхүү хүнд үед аль нэг компанид ажиллах нь илүү найдвартай гэж үзэн, бизнесийн санаагаа орхиж, яахаа мэдэхээ больчин нь бий. Тэгвэл эдийн засгийн хямралын үед ихэнх хүмүүс эрсдлээс айгаад хөдөлдөггүй учир бизнес эхлүүлэх нь харин ч эрсдэл багатай гэдгийг туршлагатай энтрепренерүүд мэддэг. Ийм үед бизнес эхлүүлсэн тохиолдолд авьяаслаг хүмүүсийг элсүүлэх, хэрэглэгчдэд бүтээгдэхүүн борлуулах, мэдээллийн хэрэгслээр бизнесээ сурталчлахаас эхлээд олон зүйлийн төлөөх өрсөлдөөн жирийн үеийнхээс бага байдаг. Ийм ч учраас Майкрософт, ФедЭкс зэрэг олон шилдэг компани хямралын жилүүдэд байгуулагдсан билээ. Хямралын үеийг өндөр эрсдэлтэй гэж тоймгүй олон энтрепренер боддог нь эргээд үүнийг бага эрсдэлтэй болгодог. > “Та өөрөө старт-ап компани” номын 152,153,154-р талууд
https://unread.today/c/2047	Номын тухай	Nominjargal Batkhuyag	2019-07-13T00:00:00	7 сарын 13, 2019	Аялах урам зориг төрүүлэм 5 ном	<div class="article-body"> <h2>Аялах дургүй хүн ховор биз ээ. Гэсэн хэдий ч шууд томоохон аялалд гарахад бэлэн хүн цөөн. Дэлхийн хамгийн алдарт аялагчид ихэвчлэн амьдралд нь томоохон үйл явдал болсны дараа аялалд гарахаар шийдэж, улмаар аяллын ачаар тэдний амьдрал тэр чигээрээ өөрчлөгдсөн байдаг. Тэд аялалаас өөрийгөө олж нээн, дэлхий ертөнцийг шинээр таньж мэддэг. Гэхдээ хүн бүр томоохон үйл явдал болохыг хүлээн, аяллаас олж авах тэр зүйлсийг хойшлуулна гэж үү? Иймд бид энэ удаагийн нийтлэлдээ аялах урам зориг төрүүлэм таван номыг онцлон хүргэж байна. </h2><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">eliza Gilbert. Eat, Pray, Love </h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://www.unread.today/webroot/files/8ddd6e23b588703d6b34ab143ed3233c.jpg"></p><p>Магадгүй аялал гэхээр олон хүний санаанд хамгийн түрүүнд энэ ном буух биз. Учир нь энэ хамгийн сонирхолтой аяллын бодит түүхүүдийн нэг. Орчин үеийн эмэгтэй зохиолч Элиза Гилберт нөхрөөсөө салсны дараа бүхнийг орхин өөрийгөө танин мэдэхийн тулд аялалд гарч, энэ номыг бичсэн. “Eat, Pray, Love” буюу “Ид, залбир, хайрла” гэх нэр зүгээр нэг сайхан үгс биш бөгөөд тус бүр түүний аялж явсан газруудыг илэрхийлдэг. Тэр Италид тансаг хоолнууд идэн хөгжилдөж, Энэтхэгт өөрийн мөн чанарыг олохоор залбирч, Балид шинэхэн хайртайгаа учирсан юм. Энэ ном Нью Йорк Таймсын хамгийн өндөр борлуулалттай номоор нэрлэгдэж байсан төдийгүй уг түүхээс сэдэвлэн Columbia Pictures кино бүтээсэн байдаг. </p> <p><b>Дэлгэрэнгүй:</b> <a href="https://www.amazon.com/Eat-Pray-Love-Everything-Indonesia/dp/0143038419" target="_blank">Eat, Pray, Love </a></p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">eric weiner. Geography of bliss</h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://www.unread.today/webroot/files/d611e34b9e7293ef78c72abf213843c5.jpg"></p><p>Жил бүр дэлхийн хамгийн аз жаргалтай орнуудын индекс, түүний талаар нийтлэлүүд гардаг шүү дээ. Харин энэ танд ямар санагддаг вэ? Эрик Вейнерийн хувьд эдгээр индекс бүрэн утга илэрхийлж чадаагүй тул тэр өөрийн биеэр дэлхийн хамгийн аз жаргалтай орнуудаас эхлэн хамгийн аз жаргалгүй гэгдэх орнуудаар хүртэл аялжээ. Түүний аяллын гол зорилго нь хүмүүсийг яг юу аз жаргалтай болгодгийг олж мэдэх байсан юм. Эрикийн номоос та олон сонирхолтой зүйлс мэдэж авахаас гадна эдгээр орнуудаар өөрийн биеэр аялж үзэх хүсэл төрнө гэдэгт итгэлтэй байна. </p> <p><b>Дэлгэрэнгүй:</b> <a href="https://www.amazon.com/gp/product/044669889X/ref=as_li_qf_sp_asin_il_tl?ie=UTF8&tag=nommatstrasit-20&camp=1789&creative=9325&linkCode=as2&creativeASIN=044669889X&linkId=ac010a480770b272cb178604bb3d4122" target="_blank">Geography of Bliss</a></p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Rolf Potts. Vagabonding </h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://www.unread.today/webroot/files/f47a0903a1e481a00300551cd400ad00.jpg"></p><p>Энэхүү номыг алдарт бадарчин Ролф Поттс бичсэн. Иймд урт хугацаагаар аялахаар төлөвлөж буй хүмүүс уншихад тохиромжтой. Тэрээр амьдралынхаа арван жилийг зам дээр өнгөрөөсөн бөгөөд үүнд Израйлиар хөндлөн гулд алхсан хугацаа ч хамаарна. Түүний номоос та үнэ цэнэтэй сургамжууд, үнэн бодит мэдээлэл, сонирхолтой эшлэлүүдийг олж авах болно. Эндээс таныг аялах урам зориг олж авна гэдэгт итгэлтэй байна. Та энэ номыг унших эсэхдээ эргэлзэж байгаа бол эхлээд түүний ярилцлагыг сонирхоод үзээрэй. </p> <p><b>Дэлгэрэнгүй:</b> <a href="https://www.amazon.com/Vagabonding-Uncommon-Guide-Long-Term-Travel/dp/0812992180" target="_blank">Vagabonding </a></p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Matt kepnes. how to travel a world on $50 a day</h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://www.unread.today/webroot/files/26dda1849b0f937271eff5ce7efdd985.jpg"></p><p>Энэхүү номыг бичсэн хүн бол алдарт аяллын блог хөтлөгч Мэтт Кэпнес юм. Тэрээр аялал үнэтэй биш, бүгдэд хүртээмжтэй байх ёстой гэж үздэг. Тэрээр номдоо хэрхэн дэлхийн хаана ч амттай хоол идэж, тухтай оронд унтан 50 долларт багтаан тавтай аялах талаар бичсэн. Энэ номд олон сонирхолтой зөвлөгөө бий. Жишээлбэл дэлхийн хаана ч банкны шимтгэл хэрхэн төлөхгүй байх, яаж хямд аюулгүй дэн буудал олох, хаанаас хямд онгоцны тийз авах зэрэг аргуудыг заадаг. Та магадгүй өөрийгөө аялах хэмжээний мөнгөгүй гэж үзэж байгаа бол энэ номыг уншаад бодол тань өөрчлөгдөж болох юм. Учир нь Мэтт Кепнес бага мөнгөөр хэрхэн илүү удаан, илүү хол, тав тухтай аялахыг заах болно. </p> <p><b>Дэлгэрэнгүй: </b><a href="https://www.amazon.com/How-Travel-World-50-Day/dp/0399173285" target="_blank">How to travel world on $50 g day</a></p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Bill bryson. in a sunburned country </h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://www.unread.today/webroot/files/ccc5a4c64485273771929c30d6e8c4ed.jpg"></p><p> Билл Брисоны номоос аль нэгийг нэрлэнэ гэдэг хэцүү. Учир нь тэр аяллын ном зохиогчдоос яах аргагүй хамгийн нэр хүндтэй, чадварлаг хүмүүсийн нэг билээ. Гэсэн хэдий ч олон эх сурвалжууд шүүсний эцэст түүний In sunburned country номыг онцолж байна. Тэрээр Австралийн зүүн хязгаараас баруун хязгаар хүртэл уул уурхай дагаж хөгжсөн жижиг тосгонууд, мартагдсан боомт хотууд, онгон зэрлэг байгалиар аялсан. Энэ үедээ юунд гайхаж, юунаас айж байсан талаараа хүртэл энэ номдоо маш сонирхолтой байдлаар бичсэн байдаг. Номыг уншсаныхаа дараа та Австрали руу аялахаар шийдэж болох юм. </p> <p><b>Дэлгэрэнгүй:</b> <a href="https://www.amazon.com/Sunburned-Country-Bill-Bryson/dp/0767903862" target="_blank">In a sunburned country </a></p> </div>	Аялах дургүй хүн ховор биз ээ. Гэсэн хэдий ч шууд томоохон аялалд гарахад бэлэн хүн цөөн. Дэлхийн хамгийн алдарт аялагчид ихэвчлэн амьдралд нь томоохон үйл явдал болсны дараа аялалд гарахаар шийдэж, улмаар аяллын ачаар тэдний амьдрал тэр чигээрээ өөрчлөгдсөн байдаг. Тэд аялалаас өөрийгөө олж нээн, дэлхий ертөнцийг шинээр таньж мэддэг. Гэхдээ хүн бүр томоохон үйл явдал болохыг хүлээн, аяллаас олж авах тэр зүйлсийг хойшлуулна гэж үү? Иймд бид энэ удаагийн нийтлэлдээ аялах урам зориг төрүүлэм таван номыг онцлон хүргэж байна. eliza Gilbert. Eat, Pray, Love Магадгүй аялал гэхээр олон хүний санаанд хамгийн түрүүнд энэ ном буух биз. Учир нь энэ хамгийн сонирхолтой аяллын бодит түүхүүдийн нэг. Орчин үеийн эмэгтэй зохиолч Элиза Гилберт нөхрөөсөө салсны дараа бүхнийг орхин өөрийгөө танин мэдэхийн тулд аялалд гарч, энэ номыг бичсэн. “Eat, Pray, Love” буюу “Ид, залбир, хайрла” гэх нэр зүгээр нэг сайхан үгс биш бөгөөд тус бүр түүний аялж явсан газруудыг илэрхийлдэг. Тэр Италид тансаг хоолнууд идэн хөгжилдөж, Энэтхэгт өөрийн мөн чанарыг олохоор залбирч, Балид шинэхэн хайртайгаа учирсан юм. Энэ ном Нью Йорк Таймсын хамгийн өндөр борлуулалттай номоор нэрлэгдэж байсан төдийгүй уг түүхээс сэдэвлэн Columbia Pictures кино бүтээсэн байдаг. Дэлгэрэнгүй: Eat, Pray, Love eric weiner. Geography of bliss Жил бүр дэлхийн хамгийн аз жаргалтай орнуудын индекс, түүний талаар нийтлэлүүд гардаг шүү дээ. Харин энэ танд ямар санагддаг вэ? Эрик Вейнерийн хувьд эдгээр индекс бүрэн утга илэрхийлж чадаагүй тул тэр өөрийн биеэр дэлхийн хамгийн аз жаргалтай орнуудаас эхлэн хамгийн аз жаргалгүй гэгдэх орнуудаар хүртэл аялжээ. Түүний аяллын гол зорилго нь хүмүүсийг яг юу аз жаргалтай болгодгийг олж мэдэх байсан юм. Эрикийн номоос та олон сонирхолтой зүйлс мэдэж авахаас гадна эдгээр орнуудаар өөрийн биеэр аялж үзэх хүсэл төрнө гэдэгт итгэлтэй байна. Дэлгэрэнгүй: Geography of Bliss Rolf Potts. Vagabonding Энэхүү номыг алдарт бадарчин Ролф Поттс бичсэн. Иймд урт хугацаагаар аялахаар төлөвлөж буй хүмүүс уншихад тохиромжтой. Тэрээр амьдралынхаа арван жилийг зам дээр өнгөрөөсөн бөгөөд үүнд Израйлиар хөндлөн гулд алхсан хугацаа ч хамаарна. Түүний номоос та үнэ цэнэтэй сургамжууд, үнэн бодит мэдээлэл, сонирхолтой эшлэлүүдийг олж авах болно. Эндээс таныг аялах урам зориг олж авна гэдэгт итгэлтэй байна. Та энэ номыг унших эсэхдээ эргэлзэж байгаа бол эхлээд түүний ярилцлагыг сонирхоод үзээрэй. Дэлгэрэнгүй: Vagabonding Matt kepnes. how to travel a world on $50 a day Энэхүү номыг бичсэн хүн бол алдарт аяллын блог хөтлөгч Мэтт Кэпнес юм. Тэрээр аялал үнэтэй биш, бүгдэд хүртээмжтэй байх ёстой гэж үздэг. Тэрээр номдоо хэрхэн дэлхийн хаана ч амттай хоол идэж, тухтай оронд унтан 50 долларт багтаан тавтай аялах талаар бичсэн. Энэ номд олон сонирхолтой зөвлөгөө бий. Жишээлбэл дэлхийн хаана ч банкны шимтгэл хэрхэн төлөхгүй байх, яаж хямд аюулгүй дэн буудал олох, хаанаас хямд онгоцны тийз авах зэрэг аргуудыг заадаг. Та магадгүй өөрийгөө аялах хэмжээний мөнгөгүй гэж үзэж байгаа бол энэ номыг уншаад бодол тань өөрчлөгдөж болох юм. Учир нь Мэтт Кепнес бага мөнгөөр хэрхэн илүү удаан, илүү хол, тав тухтай аялахыг заах болно. Дэлгэрэнгүй: How to travel world on $50 g day Bill bryson. in a sunburned country Билл Брисоны номоос аль нэгийг нэрлэнэ гэдэг хэцүү. Учир нь тэр аяллын ном зохиогчдоос яах аргагүй хамгийн нэр хүндтэй, чадварлаг хүмүүсийн нэг билээ. Гэсэн хэдий ч олон эх сурвалжууд шүүсний эцэст түүний In sunburned country номыг онцолж байна. Тэрээр Австралийн зүүн хязгаараас баруун хязгаар хүртэл уул уурхай дагаж хөгжсөн жижиг тосгонууд, мартагдсан боомт хотууд, онгон зэрлэг байгалиар аялсан. Энэ үедээ юунд гайхаж, юунаас айж байсан талаараа хүртэл энэ номдоо маш сонирхолтой байдлаар бичсэн байдаг. Номыг уншсаныхаа дараа та Австрали руу аялахаар шийдэж болох юм. Дэлгэрэнгүй: In a sunburned country	Аялах дургүй хүн ховор биз ээ. Гэсэн хэдий ч шууд томоохон аялалд гарахад бэлэн хүн цөөн. Дэлхийн хамгийн алдарт аялагчид ихэвчлэн амьдралд нь томоохон үйл явдал болсны дараа аялалд гарахаар шийдэж, улмаар аяллын ачаар тэдний амьдрал тэр чигээрээ өөрчлөгдсөн байдаг. Тэд аялалаас өөрийгөө олж нээн, дэлхий ертөнцийг шинээр таньж мэддэг. Гэхдээ хүн бүр томоохон үйл явдал болохыг хүлээн, аяллаас олж авах тэр зүйлсийг хойшлуулна гэж үү? Иймд бид энэ удаагийн нийтлэлдээ аялах урам зориг төрүүлэм таван номыг онцлон хүргэж байна. ### eliza Gilbert. Eat, Pray, Love Магадгүй аялал гэхээр олон хүний санаанд хамгийн түрүүнд энэ ном буух биз. Учир нь энэ хамгийн сонирхолтой аяллын бодит түүхүүдийн нэг. Орчин үеийн эмэгтэй зохиолч Элиза Гилберт нөхрөөсөө салсны дараа бүхнийг орхин өөрийгөө танин мэдэхийн тулд аялалд гарч, энэ номыг бичсэн. “Eat, Pray, Love” буюу “Ид, залбир, хайрла” гэх нэр зүгээр нэг сайхан үгс биш бөгөөд тус бүр түүний аялж явсан газруудыг илэрхийлдэг. Тэр Италид тансаг хоолнууд идэн хөгжилдөж, Энэтхэгт өөрийн мөн чанарыг олохоор залбирч, Балид шинэхэн хайртайгаа учирсан юм. Энэ ном Нью Йорк Таймсын хамгийн өндөр борлуулалттай номоор нэрлэгдэж байсан төдийгүй уг түүхээс сэдэвлэн Columbia Pictures кино бүтээсэн байдаг. Дэлгэрэнгүй: Eat, Pray, Love ### eric weiner. Geography of bliss Жил бүр дэлхийн хамгийн аз жаргалтай орнуудын индекс, түүний талаар нийтлэлүүд гардаг шүү дээ. Харин энэ танд ямар санагддаг вэ? Эрик Вейнерийн хувьд эдгээр индекс бүрэн утга илэрхийлж чадаагүй тул тэр өөрийн биеэр дэлхийн хамгийн аз жаргалтай орнуудаас эхлэн хамгийн аз жаргалгүй гэгдэх орнуудаар хүртэл аялжээ. Түүний аяллын гол зорилго нь хүмүүсийг яг юу аз жаргалтай болгодгийг олж мэдэх байсан юм. Эрикийн номоос та олон сонирхолтой зүйлс мэдэж авахаас гадна эдгээр орнуудаар өөрийн биеэр аялж үзэх хүсэл төрнө гэдэгт итгэлтэй байна. Дэлгэрэнгүй: Geography of Bliss ### Rolf Potts. Vagabonding Энэхүү номыг алдарт бадарчин Ролф Поттс бичсэн. Иймд урт хугацаагаар аялахаар төлөвлөж буй хүмүүс уншихад тохиромжтой. Тэрээр амьдралынхаа арван жилийг зам дээр өнгөрөөсөн бөгөөд үүнд Израйлиар хөндлөн гулд алхсан хугацаа ч хамаарна. Түүний номоос та үнэ цэнэтэй сургамжууд, үнэн бодит мэдээлэл, сонирхолтой эшлэлүүдийг олж авах болно. Эндээс таныг аялах урам зориг олж авна гэдэгт итгэлтэй байна. Та энэ номыг унших эсэхдээ эргэлзэж байгаа бол эхлээд түүний ярилцлагыг сонирхоод үзээрэй. Дэлгэрэнгүй: Vagabonding ### Matt kepnes. how to travel a world on $50 a day Энэхүү номыг бичсэн хүн бол алдарт аяллын блог хөтлөгч Мэтт Кэпнес юм. Тэрээр аялал үнэтэй биш, бүгдэд хүртээмжтэй байх ёстой гэж үздэг. Тэрээр номдоо хэрхэн дэлхийн хаана ч амттай хоол идэж, тухтай оронд унтан 50 долларт багтаан тавтай аялах талаар бичсэн. Энэ номд олон сонирхолтой зөвлөгөө бий. Жишээлбэл дэлхийн хаана ч банкны шимтгэл хэрхэн төлөхгүй байх, яаж хямд аюулгүй дэн буудал олох, хаанаас хямд онгоцны тийз авах зэрэг аргуудыг заадаг. Та магадгүй өөрийгөө аялах хэмжээний мөнгөгүй гэж үзэж байгаа бол энэ номыг уншаад бодол тань өөрчлөгдөж болох юм. Учир нь Мэтт Кепнес бага мөнгөөр хэрхэн илүү удаан, илүү хол, тав тухтай аялахыг заах болно. Дэлгэрэнгүй: How to travel world on $50 g day ### Bill bryson. in a sunburned country Билл Брисоны номоос аль нэгийг нэрлэнэ гэдэг хэцүү. Учир нь тэр аяллын ном зохиогчдоос яах аргагүй хамгийн нэр хүндтэй, чадварлаг хүмүүсийн нэг билээ. Гэсэн хэдий ч олон эх сурвалжууд шүүсний эцэст түүний In sunburned country номыг онцолж байна. Тэрээр Австралийн зүүн хязгаараас баруун хязгаар хүртэл уул уурхай дагаж хөгжсөн жижиг тосгонууд, мартагдсан боомт хотууд, онгон зэрлэг байгалиар аялсан. Энэ үедээ юунд гайхаж, юунаас айж байсан талаараа хүртэл энэ номдоо маш сонирхолтой байдлаар бичсэн байдаг. Номыг уншсаныхаа дараа та Австрали руу аялахаар шийдэж болох юм. Дэлгэрэнгүй: In a sunburned country
https://unread.today/c/2055	Номын тухай	Nominjargal Batkhuyag	2019-07-20T00:00:00	7 сарын 20, 2019	Миний залууст санал болгох номууд: Ардын багш Ш.Чоймаа	<div class="article-body"> <h2>Бид номын тойм булангийнхаа ээлжит зочноор Монгол Улсын төрийн соёрхолт, Ардын багш, Хэл шинжлэлийн ухааны доктор, Монгол Улсын Их Сургуулийн зөвлөх профессор Ш.Чоймааг урьж оролцууллаа. Тэрээр монгол бичиг, түүхэн хэл зүй, орчин цагийн монгол хэл, төвд хэл, сурвалж судлал, Монголын нууц товчоо судлал зэрэг хичээлийг голчлон зааж байсан. Түүний бүтээлүүд АНУ, ОХУ, БНСУ, БНХАУ, ХБНГУ, Польш, Япон зэрэг оронд хэвлэгдэж, хичээлийн бичлэгүүдийг нь гадаадын их дээд сургуулиуд сургалтандаа ашигладаг. Ингээд Ш.Чоймаа багшийн залууст санал болгох номуудтай танилцацгаая. </h2><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Монголын нууц товчоо</h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://www.unread.today/webroot/files/12f0b768dc05807e3792306dec37832b.jpeg"></p><p>Арван гуравдугаар зуунд монгол хүн Монгол бичгээрээ туурвисан энэхүү зохиолыг Монгол хүн бүр заавал мэдэж байх ёстой. Монгол бичгээр туурвисан зохиол арвин боловч, Монголын нууц товчоо бол түүх болоод бичиг соёлын гол тулгуур зохиол. Монголчуудын бахархал болсон зохиол төдийгүй дэлхийн олон хэлэнд орчуулагдсан бүтээл учир энэхүү номыг нэрлэж байна. Монголын нууц товчооны олон янзын хөрвүүлэг бий. Дамдинсүрэн гуайнх бол орчуулга гэж явна. Үнэхээр уран сайхны орчуулга. Минийх бол эртний монгол хэлний үгийг түгээмэл хэлбэрт оруулсан шинэ хөрвүүлэг юм. Мөнхийн үсгийнх бас бий. Мөн Цэрэнсодном гуайнх бий. Эдгээрээс сонгоод уншина биз ээ. </p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">ц.Шагдарсүрэн. эх хэлээ эвдэхгүй юмсан</h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://www.unread.today/webroot/files/f6573e80c0b86113b438b7d13dfc581b.jpg"></p><p>Өнөө цагт Монгол дархлаа гэж их ярих болсон. Монгол дархлаа гэдэг бол монгол хэлний дархлаа. Цаашлаад Монгол сэтгэлгээний дархлаа гэсэн үг. Энэ нь өөрөө Монгол улс оршин тогтнохын үндэс билээ. Уг номд өнөөгийн монгол хэлний гажуудсан байдал зүй нь чухам ямар байх ёстойг, яагаад ийм байх ёстойг хэн ч ойлгохоор энгийн сайхан тайлбарласан байдаг. "Эх хэлээ эвдэхгүй юмсан"-г уншсан хүн бол бичиж найруулахдаа нэлээн ондоо болох байх. Жишээлбэл “Энд барилгын ажил явагдаж байна болгоомжил” гэдэг самбарууд байдаг даа. Бид зөв бичиж, ярихын тулд барилга гэдэг үгийг гэр, сууц гэж орлуулаад үзэх хэрэгтэй. Монгол хүн “Энд гэр сууцын ажил явагдаж байна” гэж хэлэх үү? Үгүй. "Энд гэр барьж байна" л гэж хэлнэ. Эхний хувилбар нөгөөх нь гадаадын модон хуулбар орчуулга шиг байгаа биз. Энэ мэтчилэн энэ номоос сурах зүйл их бий. </p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Я.Цэвэл. Монгол хэлний товч тайлбар толь</h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://www.unread.today/webroot/files/3572670575da8607202d95daafdcae3c.jpg"></p><p>Өнөөгийн хүмүүсийн монгол үгийн сан ядмаг болчихсон. Нэмээд үгсийнхээ холбоо үг, салаа утгыг мэдэхгүй байна. Хүмүүс үгийн утгыг ойлголгүй ашиглаж байна. Жишээлбэл “Аа яа яа тэр чихэр аягүй гоё чихэр байлаа” гэсэн үгтэй хүүхдийн дуу байдаг. "Аягүй" гэдэг чинь муухай л зүйлийг хэлнэ шүү дээ. Ер нь Монгол хэлний товч тайлбарыг эргүүлээд үзэж байхад миний мэддэг монгол үг тун цөөн юм байна гэж л хүн ухаарна. Сэхээтэн улсын ширээн дээр энэ ном заавал байх ёстой. </p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Ч.Лодойдамба. Тунгалаг тамир</h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://www.unread.today/webroot/files/20987b3b09f3c9830bc30194e8bf2cba.jpg"></p><p>Залуучууд маань далаад оны түүхэн романуудыг унших хэрэгтэй. Тэгэх юм бол Монголын хуучин ахуй, ёс заншлыг танин мэдэх, үгийн сан баяжих гээд олон давуу талтай. Заавал Тунгалаг Тамир унш гээгүй л дээ. Цаг төрийн үймээн, Үүрийн туяа ч уншсан болно. Бас олон сайхан өгүүллэгүүд бий. Батбаярын, Урианхай гуайн сайхан гүн утгатай өгүүллэгүүд зөндөө бий. Эдгээрийг уншиж байж л монгол хэлнийхээ яруу сайхныг мэдэрч, эх хэлээ хайрлана. <br></p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Лу. Алтан товч </h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://www.unread.today/webroot/files/9d4c602704da29a1f0a65c64f8bdc7c4.jpg"></p><p>Эртний сургаалуудын товчийг унш гэдэг бол ганцхан Монголд биш ердөөсөө дорно дахинд сургаал хамгийн чухал зүйлд тооцогдсоор ирсэнд байгаа юм. Сургаалыг монгол бичгээр "сургал" гэж бичдэг ч ярианы хэлэнд л уртаар дуудагдаж өдгөө сургаал болчихсон. "Сургал" гэдэг маань бусдыг сургаж, хүмүүжүүлнэ гэсэн үг. Тухайн үед одоогийнх шиг бүхнийг хуулиар зохицуулах биш энэ тогтсон ёс заншлыг мөрддөг байв. Тиймээс бичиг үсэг заамагцаа хамгийн түрүүнд "Цаасан шувуу", "Оюун түлхүүр" зэрэг сургаалуудыг уншиж бичүүлэн давтуулдаг байсан. Ингээд хүүхэд бичиг үсэг сурахаас гадна, бие сэтгэлийн хувьд зөв төлөвшдөг байж. Алтан товч хэдийгээр эртний сургаал боловч хүний мөн чанар өөрчлөгдөөгүй учир өнөө цагт ч тохирно. Мөн уг зохиолыг уншсанаар монгол хэлний эртний сайхан үгнүүдээс цөөн хэдийг ч болов сэргээн хэрэглэх байх. </p> </div>	Бид номын тойм булангийнхаа ээлжит зочноор Монгол Улсын төрийн соёрхолт, Ардын багш, Хэл шинжлэлийн ухааны доктор, Монгол Улсын Их Сургуулийн зөвлөх профессор Ш.Чоймааг урьж оролцууллаа. Тэрээр монгол бичиг, түүхэн хэл зүй, орчин цагийн монгол хэл, төвд хэл, сурвалж судлал, Монголын нууц товчоо судлал зэрэг хичээлийг голчлон зааж байсан. Түүний бүтээлүүд АНУ, ОХУ, БНСУ, БНХАУ, ХБНГУ, Польш, Япон зэрэг оронд хэвлэгдэж, хичээлийн бичлэгүүдийг нь гадаадын их дээд сургуулиуд сургалтандаа ашигладаг. Ингээд Ш.Чоймаа багшийн залууст санал болгох номуудтай танилцацгаая. Монголын нууц товчоо Арван гуравдугаар зуунд монгол хүн Монгол бичгээрээ туурвисан энэхүү зохиолыг Монгол хүн бүр заавал мэдэж байх ёстой. Монгол бичгээр туурвисан зохиол арвин боловч, Монголын нууц товчоо бол түүх болоод бичиг соёлын гол тулгуур зохиол. Монголчуудын бахархал болсон зохиол төдийгүй дэлхийн олон хэлэнд орчуулагдсан бүтээл учир энэхүү номыг нэрлэж байна. Монголын нууц товчооны олон янзын хөрвүүлэг бий. Дамдинсүрэн гуайнх бол орчуулга гэж явна. Үнэхээр уран сайхны орчуулга. Минийх бол эртний монгол хэлний үгийг түгээмэл хэлбэрт оруулсан шинэ хөрвүүлэг юм. Мөнхийн үсгийнх бас бий. Мөн Цэрэнсодном гуайнх бий. Эдгээрээс сонгоод уншина биз ээ. ц.Шагдарсүрэн. эх хэлээ эвдэхгүй юмсан Өнөө цагт Монгол дархлаа гэж их ярих болсон. Монгол дархлаа гэдэг бол монгол хэлний дархлаа. Цаашлаад Монгол сэтгэлгээний дархлаа гэсэн үг. Энэ нь өөрөө Монгол улс оршин тогтнохын үндэс билээ. Уг номд өнөөгийн монгол хэлний гажуудсан байдал зүй нь чухам ямар байх ёстойг, яагаад ийм байх ёстойг хэн ч ойлгохоор энгийн сайхан тайлбарласан байдаг. "Эх хэлээ эвдэхгүй юмсан"-г уншсан хүн бол бичиж найруулахдаа нэлээн ондоо болох байх. Жишээлбэл “Энд барилгын ажил явагдаж байна болгоомжил” гэдэг самбарууд байдаг даа. Бид зөв бичиж, ярихын тулд барилга гэдэг үгийг гэр, сууц гэж орлуулаад үзэх хэрэгтэй. Монгол хүн “Энд гэр сууцын ажил явагдаж байна” гэж хэлэх үү? Үгүй. "Энд гэр барьж байна" л гэж хэлнэ. Эхний хувилбар нөгөөх нь гадаадын модон хуулбар орчуулга шиг байгаа биз. Энэ мэтчилэн энэ номоос сурах зүйл их бий. Я.Цэвэл. Монгол хэлний товч тайлбар толь Өнөөгийн хүмүүсийн монгол үгийн сан ядмаг болчихсон. Нэмээд үгсийнхээ холбоо үг, салаа утгыг мэдэхгүй байна. Хүмүүс үгийн утгыг ойлголгүй ашиглаж байна. Жишээлбэл “Аа яа яа тэр чихэр аягүй гоё чихэр байлаа” гэсэн үгтэй хүүхдийн дуу байдаг. "Аягүй" гэдэг чинь муухай л зүйлийг хэлнэ шүү дээ. Ер нь Монгол хэлний товч тайлбарыг эргүүлээд үзэж байхад миний мэддэг монгол үг тун цөөн юм байна гэж л хүн ухаарна. Сэхээтэн улсын ширээн дээр энэ ном заавал байх ёстой. Ч.Лодойдамба. Тунгалаг тамир Залуучууд маань далаад оны түүхэн романуудыг унших хэрэгтэй. Тэгэх юм бол Монголын хуучин ахуй, ёс заншлыг танин мэдэх, үгийн сан баяжих гээд олон давуу талтай. Заавал Тунгалаг Тамир унш гээгүй л дээ. Цаг төрийн үймээн, Үүрийн туяа ч уншсан болно. Бас олон сайхан өгүүллэгүүд бий. Батбаярын, Урианхай гуайн сайхан гүн утгатай өгүүллэгүүд зөндөө бий. Эдгээрийг уншиж байж л монгол хэлнийхээ яруу сайхныг мэдэрч, эх хэлээ хайрлана. Лу. Алтан товч Эртний сургаалуудын товчийг унш гэдэг бол ганцхан Монголд биш ердөөсөө дорно дахинд сургаал хамгийн чухал зүйлд тооцогдсоор ирсэнд байгаа юм. Сургаалыг монгол бичгээр "сургал" гэж бичдэг ч ярианы хэлэнд л уртаар дуудагдаж өдгөө сургаал болчихсон. "Сургал" гэдэг маань бусдыг сургаж, хүмүүжүүлнэ гэсэн үг. Тухайн үед одоогийнх шиг бүхнийг хуулиар зохицуулах биш энэ тогтсон ёс заншлыг мөрддөг байв. Тиймээс бичиг үсэг заамагцаа хамгийн түрүүнд "Цаасан шувуу", "Оюун түлхүүр" зэрэг сургаалуудыг уншиж бичүүлэн давтуулдаг байсан. Ингээд хүүхэд бичиг үсэг сурахаас гадна, бие сэтгэлийн хувьд зөв төлөвшдөг байж. Алтан товч хэдийгээр эртний сургаал боловч хүний мөн чанар өөрчлөгдөөгүй учир өнөө цагт ч тохирно. Мөн уг зохиолыг уншсанаар монгол хэлний эртний сайхан үгнүүдээс цөөн хэдийг ч болов сэргээн хэрэглэх байх.	Бид номын тойм булангийнхаа ээлжит зочноор Монгол Улсын төрийн соёрхолт, Ардын багш, Хэл шинжлэлийн ухааны доктор, Монгол Улсын Их Сургуулийн зөвлөх профессор Ш.Чоймааг урьж оролцууллаа. Тэрээр монгол бичиг, түүхэн хэл зүй, орчин цагийн монгол хэл, төвд хэл, сурвалж судлал, Монголын нууц товчоо судлал зэрэг хичээлийг голчлон зааж байсан. Түүний бүтээлүүд АНУ, ОХУ, БНСУ, БНХАУ, ХБНГУ, Польш, Япон зэрэг оронд хэвлэгдэж, хичээлийн бичлэгүүдийг нь гадаадын их дээд сургуулиуд сургалтандаа ашигладаг. Ингээд Ш.Чоймаа багшийн залууст санал болгох номуудтай танилцацгаая. ### Монголын нууц товчоо Арван гуравдугаар зуунд монгол хүн Монгол бичгээрээ туурвисан энэхүү зохиолыг Монгол хүн бүр заавал мэдэж байх ёстой. Монгол бичгээр туурвисан зохиол арвин боловч, Монголын нууц товчоо бол түүх болоод бичиг соёлын гол тулгуур зохиол. Монголчуудын бахархал болсон зохиол төдийгүй дэлхийн олон хэлэнд орчуулагдсан бүтээл учир энэхүү номыг нэрлэж байна. Монголын нууц товчооны олон янзын хөрвүүлэг бий. Дамдинсүрэн гуайнх бол орчуулга гэж явна. Үнэхээр уран сайхны орчуулга. Минийх бол эртний монгол хэлний үгийг түгээмэл хэлбэрт оруулсан шинэ хөрвүүлэг юм. Мөнхийн үсгийнх бас бий. Мөн Цэрэнсодном гуайнх бий. Эдгээрээс сонгоод уншина биз ээ. ### ц.Шагдарсүрэн. эх хэлээ эвдэхгүй юмсан Өнөө цагт Монгол дархлаа гэж их ярих болсон. Монгол дархлаа гэдэг бол монгол хэлний дархлаа. Цаашлаад Монгол сэтгэлгээний дархлаа гэсэн үг. Энэ нь өөрөө Монгол улс оршин тогтнохын үндэс билээ. Уг номд өнөөгийн монгол хэлний гажуудсан байдал зүй нь чухам ямар байх ёстойг, яагаад ийм байх ёстойг хэн ч ойлгохоор энгийн сайхан тайлбарласан байдаг. "Эх хэлээ эвдэхгүй юмсан"-г уншсан хүн бол бичиж найруулахдаа нэлээн ондоо болох байх. Жишээлбэл “Энд барилгын ажил явагдаж байна болгоомжил” гэдэг самбарууд байдаг даа. Бид зөв бичиж, ярихын тулд барилга гэдэг үгийг гэр, сууц гэж орлуулаад үзэх хэрэгтэй. Монгол хүн “Энд гэр сууцын ажил явагдаж байна” гэж хэлэх үү? Үгүй. "Энд гэр барьж байна" л гэж хэлнэ. Эхний хувилбар нөгөөх нь гадаадын модон хуулбар орчуулга шиг байгаа биз. Энэ мэтчилэн энэ номоос сурах зүйл их бий. ### Я.Цэвэл. Монгол хэлний товч тайлбар толь Өнөөгийн хүмүүсийн монгол үгийн сан ядмаг болчихсон. Нэмээд үгсийнхээ холбоо үг, салаа утгыг мэдэхгүй байна. Хүмүүс үгийн утгыг ойлголгүй ашиглаж байна. Жишээлбэл “Аа яа яа тэр чихэр аягүй гоё чихэр байлаа” гэсэн үгтэй хүүхдийн дуу байдаг. "Аягүй" гэдэг чинь муухай л зүйлийг хэлнэ шүү дээ. Ер нь Монгол хэлний товч тайлбарыг эргүүлээд үзэж байхад миний мэддэг монгол үг тун цөөн юм байна гэж л хүн ухаарна. Сэхээтэн улсын ширээн дээр энэ ном заавал байх ёстой. ### Ч.Лодойдамба. Тунгалаг тамир Залуучууд маань далаад оны түүхэн романуудыг унших хэрэгтэй. Тэгэх юм бол Монголын хуучин ахуй, ёс заншлыг танин мэдэх, үгийн сан баяжих гээд олон давуу талтай. Заавал Тунгалаг Тамир унш гээгүй л дээ. Цаг төрийн үймээн, Үүрийн туяа ч уншсан болно. Бас олон сайхан өгүүллэгүүд бий. Батбаярын, Урианхай гуайн сайхан гүн утгатай өгүүллэгүүд зөндөө бий. Эдгээрийг уншиж байж л монгол хэлнийхээ яруу сайхныг мэдэрч, эх хэлээ хайрлана. ### Лу. Алтан товч Эртний сургаалуудын товчийг унш гэдэг бол ганцхан Монголд биш ердөөсөө дорно дахинд сургаал хамгийн чухал зүйлд тооцогдсоор ирсэнд байгаа юм. Сургаалыг монгол бичгээр "сургал" гэж бичдэг ч ярианы хэлэнд л уртаар дуудагдаж өдгөө сургаал болчихсон. "Сургал" гэдэг маань бусдыг сургаж, хүмүүжүүлнэ гэсэн үг. Тухайн үед одоогийнх шиг бүхнийг хуулиар зохицуулах биш энэ тогтсон ёс заншлыг мөрддөг байв. Тиймээс бичиг үсэг заамагцаа хамгийн түрүүнд "Цаасан шувуу", "Оюун түлхүүр" зэрэг сургаалуудыг уншиж бичүүлэн давтуулдаг байсан. Ингээд хүүхэд бичиг үсэг сурахаас гадна, бие сэтгэлийн хувьд зөв төлөвшдөг байж. Алтан товч хэдийгээр эртний сургаал боловч хүний мөн чанар өөрчлөгдөөгүй учир өнөө цагт ч тохирно. Мөн уг зохиолыг уншсанаар монгол хэлний эртний сайхан үгнүүдээс цөөн хэдийг ч болов сэргээн хэрэглэх байх.
https://unread.today/c/2083	Номын тухай	Nominjargal Batkhuyag	2019-08-25T00:00:00	8 сарын 25, 2019	Доктор Я.Борчулууны "Харвардын серендипити" номын тухай	<div class="article-body"> <h2>Алс хол сонсогддог байсан Харвардын их сургуульд өдгөө монгол оюутнууд тэнцэж, амжилттай тэтгэлэг авдаг болжээ. Тэр хэрээр Харвардын их сургуулийн талаарх мэдээллүүд ч багагүй гардаг болсон байна. Харин өнөөдрийн бидний танилцуулах ном бол тун сонирхолтой өнцгөөс Харвардыг "нээсэн" бүтээл юм. Мэдээллийн зан үйл судлаач, сэтгүүлч, компьютерийн инженер мэргэжилтэй доктор Я.Борчулууны охин Харвардын их сургуульд тэнцэж суралцсан бөгөөд тэрээр энэ үйл явцыг судлаач, сэтгүүлчийн өнцгөөс, мөн ээжийн хувиар өгүүлсэн ажээ. Серендипити хэмээх нь ч маш сонирхолтой, нүд нээсэн ойлголт байх болно гэдэгт итгэлтэй байна.</h2><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">зохиогчийн тухай</h3><p>Энэ номын хавтсан дээрээс анх "Харвард төгсөгчийн ээжийн тэмдэглэл" гэх үгийг хараад "Өөрөө сураагүй болохоор тийм сонирхолтой байж чадах болов уу?" гэсэн бодол төрснийг нуугаад яах вэ. Гэхдээ зохиогчийнх нь талаар уншаад энэ бодол минь тэр дороо өөрчлөгдсөн юм. Номын зохиогч Я.Борчулуун нь инженер, сэтгүүлч гэх хоёр мэргэжлийг давхар эзэмшсэн төдийгүй мэдээллийн шинжлэх ухааны докторын зэрэгтэй, олон арван эрдэм шинжилгээний бүтээл хэвлүүлсэн хүн аж. Харин номыг редакторлаж, өмнөх үгийг нь бичсэн хүн бол бидний сайн мэдэх зохиолч Л.Өлзийтөгс. Үүнээс энэ номыг хэр зэрэг баримт нотолгоотой, хэр сайн найруулгатай болохыг гадарлаж болох биз ээ.</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">номын тухай</h3><p>Энэ номын тухай ярихдаа нэрнээс нь эхлэн тайлбарлавал зүйтэй болов уу. Та "серендипити" гэх үгийг өмнө нь сонсож байсан уу? Энэ үг Серендипийн гурван ханхүү гэх эртний үлгэрээс гаралтай бөгөөд гурван ханхүү эрдэм чадлынхаа ачаар аз завшаантай учирч, "амжилт"-д хүрснийг ийн нэрийдсэн ажээ. Зохиогчийн тайлбарласнаар энэ үг "санамсаргүй байдлаар нээх, олох" гэх утгыг илэрхийлдэг бөгөөд монгол хэлэнд утга дүйх үг олдоогүй тул "серендипити" хэмээн байгаагаар нь ашиглажээ. <br></p> <p>Олон бичил эссэнээс бүрдэх номыг уншихад ойлгомжтой, хялбар. Агуулга нь гэр бүлээрээ Харвардтай анх танилцах аялал хийснээс охиныг төгсөх хүртэл үргэлжилнэ. Энэ явцад Харвардын шалгуур, сургалтын төлбөр, оюутны клуб дамжаанууд, хотхоны амьдрал зэргийн талаар чамбай нарийн мэдээлэл өгсөн байх аж. Зохиогчийн хэлснээр уг ном Харвардад хэрхэн тэнцэх талаар гэхээсээ голчлон Харвардын ажиллах зарчим, тэнцэж орвол суралцах орчин ямар байдаг талаар өгүүлнэ. Орчин нөхцөл хийгээд серендипитийг яагаад чухалчилсныг нь дараах эшлэлээр тайлбарлаж болох юм:<br><i> "Хувь хүн хэчнээн супер хэрэглэгч байлаа гээд серендипитид хүргэх баялаг орчин нөхцөл байхгүй бол хангалтгүй. Хосгүй авьяаслаг хүмүүст ч ухаан санаагаа тэлэн ажиллаж, шинийг бүтээх орчин ус агаар мэт чухал хүчин зүйл. Тэгвэл Харвард серендипитид хөтлөх орчинг хэрхэн бүрдүүлдэг вэ?"</i> <br><br>Хүмүүс зохиогчоос "Хүүхдээ Харвардад оруулахын тулд хэрхэн бэлдэх вэ", "Охин тань зурагт үздэг байсан уу? Тоглоом тоглодог байсан уу?" гэх мэтээр төрөл бүрийн асуултыг эцэг эхчүүд асуудаг гэнэ. Тэрээр харин "Бид хүүхдээ багаас нь Харвардад оруулна гэж тусгайлан бэлдээгүй. Хүүхэд өөрөө том мөрөөдөлтэй, сурч мэдэх эрмэлзэлтэй байх нь л гол нууц болов уу" хэмээн хариулдгаа дурджээ.<br></p> <p>Номоос "Харвардад сурсан дөрвөн жил" гэх бүлгийг онцолмоор байна. Учир нь энэ бүлэгт тэрээр өөрийн охин Ж.Номин-эрдэнэтэй маш урт буюу хорин нүүр үргэлжлэх урт ярилцлага хийсэн байдаг. Мэддэг хүнтэйгээ, мэддэг зүйлийнхээ талаар ярилцвал маш сайн мэдээлэлтэй, сонирхолтой ярилцлага болох нь мэдээж хэрэг. Харвардад сурсан охин нь өөрийн туршлагыг ярьсан тул уг сургуульд сурахыг хүсэж мөрөөддөг хүүхэд залуучуудад тун сонирхолтой байх болно гэдэгт итгэлтэй байна.</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">зарим эшлэлүүд</h3><p>"Америк эцэг эхчүүд хүүхдээ ахлах сургуульд орсон жилээс нь эхлэн өвөл, хавар, зуны амралтаар, элсэхийг сонирхсон сургуулиар нь дагуулж явж танилцуулдаг юм билээ." </p> <p>"Эцэг эхийнхээ нөмөрт өсөж торниод, ахлах сургууль төгсөж буй хүүхэд бүрд амьдралын дараагийн алхмаа хийж, хаашаа явж, аль сургуульд сурах, ямар орчинд орохоо шийдэх нь чухал бөгөөд ганцаараа шийдэхэд хүнддэх асуудал."</p> <p>"Харвард бол чамаас хэзээ ч салахгүй газар, туршлага. Харвардад өнгөрүүлсэн жилүүд бидний амьдралын хувьд хамгийн том, чухал үе. Энэ үедээ бид ухаан бодлоо чөлөөтэй тавьж, дуртай зүйлээ олж, түүнийхээ араас хөөцөлдөж, өөрсдийгөө туршиж, ингэснээр хүч чадал эрдэм ухаанаа тэлдэг." </p> <p>"Харвардад хүүхдээ оруулна гэдэг зорилго бидэнд байсангүй. Эцэг эхчүүдэд хамгийн чухал зүйл нь эрүүл чийрэг бие бялдартай, саруул ухаантай, орчин тойрныхоо хүмүүст анхаарал тавьдаг, аливаа том жижиг бэрхшээлийг даван туулах сэтгэлийн хаттай, ямар ч орчинд бие даагаад явж чадах хувь хүн бэлдэх явдал билээ. Ийм л гол зорилгоо өвөрлөн Америкт сурч ажиллахын зэрэгцээ хүүхдүүдээ өсгөхдөө ирээдүйн Харвардын оюутан бэлдчихсэн бололтой."</p> <p>"Таны болон танай гэр бүлийн үнэт зүйлс юу вэ? Түүнээс хүүхдэдээ юуг нь яаж өвлүүлэх вэ гэж бодох. Үүнээс хүүхдээ хүмүүжүүлэх олон зүйл хамаарна. Ямар ном уншуулж, ямар кино үзүүлэх вэ гэдэг хүртэл үүнтэй холбоотой." </p> </div>	Алс хол сонсогддог байсан Харвардын их сургуульд өдгөө монгол оюутнууд тэнцэж, амжилттай тэтгэлэг авдаг болжээ. Тэр хэрээр Харвардын их сургуулийн талаарх мэдээллүүд ч багагүй гардаг болсон байна. Харин өнөөдрийн бидний танилцуулах ном бол тун сонирхолтой өнцгөөс Харвардыг "нээсэн" бүтээл юм. Мэдээллийн зан үйл судлаач, сэтгүүлч, компьютерийн инженер мэргэжилтэй доктор Я.Борчулууны охин Харвардын их сургуульд тэнцэж суралцсан бөгөөд тэрээр энэ үйл явцыг судлаач, сэтгүүлчийн өнцгөөс, мөн ээжийн хувиар өгүүлсэн ажээ. Серендипити хэмээх нь ч маш сонирхолтой, нүд нээсэн ойлголт байх болно гэдэгт итгэлтэй байна. зохиогчийн тухай Энэ номын хавтсан дээрээс анх "Харвард төгсөгчийн ээжийн тэмдэглэл" гэх үгийг хараад "Өөрөө сураагүй болохоор тийм сонирхолтой байж чадах болов уу?" гэсэн бодол төрснийг нуугаад яах вэ. Гэхдээ зохиогчийнх нь талаар уншаад энэ бодол минь тэр дороо өөрчлөгдсөн юм. Номын зохиогч Я.Борчулуун нь инженер, сэтгүүлч гэх хоёр мэргэжлийг давхар эзэмшсэн төдийгүй мэдээллийн шинжлэх ухааны докторын зэрэгтэй, олон арван эрдэм шинжилгээний бүтээл хэвлүүлсэн хүн аж. Харин номыг редакторлаж, өмнөх үгийг нь бичсэн хүн бол бидний сайн мэдэх зохиолч Л.Өлзийтөгс. Үүнээс энэ номыг хэр зэрэг баримт нотолгоотой, хэр сайн найруулгатай болохыг гадарлаж болох биз ээ. номын тухай Энэ номын тухай ярихдаа нэрнээс нь эхлэн тайлбарлавал зүйтэй болов уу. Та "серендипити" гэх үгийг өмнө нь сонсож байсан уу? Энэ үг Серендипийн гурван ханхүү гэх эртний үлгэрээс гаралтай бөгөөд гурван ханхүү эрдэм чадлынхаа ачаар аз завшаантай учирч, "амжилт"-д хүрснийг ийн нэрийдсэн ажээ. Зохиогчийн тайлбарласнаар энэ үг "санамсаргүй байдлаар нээх, олох" гэх утгыг илэрхийлдэг бөгөөд монгол хэлэнд утга дүйх үг олдоогүй тул "серендипити" хэмээн байгаагаар нь ашиглажээ. Олон бичил эссэнээс бүрдэх номыг уншихад ойлгомжтой, хялбар. Агуулга нь гэр бүлээрээ Харвардтай анх танилцах аялал хийснээс охиныг төгсөх хүртэл үргэлжилнэ. Энэ явцад Харвардын шалгуур, сургалтын төлбөр, оюутны клуб дамжаанууд, хотхоны амьдрал зэргийн талаар чамбай нарийн мэдээлэл өгсөн байх аж. Зохиогчийн хэлснээр уг ном Харвардад хэрхэн тэнцэх талаар гэхээсээ голчлон Харвардын ажиллах зарчим, тэнцэж орвол суралцах орчин ямар байдаг талаар өгүүлнэ. Орчин нөхцөл хийгээд серендипитийг яагаад чухалчилсныг нь дараах эшлэлээр тайлбарлаж болох юм: "Хувь хүн хэчнээн супер хэрэглэгч байлаа гээд серендипитид хүргэх баялаг орчин нөхцөл байхгүй бол хангалтгүй. Хосгүй авьяаслаг хүмүүст ч ухаан санаагаа тэлэн ажиллаж, шинийг бүтээх орчин ус агаар мэт чухал хүчин зүйл. Тэгвэл Харвард серендипитид хөтлөх орчинг хэрхэн бүрдүүлдэг вэ?" Хүмүүс зохиогчоос "Хүүхдээ Харвардад оруулахын тулд хэрхэн бэлдэх вэ", "Охин тань зурагт үздэг байсан уу? Тоглоом тоглодог байсан уу?" гэх мэтээр төрөл бүрийн асуултыг эцэг эхчүүд асуудаг гэнэ. Тэрээр харин "Бид хүүхдээ багаас нь Харвардад оруулна гэж тусгайлан бэлдээгүй. Хүүхэд өөрөө том мөрөөдөлтэй, сурч мэдэх эрмэлзэлтэй байх нь л гол нууц болов уу" хэмээн хариулдгаа дурджээ. Номоос "Харвардад сурсан дөрвөн жил" гэх бүлгийг онцолмоор байна. Учир нь энэ бүлэгт тэрээр өөрийн охин Ж.Номин-эрдэнэтэй маш урт буюу хорин нүүр үргэлжлэх урт ярилцлага хийсэн байдаг. Мэддэг хүнтэйгээ, мэддэг зүйлийнхээ талаар ярилцвал маш сайн мэдээлэлтэй, сонирхолтой ярилцлага болох нь мэдээж хэрэг. Харвардад сурсан охин нь өөрийн туршлагыг ярьсан тул уг сургуульд сурахыг хүсэж мөрөөддөг хүүхэд залуучуудад тун сонирхолтой байх болно гэдэгт итгэлтэй байна. зарим эшлэлүүд "Америк эцэг эхчүүд хүүхдээ ахлах сургуульд орсон жилээс нь эхлэн өвөл, хавар, зуны амралтаар, элсэхийг сонирхсон сургуулиар нь дагуулж явж танилцуулдаг юм билээ." "Эцэг эхийнхээ нөмөрт өсөж торниод, ахлах сургууль төгсөж буй хүүхэд бүрд амьдралын дараагийн алхмаа хийж, хаашаа явж, аль сургуульд сурах, ямар орчинд орохоо шийдэх нь чухал бөгөөд ганцаараа шийдэхэд хүнддэх асуудал." "Харвард бол чамаас хэзээ ч салахгүй газар, туршлага. Харвардад өнгөрүүлсэн жилүүд бидний амьдралын хувьд хамгийн том, чухал үе. Энэ үедээ бид ухаан бодлоо чөлөөтэй тавьж, дуртай зүйлээ олж, түүнийхээ араас хөөцөлдөж, өөрсдийгөө туршиж, ингэснээр хүч чадал эрдэм ухаанаа тэлдэг." "Харвардад хүүхдээ оруулна гэдэг зорилго бидэнд байсангүй. Эцэг эхчүүдэд хамгийн чухал зүйл нь эрүүл чийрэг бие бялдартай, саруул ухаантай, орчин тойрныхоо хүмүүст анхаарал тавьдаг, аливаа том жижиг бэрхшээлийг даван туулах сэтгэлийн хаттай, ямар ч орчинд бие даагаад явж чадах хувь хүн бэлдэх явдал билээ. Ийм л гол зорилгоо өвөрлөн Америкт сурч ажиллахын зэрэгцээ хүүхдүүдээ өсгөхдөө ирээдүйн Харвардын оюутан бэлдчихсэн бололтой." "Таны болон танай гэр бүлийн үнэт зүйлс юу вэ? Түүнээс хүүхдэдээ юуг нь яаж өвлүүлэх вэ гэж бодох. Үүнээс хүүхдээ хүмүүжүүлэх олон зүйл хамаарна. Ямар ном уншуулж, ямар кино үзүүлэх вэ гэдэг хүртэл үүнтэй холбоотой."	Алс хол сонсогддог байсан Харвардын их сургуульд өдгөө монгол оюутнууд тэнцэж, амжилттай тэтгэлэг авдаг болжээ. Тэр хэрээр Харвардын их сургуулийн талаарх мэдээллүүд ч багагүй гардаг болсон байна. Харин өнөөдрийн бидний танилцуулах ном бол тун сонирхолтой өнцгөөс Харвардыг "нээсэн" бүтээл юм. Мэдээллийн зан үйл судлаач, сэтгүүлч, компьютерийн инженер мэргэжилтэй доктор Я.Борчулууны охин Харвардын их сургуульд тэнцэж суралцсан бөгөөд тэрээр энэ үйл явцыг судлаач, сэтгүүлчийн өнцгөөс, мөн ээжийн хувиар өгүүлсэн ажээ. Серендипити хэмээх нь ч маш сонирхолтой, нүд нээсэн ойлголт байх болно гэдэгт итгэлтэй байна. ### зохиогчийн тухай Энэ номын хавтсан дээрээс анх "Харвард төгсөгчийн ээжийн тэмдэглэл" гэх үгийг хараад "Өөрөө сураагүй болохоор тийм сонирхолтой байж чадах болов уу?" гэсэн бодол төрснийг нуугаад яах вэ. Гэхдээ зохиогчийнх нь талаар уншаад энэ бодол минь тэр дороо өөрчлөгдсөн юм. Номын зохиогч Я.Борчулуун нь инженер, сэтгүүлч гэх хоёр мэргэжлийг давхар эзэмшсэн төдийгүй мэдээллийн шинжлэх ухааны докторын зэрэгтэй, олон арван эрдэм шинжилгээний бүтээл хэвлүүлсэн хүн аж. Харин номыг редакторлаж, өмнөх үгийг нь бичсэн хүн бол бидний сайн мэдэх зохиолч Л.Өлзийтөгс. Үүнээс энэ номыг хэр зэрэг баримт нотолгоотой, хэр сайн найруулгатай болохыг гадарлаж болох биз ээ. ### номын тухай Энэ номын тухай ярихдаа нэрнээс нь эхлэн тайлбарлавал зүйтэй болов уу. Та "серендипити" гэх үгийг өмнө нь сонсож байсан уу? Энэ үг Серендипийн гурван ханхүү гэх эртний үлгэрээс гаралтай бөгөөд гурван ханхүү эрдэм чадлынхаа ачаар аз завшаантай учирч, "амжилт"-д хүрснийг ийн нэрийдсэн ажээ. Зохиогчийн тайлбарласнаар энэ үг "санамсаргүй байдлаар нээх, олох" гэх утгыг илэрхийлдэг бөгөөд монгол хэлэнд утга дүйх үг олдоогүй тул "серендипити" хэмээн байгаагаар нь ашиглажээ. Олон бичил эссэнээс бүрдэх номыг уншихад ойлгомжтой, хялбар. Агуулга нь гэр бүлээрээ Харвардтай анх танилцах аялал хийснээс охиныг төгсөх хүртэл үргэлжилнэ. Энэ явцад Харвардын шалгуур, сургалтын төлбөр, оюутны клуб дамжаанууд, хотхоны амьдрал зэргийн талаар чамбай нарийн мэдээлэл өгсөн байх аж. Зохиогчийн хэлснээр уг ном Харвардад хэрхэн тэнцэх талаар гэхээсээ голчлон Харвардын ажиллах зарчим, тэнцэж орвол суралцах орчин ямар байдаг талаар өгүүлнэ. Орчин нөхцөл хийгээд серендипитийг яагаад чухалчилсныг нь дараах эшлэлээр тайлбарлаж болох юм: "Хувь хүн хэчнээн супер хэрэглэгч байлаа гээд серендипитид хүргэх баялаг орчин нөхцөл байхгүй бол хангалтгүй. Хосгүй авьяаслаг хүмүүст ч ухаан санаагаа тэлэн ажиллаж, шинийг бүтээх орчин ус агаар мэт чухал хүчин зүйл. Тэгвэл Харвард серендипитид хөтлөх орчинг хэрхэн бүрдүүлдэг вэ?" Хүмүүс зохиогчоос "Хүүхдээ Харвардад оруулахын тулд хэрхэн бэлдэх вэ", "Охин тань зурагт үздэг байсан уу? Тоглоом тоглодог байсан уу?" гэх мэтээр төрөл бүрийн асуултыг эцэг эхчүүд асуудаг гэнэ. Тэрээр харин "Бид хүүхдээ багаас нь Харвардад оруулна гэж тусгайлан бэлдээгүй. Хүүхэд өөрөө том мөрөөдөлтэй, сурч мэдэх эрмэлзэлтэй байх нь л гол нууц болов уу" хэмээн хариулдгаа дурджээ. Номоос "Харвардад сурсан дөрвөн жил" гэх бүлгийг онцолмоор байна. Учир нь энэ бүлэгт тэрээр өөрийн охин Ж.Номин-эрдэнэтэй маш урт буюу хорин нүүр үргэлжлэх урт ярилцлага хийсэн байдаг. Мэддэг хүнтэйгээ, мэддэг зүйлийнхээ талаар ярилцвал маш сайн мэдээлэлтэй, сонирхолтой ярилцлага болох нь мэдээж хэрэг. Харвардад сурсан охин нь өөрийн туршлагыг ярьсан тул уг сургуульд сурахыг хүсэж мөрөөддөг хүүхэд залуучуудад тун сонирхолтой байх болно гэдэгт итгэлтэй байна. ### зарим эшлэлүүд "Америк эцэг эхчүүд хүүхдээ ахлах сургуульд орсон жилээс нь эхлэн өвөл, хавар, зуны амралтаар, элсэхийг сонирхсон сургуулиар нь дагуулж явж танилцуулдаг юм билээ." "Эцэг эхийнхээ нөмөрт өсөж торниод, ахлах сургууль төгсөж буй хүүхэд бүрд амьдралын дараагийн алхмаа хийж, хаашаа явж, аль сургуульд сурах, ямар орчинд орохоо шийдэх нь чухал бөгөөд ганцаараа шийдэхэд хүнддэх асуудал." "Харвард бол чамаас хэзээ ч салахгүй газар, туршлага. Харвардад өнгөрүүлсэн жилүүд бидний амьдралын хувьд хамгийн том, чухал үе. Энэ үедээ бид ухаан бодлоо чөлөөтэй тавьж, дуртай зүйлээ олж, түүнийхээ араас хөөцөлдөж, өөрсдийгөө туршиж, ингэснээр хүч чадал эрдэм ухаанаа тэлдэг." "Харвардад хүүхдээ оруулна гэдэг зорилго бидэнд байсангүй. Эцэг эхчүүдэд хамгийн чухал зүйл нь эрүүл чийрэг бие бялдартай, саруул ухаантай, орчин тойрныхоо хүмүүст анхаарал тавьдаг, аливаа том жижиг бэрхшээлийг даван туулах сэтгэлийн хаттай, ямар ч орчинд бие даагаад явж чадах хувь хүн бэлдэх явдал билээ. Ийм л гол зорилгоо өвөрлөн Америкт сурч ажиллахын зэрэгцээ хүүхдүүдээ өсгөхдөө ирээдүйн Харвардын оюутан бэлдчихсэн бололтой." "Таны болон танай гэр бүлийн үнэт зүйлс юу вэ? Түүнээс хүүхдэдээ юуг нь яаж өвлүүлэх вэ гэж бодох. Үүнээс хүүхдээ хүмүүжүүлэх олон зүйл хамаарна. Ямар ном уншуулж, ямар кино үзүүлэх вэ гэдэг хүртэл үүнтэй холбоотой."
https://unread.today/c/techworm-simple	Techworm	Oyunlkham Gungaadorj	2020-11-03T00:00:00	11 сарын 3, 2020	Апп тойм: Simple – Ухаалаг зарцуул	<div class="article-body no-wide-image"> <h2>Сүүлийн жилүүдэд манай улсад финтек бизнесүүд олширч, хэрэглэгчдэдээ санхүүгийн зохистой, чөлөөтэй хэрэглээг таниулан, сахилга баттай төлөвлөлтөд уриалах болсон билээ. Өрсөлдөөнт зах зээлийн хамгийн том ялагч нь хэрэглэгч болдог зарчмын дагуу технологид суурилсан финтек аппууд нэмэгдэхийн хэрээр улам шинэлэг, боловсронгуй, хэрэглэгчдэдээ ойр болсоор байна. Үүний тод жишээ болох "Simple" апп-ийг танилцуулж байна. <div><br></div></h2><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/54db6707d70e7d276d79bdbf5765725c.png"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>ЯАГААД ХЭРЭГЛЭХ ХЭРЭГТЭЙ ВЭ?</h3><p></p><p>Өнгө, төрхөөсөө эхлээд л тун сонирхолтой, зугаатай мэдрэмжийг төрүүлэх уг апп танд дижитал зээлийн маш хялбар, хурдан үйлчилгээг санал болгох зорилготой. Энэ нь апп-ий дизайн, шийдлээс илт мэдрэгдэх бөгөөд таны анхаарлыг сарниулж, будилуулж төөрүүлэх зүйлгүй. Товчхондоо хэрэглэхэд тун хялбар бас ойлгомжтой.</p><p>Хуулийн дагуу энэ төрлийн санхүүгийн үйлчилгээг авахын тулд эхний удаад гэрээгээ заавал өөрийн биеэр байгуулах ёстойг эс тооцвол цаашдаа бүх үйлчилгээг апп-аараа дамжуулан авах боломжтой. Мөн гэрээгээ байгуулахад иргэний үнэмлэх эсхүл гадаад паспорт байхад хангалттай юм билээ. Иймд нэг л удаа гэрээгээ байгуулчихад дахин салбар орох, асууж лавлах зүйл гарсан үед ажилтантай нь уулзах гэх мэтчилэн цаг гарган явах шаардлагагүй. Тиймээс ч "<a href="https://www.facebook.com/SimpleMGL" target="_blank">Simple</a>"-ийнхэн эл апп-ийг хэрэглэснээр цаг, мөнгө, энергиэ хэмнэнэ хэмээн бардам хэлж буй. </p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/42613c0e078bd54a37705653961ead20.png"></p><p><i><a href="https://qrco.de/simpleapp" target="_blank">Зээлийн эрхээ шалгах уу? </a></i></p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>ЯМАР ОНЦЛОГ, ДАВУУ ТАЛТАЙ ВЭ?</h3><p></p><p>Гэрээгээ байгуулахаас өмнө аппаа татан авч бүртгүүлээд, зээл авч болох дээд хэмжээгээ мэдэж авах боломжтой нь их таалагдав. Зээлжих эрхээ мэдсэний дараа шийдвэрээ гаргахад илүү хялбар, тодорхой байна шүү дээ. Хувийн туршлагаасаа хэлэхэд, зээлийн эрх нь бодсоноос өндөр гарсан. Нэг удаадаа 50 мянгаас 10 сая хүртэлх төгрөгийг ямар нэг шимтгэл, барьцаагүйгээр, 1-12 сарын хугацаатай авах боломжтой. Мэдээж энэ бүхэн ухаалаг утсаа ашиглаад хэдэн секундийн дотор л хийх амархан үйлдэл. </p><p>Хүүгийн хувьд ижил төрлийн аппуудаас бага хүүтэй нь нүүр хуудас дээрээсээ шууд харагдана. Таалагдсан зүйл гэвэл зээлээ идэвхгүй болгосон өдрөөр хүү бодолт давхар зогсоно. Өөрөөр хэлбэл та өнөөдөр зээл авсан ч тухайн өдөртөө эргүүлэн төлбөл хүү бодогдохгүй гэсэн үг юм. Апп-д бүртгүүлэхдээ өөрийн гурван дансыг бүртгүүлж болох тул зээл авахдаа аль дансанд шилжүүлэхээ тохируулж болно. Зээлийн хугацаа дуусах өдөр дөхөхөд апп-аар болон мессежээр мэдэгдэл явуулдаг тул мартаж, хэтрүүлэх вий гэж санаа зовох шаардлагагүй аж. </p><p>Мөн анзаарсан шинэлэг зүйлс гэвэл хурууны хээг таниулж мэдээлэл шалгах явц, "dark mode", болон ерөнхий өнгө төрх нь эерүү сэтгэгдэл төрүүллээ. Харилцагчийн хурууны хээ, мэдээллийг автоматаар таних бөгөөд зээлийн шийдвэрээ ч энэ зарчмаар, хүний оролцоогүй гаргадаг. Апп-ий зураг, тайлбаруудыг оруулахдаа нөхөрсөг, чөлөөтэй санагдахуйцаар бодолцжээ. </p><p><br></p> <div class="uk-margin-bottom uk-margin-top"><iframe src="https://www.facebook.com/plugins/video.php?height=314&href=https%3A%2F%2Fwww.facebook.com%2FSimpleMGL%2Fvideos%2F1025125517932842%2F&show_text=false&width=560" width="560" height="314" style="none;none;none;none;none;none;none;none;none;none;none;none;none;none;none;none;border:none;overflow:hidden" frameborder="0"></iframe></div><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div>САЙЖРУУЛЖ БОЛОХ ЗҮЙЛС<br></div></h3><p></p><p>Одоогоор зээлийн хугацаа сунгах боломжгүй байгааг сайжруулах боломжтой санагдлаа. Мөн тоон гарын үсэг ашиглан зээл авах гэх мэтээр финтек салбарт нэвтэрч буй шинэ технологийг нэвтрүүлэх бүрэн боломжтой. Уг аппийн багийнхан цаашдаа үйлчилгээгээ улам сайжруулж, энэ чиглэлээ дагнасан боломж, нэмэлтүүдийг оруулна гэж тодорхой бичсэнийг хараад, хэрэглэгчийн зүгээс санал хүсэлтээ илэрхийлж байхыг уриалж буй хэлбэр гэж ойлголоо.</p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/1a976e52f437eca3948445dfd8b40281.jpg"></p><blockquote><p></p><p>Апп татах:</p><p class="MsoNormal">- <a href="https://apps.apple.com/us/app/id1527026555" target="_blank">IOS</a></p><p class="MsoNormal">- <a href="https://play.google.com/store/apps/details?id=mn.mllc.ashid&showAllReviews=true" target="_blank">Android</a></p> <cite><p>"Simple" апп</p> </cite></blockquote> </div>	Сүүлийн жилүүдэд манай улсад финтек бизнесүүд олширч, хэрэглэгчдэдээ санхүүгийн зохистой, чөлөөтэй хэрэглээг таниулан, сахилга баттай төлөвлөлтөд уриалах болсон билээ. Өрсөлдөөнт зах зээлийн хамгийн том ялагч нь хэрэглэгч болдог зарчмын дагуу технологид суурилсан финтек аппууд нэмэгдэхийн хэрээр улам шинэлэг, боловсронгуй, хэрэглэгчдэдээ ойр болсоор байна. Үүний тод жишээ болох "Simple" апп-ийг танилцуулж байна. ЯАГААД ХЭРЭГЛЭХ ХЭРЭГТЭЙ ВЭ? Өнгө, төрхөөсөө эхлээд л тун сонирхолтой, зугаатай мэдрэмжийг төрүүлэх уг апп танд дижитал зээлийн маш хялбар, хурдан үйлчилгээг санал болгох зорилготой. Энэ нь апп-ий дизайн, шийдлээс илт мэдрэгдэх бөгөөд таны анхаарлыг сарниулж, будилуулж төөрүүлэх зүйлгүй. Товчхондоо хэрэглэхэд тун хялбар бас ойлгомжтой. Хуулийн дагуу энэ төрлийн санхүүгийн үйлчилгээг авахын тулд эхний удаад гэрээгээ заавал өөрийн биеэр байгуулах ёстойг эс тооцвол цаашдаа бүх үйлчилгээг апп-аараа дамжуулан авах боломжтой. Мөн гэрээгээ байгуулахад иргэний үнэмлэх эсхүл гадаад паспорт байхад хангалттай юм билээ. Иймд нэг л удаа гэрээгээ байгуулчихад дахин салбар орох, асууж лавлах зүйл гарсан үед ажилтантай нь уулзах гэх мэтчилэн цаг гарган явах шаардлагагүй. Тиймээс ч " Simple "-ийнхэн эл апп-ийг хэрэглэснээр цаг, мөнгө, энергиэ хэмнэнэ хэмээн бардам хэлж буй. Зээлийн эрхээ шалгах уу? ЯМАР ОНЦЛОГ, ДАВУУ ТАЛТАЙ ВЭ? Гэрээгээ байгуулахаас өмнө аппаа татан авч бүртгүүлээд, зээл авч болох дээд хэмжээгээ мэдэж авах боломжтой нь их таалагдав. Зээлжих эрхээ мэдсэний дараа шийдвэрээ гаргахад илүү хялбар, тодорхой байна шүү дээ. Хувийн туршлагаасаа хэлэхэд, зээлийн эрх нь бодсоноос өндөр гарсан. Нэг удаадаа 50 мянгаас 10 сая хүртэлх төгрөгийг ямар нэг шимтгэл, барьцаагүйгээр, 1-12 сарын хугацаатай авах боломжтой. Мэдээж энэ бүхэн ухаалаг утсаа ашиглаад хэдэн секундийн дотор л хийх амархан үйлдэл. Хүүгийн хувьд ижил төрлийн аппуудаас бага хүүтэй нь нүүр хуудас дээрээсээ шууд харагдана. Таалагдсан зүйл гэвэл зээлээ идэвхгүй болгосон өдрөөр хүү бодолт давхар зогсоно. Өөрөөр хэлбэл та өнөөдөр зээл авсан ч тухайн өдөртөө эргүүлэн төлбөл хүү бодогдохгүй гэсэн үг юм. Апп-д бүртгүүлэхдээ өөрийн гурван дансыг бүртгүүлж болох тул зээл авахдаа аль дансанд шилжүүлэхээ тохируулж болно. Зээлийн хугацаа дуусах өдөр дөхөхөд апп-аар болон мессежээр мэдэгдэл явуулдаг тул мартаж, хэтрүүлэх вий гэж санаа зовох шаардлагагүй аж. Мөн анзаарсан шинэлэг зүйлс гэвэл хурууны хээг таниулж мэдээлэл шалгах явц, "dark mode", болон ерөнхий өнгө төрх нь эерүү сэтгэгдэл төрүүллээ. Харилцагчийн хурууны хээ, мэдээллийг автоматаар таних бөгөөд зээлийн шийдвэрээ ч энэ зарчмаар, хүний оролцоогүй гаргадаг. Апп-ий зураг, тайлбаруудыг оруулахдаа нөхөрсөг, чөлөөтэй санагдахуйцаар бодолцжээ. САЙЖРУУЛЖ БОЛОХ ЗҮЙЛС Одоогоор зээлийн хугацаа сунгах боломжгүй байгааг сайжруулах боломжтой санагдлаа. Мөн тоон гарын үсэг ашиглан зээл авах гэх мэтээр финтек салбарт нэвтэрч буй шинэ технологийг нэвтрүүлэх бүрэн боломжтой. Уг аппийн багийнхан цаашдаа үйлчилгээгээ улам сайжруулж, энэ чиглэлээ дагнасан боломж, нэмэлтүүдийг оруулна гэж тодорхой бичсэнийг хараад, хэрэглэгчийн зүгээс санал хүсэлтээ илэрхийлж байхыг уриалж буй хэлбэр гэж ойлголоо. Апп татах: - IOS - Android "Simple" апп	Сүүлийн жилүүдэд манай улсад финтек бизнесүүд олширч, хэрэглэгчдэдээ санхүүгийн зохистой, чөлөөтэй хэрэглээг таниулан, сахилга баттай төлөвлөлтөд уриалах болсон билээ. Өрсөлдөөнт зах зээлийн хамгийн том ялагч нь хэрэглэгч болдог зарчмын дагуу технологид суурилсан финтек аппууд нэмэгдэхийн хэрээр улам шинэлэг, боловсронгуй, хэрэглэгчдэдээ ойр болсоор байна. Үүний тод жишээ болох "Simple" апп-ийг танилцуулж байна. ### ЯАГААД ХЭРЭГЛЭХ ХЭРЭГТЭЙ ВЭ? Өнгө, төрхөөсөө эхлээд л тун сонирхолтой, зугаатай мэдрэмжийг төрүүлэх уг апп танд дижитал зээлийн маш хялбар, хурдан үйлчилгээг санал болгох зорилготой. Энэ нь апп-ий дизайн, шийдлээс илт мэдрэгдэх бөгөөд таны анхаарлыг сарниулж, будилуулж төөрүүлэх зүйлгүй. Товчхондоо хэрэглэхэд тун хялбар бас ойлгомжтой. Хуулийн дагуу энэ төрлийн санхүүгийн үйлчилгээг авахын тулд эхний удаад гэрээгээ заавал өөрийн биеэр байгуулах ёстойг эс тооцвол цаашдаа бүх үйлчилгээг апп-аараа дамжуулан авах боломжтой. Мөн гэрээгээ байгуулахад иргэний үнэмлэх эсхүл гадаад паспорт байхад хангалттай юм билээ. Иймд нэг л удаа гэрээгээ байгуулчихад дахин салбар орох, асууж лавлах зүйл гарсан үед ажилтантай нь уулзах гэх мэтчилэн цаг гарган явах шаардлагагүй. Тиймээс ч "Simple"-ийнхэн эл апп-ийг хэрэглэснээр цаг, мөнгө, энергиэ хэмнэнэ хэмээн бардам хэлж буй. Зээлийн эрхээ шалгах уу? ### ЯМАР ОНЦЛОГ, ДАВУУ ТАЛТАЙ ВЭ? Гэрээгээ байгуулахаас өмнө аппаа татан авч бүртгүүлээд, зээл авч болох дээд хэмжээгээ мэдэж авах боломжтой нь их таалагдав. Зээлжих эрхээ мэдсэний дараа шийдвэрээ гаргахад илүү хялбар, тодорхой байна шүү дээ. Хувийн туршлагаасаа хэлэхэд, зээлийн эрх нь бодсоноос өндөр гарсан. Нэг удаадаа 50 мянгаас 10 сая хүртэлх төгрөгийг ямар нэг шимтгэл, барьцаагүйгээр, 1-12 сарын хугацаатай авах боломжтой. Мэдээж энэ бүхэн ухаалаг утсаа ашиглаад хэдэн секундийн дотор л хийх амархан үйлдэл. Хүүгийн хувьд ижил төрлийн аппуудаас бага хүүтэй нь нүүр хуудас дээрээсээ шууд харагдана. Таалагдсан зүйл гэвэл зээлээ идэвхгүй болгосон өдрөөр хүү бодолт давхар зогсоно. Өөрөөр хэлбэл та өнөөдөр зээл авсан ч тухайн өдөртөө эргүүлэн төлбөл хүү бодогдохгүй гэсэн үг юм. Апп-д бүртгүүлэхдээ өөрийн гурван дансыг бүртгүүлж болох тул зээл авахдаа аль дансанд шилжүүлэхээ тохируулж болно. Зээлийн хугацаа дуусах өдөр дөхөхөд апп-аар болон мессежээр мэдэгдэл явуулдаг тул мартаж, хэтрүүлэх вий гэж санаа зовох шаардлагагүй аж. Мөн анзаарсан шинэлэг зүйлс гэвэл хурууны хээг таниулж мэдээлэл шалгах явц, "dark mode", болон ерөнхий өнгө төрх нь эерүү сэтгэгдэл төрүүллээ. Харилцагчийн хурууны хээ, мэдээллийг автоматаар таних бөгөөд зээлийн шийдвэрээ ч энэ зарчмаар, хүний оролцоогүй гаргадаг. Апп-ий зураг, тайлбаруудыг оруулахдаа нөхөрсөг, чөлөөтэй санагдахуйцаар бодолцжээ. ### САЙЖРУУЛЖ БОЛОХ ЗҮЙЛС Одоогоор зээлийн хугацаа сунгах боломжгүй байгааг сайжруулах боломжтой санагдлаа. Мөн тоон гарын үсэг ашиглан зээл авах гэх мэтээр финтек салбарт нэвтэрч буй шинэ технологийг нэвтрүүлэх бүрэн боломжтой. Уг аппийн багийнхан цаашдаа үйлчилгээгээ улам сайжруулж, энэ чиглэлээ дагнасан боломж, нэмэлтүүдийг оруулна гэж тодорхой бичсэнийг хараад, хэрэглэгчийн зүгээс санал хүсэлтээ илэрхийлж байхыг уриалж буй хэлбэр гэж ойлголоо. > Апп татах: > > - IOS > > - Android > > "Simple" апп
https://unread.today/c/2076	Номын тухай	Tsogzolmaa Shofyor	2019-08-10T00:00:00	8 сарын 10, 2019	Ричард Давид Прехтийн “Хайр: Цэгцрээгүй сэтгэл” номын тухай	<div class="article-body"> <h2>Хайр гэдэг алдарт найрагчдын мөнхийн хуучирдаггүй сэдэв боловч танин мэдэхүйн түмэн асуултад оновчтой хариулт өгсөн философичдын хувьд энэ сэдвээс хамгийн холуур явсаар иржээ. Тиймээс зарим философич, социологичид хайрыг зохиомол зүйл гэж үздэг нь гайхмаар зүйл биш. Гэхдээ зөвхөн философичид ч гэлтгүй хайрыг бүрэн дүүрэн судалсан шинжлэх ухаан өнөөдрийг хүртэл байхгүй билээ. Харин судлах амлалт бол бий. Ямартай ч хайрын тухай сэдэв нэгэнт фельетоны уянгын халил байхаа больж, шинжлэх ухаанчаар тайлбарлахыг хичээсэн оролдлогууд гарсаар байна. Энэ хүрээнд бид Германы философич, доктор Ричард Давид Прехтийн бичсэн “Хайр: Цэгцрээгүй сэтгэл” номыг энэ удаа онцолж байна.</h2><p class="MsoNormal"><span style='font-family:"Arial","sans-serif"'><o:p></o:p></span></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Номын тухай </h3><p>Бид Германы философич, доктор Давид Прехт зохиолч Ричард Давид Прехтийг “<a href="https://www.internom.mn/%D0%BD%D0%BE%D0%BC/%D0%B1%D0%B8-%D1%85%D1%8D%D0%BD-%D0%B1%D1%8D-%D1%82%D0%B8%D0%B9%D0%BC-%D0%B3%D1%8D%D0%B2%D1%8D%D0%BB-%D1%85%D1%8D%D0%B4%D1%8D%D0%BD-%D0%B1%D0%B8-%D0%B2%D1%8D" target="_blank">Би хэн бэ, тийм гэвэл хэдэн би вэ</a>?” гэх дэлхийн 23 орны хэл дээр хоёр сая гаруй хэвлэгдсэн алдарт номоор нь эчнээ танина. Тэрбээр философичид болон тархи судлаачдын сонирхолтой өрсөлдөөн, харилцан сурах явцыг нарийн судалж, философийн хамгийн чухал хариултуудад цогц хариултыг өгсөн бол “<a href="https://www.amazon.com/Amor-Sentimento-Desordenado-Portugues-Brasil/dp/857734259X" target="_blank">Хайр</a>” хэмээх номонд эрэгтэй, эмэгтэй хүн хоорондын хайрын тухай асуудлыг хөндөн, олон сэдвийн хүрээнд сонирхолтой судалгааны ажлуудыг шигтгэн өгчээ. <br><br>Номын эхний таван бүлэгт эрэгтэй, эмэгтэй хүмүүсийн бие биендээ татагдах үйл явцыг байгалийн хуулиудтай холбон тайлбарлан, биохими, генетик болон эволюци гэсэн хоорондоо нягт уялдаатай биологийн гурван салбараар дэлгэрэнгүй өгүүлжээ. Өөрөөр хэлбэл, бидний хүйсийн дүрийн биологи болон соёлын суурь ойлголтуудыг авч үзэн, хүйсийн шинж тэмдэг, чанарууд хаанаас үүссэн тухай сонирхолтой жишээг багтаажээ.<br><br>Ингэхдээ хайр биологитой хэрхэн холбогддог, эмэгтэйчүүд, эрчүүд юу хүсдэг болон тэдний сэтгэхүйн онцлогийн талаар <a href="https://tagtaa.mn/interesting/67" target="_blank">Фридрих Ницше</a>, <a href="https://tagtaa.mn/interesting/6" target="_blank">Жан Пол</a>, <a href="https://www.nobelprize.org/prizes/literature/1964/sartre/biographical/" target="_blank">Сартр</a>, <a href="https://www.britannica.com/biography/Roland-Gerard-Barthes" target="_blank">Роланд Барт</a>, <a href="https://www.britannica.com/biography/Michel-Foucault" target="_blank">Мишел Фуко</a> зэрэг философич, социологичдын сонирхолтой тайлбаруудаар хачирлаж, <a href="https://www.britannica.com/biography/Charles-Darwin" target="_blank">Чарльз Дарвины</a> 12 жилийн турш амьтан, ургамлын үржихүйн тухай судалгааны ажлуудаар шигтгээ хийжээ. Энэ хүрээнд зохиолч хайр гэж юу болохыг анхдагч шалтгаанаас нь эхлэн тайлбарлахын тулд эрэгтэй, эмэгтэй хүний бие физиологи, сэтгэл зүйн ялгааг олон сонирхолтой судалгаагаар тайлбарласан байна. Тухайлбал, эрэгтэй, эмэгтэй хүний орон зай төсөөлөх чадварын тухай судалгаагаар 1970 оны эрчүүд хамаагүй илүү байсан бол сүүлийн үеийн судалгааны үр дүн бараг л ижил гарах болжээ.<br><br>Хайр ингэхэд хэзээ бий болсон юм бол? Энэ асуултад хариулт өгөхийн тулд хайрын үүслийн тухай биологичдын дунд түгээмэл тархсан нэгэн сонирхолтой түүхийг онцолсон байна. Хелен Фишерийн 1992 онд хэвлүүлсэн “<a href="https://www.amazon.com/Anatomy-Love-Natural-History-Marriage/dp/0449908976" target="_blank">Хайрын анатоми</a>” номд өгүүлснээр бидний өвөг дээдэс дөрвөн хөлөөрөө мөлхөхөө больж, хойд хөл дээрээ боссоноор эмэгтэй хүнд энэ өөрчлөлт олон сул талыг авчирчээ. Учир нь, ойд байхдаа үр хүүхдээ нуруун дээрээ төвөггүйхэн үүрээд явдаг байсан бол хоёр хөл дээрээ явдаг болсноор мод, чулуунаас гадна хүүхдээ зөөж явахад бэрхшээлтэй болжээ. Тиймээс тэдний хамтран амьдрагчаа сонгох сонголт нь өөрчлөгдөж, хүчтэй, баатарлагаас илүүтэй өөрт хэрэгтэй гэж үзсэн дөлгөөн ааштай, найрсаг эрчүүдийг сонгох болсон аж. Үүнийг даган ертөнцийн хамгийн хачирхмаар феномен буюу хүний тархин дотор хайрын гүйдлийн хэлхээ үүсжээ. Уг хэлхээ удалгүй үл мэдэгдэх замаар эрэгтэй хүний тархи руу дамжсан хэмээн тайлбарласан байдаг ажээ. Тэгвэл дээрх тайлбарыг хүлээн зөвшөөрөөгүй зарим судлаачид хайр анхнаасаа эрэгтэй, эмэгтэйд зориулагдаагүй, хайр бол эх үрийн холбооноос үүсэлтэй хэмээн үздэг байна.<br><br>Номын зургадугаар бүлгээс хайрлах үед бидний тархинд юу болдог, дурлал хэрхэн үүсдэг талаар шинжлэх ухааны өнцгөөр задлан шинжилгээ хийжээ. Тухайлбал, бид хэн нэгэнд дурлахад допамин хэмээн тээгч бодис ихээр гарч, фенилэтиамин дааврыг цусны урсгалд нийлүүлснээр дээрх бодисууд тайвшруулагч серотонины хэмжээг бууруулдаг байна. Түүгээр зогсохгүй мансууруулах үйлчилгээ үзүүлдэг эндорфин, кортизол ялгарснаар бидний эрч, сэтгэл хөдлөлийг огцом өсгөж, эцэст нь ухаангүй үйлдэл хийхэд хүргэдэг ажээ!<br><br>Дурласан сэтгэлийн хамгийн дээд хугацаа гурван жил, дундаж хугацаа гурваас арван хоёр сар хүртэл үргэлжилнэ. Олон улсын статистик үзүүлэлтээс харахад дурлалт хосууд хамтдаа өнгөрүүлсэн дөрөв дэх жилдээ салах магадлал өндөр байдаг ажээ. Тэгвэл хосоо сонгох тухайд Зигмунд Фройд хэлснээр хүн насанд хүрсний дараа юунд сэтгэл татагдах нь хүний бага насны эцэг эх, хүүхдийн харилцаанаас их хамаардаг гэнэ. Өөрөөр хэлбэл, бидний хүүхэд насны ой санамжид сайн эвсэл муугаар үлдсэн дурсамжууд хайрын шалгуур үзүүлэлтүүд болон хэрэгцээг тодорхойлох нэг шалтгаан болдог байна. Тархи судлаачдын үзэж буйгаар хүний зан чанар хамгийн ихдээ 20 хувь л өөрчлөгдөх боломжтой гэнэ. Тиймээс хайртай хүнийгээ хэт өөрчлөх гэж оролдох нь тийм ч сайхан санаа биш ажээ. <br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://www.unread.today/webroot/files/dd7b69d9f92b3a4206cee5030ae8103b.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Романтик хайрын тухай өгүүлэх нь </h3><p>Хүн хайрыг хүсэхийн зэрэгцээ сэтгэл хөдлөлийг ч хайдаг. Өнөөгийн хэт бие даасан нийгэмд хайртай хүнээсээ бид хоёр л зүйлийг хүлээдэг ажээ. Тэр нь, “Намайг ойлго”, “Миний амьдралыг сонирхолтой болго” гэх хүсэл гэнэ. Гэвч бидний амьдралд олон өнгө нэмж, сонирхолтой болгодог хүмүүс ихэнхдээ урт хугацааны хамтын амьдралд төдийлөн тохиромжгүй байх магадлалтай аж. Харин хамгийн сайн тохирох хүмүүс цаг хугацаа өнгөрөх тусам энгийн сайхан, саарал болж хувирдаг болохыг зохиолч онцолжээ.<br><br>Романтик хайрын тухай ойлголт нь анх XVIII зууны нийгмийн тогтсон дарангуйлал, хатуу дэг жаяг, хориг цээрийг багасгах гэсэн зохиолч, яруу найрагчдын сэдлээс үүдэлтэй аж. Өөрөөр хэлбэл, хайрын тухай элдэв бүтээлүүд нь хотжилтын эхэн үе буюу английн соён гэгээрлийн үеийн романаас сэдэл авч, европыг тэр чигт нь байлдан дагуулж эхэлжээ. Үүний тод жишээ нь, 1774 онд Гётегийн бичсэн “<a href="https://www.goodreads.com/topic/list_book/6466975" target="_blank">Залуу Вертерийн сэтгэлийн шаналгаа</a>” гэх хүний зүрхний шархыг өгүүлсэн бестселлер ном юм.<br><br>Энэ хүрээнд зохиолч хайр хүлээлттэй ямар холбоотой вэ? хэмээх асуултад хариулахдаа “Хайр гэгч замбараагүй сэтгэл дан эмоциос биш харин ихэвчлэн мөрөөдөл, төсөөллөөс бүрддэг. Миний төсөөлөл, миний хүлээлт ямар байхыг шийднэ. Хайр зөвхөн эмоци байсан бол дурласан хос ямар нэгэн буруу зүйл хийх учиргүй. Хамгийн гол нь, би энэ мансууралдаа дуртай байхад л болоо. Хайр хаалганд гоол хийх зорилготой хөл бөмбөгийн тоглоом л гэсэн үг. Гэхдээ хоёр хаалганы тоглоом юм” хэмээсэн байдаг. Тиймээс хайрын тулгуур баганыг хүлээлтүүд босгох бөгөөд хайр гол сэдэв нь хүлээлт гэж тодорхойлжээ.<br><br>Гэвч хүн төрөлхтний хамгийн халуун сэдэв байсаар ирсэн романтик хайрын тухай ойлголт “алтан үе”-ээ нэгэнт өнгөрөөгөөд байгаа гэнэ шүү. АНУ-ын кино найруулагч, зохиолч <a href="https://www.britannica.com/biography/Oscar-Wilde" target="_blank">Оскар Вайлд</a> XIX зууны эхэнд “Бусдаас ялгарах зүйлгүй мэт эмэгтэй харин ч бусдаас онцлог” хэмээн бичсэнээр орчин үеийн хаалгыг тогшжээ. Хүмүүс материаллаг эд зүйлс, загварын чиг хандлагаар дамжуулан бусдаас онцгой байхыг хүсдэг ч энэ үйлдлээрээ аливаа хэм хэмжээнд баригдаж байгаагаа илэрхийлдэг аж. Үүнийг даган хайр дурлалын сэдвийг бүтээлч салбарынхан өлгөн авч, бүх талаас нь уудалсан кино, дуу, ном зэргийг бүтээж, фантаазын ертөнцийг үүсгэж, уянгын халилаар дүүргэдэг байсан бол орчин үед тэр эрчээ бага багаар алдсаар байна.<br><br>Учир нь, хайрын тухай ойлголтыг бий болгож, өдийг хүртэл янз бүрээр тодорхойлж ирсэн хүн төрөлхтний түүхийн эргэн харвал орчин үед бид хайрын талаар урьд өмнөхөөсөө илүү ухаантай хандах болжээ. Энэ талаар зохиолч “Өнөөдөр бохь зажилсан сургуулийн хүүхдүүд залуу Гётегийн Штрассбургийн Мюнстерийн дарь эхийн сүмийг үзээд бахдахдаа нулимс дуслуулж байсан дүрийг хараад будлисан тэнэг гэх биз ээ” хэмээжээ.<br><br>Өөрөөр хэлбэл, өнөөдрийн романтик хайрын илрэл, үйл явц нь урьж хожид байгаагүйгээрээ ухаантай, ухамсарт суурилсан зүйл болсон аж. Хайрын давалгаа хүнийг тэр чигт нь нөмрөн эзэмдэхээ больж, урьдаас мэддэг болсон нь гайхах зүйлгүй ажээ. Бид романтиктай харьцах, нөлөөг нь дарах аргыг нь ч мэддэг болсон нь сайшаалтай. Мэдрэмжийн хариуд зоригтой байж, өдөр тутмын аюулыг болгоомж, сэрэмжээр хариулах нь өнөөгийн хайрын шинжүүд болжээ. </p> </div>	Хайр гэдэг алдарт найрагчдын мөнхийн хуучирдаггүй сэдэв боловч танин мэдэхүйн түмэн асуултад оновчтой хариулт өгсөн философичдын хувьд энэ сэдвээс хамгийн холуур явсаар иржээ. Тиймээс зарим философич, социологичид хайрыг зохиомол зүйл гэж үздэг нь гайхмаар зүйл биш. Гэхдээ зөвхөн философичид ч гэлтгүй хайрыг бүрэн дүүрэн судалсан шинжлэх ухаан өнөөдрийг хүртэл байхгүй билээ. Харин судлах амлалт бол бий. Ямартай ч хайрын тухай сэдэв нэгэнт фельетоны уянгын халил байхаа больж, шинжлэх ухаанчаар тайлбарлахыг хичээсэн оролдлогууд гарсаар байна. Энэ хүрээнд бид Германы философич, доктор Ричард Давид Прехтийн бичсэн “Хайр: Цэгцрээгүй сэтгэл” номыг энэ удаа онцолж байна. Номын тухай Бид Германы философич, доктор Давид Прехт зохиолч Ричард Давид Прехтийг “ Би хэн бэ, тийм гэвэл хэдэн би вэ ?” гэх дэлхийн 23 орны хэл дээр хоёр сая гаруй хэвлэгдсэн алдарт номоор нь эчнээ танина. Тэрбээр философичид болон тархи судлаачдын сонирхолтой өрсөлдөөн, харилцан сурах явцыг нарийн судалж, философийн хамгийн чухал хариултуудад цогц хариултыг өгсөн бол “ Хайр ” хэмээх номонд эрэгтэй, эмэгтэй хүн хоорондын хайрын тухай асуудлыг хөндөн, олон сэдвийн хүрээнд сонирхолтой судалгааны ажлуудыг шигтгэн өгчээ. Номын эхний таван бүлэгт эрэгтэй, эмэгтэй хүмүүсийн бие биендээ татагдах үйл явцыг байгалийн хуулиудтай холбон тайлбарлан, биохими, генетик болон эволюци гэсэн хоорондоо нягт уялдаатай биологийн гурван салбараар дэлгэрэнгүй өгүүлжээ. Өөрөөр хэлбэл, бидний хүйсийн дүрийн биологи болон соёлын суурь ойлголтуудыг авч үзэн, хүйсийн шинж тэмдэг, чанарууд хаанаас үүссэн тухай сонирхолтой жишээг багтаажээ. Ингэхдээ хайр биологитой хэрхэн холбогддог, эмэгтэйчүүд, эрчүүд юу хүсдэг болон тэдний сэтгэхүйн онцлогийн талаар Фридрих Ницше , Жан Пол , Сартр , Роланд Барт , Мишел Фуко зэрэг философич, социологичдын сонирхолтой тайлбаруудаар хачирлаж, Чарльз Дарвины 12 жилийн турш амьтан, ургамлын үржихүйн тухай судалгааны ажлуудаар шигтгээ хийжээ. Энэ хүрээнд зохиолч хайр гэж юу болохыг анхдагч шалтгаанаас нь эхлэн тайлбарлахын тулд эрэгтэй, эмэгтэй хүний бие физиологи, сэтгэл зүйн ялгааг олон сонирхолтой судалгаагаар тайлбарласан байна. Тухайлбал, эрэгтэй, эмэгтэй хүний орон зай төсөөлөх чадварын тухай судалгаагаар 1970 оны эрчүүд хамаагүй илүү байсан бол сүүлийн үеийн судалгааны үр дүн бараг л ижил гарах болжээ. Хайр ингэхэд хэзээ бий болсон юм бол? Энэ асуултад хариулт өгөхийн тулд хайрын үүслийн тухай биологичдын дунд түгээмэл тархсан нэгэн сонирхолтой түүхийг онцолсон байна. Хелен Фишерийн 1992 онд хэвлүүлсэн “ Хайрын анатоми ” номд өгүүлснээр бидний өвөг дээдэс дөрвөн хөлөөрөө мөлхөхөө больж, хойд хөл дээрээ боссоноор эмэгтэй хүнд энэ өөрчлөлт олон сул талыг авчирчээ. Учир нь, ойд байхдаа үр хүүхдээ нуруун дээрээ төвөггүйхэн үүрээд явдаг байсан бол хоёр хөл дээрээ явдаг болсноор мод, чулуунаас гадна хүүхдээ зөөж явахад бэрхшээлтэй болжээ. Тиймээс тэдний хамтран амьдрагчаа сонгох сонголт нь өөрчлөгдөж, хүчтэй, баатарлагаас илүүтэй өөрт хэрэгтэй гэж үзсэн дөлгөөн ааштай, найрсаг эрчүүдийг сонгох болсон аж. Үүнийг даган ертөнцийн хамгийн хачирхмаар феномен буюу хүний тархин дотор хайрын гүйдлийн хэлхээ үүсжээ. Уг хэлхээ удалгүй үл мэдэгдэх замаар эрэгтэй хүний тархи руу дамжсан хэмээн тайлбарласан байдаг ажээ. Тэгвэл дээрх тайлбарыг хүлээн зөвшөөрөөгүй зарим судлаачид хайр анхнаасаа эрэгтэй, эмэгтэйд зориулагдаагүй, хайр бол эх үрийн холбооноос үүсэлтэй хэмээн үздэг байна. Номын зургадугаар бүлгээс хайрлах үед бидний тархинд юу болдог, дурлал хэрхэн үүсдэг талаар шинжлэх ухааны өнцгөөр задлан шинжилгээ хийжээ. Тухайлбал, бид хэн нэгэнд дурлахад допамин хэмээн тээгч бодис ихээр гарч, фенилэтиамин дааврыг цусны урсгалд нийлүүлснээр дээрх бодисууд тайвшруулагч серотонины хэмжээг бууруулдаг байна. Түүгээр зогсохгүй мансууруулах үйлчилгээ үзүүлдэг эндорфин, кортизол ялгарснаар бидний эрч, сэтгэл хөдлөлийг огцом өсгөж, эцэст нь ухаангүй үйлдэл хийхэд хүргэдэг ажээ! Дурласан сэтгэлийн хамгийн дээд хугацаа гурван жил, дундаж хугацаа гурваас арван хоёр сар хүртэл үргэлжилнэ. Олон улсын статистик үзүүлэлтээс харахад дурлалт хосууд хамтдаа өнгөрүүлсэн дөрөв дэх жилдээ салах магадлал өндөр байдаг ажээ. Тэгвэл хосоо сонгох тухайд Зигмунд Фройд хэлснээр хүн насанд хүрсний дараа юунд сэтгэл татагдах нь хүний бага насны эцэг эх, хүүхдийн харилцаанаас их хамаардаг гэнэ. Өөрөөр хэлбэл, бидний хүүхэд насны ой санамжид сайн эвсэл муугаар үлдсэн дурсамжууд хайрын шалгуур үзүүлэлтүүд болон хэрэгцээг тодорхойлох нэг шалтгаан болдог байна. Тархи судлаачдын үзэж буйгаар хүний зан чанар хамгийн ихдээ 20 хувь л өөрчлөгдөх боломжтой гэнэ. Тиймээс хайртай хүнийгээ хэт өөрчлөх гэж оролдох нь тийм ч сайхан санаа биш ажээ. Романтик хайрын тухай өгүүлэх нь Хүн хайрыг хүсэхийн зэрэгцээ сэтгэл хөдлөлийг ч хайдаг. Өнөөгийн хэт бие даасан нийгэмд хайртай хүнээсээ бид хоёр л зүйлийг хүлээдэг ажээ. Тэр нь, “Намайг ойлго”, “Миний амьдралыг сонирхолтой болго” гэх хүсэл гэнэ. Гэвч бидний амьдралд олон өнгө нэмж, сонирхолтой болгодог хүмүүс ихэнхдээ урт хугацааны хамтын амьдралд төдийлөн тохиромжгүй байх магадлалтай аж. Харин хамгийн сайн тохирох хүмүүс цаг хугацаа өнгөрөх тусам энгийн сайхан, саарал болж хувирдаг болохыг зохиолч онцолжээ. Романтик хайрын тухай ойлголт нь анх XVIII зууны нийгмийн тогтсон дарангуйлал, хатуу дэг жаяг, хориг цээрийг багасгах гэсэн зохиолч, яруу найрагчдын сэдлээс үүдэлтэй аж. Өөрөөр хэлбэл, хайрын тухай элдэв бүтээлүүд нь хотжилтын эхэн үе буюу английн соён гэгээрлийн үеийн романаас сэдэл авч, европыг тэр чигт нь байлдан дагуулж эхэлжээ. Үүний тод жишээ нь, 1774 онд Гётегийн бичсэн “ Залуу Вертерийн сэтгэлийн шаналгаа ” гэх хүний зүрхний шархыг өгүүлсэн бестселлер ном юм. Энэ хүрээнд зохиолч хайр хүлээлттэй ямар холбоотой вэ? хэмээх асуултад хариулахдаа “Хайр гэгч замбараагүй сэтгэл дан эмоциос биш харин ихэвчлэн мөрөөдөл, төсөөллөөс бүрддэг. Миний төсөөлөл, миний хүлээлт ямар байхыг шийднэ. Хайр зөвхөн эмоци байсан бол дурласан хос ямар нэгэн буруу зүйл хийх учиргүй. Хамгийн гол нь, би энэ мансууралдаа дуртай байхад л болоо. Хайр хаалганд гоол хийх зорилготой хөл бөмбөгийн тоглоом л гэсэн үг. Гэхдээ хоёр хаалганы тоглоом юм” хэмээсэн байдаг. Тиймээс хайрын тулгуур баганыг хүлээлтүүд босгох бөгөөд хайр гол сэдэв нь хүлээлт гэж тодорхойлжээ. Гэвч хүн төрөлхтний хамгийн халуун сэдэв байсаар ирсэн романтик хайрын тухай ойлголт “алтан үе”-ээ нэгэнт өнгөрөөгөөд байгаа гэнэ шүү. АНУ-ын кино найруулагч, зохиолч Оскар Вайлд XIX зууны эхэнд “Бусдаас ялгарах зүйлгүй мэт эмэгтэй харин ч бусдаас онцлог” хэмээн бичсэнээр орчин үеийн хаалгыг тогшжээ. Хүмүүс материаллаг эд зүйлс, загварын чиг хандлагаар дамжуулан бусдаас онцгой байхыг хүсдэг ч энэ үйлдлээрээ аливаа хэм хэмжээнд баригдаж байгаагаа илэрхийлдэг аж. Үүнийг даган хайр дурлалын сэдвийг бүтээлч салбарынхан өлгөн авч, бүх талаас нь уудалсан кино, дуу, ном зэргийг бүтээж, фантаазын ертөнцийг үүсгэж, уянгын халилаар дүүргэдэг байсан бол орчин үед тэр эрчээ бага багаар алдсаар байна. Учир нь, хайрын тухай ойлголтыг бий болгож, өдийг хүртэл янз бүрээр тодорхойлж ирсэн хүн төрөлхтний түүхийн эргэн харвал орчин үед бид хайрын талаар урьд өмнөхөөсөө илүү ухаантай хандах болжээ. Энэ талаар зохиолч “Өнөөдөр бохь зажилсан сургуулийн хүүхдүүд залуу Гётегийн Штрассбургийн Мюнстерийн дарь эхийн сүмийг үзээд бахдахдаа нулимс дуслуулж байсан дүрийг хараад будлисан тэнэг гэх биз ээ” хэмээжээ. Өөрөөр хэлбэл, өнөөдрийн романтик хайрын илрэл, үйл явц нь урьж хожид байгаагүйгээрээ ухаантай, ухамсарт суурилсан зүйл болсон аж. Хайрын давалгаа хүнийг тэр чигт нь нөмрөн эзэмдэхээ больж, урьдаас мэддэг болсон нь гайхах зүйлгүй ажээ. Бид романтиктай харьцах, нөлөөг нь дарах аргыг нь ч мэддэг болсон нь сайшаалтай. Мэдрэмжийн хариуд зоригтой байж, өдөр тутмын аюулыг болгоомж, сэрэмжээр хариулах нь өнөөгийн хайрын шинжүүд болжээ.	Хайр гэдэг алдарт найрагчдын мөнхийн хуучирдаггүй сэдэв боловч танин мэдэхүйн түмэн асуултад оновчтой хариулт өгсөн философичдын хувьд энэ сэдвээс хамгийн холуур явсаар иржээ. Тиймээс зарим философич, социологичид хайрыг зохиомол зүйл гэж үздэг нь гайхмаар зүйл биш. Гэхдээ зөвхөн философичид ч гэлтгүй хайрыг бүрэн дүүрэн судалсан шинжлэх ухаан өнөөдрийг хүртэл байхгүй билээ. Харин судлах амлалт бол бий. Ямартай ч хайрын тухай сэдэв нэгэнт фельетоны уянгын халил байхаа больж, шинжлэх ухаанчаар тайлбарлахыг хичээсэн оролдлогууд гарсаар байна. Энэ хүрээнд бид Германы философич, доктор Ричард Давид Прехтийн бичсэн “Хайр: Цэгцрээгүй сэтгэл” номыг энэ удаа онцолж байна. ### Номын тухай Бид Германы философич, доктор Давид Прехт зохиолч Ричард Давид Прехтийг “Би хэн бэ, тийм гэвэл хэдэн би вэ?” гэх дэлхийн 23 орны хэл дээр хоёр сая гаруй хэвлэгдсэн алдарт номоор нь эчнээ танина. Тэрбээр философичид болон тархи судлаачдын сонирхолтой өрсөлдөөн, харилцан сурах явцыг нарийн судалж, философийн хамгийн чухал хариултуудад цогц хариултыг өгсөн бол “Хайр” хэмээх номонд эрэгтэй, эмэгтэй хүн хоорондын хайрын тухай асуудлыг хөндөн, олон сэдвийн хүрээнд сонирхолтой судалгааны ажлуудыг шигтгэн өгчээ. Номын эхний таван бүлэгт эрэгтэй, эмэгтэй хүмүүсийн бие биендээ татагдах үйл явцыг байгалийн хуулиудтай холбон тайлбарлан, биохими, генетик болон эволюци гэсэн хоорондоо нягт уялдаатай биологийн гурван салбараар дэлгэрэнгүй өгүүлжээ. Өөрөөр хэлбэл, бидний хүйсийн дүрийн биологи болон соёлын суурь ойлголтуудыг авч үзэн, хүйсийн шинж тэмдэг, чанарууд хаанаас үүссэн тухай сонирхолтой жишээг багтаажээ. Ингэхдээ хайр биологитой хэрхэн холбогддог, эмэгтэйчүүд, эрчүүд юу хүсдэг болон тэдний сэтгэхүйн онцлогийн талаар Фридрих Ницше, Жан Пол, Сартр, Роланд Барт, Мишел Фуко зэрэг философич, социологичдын сонирхолтой тайлбаруудаар хачирлаж, Чарльз Дарвины 12 жилийн турш амьтан, ургамлын үржихүйн тухай судалгааны ажлуудаар шигтгээ хийжээ. Энэ хүрээнд зохиолч хайр гэж юу болохыг анхдагч шалтгаанаас нь эхлэн тайлбарлахын тулд эрэгтэй, эмэгтэй хүний бие физиологи, сэтгэл зүйн ялгааг олон сонирхолтой судалгаагаар тайлбарласан байна. Тухайлбал, эрэгтэй, эмэгтэй хүний орон зай төсөөлөх чадварын тухай судалгаагаар 1970 оны эрчүүд хамаагүй илүү байсан бол сүүлийн үеийн судалгааны үр дүн бараг л ижил гарах болжээ. Хайр ингэхэд хэзээ бий болсон юм бол? Энэ асуултад хариулт өгөхийн тулд хайрын үүслийн тухай биологичдын дунд түгээмэл тархсан нэгэн сонирхолтой түүхийг онцолсон байна. Хелен Фишерийн 1992 онд хэвлүүлсэн “Хайрын анатоми” номд өгүүлснээр бидний өвөг дээдэс дөрвөн хөлөөрөө мөлхөхөө больж, хойд хөл дээрээ боссоноор эмэгтэй хүнд энэ өөрчлөлт олон сул талыг авчирчээ. Учир нь, ойд байхдаа үр хүүхдээ нуруун дээрээ төвөггүйхэн үүрээд явдаг байсан бол хоёр хөл дээрээ явдаг болсноор мод, чулуунаас гадна хүүхдээ зөөж явахад бэрхшээлтэй болжээ. Тиймээс тэдний хамтран амьдрагчаа сонгох сонголт нь өөрчлөгдөж, хүчтэй, баатарлагаас илүүтэй өөрт хэрэгтэй гэж үзсэн дөлгөөн ааштай, найрсаг эрчүүдийг сонгох болсон аж. Үүнийг даган ертөнцийн хамгийн хачирхмаар феномен буюу хүний тархин дотор хайрын гүйдлийн хэлхээ үүсжээ. Уг хэлхээ удалгүй үл мэдэгдэх замаар эрэгтэй хүний тархи руу дамжсан хэмээн тайлбарласан байдаг ажээ. Тэгвэл дээрх тайлбарыг хүлээн зөвшөөрөөгүй зарим судлаачид хайр анхнаасаа эрэгтэй, эмэгтэйд зориулагдаагүй, хайр бол эх үрийн холбооноос үүсэлтэй хэмээн үздэг байна. Номын зургадугаар бүлгээс хайрлах үед бидний тархинд юу болдог, дурлал хэрхэн үүсдэг талаар шинжлэх ухааны өнцгөөр задлан шинжилгээ хийжээ. Тухайлбал, бид хэн нэгэнд дурлахад допамин хэмээн тээгч бодис ихээр гарч, фенилэтиамин дааврыг цусны урсгалд нийлүүлснээр дээрх бодисууд тайвшруулагч серотонины хэмжээг бууруулдаг байна. Түүгээр зогсохгүй мансууруулах үйлчилгээ үзүүлдэг эндорфин, кортизол ялгарснаар бидний эрч, сэтгэл хөдлөлийг огцом өсгөж, эцэст нь ухаангүй үйлдэл хийхэд хүргэдэг ажээ! Дурласан сэтгэлийн хамгийн дээд хугацаа гурван жил, дундаж хугацаа гурваас арван хоёр сар хүртэл үргэлжилнэ. Олон улсын статистик үзүүлэлтээс харахад дурлалт хосууд хамтдаа өнгөрүүлсэн дөрөв дэх жилдээ салах магадлал өндөр байдаг ажээ. Тэгвэл хосоо сонгох тухайд Зигмунд Фройд хэлснээр хүн насанд хүрсний дараа юунд сэтгэл татагдах нь хүний бага насны эцэг эх, хүүхдийн харилцаанаас их хамаардаг гэнэ. Өөрөөр хэлбэл, бидний хүүхэд насны ой санамжид сайн эвсэл муугаар үлдсэн дурсамжууд хайрын шалгуур үзүүлэлтүүд болон хэрэгцээг тодорхойлох нэг шалтгаан болдог байна. Тархи судлаачдын үзэж буйгаар хүний зан чанар хамгийн ихдээ 20 хувь л өөрчлөгдөх боломжтой гэнэ. Тиймээс хайртай хүнийгээ хэт өөрчлөх гэж оролдох нь тийм ч сайхан санаа биш ажээ. ### Романтик хайрын тухай өгүүлэх нь Хүн хайрыг хүсэхийн зэрэгцээ сэтгэл хөдлөлийг ч хайдаг. Өнөөгийн хэт бие даасан нийгэмд хайртай хүнээсээ бид хоёр л зүйлийг хүлээдэг ажээ. Тэр нь, “Намайг ойлго”, “Миний амьдралыг сонирхолтой болго” гэх хүсэл гэнэ. Гэвч бидний амьдралд олон өнгө нэмж, сонирхолтой болгодог хүмүүс ихэнхдээ урт хугацааны хамтын амьдралд төдийлөн тохиромжгүй байх магадлалтай аж. Харин хамгийн сайн тохирох хүмүүс цаг хугацаа өнгөрөх тусам энгийн сайхан, саарал болж хувирдаг болохыг зохиолч онцолжээ. Романтик хайрын тухай ойлголт нь анх XVIII зууны нийгмийн тогтсон дарангуйлал, хатуу дэг жаяг, хориг цээрийг багасгах гэсэн зохиолч, яруу найрагчдын сэдлээс үүдэлтэй аж. Өөрөөр хэлбэл, хайрын тухай элдэв бүтээлүүд нь хотжилтын эхэн үе буюу английн соён гэгээрлийн үеийн романаас сэдэл авч, европыг тэр чигт нь байлдан дагуулж эхэлжээ. Үүний тод жишээ нь, 1774 онд Гётегийн бичсэн “Залуу Вертерийн сэтгэлийн шаналгаа” гэх хүний зүрхний шархыг өгүүлсэн бестселлер ном юм. Энэ хүрээнд зохиолч хайр хүлээлттэй ямар холбоотой вэ? хэмээх асуултад хариулахдаа “Хайр гэгч замбараагүй сэтгэл дан эмоциос биш харин ихэвчлэн мөрөөдөл, төсөөллөөс бүрддэг. Миний төсөөлөл, миний хүлээлт ямар байхыг шийднэ. Хайр зөвхөн эмоци байсан бол дурласан хос ямар нэгэн буруу зүйл хийх учиргүй. Хамгийн гол нь, би энэ мансууралдаа дуртай байхад л болоо. Хайр хаалганд гоол хийх зорилготой хөл бөмбөгийн тоглоом л гэсэн үг. Гэхдээ хоёр хаалганы тоглоом юм” хэмээсэн байдаг. Тиймээс хайрын тулгуур баганыг хүлээлтүүд босгох бөгөөд хайр гол сэдэв нь хүлээлт гэж тодорхойлжээ. Гэвч хүн төрөлхтний хамгийн халуун сэдэв байсаар ирсэн романтик хайрын тухай ойлголт “алтан үе”-ээ нэгэнт өнгөрөөгөөд байгаа гэнэ шүү. АНУ-ын кино найруулагч, зохиолч Оскар Вайлд XIX зууны эхэнд “Бусдаас ялгарах зүйлгүй мэт эмэгтэй харин ч бусдаас онцлог” хэмээн бичсэнээр орчин үеийн хаалгыг тогшжээ. Хүмүүс материаллаг эд зүйлс, загварын чиг хандлагаар дамжуулан бусдаас онцгой байхыг хүсдэг ч энэ үйлдлээрээ аливаа хэм хэмжээнд баригдаж байгаагаа илэрхийлдэг аж. Үүнийг даган хайр дурлалын сэдвийг бүтээлч салбарынхан өлгөн авч, бүх талаас нь уудалсан кино, дуу, ном зэргийг бүтээж, фантаазын ертөнцийг үүсгэж, уянгын халилаар дүүргэдэг байсан бол орчин үед тэр эрчээ бага багаар алдсаар байна. Учир нь, хайрын тухай ойлголтыг бий болгож, өдийг хүртэл янз бүрээр тодорхойлж ирсэн хүн төрөлхтний түүхийн эргэн харвал орчин үед бид хайрын талаар урьд өмнөхөөсөө илүү ухаантай хандах болжээ. Энэ талаар зохиолч “Өнөөдөр бохь зажилсан сургуулийн хүүхдүүд залуу Гётегийн Штрассбургийн Мюнстерийн дарь эхийн сүмийг үзээд бахдахдаа нулимс дуслуулж байсан дүрийг хараад будлисан тэнэг гэх биз ээ” хэмээжээ. Өөрөөр хэлбэл, өнөөдрийн романтик хайрын илрэл, үйл явц нь урьж хожид байгаагүйгээрээ ухаантай, ухамсарт суурилсан зүйл болсон аж. Хайрын давалгаа хүнийг тэр чигт нь нөмрөн эзэмдэхээ больж, урьдаас мэддэг болсон нь гайхах зүйлгүй ажээ. Бид романтиктай харьцах, нөлөөг нь дарах аргыг нь ч мэддэг болсон нь сайшаалтай. Мэдрэмжийн хариуд зоригтой байж, өдөр тутмын аюулыг болгоомж, сэрэмжээр хариулах нь өнөөгийн хайрын шинжүүд болжээ.
https://unread.today/c/techworm-sendmn	Techworm	Undral Amarsaikhan	2020-11-10T00:00:00	11 сарын 10, 2020	Апп тойм: Sendmn - Воныг гэрлийн хурдаар	<div class="article-body no-wide-image"> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Яагаад хэрэглэх хэрэгтэй вэ?</h3><p></p><p>Мөнгөн гуйвуулга хийх хэрэгцээ хүмүүст үргэлж л гарч байдаг. Мөнгө шилжүүлэх, хүлээн авах нь ялангуяа ойр дотнынхон нь гадаадад ажиллаж, суралцдаг хүмүүсийн хувьд нэн чухал. Гэвч уламжлалт хэлбэрийн мөнгөн гуйвуулга их цаг авдаг, зардал чирэгдэлтэй гэдэгтэй бүгд санал нийлэх биз ээ. Олон улсын банк хоорондын гүйлгээ шууд хийгддэггүй, тодорхой хугацаа шаардагддаг, мөн гүйлгээний шимтгэл өндөр зэрэг нь асуудлын зөвхөн өнгөц хэсэг нь.</p><p>Тэгвэл "<a href="http://send.mn" target="_blank">Sendmn</a>" нэртэй апп чухам энэ асуудлын шийдлийг хэрэглэгчдэд санал болгож байна. "Гэрлийн хурдаар" хэмээх уриатай тус хамт олон Солонгос-Монголын хооронд хэрэглэгчдэд хамгийн хялбар, хурдан бөгөөд дэвшилтэт байдлаар мөнгөн гуйвуулга хийх боломж олгож байгааг бид өнөөдөр онцоллоо. </p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/44/fd588d2875e6b4c98902732417436df7.png"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Ямар ОНЦЛОГ, давуу талтай вэ?</h3><p></p><p>Хурд бол тэдний хамгийн давуу тал. Танд Солонгос руу мөнгө шилжүүлэхэд ердөө ганцхан минут л хангалттай. Тийм, та буруу уншаагүй. Үнэхээр 60 секундээс бага хугацаанд Солонгос улсын бүх банкны данс руу хүссэн хэмжээгээрээ гүйлгээ хийх боломжтой болжээ. Энэ бол мөнгө шилжүүлэхэд баахан цаг зарцуулдаг явдлыг технологи ашиглан бүрэн шийдсэн гэсэн үг.</p><p>Мөнгөн шилжүүлэг хийх явц нь маш энгийн бөгөөд хялбар. Та энэхүү апп-ийг ашиглан хүссэн газраасаа ерөнхий мэдээлэл, банкны данс, утасны дугаар зэрэг үндсэн мэдээллээ оруулаад л шилжүүлэг хийхэд болно. Өмнөх шиг банк руу түгжирч, удаан дугаарлаж, бөөн цаас бөглөх хэрэг гарахгүй. </p><p>Өөр нэг онцлох ёстой зүйл нь, та аль ч банкны дансаа холбож, мөнгөн гуйвуулга хийх боломжтой нь байв. Та анх бүртгүүлэхдээ банкны дансаа холбож, мэдээллээ оруулахад л хангалттай бөгөөд гүйлгээ хийхдээ ганц товчлуураар л гүйлгээ хийдэг нь тун амар юм. Заавал данс гэлтгүй, картын дугаараар улс хооронд мөнгөн гүйлгээ хийх ч боломжтой. </p><p>Түүнчлэн бэлэн мөнгөөр гуйвуулга хийх ч сонголт бий. <a href="http://Send.mn" target="_blank">Sendmn</a>-ээр дэлхийн 160 гаруй улсын 435 мянга гаруй цэгээс мөнгө шилжүүлэх, хүлээн авах боломжтойг тус үйлчилгээг хөгжүүлэгчид онцолж байв. Сайт дээрээс нь өөрт ойрхон цэгээ сонгоод үйлчлүүлж болно. Үүнийг сонсоод дэлхий үнэхээр л хавтгай болсон мэт сэтгэгдэл төрлөө.</p><p>Мөнгөн гуйвуулга хийх буюу мөнгө шилжүүлэх, хүлээн авах үйл явцыг хэрэглэгчдэд энгийн бөгөөд маш ойлгомжтой байлгахаар бодолцож энэ апп-ийг хөгжүүлсэн гэдэг нь илэрхий. Мөнгөн гуйвуулга хийх урьд өмнө хэзээ ч ийм амархан байсангүй.</p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/44/3af85933fd414850babe7219743d7f29.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Сайжруулж болох зүйлс</h3><p></p><p>Одоогоор тус апп зөвхөн воноор гуйвуулга хийх сонголттой буй. Монголчуудын дунд түгээмэл хэрэглэгддэг, бусад улсын мөнгөн тэмдэгтүүдээр гүйлгээ хийх боломж нээж өгвөл бүр илүү олон хэрэглэгчтэй болох потенциалтай ажээ. </p><p>Зөвхөн мөнгөн гуйвуулганд төвлөрсөн гэдгээрээ бусад финтек апп-уудаас ялгаатай учир өөр төвөгтэй нэмэлтүүд хийгдэхгүй биз ээ. </p> <blockquote><p></p><p>АПП ТАТАХ</p><p>- <a href="https://apps.apple.com/us/app/sendmn/id1533759278" target="_blank">iOS</a></p><p>- <a href="https://play.google.com/store/apps/details?id=com.sendmn.remit.android" target="_blank">Android</a></p> <cite><p>Sendmn</p> </cite></blockquote> </div>	Яагаад хэрэглэх хэрэгтэй вэ? Мөнгөн гуйвуулга хийх хэрэгцээ хүмүүст үргэлж л гарч байдаг. Мөнгө шилжүүлэх, хүлээн авах нь ялангуяа ойр дотнынхон нь гадаадад ажиллаж, суралцдаг хүмүүсийн хувьд нэн чухал. Гэвч уламжлалт хэлбэрийн мөнгөн гуйвуулга их цаг авдаг, зардал чирэгдэлтэй гэдэгтэй бүгд санал нийлэх биз ээ. Олон улсын банк хоорондын гүйлгээ шууд хийгддэггүй, тодорхой хугацаа шаардагддаг, мөн гүйлгээний шимтгэл өндөр зэрэг нь асуудлын зөвхөн өнгөц хэсэг нь. Тэгвэл " Sendmn " нэртэй апп чухам энэ асуудлын шийдлийг хэрэглэгчдэд санал болгож байна. "Гэрлийн хурдаар" хэмээх уриатай тус хамт олон Солонгос-Монголын хооронд хэрэглэгчдэд хамгийн хялбар, хурдан бөгөөд дэвшилтэт байдлаар мөнгөн гуйвуулга хийх боломж олгож байгааг бид өнөөдөр онцоллоо. Ямар ОНЦЛОГ, давуу талтай вэ? Хурд бол тэдний хамгийн давуу тал. Танд Солонгос руу мөнгө шилжүүлэхэд ердөө ганцхан минут л хангалттай. Тийм, та буруу уншаагүй. Үнэхээр 60 секундээс бага хугацаанд Солонгос улсын бүх банкны данс руу хүссэн хэмжээгээрээ гүйлгээ хийх боломжтой болжээ. Энэ бол мөнгө шилжүүлэхэд баахан цаг зарцуулдаг явдлыг технологи ашиглан бүрэн шийдсэн гэсэн үг. Мөнгөн шилжүүлэг хийх явц нь маш энгийн бөгөөд хялбар. Та энэхүү апп-ийг ашиглан хүссэн газраасаа ерөнхий мэдээлэл, банкны данс, утасны дугаар зэрэг үндсэн мэдээллээ оруулаад л шилжүүлэг хийхэд болно. Өмнөх шиг банк руу түгжирч, удаан дугаарлаж, бөөн цаас бөглөх хэрэг гарахгүй. Өөр нэг онцлох ёстой зүйл нь, та аль ч банкны дансаа холбож, мөнгөн гуйвуулга хийх боломжтой нь байв. Та анх бүртгүүлэхдээ банкны дансаа холбож, мэдээллээ оруулахад л хангалттай бөгөөд гүйлгээ хийхдээ ганц товчлуураар л гүйлгээ хийдэг нь тун амар юм. Заавал данс гэлтгүй, картын дугаараар улс хооронд мөнгөн гүйлгээ хийх ч боломжтой. Түүнчлэн бэлэн мөнгөөр гуйвуулга хийх ч сонголт бий. Sendmn -ээр дэлхийн 160 гаруй улсын 435 мянга гаруй цэгээс мөнгө шилжүүлэх, хүлээн авах боломжтойг тус үйлчилгээг хөгжүүлэгчид онцолж байв. Сайт дээрээс нь өөрт ойрхон цэгээ сонгоод үйлчлүүлж болно. Үүнийг сонсоод дэлхий үнэхээр л хавтгай болсон мэт сэтгэгдэл төрлөө. Мөнгөн гуйвуулга хийх буюу мөнгө шилжүүлэх, хүлээн авах үйл явцыг хэрэглэгчдэд энгийн бөгөөд маш ойлгомжтой байлгахаар бодолцож энэ апп-ийг хөгжүүлсэн гэдэг нь илэрхий. Мөнгөн гуйвуулга хийх урьд өмнө хэзээ ч ийм амархан байсангүй. Сайжруулж болох зүйлс Одоогоор тус апп зөвхөн воноор гуйвуулга хийх сонголттой буй. Монголчуудын дунд түгээмэл хэрэглэгддэг, бусад улсын мөнгөн тэмдэгтүүдээр гүйлгээ хийх боломж нээж өгвөл бүр илүү олон хэрэглэгчтэй болох потенциалтай ажээ. Зөвхөн мөнгөн гуйвуулганд төвлөрсөн гэдгээрээ бусад финтек апп-уудаас ялгаатай учир өөр төвөгтэй нэмэлтүүд хийгдэхгүй биз ээ. АПП ТАТАХ - iOS - Android Sendmn	### Яагаад хэрэглэх хэрэгтэй вэ? Мөнгөн гуйвуулга хийх хэрэгцээ хүмүүст үргэлж л гарч байдаг. Мөнгө шилжүүлэх, хүлээн авах нь ялангуяа ойр дотнынхон нь гадаадад ажиллаж, суралцдаг хүмүүсийн хувьд нэн чухал. Гэвч уламжлалт хэлбэрийн мөнгөн гуйвуулга их цаг авдаг, зардал чирэгдэлтэй гэдэгтэй бүгд санал нийлэх биз ээ. Олон улсын банк хоорондын гүйлгээ шууд хийгддэггүй, тодорхой хугацаа шаардагддаг, мөн гүйлгээний шимтгэл өндөр зэрэг нь асуудлын зөвхөн өнгөц хэсэг нь. Тэгвэл "Sendmn" нэртэй апп чухам энэ асуудлын шийдлийг хэрэглэгчдэд санал болгож байна. "Гэрлийн хурдаар" хэмээх уриатай тус хамт олон Солонгос-Монголын хооронд хэрэглэгчдэд хамгийн хялбар, хурдан бөгөөд дэвшилтэт байдлаар мөнгөн гуйвуулга хийх боломж олгож байгааг бид өнөөдөр онцоллоо. ### Ямар ОНЦЛОГ, давуу талтай вэ? Хурд бол тэдний хамгийн давуу тал. Танд Солонгос руу мөнгө шилжүүлэхэд ердөө ганцхан минут л хангалттай. Тийм, та буруу уншаагүй. Үнэхээр 60 секундээс бага хугацаанд Солонгос улсын бүх банкны данс руу хүссэн хэмжээгээрээ гүйлгээ хийх боломжтой болжээ. Энэ бол мөнгө шилжүүлэхэд баахан цаг зарцуулдаг явдлыг технологи ашиглан бүрэн шийдсэн гэсэн үг. Мөнгөн шилжүүлэг хийх явц нь маш энгийн бөгөөд хялбар. Та энэхүү апп-ийг ашиглан хүссэн газраасаа ерөнхий мэдээлэл, банкны данс, утасны дугаар зэрэг үндсэн мэдээллээ оруулаад л шилжүүлэг хийхэд болно. Өмнөх шиг банк руу түгжирч, удаан дугаарлаж, бөөн цаас бөглөх хэрэг гарахгүй. Өөр нэг онцлох ёстой зүйл нь, та аль ч банкны дансаа холбож, мөнгөн гуйвуулга хийх боломжтой нь байв. Та анх бүртгүүлэхдээ банкны дансаа холбож, мэдээллээ оруулахад л хангалттай бөгөөд гүйлгээ хийхдээ ганц товчлуураар л гүйлгээ хийдэг нь тун амар юм. Заавал данс гэлтгүй, картын дугаараар улс хооронд мөнгөн гүйлгээ хийх ч боломжтой. Түүнчлэн бэлэн мөнгөөр гуйвуулга хийх ч сонголт бий. Sendmn-ээр дэлхийн 160 гаруй улсын 435 мянга гаруй цэгээс мөнгө шилжүүлэх, хүлээн авах боломжтойг тус үйлчилгээг хөгжүүлэгчид онцолж байв. Сайт дээрээс нь өөрт ойрхон цэгээ сонгоод үйлчлүүлж болно. Үүнийг сонсоод дэлхий үнэхээр л хавтгай болсон мэт сэтгэгдэл төрлөө. Мөнгөн гуйвуулга хийх буюу мөнгө шилжүүлэх, хүлээн авах үйл явцыг хэрэглэгчдэд энгийн бөгөөд маш ойлгомжтой байлгахаар бодолцож энэ апп-ийг хөгжүүлсэн гэдэг нь илэрхий. Мөнгөн гуйвуулга хийх урьд өмнө хэзээ ч ийм амархан байсангүй. ### Сайжруулж болох зүйлс Одоогоор тус апп зөвхөн воноор гуйвуулга хийх сонголттой буй. Монголчуудын дунд түгээмэл хэрэглэгддэг, бусад улсын мөнгөн тэмдэгтүүдээр гүйлгээ хийх боломж нээж өгвөл бүр илүү олон хэрэглэгчтэй болох потенциалтай ажээ. Зөвхөн мөнгөн гуйвуулганд төвлөрсөн гэдгээрээ бусад финтек апп-уудаас ялгаатай учир өөр төвөгтэй нэмэлтүүд хийгдэхгүй биз ээ. > АПП ТАТАХ > > - iOS > > - Android > > Sendmn
https://unread.today/c/techworm-shuurkhai119	Techworm	Oyunlkham Gungaadorj	2020-11-17T00:00:00	11 сарын 17, 2020	Апп тойм: Шуурхай 119	<div class="article-body no-wide-image"> <h2>Өнөөдөр бид коронавируст тахлын үед иргэдэд мэдээ мэдээлэл өгч, зөвлөн туслах зорилго бүхий, хэрэглээнд нэвтрээд удаагүй байгаа "Шуурхай 119" апп-ийг сонгон авч, тоймлохоор бэлтгэлээ. <br></h2><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">ЯАГААД ХЭРЭГЛЭХ ХЭРЭГТЭЙ ВЭ?</h3><p>Дэлхий дахинаа хурцадмал асуудал болсон COVID-19 халдварт өвчний тархалт өндөр байсаар буй энэ үед хүн бүр шинэчлэгдсэн мэдээ мэдээллийг цаг алдалгүй авч байх нь чухал. Ялангуяа хэрэгцээтэй үед хамгийн түрүүнд хаашаа хандах, өвчний шинж тэмдэг илэрсэн, эсвэл халдварын тохиолдол илэрсэн газраар зорчсон тохиолдолд өөрийгөө болон ойр дотнын хүмүүсээ хэрхэн хамгаалах, урьдчилсан байдлаар оношлох зэргийг мэдэж байх учиртай. Иймд та яг одоо уг апп-ийг татан авч цаг үеийн мэдээллээс хоцролгүй, өөрийгөө болон ойр дотнын хүмүүсээ хянан хамгаалаарай. </p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/145aeb2851e7d236a406729d2280c19d.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div>ЯМАР ОНЦЛОГ, ДАВУУ ТАЛТАЙ ВЭ?</div></h3><p></p><p>Эрүүл мэндийн яамнаас хилийн чанадад буй иргэдээ цар тахалтай холбоотой мэдээллээс хоцроохгүй, хэн нэгнээр дамжсан эсвэл баталгаагүй эх сурвалжаас найдваргүй мэдээлэл авахаас сэргийлж уг апп-ийг хэрэглээнд нэвтрүүлж байгааг мэдэгдсэн билээ. </p><p>"Шуурхай 119" апп-ийн гол давуу тал нь зөвхөн цаг үеийн мэдээлэл авахаас гадна <a href="https://www.facebook.com/WHO" target="_blank">Дэлхийн Эрүүл Мэндийн Байгууллагаас</a> баталгаажсан, коронавирусийн шинж тэмдгүүдийг тодорхойлох асуумжийн тусламжтайгаар өөртөө болон бусдад анхан шатны онош тавих боломжтойд байгаа юм. Өөрт болон ойр дотнын хүндээ илэрч буй шинж тэмдгүүдтэй холбоотой тодорхой дараалал бүхий асуултуудад хариулснаар урьдчилсан байдлаар халдварын шинж тэмдэг мөн эсэхийг магадлан, улмаар эхний ээлжинд хаана, хэнд хандах, ямар арга хэмжээ авах тухай зөвлөгөө авах боломжтой. </p><p>Мөн хамгийн том давуу тал нь апп-ийг татсаны дараа, хэрэглэхийн өмнө ямар нэг хэрэглэгчийн мэдээлэл оруулах шаардлагагүй бөгөөд энэ нь эргээд таны хувийн мэдээлэл, нууцлал дата санд орохгүй, хадгалагдахгүй гэсэн үг. </p><p>Тус апп-ийг <a href="https://www.facebook.com/www.mohs.mn/" target="_blank">Монгол Улсын Эрүүл мэндийн яам</a>, <a href="https://www.facebook.com/CITAMongolia" target="_blank">Харилцаа холбоо, мэдээллийн технологийн газар</a> болон "<a href="https://www.callpro.mn/" target="_blank">CallPro</a>" компани хөгжүүлэн хүргэж буй. </p> <blockquote><p>Санал болгох: <a href="https://unread.today/c/covid19-chatbot" target="_blank">COVID-19-ийн тухай мэдээлэл, зөвлөгөө өгөх Чатбот ажиллаж байна. </a></p> <cite><p>Unread</p> </cite></blockquote><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">САЙЖРУУЛЖ БОЛОХ ЗҮЙЛС</h3><p></p><p>Дэлхийн бусад улс орнууд ч уг цар тахлын үед хэрэгцээт апп-аар дамжуулан иргэдийнхээ аюулгүй байдлыг хангах чиглэлд ажиллаж байгаа юм. Манай улсаас ялгаатай нь гэвэл мэдээлэл түгээхээс илүүтэй тандалт судалгааны ажилтай холбогдох мэдээллийн эх сурвалжаа болгож байгаа юм. </p><p>Жишээ нь, Австрали улс "Service NSW" апп-аар дамжуулан тухайн хэрэглэгч ямар газруудаар, аль цагуудад явсан болохыг QR кодоор дамжуулан тэмдэглэж улмаар батлагдсан тохиолдол гарах үед ойрын хавьтагчдыг хялбархан олох, холбогдох зэргээр ажиллаж байгаа аж. БНСУ-д ч мөн адил "KakaoTalk" апп-аар дамжуулан энэ чиглэлийн арга хэмжээг авч байна. </p><p>Иймд цаашид тандалт судалгааг илүү хялбар аргаар хийхийн тулд уг төрөлжсөн апп-ээ бусад апп-үүдтэй хослуулан хөгжүүлж, холбогдох судлаачдын ажлыг илүү хурдан, амар болгох боломжтой санагдлаа. <br></p> <blockquote><p></p><p>АПП ТАТАХ:</p><p>- <a href="https://apps.apple.com/mn/app/shuurkhai-119/id1510331370?fbclid=IwAR2YLBliHWPWtMIGbYCqhn7AIKco-lKyAsbnIaoR41VqXC2UnnoPqhlo3tc" target="_blank">iOS</a></p><p>- <a href="https://play.google.com/store/apps/details?id=mn.callpro.shuurkhai&fbclid=IwAR29uSgv1otDhwBY9hix0fwuvcGxYRK2wfXDdxFP2ZI2Y6C55nNcZUJK_FY" target="_blank">Android</a></p> <cite><p>Shuurkhai 119</p> </cite></blockquote> </div>	Өнөөдөр бид коронавируст тахлын үед иргэдэд мэдээ мэдээлэл өгч, зөвлөн туслах зорилго бүхий, хэрэглээнд нэвтрээд удаагүй байгаа "Шуурхай 119" апп-ийг сонгон авч, тоймлохоор бэлтгэлээ. ЯАГААД ХЭРЭГЛЭХ ХЭРЭГТЭЙ ВЭ? Дэлхий дахинаа хурцадмал асуудал болсон COVID-19 халдварт өвчний тархалт өндөр байсаар буй энэ үед хүн бүр шинэчлэгдсэн мэдээ мэдээллийг цаг алдалгүй авч байх нь чухал. Ялангуяа хэрэгцээтэй үед хамгийн түрүүнд хаашаа хандах, өвчний шинж тэмдэг илэрсэн, эсвэл халдварын тохиолдол илэрсэн газраар зорчсон тохиолдолд өөрийгөө болон ойр дотнын хүмүүсээ хэрхэн хамгаалах, урьдчилсан байдлаар оношлох зэргийг мэдэж байх учиртай. Иймд та яг одоо уг апп-ийг татан авч цаг үеийн мэдээллээс хоцролгүй, өөрийгөө болон ойр дотнын хүмүүсээ хянан хамгаалаарай. ЯМАР ОНЦЛОГ, ДАВУУ ТАЛТАЙ ВЭ? Эрүүл мэндийн яамнаас хилийн чанадад буй иргэдээ цар тахалтай холбоотой мэдээллээс хоцроохгүй, хэн нэгнээр дамжсан эсвэл баталгаагүй эх сурвалжаас найдваргүй мэдээлэл авахаас сэргийлж уг апп-ийг хэрэглээнд нэвтрүүлж байгааг мэдэгдсэн билээ. "Шуурхай 119" апп-ийн гол давуу тал нь зөвхөн цаг үеийн мэдээлэл авахаас гадна Дэлхийн Эрүүл Мэндийн Байгууллагаас баталгаажсан, коронавирусийн шинж тэмдгүүдийг тодорхойлох асуумжийн тусламжтайгаар өөртөө болон бусдад анхан шатны онош тавих боломжтойд байгаа юм. Өөрт болон ойр дотнын хүндээ илэрч буй шинж тэмдгүүдтэй холбоотой тодорхой дараалал бүхий асуултуудад хариулснаар урьдчилсан байдлаар халдварын шинж тэмдэг мөн эсэхийг магадлан, улмаар эхний ээлжинд хаана, хэнд хандах, ямар арга хэмжээ авах тухай зөвлөгөө авах боломжтой. Мөн хамгийн том давуу тал нь апп-ийг татсаны дараа, хэрэглэхийн өмнө ямар нэг хэрэглэгчийн мэдээлэл оруулах шаардлагагүй бөгөөд энэ нь эргээд таны хувийн мэдээлэл, нууцлал дата санд орохгүй, хадгалагдахгүй гэсэн үг. Тус апп-ийг Монгол Улсын Эрүүл мэндийн яам , Харилцаа холбоо, мэдээллийн технологийн газар болон " CallPro " компани хөгжүүлэн хүргэж буй. Санал болгох: COVID-19-ийн тухай мэдээлэл, зөвлөгөө өгөх Чатбот ажиллаж байна. Unread САЙЖРУУЛЖ БОЛОХ ЗҮЙЛС Дэлхийн бусад улс орнууд ч уг цар тахлын үед хэрэгцээт апп-аар дамжуулан иргэдийнхээ аюулгүй байдлыг хангах чиглэлд ажиллаж байгаа юм. Манай улсаас ялгаатай нь гэвэл мэдээлэл түгээхээс илүүтэй тандалт судалгааны ажилтай холбогдох мэдээллийн эх сурвалжаа болгож байгаа юм. Жишээ нь, Австрали улс "Service NSW" апп-аар дамжуулан тухайн хэрэглэгч ямар газруудаар, аль цагуудад явсан болохыг QR кодоор дамжуулан тэмдэглэж улмаар батлагдсан тохиолдол гарах үед ойрын хавьтагчдыг хялбархан олох, холбогдох зэргээр ажиллаж байгаа аж. БНСУ-д ч мөн адил "KakaoTalk" апп-аар дамжуулан энэ чиглэлийн арга хэмжээг авч байна. Иймд цаашид тандалт судалгааг илүү хялбар аргаар хийхийн тулд уг төрөлжсөн апп-ээ бусад апп-үүдтэй хослуулан хөгжүүлж, холбогдох судлаачдын ажлыг илүү хурдан, амар болгох боломжтой санагдлаа. АПП ТАТАХ: - iOS - Android Shuurkhai 119	Өнөөдөр бид коронавируст тахлын үед иргэдэд мэдээ мэдээлэл өгч, зөвлөн туслах зорилго бүхий, хэрэглээнд нэвтрээд удаагүй байгаа "Шуурхай 119" апп-ийг сонгон авч, тоймлохоор бэлтгэлээ. ### ЯАГААД ХЭРЭГЛЭХ ХЭРЭГТЭЙ ВЭ? Дэлхий дахинаа хурцадмал асуудал болсон COVID-19 халдварт өвчний тархалт өндөр байсаар буй энэ үед хүн бүр шинэчлэгдсэн мэдээ мэдээллийг цаг алдалгүй авч байх нь чухал. Ялангуяа хэрэгцээтэй үед хамгийн түрүүнд хаашаа хандах, өвчний шинж тэмдэг илэрсэн, эсвэл халдварын тохиолдол илэрсэн газраар зорчсон тохиолдолд өөрийгөө болон ойр дотнын хүмүүсээ хэрхэн хамгаалах, урьдчилсан байдлаар оношлох зэргийг мэдэж байх учиртай. Иймд та яг одоо уг апп-ийг татан авч цаг үеийн мэдээллээс хоцролгүй, өөрийгөө болон ойр дотнын хүмүүсээ хянан хамгаалаарай. ### ЯМАР ОНЦЛОГ, ДАВУУ ТАЛТАЙ ВЭ? Эрүүл мэндийн яамнаас хилийн чанадад буй иргэдээ цар тахалтай холбоотой мэдээллээс хоцроохгүй, хэн нэгнээр дамжсан эсвэл баталгаагүй эх сурвалжаас найдваргүй мэдээлэл авахаас сэргийлж уг апп-ийг хэрэглээнд нэвтрүүлж байгааг мэдэгдсэн билээ. "Шуурхай 119" апп-ийн гол давуу тал нь зөвхөн цаг үеийн мэдээлэл авахаас гадна Дэлхийн Эрүүл Мэндийн Байгууллагаас баталгаажсан, коронавирусийн шинж тэмдгүүдийг тодорхойлох асуумжийн тусламжтайгаар өөртөө болон бусдад анхан шатны онош тавих боломжтойд байгаа юм. Өөрт болон ойр дотнын хүндээ илэрч буй шинж тэмдгүүдтэй холбоотой тодорхой дараалал бүхий асуултуудад хариулснаар урьдчилсан байдлаар халдварын шинж тэмдэг мөн эсэхийг магадлан, улмаар эхний ээлжинд хаана, хэнд хандах, ямар арга хэмжээ авах тухай зөвлөгөө авах боломжтой. Мөн хамгийн том давуу тал нь апп-ийг татсаны дараа, хэрэглэхийн өмнө ямар нэг хэрэглэгчийн мэдээлэл оруулах шаардлагагүй бөгөөд энэ нь эргээд таны хувийн мэдээлэл, нууцлал дата санд орохгүй, хадгалагдахгүй гэсэн үг. Тус апп-ийг Монгол Улсын Эрүүл мэндийн яам, Харилцаа холбоо, мэдээллийн технологийн газар болон "CallPro" компани хөгжүүлэн хүргэж буй. > Санал болгох: COVID-19-ийн тухай мэдээлэл, зөвлөгөө өгөх Чатбот ажиллаж байна. > > Unread ### САЙЖРУУЛЖ БОЛОХ ЗҮЙЛС Дэлхийн бусад улс орнууд ч уг цар тахлын үед хэрэгцээт апп-аар дамжуулан иргэдийнхээ аюулгүй байдлыг хангах чиглэлд ажиллаж байгаа юм. Манай улсаас ялгаатай нь гэвэл мэдээлэл түгээхээс илүүтэй тандалт судалгааны ажилтай холбогдох мэдээллийн эх сурвалжаа болгож байгаа юм. Жишээ нь, Австрали улс "Service NSW" апп-аар дамжуулан тухайн хэрэглэгч ямар газруудаар, аль цагуудад явсан болохыг QR кодоор дамжуулан тэмдэглэж улмаар батлагдсан тохиолдол гарах үед ойрын хавьтагчдыг хялбархан олох, холбогдох зэргээр ажиллаж байгаа аж. БНСУ-д ч мөн адил "KakaoTalk" апп-аар дамжуулан энэ чиглэлийн арга хэмжээг авч байна. Иймд цаашид тандалт судалгааг илүү хялбар аргаар хийхийн тулд уг төрөлжсөн апп-ээ бусад апп-үүдтэй хослуулан хөгжүүлж, холбогдох судлаачдын ажлыг илүү хурдан, амар болгох боломжтой санагдлаа. > АПП ТАТАХ: > > - iOS > > - Android > > Shuurkhai 119
https://unread.today/c/techworm-ereaders	Techworm	Tsogzolmaa Shofyor	2020-10-27T00:00:00	10 сарын 27, 2020	Цахим ном уншигч төхөөрөмжүүдийг харьцуулах нь	<div class="article-body no-wide-image"> <h2>Германы зохион бүтээгч Иоханнес Гутенберг ном хэвлэлийн технологийг бүтээж, анхны хэвлэмэл номыг гаргасан нь магад хүн төрөлхтний хамгийн чухал нээлтүүдийн нэг биз ээ. Өдгөө бидэнд зөвхөн цаасан хэвлэлд баригдахгүйгээр дижитал, аудио хэлбэрээр унших өргөн боломжууд нээгджээ. АНУ-д гэхэд жилд 108 тэрбум ам.долларыг зөвхөн ном уншихад зарцуулдаг гэсэн тооцоо бий. Тэдгээрээс бид өнөөдөр цахим номын зах зээлд тэргүүлж буй бүтээгдэхүүн, үйлчилгээг онцлох болно. </h2><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Цахим ном уншигч </h3><p></p><p class="MsoNormal">Дэлхий дахинд хамгийн анхны электрон ном уншигч төхрөөмжийг 1990-ээд оноос Японы "Sony" компани хөгжүүлж эхэлсэн түүхтэй. Хамгийн анхны CD-Rom-тай ном уншигчийг 550 ам.доллароор худалдаанд гаргаж байжээ. Судлаачдын үзэж буйгаар, цаашид цахим ном уншигч төхөөрөмжүүдийн үнэ буурч, илүү хямд, ашиглахад хялбар бүтээгдэхүүн зах зээлд голлох чиг хандлагатай байна. Бүтээлээ дижитал хэлбэрт оруулах сонирхолтой зохиолч, хэвлэлийн газрууд олширч, зах зээлийн энэхүү хандлагыг ажсан таблет үйлдвэрлэгчид цахим ном уншигчийн зах зээлд нэвтрэхэд улам ихээр тэмүүлэх болов. </p><p class="MsoNormal">Нүдэнд сөрөг нөлөө үзүүлэхгүй, авсаархан, хөнгөн, нэг дороос олон зуун ном унших боломжууд нь цахим ном уншигчийг худалдан авах гол шалтгаан болдог. Өдгөө ихэнх цахим ном уншигч төхөөрөмж bluetooth, wifi, 3G-тэй холбогдох боломжтойгоос гадна толь бичгийн сан үүсгэх, хайлт хийх зэрэг үндсэн үйлдлүүдтэй. Цахим номын зах зээлд доорх онцолж буй компаниудаас гадна Onyx Boox, Sony, Icarus, Bookeen, PocketBook зэрэг олон тоглогч хүчтэй өрсөлдөж буй. Бид зах зээлд тэргүүлж буй хамгийн сүүлийн үеийн цахим ном уншигч төхөөрөмжүүдийг харьцуулахдаа дээрх түгээмэл шийдлүүдээс бусад онцлох үйлчилгээг багтааж, манай улсад түгээмэл хэрэглэж буй цахим ном уншигч төхөөрөмжүүдийг сонголоо. </p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Kindle </h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/53/d67c64efc212308d720ae4b9654280bf.jpg"></p><p></p><p class="MsoNormal">"Amazon" компани электрон бэхний технологийг (e-ink) хөгжүүлж, 2007 оноос "Kindle"-ийн анхны загварыг зах зээлд гаргасан билээ. Гэвч энэ бүхний сэдэл нь 2004 оноос эхтэй юм. Тухайн үед "Apple" компани дижитал технологи хөгжүүлэлтээрээ зах зээлийг эзэлж байсан тул өрсөлдөгчөөсөө хоцрохгүйн тулд "Amazon" компанийн үүсгэн байгуулагч Жефф Безос бараа бүтээгдэхүүнийг дижитал хэлбэрт оруулахад анхаарч, цахим ном уншигчийг бүтээсэн нь өнөөгийн "Kindle" билээ. </p><p class="MsoNormal">Өдгөө тус компани дөрвөн төрлийн 15 загварын цахим ном уншигчийг худалдаанд гаргаад байна. Анхны загварыг 399 ам.долларын үнэтэй худалдаанд гаргахад таван цагийн дотор дууссан түүхтэй. Тухайн үед худалдаж авч чадаагүй иргэд бүтэн таван сар хүлээх хэрэг гарсан гэдэг. </p><p class="MsoNormal">Одоогоор "Kindle with front light", "Kindle Paperwhite", "Kindle Kids Edition" болон "Kindle Oasis" хэмээх дөрвөн үндсэн төрлөөс сонголт хийх боломжтой. Бусад ном уншигчтай харьцуулахад үнэгүй ном унших боломж ихтэй. Сүүлийн загварууд нь ус, тоосны хамгаалалт, нүдэнд сөрөг нөлөөгүй дэлгэцийн LED гэрэл, сар гаруй цэнэгээ барих боломжтойгоос гадна нимгэн их бие, том дэлгэцтэй, хуудас гүйлгэх хурд нь сайн болоод буй. </p><p class="MsoNormal">Ихэнх загвар нь 8GB болон 32GB багтаамжтай тул 5-20 мянга хүртэл ном багтана. Энэ оны загвараас эхлэн номоо ангилж төрөлжүүлэх боломжтой болсон билээ. Мөн сүүлийн жилүүдэд аудио ном сонсогчдын тоо өсөж буй учраас "Audible"-ээс татсан номыг шууд сонсох боломжтой болоод байна. Гэхдээ чихэвчний оролт байхгүй учраас зөвхөн утасгүй чихэвтэй тохиолдолд ашиглах боломжтой юм. </p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/53/f945234eb8b6a801063be9515a2cf59e.gif"></p><p></p><p><b>Kindle Oasis (249$)</b></p><p class="MsoNormal"><i><a href="https://www.amazon.com/gp/browse.html?node=6669702011&ref_=nav_em__ods_eink_catp_0_2_3_7" target="_blank">Онцлох д</a><a href="https://www.amazon.com/gp/browse.html?node=6669702011&ref_=nav_em__ods_eink_catp_0_2_3_7" target="_blank">авуу тал</a>:<b> <br></b></i></p> <ul><li>8 болон 32GB багтаамжтай</li><li>6 долоо хоногийн турш цэнэгээ барина</li><li>Бусад загвараас хүчин чадлын хувьд илүү</li><li>Хуудас солих товчлууртай, илүү хурдан</li><li>Дэлгэцийн нягтрал өндөр</li><li>Шөнө буюу харанхуйд ном унших горимтой</li><li>Ус, тоосны хамгаалалттай</li><li>Номоо ангилж, төрөлжүүлэх боломжтой</li><li>"Audible"-аас аудио ном сонсож болно</li></ul><p><i><a href="https://www.amazon.com/gp/browse.html?node=6669702011&ref_=nav_em__ods_eink_catp_0_2_3_7" target="_blank">Сул тал</a>:</i><br></p> <ul><li>Бусад загвараасаа үнэтэй</li><li>Цэнэглэгч дагалддаггүй</li><li>EPUB өргөтгөл уншихгүй</li></ul><blockquote><p><a href="https://www.amazon.com/gp/browse.html?node=6669702011&ref_=nav_em__ods_eink_catp_0_2_3_7" target="_blank">Бусад загварууд </a></p> <cite><p>Kindle </p> </cite></blockquote><div class="uk-margin-bottom uk-margin-top"><iframe width="614" height="380" frameborder="0" allowfullscreen src="//www.youtube.com/embed/_NSwoGRFHTE?rel=0"></iframe> </div><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Rakuten Kobo</h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/53/c82dbe4b304791d5c04bc76f659c872a.png"></p><p>Цахим, аудио номын худалдаа, үйлчилгээ эрхэлдэг тус компани нь 2009 оноос үүлэн технологид суурилсан цахим номын үйлчилгээг хүргэж эхэлсэн. Цахим номын зах зээлд "Kindle"-ийн хүчтэй өрсөлдөгч болж буй, Канадын Торонто хотод төвтэй "Rakuten Kobo" нь 2010 оноос электрон бэхний технологитой цахим ном уншигчийг худалдаанд гаргасан юм. Одоогоор "Kobo Nia", "Libra", "Clara", "Forma", "Aura" гэх таван төрлийн долоон загвар бүхий цахим номыг худалдаанд гаргаад байна. Ихэнх загваруудынх нь фонт 10 гаруй төрөл, 50 гаруй хэмжээний сонголттой учир олон төрлийн өргөтгөл унших боломжтойгоороо давуу. Түүнчлэн тэд өөрсдийн дотоод систем, программ хангамжийн аюулгүй байдалд ихээхэн анхаарч, цахим гэмт хэргээс сэргийлэх баг ажиллуулдагаараа онцлог. </p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/53/1bf473fabcf688713d125ed524c208fc.jpg"></p><p><b>Kobo Forma (249$) </b> </p> <p><i><a href="https://us.kobobooks.com/" target="_blank">Онцлох давуу тал: </a></i></p> <ul><li>"Overdrive" апп дээрээс ном зээлж унших боломжтой</li><li>Өргөн дэлгэцтэй </li><li>Тоос, усны хамгаалалттай</li><li>MOBI, EPUB, PDF өргөтгөл чөлөөтэй уншдаг </li></ul><p><i><a href="https://us.kobobooks.com/" target="_blank">Сул тал: </a></i></p> <ul><li>Нарны шууд тусгалд уншихад тохиромжгүй </li><li>Халаасанд багтахгүй </li><li>Аудио ном уншдаггүй </li></ul><blockquote><p><a href="https://us.kobobooks.com/" target="_blank">Бусад загварууд </a></p> <cite><p>Rakuten Kobo</p> </cite></blockquote><div class="uk-margin-bottom uk-margin-top"><iframe width="614" height="380" frameborder="0" allowfullscreen src="//www.youtube.com/embed/5_y9BDvC1mY?rel=0"></iframe> </div><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Barnes & Noble</h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/53/ccbb2b9a0c9caaefc465c261eabacbf0.jpg"></p><p>Дэлхийн номын худалдааны зах зээлд тэргүүлдэг тус компани 1886 оноос хойш өнөөг тасралтгүй үйл ажиллаггаа явуулж, 627 салбарыг АНУ-ын өнцөг булан бүрд байгуулаад буй. "Amazon" компани онлайн худалдааны номын зах зээлд тэргүүлдэг бол "Barnes & Noble" ном, сонин, сэтгүүлийн биет худалдаагаараа дэлхийд тэргүүлдэг. Тус компани андройд системд тулгууран 2009 онд "Nook" хэмээх цахим ном уншигчийг худалдаанд гаргасан нь анхны загвар байв. Одоогоор гурван төрлийн зургаан загварын цахим ном уншигчийг худалдаанд гаргаад байна. "Microsoft" компани 2012 онд тус компанид 300 сая ам.долларын хөрөнгө оруулалт хийж байсан билээ. Онцлоход, тус компани 2016 оноос "Samsung" компанитай хамтран "Samsung Electronics", "Samsung Galaxy" зэрэг таблетыг гаргах болсон. </p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/53/7e9ccb7fabab70aa15b3eb8639c7d06f.jpg"></p><p><b>Nook Glowlight Plus (199$) </b> </p> <p><i><a href="https://www.barnesandnoble.com/b/nook/_/N-1pbl" target="_blank">Онцлох давуу тал: </a></i><br></p> <ul><li>Том дэлгэцтэй </li><li>Усны хамгаалалттай</li><li>8GB багтаамжтай, 3000 хүртэлх ном татна </li><li>Нарны шууд тусгалд унших бол дэлгэцийн гэрлийг тохируулж болно</li><li>Шөнийн горимтой </li><li>B&N Podcast сонсох боломжтой </li></ul><p><i><a href="https://www.barnesandnoble.com/b/nook/_/N-1pbl" target="_blank">Сул тал: </a></i></p> <ul><li>Прогамм хөгжүүлэлт сул</li><li>SD картгүй</li><li> Бусад аудио номыг татах боломжгүй </li><li>MOBI өргөтгөл уншихгүй </li></ul><blockquote><p><a href="https://www.barnesandnoble.com/b/nook/_/N-1pbl" target="_blank">Бусад загварууд </a></p> <cite><p>Nook </p> </cite></blockquote><div class="uk-margin-bottom uk-margin-top"><iframe width="614" height="380" frameborder="0" allowfullscreen src="//www.youtube.com/embed/PqRig6qo-do?rel=0"></iframe> </div> </div>	Германы зохион бүтээгч Иоханнес Гутенберг ном хэвлэлийн технологийг бүтээж, анхны хэвлэмэл номыг гаргасан нь магад хүн төрөлхтний хамгийн чухал нээлтүүдийн нэг биз ээ. Өдгөө бидэнд зөвхөн цаасан хэвлэлд баригдахгүйгээр дижитал, аудио хэлбэрээр унших өргөн боломжууд нээгджээ. АНУ-д гэхэд жилд 108 тэрбум ам.долларыг зөвхөн ном уншихад зарцуулдаг гэсэн тооцоо бий. Тэдгээрээс бид өнөөдөр цахим номын зах зээлд тэргүүлж буй бүтээгдэхүүн, үйлчилгээг онцлох болно. Цахим ном уншигч Дэлхий дахинд хамгийн анхны электрон ном уншигч төхрөөмжийг 1990-ээд оноос Японы "Sony" компани хөгжүүлж эхэлсэн түүхтэй. Хамгийн анхны CD-Rom-тай ном уншигчийг 550 ам.доллароор худалдаанд гаргаж байжээ. Судлаачдын үзэж буйгаар, цаашид цахим ном уншигч төхөөрөмжүүдийн үнэ буурч, илүү хямд, ашиглахад хялбар бүтээгдэхүүн зах зээлд голлох чиг хандлагатай байна. Бүтээлээ дижитал хэлбэрт оруулах сонирхолтой зохиолч, хэвлэлийн газрууд олширч, зах зээлийн энэхүү хандлагыг ажсан таблет үйлдвэрлэгчид цахим ном уншигчийн зах зээлд нэвтрэхэд улам ихээр тэмүүлэх болов. Нүдэнд сөрөг нөлөө үзүүлэхгүй, авсаархан, хөнгөн, нэг дороос олон зуун ном унших боломжууд нь цахим ном уншигчийг худалдан авах гол шалтгаан болдог. Өдгөө ихэнх цахим ном уншигч төхөөрөмж bluetooth, wifi, 3G-тэй холбогдох боломжтойгоос гадна толь бичгийн сан үүсгэх, хайлт хийх зэрэг үндсэн үйлдлүүдтэй. Цахим номын зах зээлд доорх онцолж буй компаниудаас гадна Onyx Boox, Sony, Icarus, Bookeen, PocketBook зэрэг олон тоглогч хүчтэй өрсөлдөж буй. Бид зах зээлд тэргүүлж буй хамгийн сүүлийн үеийн цахим ном уншигч төхөөрөмжүүдийг харьцуулахдаа дээрх түгээмэл шийдлүүдээс бусад онцлох үйлчилгээг багтааж, манай улсад түгээмэл хэрэглэж буй цахим ном уншигч төхөөрөмжүүдийг сонголоо. Kindle "Amazon" компани электрон бэхний технологийг (e-ink) хөгжүүлж, 2007 оноос "Kindle"-ийн анхны загварыг зах зээлд гаргасан билээ. Гэвч энэ бүхний сэдэл нь 2004 оноос эхтэй юм. Тухайн үед "Apple" компани дижитал технологи хөгжүүлэлтээрээ зах зээлийг эзэлж байсан тул өрсөлдөгчөөсөө хоцрохгүйн тулд "Amazon" компанийн үүсгэн байгуулагч Жефф Безос бараа бүтээгдэхүүнийг дижитал хэлбэрт оруулахад анхаарч, цахим ном уншигчийг бүтээсэн нь өнөөгийн "Kindle" билээ. Өдгөө тус компани дөрвөн төрлийн 15 загварын цахим ном уншигчийг худалдаанд гаргаад байна. Анхны загварыг 399 ам.долларын үнэтэй худалдаанд гаргахад таван цагийн дотор дууссан түүхтэй. Тухайн үед худалдаж авч чадаагүй иргэд бүтэн таван сар хүлээх хэрэг гарсан гэдэг. Одоогоор "Kindle with front light", "Kindle Paperwhite", "Kindle Kids Edition" болон "Kindle Oasis" хэмээх дөрвөн үндсэн төрлөөс сонголт хийх боломжтой. Бусад ном уншигчтай харьцуулахад үнэгүй ном унших боломж ихтэй. Сүүлийн загварууд нь ус, тоосны хамгаалалт, нүдэнд сөрөг нөлөөгүй дэлгэцийн LED гэрэл, сар гаруй цэнэгээ барих боломжтойгоос гадна нимгэн их бие, том дэлгэцтэй, хуудас гүйлгэх хурд нь сайн болоод буй. Ихэнх загвар нь 8GB болон 32GB багтаамжтай тул 5-20 мянга хүртэл ном багтана. Энэ оны загвараас эхлэн номоо ангилж төрөлжүүлэх боломжтой болсон билээ. Мөн сүүлийн жилүүдэд аудио ном сонсогчдын тоо өсөж буй учраас "Audible"-ээс татсан номыг шууд сонсох боломжтой болоод байна. Гэхдээ чихэвчний оролт байхгүй учраас зөвхөн утасгүй чихэвтэй тохиолдолд ашиглах боломжтой юм. Kindle Oasis (249$) Онцлох д авуу тал : 8 болон 32GB багтаамжтай 6 долоо хоногийн турш цэнэгээ барина Бусад загвараас хүчин чадлын хувьд илүү Хуудас солих товчлууртай, илүү хурдан Дэлгэцийн нягтрал өндөр Шөнө буюу харанхуйд ном унших горимтой Ус, тоосны хамгаалалттай Номоо ангилж, төрөлжүүлэх боломжтой "Audible"-аас аудио ном сонсож болно Сул тал : Бусад загвараасаа үнэтэй Цэнэглэгч дагалддаггүй EPUB өргөтгөл уншихгүй Бусад загварууд Kindle Rakuten Kobo Цахим, аудио номын худалдаа, үйлчилгээ эрхэлдэг тус компани нь 2009 оноос үүлэн технологид суурилсан цахим номын үйлчилгээг хүргэж эхэлсэн. Цахим номын зах зээлд "Kindle"-ийн хүчтэй өрсөлдөгч болж буй, Канадын Торонто хотод төвтэй "Rakuten Kobo" нь 2010 оноос электрон бэхний технологитой цахим ном уншигчийг худалдаанд гаргасан юм. Одоогоор "Kobo Nia", "Libra", "Clara", "Forma", "Aura" гэх таван төрлийн долоон загвар бүхий цахим номыг худалдаанд гаргаад байна. Ихэнх загваруудынх нь фонт 10 гаруй төрөл, 50 гаруй хэмжээний сонголттой учир олон төрлийн өргөтгөл унших боломжтойгоороо давуу. Түүнчлэн тэд өөрсдийн дотоод систем, программ хангамжийн аюулгүй байдалд ихээхэн анхаарч, цахим гэмт хэргээс сэргийлэх баг ажиллуулдагаараа онцлог. Kobo Forma (249$) Онцлох давуу тал: "Overdrive" апп дээрээс ном зээлж унших боломжтой Өргөн дэлгэцтэй Тоос, усны хамгаалалттай MOBI, EPUB, PDF өргөтгөл чөлөөтэй уншдаг Сул тал: Нарны шууд тусгалд уншихад тохиромжгүй Халаасанд багтахгүй Аудио ном уншдаггүй Бусад загварууд Rakuten Kobo Barnes & Noble Дэлхийн номын худалдааны зах зээлд тэргүүлдэг тус компани 1886 оноос хойш өнөөг тасралтгүй үйл ажиллаггаа явуулж, 627 салбарыг АНУ-ын өнцөг булан бүрд байгуулаад буй. "Amazon" компани онлайн худалдааны номын зах зээлд тэргүүлдэг бол "Barnes & Noble" ном, сонин, сэтгүүлийн биет худалдаагаараа дэлхийд тэргүүлдэг. Тус компани андройд системд тулгууран 2009 онд "Nook" хэмээх цахим ном уншигчийг худалдаанд гаргасан нь анхны загвар байв. Одоогоор гурван төрлийн зургаан загварын цахим ном уншигчийг худалдаанд гаргаад байна. "Microsoft" компани 2012 онд тус компанид 300 сая ам.долларын хөрөнгө оруулалт хийж байсан билээ. Онцлоход, тус компани 2016 оноос "Samsung" компанитай хамтран "Samsung Electronics", "Samsung Galaxy" зэрэг таблетыг гаргах болсон. Nook Glowlight Plus (199$) Онцлох давуу тал: Том дэлгэцтэй Усны хамгаалалттай 8GB багтаамжтай, 3000 хүртэлх ном татна Нарны шууд тусгалд унших бол дэлгэцийн гэрлийг тохируулж болно Шөнийн горимтой B&N Podcast сонсох боломжтой Сул тал: Прогамм хөгжүүлэлт сул SD картгүй Бусад аудио номыг татах боломжгүй MOBI өргөтгөл уншихгүй Бусад загварууд Nook	Германы зохион бүтээгч Иоханнес Гутенберг ном хэвлэлийн технологийг бүтээж, анхны хэвлэмэл номыг гаргасан нь магад хүн төрөлхтний хамгийн чухал нээлтүүдийн нэг биз ээ. Өдгөө бидэнд зөвхөн цаасан хэвлэлд баригдахгүйгээр дижитал, аудио хэлбэрээр унших өргөн боломжууд нээгджээ. АНУ-д гэхэд жилд 108 тэрбум ам.долларыг зөвхөн ном уншихад зарцуулдаг гэсэн тооцоо бий. Тэдгээрээс бид өнөөдөр цахим номын зах зээлд тэргүүлж буй бүтээгдэхүүн, үйлчилгээг онцлох болно. ### Цахим ном уншигч Дэлхий дахинд хамгийн анхны электрон ном уншигч төхрөөмжийг 1990-ээд оноос Японы "Sony" компани хөгжүүлж эхэлсэн түүхтэй. Хамгийн анхны CD-Rom-тай ном уншигчийг 550 ам.доллароор худалдаанд гаргаж байжээ. Судлаачдын үзэж буйгаар, цаашид цахим ном уншигч төхөөрөмжүүдийн үнэ буурч, илүү хямд, ашиглахад хялбар бүтээгдэхүүн зах зээлд голлох чиг хандлагатай байна. Бүтээлээ дижитал хэлбэрт оруулах сонирхолтой зохиолч, хэвлэлийн газрууд олширч, зах зээлийн энэхүү хандлагыг ажсан таблет үйлдвэрлэгчид цахим ном уншигчийн зах зээлд нэвтрэхэд улам ихээр тэмүүлэх болов. Нүдэнд сөрөг нөлөө үзүүлэхгүй, авсаархан, хөнгөн, нэг дороос олон зуун ном унших боломжууд нь цахим ном уншигчийг худалдан авах гол шалтгаан болдог. Өдгөө ихэнх цахим ном уншигч төхөөрөмж bluetooth, wifi, 3G-тэй холбогдох боломжтойгоос гадна толь бичгийн сан үүсгэх, хайлт хийх зэрэг үндсэн үйлдлүүдтэй. Цахим номын зах зээлд доорх онцолж буй компаниудаас гадна Onyx Boox, Sony, Icarus, Bookeen, PocketBook зэрэг олон тоглогч хүчтэй өрсөлдөж буй. Бид зах зээлд тэргүүлж буй хамгийн сүүлийн үеийн цахим ном уншигч төхөөрөмжүүдийг харьцуулахдаа дээрх түгээмэл шийдлүүдээс бусад онцлох үйлчилгээг багтааж, манай улсад түгээмэл хэрэглэж буй цахим ном уншигч төхөөрөмжүүдийг сонголоо. ### Kindle "Amazon" компани электрон бэхний технологийг (e-ink) хөгжүүлж, 2007 оноос "Kindle"-ийн анхны загварыг зах зээлд гаргасан билээ. Гэвч энэ бүхний сэдэл нь 2004 оноос эхтэй юм. Тухайн үед "Apple" компани дижитал технологи хөгжүүлэлтээрээ зах зээлийг эзэлж байсан тул өрсөлдөгчөөсөө хоцрохгүйн тулд "Amazon" компанийн үүсгэн байгуулагч Жефф Безос бараа бүтээгдэхүүнийг дижитал хэлбэрт оруулахад анхаарч, цахим ном уншигчийг бүтээсэн нь өнөөгийн "Kindle" билээ. Өдгөө тус компани дөрвөн төрлийн 15 загварын цахим ном уншигчийг худалдаанд гаргаад байна. Анхны загварыг 399 ам.долларын үнэтэй худалдаанд гаргахад таван цагийн дотор дууссан түүхтэй. Тухайн үед худалдаж авч чадаагүй иргэд бүтэн таван сар хүлээх хэрэг гарсан гэдэг. Одоогоор "Kindle with front light", "Kindle Paperwhite", "Kindle Kids Edition" болон "Kindle Oasis" хэмээх дөрвөн үндсэн төрлөөс сонголт хийх боломжтой. Бусад ном уншигчтай харьцуулахад үнэгүй ном унших боломж ихтэй. Сүүлийн загварууд нь ус, тоосны хамгаалалт, нүдэнд сөрөг нөлөөгүй дэлгэцийн LED гэрэл, сар гаруй цэнэгээ барих боломжтойгоос гадна нимгэн их бие, том дэлгэцтэй, хуудас гүйлгэх хурд нь сайн болоод буй. Ихэнх загвар нь 8GB болон 32GB багтаамжтай тул 5-20 мянга хүртэл ном багтана. Энэ оны загвараас эхлэн номоо ангилж төрөлжүүлэх боломжтой болсон билээ. Мөн сүүлийн жилүүдэд аудио ном сонсогчдын тоо өсөж буй учраас "Audible"-ээс татсан номыг шууд сонсох боломжтой болоод байна. Гэхдээ чихэвчний оролт байхгүй учраас зөвхөн утасгүй чихэвтэй тохиолдолд ашиглах боломжтой юм. Kindle Oasis (249$) Онцлох давуу тал: * 8 болон 32GB багтаамжтай * 6 долоо хоногийн турш цэнэгээ барина * Бусад загвараас хүчин чадлын хувьд илүү * Хуудас солих товчлууртай, илүү хурдан * Дэлгэцийн нягтрал өндөр * Шөнө буюу харанхуйд ном унших горимтой * Ус, тоосны хамгаалалттай * Номоо ангилж, төрөлжүүлэх боломжтой * "Audible"-аас аудио ном сонсож болно Сул тал: * Бусад загвараасаа үнэтэй * Цэнэглэгч дагалддаггүй * EPUB өргөтгөл уншихгүй > Бусад загварууд > > Kindle ### Rakuten Kobo Цахим, аудио номын худалдаа, үйлчилгээ эрхэлдэг тус компани нь 2009 оноос үүлэн технологид суурилсан цахим номын үйлчилгээг хүргэж эхэлсэн. Цахим номын зах зээлд "Kindle"-ийн хүчтэй өрсөлдөгч болж буй, Канадын Торонто хотод төвтэй "Rakuten Kobo" нь 2010 оноос электрон бэхний технологитой цахим ном уншигчийг худалдаанд гаргасан юм. Одоогоор "Kobo Nia", "Libra", "Clara", "Forma", "Aura" гэх таван төрлийн долоон загвар бүхий цахим номыг худалдаанд гаргаад байна. Ихэнх загваруудынх нь фонт 10 гаруй төрөл, 50 гаруй хэмжээний сонголттой учир олон төрлийн өргөтгөл унших боломжтойгоороо давуу. Түүнчлэн тэд өөрсдийн дотоод систем, программ хангамжийн аюулгүй байдалд ихээхэн анхаарч, цахим гэмт хэргээс сэргийлэх баг ажиллуулдагаараа онцлог. Kobo Forma (249$) Онцлох давуу тал: * "Overdrive" апп дээрээс ном зээлж унших боломжтой * Өргөн дэлгэцтэй * Тоос, усны хамгаалалттай * MOBI, EPUB, PDF өргөтгөл чөлөөтэй уншдаг Сул тал: * Нарны шууд тусгалд уншихад тохиромжгүй * Халаасанд багтахгүй * Аудио ном уншдаггүй > Бусад загварууд > > Rakuten Kobo ### Barnes & Noble Дэлхийн номын худалдааны зах зээлд тэргүүлдэг тус компани 1886 оноос хойш өнөөг тасралтгүй үйл ажиллаггаа явуулж, 627 салбарыг АНУ-ын өнцөг булан бүрд байгуулаад буй. "Amazon" компани онлайн худалдааны номын зах зээлд тэргүүлдэг бол "Barnes & Noble" ном, сонин, сэтгүүлийн биет худалдаагаараа дэлхийд тэргүүлдэг. Тус компани андройд системд тулгууран 2009 онд "Nook" хэмээх цахим ном уншигчийг худалдаанд гаргасан нь анхны загвар байв. Одоогоор гурван төрлийн зургаан загварын цахим ном уншигчийг худалдаанд гаргаад байна. "Microsoft" компани 2012 онд тус компанид 300 сая ам.долларын хөрөнгө оруулалт хийж байсан билээ. Онцлоход, тус компани 2016 оноос "Samsung" компанитай хамтран "Samsung Electronics", "Samsung Galaxy" зэрэг таблетыг гаргах болсон. Nook Glowlight Plus (199$) Онцлох давуу тал: * Том дэлгэцтэй * Усны хамгаалалттай * 8GB багтаамжтай, 3000 хүртэлх ном татна * Нарны шууд тусгалд унших бол дэлгэцийн гэрлийг тохируулж болно * Шөнийн горимтой * B&N Podcast сонсох боломжтой Сул тал: * Прогамм хөгжүүлэлт сул * SD картгүй * Бусад аудио номыг татах боломжгүй * MOBI өргөтгөл уншихгүй > Бусад загварууд > > Nook
https://unread.today/c/spotlight-shambala2056	Онцлох бизнес	Munkhbayasgalan	2020-06-29T00:00:00	6 сарын 29, 2020	Шамбала2056 - Инженерийн суурин байгуулах төслийг танилцуулах нь	<div class="article-body"> <h2>Жил гаруйн өмнө, цөлжилтөд өртсөн бүс нутагт жуулчид дурсамжаа мөнхлөн мод тарьж үлдээх санаа бүхий “Говийн дурсамж” нэртэй төслөө танилцуулахаар Casa Arte-ийн Б.Шижирбат биднийг зорин ирсэн юм. Бид Шижирээг нээлттэй хүлээн авч, Hub Innovation Center-ийн инкубатор хөтөлбөрт урин, санаагаа хөгжүүлэх боломжийг олгосон билээ. Ойн инженер мэргэжилтэй тэрээр Hub-д хэд хэдэн ногоон ургамал болоод чийгийн улаан хорхой авчран төвхнөсөн нь тун аятайхан уур амьсгалыг бий болгож билээ. Түүнээс хойш тэрээр байгаль орчны чиглэлээр хэд хэдэн төсөл, үйл ажиллагаа санаачлан хэрэгжүүлснээс гадна мөнөөх бидэнд танилцуулсан төслөө “Шамбала2056” нэртэйгээр олон улсын эрдэм шинжилгээ, судалгааны хүрээлэн байгуулах том төсөл болгон тэлжээ. Улмаар олон арван чадварлаг залуусаар баг бүрдүүлж, бүтээн байгуулалтын ажилдаа ханцуй шамлан орсныг нь бид онцолж байна. </h2><p><b>Төслийн нэр: </b>Шамбала2056 - Инженерийн суурин, Говийн ирээдүйг бүтээх нь 2.0 <br><b>Хаяг: </b>Дорноговь аймаг, Эрдэнэ сум, Ар цацын ус <br><b>Үйл ажиллагааны чиглэл:</b> Байгаль орчин, ногоон хөгжил <br><b>Үүсгэн байгуулагч: </b>Б.Шижирбат <br><b>Үүсгэн байгуулагдсан: </b>2016 <br><b>Цахим хуудсууд:</b> <a href="https://www.facebook.com/casa.arte.mn/" target="_blank">Casa Arte </a>(Фэйсбүүк)<br><b>Уриа үг: </b>Идэвхтэй хамтын ажиллагаа, тууштай хөгжүүлэлт, урт хугацааны хамтын өсөлт <br></p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">сэдэл</h3><p>Өнөөдөр байгаль орчны асуудал өдөр бүр л хаа нэгтээ яригддаг, уйтгартай сэдэв болчихоод байна. Тэр дундаа Монгол орны цөлжилтийн тухай олон хүн ярьдаг ч дорвитой гаргалгаа, шийдэл бүхий ажил хэрэгжсэн нь ховор. Анх мэргэжлийнхээ дагуу говьд өөрөө очиж үзэхэд нөхцөл байдал бидний төсөөлдгөөс илүү дор байгааг хараад цөлжилтийн эсрэг ямар нэгэн зүйл заавал хийх хэрэгтэй гэсэн бодол төрсөн. Өнөөдрийн байдлаар Монголын газар нутгийн 76.8 хувь нь хөрсний доройтолд өртөөд байгаагийн дээр шаардлагатай арга хэмжээг авахгүй бол 2080 он гэхэд нийт газар нутгийн 92 хувь нь цөлжих төлөвтэй байгаа. Ингээд 2016 онд "Говийн дурсамж" нэртэй очсон хүн бүр өөрийн дурсамжийг мөнхлөхдөө мод тарьж үлдээх санаа бүхий аялал жуулчлалын цогцолбор байгуулах төсөл санаачилсан юм. Тухайн үед ТББ байгуулан, цэвэр сайн дурын үндсэн дээр ашгийн бус үйл ажиллагаа явуулахаар зэхэж байсан боловч энэ чиглэлээр судалгаа хийхийн хэрээр төслөө урт хугацаандаа тогтвортой үлдээе гэвэл ямар нэг аргаар заавал бизнес санаа болгон хөгжүүлэх хэрэгтэйг ойлгосон. Ийнхүү 2019 онд ландшафт төлөвлөлт, ногоон байгууламжийн зураг төсөл, гүйцэтгэл хийдэг Casa Arte компаниа байгуулж төслийнхөө гарааны санхүүжилтийг бий болгосон. <br> <br>Өнөөдөр "Говийн дурсамж" маань "Шамбала2056" нэртэйгээр хэрэгжиж эхлээд байна. Бид хил орчмын бүс нутгийн давуу талыг ашиглан байгальд ээлтэй үйл ажиллагаагаар дамжуулан зах зээлд өрсөлдөхүйц үйлдвэрлэл үйлчилгээ нэвтрүүлэх, түүнд орон нутгийн залуусын оролцоог нэмэгдүүлэн ажиллах, суралцах орчинг бий болгох төсөөллөөр энэхүү төслийг эхлүүлсэн. Яваандаа Улаанбаатар хотод төвлөрч байгаа гарааны бизнес болон үйлдвэрүүдийг тийш чиглүүлж, хотыг дагасан төвлөрлийг сааруулах ач холбогдолтой гэж харж байгаа. <br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/51/78e46ab7e567a20e8d696c7ef7008678.jpg"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/51/2a1cf24a4700fd7aa4d9fa7acbbef4d1.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">ялгарал</h3><p>Байгалийн хязгаарлагдмал нөөц дууссаны дараа улс орныг авч явах салбаруудыг тодорхойлж, тэдгээрийг бодлогоор дэмжин, хөрөнгө оруулж эхэлсэн сайн туршлагуудыг манай урд, хойд хөршийн жишээнээс харж болно. Үүнд сансар судлал, цөмийн эрчим хүч, био инженерчлэл, мэдээллийн технологи, сэргээгдэх эрчим хүч зэрэг салбарууд ордог. Манай орны хувьд сансар судлал болон цөмийн эрчим хүч зэрэг салбаруудыг хөгжүүлэхэд нөөц их шаардагдах тул үлдсэн гурван салбарын хүрээнд төсөл хэрэгжүүлэхэд боломжтой нь харагдсан юм. <br> <br>Монголын говь бол нэг талдаа цөлжилт, байгаль цаг уурын маш хүнд хатуу ширүүн уур амьсгалтай боловч нөгөө талдаа зах хязгаар нь үл харагдах боломж гэж бид үздэг. Говийн бүсэд нарны гийгүүлэх хугацаа жилд 2900-3000 цаг бөгөөд нэг ам метр нэгж талбайд харгалзах нарны эрчимийн хэмжээ өдөрт 5.5-6.0 квт*ц/м2 байдаг. Энэ нь сэргээгдэх эрчим хүч үйлдвэрлэхэд маш том нөөц болохоос гадна говийн хөрсөнд био инженерчлэл хийн олон төрлийн эмийн ургамал тариалан, бизнес болгох боломжтой. Эдгээрийг орчин үеийн техник технологиор баяжуулан хөгжүүлэх, ухаалаг аялал жуулчлалыг бий болгоход үйл ажиллагааныхаа чиглэлийг хандуулаад байгаа. <br> <br>Түүнчлэн зам, дэд бүтцийн хувьд Шамбала2056 төслийн талбай нь AH-3 олон улсын босоо тэнхлэгийн авто замаас 200 метрийн зайд, Улаанбаатар-Замын Үүдийн төмөр зам, Зүүн баян-Таван толгойн төмөр зам, Газрын тос боловсруулах үйлдвэр, Салхин цахилгаан станц зэрэг Монгол улсын эдийн засгийг ойрын ирээдүйд авч явах олон мега төслөөс 100 км-ийн радиуст байрлаж байна. Монгол улсын урд хил Замын үүд боомт хот болон БНХАУ-н хойд хилээс 85 км зайд, нийт 50 га газарт 36 жилийн төлөвлөлт хийн ажиллаж байгаагаараа онцлог.</p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/51/5c3dc79f896703375e644183c741ef86.jpg"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/51/c7db6f7c1b795e620a357da99841be19.png"></p><div class="image-caption">Ухаалаг гэр 2.0 загварчлал</div><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/51/aaf0f38277bba1a6fed2a4b77c6e21b8.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Шамбала2056 гэж юу вэ? </h3><p>"Шамбала2056" Инженерийн суурин бол Монгол орны экосистемийг хамгаалахаар урт хугацаанд бүтээлч шийдэл гарган ажиллаж буй залуусын нэгдэл юм. <br> <br>Уг төсөл хэрэгжсэнээр бий болох инженерийн суурин дараах үндсэн дөрвөн чиглэлд үйл ажиллагаагаа явуулна. Үүнд: <br></p> <ul><li><b>Сэргээгдэх эрчим хүч</b>ийг эргэлтэд оруулах, түүний бодит боломжуудыг судлах, ашиглах; </li><li><b>Био-Инженерчлэл:</b> Эмийн ургамал тариалалт болон ухаалаг хүлэмжүүдийг хөгжүүлэх, Монгол оронд нэн ховордсон Улаан номонд орсон ургамлыг био технологийн аргаар үржүүлж хадгалах, хамгаалах; </li><li><b>Мэдээллийн технологи:</b> Internet of Things буюу IOT технологийг хөдөө аж ахуйн салбарт ашиглах нөөц боломжуудыг судалж хэрэглээнд нэвтрүүлэх; </li><li><b>Ухаалаг аялал жуулчлалыг хөгжүүлэх:</b> Байгалийн тогтоц бүхий газруудыг дагасан аялал жуулчлалаас илүүтэйгээр Монголын говьд технологи, инновац, үйлчилгээнд суурилсан аялал жуулчлалыг хөгжүүлэх</li></ul><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">нэр</h3><p>Оюун санааны хот Шамбала гэж байдаг. Бүтээлч хүсэл тэмүүлэлтэй цэвэр ариун зүрх сэтгэлтэй жинхэнэ мэдлэгтэй хүн болгоны оршин байх хот гэсэн санаагаар энэхүү нэрийг өгсөн. Төсөл маань 2020 оноос эхлэн 36 жилийн хугацаанд алхам алхмаар хийгдэж дуусах урт хугацааны төлөвлөгөөтэй ажиллаж байгаа тул эдгээрийг нийлүүлээд Шамбала2056 гэдэг нэрийг бий болгосон. </p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/51/4bb92fe8c354022130e2b95ef345b450.jpg"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/51/711e438a7e89a4c30ef1e95d99a917f5.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">одоо</h3><p>Бид энэ ондоо багтаан 3000 хайлаас мод тарихаар төлөвлөж байгаагаас одоогийн байдлаар 2500 орчим модны нүх ухаж, 600 гаруй мод тарьж, арчилгаа усалгаа нь өдөр тутам хийгдээд явж байна. Мөн саяхан ухаалаг эко жорлон барих, 3квт-ийн сэргээгдэх эрчим хүчний систем угсрах ажлаа дуусгаснаас гадна эмийн ургамал тариалах, хамгаалалтын ногоон зурвас байгуулах зэрэг ажлуудад төвлөрөн хийж байна. <br> <br>Түүнчлэн, 07 сарын 17-19-ний өдрүүдэд ногоон хөгжлийн төлөөх залуучуудын оролцоог нэмэгдүүлэх зорилготой "<a href="https://www.facebook.com/events/743418166432158/" target="_blank">Ногоон Наадам 2020</a>"-ийг #НогоонЭрчимХүчАшиглая, #УсааХайрлая, #ХоггүйНаадъя уриатайгаар Шамбала2056 төслийн талбайдаа зохион байгуулахаар бэлтгэл ажилдаа ороод байна. Энэхүү наадмыг бид <a href="https://greengames2020.org/home.jsp" target="_blank">Олон Улсын Залуучуудын Ногоон Наадмыг</a> зохион байгуулагч багтай хамтран спортын таван төрөлд, 200 орчим хүний бүрэлдэхүүнтэй тэмцээн уралдааныг зохион байгуулах гэж байна. Мөн Шамбала2056 төслийн бизнес хөгжүүлэлт хариуцсан захирал<a href="https://www.instagram.com/shaldanshimpanze/" target="_blank"> Б.Батбилэг</a>ийн маань санаачлан хэрэгжүүлж байгаа Гэр 2.0 буюу монгол гэрийн сайжруулсан, гал, ус чийг, салхинд тэсвэртэй хувилбарын анхны загварыг НОГООН НААДАМ 2020 дээр танилцуулахаар төлөвлөөд байна. </p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">БАГ </h3><p>Үндсэн баг маань барилгын инженер, цахилгааны инженер, ойн инженер, ландшафт архитектор, хот төлөвлөгч нараас бүрдэж, салбар салбарын олон мэргэжлийн байгууллагын оролцоотойгоор төсөл маань хэрэгжиж байгаа. Сэргээгдэх эрчим хүчний тал дээр Ө.Мөнхбаатар захиралтай <a href="https://www.facebook.com/GSEMongolia/" target="_blank">Green Solar Energy</a>, төслийн талбайн бохирын асуудлыг С.Цэвэгсүрэн захиралтай <a href="http://plasticcenter.mn/" target="_blank">Plastic Center</a>, хог хаягдлын менежментийг <a href="https://www.facebook.com/ungunem/" target="_blank">Өнгө Нэм</a>-ийн Н.Амгалан-Эрдэнэ, модны нүх ухах ажлыг <a href="https://www.facebook.com/greendrillservice/" target="_blank">Green Drill</a>-ийн Б.Базарваань, төслийн олон нийтэд хүргэх продакшин багийн хувьд <a href="https://www.facebook.com/ubcomedy/" target="_blank">UB Comedy Club</a> болон <a href="https://www.facebook.com/Molpedia/" target="_blank">Molpedia</a>, <a href="https://www.facebook.com/ubdubclub/" target="_blank">UB Dub Club</a>-ийн Н.Мөнгөнтулга, <a href="https://www.facebook.com/jackscoffeemn/" target="_blank">Jack's Coffee</a>-ийн Ц.Пүрэвжаргал, <a href="https://www.facebook.com/%D0%9E%D0%B9%D0%BC-477196956184573/" target="_blank">Ойм</a>-ийн Б.Одгэрэл, <a href="https://www.facebook.com/aim4rproduction/" target="_blank">AIM4R</a>-ийн Б.Шижирболд нар хичээл зүтгэл гарган тусалж дэмжин ажилладаг юм. Төслийн менежментийн зөвлөхөөр <a href="https://www.facebook.com/permamongolia/" target="_blank">Permaculture Mongolia</a>-ийн Г.Жаргалан ажилладаг бол төслийн ерөнхий зөвлөхөөр <a href="https://www.facebook.com/casssmongolia/" target="_blank">Төв Азийн Хөрс судлалын холбоо</a> болон АШУҮИС ахлах багш Биологийн ухааны доктор Ж.Байгальмаа нар ажиллаж байна. <br> <br>Судалгаатай, хариуцлагатай, чин сэтгэлтэй байх нь бидний үндсэн зарчим гэж болно. <br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/51/1c7e0b0e4c059c6f1e4b6af33a8441a5.jpg"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/51/b37fed082236b36e8f9bb5d1f9f8afe7.png"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">ИРЭЭДҮЙ </h3><p>Бидний алсын хараа бол Тогтвортой Хөгжлийн Зорилтуудын хүрээнд Олон улсын эрдэм шинжилгээ судалгааны хүрээлэн байгуулж тогвортой ирээдүйг хойч үедээ үлдээх явдал. Жилээс жилд орхигдож байгаа Монгол орны говь нутгийн хөрсний доройтол цөлжилтийг сааруулж, байгалийн хязгаарлагдмал нөөц дууссаны дараа ч улс орны эдийн засагт бодит үр ашгаа өгөх дөрвөн салбарыг хөгжүүлэх нь бидний ирээдүй юм. <br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/51/4e4df12b97c1bbb62137e20cf28d11f3.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">эрсдэл</h3><p>Олон жилийн хугацаанд төлөвлөгдсөн энэхүү төсөл нь оролцогч талуудаас маш их цаг хугацаа, хөрөнгө мөнгө, хүч чадал шаардана. Урт хугацаанд ачаалал даах тэвчээртэй, хүлээцтэй хүмүүсийн ажил гэж бодож байна.<br>Байгаль цаг уурын тогтворгүй нөхцөл байдлаас үүдэн төслийн бүтээн байгуулалтын ажил удаашрах нь бидний харж буй хамгийн том эрсдэл. Говьд хаврын өдрүүдэд нүдгүй шуурна. Залуус маань энэ шуургыг үл ажран хашаагаа барьж модны нүхээ ухсаар л байгаа. Хэдий байгаль цаг уурын орчин нөхцөл бидний алхам тутамд бэрхшээл үүсгэж болох ч бид зорилгоосоо няцахгүй урагшилсаар байх болно. <br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/51/bf1664e912092c8aa352f362a4f735bc.jpg"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/51/3f5e84edf90a02eea38c31149c61ad68.jpg"></p> </div>	Жил гаруйн өмнө, цөлжилтөд өртсөн бүс нутагт жуулчид дурсамжаа мөнхлөн мод тарьж үлдээх санаа бүхий “Говийн дурсамж” нэртэй төслөө танилцуулахаар Casa Arte-ийн Б.Шижирбат биднийг зорин ирсэн юм. Бид Шижирээг нээлттэй хүлээн авч, Hub Innovation Center-ийн инкубатор хөтөлбөрт урин, санаагаа хөгжүүлэх боломжийг олгосон билээ. Ойн инженер мэргэжилтэй тэрээр Hub-д хэд хэдэн ногоон ургамал болоод чийгийн улаан хорхой авчран төвхнөсөн нь тун аятайхан уур амьсгалыг бий болгож билээ. Түүнээс хойш тэрээр байгаль орчны чиглэлээр хэд хэдэн төсөл, үйл ажиллагаа санаачлан хэрэгжүүлснээс гадна мөнөөх бидэнд танилцуулсан төслөө “Шамбала2056” нэртэйгээр олон улсын эрдэм шинжилгээ, судалгааны хүрээлэн байгуулах том төсөл болгон тэлжээ. Улмаар олон арван чадварлаг залуусаар баг бүрдүүлж, бүтээн байгуулалтын ажилдаа ханцуй шамлан орсныг нь бид онцолж байна. Төслийн нэр: Шамбала2056 - Инженерийн суурин, Говийн ирээдүйг бүтээх нь 2.0 Хаяг: Дорноговь аймаг, Эрдэнэ сум, Ар цацын ус Үйл ажиллагааны чиглэл: Байгаль орчин, ногоон хөгжил Үүсгэн байгуулагч: Б.Шижирбат Үүсгэн байгуулагдсан: 2016 Цахим хуудсууд: Casa Arte (Фэйсбүүк) Уриа үг: Идэвхтэй хамтын ажиллагаа, тууштай хөгжүүлэлт, урт хугацааны хамтын өсөлт сэдэл Өнөөдөр байгаль орчны асуудал өдөр бүр л хаа нэгтээ яригддаг, уйтгартай сэдэв болчихоод байна. Тэр дундаа Монгол орны цөлжилтийн тухай олон хүн ярьдаг ч дорвитой гаргалгаа, шийдэл бүхий ажил хэрэгжсэн нь ховор. Анх мэргэжлийнхээ дагуу говьд өөрөө очиж үзэхэд нөхцөл байдал бидний төсөөлдгөөс илүү дор байгааг хараад цөлжилтийн эсрэг ямар нэгэн зүйл заавал хийх хэрэгтэй гэсэн бодол төрсөн. Өнөөдрийн байдлаар Монголын газар нутгийн 76.8 хувь нь хөрсний доройтолд өртөөд байгаагийн дээр шаардлагатай арга хэмжээг авахгүй бол 2080 он гэхэд нийт газар нутгийн 92 хувь нь цөлжих төлөвтэй байгаа. Ингээд 2016 онд "Говийн дурсамж" нэртэй очсон хүн бүр өөрийн дурсамжийг мөнхлөхдөө мод тарьж үлдээх санаа бүхий аялал жуулчлалын цогцолбор байгуулах төсөл санаачилсан юм. Тухайн үед ТББ байгуулан, цэвэр сайн дурын үндсэн дээр ашгийн бус үйл ажиллагаа явуулахаар зэхэж байсан боловч энэ чиглэлээр судалгаа хийхийн хэрээр төслөө урт хугацаандаа тогтвортой үлдээе гэвэл ямар нэг аргаар заавал бизнес санаа болгон хөгжүүлэх хэрэгтэйг ойлгосон. Ийнхүү 2019 онд ландшафт төлөвлөлт, ногоон байгууламжийн зураг төсөл, гүйцэтгэл хийдэг Casa Arte компаниа байгуулж төслийнхөө гарааны санхүүжилтийг бий болгосон. Өнөөдөр "Говийн дурсамж" маань "Шамбала2056" нэртэйгээр хэрэгжиж эхлээд байна. Бид хил орчмын бүс нутгийн давуу талыг ашиглан байгальд ээлтэй үйл ажиллагаагаар дамжуулан зах зээлд өрсөлдөхүйц үйлдвэрлэл үйлчилгээ нэвтрүүлэх, түүнд орон нутгийн залуусын оролцоог нэмэгдүүлэн ажиллах, суралцах орчинг бий болгох төсөөллөөр энэхүү төслийг эхлүүлсэн. Яваандаа Улаанбаатар хотод төвлөрч байгаа гарааны бизнес болон үйлдвэрүүдийг тийш чиглүүлж, хотыг дагасан төвлөрлийг сааруулах ач холбогдолтой гэж харж байгаа. ялгарал Байгалийн хязгаарлагдмал нөөц дууссаны дараа улс орныг авч явах салбаруудыг тодорхойлж, тэдгээрийг бодлогоор дэмжин, хөрөнгө оруулж эхэлсэн сайн туршлагуудыг манай урд, хойд хөршийн жишээнээс харж болно. Үүнд сансар судлал, цөмийн эрчим хүч, био инженерчлэл, мэдээллийн технологи, сэргээгдэх эрчим хүч зэрэг салбарууд ордог. Манай орны хувьд сансар судлал болон цөмийн эрчим хүч зэрэг салбаруудыг хөгжүүлэхэд нөөц их шаардагдах тул үлдсэн гурван салбарын хүрээнд төсөл хэрэгжүүлэхэд боломжтой нь харагдсан юм. Монголын говь бол нэг талдаа цөлжилт, байгаль цаг уурын маш хүнд хатуу ширүүн уур амьсгалтай боловч нөгөө талдаа зах хязгаар нь үл харагдах боломж гэж бид үздэг. Говийн бүсэд нарны гийгүүлэх хугацаа жилд 2900-3000 цаг бөгөөд нэг ам метр нэгж талбайд харгалзах нарны эрчимийн хэмжээ өдөрт 5.5-6.0 квт*ц/м2 байдаг. Энэ нь сэргээгдэх эрчим хүч үйлдвэрлэхэд маш том нөөц болохоос гадна говийн хөрсөнд био инженерчлэл хийн олон төрлийн эмийн ургамал тариалан, бизнес болгох боломжтой. Эдгээрийг орчин үеийн техник технологиор баяжуулан хөгжүүлэх, ухаалаг аялал жуулчлалыг бий болгоход үйл ажиллагааныхаа чиглэлийг хандуулаад байгаа. Түүнчлэн зам, дэд бүтцийн хувьд Шамбала2056 төслийн талбай нь AH-3 олон улсын босоо тэнхлэгийн авто замаас 200 метрийн зайд, Улаанбаатар-Замын Үүдийн төмөр зам, Зүүн баян-Таван толгойн төмөр зам, Газрын тос боловсруулах үйлдвэр, Салхин цахилгаан станц зэрэг Монгол улсын эдийн засгийг ойрын ирээдүйд авч явах олон мега төслөөс 100 км-ийн радиуст байрлаж байна. Монгол улсын урд хил Замын үүд боомт хот болон БНХАУ-н хойд хилээс 85 км зайд, нийт 50 га газарт 36 жилийн төлөвлөлт хийн ажиллаж байгаагаараа онцлог. Ухаалаг гэр 2.0 загварчлал Шамбала2056 гэж юу вэ? "Шамбала2056" Инженерийн суурин бол Монгол орны экосистемийг хамгаалахаар урт хугацаанд бүтээлч шийдэл гарган ажиллаж буй залуусын нэгдэл юм. Уг төсөл хэрэгжсэнээр бий болох инженерийн суурин дараах үндсэн дөрвөн чиглэлд үйл ажиллагаагаа явуулна. Үүнд: Сэргээгдэх эрчим хүч ийг эргэлтэд оруулах, түүний бодит боломжуудыг судлах, ашиглах; Био-Инженерчлэл: Эмийн ургамал тариалалт болон ухаалаг хүлэмжүүдийг хөгжүүлэх, Монгол оронд нэн ховордсон Улаан номонд орсон ургамлыг био технологийн аргаар үржүүлж хадгалах, хамгаалах; Мэдээллийн технологи: Internet of Things буюу IOT технологийг хөдөө аж ахуйн салбарт ашиглах нөөц боломжуудыг судалж хэрэглээнд нэвтрүүлэх; Ухаалаг аялал жуулчлалыг хөгжүүлэх: Байгалийн тогтоц бүхий газруудыг дагасан аялал жуулчлалаас илүүтэйгээр Монголын говьд технологи, инновац, үйлчилгээнд суурилсан аялал жуулчлалыг хөгжүүлэх нэр Оюун санааны хот Шамбала гэж байдаг. Бүтээлч хүсэл тэмүүлэлтэй цэвэр ариун зүрх сэтгэлтэй жинхэнэ мэдлэгтэй хүн болгоны оршин байх хот гэсэн санаагаар энэхүү нэрийг өгсөн. Төсөл маань 2020 оноос эхлэн 36 жилийн хугацаанд алхам алхмаар хийгдэж дуусах урт хугацааны төлөвлөгөөтэй ажиллаж байгаа тул эдгээрийг нийлүүлээд Шамбала2056 гэдэг нэрийг бий болгосон. одоо Бид энэ ондоо багтаан 3000 хайлаас мод тарихаар төлөвлөж байгаагаас одоогийн байдлаар 2500 орчим модны нүх ухаж, 600 гаруй мод тарьж, арчилгаа усалгаа нь өдөр тутам хийгдээд явж байна. Мөн саяхан ухаалаг эко жорлон барих, 3квт-ийн сэргээгдэх эрчим хүчний систем угсрах ажлаа дуусгаснаас гадна эмийн ургамал тариалах, хамгаалалтын ногоон зурвас байгуулах зэрэг ажлуудад төвлөрөн хийж байна. Түүнчлэн, 07 сарын 17-19-ний өдрүүдэд ногоон хөгжлийн төлөөх залуучуудын оролцоог нэмэгдүүлэх зорилготой " Ногоон Наадам 2020 "-ийг #НогоонЭрчимХүчАшиглая, #УсааХайрлая, #ХоггүйНаадъя уриатайгаар Шамбала2056 төслийн талбайдаа зохион байгуулахаар бэлтгэл ажилдаа ороод байна. Энэхүү наадмыг бид Олон Улсын Залуучуудын Ногоон Наадмыг зохион байгуулагч багтай хамтран спортын таван төрөлд, 200 орчим хүний бүрэлдэхүүнтэй тэмцээн уралдааныг зохион байгуулах гэж байна. Мөн Шамбала2056 төслийн бизнес хөгжүүлэлт хариуцсан захирал Б.Батбилэг ийн маань санаачлан хэрэгжүүлж байгаа Гэр 2.0 буюу монгол гэрийн сайжруулсан, гал, ус чийг, салхинд тэсвэртэй хувилбарын анхны загварыг НОГООН НААДАМ 2020 дээр танилцуулахаар төлөвлөөд байна. БАГ Үндсэн баг маань барилгын инженер, цахилгааны инженер, ойн инженер, ландшафт архитектор, хот төлөвлөгч нараас бүрдэж, салбар салбарын олон мэргэжлийн байгууллагын оролцоотойгоор төсөл маань хэрэгжиж байгаа. Сэргээгдэх эрчим хүчний тал дээр Ө.Мөнхбаатар захиралтай Green Solar Energy , төслийн талбайн бохирын асуудлыг С.Цэвэгсүрэн захиралтай Plastic Center , хог хаягдлын менежментийг Өнгө Нэм -ийн Н.Амгалан-Эрдэнэ, модны нүх ухах ажлыг Green Drill -ийн Б.Базарваань, төслийн олон нийтэд хүргэх продакшин багийн хувьд UB Comedy Club болон Molpedia , UB Dub Club -ийн Н.Мөнгөнтулга, Jack's Coffee -ийн Ц.Пүрэвжаргал, Ойм -ийн Б.Одгэрэл, AIM4R -ийн Б.Шижирболд нар хичээл зүтгэл гарган тусалж дэмжин ажилладаг юм. Төслийн менежментийн зөвлөхөөр Permaculture Mongolia -ийн Г.Жаргалан ажилладаг бол төслийн ерөнхий зөвлөхөөр Төв Азийн Хөрс судлалын холбоо болон АШУҮИС ахлах багш Биологийн ухааны доктор Ж.Байгальмаа нар ажиллаж байна. Судалгаатай, хариуцлагатай, чин сэтгэлтэй байх нь бидний үндсэн зарчим гэж болно. ИРЭЭДҮЙ Бидний алсын хараа бол Тогтвортой Хөгжлийн Зорилтуудын хүрээнд Олон улсын эрдэм шинжилгээ судалгааны хүрээлэн байгуулж тогвортой ирээдүйг хойч үедээ үлдээх явдал. Жилээс жилд орхигдож байгаа Монгол орны говь нутгийн хөрсний доройтол цөлжилтийг сааруулж, байгалийн хязгаарлагдмал нөөц дууссаны дараа ч улс орны эдийн засагт бодит үр ашгаа өгөх дөрвөн салбарыг хөгжүүлэх нь бидний ирээдүй юм. эрсдэл Олон жилийн хугацаанд төлөвлөгдсөн энэхүү төсөл нь оролцогч талуудаас маш их цаг хугацаа, хөрөнгө мөнгө, хүч чадал шаардана. Урт хугацаанд ачаалал даах тэвчээртэй, хүлээцтэй хүмүүсийн ажил гэж бодож байна. Байгаль цаг уурын тогтворгүй нөхцөл байдлаас үүдэн төслийн бүтээн байгуулалтын ажил удаашрах нь бидний харж буй хамгийн том эрсдэл. Говьд хаврын өдрүүдэд нүдгүй шуурна. Залуус маань энэ шуургыг үл ажран хашаагаа барьж модны нүхээ ухсаар л байгаа. Хэдий байгаль цаг уурын орчин нөхцөл бидний алхам тутамд бэрхшээл үүсгэж болох ч бид зорилгоосоо няцахгүй урагшилсаар байх болно.	Жил гаруйн өмнө, цөлжилтөд өртсөн бүс нутагт жуулчид дурсамжаа мөнхлөн мод тарьж үлдээх санаа бүхий “Говийн дурсамж” нэртэй төслөө танилцуулахаар Casa Arte-ийн Б.Шижирбат биднийг зорин ирсэн юм. Бид Шижирээг нээлттэй хүлээн авч, Hub Innovation Center-ийн инкубатор хөтөлбөрт урин, санаагаа хөгжүүлэх боломжийг олгосон билээ. Ойн инженер мэргэжилтэй тэрээр Hub-д хэд хэдэн ногоон ургамал болоод чийгийн улаан хорхой авчран төвхнөсөн нь тун аятайхан уур амьсгалыг бий болгож билээ. Түүнээс хойш тэрээр байгаль орчны чиглэлээр хэд хэдэн төсөл, үйл ажиллагаа санаачлан хэрэгжүүлснээс гадна мөнөөх бидэнд танилцуулсан төслөө “Шамбала2056” нэртэйгээр олон улсын эрдэм шинжилгээ, судалгааны хүрээлэн байгуулах том төсөл болгон тэлжээ. Улмаар олон арван чадварлаг залуусаар баг бүрдүүлж, бүтээн байгуулалтын ажилдаа ханцуй шамлан орсныг нь бид онцолж байна. Төслийн нэр: Шамбала2056 - Инженерийн суурин, Говийн ирээдүйг бүтээх нь 2.0 Хаяг: Дорноговь аймаг, Эрдэнэ сум, Ар цацын ус Үйл ажиллагааны чиглэл: Байгаль орчин, ногоон хөгжил Үүсгэн байгуулагч: Б.Шижирбат Үүсгэн байгуулагдсан: 2016 Цахим хуудсууд: Casa Arte (Фэйсбүүк) Уриа үг: Идэвхтэй хамтын ажиллагаа, тууштай хөгжүүлэлт, урт хугацааны хамтын өсөлт ### сэдэл Өнөөдөр байгаль орчны асуудал өдөр бүр л хаа нэгтээ яригддаг, уйтгартай сэдэв болчихоод байна. Тэр дундаа Монгол орны цөлжилтийн тухай олон хүн ярьдаг ч дорвитой гаргалгаа, шийдэл бүхий ажил хэрэгжсэн нь ховор. Анх мэргэжлийнхээ дагуу говьд өөрөө очиж үзэхэд нөхцөл байдал бидний төсөөлдгөөс илүү дор байгааг хараад цөлжилтийн эсрэг ямар нэгэн зүйл заавал хийх хэрэгтэй гэсэн бодол төрсөн. Өнөөдрийн байдлаар Монголын газар нутгийн 76.8 хувь нь хөрсний доройтолд өртөөд байгаагийн дээр шаардлагатай арга хэмжээг авахгүй бол 2080 он гэхэд нийт газар нутгийн 92 хувь нь цөлжих төлөвтэй байгаа. Ингээд 2016 онд "Говийн дурсамж" нэртэй очсон хүн бүр өөрийн дурсамжийг мөнхлөхдөө мод тарьж үлдээх санаа бүхий аялал жуулчлалын цогцолбор байгуулах төсөл санаачилсан юм. Тухайн үед ТББ байгуулан, цэвэр сайн дурын үндсэн дээр ашгийн бус үйл ажиллагаа явуулахаар зэхэж байсан боловч энэ чиглэлээр судалгаа хийхийн хэрээр төслөө урт хугацаандаа тогтвортой үлдээе гэвэл ямар нэг аргаар заавал бизнес санаа болгон хөгжүүлэх хэрэгтэйг ойлгосон. Ийнхүү 2019 онд ландшафт төлөвлөлт, ногоон байгууламжийн зураг төсөл, гүйцэтгэл хийдэг Casa Arte компаниа байгуулж төслийнхөө гарааны санхүүжилтийг бий болгосон. Өнөөдөр "Говийн дурсамж" маань "Шамбала2056" нэртэйгээр хэрэгжиж эхлээд байна. Бид хил орчмын бүс нутгийн давуу талыг ашиглан байгальд ээлтэй үйл ажиллагаагаар дамжуулан зах зээлд өрсөлдөхүйц үйлдвэрлэл үйлчилгээ нэвтрүүлэх, түүнд орон нутгийн залуусын оролцоог нэмэгдүүлэн ажиллах, суралцах орчинг бий болгох төсөөллөөр энэхүү төслийг эхлүүлсэн. Яваандаа Улаанбаатар хотод төвлөрч байгаа гарааны бизнес болон үйлдвэрүүдийг тийш чиглүүлж, хотыг дагасан төвлөрлийг сааруулах ач холбогдолтой гэж харж байгаа. ### ялгарал Байгалийн хязгаарлагдмал нөөц дууссаны дараа улс орныг авч явах салбаруудыг тодорхойлж, тэдгээрийг бодлогоор дэмжин, хөрөнгө оруулж эхэлсэн сайн туршлагуудыг манай урд, хойд хөршийн жишээнээс харж болно. Үүнд сансар судлал, цөмийн эрчим хүч, био инженерчлэл, мэдээллийн технологи, сэргээгдэх эрчим хүч зэрэг салбарууд ордог. Манай орны хувьд сансар судлал болон цөмийн эрчим хүч зэрэг салбаруудыг хөгжүүлэхэд нөөц их шаардагдах тул үлдсэн гурван салбарын хүрээнд төсөл хэрэгжүүлэхэд боломжтой нь харагдсан юм. Монголын говь бол нэг талдаа цөлжилт, байгаль цаг уурын маш хүнд хатуу ширүүн уур амьсгалтай боловч нөгөө талдаа зах хязгаар нь үл харагдах боломж гэж бид үздэг. Говийн бүсэд нарны гийгүүлэх хугацаа жилд 2900-3000 цаг бөгөөд нэг ам метр нэгж талбайд харгалзах нарны эрчимийн хэмжээ өдөрт 5.5-6.0 квт\ц/м2 байдаг. Энэ нь сэргээгдэх эрчим хүч үйлдвэрлэхэд маш том нөөц болохоос гадна говийн хөрсөнд био инженерчлэл хийн олон төрлийн эмийн ургамал тариалан, бизнес болгох боломжтой. Эдгээрийг орчин үеийн техник технологиор баяжуулан хөгжүүлэх, ухаалаг аялал жуулчлалыг бий болгоход үйл ажиллагааныхаа чиглэлийг хандуулаад байгаа. Түүнчлэн зам, дэд бүтцийн хувьд Шамбала2056 төслийн талбай нь AH-3 олон улсын босоо тэнхлэгийн авто замаас 200 метрийн зайд, Улаанбаатар-Замын Үүдийн төмөр зам, Зүүн баян-Таван толгойн төмөр зам, Газрын тос боловсруулах үйлдвэр, Салхин цахилгаан станц зэрэг Монгол улсын эдийн засгийг ойрын ирээдүйд авч явах олон мега төслөөс 100 км-ийн радиуст байрлаж байна. Монгол улсын урд хил Замын үүд боомт хот болон БНХАУ-н хойд хилээс 85 км зайд, нийт 50 га газарт 36 жилийн төлөвлөлт хийн ажиллаж байгаагаараа онцлог. Ухаалаг гэр 2.0 загварчлал ### Шамбала2056 гэж юу вэ? "Шамбала2056" Инженерийн суурин бол Монгол орны экосистемийг хамгаалахаар урт хугацаанд бүтээлч шийдэл гарган ажиллаж буй залуусын нэгдэл юм. Уг төсөл хэрэгжсэнээр бий болох инженерийн суурин дараах үндсэн дөрвөн чиглэлд үйл ажиллагаагаа явуулна. Үүнд: Сэргээгдэх эрчим хүчийг эргэлтэд оруулах, түүний бодит боломжуудыг судлах, ашиглах; * Био-Инженерчлэл: Эмийн ургамал тариалалт болон ухаалаг хүлэмжүүдийг хөгжүүлэх, Монгол оронд нэн ховордсон Улаан номонд орсон ургамлыг био технологийн аргаар үржүүлж хадгалах, хамгаалах; * Мэдээллийн технологи: Internet of Things буюу IOT технологийг хөдөө аж ахуйн салбарт ашиглах нөөц боломжуудыг судалж хэрэглээнд нэвтрүүлэх; * Ухаалаг аялал жуулчлалыг хөгжүүлэх: Байгалийн тогтоц бүхий газруудыг дагасан аялал жуулчлалаас илүүтэйгээр Монголын говьд технологи, инновац, үйлчилгээнд суурилсан аялал жуулчлалыг хөгжүүлэх ### нэр Оюун санааны хот Шамбала гэж байдаг. Бүтээлч хүсэл тэмүүлэлтэй цэвэр ариун зүрх сэтгэлтэй жинхэнэ мэдлэгтэй хүн болгоны оршин байх хот гэсэн санаагаар энэхүү нэрийг өгсөн. Төсөл маань 2020 оноос эхлэн 36 жилийн хугацаанд алхам алхмаар хийгдэж дуусах урт хугацааны төлөвлөгөөтэй ажиллаж байгаа тул эдгээрийг нийлүүлээд Шамбала2056 гэдэг нэрийг бий болгосон. ### одоо Бид энэ ондоо багтаан 3000 хайлаас мод тарихаар төлөвлөж байгаагаас одоогийн байдлаар 2500 орчим модны нүх ухаж, 600 гаруй мод тарьж, арчилгаа усалгаа нь өдөр тутам хийгдээд явж байна. Мөн саяхан ухаалаг эко жорлон барих, 3квт-ийн сэргээгдэх эрчим хүчний систем угсрах ажлаа дуусгаснаас гадна эмийн ургамал тариалах, хамгаалалтын ногоон зурвас байгуулах зэрэг ажлуудад төвлөрөн хийж байна. Түүнчлэн, 07 сарын 17-19-ний өдрүүдэд ногоон хөгжлийн төлөөх залуучуудын оролцоог нэмэгдүүлэх зорилготой "Ногоон Наадам 2020"-ийг #НогоонЭрчимХүчАшиглая, #УсааХайрлая, #ХоггүйНаадъя уриатайгаар Шамбала2056 төслийн талбайдаа зохион байгуулахаар бэлтгэл ажилдаа ороод байна. Энэхүү наадмыг бид Олон Улсын Залуучуудын Ногоон Наадмыг зохион байгуулагч багтай хамтран спортын таван төрөлд, 200 орчим хүний бүрэлдэхүүнтэй тэмцээн уралдааныг зохион байгуулах гэж байна. Мөн Шамбала2056 төслийн бизнес хөгжүүлэлт хариуцсан захирал Б.Батбилэгийн маань санаачлан хэрэгжүүлж байгаа Гэр 2.0 буюу монгол гэрийн сайжруулсан, гал, ус чийг, салхинд тэсвэртэй хувилбарын анхны загварыг НОГООН НААДАМ 2020 дээр танилцуулахаар төлөвлөөд байна. ### БАГ Үндсэн баг маань барилгын инженер, цахилгааны инженер, ойн инженер, ландшафт архитектор, хот төлөвлөгч нараас бүрдэж, салбар салбарын олон мэргэжлийн байгууллагын оролцоотойгоор төсөл маань хэрэгжиж байгаа. Сэргээгдэх эрчим хүчний тал дээр Ө.Мөнхбаатар захиралтай Green Solar Energy, төслийн талбайн бохирын асуудлыг С.Цэвэгсүрэн захиралтай Plastic Center, хог хаягдлын менежментийг Өнгө Нэм-ийн Н.Амгалан-Эрдэнэ, модны нүх ухах ажлыг Green Drill-ийн Б.Базарваань, төслийн олон нийтэд хүргэх продакшин багийн хувьд UB Comedy Club болон Molpedia, UB Dub Club-ийн Н.Мөнгөнтулга, Jack's Coffee-ийн Ц.Пүрэвжаргал, Ойм-ийн Б.Одгэрэл, AIM4R-ийн Б.Шижирболд нар хичээл зүтгэл гарган тусалж дэмжин ажилладаг юм. Төслийн менежментийн зөвлөхөөр Permaculture Mongolia-ийн Г.Жаргалан ажилладаг бол төслийн ерөнхий зөвлөхөөр Төв Азийн Хөрс судлалын холбоо болон АШУҮИС ахлах багш Биологийн ухааны доктор Ж.Байгальмаа нар ажиллаж байна. Судалгаатай, хариуцлагатай, чин сэтгэлтэй байх нь бидний үндсэн зарчим гэж болно. ### ИРЭЭДҮЙ Бидний алсын хараа бол Тогтвортой Хөгжлийн Зорилтуудын хүрээнд Олон улсын эрдэм шинжилгээ судалгааны хүрээлэн байгуулж тогвортой ирээдүйг хойч үедээ үлдээх явдал. Жилээс жилд орхигдож байгаа Монгол орны говь нутгийн хөрсний доройтол цөлжилтийг сааруулж, байгалийн хязгаарлагдмал нөөц дууссаны дараа ч улс орны эдийн засагт бодит үр ашгаа өгөх дөрвөн салбарыг хөгжүүлэх нь бидний ирээдүй юм. ### эрсдэл Олон жилийн хугацаанд төлөвлөгдсөн энэхүү төсөл нь оролцогч талуудаас маш их цаг хугацаа, хөрөнгө мөнгө, хүч чадал шаардана. Урт хугацаанд ачаалал даах тэвчээртэй, хүлээцтэй хүмүүсийн ажил гэж бодож байна. Байгаль цаг уурын тогтворгүй нөхцөл байдлаас үүдэн төслийн бүтээн байгуулалтын ажил удаашрах нь бидний харж буй хамгийн том эрсдэл. Говьд хаврын өдрүүдэд нүдгүй шуурна. Залуус маань энэ шуургыг үл ажран хашаагаа барьж модны нүхээ ухсаар л байгаа. Хэдий байгаль цаг уурын орчин нөхцөл бидний алхам тутамд бэрхшээл үүсгэж болох ч бид зорилгоосоо няцахгүй урагшилсаар байх болно.
https://unread.today/c/spotlight-xanadu-razorback	Онцлох бизнес	Oyunlkham Gungaadorj	2020-07-20T00:00:00	7 сарын 20, 2020	Xanadu Razorback - Чанартай Монгол үхрийн мах	<div class="article-body"> <h2>2019 оны байдлаар Монгол улсад нийт 70 гаруй сая толгой мал тоологдсоноос дөрвөн сая гаруйг нь буюу долоо орчим хувийг нь үхэр эзэлж байна. Бусад улс орнуудтай харьцуулахад дөрвөн сая үхэр гэдэг нь чамламгүй их тоо ч гэлээ нэг малаас авах шим нь хангалтгүй хэмжээнд байгаа хэмээн салбарынхан үздэг. Хэдий одоогоор дутуу дулимаг зүйлс ихтэй байгаа ч гэлээ, зөв хөгжүүлж чадвал ирээдүйд өндөр өсөлт үзүүлэх бүрэн боломжтой уг зах зээлд 11 дэх жилдээ амжилттай ажиллаж, салбараа түүчээлж буй Xanadu Razorback ХХК-ийг өнөөдөр онцолъё.</h2><p></p><p><b>Нэр:</b> Занаду Разорбак ХХК<br><b>Хаяг:</b> Булган аймаг, Хутаг-Өндөр сум<br><b>Чиглэл:</b> Газар тариалан, үхрийн ферм, мах махан бүтээгдэхүүний үйлдвэрлэл<br><b>Үүсгэн байгуулагч:</b> Жереми Тийссэн<br><b>Үүсгэн байгуулагдсан:</b> 2009<br><b>Холбоосууд:</b> <a href="https://www.xanadurazorback.com/" target="_blank">xanadurazorback.com</a> (Вэб), <a href="https://www.facebook.com/XanaduRAZORBACK/" target="_blank">XanaduRAZORBACK</a> (Фэйсбүүк), <a href="https://www.instagram.com/xanadu_razorback/" target="_blank">xanadu_razorback </a>(Инстаграм) </p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/491f9df232cc9ddc25e43727cd690a72.JPG"></p><div class="image-caption">Дэд захирал О.Мандах</div><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">сэдэл</h3><p>Манай компани анх 2009 онд үүсгэн байгуулагдсан, дунд болон түүнээс дээш чанартай, стандартыг хангасан мах бэлтгэлийн чиглэлээр үйл ажиллагаагаа явуулдаг. Байгуулагдсан цагаасаа хойш одоог хүртэл салбартаа хүлээн зөвшөөрөгдөж, тогтмол өндөр чанартай мах бэлтгэдэг цөөхөн байгууллагуудын нэг болон амжилттай ажиллаж байна. Хөдөө аж ахуйн чиглэлийн бизнесийг ийн эхлүүлэх болсон нь манай компанийн үүсгэн байгуулагч Жереми Тийссэнтэй холбоотой л доо. Тэрээр анх Монгол улсад 1993 онд хүмүүнлэгийн ажлаар ирж, одоогийн ферм байрлаж буй нутаг болох Булганы Хутаг-Өндөр суманд тариачдад тариа ногоо тарих заавар зөвлөгөө өгөн ажиллаж байсан юм. Өөрөө багадаа үхрийн фермд өсөж, хөдөө аж ахуйтай ойр байж ирсэн нь энд гэр бүлээрээ газар тариалан эрхэлж амьдрах шийдвэр гаргахад нөлөөлсөн гэдэг. Улмаар нэгэнт хөдөө амьдарч байгаа тул өрхийн хэрэглээндээ зориулан бага тооны үхэр авч тэжээсэн нь ойр дотнынхных нь байнгын хэрэглээ болоод зогсохгүй эрэлт үүсгэдэг болсон юм билээ. Энэ явдал түүнд <a href="https://www.xanadurazorback.com/" target="_blank">Xanadu Razorback</a> компанийг байгуулах сэдлийг өгсөн байдаг.</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">ялгарал</h3><p></p><p dir="ltr">Бидний хамгийн том ялгарал бол стандартыг хангасан, гарал үүсэл нь тодорхой, тэр дундаа сайн чанарын үхрийн махыг зах зээлд нийлүүлдэг явдал. Монгол улс гурван сая хүн амтай, далан сая малтай, эрт үеэсээ малчин, нүүдэлчин удамтай ард түмэн. Гэвч өнөө үед ч хөдөө аж ахуйн салбар хангалттай ашигтай ажиллагаатай болж хөгжиж чадаагүй л байна. Ялангуяа мах, махны чиглэлийн аж ахуй уламжлалт хэлбэрээрээ явсаар байгааг бүгд л хүлээн зөвшөөрөх байх. Үүнийг Монголын дээд зэрэглэлийн ресторанууд махаа Австрали тэргүүтэй орнуудаас импортлон авч байгаагаас хялбархан харж болно. Буруутгах аргагүй шүү дээ. Үнэхээр Монголд тэр импортын махны чанарт хүрэх боловсруулалттай, системтэй ажилладаг малчид, бизнес эрхлэгчид маш цөөн байгаа юм. Өөрөөр хэлбэл бид олон малтай ч түүнийхээ үнэ цэнийг боломжит түвшинд нь хүргэж чадахгүй байна л даа. Бид энэ асуудлыг л харж ажилладаг гэх үү дээ. Стандартад нийцсэн, чанартай махыг дотооддоо боловсруулах бүрэн боломжтой гэдгийг л <a href="https://www.facebook.com/pg/XanaduRAZORBACK/shop/?rid=536876552991156&rt=6&referral_code=page_shop_card" target="_blank">бүтээгдэхүүнээрээ харуулахыг</a> хичээдэг.</p><p dir="ltr">Үүний тулд бид малчдаас үхрийг залууд нь буюу бяруу шүдлэн байхад нь худалдаж аваад, фермдээ 90-120 хоногийн турш өөрсдийн тарьсан овьёосны дарш, хивэг, тэжээлийн зориулалттай будаа зэргээр тодорхой системтэйгээр хооллож, давс хужир бүхий эрдэс шимээр баялаг долооцоор торддог. Бидний гол зорилго махны чанарт чиглэдэг тул үхрийн хооллолт, эрүүл ахуй, орчин зэрэгт гойд анхаарна. Малчдаас үхрээ авахдаа л нэг бүрийг ээмэглэн, тусгайлан тэмдэглэл хөтөлдөг. Ингэснээр дараа нь махны гарал үүслийг тодорхой болгож өгдөг давуу талтай.</p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/facf7ebb6fb211eb9787d57227594189.jpg"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/96942e8311c9243a596835f3b796a02d.jpg"></p><div class="image-caption">Үхрийн тэжээл</div><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>Xanadu Razorback гэж юу вэ? </h3><p>Гарал үүсэл тодорхой, амттай, чанартай монгол үхрийн мах.</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">нэр</h3><p>“Хanadu” гэдэг нь Хубилай хааны үед байгуулагдсан хотын нэр юм. Харин “Razorback” гэдэг нь тал нутаг гэсэн утгатай.</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">одоо</h3><p></p><p>Xanadu бол хэрэглэгч, малчид болон байгаль орчинд харилцан ашигтай модельтой бизнес юм. Хэрэглэгчийн хувьд та өндөр чанартай махыг дотоодоосоо худалдан авч, тансаг зэрэглэлийн ресторанд л мэдэрдэг амтыг гэртээ өөрөө бэлтгээд мэдрэх боломжтой. Харин малчдын хувьд бид тогтмол худалдан авалт хийхийн сацуу салбараа аль болох хөгжүүлэх, үнэ цэнтэй байлгахад анхаардаг тул зах зээл дээрх үнээс нь дээгүүр ханшаар худалдан авахыг хичээдэг. Ингэснээр малчдадаа жилийн аль ч улиралд тогтмол орлоготой байх боломжийг бүрдүүлж өгч байгаагаас гадна урт хугацаандаа малчид фермийн аж ахуйн ач холбогдлыг ойлгодог болно, дэмжинэ, малаа нийлүүлэх дуртай болно гэж үздэг юм.</p><p>Байгаль орчны хувьд Монгол орны бэлчээрийн даац хэдийн хэтэрч, хөрсний гэмтэл, цөлжилт нэмэгдэж байгааг бүгд л харж байгаа байх. Ингэхээр бид малынхаа тоонд анхаарах уу, чанарт анхаарах уу гэдгээ эргэж харах, төлөвлөх асуудал гарч ирж байгаа юм. Одоо бол малчид эрэлтээ дагаад үхрээ таргалуулахаар хязаалан, шүдлэн болтол нь өсгөх нь элбэг. Ингэх нь нэг талаас малын эргэлт удааширч, бэлчээрт байх хугацааг ихэсгэж, даацыг нэмэгдүүлж нөгөө талаас мах нь хатуурч байдаг сул талуудтай. Харин бид 2-3 жил бэлчээрт байсан үхрийг худалдаж аваад 3-4 сар тэжээн эргэлтэд оруулж, бэлчээрийн ачааллыг бууруулан, аль болох урт хугацаандаа газар орондоо тустай байдлаар ажлаа явуулахыг зорьдог. Тийм ч учраас хамгийн оновчтой шийдлээр хамгийн чанартай, их гарцтай байхад байнга анхаардаг. Үүнтэй холбоотойгоор бид монгол үхэрт тохирсон хооллолтын систем, шим тэжээлийн хүртээмж, тэр бүрийн зохистой үе зэргийн судалгааг хийсээр л байна.</p><p>Одоогоор бид сард зургаан тонн махыг зах зээлд нийлүүлж байгаагаас борлуулалтын 80 орчим хувийг бөөний худалдаа буюу ресторан, дэлгүүрүүдэд, 20 хувийг нь жижиглэн буюу эцсийн хэрэглэгчдэд сошл платформуудаараа дамжуулан шууд хүргэж байна. 30 гаруй төрлийн зүсэлттэй мах бэлтгэдгээс 6-7 төрөл нь стейкний мах байдаг бол бусад нь гуяны цул мах, дал, сээр, өвчүү, хавирга гэх мэт бүтээгдэхүүнүүд байдаг.<br></p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/80dedd8bd7f4b9d0703420dd013de4d0.jpg"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/13981997e0b02d540eeab0a66cd59949.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>баг</h3><p></p><p>Фермд 10 хүн, оффист 5 хүн ажилладаг. Манай ажлын онцлог нь ферм дээрх ажил, амралтын өдөр гэхгүй үргэлжилнэ. Амралтын өдөр гээд үхэр идэхгүй, уухгүй байна гэж байхгүй шүү дээ. Ер нь л хөдөөний, фермийн ажил дуусахгүй их. Манай компанийн хувьд 2018 онд фермийн хүчин чадлаа гурав дахин нэмэгдүүлж нэг дор 600 үхэр тэжээх хүчин чадалтай болсон. Тэр хэрээр баг маань ч илүү олуулаа болсон доо. </p><p>Мөн өнгөрсөн онд <a href="https://www.facebook.com/MercyCorpsMongolia/?__xts__[0]=68.ARBqDBVY5hxIEhvMSMNXBQEtio7SZzjhAJc2vdLryS0SPQmDqHkWXOsVevs1wTq2yF4fDNaYsKUtQvY4haVJzjn3I0shCOcXsMuMNkxF28GahSikqdCaJc_BuZY4qrgb8wSasbqfW8em2pcbwEBaJD8oZurCFJqNDhIgh3zgb6jJmQoIH3exJvhldQcGYDleLRak5LTiBNEhhehYFjBMxFZ7X2CarthudwsCuFjvEYpYKTP6Bnn24UjEab_owkT9Ecc4NyX7I-1GaGGu1nRJWavuTDPbMdb_LoEKuX4CgMeKZycouzJUU8-atOUX80uziNy7TLi_iI_kQaZ4rCQkUu7rC_bHka6RSpRvmedjX13GpbFKFxy-mbMtmrwRr9EG8fkGP2KR9n_aIgYN2ygfcCP42FR3gTUkpZAJ45-23k0ba8nsaSckmn7Ij7xC5W7MdpfSflTztB5CugDGUoWng1BcoP6_gpRgwdGSORruzp1d6oDfuft4L8kEomIiGJSfrA" target="_blank">Mercy Corps Mongolia</a> байгууллагаас зарласан "Даван туулах, дасан зохицох чадвартай орон нутгийн иргэд хөтөлбөр"-т төслөө явуулж нийт оролцсон 84 компаниас шилдэг зургаад шалгаран, тодорхой хэмжээний санхүүжилт авч EU буюу Европын стандартад нийцсэн нядалгааны цехийг барьж, ашиглалтад оруулсан. Энэ цехэд 3-4 ажилтан ажилладаг. <br></p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">ирээдүй</h3><p></p><p>Бид одоогоор нийт зорилтот хэрэглэгчийнхээ 10 хувийг нь л бүтээгдэхүүнээрээ хангаж чадаж байна гэж тооцоолж байгаа. Энэ хүчин чадлаа нэмэгдүүлэхийн тулд фермийн үйл ажиллагаагаа жигдрүүлэх, үхэрнүүдийнхээ хооллолт, өгч буй шим тэжээлийг илүү оновчтой, хүртээмжтэй болгох, судлах (монгол үхрүүд өөр өөр зүстэй, махны чиглэлийн тусдаа үхэр байхгүй тул тарга авах хугацаа, арга барил харилцан адилгүй байдаг), хөрөнгө санхүү босгож бүтээн байгуулалт, тоног төхөөрөмжөө нэмэгдүүлэх, логистикоо сайжруулах зэрэг олон шат дараатай ажлуудыг хийх шаардлагатай болно. Гэхдээ анх байгуулагдсан үеэ бодвол 600 үхэр нэг дор хүлээн авах чадалтай, бас стандартын цехтэй болсондоо бид сэтгэл хангалуун байдаг. Энэ эрчээрээ тогтмол хурдтайгаар тасралтгүй урагшлахыг хичээж байна. Ойрын таван жилдээ дотоодын зах зээлдээ илүү анхаарах төлөвлөгөөтэй. </p><p>Мөн одоогоор бид үхэрт өгөх тэжээлийнхээ 60 хувийг өөрсдөө тариалдаг. Үүнийгээ 100 хувь болгох зорилготой. <br></p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/4c7f199a83b16a0701c6ec439277bf80.jpg"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/77d4d2b776e7586d6027792be94aebbd.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>эрсдэл</h3><p></p><p>Нэгдүгээрт, энэ бол амьд амьтантай харьцаж буй бизнес. Тэр ч утгаараа биднээс маш их анхаарал, ажигч байдал, сэтгэл, хөдөлмөр, чадвар туршлага шаарддаг. Канад технологид тулгуурлан монгол фермийн арга барилыг өөрсдийн туршлагаар бараг л шинээр бий болгож буй болохоор бүх л <a href="https://www.facebook.com/XanaduRAZORBACK/videos/1683766771635456/" target="_blank">ажлаа нарийн, нягт, стандартын дагуу найдвартай явуулдаг</a>. </p><p>Малчдаас худалдаж авсан үхэрний эрүүл эсэхийг сайтар шалгах, өөрсдөө тэжээх хугацаандаа зөв арга барилаар ажиллах, хооллолтын системдээ оруулах гээд хамгийн сүүлд эрүүл, зөөлөн, амттай, шим тэжээлтэй өндөр чанартай бүтээгдэхүүн гаргаж авах хүртэлх бүхий л үйл явцыг удирдах, зохион байгуулах нь өөрөө тун төвөгтэй ажил. Жишээ нь гэхэд л өмнө нь хэлсэнчлэн бид өөрсдөө тэжээлээ тариалдаг тул цаг агаарын эрсдэлүүд тулгарахад хооллолтынх нь горим алдагдах эрсдэлтэй болдог гэх мэт. </p><p>Үүнээс гадна дурдахгүй өнгөрч болохгүй нэг эрсдэл бол салбарын нэгдсэн бодлого чиглэл дутуу дулимаг байдал. Хөдөө аж ахуйн бизнесийг дагаад дайвар бүтээгдэхүүний худалдан авах, нэгтгэн төвлөрүүлэх систем, малаас гарах түүхий эд болох бүрэн боломжтой хаягдлуудыг хэн, хэрхэн боловсруулах гээд олон асуудал байна. Бэлчээрийн тухай, малчид фермерчдийн тухай гээд бодох шийдэх, дэмжих туслах асуудлууд шийдлээ хүлээсээр байдаг. Гэхдээ энэ бүхнийг эрсдэл гэхээс илүү холбогдох газруудад тавьж буй хүсэлт болгон хэлье. <br></p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/391a0ed67d5711b584361bd5f969b0a6.jpg"></p> </div>	2019 оны байдлаар Монгол улсад нийт 70 гаруй сая толгой мал тоологдсоноос дөрвөн сая гаруйг нь буюу долоо орчим хувийг нь үхэр эзэлж байна. Бусад улс орнуудтай харьцуулахад дөрвөн сая үхэр гэдэг нь чамламгүй их тоо ч гэлээ нэг малаас авах шим нь хангалтгүй хэмжээнд байгаа хэмээн салбарынхан үздэг. Хэдий одоогоор дутуу дулимаг зүйлс ихтэй байгаа ч гэлээ, зөв хөгжүүлж чадвал ирээдүйд өндөр өсөлт үзүүлэх бүрэн боломжтой уг зах зээлд 11 дэх жилдээ амжилттай ажиллаж, салбараа түүчээлж буй Xanadu Razorback ХХК-ийг өнөөдөр онцолъё. Нэр: Занаду Разорбак ХХК Хаяг: Булган аймаг, Хутаг-Өндөр сум Чиглэл: Газар тариалан, үхрийн ферм, мах махан бүтээгдэхүүний үйлдвэрлэл Үүсгэн байгуулагч: Жереми Тийссэн Үүсгэн байгуулагдсан: 2009 Холбоосууд: xanadurazorback.com (Вэб), XanaduRAZORBACK (Фэйсбүүк), xanadu_razorback (Инстаграм) Дэд захирал О.Мандах сэдэл Манай компани анх 2009 онд үүсгэн байгуулагдсан, дунд болон түүнээс дээш чанартай, стандартыг хангасан мах бэлтгэлийн чиглэлээр үйл ажиллагаагаа явуулдаг. Байгуулагдсан цагаасаа хойш одоог хүртэл салбартаа хүлээн зөвшөөрөгдөж, тогтмол өндөр чанартай мах бэлтгэдэг цөөхөн байгууллагуудын нэг болон амжилттай ажиллаж байна. Хөдөө аж ахуйн чиглэлийн бизнесийг ийн эхлүүлэх болсон нь манай компанийн үүсгэн байгуулагч Жереми Тийссэнтэй холбоотой л доо. Тэрээр анх Монгол улсад 1993 онд хүмүүнлэгийн ажлаар ирж, одоогийн ферм байрлаж буй нутаг болох Булганы Хутаг-Өндөр суманд тариачдад тариа ногоо тарих заавар зөвлөгөө өгөн ажиллаж байсан юм. Өөрөө багадаа үхрийн фермд өсөж, хөдөө аж ахуйтай ойр байж ирсэн нь энд гэр бүлээрээ газар тариалан эрхэлж амьдрах шийдвэр гаргахад нөлөөлсөн гэдэг. Улмаар нэгэнт хөдөө амьдарч байгаа тул өрхийн хэрэглээндээ зориулан бага тооны үхэр авч тэжээсэн нь ойр дотнынхных нь байнгын хэрэглээ болоод зогсохгүй эрэлт үүсгэдэг болсон юм билээ. Энэ явдал түүнд Xanadu Razorback компанийг байгуулах сэдлийг өгсөн байдаг. ялгарал Бидний хамгийн том ялгарал бол стандартыг хангасан, гарал үүсэл нь тодорхой, тэр дундаа сайн чанарын үхрийн махыг зах зээлд нийлүүлдэг явдал. Монгол улс гурван сая хүн амтай, далан сая малтай, эрт үеэсээ малчин, нүүдэлчин удамтай ард түмэн. Гэвч өнөө үед ч хөдөө аж ахуйн салбар хангалттай ашигтай ажиллагаатай болж хөгжиж чадаагүй л байна. Ялангуяа мах, махны чиглэлийн аж ахуй уламжлалт хэлбэрээрээ явсаар байгааг бүгд л хүлээн зөвшөөрөх байх. Үүнийг Монголын дээд зэрэглэлийн ресторанууд махаа Австрали тэргүүтэй орнуудаас импортлон авч байгаагаас хялбархан харж болно. Буруутгах аргагүй шүү дээ. Үнэхээр Монголд тэр импортын махны чанарт хүрэх боловсруулалттай, системтэй ажилладаг малчид, бизнес эрхлэгчид маш цөөн байгаа юм. Өөрөөр хэлбэл бид олон малтай ч түүнийхээ үнэ цэнийг боломжит түвшинд нь хүргэж чадахгүй байна л даа. Бид энэ асуудлыг л харж ажилладаг гэх үү дээ. Стандартад нийцсэн, чанартай махыг дотооддоо боловсруулах бүрэн боломжтой гэдгийг л бүтээгдэхүүнээрээ харуулахыг хичээдэг. Үүний тулд бид малчдаас үхрийг залууд нь буюу бяруу шүдлэн байхад нь худалдаж аваад, фермдээ 90-120 хоногийн турш өөрсдийн тарьсан овьёосны дарш, хивэг, тэжээлийн зориулалттай будаа зэргээр тодорхой системтэйгээр хооллож, давс хужир бүхий эрдэс шимээр баялаг долооцоор торддог. Бидний гол зорилго махны чанарт чиглэдэг тул үхрийн хооллолт, эрүүл ахуй, орчин зэрэгт гойд анхаарна. Малчдаас үхрээ авахдаа л нэг бүрийг ээмэглэн, тусгайлан тэмдэглэл хөтөлдөг. Ингэснээр дараа нь махны гарал үүслийг тодорхой болгож өгдөг давуу талтай. Үхрийн тэжээл Xanadu Razorback гэж юу вэ? Гарал үүсэл тодорхой, амттай, чанартай монгол үхрийн мах. нэр “Хanadu” гэдэг нь Хубилай хааны үед байгуулагдсан хотын нэр юм. Харин “Razorback” гэдэг нь тал нутаг гэсэн утгатай. одоо Xanadu бол хэрэглэгч, малчид болон байгаль орчинд харилцан ашигтай модельтой бизнес юм. Хэрэглэгчийн хувьд та өндөр чанартай махыг дотоодоосоо худалдан авч, тансаг зэрэглэлийн ресторанд л мэдэрдэг амтыг гэртээ өөрөө бэлтгээд мэдрэх боломжтой. Харин малчдын хувьд бид тогтмол худалдан авалт хийхийн сацуу салбараа аль болох хөгжүүлэх, үнэ цэнтэй байлгахад анхаардаг тул зах зээл дээрх үнээс нь дээгүүр ханшаар худалдан авахыг хичээдэг. Ингэснээр малчдадаа жилийн аль ч улиралд тогтмол орлоготой байх боломжийг бүрдүүлж өгч байгаагаас гадна урт хугацаандаа малчид фермийн аж ахуйн ач холбогдлыг ойлгодог болно, дэмжинэ, малаа нийлүүлэх дуртай болно гэж үздэг юм. Байгаль орчны хувьд Монгол орны бэлчээрийн даац хэдийн хэтэрч, хөрсний гэмтэл, цөлжилт нэмэгдэж байгааг бүгд л харж байгаа байх. Ингэхээр бид малынхаа тоонд анхаарах уу, чанарт анхаарах уу гэдгээ эргэж харах, төлөвлөх асуудал гарч ирж байгаа юм. Одоо бол малчид эрэлтээ дагаад үхрээ таргалуулахаар хязаалан, шүдлэн болтол нь өсгөх нь элбэг. Ингэх нь нэг талаас малын эргэлт удааширч, бэлчээрт байх хугацааг ихэсгэж, даацыг нэмэгдүүлж нөгөө талаас мах нь хатуурч байдаг сул талуудтай. Харин бид 2-3 жил бэлчээрт байсан үхрийг худалдаж аваад 3-4 сар тэжээн эргэлтэд оруулж, бэлчээрийн ачааллыг бууруулан, аль болох урт хугацаандаа газар орондоо тустай байдлаар ажлаа явуулахыг зорьдог. Тийм ч учраас хамгийн оновчтой шийдлээр хамгийн чанартай, их гарцтай байхад байнга анхаардаг. Үүнтэй холбоотойгоор бид монгол үхэрт тохирсон хооллолтын систем, шим тэжээлийн хүртээмж, тэр бүрийн зохистой үе зэргийн судалгааг хийсээр л байна. Одоогоор бид сард зургаан тонн махыг зах зээлд нийлүүлж байгаагаас борлуулалтын 80 орчим хувийг бөөний худалдаа буюу ресторан, дэлгүүрүүдэд, 20 хувийг нь жижиглэн буюу эцсийн хэрэглэгчдэд сошл платформуудаараа дамжуулан шууд хүргэж байна. 30 гаруй төрлийн зүсэлттэй мах бэлтгэдгээс 6-7 төрөл нь стейкний мах байдаг бол бусад нь гуяны цул мах, дал, сээр, өвчүү, хавирга гэх мэт бүтээгдэхүүнүүд байдаг. баг Фермд 10 хүн, оффист 5 хүн ажилладаг. Манай ажлын онцлог нь ферм дээрх ажил, амралтын өдөр гэхгүй үргэлжилнэ. Амралтын өдөр гээд үхэр идэхгүй, уухгүй байна гэж байхгүй шүү дээ. Ер нь л хөдөөний, фермийн ажил дуусахгүй их. Манай компанийн хувьд 2018 онд фермийн хүчин чадлаа гурав дахин нэмэгдүүлж нэг дор 600 үхэр тэжээх хүчин чадалтай болсон. Тэр хэрээр баг маань ч илүү олуулаа болсон доо. Мөн өнгөрсөн онд Mercy Corps Mongolia байгууллагаас зарласан "Даван туулах, дасан зохицох чадвартай орон нутгийн иргэд хөтөлбөр"-т төслөө явуулж нийт оролцсон 84 компаниас шилдэг зургаад шалгаран, тодорхой хэмжээний санхүүжилт авч EU буюу Европын стандартад нийцсэн нядалгааны цехийг барьж, ашиглалтад оруулсан. Энэ цехэд 3-4 ажилтан ажилладаг. ирээдүй Бид одоогоор нийт зорилтот хэрэглэгчийнхээ 10 хувийг нь л бүтээгдэхүүнээрээ хангаж чадаж байна гэж тооцоолж байгаа. Энэ хүчин чадлаа нэмэгдүүлэхийн тулд фермийн үйл ажиллагаагаа жигдрүүлэх, үхэрнүүдийнхээ хооллолт, өгч буй шим тэжээлийг илүү оновчтой, хүртээмжтэй болгох, судлах (монгол үхрүүд өөр өөр зүстэй, махны чиглэлийн тусдаа үхэр байхгүй тул тарга авах хугацаа, арга барил харилцан адилгүй байдаг), хөрөнгө санхүү босгож бүтээн байгуулалт, тоног төхөөрөмжөө нэмэгдүүлэх, логистикоо сайжруулах зэрэг олон шат дараатай ажлуудыг хийх шаардлагатай болно. Гэхдээ анх байгуулагдсан үеэ бодвол 600 үхэр нэг дор хүлээн авах чадалтай, бас стандартын цехтэй болсондоо бид сэтгэл хангалуун байдаг. Энэ эрчээрээ тогтмол хурдтайгаар тасралтгүй урагшлахыг хичээж байна. Ойрын таван жилдээ дотоодын зах зээлдээ илүү анхаарах төлөвлөгөөтэй. Мөн одоогоор бид үхэрт өгөх тэжээлийнхээ 60 хувийг өөрсдөө тариалдаг. Үүнийгээ 100 хувь болгох зорилготой. эрсдэл Нэгдүгээрт, энэ бол амьд амьтантай харьцаж буй бизнес. Тэр ч утгаараа биднээс маш их анхаарал, ажигч байдал, сэтгэл, хөдөлмөр, чадвар туршлага шаарддаг. Канад технологид тулгуурлан монгол фермийн арга барилыг өөрсдийн туршлагаар бараг л шинээр бий болгож буй болохоор бүх л ажлаа нарийн, нягт, стандартын дагуу найдвартай явуулдаг . Малчдаас худалдаж авсан үхэрний эрүүл эсэхийг сайтар шалгах, өөрсдөө тэжээх хугацаандаа зөв арга барилаар ажиллах, хооллолтын системдээ оруулах гээд хамгийн сүүлд эрүүл, зөөлөн, амттай, шим тэжээлтэй өндөр чанартай бүтээгдэхүүн гаргаж авах хүртэлх бүхий л үйл явцыг удирдах, зохион байгуулах нь өөрөө тун төвөгтэй ажил. Жишээ нь гэхэд л өмнө нь хэлсэнчлэн бид өөрсдөө тэжээлээ тариалдаг тул цаг агаарын эрсдэлүүд тулгарахад хооллолтынх нь горим алдагдах эрсдэлтэй болдог гэх мэт. Үүнээс гадна дурдахгүй өнгөрч болохгүй нэг эрсдэл бол салбарын нэгдсэн бодлого чиглэл дутуу дулимаг байдал. Хөдөө аж ахуйн бизнесийг дагаад дайвар бүтээгдэхүүний худалдан авах, нэгтгэн төвлөрүүлэх систем, малаас гарах түүхий эд болох бүрэн боломжтой хаягдлуудыг хэн, хэрхэн боловсруулах гээд олон асуудал байна. Бэлчээрийн тухай, малчид фермерчдийн тухай гээд бодох шийдэх, дэмжих туслах асуудлууд шийдлээ хүлээсээр байдаг. Гэхдээ энэ бүхнийг эрсдэл гэхээс илүү холбогдох газруудад тавьж буй хүсэлт болгон хэлье.	2019 оны байдлаар Монгол улсад нийт 70 гаруй сая толгой мал тоологдсоноос дөрвөн сая гаруйг нь буюу долоо орчим хувийг нь үхэр эзэлж байна. Бусад улс орнуудтай харьцуулахад дөрвөн сая үхэр гэдэг нь чамламгүй их тоо ч гэлээ нэг малаас авах шим нь хангалтгүй хэмжээнд байгаа хэмээн салбарынхан үздэг. Хэдий одоогоор дутуу дулимаг зүйлс ихтэй байгаа ч гэлээ, зөв хөгжүүлж чадвал ирээдүйд өндөр өсөлт үзүүлэх бүрэн боломжтой уг зах зээлд 11 дэх жилдээ амжилттай ажиллаж, салбараа түүчээлж буй Xanadu Razorback ХХК-ийг өнөөдөр онцолъё. Нэр: Занаду Разорбак ХХК Хаяг: Булган аймаг, Хутаг-Өндөр сум Чиглэл: Газар тариалан, үхрийн ферм, мах махан бүтээгдэхүүний үйлдвэрлэл Үүсгэн байгуулагч: Жереми Тийссэн Үүсгэн байгуулагдсан: 2009 Холбоосууд: xanadurazorback.com (Вэб), XanaduRAZORBACK (Фэйсбүүк), xanadu\_razorback (Инстаграм) Дэд захирал О.Мандах ### сэдэл Манай компани анх 2009 онд үүсгэн байгуулагдсан, дунд болон түүнээс дээш чанартай, стандартыг хангасан мах бэлтгэлийн чиглэлээр үйл ажиллагаагаа явуулдаг. Байгуулагдсан цагаасаа хойш одоог хүртэл салбартаа хүлээн зөвшөөрөгдөж, тогтмол өндөр чанартай мах бэлтгэдэг цөөхөн байгууллагуудын нэг болон амжилттай ажиллаж байна. Хөдөө аж ахуйн чиглэлийн бизнесийг ийн эхлүүлэх болсон нь манай компанийн үүсгэн байгуулагч Жереми Тийссэнтэй холбоотой л доо. Тэрээр анх Монгол улсад 1993 онд хүмүүнлэгийн ажлаар ирж, одоогийн ферм байрлаж буй нутаг болох Булганы Хутаг-Өндөр суманд тариачдад тариа ногоо тарих заавар зөвлөгөө өгөн ажиллаж байсан юм. Өөрөө багадаа үхрийн фермд өсөж, хөдөө аж ахуйтай ойр байж ирсэн нь энд гэр бүлээрээ газар тариалан эрхэлж амьдрах шийдвэр гаргахад нөлөөлсөн гэдэг. Улмаар нэгэнт хөдөө амьдарч байгаа тул өрхийн хэрэглээндээ зориулан бага тооны үхэр авч тэжээсэн нь ойр дотнынхных нь байнгын хэрэглээ болоод зогсохгүй эрэлт үүсгэдэг болсон юм билээ. Энэ явдал түүнд Xanadu Razorback компанийг байгуулах сэдлийг өгсөн байдаг. ### ялгарал Бидний хамгийн том ялгарал бол стандартыг хангасан, гарал үүсэл нь тодорхой, тэр дундаа сайн чанарын үхрийн махыг зах зээлд нийлүүлдэг явдал. Монгол улс гурван сая хүн амтай, далан сая малтай, эрт үеэсээ малчин, нүүдэлчин удамтай ард түмэн. Гэвч өнөө үед ч хөдөө аж ахуйн салбар хангалттай ашигтай ажиллагаатай болж хөгжиж чадаагүй л байна. Ялангуяа мах, махны чиглэлийн аж ахуй уламжлалт хэлбэрээрээ явсаар байгааг бүгд л хүлээн зөвшөөрөх байх. Үүнийг Монголын дээд зэрэглэлийн ресторанууд махаа Австрали тэргүүтэй орнуудаас импортлон авч байгаагаас хялбархан харж болно. Буруутгах аргагүй шүү дээ. Үнэхээр Монголд тэр импортын махны чанарт хүрэх боловсруулалттай, системтэй ажилладаг малчид, бизнес эрхлэгчид маш цөөн байгаа юм. Өөрөөр хэлбэл бид олон малтай ч түүнийхээ үнэ цэнийг боломжит түвшинд нь хүргэж чадахгүй байна л даа. Бид энэ асуудлыг л харж ажилладаг гэх үү дээ. Стандартад нийцсэн, чанартай махыг дотооддоо боловсруулах бүрэн боломжтой гэдгийг л бүтээгдэхүүнээрээ харуулахыг хичээдэг. Үүний тулд бид малчдаас үхрийг залууд нь буюу бяруу шүдлэн байхад нь худалдаж аваад, фермдээ 90-120 хоногийн турш өөрсдийн тарьсан овьёосны дарш, хивэг, тэжээлийн зориулалттай будаа зэргээр тодорхой системтэйгээр хооллож, давс хужир бүхий эрдэс шимээр баялаг долооцоор торддог. Бидний гол зорилго махны чанарт чиглэдэг тул үхрийн хооллолт, эрүүл ахуй, орчин зэрэгт гойд анхаарна. Малчдаас үхрээ авахдаа л нэг бүрийг ээмэглэн, тусгайлан тэмдэглэл хөтөлдөг. Ингэснээр дараа нь махны гарал үүслийг тодорхой болгож өгдөг давуу талтай. Үхрийн тэжээл ### Xanadu Razorback гэж юу вэ? Гарал үүсэл тодорхой, амттай, чанартай монгол үхрийн мах. ### нэр “Хanadu” гэдэг нь Хубилай хааны үед байгуулагдсан хотын нэр юм. Харин “Razorback” гэдэг нь тал нутаг гэсэн утгатай. ### одоо Xanadu бол хэрэглэгч, малчид болон байгаль орчинд харилцан ашигтай модельтой бизнес юм. Хэрэглэгчийн хувьд та өндөр чанартай махыг дотоодоосоо худалдан авч, тансаг зэрэглэлийн ресторанд л мэдэрдэг амтыг гэртээ өөрөө бэлтгээд мэдрэх боломжтой. Харин малчдын хувьд бид тогтмол худалдан авалт хийхийн сацуу салбараа аль болох хөгжүүлэх, үнэ цэнтэй байлгахад анхаардаг тул зах зээл дээрх үнээс нь дээгүүр ханшаар худалдан авахыг хичээдэг. Ингэснээр малчдадаа жилийн аль ч улиралд тогтмол орлоготой байх боломжийг бүрдүүлж өгч байгаагаас гадна урт хугацаандаа малчид фермийн аж ахуйн ач холбогдлыг ойлгодог болно, дэмжинэ, малаа нийлүүлэх дуртай болно гэж үздэг юм. Байгаль орчны хувьд Монгол орны бэлчээрийн даац хэдийн хэтэрч, хөрсний гэмтэл, цөлжилт нэмэгдэж байгааг бүгд л харж байгаа байх. Ингэхээр бид малынхаа тоонд анхаарах уу, чанарт анхаарах уу гэдгээ эргэж харах, төлөвлөх асуудал гарч ирж байгаа юм. Одоо бол малчид эрэлтээ дагаад үхрээ таргалуулахаар хязаалан, шүдлэн болтол нь өсгөх нь элбэг. Ингэх нь нэг талаас малын эргэлт удааширч, бэлчээрт байх хугацааг ихэсгэж, даацыг нэмэгдүүлж нөгөө талаас мах нь хатуурч байдаг сул талуудтай. Харин бид 2-3 жил бэлчээрт байсан үхрийг худалдаж аваад 3-4 сар тэжээн эргэлтэд оруулж, бэлчээрийн ачааллыг бууруулан, аль болох урт хугацаандаа газар орондоо тустай байдлаар ажлаа явуулахыг зорьдог. Тийм ч учраас хамгийн оновчтой шийдлээр хамгийн чанартай, их гарцтай байхад байнга анхаардаг. Үүнтэй холбоотойгоор бид монгол үхэрт тохирсон хооллолтын систем, шим тэжээлийн хүртээмж, тэр бүрийн зохистой үе зэргийн судалгааг хийсээр л байна. Одоогоор бид сард зургаан тонн махыг зах зээлд нийлүүлж байгаагаас борлуулалтын 80 орчим хувийг бөөний худалдаа буюу ресторан, дэлгүүрүүдэд, 20 хувийг нь жижиглэн буюу эцсийн хэрэглэгчдэд сошл платформуудаараа дамжуулан шууд хүргэж байна. 30 гаруй төрлийн зүсэлттэй мах бэлтгэдгээс 6-7 төрөл нь стейкний мах байдаг бол бусад нь гуяны цул мах, дал, сээр, өвчүү, хавирга гэх мэт бүтээгдэхүүнүүд байдаг. ### баг Фермд 10 хүн, оффист 5 хүн ажилладаг. Манай ажлын онцлог нь ферм дээрх ажил, амралтын өдөр гэхгүй үргэлжилнэ. Амралтын өдөр гээд үхэр идэхгүй, уухгүй байна гэж байхгүй шүү дээ. Ер нь л хөдөөний, фермийн ажил дуусахгүй их. Манай компанийн хувьд 2018 онд фермийн хүчин чадлаа гурав дахин нэмэгдүүлж нэг дор 600 үхэр тэжээх хүчин чадалтай болсон. Тэр хэрээр баг маань ч илүү олуулаа болсон доо. Мөн өнгөрсөн онд Mercy Corps Mongolia байгууллагаас зарласан "Даван туулах, дасан зохицох чадвартай орон нутгийн иргэд хөтөлбөр"-т төслөө явуулж нийт оролцсон 84 компаниас шилдэг зургаад шалгаран, тодорхой хэмжээний санхүүжилт авч EU буюу Европын стандартад нийцсэн нядалгааны цехийг барьж, ашиглалтад оруулсан. Энэ цехэд 3-4 ажилтан ажилладаг. ### ирээдүй Бид одоогоор нийт зорилтот хэрэглэгчийнхээ 10 хувийг нь л бүтээгдэхүүнээрээ хангаж чадаж байна гэж тооцоолж байгаа. Энэ хүчин чадлаа нэмэгдүүлэхийн тулд фермийн үйл ажиллагаагаа жигдрүүлэх, үхэрнүүдийнхээ хооллолт, өгч буй шим тэжээлийг илүү оновчтой, хүртээмжтэй болгох, судлах (монгол үхрүүд өөр өөр зүстэй, махны чиглэлийн тусдаа үхэр байхгүй тул тарга авах хугацаа, арга барил харилцан адилгүй байдаг), хөрөнгө санхүү босгож бүтээн байгуулалт, тоног төхөөрөмжөө нэмэгдүүлэх, логистикоо сайжруулах зэрэг олон шат дараатай ажлуудыг хийх шаардлагатай болно. Гэхдээ анх байгуулагдсан үеэ бодвол 600 үхэр нэг дор хүлээн авах чадалтай, бас стандартын цехтэй болсондоо бид сэтгэл хангалуун байдаг. Энэ эрчээрээ тогтмол хурдтайгаар тасралтгүй урагшлахыг хичээж байна. Ойрын таван жилдээ дотоодын зах зээлдээ илүү анхаарах төлөвлөгөөтэй. Мөн одоогоор бид үхэрт өгөх тэжээлийнхээ 60 хувийг өөрсдөө тариалдаг. Үүнийгээ 100 хувь болгох зорилготой. ### эрсдэл Нэгдүгээрт, энэ бол амьд амьтантай харьцаж буй бизнес. Тэр ч утгаараа биднээс маш их анхаарал, ажигч байдал, сэтгэл, хөдөлмөр, чадвар туршлага шаарддаг. Канад технологид тулгуурлан монгол фермийн арга барилыг өөрсдийн туршлагаар бараг л шинээр бий болгож буй болохоор бүх л ажлаа нарийн, нягт, стандартын дагуу найдвартай явуулдаг. Малчдаас худалдаж авсан үхэрний эрүүл эсэхийг сайтар шалгах, өөрсдөө тэжээх хугацаандаа зөв арга барилаар ажиллах, хооллолтын системдээ оруулах гээд хамгийн сүүлд эрүүл, зөөлөн, амттай, шим тэжээлтэй өндөр чанартай бүтээгдэхүүн гаргаж авах хүртэлх бүхий л үйл явцыг удирдах, зохион байгуулах нь өөрөө тун төвөгтэй ажил. Жишээ нь гэхэд л өмнө нь хэлсэнчлэн бид өөрсдөө тэжээлээ тариалдаг тул цаг агаарын эрсдэлүүд тулгарахад хооллолтынх нь горим алдагдах эрсдэлтэй болдог гэх мэт. Үүнээс гадна дурдахгүй өнгөрч болохгүй нэг эрсдэл бол салбарын нэгдсэн бодлого чиглэл дутуу дулимаг байдал. Хөдөө аж ахуйн бизнесийг дагаад дайвар бүтээгдэхүүний худалдан авах, нэгтгэн төвлөрүүлэх систем, малаас гарах түүхий эд болох бүрэн боломжтой хаягдлуудыг хэн, хэрхэн боловсруулах гээд олон асуудал байна. Бэлчээрийн тухай, малчид фермерчдийн тухай гээд бодох шийдэх, дэмжих туслах асуудлууд шийдлээ хүлээсээр байдаг. Гэхдээ энэ бүхнийг эрсдэл гэхээс илүү холбогдох газруудад тавьж буй хүсэлт болгон хэлье.
https://unread.today/c/2099	Номын тухай	Unread Today	2019-08-31T00:00:00	8 сарын 31, 2019	Урт удаан, жаргалтай амьдралын нууцыг өгүүлэх "Икигай" номын тухай	<div class="article-body"> <h2>Амжилттай ажиллаж, карьераа өсгөхийн сацуу зөв амьдралын хэв маягийг барьж, урт удаан наслахыг хүсдэггүй хүн гэж хаа байх вэ. Гэвч энэ нь хүнээс тэсвэр тэвчээр, тууштай байдал, цагийн менежмент гээд олон дадал хэвшлийг шаарддаг билээ. Тэгвэл эдгээр энгийн юм шиг хэрнээ мөрдөхөд амаргүй эрүүл амьдралын хэв маягийн талаар өгүүлэх “Икигай” номыг энэ удаа онцолж байна.<br></h2><p>Уг номын зохиогч Хэктор Гарсиа, Францез Мираллэс нар Японы зүүн өмнөд хэсэгт байрлах Окиново арал дээр очиж, тэндхийн хүмүүсийн нь хооллолт, дасгал хөдөлгөөн, ажлын ачаалал, чөлөөт цагаа хэрхэн өнгөрүүлдэг зэргийг бүхий л талаас нь судалж, нэн сонирхолтой баримтуудыг олж нээсэн байна. Тус арлын гурван хүн тутмын нэг нь зуугаас дээш насалдаг нь дэлхийн дунджаас хэд дахин илүү үзүүлэлт аж. Чухам энэ жижигхэн арлын иргэдийн өндөр наслалт болоод өтөлсөн хойноо ч эрч хүчтэй, идэвхтэй амьдардгийн нууц юунд оршиж буйг "Икигай" номд өгүүлнэ. Япон хүмүүсийн хувьд өглөө орноосоо босох гол шалтгаан буюу икигай нь тэдний амьдралыг бүхэлд нь утга учиртай болгодог бөгөөд ажилдаа бүхнээ зориулан дур сонирхолтой ажиллаж, амьдрах гол нууц нь болдог байна. Стив Жобс хүртэл бишрэн гайхаж байсан икигайг ойлгоё гэвэл та энэ номыг уншаарай.</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">НОМЫН ТУХАЙ</h3><p>Испанид програм хангамжийн инженер мэргэжлээр төгссөн Хектор Гарсиа 2004 оноос хойш Япон улсад амьдрахдаа япончуудын урт наслалтын нууцыг ихэд сонирхож, өөрийн найз зохиолч Францез Мираллестай хамтран энэхүү номыг бичихээр шийджээ. Токиогийн нэгэн цэцэрлэгт хүрээлэнд найзын хамт салхилан хүний амьдралын утга учрын талаарх барууныхны судалгаа, тайлбарууд, тэр дундаа логотерапия буюу утга учрын эмчилгээний талаар санал бодлоо солилцож яваад "икигай" хэмээх нууцлаг үгтэй таарсан байна. Улмаар тэд нэг жилийн хугацаанд судалгаа шинжилгээ хийж, Окинава арлын Огими мужийн хамгийн өндөр настай хүмүүстэй уулзан ярилцан, байгалийн нөөц баялгаас гадна гайхамшигт хүч “икигай” тэдэнд байгааг олж мэдэрчээ. <br><br>Энэ үгийг бусад хэл рүү шууд орчуулах боломжгүй бөгөөд ерөнхий санаа нь амьдралын аз жаргал, “ямагт завгүй байхын жаргалан” гэх ойлголттой дөхөж очдог. Үндсэндээ, икигай нь таныг өглөө орноос босгох шалтгаан гэсэн үг. Өөрөөр хэлбэл, таны дуртай зүйл, таны сайн хийж чаддаг зүйл, дэлхий ертөнцөд хэрэгтэй зүйл, ашиг авчирч болох зүйл гэсэн 4 үндсэн чанараас бүрддэг аж.<br><br>Сонирхуулахад, япон хэлэнд тэтгэвэрт гарахтай холбоотой үг байдаггүй учраас иргэд нь тэтгэвэрт гарсан ч идэвхтэй ажиллаж хөдөлмөрлөсөөр байдаг гэнэ. Ингэж урт хугацаанд эрч хүчтэйгээр ажиллахад икигай хамгийн чухал нөлөөтэй гэж үздэгийг уг номд онцолжээ. Икигай хүн бүхэнд бий боловч гагцхүү хэзээ олж нээх нь цаг хугацааны асуудал юм. Уг номын эхний хоёр бүлэгт өтөлсөн ч залуу байдлаа хадгалж, урт удаан жаргалтай амьдрах нууцын талаар өгүүлнэ. Харин гуравдугаар бүлэгт, утга учрын эмчилгээ ба моритагийн эмчилгээний тухай нарийн тайлбарлана. Тэгвэл дөрөвдүгээр хэсэгт хийж байгаадаа хэрхэн бүрэн төвлөрч, ажил хөдөлмөр, чөлөөт цагаа хэрхэн хөгжиж дэвжих орон зай болгох тухай сонирхолтой баримтуудыг эш татан хүүрнэнэ. Тухайлбал, бүрэн төвлөрөхийн тулд хэд хэдэн аргуудыг баримтлах хэрэгтэй байдгаас хамгийн чухал нь нэг л ажилд төвлөрөх арга аж. Олон ажлыг зэрэг хийх нь бүтээмжийг 60 хүртэлх хувиар багасгахаас гадна IQ-г арван оноогоор бууруулдаг байна. Бидний тархи нэгэн зэрэг хэчнээн сая мэдээлэл авч байдаг ч секундэд зөвхөн хэдэн арваадыг нь л боловсруулж чаддаг аж. Тиймээс олон ажлын хооронд нааш цааш шилжсээр байвал цаг хугацаа алдаж, алдаа гаргах магадлал өсөхөөс гадна хэрхэн хийснээ амархан мартахад хүрдэг байна. <br><br>Дараагийн бүлгүүдэд Японы зуун настнуудын хэлсэн сургаал үгсийг онцолж, дэлхийн хамгийн өндөр настай хүмүүсийн хооллолтын нууц, тэдний иддэг хүнсний ач холбогдлыг тайлбарладаг. Мөн урт наслалтыг дэмжих дорнын дасгалуудыг зурагт тайлбарын хамт багтааж, амьдралын олон сорилтыг хэрхэн эергээр давах тухай өгүүлжээ.</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><span style="" id="docs-internal-guid-76de5ce6-7fff-5b6f-1733-f8efcdd652b6"><p dir="ltr" style="line-height: 1.38; text-align: justify; margin-top: 0pt; margin-bottom: 0pt;">Аз жаргалтай байх тухайд</p></span></h3><p>Бид дуртай зүйлээ хийх үедээ цаг хугацааны мэдрэмжээ алддаг бол хүсээгүй зүйлээ хийх үед минут бүр асар урт хугацаа мэт санагддаг. Сэтгэлийн зовнил, гуниг гутралаа мартаад, үнэхээр их таашааж хийдэг зүйл маань юу вэ? Ямар үед бид сэтгэл хангалуун аз жаргалтай байдаг вэ? Эдгээр асуултын ард икигай нуугдаж байдаг ажээ. Унгарын сэтгэл судлаач Михали Чикзентмихалигийн онцолсноор, икигайгаа олж аз жаргалд хүрэх шидэт жор гэж байдаггүй ч хийж байгаадаа бүрэн төвлөрч, туйлын сайхан мэдрэмжийг авч болох ажээ. Тэрхүү мэдрэмжийг хүртэхийн тулд агшин зуурын таашаал өгөх зүйлс хийхийн оронд анхаарлыг минь бүрэн татдаг зүйлсэд илүү их цаг зарцуулах ёстой аж. Депол их сургуулийн судлаач Овен Шаффер бидэнд анхаарлаа бүрэн төвлөрүүлэхийн тулд дараах стратегиудыг хэрэгжүүлүүлэхийг зөвлөжээ.<br><br>1. Хийх зүйлээ мэдэж байх<br>2. Хэрхэн хийхээ мэдэж байх<br>3. Тухайн зүйлээ хэр сайн хийдгээ мэдэж байх<br>4. Хаашаа чиглэхийг мэдэж байх <br>5. Чухал сорилтуудыг ойлгож байх<br>6. Шаардагдах ур чадваруудыг мэдэж байх<br>7. Анхаарал сарниулах зүйлсээс ангид байх </p> </div>	Амжилттай ажиллаж, карьераа өсгөхийн сацуу зөв амьдралын хэв маягийг барьж, урт удаан наслахыг хүсдэггүй хүн гэж хаа байх вэ. Гэвч энэ нь хүнээс тэсвэр тэвчээр, тууштай байдал, цагийн менежмент гээд олон дадал хэвшлийг шаарддаг билээ. Тэгвэл эдгээр энгийн юм шиг хэрнээ мөрдөхөд амаргүй эрүүл амьдралын хэв маягийн талаар өгүүлэх “Икигай” номыг энэ удаа онцолж байна. Уг номын зохиогч Хэктор Гарсиа, Францез Мираллэс нар Японы зүүн өмнөд хэсэгт байрлах Окиново арал дээр очиж, тэндхийн хүмүүсийн нь хооллолт, дасгал хөдөлгөөн, ажлын ачаалал, чөлөөт цагаа хэрхэн өнгөрүүлдэг зэргийг бүхий л талаас нь судалж, нэн сонирхолтой баримтуудыг олж нээсэн байна. Тус арлын гурван хүн тутмын нэг нь зуугаас дээш насалдаг нь дэлхийн дунджаас хэд дахин илүү үзүүлэлт аж. Чухам энэ жижигхэн арлын иргэдийн өндөр наслалт болоод өтөлсөн хойноо ч эрч хүчтэй, идэвхтэй амьдардгийн нууц юунд оршиж буйг "Икигай" номд өгүүлнэ. Япон хүмүүсийн хувьд өглөө орноосоо босох гол шалтгаан буюу икигай нь тэдний амьдралыг бүхэлд нь утга учиртай болгодог бөгөөд ажилдаа бүхнээ зориулан дур сонирхолтой ажиллаж, амьдрах гол нууц нь болдог байна. Стив Жобс хүртэл бишрэн гайхаж байсан икигайг ойлгоё гэвэл та энэ номыг уншаарай. НОМЫН ТУХАЙ Испанид програм хангамжийн инженер мэргэжлээр төгссөн Хектор Гарсиа 2004 оноос хойш Япон улсад амьдрахдаа япончуудын урт наслалтын нууцыг ихэд сонирхож, өөрийн найз зохиолч Францез Мираллестай хамтран энэхүү номыг бичихээр шийджээ. Токиогийн нэгэн цэцэрлэгт хүрээлэнд найзын хамт салхилан хүний амьдралын утга учрын талаарх барууныхны судалгаа, тайлбарууд, тэр дундаа логотерапия буюу утга учрын эмчилгээний талаар санал бодлоо солилцож яваад "икигай" хэмээх нууцлаг үгтэй таарсан байна. Улмаар тэд нэг жилийн хугацаанд судалгаа шинжилгээ хийж, Окинава арлын Огими мужийн хамгийн өндөр настай хүмүүстэй уулзан ярилцан, байгалийн нөөц баялгаас гадна гайхамшигт хүч “икигай” тэдэнд байгааг олж мэдэрчээ. Энэ үгийг бусад хэл рүү шууд орчуулах боломжгүй бөгөөд ерөнхий санаа нь амьдралын аз жаргал, “ямагт завгүй байхын жаргалан” гэх ойлголттой дөхөж очдог. Үндсэндээ, икигай нь таныг өглөө орноос босгох шалтгаан гэсэн үг. Өөрөөр хэлбэл, таны дуртай зүйл, таны сайн хийж чаддаг зүйл, дэлхий ертөнцөд хэрэгтэй зүйл, ашиг авчирч болох зүйл гэсэн 4 үндсэн чанараас бүрддэг аж. Сонирхуулахад, япон хэлэнд тэтгэвэрт гарахтай холбоотой үг байдаггүй учраас иргэд нь тэтгэвэрт гарсан ч идэвхтэй ажиллаж хөдөлмөрлөсөөр байдаг гэнэ. Ингэж урт хугацаанд эрч хүчтэйгээр ажиллахад икигай хамгийн чухал нөлөөтэй гэж үздэгийг уг номд онцолжээ. Икигай хүн бүхэнд бий боловч гагцхүү хэзээ олж нээх нь цаг хугацааны асуудал юм. Уг номын эхний хоёр бүлэгт өтөлсөн ч залуу байдлаа хадгалж, урт удаан жаргалтай амьдрах нууцын талаар өгүүлнэ. Харин гуравдугаар бүлэгт, утга учрын эмчилгээ ба моритагийн эмчилгээний тухай нарийн тайлбарлана. Тэгвэл дөрөвдүгээр хэсэгт хийж байгаадаа хэрхэн бүрэн төвлөрч, ажил хөдөлмөр, чөлөөт цагаа хэрхэн хөгжиж дэвжих орон зай болгох тухай сонирхолтой баримтуудыг эш татан хүүрнэнэ. Тухайлбал, бүрэн төвлөрөхийн тулд хэд хэдэн аргуудыг баримтлах хэрэгтэй байдгаас хамгийн чухал нь нэг л ажилд төвлөрөх арга аж. Олон ажлыг зэрэг хийх нь бүтээмжийг 60 хүртэлх хувиар багасгахаас гадна IQ-г арван оноогоор бууруулдаг байна. Бидний тархи нэгэн зэрэг хэчнээн сая мэдээлэл авч байдаг ч секундэд зөвхөн хэдэн арваадыг нь л боловсруулж чаддаг аж. Тиймээс олон ажлын хооронд нааш цааш шилжсээр байвал цаг хугацаа алдаж, алдаа гаргах магадлал өсөхөөс гадна хэрхэн хийснээ амархан мартахад хүрдэг байна. Дараагийн бүлгүүдэд Японы зуун настнуудын хэлсэн сургаал үгсийг онцолж, дэлхийн хамгийн өндөр настай хүмүүсийн хооллолтын нууц, тэдний иддэг хүнсний ач холбогдлыг тайлбарладаг. Мөн урт наслалтыг дэмжих дорнын дасгалуудыг зурагт тайлбарын хамт багтааж, амьдралын олон сорилтыг хэрхэн эергээр давах тухай өгүүлжээ. Аз жаргалтай байх тухайд Бид дуртай зүйлээ хийх үедээ цаг хугацааны мэдрэмжээ алддаг бол хүсээгүй зүйлээ хийх үед минут бүр асар урт хугацаа мэт санагддаг. Сэтгэлийн зовнил, гуниг гутралаа мартаад, үнэхээр их таашааж хийдэг зүйл маань юу вэ? Ямар үед бид сэтгэл хангалуун аз жаргалтай байдаг вэ? Эдгээр асуултын ард икигай нуугдаж байдаг ажээ. Унгарын сэтгэл судлаач Михали Чикзентмихалигийн онцолсноор, икигайгаа олж аз жаргалд хүрэх шидэт жор гэж байдаггүй ч хийж байгаадаа бүрэн төвлөрч, туйлын сайхан мэдрэмжийг авч болох ажээ. Тэрхүү мэдрэмжийг хүртэхийн тулд агшин зуурын таашаал өгөх зүйлс хийхийн оронд анхаарлыг минь бүрэн татдаг зүйлсэд илүү их цаг зарцуулах ёстой аж. Депол их сургуулийн судлаач Овен Шаффер бидэнд анхаарлаа бүрэн төвлөрүүлэхийн тулд дараах стратегиудыг хэрэгжүүлүүлэхийг зөвлөжээ. 1. Хийх зүйлээ мэдэж байх 2. Хэрхэн хийхээ мэдэж байх 3. Тухайн зүйлээ хэр сайн хийдгээ мэдэж байх 4. Хаашаа чиглэхийг мэдэж байх 5. Чухал сорилтуудыг ойлгож байх 6. Шаардагдах ур чадваруудыг мэдэж байх 7. Анхаарал сарниулах зүйлсээс ангид байх	Амжилттай ажиллаж, карьераа өсгөхийн сацуу зөв амьдралын хэв маягийг барьж, урт удаан наслахыг хүсдэггүй хүн гэж хаа байх вэ. Гэвч энэ нь хүнээс тэсвэр тэвчээр, тууштай байдал, цагийн менежмент гээд олон дадал хэвшлийг шаарддаг билээ. Тэгвэл эдгээр энгийн юм шиг хэрнээ мөрдөхөд амаргүй эрүүл амьдралын хэв маягийн талаар өгүүлэх “Икигай” номыг энэ удаа онцолж байна. Уг номын зохиогч Хэктор Гарсиа, Францез Мираллэс нар Японы зүүн өмнөд хэсэгт байрлах Окиново арал дээр очиж, тэндхийн хүмүүсийн нь хооллолт, дасгал хөдөлгөөн, ажлын ачаалал, чөлөөт цагаа хэрхэн өнгөрүүлдэг зэргийг бүхий л талаас нь судалж, нэн сонирхолтой баримтуудыг олж нээсэн байна. Тус арлын гурван хүн тутмын нэг нь зуугаас дээш насалдаг нь дэлхийн дунджаас хэд дахин илүү үзүүлэлт аж. Чухам энэ жижигхэн арлын иргэдийн өндөр наслалт болоод өтөлсөн хойноо ч эрч хүчтэй, идэвхтэй амьдардгийн нууц юунд оршиж буйг "Икигай" номд өгүүлнэ. Япон хүмүүсийн хувьд өглөө орноосоо босох гол шалтгаан буюу икигай нь тэдний амьдралыг бүхэлд нь утга учиртай болгодог бөгөөд ажилдаа бүхнээ зориулан дур сонирхолтой ажиллаж, амьдрах гол нууц нь болдог байна. Стив Жобс хүртэл бишрэн гайхаж байсан икигайг ойлгоё гэвэл та энэ номыг уншаарай. ### НОМЫН ТУХАЙ Испанид програм хангамжийн инженер мэргэжлээр төгссөн Хектор Гарсиа 2004 оноос хойш Япон улсад амьдрахдаа япончуудын урт наслалтын нууцыг ихэд сонирхож, өөрийн найз зохиолч Францез Мираллестай хамтран энэхүү номыг бичихээр шийджээ. Токиогийн нэгэн цэцэрлэгт хүрээлэнд найзын хамт салхилан хүний амьдралын утга учрын талаарх барууныхны судалгаа, тайлбарууд, тэр дундаа логотерапия буюу утга учрын эмчилгээний талаар санал бодлоо солилцож яваад "икигай" хэмээх нууцлаг үгтэй таарсан байна. Улмаар тэд нэг жилийн хугацаанд судалгаа шинжилгээ хийж, Окинава арлын Огими мужийн хамгийн өндөр настай хүмүүстэй уулзан ярилцан, байгалийн нөөц баялгаас гадна гайхамшигт хүч “икигай” тэдэнд байгааг олж мэдэрчээ. Энэ үгийг бусад хэл рүү шууд орчуулах боломжгүй бөгөөд ерөнхий санаа нь амьдралын аз жаргал, “ямагт завгүй байхын жаргалан” гэх ойлголттой дөхөж очдог. Үндсэндээ, икигай нь таныг өглөө орноос босгох шалтгаан гэсэн үг. Өөрөөр хэлбэл, таны дуртай зүйл, таны сайн хийж чаддаг зүйл, дэлхий ертөнцөд хэрэгтэй зүйл, ашиг авчирч болох зүйл гэсэн 4 үндсэн чанараас бүрддэг аж. Сонирхуулахад, япон хэлэнд тэтгэвэрт гарахтай холбоотой үг байдаггүй учраас иргэд нь тэтгэвэрт гарсан ч идэвхтэй ажиллаж хөдөлмөрлөсөөр байдаг гэнэ. Ингэж урт хугацаанд эрч хүчтэйгээр ажиллахад икигай хамгийн чухал нөлөөтэй гэж үздэгийг уг номд онцолжээ. Икигай хүн бүхэнд бий боловч гагцхүү хэзээ олж нээх нь цаг хугацааны асуудал юм. Уг номын эхний хоёр бүлэгт өтөлсөн ч залуу байдлаа хадгалж, урт удаан жаргалтай амьдрах нууцын талаар өгүүлнэ. Харин гуравдугаар бүлэгт, утга учрын эмчилгээ ба моритагийн эмчилгээний тухай нарийн тайлбарлана. Тэгвэл дөрөвдүгээр хэсэгт хийж байгаадаа хэрхэн бүрэн төвлөрч, ажил хөдөлмөр, чөлөөт цагаа хэрхэн хөгжиж дэвжих орон зай болгох тухай сонирхолтой баримтуудыг эш татан хүүрнэнэ. Тухайлбал, бүрэн төвлөрөхийн тулд хэд хэдэн аргуудыг баримтлах хэрэгтэй байдгаас хамгийн чухал нь нэг л ажилд төвлөрөх арга аж. Олон ажлыг зэрэг хийх нь бүтээмжийг 60 хүртэлх хувиар багасгахаас гадна IQ-г арван оноогоор бууруулдаг байна. Бидний тархи нэгэн зэрэг хэчнээн сая мэдээлэл авч байдаг ч секундэд зөвхөн хэдэн арваадыг нь л боловсруулж чаддаг аж. Тиймээс олон ажлын хооронд нааш цааш шилжсээр байвал цаг хугацаа алдаж, алдаа гаргах магадлал өсөхөөс гадна хэрхэн хийснээ амархан мартахад хүрдэг байна. Дараагийн бүлгүүдэд Японы зуун настнуудын хэлсэн сургаал үгсийг онцолж, дэлхийн хамгийн өндөр настай хүмүүсийн хооллолтын нууц, тэдний иддэг хүнсний ач холбогдлыг тайлбарладаг. Мөн урт наслалтыг дэмжих дорнын дасгалуудыг зурагт тайлбарын хамт багтааж, амьдралын олон сорилтыг хэрхэн эергээр давах тухай өгүүлжээ. ### Аз жаргалтай байх тухайд Бид дуртай зүйлээ хийх үедээ цаг хугацааны мэдрэмжээ алддаг бол хүсээгүй зүйлээ хийх үед минут бүр асар урт хугацаа мэт санагддаг. Сэтгэлийн зовнил, гуниг гутралаа мартаад, үнэхээр их таашааж хийдэг зүйл маань юу вэ? Ямар үед бид сэтгэл хангалуун аз жаргалтай байдаг вэ? Эдгээр асуултын ард икигай нуугдаж байдаг ажээ. Унгарын сэтгэл судлаач Михали Чикзентмихалигийн онцолсноор, икигайгаа олж аз жаргалд хүрэх шидэт жор гэж байдаггүй ч хийж байгаадаа бүрэн төвлөрч, туйлын сайхан мэдрэмжийг авч болох ажээ. Тэрхүү мэдрэмжийг хүртэхийн тулд агшин зуурын таашаал өгөх зүйлс хийхийн оронд анхаарлыг минь бүрэн татдаг зүйлсэд илүү их цаг зарцуулах ёстой аж. Депол их сургуулийн судлаач Овен Шаффер бидэнд анхаарлаа бүрэн төвлөрүүлэхийн тулд дараах стратегиудыг хэрэгжүүлүүлэхийг зөвлөжээ. 1. Хийх зүйлээ мэдэж байх 2. Хэрхэн хийхээ мэдэж байх 3. Тухайн зүйлээ хэр сайн хийдгээ мэдэж байх 4. Хаашаа чиглэхийг мэдэж байх 5. Чухал сорилтуудыг ойлгож байх 6. Шаардагдах ур чадваруудыг мэдэж байх 7. Анхаарал сарниулах зүйлсээс ангид байх
https://unread.today/c/spotlight-innovative-companies	Онцлох бизнес	Undral Amarsaikhan	2020-08-03T00:00:00	8 сарын 3, 2020	2020 оны хамгийн инновацилаг компаниуд	<div class="article-body"> <h2>Бизнесийн салбарын хамгийн алдартай медиагийн нэг Fast Company-аас эрхлэн гаргадаг "Дэлхийн Хамгийн Инновацилаг Компанийн Жагсаалт"-ыг танилцуулж байна. Технологи хөгжүүлэлт, судалгаа шинжилгээ болон бүтээгдэхүүний шинэчлэлээрээ толгой цохиж буй шилдэг компаниудыг онцолдог уг жагсаалтын нэр хүнд, цар хүрээ жил ирэх тусам нэмэгдсээр байгаа билээ. 2020 оны жагсаалтыг Snapchat-ийг эзэмшигч Snap тэргүүлж, Microsoft, Tesla удаалсан байна. </h2><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">1. Snap</h3><p></p><p>Э.Шпигель хэмээх залуухан энтрепренерт үл итгэгчид дэндүү олон байв. Анх Snapchat-ийг хит болно гэдэгт, дараа нь Фэйсбүүкийн саналаас татгалзсан нь зөвдсөн гэдэгт, IPO хийсэн ч үнэ нь унахад сэргэнэ гэдэгт нь, мөнгө олж, хөрөнгө оруулагчдаа баярлуулна гэдэгт нь. </p><p>Гэвч тэр үргэлж тэдэнд хариуг нь барьсаар компаниа AR/VR зэрэг дэвшилтэт технологийг хамгийн түрүүнд хэрэгжүүлэгч болгож, сошиал контентийг хамгийн оновчтой бөгөөд хүртээмжтэй байдлаар шийдэх аргуудыг ээлж дараалан танилцуулсаар байна. Snap-ийн камертай шил, мэдээ унших Discovery нэмэлт, өсвөр үеийнхэнд зориулсан <a href="https://snaporiginals.snapchat.com/" target="_blank">оригинал шоунууд </a>нь өрсөлдөгчдийг нь "хуулбарлахаас" өөр аргагүйд хүргэсээр. </p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/44/89125737e3e3ce7d6a463fcef6263a15.png"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">2. Microsoft</h3><p>Нэгэн үе хамгийн хүнд сурталтай, соёл муутай цахиурын хөндийн гигантад тооцогдож байсан Microsoft эрс өөрчлөгдсөөр дэлхийн хамгийн инновацилаг компанид зүй ёсоор тооцогдох болов. Оффисийн бүтээмжийн зах зээлийг "бүрэн" атгасан тэд Teams платформоороо байгууллагын харилцаанд тэсрэлт хийлээ. Цар тахлын үед зайнаас ажиллахтай холбоотой тренд ч үүнд нэрмээс болж, тэд Slack-ийг ч хол хаяв. Surface брэндийн төхөөрөмжүүд нь ч хэрэглэгчдийн дунд улам бүр эрэлттэй, итгэл даасан төхөөрөмж болж хувирчээ. </p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/44/365f381b8b92256e4c5bdab834b25322.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">3. Tesla</h3><p>И.Маскийн галзуу гэмээр амлалтууд, солиотой гэмээр зарлалууд өдөр ирэх тусам бодит болсоор. Tesla хамгийн үнэ цэнтэй автомашины брэнд болж, анх удаа дараалсан улиралд ашигтай ажиллав. Тэд зөвхөн батарейн технологиороо тэсрэлт хийгээд зогсохгүй жолоочгүй машины зах зээлд ч хамгийн тэргүүн эгнээнд жагсаж байна. Удахгүй хамгийн төвөгтэй замд хамгийн зөв сонголтуудыг хийх чадвартай түвшинд хүрэх <a href="https://www.reuters.com/article/us-tesla-autonomous/tesla-very-close-to-level-5-autonomous-driving-technology-musk-says-idUSKBN24A0HE" target="_blank">автомат жолоодлого нь тэднийг улам тасраах болно.</a></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/44/145c385023bf77ab15d1334e316668bc.jpg"></p><blockquote><p>Санал болгох: <a href="https://unread.today/c/techworm-selfdriving-war" target="_blank">Жолоочгүй машины технологи эзэмших дайн</a></p> <cite><p>Unread</p> </cite></blockquote><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">4. Big Hit entertainment</h3><p>Энтертэйнмент ертөнцийн хамгийн эрэлттэй нэр Солонгосоос гаралтай байна гэж хэн санах билээ. BTS хэмээн хамтлаг дэлхийг хуй салхи мэт эзэлж, ээлж дараалсан рекордуудыг шинэчлэн тогтоов. Тэднийг хөгжүүлж, гаргаж ирэн, стратегийг нь залж буй Big Hit Entertainment <a href="https://www.forbes.com/sites/tamarherman/2020/05/28/k-pop-agency-big-hit-entertainment-home-to-bts-files-for-ipo/#:~:text=Big%20Hit%20Entertainment%2C%20the%20South,Exchange%20said%20on%20May%2027.&text=Recent%20acquisitions%20have%20resulted%20in,coming%20under%20Big%20Hit's%20auspices." target="_blank">нээлттэй компани болох сургаар </a>үнэ цэн нь улам бүр нэмэгдэв. Big Hit-ийн сошиалыг чиглүүлэх бодлого, фенүүдтэй харьцах хандлага нь цоо шинэ хэв маягийг бий болгожээ. </p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/44/cebb1350ce9fca58f862a4001db3423b.jpg"></p><blockquote><p>Санал болгох: <a href="https://unread.today/c/1691" target="_blank">BTS-ийг тайлбарлах нь</a></p> <cite><p>Unread</p> </cite></blockquote><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">5. Hackerone</h3><p>Дижитал эрин үед мэдээллийн системийн аюулгүй болон найдвартай байдал компаниудын хамгийн гол санаа зовоосон толгойны өвчин болжээ. Тэгвэл Hackerone дэлхий даяар таран суурьшсан мянга мянган хакеруудад байгууллагын веб, систем, серверийн алдааг илрүүлж, засах боломж олгон, түүгээр дамжуулан орлого олохыг санал болгосон нь "тоглоомын дүрмийг" тэр чигт нь өөрчилсөн юм. 2020 оны 5-р сарын байдлаар Hackerone<a href="https://www.hackerone.com/sites/default/files/2018-03/HackerOne_Press_Kit.pdf" target="_blank"> 100 сая долларыг</a> хакеруудад "шагнал" болгон олгосон гэнэ шүү.</p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/44/39c5311f65d5cff560829af6ec17dffc.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">6. White Claw</h3><p>Шингэн хүнсний зах зээлд хамгийн өндөр өсөлттэй бүтээгдэхүүний сегмент алкохолтой хийжүүлсэн ус болж хувирав. Энэ чиглэлд хамгийн дэвшилтэт, хамгийн амттай, бас эрүүл бүтээгдэхүүнийг санал болгож буй брэнд бол White Claw. Америкийн зах зээлийн тавин хувийг атгаж буй тэд 5 хувийн согтууруулах хэмжээтэй усаа төрөл бүрийн <a href="https://edition.cnn.com/2020/03/05/business/white-claw-new-flavors/index.html" target="_blank">жимсний амттайгаар гаргасан</a> нь хэрэглэгчдийн талархлыг хүлээгээд байгаа билээ. </p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/44/e7f877eb2209c83bc0b947d28e8848fc.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">7. shopify</h3><p>Канадаас төрөн гарч буй хамгийн онцох стартапуудын нэг бол Shopify. Сошиал платформууд дээр өөрийн нэрийн дэлгүүрийг үүсгэж, төлбөр тооцоо, маркетинг болон хэрэглэгчтэй харилцах асуудлаа тэдэнд даатгах боломжтой нь жижиг дунд бизнес эрхлэгчдийг татах болсон юм. 2019 онд 1,1 тэрбум долларын борлуулалт энэ платформоор дамжсан бөгөөд 175 орны<a href="https://news.shopify.com/now-powering-over-1-million-merchants-shopify-debuts-global-economic-impact-report" target="_blank"> 1 сая дэлгүүр уг үйлчилгээг </a>ашиглаж байгаа гэнэ. </p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/44/68e06e12b48e13809002882a104096e9.png"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">8. Canva</h3><p>8 тэрбум долларын үнэлгээтэйгээр Австралийн <a href="https://www.smh.com.au/business/small-business/flight-to-quality-canva-soars-to-8-6-billion-valuation-20200622-p5553c.html" target="_blank">хамгийн үнэ цэнтэй стартап болсон </a>Canva хамгийн их нарийн мэдрэмж, ур чадвар шаарддаг дизайны ажлыг мэргэжлийн бус хүмүүст зориулан хялбарчилж байна. Мянга мянган бэлэн тэмплэйт, ашиглаж болох зураг, дизайны шийдлүүд хэрэглэгчдийн шинэ авьяасыг нээж өгч байна гэлтэй. Тасралтгүй шинэ боломжууд, нэмэлтүүдийг санал болгосоор байгаа нь тэднийг энэ жагсаалтад багтахад хүргэсэн нь гарцаагүй.</p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/44/977613e4c87a26802a701431a3a11ec2.png"></p><blockquote><p>Санал болгох: <a href="https://unread.today/c/362" target="_blank">Canva - Та өөрөө дизайнер</a></p> <cite><p>Unread</p> </cite></blockquote><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">9. roblox</h3><p>Roblox бол хүссэн хэн бүр маш хялбархан байдлаар тоглоом зохион бүтээж, түүнийгээ бусдад хуваалцаж, хамтдаа тоглох боломж олгодог платформ. Тэд нийт 150 сая гаруй хэрэглэгчтэй бөгөөд АНУ-ын 16 хүртэлх насны хүүхдүүдийн тал нь энд чөлөөт цагаа өнгөрүүлдэг аж. Бага насны хүүхдүүдийг технологит дурлуулж, тэдний сонирхлыг улам бүр өдөөдөг учир эцэг эхчүүд ч тусгайлан цаг гаргаж эвент, сургалтуудад идэвхтэй хамруулдаг гэнэ шүү. </p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/44/7fbaffb49b04792b9115308f069f4446.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">10. zipline</h3><p>Тус компани 2016 онд Руанда улсад дрон ашиглан эмнэлгийн бараа материал хүргэсэн нь салбартаа анхдагч үйл явдал байв. Эмнэлгийн багаж, тоног төхөөрөмж, эм, эмнэл зүйн хэрэгслүүдийг дроноор тээвэрлэдэг Zipline 2019 оноос эхлэн<a href="https://time.com/rwanda-drones-zipline/" target="_blank"> вакцин, цус тээвэрлэх болсон</a> нь мянга мянган хүний амийг аварсанд тооцогддог. Хүмүүнлэгийн тусламж үзүүлэх, алслагдсан бүс нутагт бараа хүргэх чиглэлээр дагнаж буй тэдний үйлчилгээ цар тахлын үед ч улам бүр үнэ цэнээ нэмсээр байна.</p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/44/dfe3bf455ab1f30fc44d88b9e6924070.png"></p><blockquote><p>Санал болгох: <a href="https://unread.today/c/general-aviation-explained?preview=true" target="_blank">Ерөнхий зориулалтын нисэхийг ойлгох нь</a></p> <cite><p>Unread</p> </cite></blockquote><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">бусад онцлох компаниуд</h3><p></p><p><b>12. Beyond Meat: </b>Хиймэл мах үйлдвэрлэгчид түргэн хоолны салбарт хүч түрэн орж ирэв.</p><p><b>15. Spotify:</b> Швед стартап зугаатай, адал явдалтайгаар хөгжим сонсохыг санал болгож байна.</p><p><b>23. Vimeo:</b> Youtube-ийн сүүдрээс корпорациудын хамгийн фэворит сонголт боллоо.</p><p><b>29. Strava:</b> Гүйлт, дасгалын хорхойтнуудад зориулсан сошиал апп тэсрэлт хийв.</p><p><b>34. Calm:</b> Таны тархийг цэнэглэж, сэтгэлийг амраана.</p><p><b>45. Bleacher Report:</b> Спортын хорхойтнуудыг улам донтуулах ид шидтэн.</p><p><b>49. Cameo: </b>Шүтээнүүдээсээ зөвхөн чамд зориулсан мэндчилгээ авмаар байна уу?</p> <blockquote><p><a href="https://www.fastcompany.com/most-innovative-companies/2020" target="_blank">Жагсаалтыг бүтнээр нь үзэх</a></p> <cite><p>Fast Company</p> </cite></blockquote> </div>	Бизнесийн салбарын хамгийн алдартай медиагийн нэг Fast Company-аас эрхлэн гаргадаг "Дэлхийн Хамгийн Инновацилаг Компанийн Жагсаалт"-ыг танилцуулж байна. Технологи хөгжүүлэлт, судалгаа шинжилгээ болон бүтээгдэхүүний шинэчлэлээрээ толгой цохиж буй шилдэг компаниудыг онцолдог уг жагсаалтын нэр хүнд, цар хүрээ жил ирэх тусам нэмэгдсээр байгаа билээ. 2020 оны жагсаалтыг Snapchat-ийг эзэмшигч Snap тэргүүлж, Microsoft, Tesla удаалсан байна. 1. Snap Э.Шпигель хэмээх залуухан энтрепренерт үл итгэгчид дэндүү олон байв. Анх Snapchat-ийг хит болно гэдэгт, дараа нь Фэйсбүүкийн саналаас татгалзсан нь зөвдсөн гэдэгт, IPO хийсэн ч үнэ нь унахад сэргэнэ гэдэгт нь, мөнгө олж, хөрөнгө оруулагчдаа баярлуулна гэдэгт нь. Гэвч тэр үргэлж тэдэнд хариуг нь барьсаар компаниа AR/VR зэрэг дэвшилтэт технологийг хамгийн түрүүнд хэрэгжүүлэгч болгож, сошиал контентийг хамгийн оновчтой бөгөөд хүртээмжтэй байдлаар шийдэх аргуудыг ээлж дараалан танилцуулсаар байна. Snap-ийн камертай шил, мэдээ унших Discovery нэмэлт, өсвөр үеийнхэнд зориулсан оригинал шоунууд нь өрсөлдөгчдийг нь "хуулбарлахаас" өөр аргагүйд хүргэсээр. 2. Microsoft Нэгэн үе хамгийн хүнд сурталтай, соёл муутай цахиурын хөндийн гигантад тооцогдож байсан Microsoft эрс өөрчлөгдсөөр дэлхийн хамгийн инновацилаг компанид зүй ёсоор тооцогдох болов. Оффисийн бүтээмжийн зах зээлийг "бүрэн" атгасан тэд Teams платформоороо байгууллагын харилцаанд тэсрэлт хийлээ. Цар тахлын үед зайнаас ажиллахтай холбоотой тренд ч үүнд нэрмээс болж, тэд Slack-ийг ч хол хаяв. Surface брэндийн төхөөрөмжүүд нь ч хэрэглэгчдийн дунд улам бүр эрэлттэй, итгэл даасан төхөөрөмж болж хувирчээ. 3. Tesla И.Маскийн галзуу гэмээр амлалтууд, солиотой гэмээр зарлалууд өдөр ирэх тусам бодит болсоор. Tesla хамгийн үнэ цэнтэй автомашины брэнд болж, анх удаа дараалсан улиралд ашигтай ажиллав. Тэд зөвхөн батарейн технологиороо тэсрэлт хийгээд зогсохгүй жолоочгүй машины зах зээлд ч хамгийн тэргүүн эгнээнд жагсаж байна. Удахгүй хамгийн төвөгтэй замд хамгийн зөв сонголтуудыг хийх чадвартай түвшинд хүрэх автомат жолоодлого нь тэднийг улам тасраах болно. Санал болгох: Жолоочгүй машины технологи эзэмших дайн Unread 4. Big Hit entertainment Энтертэйнмент ертөнцийн хамгийн эрэлттэй нэр Солонгосоос гаралтай байна гэж хэн санах билээ. BTS хэмээн хамтлаг дэлхийг хуй салхи мэт эзэлж, ээлж дараалсан рекордуудыг шинэчлэн тогтоов. Тэднийг хөгжүүлж, гаргаж ирэн, стратегийг нь залж буй Big Hit Entertainment нээлттэй компани болох сургаар үнэ цэн нь улам бүр нэмэгдэв. Big Hit-ийн сошиалыг чиглүүлэх бодлого, фенүүдтэй харьцах хандлага нь цоо шинэ хэв маягийг бий болгожээ. Санал болгох: BTS-ийг тайлбарлах нь Unread 5. Hackerone Дижитал эрин үед мэдээллийн системийн аюулгүй болон найдвартай байдал компаниудын хамгийн гол санаа зовоосон толгойны өвчин болжээ. Тэгвэл Hackerone дэлхий даяар таран суурьшсан мянга мянган хакеруудад байгууллагын веб, систем, серверийн алдааг илрүүлж, засах боломж олгон, түүгээр дамжуулан орлого олохыг санал болгосон нь "тоглоомын дүрмийг" тэр чигт нь өөрчилсөн юм. 2020 оны 5-р сарын байдлаар Hackerone 100 сая долларыг хакеруудад "шагнал" болгон олгосон гэнэ шүү. 6. White Claw Шингэн хүнсний зах зээлд хамгийн өндөр өсөлттэй бүтээгдэхүүний сегмент алкохолтой хийжүүлсэн ус болж хувирав. Энэ чиглэлд хамгийн дэвшилтэт, хамгийн амттай, бас эрүүл бүтээгдэхүүнийг санал болгож буй брэнд бол White Claw. Америкийн зах зээлийн тавин хувийг атгаж буй тэд 5 хувийн согтууруулах хэмжээтэй усаа төрөл бүрийн жимсний амттайгаар гаргасан нь хэрэглэгчдийн талархлыг хүлээгээд байгаа билээ. 7. shopify Канадаас төрөн гарч буй хамгийн онцох стартапуудын нэг бол Shopify. Сошиал платформууд дээр өөрийн нэрийн дэлгүүрийг үүсгэж, төлбөр тооцоо, маркетинг болон хэрэглэгчтэй харилцах асуудлаа тэдэнд даатгах боломжтой нь жижиг дунд бизнес эрхлэгчдийг татах болсон юм. 2019 онд 1,1 тэрбум долларын борлуулалт энэ платформоор дамжсан бөгөөд 175 орны 1 сая дэлгүүр уг үйлчилгээг ашиглаж байгаа гэнэ. 8. Canva 8 тэрбум долларын үнэлгээтэйгээр Австралийн хамгийн үнэ цэнтэй стартап болсон Canva хамгийн их нарийн мэдрэмж, ур чадвар шаарддаг дизайны ажлыг мэргэжлийн бус хүмүүст зориулан хялбарчилж байна. Мянга мянган бэлэн тэмплэйт, ашиглаж болох зураг, дизайны шийдлүүд хэрэглэгчдийн шинэ авьяасыг нээж өгч байна гэлтэй. Тасралтгүй шинэ боломжууд, нэмэлтүүдийг санал болгосоор байгаа нь тэднийг энэ жагсаалтад багтахад хүргэсэн нь гарцаагүй. Санал болгох: Canva - Та өөрөө дизайнер Unread 9. roblox Roblox бол хүссэн хэн бүр маш хялбархан байдлаар тоглоом зохион бүтээж, түүнийгээ бусдад хуваалцаж, хамтдаа тоглох боломж олгодог платформ. Тэд нийт 150 сая гаруй хэрэглэгчтэй бөгөөд АНУ-ын 16 хүртэлх насны хүүхдүүдийн тал нь энд чөлөөт цагаа өнгөрүүлдэг аж. Бага насны хүүхдүүдийг технологит дурлуулж, тэдний сонирхлыг улам бүр өдөөдөг учир эцэг эхчүүд ч тусгайлан цаг гаргаж эвент, сургалтуудад идэвхтэй хамруулдаг гэнэ шүү. 10. zipline Тус компани 2016 онд Руанда улсад дрон ашиглан эмнэлгийн бараа материал хүргэсэн нь салбартаа анхдагч үйл явдал байв. Эмнэлгийн багаж, тоног төхөөрөмж, эм, эмнэл зүйн хэрэгслүүдийг дроноор тээвэрлэдэг Zipline 2019 оноос эхлэн вакцин, цус тээвэрлэх болсон нь мянга мянган хүний амийг аварсанд тооцогддог. Хүмүүнлэгийн тусламж үзүүлэх, алслагдсан бүс нутагт бараа хүргэх чиглэлээр дагнаж буй тэдний үйлчилгээ цар тахлын үед ч улам бүр үнэ цэнээ нэмсээр байна. Санал болгох: Ерөнхий зориулалтын нисэхийг ойлгох нь Unread бусад онцлох компаниуд 12. Beyond Meat: Хиймэл мах үйлдвэрлэгчид түргэн хоолны салбарт хүч түрэн орж ирэв. 15. Spotify: Швед стартап зугаатай, адал явдалтайгаар хөгжим сонсохыг санал болгож байна. 23. Vimeo: Youtube-ийн сүүдрээс корпорациудын хамгийн фэворит сонголт боллоо. 29. Strava: Гүйлт, дасгалын хорхойтнуудад зориулсан сошиал апп тэсрэлт хийв. 34. Calm: Таны тархийг цэнэглэж, сэтгэлийг амраана. 45. Bleacher Report: Спортын хорхойтнуудыг улам донтуулах ид шидтэн. 49. Cameo: Шүтээнүүдээсээ зөвхөн чамд зориулсан мэндчилгээ авмаар байна уу? Жагсаалтыг бүтнээр нь үзэх Fast Company	Бизнесийн салбарын хамгийн алдартай медиагийн нэг Fast Company-аас эрхлэн гаргадаг "Дэлхийн Хамгийн Инновацилаг Компанийн Жагсаалт"-ыг танилцуулж байна. Технологи хөгжүүлэлт, судалгаа шинжилгээ болон бүтээгдэхүүний шинэчлэлээрээ толгой цохиж буй шилдэг компаниудыг онцолдог уг жагсаалтын нэр хүнд, цар хүрээ жил ирэх тусам нэмэгдсээр байгаа билээ. 2020 оны жагсаалтыг Snapchat-ийг эзэмшигч Snap тэргүүлж, Microsoft, Tesla удаалсан байна. ### 1. Snap Э.Шпигель хэмээх залуухан энтрепренерт үл итгэгчид дэндүү олон байв. Анх Snapchat-ийг хит болно гэдэгт, дараа нь Фэйсбүүкийн саналаас татгалзсан нь зөвдсөн гэдэгт, IPO хийсэн ч үнэ нь унахад сэргэнэ гэдэгт нь, мөнгө олж, хөрөнгө оруулагчдаа баярлуулна гэдэгт нь. Гэвч тэр үргэлж тэдэнд хариуг нь барьсаар компаниа AR/VR зэрэг дэвшилтэт технологийг хамгийн түрүүнд хэрэгжүүлэгч болгож, сошиал контентийг хамгийн оновчтой бөгөөд хүртээмжтэй байдлаар шийдэх аргуудыг ээлж дараалан танилцуулсаар байна. Snap-ийн камертай шил, мэдээ унших Discovery нэмэлт, өсвөр үеийнхэнд зориулсан оригинал шоунууд нь өрсөлдөгчдийг нь "хуулбарлахаас" өөр аргагүйд хүргэсээр. ### 2. Microsoft Нэгэн үе хамгийн хүнд сурталтай, соёл муутай цахиурын хөндийн гигантад тооцогдож байсан Microsoft эрс өөрчлөгдсөөр дэлхийн хамгийн инновацилаг компанид зүй ёсоор тооцогдох болов. Оффисийн бүтээмжийн зах зээлийг "бүрэн" атгасан тэд Teams платформоороо байгууллагын харилцаанд тэсрэлт хийлээ. Цар тахлын үед зайнаас ажиллахтай холбоотой тренд ч үүнд нэрмээс болж, тэд Slack-ийг ч хол хаяв. Surface брэндийн төхөөрөмжүүд нь ч хэрэглэгчдийн дунд улам бүр эрэлттэй, итгэл даасан төхөөрөмж болж хувирчээ. ### 3. Tesla И.Маскийн галзуу гэмээр амлалтууд, солиотой гэмээр зарлалууд өдөр ирэх тусам бодит болсоор. Tesla хамгийн үнэ цэнтэй автомашины брэнд болж, анх удаа дараалсан улиралд ашигтай ажиллав. Тэд зөвхөн батарейн технологиороо тэсрэлт хийгээд зогсохгүй жолоочгүй машины зах зээлд ч хамгийн тэргүүн эгнээнд жагсаж байна. Удахгүй хамгийн төвөгтэй замд хамгийн зөв сонголтуудыг хийх чадвартай түвшинд хүрэх автомат жолоодлого нь тэднийг улам тасраах болно. > Санал болгох: Жолоочгүй машины технологи эзэмших дайн > > Unread ### 4. Big Hit entertainment Энтертэйнмент ертөнцийн хамгийн эрэлттэй нэр Солонгосоос гаралтай байна гэж хэн санах билээ. BTS хэмээн хамтлаг дэлхийг хуй салхи мэт эзэлж, ээлж дараалсан рекордуудыг шинэчлэн тогтоов. Тэднийг хөгжүүлж, гаргаж ирэн, стратегийг нь залж буй Big Hit Entertainment нээлттэй компани болох сургаар үнэ цэн нь улам бүр нэмэгдэв. Big Hit-ийн сошиалыг чиглүүлэх бодлого, фенүүдтэй харьцах хандлага нь цоо шинэ хэв маягийг бий болгожээ. > Санал болгох: BTS-ийг тайлбарлах нь > > Unread ### 5. Hackerone Дижитал эрин үед мэдээллийн системийн аюулгүй болон найдвартай байдал компаниудын хамгийн гол санаа зовоосон толгойны өвчин болжээ. Тэгвэл Hackerone дэлхий даяар таран суурьшсан мянга мянган хакеруудад байгууллагын веб, систем, серверийн алдааг илрүүлж, засах боломж олгон, түүгээр дамжуулан орлого олохыг санал болгосон нь "тоглоомын дүрмийг" тэр чигт нь өөрчилсөн юм. 2020 оны 5-р сарын байдлаар Hackerone 100 сая долларыг хакеруудад "шагнал" болгон олгосон гэнэ шүү. ### 6. White Claw Шингэн хүнсний зах зээлд хамгийн өндөр өсөлттэй бүтээгдэхүүний сегмент алкохолтой хийжүүлсэн ус болж хувирав. Энэ чиглэлд хамгийн дэвшилтэт, хамгийн амттай, бас эрүүл бүтээгдэхүүнийг санал болгож буй брэнд бол White Claw. Америкийн зах зээлийн тавин хувийг атгаж буй тэд 5 хувийн согтууруулах хэмжээтэй усаа төрөл бүрийн жимсний амттайгаар гаргасан нь хэрэглэгчдийн талархлыг хүлээгээд байгаа билээ. ### 7. shopify Канадаас төрөн гарч буй хамгийн онцох стартапуудын нэг бол Shopify. Сошиал платформууд дээр өөрийн нэрийн дэлгүүрийг үүсгэж, төлбөр тооцоо, маркетинг болон хэрэглэгчтэй харилцах асуудлаа тэдэнд даатгах боломжтой нь жижиг дунд бизнес эрхлэгчдийг татах болсон юм. 2019 онд 1,1 тэрбум долларын борлуулалт энэ платформоор дамжсан бөгөөд 175 орны 1 сая дэлгүүр уг үйлчилгээг ашиглаж байгаа гэнэ. ### 8. Canva 8 тэрбум долларын үнэлгээтэйгээр Австралийн хамгийн үнэ цэнтэй стартап болсон Canva хамгийн их нарийн мэдрэмж, ур чадвар шаарддаг дизайны ажлыг мэргэжлийн бус хүмүүст зориулан хялбарчилж байна. Мянга мянган бэлэн тэмплэйт, ашиглаж болох зураг, дизайны шийдлүүд хэрэглэгчдийн шинэ авьяасыг нээж өгч байна гэлтэй. Тасралтгүй шинэ боломжууд, нэмэлтүүдийг санал болгосоор байгаа нь тэднийг энэ жагсаалтад багтахад хүргэсэн нь гарцаагүй. > Санал болгох: Canva - Та өөрөө дизайнер > > Unread ### 9. roblox Roblox бол хүссэн хэн бүр маш хялбархан байдлаар тоглоом зохион бүтээж, түүнийгээ бусдад хуваалцаж, хамтдаа тоглох боломж олгодог платформ. Тэд нийт 150 сая гаруй хэрэглэгчтэй бөгөөд АНУ-ын 16 хүртэлх насны хүүхдүүдийн тал нь энд чөлөөт цагаа өнгөрүүлдэг аж. Бага насны хүүхдүүдийг технологит дурлуулж, тэдний сонирхлыг улам бүр өдөөдөг учир эцэг эхчүүд ч тусгайлан цаг гаргаж эвент, сургалтуудад идэвхтэй хамруулдаг гэнэ шүү. ### 10. zipline Тус компани 2016 онд Руанда улсад дрон ашиглан эмнэлгийн бараа материал хүргэсэн нь салбартаа анхдагч үйл явдал байв. Эмнэлгийн багаж, тоног төхөөрөмж, эм, эмнэл зүйн хэрэгслүүдийг дроноор тээвэрлэдэг Zipline 2019 оноос эхлэн вакцин, цус тээвэрлэх болсон нь мянга мянган хүний амийг аварсанд тооцогддог. Хүмүүнлэгийн тусламж үзүүлэх, алслагдсан бүс нутагт бараа хүргэх чиглэлээр дагнаж буй тэдний үйлчилгээ цар тахлын үед ч улам бүр үнэ цэнээ нэмсээр байна. > Санал болгох: Ерөнхий зориулалтын нисэхийг ойлгох нь > > Unread ### бусад онцлох компаниуд 12. Beyond Meat: Хиймэл мах үйлдвэрлэгчид түргэн хоолны салбарт хүч түрэн орж ирэв. 15. Spotify: Швед стартап зугаатай, адал явдалтайгаар хөгжим сонсохыг санал болгож байна. 23. Vimeo: Youtube-ийн сүүдрээс корпорациудын хамгийн фэворит сонголт боллоо. 29. Strava: Гүйлт, дасгалын хорхойтнуудад зориулсан сошиал апп тэсрэлт хийв. 34. Calm: Таны тархийг цэнэглэж, сэтгэлийг амраана. 45. Bleacher Report: Спортын хорхойтнуудыг улам донтуулах ид шидтэн. 49. Cameo: Шүтээнүүдээсээ зөвхөн чамд зориулсан мэндчилгээ авмаар байна уу? > Жагсаалтыг бүтнээр нь үзэх > > Fast Company
https://unread.today/c/spotlight-joyormongolia	Онцлох бизнес	Oyunlkham Gungaadorj	2020-06-22T00:00:00	6 сарын 22, 2020	Joyor Mongolia - Яг цагтаа, болзсон газартаа	<div class="article-body"> <h2>“Байна уу? Би харин хоцрох нь ээ. Зам үнэхээр түгжрэлтэй байна. Уучлаарай, аравхан минут”... танил сонсогдож байна уу? Хэдий үнэнээ хэлж байгаа нь тэр ч гэсэн энэ үгийг хэлж байгаа нь ч, сонсож байгаа нь ч аль аль талдаа бүр залхчихсан байдаг. Энэ мэтээр бид замын түгжрэлээс болж байнга л бухимдаж, чухал мөчүүдээ алдаж, араас нь харамсаж суудаг ч үүний эсрэг өөрсдөөсөө шалтгаалах арга хэмжээг авах гэж хангалттай хичээдэг бил үү. Том хотуудад тохиолддог энэ бэрхшээлийг бусад орнуудад иргэд нь өөр өөрсдийнхөөрөө шийдэж ирсний нэг сонгодог жишээ бол цахилгаан скүүтэр. Өнөөдөр бид энэ шинэлэг хэрэглээг нэмэгдүүлж, олон нийтэд тээврийн шинэ соёлыг бий болгохоор ажиллаж буй Joyor Mongolia-г танд танилцуулъя.</h2><p></p><p><b>Нэр:</b> Joyor цахилгаан скүүтэр<br><b>Хаяг:</b> Наадам Центерийн 2 давхарт Gadget, Шангрила Моллын 3 давхарт Gadget дэлгүүр<br><b>Чиглэл:</b> Цахилгаан скүүтэр худалдаа<br><b>Үүсгэн байгуулагч:</b> Г.Тэнгис<br><b>Үүсгэн байгуулагдсан:</b> 2019<br><b>Холбоосууд:</b> <a href="http://joyormongolia.com/" target="_blank">Joyormongolia.com</a> (Вэб), <a href="https://www.facebook.com/joyormongolia/" target="_blank">Joyor Mongolia</a> (Фэйсбүүк), <a href="https://www.instagram.com/joyor_mongolia/" target="_blank">joyor_mongolia</a> (Инстаграм)</p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/9a6186aa5e797d316232cb655124c371.jpg"></p><div class="image-caption">Үүсгэн байгуулагч Г.Тэнгис</div><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>сэдэл</h3><p></p><p dir="ltr">Би 2017 онд Австри улсаар аялж явахдаа метроны буудлаас буудаллаж буй газар луугаа скүүтэрээр явдаг байсан юм. Ер нь гаднын орнуудад буудлаас гэр хүртэлх зам манайхыг бодвол нэлээд зайтай байдгаараа онцлогтой байдаг шүү дээ. Иймээс скүүтэр миний хувьд, ганц миний ч гэлтгүй олон хүний хувьд авч явахад амар хялбар, зугаатай, ядралт багатай хамгийн сонгодог унаа болдог байв. Үүний дараа Бээжинд хэсэг хугацаанд байхдаа мөн л автобус, метроны буудлаас очих газар хүртлээ түрээсийн дугуй ашигладаг байсан. Энэ нь ч надад таалагдсан. Харин Монголдоо ирээд гэрийнхээ барааг харчихсан хэрнээ түгжрэлд дунд таг зогсчихдог нөгөө л нэг гунигтай хэмнэл өдөр тутам давтагдаж байсан нь залуу хүний хувьд харамсалтай байсан л даа. Ингээд л хотынхоо онцлогийг бодож байгаад скүүтэрийн хэрэглээг нэмэгдүүлэх нь зөв гэж шийдсэн юм. </p><p dir="ltr">Ийн судалж үзээд 50 гаруй оронд борлуулагдаж буй, салбартаа хэдийн танигдсан <a href="https://www.joyorscooter.com/" target="_blank">Joyor </a>брэндийн албан ёсны эрхийг аван ажиллаж эхэлсэн.</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">ялгарал</h3><p></p><p>Та зүгээр л бодоод үзээрэй. Улаанбаатар хот 1.4 сая хүн амтай, 500 мянган тээврийн хэрэгсэлтэй. Гэтэл хотын төлөвлөлт нь төвийн хэсэгхэн газартаа л бүх үйлчилгээ нь төвлөрч, шавж байрладаг онцлогтой. Зогсоол болон түгжрэлийн асуудал хотын захиргааны болон иргэдийнх нь маш том бэрхшээл болоод багагүй хугацааг өнгөрүүлсэн ийм л орчинд бид амьдарч байна. Энэ асуудлыг авч үзээд, хэрэглээнд хамгийн хурдан нэвтэрч чадах, амархан, боломжийн үнэтэй, зардал багатай шийдлийг нийгэмдээ санал болгож байгаа нь цахилгаан скүүтэр юм. </p><p>Гол нь бид дотоодод скүүтэр борлуулж буй олон борлуулагчдаас албан ёсны эрхтэй цөөхөн борлуулагчдын нэг гэдгээрээ ялгарч буй. Скүүтэр хэрэглэх соёл ид бүрэлдэж яваа манай орны хувьд албан ёсны борлуулагчаас бүтээгдэхүүн авах нь эвдэрч гэмтсэн тохиолдолд засаж янзлуулах, сэлбэг хэрэгслээ төвөггүй олж авах зэргээр урт хугацаандаа том давуу талуудыг үүсгэж байдаг.</p><p>Мөн скүүтэрийг манай нөхцөлд машинтай хослуулан хэрэглэхэд тун тохиромжтой. Хотын төвөөс бусад хэсгүүдэд машинаа хэрэглээд, түгжрэл ихтэй төв хэсэгт скүүтэрээ гаргаж ирээд ажлаа амжуулаад явбал зогсоол, зогсоолын мөнгө, түгжрэл, дугаарын хязгаарлалт гэдэг асуудлуудаас ангид байж чадна. Мөн скүүтэрийг унах үед далайцтай хөдөлгөөн хийх шаардлагагүй байдаг тул оффисын хувцастай байсан ч бие барихгүй, хөлс гарахгүй. Тэгсэн мөртөө унах үед тэнцвэрээ олох гэж биеийнхээ бүх л булчинг ажиллуулдаг болохоор сууж ажилладаг хүмүүст дасгал хөдөлгөөн болж өгдөг онцлогтой. Мөн цахилгаанаар ажилладаг болохоор өлгийтэй жаахан хүүхдийн амьсгалах агаарыг бохирдуулдаггүй, байгальд ээлтэй, эко хэрэглээ болно. Маш бага цахилгаан зарцуулалттай тул зардалд ч хэмнэлттэй, нэг цэнэглэлтээр та 20-35 км замыг туулж чадна. Хүн бүрд хүртээмжтэй буюу айл гэрт нэг байхад гэрийн бүх гишүүд ашиглаж болно гээд л дурдаад байвал давуу тал тун их.</p><p>Скүүтэр хэрэглэж заншсанаар та хэрэглээний эрх чөлөөг мэдэрч, товлосон уулзалт хурлууддаа “Яг цагтаа” очиж чадна гэдгийг итгэлтэйгээр хэлэх байна.<br></p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/92dacecf0e18fb84baabf31ca77eb404.jpg"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/95ace46934c9a7909ec8dc6ed4296aa1.jpg"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/07dc88565543489798938942fd8193c2.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>Joyor Mongolia гэж юу вэ? </h3><p>Уламжлалт тээврийн хэрэгслийн хэмнэлийг өөрчлөн сайжруулахад хувь нэмэр оруулагч, орчин үеийн хотын соёлын нэг хэсэг.</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">нэр</h3><p>Үүрдийн аз жаргал гэдэг утгатай.</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">одоо</h3><p></p><p>Бид үйл ажиллагаагаа эхлүүлээд аль хэдийн хоёр жил болох гэж байна. Дотоодын зах зээлд албан ёсоор скүүтэр борлуулдаг цөөхөн тоглогчийн нэг тул брэндээ таниулж, хэрэглэгчдээ өмнөх үеэс илүү ахисан түвшний ойлголттой, хэрэглээтэй болгоход түлхүү анхаарч ирсэн. Одоо ч худалдан авагчдынхаа хүсэл, боловсрол, аюулгүй байдал, худалдан авах боломжийг дэмжих ажлуудыг тогтмол хийсээр л байна. </p><p>Худалдан авах боломжийг нэмэгдүүлэх тал дээр манай үйлчлүүлэгчдийн ихэнх нь залуус байдаг онцлогтой. Тийм ч учраас энэ зургаадугаар сард БОАЖЯ, “Орчны бохирдлыг бууруулах Үндэсний хороо”-ны дэмжлэгтэйгээр агаар, орчны бохирдлыг бууруулах зорилгоор ХААН банктай хамтран, бүтээгдэхүүнүүдээ жилийн найман хувийн хүүтэй, 30 хүртэлх сарын хугацаатай зээлээр худалдан авах боломжтой болголоо. Өөрөөр хэлбэл манай залуучууд цахилгаан скүүтэрийг хувийн санхүүдээ дарамт учруулахгүйгээр авч чадна гэсэн үг.</p><p>Хэрэглээний боловсролыг бий болгох ажлын хувьд цахилгаан скүүтэр нь уламжлалт тээврийн хэрэгслийг бодвол цахилгаанаар ажилладаг учир зарим нэг онцлогуудтай байдаг. Тиймд хэрэглэгчдийг сургах дижитал контент бэлтгэх ажлуудыг хийж байна. Зөв хэрэглээ, зөв мэдлэгтэй бол илүү аюулгүйгээр замын хөдөлгөөнд оролцож, илүү удаан хэрэглэнэ.</p><p>Мөн цахилгаан скүүтэр Монголын хэрэглэгчдэд танигдаад дөнгөж гурван жил болж байгаа ч анхнаас нь хэрэглэсэн скүүтэрчид одоо арай өөр, хүчтэй хурдтай зүйлийг хүсэх болоод байна. Ийм ч учраас бид хэрэглэгчдийнхээ санал хүсэлтийн хүлээн авч, скүүтэрийн хоёр дахь давлагааг эхлүүлсэн. Энэ бол оффроад (Offroad) скүүтэрийн <a href="http://kaaboph.com/" target="_blank">KAABO брэнд</a>. Энгийн хэрэглээтэй харьцуулахад бүх талаараа илүү болохоор архаг скүүтэрчдэд таалагдана гэж бодож байгаа. Дан ганц хотод гэлтгүй хөдөө явахдаа эсвэл ойр зуур салхинд гарахдаа ч ашиглаж болно. Энэ мэтчилэн бид одоогоор хэрэглэгчидтэйгээ хамтдаа хөгжөөд явахыг л хичээж байна.<br></p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/bcd6e3bdea3c2b82fb607d95c0b47f25.jpg"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/ecb6e927fe53020155ce8ec97dea2de1.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>баг</h3><p>Санхүү, гадаад харилцаа, менежмент хариуцсан багуудтай. Бид харьцангуй жижиг компани учраас засвар үйлчилгээнээс эхлээд бүхий л зүйлсээ өөрсдөө хийх хэрэгтэй болдог л доо. Ялангуяа борлуулалтын дараах үйлчилгээгээ хэрэглэгчдийн сэтгэлд хүртэл нь хийхэд их анхаарна. Ер нь манай бүтээгдэхүүнүүд технологи шаардсан, байнга шинэчлэгдэж хөгжиж байдаг инновацлаг салбарынх болохоор бид ч үүнийгээ дагаад байнга сурч, сайжрах шаардлагатай болдог.</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">ирээдүй</h3><p></p><p>Бид тогтвортой өсөлттэй, тэргүүлэгч байх гэсэн зарчмаар ажилладаг. Гэнэт гарч ирээд нэг бүтээгдэхүүнийг тултал нь тэсрэлттэй сурталчилж бөөнөөр нь зараад, алга болдог тийм компани байхыг хүсэхгүй байна. </p><p>Манай хот төлөвлөлт, дэд бүтэц нь зохистой ачааллаасаа хэд дахин давсан машинтай хот. Замын түгжрэл ихтэй мөртөө нэг машинд нэг л хүн явах нь олонтаа. Энэ байдал жилд 70 мянган машин импортолж байгаа улсын хувьд цаашид замын хөдөлгөөний тэг зогсолт хийх нөхцөл байдлыг үүсгэх нь бараг л тодорхой болоод байна. Уг нөхцөл байдлаас сэргийлж нийслэлийн удирдлага 2025 он гэхэд нийтийн тээвэр, дугуйн зам, зогсоол, бүсчлэлийн хөгжүүлэлтийг хийснээр түгжрэлийг 50 хүртэлх хувийг бууруулах төлөвлөгөөтэй байгааг зарим нэг нь мэдэж байгаа байх.</p><p>Ингэхээр бид ойрын таван жилдээ уламжлалт тээврийн хэрэгслээс гадна шинээр гарч буй дэвшилтэт тээврийн хэрэгслүүдийг ямар нэгэн байдлаар хэрэглэж дадах, амьдралдаа хэрэглэх хэрэгцээтэй болох нь тодорхой. Эхний ээлжинд ойролцоогоор 15-35 мянган хүмүүст энэ хэрэгцээ үүсэх тул энэ үеийг л соргог мэдэрч, зах зээлээ хөгжүүлэхийг хичээж байна.<br></p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">эрсдэл</h3><p></p><p>Хутга хэдий хурц иртэй ч ээжийн гарт очвол хоол, эмчийн гарт очвол аврал болдог гэсэн үг бий. Бид юуг аль өнцөгөөс яаж харахаас аливаа зүйлийн үр дүн ямар байх нь тодорхой болно. Олон нийтийн дунд дугуй, скүүтэр замын хөдөлгөөнд аюултай эрсдэлтэй гэдэг нийтлэг бодол байдаг л даа. Гэхдээ энэ талаас нь хараад л байх юм бол түгжрэлийн эсрэг хамгийн хурдан хэрэгжүүлж болох ганц гэрлээ бид өөрсдийн гараар унтрааж байгаатай адил болно. </p><p>Дэлхийн олон улс оронд тээврийн төрөл бүрийн хэрэгслүүд хамтдаа зорчоод болоод л байгаа. Манайд ч бас болно. Гол нь бид хэн хэндээ хүндэтгэлтэй л хандах хэрэгтэй байгаа юм. Жолооч нар дүрмээ сайтар мөрдөж, нөгөө талаас хоёр дугуйтууд маань хамгаалах хэрэгслээ бүрэн гүйцэд өмсөж хөдөлгөөнд оролцох хэрэгтэй. Гол нь л хүндэтгэл. Ингэж чадвал бид амьдарч буй орчноо сайхан болгох боломж бүрэн байна. <br></p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/133084197ccd135ef09382671df034cc.jpg"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/1b121540c6028f7476f0b0b411195145.jpg"></p><div class="image-caption">Эцэст нь танаас нэг зүйлийг асууя. Таны цаг хугацаа хэр үнэтэй вэ? Өөрийн гэсэн ялгарал, давуу талаа баримтлаагүй цаг, хоцорсон минутаасаа болж алдаагүй биз?</div> </div>	“Байна уу? Би харин хоцрох нь ээ. Зам үнэхээр түгжрэлтэй байна. Уучлаарай, аравхан минут”... танил сонсогдож байна уу? Хэдий үнэнээ хэлж байгаа нь тэр ч гэсэн энэ үгийг хэлж байгаа нь ч, сонсож байгаа нь ч аль аль талдаа бүр залхчихсан байдаг. Энэ мэтээр бид замын түгжрэлээс болж байнга л бухимдаж, чухал мөчүүдээ алдаж, араас нь харамсаж суудаг ч үүний эсрэг өөрсдөөсөө шалтгаалах арга хэмжээг авах гэж хангалттай хичээдэг бил үү. Том хотуудад тохиолддог энэ бэрхшээлийг бусад орнуудад иргэд нь өөр өөрсдийнхөөрөө шийдэж ирсний нэг сонгодог жишээ бол цахилгаан скүүтэр. Өнөөдөр бид энэ шинэлэг хэрэглээг нэмэгдүүлж, олон нийтэд тээврийн шинэ соёлыг бий болгохоор ажиллаж буй Joyor Mongolia-г танд танилцуулъя. Нэр: Joyor цахилгаан скүүтэр Хаяг: Наадам Центерийн 2 давхарт Gadget, Шангрила Моллын 3 давхарт Gadget дэлгүүр Чиглэл: Цахилгаан скүүтэр худалдаа Үүсгэн байгуулагч: Г.Тэнгис Үүсгэн байгуулагдсан: 2019 Холбоосууд: Joyormongolia.com (Вэб), Joyor Mongolia (Фэйсбүүк), joyor_mongolia (Инстаграм) Үүсгэн байгуулагч Г.Тэнгис сэдэл Би 2017 онд Австри улсаар аялж явахдаа метроны буудлаас буудаллаж буй газар луугаа скүүтэрээр явдаг байсан юм. Ер нь гаднын орнуудад буудлаас гэр хүртэлх зам манайхыг бодвол нэлээд зайтай байдгаараа онцлогтой байдаг шүү дээ. Иймээс скүүтэр миний хувьд, ганц миний ч гэлтгүй олон хүний хувьд авч явахад амар хялбар, зугаатай, ядралт багатай хамгийн сонгодог унаа болдог байв. Үүний дараа Бээжинд хэсэг хугацаанд байхдаа мөн л автобус, метроны буудлаас очих газар хүртлээ түрээсийн дугуй ашигладаг байсан. Энэ нь ч надад таалагдсан. Харин Монголдоо ирээд гэрийнхээ барааг харчихсан хэрнээ түгжрэлд дунд таг зогсчихдог нөгөө л нэг гунигтай хэмнэл өдөр тутам давтагдаж байсан нь залуу хүний хувьд харамсалтай байсан л даа. Ингээд л хотынхоо онцлогийг бодож байгаад скүүтэрийн хэрэглээг нэмэгдүүлэх нь зөв гэж шийдсэн юм. Ийн судалж үзээд 50 гаруй оронд борлуулагдаж буй, салбартаа хэдийн танигдсан Joyor брэндийн албан ёсны эрхийг аван ажиллаж эхэлсэн. ялгарал Та зүгээр л бодоод үзээрэй. Улаанбаатар хот 1.4 сая хүн амтай, 500 мянган тээврийн хэрэгсэлтэй. Гэтэл хотын төлөвлөлт нь төвийн хэсэгхэн газартаа л бүх үйлчилгээ нь төвлөрч, шавж байрладаг онцлогтой. Зогсоол болон түгжрэлийн асуудал хотын захиргааны болон иргэдийнх нь маш том бэрхшээл болоод багагүй хугацааг өнгөрүүлсэн ийм л орчинд бид амьдарч байна. Энэ асуудлыг авч үзээд, хэрэглээнд хамгийн хурдан нэвтэрч чадах, амархан, боломжийн үнэтэй, зардал багатай шийдлийг нийгэмдээ санал болгож байгаа нь цахилгаан скүүтэр юм. Гол нь бид дотоодод скүүтэр борлуулж буй олон борлуулагчдаас албан ёсны эрхтэй цөөхөн борлуулагчдын нэг гэдгээрээ ялгарч буй. Скүүтэр хэрэглэх соёл ид бүрэлдэж яваа манай орны хувьд албан ёсны борлуулагчаас бүтээгдэхүүн авах нь эвдэрч гэмтсэн тохиолдолд засаж янзлуулах, сэлбэг хэрэгслээ төвөггүй олж авах зэргээр урт хугацаандаа том давуу талуудыг үүсгэж байдаг. Мөн скүүтэрийг манай нөхцөлд машинтай хослуулан хэрэглэхэд тун тохиромжтой. Хотын төвөөс бусад хэсгүүдэд машинаа хэрэглээд, түгжрэл ихтэй төв хэсэгт скүүтэрээ гаргаж ирээд ажлаа амжуулаад явбал зогсоол, зогсоолын мөнгө, түгжрэл, дугаарын хязгаарлалт гэдэг асуудлуудаас ангид байж чадна. Мөн скүүтэрийг унах үед далайцтай хөдөлгөөн хийх шаардлагагүй байдаг тул оффисын хувцастай байсан ч бие барихгүй, хөлс гарахгүй. Тэгсэн мөртөө унах үед тэнцвэрээ олох гэж биеийнхээ бүх л булчинг ажиллуулдаг болохоор сууж ажилладаг хүмүүст дасгал хөдөлгөөн болж өгдөг онцлогтой. Мөн цахилгаанаар ажилладаг болохоор өлгийтэй жаахан хүүхдийн амьсгалах агаарыг бохирдуулдаггүй, байгальд ээлтэй, эко хэрэглээ болно. Маш бага цахилгаан зарцуулалттай тул зардалд ч хэмнэлттэй, нэг цэнэглэлтээр та 20-35 км замыг туулж чадна. Хүн бүрд хүртээмжтэй буюу айл гэрт нэг байхад гэрийн бүх гишүүд ашиглаж болно гээд л дурдаад байвал давуу тал тун их. Скүүтэр хэрэглэж заншсанаар та хэрэглээний эрх чөлөөг мэдэрч, товлосон уулзалт хурлууддаа “Яг цагтаа” очиж чадна гэдгийг итгэлтэйгээр хэлэх байна. Joyor Mongolia гэж юу вэ? Уламжлалт тээврийн хэрэгслийн хэмнэлийг өөрчлөн сайжруулахад хувь нэмэр оруулагч, орчин үеийн хотын соёлын нэг хэсэг. нэр Үүрдийн аз жаргал гэдэг утгатай. одоо Бид үйл ажиллагаагаа эхлүүлээд аль хэдийн хоёр жил болох гэж байна. Дотоодын зах зээлд албан ёсоор скүүтэр борлуулдаг цөөхөн тоглогчийн нэг тул брэндээ таниулж, хэрэглэгчдээ өмнөх үеэс илүү ахисан түвшний ойлголттой, хэрэглээтэй болгоход түлхүү анхаарч ирсэн. Одоо ч худалдан авагчдынхаа хүсэл, боловсрол, аюулгүй байдал, худалдан авах боломжийг дэмжих ажлуудыг тогтмол хийсээр л байна. Худалдан авах боломжийг нэмэгдүүлэх тал дээр манай үйлчлүүлэгчдийн ихэнх нь залуус байдаг онцлогтой. Тийм ч учраас энэ зургаадугаар сард БОАЖЯ, “Орчны бохирдлыг бууруулах Үндэсний хороо”-ны дэмжлэгтэйгээр агаар, орчны бохирдлыг бууруулах зорилгоор ХААН банктай хамтран, бүтээгдэхүүнүүдээ жилийн найман хувийн хүүтэй, 30 хүртэлх сарын хугацаатай зээлээр худалдан авах боломжтой болголоо. Өөрөөр хэлбэл манай залуучууд цахилгаан скүүтэрийг хувийн санхүүдээ дарамт учруулахгүйгээр авч чадна гэсэн үг. Хэрэглээний боловсролыг бий болгох ажлын хувьд цахилгаан скүүтэр нь уламжлалт тээврийн хэрэгслийг бодвол цахилгаанаар ажилладаг учир зарим нэг онцлогуудтай байдаг. Тиймд хэрэглэгчдийг сургах дижитал контент бэлтгэх ажлуудыг хийж байна. Зөв хэрэглээ, зөв мэдлэгтэй бол илүү аюулгүйгээр замын хөдөлгөөнд оролцож, илүү удаан хэрэглэнэ. Мөн цахилгаан скүүтэр Монголын хэрэглэгчдэд танигдаад дөнгөж гурван жил болж байгаа ч анхнаас нь хэрэглэсэн скүүтэрчид одоо арай өөр, хүчтэй хурдтай зүйлийг хүсэх болоод байна. Ийм ч учраас бид хэрэглэгчдийнхээ санал хүсэлтийн хүлээн авч, скүүтэрийн хоёр дахь давлагааг эхлүүлсэн. Энэ бол оффроад (Offroad) скүүтэрийн KAABO брэнд . Энгийн хэрэглээтэй харьцуулахад бүх талаараа илүү болохоор архаг скүүтэрчдэд таалагдана гэж бодож байгаа. Дан ганц хотод гэлтгүй хөдөө явахдаа эсвэл ойр зуур салхинд гарахдаа ч ашиглаж болно. Энэ мэтчилэн бид одоогоор хэрэглэгчидтэйгээ хамтдаа хөгжөөд явахыг л хичээж байна. баг Санхүү, гадаад харилцаа, менежмент хариуцсан багуудтай. Бид харьцангуй жижиг компани учраас засвар үйлчилгээнээс эхлээд бүхий л зүйлсээ өөрсдөө хийх хэрэгтэй болдог л доо. Ялангуяа борлуулалтын дараах үйлчилгээгээ хэрэглэгчдийн сэтгэлд хүртэл нь хийхэд их анхаарна. Ер нь манай бүтээгдэхүүнүүд технологи шаардсан, байнга шинэчлэгдэж хөгжиж байдаг инновацлаг салбарынх болохоор бид ч үүнийгээ дагаад байнга сурч, сайжрах шаардлагатай болдог. ирээдүй Бид тогтвортой өсөлттэй, тэргүүлэгч байх гэсэн зарчмаар ажилладаг. Гэнэт гарч ирээд нэг бүтээгдэхүүнийг тултал нь тэсрэлттэй сурталчилж бөөнөөр нь зараад, алга болдог тийм компани байхыг хүсэхгүй байна. Манай хот төлөвлөлт, дэд бүтэц нь зохистой ачааллаасаа хэд дахин давсан машинтай хот. Замын түгжрэл ихтэй мөртөө нэг машинд нэг л хүн явах нь олонтаа. Энэ байдал жилд 70 мянган машин импортолж байгаа улсын хувьд цаашид замын хөдөлгөөний тэг зогсолт хийх нөхцөл байдлыг үүсгэх нь бараг л тодорхой болоод байна. Уг нөхцөл байдлаас сэргийлж нийслэлийн удирдлага 2025 он гэхэд нийтийн тээвэр, дугуйн зам, зогсоол, бүсчлэлийн хөгжүүлэлтийг хийснээр түгжрэлийг 50 хүртэлх хувийг бууруулах төлөвлөгөөтэй байгааг зарим нэг нь мэдэж байгаа байх. Ингэхээр бид ойрын таван жилдээ уламжлалт тээврийн хэрэгслээс гадна шинээр гарч буй дэвшилтэт тээврийн хэрэгслүүдийг ямар нэгэн байдлаар хэрэглэж дадах, амьдралдаа хэрэглэх хэрэгцээтэй болох нь тодорхой. Эхний ээлжинд ойролцоогоор 15-35 мянган хүмүүст энэ хэрэгцээ үүсэх тул энэ үеийг л соргог мэдэрч, зах зээлээ хөгжүүлэхийг хичээж байна. эрсдэл Хутга хэдий хурц иртэй ч ээжийн гарт очвол хоол, эмчийн гарт очвол аврал болдог гэсэн үг бий. Бид юуг аль өнцөгөөс яаж харахаас аливаа зүйлийн үр дүн ямар байх нь тодорхой болно. Олон нийтийн дунд дугуй, скүүтэр замын хөдөлгөөнд аюултай эрсдэлтэй гэдэг нийтлэг бодол байдаг л даа. Гэхдээ энэ талаас нь хараад л байх юм бол түгжрэлийн эсрэг хамгийн хурдан хэрэгжүүлж болох ганц гэрлээ бид өөрсдийн гараар унтрааж байгаатай адил болно. Дэлхийн олон улс оронд тээврийн төрөл бүрийн хэрэгслүүд хамтдаа зорчоод болоод л байгаа. Манайд ч бас болно. Гол нь бид хэн хэндээ хүндэтгэлтэй л хандах хэрэгтэй байгаа юм. Жолооч нар дүрмээ сайтар мөрдөж, нөгөө талаас хоёр дугуйтууд маань хамгаалах хэрэгслээ бүрэн гүйцэд өмсөж хөдөлгөөнд оролцох хэрэгтэй. Гол нь л хүндэтгэл. Ингэж чадвал бид амьдарч буй орчноо сайхан болгох боломж бүрэн байна. Эцэст нь танаас нэг зүйлийг асууя. Таны цаг хугацаа хэр үнэтэй вэ? Өөрийн гэсэн ялгарал, давуу талаа баримтлаагүй цаг, хоцорсон минутаасаа болж алдаагүй биз?	“Байна уу? Би харин хоцрох нь ээ. Зам үнэхээр түгжрэлтэй байна. Уучлаарай, аравхан минут”... танил сонсогдож байна уу? Хэдий үнэнээ хэлж байгаа нь тэр ч гэсэн энэ үгийг хэлж байгаа нь ч, сонсож байгаа нь ч аль аль талдаа бүр залхчихсан байдаг. Энэ мэтээр бид замын түгжрэлээс болж байнга л бухимдаж, чухал мөчүүдээ алдаж, араас нь харамсаж суудаг ч үүний эсрэг өөрсдөөсөө шалтгаалах арга хэмжээг авах гэж хангалттай хичээдэг бил үү. Том хотуудад тохиолддог энэ бэрхшээлийг бусад орнуудад иргэд нь өөр өөрсдийнхөөрөө шийдэж ирсний нэг сонгодог жишээ бол цахилгаан скүүтэр. Өнөөдөр бид энэ шинэлэг хэрэглээг нэмэгдүүлж, олон нийтэд тээврийн шинэ соёлыг бий болгохоор ажиллаж буй Joyor Mongolia-г танд танилцуулъя. Нэр: Joyor цахилгаан скүүтэр Хаяг: Наадам Центерийн 2 давхарт Gadget, Шангрила Моллын 3 давхарт Gadget дэлгүүр Чиглэл: Цахилгаан скүүтэр худалдаа Үүсгэн байгуулагч: Г.Тэнгис Үүсгэн байгуулагдсан: 2019 Холбоосууд: Joyormongolia.com (Вэб), Joyor Mongolia (Фэйсбүүк), joyor\_mongolia (Инстаграм) Үүсгэн байгуулагч Г.Тэнгис ### сэдэл Би 2017 онд Австри улсаар аялж явахдаа метроны буудлаас буудаллаж буй газар луугаа скүүтэрээр явдаг байсан юм. Ер нь гаднын орнуудад буудлаас гэр хүртэлх зам манайхыг бодвол нэлээд зайтай байдгаараа онцлогтой байдаг шүү дээ. Иймээс скүүтэр миний хувьд, ганц миний ч гэлтгүй олон хүний хувьд авч явахад амар хялбар, зугаатай, ядралт багатай хамгийн сонгодог унаа болдог байв. Үүний дараа Бээжинд хэсэг хугацаанд байхдаа мөн л автобус, метроны буудлаас очих газар хүртлээ түрээсийн дугуй ашигладаг байсан. Энэ нь ч надад таалагдсан. Харин Монголдоо ирээд гэрийнхээ барааг харчихсан хэрнээ түгжрэлд дунд таг зогсчихдог нөгөө л нэг гунигтай хэмнэл өдөр тутам давтагдаж байсан нь залуу хүний хувьд харамсалтай байсан л даа. Ингээд л хотынхоо онцлогийг бодож байгаад скүүтэрийн хэрэглээг нэмэгдүүлэх нь зөв гэж шийдсэн юм. Ийн судалж үзээд 50 гаруй оронд борлуулагдаж буй, салбартаа хэдийн танигдсан Joyor брэндийн албан ёсны эрхийг аван ажиллаж эхэлсэн. ### ялгарал Та зүгээр л бодоод үзээрэй. Улаанбаатар хот 1.4 сая хүн амтай, 500 мянган тээврийн хэрэгсэлтэй. Гэтэл хотын төлөвлөлт нь төвийн хэсэгхэн газартаа л бүх үйлчилгээ нь төвлөрч, шавж байрладаг онцлогтой. Зогсоол болон түгжрэлийн асуудал хотын захиргааны болон иргэдийнх нь маш том бэрхшээл болоод багагүй хугацааг өнгөрүүлсэн ийм л орчинд бид амьдарч байна. Энэ асуудлыг авч үзээд, хэрэглээнд хамгийн хурдан нэвтэрч чадах, амархан, боломжийн үнэтэй, зардал багатай шийдлийг нийгэмдээ санал болгож байгаа нь цахилгаан скүүтэр юм. Гол нь бид дотоодод скүүтэр борлуулж буй олон борлуулагчдаас албан ёсны эрхтэй цөөхөн борлуулагчдын нэг гэдгээрээ ялгарч буй. Скүүтэр хэрэглэх соёл ид бүрэлдэж яваа манай орны хувьд албан ёсны борлуулагчаас бүтээгдэхүүн авах нь эвдэрч гэмтсэн тохиолдолд засаж янзлуулах, сэлбэг хэрэгслээ төвөггүй олж авах зэргээр урт хугацаандаа том давуу талуудыг үүсгэж байдаг. Мөн скүүтэрийг манай нөхцөлд машинтай хослуулан хэрэглэхэд тун тохиромжтой. Хотын төвөөс бусад хэсгүүдэд машинаа хэрэглээд, түгжрэл ихтэй төв хэсэгт скүүтэрээ гаргаж ирээд ажлаа амжуулаад явбал зогсоол, зогсоолын мөнгө, түгжрэл, дугаарын хязгаарлалт гэдэг асуудлуудаас ангид байж чадна. Мөн скүүтэрийг унах үед далайцтай хөдөлгөөн хийх шаардлагагүй байдаг тул оффисын хувцастай байсан ч бие барихгүй, хөлс гарахгүй. Тэгсэн мөртөө унах үед тэнцвэрээ олох гэж биеийнхээ бүх л булчинг ажиллуулдаг болохоор сууж ажилладаг хүмүүст дасгал хөдөлгөөн болж өгдөг онцлогтой. Мөн цахилгаанаар ажилладаг болохоор өлгийтэй жаахан хүүхдийн амьсгалах агаарыг бохирдуулдаггүй, байгальд ээлтэй, эко хэрэглээ болно. Маш бага цахилгаан зарцуулалттай тул зардалд ч хэмнэлттэй, нэг цэнэглэлтээр та 20-35 км замыг туулж чадна. Хүн бүрд хүртээмжтэй буюу айл гэрт нэг байхад гэрийн бүх гишүүд ашиглаж болно гээд л дурдаад байвал давуу тал тун их. Скүүтэр хэрэглэж заншсанаар та хэрэглээний эрх чөлөөг мэдэрч, товлосон уулзалт хурлууддаа “Яг цагтаа” очиж чадна гэдгийг итгэлтэйгээр хэлэх байна. ### Joyor Mongolia гэж юу вэ? Уламжлалт тээврийн хэрэгслийн хэмнэлийг өөрчлөн сайжруулахад хувь нэмэр оруулагч, орчин үеийн хотын соёлын нэг хэсэг. ### нэр Үүрдийн аз жаргал гэдэг утгатай. ### одоо Бид үйл ажиллагаагаа эхлүүлээд аль хэдийн хоёр жил болох гэж байна. Дотоодын зах зээлд албан ёсоор скүүтэр борлуулдаг цөөхөн тоглогчийн нэг тул брэндээ таниулж, хэрэглэгчдээ өмнөх үеэс илүү ахисан түвшний ойлголттой, хэрэглээтэй болгоход түлхүү анхаарч ирсэн. Одоо ч худалдан авагчдынхаа хүсэл, боловсрол, аюулгүй байдал, худалдан авах боломжийг дэмжих ажлуудыг тогтмол хийсээр л байна. Худалдан авах боломжийг нэмэгдүүлэх тал дээр манай үйлчлүүлэгчдийн ихэнх нь залуус байдаг онцлогтой. Тийм ч учраас энэ зургаадугаар сард БОАЖЯ, “Орчны бохирдлыг бууруулах Үндэсний хороо”-ны дэмжлэгтэйгээр агаар, орчны бохирдлыг бууруулах зорилгоор ХААН банктай хамтран, бүтээгдэхүүнүүдээ жилийн найман хувийн хүүтэй, 30 хүртэлх сарын хугацаатай зээлээр худалдан авах боломжтой болголоо. Өөрөөр хэлбэл манай залуучууд цахилгаан скүүтэрийг хувийн санхүүдээ дарамт учруулахгүйгээр авч чадна гэсэн үг. Хэрэглээний боловсролыг бий болгох ажлын хувьд цахилгаан скүүтэр нь уламжлалт тээврийн хэрэгслийг бодвол цахилгаанаар ажилладаг учир зарим нэг онцлогуудтай байдаг. Тиймд хэрэглэгчдийг сургах дижитал контент бэлтгэх ажлуудыг хийж байна. Зөв хэрэглээ, зөв мэдлэгтэй бол илүү аюулгүйгээр замын хөдөлгөөнд оролцож, илүү удаан хэрэглэнэ. Мөн цахилгаан скүүтэр Монголын хэрэглэгчдэд танигдаад дөнгөж гурван жил болж байгаа ч анхнаас нь хэрэглэсэн скүүтэрчид одоо арай өөр, хүчтэй хурдтай зүйлийг хүсэх болоод байна. Ийм ч учраас бид хэрэглэгчдийнхээ санал хүсэлтийн хүлээн авч, скүүтэрийн хоёр дахь давлагааг эхлүүлсэн. Энэ бол оффроад (Offroad) скүүтэрийн KAABO брэнд. Энгийн хэрэглээтэй харьцуулахад бүх талаараа илүү болохоор архаг скүүтэрчдэд таалагдана гэж бодож байгаа. Дан ганц хотод гэлтгүй хөдөө явахдаа эсвэл ойр зуур салхинд гарахдаа ч ашиглаж болно. Энэ мэтчилэн бид одоогоор хэрэглэгчидтэйгээ хамтдаа хөгжөөд явахыг л хичээж байна. ### баг Санхүү, гадаад харилцаа, менежмент хариуцсан багуудтай. Бид харьцангуй жижиг компани учраас засвар үйлчилгээнээс эхлээд бүхий л зүйлсээ өөрсдөө хийх хэрэгтэй болдог л доо. Ялангуяа борлуулалтын дараах үйлчилгээгээ хэрэглэгчдийн сэтгэлд хүртэл нь хийхэд их анхаарна. Ер нь манай бүтээгдэхүүнүүд технологи шаардсан, байнга шинэчлэгдэж хөгжиж байдаг инновацлаг салбарынх болохоор бид ч үүнийгээ дагаад байнга сурч, сайжрах шаардлагатай болдог. ### ирээдүй Бид тогтвортой өсөлттэй, тэргүүлэгч байх гэсэн зарчмаар ажилладаг. Гэнэт гарч ирээд нэг бүтээгдэхүүнийг тултал нь тэсрэлттэй сурталчилж бөөнөөр нь зараад, алга болдог тийм компани байхыг хүсэхгүй байна. Манай хот төлөвлөлт, дэд бүтэц нь зохистой ачааллаасаа хэд дахин давсан машинтай хот. Замын түгжрэл ихтэй мөртөө нэг машинд нэг л хүн явах нь олонтаа. Энэ байдал жилд 70 мянган машин импортолж байгаа улсын хувьд цаашид замын хөдөлгөөний тэг зогсолт хийх нөхцөл байдлыг үүсгэх нь бараг л тодорхой болоод байна. Уг нөхцөл байдлаас сэргийлж нийслэлийн удирдлага 2025 он гэхэд нийтийн тээвэр, дугуйн зам, зогсоол, бүсчлэлийн хөгжүүлэлтийг хийснээр түгжрэлийг 50 хүртэлх хувийг бууруулах төлөвлөгөөтэй байгааг зарим нэг нь мэдэж байгаа байх. Ингэхээр бид ойрын таван жилдээ уламжлалт тээврийн хэрэгслээс гадна шинээр гарч буй дэвшилтэт тээврийн хэрэгслүүдийг ямар нэгэн байдлаар хэрэглэж дадах, амьдралдаа хэрэглэх хэрэгцээтэй болох нь тодорхой. Эхний ээлжинд ойролцоогоор 15-35 мянган хүмүүст энэ хэрэгцээ үүсэх тул энэ үеийг л соргог мэдэрч, зах зээлээ хөгжүүлэхийг хичээж байна. ### эрсдэл Хутга хэдий хурц иртэй ч ээжийн гарт очвол хоол, эмчийн гарт очвол аврал болдог гэсэн үг бий. Бид юуг аль өнцөгөөс яаж харахаас аливаа зүйлийн үр дүн ямар байх нь тодорхой болно. Олон нийтийн дунд дугуй, скүүтэр замын хөдөлгөөнд аюултай эрсдэлтэй гэдэг нийтлэг бодол байдаг л даа. Гэхдээ энэ талаас нь хараад л байх юм бол түгжрэлийн эсрэг хамгийн хурдан хэрэгжүүлж болох ганц гэрлээ бид өөрсдийн гараар унтрааж байгаатай адил болно. Дэлхийн олон улс оронд тээврийн төрөл бүрийн хэрэгслүүд хамтдаа зорчоод болоод л байгаа. Манайд ч бас болно. Гол нь бид хэн хэндээ хүндэтгэлтэй л хандах хэрэгтэй байгаа юм. Жолооч нар дүрмээ сайтар мөрдөж, нөгөө талаас хоёр дугуйтууд маань хамгаалах хэрэгслээ бүрэн гүйцэд өмсөж хөдөлгөөнд оролцох хэрэгтэй. Гол нь л хүндэтгэл. Ингэж чадвал бид амьдарч буй орчноо сайхан болгох боломж бүрэн байна. Эцэст нь танаас нэг зүйлийг асууя. Таны цаг хугацаа хэр үнэтэй вэ? Өөрийн гэсэн ялгарал, давуу талаа баримтлаагүй цаг, хоцорсон минутаасаа болж алдаагүй биз?
https://unread.today/c/spotlight-we-coworking	Онцлох бизнес	Oyunlkham Gungaadorj	2020-08-10T00:00:00	8 сарын 10, 2020	WE Co-Working Space - Бүсгүйчүүдийн хөгжих орон зай	<div class="article-body"> <h2>Их хотод маань эмэгтэйчүүдэд зориулсан сонирхолтой нэгэн газар саяхан нээгджээ. Энэ бол бизнест хөл тавьж буй эмэгтэйчүүдэд оффис түрээслэхэд зарцуулдаг зардлаа хэмнэх, танилын холбоогоо нэмэгдүүлж, бүтээгдэхүүн үйлчилгээгээ хөгжүүлэн, хамтдаа өсөж хөгжих боломж олгох зорилготой WE хамтын оффис юм. Өнгө төрх, тав тух, цонхоор үзэгдэх үзэмжит орчин гээд үр бүтээмжтэй, сэтгэл ханамжтай ажиллахад хэрэгтэй бүхнийг нэг дор бүрдүүлсэн уг хамтын оффисын үүсгэн байгуулагч Д.Энххорвоотой ярилцсанаа та бүхэнд хүргэе. </h2><p></p><p><b>Нэр: </b>WE Co-Working Space <br><b>Хаяг:</b> Талбайн зүүн урд, Ayud Tower-ийн 14 давхарт, 1401 тоот<br><b>Чиглэл:</b> Бизнес эрхлэгч эмэгтэйчүүдийн хамтын чөлөөт оффис<br><b>Үүсгэн байгуулагч:</b> Д.Энххорвоо<br><b>Үүсгэн байгуулагдсан:</b> 2020<br><b>Холбоосууд:</b> <a href="https://www.facebook.com/we.spaceforwomen/" target="_blank">WE Co-Working Space For Women</a> (Фэйсбүүк), <a href="https://beautysecrets.mn/we/" target="_blank">WE</a> (Вэб)</p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/0a0dbea519bfa891f0e066003a8f19e8.jpg"></p><div class="image-caption">Үүсгэн байгуулагч Д.Энххорвоо</div><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>сэдэл</h3><p>Манайх өмнө нь <a href="https://www.unread.today/c/1448" target="_blank">Beauty Secrets</a>, <a href="https://unread.today/c/spotlight-giftbox" target="_blank">Gift Box</a> зэрэг онлайн худалдаа, үйлчилгээний бизнесийг амжилттай хөгжүүлж хэрэгжүүлсэн туршлагатай хамт олон. Эл төслүүд дээрээ ажиллаж байх хугацаанд бид үйлчилгээний онцлогоосоо болоод ч тэр үү байнга л бүсгүйчүүдтэй харилцдаг байсан юм. Харилцагчид маань ч эмэгтэйчүүд, хэрэглэгчид маань ч эмэгтэйчүүд, баг маань ч мөн ялгаагүй эмэгтэйчүүдээс бүрдсэн. Эхлүүлсэн ажлууд маань тодорхой хэмжээнд хөлөө олсоны дараа бусад бизнес эрхлэгч бүсгүйчүүд, хамтрагчидтайгаа ойр харилцах, бие биеэсээ суралцах хэрэгцээ үүсэхэд ер нь л эмэгтэйчүүдэд хамтдаа хөгжих орон зай хэрэгтэй юм байна гэж бодох болсон. Энэ санаагаа хэрхэн хэрэгжүүлэх талаар яаралгүйхэн бодож төлөвлөөд явж байтал оффис маань байрладаг Ayud Tower-т маш гоё байрлал гарч ирэнгүүт “Одоо л яг цаг нь” гэх итгэл төрсөн дөө. Ингээд бүх эрсдэлийг Beauty Secrets дээрээ аваад, багаараа бүсгүйчүүдийн хамтын, чөлөөт оффис байгуулах ажилд шамдацгаасан нь энэ. </p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">ялгарал</h3><p></p><p>Эмэгтэйчүүдэд зориулсан хамтын оффис гэдэг консептоо бид анхнаас нь маш сайн төлөвлөж, удаан бодож байж гаргасан л даа. Дотоодоос авах боломжтой бүхий л бүтээгдэхүүнийг эмэгтэй бизнес эрхлэгчдээсээ авсан. Оффист маань байгаа тавилга, сандал, ширээ, буйдан, тавиурууд гээд бүгд л манай үндэсний үйлдвэрлэл эрхлэгч эмэгтэйчүүдийн бүтээлүүд. Бүсгүйчүүдийн хэрэглээ, хүсэл шаардлагад нийцэхүйц үзэмж, хийцтэй. Хамтын оффисын гишүүд маань гоо сайхны бүтээгдэхүүн болон нөтбүүк үүрч, том, хүнд цүнхтэй бүү яваасай гэсэндээ гоо сайхны булан болон түгжээтэй шүүгээнүүдийг байрлуулж өгсөн. <br></p><p>Байрлал, орчин сайтай, дээрээс нь төрөл бүрийн байрлалд сууж ажиллахад тохиромжтой байдлаар тохижуулсан болохоор тухтай шүү. Ер нь л эмэгтэй хүнд ажиллахад юу хэрэгтэй, яавал илүү бүтээмжтэй байдгийг тал талаас нь бодолцож хийсэн. Бас их цэлгэр цонхтой, ажлаа хийж байгаад гадагш харахад тархи амрах шиг болдог. Алсыг харахаар сэтгэл уужирч, санаа бодол цэгцрээд сэдэж сэтгэх нь ч их том, гэгээлэг байдаг шүү дээ. Мэдээж кофе, интернет, принтер, хурлын өрөө гэх мэт бий. Түүнээс гадна Pop Up буюу гишүүд өөрсдийн бараа бүтээгдэхүүнээ хамтын оффисынхондоо танилцуулах хэсэгтэй. WE гишүүнчлэлийн картаараа бусдынхаа бүтээгдэхүүн үйлчилгээг хямдралтай авч болдог. Энэ мэтчилэн гишүүнчлэлийнхээ үнэ цэнийг өсгөхөд анхаарч буй нь манай оффисын давуу тал юм уу даа. </p><p>Номын сан бас бий. Бүгд өөрт таалагдсан, гүн сэтгэгдэл төрүүлсэн, бусдыгаа уншаасай гэж бодож буй номоо авчраад, зөрүүлээд сонирхсон сэдвийнхээ номыг аваад унших боломжтой. </p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/e6f0e30cecc096aa465138d2f6d22f55.jpg"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/3b19d9a653e9f0791b13d71a6cb81d00.jpg"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/1225ca8974925a189417fe22914e7548.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>WE Co-working space гэж юу вэ? </h3><p>Эмэгтэйчүүд хамтдаа хүчтэй байж, шинийг санаачлан, хийж бүтээх талбар. </p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">нэр</h3><p>We-г шууд орчуулбал “бид”. Мөн Women Еmpowerment гэдэг үгийн товчлол болдог. Бид хамтдаа хөгжиж, хүчирхэгжинэ гэдэг санааг агуулж энэ нэрийг өгсөн. </p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">одоо</h3><p></p><p>Хамтын оффисоо бид ашиг олох зорилгоор бус гагцхүү хамтдаа хөгжье, урагшилъя гэх чин хүсэл эрмэлзлээр байгуулсан. Энэ зорилгоо хэрэгжүүлэхийн тулд хамгийн түрүүнд нэг зүгт харж чаддаг гишүүдийг элсүүлэх нь чухал. Эхний ээлжинд шинээр бизнес эхлүүлэхээр явж буй эмэгтэйчүүд болон бизнесээ бий болгоод тодорхой хугацааг өнгөрүүлсэн, саад бэрхшээлтэй нүүр тулж, давж гараад бизнесээ хөгжүүлж яваа эмэгтэйчүүдийг элсүүлэх бодлоготой байгаа. Ингэснээр бид бизнес эрхлэгч эмэгтэйчүүдийн хооронд идэвхтэй харилцаа холбоо тогтоож, туршлагаа хуваалцаж, шаардлагатай зүйлсээр бие биедээ тусалж, үр дүнтэй ажиллах коммюнити үүсгэх юм. Одоогоор ирсэн хүсэлтүүдтэй танилцах, тэдгээр хүмүүстэй уулзах гэх мэт ажил дээрээ төвлөрч байна.</p><p>Мөн оффис түрээслэх гэхээр ажилчдын тоо цөөддөг, эсвэл бүтэн цагаар оффист сууж ажиллах шаардлагагүй, үйл ажиллагааны онцлог чиглэлтэй бизнес эрхлэгчид манайд ирээд боломжийн үнэтэй, бэлэн тохижсон, байрлал сайтай орчинд чөлөөтэй ажиллах боломжтой гэдэг мэдээллийг зорилтот хэрэглэгчдэдээ хүргэх нь одоо төвлөрч буй ажлын бас нэгэн чухал хэсэг юм.</p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/d1b909506832badb4a658ee650b1cf29.jpg"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/452c2a584d316ff85b7938caaa354853.jpg"></p><div class="image-caption">Гоо сайхны булан</div><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/c7a4b912c01b21d6d4469cfdcbb81764.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">баг</h3><p>Beauty Secrets-ийн үндсэн баг бүрэн бүрэлдэхүүнээрээ энэ төсөл дээр ажиллаж байна. Үүнээс гадна хамтын оффисоо дангаар нь хариуцаад явах хүн бий. Ер нь манай энэ баг нэг зүгт харж чаддаг, хүсэл зорилго нэгтэй болохоор шинэ ажил эхлүүлэх, санал санаачилга гаргахад их урамтай сайхан байдаг шүү.</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">ирээдүй</h3><p>Манай хамтын оффис 50 хүн хүлээн авах хүчин чадалтай. Энд 50 хүртэлх хүнтэй эвэнт, сургалт, үйл ажиллагаануудыг зохион байгуулах боломжтой. Гэхдээ бид гишүүдийнхээ тав тухтай байдал, ажиллах тайван орчныг бүрдүүлэхийн тулд 25-30 хүнийг л гишүүнээр элсүүлнэ гэсэн төлөвлөгөөтэй байгаа. Бусад төрлийн үйл ажиллагаа, сургалтууд ажлын бус цагаар зохион байгуулагдана. Манай хамтын оффис байгуулагдаад ганц сар л болж байгаа ч овоо хэдэн гишүүдтэй болчихсон байгаа шүү. Удахгүй намар ирж, ажил жигдрээд, сурагчдын хичээл ороод ирэхээр гишүүдээ чадавхжуулах олон төрлийн хөтөлбөр хэрэгжүүлж, гадна, дотнын бизнес эрхлэгчдийг урьж, туршлагаас нь судлах, менторшип харилцаа тогтоох гэх мэт олон ажлуудыг төлөвлөж байна. Цаг үеийн байдал хэдий амаргүй байгаа ч нөхцөл байдалдаа уялдуулаад хамгийн үр дүнтэй, уян хатан шийдлүүдийг боловсруулж, түүнийгээ хэрэгжүүлээд явна даа. </p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">эрсдэл</h3><p></p><p>Бодож, төлөвлөж байсан ажлаа биелүүлэх боломж гармагц л цаг үеийн ярвигтай байдлыг үл тоон багаараа энэ ажил руу дайраад орчихсон. Тийм болохоор төслийн үйл явцад хугацаагаа буруу тооцоолох, тавилгуудаа буруу хэмжээсээр захиалах зэрэг алдаж гэнэдсэн юм хэд хэд бий. Өмнө нь хийж байгаагүй ажил болоод тэр үү, тулгамдсан ч тэр бүрдээ аль болох хурдан, хялбар, үр дүнтэй шийдлүүдийг гаргахыг хичээж явсаар ард нь гарлаа. Үйл ажиллагаагаа ч зун буюу хүн бүрийн амардаг үеэр эхлүүлсэн нь намар ажил бужигнаж эхлэхээс өмнө юу нь болж байна, юуг нь засмаар байна гэдгийг ажиглаж турших боломжийг өгч байна. Энэ бүрийн эрсдэл, гол ачааг Beauty Secrets маань л үүрч байгаа даа.</p><p>Үнэндээ цаг үеийн онцгой нөхцөл байдал, давагдашгүй хүчин зүйл л биш бол, өөрсдөө шийдээд явж болох хүндрэлүүдийг даван туулах чадвар манай бизнесүүдэд бүрэн бий гэж боддог.<br></p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/73b368ac0a37a4a966b80bb4e248457a.jpg"></p><div class="image-caption">Оффист хамгийн их асуугддаг асуулт: "Чихэвч байна уу?". Энд ширээ бүрд чихэвч бий. </div><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/079be79e86a722fb4ea334b1ec580274.jpg"></p> </div>	Их хотод маань эмэгтэйчүүдэд зориулсан сонирхолтой нэгэн газар саяхан нээгджээ. Энэ бол бизнест хөл тавьж буй эмэгтэйчүүдэд оффис түрээслэхэд зарцуулдаг зардлаа хэмнэх, танилын холбоогоо нэмэгдүүлж, бүтээгдэхүүн үйлчилгээгээ хөгжүүлэн, хамтдаа өсөж хөгжих боломж олгох зорилготой WE хамтын оффис юм. Өнгө төрх, тав тух, цонхоор үзэгдэх үзэмжит орчин гээд үр бүтээмжтэй, сэтгэл ханамжтай ажиллахад хэрэгтэй бүхнийг нэг дор бүрдүүлсэн уг хамтын оффисын үүсгэн байгуулагч Д.Энххорвоотой ярилцсанаа та бүхэнд хүргэе. Нэр: WE Co-Working Space Хаяг: Талбайн зүүн урд, Ayud Tower-ийн 14 давхарт, 1401 тоот Чиглэл: Бизнес эрхлэгч эмэгтэйчүүдийн хамтын чөлөөт оффис Үүсгэн байгуулагч: Д.Энххорвоо Үүсгэн байгуулагдсан: 2020 Холбоосууд: WE Co-Working Space For Women (Фэйсбүүк), WE (Вэб) Үүсгэн байгуулагч Д.Энххорвоо сэдэл Манайх өмнө нь Beauty Secrets , Gift Box зэрэг онлайн худалдаа, үйлчилгээний бизнесийг амжилттай хөгжүүлж хэрэгжүүлсэн туршлагатай хамт олон. Эл төслүүд дээрээ ажиллаж байх хугацаанд бид үйлчилгээний онцлогоосоо болоод ч тэр үү байнга л бүсгүйчүүдтэй харилцдаг байсан юм. Харилцагчид маань ч эмэгтэйчүүд, хэрэглэгчид маань ч эмэгтэйчүүд, баг маань ч мөн ялгаагүй эмэгтэйчүүдээс бүрдсэн. Эхлүүлсэн ажлууд маань тодорхой хэмжээнд хөлөө олсоны дараа бусад бизнес эрхлэгч бүсгүйчүүд, хамтрагчидтайгаа ойр харилцах, бие биеэсээ суралцах хэрэгцээ үүсэхэд ер нь л эмэгтэйчүүдэд хамтдаа хөгжих орон зай хэрэгтэй юм байна гэж бодох болсон. Энэ санаагаа хэрхэн хэрэгжүүлэх талаар яаралгүйхэн бодож төлөвлөөд явж байтал оффис маань байрладаг Ayud Tower-т маш гоё байрлал гарч ирэнгүүт “Одоо л яг цаг нь” гэх итгэл төрсөн дөө. Ингээд бүх эрсдэлийг Beauty Secrets дээрээ аваад, багаараа бүсгүйчүүдийн хамтын, чөлөөт оффис байгуулах ажилд шамдацгаасан нь энэ. ялгарал Эмэгтэйчүүдэд зориулсан хамтын оффис гэдэг консептоо бид анхнаас нь маш сайн төлөвлөж, удаан бодож байж гаргасан л даа. Дотоодоос авах боломжтой бүхий л бүтээгдэхүүнийг эмэгтэй бизнес эрхлэгчдээсээ авсан. Оффист маань байгаа тавилга, сандал, ширээ, буйдан, тавиурууд гээд бүгд л манай үндэсний үйлдвэрлэл эрхлэгч эмэгтэйчүүдийн бүтээлүүд. Бүсгүйчүүдийн хэрэглээ, хүсэл шаардлагад нийцэхүйц үзэмж, хийцтэй. Хамтын оффисын гишүүд маань гоо сайхны бүтээгдэхүүн болон нөтбүүк үүрч, том, хүнд цүнхтэй бүү яваасай гэсэндээ гоо сайхны булан болон түгжээтэй шүүгээнүүдийг байрлуулж өгсөн. Байрлал, орчин сайтай, дээрээс нь төрөл бүрийн байрлалд сууж ажиллахад тохиромжтой байдлаар тохижуулсан болохоор тухтай шүү. Ер нь л эмэгтэй хүнд ажиллахад юу хэрэгтэй, яавал илүү бүтээмжтэй байдгийг тал талаас нь бодолцож хийсэн. Бас их цэлгэр цонхтой, ажлаа хийж байгаад гадагш харахад тархи амрах шиг болдог. Алсыг харахаар сэтгэл уужирч, санаа бодол цэгцрээд сэдэж сэтгэх нь ч их том, гэгээлэг байдаг шүү дээ. Мэдээж кофе, интернет, принтер, хурлын өрөө гэх мэт бий. Түүнээс гадна Pop Up буюу гишүүд өөрсдийн бараа бүтээгдэхүүнээ хамтын оффисынхондоо танилцуулах хэсэгтэй. WE гишүүнчлэлийн картаараа бусдынхаа бүтээгдэхүүн үйлчилгээг хямдралтай авч болдог. Энэ мэтчилэн гишүүнчлэлийнхээ үнэ цэнийг өсгөхөд анхаарч буй нь манай оффисын давуу тал юм уу даа. Номын сан бас бий. Бүгд өөрт таалагдсан, гүн сэтгэгдэл төрүүлсэн, бусдыгаа уншаасай гэж бодож буй номоо авчраад, зөрүүлээд сонирхсон сэдвийнхээ номыг аваад унших боломжтой. WE Co-working space гэж юу вэ? Эмэгтэйчүүд хамтдаа хүчтэй байж, шинийг санаачлан, хийж бүтээх талбар. нэр We-г шууд орчуулбал “бид”. Мөн Women Еmpowerment гэдэг үгийн товчлол болдог. Бид хамтдаа хөгжиж, хүчирхэгжинэ гэдэг санааг агуулж энэ нэрийг өгсөн. одоо Хамтын оффисоо бид ашиг олох зорилгоор бус гагцхүү хамтдаа хөгжье, урагшилъя гэх чин хүсэл эрмэлзлээр байгуулсан. Энэ зорилгоо хэрэгжүүлэхийн тулд хамгийн түрүүнд нэг зүгт харж чаддаг гишүүдийг элсүүлэх нь чухал. Эхний ээлжинд шинээр бизнес эхлүүлэхээр явж буй эмэгтэйчүүд болон бизнесээ бий болгоод тодорхой хугацааг өнгөрүүлсэн, саад бэрхшээлтэй нүүр тулж, давж гараад бизнесээ хөгжүүлж яваа эмэгтэйчүүдийг элсүүлэх бодлоготой байгаа. Ингэснээр бид бизнес эрхлэгч эмэгтэйчүүдийн хооронд идэвхтэй харилцаа холбоо тогтоож, туршлагаа хуваалцаж, шаардлагатай зүйлсээр бие биедээ тусалж, үр дүнтэй ажиллах коммюнити үүсгэх юм. Одоогоор ирсэн хүсэлтүүдтэй танилцах, тэдгээр хүмүүстэй уулзах гэх мэт ажил дээрээ төвлөрч байна. Мөн оффис түрээслэх гэхээр ажилчдын тоо цөөддөг, эсвэл бүтэн цагаар оффист сууж ажиллах шаардлагагүй, үйл ажиллагааны онцлог чиглэлтэй бизнес эрхлэгчид манайд ирээд боломжийн үнэтэй, бэлэн тохижсон, байрлал сайтай орчинд чөлөөтэй ажиллах боломжтой гэдэг мэдээллийг зорилтот хэрэглэгчдэдээ хүргэх нь одоо төвлөрч буй ажлын бас нэгэн чухал хэсэг юм. Гоо сайхны булан баг Beauty Secrets-ийн үндсэн баг бүрэн бүрэлдэхүүнээрээ энэ төсөл дээр ажиллаж байна. Үүнээс гадна хамтын оффисоо дангаар нь хариуцаад явах хүн бий. Ер нь манай энэ баг нэг зүгт харж чаддаг, хүсэл зорилго нэгтэй болохоор шинэ ажил эхлүүлэх, санал санаачилга гаргахад их урамтай сайхан байдаг шүү. ирээдүй Манай хамтын оффис 50 хүн хүлээн авах хүчин чадалтай. Энд 50 хүртэлх хүнтэй эвэнт, сургалт, үйл ажиллагаануудыг зохион байгуулах боломжтой. Гэхдээ бид гишүүдийнхээ тав тухтай байдал, ажиллах тайван орчныг бүрдүүлэхийн тулд 25-30 хүнийг л гишүүнээр элсүүлнэ гэсэн төлөвлөгөөтэй байгаа. Бусад төрлийн үйл ажиллагаа, сургалтууд ажлын бус цагаар зохион байгуулагдана. Манай хамтын оффис байгуулагдаад ганц сар л болж байгаа ч овоо хэдэн гишүүдтэй болчихсон байгаа шүү. Удахгүй намар ирж, ажил жигдрээд, сурагчдын хичээл ороод ирэхээр гишүүдээ чадавхжуулах олон төрлийн хөтөлбөр хэрэгжүүлж, гадна, дотнын бизнес эрхлэгчдийг урьж, туршлагаас нь судлах, менторшип харилцаа тогтоох гэх мэт олон ажлуудыг төлөвлөж байна. Цаг үеийн байдал хэдий амаргүй байгаа ч нөхцөл байдалдаа уялдуулаад хамгийн үр дүнтэй, уян хатан шийдлүүдийг боловсруулж, түүнийгээ хэрэгжүүлээд явна даа. эрсдэл Бодож, төлөвлөж байсан ажлаа биелүүлэх боломж гармагц л цаг үеийн ярвигтай байдлыг үл тоон багаараа энэ ажил руу дайраад орчихсон. Тийм болохоор төслийн үйл явцад хугацаагаа буруу тооцоолох, тавилгуудаа буруу хэмжээсээр захиалах зэрэг алдаж гэнэдсэн юм хэд хэд бий. Өмнө нь хийж байгаагүй ажил болоод тэр үү, тулгамдсан ч тэр бүрдээ аль болох хурдан, хялбар, үр дүнтэй шийдлүүдийг гаргахыг хичээж явсаар ард нь гарлаа. Үйл ажиллагаагаа ч зун буюу хүн бүрийн амардаг үеэр эхлүүлсэн нь намар ажил бужигнаж эхлэхээс өмнө юу нь болж байна, юуг нь засмаар байна гэдгийг ажиглаж турших боломжийг өгч байна. Энэ бүрийн эрсдэл, гол ачааг Beauty Secrets маань л үүрч байгаа даа. Үнэндээ цаг үеийн онцгой нөхцөл байдал, давагдашгүй хүчин зүйл л биш бол, өөрсдөө шийдээд явж болох хүндрэлүүдийг даван туулах чадвар манай бизнесүүдэд бүрэн бий гэж боддог. Оффист хамгийн их асуугддаг асуулт: "Чихэвч байна уу?". Энд ширээ бүрд чихэвч бий.	Их хотод маань эмэгтэйчүүдэд зориулсан сонирхолтой нэгэн газар саяхан нээгджээ. Энэ бол бизнест хөл тавьж буй эмэгтэйчүүдэд оффис түрээслэхэд зарцуулдаг зардлаа хэмнэх, танилын холбоогоо нэмэгдүүлж, бүтээгдэхүүн үйлчилгээгээ хөгжүүлэн, хамтдаа өсөж хөгжих боломж олгох зорилготой WE хамтын оффис юм. Өнгө төрх, тав тух, цонхоор үзэгдэх үзэмжит орчин гээд үр бүтээмжтэй, сэтгэл ханамжтай ажиллахад хэрэгтэй бүхнийг нэг дор бүрдүүлсэн уг хамтын оффисын үүсгэн байгуулагч Д.Энххорвоотой ярилцсанаа та бүхэнд хүргэе. Нэр: WE Co-Working Space Хаяг: Талбайн зүүн урд, Ayud Tower-ийн 14 давхарт, 1401 тоот Чиглэл: Бизнес эрхлэгч эмэгтэйчүүдийн хамтын чөлөөт оффис Үүсгэн байгуулагч: Д.Энххорвоо Үүсгэн байгуулагдсан: 2020 Холбоосууд: WE Co-Working Space For Women (Фэйсбүүк), WE (Вэб) Үүсгэн байгуулагч Д.Энххорвоо ### сэдэл Манайх өмнө нь Beauty Secrets, Gift Box зэрэг онлайн худалдаа, үйлчилгээний бизнесийг амжилттай хөгжүүлж хэрэгжүүлсэн туршлагатай хамт олон. Эл төслүүд дээрээ ажиллаж байх хугацаанд бид үйлчилгээний онцлогоосоо болоод ч тэр үү байнга л бүсгүйчүүдтэй харилцдаг байсан юм. Харилцагчид маань ч эмэгтэйчүүд, хэрэглэгчид маань ч эмэгтэйчүүд, баг маань ч мөн ялгаагүй эмэгтэйчүүдээс бүрдсэн. Эхлүүлсэн ажлууд маань тодорхой хэмжээнд хөлөө олсоны дараа бусад бизнес эрхлэгч бүсгүйчүүд, хамтрагчидтайгаа ойр харилцах, бие биеэсээ суралцах хэрэгцээ үүсэхэд ер нь л эмэгтэйчүүдэд хамтдаа хөгжих орон зай хэрэгтэй юм байна гэж бодох болсон. Энэ санаагаа хэрхэн хэрэгжүүлэх талаар яаралгүйхэн бодож төлөвлөөд явж байтал оффис маань байрладаг Ayud Tower-т маш гоё байрлал гарч ирэнгүүт “Одоо л яг цаг нь” гэх итгэл төрсөн дөө. Ингээд бүх эрсдэлийг Beauty Secrets дээрээ аваад, багаараа бүсгүйчүүдийн хамтын, чөлөөт оффис байгуулах ажилд шамдацгаасан нь энэ. ### ялгарал Эмэгтэйчүүдэд зориулсан хамтын оффис гэдэг консептоо бид анхнаас нь маш сайн төлөвлөж, удаан бодож байж гаргасан л даа. Дотоодоос авах боломжтой бүхий л бүтээгдэхүүнийг эмэгтэй бизнес эрхлэгчдээсээ авсан. Оффист маань байгаа тавилга, сандал, ширээ, буйдан, тавиурууд гээд бүгд л манай үндэсний үйлдвэрлэл эрхлэгч эмэгтэйчүүдийн бүтээлүүд. Бүсгүйчүүдийн хэрэглээ, хүсэл шаардлагад нийцэхүйц үзэмж, хийцтэй. Хамтын оффисын гишүүд маань гоо сайхны бүтээгдэхүүн болон нөтбүүк үүрч, том, хүнд цүнхтэй бүү яваасай гэсэндээ гоо сайхны булан болон түгжээтэй шүүгээнүүдийг байрлуулж өгсөн. Байрлал, орчин сайтай, дээрээс нь төрөл бүрийн байрлалд сууж ажиллахад тохиромжтой байдлаар тохижуулсан болохоор тухтай шүү. Ер нь л эмэгтэй хүнд ажиллахад юу хэрэгтэй, яавал илүү бүтээмжтэй байдгийг тал талаас нь бодолцож хийсэн. Бас их цэлгэр цонхтой, ажлаа хийж байгаад гадагш харахад тархи амрах шиг болдог. Алсыг харахаар сэтгэл уужирч, санаа бодол цэгцрээд сэдэж сэтгэх нь ч их том, гэгээлэг байдаг шүү дээ. Мэдээж кофе, интернет, принтер, хурлын өрөө гэх мэт бий. Түүнээс гадна Pop Up буюу гишүүд өөрсдийн бараа бүтээгдэхүүнээ хамтын оффисынхондоо танилцуулах хэсэгтэй. WE гишүүнчлэлийн картаараа бусдынхаа бүтээгдэхүүн үйлчилгээг хямдралтай авч болдог. Энэ мэтчилэн гишүүнчлэлийнхээ үнэ цэнийг өсгөхөд анхаарч буй нь манай оффисын давуу тал юм уу даа. Номын сан бас бий. Бүгд өөрт таалагдсан, гүн сэтгэгдэл төрүүлсэн, бусдыгаа уншаасай гэж бодож буй номоо авчраад, зөрүүлээд сонирхсон сэдвийнхээ номыг аваад унших боломжтой. ### WE Co-working space гэж юу вэ? Эмэгтэйчүүд хамтдаа хүчтэй байж, шинийг санаачлан, хийж бүтээх талбар. ### нэр We-г шууд орчуулбал “бид”. Мөн Women Еmpowerment гэдэг үгийн товчлол болдог. Бид хамтдаа хөгжиж, хүчирхэгжинэ гэдэг санааг агуулж энэ нэрийг өгсөн. ### одоо Хамтын оффисоо бид ашиг олох зорилгоор бус гагцхүү хамтдаа хөгжье, урагшилъя гэх чин хүсэл эрмэлзлээр байгуулсан. Энэ зорилгоо хэрэгжүүлэхийн тулд хамгийн түрүүнд нэг зүгт харж чаддаг гишүүдийг элсүүлэх нь чухал. Эхний ээлжинд шинээр бизнес эхлүүлэхээр явж буй эмэгтэйчүүд болон бизнесээ бий болгоод тодорхой хугацааг өнгөрүүлсэн, саад бэрхшээлтэй нүүр тулж, давж гараад бизнесээ хөгжүүлж яваа эмэгтэйчүүдийг элсүүлэх бодлоготой байгаа. Ингэснээр бид бизнес эрхлэгч эмэгтэйчүүдийн хооронд идэвхтэй харилцаа холбоо тогтоож, туршлагаа хуваалцаж, шаардлагатай зүйлсээр бие биедээ тусалж, үр дүнтэй ажиллах коммюнити үүсгэх юм. Одоогоор ирсэн хүсэлтүүдтэй танилцах, тэдгээр хүмүүстэй уулзах гэх мэт ажил дээрээ төвлөрч байна. Мөн оффис түрээслэх гэхээр ажилчдын тоо цөөддөг, эсвэл бүтэн цагаар оффист сууж ажиллах шаардлагагүй, үйл ажиллагааны онцлог чиглэлтэй бизнес эрхлэгчид манайд ирээд боломжийн үнэтэй, бэлэн тохижсон, байрлал сайтай орчинд чөлөөтэй ажиллах боломжтой гэдэг мэдээллийг зорилтот хэрэглэгчдэдээ хүргэх нь одоо төвлөрч буй ажлын бас нэгэн чухал хэсэг юм. Гоо сайхны булан ### баг Beauty Secrets-ийн үндсэн баг бүрэн бүрэлдэхүүнээрээ энэ төсөл дээр ажиллаж байна. Үүнээс гадна хамтын оффисоо дангаар нь хариуцаад явах хүн бий. Ер нь манай энэ баг нэг зүгт харж чаддаг, хүсэл зорилго нэгтэй болохоор шинэ ажил эхлүүлэх, санал санаачилга гаргахад их урамтай сайхан байдаг шүү. ### ирээдүй Манай хамтын оффис 50 хүн хүлээн авах хүчин чадалтай. Энд 50 хүртэлх хүнтэй эвэнт, сургалт, үйл ажиллагаануудыг зохион байгуулах боломжтой. Гэхдээ бид гишүүдийнхээ тав тухтай байдал, ажиллах тайван орчныг бүрдүүлэхийн тулд 25-30 хүнийг л гишүүнээр элсүүлнэ гэсэн төлөвлөгөөтэй байгаа. Бусад төрлийн үйл ажиллагаа, сургалтууд ажлын бус цагаар зохион байгуулагдана. Манай хамтын оффис байгуулагдаад ганц сар л болж байгаа ч овоо хэдэн гишүүдтэй болчихсон байгаа шүү. Удахгүй намар ирж, ажил жигдрээд, сурагчдын хичээл ороод ирэхээр гишүүдээ чадавхжуулах олон төрлийн хөтөлбөр хэрэгжүүлж, гадна, дотнын бизнес эрхлэгчдийг урьж, туршлагаас нь судлах, менторшип харилцаа тогтоох гэх мэт олон ажлуудыг төлөвлөж байна. Цаг үеийн байдал хэдий амаргүй байгаа ч нөхцөл байдалдаа уялдуулаад хамгийн үр дүнтэй, уян хатан шийдлүүдийг боловсруулж, түүнийгээ хэрэгжүүлээд явна даа. ### эрсдэл Бодож, төлөвлөж байсан ажлаа биелүүлэх боломж гармагц л цаг үеийн ярвигтай байдлыг үл тоон багаараа энэ ажил руу дайраад орчихсон. Тийм болохоор төслийн үйл явцад хугацаагаа буруу тооцоолох, тавилгуудаа буруу хэмжээсээр захиалах зэрэг алдаж гэнэдсэн юм хэд хэд бий. Өмнө нь хийж байгаагүй ажил болоод тэр үү, тулгамдсан ч тэр бүрдээ аль болох хурдан, хялбар, үр дүнтэй шийдлүүдийг гаргахыг хичээж явсаар ард нь гарлаа. Үйл ажиллагаагаа ч зун буюу хүн бүрийн амардаг үеэр эхлүүлсэн нь намар ажил бужигнаж эхлэхээс өмнө юу нь болж байна, юуг нь засмаар байна гэдгийг ажиглаж турших боломжийг өгч байна. Энэ бүрийн эрсдэл, гол ачааг Beauty Secrets маань л үүрч байгаа даа. Үнэндээ цаг үеийн онцгой нөхцөл байдал, давагдашгүй хүчин зүйл л биш бол, өөрсдөө шийдээд явж болох хүндрэлүүдийг даван туулах чадвар манай бизнесүүдэд бүрэн бий гэж боддог. Оффист хамгийн их асуугддаг асуулт: "Чихэвч байна уу?". Энд ширээ бүрд чихэвч бий.
https://unread.today/c/spotlight-michaelkors	Онцлох бизнес	Oyunlkham Gungaadorj	2020-07-13T00:00:00	7 сарын 13, 2020	Michael Kors Mongolia - Эрхэмсэг хэрэглээний илэрхийлэл	<div class="article-body"> <h2>Олон улсад танигдаж, дэлхийн хэрэглэгчдэд хэдийн танигдсан алдартай брэндийг албан ёсоор төлөөлнө гэдэг аль ч бизнесийн байгууллагын хувьд нэр төрийн хэрэг байдаг билээ. Тэгвэл 2016 оноос хойш арьсан гутлын Bata, гал тогооны хэрэгслийн Gipfel, охид бүсгүйчүүдийн дуртай бэлэн хувцасны Tally Weijl зэрэг цөөнгүй брэндийг дотоодын зах зээлд амжилттай байршуулж чадсан "БОСА Глобал Брэндс" ХХК-ийн хэрэглэгчдэдээ барьж буй ээлжит бэлэг нь та бидний сайн мэдэх алдарт Michael Kors болж байна. Дэгжин бүсгүйчүүдийн илэрхийлэл болсон энэхүү брэндийн манай улсад албан ёсоор орж ирсэн түүх, онцлог зэрэг сонирхолтой сэдвийн хүрээнд ярилцахаар төслийн удирдагч Б.Ангарагийг "Онцлох бизнес" буландаа урилаа. <br></h2><p></p><p><b>Нэр:</b> Michael Kors Mongolia<br><b>Хаяг:</b> Шангрилла моллын 1 давхарт<br><b>Чиглэл: </b>Франчайз, Lifestyle дэлгүүр<br><b>Үүсгэн байгуулагч:</b> "БОСА ХОЛДИНГ" ХХК, “БОСА Глобал Брэндс” ХХК <br><b>Үүсгэн байгуулагдсан:</b> 2020<br><b>Холбоосууд:</b> <a href="https://www.facebook.com/Michael-Kors-BGB-107771284263231/?__tn__=kC-R&eid=ARB4qlcgRtHzF5BVe-S4MIvRlvk9-dWbpqzCnvx2hmmfXO7vcqtGLF_s0ixpkdSqHvrWLi7BIb_NXUp_&hc_ref=ARRioHhdlm-qtdTXrwCDxw7ENRjdulmgyoVZo74jL87hZ0kP2BR7JnanUk6WZKYwjWY&fref=nf&__xts__[0]=68.ARCC_i9ixg9EwX3Zu4pOykOXN5xCWUDu_a7c5n2SMbkzaOeg_Xlii5pm6ve-ByaXVGdDflV7F7NvcWGixQjmt88O3TbIVdH8yH8SgDFwcGnUJ0g1gcXIO-JtJ8x08MijU5nHjowI0IswtwpPvhLjhQBhsxkA13_K7BzN95l5y_NRB5ys5hZ2VPV4PC6EUFcpI5szunFpsLKM-IvBkLZtykKb44KOYdSop1_4NxcaE8Zup4OhbOmjMV2axaev8iywctuwugWTSurWuJVttFu7ZLQkttAXaFs0eV_ZPDiZ0P7_ECE7pFSRckhDLxAtmjc5JsM8A1qx392qzIuNjDxtduU" target="_blank">Michael Kors BGB</a> (Фэйсбүүк)</p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/83f6cf678577fa2c66f089cad3d949fe.jpg"></p><div class="image-caption">Төслийн удирдагч Б.Ангараг</div><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Сэдэл</h3><p></p><p>БОСА ХОЛДИНГ ХХК анх 1996 онд үүсгэн байгуулагдсан цагаасаа хойш үргэлж салбараа хөгжүүлэн түүчээлэх, шинэ соргог бараа бүтээгдэхүүн, техник технологийг нэвтрүүлэх чиглэлд анхаарч, түүнийг дотоодын хэрэглэгчдэдээ цаг алдалгүй хүргэхийг хичээсээр ирсэн /b. Тиймдээ ч бид одоо үйлдвэрлэл, үйлчилгээ, франчайз-гадаад худалдаа гэсэн үндсэн гурван чиглэлд үйл ажиллагаагаа явуулж буй арваад салбар компанитайгаар 24 дэх жилдээ амжилттай ажиллаж байна. </p><p>Ингээд бид франчайз бизнесийн чиглэлээр өмнө нь Bata, Giphel, Tally Weijl зэрэг брэндийг албан ёсоор оруулж ирж байсан туршлага дээрээ үндэслэн энэ удаад дэлхийд алдартай Michael Kors брэндийг албан ёсоор хэрэглэгчдэдээ хүргэхээр шийдсэн юм. 2018 оны сүүлээс яригдаж эхэлсэн энэ яриа Michael Kors брэндийн толгой компани болох Capri Holdings Limited-ийн Ази Номхон далайн бүсийн салбартай холбоо тогтоон, эхний уулзалтуудаа хийхээс эхлээд дэлгүүр нээгдэх хүртэлх нэг жил гаруйн хугацаанд үргэлжилсэн ажлын үр дүн юм. Улмаар дэлхийн даяар 100 гаруй оронд 870 гаруй салбар дэлгүүртэй Michael Kors брэндийн Монгол дахь анхны албан ёсны дэлгүүр өнгөрөгч 6 сарын 15-нд Шангрила Молл-д нээлтээ хийгээд байна.</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">ялгарал</h3><p></p><p>Манай төслийн багийнхан энэ хугацаанд дотоодын хэрэглэгчдийн худалдан авалтын зан төлөв, зах зээлийн судалгааг маш сайн хийж гүйцэтгэн, түүнийгээ Michael Kors брэндийн эрхийг эзэмшигч толгой компанид сайтар ойлгуулж, нягт хамтран ажиллаж чадсаны дүнд нэлээд "чанартай" ялгарлуудыг дэлгүүртээ бий болгож чадсан шүү.</p><p>Нэгдүгээрт, бид зах зээлээ судалж үзээд Michael Kors-ийн Michael Michael Kors болон Michael Kors Mens зэрэг цуглуулгуудыг нэгэн цогц буюу lifestyle консепттойгоор оруулж ирсэн. Энэ нь олон төрлийн сонирхолтой, үргэлж шинийг эрэлхийлэгч худалдан авагчдынхаа хэрэгцээ шаардлагыг хангаж чадахуйц давуу талыг бий болгох юм. Иймд хэрэглэгч манай дэлгүүрээс зөвхөн цүнхнээс гадна Michael Kors брэндийн түрийвч, нүдний шил, цаг, гоёл чимэглэл, бэлэн хувцас, гутал зэрэг өдөр тутмын бусад бүтээгдэхүүнүүдийг ч худалдан авах боломжтой. </p><p>Хоёрдугаарт, үнэ. Монгол дахь салбар дэлгүүр маань байршлын хувьд хэдийгээр Ази Номхон далайн бүсэд харьяалагддаг ч бид толгой компанитайгаа сайтар хэлэлцэж тохиролцсоны үндсэн дээр Азийн бусад орнууд болох БНСУ, БНХАУ, Япон зэрэг улс орнуудтай харьцуулахад 50 орчим хувиар бага үнэ тогтоох боломжтой болсон. Энэ нь манай салбар АНУ-ын Michael Kors-ын нэрийн дэлгүүр дээрх үнээс хол зөрүүгүй үнээр бүтээгдэхүүнүүдээ борлуулж байгаа гэсэн үг юм. </p><p>Үүнээс гадна ганцхан Монгол дахь салбар гэлтгүй Michael Kors брэнд дэлхий даяар үнэ цэнээ дөрвөн зүйлээр тодорхойлсон байдаг. Үүнд, тансаг, зохимжтой, загварлаг, төрөл бүрийн хэрэглээнд тохирч байнга хажууд тань байх гэсэн үнэ цэн, онцлогууд багтаж байгаа.<br></p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/aa348f7708fa0cee90e9f6be40437635.jpg"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/a212ee15656a96f381f5a985aba1181a.jpg"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/ed8fe535c610c37887ff97297a02a492.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>michael Michael kors гэж юу вэ?</h3><p>Анзаарахгүй байхын аргагүй чамин тансаг, тухтай хэрэглээ.</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">нэр </h3><p>Michael Kors брэндийн нэр нь загвар зохион бүтээгч Michael David Kors-ийн нэр юм. Уг брэнд дотроо үндсэн гурван цуглуулга буюу коллекцтой. Үүнд, Michael Кors буюу тансаг хэрэглээний, MICHAEL Michael Kors буюу худалдан авах боломжтой тансаг хэрэглээний, Michael Kors Mens буюу эрчүүдэд зориулсан гэх цуглуулгууд ордог.</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">одоо </h3><p></p><p>Зорилтот хэрэглэгчдийн маань ихэнх нь Michael Kors брэндийг Монголд орж ирэхээс өмнө эчнээ мэддэг байсан байж болох ч энэ нь нийт хэрэглэгчид бүгд мэддэг гэсэн үг биш юм. Иймд бид эдгээр өдрүүдэд брэндийнхээ танигдалтыг нэмэгдүүлж, хэрэглэгчдэд хүртээмжтэй, үнэн зөв ойлголтыг түгээх ажлууд дээр төвлөрч байна. </p><p>Мөн үндсэн брэнд маань улирал бүрд нэг цуглуулга, жилд нийт дөрвөн цуглуулга гаргадаг. Одоогоор бид намар өвлийн цуглуулгуудыг оруулж ирэх, олон нийтэд хүргэх зэрэг ажилд ороод явж байна.</p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/125f546361562523055f3fd14a5b27d5.jpg"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/c46ddd6161dcc8206553a6f0767fecbf.jpg"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/f480049f3e3eebfbbd34a1d570285077.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>баг</h3><p></p><p>Төслийн боловсруулалтын шатанд "БОСА Холдинг" ХХК-ийн Бизнес Хөгжлийн газар болон "БОСА Глобал Брэндс" ХХК-ийн Гадаад харилцааны багийнхан хамтран жил орчмын хугацаанд ажилласан. Одоо бол тус брэндийг "БОСА Глобал Брэндс" ХХК-ийн 10 орчим ажилтантай баг бүрэн хариуцан ажиллаж байна. </p><p>Багийн хувьд загвар зохион бүтээгч Michael Kors нэгэнтээ "Хэдий би энэ загваруудыг гаргаж байгаа ч гэлээ үүнийг хэрэглэгчдэд хүргэгч нь худалдааны зөвлөхүүд юм шүү" гэж хэлсэн байдаг. Үнэхээр ч худалдааны зөвлөхийн ур чадвар, хандлага зэрэг нь брэндийг илүү үнэ цэнтэй болгодог чухал хүчин зүйл. Иймд бид худалдааны зөвлөхүүдээ үйлчилгээний ур чадварт сайтар сургаж, хэрэглэгчид яг ойр дотнын хүнтэйгээ хамт дэлгүүр хэсэж байгаа мэдрэмж төрүүлэхүйц найрсаг, таатай үйлчилгээг төлөвшүүлэхэд онцгой анхаарч байгаа. Үйлчлүүлэгч манайхыг сонгон ирснээр мэргэжлийн худалдааны зөвлөхтэй санал солилцож, хамтран ярилцсаны дүнд шийдвэрээ гаргах боломжтой. </p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">ирээдүй</h3><p></p><p>Michael Kors бол зүгээр л нэг цүнх, зүгээр л нэг хувцас, зүгээр л нэг аккессорийн дэлгүүр буюу цуглуулга биш. Энэ бол дээд зэрэглэлийн арьс, алт мөнгөний хольцтой тоноглолуудыг ашиглаж хийдэг, таныг илэрхийлж, таныг тодотгож өгөх тансаг зэрэглэлийн бүтээгдэхүүн юм. Брэндийнхээ үнэ цэнийг бий болгох, байр суурийг сайтар тогтоож өгөх нь бидний зайлшгүй хийх ёстой ажил.</p><p>Нөгөө талаас бид байнга хувьсан өөрчлөгдөж байдаг, тааварлашгүй шийдлүүд ар араасаа гарч ирсээр байдаг ийм онцлогтой, хурдтай салбарт ажиллаж байгаа учир үргэлж цаг үеэсээ хоцролгүй, шинэ бүхнийг соргогоор харж, хэрэглэгчдийнхээ хүсэл сонирхлыг хүндэтгэлтэйгээр биелүүлсээр байхад анхаарсаар байх болно.</p><p>Мөн эрчүүдэд зориулсан бүтээгдэхүүнийхээ нэр төрлийг нэмэгдүүлээд явах төлөвлөгөө бий. </p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">эрсдэл</h3><p></p><p>Үнэндээ ямар ч сайн мэргэжилтнүүдтэй баг байгаад эрсдэлийг урьдчилан үнэн зөвөөр тооцоолно гэдэг амаргүй. Жишээ нь, найман сарын өмнө гэхэд хэн ч цар тахлын эрсдэлийг тооцоогүй л байсан шүү дээ. </p><p>Иймд бид эрсдэл бүрийг тооцож, түүнд бэлтгэлтэй байх гэхээс илүүтэй гарч ирсэн жижиг гэхгүй эрсдэл бэрхшээлийг соргогоор харж, маш хурдан гарц гаргалгаагаа боловсруулж, төлөвлөгөөний дагуу шаардлагатай арга хэмжээг шуурхай авах чадвартай байхад төвлөрдөг. Бидний хувьд удаан хариу үйлдэлтэй, нөхцөл байдлыг ойлгох гэж их цаг авдаг, буруу шийдвэр гаргадаг, түүнийгээ хүлээн зөвшөөрөхгүй уддаг, шаардлагатай гарц гаргалгааг боловсруулж чаддаггүй байх зэрэг нь жинхэнэ эрсдэл юм шиг санагддаг даа. </p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/e20ba10a24b70da428e8ac94edad1938.jpg"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/424662ed8e718fe9ca56cedba977892c.jpg"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/60cd93793b89e9faa49cb6135b593fd9.jpg"></p> </div>	Олон улсад танигдаж, дэлхийн хэрэглэгчдэд хэдийн танигдсан алдартай брэндийг албан ёсоор төлөөлнө гэдэг аль ч бизнесийн байгууллагын хувьд нэр төрийн хэрэг байдаг билээ. Тэгвэл 2016 оноос хойш арьсан гутлын Bata, гал тогооны хэрэгслийн Gipfel, охид бүсгүйчүүдийн дуртай бэлэн хувцасны Tally Weijl зэрэг цөөнгүй брэндийг дотоодын зах зээлд амжилттай байршуулж чадсан "БОСА Глобал Брэндс" ХХК-ийн хэрэглэгчдэдээ барьж буй ээлжит бэлэг нь та бидний сайн мэдэх алдарт Michael Kors болж байна. Дэгжин бүсгүйчүүдийн илэрхийлэл болсон энэхүү брэндийн манай улсад албан ёсоор орж ирсэн түүх, онцлог зэрэг сонирхолтой сэдвийн хүрээнд ярилцахаар төслийн удирдагч Б.Ангарагийг "Онцлох бизнес" буландаа урилаа. Нэр: Michael Kors Mongolia Хаяг: Шангрилла моллын 1 давхарт Чиглэл: Франчайз, Lifestyle дэлгүүр Үүсгэн байгуулагч: "БОСА ХОЛДИНГ" ХХК, “БОСА Глобал Брэндс” ХХК Үүсгэн байгуулагдсан: 2020 Холбоосууд: Michael Kors BGB (Фэйсбүүк) Төслийн удирдагч Б.Ангараг Сэдэл БОСА ХОЛДИНГ ХХК анх 1996 онд үүсгэн байгуулагдсан цагаасаа хойш үргэлж салбараа хөгжүүлэн түүчээлэх, шинэ соргог бараа бүтээгдэхүүн, техник технологийг нэвтрүүлэх чиглэлд анхаарч, түүнийг дотоодын хэрэглэгчдэдээ цаг алдалгүй хүргэхийг хичээсээр ирсэн /b. Тиймдээ ч бид одоо үйлдвэрлэл, үйлчилгээ, франчайз-гадаад худалдаа гэсэн үндсэн гурван чиглэлд үйл ажиллагаагаа явуулж буй арваад салбар компанитайгаар 24 дэх жилдээ амжилттай ажиллаж байна. Ингээд бид франчайз бизнесийн чиглэлээр өмнө нь Bata, Giphel, Tally Weijl зэрэг брэндийг албан ёсоор оруулж ирж байсан туршлага дээрээ үндэслэн энэ удаад дэлхийд алдартай Michael Kors брэндийг албан ёсоор хэрэглэгчдэдээ хүргэхээр шийдсэн юм. 2018 оны сүүлээс яригдаж эхэлсэн энэ яриа Michael Kors брэндийн толгой компани болох Capri Holdings Limited-ийн Ази Номхон далайн бүсийн салбартай холбоо тогтоон, эхний уулзалтуудаа хийхээс эхлээд дэлгүүр нээгдэх хүртэлх нэг жил гаруйн хугацаанд үргэлжилсэн ажлын үр дүн юм. Улмаар дэлхийн даяар 100 гаруй оронд 870 гаруй салбар дэлгүүртэй Michael Kors брэндийн Монгол дахь анхны албан ёсны дэлгүүр өнгөрөгч 6 сарын 15-нд Шангрила Молл-д нээлтээ хийгээд байна. ялгарал Манай төслийн багийнхан энэ хугацаанд дотоодын хэрэглэгчдийн худалдан авалтын зан төлөв, зах зээлийн судалгааг маш сайн хийж гүйцэтгэн, түүнийгээ Michael Kors брэндийн эрхийг эзэмшигч толгой компанид сайтар ойлгуулж, нягт хамтран ажиллаж чадсаны дүнд нэлээд "чанартай" ялгарлуудыг дэлгүүртээ бий болгож чадсан шүү. Нэгдүгээрт, бид зах зээлээ судалж үзээд Michael Kors-ийн Michael Michael Kors болон Michael Kors Mens зэрэг цуглуулгуудыг нэгэн цогц буюу lifestyle консепттойгоор оруулж ирсэн. Энэ нь олон төрлийн сонирхолтой, үргэлж шинийг эрэлхийлэгч худалдан авагчдынхаа хэрэгцээ шаардлагыг хангаж чадахуйц давуу талыг бий болгох юм. Иймд хэрэглэгч манай дэлгүүрээс зөвхөн цүнхнээс гадна Michael Kors брэндийн түрийвч, нүдний шил, цаг, гоёл чимэглэл, бэлэн хувцас, гутал зэрэг өдөр тутмын бусад бүтээгдэхүүнүүдийг ч худалдан авах боломжтой. Хоёрдугаарт, үнэ. Монгол дахь салбар дэлгүүр маань байршлын хувьд хэдийгээр Ази Номхон далайн бүсэд харьяалагддаг ч бид толгой компанитайгаа сайтар хэлэлцэж тохиролцсоны үндсэн дээр Азийн бусад орнууд болох БНСУ, БНХАУ, Япон зэрэг улс орнуудтай харьцуулахад 50 орчим хувиар бага үнэ тогтоох боломжтой болсон. Энэ нь манай салбар АНУ-ын Michael Kors-ын нэрийн дэлгүүр дээрх үнээс хол зөрүүгүй үнээр бүтээгдэхүүнүүдээ борлуулж байгаа гэсэн үг юм. Үүнээс гадна ганцхан Монгол дахь салбар гэлтгүй Michael Kors брэнд дэлхий даяар үнэ цэнээ дөрвөн зүйлээр тодорхойлсон байдаг. Үүнд, тансаг, зохимжтой, загварлаг, төрөл бүрийн хэрэглээнд тохирч байнга хажууд тань байх гэсэн үнэ цэн, онцлогууд багтаж байгаа. michael Michael kors гэж юу вэ? Анзаарахгүй байхын аргагүй чамин тансаг, тухтай хэрэглээ. нэр Michael Kors брэндийн нэр нь загвар зохион бүтээгч Michael David Kors-ийн нэр юм. Уг брэнд дотроо үндсэн гурван цуглуулга буюу коллекцтой. Үүнд, Michael Кors буюу тансаг хэрэглээний, MICHAEL Michael Kors буюу худалдан авах боломжтой тансаг хэрэглээний, Michael Kors Mens буюу эрчүүдэд зориулсан гэх цуглуулгууд ордог. одоо Зорилтот хэрэглэгчдийн маань ихэнх нь Michael Kors брэндийг Монголд орж ирэхээс өмнө эчнээ мэддэг байсан байж болох ч энэ нь нийт хэрэглэгчид бүгд мэддэг гэсэн үг биш юм. Иймд бид эдгээр өдрүүдэд брэндийнхээ танигдалтыг нэмэгдүүлж, хэрэглэгчдэд хүртээмжтэй, үнэн зөв ойлголтыг түгээх ажлууд дээр төвлөрч байна. Мөн үндсэн брэнд маань улирал бүрд нэг цуглуулга, жилд нийт дөрвөн цуглуулга гаргадаг. Одоогоор бид намар өвлийн цуглуулгуудыг оруулж ирэх, олон нийтэд хүргэх зэрэг ажилд ороод явж байна. баг Төслийн боловсруулалтын шатанд "БОСА Холдинг" ХХК-ийн Бизнес Хөгжлийн газар болон "БОСА Глобал Брэндс" ХХК-ийн Гадаад харилцааны багийнхан хамтран жил орчмын хугацаанд ажилласан. Одоо бол тус брэндийг "БОСА Глобал Брэндс" ХХК-ийн 10 орчим ажилтантай баг бүрэн хариуцан ажиллаж байна. Багийн хувьд загвар зохион бүтээгч Michael Kors нэгэнтээ "Хэдий би энэ загваруудыг гаргаж байгаа ч гэлээ үүнийг хэрэглэгчдэд хүргэгч нь худалдааны зөвлөхүүд юм шүү" гэж хэлсэн байдаг. Үнэхээр ч худалдааны зөвлөхийн ур чадвар, хандлага зэрэг нь брэндийг илүү үнэ цэнтэй болгодог чухал хүчин зүйл. Иймд бид худалдааны зөвлөхүүдээ үйлчилгээний ур чадварт сайтар сургаж, хэрэглэгчид яг ойр дотнын хүнтэйгээ хамт дэлгүүр хэсэж байгаа мэдрэмж төрүүлэхүйц найрсаг, таатай үйлчилгээг төлөвшүүлэхэд онцгой анхаарч байгаа. Үйлчлүүлэгч манайхыг сонгон ирснээр мэргэжлийн худалдааны зөвлөхтэй санал солилцож, хамтран ярилцсаны дүнд шийдвэрээ гаргах боломжтой. ирээдүй Michael Kors бол зүгээр л нэг цүнх, зүгээр л нэг хувцас, зүгээр л нэг аккессорийн дэлгүүр буюу цуглуулга биш. Энэ бол дээд зэрэглэлийн арьс, алт мөнгөний хольцтой тоноглолуудыг ашиглаж хийдэг, таныг илэрхийлж, таныг тодотгож өгөх тансаг зэрэглэлийн бүтээгдэхүүн юм. Брэндийнхээ үнэ цэнийг бий болгох, байр суурийг сайтар тогтоож өгөх нь бидний зайлшгүй хийх ёстой ажил. Нөгөө талаас бид байнга хувьсан өөрчлөгдөж байдаг, тааварлашгүй шийдлүүд ар араасаа гарч ирсээр байдаг ийм онцлогтой, хурдтай салбарт ажиллаж байгаа учир үргэлж цаг үеэсээ хоцролгүй, шинэ бүхнийг соргогоор харж, хэрэглэгчдийнхээ хүсэл сонирхлыг хүндэтгэлтэйгээр биелүүлсээр байхад анхаарсаар байх болно. Мөн эрчүүдэд зориулсан бүтээгдэхүүнийхээ нэр төрлийг нэмэгдүүлээд явах төлөвлөгөө бий. эрсдэл Үнэндээ ямар ч сайн мэргэжилтнүүдтэй баг байгаад эрсдэлийг урьдчилан үнэн зөвөөр тооцоолно гэдэг амаргүй. Жишээ нь, найман сарын өмнө гэхэд хэн ч цар тахлын эрсдэлийг тооцоогүй л байсан шүү дээ. Иймд бид эрсдэл бүрийг тооцож, түүнд бэлтгэлтэй байх гэхээс илүүтэй гарч ирсэн жижиг гэхгүй эрсдэл бэрхшээлийг соргогоор харж, маш хурдан гарц гаргалгаагаа боловсруулж, төлөвлөгөөний дагуу шаардлагатай арга хэмжээг шуурхай авах чадвартай байхад төвлөрдөг. Бидний хувьд удаан хариу үйлдэлтэй, нөхцөл байдлыг ойлгох гэж их цаг авдаг, буруу шийдвэр гаргадаг, түүнийгээ хүлээн зөвшөөрөхгүй уддаг, шаардлагатай гарц гаргалгааг боловсруулж чаддаггүй байх зэрэг нь жинхэнэ эрсдэл юм шиг санагддаг даа.	Олон улсад танигдаж, дэлхийн хэрэглэгчдэд хэдийн танигдсан алдартай брэндийг албан ёсоор төлөөлнө гэдэг аль ч бизнесийн байгууллагын хувьд нэр төрийн хэрэг байдаг билээ. Тэгвэл 2016 оноос хойш арьсан гутлын Bata, гал тогооны хэрэгслийн Gipfel, охид бүсгүйчүүдийн дуртай бэлэн хувцасны Tally Weijl зэрэг цөөнгүй брэндийг дотоодын зах зээлд амжилттай байршуулж чадсан "БОСА Глобал Брэндс" ХХК-ийн хэрэглэгчдэдээ барьж буй ээлжит бэлэг нь та бидний сайн мэдэх алдарт Michael Kors болж байна. Дэгжин бүсгүйчүүдийн илэрхийлэл болсон энэхүү брэндийн манай улсад албан ёсоор орж ирсэн түүх, онцлог зэрэг сонирхолтой сэдвийн хүрээнд ярилцахаар төслийн удирдагч Б.Ангарагийг "Онцлох бизнес" буландаа урилаа. Нэр: Michael Kors Mongolia Хаяг: Шангрилла моллын 1 давхарт Чиглэл: Франчайз, Lifestyle дэлгүүр Үүсгэн байгуулагч: "БОСА ХОЛДИНГ" ХХК, “БОСА Глобал Брэндс” ХХК Үүсгэн байгуулагдсан: 2020 Холбоосууд: Michael Kors BGB (Фэйсбүүк) Төслийн удирдагч Б.Ангараг ### Сэдэл БОСА ХОЛДИНГ ХХК анх 1996 онд үүсгэн байгуулагдсан цагаасаа хойш үргэлж салбараа хөгжүүлэн түүчээлэх, шинэ соргог бараа бүтээгдэхүүн, техник технологийг нэвтрүүлэх чиглэлд анхаарч, түүнийг дотоодын хэрэглэгчдэдээ цаг алдалгүй хүргэхийг хичээсээр ирсэн /b. Тиймдээ ч бид одоо үйлдвэрлэл, үйлчилгээ, франчайз-гадаад худалдаа гэсэн үндсэн гурван чиглэлд үйл ажиллагаагаа явуулж буй арваад салбар компанитайгаар 24 дэх жилдээ амжилттай ажиллаж байна. Ингээд бид франчайз бизнесийн чиглэлээр өмнө нь Bata, Giphel, Tally Weijl зэрэг брэндийг албан ёсоор оруулж ирж байсан туршлага дээрээ үндэслэн энэ удаад дэлхийд алдартай Michael Kors брэндийг албан ёсоор хэрэглэгчдэдээ хүргэхээр шийдсэн юм. 2018 оны сүүлээс яригдаж эхэлсэн энэ яриа Michael Kors брэндийн толгой компани болох Capri Holdings Limited-ийн Ази Номхон далайн бүсийн салбартай холбоо тогтоон, эхний уулзалтуудаа хийхээс эхлээд дэлгүүр нээгдэх хүртэлх нэг жил гаруйн хугацаанд үргэлжилсэн ажлын үр дүн юм. Улмаар дэлхийн даяар 100 гаруй оронд 870 гаруй салбар дэлгүүртэй Michael Kors брэндийн Монгол дахь анхны албан ёсны дэлгүүр өнгөрөгч 6 сарын 15-нд Шангрила Молл-д нээлтээ хийгээд байна. ### ялгарал Манай төслийн багийнхан энэ хугацаанд дотоодын хэрэглэгчдийн худалдан авалтын зан төлөв, зах зээлийн судалгааг маш сайн хийж гүйцэтгэн, түүнийгээ Michael Kors брэндийн эрхийг эзэмшигч толгой компанид сайтар ойлгуулж, нягт хамтран ажиллаж чадсаны дүнд нэлээд "чанартай" ялгарлуудыг дэлгүүртээ бий болгож чадсан шүү. Нэгдүгээрт, бид зах зээлээ судалж үзээд Michael Kors-ийн Michael Michael Kors болон Michael Kors Mens зэрэг цуглуулгуудыг нэгэн цогц буюу lifestyle консепттойгоор оруулж ирсэн. Энэ нь олон төрлийн сонирхолтой, үргэлж шинийг эрэлхийлэгч худалдан авагчдынхаа хэрэгцээ шаардлагыг хангаж чадахуйц давуу талыг бий болгох юм. Иймд хэрэглэгч манай дэлгүүрээс зөвхөн цүнхнээс гадна Michael Kors брэндийн түрийвч, нүдний шил, цаг, гоёл чимэглэл, бэлэн хувцас, гутал зэрэг өдөр тутмын бусад бүтээгдэхүүнүүдийг ч худалдан авах боломжтой. Хоёрдугаарт, үнэ. Монгол дахь салбар дэлгүүр маань байршлын хувьд хэдийгээр Ази Номхон далайн бүсэд харьяалагддаг ч бид толгой компанитайгаа сайтар хэлэлцэж тохиролцсоны үндсэн дээр Азийн бусад орнууд болох БНСУ, БНХАУ, Япон зэрэг улс орнуудтай харьцуулахад 50 орчим хувиар бага үнэ тогтоох боломжтой болсон. Энэ нь манай салбар АНУ-ын Michael Kors-ын нэрийн дэлгүүр дээрх үнээс хол зөрүүгүй үнээр бүтээгдэхүүнүүдээ борлуулж байгаа гэсэн үг юм. Үүнээс гадна ганцхан Монгол дахь салбар гэлтгүй Michael Kors брэнд дэлхий даяар үнэ цэнээ дөрвөн зүйлээр тодорхойлсон байдаг. Үүнд, тансаг, зохимжтой, загварлаг, төрөл бүрийн хэрэглээнд тохирч байнга хажууд тань байх гэсэн үнэ цэн, онцлогууд багтаж байгаа. ### michael Michael kors гэж юу вэ? Анзаарахгүй байхын аргагүй чамин тансаг, тухтай хэрэглээ. ### нэр Michael Kors брэндийн нэр нь загвар зохион бүтээгч Michael David Kors-ийн нэр юм. Уг брэнд дотроо үндсэн гурван цуглуулга буюу коллекцтой. Үүнд, Michael Кors буюу тансаг хэрэглээний, MICHAEL Michael Kors буюу худалдан авах боломжтой тансаг хэрэглээний, Michael Kors Mens буюу эрчүүдэд зориулсан гэх цуглуулгууд ордог. ### одоо Зорилтот хэрэглэгчдийн маань ихэнх нь Michael Kors брэндийг Монголд орж ирэхээс өмнө эчнээ мэддэг байсан байж болох ч энэ нь нийт хэрэглэгчид бүгд мэддэг гэсэн үг биш юм. Иймд бид эдгээр өдрүүдэд брэндийнхээ танигдалтыг нэмэгдүүлж, хэрэглэгчдэд хүртээмжтэй, үнэн зөв ойлголтыг түгээх ажлууд дээр төвлөрч байна. Мөн үндсэн брэнд маань улирал бүрд нэг цуглуулга, жилд нийт дөрвөн цуглуулга гаргадаг. Одоогоор бид намар өвлийн цуглуулгуудыг оруулж ирэх, олон нийтэд хүргэх зэрэг ажилд ороод явж байна. ### баг Төслийн боловсруулалтын шатанд "БОСА Холдинг" ХХК-ийн Бизнес Хөгжлийн газар болон "БОСА Глобал Брэндс" ХХК-ийн Гадаад харилцааны багийнхан хамтран жил орчмын хугацаанд ажилласан. Одоо бол тус брэндийг "БОСА Глобал Брэндс" ХХК-ийн 10 орчим ажилтантай баг бүрэн хариуцан ажиллаж байна. Багийн хувьд загвар зохион бүтээгч Michael Kors нэгэнтээ "Хэдий би энэ загваруудыг гаргаж байгаа ч гэлээ үүнийг хэрэглэгчдэд хүргэгч нь худалдааны зөвлөхүүд юм шүү" гэж хэлсэн байдаг. Үнэхээр ч худалдааны зөвлөхийн ур чадвар, хандлага зэрэг нь брэндийг илүү үнэ цэнтэй болгодог чухал хүчин зүйл. Иймд бид худалдааны зөвлөхүүдээ үйлчилгээний ур чадварт сайтар сургаж, хэрэглэгчид яг ойр дотнын хүнтэйгээ хамт дэлгүүр хэсэж байгаа мэдрэмж төрүүлэхүйц найрсаг, таатай үйлчилгээг төлөвшүүлэхэд онцгой анхаарч байгаа. Үйлчлүүлэгч манайхыг сонгон ирснээр мэргэжлийн худалдааны зөвлөхтэй санал солилцож, хамтран ярилцсаны дүнд шийдвэрээ гаргах боломжтой. ### ирээдүй Michael Kors бол зүгээр л нэг цүнх, зүгээр л нэг хувцас, зүгээр л нэг аккессорийн дэлгүүр буюу цуглуулга биш. Энэ бол дээд зэрэглэлийн арьс, алт мөнгөний хольцтой тоноглолуудыг ашиглаж хийдэг, таныг илэрхийлж, таныг тодотгож өгөх тансаг зэрэглэлийн бүтээгдэхүүн юм. Брэндийнхээ үнэ цэнийг бий болгох, байр суурийг сайтар тогтоож өгөх нь бидний зайлшгүй хийх ёстой ажил. Нөгөө талаас бид байнга хувьсан өөрчлөгдөж байдаг, тааварлашгүй шийдлүүд ар араасаа гарч ирсээр байдаг ийм онцлогтой, хурдтай салбарт ажиллаж байгаа учир үргэлж цаг үеэсээ хоцролгүй, шинэ бүхнийг соргогоор харж, хэрэглэгчдийнхээ хүсэл сонирхлыг хүндэтгэлтэйгээр биелүүлсээр байхад анхаарсаар байх болно. Мөн эрчүүдэд зориулсан бүтээгдэхүүнийхээ нэр төрлийг нэмэгдүүлээд явах төлөвлөгөө бий. ### эрсдэл Үнэндээ ямар ч сайн мэргэжилтнүүдтэй баг байгаад эрсдэлийг урьдчилан үнэн зөвөөр тооцоолно гэдэг амаргүй. Жишээ нь, найман сарын өмнө гэхэд хэн ч цар тахлын эрсдэлийг тооцоогүй л байсан шүү дээ. Иймд бид эрсдэл бүрийг тооцож, түүнд бэлтгэлтэй байх гэхээс илүүтэй гарч ирсэн жижиг гэхгүй эрсдэл бэрхшээлийг соргогоор харж, маш хурдан гарц гаргалгаагаа боловсруулж, төлөвлөгөөний дагуу шаардлагатай арга хэмжээг шуурхай авах чадвартай байхад төвлөрдөг. Бидний хувьд удаан хариу үйлдэлтэй, нөхцөл байдлыг ойлгох гэж их цаг авдаг, буруу шийдвэр гаргадаг, түүнийгээ хүлээн зөвшөөрөхгүй уддаг, шаардлагатай гарц гаргалгааг боловсруулж чаддаггүй байх зэрэг нь жинхэнэ эрсдэл юм шиг санагддаг даа.
https://unread.today/c/spotlight-threecamellodge	Онцлох бизнес	Munkhbayasgalan	2020-07-27T00:00:00	7 сарын 27, 2020	Three Camel Lodge - Орчиндоо ээлтэй, тансаг үйлчилгээ	<div class="article-body"> <h2>Онцгой нөхцөл байдлын улмаас энэ зун дотоодын аялал жуулчлал эрчээ авч байгаатай уншигч та санал нийлэх биз ээ. Дөрвөн хязгаарт үл давтагдах хосгүй үзэсгэлэнт байгаль, ялгаатай соёл уламжлал, баялаг түүхтэйгээ бид олноор танилцах болсон нь тун сайшаалтай. Дотоодын аялал жуулчлал хөгжихийн хэрээр байгаль орчин, соёл уламжлалаа байгаа чигээр нь хадгалан хамгаалах тухай асуудал зайлшгүй хөндөгдөх учиртай. Энэ ч утгаараа тогтвортой үйл ажиллагаагаараа салбартаа жишиг тогтоон ажиллаж буй Өмнийн говьд байрлах тансаг зэрэглэлийн нэгэн баазыг өнөөдөр онцлон танилцуулж байна. <div><br></div><div>Үүсгэн байгуулагч эрхэм нь халимаг угсаатай америк иргэн байх агаад 30 жилийн өмнө ерөнхий сайд асан Д.Бямбасүрэнгийн урилгаар монголын аялал жуулчлалын салбарт хувь нэмрээ оруулахаар ирсэн ажээ. "Энэ баазыг би монголын бусад аялал жуулчлалын үйлчилгээ эрхэлдэг байгууллагуудтай өрсөлдөх гэж биш, дэлхийн бусад орнуудтай монголыг өрсөлдүүлэхийн тулд бий болгосон" хэмээн ярих түүний сонирхолтой түүх болоод үйлчилгээний чанар, нийгмийн хариуцлагын үйл ажиллагаагаараа тэргүүлж буй "Гурван Тэмээ"-ийн талаар дараах нийтлэлээс уншаарай. </div></h2><p><b>Нэр: </b>Three Camel Lodge <br><b>Хаяг:</b> Өмнөговь аймаг, Булган сум <br><b>Чиглэл:</b> Амралт, жуулчны бааз <br><b>Үүсгэн байгуулагч:</b> <a href="https://www.nomadicexpeditions.com/our-team/jalsa-urubshurow/" target="_blank">Жалса Урубшуров</a> <br><b>Үүсгэн байгуулагдсан:</b> 2002 <br><b>Холбоосууд:</b> <a href="https://www.threecamellodge.com/">www.threecamellodge.com</a>, <a href="https://www.facebook.com/TheThreeCamelLodge" target="_blank">The Three Camel Lodge</a>, <a href="https://www.instagram.com/threecamellodge/" target="_blank">@threecamellodge</a><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/51/509b51d27f807b55a8bca8b7ea298a7d.jpeg"></p><div class="image-caption">Үүсгэн байгуулагч Жалса Урубшуров</div><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">сэдэл</h3><p></p><p>Би 1950-иад онд Нью Жерсид америк дахь анхны монгол коммюнити дунд төрж өссөн. Аав маань халимаг үндэстэн учраас анх сурсан хэл маань монгол байлаа. Америкийн тэг дунд л боорцог, сүүтэй цай, бууз хуушуур гэдгээс эхлээд монгол соёл, аман уран зохиол, ёс уламжлал дунд хүмүүжсэн юм. Харь оронд төрж өссөн хэдий ч би өөрийн үндэс угсаа, түүх соёлыг бахархан судлах дуртай байв. <br> <br>1990 онд би монголын засгийн газрын төлөөлөгчдийг хүлээн авах ажлыг зохион байгуулах боллоо. Монголоос ирсэн зургаан гишүүний нэг нь Ерөнхий Сайд асан <a href="https://mn.wikipedia.org/wiki/%D0%94%D0%B0%D1%88%D0%B8%D0%B9%D0%BD_%D0%91%D1%8F%D0%BC%D0%B1%D0%B0%D1%81%D2%AF%D1%80%D1%8D%D0%BD" target="_blank">Д.Бямбасүрэн</a> байв. Тэрээр буцахдаа намайг монголд урьж, улмаар тэр жилийнхээ 9-р сард монголд очиход яг ардчиллын хөдөлгөөн ид өрнөж байхтай таарсан юм. Монголчууд намайг маш зочломтгой, найрсгаар хүлээж авсан. Улаанбаатар хотын төвд тансаг тухтай байранд байрлаж, язгууртан шиг үйлчлүүлэх сайхан байсан хэдий ч би хөдөө явж, нүүдэлчдийг харахын түүс болж байлаа. Өөрийн эцэг өвгөдийн талаар амьдралынхаа турш уншиж судалсан ч өөрийн биеэр ирж үзэх маш сайхан байсан. </p><p>Ардчиллаас өмнө Хойд Америкаас Монголыг зорьж очих жуулчдын тоо жилдээ 100 хүрэхтэй үгүйтэй, маш бага байсан. Намайг Монголд урьсан бас нэг шалтгаан нь надаас монголд ирэх жуулчдын тоог нэмж, аялал жуулчлалын салбарт хувь нэмрээ оруулахыг хүссэн явдал байсан юм. Золоор АНУ-д амжилттай яваа барилгын компани маань надад Монголын аялал жуулчлалын салбарыг жаахан ч атугай дэмжих нөөц бололцоог бүрдүүлж өгсөн байлаа. <br> <br>Аялал жуулчлалын салбарт тансаг зэрэглэлийн үйлчилгээг нэн тэргүүнд сурталчлах ёстой гэж би боддог. Бодоод үз дээ, олноор ирж байгаа үүргэвчтэй аялагчид, хямд төсөр аргаар аялах сонирхолтой хүмүүс тухайн улсын эдийн засагт эерэг нөлөө үзүүлж шалихгүй. Иймд Монголд гаднаас тансаг зэрэглэлийн үйлчилгээ авах сонирхолтой хүмүүсийг татах төрөл бүрийн үйлчилгээ бий болох хэрэгтэй гэж би боддог. Ингээд Монголд 1992 онд энэ төрлийн аялал зохион байгуулагч тур оператор <a href="https://www.nomadicexpeditions.com/" target="_blank">Nomadic Expedition</a>-г байгуулсан. <br> <br>Монгол бол цөөн хүн амтай, үзэсгэлэнт байгаль, өргөн уудам газар нутагтай улс. Иймд аялал жуулчлалын салбар хөгжих нөөц бололцоо хангалттай бий. Харин байгаль орчныг сүйтгэж гэмтээлгүйгээр аялал жуулчлалыг дэмжих нь том сорилт болдог. Иймд орон нутгийн иргэд, мэргэжлийн байгууллагуудтай хамтарсан олон жилийн судалгааны үр дүнд бүхий л үйл ажиллагаа нь байгальд ээлтэй, орчин үеийн боловч монгол ахуй соёлыг нэвт шингээсэн <a href="https://www.threecamellodge.com/" target="_blank">Three Camel Lodge</a> жуулчны баазыг 2002 онд Өмнөговь аймагт нээсэн. Өдгөө бааз маань дэлхийн түвшний стандартаар тансаг зэрэглэлийн үйлчилгээ үзүүлж үйл ажиллагаа явуулахын сацуу зэрлэг байгаль, говьд нуугдаж буй түүхийн олдворуудыг хамгаалахад хувь нэмрээ оруулан, дотоод гадаадын судлаач, палеонтологичид болон уран бүтээлчид, адал явдал хайгчдын очих дуртай газар болоод байна. <br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/51/eeda3c9768583625ccaef30c3e8ca443.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">ялгарал</h3><p></p><p>Хүүхэд байхаасаа л би ойн цагдаа болохыг мөрөөддөг байсан. Онгон байгаль, ан амьтад, он удаан жилийн түүхийн дурсгалт газруудыг хамгаалахыг үргэлж эрмэлздэг байлаа. Ийм учраас өөрийн хийж буй бүхий л ажилдаа тогтвортой байдлыг нэн тэргүүнд авч үздэг юм. Үүний дагуу “Гурван Тэмээ” ч монгол орны байгаль орчин, соёл уламжлал, орон нутгийн иргэд болон ажилчдадаа ээлтэй үйл ажиллагаа явуулж буйгаараа ялгарна. Бид тогтвортой аялал жуулчлалыг бий болгохын төлөө өдөр тутмын үйл ажиллагаандаа дараах гурван зарчмыг баримталдаг. <br> <br>● <b>Байгаль орчиндоо ээлтэй байх </b><br>“Гурван Тэмээ” анх баригдах явцаасаа байгальд ээлтэй чанараа хадгалсаар ирсэн. Баазын төв барилгыг Буддын сүм хийдийн архитекторын шийдлийн дагуу дээврийг нь нэг ч хадаас ашиглалгүй барьснаас гадна бусад байгууламжид байгалийн боловсруулаагүй чулуу ашиглаж, жуулчид маань уламжлалт монгол гэрт байрладаг. </p><p><br>Өдөр тутмын үйл ажиллагаандаа хуванцрын хэрэглээг бүрэн халахыг эрмэлздэг. Жишээ нь манай баазад зочдодоо хуванцар савтай усны оронд гоёмсог ган усны сав өгч, цэвэр усны цоргонууд байрлуулсан байдаг. Түүнчлэн дахин боловсруулах боломжтой бүхий л хог хаягдлыг боловсруулж, органик хаягдлыг өөрсдийн хүлэмждээ бордоо болгож ашиглахаас гадна монгол гэрүүдийн гэрэлтүүлэгт сэргээгдэх эрчим хүч ашигладаг. <br></p> <div class="uk-margin-bottom uk-margin-top"><iframe width="614" height="380" frameborder="0" allowfullscreen src="//www.youtube.com/embed/pCrUgnFP-rY?rel=0"></iframe> </div><p></p><p><b><br></b></p><p><b> ● Байгалийн дурсгалт газар, соёлын өвийг хамгаалах </b><br>Говийн нутагт өнгөрсөн болон одоо үеийн зааг гэж үгүй. Бид хосгүй үнэт үлэг гүрвэлийн ул мөрийг хууль бус олборлолтоос хамгаалахын зэрэгцээ шинжлэх ухаанч судалгаа шинжилгээний ажлыг дэмжихийг зорьдог. Манай бааз орон нутгийн засаг захиргаатай албан ёсны түншлэл бий болгон, бүс нутгийг хамгаалахаас гадна палеонтологийн судалгааны бааз болж дотоод, гадаадын олон судлаачдыг хүлээн авдаг. <br><br>2008 оноос бид аймгийн Ханхонгор дунд сургуулийн Монгол үндэсний хөгжим, бүжиг суралцаж буй сурагчдыг дэмжин, тэдний авьяасыг зочдодоо гайхуулах болсон юм. Түүнчлэн тус сургуульд үндэсний хөгжим болон бусад хэрэгслийг тогтмол хандивлахаас гадна 2018 онд Туркийн Анкара хотод болсон Олон Улсын Хүүхдийн Хөгжим Бүжгийн Фестивалд 10 сурагчийг хоёр багшийн хамт илгээж үндэсний соёлоо дэлхийн тавцанд таниулахад хувь нэмрээ оруулсан. Мөн 2019 оноос Монголын Урлагийн Зөвлөлтэй хамтран авьяас чадвараараа гайхагдсан орон нутгийн таван сурагчийг үндэсний урлагийн чиглэлээр дээд боловсрол эзэмшүүлэх тэтгэлэгт хөтөлбөр хэрэгжүүлж эхлээд байна. <br><b><br>● Орон нутгийн иргэддээ хувь нэмэр оруулах </b><br>Аялал жуулчлал нь иргэдийнхээ амьдралд эдийн засаг, нийгмийн үүднээс мэдэгдэхүйц эерэгээр нөлөөлж эхлэхэд иргэд нь эргээд байгалиа хамгаалах, соёлоо дээдлэхэд ч мөн идэвхтэйгээр хувь нэмрээ оруулж эхэлнэ гэдэгт бид итгэдэг. <br><br>Бид анхнаасаа орон нутгийн иргэдтэй маш ойр дотно байсаар ирсэн. Нутгийн малчид манай баазын гадна байдаг худгаас малаа услахаас эхлээд бид ойр хавийн сургуулиудад англи хэлний хичээл оруулах, спортын багуудыг ивээн тэтгэх зэргээр дэмжлэг үзүүлдэг. Мөн бид дийлэнх хүний нөөцөө орон нутгийн иргэдээр бүрдүүлдэг гэдгээрээ бахархдаг. Ажилчдаа тогтмол сургалтад хамруулж, англи хэлийг нь сайжруулахаас гадна дэлхийн хамгийн сайн резорт, жуулчны баазуудад туршлага судлах аялал байнга хийж байна. Өдөр тутмын хэрэглээний бүтээгдэхүүнээ ч хотоос авахаас илүүтэй ойрын тосгон, нутгийн иргэдээс худалдан авч, тэдэндээ хувь нэмэр оруулахыг илүүд үздэг. </p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/51/f23c796ca2718ce5af2457f92f9591c6.jpg"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/51/c6123c907333c71b2ca305cbfc78a236.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">three camel lodge гэж юу вэ?</h3><p>Үзэсгэлэнт Говьд байрлах Монголын анхны бөгөөд тэргүүлэх тансаг зэрэглэлийн, байгальд ээлтэй жуулчны бааз. National Geographic сэтгүүлийн байгальд ээлтэй, эко лоджуудыг багтаадаг <a href="https://www.nationalgeographiclodges.com/lodges/asia/three-camel-lodge/about/#.XxcTVZ4zZyw" target="_blank">дэлхийн хамгийн өвөрмөц 25 лоджийн анхны гишүүдийн нэг</a>. Түүнчлэн <a href="https://www.cntraveler.com/the-bests/readers-choice-awards" target="_blank">Conde Nast Readers' Choice Awards 2018</a>-ийн Азийн шилдэг 10 лоджийн нэгээр нэрлэгдсэн. <br></p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">нэр</h3><p>Анх Nomadic Expeditions-ийг байгуулахад зээ охин маань манай логонд гурван тэмээ зурсан юм. Арван жилийн дараа жуулчны баазаа нээгээд логотойгоо уялдуулан Гурван Тэмээ нэрийг өгсөн. </p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/51/6bc2770bc1e02dc7255c3a7a3e02ee82.jpg"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/51/036b50674ef1be3e77d0d1479bc916b0.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">одоо</h3><p>Би монголд бизнес хийгээд 30 жил болж байгаа ч нэг удаа ашиг хүртсэн удаагүй. Гэсэн хэдий ч миний хөрөнгө оруулалт хэдэн зуун хүнийг ажилтай золгуулж, монголд өөр түвшний аялал жуулчлалын чиглэлийг эхлүүлсэн нь хамгийн чухал. Three Camel Lodge-ийг би монголын бусад аялал жуулчлалын үйлчилгээ эрхэлдэг байгууллагуудтай өрсөлдөх гэж биш, дэлхийн бусад орнуудтай монголыг өрсөлдүүлэхийн тулд бий болгосон юм. Онгон байгальд, өндөр зэрэглэлийн үйлчилгээ, тогтвортой үйл ажиллагаа бүхий орчинг бий болгосноороо олон улсын тавцанд монголыг зорин ирэх жуулчдын өмнө бид нүүр бардам байдаг. Мөн ийнхүү үйл ажиллагааны жишиг тогтоосон нь ижил төстэй үйл ажиллагаа явуулж буй байгууллагуудад үлгэр жишээ болоосой гэж хүсэж байна. Бусад газрууд бидний хийж буй зүйлсийг хуулбарласан ч үүнийг би маш эерэгээр хүлээж авч, сайн зүйл гэж харах болно. Бид хоорондоо өрсөлдөөгүй шүү дээ. <br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/51/5c4030baa9f4e528c35a959d6e92a6f7.jpg"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/51/977a53a5298718f53de77d39c08bfadd.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">баг</h3><p>Монголд ажилласан хугацаанд шаргуу хөдөлмөрч, итгэл даахуйц хүмүүстэй учирсандаа өөрийгөө их азтайд тооцдог. Удирдлагын багт маань өндөр боловсролтой, үнэ цэнтэй хүмүүс бий. <br> <br>Бид ажилчдаа сонгон шалгаруулж авахдаа өндөр ач холбогдол өгч, хувь хүний зарчим, хандлагыг нь түлхүү харж авдаг. Тогтвортой үйл ажиллагааны зарчимдаа дурдсанчлан бид говьд амьдарч буй орон нутгийн иргэдээр ажилчдаа бүрдүүлж, тогтмол ур чадварыг нь сайжруулж, хөгжүүлэхийг эрмэлздэг юм. Манайд долоон жилийн өмнө анх угаагчийн ажил хийдэг байсан хүн өнөөдөр ахлах тогооч болсон байх жишээтэй. Хамт ажиллаж буй хүмүүс маань өсөж хөгжиж буйг харах маш сайхан санагддаг. <br><br>Бусад ижил төрлийн үйл ажиллагаа явуулдаг компаниудаас ялгаатай нь бид улирал харгалзахгүй, жилийн турш 20 гаруй хүн тогтмол ажилд авдаг. Зэлүүд, хөдөлгөөн багатай газар нутгийн иргэдэд ажлын байр бий болгож буйгаараа бид их бахархдаг. <br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/51/a82f1fe0255c8689a5beb0cc2adbe302.png"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">ирээдүй</h3><p></p><p>Дэлхийн нийт хүн амын 10.2 хувь нь үйлчилгээний салбарт ажиллаж, ДНБ-ийн дийлэнх хувийг мөн л энэ салбар эзэлж байна. Энэ бол зочид буудал, ресторан, соёл амралтын үйлчилгээний газруудаас эхлээд агаарын тээвэр хүртэл эдийн засгийн хувьд маш өндөр ач холбогдолтой салбар. </p><p>Монголын хувьд тогтвортой аялал жуулчлалыг дэмжин хөгжүүлэх нь эдийн засагт урт хугацаандаа тогтвортой өсөлт авчраад зогсохгүй олон хүний амьдралд эерэгээр нөлөөлнө. Манай компани ч ирээдүйд салбартаа тэргүүлэх тансаг зэрэглэлийн үйлчилгээ үзүүлж, дэлхийн аялагчдад монголыг хамгийн сайнаар нь сурталчилсаар байх болно. </p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">эрсдэл</h3><p>Монголын аялал жуулчлалын салбарыг өөд авч явахад хамгийн их нөлөө үзүүлж буй зүйлс бол монголын үзэсгэлэнт, онгон дагшин байгаль, нүүдэлчин соёл, уламжлал билээ. Бид эдгээр үнэт зүйлсээ нандигнан хамгаалж, тордохгүй бол цагийн явцад устаж үгүй болох болно. Энэ нь манайх шиг бизнесүүдэд урт хугацааны тогтвортой байдалд сөрөг нөлөө үзүүлээд зогсохгүй улс үндэстний хувьд томоохон аюул учруулна. Иймд бүхий л бизнесийн байгууллагуудыг байгальд ээлтэй байдлаар үйл ажиллагаагаа явуулж, хүн бүрийг монгол соёл, заншлаа хадгалж үлдэхэд анхаардаг байгаасай гэж хүсдэг дээ. <br></p> <div class="uk-margin-bottom uk-margin-top"><iframe width="614" height="380" frameborder="0" allowfullscreen src="//www.youtube.com/embed/OkMbcz_LoxY?rel=0"></iframe> </div> </div>	Онцгой нөхцөл байдлын улмаас энэ зун дотоодын аялал жуулчлал эрчээ авч байгаатай уншигч та санал нийлэх биз ээ. Дөрвөн хязгаарт үл давтагдах хосгүй үзэсгэлэнт байгаль, ялгаатай соёл уламжлал, баялаг түүхтэйгээ бид олноор танилцах болсон нь тун сайшаалтай. Дотоодын аялал жуулчлал хөгжихийн хэрээр байгаль орчин, соёл уламжлалаа байгаа чигээр нь хадгалан хамгаалах тухай асуудал зайлшгүй хөндөгдөх учиртай. Энэ ч утгаараа тогтвортой үйл ажиллагаагаараа салбартаа жишиг тогтоон ажиллаж буй Өмнийн говьд байрлах тансаг зэрэглэлийн нэгэн баазыг өнөөдөр онцлон танилцуулж байна. Үүсгэн байгуулагч эрхэм нь халимаг угсаатай америк иргэн байх агаад 30 жилийн өмнө ерөнхий сайд асан Д.Бямбасүрэнгийн урилгаар монголын аялал жуулчлалын салбарт хувь нэмрээ оруулахаар ирсэн ажээ. "Энэ баазыг би монголын бусад аялал жуулчлалын үйлчилгээ эрхэлдэг байгууллагуудтай өрсөлдөх гэж биш, дэлхийн бусад орнуудтай монголыг өрсөлдүүлэхийн тулд бий болгосон" хэмээн ярих түүний сонирхолтой түүх болоод үйлчилгээний чанар, нийгмийн хариуцлагын үйл ажиллагаагаараа тэргүүлж буй "Гурван Тэмээ"-ийн талаар дараах нийтлэлээс уншаарай. Нэр: Three Camel Lodge Хаяг: Өмнөговь аймаг, Булган сум Чиглэл: Амралт, жуулчны бааз Үүсгэн байгуулагч: Жалса Урубшуров Үүсгэн байгуулагдсан: 2002 Холбоосууд: www.threecamellodge.com , The Three Camel Lodge , @threecamellodge Үүсгэн байгуулагч Жалса Урубшуров сэдэл Би 1950-иад онд Нью Жерсид америк дахь анхны монгол коммюнити дунд төрж өссөн. Аав маань халимаг үндэстэн учраас анх сурсан хэл маань монгол байлаа. Америкийн тэг дунд л боорцог, сүүтэй цай, бууз хуушуур гэдгээс эхлээд монгол соёл, аман уран зохиол, ёс уламжлал дунд хүмүүжсэн юм. Харь оронд төрж өссөн хэдий ч би өөрийн үндэс угсаа, түүх соёлыг бахархан судлах дуртай байв. 1990 онд би монголын засгийн газрын төлөөлөгчдийг хүлээн авах ажлыг зохион байгуулах боллоо. Монголоос ирсэн зургаан гишүүний нэг нь Ерөнхий Сайд асан Д.Бямбасүрэн байв. Тэрээр буцахдаа намайг монголд урьж, улмаар тэр жилийнхээ 9-р сард монголд очиход яг ардчиллын хөдөлгөөн ид өрнөж байхтай таарсан юм. Монголчууд намайг маш зочломтгой, найрсгаар хүлээж авсан. Улаанбаатар хотын төвд тансаг тухтай байранд байрлаж, язгууртан шиг үйлчлүүлэх сайхан байсан хэдий ч би хөдөө явж, нүүдэлчдийг харахын түүс болж байлаа. Өөрийн эцэг өвгөдийн талаар амьдралынхаа турш уншиж судалсан ч өөрийн биеэр ирж үзэх маш сайхан байсан. Ардчиллаас өмнө Хойд Америкаас Монголыг зорьж очих жуулчдын тоо жилдээ 100 хүрэхтэй үгүйтэй, маш бага байсан. Намайг Монголд урьсан бас нэг шалтгаан нь надаас монголд ирэх жуулчдын тоог нэмж, аялал жуулчлалын салбарт хувь нэмрээ оруулахыг хүссэн явдал байсан юм. Золоор АНУ-д амжилттай яваа барилгын компани маань надад Монголын аялал жуулчлалын салбарыг жаахан ч атугай дэмжих нөөц бололцоог бүрдүүлж өгсөн байлаа. Аялал жуулчлалын салбарт тансаг зэрэглэлийн үйлчилгээг нэн тэргүүнд сурталчлах ёстой гэж би боддог. Бодоод үз дээ, олноор ирж байгаа үүргэвчтэй аялагчид, хямд төсөр аргаар аялах сонирхолтой хүмүүс тухайн улсын эдийн засагт эерэг нөлөө үзүүлж шалихгүй. Иймд Монголд гаднаас тансаг зэрэглэлийн үйлчилгээ авах сонирхолтой хүмүүсийг татах төрөл бүрийн үйлчилгээ бий болох хэрэгтэй гэж би боддог. Ингээд Монголд 1992 онд энэ төрлийн аялал зохион байгуулагч тур оператор Nomadic Expedition -г байгуулсан. Монгол бол цөөн хүн амтай, үзэсгэлэнт байгаль, өргөн уудам газар нутагтай улс. Иймд аялал жуулчлалын салбар хөгжих нөөц бололцоо хангалттай бий. Харин байгаль орчныг сүйтгэж гэмтээлгүйгээр аялал жуулчлалыг дэмжих нь том сорилт болдог. Иймд орон нутгийн иргэд, мэргэжлийн байгууллагуудтай хамтарсан олон жилийн судалгааны үр дүнд бүхий л үйл ажиллагаа нь байгальд ээлтэй, орчин үеийн боловч монгол ахуй соёлыг нэвт шингээсэн Three Camel Lodge жуулчны баазыг 2002 онд Өмнөговь аймагт нээсэн. Өдгөө бааз маань дэлхийн түвшний стандартаар тансаг зэрэглэлийн үйлчилгээ үзүүлж үйл ажиллагаа явуулахын сацуу зэрлэг байгаль, говьд нуугдаж буй түүхийн олдворуудыг хамгаалахад хувь нэмрээ оруулан, дотоод гадаадын судлаач, палеонтологичид болон уран бүтээлчид, адал явдал хайгчдын очих дуртай газар болоод байна. ялгарал Хүүхэд байхаасаа л би ойн цагдаа болохыг мөрөөддөг байсан. Онгон байгаль, ан амьтад, он удаан жилийн түүхийн дурсгалт газруудыг хамгаалахыг үргэлж эрмэлздэг байлаа. Ийм учраас өөрийн хийж буй бүхий л ажилдаа тогтвортой байдлыг нэн тэргүүнд авч үздэг юм. Үүний дагуу “Гурван Тэмээ” ч монгол орны байгаль орчин, соёл уламжлал, орон нутгийн иргэд болон ажилчдадаа ээлтэй үйл ажиллагаа явуулж буйгаараа ялгарна. Бид тогтвортой аялал жуулчлалыг бий болгохын төлөө өдөр тутмын үйл ажиллагаандаа дараах гурван зарчмыг баримталдаг. ● Байгаль орчиндоо ээлтэй байх “Гурван Тэмээ” анх баригдах явцаасаа байгальд ээлтэй чанараа хадгалсаар ирсэн. Баазын төв барилгыг Буддын сүм хийдийн архитекторын шийдлийн дагуу дээврийг нь нэг ч хадаас ашиглалгүй барьснаас гадна бусад байгууламжид байгалийн боловсруулаагүй чулуу ашиглаж, жуулчид маань уламжлалт монгол гэрт байрладаг. Өдөр тутмын үйл ажиллагаандаа хуванцрын хэрэглээг бүрэн халахыг эрмэлздэг. Жишээ нь манай баазад зочдодоо хуванцар савтай усны оронд гоёмсог ган усны сав өгч, цэвэр усны цоргонууд байрлуулсан байдаг. Түүнчлэн дахин боловсруулах боломжтой бүхий л хог хаягдлыг боловсруулж, органик хаягдлыг өөрсдийн хүлэмждээ бордоо болгож ашиглахаас гадна монгол гэрүүдийн гэрэлтүүлэгт сэргээгдэх эрчим хүч ашигладаг. ● Байгалийн дурсгалт газар, соёлын өвийг хамгаалах Говийн нутагт өнгөрсөн болон одоо үеийн зааг гэж үгүй. Бид хосгүй үнэт үлэг гүрвэлийн ул мөрийг хууль бус олборлолтоос хамгаалахын зэрэгцээ шинжлэх ухаанч судалгаа шинжилгээний ажлыг дэмжихийг зорьдог. Манай бааз орон нутгийн засаг захиргаатай албан ёсны түншлэл бий болгон, бүс нутгийг хамгаалахаас гадна палеонтологийн судалгааны бааз болж дотоод, гадаадын олон судлаачдыг хүлээн авдаг. 2008 оноос бид аймгийн Ханхонгор дунд сургуулийн Монгол үндэсний хөгжим, бүжиг суралцаж буй сурагчдыг дэмжин, тэдний авьяасыг зочдодоо гайхуулах болсон юм. Түүнчлэн тус сургуульд үндэсний хөгжим болон бусад хэрэгслийг тогтмол хандивлахаас гадна 2018 онд Туркийн Анкара хотод болсон Олон Улсын Хүүхдийн Хөгжим Бүжгийн Фестивалд 10 сурагчийг хоёр багшийн хамт илгээж үндэсний соёлоо дэлхийн тавцанд таниулахад хувь нэмрээ оруулсан. Мөн 2019 оноос Монголын Урлагийн Зөвлөлтэй хамтран авьяас чадвараараа гайхагдсан орон нутгийн таван сурагчийг үндэсний урлагийн чиглэлээр дээд боловсрол эзэмшүүлэх тэтгэлэгт хөтөлбөр хэрэгжүүлж эхлээд байна. ● Орон нутгийн иргэддээ хувь нэмэр оруулах Аялал жуулчлал нь иргэдийнхээ амьдралд эдийн засаг, нийгмийн үүднээс мэдэгдэхүйц эерэгээр нөлөөлж эхлэхэд иргэд нь эргээд байгалиа хамгаалах, соёлоо дээдлэхэд ч мөн идэвхтэйгээр хувь нэмрээ оруулж эхэлнэ гэдэгт бид итгэдэг. Бид анхнаасаа орон нутгийн иргэдтэй маш ойр дотно байсаар ирсэн. Нутгийн малчид манай баазын гадна байдаг худгаас малаа услахаас эхлээд бид ойр хавийн сургуулиудад англи хэлний хичээл оруулах, спортын багуудыг ивээн тэтгэх зэргээр дэмжлэг үзүүлдэг. Мөн бид дийлэнх хүний нөөцөө орон нутгийн иргэдээр бүрдүүлдэг гэдгээрээ бахархдаг. Ажилчдаа тогтмол сургалтад хамруулж, англи хэлийг нь сайжруулахаас гадна дэлхийн хамгийн сайн резорт, жуулчны баазуудад туршлага судлах аялал байнга хийж байна. Өдөр тутмын хэрэглээний бүтээгдэхүүнээ ч хотоос авахаас илүүтэй ойрын тосгон, нутгийн иргэдээс худалдан авч, тэдэндээ хувь нэмэр оруулахыг илүүд үздэг. three camel lodge гэж юу вэ? Үзэсгэлэнт Говьд байрлах Монголын анхны бөгөөд тэргүүлэх тансаг зэрэглэлийн, байгальд ээлтэй жуулчны бааз. National Geographic сэтгүүлийн байгальд ээлтэй, эко лоджуудыг багтаадаг дэлхийн хамгийн өвөрмөц 25 лоджийн анхны гишүүдийн нэг . Түүнчлэн Conde Nast Readers' Choice Awards 2018 -ийн Азийн шилдэг 10 лоджийн нэгээр нэрлэгдсэн. нэр Анх Nomadic Expeditions-ийг байгуулахад зээ охин маань манай логонд гурван тэмээ зурсан юм. Арван жилийн дараа жуулчны баазаа нээгээд логотойгоо уялдуулан Гурван Тэмээ нэрийг өгсөн. одоо Би монголд бизнес хийгээд 30 жил болж байгаа ч нэг удаа ашиг хүртсэн удаагүй. Гэсэн хэдий ч миний хөрөнгө оруулалт хэдэн зуун хүнийг ажилтай золгуулж, монголд өөр түвшний аялал жуулчлалын чиглэлийг эхлүүлсэн нь хамгийн чухал. Three Camel Lodge-ийг би монголын бусад аялал жуулчлалын үйлчилгээ эрхэлдэг байгууллагуудтай өрсөлдөх гэж биш, дэлхийн бусад орнуудтай монголыг өрсөлдүүлэхийн тулд бий болгосон юм. Онгон байгальд, өндөр зэрэглэлийн үйлчилгээ, тогтвортой үйл ажиллагаа бүхий орчинг бий болгосноороо олон улсын тавцанд монголыг зорин ирэх жуулчдын өмнө бид нүүр бардам байдаг. Мөн ийнхүү үйл ажиллагааны жишиг тогтоосон нь ижил төстэй үйл ажиллагаа явуулж буй байгууллагуудад үлгэр жишээ болоосой гэж хүсэж байна. Бусад газрууд бидний хийж буй зүйлсийг хуулбарласан ч үүнийг би маш эерэгээр хүлээж авч, сайн зүйл гэж харах болно. Бид хоорондоо өрсөлдөөгүй шүү дээ. баг Монголд ажилласан хугацаанд шаргуу хөдөлмөрч, итгэл даахуйц хүмүүстэй учирсандаа өөрийгөө их азтайд тооцдог. Удирдлагын багт маань өндөр боловсролтой, үнэ цэнтэй хүмүүс бий. Бид ажилчдаа сонгон шалгаруулж авахдаа өндөр ач холбогдол өгч, хувь хүний зарчим, хандлагыг нь түлхүү харж авдаг. Тогтвортой үйл ажиллагааны зарчимдаа дурдсанчлан бид говьд амьдарч буй орон нутгийн иргэдээр ажилчдаа бүрдүүлж, тогтмол ур чадварыг нь сайжруулж, хөгжүүлэхийг эрмэлздэг юм. Манайд долоон жилийн өмнө анх угаагчийн ажил хийдэг байсан хүн өнөөдөр ахлах тогооч болсон байх жишээтэй. Хамт ажиллаж буй хүмүүс маань өсөж хөгжиж буйг харах маш сайхан санагддаг. Бусад ижил төрлийн үйл ажиллагаа явуулдаг компаниудаас ялгаатай нь бид улирал харгалзахгүй, жилийн турш 20 гаруй хүн тогтмол ажилд авдаг. Зэлүүд, хөдөлгөөн багатай газар нутгийн иргэдэд ажлын байр бий болгож буйгаараа бид их бахархдаг. ирээдүй Дэлхийн нийт хүн амын 10.2 хувь нь үйлчилгээний салбарт ажиллаж, ДНБ-ийн дийлэнх хувийг мөн л энэ салбар эзэлж байна. Энэ бол зочид буудал, ресторан, соёл амралтын үйлчилгээний газруудаас эхлээд агаарын тээвэр хүртэл эдийн засгийн хувьд маш өндөр ач холбогдолтой салбар. Монголын хувьд тогтвортой аялал жуулчлалыг дэмжин хөгжүүлэх нь эдийн засагт урт хугацаандаа тогтвортой өсөлт авчраад зогсохгүй олон хүний амьдралд эерэгээр нөлөөлнө. Манай компани ч ирээдүйд салбартаа тэргүүлэх тансаг зэрэглэлийн үйлчилгээ үзүүлж, дэлхийн аялагчдад монголыг хамгийн сайнаар нь сурталчилсаар байх болно. эрсдэл Монголын аялал жуулчлалын салбарыг өөд авч явахад хамгийн их нөлөө үзүүлж буй зүйлс бол монголын үзэсгэлэнт, онгон дагшин байгаль, нүүдэлчин соёл, уламжлал билээ. Бид эдгээр үнэт зүйлсээ нандигнан хамгаалж, тордохгүй бол цагийн явцад устаж үгүй болох болно. Энэ нь манайх шиг бизнесүүдэд урт хугацааны тогтвортой байдалд сөрөг нөлөө үзүүлээд зогсохгүй улс үндэстний хувьд томоохон аюул учруулна. Иймд бүхий л бизнесийн байгууллагуудыг байгальд ээлтэй байдлаар үйл ажиллагаагаа явуулж, хүн бүрийг монгол соёл, заншлаа хадгалж үлдэхэд анхаардаг байгаасай гэж хүсдэг дээ.	Онцгой нөхцөл байдлын улмаас энэ зун дотоодын аялал жуулчлал эрчээ авч байгаатай уншигч та санал нийлэх биз ээ. Дөрвөн хязгаарт үл давтагдах хосгүй үзэсгэлэнт байгаль, ялгаатай соёл уламжлал, баялаг түүхтэйгээ бид олноор танилцах болсон нь тун сайшаалтай. Дотоодын аялал жуулчлал хөгжихийн хэрээр байгаль орчин, соёл уламжлалаа байгаа чигээр нь хадгалан хамгаалах тухай асуудал зайлшгүй хөндөгдөх учиртай. Энэ ч утгаараа тогтвортой үйл ажиллагаагаараа салбартаа жишиг тогтоон ажиллаж буй Өмнийн говьд байрлах тансаг зэрэглэлийн нэгэн баазыг өнөөдөр онцлон танилцуулж байна. Үүсгэн байгуулагч эрхэм нь халимаг угсаатай америк иргэн байх агаад 30 жилийн өмнө ерөнхий сайд асан Д.Бямбасүрэнгийн урилгаар монголын аялал жуулчлалын салбарт хувь нэмрээ оруулахаар ирсэн ажээ. "Энэ баазыг би монголын бусад аялал жуулчлалын үйлчилгээ эрхэлдэг байгууллагуудтай өрсөлдөх гэж биш, дэлхийн бусад орнуудтай монголыг өрсөлдүүлэхийн тулд бий болгосон" хэмээн ярих түүний сонирхолтой түүх болоод үйлчилгээний чанар, нийгмийн хариуцлагын үйл ажиллагаагаараа тэргүүлж буй "Гурван Тэмээ"-ийн талаар дараах нийтлэлээс уншаарай. Нэр: Three Camel Lodge Хаяг: Өмнөговь аймаг, Булган сум Чиглэл: Амралт, жуулчны бааз Үүсгэн байгуулагч: Жалса Урубшуров Үүсгэн байгуулагдсан: 2002 Холбоосууд: www.threecamellodge.com, The Three Camel Lodge, @threecamellodge Үүсгэн байгуулагч Жалса Урубшуров ### сэдэл Би 1950-иад онд Нью Жерсид америк дахь анхны монгол коммюнити дунд төрж өссөн. Аав маань халимаг үндэстэн учраас анх сурсан хэл маань монгол байлаа. Америкийн тэг дунд л боорцог, сүүтэй цай, бууз хуушуур гэдгээс эхлээд монгол соёл, аман уран зохиол, ёс уламжлал дунд хүмүүжсэн юм. Харь оронд төрж өссөн хэдий ч би өөрийн үндэс угсаа, түүх соёлыг бахархан судлах дуртай байв. 1990 онд би монголын засгийн газрын төлөөлөгчдийг хүлээн авах ажлыг зохион байгуулах боллоо. Монголоос ирсэн зургаан гишүүний нэг нь Ерөнхий Сайд асан Д.Бямбасүрэн байв. Тэрээр буцахдаа намайг монголд урьж, улмаар тэр жилийнхээ 9-р сард монголд очиход яг ардчиллын хөдөлгөөн ид өрнөж байхтай таарсан юм. Монголчууд намайг маш зочломтгой, найрсгаар хүлээж авсан. Улаанбаатар хотын төвд тансаг тухтай байранд байрлаж, язгууртан шиг үйлчлүүлэх сайхан байсан хэдий ч би хөдөө явж, нүүдэлчдийг харахын түүс болж байлаа. Өөрийн эцэг өвгөдийн талаар амьдралынхаа турш уншиж судалсан ч өөрийн биеэр ирж үзэх маш сайхан байсан. Ардчиллаас өмнө Хойд Америкаас Монголыг зорьж очих жуулчдын тоо жилдээ 100 хүрэхтэй үгүйтэй, маш бага байсан. Намайг Монголд урьсан бас нэг шалтгаан нь надаас монголд ирэх жуулчдын тоог нэмж, аялал жуулчлалын салбарт хувь нэмрээ оруулахыг хүссэн явдал байсан юм. Золоор АНУ-д амжилттай яваа барилгын компани маань надад Монголын аялал жуулчлалын салбарыг жаахан ч атугай дэмжих нөөц бололцоог бүрдүүлж өгсөн байлаа. Аялал жуулчлалын салбарт тансаг зэрэглэлийн үйлчилгээг нэн тэргүүнд сурталчлах ёстой гэж би боддог. Бодоод үз дээ, олноор ирж байгаа үүргэвчтэй аялагчид, хямд төсөр аргаар аялах сонирхолтой хүмүүс тухайн улсын эдийн засагт эерэг нөлөө үзүүлж шалихгүй. Иймд Монголд гаднаас тансаг зэрэглэлийн үйлчилгээ авах сонирхолтой хүмүүсийг татах төрөл бүрийн үйлчилгээ бий болох хэрэгтэй гэж би боддог. Ингээд Монголд 1992 онд энэ төрлийн аялал зохион байгуулагч тур оператор Nomadic Expedition-г байгуулсан. Монгол бол цөөн хүн амтай, үзэсгэлэнт байгаль, өргөн уудам газар нутагтай улс. Иймд аялал жуулчлалын салбар хөгжих нөөц бололцоо хангалттай бий. Харин байгаль орчныг сүйтгэж гэмтээлгүйгээр аялал жуулчлалыг дэмжих нь том сорилт болдог. Иймд орон нутгийн иргэд, мэргэжлийн байгууллагуудтай хамтарсан олон жилийн судалгааны үр дүнд бүхий л үйл ажиллагаа нь байгальд ээлтэй, орчин үеийн боловч монгол ахуй соёлыг нэвт шингээсэн Three Camel Lodge жуулчны баазыг 2002 онд Өмнөговь аймагт нээсэн. Өдгөө бааз маань дэлхийн түвшний стандартаар тансаг зэрэглэлийн үйлчилгээ үзүүлж үйл ажиллагаа явуулахын сацуу зэрлэг байгаль, говьд нуугдаж буй түүхийн олдворуудыг хамгаалахад хувь нэмрээ оруулан, дотоод гадаадын судлаач, палеонтологичид болон уран бүтээлчид, адал явдал хайгчдын очих дуртай газар болоод байна. ### ялгарал Хүүхэд байхаасаа л би ойн цагдаа болохыг мөрөөддөг байсан. Онгон байгаль, ан амьтад, он удаан жилийн түүхийн дурсгалт газруудыг хамгаалахыг үргэлж эрмэлздэг байлаа. Ийм учраас өөрийн хийж буй бүхий л ажилдаа тогтвортой байдлыг нэн тэргүүнд авч үздэг юм. Үүний дагуу “Гурван Тэмээ” ч монгол орны байгаль орчин, соёл уламжлал, орон нутгийн иргэд болон ажилчдадаа ээлтэй үйл ажиллагаа явуулж буйгаараа ялгарна. Бид тогтвортой аялал жуулчлалыг бий болгохын төлөө өдөр тутмын үйл ажиллагаандаа дараах гурван зарчмыг баримталдаг. ● Байгаль орчиндоо ээлтэй байх “Гурван Тэмээ” анх баригдах явцаасаа байгальд ээлтэй чанараа хадгалсаар ирсэн. Баазын төв барилгыг Буддын сүм хийдийн архитекторын шийдлийн дагуу дээврийг нь нэг ч хадаас ашиглалгүй барьснаас гадна бусад байгууламжид байгалийн боловсруулаагүй чулуу ашиглаж, жуулчид маань уламжлалт монгол гэрт байрладаг. Өдөр тутмын үйл ажиллагаандаа хуванцрын хэрэглээг бүрэн халахыг эрмэлздэг. Жишээ нь манай баазад зочдодоо хуванцар савтай усны оронд гоёмсог ган усны сав өгч, цэвэр усны цоргонууд байрлуулсан байдаг. Түүнчлэн дахин боловсруулах боломжтой бүхий л хог хаягдлыг боловсруулж, органик хаягдлыг өөрсдийн хүлэмждээ бордоо болгож ашиглахаас гадна монгол гэрүүдийн гэрэлтүүлэгт сэргээгдэх эрчим хүч ашигладаг. ● Байгалийн дурсгалт газар, соёлын өвийг хамгаалах Говийн нутагт өнгөрсөн болон одоо үеийн зааг гэж үгүй. Бид хосгүй үнэт үлэг гүрвэлийн ул мөрийг хууль бус олборлолтоос хамгаалахын зэрэгцээ шинжлэх ухаанч судалгаа шинжилгээний ажлыг дэмжихийг зорьдог. Манай бааз орон нутгийн засаг захиргаатай албан ёсны түншлэл бий болгон, бүс нутгийг хамгаалахаас гадна палеонтологийн судалгааны бааз болж дотоод, гадаадын олон судлаачдыг хүлээн авдаг. 2008 оноос бид аймгийн Ханхонгор дунд сургуулийн Монгол үндэсний хөгжим, бүжиг суралцаж буй сурагчдыг дэмжин, тэдний авьяасыг зочдодоо гайхуулах болсон юм. Түүнчлэн тус сургуульд үндэсний хөгжим болон бусад хэрэгслийг тогтмол хандивлахаас гадна 2018 онд Туркийн Анкара хотод болсон Олон Улсын Хүүхдийн Хөгжим Бүжгийн Фестивалд 10 сурагчийг хоёр багшийн хамт илгээж үндэсний соёлоо дэлхийн тавцанд таниулахад хувь нэмрээ оруулсан. Мөн 2019 оноос Монголын Урлагийн Зөвлөлтэй хамтран авьяас чадвараараа гайхагдсан орон нутгийн таван сурагчийг үндэсний урлагийн чиглэлээр дээд боловсрол эзэмшүүлэх тэтгэлэгт хөтөлбөр хэрэгжүүлж эхлээд байна. ● Орон нутгийн иргэддээ хувь нэмэр оруулах Аялал жуулчлал нь иргэдийнхээ амьдралд эдийн засаг, нийгмийн үүднээс мэдэгдэхүйц эерэгээр нөлөөлж эхлэхэд иргэд нь эргээд байгалиа хамгаалах, соёлоо дээдлэхэд ч мөн идэвхтэйгээр хувь нэмрээ оруулж эхэлнэ гэдэгт бид итгэдэг. Бид анхнаасаа орон нутгийн иргэдтэй маш ойр дотно байсаар ирсэн. Нутгийн малчид манай баазын гадна байдаг худгаас малаа услахаас эхлээд бид ойр хавийн сургуулиудад англи хэлний хичээл оруулах, спортын багуудыг ивээн тэтгэх зэргээр дэмжлэг үзүүлдэг. Мөн бид дийлэнх хүний нөөцөө орон нутгийн иргэдээр бүрдүүлдэг гэдгээрээ бахархдаг. Ажилчдаа тогтмол сургалтад хамруулж, англи хэлийг нь сайжруулахаас гадна дэлхийн хамгийн сайн резорт, жуулчны баазуудад туршлага судлах аялал байнга хийж байна. Өдөр тутмын хэрэглээний бүтээгдэхүүнээ ч хотоос авахаас илүүтэй ойрын тосгон, нутгийн иргэдээс худалдан авч, тэдэндээ хувь нэмэр оруулахыг илүүд үздэг. ### three camel lodge гэж юу вэ? Үзэсгэлэнт Говьд байрлах Монголын анхны бөгөөд тэргүүлэх тансаг зэрэглэлийн, байгальд ээлтэй жуулчны бааз. National Geographic сэтгүүлийн байгальд ээлтэй, эко лоджуудыг багтаадаг дэлхийн хамгийн өвөрмөц 25 лоджийн анхны гишүүдийн нэг. Түүнчлэн Conde Nast Readers' Choice Awards 2018-ийн Азийн шилдэг 10 лоджийн нэгээр нэрлэгдсэн. ### нэр Анх Nomadic Expeditions-ийг байгуулахад зээ охин маань манай логонд гурван тэмээ зурсан юм. Арван жилийн дараа жуулчны баазаа нээгээд логотойгоо уялдуулан Гурван Тэмээ нэрийг өгсөн. ### одоо Би монголд бизнес хийгээд 30 жил болж байгаа ч нэг удаа ашиг хүртсэн удаагүй. Гэсэн хэдий ч миний хөрөнгө оруулалт хэдэн зуун хүнийг ажилтай золгуулж, монголд өөр түвшний аялал жуулчлалын чиглэлийг эхлүүлсэн нь хамгийн чухал. Three Camel Lodge-ийг би монголын бусад аялал жуулчлалын үйлчилгээ эрхэлдэг байгууллагуудтай өрсөлдөх гэж биш, дэлхийн бусад орнуудтай монголыг өрсөлдүүлэхийн тулд бий болгосон юм. Онгон байгальд, өндөр зэрэглэлийн үйлчилгээ, тогтвортой үйл ажиллагаа бүхий орчинг бий болгосноороо олон улсын тавцанд монголыг зорин ирэх жуулчдын өмнө бид нүүр бардам байдаг. Мөн ийнхүү үйл ажиллагааны жишиг тогтоосон нь ижил төстэй үйл ажиллагаа явуулж буй байгууллагуудад үлгэр жишээ болоосой гэж хүсэж байна. Бусад газрууд бидний хийж буй зүйлсийг хуулбарласан ч үүнийг би маш эерэгээр хүлээж авч, сайн зүйл гэж харах болно. Бид хоорондоо өрсөлдөөгүй шүү дээ. ### баг Монголд ажилласан хугацаанд шаргуу хөдөлмөрч, итгэл даахуйц хүмүүстэй учирсандаа өөрийгөө их азтайд тооцдог. Удирдлагын багт маань өндөр боловсролтой, үнэ цэнтэй хүмүүс бий. Бид ажилчдаа сонгон шалгаруулж авахдаа өндөр ач холбогдол өгч, хувь хүний зарчим, хандлагыг нь түлхүү харж авдаг. Тогтвортой үйл ажиллагааны зарчимдаа дурдсанчлан бид говьд амьдарч буй орон нутгийн иргэдээр ажилчдаа бүрдүүлж, тогтмол ур чадварыг нь сайжруулж, хөгжүүлэхийг эрмэлздэг юм. Манайд долоон жилийн өмнө анх угаагчийн ажил хийдэг байсан хүн өнөөдөр ахлах тогооч болсон байх жишээтэй. Хамт ажиллаж буй хүмүүс маань өсөж хөгжиж буйг харах маш сайхан санагддаг. Бусад ижил төрлийн үйл ажиллагаа явуулдаг компаниудаас ялгаатай нь бид улирал харгалзахгүй, жилийн турш 20 гаруй хүн тогтмол ажилд авдаг. Зэлүүд, хөдөлгөөн багатай газар нутгийн иргэдэд ажлын байр бий болгож буйгаараа бид их бахархдаг. ### ирээдүй Дэлхийн нийт хүн амын 10.2 хувь нь үйлчилгээний салбарт ажиллаж, ДНБ-ийн дийлэнх хувийг мөн л энэ салбар эзэлж байна. Энэ бол зочид буудал, ресторан, соёл амралтын үйлчилгээний газруудаас эхлээд агаарын тээвэр хүртэл эдийн засгийн хувьд маш өндөр ач холбогдолтой салбар. Монголын хувьд тогтвортой аялал жуулчлалыг дэмжин хөгжүүлэх нь эдийн засагт урт хугацаандаа тогтвортой өсөлт авчраад зогсохгүй олон хүний амьдралд эерэгээр нөлөөлнө. Манай компани ч ирээдүйд салбартаа тэргүүлэх тансаг зэрэглэлийн үйлчилгээ үзүүлж, дэлхийн аялагчдад монголыг хамгийн сайнаар нь сурталчилсаар байх болно. ### эрсдэл Монголын аялал жуулчлалын салбарыг өөд авч явахад хамгийн их нөлөө үзүүлж буй зүйлс бол монголын үзэсгэлэнт, онгон дагшин байгаль, нүүдэлчин соёл, уламжлал билээ. Бид эдгээр үнэт зүйлсээ нандигнан хамгаалж, тордохгүй бол цагийн явцад устаж үгүй болох болно. Энэ нь манайх шиг бизнесүүдэд урт хугацааны тогтвортой байдалд сөрөг нөлөө үзүүлээд зогсохгүй улс үндэстний хувьд томоохон аюул учруулна. Иймд бүхий л бизнесийн байгууллагуудыг байгальд ээлтэй байдлаар үйл ажиллагаагаа явуулж, хүн бүрийг монгол соёл, заншлаа хадгалж үлдэхэд анхаардаг байгаасай гэж хүсдэг дээ.
https://unread.today/c/techworm-34mongolapps	Techworm	Unread Today	2020-08-25T00:00:00	8 сарын 25, 2020	Хэрэглээ сайтай 34 монгол апп: Unread edition	<div class="article-body no-wide-image"> <h1>Unread-ийн багийнхны хэрэглэдэг монгол аппууд</h1><p>Энэ удаад бид хэрэглэхэд амар хялбар, урамшуулал, сонголт ихтэй, утсанд байваас зохилтой монгол аппликэйшнүүдийг онцолж байна. Ингэхдээ манай багийнхан өөр өөрийн тогтмол хэрэглэдэг, таашаадаг аппуудыг танилцуулах байдлаар бэлтгэлээ. <br><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/49/d677650ff3213110719e7ac97bd729e9.png"></p><div class="image-caption">Ш.Цогзолмаа: E-Police, SuperUp, LendMN, E-Barimt</div><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">e-pOLICE </h3><p>Замын хөдөлгөөний зөрчлийг бууруулах зорилготой уг апп нь иргэдийн оролцоотой цахим цагдаагийн хяналт гэсэн үг. Иргэд дүрэм зөрчсөн жолоочийг баримтжуулах гэрэл зураг, мэдээллийг явуулснаар Замын хөдөлгөөний удирдлагын төв, Тээврийн цагдаагийн газар нягталж, тухайн жолоочид хариуцлага тооцдог. Элдэв зөрчлийг сошиал сүлжээнд эзэнгүй хаяглах биш, хариуцлага тооцох газар луу илгээх нь хамаагүй илүү үр дүнтэй биз ээ. Гэхдээ зөвхөн интернэттэй үед гэрэл зураг илгээх боломжтой шүү. <br><br>Татах (<a href="https://apps.apple.com/mn/app/e-police/id1440459080" target="_blank">iOS</a>, <a href="https://play.google.com/store/apps/details?id=com.gosmart.ePolice" target="_blank">Android</a>)</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">LENDMN</h3><p> Барьцаа хөрөнгө шаардлагагүйгээр 50 мянгаас 2 сая төгрөг хүртэлх зээлийг авч болох цахим бичил зээлийн үйлчилгээ үзүүлэгч “ЛэндМН” апп бол Монголын анхны финтек аппуудын нэг. Зөвхөн зээл аваад зогсохгүй хэтэвчээ ашиглан төлбөр тооцоо хийх, шилжүүлэх, орлого хүлээх авахаас гадна гадаад гуйвуулга хүртэл хийж болох давуу талтай. Мөн үндсэн цэсэнд байрлах Банана Молл онлайн дэлгүүрээс хямдралтай үнээр бараа худалдан авч болдгоороо цахим зээлийн аппуудаас ялгарч чадсан билээ. <br><br>Татах (<a href="https://apps.apple.com/mn/app/lendmn/id1167495761" target="_blank">iOS</a>, <a href="https://play.google.com/store/apps/details?id=com.lendmn.lendmn" target="_blank">Android</a>)</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">sUPERUP</h3><p> Хоол захиалах, бараа худалдан авах, зээлийн хүсэлт өгөх зэрэг олон апп ашиглаж хийх шаардлагатай үйлдлийг нэг л платформд цогцоор нь багтаасан эл апп-аас хэн ч ямар нэг өөрт хэрэгтэй зүйлийг олж чадна. Үндсэн цэсэнд байрлах купон хэсгээс өөрийн сонирхсон бараа бүтээгдэхүүнийг 10-99 хувь хүртэл хямдралтай үнээр худалдан авах боломжтой тул онлайн худалдаа хийхээр төлөвлөж буй хэрэглэгчдийн заавал зочилж орох цэс билээ. Түүнээс гадна бичил зээл авах боломж нь эргээд ЛэндМН-ээ дэмжиж буй хэрэг юм. <br><br>Татах (<a href="https://apps.apple.com/us/app/superup-mn/id1495008243" target="_blank">iOS</a>, <a href="https://play.google.com/store/apps/details?id=net.andsystems.sup" target="_blank">Android</a>)</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">E-BARIMT</h3><p> Татвар төлөгч хүн бүрийн цахим нэг цонхны үйлчилгээ гэж хэлж болох энэхүү апп-ийн хэрэглэгчийн тоо өдгөө 1.4 саяд хүрсэн. Төлбөрийн баримтаа бүртгүүлснээр НӨАТ-ын 20 хүртэлх хувийн буцаан олголт, сугалааны урамшууллыг авахаас гадна төрийн 38 төрлийн үйлчилгээний төлбөр тооцоо хийх боломжтой тус апп-ийг хэрэглэхэд тун хялбар. Энэ онд тус апп-д технологи болон үйлчилгээний шинэчлэл хийж, нийгмийн халамжийн дөрвөн төрлийн үйлчилгээг авах боломжийг бүрдүүлсэн. Мөн QR код уншуулж, НӨАТ-ын баримт уншдаг болоод буй. <br><br>Татах (<a href="https://apps.apple.com/md/app/ebarimt/id1071510270" target="_blank">iOS</a>, <a href="https://play.google.com/store/apps/details?id=mn.mta.vatps" target="_blank">Android</a>)<br><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/49/8bfe472d617a33a64ba49e2d83f22c5d.png"></p><div class="image-caption">Б.Батзаяа: Shoppy, Khan Bank, SkyGO</div><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Shoppy</h3><p> Онлайн худалдааны платформууд ирээдүйд улам хүчээ авах нь нэгэнт тодорхой болсон. Үүнийг цар тахал улам л бататгаж буй. Миний хувьд Монголын онлайн худалдааны платформуудыг боломжоороо туршиж үзэхийг хичээдэг бөгөөд сүүлийн үед, зуны хэдэн саруудад нэлээдгүй олон худалдан авалт хийсэн юм. Жижиг сажиг бус, яг зорилтот, брэндийн бүтээгдэхүүн авахад Shoppy хамгийн таалагддаг бөгөөд энэ зун Алтай Таван Богд явж, Малчин оргилд гарахад амь насаа даатгасан аяны гутлыг чухам эндээс авсан юм. Хүргэлт хурдан, төлбөрийн тун уян хатан боломжуудаас гадна, тухайн үед Хаан Банкны картаар төлбөрөө хийвэл 10% cashbank өгч байсан нь тун их таалагдсан шүү.<br><br>Татах (<a href="https://apps.apple.com/mn/app/shoppy-mn/id1477140860" target="_blank">iOS</a>, <a href="https://play.google.com/store/apps/details?id=mn.xenon.shoppy" target="_blank">Android</a>)</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Хаан банк</h3><p> 2018 онд сүүлийн улиралд хийгдсэн Хаан Банкны интернэт банкны шинэчлэлийн хүрээнд уг апп нь илүү дутуу үйлдлүүдээ хасч, маш ойлгомжтой, хэрэглэхэд тун хялбар болсон нь олон хэрэглэгчийн талархлыг хүлээсэн билээ. Хэдийгээр цоо шинэ үйлдэл функц нэмээгүй ч карт, дансаа удирдах, сүүлийн гүйлгээнүүд харагддаг болсон, үндсэн данс гэсэн ойлголтыг гаргаж ирсэн зэргээр хэрэглэгчийн үндсэн бүх шаардлагыг бүрэн хангасан. Хаан Банкны уг шинэчлэл нь “Asiamoney” сэтгүүлээс 2018 оны “шилдэг цахим банк” шагналыг хүртсэн юм. <br><br>Татах (<a href="https://apps.apple.com/mn/app/khan-bank/id610317572" target="_blank">iOS</a>, <a href="https://play.google.com/store/apps/details?id=mn.slide.khaanbank" target="_blank">Android</a>)</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Skygo</h3><p> Дэлхий гэлтгүй Монголд ч тэр стриминг үйлчилгээнүүдийн дунд “дайн” өрнөж байгаа гэхэд хилсдэхгүй. Энэхүү тулаанд LookTV, SkyGo, VOO, Ori гээд оройлон давшиж буй үйлчилгээнүүдийг би бүгдийг нь хэрэглэдэг авч SkyGO сүүлийн үед арай илүү таалагдаад буйг дуулгая. Төлбөр төлөх, дансаа цэнэглэхэд илүү хялбар, НӨАТ-ын баримт нь шууд гарч ирдэг, контентийн сан хийгээд үнэ боломжийн бөгөөд хамгийн онцлууштай нь үзэж буй контентийнхоо хэлийг солих боломжтой, хадмалыг англиар харж болдог нь одоогоор бусад үйлчилгээнүүдэд бүрэн байхгүй байгаа боломж юм.<br><br>Татах (<a href="https://apps.apple.com/us/app/skygo/id1465085219" target="_blank">iOS</a>, <a href="https://play.google.com/store/apps/details?id=tv.mirada.iris.android.inspire.skygo" target="_blank">Android</a>)<br><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/49/727265f5e72b1f8fb532f3cd9f13e8ce.png"></p><div class="image-caption">Г.Оюунлхам: Нийгмийн даатгал, T-Finance, Цаг агаар, Марчаахай</div><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Нийгмийн даатгал</h3><p> Нийгмийн даатгал төлж буй хэн бүхний татаж авбал зохих апп. Апп-ий хөгжүүлэлт, дизайн тийм ч сайн биш ч гэлээ үүргээ хангалттай гүйцэтгэж чаддаг. Ажилладаг бол ажил олгогч тань энэ сард хэдэн төгрөгийг нийгмийн даатгалд шилжүүлсэн, сайн дураараа төлдөг бол таны шилжүүлсэн мөнгө нийгмийн даатгалын санд орсон эсэх зэрэг тэтгэвэр, нийгмийн болон эрүүл мэндийн даатгалтай холбоотой мэдээллүүдээ эндээс хараад, хянаад явах боломжтой. Түүнчлэн ЭМД, НД-ын дэвтрээ мартаад хаа нэгтээ даатгал төлдөг эсэхээ гэрчлэх хэрэгтэй үед аминд ордог гэдгийг ч дурдах нь зүйтэй байх. <br><br>Татах (<a href="https://apps.apple.com/us/app/niigmiin-daatgal/id1366575787" target="_blank">iOS</a>, <a href="https://play.google.com/store/apps/details?id=org.ndaatgal" target="_blank">Android</a>)</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">T-finance</h3><p> “Тесо” корпорацаас хэрэгжүүлж буй ээлжит төсөл болох “T-Finance” апп худалдаа хийх, зээл авах, бонус цуглуулах зэрэг олон боломжийг хэрэглэгчдэдээ олгодог. Авах гэхээс илүүтэй өгөх модельтой болохоор ч тэр үү бонус дүн санасныг бодоход хурдан хугацаанд цуглардаг нь таалагдсан. Зээлийн нөхцөл, хэмжээ, төрөл зэрэг нь тун боломжийн. Апп-ий хамтран ажиллагч байгууллагаар үйлчлүүлэхэд төлбөрөө авсан зээлээрээ эсвэл зээлжих зэрэглэлээрээ буюу кредит карт хэлбэрээр ашиглаж болдог нь давуу тал юм шиг санагддаг.<br><br>Татах (<a href="https://apps.apple.com/us/app/t-finance/id1482383567" target="_blank">iOS</a>, <a href="https://play.google.com/store/apps/details?id=mn.teso.domog" target="_blank">Android</a>)</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Цаг агаар</h3><p> Монгол улсын аль ч цэгт уг аппаар дамжуулан байгаа газрынхаа цаг агаарын мэдээллийг цаг, өдрийн нарийвчлалтай авах боломжтой. Уг апп-ийг Цаг уур, орчны шинжилгээний газраас ажиллуулдаг тул үнэн зөв, тогтвортой ажилладагт нь итгэлтэй байж болно. <br><br>Татах (<a href="https://apps.apple.com/us/app/%D1%86%D0%B0%D0%B3-a%D0%B3%D0%B0%D0%B0%D1%80/id1475447362" target="_blank">iOS</a>, <a href="https://play.google.com/store/apps/details?id=com.mongolia.weather" target="_blank">Android</a>)</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Марчаахай</h3><p> Монгол хүмүүстэй амьдарч байгаа хэрнээ л хэлд ормогцоо англиар яриад эхэлдэг хүүхдүүд олон болсон нь тэдний үзэж буй контентуудтай холбоотой гэдгийг та хэдийн анзаарсан байх. Үнэхээр ч хүүхдийн нас, сэтгэлгээний онцлогийг сайтар харгалзан үзэж боловсруулсан гаднын контентууд шиг чанартай хүүхдийн контентийг монгол хэлээр олоход хүндрэлтэй байдаг шүү дээ. Энэ асуудлыг шийдэхэд “Марчаахай” апп нэмэр болох нь гарцаагүй. <br><br>Татах (<a href="https://play.google.com/store/apps/details?id=com.mongolia.weather" target="_blank">iOS</a>, <a href="https://play.google.com/store/apps/details?id=com.ionicframework.myapp143522" target="_blank">Android</a>)<br><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/49/ed930d3df48462b7da9651abd54cdb25.png"></p><div class="image-caption">П. Номинбилэг: Taxidyoo, Check my service, Мазаалай, Агаар, UBCab, Most Money</div><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Taxidyoo</h3><p>Улаанбаатар хотын гудамжинд такси барих бүрд ямархуу жолооч таарах бол гэсэн бол эрхгүй төрдөг. Албан ёсны таксигаар зорчих нь барагтай үгүй тул буун буух хүртлээ хэдэн төгрөг төлөхөө мэдэхгүй явах нь бий. Заримдаа хүрэх газраа очиход төдий зайд огтхон ч төлөхөөргүй мөнгө нэхэгдэнэ. Харин таван жилийн өмнө Taxidyoo нэртэй амин чухал апп гарч, зорчигчид таксины жолоочид үзүүлж, “хэрүүл хийх” юмтай болсон юм. Маршрут, туулсан зай, төлөх төлбөр гээд гол гурван мэдээлэл нь хэн ч харсан ойлгогдохоор харагддаг. Энэ апп-ийг ашиглахгүй өнгөрөх долоо хоног гэж ер нь л үгүй шүү. <br><br>Татах (<a href="https://apps.apple.com/mn/app/taxidyoo/id1015279728" target="_blank">iOS</a>, <a href="https://play.google.com/store/apps/details?id=batu.digital.taxidyoo_v2" target="_blank">Android</a>)</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Check my service</h3><p> Төрийн үйлчилгээг иргэдэд ойртуулах зорилгоор хийсэн апп-ууд дундаа хамгийн үр дүнтэй нь Check My Service. Иргэдээс төрийн үйлчилгээний талаар ирүүлсэн санал, гомдлыг хүлээн авч зохих байгууллагад мэдэгдэн шийдвэрлэдэг эл аппаас өөрийн оруулсан гомдол, хүсэлт хэрхэн шийдэгдсэнийг, хэр явцтай байгааг тодорхой мэдэж болдог<br><br>Татах (<a href="https://apps.apple.com/app/id1291244814" target="_blank">iOS</a>, <a href="https://play.google.com/store/apps/details?id=mn.slide.smart" target="_blank">Android</a>)</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Mazaalai</h3><p>“Мазаалай” англи-монгол, монгол-англи толь үгийн сан сайтай, бас хэрэглэхэд хялбар. Монгол хэлний их тайлбар толийг мөн эндээс үзэж болдог. Англи хэлний толь бичиггүйгээр бид хаа холдох билээ. Саяхан шинэчлэгдэж илүү тодорхой, үзэмжтэй болсон. <br><br>Татах (<a href="https://apps.apple.com/mn/app/%D0%BC%D0%B0%D0%B7%D0%B0%D0%B0%D0%BB%D0%B0%D0%B9-%D0%BC%D0%BE%D0%BD%D0%B3%D0%BE%D0%BB-%D0%B0%D0%BD%D0%B3%D0%BB%D0%B8-%D1%82%D0%BE%D0%BB%D1%8C/id620270970" target="_blank">iOS</a>, <a href="https://play.google.com/store/apps/details?id=mn.nomadev.mazaalai" target="_blank">Android</a>)</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Agaar</h3><p> Хүйтрэх үес Улаанбаатарын агаарын чанар эрс муудаж, хот тэр аяаараа утаанд хучигддаг. Ийм өдрүүдэд агаарын чанарын индексийн үзүүлэлтийг тогтмол шалгаж, агаарын бохирдлын түвшин их байвал гадуур бага алхах гэх мэтээр зохицуулж сурах нь ирээдүйнхээ төлөө хийх чухал алхам гэж боддог доо. Хамгийн гол нь шалгаж дадах хэрэгтэй. <br><br>Татах (<a href="https://apps.apple.com/us/app/agaar-mn/id911239950" target="_blank">iOS</a>, <a href="https://play.google.com/store/apps/details?id=com.astvision.airquality" target="_blank">Android</a>)</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">UB cab</h3><p>UB Cab апп-д ямар машин хэр холоос яг аль замаар яваад ирж байгааг харж болдог нь тун амар. Төлбөр төлөх арга хэлбэр олон янз, гялс болчихдог нь энэ аппликэйшнийг хэрэглэхийн хамгийн том давуу тал. Зарим аппликэйшнээс банкны апп-тэй холбогдоход эргэж шилжихгүй байх, удах гэхчлэн саад тулгардаг бол энд тийм асуудал ер гардаггүй. Ерөнхийдөө эл апп доторх бүхий л үйлдлүүд түргэн шуурхай. <br><br>Татах (<a href="https://apps.apple.com/us/app/ubcab/id863109199" target="_blank">iOS</a>, <a href="https://play.google.com/store/apps/details?id=com.mezorn.ubcab.ubcab_passanger_v2" target="_blank">Android</a>)</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Most Money</h3><p> Миний бодлоор Most Money хамгийн үзэмжтэй, хэрэглэхэд урамтай монгол апп-үүдийн нэг. Гүйлгээ хийх, төлбөр төлөх зэрэг бүхий л үйлдэл тодорхой, qpay-ээр шилжүүлэг хийхэд бүр ч хялбар. Бас картаа авч гараагүй үедээ утасны дугаар, ТАН код оруулаад мөнгөө хялбархан гаргаж авч болдог нь зарим үед “аминд ордог”. <br><br>Татах (<a href="https://apps.apple.com/us/app/mostmoney/id487144325" target="_blank">iOS</a>, <a href="https://play.google.com/store/apps/details?id=mn.grapecity.mostmoney" target="_blank">Android</a>)<br><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/49/40c1e174316faa010ced5162a1c32a5d.png"></p><div class="image-caption">Д. Ганзориг: Unread, M Plus, Журамласан толь</div><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Unread</h3><p> Хамгийн их хэрэглэдэг, хайртай аппуудын нэг бол мэдээж манай Unread-ийн өөрийн апп. Өдөрт нэг удаа очих сонордуулгаар апп хэрэглэгчид <a href="http://www.unread.today">www.unread.today</a> сайтад орсон шинэ нийтлэлийг уншдаг. Мөн хайлт хийх, дараа уншихаар хадгалах, булангуудыг харах үйлдлүүдтэй. Бид удахгүй аппаа шинэчлэн Unread.today болон Posted.mn сайтад нийтлэгдсэн бүх контентоо хүргэдэг болгохоор төлөвлөж байна. Ажил бизнест хэрэг болох, өөрийгөө хөгжүүлэхэд туслах контентуудыг хүлээн авч байя гэвэл манай апп-ийг заавал татаарай. <br><br>Татах (<a href="https://play.google.com/store/apps/details?id=batu.digital.unreadmobile" target="_blank">iOS</a>, <a href="https://itunes.apple.com/mn/app/unread-today/id1100135982?mt=8" target="_blank">Android</a>)</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">m plus</h3><p> M+ бол монгол хэлээр гадаад, дотоодын шилдэг ном зохиолуудыг унших, подкаст сонсох, Монголын шилдэг артистуудын уран бүтээлийг сонсох боломжийг олгож буй апп. Та энэ апп-ийг татсанаар гарын доор контентын баялаг сантай болно гэсэн үг. Бид M+-ийг эхэн үед нь “Апп тойм” буландаа онцлон танилцуулж байсан бөгөөд түүнээс хойш шинэ боломжууд, шинэ контентууд ихээр нэмэгдсэн байна лээ.<br><br>Татах (<a href="https://apps.apple.com/us/app/m/id1289524927" target="_blank">iOS</a>, <a href="https://play.google.com/store/apps/details?id=com.mongolmag" target="_blank">Android</a>)</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">журамласан толь</h3><p> Монгол хэлээрээ алдаагүй зөв бичих хэрэгцээ хүн бүхэнд байдаг. Энэ асуудлыг шийдэх гол сурвалж бол зөв бичгийн дүрэм, үгсийн бичлэгийг багтаасан “Журамласан толь” юм. <a href="http://www.toli.gov.mn">www.toli.gov.mn</a> дээр болон хэвлэмлээр байдаг “Журамласан толь”-ийн аппликэйшн нь энгийн, хэрэглэхэд хялбар. Үгээ хайж харах, онцолж хадгалах, хэл зүйн ангиллаар төсөөтэй үгсийн бичлэгийг харах боломжтой. Харин зөв бичгийн дүрмийг багтаагаагүй юм билээ. Товчхондоо, гар утсанд байж байхад заавал хэрэг болох апп.<br><br>Татах (<a href="https://apps.apple.com/us/app/%D0%B6%D1%83%D1%80%D0%B0%D0%BC%D0%BB%D0%B0%D1%81%D0%B0%D0%BD-%D1%82%D0%BE%D0%BB%D1%8C/id1440980076" target="_blank">iOS</a>, <a href="https://play.google.com/store/apps/details?id=mn.uniway.toli" target="_blank">Android</a>)<br><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/49/b2979ca5496cab5e40dd8230f1a6faff.png"></p><div class="image-caption">О. Бүтэд: CU Mongolia, Төрийн банк, ABA Taxi, Pass eWallet, Unitel</div><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">CU mongolia</h3><p> Улаанбаатарын хаа сайгүй байдаг CU дэлгүүрээр үйлчлүүлдэггүй хүн ховор биз. Тийм ч учраас анх CU лоялти апп гаргах болсныг мэдээд тун ч олзуурхан татаж авсан юм. Худалдан авалт бүрдээ апп-ын QR кодыг уншуулан урамшууллын оноо цуглуулан түүгээрээ бүтээгдэхүүн худалдаж авах, хямдруулах боломжтой бөгөөд шинэ урамшууллын талаар цаг алдалгүй мэдээлэл авах боломжтой. CU-д зардаг хоолны менюг харж байгаад өдрийн хоолоо шийдчихэж ч болно. <br><br>Татах (<a href="https://apps.apple.com/mn/app/cu-mongolia/id1481184124" target="_blank">iOS</a>, <a href="https://play.google.com/store/apps/details?id=central.express.cu" target="_blank">Android</a>)</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Төрийн банк</h3><p> Байр, тогны мөнгийг биечлэн очиж хийнэ гэдэг тун ч хүндрэлтэй асуудал. “Төрийн банк”-нд байрны мэдээллээ холбоод сар бүрийн төлбөрөө апп дотроосоо шууд төлөөд явчихна. Түүнчлэн тэр бүр анзаардаггүй байсан СӨХ, даатгалын мөнгө зэргээ төлөөгүй явж байснаа апп-ыг нь суулгаад л мэдсэн шүү. Баримтаа задаргаатайгаар нь шууд мэйлээр хүлээгээд авчихдаг. Нийгмийн даатгал, утас, кабелийн төлбөрөө ч хийж болно. <br><br>Татах (<a href="https://apps.apple.com/mn/app/state-bank/id703343972" target="_blank">iOS</a>, <a href="https://play.google.com/store/apps/details?id=mn.statebank.mobilebank" target="_blank">Android</a>)</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">ABA taxi</h3><p> Такси үйлчилгээний апп-ууд дундаас ABA Taxi-ийг онцолж хэрэглээд хоёр жил болж байгаа. Найдвартай, түргэн шуурхай үйлчилгээтэй учраас итгэж хэрэглэдэг. Англи хэлний тохиргоотой учраас гаднын аялагч, жуулчдад бас тустай. Зөвхөн такси гэлтгүй мөн хүргэлтийн үйлчилгээтэй учраас биеэр очих боломжгүй үед эд зүйлсээ хүргүүлээд авчихаж болдог. <br><br>Татах (<a href="https://apps.apple.com/us/app/id1435134580" target="_blank">iOS</a>, <a href="https://play.google.com/store/apps/details?id=com.app.passenger.aba&hl=en_US" target="_blank">Android</a>)</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Pass ewallet</h3><p>Pass eWalletКартаа үе үе мартах тохиолдол гардаг миний хувьд “ХААН Банк”-ны хэтэвчний апп их таалагдаад байгаа. Картны мэдээллээ оруулаад ПОС дээрх QR кодыг уншуулаад төлбөрөө шууд хийчих боломжтой. Мөн COVID-19-ийн эрсдэлтэй үед заавал картаа өгч уншуулалгүйгээр зайнаас тооцоо хийх боломжийг бүрдүүлсэн нь таалагдсан шүү. <br><br>Татах (<a href="https://apps.apple.com/us/app/pass-ewallet/id1510760757" target="_blank">iOS</a>, <a href="https://play.google.com/store/apps/details?id=mn.databank.ewalletmobile" target="_blank">Android</a>)</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">UNitel</h3><p> “Unitel”-ийн дугаар, “Univision”-ий үйлчилгээг ашигладаг хэрэглэгчийн хувьд энэ апп төлбөр тооцоогоо хийх, түүнийхээ задаргааг харахад тун хялбар санагдсан. Дата, нэгж худалдаж авахад ч хялбар, нийт төлбөрийн түүхээ нэг дор хараад баримтаа авчих боломжтой. <br><br>Татах (<a href="https://apps.apple.com/us/app/unitel/id591293253" target="_blank">iOS</a>, <a href="https://play.google.com/store/apps/details?id=com.myunitel.activities" target="_blank">Android</a>)<br><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/49/69d7d016ad24f8369ab61a0825621f29.png"></p><div class="image-caption">Д. Мөнхбаясгалан: Onefit, Tok Tok, Mobicom, UPoint, Candy Pay </div><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">onefit</h3><p> Фитнест явах сарын төлбөрөөрөө йог, фитнес, усан бассейн зэрэг олон төрлийн газруудад зэрэг үйлчлүүлэх боломжтой. Өөрт тохирох дасгал хөдөлгөөний төрлийг олох, эсвэл эргэлзээ төрүүлээд буй хэд хэдэн спорт клубээ зэрэг туршиж үзэхэд их тохиромжтой санагдсан. Дасгал хөдөлгөөнөөс гадна эрүүл хооллолт, гоо сайхны үйлчилгээ зэрэг багтсан нь зардал хэмнэж, апп-ийн хэрэглэгчид үйлчлүүлсэн газартаа үнэлгээ өгч, сэтгэгдэл бичих боломжтой нь зөв сонголт хийхэд их тус болдог. Onefit-ийн талаарх дэлгэрэнгүй мэдээллийг <a href="https://www.unread.today/c/747">эндээс</a> уншаарай. <br><br>Татах (<a href="https://apps.apple.com/us/app/onefit-anytime-anywhere/id1130801699" target="_blank">iOS</a>, <a href="https://play.google.com/store/apps/details?id=digital.batu.onefit" target="_blank">Android</a>)</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Tok tok</h3><p> Анх зөвхөн хоол хүргэлтийн үйлчилгээгээр танигдаж байсан Tok tok өнөөдөр ойр зуурын хэрэглээний бүхий л зүйлсийг хүргэдэг болжээ. Мах, сүү цагаан идээ, хүнсний ногооноос эхлээд амтат bubble tea, ном, хүүхдийн живх, эм, эмийн бүтээгдэхүүн гээд өргөн хэрэглээний зүйлсийг захиалж болно. Бас өдөр бүр ямар нэг бүтээгдэхүүн хямдралтай байдаг. Сонголт яваандаа улам нэмэгдэх байх.<br><br>Татах (<a href="https://apps.apple.com/us/app/toktok-delivery/id1450600616" target="_blank">iOS</a>, <a href="https://play.google.com/store/apps/details?id=com.digitalaggregator.toktok" target="_blank">Android</a>)</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Mobicom</h3><p>Анх татсан даруйд л үүрэн телефоны хэрэглээгээ хянах, нэмэлт үйлчилгээ авах үйл явц ийм амархан байж болох байтал яагаад дөнгөж одоо л энэ апп гарж байгаа юм бол доо гэх бодол төрсөн. Уламжлалт *210#-аас авдаг бүхий л үйлчилгээг илүү ухаалаг, амар хялбараар авах боломжтой болсны дээр “Мобиком”-оос зарлаж буй бэлэгтэй урамшуулалд хамрагдах боломжтой юм билээ. Энэ апп-ийн талаар бидний бэлтгэсэн тоймыг <a href="https://unread.today/c/techworm-mobicom-app">энд дарж</a> уншаарай. <br><br>Татах (<a href="https://apps.apple.com/us/app/mobicom/id567384694" target="_blank">iOS</a>, <a href="https://play.google.com/store/apps/details?id=mn.mobicom.onemediastore" target="_blank">Android</a>)</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">upoint</h3><p>Дэлгүүр, үйлчилгээний газар тус бүрд нэг лоялти карт авч явдаг байсан үе саяхан. Гэтэл хамгийн их үйлчлүүлдэг байгууллагуудыг маань нэгтгээд зогсохгүй гэр бүлээрээ лоялти оноогоо хуваах боломжийг бий болгосон нь намайг UPoint карт авахын тулд “Номин”-гийн салбарт цаг гарган байж биеэр очиход хүргэсэн юм. Нэг удаа л картыг нь авчихсан байхад маш олон үйлчилгээний газарт боломжийн хөнгөлөлт, урамшуулал эдлэхээс гадна апп нь л байхад заавал карт авч явах шаардлагагүй. Апп нь бас сүүлд шинэчлэгдээд ашиглахад их амар болсон байна лээ. UPoint апп-ийн талаар бидний бэлтгэсэн тоймыг <a href="https://www.unread.today/c/techworm-upoint">энд дарж </a>уншаарай. <br><br>Татах (<a href="https://apps.apple.com/us/app/upoint/id1440015569" target="_blank">iOS</a>, <a href="https://play.google.com/store/apps/details?id=mn.unitedalliance.mobile" target="_blank">Android</a>)</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">CAndy pay</h3><p> Lifestyle апп-уудын ширүүн өрсөлдөөн дунд CandyPay цахим мөнгөний апп-ийг яах аргагүй нэгэн хүчирхэг тоглогчоор нэрлэж болно. Дийлэнх үйлчилгээний газруудад байх чихэрний зурагтай QR кодыг уншуулаад хормын дотор гүйлгээ хийхээс гадна апп доторх төрөл бүрийн хамтрагч байгууллагуудын хөнгөлөлт урамшуулал, цахим худалдаа, зээл зэрэг олон үйлчилгээг нэг дороос авах боломжтой. Сүүлд сар бүрийн Candy гүйлгээ нь тодорхой дүнд хүрэхэд бэлэг авдаг LVL UP+ урамшуулал зарласан нь хаа нэг газрын кассны дэргэд очих бүрдээ Candy-ийн лого хайх сэдлийг төрүүлэх болсон билээ. <br><br>Татах (<a href="https://apps.apple.com/us/app/candy-pay/id978594162" target="_blank">iOS</a>, <a href="https://play.google.com/store/apps/details?id=mn.mobicom.candy" target="_blank">Android</a>)<br><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/49/2c0401ab8491faf19aaaa715255df6c6.png"></p><div class="image-caption">Б. Билэгжаргал: SocialPay, UB Smart Bus, Memechat, #CTA</div><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">socialpay</h3><p> Интернэт худалдан авалтад ашиглаж болох олон улсын виртуал карт, шимтгэлгүй шилжүүлэг, төлбөр төлөх зэрэг олон күүл нэмэлтүүдийг Голомт банкны SocialPay апп танд санал болгоно. Хэрэглэхэд хялбарын сацуу фондны мөнгө босгох, худалдаж авахыг хүссэн зүйлээ оруулж хуримтлал үүсгэх боломжтой нь содон бөгөөд күүл нэмэлтүүдэд багтана. <br><br>Татах (<a href="https://apps.apple.com/us/app/socialpay/id1152919460" target="_blank">iOS</a>, <a href="https://play.google.com/store/apps/details?id=mn.egolomt.socialpay" target="_blank">Android</a>)</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">UB smart bus</h3><p> Автобус хүлээх тийм ч таатай санагддаггүй над шиг хүнд “UB Smart Bus” яг тохирсон юм шиг. Автобус хэдэн буудлын цаана байгааг харж байгаад цагаа тооцоолж гардаг. Мэдэхгүй газар очих бол автобусны буудлаар нь хайгаад ямар автобус явахыг харж болох нь ч тун таатай. Анх ойлгоход бага зэрэг төвөгтэй ч ашиглаад сурчихвал улаанбаатарчуудын утсанд байвал зохих аппын нэг яах аргагүй мөн. <br><br>Татах (<a href="https://apps.apple.com/mn/app/ub-smart-bus/id1076088335" target="_blank">iOS</a>, <a href="https://play.google.com/store/apps/details?id=com.uscc.ubbus" target="_blank">Android</a>)</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">memechat, CTA</h3><p>Асуулт хариултын шагналт тэмцээн буюу quiz явуулдаг гол аппууд. Lend.mn апп дээр явагддаг CTA quiz саяхнаас өөрийн гэсэн апп-тэй болж “өрх тусгаарлаж” буй. Өдөр бүр явагддаг quiz-ээс хувцас, аяны хэрэгслүүдээс өгсүүлээд олон сонирхолтой бэлэг хожиж болно, мэдээж мэдлэгээ өргөжүүлнэ. Найз чинь ямар нэг зүйлийн тухай чамаас илүүг мэднэ гэвэл #ста-ийн челленжээс мэдлэгээ сорьж хэн нь илүү мэдлэгтэй гэдгээ нотолж болно. Шагналаа тохироод хэдүүлээ ч өрсөлдөж болно. Харин Memechat-ын пүрэв гараг бүрийн quiz-д хожвол оноогоороо нэр бүхий газруудаас бараа, бүтээгдэхүүн авч болдгоороо онцлог. <br><br>Memechat Татах (<a href="https://apps.apple.com/mn/app/memechat-mongolian-messenger/id1360160681" target="_blank">iOS</a>, <a href="https://play.google.com/store/apps/details?id=com.xground.im" target="_blank">Android</a>)<br>#CTA Татах (<a href="https://apps.apple.com/mn/app/cta/id1522428421" target="_blank">iOS</a>, <a href="https://play.google.com/store/apps/details?id=hashtag.cta.android.app" target="_blank">Android</a>)</p> </div>	Unread-ийн багийнхны хэрэглэдэг монгол аппууд Энэ удаад бид хэрэглэхэд амар хялбар, урамшуулал, сонголт ихтэй, утсанд байваас зохилтой монгол аппликэйшнүүдийг онцолж байна. Ингэхдээ манай багийнхан өөр өөрийн тогтмол хэрэглэдэг, таашаадаг аппуудыг танилцуулах байдлаар бэлтгэлээ. Ш.Цогзолмаа: E-Police, SuperUp, LendMN, E-Barimt e-pOLICE Замын хөдөлгөөний зөрчлийг бууруулах зорилготой уг апп нь иргэдийн оролцоотой цахим цагдаагийн хяналт гэсэн үг. Иргэд дүрэм зөрчсөн жолоочийг баримтжуулах гэрэл зураг, мэдээллийг явуулснаар Замын хөдөлгөөний удирдлагын төв, Тээврийн цагдаагийн газар нягталж, тухайн жолоочид хариуцлага тооцдог. Элдэв зөрчлийг сошиал сүлжээнд эзэнгүй хаяглах биш, хариуцлага тооцох газар луу илгээх нь хамаагүй илүү үр дүнтэй биз ээ. Гэхдээ зөвхөн интернэттэй үед гэрэл зураг илгээх боломжтой шүү. Татах ( iOS , Android ) LENDMN Барьцаа хөрөнгө шаардлагагүйгээр 50 мянгаас 2 сая төгрөг хүртэлх зээлийг авч болох цахим бичил зээлийн үйлчилгээ үзүүлэгч “ЛэндМН” апп бол Монголын анхны финтек аппуудын нэг. Зөвхөн зээл аваад зогсохгүй хэтэвчээ ашиглан төлбөр тооцоо хийх, шилжүүлэх, орлого хүлээх авахаас гадна гадаад гуйвуулга хүртэл хийж болох давуу талтай. Мөн үндсэн цэсэнд байрлах Банана Молл онлайн дэлгүүрээс хямдралтай үнээр бараа худалдан авч болдгоороо цахим зээлийн аппуудаас ялгарч чадсан билээ. Татах ( iOS , Android ) sUPERUP Хоол захиалах, бараа худалдан авах, зээлийн хүсэлт өгөх зэрэг олон апп ашиглаж хийх шаардлагатай үйлдлийг нэг л платформд цогцоор нь багтаасан эл апп-аас хэн ч ямар нэг өөрт хэрэгтэй зүйлийг олж чадна. Үндсэн цэсэнд байрлах купон хэсгээс өөрийн сонирхсон бараа бүтээгдэхүүнийг 10-99 хувь хүртэл хямдралтай үнээр худалдан авах боломжтой тул онлайн худалдаа хийхээр төлөвлөж буй хэрэглэгчдийн заавал зочилж орох цэс билээ. Түүнээс гадна бичил зээл авах боломж нь эргээд ЛэндМН-ээ дэмжиж буй хэрэг юм. Татах ( iOS , Android ) E-BARIMT Татвар төлөгч хүн бүрийн цахим нэг цонхны үйлчилгээ гэж хэлж болох энэхүү апп-ийн хэрэглэгчийн тоо өдгөө 1.4 саяд хүрсэн. Төлбөрийн баримтаа бүртгүүлснээр НӨАТ-ын 20 хүртэлх хувийн буцаан олголт, сугалааны урамшууллыг авахаас гадна төрийн 38 төрлийн үйлчилгээний төлбөр тооцоо хийх боломжтой тус апп-ийг хэрэглэхэд тун хялбар. Энэ онд тус апп-д технологи болон үйлчилгээний шинэчлэл хийж, нийгмийн халамжийн дөрвөн төрлийн үйлчилгээг авах боломжийг бүрдүүлсэн. Мөн QR код уншуулж, НӨАТ-ын баримт уншдаг болоод буй. Татах ( iOS , Android ) Б.Батзаяа: Shoppy, Khan Bank, SkyGO Shoppy Онлайн худалдааны платформууд ирээдүйд улам хүчээ авах нь нэгэнт тодорхой болсон. Үүнийг цар тахал улам л бататгаж буй. Миний хувьд Монголын онлайн худалдааны платформуудыг боломжоороо туршиж үзэхийг хичээдэг бөгөөд сүүлийн үед, зуны хэдэн саруудад нэлээдгүй олон худалдан авалт хийсэн юм. Жижиг сажиг бус, яг зорилтот, брэндийн бүтээгдэхүүн авахад Shoppy хамгийн таалагддаг бөгөөд энэ зун Алтай Таван Богд явж, Малчин оргилд гарахад амь насаа даатгасан аяны гутлыг чухам эндээс авсан юм. Хүргэлт хурдан, төлбөрийн тун уян хатан боломжуудаас гадна, тухайн үед Хаан Банкны картаар төлбөрөө хийвэл 10% cashbank өгч байсан нь тун их таалагдсан шүү. Татах ( iOS , Android ) Хаан банк 2018 онд сүүлийн улиралд хийгдсэн Хаан Банкны интернэт банкны шинэчлэлийн хүрээнд уг апп нь илүү дутуу үйлдлүүдээ хасч, маш ойлгомжтой, хэрэглэхэд тун хялбар болсон нь олон хэрэглэгчийн талархлыг хүлээсэн билээ. Хэдийгээр цоо шинэ үйлдэл функц нэмээгүй ч карт, дансаа удирдах, сүүлийн гүйлгээнүүд харагддаг болсон, үндсэн данс гэсэн ойлголтыг гаргаж ирсэн зэргээр хэрэглэгчийн үндсэн бүх шаардлагыг бүрэн хангасан. Хаан Банкны уг шинэчлэл нь “Asiamoney” сэтгүүлээс 2018 оны “шилдэг цахим банк” шагналыг хүртсэн юм. Татах ( iOS , Android ) Skygo Дэлхий гэлтгүй Монголд ч тэр стриминг үйлчилгээнүүдийн дунд “дайн” өрнөж байгаа гэхэд хилсдэхгүй. Энэхүү тулаанд LookTV, SkyGo, VOO, Ori гээд оройлон давшиж буй үйлчилгээнүүдийг би бүгдийг нь хэрэглэдэг авч SkyGO сүүлийн үед арай илүү таалагдаад буйг дуулгая. Төлбөр төлөх, дансаа цэнэглэхэд илүү хялбар, НӨАТ-ын баримт нь шууд гарч ирдэг, контентийн сан хийгээд үнэ боломжийн бөгөөд хамгийн онцлууштай нь үзэж буй контентийнхоо хэлийг солих боломжтой, хадмалыг англиар харж болдог нь одоогоор бусад үйлчилгээнүүдэд бүрэн байхгүй байгаа боломж юм. Татах ( iOS , Android ) Г.Оюунлхам: Нийгмийн даатгал, T-Finance, Цаг агаар, Марчаахай Нийгмийн даатгал Нийгмийн даатгал төлж буй хэн бүхний татаж авбал зохих апп. Апп-ий хөгжүүлэлт, дизайн тийм ч сайн биш ч гэлээ үүргээ хангалттай гүйцэтгэж чаддаг. Ажилладаг бол ажил олгогч тань энэ сард хэдэн төгрөгийг нийгмийн даатгалд шилжүүлсэн, сайн дураараа төлдөг бол таны шилжүүлсэн мөнгө нийгмийн даатгалын санд орсон эсэх зэрэг тэтгэвэр, нийгмийн болон эрүүл мэндийн даатгалтай холбоотой мэдээллүүдээ эндээс хараад, хянаад явах боломжтой. Түүнчлэн ЭМД, НД-ын дэвтрээ мартаад хаа нэгтээ даатгал төлдөг эсэхээ гэрчлэх хэрэгтэй үед аминд ордог гэдгийг ч дурдах нь зүйтэй байх. Татах ( iOS , Android ) T-finance “Тесо” корпорацаас хэрэгжүүлж буй ээлжит төсөл болох “T-Finance” апп худалдаа хийх, зээл авах, бонус цуглуулах зэрэг олон боломжийг хэрэглэгчдэдээ олгодог. Авах гэхээс илүүтэй өгөх модельтой болохоор ч тэр үү бонус дүн санасныг бодоход хурдан хугацаанд цуглардаг нь таалагдсан. Зээлийн нөхцөл, хэмжээ, төрөл зэрэг нь тун боломжийн. Апп-ий хамтран ажиллагч байгууллагаар үйлчлүүлэхэд төлбөрөө авсан зээлээрээ эсвэл зээлжих зэрэглэлээрээ буюу кредит карт хэлбэрээр ашиглаж болдог нь давуу тал юм шиг санагддаг. Татах ( iOS , Android ) Цаг агаар Монгол улсын аль ч цэгт уг аппаар дамжуулан байгаа газрынхаа цаг агаарын мэдээллийг цаг, өдрийн нарийвчлалтай авах боломжтой. Уг апп-ийг Цаг уур, орчны шинжилгээний газраас ажиллуулдаг тул үнэн зөв, тогтвортой ажилладагт нь итгэлтэй байж болно. Татах ( iOS , Android ) Марчаахай Монгол хүмүүстэй амьдарч байгаа хэрнээ л хэлд ормогцоо англиар яриад эхэлдэг хүүхдүүд олон болсон нь тэдний үзэж буй контентуудтай холбоотой гэдгийг та хэдийн анзаарсан байх. Үнэхээр ч хүүхдийн нас, сэтгэлгээний онцлогийг сайтар харгалзан үзэж боловсруулсан гаднын контентууд шиг чанартай хүүхдийн контентийг монгол хэлээр олоход хүндрэлтэй байдаг шүү дээ. Энэ асуудлыг шийдэхэд “Марчаахай” апп нэмэр болох нь гарцаагүй. Татах ( iOS , Android ) П. Номинбилэг: Taxidyoo, Check my service, Мазаалай, Агаар, UBCab, Most Money Taxidyoo Улаанбаатар хотын гудамжинд такси барих бүрд ямархуу жолооч таарах бол гэсэн бол эрхгүй төрдөг. Албан ёсны таксигаар зорчих нь барагтай үгүй тул буун буух хүртлээ хэдэн төгрөг төлөхөө мэдэхгүй явах нь бий. Заримдаа хүрэх газраа очиход төдий зайд огтхон ч төлөхөөргүй мөнгө нэхэгдэнэ. Харин таван жилийн өмнө Taxidyoo нэртэй амин чухал апп гарч, зорчигчид таксины жолоочид үзүүлж, “хэрүүл хийх” юмтай болсон юм. Маршрут, туулсан зай, төлөх төлбөр гээд гол гурван мэдээлэл нь хэн ч харсан ойлгогдохоор харагддаг. Энэ апп-ийг ашиглахгүй өнгөрөх долоо хоног гэж ер нь л үгүй шүү. Татах ( iOS , Android ) Check my service Төрийн үйлчилгээг иргэдэд ойртуулах зорилгоор хийсэн апп-ууд дундаа хамгийн үр дүнтэй нь Check My Service. Иргэдээс төрийн үйлчилгээний талаар ирүүлсэн санал, гомдлыг хүлээн авч зохих байгууллагад мэдэгдэн шийдвэрлэдэг эл аппаас өөрийн оруулсан гомдол, хүсэлт хэрхэн шийдэгдсэнийг, хэр явцтай байгааг тодорхой мэдэж болдог Татах ( iOS , Android ) Mazaalai “Мазаалай” англи-монгол, монгол-англи толь үгийн сан сайтай, бас хэрэглэхэд хялбар. Монгол хэлний их тайлбар толийг мөн эндээс үзэж болдог. Англи хэлний толь бичиггүйгээр бид хаа холдох билээ. Саяхан шинэчлэгдэж илүү тодорхой, үзэмжтэй болсон. Татах ( iOS , Android ) Agaar Хүйтрэх үес Улаанбаатарын агаарын чанар эрс муудаж, хот тэр аяаараа утаанд хучигддаг. Ийм өдрүүдэд агаарын чанарын индексийн үзүүлэлтийг тогтмол шалгаж, агаарын бохирдлын түвшин их байвал гадуур бага алхах гэх мэтээр зохицуулж сурах нь ирээдүйнхээ төлөө хийх чухал алхам гэж боддог доо. Хамгийн гол нь шалгаж дадах хэрэгтэй. Татах ( iOS , Android ) UB cab UB Cab апп-д ямар машин хэр холоос яг аль замаар яваад ирж байгааг харж болдог нь тун амар. Төлбөр төлөх арга хэлбэр олон янз, гялс болчихдог нь энэ аппликэйшнийг хэрэглэхийн хамгийн том давуу тал. Зарим аппликэйшнээс банкны апп-тэй холбогдоход эргэж шилжихгүй байх, удах гэхчлэн саад тулгардаг бол энд тийм асуудал ер гардаггүй. Ерөнхийдөө эл апп доторх бүхий л үйлдлүүд түргэн шуурхай. Татах ( iOS , Android ) Most Money Миний бодлоор Most Money хамгийн үзэмжтэй, хэрэглэхэд урамтай монгол апп-үүдийн нэг. Гүйлгээ хийх, төлбөр төлөх зэрэг бүхий л үйлдэл тодорхой, qpay-ээр шилжүүлэг хийхэд бүр ч хялбар. Бас картаа авч гараагүй үедээ утасны дугаар, ТАН код оруулаад мөнгөө хялбархан гаргаж авч болдог нь зарим үед “аминд ордог”. Татах ( iOS , Android ) Д. Ганзориг: Unread, M Plus, Журамласан толь Unread Хамгийн их хэрэглэдэг, хайртай аппуудын нэг бол мэдээж манай Unread-ийн өөрийн апп. Өдөрт нэг удаа очих сонордуулгаар апп хэрэглэгчид www.unread.today сайтад орсон шинэ нийтлэлийг уншдаг. Мөн хайлт хийх, дараа уншихаар хадгалах, булангуудыг харах үйлдлүүдтэй. Бид удахгүй аппаа шинэчлэн Unread.today болон Posted.mn сайтад нийтлэгдсэн бүх контентоо хүргэдэг болгохоор төлөвлөж байна. Ажил бизнест хэрэг болох, өөрийгөө хөгжүүлэхэд туслах контентуудыг хүлээн авч байя гэвэл манай апп-ийг заавал татаарай. Татах ( iOS , Android ) m plus M+ бол монгол хэлээр гадаад, дотоодын шилдэг ном зохиолуудыг унших, подкаст сонсох, Монголын шилдэг артистуудын уран бүтээлийг сонсох боломжийг олгож буй апп. Та энэ апп-ийг татсанаар гарын доор контентын баялаг сантай болно гэсэн үг. Бид M+-ийг эхэн үед нь “Апп тойм” буландаа онцлон танилцуулж байсан бөгөөд түүнээс хойш шинэ боломжууд, шинэ контентууд ихээр нэмэгдсэн байна лээ. Татах ( iOS , Android ) журамласан толь Монгол хэлээрээ алдаагүй зөв бичих хэрэгцээ хүн бүхэнд байдаг. Энэ асуудлыг шийдэх гол сурвалж бол зөв бичгийн дүрэм, үгсийн бичлэгийг багтаасан “Журамласан толь” юм. www.toli.gov.mn дээр болон хэвлэмлээр байдаг “Журамласан толь”-ийн аппликэйшн нь энгийн, хэрэглэхэд хялбар. Үгээ хайж харах, онцолж хадгалах, хэл зүйн ангиллаар төсөөтэй үгсийн бичлэгийг харах боломжтой. Харин зөв бичгийн дүрмийг багтаагаагүй юм билээ. Товчхондоо, гар утсанд байж байхад заавал хэрэг болох апп. Татах ( iOS , Android ) О. Бүтэд: CU Mongolia, Төрийн банк, ABA Taxi, Pass eWallet, Unitel CU mongolia Улаанбаатарын хаа сайгүй байдаг CU дэлгүүрээр үйлчлүүлдэггүй хүн ховор биз. Тийм ч учраас анх CU лоялти апп гаргах болсныг мэдээд тун ч олзуурхан татаж авсан юм. Худалдан авалт бүрдээ апп-ын QR кодыг уншуулан урамшууллын оноо цуглуулан түүгээрээ бүтээгдэхүүн худалдаж авах, хямдруулах боломжтой бөгөөд шинэ урамшууллын талаар цаг алдалгүй мэдээлэл авах боломжтой. CU-д зардаг хоолны менюг харж байгаад өдрийн хоолоо шийдчихэж ч болно. Татах ( iOS , Android ) Төрийн банк Байр, тогны мөнгийг биечлэн очиж хийнэ гэдэг тун ч хүндрэлтэй асуудал. “Төрийн банк”-нд байрны мэдээллээ холбоод сар бүрийн төлбөрөө апп дотроосоо шууд төлөөд явчихна. Түүнчлэн тэр бүр анзаардаггүй байсан СӨХ, даатгалын мөнгө зэргээ төлөөгүй явж байснаа апп-ыг нь суулгаад л мэдсэн шүү. Баримтаа задаргаатайгаар нь шууд мэйлээр хүлээгээд авчихдаг. Нийгмийн даатгал, утас, кабелийн төлбөрөө ч хийж болно. Татах ( iOS , Android ) ABA taxi Такси үйлчилгээний апп-ууд дундаас ABA Taxi-ийг онцолж хэрэглээд хоёр жил болж байгаа. Найдвартай, түргэн шуурхай үйлчилгээтэй учраас итгэж хэрэглэдэг. Англи хэлний тохиргоотой учраас гаднын аялагч, жуулчдад бас тустай. Зөвхөн такси гэлтгүй мөн хүргэлтийн үйлчилгээтэй учраас биеэр очих боломжгүй үед эд зүйлсээ хүргүүлээд авчихаж болдог. Татах ( iOS , Android ) Pass ewallet Pass eWalletКартаа үе үе мартах тохиолдол гардаг миний хувьд “ХААН Банк”-ны хэтэвчний апп их таалагдаад байгаа. Картны мэдээллээ оруулаад ПОС дээрх QR кодыг уншуулаад төлбөрөө шууд хийчих боломжтой. Мөн COVID-19-ийн эрсдэлтэй үед заавал картаа өгч уншуулалгүйгээр зайнаас тооцоо хийх боломжийг бүрдүүлсэн нь таалагдсан шүү. Татах ( iOS , Android ) UNitel “Unitel”-ийн дугаар, “Univision”-ий үйлчилгээг ашигладаг хэрэглэгчийн хувьд энэ апп төлбөр тооцоогоо хийх, түүнийхээ задаргааг харахад тун хялбар санагдсан. Дата, нэгж худалдаж авахад ч хялбар, нийт төлбөрийн түүхээ нэг дор хараад баримтаа авчих боломжтой. Татах ( iOS , Android ) Д. Мөнхбаясгалан: Onefit, Tok Tok, Mobicom, UPoint, Candy Pay onefit Фитнест явах сарын төлбөрөөрөө йог, фитнес, усан бассейн зэрэг олон төрлийн газруудад зэрэг үйлчлүүлэх боломжтой. Өөрт тохирох дасгал хөдөлгөөний төрлийг олох, эсвэл эргэлзээ төрүүлээд буй хэд хэдэн спорт клубээ зэрэг туршиж үзэхэд их тохиромжтой санагдсан. Дасгал хөдөлгөөнөөс гадна эрүүл хооллолт, гоо сайхны үйлчилгээ зэрэг багтсан нь зардал хэмнэж, апп-ийн хэрэглэгчид үйлчлүүлсэн газартаа үнэлгээ өгч, сэтгэгдэл бичих боломжтой нь зөв сонголт хийхэд их тус болдог. Onefit-ийн талаарх дэлгэрэнгүй мэдээллийг эндээс уншаарай. Татах ( iOS , Android ) Tok tok Анх зөвхөн хоол хүргэлтийн үйлчилгээгээр танигдаж байсан Tok tok өнөөдөр ойр зуурын хэрэглээний бүхий л зүйлсийг хүргэдэг болжээ. Мах, сүү цагаан идээ, хүнсний ногооноос эхлээд амтат bubble tea, ном, хүүхдийн живх, эм, эмийн бүтээгдэхүүн гээд өргөн хэрэглээний зүйлсийг захиалж болно. Бас өдөр бүр ямар нэг бүтээгдэхүүн хямдралтай байдаг. Сонголт яваандаа улам нэмэгдэх байх. Татах ( iOS , Android ) Mobicom Анх татсан даруйд л үүрэн телефоны хэрэглээгээ хянах, нэмэлт үйлчилгээ авах үйл явц ийм амархан байж болох байтал яагаад дөнгөж одоо л энэ апп гарж байгаа юм бол доо гэх бодол төрсөн. Уламжлалт *210#-аас авдаг бүхий л үйлчилгээг илүү ухаалаг, амар хялбараар авах боломжтой болсны дээр “Мобиком”-оос зарлаж буй бэлэгтэй урамшуулалд хамрагдах боломжтой юм билээ. Энэ апп-ийн талаар бидний бэлтгэсэн тоймыг энд дарж уншаарай. Татах ( iOS , Android ) upoint Дэлгүүр, үйлчилгээний газар тус бүрд нэг лоялти карт авч явдаг байсан үе саяхан. Гэтэл хамгийн их үйлчлүүлдэг байгууллагуудыг маань нэгтгээд зогсохгүй гэр бүлээрээ лоялти оноогоо хуваах боломжийг бий болгосон нь намайг UPoint карт авахын тулд “Номин”-гийн салбарт цаг гарган байж биеэр очиход хүргэсэн юм. Нэг удаа л картыг нь авчихсан байхад маш олон үйлчилгээний газарт боломжийн хөнгөлөлт, урамшуулал эдлэхээс гадна апп нь л байхад заавал карт авч явах шаардлагагүй. Апп нь бас сүүлд шинэчлэгдээд ашиглахад их амар болсон байна лээ. UPoint апп-ийн талаар бидний бэлтгэсэн тоймыг энд дарж уншаарай. Татах ( iOS , Android ) CAndy pay Lifestyle апп-уудын ширүүн өрсөлдөөн дунд CandyPay цахим мөнгөний апп-ийг яах аргагүй нэгэн хүчирхэг тоглогчоор нэрлэж болно. Дийлэнх үйлчилгээний газруудад байх чихэрний зурагтай QR кодыг уншуулаад хормын дотор гүйлгээ хийхээс гадна апп доторх төрөл бүрийн хамтрагч байгууллагуудын хөнгөлөлт урамшуулал, цахим худалдаа, зээл зэрэг олон үйлчилгээг нэг дороос авах боломжтой. Сүүлд сар бүрийн Candy гүйлгээ нь тодорхой дүнд хүрэхэд бэлэг авдаг LVL UP+ урамшуулал зарласан нь хаа нэг газрын кассны дэргэд очих бүрдээ Candy-ийн лого хайх сэдлийг төрүүлэх болсон билээ. Татах ( iOS , Android ) Б. Билэгжаргал: SocialPay, UB Smart Bus, Memechat, #CTA socialpay Интернэт худалдан авалтад ашиглаж болох олон улсын виртуал карт, шимтгэлгүй шилжүүлэг, төлбөр төлөх зэрэг олон күүл нэмэлтүүдийг Голомт банкны SocialPay апп танд санал болгоно. Хэрэглэхэд хялбарын сацуу фондны мөнгө босгох, худалдаж авахыг хүссэн зүйлээ оруулж хуримтлал үүсгэх боломжтой нь содон бөгөөд күүл нэмэлтүүдэд багтана. Татах ( iOS , Android ) UB smart bus Автобус хүлээх тийм ч таатай санагддаггүй над шиг хүнд “UB Smart Bus” яг тохирсон юм шиг. Автобус хэдэн буудлын цаана байгааг харж байгаад цагаа тооцоолж гардаг. Мэдэхгүй газар очих бол автобусны буудлаар нь хайгаад ямар автобус явахыг харж болох нь ч тун таатай. Анх ойлгоход бага зэрэг төвөгтэй ч ашиглаад сурчихвал улаанбаатарчуудын утсанд байвал зохих аппын нэг яах аргагүй мөн. Татах ( iOS , Android ) memechat, CTA Асуулт хариултын шагналт тэмцээн буюу quiz явуулдаг гол аппууд. Lend.mn апп дээр явагддаг CTA quiz саяхнаас өөрийн гэсэн апп-тэй болж “өрх тусгаарлаж” буй. Өдөр бүр явагддаг quiz-ээс хувцас, аяны хэрэгслүүдээс өгсүүлээд олон сонирхолтой бэлэг хожиж болно, мэдээж мэдлэгээ өргөжүүлнэ. Найз чинь ямар нэг зүйлийн тухай чамаас илүүг мэднэ гэвэл #ста-ийн челленжээс мэдлэгээ сорьж хэн нь илүү мэдлэгтэй гэдгээ нотолж болно. Шагналаа тохироод хэдүүлээ ч өрсөлдөж болно. Харин Memechat-ын пүрэв гараг бүрийн quiz-д хожвол оноогоороо нэр бүхий газруудаас бараа, бүтээгдэхүүн авч болдгоороо онцлог. Memechat Татах ( iOS , Android ) #CTA Татах ( iOS , Android )	Unread-ийн багийнхны хэрэглэдэг монгол аппууд Энэ удаад бид хэрэглэхэд амар хялбар, урамшуулал, сонголт ихтэй, утсанд байваас зохилтой монгол аппликэйшнүүдийг онцолж байна. Ингэхдээ манай багийнхан өөр өөрийн тогтмол хэрэглэдэг, таашаадаг аппуудыг танилцуулах байдлаар бэлтгэлээ. Ш.Цогзолмаа: E-Police, SuperUp, LendMN, E-Barimt ### e-pOLICE Замын хөдөлгөөний зөрчлийг бууруулах зорилготой уг апп нь иргэдийн оролцоотой цахим цагдаагийн хяналт гэсэн үг. Иргэд дүрэм зөрчсөн жолоочийг баримтжуулах гэрэл зураг, мэдээллийг явуулснаар Замын хөдөлгөөний удирдлагын төв, Тээврийн цагдаагийн газар нягталж, тухайн жолоочид хариуцлага тооцдог. Элдэв зөрчлийг сошиал сүлжээнд эзэнгүй хаяглах биш, хариуцлага тооцох газар луу илгээх нь хамаагүй илүү үр дүнтэй биз ээ. Гэхдээ зөвхөн интернэттэй үед гэрэл зураг илгээх боломжтой шүү. Татах (iOS, Android) ### LENDMN Барьцаа хөрөнгө шаардлагагүйгээр 50 мянгаас 2 сая төгрөг хүртэлх зээлийг авч болох цахим бичил зээлийн үйлчилгээ үзүүлэгч “ЛэндМН” апп бол Монголын анхны финтек аппуудын нэг. Зөвхөн зээл аваад зогсохгүй хэтэвчээ ашиглан төлбөр тооцоо хийх, шилжүүлэх, орлого хүлээх авахаас гадна гадаад гуйвуулга хүртэл хийж болох давуу талтай. Мөн үндсэн цэсэнд байрлах Банана Молл онлайн дэлгүүрээс хямдралтай үнээр бараа худалдан авч болдгоороо цахим зээлийн аппуудаас ялгарч чадсан билээ. Татах (iOS, Android) ### sUPERUP Хоол захиалах, бараа худалдан авах, зээлийн хүсэлт өгөх зэрэг олон апп ашиглаж хийх шаардлагатай үйлдлийг нэг л платформд цогцоор нь багтаасан эл апп-аас хэн ч ямар нэг өөрт хэрэгтэй зүйлийг олж чадна. Үндсэн цэсэнд байрлах купон хэсгээс өөрийн сонирхсон бараа бүтээгдэхүүнийг 10-99 хувь хүртэл хямдралтай үнээр худалдан авах боломжтой тул онлайн худалдаа хийхээр төлөвлөж буй хэрэглэгчдийн заавал зочилж орох цэс билээ. Түүнээс гадна бичил зээл авах боломж нь эргээд ЛэндМН-ээ дэмжиж буй хэрэг юм. Татах (iOS, Android) ### E-BARIMT Татвар төлөгч хүн бүрийн цахим нэг цонхны үйлчилгээ гэж хэлж болох энэхүү апп-ийн хэрэглэгчийн тоо өдгөө 1.4 саяд хүрсэн. Төлбөрийн баримтаа бүртгүүлснээр НӨАТ-ын 20 хүртэлх хувийн буцаан олголт, сугалааны урамшууллыг авахаас гадна төрийн 38 төрлийн үйлчилгээний төлбөр тооцоо хийх боломжтой тус апп-ийг хэрэглэхэд тун хялбар. Энэ онд тус апп-д технологи болон үйлчилгээний шинэчлэл хийж, нийгмийн халамжийн дөрвөн төрлийн үйлчилгээг авах боломжийг бүрдүүлсэн. Мөн QR код уншуулж, НӨАТ-ын баримт уншдаг болоод буй. Татах (iOS, Android) Б.Батзаяа: Shoppy, Khan Bank, SkyGO ### Shoppy Онлайн худалдааны платформууд ирээдүйд улам хүчээ авах нь нэгэнт тодорхой болсон. Үүнийг цар тахал улам л бататгаж буй. Миний хувьд Монголын онлайн худалдааны платформуудыг боломжоороо туршиж үзэхийг хичээдэг бөгөөд сүүлийн үед, зуны хэдэн саруудад нэлээдгүй олон худалдан авалт хийсэн юм. Жижиг сажиг бус, яг зорилтот, брэндийн бүтээгдэхүүн авахад Shoppy хамгийн таалагддаг бөгөөд энэ зун Алтай Таван Богд явж, Малчин оргилд гарахад амь насаа даатгасан аяны гутлыг чухам эндээс авсан юм. Хүргэлт хурдан, төлбөрийн тун уян хатан боломжуудаас гадна, тухайн үед Хаан Банкны картаар төлбөрөө хийвэл 10% cashbank өгч байсан нь тун их таалагдсан шүү. Татах (iOS, Android) ### Хаан банк 2018 онд сүүлийн улиралд хийгдсэн Хаан Банкны интернэт банкны шинэчлэлийн хүрээнд уг апп нь илүү дутуу үйлдлүүдээ хасч, маш ойлгомжтой, хэрэглэхэд тун хялбар болсон нь олон хэрэглэгчийн талархлыг хүлээсэн билээ. Хэдийгээр цоо шинэ үйлдэл функц нэмээгүй ч карт, дансаа удирдах, сүүлийн гүйлгээнүүд харагддаг болсон, үндсэн данс гэсэн ойлголтыг гаргаж ирсэн зэргээр хэрэглэгчийн үндсэн бүх шаардлагыг бүрэн хангасан. Хаан Банкны уг шинэчлэл нь “Asiamoney” сэтгүүлээс 2018 оны “шилдэг цахим банк” шагналыг хүртсэн юм. Татах (iOS, Android) ### Skygo Дэлхий гэлтгүй Монголд ч тэр стриминг үйлчилгээнүүдийн дунд “дайн” өрнөж байгаа гэхэд хилсдэхгүй. Энэхүү тулаанд LookTV, SkyGo, VOO, Ori гээд оройлон давшиж буй үйлчилгээнүүдийг би бүгдийг нь хэрэглэдэг авч SkyGO сүүлийн үед арай илүү таалагдаад буйг дуулгая. Төлбөр төлөх, дансаа цэнэглэхэд илүү хялбар, НӨАТ-ын баримт нь шууд гарч ирдэг, контентийн сан хийгээд үнэ боломжийн бөгөөд хамгийн онцлууштай нь үзэж буй контентийнхоо хэлийг солих боломжтой, хадмалыг англиар харж болдог нь одоогоор бусад үйлчилгээнүүдэд бүрэн байхгүй байгаа боломж юм. Татах (iOS, Android) Г.Оюунлхам: Нийгмийн даатгал, T-Finance, Цаг агаар, Марчаахай ### Нийгмийн даатгал Нийгмийн даатгал төлж буй хэн бүхний татаж авбал зохих апп. Апп-ий хөгжүүлэлт, дизайн тийм ч сайн биш ч гэлээ үүргээ хангалттай гүйцэтгэж чаддаг. Ажилладаг бол ажил олгогч тань энэ сард хэдэн төгрөгийг нийгмийн даатгалд шилжүүлсэн, сайн дураараа төлдөг бол таны шилжүүлсэн мөнгө нийгмийн даатгалын санд орсон эсэх зэрэг тэтгэвэр, нийгмийн болон эрүүл мэндийн даатгалтай холбоотой мэдээллүүдээ эндээс хараад, хянаад явах боломжтой. Түүнчлэн ЭМД, НД-ын дэвтрээ мартаад хаа нэгтээ даатгал төлдөг эсэхээ гэрчлэх хэрэгтэй үед аминд ордог гэдгийг ч дурдах нь зүйтэй байх. Татах (iOS, Android) ### T-finance “Тесо” корпорацаас хэрэгжүүлж буй ээлжит төсөл болох “T-Finance” апп худалдаа хийх, зээл авах, бонус цуглуулах зэрэг олон боломжийг хэрэглэгчдэдээ олгодог. Авах гэхээс илүүтэй өгөх модельтой болохоор ч тэр үү бонус дүн санасныг бодоход хурдан хугацаанд цуглардаг нь таалагдсан. Зээлийн нөхцөл, хэмжээ, төрөл зэрэг нь тун боломжийн. Апп-ий хамтран ажиллагч байгууллагаар үйлчлүүлэхэд төлбөрөө авсан зээлээрээ эсвэл зээлжих зэрэглэлээрээ буюу кредит карт хэлбэрээр ашиглаж болдог нь давуу тал юм шиг санагддаг. Татах (iOS, Android) ### Цаг агаар Монгол улсын аль ч цэгт уг аппаар дамжуулан байгаа газрынхаа цаг агаарын мэдээллийг цаг, өдрийн нарийвчлалтай авах боломжтой. Уг апп-ийг Цаг уур, орчны шинжилгээний газраас ажиллуулдаг тул үнэн зөв, тогтвортой ажилладагт нь итгэлтэй байж болно. Татах (iOS, Android) ### Марчаахай Монгол хүмүүстэй амьдарч байгаа хэрнээ л хэлд ормогцоо англиар яриад эхэлдэг хүүхдүүд олон болсон нь тэдний үзэж буй контентуудтай холбоотой гэдгийг та хэдийн анзаарсан байх. Үнэхээр ч хүүхдийн нас, сэтгэлгээний онцлогийг сайтар харгалзан үзэж боловсруулсан гаднын контентууд шиг чанартай хүүхдийн контентийг монгол хэлээр олоход хүндрэлтэй байдаг шүү дээ. Энэ асуудлыг шийдэхэд “Марчаахай” апп нэмэр болох нь гарцаагүй. Татах (iOS, Android) П. Номинбилэг: Taxidyoo, Check my service, Мазаалай, Агаар, UBCab, Most Money ### Taxidyoo Улаанбаатар хотын гудамжинд такси барих бүрд ямархуу жолооч таарах бол гэсэн бол эрхгүй төрдөг. Албан ёсны таксигаар зорчих нь барагтай үгүй тул буун буух хүртлээ хэдэн төгрөг төлөхөө мэдэхгүй явах нь бий. Заримдаа хүрэх газраа очиход төдий зайд огтхон ч төлөхөөргүй мөнгө нэхэгдэнэ. Харин таван жилийн өмнө Taxidyoo нэртэй амин чухал апп гарч, зорчигчид таксины жолоочид үзүүлж, “хэрүүл хийх” юмтай болсон юм. Маршрут, туулсан зай, төлөх төлбөр гээд гол гурван мэдээлэл нь хэн ч харсан ойлгогдохоор харагддаг. Энэ апп-ийг ашиглахгүй өнгөрөх долоо хоног гэж ер нь л үгүй шүү. Татах (iOS, Android) ### Check my service Төрийн үйлчилгээг иргэдэд ойртуулах зорилгоор хийсэн апп-ууд дундаа хамгийн үр дүнтэй нь Check My Service. Иргэдээс төрийн үйлчилгээний талаар ирүүлсэн санал, гомдлыг хүлээн авч зохих байгууллагад мэдэгдэн шийдвэрлэдэг эл аппаас өөрийн оруулсан гомдол, хүсэлт хэрхэн шийдэгдсэнийг, хэр явцтай байгааг тодорхой мэдэж болдог Татах (iOS, Android) ### Mazaalai “Мазаалай” англи-монгол, монгол-англи толь үгийн сан сайтай, бас хэрэглэхэд хялбар. Монгол хэлний их тайлбар толийг мөн эндээс үзэж болдог. Англи хэлний толь бичиггүйгээр бид хаа холдох билээ. Саяхан шинэчлэгдэж илүү тодорхой, үзэмжтэй болсон. Татах (iOS, Android) ### Agaar Хүйтрэх үес Улаанбаатарын агаарын чанар эрс муудаж, хот тэр аяаараа утаанд хучигддаг. Ийм өдрүүдэд агаарын чанарын индексийн үзүүлэлтийг тогтмол шалгаж, агаарын бохирдлын түвшин их байвал гадуур бага алхах гэх мэтээр зохицуулж сурах нь ирээдүйнхээ төлөө хийх чухал алхам гэж боддог доо. Хамгийн гол нь шалгаж дадах хэрэгтэй. Татах (iOS, Android) ### UB cab UB Cab апп-д ямар машин хэр холоос яг аль замаар яваад ирж байгааг харж болдог нь тун амар. Төлбөр төлөх арга хэлбэр олон янз, гялс болчихдог нь энэ аппликэйшнийг хэрэглэхийн хамгийн том давуу тал. Зарим аппликэйшнээс банкны апп-тэй холбогдоход эргэж шилжихгүй байх, удах гэхчлэн саад тулгардаг бол энд тийм асуудал ер гардаггүй. Ерөнхийдөө эл апп доторх бүхий л үйлдлүүд түргэн шуурхай. Татах (iOS, Android) ### Most Money Миний бодлоор Most Money хамгийн үзэмжтэй, хэрэглэхэд урамтай монгол апп-үүдийн нэг. Гүйлгээ хийх, төлбөр төлөх зэрэг бүхий л үйлдэл тодорхой, qpay-ээр шилжүүлэг хийхэд бүр ч хялбар. Бас картаа авч гараагүй үедээ утасны дугаар, ТАН код оруулаад мөнгөө хялбархан гаргаж авч болдог нь зарим үед “аминд ордог”. Татах (iOS, Android) Д. Ганзориг: Unread, M Plus, Журамласан толь ### Unread Хамгийн их хэрэглэдэг, хайртай аппуудын нэг бол мэдээж манай Unread-ийн өөрийн апп. Өдөрт нэг удаа очих сонордуулгаар апп хэрэглэгчид www.unread.today сайтад орсон шинэ нийтлэлийг уншдаг. Мөн хайлт хийх, дараа уншихаар хадгалах, булангуудыг харах үйлдлүүдтэй. Бид удахгүй аппаа шинэчлэн Unread.today болон Posted.mn сайтад нийтлэгдсэн бүх контентоо хүргэдэг болгохоор төлөвлөж байна. Ажил бизнест хэрэг болох, өөрийгөө хөгжүүлэхэд туслах контентуудыг хүлээн авч байя гэвэл манай апп-ийг заавал татаарай. Татах (iOS, Android) ### m plus M+ бол монгол хэлээр гадаад, дотоодын шилдэг ном зохиолуудыг унших, подкаст сонсох, Монголын шилдэг артистуудын уран бүтээлийг сонсох боломжийг олгож буй апп. Та энэ апп-ийг татсанаар гарын доор контентын баялаг сантай болно гэсэн үг. Бид M+-ийг эхэн үед нь “Апп тойм” буландаа онцлон танилцуулж байсан бөгөөд түүнээс хойш шинэ боломжууд, шинэ контентууд ихээр нэмэгдсэн байна лээ. Татах (iOS, Android) ### журамласан толь Монгол хэлээрээ алдаагүй зөв бичих хэрэгцээ хүн бүхэнд байдаг. Энэ асуудлыг шийдэх гол сурвалж бол зөв бичгийн дүрэм, үгсийн бичлэгийг багтаасан “Журамласан толь” юм. www.toli.gov.mn дээр болон хэвлэмлээр байдаг “Журамласан толь”-ийн аппликэйшн нь энгийн, хэрэглэхэд хялбар. Үгээ хайж харах, онцолж хадгалах, хэл зүйн ангиллаар төсөөтэй үгсийн бичлэгийг харах боломжтой. Харин зөв бичгийн дүрмийг багтаагаагүй юм билээ. Товчхондоо, гар утсанд байж байхад заавал хэрэг болох апп. Татах (iOS, Android) О. Бүтэд: CU Mongolia, Төрийн банк, ABA Taxi, Pass eWallet, Unitel ### CU mongolia Улаанбаатарын хаа сайгүй байдаг CU дэлгүүрээр үйлчлүүлдэггүй хүн ховор биз. Тийм ч учраас анх CU лоялти апп гаргах болсныг мэдээд тун ч олзуурхан татаж авсан юм. Худалдан авалт бүрдээ апп-ын QR кодыг уншуулан урамшууллын оноо цуглуулан түүгээрээ бүтээгдэхүүн худалдаж авах, хямдруулах боломжтой бөгөөд шинэ урамшууллын талаар цаг алдалгүй мэдээлэл авах боломжтой. CU-д зардаг хоолны менюг харж байгаад өдрийн хоолоо шийдчихэж ч болно. Татах (iOS, Android) ### Төрийн банк Байр, тогны мөнгийг биечлэн очиж хийнэ гэдэг тун ч хүндрэлтэй асуудал. “Төрийн банк”-нд байрны мэдээллээ холбоод сар бүрийн төлбөрөө апп дотроосоо шууд төлөөд явчихна. Түүнчлэн тэр бүр анзаардаггүй байсан СӨХ, даатгалын мөнгө зэргээ төлөөгүй явж байснаа апп-ыг нь суулгаад л мэдсэн шүү. Баримтаа задаргаатайгаар нь шууд мэйлээр хүлээгээд авчихдаг. Нийгмийн даатгал, утас, кабелийн төлбөрөө ч хийж болно. Татах (iOS, Android) ### ABA taxi Такси үйлчилгээний апп-ууд дундаас ABA Taxi-ийг онцолж хэрэглээд хоёр жил болж байгаа. Найдвартай, түргэн шуурхай үйлчилгээтэй учраас итгэж хэрэглэдэг. Англи хэлний тохиргоотой учраас гаднын аялагч, жуулчдад бас тустай. Зөвхөн такси гэлтгүй мөн хүргэлтийн үйлчилгээтэй учраас биеэр очих боломжгүй үед эд зүйлсээ хүргүүлээд авчихаж болдог. Татах (iOS, Android) ### Pass ewallet Pass eWalletКартаа үе үе мартах тохиолдол гардаг миний хувьд “ХААН Банк”-ны хэтэвчний апп их таалагдаад байгаа. Картны мэдээллээ оруулаад ПОС дээрх QR кодыг уншуулаад төлбөрөө шууд хийчих боломжтой. Мөн COVID-19-ийн эрсдэлтэй үед заавал картаа өгч уншуулалгүйгээр зайнаас тооцоо хийх боломжийг бүрдүүлсэн нь таалагдсан шүү. Татах (iOS, Android) ### UNitel “Unitel”-ийн дугаар, “Univision”-ий үйлчилгээг ашигладаг хэрэглэгчийн хувьд энэ апп төлбөр тооцоогоо хийх, түүнийхээ задаргааг харахад тун хялбар санагдсан. Дата, нэгж худалдаж авахад ч хялбар, нийт төлбөрийн түүхээ нэг дор хараад баримтаа авчих боломжтой. Татах (iOS, Android) Д. Мөнхбаясгалан: Onefit, Tok Tok, Mobicom, UPoint, Candy Pay ### onefit Фитнест явах сарын төлбөрөөрөө йог, фитнес, усан бассейн зэрэг олон төрлийн газруудад зэрэг үйлчлүүлэх боломжтой. Өөрт тохирох дасгал хөдөлгөөний төрлийг олох, эсвэл эргэлзээ төрүүлээд буй хэд хэдэн спорт клубээ зэрэг туршиж үзэхэд их тохиромжтой санагдсан. Дасгал хөдөлгөөнөөс гадна эрүүл хооллолт, гоо сайхны үйлчилгээ зэрэг багтсан нь зардал хэмнэж, апп-ийн хэрэглэгчид үйлчлүүлсэн газартаа үнэлгээ өгч, сэтгэгдэл бичих боломжтой нь зөв сонголт хийхэд их тус болдог. Onefit-ийн талаарх дэлгэрэнгүй мэдээллийг эндээс уншаарай. Татах (iOS, Android) ### Tok tok Анх зөвхөн хоол хүргэлтийн үйлчилгээгээр танигдаж байсан Tok tok өнөөдөр ойр зуурын хэрэглээний бүхий л зүйлсийг хүргэдэг болжээ. Мах, сүү цагаан идээ, хүнсний ногооноос эхлээд амтат bubble tea, ном, хүүхдийн живх, эм, эмийн бүтээгдэхүүн гээд өргөн хэрэглээний зүйлсийг захиалж болно. Бас өдөр бүр ямар нэг бүтээгдэхүүн хямдралтай байдаг. Сонголт яваандаа улам нэмэгдэх байх. Татах (iOS, Android) ### Mobicom Анх татсан даруйд л үүрэн телефоны хэрэглээгээ хянах, нэмэлт үйлчилгээ авах үйл явц ийм амархан байж болох байтал яагаад дөнгөж одоо л энэ апп гарж байгаа юм бол доо гэх бодол төрсөн. Уламжлалт \*210#-аас авдаг бүхий л үйлчилгээг илүү ухаалаг, амар хялбараар авах боломжтой болсны дээр “Мобиком”-оос зарлаж буй бэлэгтэй урамшуулалд хамрагдах боломжтой юм билээ. Энэ апп-ийн талаар бидний бэлтгэсэн тоймыг энд дарж уншаарай. Татах (iOS, Android) ### upoint Дэлгүүр, үйлчилгээний газар тус бүрд нэг лоялти карт авч явдаг байсан үе саяхан. Гэтэл хамгийн их үйлчлүүлдэг байгууллагуудыг маань нэгтгээд зогсохгүй гэр бүлээрээ лоялти оноогоо хуваах боломжийг бий болгосон нь намайг UPoint карт авахын тулд “Номин”-гийн салбарт цаг гарган байж биеэр очиход хүргэсэн юм. Нэг удаа л картыг нь авчихсан байхад маш олон үйлчилгээний газарт боломжийн хөнгөлөлт, урамшуулал эдлэхээс гадна апп нь л байхад заавал карт авч явах шаардлагагүй. Апп нь бас сүүлд шинэчлэгдээд ашиглахад их амар болсон байна лээ. UPoint апп-ийн талаар бидний бэлтгэсэн тоймыг энд дарж уншаарай. Татах (iOS, Android) ### CAndy pay Lifestyle апп-уудын ширүүн өрсөлдөөн дунд CandyPay цахим мөнгөний апп-ийг яах аргагүй нэгэн хүчирхэг тоглогчоор нэрлэж болно. Дийлэнх үйлчилгээний газруудад байх чихэрний зурагтай QR кодыг уншуулаад хормын дотор гүйлгээ хийхээс гадна апп доторх төрөл бүрийн хамтрагч байгууллагуудын хөнгөлөлт урамшуулал, цахим худалдаа, зээл зэрэг олон үйлчилгээг нэг дороос авах боломжтой. Сүүлд сар бүрийн Candy гүйлгээ нь тодорхой дүнд хүрэхэд бэлэг авдаг LVL UP+ урамшуулал зарласан нь хаа нэг газрын кассны дэргэд очих бүрдээ Candy-ийн лого хайх сэдлийг төрүүлэх болсон билээ. Татах (iOS, Android) Б. Билэгжаргал: SocialPay, UB Smart Bus, Memechat, #CTA ### socialpay Интернэт худалдан авалтад ашиглаж болох олон улсын виртуал карт, шимтгэлгүй шилжүүлэг, төлбөр төлөх зэрэг олон күүл нэмэлтүүдийг Голомт банкны SocialPay апп танд санал болгоно. Хэрэглэхэд хялбарын сацуу фондны мөнгө босгох, худалдаж авахыг хүссэн зүйлээ оруулж хуримтлал үүсгэх боломжтой нь содон бөгөөд күүл нэмэлтүүдэд багтана. Татах (iOS, Android) ### UB smart bus Автобус хүлээх тийм ч таатай санагддаггүй над шиг хүнд “UB Smart Bus” яг тохирсон юм шиг. Автобус хэдэн буудлын цаана байгааг харж байгаад цагаа тооцоолж гардаг. Мэдэхгүй газар очих бол автобусны буудлаар нь хайгаад ямар автобус явахыг харж болох нь ч тун таатай. Анх ойлгоход бага зэрэг төвөгтэй ч ашиглаад сурчихвал улаанбаатарчуудын утсанд байвал зохих аппын нэг яах аргагүй мөн. Татах (iOS, Android) ### memechat, CTA Асуулт хариултын шагналт тэмцээн буюу quiz явуулдаг гол аппууд. Lend.mn апп дээр явагддаг CTA quiz саяхнаас өөрийн гэсэн апп-тэй болж “өрх тусгаарлаж” буй. Өдөр бүр явагддаг quiz-ээс хувцас, аяны хэрэгслүүдээс өгсүүлээд олон сонирхолтой бэлэг хожиж болно, мэдээж мэдлэгээ өргөжүүлнэ. Найз чинь ямар нэг зүйлийн тухай чамаас илүүг мэднэ гэвэл #ста-ийн челленжээс мэдлэгээ сорьж хэн нь илүү мэдлэгтэй гэдгээ нотолж болно. Шагналаа тохироод хэдүүлээ ч өрсөлдөж болно. Харин Memechat-ын пүрэв гараг бүрийн quiz-д хожвол оноогоороо нэр бүхий газруудаас бараа, бүтээгдэхүүн авч болдгоороо онцлог. Memechat Татах (iOS, Android) #CTA Татах (iOS, Android)
https://unread.today/c/techworm-flexible-working	Techworm	Undral Amarsaikhan	2020-09-07T00:00:00	9 сарын 7, 2020	Ажлын уян хатан цагийн хуваарь байгууллагын бүтээмжийг нэмэх нь	<div class="article-body"> <h2>XXI зуунд ажлын байранд гарсан хамгийн том өөрчлөлтүүдийн нэг бол ажлын уян хатан цагийн хуваарь юм. Технологийн олон төрлийн арга хэрэгслүүд мэргэжилтнүүдийг ямар ч нөхцөлд орон зай, цаг хугацаанд баригдахгүйгээр ажлаа гүйцэтгэх сонголтыг олгож, нөгөө талаас албан байгууллагуудыг зардлаа бууруулж, бүтээмжээ нэмэх боломжоор хангах болжээ. Techworm өнөөдөр ажлын уян хатан цагийн хуваарь байгууллагын бүтээмжийг хэрхэн нэмэгдүүлдэг талаар өгүүлэх болно. </h2><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Бүтээмжийг нэмэгдүүлдэг</h3><p></p><p>Хүн бүрийн хамгийн идэвхтэй ажилладаг арга барил, цагийн хуваарь харилцан адилгүй байдаг. Зарим нь ганцаараа төвлөрөхдөө илүү бүтээлч байдаг байхад олуулаа бужигнаж, санаагаа уралдуулахад илүү толгой ажилладаг нь ч байна. Өглөө эрт сэргэг байдаг, орой гүн сууж гараасаа гаргадаг зэргээр бүгд ялгардаг.</p><p>Тийм ч учраас уян хатан ажлын хуваарь нь ажилчдын бүтээмжийг хамгийн өндөр байлгах "сонгодог" арга болоод байна. Ажилчид өөрсдөд тохирсон цагийг сонгож, бусад ажлуудаа төлөвлөн зохицуулах боломж олгодог учраас илүү үр дүн гаргаж чаддаг гэнэ. <a href="https://mb.cision.com/Public/666/9500877/be5ed93d551d05ac.pdf" target="_blank">Regus-ийн судалгааны тайланд</a> хамрагдсан компанийн дунд ба түүнээс дээш түвшний менежерүүдийн 75 хувь нь уян хатан цагийн сонголт бүтээмжийг нэмэгдүүлж байгааг онцолсон байна. Салбарын онцлог, ажлын үүрэг хуваариас хамааран энэ хувь бүр 90 хүртэл нэмэгдсэн байжээ. </p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/44/ef584fda6bff9df79ae40b0df3ca1253.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>Дижитал шилжилтийг түргэсгэдэг</h3><p></p><p>Дижитал шилжилт компанийн үйл ажиллагааны салшгүй нэгэн хэсэг болж, цаашдаа тогтвортой өсөн дэвжих гол суурь болж буй энэ үед ажлын уян хатан цагийн систем түүнийг түргэсгэх гол хөшүүрэг болж хувирчээ.</p><p>Шалтгаан нь маш энгийн. Ажилчид хэрэв цагаа сонгож, хуваариа гаргах боломжтой болбол бүх баг нэгэн дор цуглах цаг нь багасаж байна гэсэн үг. Тиймээс хоорондоо мэдээлэл солилцож, ажил үүргийн хуваариа гүйцэтгэхийн тулд дижитал хэрэгслүүдийг ашиглах шаардлагатай болох нь зүй ёсны хэрэг. Баг дижитал сэтгэлгээтэй, дижитал хэрэгслүүдийг үр ашигтай ашиглаж байж, цагийн уян хатан байдлын систем бүрэн дүүрэн ажиллана гэсэн санаа. Тиймээс ажлын уян хатан цагийн системийг ашиглаж дижитал шилжилтийг түргэсгэх боломжийг эрэлхийлж буй компаниудын тоо улам бүр нэмэгдсээр байна. </p><p>Дижитал шилжилтийг хамгийн үлгэр жишээ гүйцэтгэж байгаа компаниудын нэг "<a href="http://www.mobicom.mn" target="_blank">Мобиком"-ийн хамт олон</a> ажлын байрны уян хатан цагийн хуваарийг байгууллагадаа нэвтрүүлээд чамгүй хугацааг үджээ. Нийт ажилчдын 32 хувь нь 08:00 цагаас өмнө ажлаа эхлүүлж байгаа бол 5 хувь нь 10:00 цагт ажилдаа ирэх сонголтыг хийжээ. Тэд ажилчдадаа ажлаа эхлэх цагийн сонголтыг өгсөн нь бүтээмж, сэтгэл ханамж нэмэх хүчин зүйл болоод зогсохгүй, дижитал шилжилтэд дасан зохицох өөр нэг шалтгаан болсныг онцолж байв. </p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/51/5e0aede30d8df9d0d7a79959f5bc75e3.PNG"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Ажил амьдралын тэнцвэрт нөлөөлдөг</h3><p></p><p>Ажлын цагийг өөрт тохиромжтой байдлаар сонгох хамгийн гол шалтгаан нь гэр бүл, хувийн амьдралтай холбоотой гэнэ. Хүүхдүүдээ цэцэрлэг, сургуульд хүргэж өгөх, ар гэрийн ажлаа зохицуулах, ажлаас гадуурх сонирхол, хоббидоо илүү анхаарал хандуулах зэрэг нь амьдралын чанарт нөлөөлөх гол хүчин зүйлс. </p><p>Ийм сонголтыг ажилчдада өгнө гэдэг ажил, амьдралын тэнцвэрт байдлаа хангах боломж олгож байна гэсэн үг. Ингэснээр ажилчдын стресс буурч, ажилдаа илүү төвлөрдөг. FlexJobs-ийн судалгааны хамгийн анхаарууштай үр дүн гэвэл, <a href="https://www.flexjobs.com/blog/post/flexible-remote-jobs-improve-work-life-balance-relationships/" target="_blank"> нийт ажилчдын 81 хувь нь</a> уян хатан цагийн хуваарийн ачаар илүү сайн эхнэр, нөхөр, эцэг, эх болсон гэж хариулжээ. </p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Эрүүл мэндийг тэтгэдэг</h3><p></p><p>Эрүүл мэндийн асуудал бол хүн бүрийн хувьд хамгийн чухалд тооцож, анхаарал хандуулах учиртай зүйл. Тэгвэл, ажлын байрны уян хатан хуваарь ч эрүүл мэндэд эергээр нөлөөлдөг гэнэ.</p><p><a href="https://www.forbes.com/sites/adigaskell/2016/01/15/why-a-flexible-worker-is-a-happy-and-productive-worker/#79ab87653e99" target="_blank">Стэнфордын их сургуулиас </a>уян хатан цагийн хуваарьтай ажилчдын өвчний улмаас ажил цалгардуулах, чөлөө авах магадлал чанга цагийн хуваарьтай ажилчдаас бага байдгийг батлан харуулжээ. Тэдэнд өөрийгөө чагнах, эмнэлэгт үзүүлэх, эмчтэй зөвлөлдөх цаг гардаг учир бусад ажилчдад өвчин тараах эрсдэл ч буурдаг аж. FlexJobs-ийн судалгаанд дурдсанаар, хатуу цагийн хуваарийн улмаас нийт ажилчдын 75 хувь нь эмнэлэгт үзүүлж чаддаггүй бөгөөд 89 хувь нь цагаа зохицуулах боломж олдвол эмнэлгийн үйлчилгээ авах сонирхолтой байгаагаа илэрхийлсэн гэнэ. Энэ нь нөгөө талаас байгууллагын бүтээмжийг нэмэгдүүлж, зардлыг бууруулах давуу талтай гэдгийг бодууштай.</p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/44/e85062afea18efa4f34e1225e0a80486.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>сэтгэл ханамжийг нэмэгдүүлдэг</h3><p></p><p>Ажлын уян хатан цаг нь ажилдаа эергээр хандах, сэтгэл ханамжтай ажиллах гол нөхцөл болдог гэх дүгнэлт бүхий олон судалгаа бий. <a href="https://www.staples.com/content-hub/productivity/workplace-strategy/staples-workplace-survey-2019" target="_blank">Staples-ийн</a> тайланд дурдсанаар судалгаанд хамрагдагсдын 90 хувь, Zenefits-ийн 73 хувь нь уян хатан ажлын хуваарь сэтгэл ханамжийг нь нэмэгдүүлсэн хэмээн дүгнэжээ.</p><p>Ажлын байрны сэтгэл ханамж бол хүний нөөцийн мэргэжилтнүүдийн хувьд маш чухал үзүүлэлт. Энэ үзүүлэлт өндөр байх тусам тухайн ажилтны, цаашлаад компанийн бүтээмж нэмэгддэг. Компанийн соёл ч түүнийг дагаад сайжирч, ажилчдын ажилдаа үлдэх, сэтгэл хангалуун байх, өөрийгөө дайчлах сэдэл нэмэгддэг гэнэ. </p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">АвьяаС чадварыг татдаг</h3><p></p><p>Залуу мэргэжилтнүүдийн 42 хувь нь илүү уян хатан цагийн хуваарийг эрэлхийлж, одоогийн ажлын байраа солих сонирхолтой байгааг<a href="https://globenewswire.com/news-release/2018/04/11/1468489/0/en/Yoh-Survey-Excluding-a-Raise-Flexible-Work-Environment-and-Better-Benefits-Top-the-Reasons-Employed-Americans-Would-Accept-a-New-Job-Offer.html" target="_blank"> Yoh-ийн судалгаа харуулжээ</a>. Энэ нь орчин цагт ажил горилогч авьяас чадвартай залуусын хувьд ажлын байрны уян хатан цагийн хуваарь ямар чухал хүчин зүйл болсныг илтгэх нэг үзүүлэлт юм. </p><p>Zenefits-ээр үйлчлүүлсэн мэргэжилтнүүдийн<a href="https://www.zenefits.com/workest/7-big-statistics-about-the-state-of-flexible-work-arrangements/" target="_blank"> 77 хувь нь ажлын байр хайхдаа </a>цагийн уян хатан байдал гэсэн үзүүлэлтийг голчлон анхаардаг гэжээ. Ялангуяа хөдөлмөрийн зах зээл дээр Z үеийнхэн хүч түрэн орж ирж буй энэ үед энэ асуудлыг хүний нөөцийн мэргэжилтэн бүр бодууштай. Таатай нөхцөлүүд санал болгож гэмээнэ чадварлаг мэргэжилтнүүдийг багтаа элсүүлэх билээ. </p> </div>	XXI зуунд ажлын байранд гарсан хамгийн том өөрчлөлтүүдийн нэг бол ажлын уян хатан цагийн хуваарь юм. Технологийн олон төрлийн арга хэрэгслүүд мэргэжилтнүүдийг ямар ч нөхцөлд орон зай, цаг хугацаанд баригдахгүйгээр ажлаа гүйцэтгэх сонголтыг олгож, нөгөө талаас албан байгууллагуудыг зардлаа бууруулж, бүтээмжээ нэмэх боломжоор хангах болжээ. Techworm өнөөдөр ажлын уян хатан цагийн хуваарь байгууллагын бүтээмжийг хэрхэн нэмэгдүүлдэг талаар өгүүлэх болно. Бүтээмжийг нэмэгдүүлдэг Хүн бүрийн хамгийн идэвхтэй ажилладаг арга барил, цагийн хуваарь харилцан адилгүй байдаг. Зарим нь ганцаараа төвлөрөхдөө илүү бүтээлч байдаг байхад олуулаа бужигнаж, санаагаа уралдуулахад илүү толгой ажилладаг нь ч байна. Өглөө эрт сэргэг байдаг, орой гүн сууж гараасаа гаргадаг зэргээр бүгд ялгардаг. Тийм ч учраас уян хатан ажлын хуваарь нь ажилчдын бүтээмжийг хамгийн өндөр байлгах "сонгодог" арга болоод байна. Ажилчид өөрсдөд тохирсон цагийг сонгож, бусад ажлуудаа төлөвлөн зохицуулах боломж олгодог учраас илүү үр дүн гаргаж чаддаг гэнэ. Regus-ийн судалгааны тайланд хамрагдсан компанийн дунд ба түүнээс дээш түвшний менежерүүдийн 75 хувь нь уян хатан цагийн сонголт бүтээмжийг нэмэгдүүлж байгааг онцолсон байна. Салбарын онцлог, ажлын үүрэг хуваариас хамааран энэ хувь бүр 90 хүртэл нэмэгдсэн байжээ. Дижитал шилжилтийг түргэсгэдэг Дижитал шилжилт компанийн үйл ажиллагааны салшгүй нэгэн хэсэг болж, цаашдаа тогтвортой өсөн дэвжих гол суурь болж буй энэ үед ажлын уян хатан цагийн систем түүнийг түргэсгэх гол хөшүүрэг болж хувирчээ. Шалтгаан нь маш энгийн. Ажилчид хэрэв цагаа сонгож, хуваариа гаргах боломжтой болбол бүх баг нэгэн дор цуглах цаг нь багасаж байна гэсэн үг. Тиймээс хоорондоо мэдээлэл солилцож, ажил үүргийн хуваариа гүйцэтгэхийн тулд дижитал хэрэгслүүдийг ашиглах шаардлагатай болох нь зүй ёсны хэрэг. Баг дижитал сэтгэлгээтэй, дижитал хэрэгслүүдийг үр ашигтай ашиглаж байж, цагийн уян хатан байдлын систем бүрэн дүүрэн ажиллана гэсэн санаа. Тиймээс ажлын уян хатан цагийн системийг ашиглаж дижитал шилжилтийг түргэсгэх боломжийг эрэлхийлж буй компаниудын тоо улам бүр нэмэгдсээр байна. Дижитал шилжилтийг хамгийн үлгэр жишээ гүйцэтгэж байгаа компаниудын нэг " Мобиком"-ийн хамт олон ажлын байрны уян хатан цагийн хуваарийг байгууллагадаа нэвтрүүлээд чамгүй хугацааг үджээ. Нийт ажилчдын 32 хувь нь 08:00 цагаас өмнө ажлаа эхлүүлж байгаа бол 5 хувь нь 10:00 цагт ажилдаа ирэх сонголтыг хийжээ. Тэд ажилчдадаа ажлаа эхлэх цагийн сонголтыг өгсөн нь бүтээмж, сэтгэл ханамж нэмэх хүчин зүйл болоод зогсохгүй, дижитал шилжилтэд дасан зохицох өөр нэг шалтгаан болсныг онцолж байв. Ажил амьдралын тэнцвэрт нөлөөлдөг Ажлын цагийг өөрт тохиромжтой байдлаар сонгох хамгийн гол шалтгаан нь гэр бүл, хувийн амьдралтай холбоотой гэнэ. Хүүхдүүдээ цэцэрлэг, сургуульд хүргэж өгөх, ар гэрийн ажлаа зохицуулах, ажлаас гадуурх сонирхол, хоббидоо илүү анхаарал хандуулах зэрэг нь амьдралын чанарт нөлөөлөх гол хүчин зүйлс. Ийм сонголтыг ажилчдада өгнө гэдэг ажил, амьдралын тэнцвэрт байдлаа хангах боломж олгож байна гэсэн үг. Ингэснээр ажилчдын стресс буурч, ажилдаа илүү төвлөрдөг. FlexJobs-ийн судалгааны хамгийн анхаарууштай үр дүн гэвэл, нийт ажилчдын 81 хувь нь уян хатан цагийн хуваарийн ачаар илүү сайн эхнэр, нөхөр, эцэг, эх болсон гэж хариулжээ. Эрүүл мэндийг тэтгэдэг Эрүүл мэндийн асуудал бол хүн бүрийн хувьд хамгийн чухалд тооцож, анхаарал хандуулах учиртай зүйл. Тэгвэл, ажлын байрны уян хатан хуваарь ч эрүүл мэндэд эергээр нөлөөлдөг гэнэ. Стэнфордын их сургуулиас уян хатан цагийн хуваарьтай ажилчдын өвчний улмаас ажил цалгардуулах, чөлөө авах магадлал чанга цагийн хуваарьтай ажилчдаас бага байдгийг батлан харуулжээ. Тэдэнд өөрийгөө чагнах, эмнэлэгт үзүүлэх, эмчтэй зөвлөлдөх цаг гардаг учир бусад ажилчдад өвчин тараах эрсдэл ч буурдаг аж. FlexJobs-ийн судалгаанд дурдсанаар, хатуу цагийн хуваарийн улмаас нийт ажилчдын 75 хувь нь эмнэлэгт үзүүлж чаддаггүй бөгөөд 89 хувь нь цагаа зохицуулах боломж олдвол эмнэлгийн үйлчилгээ авах сонирхолтой байгаагаа илэрхийлсэн гэнэ. Энэ нь нөгөө талаас байгууллагын бүтээмжийг нэмэгдүүлж, зардлыг бууруулах давуу талтай гэдгийг бодууштай. сэтгэл ханамжийг нэмэгдүүлдэг Ажлын уян хатан цаг нь ажилдаа эергээр хандах, сэтгэл ханамжтай ажиллах гол нөхцөл болдог гэх дүгнэлт бүхий олон судалгаа бий. Staples-ийн тайланд дурдсанаар судалгаанд хамрагдагсдын 90 хувь, Zenefits-ийн 73 хувь нь уян хатан ажлын хуваарь сэтгэл ханамжийг нь нэмэгдүүлсэн хэмээн дүгнэжээ. Ажлын байрны сэтгэл ханамж бол хүний нөөцийн мэргэжилтнүүдийн хувьд маш чухал үзүүлэлт. Энэ үзүүлэлт өндөр байх тусам тухайн ажилтны, цаашлаад компанийн бүтээмж нэмэгддэг. Компанийн соёл ч түүнийг дагаад сайжирч, ажилчдын ажилдаа үлдэх, сэтгэл хангалуун байх, өөрийгөө дайчлах сэдэл нэмэгддэг гэнэ. АвьяаС чадварыг татдаг Залуу мэргэжилтнүүдийн 42 хувь нь илүү уян хатан цагийн хуваарийг эрэлхийлж, одоогийн ажлын байраа солих сонирхолтой байгааг Yoh-ийн судалгаа харуулжээ . Энэ нь орчин цагт ажил горилогч авьяас чадвартай залуусын хувьд ажлын байрны уян хатан цагийн хуваарь ямар чухал хүчин зүйл болсныг илтгэх нэг үзүүлэлт юм. Zenefits-ээр үйлчлүүлсэн мэргэжилтнүүдийн 77 хувь нь ажлын байр хайхдаа цагийн уян хатан байдал гэсэн үзүүлэлтийг голчлон анхаардаг гэжээ. Ялангуяа хөдөлмөрийн зах зээл дээр Z үеийнхэн хүч түрэн орж ирж буй энэ үед энэ асуудлыг хүний нөөцийн мэргэжилтэн бүр бодууштай. Таатай нөхцөлүүд санал болгож гэмээнэ чадварлаг мэргэжилтнүүдийг багтаа элсүүлэх билээ.	XXI зуунд ажлын байранд гарсан хамгийн том өөрчлөлтүүдийн нэг бол ажлын уян хатан цагийн хуваарь юм. Технологийн олон төрлийн арга хэрэгслүүд мэргэжилтнүүдийг ямар ч нөхцөлд орон зай, цаг хугацаанд баригдахгүйгээр ажлаа гүйцэтгэх сонголтыг олгож, нөгөө талаас албан байгууллагуудыг зардлаа бууруулж, бүтээмжээ нэмэх боломжоор хангах болжээ. Techworm өнөөдөр ажлын уян хатан цагийн хуваарь байгууллагын бүтээмжийг хэрхэн нэмэгдүүлдэг талаар өгүүлэх болно. ### Бүтээмжийг нэмэгдүүлдэг Хүн бүрийн хамгийн идэвхтэй ажилладаг арга барил, цагийн хуваарь харилцан адилгүй байдаг. Зарим нь ганцаараа төвлөрөхдөө илүү бүтээлч байдаг байхад олуулаа бужигнаж, санаагаа уралдуулахад илүү толгой ажилладаг нь ч байна. Өглөө эрт сэргэг байдаг, орой гүн сууж гараасаа гаргадаг зэргээр бүгд ялгардаг. Тийм ч учраас уян хатан ажлын хуваарь нь ажилчдын бүтээмжийг хамгийн өндөр байлгах "сонгодог" арга болоод байна. Ажилчид өөрсдөд тохирсон цагийг сонгож, бусад ажлуудаа төлөвлөн зохицуулах боломж олгодог учраас илүү үр дүн гаргаж чаддаг гэнэ. Regus-ийн судалгааны тайланд хамрагдсан компанийн дунд ба түүнээс дээш түвшний менежерүүдийн 75 хувь нь уян хатан цагийн сонголт бүтээмжийг нэмэгдүүлж байгааг онцолсон байна. Салбарын онцлог, ажлын үүрэг хуваариас хамааран энэ хувь бүр 90 хүртэл нэмэгдсэн байжээ. ### Дижитал шилжилтийг түргэсгэдэг Дижитал шилжилт компанийн үйл ажиллагааны салшгүй нэгэн хэсэг болж, цаашдаа тогтвортой өсөн дэвжих гол суурь болж буй энэ үед ажлын уян хатан цагийн систем түүнийг түргэсгэх гол хөшүүрэг болж хувирчээ. Шалтгаан нь маш энгийн. Ажилчид хэрэв цагаа сонгож, хуваариа гаргах боломжтой болбол бүх баг нэгэн дор цуглах цаг нь багасаж байна гэсэн үг. Тиймээс хоорондоо мэдээлэл солилцож, ажил үүргийн хуваариа гүйцэтгэхийн тулд дижитал хэрэгслүүдийг ашиглах шаардлагатай болох нь зүй ёсны хэрэг. Баг дижитал сэтгэлгээтэй, дижитал хэрэгслүүдийг үр ашигтай ашиглаж байж, цагийн уян хатан байдлын систем бүрэн дүүрэн ажиллана гэсэн санаа. Тиймээс ажлын уян хатан цагийн системийг ашиглаж дижитал шилжилтийг түргэсгэх боломжийг эрэлхийлж буй компаниудын тоо улам бүр нэмэгдсээр байна. Дижитал шилжилтийг хамгийн үлгэр жишээ гүйцэтгэж байгаа компаниудын нэг "Мобиком"-ийн хамт олон ажлын байрны уян хатан цагийн хуваарийг байгууллагадаа нэвтрүүлээд чамгүй хугацааг үджээ. Нийт ажилчдын 32 хувь нь 08:00 цагаас өмнө ажлаа эхлүүлж байгаа бол 5 хувь нь 10:00 цагт ажилдаа ирэх сонголтыг хийжээ. Тэд ажилчдадаа ажлаа эхлэх цагийн сонголтыг өгсөн нь бүтээмж, сэтгэл ханамж нэмэх хүчин зүйл болоод зогсохгүй, дижитал шилжилтэд дасан зохицох өөр нэг шалтгаан болсныг онцолж байв. ### Ажил амьдралын тэнцвэрт нөлөөлдөг Ажлын цагийг өөрт тохиромжтой байдлаар сонгох хамгийн гол шалтгаан нь гэр бүл, хувийн амьдралтай холбоотой гэнэ. Хүүхдүүдээ цэцэрлэг, сургуульд хүргэж өгөх, ар гэрийн ажлаа зохицуулах, ажлаас гадуурх сонирхол, хоббидоо илүү анхаарал хандуулах зэрэг нь амьдралын чанарт нөлөөлөх гол хүчин зүйлс. Ийм сонголтыг ажилчдада өгнө гэдэг ажил, амьдралын тэнцвэрт байдлаа хангах боломж олгож байна гэсэн үг. Ингэснээр ажилчдын стресс буурч, ажилдаа илүү төвлөрдөг. FlexJobs-ийн судалгааны хамгийн анхаарууштай үр дүн гэвэл, нийт ажилчдын 81 хувь нь уян хатан цагийн хуваарийн ачаар илүү сайн эхнэр, нөхөр, эцэг, эх болсон гэж хариулжээ. ### Эрүүл мэндийг тэтгэдэг Эрүүл мэндийн асуудал бол хүн бүрийн хувьд хамгийн чухалд тооцож, анхаарал хандуулах учиртай зүйл. Тэгвэл, ажлын байрны уян хатан хуваарь ч эрүүл мэндэд эергээр нөлөөлдөг гэнэ. Стэнфордын их сургуулиас уян хатан цагийн хуваарьтай ажилчдын өвчний улмаас ажил цалгардуулах, чөлөө авах магадлал чанга цагийн хуваарьтай ажилчдаас бага байдгийг батлан харуулжээ. Тэдэнд өөрийгөө чагнах, эмнэлэгт үзүүлэх, эмчтэй зөвлөлдөх цаг гардаг учир бусад ажилчдад өвчин тараах эрсдэл ч буурдаг аж. FlexJobs-ийн судалгаанд дурдсанаар, хатуу цагийн хуваарийн улмаас нийт ажилчдын 75 хувь нь эмнэлэгт үзүүлж чаддаггүй бөгөөд 89 хувь нь цагаа зохицуулах боломж олдвол эмнэлгийн үйлчилгээ авах сонирхолтой байгаагаа илэрхийлсэн гэнэ. Энэ нь нөгөө талаас байгууллагын бүтээмжийг нэмэгдүүлж, зардлыг бууруулах давуу талтай гэдгийг бодууштай. ### сэтгэл ханамжийг нэмэгдүүлдэг Ажлын уян хатан цаг нь ажилдаа эергээр хандах, сэтгэл ханамжтай ажиллах гол нөхцөл болдог гэх дүгнэлт бүхий олон судалгаа бий. Staples-ийн тайланд дурдсанаар судалгаанд хамрагдагсдын 90 хувь, Zenefits-ийн 73 хувь нь уян хатан ажлын хуваарь сэтгэл ханамжийг нь нэмэгдүүлсэн хэмээн дүгнэжээ. Ажлын байрны сэтгэл ханамж бол хүний нөөцийн мэргэжилтнүүдийн хувьд маш чухал үзүүлэлт. Энэ үзүүлэлт өндөр байх тусам тухайн ажилтны, цаашлаад компанийн бүтээмж нэмэгддэг. Компанийн соёл ч түүнийг дагаад сайжирч, ажилчдын ажилдаа үлдэх, сэтгэл хангалуун байх, өөрийгөө дайчлах сэдэл нэмэгддэг гэнэ. ### АвьяаС чадварыг татдаг Залуу мэргэжилтнүүдийн 42 хувь нь илүү уян хатан цагийн хуваарийг эрэлхийлж, одоогийн ажлын байраа солих сонирхолтой байгааг Yoh-ийн судалгаа харуулжээ. Энэ нь орчин цагт ажил горилогч авьяас чадвартай залуусын хувьд ажлын байрны уян хатан цагийн хуваарь ямар чухал хүчин зүйл болсныг илтгэх нэг үзүүлэлт юм. Zenefits-ээр үйлчлүүлсэн мэргэжилтнүүдийн 77 хувь нь ажлын байр хайхдаа цагийн уян хатан байдал гэсэн үзүүлэлтийг голчлон анхаардаг гэжээ. Ялангуяа хөдөлмөрийн зах зээл дээр Z үеийнхэн хүч түрэн орж ирж буй энэ үед энэ асуудлыг хүний нөөцийн мэргэжилтэн бүр бодууштай. Таатай нөхцөлүүд санал болгож гэмээнэ чадварлаг мэргэжилтнүүдийг багтаа элсүүлэх билээ.
https://unread.today/c/spotlight-summer-travels	Онцлох бизнес	Oyunlkham Gungaadorj	2020-07-06T00:00:00	7 сарын 6, 2020	Энэ зуны онцлох аяллууд: Эмо аялал, нислэгтэй аялал, морин аялал ба бусад	<div class="article-body no-wide-image"> <h2>Хэн бүхний сэтгэлийг тэнийлгэсэн зун цагийг аялал зугаалга, шинэ газаргүйгээр төсөөлөхийн аргагүй. Дэлхий даяар үүсээд буй нөхцөл байдал хэдийгээр хилийн чанад дахь аяллыг хүндрэлтэй болгосон ч, нөгөө талаар дотоодын аяллуудыг идэвхжүүлж, Монгол орныхоо үзэсгэлэнт байгаль, түүх соёлын дурсгалт газруудтай танилцах, танин мэдэх сэдлийг бий болгоод буйг та анзаарсан биз ээ. Иймд бид энэ удаа дотоодын аялал жуулчлалын салбарт идэвхтэй ажиллаж буй компани, клубүүдийн сонирхолтой аяллуудыг танилцуулахаар шийдлээ.</h2><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">1. Ар Монголоор аялцгаая travel club: Тоомтын агуйд олсоор</h3><p></p><p><b>Аяллын нэр:</b> <a href="https://www.facebook.com/events/725775441528553/" target="_blank">Алдарт Тоомтын агуйд адерналинаа ялгаруулцгаая</a><br><b>Зохион байгуулагч:</b> <a href="https://www.facebook.com/%D0%90%D1%80-%D0%9C%D0%BE%D0%BD%D0%B3%D0%BE%D0%BB%D0%BE%D0%BE%D1%80-%D0%90%D1%8F%D0%BB%D1%86%D0%B3%D0%B0%D0%B0%D1%8F-108747457560810/?eid=ARDqguHoFG94Tg3hgSQwnYcymng3ooQQDt-13b_ZdlT8EWFD_f5IASYSQNmaY2khuXmMJG2QSYDYTCR5" target="_blank">Ар Монголоор аялцгаая travel club</a><br><b>Очих газар:</b> Төв аймаг, Баян Өнжүүл<br><b>Хугацаа:</b> 7 сарын 11-12<br><b>Үнэ:</b> 131 мянган төгрөг<br><b>Онцлог:</b> Агуйн хананаас бэхэлсэн олсоор буух экстрим хөтөлбөртэй.<br></p><p>Улаанбаатар хотоос 150 км-ийн зайд орших Төв аймгийн Баян-Өнжүүл хэмээх газар нэрт яруу найрагч Б.Лхагвасүрэн агсны төрсөн нутагтаа зориулан бичсэн "Боржигоны бор тал" бий. Боржигоны бор талд байх Зоргол Хайрхан хэмээх уулын нэгээхэн хэсэг болох Тоонотын агуй бол энэ аяллын хамгийн сэтгэл хөдөлгөм хэсэг. Учир нь 82 метрийн өндөр уулнаас та доош олсоор уг агуй руу бууж, агуйн таазнаас бэхэлсэн дүүжин савлуур дээр бэхэлгээтэй савлаж, улмаар олсоороо дамжин газардана гээд төсөөл дөө. Монголдоо олон сонирхолтой зүйлсийг хийх боломжтой болсон шүү. </p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/d81367a566efad71f75fd0b03cb03b87.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>2. Vivid travel club: Хагийн хар нуур луу мориор</h3><p></p><p><b>Аяллын нэр: </b><a href="https://www.facebook.com/events/2088032444674629/" target="_blank">Тайгын сувд - Хагийн хар нуур үзэх наадмын морин аялал</a><br><b>Зохион байгуулагч: </b><a href="https://www.facebook.com/vividtravelclub/?eid=ARDzdMRRMtSU65QZu6NyaQKM4ABnkg7NJ6PDKShyIJPbrv0thaVD29Zc-qMGNQBkCOn0jM3Vuu4ZGn2-" target="_blank">Vivid travel club</a><br><b>Очих газар: </b>Төв аймаг, Эрдэнэ сум<br><b>Хугацаа: </b>7 сарын 11-14 <br><b>Үнэ:</b> 390 мянган төгрөг<br><b>Онцлог:</b> Адал явдалт морин аялал</p><p>Төв аймгийн Эрдэнэ суманд орших Хагийн хар нуур нь машинаар очих боломжгүй тул аялагч, жуулчдын хөлд харьцангуй бага дарагддаг, түүнийгээ дагаад онгон дагшин байдлаа хадгалан үлдэж чадсан байгалийн үзэсгэлэнт газар юм. Энд та явганаар болон мориор хүрч очих боломжтой. Очих зам нь намаг шавраас эхлээд эгц шулуун даваа гээд тэвчээр хатуужлыг шалгахын зэрэгцээ адал явдалд дурлагч аялагчдыг соронздон татах олон саад бартаатай. Энэ бүхнийг туулан Хагийн хар нууранд хүрмэгц бүхий л мэдрэхүйг тань баясгах хосгүй үзэмжит газар таныг угтах болно.</p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/ba237294bdbe50d8f8f24ef004f2ab9e.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>3. CHUU CHUU Travel club: наадмын ЭМО АЯЛАЛ</h3><p></p><p><b>Аяллын нэр: </b><a href="https://www.facebook.com/events/3028404367273787/" target="_blank">НаадмааР ЭМО аялал</a><br><b>Зохион байгуулагч: </b><a href="https://www.facebook.com/CHUUCHUUtravelclub/?eid=ARDygpxvYdc93OR4FcyeQNT0gh79UP4rXPtRHHC4ve5Ux3jWc09K8yx7fYCbLRtrGs2XJS12ld8Rx_n_" target="_blank">CHUU CHUU Travel club</a><br><b>Очих газар: </b>Эр тарвагатайн бэлчир<br><b>Хугацаа: </b>7 сарын 11-15<br><b>Үнэ: </b>300 мянган төгрөг<br><b>Онцлог: </b>Байгалийн үзэсгэлэнт газруудыг хямд үнээр</p><p>Эг тарвагатайн бэлчир, Уран тогоо, Цагаан хадын рашаан, Эгийн гол, Түлүүгийн даваа, Сэлэнгэ мөрөн, Харгал нуур гээд амар амгалан, гоо үзэмж, мэдрэхүйн таашаалыг өгч чадах олон сайхан газраар Чүү Чүүгийн архаг аялагчид тантай хамт аялах болно. Наадмын Эмо аялал... нэрнээсээ нэг л өөр байгаа биз. Шинэ хүрээлэлд орж, гоё газар үзэж, амралтаа мартагдашгүй дурсамжуудаар чимээрэй. </p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/4fe89a1bf80fc8cb50ae521da2c2acf7.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>4. Altai Tavan Bogd travel: АЛТАЙ ТАВАН БОГДЫН НИСЛЭГТЭЙ АЯЛАЛ</h3><p></p><p><b>Аяллын нэр:</b> <a href="https://www.facebook.com/359866034581979/photos/a.359886861246563/710172639551315/?type=3&theater" target="_blank">Алтай Таван Богд нислэгтэй аялал</a><br><b>Зохион байгуулагч: </b><a href="https://www.facebook.com/%D0%90%D0%BB%D1%82%D0%B0%D0%B9-%D0%A2%D0%B0%D0%B2%D0%B0%D0%BD-%D0%91%D0%BE%D0%B3%D0%B4-%D0%B0%D1%8F%D0%BB%D0%B0%D0%BB-Altai-Tavan-Bogd-travel-359866034581979/?__xts__%5B0%5D=68.ARCpjpczyU2tRff8io5ZmUfrxEmIIyw7M5wDNRxZLHrG9tGHPFUhqOwxvbG_OC5py6YJF4AIH4Md8PAqjajd8NwBaCKKPi0QdXuy6vOE8efF7L-dOc9YyGsIkxhiXiFuJcwf8TV1NrfvjCysSVTP_oBEVyLdjNNxFeC_saJHHMDD9YujXyXskB6h5xhlQjpFukSvp3jjIgb6yGMmNHU79kjhpnbkxNfmIcQpHGkqZ3IXNnqlOhndbh8zJtEj_arLtz5ZoNqhVIZ47EAOttvlH8YZvS2pCytjuXcNCi0Xc8qr9EGuPOB7_0wE38x6XioU8iw3Ckh5J2K-lck6wV3YkDE&__tn__=k%2AF&tn-str=k%2AF" target="_blank">Altai Tavan Bogd travel</a><br><b>Очих газар: </b>Өлгий хот, Алтай Таван Богд<br><b>Хугацаа: </b>7 сарын 11, 18, 25-ны өдрүүдэд<br><b>Үнэ: </b>812-902 мянган төгрөг<br><b>Онцлог: </b>Нислэгтэй аялал<br></p><p>Бидний<a href="https://unread.today/c/random-mongoliantravel2" target="_blank"> Үзэсгэлэнт Монголоороо аялъя: Баруун аймгуудад заавал үзэх 10 газар</a> нийтлэлдээ санал болгосон хэд хэдэн газар энэ аяллын маршрутад бий. Монгол орныхоо бахархал болсон Потанины мөсөн гол, Малчин оргил, Бага Ойгарын Цагаан Салаагийн хадны сүг зураг зэрэг байгалийн өвөрмөц тогтоцтой, түүхийн үнэт гэрч болсон газруудтай танилцаад аваарай. Нислэгтэй аялал тул та замд их ядарна, их цаг зарцуулна гэж санаа зовох шаардлагагүй. </p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/5e651a2820676a041b63faabb6709b2b.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>5. Monkey Travel: Хөвсгөлийн Энтертайнмэнт аялал</h3><p></p><p><b>Аяллын нэр: </b><a href="https://www.facebook.com/events/354400252188851/" target="_blank">Хөвсгөлийн энтертайнмент аялал</a><br><b>Зохион байгуулагч: </b><a href="https://www.facebook.com/Monkey-Travel-106404194403580/?eid=ARCKuHi_bT_gV2o6JuuNnIKvEi6JSQgG0xAz0Z5NyUplmy4IyCnR4JeZzNzSzjQ8ScHoZBP2a9oDgSDG" target="_blank">Monkey Travel</a><br><b>Очих газар: </b>Хөвсгөл аймаг, Хөвсгөл нуур<br><b>Хугацаа: </b>7 сарын 12-18<br><b>Үнэ: </b>1,777,777<b> </b>төгрөг<br><b>Онцлог: </b>Уг аяллын дараа та өөрийн гэсэн синематик аяллын бичлэгтэй болох болно.</p><p>Орчин цагт аялахдаа зөвхөн сайхан газар орон үзээд өнгөрөх бус тухайн цаг мөчөө хамгийн дурсамжтайгаар өнгөрүүлж, хором бүрийг мэдэрч, түүнийгээ зургийн хальснаа урнаар буулгах нь ч бас чухал ажил болсон. Иймээс ч Monkey Travel-ийн хамт олон танд зөвхөн байр, хоол, унаа, хөтчөөс гадна аяллын тусгай эвентүүдэд оролцох эрх, аяллын цүнх, дулаан цамц, лого бүхий футболкa, Монгол орны газрын зураг, мөн зөвхөн танд зориулсан <a href="https://www.youtube.com/watch?v=VQxmcu9gfpk&fbclid=IwAR12RmzxsY9xszQP41-RUyBdA1SbnSp4aLCb8jPw6_IOX9rjt4r5WrIEGsE" target="_blank">синематик аяллын бичлэг, зурууудыг</a> авч өгч үйлчлэх юм. Күүл байгаа биз. </p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/e259def229bd0ba14d9d1bc3f637574c.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>6. Баруун аймгуудын тойрон аялал</h3><p></p><p><b>Аяллын нэр: </b><a href="https://www.facebook.com/events/970861346677734/" target="_blank">Баруун аймгуудын тойрон аялал 2020</a><br><b>Зохион байгуулагч: </b><a href="https://www.facebook.com/vividtravelclub/?eid=ARDzdMRRMtSU65QZu6NyaQKM4ABnkg7NJ6PDKShyIJPbrv0thaVD29Zc-qMGNQBkCOn0jM3Vuu4ZGn2-" target="_blank">Vivid travel club</a><br><b>Очих газар: </b>Өвөрхангай-Баянхонгор-Говь-Алтай-Ховд-Баян-Өлгий-Увс-Завхан-Архангай<br><b>Хугацаа: </b>7 сарын 19-нөөс 8 сарын 5<br><b>Үнэ: </b>1,200,000 төгрөг<br><b>Онцлог: </b>Урт хугацааны аялал</p><p>Баруун аймгуудад Монголын олон үзэсгэлэнт газар буй. Шинэ хүмүүстэй танилцаж, баялаг дурсамж бүтээнгээ баруун бүсийн найман аймгаар 18 хоногийн турш аялаад үзээрэй. Ээлжийн амралтаа бүхэлд нь адал явдал, мартагдашгүй дурсамжаар дүүргэхийг хүссэн хэн бүхэнд энэ аялал яг тохирно. </p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/039a199caf6766c79c30e7475ca845c8.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>7. Flower tour Mongolia: ёлын ам, цагаан суваргыг зорих аялал</h3><p></p><p><b>Аяллын нэр: </b><a href="https://www.facebook.com/Flowertourllc91860099/photos/a.361406917713724/871302680057476/?type=3&theater" target="_blank">Гайхамшигт Ёлын амын аялал</a><br><b>Зохион байгуулагч: </b><a href="https://www.facebook.com/Flowertourllc91860099/?__xts__%5B0%5D=68.ARBQFTUIGks3dKyJRHZmIMtC3zgQy0JwoKHOdo9-ZDQwaA-Xt6ysKjFebRpc2A5x8e5PgSWYAAj8ZvNjtxU0_AdHrBnbcDfEnY782g2xhf8bVvyJ484NSMWhGmViYbXmcQ9V97BWfzp-rPGr6hqQ9GKpHbf_kxQQ1VVw1zJclMGQLodAgAYWkEXa9q-sf2XgR6ABWidyZXXpr80t9zxw_nNxDWNaqEPMqyjuNEjwci5OFoOUJIUi6kM6HJCyZnUH4ZlOzOFDB9MRrKx6E_laGgfs3gQ6puG-6j3wKoJ8yMAKmwIHB2W8ro056MkcTYYZkAmPdpSDz4EBFn_5DVGfyeo" target="_blank">Flower tour Mongolia</a><br><b>Очих газар: </b>Ѳмнѳговь, Дундговь аймаг<br><b>Хугацаа: </b>7 сарын 24-26<br><b>Үнэ: </b>160,000 төгрөг<br><b>Онцлог: </b>Энгийн бөгөөд ойлгомжтой</p><p>Эртнээс төлөвлөж байгаад амралтын өдрөөрөө хэмнэлттэй бөгөөд сонирхолтой сайхан аялал хийхийг хүсэж л байгаа биз дээ. Тэр тусмаа амралтын өдрөөр хүн бүхний очдог ойрхон газрууд бус илүү холын, ховор зүйлийг эрэлхийлсэн хүмүүст энэ аяллыг санал болгоё. Говийн аймгуудын нэрийн хуудас болсон алдарт Ёлын ам, Цагаан суваргыг үзээд ирэхэд танд гурван шөнө л байхад болно. </p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/3fa8796714766d62f3041ebbb7aec627.jpg"></p> </div>	Хэн бүхний сэтгэлийг тэнийлгэсэн зун цагийг аялал зугаалга, шинэ газаргүйгээр төсөөлөхийн аргагүй. Дэлхий даяар үүсээд буй нөхцөл байдал хэдийгээр хилийн чанад дахь аяллыг хүндрэлтэй болгосон ч, нөгөө талаар дотоодын аяллуудыг идэвхжүүлж, Монгол орныхоо үзэсгэлэнт байгаль, түүх соёлын дурсгалт газруудтай танилцах, танин мэдэх сэдлийг бий болгоод буйг та анзаарсан биз ээ. Иймд бид энэ удаа дотоодын аялал жуулчлалын салбарт идэвхтэй ажиллаж буй компани, клубүүдийн сонирхолтой аяллуудыг танилцуулахаар шийдлээ. 1. Ар Монголоор аялцгаая travel club: Тоомтын агуйд олсоор Аяллын нэр: Алдарт Тоомтын агуйд адерналинаа ялгаруулцгаая Зохион байгуулагч: Ар Монголоор аялцгаая travel club Очих газар: Төв аймаг, Баян Өнжүүл Хугацаа: 7 сарын 11-12 Үнэ: 131 мянган төгрөг Онцлог: Агуйн хананаас бэхэлсэн олсоор буух экстрим хөтөлбөртэй. Улаанбаатар хотоос 150 км-ийн зайд орших Төв аймгийн Баян-Өнжүүл хэмээх газар нэрт яруу найрагч Б.Лхагвасүрэн агсны төрсөн нутагтаа зориулан бичсэн "Боржигоны бор тал" бий. Боржигоны бор талд байх Зоргол Хайрхан хэмээх уулын нэгээхэн хэсэг болох Тоонотын агуй бол энэ аяллын хамгийн сэтгэл хөдөлгөм хэсэг. Учир нь 82 метрийн өндөр уулнаас та доош олсоор уг агуй руу бууж, агуйн таазнаас бэхэлсэн дүүжин савлуур дээр бэхэлгээтэй савлаж, улмаар олсоороо дамжин газардана гээд төсөөл дөө. Монголдоо олон сонирхолтой зүйлсийг хийх боломжтой болсон шүү. 2. Vivid travel club: Хагийн хар нуур луу мориор Аяллын нэр: Тайгын сувд - Хагийн хар нуур үзэх наадмын морин аялал Зохион байгуулагч: Vivid travel club Очих газар: Төв аймаг, Эрдэнэ сум Хугацаа: 7 сарын 11-14 Үнэ: 390 мянган төгрөг Онцлог: Адал явдалт морин аялал Төв аймгийн Эрдэнэ суманд орших Хагийн хар нуур нь машинаар очих боломжгүй тул аялагч, жуулчдын хөлд харьцангуй бага дарагддаг, түүнийгээ дагаад онгон дагшин байдлаа хадгалан үлдэж чадсан байгалийн үзэсгэлэнт газар юм. Энд та явганаар болон мориор хүрч очих боломжтой. Очих зам нь намаг шавраас эхлээд эгц шулуун даваа гээд тэвчээр хатуужлыг шалгахын зэрэгцээ адал явдалд дурлагч аялагчдыг соронздон татах олон саад бартаатай. Энэ бүхнийг туулан Хагийн хар нууранд хүрмэгц бүхий л мэдрэхүйг тань баясгах хосгүй үзэмжит газар таныг угтах болно. 3. CHUU CHUU Travel club: наадмын ЭМО АЯЛАЛ Аяллын нэр: НаадмааР ЭМО аялал Зохион байгуулагч: CHUU CHUU Travel club Очих газар: Эр тарвагатайн бэлчир Хугацаа: 7 сарын 11-15 Үнэ: 300 мянган төгрөг Онцлог: Байгалийн үзэсгэлэнт газруудыг хямд үнээр Эг тарвагатайн бэлчир, Уран тогоо, Цагаан хадын рашаан, Эгийн гол, Түлүүгийн даваа, Сэлэнгэ мөрөн, Харгал нуур гээд амар амгалан, гоо үзэмж, мэдрэхүйн таашаалыг өгч чадах олон сайхан газраар Чүү Чүүгийн архаг аялагчид тантай хамт аялах болно. Наадмын Эмо аялал... нэрнээсээ нэг л өөр байгаа биз. Шинэ хүрээлэлд орж, гоё газар үзэж, амралтаа мартагдашгүй дурсамжуудаар чимээрэй. 4. Altai Tavan Bogd travel: АЛТАЙ ТАВАН БОГДЫН НИСЛЭГТЭЙ АЯЛАЛ Аяллын нэр: Алтай Таван Богд нислэгтэй аялал Зохион байгуулагч: Altai Tavan Bogd travel Очих газар: Өлгий хот, Алтай Таван Богд Хугацаа: 7 сарын 11, 18, 25-ны өдрүүдэд Үнэ: 812-902 мянган төгрөг Онцлог: Нислэгтэй аялал Бидний Үзэсгэлэнт Монголоороо аялъя: Баруун аймгуудад заавал үзэх 10 газар нийтлэлдээ санал болгосон хэд хэдэн газар энэ аяллын маршрутад бий. Монгол орныхоо бахархал болсон Потанины мөсөн гол, Малчин оргил, Бага Ойгарын Цагаан Салаагийн хадны сүг зураг зэрэг байгалийн өвөрмөц тогтоцтой, түүхийн үнэт гэрч болсон газруудтай танилцаад аваарай. Нислэгтэй аялал тул та замд их ядарна, их цаг зарцуулна гэж санаа зовох шаардлагагүй. 5. Monkey Travel: Хөвсгөлийн Энтертайнмэнт аялал Аяллын нэр: Хөвсгөлийн энтертайнмент аялал Зохион байгуулагч: Monkey Travel Очих газар: Хөвсгөл аймаг, Хөвсгөл нуур Хугацаа: 7 сарын 12-18 Үнэ: 1,777,777 төгрөг Онцлог: Уг аяллын дараа та өөрийн гэсэн синематик аяллын бичлэгтэй болох болно. Орчин цагт аялахдаа зөвхөн сайхан газар орон үзээд өнгөрөх бус тухайн цаг мөчөө хамгийн дурсамжтайгаар өнгөрүүлж, хором бүрийг мэдэрч, түүнийгээ зургийн хальснаа урнаар буулгах нь ч бас чухал ажил болсон. Иймээс ч Monkey Travel-ийн хамт олон танд зөвхөн байр, хоол, унаа, хөтчөөс гадна аяллын тусгай эвентүүдэд оролцох эрх, аяллын цүнх, дулаан цамц, лого бүхий футболкa, Монгол орны газрын зураг, мөн зөвхөн танд зориулсан синематик аяллын бичлэг, зурууудыг авч өгч үйлчлэх юм. Күүл байгаа биз. 6. Баруун аймгуудын тойрон аялал Аяллын нэр: Баруун аймгуудын тойрон аялал 2020 Зохион байгуулагч: Vivid travel club Очих газар: Өвөрхангай-Баянхонгор-Говь-Алтай-Ховд-Баян-Өлгий-Увс-Завхан-Архангай Хугацаа: 7 сарын 19-нөөс 8 сарын 5 Үнэ: 1,200,000 төгрөг Онцлог: Урт хугацааны аялал Баруун аймгуудад Монголын олон үзэсгэлэнт газар буй. Шинэ хүмүүстэй танилцаж, баялаг дурсамж бүтээнгээ баруун бүсийн найман аймгаар 18 хоногийн турш аялаад үзээрэй. Ээлжийн амралтаа бүхэлд нь адал явдал, мартагдашгүй дурсамжаар дүүргэхийг хүссэн хэн бүхэнд энэ аялал яг тохирно. 7. Flower tour Mongolia: ёлын ам, цагаан суваргыг зорих аялал Аяллын нэр: Гайхамшигт Ёлын амын аялал Зохион байгуулагч: Flower tour Mongolia Очих газар: Ѳмнѳговь, Дундговь аймаг Хугацаа: 7 сарын 24-26 Үнэ: 160,000 төгрөг Онцлог: Энгийн бөгөөд ойлгомжтой Эртнээс төлөвлөж байгаад амралтын өдрөөрөө хэмнэлттэй бөгөөд сонирхолтой сайхан аялал хийхийг хүсэж л байгаа биз дээ. Тэр тусмаа амралтын өдрөөр хүн бүхний очдог ойрхон газрууд бус илүү холын, ховор зүйлийг эрэлхийлсэн хүмүүст энэ аяллыг санал болгоё. Говийн аймгуудын нэрийн хуудас болсон алдарт Ёлын ам, Цагаан суваргыг үзээд ирэхэд танд гурван шөнө л байхад болно.	Хэн бүхний сэтгэлийг тэнийлгэсэн зун цагийг аялал зугаалга, шинэ газаргүйгээр төсөөлөхийн аргагүй. Дэлхий даяар үүсээд буй нөхцөл байдал хэдийгээр хилийн чанад дахь аяллыг хүндрэлтэй болгосон ч, нөгөө талаар дотоодын аяллуудыг идэвхжүүлж, Монгол орныхоо үзэсгэлэнт байгаль, түүх соёлын дурсгалт газруудтай танилцах, танин мэдэх сэдлийг бий болгоод буйг та анзаарсан биз ээ. Иймд бид энэ удаа дотоодын аялал жуулчлалын салбарт идэвхтэй ажиллаж буй компани, клубүүдийн сонирхолтой аяллуудыг танилцуулахаар шийдлээ. ### 1. Ар Монголоор аялцгаая travel club: Тоомтын агуйд олсоор Аяллын нэр: Алдарт Тоомтын агуйд адерналинаа ялгаруулцгаая Зохион байгуулагч: Ар Монголоор аялцгаая travel club Очих газар: Төв аймаг, Баян Өнжүүл Хугацаа: 7 сарын 11-12 Үнэ: 131 мянган төгрөг Онцлог: Агуйн хананаас бэхэлсэн олсоор буух экстрим хөтөлбөртэй. Улаанбаатар хотоос 150 км-ийн зайд орших Төв аймгийн Баян-Өнжүүл хэмээх газар нэрт яруу найрагч Б.Лхагвасүрэн агсны төрсөн нутагтаа зориулан бичсэн "Боржигоны бор тал" бий. Боржигоны бор талд байх Зоргол Хайрхан хэмээх уулын нэгээхэн хэсэг болох Тоонотын агуй бол энэ аяллын хамгийн сэтгэл хөдөлгөм хэсэг. Учир нь 82 метрийн өндөр уулнаас та доош олсоор уг агуй руу бууж, агуйн таазнаас бэхэлсэн дүүжин савлуур дээр бэхэлгээтэй савлаж, улмаар олсоороо дамжин газардана гээд төсөөл дөө. Монголдоо олон сонирхолтой зүйлсийг хийх боломжтой болсон шүү. ### 2. Vivid travel club: Хагийн хар нуур луу мориор Аяллын нэр: Тайгын сувд - Хагийн хар нуур үзэх наадмын морин аялал Зохион байгуулагч: Vivid travel club Очих газар: Төв аймаг, Эрдэнэ сум Хугацаа: 7 сарын 11-14 Үнэ: 390 мянган төгрөг Онцлог: Адал явдалт морин аялал Төв аймгийн Эрдэнэ суманд орших Хагийн хар нуур нь машинаар очих боломжгүй тул аялагч, жуулчдын хөлд харьцангуй бага дарагддаг, түүнийгээ дагаад онгон дагшин байдлаа хадгалан үлдэж чадсан байгалийн үзэсгэлэнт газар юм. Энд та явганаар болон мориор хүрч очих боломжтой. Очих зам нь намаг шавраас эхлээд эгц шулуун даваа гээд тэвчээр хатуужлыг шалгахын зэрэгцээ адал явдалд дурлагч аялагчдыг соронздон татах олон саад бартаатай. Энэ бүхнийг туулан Хагийн хар нууранд хүрмэгц бүхий л мэдрэхүйг тань баясгах хосгүй үзэмжит газар таныг угтах болно. ### 3. CHUU CHUU Travel club: наадмын ЭМО АЯЛАЛ Аяллын нэр: НаадмааР ЭМО аялал Зохион байгуулагч: CHUU CHUU Travel club Очих газар: Эр тарвагатайн бэлчир Хугацаа: 7 сарын 11-15 Үнэ: 300 мянган төгрөг Онцлог: Байгалийн үзэсгэлэнт газруудыг хямд үнээр Эг тарвагатайн бэлчир, Уран тогоо, Цагаан хадын рашаан, Эгийн гол, Түлүүгийн даваа, Сэлэнгэ мөрөн, Харгал нуур гээд амар амгалан, гоо үзэмж, мэдрэхүйн таашаалыг өгч чадах олон сайхан газраар Чүү Чүүгийн архаг аялагчид тантай хамт аялах болно. Наадмын Эмо аялал... нэрнээсээ нэг л өөр байгаа биз. Шинэ хүрээлэлд орж, гоё газар үзэж, амралтаа мартагдашгүй дурсамжуудаар чимээрэй. ### 4. Altai Tavan Bogd travel: АЛТАЙ ТАВАН БОГДЫН НИСЛЭГТЭЙ АЯЛАЛ Аяллын нэр: Алтай Таван Богд нислэгтэй аялал Зохион байгуулагч: Altai Tavan Bogd travel Очих газар: Өлгий хот, Алтай Таван Богд Хугацаа: 7 сарын 11, 18, 25-ны өдрүүдэд Үнэ: 812-902 мянган төгрөг Онцлог: Нислэгтэй аялал Бидний Үзэсгэлэнт Монголоороо аялъя: Баруун аймгуудад заавал үзэх 10 газар нийтлэлдээ санал болгосон хэд хэдэн газар энэ аяллын маршрутад бий. Монгол орныхоо бахархал болсон Потанины мөсөн гол, Малчин оргил, Бага Ойгарын Цагаан Салаагийн хадны сүг зураг зэрэг байгалийн өвөрмөц тогтоцтой, түүхийн үнэт гэрч болсон газруудтай танилцаад аваарай. Нислэгтэй аялал тул та замд их ядарна, их цаг зарцуулна гэж санаа зовох шаардлагагүй. ### 5. Monkey Travel: Хөвсгөлийн Энтертайнмэнт аялал Аяллын нэр: Хөвсгөлийн энтертайнмент аялал Зохион байгуулагч: Monkey Travel Очих газар: Хөвсгөл аймаг, Хөвсгөл нуур Хугацаа: 7 сарын 12-18 Үнэ: 1,777,777төгрөг Онцлог: Уг аяллын дараа та өөрийн гэсэн синематик аяллын бичлэгтэй болох болно. Орчин цагт аялахдаа зөвхөн сайхан газар орон үзээд өнгөрөх бус тухайн цаг мөчөө хамгийн дурсамжтайгаар өнгөрүүлж, хором бүрийг мэдэрч, түүнийгээ зургийн хальснаа урнаар буулгах нь ч бас чухал ажил болсон. Иймээс ч Monkey Travel-ийн хамт олон танд зөвхөн байр, хоол, унаа, хөтчөөс гадна аяллын тусгай эвентүүдэд оролцох эрх, аяллын цүнх, дулаан цамц, лого бүхий футболкa, Монгол орны газрын зураг, мөн зөвхөн танд зориулсан синематик аяллын бичлэг, зурууудыг авч өгч үйлчлэх юм. Күүл байгаа биз. ### 6. Баруун аймгуудын тойрон аялал Аяллын нэр: Баруун аймгуудын тойрон аялал 2020 Зохион байгуулагч: Vivid travel club Очих газар: Өвөрхангай-Баянхонгор-Говь-Алтай-Ховд-Баян-Өлгий-Увс-Завхан-Архангай Хугацаа: 7 сарын 19-нөөс 8 сарын 5 Үнэ: 1,200,000 төгрөг Онцлог: Урт хугацааны аялал Баруун аймгуудад Монголын олон үзэсгэлэнт газар буй. Шинэ хүмүүстэй танилцаж, баялаг дурсамж бүтээнгээ баруун бүсийн найман аймгаар 18 хоногийн турш аялаад үзээрэй. Ээлжийн амралтаа бүхэлд нь адал явдал, мартагдашгүй дурсамжаар дүүргэхийг хүссэн хэн бүхэнд энэ аялал яг тохирно. ### 7. Flower tour Mongolia: ёлын ам, цагаан суваргыг зорих аялал Аяллын нэр: Гайхамшигт Ёлын амын аялал Зохион байгуулагч: Flower tour Mongolia Очих газар: Ѳмнѳговь, Дундговь аймаг Хугацаа: 7 сарын 24-26 Үнэ: 160,000 төгрөг Онцлог: Энгийн бөгөөд ойлгомжтой Эртнээс төлөвлөж байгаад амралтын өдрөөрөө хэмнэлттэй бөгөөд сонирхолтой сайхан аялал хийхийг хүсэж л байгаа биз дээ. Тэр тусмаа амралтын өдрөөр хүн бүхний очдог ойрхон газрууд бус илүү холын, ховор зүйлийг эрэлхийлсэн хүмүүст энэ аяллыг санал болгоё. Говийн аймгуудын нэрийн хуудас болсон алдарт Ёлын ам, Цагаан суваргыг үзээд ирэхэд танд гурван шөнө л байхад болно.
https://unread.today/c/1962	Номын тухай	Unread Today	2019-05-11T00:00:00	5 сарын 11, 2019	Н.Хулангийн “A Year to Remember” номын тухай	<div class="article-body"> <h2><span style="font-size: 24px;">Энэ удаа бид “Gumuda Concept Store”-ийн үүсгэн байгуулагч Н.Хулангийн бичсэн “A Year to Remember” номыг тоймлон танилцуулж байна. Тэрээр нэг жил буюу 52 долоо хоногийн турш шинэ зүйлс туршсан, суралцсан тэмдэглэлээ буюу өөрийгөө сорьсон, адал явдлыг эрэлхийлсэн түүхээ энэхүү номоор дэлгэжээ. Тэдгээр туршсан зүйлс нь юу юу байсан, түүнд ямар сэтгэгдэл төрсөн талаар та "Дурсан санах нэг жил" хэмээн орчуулж болох энэ номоос олж мэдээрэй.</span></h2><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">НОМЫН ТУХАЙ</h3><p>“Чиний ертөнц дээрх бодит үнэ цэн бол сайн дадлуудаас чинь мууг нь хасаад үлдэх тэр зүйл” хэмээн Бэнжамин Франклин хэлсэн байдаг. Амжилтад хүрсэн хүмүүсийн хамгийн энгийн нууц бол ердөө л зөв дадал хэвшлийг бий болгож, өдөр бүрийг суралцаж, өөрийгөө хөгжүүлэхэд зориулсан байдаг билээ. Гэхдээ зөв дадал хэвшил гэдэг нэг л өглөө бий болчихдоггүй. Таныг comfort zone буюу дассан орчноосоо гарч, сэтгэл зүйгээ өөрчилж, өдөр бүр суралцаж, өөртэйгөө тэмцэхийг шаарддаг. Гэхдээ энэ бүхэн хэцүү, халширмаар зүйл биш, харин ч хөгжилтэй, дурсамжтай, адал явдалтай аялал болохыг Н.Хулангийн 52 долоо хоногийн туршид шинэ зүйлс суралцсан тэмдэглэл гэрчлэх болно.<br><br>Зохиогч Н.Хулан нь сониуч зандаа хөтлөгдөн нэг жилийн турш, долоо хоног бүр шинэ туршилтуудыг хийж, гарсан үр дүнгээ хуваалцахдаа яг л дотнын найзтайгаа кофе уугаад сонин сайхнаа ярилцаж буй мэт дотно мэдрэмжийг төрүүлэхүйцээр бичсэнийг онцлох нь зүйтэй. Түүний долоо хоногийн турш хэрхэн огт хог хаяхгүйгээр амьдарсан тухай, өдөр бүр хүйтэн шүршүүрт орж өөрийгөө хэрхэн ялан дийлсэн тухай, мацаг барьж цагаан хоолтон болж үзсэн тухай, дохионы хэл сурч, үнэртэн хийж үзсэн тухай олон сонирхолтой түүхээр аялж болно.<br><br>Түүнээс гадна шинэ туршилт бүрийг дүрслэн харуулах 52 ширхэг гар зураг багтаасан нь уншигчдыг бодит төсөөлөлд хөтөлж, номын өнгө төрхийг чимж өгчээ. Бид том зорилго тавихдаа хүрэх уулын оргилыг л хардаг. Гэтэл том зорилгын эхлэх цэг уулын оргилоос биш бидний шигдэж суусан тухтай буйдангаасаа босох тэрхүү хормын шийдвэрээс эхэлдэг билээ. Энгийн амьдралаа өдөр бүрийн сорилтоор дүүргэж, тухтай буйдангаасаа үсрэн боссон түүний “экстрим” гэж хэлж болох ч эцсийн зорилго нь зөв дадлуудад хөтөлсөн түүхүүдийг уншаарай. </p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Номын хэсгээс </h3><p><b>Хог хаягдалгүй долоо хоног</b><br><br>Би хог хаяхгүй байхыг туршиж үзлээ. Мэдээж зорилго нь хогоо гаргаж хаяхгүйдээ биш харин хог үүсгэхгүй байх юм. Zero-waste гэдэг нь худалдан авах бараа болон хэрэглэх сав баглаа боодлоо үүрдийнх үү, зуурдынх уу гэдгийг ялгах салгахын л ухаан юм даа. Энэ чухал амьдралын хэмнэлийг мэдээж ганцхан долоо хоногт хэвшүүлнэ гэдэг хэцүү. Зах зухаас нь ойлгон суралцаж, цаашдын сонголтууддаа тусгахаар бодсон билээ. Бид хүссэн зүйлээ хэрэглэн долоо хоногт 2-3 удаа уут дүүрэн хог гаргаж хаяад л тэр тухайгаа мартдаг. Мэдээж хэн л гаргаж хаясан хогныхоо тухай бодож суухав дээ. Гэтэл бидний хогийн цэг рүү санаа амар шидэж орхисон тэр хог сансрын хар нүх рүү унаад алга болдог биш харин үзэсгэлэнт далайн эрэг, уул тал дээр шидэгдэж байдаг бол яах вэ? Нэг үзүүрт нь та гэрийн улавчтайгаа орцныхоо хогийн цэг дээр харин нөгөө өнцөг нь магадгүй Хөвсгөлийн гүн хөх далайн эрэг байвал сэтгэл тань зовних уу?<br><br>Сорилтын долоо хоног эхлэхээс өмнө сүүлчийн удаа KFC орж нэг салах ёс хийлээ, хоёрт хэр их хог хаягдал үүсгэдгийг нь анх удаа анзаарч гүн шоконд орлоо. Энэ бол бүх сүлжээ түргэн хоолнуудын газрын онцлог сул тал юм. Хоолны хэсэг тус бүрийг гялгар уутанд ууталж өгдөг. Кофе авлаа гэж бодоход цаасан аягатай, гарт барихад эвтэйхэн байг гэж зузаан картон бариултай, гадуураа ууттай, хуванцар тагтай, соруул нь тусдаа ууттай бас сахар нь хүртэл брошюр тараахыг нь яана. Нэг кофе уух гэж хэдэн мод устгах учиртай юм болоо.<br><br>Энэ долоо хоногийн хувьд би Zero-Waste амьдралын хэмнэлийн олон арван төрөл эхлүүлж болохуйц олон сорилтоос эхний ээлжид хоёрхон аргыг сонгон эзэмшихээр шийдсэн. Нэгдүгээрт, гялгар уутны мацаг барих буюу хэрэглээнээс ор тас хасах бол хоёрт түргэн хоол болон хөнгөн зуушнаас болж үүсгэдэг хог хаягдлаа танах билээ. Гялгар уутны хэрэглээгээ хориглох нь хамгийн хялбар бөгөөд өөрчлөлт хийхэд ойр дөт зам санагдсан. Миний хувьд гоёлын болон хэрэглээний зориулалтаар даавуун уут цуглуулдаг байснаа шүүгээний мухраас гарган ирж өдөр тутамдаа ашиглах болов. Дэлгүүр орох болгонд “Уут авах уу” гэх асуултад татгалзаж даавуун уутаа хэрэглэх боллоо. Онц их өөрчлөлт биш ч гэлээ энэ долоо хоногт том жижиг худалдан авалт нийлээд нийт 12 удаа дэлгүүр орсон байх юм. Тэр бүртээ уут аваад байсан бол санхүүгийн хувьд ч, хог хаягдлын хувьд ч хэр их сөрөг нөлөөл үүсгэх байсан бол доо. Та ч гэсэн хүсвэл Michelle&Amazonka брэндийн дэлгүүрт очоод 5000 төгрөгөөр ганган гэгчийн “Байгальд ээлтэй тор” худалдан авч байгальдаа ээлтэй, хариуцлагатай иргэн байж болно. Номингийн том шар ууттай явснаас л хөөрхөн харагддаг шүү.<br><br>Хоёрдугаар сорил бол онц хэрэгцээгүй бараа сонгож нэгт ходоод гэдсээ хоёрт хорвоо дэлхийгээ хордуулахаа болихоор шийдлээ. Түргэн хоолны газар үйлчлүүлэхээ бүр больсон бөгөөд мөн амны зугаа болгон элдэв чихэр жигнэмэг авахыг тас хориглов. Лаазтай ундаа, гялгар ууттай чихрээс эхлээд онц шаардлагагүй бол сав баглаа боодлоос нь шалтгаалж сонголтоо хийнэ. Нэг л мэдэхэд халаас чихрийн цаас, жигнэмгийн уутаар дүүрсэн байдгийг багасгах оролдлого хийлээ. Мөн ажлын өдрүүдээр хоол хүргэлтээр авах нь том хоолны сав, нэг удаагийн сэрээ, хутга, хоёр гурван ч багц салфетканы гарзтайг бодолцож зүгээр л өөртөө цаг гаргаад сууж хооллох нь энэхүү хог хаягдлыг даруй багасгаж болохыг бодолцов. <br><br>Ингээд даруухан эхэлсэн сорилын үр дүнд би өдөр тутамдаа даавуун уут хэрэглэдэг, хийжүүлсэн ундаа нэмэлт сахартай бүтээгдэхүүн иддэггүй их л эрүүл хариуцлагатай хүн болчих шиг. Зөвхөн хоёр хүчин зүйл дээр төвлөрөн өөрчлөлт гарахад ингэж байгаа юм чинь энэ хэмнэлээр улам Zero-Waste болох аваас эрүүл мэнд болон санхүүгийн хувьд их тустай болох шинжтэй. Дараа дараагийн долоо хоногуудад энэ амьдралын хэмнэлийн хэсэг бүрээс тус тусад нь сонгож турших төлөвлөгөөтэй байна. </p> </div>	Энэ удаа бид “Gumuda Concept Store”-ийн үүсгэн байгуулагч Н.Хулангийн бичсэн “A Year to Remember” номыг тоймлон танилцуулж байна. Тэрээр нэг жил буюу 52 долоо хоногийн турш шинэ зүйлс туршсан, суралцсан тэмдэглэлээ буюу өөрийгөө сорьсон, адал явдлыг эрэлхийлсэн түүхээ энэхүү номоор дэлгэжээ. Тэдгээр туршсан зүйлс нь юу юу байсан, түүнд ямар сэтгэгдэл төрсөн талаар та "Дурсан санах нэг жил" хэмээн орчуулж болох энэ номоос олж мэдээрэй. НОМЫН ТУХАЙ “Чиний ертөнц дээрх бодит үнэ цэн бол сайн дадлуудаас чинь мууг нь хасаад үлдэх тэр зүйл” хэмээн Бэнжамин Франклин хэлсэн байдаг. Амжилтад хүрсэн хүмүүсийн хамгийн энгийн нууц бол ердөө л зөв дадал хэвшлийг бий болгож, өдөр бүрийг суралцаж, өөрийгөө хөгжүүлэхэд зориулсан байдаг билээ. Гэхдээ зөв дадал хэвшил гэдэг нэг л өглөө бий болчихдоггүй. Таныг comfort zone буюу дассан орчноосоо гарч, сэтгэл зүйгээ өөрчилж, өдөр бүр суралцаж, өөртэйгөө тэмцэхийг шаарддаг. Гэхдээ энэ бүхэн хэцүү, халширмаар зүйл биш, харин ч хөгжилтэй, дурсамжтай, адал явдалтай аялал болохыг Н.Хулангийн 52 долоо хоногийн туршид шинэ зүйлс суралцсан тэмдэглэл гэрчлэх болно. Зохиогч Н.Хулан нь сониуч зандаа хөтлөгдөн нэг жилийн турш, долоо хоног бүр шинэ туршилтуудыг хийж, гарсан үр дүнгээ хуваалцахдаа яг л дотнын найзтайгаа кофе уугаад сонин сайхнаа ярилцаж буй мэт дотно мэдрэмжийг төрүүлэхүйцээр бичсэнийг онцлох нь зүйтэй. Түүний долоо хоногийн турш хэрхэн огт хог хаяхгүйгээр амьдарсан тухай, өдөр бүр хүйтэн шүршүүрт орж өөрийгөө хэрхэн ялан дийлсэн тухай, мацаг барьж цагаан хоолтон болж үзсэн тухай, дохионы хэл сурч, үнэртэн хийж үзсэн тухай олон сонирхолтой түүхээр аялж болно. Түүнээс гадна шинэ туршилт бүрийг дүрслэн харуулах 52 ширхэг гар зураг багтаасан нь уншигчдыг бодит төсөөлөлд хөтөлж, номын өнгө төрхийг чимж өгчээ. Бид том зорилго тавихдаа хүрэх уулын оргилыг л хардаг. Гэтэл том зорилгын эхлэх цэг уулын оргилоос биш бидний шигдэж суусан тухтай буйдангаасаа босох тэрхүү хормын шийдвэрээс эхэлдэг билээ. Энгийн амьдралаа өдөр бүрийн сорилтоор дүүргэж, тухтай буйдангаасаа үсрэн боссон түүний “экстрим” гэж хэлж болох ч эцсийн зорилго нь зөв дадлуудад хөтөлсөн түүхүүдийг уншаарай. Номын хэсгээс Хог хаягдалгүй долоо хоног Би хог хаяхгүй байхыг туршиж үзлээ. Мэдээж зорилго нь хогоо гаргаж хаяхгүйдээ биш харин хог үүсгэхгүй байх юм. Zero-waste гэдэг нь худалдан авах бараа болон хэрэглэх сав баглаа боодлоо үүрдийнх үү, зуурдынх уу гэдгийг ялгах салгахын л ухаан юм даа. Энэ чухал амьдралын хэмнэлийг мэдээж ганцхан долоо хоногт хэвшүүлнэ гэдэг хэцүү. Зах зухаас нь ойлгон суралцаж, цаашдын сонголтууддаа тусгахаар бодсон билээ. Бид хүссэн зүйлээ хэрэглэн долоо хоногт 2-3 удаа уут дүүрэн хог гаргаж хаяад л тэр тухайгаа мартдаг. Мэдээж хэн л гаргаж хаясан хогныхоо тухай бодож суухав дээ. Гэтэл бидний хогийн цэг рүү санаа амар шидэж орхисон тэр хог сансрын хар нүх рүү унаад алга болдог биш харин үзэсгэлэнт далайн эрэг, уул тал дээр шидэгдэж байдаг бол яах вэ? Нэг үзүүрт нь та гэрийн улавчтайгаа орцныхоо хогийн цэг дээр харин нөгөө өнцөг нь магадгүй Хөвсгөлийн гүн хөх далайн эрэг байвал сэтгэл тань зовних уу? Сорилтын долоо хоног эхлэхээс өмнө сүүлчийн удаа KFC орж нэг салах ёс хийлээ, хоёрт хэр их хог хаягдал үүсгэдгийг нь анх удаа анзаарч гүн шоконд орлоо. Энэ бол бүх сүлжээ түргэн хоолнуудын газрын онцлог сул тал юм. Хоолны хэсэг тус бүрийг гялгар уутанд ууталж өгдөг. Кофе авлаа гэж бодоход цаасан аягатай, гарт барихад эвтэйхэн байг гэж зузаан картон бариултай, гадуураа ууттай, хуванцар тагтай, соруул нь тусдаа ууттай бас сахар нь хүртэл брошюр тараахыг нь яана. Нэг кофе уух гэж хэдэн мод устгах учиртай юм болоо. Энэ долоо хоногийн хувьд би Zero-Waste амьдралын хэмнэлийн олон арван төрөл эхлүүлж болохуйц олон сорилтоос эхний ээлжид хоёрхон аргыг сонгон эзэмшихээр шийдсэн. Нэгдүгээрт, гялгар уутны мацаг барих буюу хэрэглээнээс ор тас хасах бол хоёрт түргэн хоол болон хөнгөн зуушнаас болж үүсгэдэг хог хаягдлаа танах билээ. Гялгар уутны хэрэглээгээ хориглох нь хамгийн хялбар бөгөөд өөрчлөлт хийхэд ойр дөт зам санагдсан. Миний хувьд гоёлын болон хэрэглээний зориулалтаар даавуун уут цуглуулдаг байснаа шүүгээний мухраас гарган ирж өдөр тутамдаа ашиглах болов. Дэлгүүр орох болгонд “Уут авах уу” гэх асуултад татгалзаж даавуун уутаа хэрэглэх боллоо. Онц их өөрчлөлт биш ч гэлээ энэ долоо хоногт том жижиг худалдан авалт нийлээд нийт 12 удаа дэлгүүр орсон байх юм. Тэр бүртээ уут аваад байсан бол санхүүгийн хувьд ч, хог хаягдлын хувьд ч хэр их сөрөг нөлөөл үүсгэх байсан бол доо. Та ч гэсэн хүсвэл Michelle&Amazonka брэндийн дэлгүүрт очоод 5000 төгрөгөөр ганган гэгчийн “Байгальд ээлтэй тор” худалдан авч байгальдаа ээлтэй, хариуцлагатай иргэн байж болно. Номингийн том шар ууттай явснаас л хөөрхөн харагддаг шүү. Хоёрдугаар сорил бол онц хэрэгцээгүй бараа сонгож нэгт ходоод гэдсээ хоёрт хорвоо дэлхийгээ хордуулахаа болихоор шийдлээ. Түргэн хоолны газар үйлчлүүлэхээ бүр больсон бөгөөд мөн амны зугаа болгон элдэв чихэр жигнэмэг авахыг тас хориглов. Лаазтай ундаа, гялгар ууттай чихрээс эхлээд онц шаардлагагүй бол сав баглаа боодлоос нь шалтгаалж сонголтоо хийнэ. Нэг л мэдэхэд халаас чихрийн цаас, жигнэмгийн уутаар дүүрсэн байдгийг багасгах оролдлого хийлээ. Мөн ажлын өдрүүдээр хоол хүргэлтээр авах нь том хоолны сав, нэг удаагийн сэрээ, хутга, хоёр гурван ч багц салфетканы гарзтайг бодолцож зүгээр л өөртөө цаг гаргаад сууж хооллох нь энэхүү хог хаягдлыг даруй багасгаж болохыг бодолцов. Ингээд даруухан эхэлсэн сорилын үр дүнд би өдөр тутамдаа даавуун уут хэрэглэдэг, хийжүүлсэн ундаа нэмэлт сахартай бүтээгдэхүүн иддэггүй их л эрүүл хариуцлагатай хүн болчих шиг. Зөвхөн хоёр хүчин зүйл дээр төвлөрөн өөрчлөлт гарахад ингэж байгаа юм чинь энэ хэмнэлээр улам Zero-Waste болох аваас эрүүл мэнд болон санхүүгийн хувьд их тустай болох шинжтэй. Дараа дараагийн долоо хоногуудад энэ амьдралын хэмнэлийн хэсэг бүрээс тус тусад нь сонгож турших төлөвлөгөөтэй байна.	Энэ удаа бид “Gumuda Concept Store”-ийн үүсгэн байгуулагч Н.Хулангийн бичсэн “A Year to Remember” номыг тоймлон танилцуулж байна. Тэрээр нэг жил буюу 52 долоо хоногийн турш шинэ зүйлс туршсан, суралцсан тэмдэглэлээ буюу өөрийгөө сорьсон, адал явдлыг эрэлхийлсэн түүхээ энэхүү номоор дэлгэжээ. Тэдгээр туршсан зүйлс нь юу юу байсан, түүнд ямар сэтгэгдэл төрсөн талаар та "Дурсан санах нэг жил" хэмээн орчуулж болох энэ номоос олж мэдээрэй. ### НОМЫН ТУХАЙ “Чиний ертөнц дээрх бодит үнэ цэн бол сайн дадлуудаас чинь мууг нь хасаад үлдэх тэр зүйл” хэмээн Бэнжамин Франклин хэлсэн байдаг. Амжилтад хүрсэн хүмүүсийн хамгийн энгийн нууц бол ердөө л зөв дадал хэвшлийг бий болгож, өдөр бүрийг суралцаж, өөрийгөө хөгжүүлэхэд зориулсан байдаг билээ. Гэхдээ зөв дадал хэвшил гэдэг нэг л өглөө бий болчихдоггүй. Таныг comfort zone буюу дассан орчноосоо гарч, сэтгэл зүйгээ өөрчилж, өдөр бүр суралцаж, өөртэйгөө тэмцэхийг шаарддаг. Гэхдээ энэ бүхэн хэцүү, халширмаар зүйл биш, харин ч хөгжилтэй, дурсамжтай, адал явдалтай аялал болохыг Н.Хулангийн 52 долоо хоногийн туршид шинэ зүйлс суралцсан тэмдэглэл гэрчлэх болно. Зохиогч Н.Хулан нь сониуч зандаа хөтлөгдөн нэг жилийн турш, долоо хоног бүр шинэ туршилтуудыг хийж, гарсан үр дүнгээ хуваалцахдаа яг л дотнын найзтайгаа кофе уугаад сонин сайхнаа ярилцаж буй мэт дотно мэдрэмжийг төрүүлэхүйцээр бичсэнийг онцлох нь зүйтэй. Түүний долоо хоногийн турш хэрхэн огт хог хаяхгүйгээр амьдарсан тухай, өдөр бүр хүйтэн шүршүүрт орж өөрийгөө хэрхэн ялан дийлсэн тухай, мацаг барьж цагаан хоолтон болж үзсэн тухай, дохионы хэл сурч, үнэртэн хийж үзсэн тухай олон сонирхолтой түүхээр аялж болно. Түүнээс гадна шинэ туршилт бүрийг дүрслэн харуулах 52 ширхэг гар зураг багтаасан нь уншигчдыг бодит төсөөлөлд хөтөлж, номын өнгө төрхийг чимж өгчээ. Бид том зорилго тавихдаа хүрэх уулын оргилыг л хардаг. Гэтэл том зорилгын эхлэх цэг уулын оргилоос биш бидний шигдэж суусан тухтай буйдангаасаа босох тэрхүү хормын шийдвэрээс эхэлдэг билээ. Энгийн амьдралаа өдөр бүрийн сорилтоор дүүргэж, тухтай буйдангаасаа үсрэн боссон түүний “экстрим” гэж хэлж болох ч эцсийн зорилго нь зөв дадлуудад хөтөлсөн түүхүүдийг уншаарай. ### Номын хэсгээс Хог хаягдалгүй долоо хоног Би хог хаяхгүй байхыг туршиж үзлээ. Мэдээж зорилго нь хогоо гаргаж хаяхгүйдээ биш харин хог үүсгэхгүй байх юм. Zero-waste гэдэг нь худалдан авах бараа болон хэрэглэх сав баглаа боодлоо үүрдийнх үү, зуурдынх уу гэдгийг ялгах салгахын л ухаан юм даа. Энэ чухал амьдралын хэмнэлийг мэдээж ганцхан долоо хоногт хэвшүүлнэ гэдэг хэцүү. Зах зухаас нь ойлгон суралцаж, цаашдын сонголтууддаа тусгахаар бодсон билээ. Бид хүссэн зүйлээ хэрэглэн долоо хоногт 2-3 удаа уут дүүрэн хог гаргаж хаяад л тэр тухайгаа мартдаг. Мэдээж хэн л гаргаж хаясан хогныхоо тухай бодож суухав дээ. Гэтэл бидний хогийн цэг рүү санаа амар шидэж орхисон тэр хог сансрын хар нүх рүү унаад алга болдог биш харин үзэсгэлэнт далайн эрэг, уул тал дээр шидэгдэж байдаг бол яах вэ? Нэг үзүүрт нь та гэрийн улавчтайгаа орцныхоо хогийн цэг дээр харин нөгөө өнцөг нь магадгүй Хөвсгөлийн гүн хөх далайн эрэг байвал сэтгэл тань зовних уу? Сорилтын долоо хоног эхлэхээс өмнө сүүлчийн удаа KFC орж нэг салах ёс хийлээ, хоёрт хэр их хог хаягдал үүсгэдгийг нь анх удаа анзаарч гүн шоконд орлоо. Энэ бол бүх сүлжээ түргэн хоолнуудын газрын онцлог сул тал юм. Хоолны хэсэг тус бүрийг гялгар уутанд ууталж өгдөг. Кофе авлаа гэж бодоход цаасан аягатай, гарт барихад эвтэйхэн байг гэж зузаан картон бариултай, гадуураа ууттай, хуванцар тагтай, соруул нь тусдаа ууттай бас сахар нь хүртэл брошюр тараахыг нь яана. Нэг кофе уух гэж хэдэн мод устгах учиртай юм болоо. Энэ долоо хоногийн хувьд би Zero-Waste амьдралын хэмнэлийн олон арван төрөл эхлүүлж болохуйц олон сорилтоос эхний ээлжид хоёрхон аргыг сонгон эзэмшихээр шийдсэн. Нэгдүгээрт, гялгар уутны мацаг барих буюу хэрэглээнээс ор тас хасах бол хоёрт түргэн хоол болон хөнгөн зуушнаас болж үүсгэдэг хог хаягдлаа танах билээ. Гялгар уутны хэрэглээгээ хориглох нь хамгийн хялбар бөгөөд өөрчлөлт хийхэд ойр дөт зам санагдсан. Миний хувьд гоёлын болон хэрэглээний зориулалтаар даавуун уут цуглуулдаг байснаа шүүгээний мухраас гарган ирж өдөр тутамдаа ашиглах болов. Дэлгүүр орох болгонд “Уут авах уу” гэх асуултад татгалзаж даавуун уутаа хэрэглэх боллоо. Онц их өөрчлөлт биш ч гэлээ энэ долоо хоногт том жижиг худалдан авалт нийлээд нийт 12 удаа дэлгүүр орсон байх юм. Тэр бүртээ уут аваад байсан бол санхүүгийн хувьд ч, хог хаягдлын хувьд ч хэр их сөрөг нөлөөл үүсгэх байсан бол доо. Та ч гэсэн хүсвэл Michelle&Amazonka брэндийн дэлгүүрт очоод 5000 төгрөгөөр ганган гэгчийн “Байгальд ээлтэй тор” худалдан авч байгальдаа ээлтэй, хариуцлагатай иргэн байж болно. Номингийн том шар ууттай явснаас л хөөрхөн харагддаг шүү. Хоёрдугаар сорил бол онц хэрэгцээгүй бараа сонгож нэгт ходоод гэдсээ хоёрт хорвоо дэлхийгээ хордуулахаа болихоор шийдлээ. Түргэн хоолны газар үйлчлүүлэхээ бүр больсон бөгөөд мөн амны зугаа болгон элдэв чихэр жигнэмэг авахыг тас хориглов. Лаазтай ундаа, гялгар ууттай чихрээс эхлээд онц шаардлагагүй бол сав баглаа боодлоос нь шалтгаалж сонголтоо хийнэ. Нэг л мэдэхэд халаас чихрийн цаас, жигнэмгийн уутаар дүүрсэн байдгийг багасгах оролдлого хийлээ. Мөн ажлын өдрүүдээр хоол хүргэлтээр авах нь том хоолны сав, нэг удаагийн сэрээ, хутга, хоёр гурван ч багц салфетканы гарзтайг бодолцож зүгээр л өөртөө цаг гаргаад сууж хооллох нь энэхүү хог хаягдлыг даруй багасгаж болохыг бодолцов. Ингээд даруухан эхэлсэн сорилын үр дүнд би өдөр тутамдаа даавуун уут хэрэглэдэг, хийжүүлсэн ундаа нэмэлт сахартай бүтээгдэхүүн иддэггүй их л эрүүл хариуцлагатай хүн болчих шиг. Зөвхөн хоёр хүчин зүйл дээр төвлөрөн өөрчлөлт гарахад ингэж байгаа юм чинь энэ хэмнэлээр улам Zero-Waste болох аваас эрүүл мэнд болон санхүүгийн хувьд их тустай болох шинжтэй. Дараа дараагийн долоо хоногуудад энэ амьдралын хэмнэлийн хэсэг бүрээс тус тусад нь сонгож турших төлөвлөгөөтэй байна.
https://unread.today/c/1968	Номын тухай	Unread Today	2019-05-18T00:00:00	5 сарын 18, 2019	Unlock Podcast #59: “Getting to Yes” номын тухай	<div class="article-body"> <h2><span style="font-size: 24px;">Подкастын энэ удаагийн дугаарт “Getting to Yes: Negotiating Agreement Without Giving In” номын тухай ярилцлаа. Хэлэлцээ, тохиролцоо хийх нь бидний амьдралын бүхий л салаа мөчирт тохиолддог чухал зүйл билээ. Номын зохиогчид болох Рожер Фишер, Уиллиам Л. Юри нар нь Харвардын хуулийн сургууль дахь хэлэлцээрийн төслийн багт ажиллаж байсан бөгөөд тохиролцоо хийх стратеги, түүний цаадах сэтгэл судлалын шинжлэх ухааныг тун сонирхолтойгоор тайлбарладаг.</span></h2><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Номын тухай</h3><p>Бид харилцааны бүхий л түвшинд тодорхой хэмжээгээр хэлэлцээр, тохиролцоо хийж байдаг. Амьдралд төрөл бүрийн зөрчил үүсэж, түүнийг шийдэх хэрэгцээ гардаг. Ийм үед зөв замаар хүссэндээ хүрэх нь чухал. Уг номд энэ талаар сэтгэл судлалын шинжлэх ухаанд суурилан тайлбарлаж, зөвлөмж хүргэдэг. Та энэ номоос хүнийг асуудлаас салгах, нөхцөл байдалд биш сонирхож буй зүйлдээ анхаарлаа хандуулах, харилцан ашигтай тохиролцоо хийх зэрэг олон ойлголтын талаар мэдэж авна. Хувийн болон ажил мэргэжлийн асуудлуудад ул суурьтай, эрүүл саруул ухаанаар хандаж, оролцогч талуудад аль алинд хожоотой, хүлээн зөвшөөрөхүйц шийдэл олж байя гэвэл энэ номтой танилцаарай. "Getting to Yes"-ийн зарим чухал санаанаас хүргэвэл:<br><br><b>Онцлох дөрвөн санаа:</b><br>1. Бизнесийн өрсөлдөөн хөгжил цэцэглэлтийг бий болгоход тусалдаг.<br>2. Хүнийг асуудлаас салгаснаар хүнд нь зөөлөн, асуудалд хатуу хандаж чадна.<br>3. Зөрчилдөөн нь бодит байдалд биш, хүмүүсийн толгойд байдаг.<br>4. Та юу гэж ч хэллээ гэсэн, нөгөө тал өөрөөр ойлгож болно гэдгийг сана.</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Подкастыг сонсох</h3><div class="uk-margin-bottom uk-margin-top"><iframe src="https://w.soundcloud.com/player/?url=https%3A//api.soundcloud.com/tracks/621866589&color=%23ff5500&auto_play=true&hide_related=false&show_comments=true&show_user=true&show_reposts=false&show_teaser=true&visual=true" width="100%" height="300" frameborder="no" style="none;none;none"></iframe></div><p>Подкастыг iTunes дээр сонсох бол <a href="https://itunes.apple.com/us/podcast/unlock-mongol-podcast/id1242020947?mt=2" target="_blank">энд дарж</a> бүртгүүлээрэй. Мөн <a href="https://www.facebook.com/unlockmongolpodcast/" target="_blank">Unlock Podcast </a>фэйсбүүк хуудсанд нэгдэж шинэ подкастуудыг цаг тухайд нь хүлээн авч байх боломжтой. </p> </div>	Подкастын энэ удаагийн дугаарт “Getting to Yes: Negotiating Agreement Without Giving In” номын тухай ярилцлаа. Хэлэлцээ, тохиролцоо хийх нь бидний амьдралын бүхий л салаа мөчирт тохиолддог чухал зүйл билээ. Номын зохиогчид болох Рожер Фишер, Уиллиам Л. Юри нар нь Харвардын хуулийн сургууль дахь хэлэлцээрийн төслийн багт ажиллаж байсан бөгөөд тохиролцоо хийх стратеги, түүний цаадах сэтгэл судлалын шинжлэх ухааныг тун сонирхолтойгоор тайлбарладаг. Номын тухай Бид харилцааны бүхий л түвшинд тодорхой хэмжээгээр хэлэлцээр, тохиролцоо хийж байдаг. Амьдралд төрөл бүрийн зөрчил үүсэж, түүнийг шийдэх хэрэгцээ гардаг. Ийм үед зөв замаар хүссэндээ хүрэх нь чухал. Уг номд энэ талаар сэтгэл судлалын шинжлэх ухаанд суурилан тайлбарлаж, зөвлөмж хүргэдэг. Та энэ номоос хүнийг асуудлаас салгах, нөхцөл байдалд биш сонирхож буй зүйлдээ анхаарлаа хандуулах, харилцан ашигтай тохиролцоо хийх зэрэг олон ойлголтын талаар мэдэж авна. Хувийн болон ажил мэргэжлийн асуудлуудад ул суурьтай, эрүүл саруул ухаанаар хандаж, оролцогч талуудад аль алинд хожоотой, хүлээн зөвшөөрөхүйц шийдэл олж байя гэвэл энэ номтой танилцаарай. "Getting to Yes"-ийн зарим чухал санаанаас хүргэвэл: Онцлох дөрвөн санаа: 1. Бизнесийн өрсөлдөөн хөгжил цэцэглэлтийг бий болгоход тусалдаг. 2. Хүнийг асуудлаас салгаснаар хүнд нь зөөлөн, асуудалд хатуу хандаж чадна. 3. Зөрчилдөөн нь бодит байдалд биш, хүмүүсийн толгойд байдаг. 4. Та юу гэж ч хэллээ гэсэн, нөгөө тал өөрөөр ойлгож болно гэдгийг сана. Подкастыг сонсох Подкастыг iTunes дээр сонсох бол энд дарж бүртгүүлээрэй. Мөн Unlock Podcast фэйсбүүк хуудсанд нэгдэж шинэ подкастуудыг цаг тухайд нь хүлээн авч байх боломжтой.	Подкастын энэ удаагийн дугаарт “Getting to Yes: Negotiating Agreement Without Giving In” номын тухай ярилцлаа. Хэлэлцээ, тохиролцоо хийх нь бидний амьдралын бүхий л салаа мөчирт тохиолддог чухал зүйл билээ. Номын зохиогчид болох Рожер Фишер, Уиллиам Л. Юри нар нь Харвардын хуулийн сургууль дахь хэлэлцээрийн төслийн багт ажиллаж байсан бөгөөд тохиролцоо хийх стратеги, түүний цаадах сэтгэл судлалын шинжлэх ухааныг тун сонирхолтойгоор тайлбарладаг. ### Номын тухай Бид харилцааны бүхий л түвшинд тодорхой хэмжээгээр хэлэлцээр, тохиролцоо хийж байдаг. Амьдралд төрөл бүрийн зөрчил үүсэж, түүнийг шийдэх хэрэгцээ гардаг. Ийм үед зөв замаар хүссэндээ хүрэх нь чухал. Уг номд энэ талаар сэтгэл судлалын шинжлэх ухаанд суурилан тайлбарлаж, зөвлөмж хүргэдэг. Та энэ номоос хүнийг асуудлаас салгах, нөхцөл байдалд биш сонирхож буй зүйлдээ анхаарлаа хандуулах, харилцан ашигтай тохиролцоо хийх зэрэг олон ойлголтын талаар мэдэж авна. Хувийн болон ажил мэргэжлийн асуудлуудад ул суурьтай, эрүүл саруул ухаанаар хандаж, оролцогч талуудад аль алинд хожоотой, хүлээн зөвшөөрөхүйц шийдэл олж байя гэвэл энэ номтой танилцаарай. "Getting to Yes"-ийн зарим чухал санаанаас хүргэвэл: Онцлох дөрвөн санаа: 1. Бизнесийн өрсөлдөөн хөгжил цэцэглэлтийг бий болгоход тусалдаг. 2. Хүнийг асуудлаас салгаснаар хүнд нь зөөлөн, асуудалд хатуу хандаж чадна. 3. Зөрчилдөөн нь бодит байдалд биш, хүмүүсийн толгойд байдаг. 4. Та юу гэж ч хэллээ гэсэн, нөгөө тал өөрөөр ойлгож болно гэдгийг сана. ### Подкастыг сонсох Подкастыг iTunes дээр сонсох бол энд дарж бүртгүүлээрэй. Мөн Unlock Podcast фэйсбүүк хуудсанд нэгдэж шинэ подкастуудыг цаг тухайд нь хүлээн авч байх боломжтой.

Subsets and Splits

No community queries yet

The top public SQL queries from the community will appear here once available.